🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Tam Quốc Và Những Bí Quyết Trong Quản Lý Kinh Doanh Ebooks Nhóm Zalo B LỜI NÓI ĐẦU Ebook miễn phí tại : www.Sachvui.Com ố mẹ trẻ nào cũng muốn đặt cho con cái một cái tên hay và ý nghĩa. Họ thường trích dẫn kinh điển, hoặc nghĩ làm sao để mỗi cái tên đều có xuất xứ và được coi trọng. Đó là sự gửi gắm, hy vọng của bố mẹ đối với cuộc đời con cái. Con gái tôi ra đời khi tôi học "Kinh thi" nên tôi đã lấy tên cho cháu từ đó. Kinh thi nói: "Nhân sĩ đô ấy, mặc áo lông cừu màu vàng, hình dáng không bao giờ thay đổi, ăn nói mạch lạc, phẩm hạnh toàn vẹn, làm mọi người phải chú ý". "Nhân sĩ đô" nghĩa là gì? Mã Thụy Thìn nói: Sắc đẹp có nghĩa là "đô" hoặc "nhân sĩ đô" có thể nói là "người đẹp, đẹp cả người và cả trí tuệ". Vì vậy tôi đặt tên cho con là "Thành Đô". Tôi nghĩ đến tên tỉnh Tứ Xuyên cũng giống tên con tôi. Nơi ấy cũng có một "nhân sĩ đô", đó là Gia Cát Lượng trong nhà thờ Vũ Hầu Thành Đô, có thể gọi nhân vật truyền kỳ về người đẹp và giàu trí tuệ trong lịch sử Trung Quốc. Dưới ngòi bút của nhà viết tiểu thuyết La Quán Trung, Gia Cát Lượng dùng mưu trí linh hoạt biến những đối thủ đáng gờm (những nhà quân sự thiên tài như Tào Tháo và Chu Du) thành những tên hề, giống như ông đã nắm chắc mọi sự biến đổi của trời đất. Nhưng cũng có nhiều độc giả khắt khe nêu lên những câu hỏi: Tại sao Gia Cát Lượng tài giỏi như vậy và đã sáu lần rời khỏi Kỳ Sơn mà vẫn thất bại liên tiếp? Cuối cùng bị ốm và chết thê thảm ở Ngũ Trượng Nguyên. Kết cục bi thảm "Ra quân chưa đánh thắng mà đã chết xưa nay đã khiến bao anh hùng rơi lệ". Thắng hay thua trong cuộc đời Gia Cát Lượng có thể thành sự tranh luận lâu dài. Như mà thơ Lục Du đã than: "Chiều tà đường cũ Triệu Gia trang, già mù mang trống đang mải đánh. Đúng sai sau này ai được biết, cả thôi nghe kẻ Thái Trung lang". Thái Trung lang là bố của tài nữ Thái Văn Cơ, đại văn hào Thái Ung. Nếu truy đến thời đại chưa có "Tam Quốc diễn nghĩa", thời kỳ Gia Cát Lượng sống và Lưỡng Tấn, Nam Bắc Triều rồi Đường Tống sau đó, bất kì văn thi như Lý Bạch, Đỗ Phủ "Tỏa sáng vạn trượng", võ thì như Nhạc Phi "Tận trung báo quốc", hầu như không có người nào không sùng bái Thừa tướng Gia Cát. Dù ngày nay đã cách xa gần 1.800 năm, qua những sự đánh giá đúng sai, cả thôi nghe kể về trí tuệ , đạo đức, văn chương của Gia Cát Lượng vẫn tỏa lên một sức hấp dẫn như ánh sáng mặt trời vậy. Tôi đã nhiều năm làm công tác tư vấn quản lý và kinh doanh bán hàng, luôn luôn tôn vinh Gia Cát Lượng là bậc thầy của Trung Hoa cổ đại, coi Nhạc Phi là mẫu mực. Tôi được coi là người mê Tam Quốc nổi tiếng trong các bạn đồng nghiệp, nay được xem là người kể chuyện về sách. Nội dung cuốn sách này dùng quản lý làm cơ sở và sử dụng các tính của Tam Quốc. Nhiều bạn đọc là giám đốc cho rằng, loại Tam Quốc thế này giống như món ăn Tứ Xuyên, gọi là "Cá ninh", có mùi vị đặc biệt. Quá trình viết cuốn sách này làm tôi cảm thấy thích thú. Tôi cũng thường ngạc nhiên trước sự cả gan của mình. Sự thể hiện của tôi về quản lý học vẫn còn hạn hẹp, viết không thật tốt về Gia Cát Lượng, một con người hoàn hảo và cũng có thể bị chê. Ngoài ra điều đáng chú ý là, người kể chuyện và viết sách của nhiều thời đại Trung Quốc cũng như tôi đều có khuyết điểm là luôn dùng những lời lẽ gây kinh ngạc. Tôi nghĩ hình tượng Gia Cát Lượng và những người như Hoàng thúc Lưu Bị mà ông ta phò tá, đã trở nên sặc sỡ, kỳ dị trong sự bàn tán của mọi người. Khi viết cuốn sách này không tránh khỏi sai sót rất mong bạn đọc góp ý và bỏ qua. THÀNH QUÂN ĐỨC CHƯƠNG I: BẢY BÀI HỌC TRONG THỜI ĐẠI LẬP NGHIỆP K hổng Tử nói: “Chí ở trong đạo”. Cái chỗ chí muốn đến, không có nơi xa nào không đến được. Cái chỗ chí muốn vào, không có vật rắn nào không vào được. Chí ở trong đạo, lấy nghĩa làm chủ, sự ham muốn không thể lay chuyển. Vì vậy chí phải có đức, dựa vào nhân, học rộng ở lục nghệ, nó không đánh mất cái thứ tự trước sau của chí, cái luân thường nặng nhẹ của chí. Gốc ngọn có đủ, trong ngoài trao đổi, tri thức ung dung, không hay biết mình đã đi vào cõi thánh hiền vậy. Thanh. Ung Chính đế,“Đình huấn cách ngôn” BÀI 1 - SỐ PHẬN CHIM ƯNG LƯU LẠC TRONG Ổ GÀ Sự thành bại của đời người là do cái tâm. Nói nôm na, bất kỳ chàng công tử nhà giàu hay người nghèo khổ; tiểu thị dân hay nhà buôn, nhà công thương giàu có, tất cả đều tự quyết định bước vào đời và giải thích sự thành bại hoặc số phận cuộc đời theo quan điểm của mình. Có một câu nói nổi tiếng trong lĩnh vực tâm lý giáo dục: “Gieo tư tưởng gì thì nhận được hành động ấy, gieo hành động gì thì mang tính cách ấy, gieo tính cách gì thì gặp số phận ấy” (1). Câu nói đó đã giải thích rất rõ mối quan hệ tác động lẫn nhau giữa tư tưởng và số phận. Chàng thiếu niên Lưu Bị sinh ra trong cảnh đói nghèo với sự trải nghiệm của cuộc đời đã giải thích rõ câu nói kinh điển nổi tiếng trên đây. Cậu học sinh Lưu Bị sinh ra ở thị xã Trũng Châu tỉnh Hà Bắc. Cha mất sớm, mẹ Lưu Bị ở vậy nuôi con, cuộc sống của họ rất khó khăn vất vả. Một buổi tối mùa đông, khi Lưu Bị còn học năm cuối phổ thông trung học sau khi tan học trở về nhà, cậu thấy mẹ còn ngồi khâu giày vải dưới ánh đèn lờ mờ, Lưu Bị nói: “Mẹ ơi trời đông giá rét, mẹ nên đi ngủ sớm mẹ ạ!”. Mẹ cậu trả lời: “Mai con thi vào đại học rồi. Mẹ khâu thêm đôi giày vải, có thể bán kiếm thêm hơn mười đồng, góp cho con đóng học phí”. Lưu Bị ngồi xuống trước mặt mẹ, mũi cay cay, nước mắt bỗng trào ra, cậu thút thít thưa với mẹ: “Mẹ ơi, con học đại học cần rất nhiều tiền. Nhà ta lại nghèo, chỉ một chút tiền này thì dùng được việc gì? Không hy vọng gì đâu mẹ ạ!”. Mẹ Lưu Bị vừa nghe đã run lên, hỏi: “Lẽ nào con định quanh quẩn suốt đời trong cái xó nghèo đói này hay sao?”. Lưu Bị cay đắng nói: “Còn có cách nào nữa mẹ? Phải chăng số phận đã định như vậy?”. Mẹ Lưu Bị buông kim chỉ xuống, bà nhìn con nói: “Khi mẹ còn nhỏ có học “Tam tự kinh”, còn có thể nhớ một số vấn đề. Con nói rằng số phận đã định, theo con cuối cùng đó là việc từ thuở mới sinh ra hay là thời kỳ cuối của con người? Mẹ kể con nghe câu chuyện này có thể sẽ giúp con trả lời được câu hỏi đó. Có một quả trứng chim ưng lăn từ tổ chim xuống đống cỏ. Một người nhìn thấy, cho đó là quả trứng gà, nhặt đem về nhà bỏ vào ổ trứng gà. Gà mẹ đang ấp trứng, giống như nhiều trứng khác, quả trứng này cũng được ấp và nở ra. Từ bé chú được xem như một chú gà con và cũng sống như những chú gà con khác. Vì chú có hình dáng kỳ quái nên bị nhiều bạn bè bắt nạt. Chú cảm thấy buồn bã và đau khổ. Một hôm, nó cùng với đàn gà mổ thóc trên sân. Bỗng nhiên bóng một con chim ưng từ núi bay tới, đàn gà hoảng sợ chạy khắp nơi tìm chỗ nấp. Mọi con gà thở phào khi mối đe dọa đã hết. “Vừa rồi là con chim gì vậy?” chú hỏi Đám bạn bảo: “Đấy là chim ưng bay cao nhất”. “Ồ chim ưng ấy giỏi thật, bay rất thoải mái!”. Chú thốt lên sự tán thưởng: “Một ngày kia, ta cũng có thể giống như chim ưng bay vút lên, đẹp biết mấy!”. “Thật là sự ảo tưởng ngông cuồng!”, bạn bè chú chỉ trích: “Cậu sinh ra chỉ là một con gà, thậm chí chúng mình cảm thấy xấu hổ vì cái dáng xấu xí của cậu, cậu làm sao có thể bay cao như chim ưng được?”. Bà mẹ kể xong câu chuyện, lại nói: “Con ơi, số phận giống như chim ưng lưu lạc trong ổ gà vậy. Nay con muốn chọn cuộc sống như gà hay như chim ưng bay vút lên cao?”. Lưu Bị ngờ nghệch hỏi lại mẹ: “Mẹ coi con như chim ưng con lưu lạc trong ổ gà ấy phải không?”. Mẹ khẳng định: “Quả vậy, con là đời sau của chim ưng, con cần theo đuổi bầu trời xanh, không nên than vãn thảm thiết với vài hạt thóc trước mắt! Mẹ nói cho con biết, ông tằng tổ của con là Lưu Thắng, con của Hán Cảnh Đế, về cội nguồn con thực là hậu duệ của Lưu Bang Hán Cao Tổ, dòng máu hoàng tộc chính thống”. Lưu Bị vỡ lẽ, kiên quyết thưa với mẹ: “Mẹ ơi, con đã hiểu ý của mẹ, con nhất định không phụ lòng mong đợi của mẹ!”. Lưu Bị dốc sức học tập, năm sau cậu thi đỗ vào trường Đại học Quản lý Công thương Quốc tế Trường Giang. Nhận được giấy thông báo trúng tuyển, hai mẹ con hết sức mừng rỡ, khóc òa lên sung sướng. BÀI 2 - TRỜI GIÚP NGƯỜI BIẾT TỰ GIÚP MÌNH Tên trường Đại học Quản lý Công thương Quốc tế Trường Giang được lấy từ lời mở đầu “Sông Trường Giang cuồn cuộn chảy về Đông” của tác phẩm cổ điển nổi tiếng Trung Quốc “Tam Quốc diễn nghĩa”. Trường này từ xưa đến nay đã từng đào tạo rất nhiều người tài giỏi, là một trường nổi tiếng thế giới. Lưu Bị thi đỗ vào trường đại học này, tiền đồ vẻ vang, khiến mọi người không khỏi suy nghĩ. Chú của Lưu Bị là Lưu Nguyên Khởi biết rằng Lưu Bị khi trưởng thành sẽ có tiền đồ, ông liền đến nói với chị dâu: “Cuối cùng, cháu đã làm rạng rỡ cho bố nó đã mất. Còn chị, nhiều năm ở vậy, cũng rất khó khăn. Sau này học phí đại học của cháu, em sẽ lo liệu!”. Nhà chú của Lưu Bị có một cửa hiệu, hàng ngày ông nhập hàng để vợ buôn bán nên cũng dành dụm được chút ít. Lưu Bị và mẹ cảm thấy vừa mừng, vừa ngạc nhiên vì món tiền học phí lớn cuối cùng đã được lo liệu, nhưng ngạc nhiên hơn vì ông chú lâu nay luôn lảng tránh người nghèo, chơi thân với người giàu, rất lạnh nhạt đối với chị dâu và cháu, tại sao nay lại tự nguyện và khẳng khái mở hầu bao giúp đỡ như vậy? Ông cười khà khà giải thích: “Tục ngữ có câu, trời giúp người biết tự giúp mình. Trời cũng muốn giúp cháu, huống chi là chú!” “Trời giúp người biết tự giúp mình”. Lưu Bị bỗng giật mình. Từ khi học đại học, cho đến khi tốt nghiệp, mỗi khi gặp trắc trở gì, Lưu Bị thường trầm tư suy nghĩ và hỏi đấng thần linh trên không trung bao la: Giữa tự giúp mình và trời giúp cuối cùng có mối quan hệ gì? Lưu Bị đã tự đưa ra các câu trả lời như sau: 1. Người biết tự giúp mình thật sự là người giác ngộ, được người ta kính phục, họ sẽ coi thường và vượt qua mọi khó khăn, khiến mọi người kinh ngạc, giống như có thiên thần giúp đỡ họ vậy. 2. Người biết tự giúp mình chân chính giống như con đom đóm tỏa sáng trong đêm tối, họ không chỉ soi sáng mình mà còn có thể được người khác tán thưởng. Khi người ta tán thưởng một người, để bày tỏ sự yêu mến người ta thường giúp đỡ người đó, do đó vận may có thể đến. 3. Người ta tin rằng, một người biết tự giúp mình chân chính, cuối cùng có thể thực hiện thành công mọi việc và những người đã giúp họ có thể cảm thấy vui vẻ. 4. Nếu người biết tự giúp mình biết đền đáp ân nghĩa, người ta sẽ càng giúp đỡ họ nhiều hơn, họ có thể sống càng thoải mái hơn. Lưu Bị vận dụng sự hiểu biết trên để thực hiện câu nói triết lý mang nhiều màu sắc thần thoại ấy, tất nhiên trong quá trình học tập cậu cũng gặp không ít trắc trở. Trước tinh thần tự lực tự cường khắc phục khó khăn về kinh tế của cậu, nhà trường đã giúp đỡ về nhiều mặt như giảm học phí, cấp tiền thưởng về thành tích học tập, giúp cậu tìm việc làm để tiếp tục học tập. Bước sang năm thứ tư đại học, ngoái nhìn lại, gánh nặng nghèo khổ đè nặng trên vai cậu như đêm tối đã dần dần tan đi trong ánh sáng ban mai. BÀI 3 - LÒNG HAM MÊ SẼ ĐEM LẠI HẠNH PHÚC Khi mới là sinh viên năm thứ nhất đại học, Lưu Bị đã được thầy Lữ Thực, nhà kinh tế học nổi tiếng giảng bài học thứ ba về cuộc sống. Thầy Lữ Thực mỉm cười bước lên bục giảng, hoan nghênh các bạn học mới. Thầy nói: “Là một thầy giáo, tôi muốn giúp đỡ các bạn theo kiểu thầy giỏi bạn hiền. Còn các bạn có thể thật sự thành tài hay không điều đó còn tùy thuộc ở sự nhận thức, hiểu biết và sự theo đuổi của các bạn”. Thầy bảo các bạn học sinh, sinh viên năm thứ tư đại học không chỉ học kiến thức sách vở, cũng không phải học chỉ để nhận được tấm bằng tốt nghiệp, mà cần có một tầm nhìn, một tư duy logic. “Có bạn nào đùa nghịch với dế chưa?”. - Thầy đột ngột hỏi. Một sinh viên nam tên là Công Tôn Toán trả lời: “Thưa thầy, em đã từng đùa nghịch với dế, cảm giác rất thú vị”. Một sinh viên nữ tên là Thái Văn Cơ nói: “Thưa thầy, em biết con dế có tên riêng hay gọi là “xúc chức” (dế mèn). Bố em nói, đùa nghịch với loại côn trùng này làm cho con người nhụt chí”. Thầy Lữ Thực nói: “Có người cho rằng đùa nghịch với dế làm cho con người nhụt chí. Cũng có người cho rằng dế đem lại cho thế giới của chúng ta thú vui trẻ con. Với những thú vui ấy thế giới sẽ trở nên thoải mái và trong lành hơn. Ở đây chúng ta không thảo luận về sự đúng sai của trò đùa nghịch với dế mà nhằm mục đích khác. Thầy sẽ kể cho các em nghe câu chuyện về một nhà côn trùng học và con dế, về nhà buôn, bạn của nhà côn trùng học và đồng tiền kim loại. Thầy mong câu chuyện này có thể gợi ý cho các em…”. Thầy Lữ Thực vừa kể chuyện vừa có những động tác rất hấp dẫn: “Có một nhà côn trùng học và một nhà buôn vừa dạo bước vừa tán chuyện trong vườn hoa. Bỗng nhiên nhà côn trùng học dừng bước như đang lắng nghe. “Sao Thế?”. - Nhà buôn hỏi Nhà côn trùng học mừng quýnh kêu lên: “Anh có nghe thấy gì không? Có tiếng dế kêu và chắc là một con dế to khỏe” Người bạn cố sức nghiêng tai nghe hồi lâu rồi đành trả lời: “Tôi chả nghe thấy gì cả!”. “Cậu chờ một tí”. Nhà côn trùng học vừa nói vừa chạy đến bụi cây lúp xúp gần đấy. Nhà côn trùng học đã tóm ngay được một con dế rất to. Ông quay trở lại nói với bạn: “Xem này, một con dế cánh lớn, vàng tím, răng trắng, đây có thể là một con dế đại tướng đấy! Tôi nghe không nhầm chứ?”. “Vâng, bạn không nghe nhầm!”. Nhà buôn hỏi bâng quơ nhà côn trùng học: “Bạn không chỉ nghe tiếng dế mà còn biết được loại dế, nhưng tại sao bạn lại có thể biết được như vậy?”. Nhà côn trùng đáp: “Dế to kêu ít và chậm, có lúc mấy giờ mới kêu vài ba tiếng. Dế nhỏ kêu dồn dập, kêu cũng rất nhanh. Tiếng kêu của các loại dế đen, dế tím, dế đỏ, dế vàng đều khác nhau, chẳng hạn âm thanh tiếng dế vàng như tiếng kim loại. Mọi tiếng kêu rất khác biệt, thậm chí ngôn ngữ khó nói lên sự khác biệt này, ta cần phải chuyên tâm mới có thể phân biệt được”. Hai người vừa nói vừa đi ra khỏi vườn hoa, bước lên hè phố ồn ào. Bỗng nhiên nhà buôn dừng lại, cúi xuống nhặt đồng tiền bị rơi dưới đất. Còn nhà côn trùng học vẫn thả bước đi, không hề để ý đến tiếng đồng tiền rơi. “Câu chuyện này theo các em có ý nghĩa gì?”. Thầy Lữ hỏi. Mọi người đều suy nghĩ, chưa ai trả lời được. Một lúc, thầy Lữ tự trả lời: “Sự ham mê của nhà côn trùng học là những loài côn trùng, nên ông đã nghe được tiếng dế. Ham mê của nhà buôn là tiền, nên ông ta đã nghe được tiếng rơi của đồng tiền. Câu chuyện này nói rõ, lòng ham mê của anh ở đâu thì của cải của anh ở nơi ấy”. Thầy Lữ nói tiếp: “Sau khi học xong bốn năm đại học, các em cũng đang theo đuổi của cải của cuộc sống, mong các em hãy suy nghĩ chín chắn, của cải của các em là gì? Dồn sự ham mê của mình vào nơi của cải ấy, các em sẽ thu được của cải, để giúp các em hiểu được đạo lý này, chúng ta sẽ cùng nhau làm một thực nghiệm”. Thầy Lữ mang ra một hộp giấy lớn đựng đầy cát, vừa giới thiệu với mọi người thầy vừa nói: “Trong hộp cát này trộn lẫn nhiều mạt sắt, thử hỏi các em có thể dùng mắt và ngón tay để chọn mạt sắt được không?”. Mọi người đều lắc đầu. “Chúng ta không thể nào dùng mắt và ngón tay để chọn mạt sắt trong đống cát này. Nhưng có một phương tiện có thể giúp chúng ta nhanh chóng tìm mạt sắt trong cát. Mọi người có thể đều nghĩ đến, phương tiện này là nam châm. Thầy Lữ lôi thỏi nam châm từ trong bọc, bỏ vào cát lắc mạnh, các mạt sắt nhanh như mũi tên bám vào thỏi nam châm. Thầy đưa cho các sinh viên xem thỏi nam châm có các mạt sắt bám vào và nói: “Đây là sức hút thần kỳ của nam châm, mắt và tay chúng ta không thể làm được, nhưng nó lại có thể thực hiện rất dễ dàng”. Cả lớp chăm chú theo dõi những kỳ tích quen thuộc do thầy Lữ biểu diễn. Thầy Lữ nói: “Nếu nói cát trong hộp này giống như quyển sách và đời sống nhiều trắc trở mà khô khan chúng ta thường gặp, thì thỏi nam châm này là lòng ham mê say đắm của chúng ta. Lòng ham mê ở nơi nào, nơi ấy là của cải của các em, nếu các em có lòng ham mê, say sưa học tập thì có thể tìm trong sách, trong đời sống rất nhiều kiến thức bổ ích cho các em, giống như nam châm hút mạt sắt vậy. Nếu không biết ham mê, khác nào các em tìm mãi trong đống cát mà không thể tìm được chút mạt sắt nào. Có phải như vậy không? Nếu lòng ham mê đối với cuộc sống của các em được phát huy thì mỗi ngày đều sẽ có thu hoạch mới, có tích lũy thêm kiến thức mới, gặp những hứng thú mới”. Thầy Lữ vừa giảng giải vừa để cho sinh viên lần lượt nghịch thỏi nam châm trong cát. Thầy nói đầy tự tin, đĩnh đạc với các bạn sinh viên: “Lòng ham mê ở đâu, của cải của các em ở đấy, sau này các em gặp bất kỳ khó khăn, hoàn cảnh éo le gì, tương lai mù mịt như thế nào, đều cần tin câu nói nổi tiếng chí lí ấy. Bất kỳ lúc nào, ở đâu, nếu các em có lòng ham mê, chân thực, thì sẽ giống như thỏi nam châm, có thể thu hút được tài nguyên có ích, mọi việc sẽ tốt đẹp và đời sống hạnh phúc”. BÀI 4 - LÀM CON NGƯỜI ĐƯỢC HOAN NGHÊNH Đến trường vừa được một tuần, Lưu Bị đã đánh nhau với bạn cùng phòng. Cậu bị phòng quản lý sinh viên gọi lên răn đe. Vừa lúc đó gặp thầy Lữ đi qua - Thầy nhìn kỹ Lưu Bị rồi hỏi thầy giáo quản lý sinh viên: “Cậu ấy mắc lỗi gì vậy?”. Thầy giáo phòng quản lý sinh viên nói: “Các sinh viên cùng trong phòng, tố cáo cậu ấy hay cãi lộn và gây gổ. Đến trường vừa được mấy ngày, cậu ấy đã đánh nhau mấy lần. Thầy xem cậu ấy có bướng không?”. Lữ Thực nói: “Tôi biết cậu này. Thầy giáo cứ để cậu ấy cho tôi nhé!”. Lưu Bị đi theo thầy Lữ đến văn phòng, thầy bảo Lưu Bị ngồi xuống, rồi rót cho cậu chén nước chè, Lưu Bị cảm thấy người nóng hừng hực như chén nước. “Việc gì vậy, cậu nói cho tôi biết đi”. Thầy Lữ hỏi. Lưu Bị nói quanh co: “Các bạn đều coi thường em, cố ý gây khó dễ với em”. “Vì sao các bạn gây khó dễ với em?”. Thầy Lữ lại hỏi. Lưu Bị gãi gãi đầu trả lời: “Các bạn nói em là tên nhà quê. Thực ra trong phòng chúng em có bảy người, cả bảy người đều từ nông thôn đến, họ dựa vào đâu mà xem thường em?”. Thầy Lữ đã biết sự việc, ông trìu mến nhìn Lưu Bị nói: “Nếu em không cố chấp, thầy sẽ kể cho em nghe một câu chuyện”. Lưu Bị đồng ý, thầy Lữ bắt đầu say sưa kể chuyện về một con chó. “Có một con chó “cô độc”, vô tình chạy xộc vào phòng tập luyện của Trường Đào tạo người mẫu. Bốn bức tường trong căn phòng đều gắn gương, nên đã chiếu hắt lên rất nhiều hình chó. Thấy rất nhiều chó bỗng nhiên xuất hiện, con chó “cô độc” này rất hốt hoảng, nó co rúm lại theo bản tính, há mồm nhe răng, gầm gừ sủa từng hồi, từng hồi. Những con chó trong gương đều đồng loạt co dúm, nhe răng há mồm, phòng tập cũng vang lên tiếng chó sủa. Con chó bắt đầu hoảng hốt, giãy giụa… chạy tứ tung, ngày càng điên cuồng, ngày càng hỗn loạn… và hôn mê vì kiệt sức và tuyệt vọng”. Lưu Bị hỏi một cách kỳ quái: “Thầy nói em có phải là con chó “cô độc” ấy không?”. “Em nghĩ thế nào?”. Thầy Lữ Thực vặn lại. Lưu Bị nói: “Tính tình em cũng hơi cô độc. Nhưng các bạn cùng phòng với em có quan hệ gì?”. Thầy Lữ Thực nói: “Lẽ nào em không rõ hay sao? Các bạn trong mắt em là những “con chó trong gương”. Hãy nhớ rằng, nếu thân thiện với người khác, người khác sẽ thân thiện với chúng ta, nếu chúng ta thiếu lễ độ với người khác, người khác sẽ đáp lại như vậy. Em nói các bạn gây khó dễ với em, thế thì em đối xử với các bạn như thế nào?”. “Em muốn trở thành người được hoan nghênh phải không? Liệu có thể dựa vào sự cãi lộn gây gổ để thành người được hoan nghênh không? Không thể được”. Thầy Lữ Thực cười và nói: “Thầy có một bí quyết, nếu em tin, thầy dám chắc trong vòng ba tháng, em sẽ trở thành một người được hoan nghênh”. Về phòng mình, Lưu Bị chép cẩn thận ngay vào trang đầu sổ: “Bí quyết được mọi người hoan nghênh”. 1. Mỗi ngày đứng trước gương tập mỉm cười 2. Gặp bạn học, cần chào hỏi thân mật 3. Chủ động giúp đỡ người khác với tấm lòng lương thiện 4. Con người đâu phải là thánh hiền, ai mà chẳng có lỗi lầm. Có tấm lòng khoan dung trong đối xử với mỗi người cạnh mình 5. Tin tưởng vững chắc triết học công quan (quan hệ chung), đối xử tốt với người khác tức là đối xử tốt với mình. Từ đó, Lưu Bị nghe theo lời thầy Lữ Thực, thực hiện đúng những bí quyết này. Chẳng bao lâu, Lưu Bị được các bạn học yêu quý, trở thành người có quan hệ quần chúng tốt nhất, khiêm tốn và hòa nhã nhất. Trong “Tam quốc chí” Trần Thọ đánh giá: “Tiên chủ (Lưu Bị) rất kiên nghị, có lòng bao dung, biết người và đối xử tốt với mọi người, có phong độ và tài năng anh hùng của Cao tổ Lưu Bang”. Có nghĩa là, Lưu Bị có thể trở thành một nhân vật anh hùng trong giới công thương, chủ yếu vì Lưu Bị đối xử với người đúng mực, bao dung và rất thân thiết. Vì tính cách Lưu Bị có sức hấp dẫn như vậy, nên cậu đã trở thành người học trò tốt được các thầy yêu mến, các bạn học tin cậy. Thời gian sau này, dù Lưu Bị gặp khó khăn trong lập nghiệp, gian khổ vất vả, phiêu bạt đó đây nhưng vẫn có một số người mong muốn giúp đỡ, đồng cam cộng khổ với Lưu Bị. Nổi tiếng nhất là sự kết nghĩa Kim Lan giữa Lưu Bị với Quan Vũ và Trương Phi “Không cầu sinh cùng tháng, cùng ngày, nhưng cầu chết cùng năm, cùng tháng, cùng ngày”. BÀI 5 - BÍ MẬT TRONG VỎ TRỨNG Gần đến kỳ thi giữa học kỳ một năm thứ tư đại học, Lưu Bị vào siêu thị trong vườn trường mua rau, tình cờ cậu gặp thầy giáo Lữ đang mua rau, cậu rất muốn làm thân với thầy. Lúc này, thầy Lữ đã rời bục giảng và đang làm Tổng giám đốc một công ty của trường. Lưu Bị chủ động lại gần giúp thầy xách rổ rau. Họ đi ra cửa, chẳng mấy chốc đã đến nhà thầy Lữ. Thầy Lữ Thực nói: “Vào nhà tôi cùng nấu cơm ăn nhé!”. Lưu Bị ngập ngừng năm phút, cậu đỏ mặt gật đầu nói: “Vâng ạ!”. Lưu Bị cùng thầy nhặt rau, dọn dẹp nhà cửa và lúng ta lúng túng tiếp chuyện thầy. Cậu kể về gia đình của cậu, về chuyện mẹ cậu và con chim ưng, về cuộc sống và nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp. Thầy Lữ hỏi: “Em có biết gà con, chim ưng được ấp như thế nào không?”. Lưu Bị lắc đầu bối rối “Từ một quả trứng biến thành một sinh linh bé nhỏ, thật là kỳ tích tuyệt vời!”. Thầy Lữ đưa ra một quả trứng rồi nói: “Em hãy tưởng tượng đây là một quả trứng chim ưng, chúng ta có thể đập vỡ quả trứng để em xem. Trong trứng không có lông lá, mắt mũi hoặc những cái như đùi, chân. Điều làm cho người ta không hiểu được là, trong cái chất dinh dính ấy cuối cùng ẩn chứa bí quyết về sự khởi đầu của sự sống. Nếu đặt quả trứng vào một nơi ấm áp, sau một thời gian thích hợp, nó có thể biến thành một con chim ưng đáng yêu”. Thầy Lữ Thực ngoái đầu nhìn người học sinh của mình, rồi thầy nói những lời sâu sắc: “Con người cũng như vậy. Tiềm năng của con người, sau khi được bồi dưỡng, có thể xuất hiện những tài năng và ưu điểm kỳ diệu. Sau bốn năm học đại học, các em giống như chim ưng trong vỏ trứng. Cần phải phá vỡ vỏ trứng. Rời khỏi vỏ trứng, một thế giới hoàn toàn mới đang chờ các em!”. Lưu Bị nói: “Vâng ạ, em chỉ là con chim ưng mới nở bay từ đồng quê Trũng Châu tỉnh Hà Bắc đến, học bốn năm trong cái vỏ trứng Đại học Quản lý công thương Quốc tế Trường Giang, nay lại đang đứng trước cuộc sống mới!”. BÀI 6 - SỬ DỤNG MỌI SỨC MẠNH Hầu như tất cả các sinh viên năm thứ tư đại học đều chuẩn bị đi tìm việc làm. Họ rất bận rộn, lo âu. Lưu Bị cũng thế, đã sát đến kỳ nghỉ đông, cậu vẫn chưa tìm được thông tin gì về công việc. Buổi chiều thứ bảy ấy, Lưu Bị vừa từ hội chợ việc làm về, cậu ngồi ở sân vận động nhà trường đăm chiêu suy nghĩ. Cậu đã tham gia rất nhiều cuộc phỏng vấn tìm việc làm, nộp hàng trăm đơn xin việc, nhưng vẫn chưa có kết quả gì. Lưu bị bất giác chú ý đến một chú bé đang dùng cát xây đường trên hố cát cách đó khoảng 100m, một số đồ chơi ô tô được đặt bên cạnh hố cát. Chú bé đang dùng chiếc xẻng nhựa xúc cát rất say sưa. Những tia nắng ấm áp chiếu xuống thân hình bận rộn vất vả của chú, con đường, cầu cống và hầm ngầm được xây rất đẹp trên cát. Nhưng trong quá trình thi công, không ngờ lại lộ ra một hòn đá to. Chú bé bắt đầu moi cát quanh hòn đá, ôm lấy hòn đá và định bê nó đi. Người thì bé nhưng hòn đá lại to như vậy, dù rất gắng sức nhưng chú bé không thể nào bê đi được. Nó nghiến răng, hò hét, cố gắng bê hòn đá nhiều lần. Nhưng mỗi lần nhích lên được một ít, hòn đá lại rơi tuột xuống hố cát. Chú bé lại hét lên, kiên quyết dùng hết sức lực của đứa bé “miệng còn hơi sữa” để đẩy mạnh hòn đá. Hòn đá to lại lăn xuống khiến chân chú bị thương. Chú ngồi bệt xuống đất khóc thảm thương. Lưu Bị nhìn thấy vậy liền chạy đến giúp chú bé. Cậu đi về phía chú bé ngổi xổm trước hố cát và hỏi: “Cháu ơi, cháu định bê hòn đá đi à?”. “Vâng ạ, nhưng cháu bê không nổi”. Nó nản chí khóc thút thít”. Cháu đã dùng hết sức lực, nhưng vẫn không bê nổi!”. Lưu Bị thân mật uốn nắn điều chú bé nói: “Cháu ơi, cháu nói không đúng. Cháu vẫn chưa thử hết cách, sao cháu không nhờ chú giúp”. Lưu Bị nhảy xuống hố cát, ôm hòn đá và bê đi, như bê vật nặng trong lòng mình vứt đi vậy. Lưu Bị bỗng nhiên nghĩ đến việc gì, cậu vội vàng quay về nhà, ngồi vào bàn và viết vào bên trái tờ giấy những khó khăn cậu gặp và vào viết bên phải những khả năng và sức mạnh có thể dùng đến. Cậu phát hiện thấy nếu sử dụng cách so sánh lực lượng này quả thực là một biện pháp giải quyết khó khăn có hiệu quả. Trong nhật ký Lưu Bị viết: Từ nay về sau, khi gặp bất kỳ trắc trở, khó khăn gì, ngay cả khi mình cảm thấy tuyệt vọng, đều cần nghĩ đến hòn đá ấy. Sau đó tự hỏi mình xem: “Anh thật sự đã sử dụng hết các sức mạnh của mình chưa?”. BÀI 7 – HÃY ĐỂ CHO TẦM HỒN TRÀN ĐẦY TÌNH CẢM MẠNH MẼ Tết âm lịch ồn ào đã qua đi rất nhanh, sinh viên năm thứ tư đại học lại tiếp tục học kỳ cuối cùng căng thẳng. Lưu Bị vẫn chưa tìm được việc làm nên cậu luôn than ngắn thở dài. Cậu hỏi Quan Vũ và Trương Phi: “Các anh nói xem, vì sao tôi không tìm được một việc gì?”. Trương Phi nói thẳng: “Anh xem lại mình xem, cả ngày anh cứ buồn rũ rượi, thì có ai cần anh chứ?”. Quan Vũ cũng nói: “Lưu Bị, không phải chúng tôi nói anh nhưng anh cần phải tích cực hơn. Hễ con người tích cực lên, tinh thần sẽ phấn chấn. Những người phụ trách việc sát hạch tuyển dụng thường chọn các chàng trai hoạt bát. Tiêu cực như anh, chỉ có thể bị từ chối thôi”. Lưu Bị thở dài nói: “Tôi cũng muốn tích cực chứ. Nhưng không hiểu vì sao không thể làm được”. Trương Phi đặt hai cốc thủy tinh lên bàn, rót nước sạch vào cả hai cốc, sau đó vơ một nắm bụi bỏ vào một cốc rồi hỏi Lưu Bị: “Anh thấy chưa? Tôi là một cốc nước sạch, nên chẳng lo nghĩ gì cả. Còn anh, là một cốc nước bẩn, cả ngày rũ rượi. Anh xem, dùng cách gì có thể làm cho nước sạch trở lại?”. Lưu Bị nói : “Có hai cách, một là làm lắng cặn, hai là lọc”. Quan Vũ đang xem “Tả Thị Xuân Thu” (tức “Tả truyện”), đặt sách xuống nói: “Ý của Trương Phi là cốc nước sạch đại diện cho tư tưởng tích cực, cốc nước bẩn này đại diện cho tư tưởng tiêu cực. Cách lắng cặn có nghĩa là chôn chặt trong lòng những buồn phiền ấy, có lúc tưởng như đã quên đi, nào ngờ khi gặp trắc trở nó lại tràn ngập cả tâm hồn. Nhà thơ thường dùng câu “vừa khuất mắt, lại dội vào lòng” để mô tả trạng thái ấy, cho nên cách lắng cặn không thể sử dụng được”. Lưu Bị hỏi: “Thế thì cách lọc thế nào?”. Quan Vũ nói: “Cách lọc có thể giải quyết tương đối triệt để vấn đề, nhưng cũng có hai khuyết điểm. Bùn cát chắn ngoài lưới lọc dễ dàng bịt lỗ lọc và khi sức ép bên ngoài lưới lọc quá lớn cũng rất dễ dàng chọc thủng lưới lọc. Cách lọc chỉ có thể giữ nước trong sạch trong thời gian ngắn, nhưng “sa cơ thì ôm hận suốt đời”, là trạng thái thường gặp của thế gian vậy”. Lưu Bị hỏi: “Các anh còn có cách nào tốt hơn không?” Trương Phi nói: “Tất nhiên là có”. Trương Phi dẫn hai người bạn tốt đến nhà vệ sinh. Cậu đặt cốc nước đục dưới vòi nước và mở vòi. Do có dòng nước sạch chảy vào, nên nước bẩn trong cốc loãng dần và tràn ra ngoài. Chưa đến một phút sau, nước bẩn trong cốc đã hoàn toàn biến thành nước trong. Trương Phi nói với Lưu Bị: “Anh thấy chưa? Nước trong vòi đại diện cho cách suy nghĩ sảng khoái, năng động và tích cực, nó có thể giảm bớt buồn bực, xua tan lo âu và loại bỏ mọi cái tiêu cực. Tương tự như vậy, anh cần có một cốc nước sạch, anh cần lựa chọn những tư tưởng tích cực, gây hưng phấn, luôn luôn làm trong sạch tâm hồn của anh”. Lưu Bị nói: “Các anh biết đấy, tôi tuy xuất thân từ gia đình nghèo khổ, nên luôn luôn tự khích lệ mình. Nhưng không biết vì sao, tôi lại dễ dàng chú ý đến những mặt khác nên không thể nào tích cực được”. Trương Phi nói: “Đúng vậy, trong lúc này, anh cảm thấy hổ thẹn, khó chịu, hoảng hốt, đau khổ, cảm thấy như mình bị gạt bỏ. Đó là những hiện tượng rất bình thường. Anh không nên để hiện tượng nào đó ảnh hưởng đến quyết tâm của anh. Anh phải dồn sự chăm chút của mình vào “kết quả cuối cùng”, hãy để cho những tư tưởng tích cực ấy phục vụ cho “kết quả cuối cùng””. Lưu Bị nói: “Tôi tìm những tư tưởng tích cực bất tận này ở đâu?”. Trương Phi nói: “Rất giản đơn, hễ anh không hoài nghi, tư tưởng luôn sảng khoái, tin tưởng, suy nghĩ tốt đẹp về sự vật, tin tưởng về bản thân mình, chỉ cần đọc được một câu danh ngôn hay cũng có thể khích lệ bất tận tâm hồn anh. Nhưng nếu anh hoài nghi, anh sẽ chìm lặng - Hễ khi anh chìm lặng, những tư tưởng tích cực ấy cũng có thể ngừng tác động và những buồn phiền nơi trần thế như những cát bụi lơ lửng có thể bất chợt biến nước trong của anh thành nước bẩn”. Lưu Bị mừng rỡ nói: “Suy luận của anh rất đúng, quả thật tôi thường hoài nghi, tôi nghĩ đó chính là nguyên nhân tôi không thể nào tích cực được. Trương Phi, ngày thường anh ăn nói huyên thuyên, nào ngờ anh là người rất thông minh”. Quan Vũ nói: “Anh xem Trương Phi như người vụng về, kỳ thực cậu ấy là một hình ảnh người đẹp không ai sánh được, chữ viết rất đẹp, khéo tay, nhanh trí!”. Lưu Bị trầm ngâm nói: “Trương Phi, anh có thể tóm tắt những ý kiến sâu sắc của anh vừa nói thành một câu để tôi ghi nhớ được không?”. “Được!”. Trương Phi nhận lời, về ngay phòng mình, lấy giấy bút viết: “Không nên hoài nghi sự thành công, tình cảm mạnh mẽ mãi mãi sục sôi!”. LỜI KẾT CUỐI BÀI Luận văn tốt nghiệp Lưu Bị nộp mang tên “Bảy bài cần học trong thời đại lập nghiệp”. Năm cuối phổ thông trung học, mẹ Lưu Bị giảng bài thứ nhất, Lưu Bị ra sức phấn đấu vượt qua ngưỡng cửa trường đại học, trở thành sinh viên một trường danh tiếng - Trường Đại học Quản lý Công thương Quốc tế Trường Giang. Chú của Lưu Bị giảng bài thứ hai, Lưu bị phấn đấu vươn lên, cuối cùng đã hoàn thành bốn năm đại học một cách suôn sẻ. Thầy Lữ Thực giảng bài thứ ba, thứ tư và thứ năm, Lưu Bị hiểu được nội dung của lòng ham mê, cuộc sống và sự trưởng thành. Chú bé xúc cát giảng bài thứ sáu, Lưu Bị hiểu được thế nào là dốc toàn bộ sức lực. Hiệu quả biểu diễn hai cốc nước của Quan Vũ và Trương Phi đã dạy cho Lưu Bị bài học thứ bảy, Lưu Bị thật sự hiểu rõ mối quan hệ giữa tính tích cực và sự thành công. Sau khi nêu ra bảy bài học, Lưu Bị quyết tâm lập nghiệp giống như chim ưng con vừa ra khỏi vỏ trứng, đi ra cuộc sống bên ngoài với đôi chân và đôi cánh non nớt – nhưng kiên cường như ngụ ý của thầy Lữ Thực. Điều đáng nói là, tại vườn đào sườn núi phía Tây nhà trường, Lưu bị với Quan Vũ, Trương Phi đã nguyện thành anh em kết nghĩa. Sắp xếp theo năm sinh, Lưu Bị là anh cả, Quan Vũ là anh hai, Trương Phi là chú ba. Lưu bị nói: “Thói quen truyền thống của trí thức Trung Quốc là sự đàm đạo giữa những người quân tử. Ý nguyện của chúng ta không chỉ ngợi ca bằng văn chương, mà chúng ta phải tung hoành khắp giang sơn để lập nghiệp. Tục ngữ nói: ““ba” người đồng tâm, hiệp lực như dao sắt có thể chặt đứt thép. Tập trung sức mạnh của ba người theo đuổi sự thành công thì chí nguyện nhất định đạt được!”. Cho nên câu chuyện Kết nghĩa vườn đào được lưu truyền trong thiên hạ, Tam Quốc diễn nghĩa của thời đại lập nghiệp được bắt đầu. LỜI BÌNH CỦA TÁC GIẢ Melô, huấn luyện viên đội bóng đá Trung Quốc đã có câu nói nổi tiếng: “Thái độ quyết định tất cả”, nhưng chỉ có một số ít người hiểu rõ ý nghĩa sâu xa của câu nói này. Thế giới bao la, chúng sinh đông đúc. Mỗi người đều đang học cách để đạt đến thành công. Điều đáng chú ý là, nhiều người hay phàn nàn về điều kiện khách quan của mình, nên không ra sức theo đuổi sự thành công. Cần phải thừa nhận rằng, hoàn cảnh khó khăn làm cho người ta thất vọng, đó chính là thực tế của cuộc sống, nhưng cũng cần thừa nhận rằng, khả năng đạt đến sự thành công cũng là một thực tế khác của cuộc sống. Do đó hiểu như thế nào về cuộc sống của mình và điều kiện khách quan lại tùy thuộc vào thái độ của mỗi người. Mọi nguồn tiềm năng và sức mạnh đều có thể giúp đỡ anh thực hiện khả năng thành công ấy. Thái độ anh càng tích cực quyết tâm của anh càng lớn, tiềm năng và sức mạnh anh sẽ được phát huy càng nhiều, xác suất thành công cũng tăng lên. Thái độ quyết định xác xuất thành công lớn nhất, nó cũng quyết định sự thành công của toàn bộ kiến thức. Những kiến thức này bao gồm “Bảy bài cần học trong thời đại lập nghiệp”. Những kiến thức này tạo nên khởi điểm đạt đến thành công và giúp anh quản lý tốt toàn bộ quá trình học tập. Thành công là sự mở đầu của quá trình lập nghiệp đang chờ anh. CHƯƠNG II: CÓ THỂ BÁN LƯỢC CHO SƯ T in thì mới được yên, không thể dùng gian trá để đạt mưu đồ. Cái kế ngoài miệng thơn thớt nói cười, mà trong nham hiểm giết người không dao, ông há không thể quan sát được hay sao? Tuỳ. Bùi Văn An,“Dữ Dương Lượng thư” Tìm việc vấp phải cạm bẫy kỳ diệu Mùa xuân năm thứ tư Lưu Bị tốt nghiệp đại học, Lữ Thực làm mất lòng Tả Phong, Hiệu trưởng nhà trường. Ông bị tố cáo phạm tội và bị bắt tống giam. Nguyên nhân vụ án liên quan đến quan hệ nam nữ và tham ô hối lộ. Đến khi Lưu Bị tốt nghiệp ông mới được tha vô tội vì kết quả điều tra cho thấy những nguyên nhân trên là không có căn cứ thực tế. Khi Lưu Bị rời trường, Lữ Thực không còn làm tổng giám đốc một công ty của nhà trường nữa, một người tên gọi là Đổng Trác thay thế chức vụ của ông. Nói chính xác là chân trước Lữ Thực bước vào ngục, chân sau Đổng Trác đã lên thay ngay. Tên Đổng Trác này không phải là giáo viên hay viên chức gì của trường Đại học Quản lý Công thương Quốc tế Trường Giang, mà là một thương nhân. Sau khi nhậm chức, y đổi ngay biển hiệu công ty của nhà trường, thành công ty Hữu hạn chuyên bán các sản phẩm bảo vệ sức khỏe kỳ diệu (gọi tắt là Công ty Kỳ diệu), lại đăng quảng cáo trên báo nhà trường, tuyển dụng nhân viên bán hàng, tổ chức hội nghị tuyển dụng giới thiệu tại hội trường lớn của trường. Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi rủ nhau đến dự tuyển. Vào đến cửa họ đã thấy có rất nhiều người đến dự. Lưu Bị cười ra nước mắt nói: “Xem ra một chỗ làm việc cũng trở nên rất hiếm, cạnh tranh rất gay gắt!”. Tổng Giám đốc Đổng Trác chủ trì cuộc họp giới thiệu tuyển dụng. Trước hết, ông giới thiệu “chiếc lược thông minh kỳ diệu”, sản phẩm phát minh của công ty Kỳ diệu. Ông nói: “Chiếc lược này trông bình thường, nhưng kỳ thực có hàm lượng hóa học công nghệ rất cao. Nó được làm từ gỗ cây dương đăng thần kỳ lấy từ biên giới Vân Nam, sử dụng 18 công nghệ chế tạo hiện đại. Điều đáng nói là, cây gỗ dương đăng là một loài cây quý hiếm, nhiều nhà thực vật học chưa biết đến, công ty chúng tôi đã mua hơn 7.000 mẫu đất gò đồi biên giới Vân Nam để trồng giống cây quý hiếm sắp tuyệt chủng này. Điểm khác nữa là, loại lược này được ngâm tẩm trong một loại nước thuốc đặc biệt, răng lược cũng được thiết kế đặc biệt, lược có 38 răng, khi chải đầu có thể kích thích có hiệu quả đại não, kích thích tế bào não, có tác dụng bảo vệ sức khỏe, làm cho đầu óc tỉnh táo, trí nhớ tốt”. Có người trong hội nghị hỏi: “Chiếc lược ấy giá bao nhiêu?”. Đổng Trác nói: “Giá gốc là 2.880 tệ. Để đáp lại sự yêu thích của đông đảo người tiêu dùng đối với chiếc lược thông minh diệu kỳ này, giá bán là 880 tệ, chỉ bằng số lẻ của giá gốc”. Ông nhấn mạnh: “Thật rất rẻ!”. Mọi người đều nói: “Bỏ ra 880 tệ để mua một chiếc lược, cũng không rẻ đâu ạ!”. Đổng Trác nói: “Các bạn không nên so sánh lược này với lược bình thường, nó là sản phẩm của công nghệ cao. Hơn nữa, nó phục vụ cho bộ não con người, giá trị của não con người là vô hạn, không thể so với óc của lợn được, có phải không?”. Lúc này, mọi người đều im lặng. Sau đó, Đổng Trác giới thiệu tiền công của công ty, lương khởi điểm là 16.000 tệ, ngoài ra còn có tiền thưởng và tiền đào tạo tại chức. 16.000 tệ sao? Cả hội trường bỗng nhôn nhao. Vừa tốt nghiệp có thể nhận được 16.000 tệ lương khởi điểm thật chẳng khác nào chuyện cổ tích, không thể tưởng tượng nổi. Công ty Kỳ diệu thật diệu kỳ! Mọi người ra sức chen lấn, xô đẩy vây kín nhóm phát tờ đơn xin việc. Bán lược cho sư Lưu Bị, Quang Vũ, Trương Phi đều được lọt qua vòng sơ tuyển, trở thành nhân viên thử việc của công ty này. Công ty đặc biệt bố trí bồi dưỡng nghiệp vụ ba ngày về ABC tại khu nghỉ thương mại Hổ Lao Quan trước khi họ nhận công tác. A- viết tắt của từ Assertive, tiếng Anh là chủ kiến. B- viết tắt của từ Beautiful, tiếng Anh là đẹp. C- viết tắt của từ Creative tiếng Anh là sáng tạo. Đổng Trác giải thích: Chủ kiến (A) không phải là sự cố chấp của ếch ngồi đáy giếng, mà là tố chất tốt đẹp của cá nhân, từ đó nảy sinh lòng tự tin. Đẹp (B) không phải là vẻ đẹp bề ngoài giả tạo mà là sự thể hiện nghề nghiệp được đào tạo có chất lượng, có thể gây ấn tượng đầu tiên làm cho khách hàng ưa thích. Sáng tạo (C) có nghĩa là lúc nào trong công việc và đời sống đều có thể đưa ra những sáng kiến mới và tiến bộ có ý nghĩa, kích thích sự phát triển, làm cho công việc càng có ý nghĩa, càng phong phú thêm. Ông nói: “Mục đích khiến công ty mở lớp bồi dưỡng về ABC cho các bạn trước khi nhận công tác là mong các bạn có mặt hôm nay đều có thể trở thành một nhân viên có khả năng. Sau khi bồi dưỡng về ABC lần này, chúng tôi bố trí một đề thi thực hành: Thời gian thử việc là một tháng, mỗi người bán 100 chiếc lược thông minh kỳ diệu. Hễ làm tốt đề thi này thì có thể chứng minh người ấy là một người có khả năng có thể trở thành nhân viên chính thức của công ty Kỳ diệu, nhận được “lương khởi điểm 16.000 tệ + “tiền thưởng năng suất”. Các học viên giật mình, nhao nhao bàn tán: “Một tháng bán 100 chiếc lược? Có nhầm không? Bán sao được nhiều vậy?”. Đổng Trác chờ mọi người im lặng rồi mới giải thích tiếp: “Sở dĩ tôi nêu lên đề thi thực tiễn này vì quan điểm lựa chọn nhân tài của công ty là xem ngựa không bằng để cho ngựa thi với nhau. Người có tài năng giống như ngựa thiên lý, “thử” với nhau sẽ có nhân tài nổi lên, có phải như vậy không? Các bạn có biết không? Những nhân viên vào trước mặt các bạn, thậm chí có người bán được lược cho sư, đã rất khôn khéo và đã vượt qua cuộc thi này. Họ đã làm được như vậy, tại sao các bạn lại không làm được?”. Các học viên càng kinh ngạc: “Có người bán được lược cho sư? Ai vậy? Họ làm như thế nào?”. Đổng Trác nói tiếp: “Đúng vậy, tại sao sư có thể mua lược? Mọi người đều biết, lược dùng để chải tóc, nhưng sư lại trọc đầu, không dùng lược, bán lược cho sư trái với chuyện thường tình. Mặc dù nhiều người cho rằng việc ấy không thể làm được, song vẫn có người dám làm việc mà người khác không dám làm, biến cái không thể thành cái có thể, biến việc bán lược cho sư thành hiện thực. Các bạn có muốn nghe câu chuyện thần kỳ ấy chứ?”. Các học viên đáp: “Muốn ạ!”. Đổng Trác làm điệu bộ như của một giáo viên dạy trẻ, mời mọi người nghe nghiêm chỉnh, mới bắt đầu kể chuyện “Bán lược cho sư”: “Đây là câu chuyện xảy ra lúc Công ty Kỳ diệu mới thành lập. Để lựa chọn nhân tài có khả năng thật sự, công ty yêu cầu mỗi người xin việc cần phải tham gia thi: Dùng cách “đua ngựa” bán 100 chiếc lược thông minh thần kỳ và bán những lược này cho nhóm được chỉ định đặc biệt: Sư thầy. Đây là đề thi có chủ định đặc biệt, kỳ quái, có thể nói độc đáo, cần suy nghĩ rất vất vả. Hầu như mọi người đều hoài nghi: Bán lược cho sư? Làm sao bán được? Nói sai chăng? Nhiều người đều rút lui… nhưng vẫn còn ba người A, B, C dũng cảm tiếp nhận thách thức… sau một tuần ba người về công ty hội báo thành quả số lượng đã bán được của mình. Anh A chỉ bán vẻn vẹn một chiếc, anh B bán được 10 chiếc, anh C lại bán đến 1.000 chiếc. Điều kiện như nhau nhưng tại sao kết quả lại khác nhau lớn như vậy? Công ty mời họ nói về quá trình bán lược. Anh A nói, anh đã chạy đến ba nhà chùa, bị nhiều sư chửi mắng và đuổi đánh, nhưng anh vẫn không nản chí cuối cùng một chú tiểu cảm động cũng mua một chiếc. Anh B đi đến một nhà chùa cổ nổi tiếng trên núi, núi cao gió mạnh, tín nam thiện nữ đến dâng hương tóc đều rối tung. Anh B tìm vị trụ trì nói: “Tóc rối mặt bẩn chứng tỏ không tôn kính đối với Phật, nên trước mỗi hương án nên đặt một lược gỗ để cho tín nam thiện nữ chải tóc”. Vị trụ trì thấy có lý. Chùa ấy gồm có 10 hương án, nên mua 10 chiếc lược. Anh C đến một ngôi chùa sâu trong núi rất nổi tiếng, hương khói nghi ngút, nói với sư trụ trì: “Hễ người nào đến dâng hương, phần lớn đều có lòng thành kính, nhà chùa nên tặng quà đáp lễ, cầu cho họ bình yên tốt lành, khuyến khích họ làm nhiều việc thiện. Tôi có một số lược, thư pháp của sư hơn mọi người, có thể khắc ba chữ: “Lược tích thiện” dùng làm tặng phẩm. Sư trụ trì rất đỗi vui mừng, bèn mua 1.000 chiếc lược. Công ty cho rằng, ba vị ứng thí đại diện cho ba loại nhân viên bán hàng đều có đặc điểm riêng. Anh A là một loại nhân viên bán hàng cố chấp, có ưu điểm chịu khó chịu khổ, miệt mài công tác, chân thành, được người yêu mến. Anh B có khả năng quan sát sự vật, phán đoán suy luận, có thể mạnh dạn suy nghĩ, thực hiện theo quy luật khách quan. Còn anh C thông qua phân tích nghiên cứu đối tượng mục tiêu, mạnh dạn suy nghĩ, trù tính có hiệu quả, phát triển một loại nhu cầu thị trường mới. Anh C có trí tuệ hơn người nên công ty quyết định mời anh phụ trách ban thị trường. Từ khi ngôi chùa sâu trong núi dùng “lược tích thiện” tặng cho khách thập phương, mọi người truyền tin cho nhau, người đến vãn cảnh chùa ngày càng nhiều, khói hương nghi ngút. Do đó sư trụ trì lại quyết định đặt hàng với anh C. Nên anh C không những bán một lần 1.000 chiếc mà còn thu được thành quả đặc biệt, có đơn đặt hàng lâu dài, thực hiện kinh doanh bán hàng tối ưu nhất. Đối với công ty, thu hoạch lớn không chỉ là đơn đặt hàng, mà là chọn được anh C - một nhân tài có khả năng tạo ra thành quả cao nhất”. Đổng Trác mỉm cười rồi nói: “Các bạn có biết không? Anh C ấy là tôi đấy!. Sau khi tôi phụ trách Ban thị trường của công ty được 8 tháng, thì được nâng lên làm Tổng giám đốc công ty và phụ trách công tác phát triển và quản lý nguồn nhân lực. Tôi luôn ghi nhớ, tôi bắt đầu từ nhân viên bán hàng rồi mới được như ngày nay. Đồng thời tôi cũng biết rằng, 70% giám đốc công ty trên thế giới đều đã làm người bán hàng. Tôi tin rằng, một người bán hàng nếu được bồi dưỡng kiến thức ABC thì có đủ năng lực bán mọi hàng hóa cho bất kỳ người nào. Tôi tin rằng, trong các bạn sẽ có những người ưu tú như vậy”. Lưu Bị hỏi bẽn lẽn: “Thưa Tổng giám đốc Đổng, lý luận về ABC của ông, Assertive và Beautiful đều có thể hiểu được nhưng làm được Creative, hình như rất khó phải không?”. Đổng Trác nói: “Nếu nói khó thì nó khó, nếu nói nó không khó thì nó không khó. Tôi dạy cho các bạn hai chiêu tuyệt vời. Chiêu thứ nhất, cần biết thay đổi suy nghĩ, cần thay đổi suy nghĩ của khách hàng để có thể mua sản phẩm của chúng ta. Chiêu thứ hai, cần biết cách “dắt mũi trâu” khách hàng.” Các học viên nói: “Đúng vậy, hễ dắt được mũi trâu, trâu mới ngoan ngoãn đi theo ta. Nếu không, dù có kéo tai hoặc nắm đuôi trâu, vẫn không thể bảo trâu nghe theo”. Đổng Trác cười nói: “Mọi người cố gắng nắm bắt sự kỳ diệu của hai chiêu tuyệt vời này, sau này tùy từng điều kiện mà vận dụng, sáng tạo nó cho phù hợp thì đều có thể làm cho bạn vui lòng”. Lã Bố đã bán được 999 chiếc lược. Một tháng thử việc sắp hết, nhưng Lưu Bị cũng chưa bán được chiếc nào. Hỏi Quan Vũ, Quan Vũ cũng như vậy. Hỏi Trương Phi, Trương Phi đã bán được 6 chiếc. Lưu Bị nói: “Ái Chà, chú ba vẫn là người có khả năng!”. Trương Phi nhấp nháy mắt: “Em có khả năng gì? Bà cô, bà dì, bà mổ, anh họ, em họ thấy em đáng thương nên mỗi người mua một chiếc”. Quan Vũ nói: “Thế cũng chỉ có 5 chiếc thôi!”. Trương Phi cười đau khổ: “Còn một chiếc, em mua tặng bạn gái!”. Lưu Bị cảm khái thở dài: “Nhớ lúc đầu chúng ta cần cù làm việc kiếm tiền đi học, chúng ta đã làm được rất nhiều việc. Nay chúng ta không bán nổi một chiếc lược. Tại sao ba anh em ta bỗng trở nên bất tài như vậy?”. Quan Vũ cũng đau buồn nói: “Xem ra nhiệm vụ bán hàng tháng này không thể làm được, phải làm sao đây?”. Trương Phi tặc lưỡi nói: “Bạn gái em khuyên chúng ta hãy mua toàn bộ 100 chiếc lược”. Quan Vũ hỏi: “Sao lại phải làm như vậy?”. Trương Phi nói: “Chính nhằm món lương 16.000 tệ một tháng đấy! Một tháng lương của chúng ta được 16.000 tệ, 6 tháng lương, tiền mua lược đủ hoàn trả lại công ty, chúng ta vẫn còn thừa 100 chiếc lược đấy!”. Lưu Bị nói: “Thế là chúng ta lừa đảo công ty à?”. Trương Phi nói: “Lãnh đạo công ty chỉ yêu cầu anh hoàn thành số lượng hàng bán ra, chứ có chú ý việc ta bán cho ai đâu?”. Lưu Bị nói: “Cách nhìn của chú không đúng, công ty thử việc chúng ta một tháng, xem xét khả năng của chúng ta, chứ không phải chỉ là số lượng bán”. Trương Phi nói: “Anh cả, anh quả thật thà. Em hỏi anh, cuối cùng anh có muốn làm công việc này hay không?”. Lưu Bị suy nghĩ một lúc, kiên quyết trả lời: “Bố tôi trước khi mất có dặn dò tôi hai câu: “Làm người tốt, cần phải quang minh chính đại. Làm được việc lớn, không thể không thận trọng”. Tôi thà không làm việc này, chứ không thể tự dối mình, dối người như vậy!”. Quan Vũ cũng nói theo: “Anh cả nói rất đúng. Đại trượng phu xử thế như mặt trăng đi qua bầu trời, sông ngòi chảy trên mặt đất vậy. Công ty cần người có phẩm chất như anh cả vậy!”. Trương Phi chịu thua, nói: “Được, được, các anh đều cố chấp như vậy, tôi cũng đành níu áo đi theo các anh! Ôi! trong trường anh em chúng ta là học sinh giỏi, cuối tháng này sau đợt thử việc ba anh em chúng ta đều là học sinh kém! Chúng ta đành phải mặt dày chờ đợi thôi!”. Quả nhiên không ngoài dự kiến của Trương Phi, kiểm tra thành tích cuối tháng, các đồng sự hầu như đều hoàn thành vượt mức nhiệm vụ. Lã Bố trong tháng bán được 999 chiếc, trở thành quán quân. Chỉ có ba anh em Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi bị liệt vào bảng đen. Đổng Trác gọi ba người vào văn phòng riêng của mình. Ông ta giận dữ hỏi: “Tôi không hiểu nổi, vì sao mọi người khác đều hoàn thành nhiệm vụ, chỉ có ba người các anh là chẳng bán được gì cả? Lã Bố và những người khác cùng vào công ty với các anh, cũng được đào tạo ở Hổ Lao Quan, nhưng người ta đạt thành tích tốt bán 999 chiếc lược, so với ông C năm ấy chỉ kém một chiếc thôi! Tôi thật không hiểu cả tháng các anh làm cái gì?”. Trương Phi phật ý nói: “Ai biết họ hoàn thành nhiệm vụ như thế nào? Tôi dám chắc trong số họ có người dối trá bỏ tiền túi ra mua cho đủ số lược đó”. Đổng Trác nổi giận nói: “Tự bỏ tiền ra hay sao? Tự bỏ tiền có nghĩa là họ thích sản phẩm của mình. Mình bán được hàng hay không? Chớ đổ lỗi cho người khác. Bán sản phẩm mình yêu thích là thể hiện đạo đức tốt trong nghề nghiệp. Tại sao các anh không thể học tập xem sao?”. Ông ta cầm bút gõ xuống bàn, trầm ngâm hai phút, rồi dịu giọng nói: “Thế này nhé, tôi lại gia hạn thêm cho các anh một tháng nữa rồi kiểm tra. Bất kỳ người nào bỏ tiền ra hay tự mình bỏ tiền túi ra mua cũng được. Tóm lại, công ty đánh giá anh hùng dựa trên thành tích. Tôi mong các anh không nên phụ lòng mong mỏi của tôi đối với các anh”. Lưu Bị rất xấu hổ vừa lễ tạ Đổng Trác, vừa ra hiệu cho Quan Vũ, Trương Phi cùng vội vàng rút lui. Lưu Bị càng thấy xấu hổ khi tháng thứ hai cũng không hoàn thành nhiệm vụ. Theo quy định của công ty, nhân viên tiếp thị trong thời gian thử việc nếu không có thành tích cũng không nhận được tiền lương. Hai tháng liền không có thu nhập, nên đời sống của họ trở nên khó khăn. Ba anh em đành vứt bỏ công việc tiếp thị lương cao ấy, đến trung tâm giới thiệu việc làm tìm một công việc khác. Sau hai tháng, họ tìm được việc ở Công ty Hữu hạn Thương mại Từ Châu, nhưng lương chỉ có 1.600 tệ. Trương phi nói: “1.600 tệ vẫn là thực tế hơn. Công ty Kỳ Diệu lương 16.000 tệ, cao gấp 10 lần nhưng nó lại giống như mặt trăng dưới nước, không thể mò được”. Lưu Bị than thở: “Chỉ trách chúng mình không có bản lĩnh gì. Hãy xem Lã Bố, thật giống như hổ tướng, tháng nào cũng là quán quân về bán hàng”. Hai năm sau Lưu Bị đến khu nghỉ Hổ Lao Quan, tham gia hội nghị cấp cao về thương mại Trung Quốc tổ chức tại đây. Rất tình cờ cậu gặp lại Lã Bố. Bạn xưa gặp lại, tất nhiên là rất đỗi vui mừng, Lã Bố nói với Lưu Bị, từ sau khi họ đi khỏi, Công ty Kỳ diệu phát triển rất nhanh, không chỉ chiếm lĩnh thị trường đối với sản phẩm bảo vệ sức khỏe mà công ty còn tiến quân vào ngành bất động sản, thành lập công ty Hữu hạn cổ phần - Tập đoàn Thực nghiệm Kinh đô. Lã Bố còn trao danh thiếp cho cả ba người Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi, trên thiếp ghi rất rõ chức vụ Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Kinh Đô. Lã Bố nói: “Chiều nay sau khi họp xong, tôi mời anh dùng món ăn Tứ Xuyên. Xin mời cả ba anh em cùng đến”. Lã Bố có phong độ tuyệt vời của một thanh niên thành đạt. Điều cơ mật cuối cùng đã được tiết lộ “Các bạn làm ăn như thế nào?”. Sau ba tuần rượu, Lã Bố có vẻ dương dương tự đắc hỏi. Lưu Bị rất khiêm tốn trả lời: “Chúng tôi không dám sánh với Tổng Giám đốc Lã, hiện nay tôi phụ trách một công ty nhỏ”. Lã Bố nói: “Bạn bè với nhau, không phải tôi nói anh, anh là con người rất thật thà. Anh xem tôi, hiện giờ lương hàng năm hơn 2 triệu tệ. Anh xem anh, mỗi tháng kiếm được hơn 1.000 tệ mà lại rất vất vả. Cũng có nghĩa là, anh làm lụng vất vả hai năm cũng không bằng thu nhập một năm của tôi. Mỗi người chúng ta đều có đặc điểm nhận dạng khác nhau, nên số phận cũng không giống nhau”. Trương Phi vừa rót rượu vừa hỏi: “Thưa tổng giám đốc Lã, vì sao mỗi tháng ông đều có thể đạt quán quân về bán hàng? Ông có bí quyết gì vậy? Hoặc giả có biện pháp gì để bán được lược cho sư?”. Lã Bố cười nói: “Các anh quả là thật thà. Không, các anh thật là ngu xuẩn và đáng thương hại!”. Ba anh em ngẩn người vì bị mắng. Lã Bố nói: “Các anh lẽ nào không thấy được sự huyền diệu trong câu chuyện “Bán lược cho sư”. Không cần động não suy nghĩ, sư làm sao có thể mua lược? Các anh tận mắt thấy điều này chưa? Bán lược cho sư? Hoặc ông sư trong chuyện kể là người ngu, hoặc người nghe kể chuyện là đần độn, chỉ có người kể chuyện là người thông minh, ông ta có ý đồ khác”. Lưu Bị nói: “Như ngài nói, tôi đã nghĩ ra. Anh A kiên trì bị chửi mắng và bị đuổi nhiều lần, cuối cùng đã cảm động được một chú tiểu, bán được một chiếc lược. Tổng giám đốc Đổng khen anh ấy “Kiên trì nên được kết quả” e rằng đó là quá khen. Chú tiểu mua một chiếc vì thương hại anh ta, có phải như vậy không? Ơn của người khác, tại sao có thể quên đi mà ghi vào thành tích của mình?”. Quan Vũ cũng nói: Anh B bán được 10 chiếc lược, cũng rất đáng hoài nghi. Anh nói trên mỗi hương án đặt một chiếc để cho thiên nam tín nữ chải tóc. Nếu nói thiên nam tín nữ để tóc rối mặt bẩn trước mặt Phật là không kính trọng Phật, chải tóc trước mặt Phật e cũng không lễ phép gì phải không?”. Trương Phi vỗ mạnh vào bắp đùi và thét lên: “Đúng vậy, sự việc của anh C cũng giả dối! Sư mua lược chỉ là chuyện ảo tưởng, mua 1.000 chiếc lược tặng khách vãn cảnh chùa càng không thể có. Nếu tôi là sư trụ trì, nhất định tôi không làm việc ngu xuẩn gây thương tổn thanh danh của Phật”. Lưu Bị nói: “Đúng vậy, việc dùng lược và làm việc thiện có quan hệ gì với nhau? Gắn hai việc ấy lại hình như rất miễn cưỡng. Chi bằng tặng bức tranh khuyên người làm việc thiện hoặc dùng chè làm tặng phẩm cho khách vãn cảnh chùa. Trên hộp chè viết mấy chữ: “Địch lự thanh tâm, thiện khí nghênh nhân” (xóa bỏ lo lắng, lòng thanh thản, thiện chí đón tiếp người) đảm bảo thích hợp hơn dùng lược tích thiện có nội dung không lành mạnh”. Ba anh em lúc ấy mới vỡ lẽ: Câu chuyện “Bán lược cho sư” là sự bịa đặt một trăm phần trăm. “Nhưng… ” Lưu Bị nhìn Lã Bố một cách nghi ngờ, “ngài đã bán 999 chiếc lược?”. Lã Bố uống một cốc bia, nói như đinh đóng cột với họ: “Thời kỳ thử việc ấy, tôi quả thật bán được 999 chiến lược”. “Ngài bán như thế nào?”. Ba anh em ngạc nhiên hỏi. “Tôi….” Lã Bố vênh váo cười phá lên, “Đổng Trác đã chẳng dùng mức lương 16.000 tệ làm mồi nhử, rủ rê những người bán hàng như chúng ta đó sao? Để nhận việc có lương cao như vậy, rất nhiều người đều tự lấy tiền của mình ra giả mạo thành tích bán hàng…”. Trương Phi nói: “Việc này tôi đã biết. Nhưng ngài làm như thế nào? 999 chiến lược, phải mất mười mấy vạn tệ, ngài lấy đâu ra để thế chấp?”. Lã Bố cười đáp: “Thế nào gọi là cá lớn nuốt cá bé? Đâu là cá bé, đâu là cá lớn? Đều ở trong bộ óc này cả! Vì vậy mỗi người có đầu óc thương mại đều sẽ chú ý đến vào lớp người dại khờ và ngu dốt. Đổng Trác có thể như vậy. Tôi cũng biết. Ông ta dùng số tiền 16.000 tệ làm mồi nhử, tìm một lớp người bán hàng thế chấp tiền, tôi cũng áp dụng cách làm như vậy, tìm những tay chân giúp tôi thế chấp tiền”. Ba anh em rất kinh ngạc, nào ngờ mọi nơi trong thương trường đều bày mưu tính kế! Trương Phi lại hỏi: “Vì sao ngài chỉ bán 999 chiếc lược, mà không phải là 1.000 chiếc?”. Lã Bố lắc lắc đầu nói: “Ngay chuyện ấy mà anh không hiểu à? Kỷ lục bán của Đổng Trác là anh C trong câu chuyện là 1.000 chiếc. Tôi làm sao có thể cướp cái huênh hoang của Đổng Trác?”. Trương Phi “ồ” một tiếng , cảm thấy ngường ngượng. “Các anh có biết không?”, Lã Bố tiếp tục nói, “Công ty Kỳ diệu năm ấy nay đã phát triển thành Tập đoàn Kinh đô, chính dựa vào thủ đoạn buôn bán ấy của tôi. Doanh số kinh doanh hàng năm đạt mấy trăm triệu, 90% đều là do những người bán hàng ở các nơi trong cả nước móc hầu bao của mình góp vào. Các anh bảo không phải là kỳ tích hay sao?”. Ba anh em lại giật mình. Những người bán hàng ngu đần ấy không ngờ họ vẫn là những nhà sư trong câu chuyện. “Bán lược cho sư”. Lã Bố ngà ngà say, đầu tựa vào lưng ghế thoải mái, châm điếu thuốc, nhả hai vòng khói, từ từ nói: “Nay, Đổng Trác phát minh - không, ta Lã Bố trên cơ sở tư tưởng của Đổng Trác phát minh ra cách bán lược cho sư, cách đó đã được các ngành như Sở mỹ viện, Sở bảo vệ sức khoẻ, bảo hiểm nhân thọ, giáo dục đào tạo vận dụng. Hễ các anh vào mạng Internet gõ từ khóa “Bán lược cho sư”, là có thể tìm được hàng vạn trang web liên quan. Còn có rất nhiều người biến tướng nó thành cách tiêu thụ không cần cửa hàng hoặc kinh doanh cho phép đặc biệt. Đáng tiếc là cách của tôi và cách bán lược cho sư không thể nào xin phép đăng ký bản quyền. Không có công ty nào nộp một xu phí bản quyền cho tôi, càng không có ai nói về xin phép bảo vệ bản quyền”. Trương Phi nói giận dữ: “Lẽ nào không có ai quản lý các ngài sao?”. “Ai quản?”. Lã Bố nghiêng đầu nói: “Công ty Kỳ diệu từ lúc bắt đầu đã là doanh nghiệp tư nhân của Đổng Trác, sở dĩ nó khoác cái áo công ty do nhà trường sáng lập chỉ để thu hút sự tín nhiệm của khách hàng mà thôi. Tục ngữ có câu: “Lấy và ăn cái mà thiên hạ buông lỏng”. Không có ai trong trường Đại học Quản lý Công thương Quốc tế Trường Giang là không bị Đổng Trác tóm chặt trong tay?. Từ trước đến nay không có ai dám đụng đến hắn!”. Kẻ gây tội ác nhất định bị tiêu diệt Đưa Lã Bố say khướt về khách sạn khi ấy đã là hai giờ sáng. Trương Phi nói: “Trời sắp sáng rồi, bụng đã đói, chúng ta đừng đi ngủ nữa mà đi tìm quầy hàng kinh doanh thâu đêm tiếp tục nhậu!”. Ba anh em đóng cửa phòng cho Lã Bố, lại về phòng của mình dọn dẹp một lúc, sau đó cùng nhau đi đón gió ban đêm và thả bước trên đường mới rải nhựa. Lúc ấy, Lưu Bị bàn với mọi người: “Tốt hơn hết là mua một ít lạc, đậu phụ khô, thịt bò khô đến phía Đông ngọn núi kia để ngắm mặt trời mọc”. Quan Vũ nói: “Anh cả, bây giờ chúng ta làm gì còn có hứng thú thanh nhã thời học sinh nữa?”. Lưu Bị nói: “Hôm nay Lã Bố dạy cho chúng ta một bài học rất thực tế. Câu chuyện về bán lược cho sư đã làm tôi rất xúc động. Bị xúc động, tất yếu nảy sinh điều mới lạ, tôi nghĩ chúng ta cuối cùng cũng có thể đón tiếp bình minh của nghề nghiệp mới!”. Không ngờ, đêm hôm sau Lã Bố lại gây hồi hộp cho ba anh em. “Các anh biết không?”, Lã Bố bí mật nói cho họ biết, “bạn học cùng lớp các anh là Điêu Thuyền, đã bị tổng giám đốc Đổng Trác ôm hôn đấy”. “Gì thế?”, Quan Vũ kinh ngạc thốt lên. Ai cũng biết, Quan Vũ thầm yêu Điêu Thuyền đã nhiều năm, nào ngờ bỗng nhiên nghe tin như vậy, anh ta nghĩ rằng mình nghe nhầm. Nhưng Lã Bố một lần nữa nói chính xác với họ, Điêu Thuyền, “hoa khôi của trường” năm ấy đã làm vợ hai của Đổng Trác, Tổng Giám đốc Tập đoàn Kinh đô. Tâm trạng Quan Vũ bỗng chốc giống như đánh đổ bình rượu ngũ vị quý giá, lòng cảm thấy xốn xang. Thông tin truyền nhanh như gió, hầu như mọi bạn học đều biết. Có người chửi Điều Thuyền cam chịu, sa ngã, tham lam hưởng thụ nên đã bán rẻ sắc đẹp của mình. Cũng có người chửi Đổng Trác thối nát, muối mặt trêu chọc con gái. Chỉ có Lưu Bị ngồi im, không có bất cứ bình luận gì. Trương Phi trách móc nói: “Anh cũng thật là, Điêu Thuyền cũng là bạn học của chúng ta mà!”. Lưu Bị bình tĩnh đáp: “Không phải là tôi không yêu mến bạn học. Chỉ là trong bốn năm học tập, tôi và Điêu Thuyền không có quan hệ gì. Tình cảm giữa cô ấy và Đổng Trác, tôi cũng không biết, anh cần tôi nói gì?”. Trương Phi ngạc nhiên nhìn Lưu Bị: “Anh cả, sao anh lúc nào cũng thờ ơ như vậy?”. Lưu Bị thản nhiên trả lời: “Từ ngày rời khỏi trường đại học, chúng ta phải đối mặt với hoàn cảnh mới hầu như khác trước rất nhiều, thời gian dài như vậy cũng cần tìm cách thích nghi, có gì mà phải hoảng hốt với những chuyện vặt vãnh như vậy. Điều duy nhất tôi quan tâm là Lã Bố đã trở thành Phó tổng giám đốc, nhưng vẫn chưa có một chút hình ảnh gì trong bức tranh tương lai của chúng ta”. Quan Vũ hỏi: “Anh cả, anh không học cách Lã Bố bán lược à?”. Lưu Bị ậm ừ nói: “Bọn Đổng Trác, Lã Bố giỏi kiếm tiền, nhưng kẻ gây điều ác nhất định sẽ bị quả báo, tôi làm sao có thể học tập họ được?”. Quả nhiên chỉ được vài năm, tin tức về Điêu Thuyền lại tiếp tục lan truyền. Đổng Trác, Lã Bố vì ghen tuông nên đánh nhau tại Phượng Nghi đình. Lã Bố nổi giận đã kết liễu tính mạng Đổng Trác, bị bắt và phạt tù 5 năm. Tập đoàn Kinh đô đồ sộ như vậy bỗng chốc sụp đổ. LỜI BÌNH CỦA TÁC GIẢ “Bán lược cho sư” là câu chuyện được một số người tâng bốc thành câu chuyện buôn bán kinh điển. Những câu chuyện này khuyến khích một loại lừa đảo thương mại, đồng thời ẩn chứa một loại lừa đảo khác. Nếu anh tin tưởng câu chuyện này, có nghĩa là anh muốn làm một con bọ ngựa bắt ve sầu. Nếu anh không tin câu chuyện này, lại ra sức tuyên truyền, có nghĩa là anh là chim sẻ nham hiểm sau lựng bọ ngựa. Lòng tin lập nghiệp của anh quyết định số phận của anh. Anh đã tôn sùng sự lừa đảo thương mại, đã lựa chọn làm con chim sẻ đắc ý, xạ thủ có thể chọn mũi tên sắc nhọn nhằm thẳng lưng anh. Anh không thể nào hiểu tại sao người ta chê cười con bọ ngựa và chim sẻ, lại ca tụng xạ thủ anh hùng ấy! Anh cần có một niềm tin lập nghiệp cao thượng, đó là điều kiện quan trọng cần thiết của người quản lý thành công. CHƯƠNG III: KIẾN THỨC VỀ ĐÓNG THÙNG Ô i! Phép làm chủ tướng, cần nắm bắt được tâm tình của anh hùng. Thưởng người có công, nói cái chí của mình cho mọi người biết. Cho nên đối xử tốt với mọi người, không có cái gì không thành công, đối xử tệ hại với mọi người, không có cái gì không bị đổ vỡ. “Thái Công binh pháp” Lý luận thùng nước rò rỉ của Lưu Bị Đào Khiêm, giám đốc công ty hữu hạn Điện khí Từ Châu rất kính nể Lưu Bị. Ông cho rằng Lưu Bị là người thông minh, có tài nhưng không huênh hoang, đối nhân xử thế rất khéo léo, là một thanh niên có tiền đồ sáng sủa. Đào Khiêm tuổi đã cao nhưng không có con cái, nhiều lần ông tìm Lưu Bị để nói chuyện, ông mong rằng sau khi qua đời sẽ ủy thác Công ty hữu hạn Điện khí Từ Châu cho Lưu Bị. Điều ấy có nghĩa là sau một vài năm tới Lưu Bị có thể được thừa kế một xí nghiệp trị giá hơn một triệu tệ. Với người khác, có lẽ sẽ rất mừng rỡ, nhưng Lưu Bị lại khác. Anh bình tĩnh nói với giám đốc Đào Khiêm: “Tôi thấy rằng ngài nên suy nghĩ kỹ về hai mặt sau đây. Về riêng tư: Công ty hữu hạn Điện khí Từ Châu là sự kết tinh sức lực của cả đời ngài, trách nhiệm của người kế thừa rất nặng nề, tôi không biết mình có đủ tài năng gánh vác hay không. Về việc chung: Việc lựa chọn người kế thừa có quan hệ đến lợi ích cá nhân của mỗi nhân viên, nếu chọn người kế thừa không đúng, rất có thể sẽ ảnh hưởng đến sự ổn định của tập thể nhân viên trong công ty”. Đào Khiêm ngạc nhiên hỏi: “Tôi là giám đốc của công ty, tôi chọn người kế thừa tại sao lại ảnh hưởng đến sự ổn định của tập thể nhân viên trong công ty?”. Lưu Bị nói: “Công ty là một tổ chức tập thể. Quyền sở hữu của công ty có ý nghĩa hai mặt. Một là quyền sở hữu trên danh nghĩa, nhìn bề ngoài, công ty này là của riêng ngài, ngài có quyền xử lý tùy ý. Hai là quyền sở hữu trên thực tế, xét từ góc độ của nhân viên, mỗi người làm việc cho công ty vì lợi ích và tiền đồ cá nhân mình, vì vậy công ty là một tổ chức tập thể. Công ty càng tôn trọng lợi ích cá nhân của nhân viên, thì nhân viên sẽ càng có thái độ làm việc của người làm chủ, nếu không họ sẽ thất vọng và kéo nhau đi. Cách làm đúng đắn là gắn kết lợi ích và tiền đồ cá nhân của nhân viên với sự phát triển của công ty, mới có thể duy trì được một đội ngũ nhân viên làm việc có hiệu quả cao”. Đào Khiêm trầm ngâm nói: “Tôi hiểu lời anh nói. Anh cho rằng bất cứ hành động gì trong quản lý công ty, tôi đều không thể thiên lệch, hoặc không thể có bất kỳ biểu hiện thiên lệch trong suy nghĩ, không nên vì việc riêng làm hỏng cái chung phải không? Xem xét từ kinh nghiệm lịch sử Trung Quốc khắp thiên hạ không ai bằng vua. Những vị vua nào vì việc chung thì thiên hạ hưng thịnh, vị vua nào chỉ lo việc riêng thì khắp thiên hạ đổ nát. Tuy tôi không thể sánh với vua, nhưng đạo lý đều như vậy. Nhưng tôi đã già rồi, lẽ nào tôi điều hành sự phát triển của công ty từ dưới âm phủ. Lưu Bị liền biện bạch: “Tôi rất muốn kế thừa sự nghiệp của ngài, thực hiện chí nguyện, và bản thân tôi cũng sẽ không gặp phải nhiều gian khổ, vất vả trong tích lũy ban đầu mà được trực tiếp lợi dụng tài sản hiện có của công ty hữu hạn Điện khí Từ Châu để gây dựng sự nghiệp. Tôi chỉ không muốn nhìn thấy một cách làm không công bằng nào đó ảnh hưởng đến sự quản lý bình thường của công ty. Đào Khiêm hỏi: “Theo anh tôi nên làm như thế nào?”. Lưu Bị dè dặt nói: “Tôi không dám nói ngài nên làm thế nào. Tôi chỉ nghĩ, công ty như một chiếc thùng, chắc ngài đã biết lý luận thùng gỗ nổi tiếng: “Một chiếc thùng gỗ có thể chứa được bao nhiêu nước tùy thuộc vào chiều dài tấm gỗ ngắn nhất, chứ không phải tấm gỗ dài nhất. Loại ví dụ này hầu như còn có thể tiếp tục hiểu rộng rằng, một chiếc thùng gỗ có thể chứa bao nhiêu nước, không chỉ tùy thuộc vào chiều dài mỗi một tấm ván, mà còn tùy thuộc sự chèn khít giữa các tấm ván với nhau. Nếu có khe hở hoặc khe hở quá rộng giữa các tấm ván thì cũng không thể nào chứa đầy nước được”. Ngài có thể cho rằng khả năng tổng hợp của tôi tương đối tốt, nhưng sức chiến đấu của một tập thể không chỉ tùy thuộc vào khả năng của mỗi một thành viên, mà còn tùy thuộc sự hợp tác, phối hợp lẫn nhau giữa các thành viên, như vậy mới có thể hợp thành một khối vững mạnh. Tôi không muốn nhìn thấy vì một lẽ nào đó để công ty biến thành thùng nước rò rỉ”. Đào Khiêm nhìn Lưu Bị một lúc, cười nói: “Lý luận thùng gỗ mới”, hoặc “Lý luận thùng nước rò rỉ” của anh thật rất có ý nghĩa. Nếu yêu cầu anh làm, anh có thể đóng một thùng đựng nước tốt không? Tôi nói là, anh nghĩ nên làm như thế nào để xây dựng văn hóa tập thể của công ty tốt?”. Lưu Bị trả lời: “Phải có khoa học quản lý mới có thể xây dựng một tập thể có hiệu quả cao”. Đào Khiêm rất thích thú hỏi: “Vì sao anh có thể nói như vậy?”. Lưu Bị giải thích: “Ngày nay những nhà doanh nghiệp thành công đều sát phạt lẫn nhau trên thương trường. Không thể phủ nhận rằng họ có tố chất thương mại hơn người thường như nhanh nhạy nắm bắt thị trường, mạnh dạn, có nghị lực và dựa vào ưu thế thành công khác của cá nhân, nên họ thường có thói quen tin vào những kinh nghiệm và ưu thế ấy, không tin tưởng và bác bỏ khoa học quản lý”. Đào Khiêm nói: “Kinh nghiệm là vấn đề tốt, vì “ngựa quen đường cũ”.” Lưu Bị nói: “Xem xét từ góc độ khoa học quản lý, kinh nghiệm đúng là vấn đề tốt. Nhưng sự quản lý có hiệu quả không thể dừng lại trên kinh nghiệm, mà còn cần phân tích, nghiên cứu kinh nghiệm, từ đó phát hiện những nhân tố then chốt dẫn đến thành công hoặc thất bại biến nó thành quy phạm của hành vi khoa học”. Đào Khiêm nói: “Từ kinh nghiệm tổng kết đạo lý làm người và giải quyết việc, đó cũng là một cách làm thông minh”. Lưu Bị nói: “Vì sao nhất định cần tổng kết kinh nghiệm của những đạo lý ấy? Hiện nay, thị trường luôn luôn biến đổi, nhiều lối đi quen thuộc, trước đây nhắm mắt ta có thể đi, nhưng chỉ sau một đêm đã thay đổi, “ngựa cũ” đã choáng váng quay cuồng, không thể nào đi đúng theo lối cũ được. Dựa vào kinh nghiệm để phán đoán thị trường luôn luôn thay đổi có thể tưởng rằng là đúng nhưng lại là sai. Một loạt doanh nghiệp kinh doanh giỏi lần lượt bị vấp ngã, chẳng phải là những tiếng chuông cảnh tỉnh chúng ta đó sao?”. Đào Khiêm cười dịu, nói: “Đúng vậy, người theo chủ nghĩa kinh nghiệm như tôi đã lỗi thời rồi. Anh hãy nói xem sẽ dùng khoa học quản lý như thế nào để xây dựng một đội ngũ nhân viên có thành tích cao?”. Lưu Bị suy nghĩ một lúc rồi nói: “Xây dựng một đội ngũ nhân viên có thành tích cao là một công trình hệ thống. Tôi cần chuẩn bị một bản báo cáo, trước 5 giờ chiều mai tôi sẽ đưa cho ngài xem, được không?”. “Tốt quá!”. Đào Khiêm cảm thấy ngày càng thích người thanh niên chững chạc này. Năm bí quyết lớn xây dựng đội ngũ nhân viên có thành tích cao Từ văn phòng ông chủ bước ra, Lưu Bị liền đi tìm Quan Vũ, Trương Phi và mời hai người giúp đỡ. Quan Vũ nói: “Về khả năng quản lý anh đã vượt xa tôi và chú ba. Chúng tôi có thể giúp gì anh được?”. Lưu Bị nói: “Khả năng tư duy hệ thống của tôi còn kém, khả năng viết lách rất kém. Anh đã học “Tả truyện”, chữ nghĩa cũng khá. Còn chú ba, chữ viết rất đẹp, có thể thể hiện một loại thư pháp Trương thể rất đẹp. Tục ngữ nói: “Ba người thợ da, bằng Gia Cát Lượng”. “Chúng ta có thể làm rất tốt”. Trương Phi nói: “Anh dứt khoát đi tìm Gia Cát Lượng”. Lưu Bị nói: “Tôi không phải không biết Gia Cát Lượng ở chỗ nào? Tôi có thể nói cho các anh biết, khi tôi biết được tin Gia Cát Lượng, dù Gia Cát Lượng ở trong nhà tranh, tôi cũng phải mời ông ra. Nhưng đêm nay, chúng ta cần phải hoàn thành bản báo cáo này. Tôi mong bản báo cáo này có thể đưa ra một số ý kiến về quản lý xây dựng và phát triển công ty”. Cũng giống khi viết luận văn tốt nghiệp năm ấy, ba anh em lại bận rộn thâu đêm. Cuối cùng họ đã hoàn thành bản báo cáo “Năm bí quyết lớn xây dựng đội ngũ nhân viên có thành tích cao”. 1. Xây dựng một môi trường hợp tác giúp đỡ lẫn nhau Để xây dựng một đội ngũ nhân viên có thành tích cao, cấp quản lý cần cố gắng xây dựng một môi trường hợp tác giúp đỡ nhau, bao gồm: Hướng dẫn các thành viên suy nghĩ nhiều vấn đề cho tập thể; dành nhiều thời gian cho mọi người cùng trao đổi ý kiến và tin tưởng về khả năng giành thành tích của các thành viên. Cách này có thể giúp đỡ tổ chức có bước đi cần thiết nhằm hợp tác với đội ngũ nhân viên cùng thúc đẩy sự hài hòa, tín nhiệm đồng cảm với nhau sâu hơn nữa giữa hai bên. Người quản lý cần xây dựng mặt bằng giao lưu tốt đẹp. Điều đáng nói rõ là, mặc dù trong công ty, hay trong tập thể nhỏ ba anh em Vườn đào có dị nghị về bè phái, nhưng tinh thần trung nghĩa của ba anh em Vườn đào chúng tôi là “không cần sinh ra một lúc nhưng cần chết cùng một lúc”, chính là sự thể hiện tinh thần tập thể điển hình ấy. 2. Lòng tự hào của thành viên trong tập thể Mỗi một thành viên đều mong muốn có một tập thể xuất sắc, và một tập thể xuất sắc thường có tiêu chí riêng đặc biệt của mình. Nếu thiếu loại tiêu chí này hoặc loại tiêu chí này bị hủy hoại, thì lòng tự hào của nhân viên khi được là thành viên của tập thể sẽ biến mất. Nhiều người quản lý mơ hồ không biết rằng, lòng tự hào của các thành viên trong tập thể chính là động lực tinh thần giúp thành viên mong muốn đóng góp cho tập thể. Vì vậy, từ việc xây dựng hệ thống hình tượng công ty đến khuyến khích các ngành, các nhóm công việc chú ý xây dựng một hình tượng chủ nghĩa anh hùng đều có ảnh hưởng tích cực, sâu sắc đối với xây dựng đội ngũ cán bộ của công ty. 3. Hãy làm cho tài năng và vai trò của mỗi một thành viên phối hợp với nhau Thành viên của tập thể cần phải có đầy đủ năng lực hoàn thành chức trách công tác của mình và biết hợp tác với các thành viên khác. Chỉ có như vậy, mỗi thành viên mới hiểu rõ vai trò vị trí công việc của mình, chức năng mối quan hệ công việc giữa cấp trên và cấp dưới. Chỉ có như vậy, mỗi người bước vào tập thể mới có thể thật sự trở thành thành viên của tập thể. Khi làm được điều này, các thành viên có thể căn cứ nhu cầu, điều kiện mà hành động nhanh chóng, không cần có người ra mệnh lệnh, nói cách khác, mỗi thành viên có thể căn cứ vào yêu cầu công việc mà tự động xử lý và có hành động thích hợp nhằm hoàn thành mục tiêu của công ty. Như một kíp phẫu thuật của bệnh viện, nếu ở một khâu nào đó mà không có người thực hiện chức trách của mình thì người bệnh có thể gặp nguy hiểm. Công ty cũng như vậy, chất lượng cung cấp dịch vụ cho khách hàng do một người nào đó không làm tròn trách nhiệm nên khó đảm bảo yêu cầu. Cho nên, để hoạt động của công ty có hiệu quả cao đòi hỏi tài năng của mỗi thành viên và mọi người với vai trò của mình, đều phải cố gắng thực hiện nhiệm vụ. 4. Định ra mục tiêu của đội ngũ có tính thách thức Chức trách của người quản lý là phải động viên toàn bộ đội ngũ ra sức hướng vào mục tiêu tổng thể, nhấn mạnh khối lượng công tác của cá nhân, một người lao động gương mẫu có thể có tác dụng dẫn đầu và trong môi trường công tác khác nhau cách làm này lại rất có thể khuyến khích sự hợp tác của cả đội ngũ. Cách làm đúng đắn là cần đặt ra mục tiêu có tính thi đua khuyến khích tinh thần hợp tác của mỗi một thành viên trong tập thể. Khi mọi thành viên có ý thức cố gắng thì mới có thể thực hiện mục tiêu này. Mục tiêu này có thể tập trung sự chú ý của các viên chức. Một số mâu thuẫn nhỏ trong nội bộ thường cũng sẽ biến mất. Lúc ấy, nếu còn có người tự tư tự lợi, những người khác có thể lên án họ không chú ý đến cái chung. Như vậy mới hình thành tập thể ngày đội ngũ càng đoàn kết chặt chẽ. 5. Đánh giá thành tích đúng đắn Trong quản lý, một hệ thống đánh giá thành tích có hiệu quả thường bao gồm hai hình thức: Đánh giá chính thức và đánh giá kịp thời hàng ngày. Xí nghiệp muốn tiến hành đánh giá thành tích, trước hết cần thông qua khảo sát viên chức mà nhận xét họ có đảm đương được chức trách hay không, cần đảm bảo tính khoa học của sự đánh giá khảo sát về thành tích phối hợp giữa thù lao, bồi dưỡng họ trên cương vị công tác; hai là thông qua đánh giá thành tích, giúp đỡ nhân viên tìm được nguyên nhân thật sự về những yếu kém của mình, khơi dậy mọi tiềm năng của nhân viên. Chúng tôi gọi đó là tính phát triển của đánh giá thành tích. Công tác liên quan chặt chẽ với đánh giá thành tích là trả thù lao một cách khoa học. Hệ thống trả thù lao là hình thức công nhận thành tích của mọi nhân viên trong đội ngũ, trước hết về mặt hình thức cần thể hiện: “Tính công bằng trong nội bộ và tính cạnh tranh đối với bên ngoài”. Mục đích của bất kỳ thù lao bằng tiền hoặc không phải bằng tiền nào cũng đều cần kích thích sức sáng tạo của nhân viên và tinh thần hợp tác của đội ngũ. Khi một tập thể hoặc cá nhân có thành tích nổi bật, chúng ta cần thông qua đánh giá thành tích để khích lệ họ. Nhiều lúc chúng ta thấy rằng, chỉ thưởng tiền hoặc chỉ phát bằng khen là không đủ, mà cần phải đồng thời thực hiện cả hai. Như đồng thời với tiền thưởng, cũng phải thưởng cốc, chén và bằng khen cho “Đội ngũ ưu tú nhất trong tháng”, “Nhân viên ưu tú nhất trong tháng”, như vậy đồng tiền sẽ mang đậm tình cảm hơn, khiến người ta rất xúc động. Trong đánh giá kịp thời hàng ngày, biện pháp trả thù lao càng có thể sáng tạo nhiều hình thức, bao gồm các loại tặng phẩm rất độc đáo và mời khách ăn cơm v.v… Như vậy nhân viên sẽ càng thấy xúc động hơn. Trong “Tam quốc diễn nghĩa”, La Quán Trung thường nói: “Tôi thích dùng ơn huệ nhỏ để lôi kéo lòng người”. Cách này làm nhiều lần sẽ có hiệu quả thực sự. Như Lưu Bị nói, chiều ngày hôm sau, Đào Khiêm sau khi xem xong “Năm bí quyết lớn xây dựng đội ngũ có thành tích cao”, nói rất giễu cợt: “Xem chừng, anh thật là một cao thủ về quản lý một tập thể!”. Lưu Bị nói: “Quản lý một tập thể cần đề cập đến nhiều đơn vị và cấp độ. Mỗi đơn vị và cấp độ đều có cái hay của mình. Có một số chỗ tôi làm chưa tốt, nhưng về tổng thể tôi nghĩa là như vậy”. Đào Khiêm nói: “Là một người lãnh đạo, không hẳn mặt nào cũng là chuyên gia, nhiều lúc biết đại khái cũng đủ rồi. “Ông vừa nói, vừa nghĩ thầm trong bụng. Cần phải lấy Lưu Bị làm đối tượng thứ nhất để đánh giá. Còn ai là người đánh giá? Ông quyết định đi mời Khổng Nhung”. Ông ấy là thợ đóng thùng Khổng Nhung là một học giả lớn, nổi tiếng vì học rộng tài cao và văn chương đức độ. Ông đã làm thầy giáo, công vụ viên, sau đó làm cố vấn nhân văn của Công ty hữu hạn cổ phần Tập đoàn xí nghiệp Đông Hán do Tào Tháo lãnh đạo. Câu chuyện Khổng Nhung nhường lê thường được mọi người truyền tụng. Khi Khổng Nhung lên bốn, hôm đó, cha mua về mấy quả lê, bảo Khổng Nhung chọn một quả ăn. Cậu ta chọn một quả nhỏ. Bố hỏi: “Vì sao con không chọn quả to?” Khổng Nhung trả lời: “Anh con lớn hơn con, cần dành quả to cho anh con”. Đào Khiêm là bạn học của Khổng Nhung, khi đó đã hỏi Nhung: “Xem xét từ góc độ kinh tế, anh cho rằng ăn lê nhỏ là có lợi hơn sao?”. Khổng Nhung trả lời: “Tôi chẳng qua chỉ một lần nhường lê, anh tôi vì thế mà yêu mến tôi suốt đời, xã hội cũng đem lại vinh dự rất cao cho tôi. Nếu xem nhường quả lê to là giá thành đạo đức thì thật quả là một vốn vạn lời!”. Khi Khổng Nhung nhận từ tay Đào Khiêm bản báo cáo “Năm bí quyết lớn xây dựng đội ngũ thành tích cao” của Lưu Bị, ông bỗng giật mình, khen ngợi: “Con người này có thể gọi là nhân tài tuyệt vời đây!”. Đào Khiêm hỏi: “Ông lấy cái gì để chứng minh?”. Khổng Nhung nói: “Con người ấy có một sức mạnh đặc biệt, tôi tạm gọi sức mạnh ấy là “sức mạnh xuyên suốt của quản lý”. Loại sức mạnh này chính là đặc trưng điển hình của một nhân tài tuyệt vời”. Đào Khiêm hỏi: “Sức mạnh xuyên suốt của quản lý là gì?”. Khổng Nhung nói: “Sức mạnh xuyên suốt của quản lý là chỉ năng lực bố trí của người quản lý, làm cho cấp dưới chủ động hoàn thành công việc, trên thực tế đó là sức mạnh lãnh đạo thật sự của người quản lý đối với cấp dưới. Sức mạnh xuyên suốt của quản lý nhấn mạnh tính chủ động công việc của cấp dưới, nhấn mạnh sức mạnh lãnh đạo đích thực của người quản lý”. Đào Khiêm hỏi: “Anh vì sao có thể biết được rằng Lưu Bị là người có sức mạnh xuyên suốt của quản lý ấy?”. Khổng Nhung nói: “Ý thức về đội ngũ của Lưu Bị rất mạnh mẽ, anh ta lại ham thích về quản lý. Báo cáo này có thể cho thấy tài năng quản lý tuyệt vời của anh ta và về sức mạnh xuyên suốt quản lý của anh ta. Người trí thức nói: “Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”, con người ấy rất tự giác về “tu thân”, trong thời đại thương mại xốc nổi này mà anh ta có thể tu thân như vậy thật xứng đáng là nhân kiệt. Do đó có thể nhận xét con người này có những biểu hiện tuyệt vời về các mặt như khả năng kiềm chế tình cảm, quan hệ rộng rãi và chan hòa. Khi giữ trách nhiệm nặng nề về quản lý, tất nhiên anh ta có thể dùng tình cảm thân thiết và uy tín của mình để đoàn kết cấp dưới xung quanh mình, làm cho cả đội ngũ có sức mạnh tập trung và có sức chiến đấu”. Đào Khiêm nói: “Có uy tín quả thực là một trong những phẩm chất cần phải có của người quản lý. Nhưng chỉ dựa vào điều này để nói người ấy là nhân tài tuyệt vời thì có hơi quá không?”. Khổng Nhung nói: “Đánh giá một con người là nhân tài tuyệt vời hay không, uy tín chỉ là mặt thứ nhất, ngoài ra còn có mặt khá quan trọng là biết nắm thông tin. Nhiều người quản lý tư chất tầm thường thích một mình nắm được thông tin để luôn tỏ ra với cấp dưới mình là một người lãnh đạo cao hơn người khác một cấp, hoặc thích nắm loại thông tin thuộc mức độ quan trọng khác nhau để có thể giúp họ có quyền lực quyết định độc đoán. Ngược lại, một người quản lý thông minh luôn giúp cho mọi người hiểu được thông tin, giúp họ hiểu được tình hình thực tế xung quanh càng rõ hơn, có lợi cho họ, hiểu rõ mục tiêu công việc, dân chủ bàn bạc thực hiện quyết sách, động viên tinh thần tích cực làm việc của mọi người. Tôi thấy bụng dạ tính khí của người ấy cởi mở, nên tất yếu sẽ tạo ra một không khí mới”. Đào Khiêm nói: “Nếu cho rằng một người thích chia sẻ thông tin là một nhân tài tuyệt vời, thế thì tất cả phóng viên báo chí đều có thể làm tổng giám đốc”. Khổng Nhung nói: “Người ta đánh giá vua các triều đại Trung Quốc có sáng suốt hay không, chủ yếu xem quan hệ giữa vua - tôi, vua và dân có gắn bó không? Người quản lý của xí nghiệp cũng như vậy. Nếu giữa người quản lý và cấp dưới có mối quan hệ chân thành với nhau, thì có thể có cùng suy nghĩ về công việc trên các cương vị khác nhau. Người quản lý đứng trên lập trường của cấp dưới để hiểu họ, hiểu được cái khó khăn gian khổ của cấp dưới, như vậy càng làm cho cấp dưới hiểu được giá trị của công việc và ủng hộ người quản lý. Anh ấy cho rằng, quan hệ thông suốt có hiệu quả sẽ tạo nên môi trường có nhiều người ủng hộ. Người có tầm nhìn như vậy, thì mới có thể có suy nghĩ như vậy. Đó là mặt thứ ba tôi đánh giá anh ấy có phải là nhân tài tuyệt vời hay không”. Đào Khiêm nói: “Chủ tịch công đoàn cũng rất thông thạo lập mối quan hệ trên dưới thông suốt, nhưng không có ai cho rằng chủ tịch công đoàn cần có khả năng quản lý kiệt xuất như tổng giám đốc”. Khổng Nhung vừa cười vừa nói: “Một người quản lý tốt còn có thể xây dựng quan hệ tin cậy lẫn nhau với cấp dưới. Sự tin cậy làm cho cấp dưới tin tưởng, đi theo anh nên rất được việc, họ càng lao vào việc, càng tích cực, càng am hiểu ý nguyện người khác, như vậy không những có thể giảm bớt mâu thuẫn trong công việc, mà năng suất cũng có thể không ngừng nâng cao. Chắc chắn rằng loại người này cũng muốn thông qua quản lý thực hiện đánh giá thành tích, thực hiện sự tin cậy lẫn nhau giữa người quản lý và cấp dưới, làm cho đội ngũ nhân viên có tinh thần hợp tác. Đây là mặt thứ tư”. Đào Khiêm nói: “Đúng vậy, người này mấy ngày trước đây khi nói với tôi về “lý luận thùng nước rò rỉ” đã nói về nương tựa lẫn nhau giữa các ván thùng khi đóng thùng và sự hợp tác trong đội ngũ. Anh ta ví dụ việc đóng thùng với việc xây dựng đội ngũ cũng rất xác đáng vậy”. “Thế thì” - Khổng Nhung hỏi cắt ngang - “Ông anh ơi, ông anh có ý muốn dùng người ấy làm người kế nghiệp của anh không? Chọn người kế nghiệp giống như chọn rễ vậy, cũng cần chọn đi chọn lại như chọn hàng quí, có đúng không?”. Đào Khiêm than thở nói: “Nhớ lại thời xa xưa, anh và tôi là bạn học từ thuở nhỏ, tinh thần phấn chấn… Chẳng mấy chốc chúng ta đã 63 tuổi, hai mái đầu đã muối tiêu. Nhưng công ty Từ Châu do tôi kinh doanh vất vả từ nhiều năm. Anh hình dung nó cũng giống như con gái cưng của tôi, đều phải ủy thác cho người tử tế trông nom”. Ông nắm tay Khổng Nhung, rất cẩn thận nói: “Bạn học cũ ơi, anh nói đi, chúng ta không nhìn sai chứ?”. Khổng Nhung an ủi nói: “Tin tôi đi, không sai đâu. “Chàng rể” ấy của anh, thực quả là một thợ đóng thùng rất tốt”. LỜI BÌNH CỦA TÁC GIẢ “Binh pháp Tôn Tử” đã nói rất rõ, cho rằng “đạo” là một loại nhân tố giành thắng lợi chiến tranh. Cái gọi là “đạo” là làm cho quan điểm giá trị giữa cấp dưới với người lãnh đạo thống nhất với nhau, cấp dưới với người lãnh đạo có thể cùng sống chết có nhau, không thể sợ bất kỳ khó khăn và nguy hiểm gì, thể hiện tinh thần xả thân cao thượng. Trong những năm tháng cạnh tranh gay gắt này, xí nghiệp ngày càng đòi hỏi mạnh mẽ nhân viên có tinh thần xả thân, và mặt khác, tinh thần xả thân của nhân viên cũng hiếm như trong thần thoại. Nguyên nhân này có thể do những người quản lý tham lam, đã gây tổn thương nặng nề đến sự tự tôn về giá trị con người, khi đó tinh thần xả thân thậm chí trở thành đối tượng bị chế nhạo, xí nghiệp rơi vào hoàn cảnh khó khăn, lấp được chỗ này lại hổng chỗ khác, giống như chiếc “thùng nước rò rỉ”, thường rất khó thực hiện quản lý giá thành và lợi nhuận lý tưởng. Đóng thùng nước là một khoa học quản lý lấy con người làm gốc, loại khoa học này có thể ảnh hưởng có tính chỉ đạo đối với mỗi một quyết sách nhân sự của anh, từ đó có thể xây dựng một loại quan hệ giữa người lao động và nhà tư bản lấy quan điểm giá trị làm cơ sở, đào tạo nhân viên có ý thức tập thể mãnh liệt và lòng trung thành cao. Là một người quản lý, anh cần đóng tốt chiếc thùng đựng nước này. CHƯƠNG IV: QUẢN LÝ LÀ MỘT TRÒ CHƠI CÓ KIỂM SOÁT C ông việc hàng đầu là phải hiểu lòng dân, làm mọi việc vì dân. Làm sao cho người đang nguy nan được bình yên, người đang sợ hãi trở lại vui vẻ, người đang chống đối trở lại quy phục, người bị oan uổng thì được minh oan, người đang tố giác thì được xem xét, người bị khinh rẻ thì được tôn trọng, người có thế lực mạnh thì bị hạn chế, còn kẻ thù địch thì bị tiêu diệt, ai tham lam thì làm cho họ giàu có, ai ham muốn thì được sử dụng, ai lo sợ thì làm họ yên ổn, ai nhiều mưu trí thì gần gũi họ, ai đang thèm khát thì bù đắp cho họ. Cái gì bị hỏng thì làm lại, ai chống trả thì phế bỏ, ai ngang ngược thì áp đảo, ai dư thừa thì lấy bớt, ai theo về thì chấp nhận, ai tin phục thì ổn định cuộc sống cho họ, ai chịu đầu hàng thì tha thứ cho họ. Có thể cố thủ, có thể chốt giữ, có thể đóng quân, có thể phân cắt thành trì, có thể phân chia của cải. Thấy quân địch rục rịch chuẩn bị thì phải xem chừng, thấy quân địch cho quân đến gần thì phải đề phòng, thấy địch mạnh thì phải cố gắng đánh bại, thấy quân địch nghỉ ngơi thì phải rượt đuổi, thấy quân địch hăng hái thì phải chờ thời cơ, thấy quân địch hung bạo thì phải trấn dẹp, quân địch lật lọng thì mình nêu cao chính nghĩa, nếu kẻ địch tỏ ý hòa hoãn thì nâng đỡ. Nhân đà tấn công phá luôn thế giặc, áp đảo thanh thế của giặc, tuyên bố thật mạnh mẽ, đặt ra luật lệ để ràng buộc khống chế kẻ thù. “Thái Công binh pháp” Bàn về ngay và gian của Trần Đăng Đào Khiêm cảm thấy tuổi cao sức yếu, quyết tâm trao quyền quản lý công ty cho Lưu Bị. Ông tìm chánh Văn phòng Mê Lan và Giám đốc kế hoạch của công ty là Trần Đăng đến trao đổi ý kiến. Mê Lan nói: “Lưu Bị đích thực là một nhân tài có khả năng gánh vác trách nhiệm nặng nề. Nhưng anh ta còn trẻ, làm việc tại công ty chưa lâu, nay bỗng nổi lên như vậy mọi người làm sao có thể nghe theo?”. Đào Khiêm hỏi: “Thế theo anh thì nên làm như thế nào?”. Trần Đăng nói: “Ngài có thể thăm dò ý kiến nội bộ công ty, dựa theo ý kiến của mọi người mà tìm người làm Tổng giám đốc sau này”. Đào Khiêm nói: “Cách anh vừa nói rất tốt, nhưng chưa hẳn đã thật công bằng. Tục ngữ nói: “Trong ba người, tất yếu có người cùng phe cánh”, trong công ty còn có nhiều người tốt hơn Lưu Bị, nhưng họ đều không thể làm Tổng giám đốc được. Nếu chọn người không đúng, tất sẽ ảnh hưởng đến tiền đồ công ty. Khi đó, ở dưới suối vàng, tôi làm sao có thể nhắm mắt được!”. Trần Đăng nói: “Ý của ngài là định thông qua tranh cử để giới thiệu Lưu Bị, nhưng lại e rằng kết quả tranh cử sẽ trái với ý muốn của ngài, phải không? Vấn đề này thật dễ giải quyết. Là ông chủ của công ty, ngài đề xuất người ứng cử là việc đương nhiên, ngài có thể tìm hai người làm vai phụ là được. Như vậy, hai ứng cử viên khác quyết không thể ảnh hưởng đến kết quả tranh cử đã định. Lưu Bị được bầu làm Tổng giám đốc cũng là hợp lý như trăng đến rằm thì trăng sáng. Dù có bất trắc nhỏ nào xảy ra, dưới sự điều khiển của tôi - một giám đốc kế hoạch của công ty thì đảm bảo nhất định sẽ đạt được kết quả như mong muốn”. Đào Khiêm hỏi: “Giở trò như vậy e không phải là hành động quân tử?” Trần Đăng nói: “Trong triết lý hành động của người Trung Quốc cổ đại có tư tưởng sau: Kẻ gian dùng cách làm ngay thì cũng vẫn là gian, người ngay dùng cách làm gian thì cũng vẫn là ngay. Nói cách khác, có thể dùng mọi thủ đoạn để đạt được mục đích chính đáng”. Đào Khiêm nói: “Cách làm ngay, gian này rất sáng tạo, nhưng trong đời sống thực tế, lại giống như trò chơi với lửa, xử lý không khéo, nó hủy hoại thanh danh cả đời của tôi. Anh hãy để cho tôi suy nghĩ kỹ”. Ai ngờ mùa thu rét đậm, chưa đến một tuần, Đào Khiêm bị bệnh nằm liệt giường. Nằm viện kiểm tra hơn một tháng rưỡi, bác sĩ bảo bị bệnh ung thư dạ dày thời kỳ cuối, không thể chữa được. Trước khi chết, ông gọi Mê Lan và Trần Đăng đến bên giường bệnh, dặn dò ba câu: 1. Tôi không thể nào qua được, cứ làm theo cách tôi nói. 2. Lưu Bị là một thanh niên tốt, các anh chị cần giúp đỡ Lưu Bị tận tình. 3. Các anh chị cần phải suy nghĩ về tiền đồ của công ty, chớ phụ lòng mong đợi của tôi... Vừa nói ông vừa chỉ tay vào bụng, và từ từ nhắm mắt. Trong “Tam Quốc diễn nghĩa”, tác giả La Quán Trung nói Đào Khiêm ba lần nhượng Từ Châu. Đấy là việc “Đào Khiêm sau nhiều lần cố gắng, cuối cùng đã giao công ty Từ Châu cho Lưu Bị”. Câu chuyện kể đến đây, bỗng nhiên người ta phát hiện thấy Đào Khiêm không phải là người già cô đơn. Ông còn có hai người con. Người con cả là Đào Thương, con thứ hai là Đào Ứng. Nhưng vì sao ông không giao công ty cho con ông mà lại giao cho Lưu Bị? Đây cũng là một ẩn số. Sau khi Đào Khiêm mất, Mê Lan, Trần Đăng đưa Lưu Bị vào danh sách ứng cử viên. Họ bố trí bầu cử một lần. Lưu Bị được trúng cử ngay và được làm Tổng giám đốc. Ai cũng mừng vì đã hoàn thành ý nguyện của ông. Ba bó đuốc của giám đốc mới nhậm chức Lưu Bị vừa mừng vừa lo. Mừng vì anh bỗng dưng được quyền quản lý tài sản công ty gần 2 triệu đồng, cá nhân bước lên đỉnh cao về nghề nghiệp. Lo là vì mới đảm đương nhiệm vụ, sợ rằng lòng người phân tán, có nhiều sơ suất xảy ra. Trần Đăng nói với Lưu Bị: “Mặc dù ông được bầu, nhưng trong công ty vẫn có người không tín nhiệm ông, thậm chí có người cố ý chế nhạo ông. Việc của ông hiện nay là ổn định lòng người. Theo cách nói của ông là đóng tốt thùng đựng nước”. Lưu Bị sốt ruột nói: “Lý luận thùng đựng nước rò rỉ” ấy của tôi là cách nói về việc lớn. Giải quyết vấn đề cụ thể vẫn cần dựa vào anh chứ! Anh là nhà kế hoạch tài ba, lại là người làm việc lâu năm ở công ty, có thể cố vấn giúp tôi nhiều trong công việc! Hiện tôi rất bận bịu, không biết nên bắt đầu từ đâu!”. Trần Đăng nói: “Cái gọi là ổn được lòng người, cái gọi là đóng thùng nước, bước thứ nhất là làm cho nhân viên vui lòng. Làm cho nhân viên vui lòng như thế nào, thông thường có ba biện pháp, như người ta thường nói là “ba bó đuốc của quan mới nhậm chức”. Lưu Bị vội vàng hỏi: “Ba bó đuốc nào?”. Trần Đăng nói: “Bó đuốc thứ nhất, tăng lương cho họ. Ngài mới lên nhậm chức, nên rất cần họ ủng hộ. Dùng biện pháp tăng lương để đổi lấy sự ủng hộ, là một trong những biện pháp thường dùng của người lãnh đạo mới nhậm chức”. Lưu Bị lắc đầu nói: “Tôi còn chưa rõ tình hình tài chính của công ty, làm sao có thể tăng lương bừa bãi chứ?”. Trần Đăng nói tiếp: “Hai là, cải thiện môi trường làm việc của công ty. Hiện nay ống dẫn nước nhà vệ sinh tầng thứ ba bị tắc nước đã hai tháng rồi. Nhiều bàn làm việc của ban bán hàng đã bị hỏng. Ngài có thể trang trí lại công ty, thay thế một số đồ dùng văn phòng, để cho bộ mặt công ty đổi mới”. Lưu Bị vẫn lắc đầu, nói: “Sửa chữa là cần thiết, nhưng trang bị đồ dùng văn phòng là một thùng không đáy, tốn rất nhiều tiền, càng phải thận trọng hơn”. Trần Đăng nói: “Ba là, cần điều tra thái độ của nhân viên...” Lưu Bị nói: “Điều tra thái độ của nhân viên là cần thiết. Nhưng nếu chẳng may xảy ra tình hình không thể giải quyết được thì chẳng phải là tự chuốc họa vào thân đó sao?” Trần Đăng cười nói: “Sau khi ngài điều tra xong thái độ của nhân viên, căn bản không cần phải để ý đến kết quả”. Lưu Bị giật mình: “Có thể thiếu trách nhiệm như vậy sao?”. Trần Đăng vẫn điềm tĩnh cười: “Lẽ nào ngài không hiểu? Đây là cách làm hình thức. Ba bó đuốc của quan mới nhậm chức, ông không thể không đốt tất?”. Lưu Bị hỏi: “Sự điều tra không cần kết quả có tác dụng gì?”. Trần Đăng nói: “Ngài cần một kết quả khác. Ngài có thể dùng “một phiếu điều tra nhân viên”, chuyển sự chú ý của họ từ chỗ bực tức tới chỗ xem chừng họ đã làm sai. Hễ khi đạt được mục đích, nhân viên không kịp tự trách mình, làm sao họ có thể tỏ rõ sự không vui lòng đối với lãnh đạo mới?”. Lưu Bị bỗng hiểu ra, anh nói: “Khi còn đi học, tôi rất ghét thủ đoạn của bọn chính khách. Đây chính là...”. Trần Đăng cười gật đầu: “Đúng vậy, trước tình hình công ty hiện nay, lẽ nào ông có cách làm tốt hơn?”. Lưu Bị bị hỏi dồn liền cứng lưỡi, năm phút sau anh vẫn không thể trả lời được. Sau đó, anh thở dài nói: “Nhờ anh soạn nội dung “phiếu điều tra nhân viên” ấy nhé?”. Trần Đăng nhìn sắc mặt và nghe giọng nói, biết Lưu Bị đã xiêu lòng. Hai mươi phút sau ông ta lại vào văn phòng Tổng giám đốc Lưu Bị, đưa cho anh nội dung phiếu điều tra: Phiếu điều tra nhân viên (A): Trả lời các câu hỏi sau đây: 1. Anh cho rằng sự quản lý của công ty còn có những vấn đề gì? 2. Anh cho rằng khả năng của Tổng giám đốc mới còn có những chỗ nào bất cập? Anh mong Tổng giám đốc mới làm như thế nào? 3. Anh cho rằng năng lực và phẩm chất bạn đồng nghiệp có những vấn đề gì? Công ty nên xử lý như thế nào đối với họ? 4. Anh cho rằng công ty nên có những cải thiện gì về môi trường làm việc? 5. Tiền lương của anh đủ dùng không? Nếu không đủ, anh mong nâng lên tiêu chuẩn gì? Lưu Bị xem một hồi lâu, do dự trả lời: “Hỏi như thế này quả thật cũng rất cần. Nhưng đối với tôi, hình như ôm rơm rặm bụng?”. Trần Đăng nói: “Vâng, cách hỏi công khai như thế này rất dễ gây phiền phức. Tôi thay đổi cách hỏi kín, sẽ có kết quả hoàn toàn khác”. Vừa nói ông vừa đưa cho Lưu Bị phiếu điều tra thứ hai: Phiếu điều tra nhân viên (B) 1. Nhân viên cùng chung lòng chung sức với lãnh đạo là nhân viên tốt, đúng không? Đúng..... không đúng.... 2. Có lúc anh không hiểu sự dày công suy nghĩ của lãnh đạo, đúng không? Đúng.... không đúng.... 3. Nhân viên trung thành thường rất tin tưởng đối với tương lai của công ty, đúng không? Đúng.... không đúng... 4. Trong năm qua, anh có phải là nhân viên làm tròn trách nhiệm không? Có.... không.... 5. Vì tiền đồ của công ty, anh muốn hy sinh lợi ích cá nhân không? Có... không... Lưu Bị xem rất thú vị, hớn hở cười nói: “Anh hỏi như thế này, không làm cho người ta xấu hổ à?”. Trần Đăng trả lời: “Đúng vậy, người ta thấy xấu hổ, thì làm gì còn có chuyện đi đả kích người khác? Những nhân viên này xấu hổ, họ đâu dám nói xấu ngài!”. Lưu Bị cười phá lên: “Câu hỏi rất hay! Anh Trần Đăng ơi, rất may là có anh. Tôi mới lên nhậm chức, trước hết tôi đốt bó đuốc của anh, để cho họ xấu hổ trước vậy!”. Tính chất quan trọng của uy quyền. “Phiếu điều tra nhân viên” vừa phát ra, quả nhiên mọi người cảm thấy không yên, tỏ thái độ kính nể đối với Tổng giám đốc mới. Bộ mặt công ty được thay đổi nhanh chóng, như bầu trời trong sáng sau khi mưa gió đã ngừng. Lưu Bị rất đỗi vui mừng, anh gọi điện đến văn phòng Trần Đăng, hẹn sau giờ tan tầm cùng đến nhà hàng chúc mừng. “Vì sao không đi ngay bây giờ?”, Trần Đăng nói, “ngài đi nhà hàng cũng là công việc đấy, tại sao lại phải sử dụng thời gian riêng của mình?”. “Thật thế à?”. Lưu Bị chưa kịp phản ứng. Trần Đăng nói: “Ngài cần biết rằng, lãnh đạo khác với cấp dưới. Lãnh đạo công việc như thế nào? Thông thường một ngày, người lãnh đạo có ba lần chuyển động. Buổi sáng chuyển động theo bánh xe, buổi chiều chuyển động theo bàn tiệc, buổi tối chuyển động theo cái váy. Ngài hiện chưa có xe công vụ, chưa chuyển động theo bánh xe; buổi tối ngài lại không có thú vui chơi nghiệp dư, cũng không chuyển động theo cái váy. Thế thì sao? Chiều nay chuyển động theo bàn tiệc chứ?”. Lưu Bị nghe bỗng ngớ người, trầm ngâm một lúc, rồi cười vang đáp: “Trần Đăng ơi, cách nghĩ của anh nghe sao sai trái vậy! Thôi được. Tôi nghe anh. Theo anh, chúng ta đi đâu?”. Khi Lưu Bị bước vào phòng riêng nhà hàng, Trần Đăng đã ngồi đợi từ lâu. “Thực ra, không chỉ vì ăn”, Lưu Bị nhìn Trần Đăng, chậm rãi nói: “Anh Đăng, anh nói tôi có thể trở thành người quản lý ngu muội không?”. Trần Đăng nói: “Tôi biết ngài là một người lấy công việc làm trọng. Có câu nói đại loại là, mời khách đi ăn cũng là vì công việc - người ta gọi đó là câu nói đùa nơi quan trường, nhưng với ngài là câu nói thực tế”, Trần Đăng vừa nói vừa nâng cốc tỏ ý hai người cùng uống một ly, Trần Đăng nói tiếp: “Ngài luôn luôn là người theo đuổi chí hướng, nếu không Đào Khiêm không thể thích ngài như vậy, ông ấy còn chọn đúng ngài làm người kế nghiệp. Vài ngày sau, tạp chí “Người đại lý Tam Quốc” còn đến phỏng vấn ngài. Tôi còn nghe nói Tào Tháo, người được chọn là nhà doanh nghiệp ngôi sao năm ngoái rất ghen tị ngài, ông ta hỏi phóng viên tạp chí “Người đại lý Tam Quốc”: “Lưu Bị rốt cuộc là người như thế nào vậy? Rõ ràng không cần mất nửa mũi tên ông ta có thể lấy được Từ Châu!”. Lưu Bị cười ra nước mắt nói: “Sao tôi lại có cảm giác khó thở vậy?”. Trần Đăng đang chăm chú ăn tôm Cổ vi, lơ đãng nói với Lưu Bị: “Đúng, đây gọi là sự phản ứng trên núi cao, ngài sẽ nhanh chóng thích ứng”. Lưu Bị ăn uống không như Trần Đăng. Anh nhờ người phục vụ mang đến một cốc nước sôi, đặt vào lòng bàn tay, nói: “Tôi cho rằng những nhân viên này rất trung thực, chỉ có một phiếu điều tra mà đã làm cho họ ngoan ngoãn phục tùng, nói cách khác là ngàn vạn con ngựa đều im bặt. Cứ như thế này, thì liệu công ty có còn không khí sôi nổi nữa hay không?”. Trần Đăng im lặng, nói rất nghiêm túc: “Sôi nổi ư? Tôi cho rằng quyền uy của người quản lý quan trọng hơn sôi nổi. Quyền lực hoàng đế của Trung Quốc rất thiêng liêng, mặt khác có thể nói loại quyền lực này cũng rất không đúng đạo lý. Không có quyền uy, nhân viên không tuân theo quy tắc làm việc của cơ quan, lúc ấy thì không khí sôi nổi ở đâu? Tất cả đều biến thành khí bốc hơi”. Lưu Bị hỏi: “Vì sao quyền uy quan trọng như vậy?”. Trần Đăng nói: “Vì quản lý là một trò chơi có tính kiểm soát, quyền uy là một loại sức mạnh có tính kiểm soát”. “Quản lý là một loại trò chơi có tính kiểm soát?”. Lưu Bị bỗng nhiên nghĩ đến vấn đề anh đang cần. Trần Đăng khẳng định nói: “Quản lý là một loại trò chơi có tính kiểm soát. Trước đây tôi cũng đã nói với Đào Khiêm: Người ngay dùng cách làm sai trái chính là một loại lý luận của trò chơi có tính kiểm soát”. Lưu Bị hỏi: “Kiểm soát và trò chơi có cần thiết không?”. “Tất nhiên là cần”. Trần Đăng tin tưởng trả lời: “Thánh nhân Mạnh Tử cổ đại Trung Quốc chia con người làm hai loại, một loại là người định ra quy tắc, một loại khác là người tuân theo quy tắc; người định ra quy tắc là lao tâm, người tuân theo quy tắc là lao lực. Mạnh Tử lại nói, người trị nhân kiểm soát người mà không bị người khác kiểm soát (trị nhân giả chí nhân nhi bắt chí ư nhân), chữ chí của từ chí nhân có nghĩa là kiểm soát. Ông là người lao tâm (trí thức) cần có đủ sức kiểm soát làm cho nhân viên biết tuân theo quy tắc, tức là một mặt họ cần biết tôn trọng người lãnh đạo, nay ngài đã thấy họ ngoan ngoãn phục tùng; mặt khác họ cần tích cực năng nổ làm việc, như ngài vừa nói là không khí sôi nổi”. Lưu Bị lúc này mới vỡ lẽ, than vãn nói: “Câu nói nổi tiếng của Mạnh Tử, trước đây tôi chỉ hiểu lơ mơ. Nghe anh nói, tôi xem như đã vớ được cọng rơm cứu mạng vậy”. “Ô kìa!” Trần Đăng giả vờ tức giận, vừa cười vừa trách: “Câu nói nổi tiếng ấy có thể xem như cương lĩnh của quản lý học, chắc chắn như sợi dây xích, làm sao có thể ví như cọng rơm được?”. Lưu Bị hỏi ngượng ngùng, ầm ừ nói: “Tôi nhỡ lời, nhỡ lời, anh Đăng ạ. Anh thật là một chuyên gia quản lý học phi thường, nhờ anh đưa Phật về Tây Thiên, giúp tôi lập phương án quản lý nhân sự công ty”. Trần Đăng nói: “Tôi chỉ có một số suy nghĩ về khoa học quản lý, chứ thực sự không hiểu lắm về thực tế của quản lý. Nói cách khác, tôi chỉ nhìn thấy rừng, mà không nhìn thấy cây, càng không biết trồng cây như thế nào”. Quản lý con người như thế nào? Lưu Bị suy nghĩ nói: “Tư tưởng quyết định hành động, cái tôi cần là tư tưởng của anh. Còn trong thực tế cần quản lý như thế nào, sau này có thể dựa vào tư duy của anh để thiết kế. Quản lý là một trò chơi có tính kiểm soát, vậy thì trước hết anh giải thích giúp tôi nên hiểu và tham gia trò chơi ấy như thế nào?”. Trần Đăng suy ngẫm một lúc, rồi nói: “Tổng giám đốc Lưu có ý kiến như vậy, tôi cũng chợt nghĩ ra. Mấy ngày trước tôi có viết bài tùy bút “Bàn về quy tắc trò chơi của quản lý”, nói về ý nghĩa của việc quản lý con người như thế nào. Bài viết đó ngài có thể tham khảo. Hôm sau, Lưu Bị tìm gặp ngay Trần Đăng ở ban kế hoạch. Trần Đăng nói: “Tôi đã làm việc tốt để khỏi phụ lòng tin cậy của ngài? Tối hôm qua tôi đã gửi bài báo ấy vào hộp thư điện tử của ngài rồi”. Lưu Bị nói liên tiếp: “Tốt! Tốt! Tốt! Hôm nay tôi không đi đâu cả mà sẽ xem ngay!”. Lưu Bị về đến văn phòng. Ông bật ngay máy vi tính, tìm bài tùy bút của Trần Đăng. Bàn về quy tắc trò chơi của quản lý... 1. Quản lý là một trò chơi có tính kiểm soát, nếu anh đủ trí thông minh anh có thể giành thắng lợi, nếu không đành tuân theo số phận. 2. Để có thể giành được thắng lợi trong trò chơi này, trước hết anh cần thiết kế tốt quy tắc trò chơi, một hệ thống quy tắc nơi làm việc của viên chức (chức trường), bao gồm chức năng quyền hạn, quy phạm hành động của nhân viên và chế độ thưởng phạt kiểu “củ cà rốt và cây gậy”. 3. Đứng trước trò chơi này anh chỉ có hai lựa chọn: Một là, anh tin tưởng mình có thể giành thắng lợi, do đó anh dốc sức để giành thắng lợi; hai là anh không tham gia trò chơi này. 4. Nếu anh chỉ hy vọng và không tin chắc lắm, thế thì trong trò chơi này quyền quyết định thắng hay bại, anh cũng không thể nắm chắc được. Suy nghĩ không ổn định có thể ngăn cản anh đưa ra quyết định, khi đó quyền quyết định giành thắng lợi sẽ rơi vào tay người khác. 5. Vì mỗi một người tham gia trò chơi đều là một bộ phận trong guồng máy của anh. Nếu anh có thể kiểm soát mình, anh có thể chiến thắng mọi người. 6. Nhiều lúc anh có thể thấy rằng, để giành thắng lợi, biện pháp tốt nhất là liên kết với người khác để cùng giành thắng lợi. Điều kỳ quặc là, trong trò chơi cùng giành thắng lợi này, thường có người bị thua. Nếu anh thông minh, người bị thua sẽ không phải là anh. 7. Nếu anh là đối thủ của mọi người, thì anh hoặc sẽ bị lợi dụng hoặc bị loại bỏ. Mọi người cũng vậy đều là đối thủ của anh, có một số người anh cần lợi dụng và có một số người anh cần loại bỏ. 8. Mọi người tham gia trò chơi đều nắm bắt nhược điểm của người khác và tìm cách lợi dụng nhau. Do đó anh cần phải có niềm tin kiên định, hết sức cảnh giác. 9. Vì anh rất thông minh nên anh phải cố ý thể hiện một loại nhược điểm nào đó (như giả vờ lú lẫn), đó là một biện pháp thông minh. Có như vậy mới có thể làm cho đối thủ của anh lơ là. 10. Để giành thắng lợi trong trò chơi có tính kiểm soát, anh cần học cách lợi dụng tình cảm. Tình cảm của anh có thể làm xúc động người khác, cũng có thể bị đối thủ lợi dụng. 11. Cái gọi là làm người, thực ra là sự giao tiếp với đối thủ. Anh chính là đối thủ lớn nhất của mình. 12. Trong công tác quản lý, không nên tự ràng buộc mình và lúng túng trong một loại quy tắc trò chơi nào đó. Mọi quy tắc đều nhằm giành thắng lợi, thuận lợi trong trò chơi, hãy giỏi lợi dụng quy tắc ấy. Lưu Bị vừa xem vừa ngầm suy nghĩ: “Cái anh Trần Đăng này thật đáng sợ, có thể nói những cái cần nói. Viết như múa đao, mỗi một câu đều sắc như xuyên qua thịt da. Tốt lắm, có bài bàn về quy tắc trò chơi này, Lưu Bị này sẽ đối nhân xử thế thành thạo tuyệt vời như đầu bếp mổ bò. Như vậy, lo gì việc lớn không thành!”. Ông suy nghĩ và bất giác nhấc điện thoại: “Anh Đăng ơi! “Nếu có anh ra tay thì ắt sẽ thành công, nếu rỗi, trưa nay mời anh đi ăn cơm?”. Trần Đăng nói: “Lại cùng nhau đi ăn cơm à? Có việc gì đấy?”. Lưu Bị nói: “Tôi muốn cất nhắc anh lên làm trợ lý Tổng giám đốc”. Trần Đăng hỏi: “Vì sao?”. Lưu Bị nói: “Vì anh có tài năng kiệt xuất. Nếu không có Trần Đăng, tôi không thể vượt qua bầu cử một cách dễ dàng để trở thành Tổng giám đốc mới của công ty. Nếu không có anh tôi không thể nào ổn định lòng tin của nhân viên. Công ty rất có thể xuất hiện tình trạng nhốn nháo. Chẳng phải anh nói quản lý là một loại trò chơi có tính kiểm soát hay sao? Để cho toàn thể nhân viên công ty có thể cùng giành thắng lợi trong trò chơi này, tôi cần nhờ sự giúp đỡ về trí tuệ và sức mạnh của anh”. Trần Đăng im lặng giây lát, rồi hỏi: “Ngài không sợ người khác ghen tị với tôi sao? Chúng ta vẫn cần chú ý giải quyết vấn đề tình cảm trong trò chơi!”. Lưu Bị nói: “Sự phiền toái vặt vãnh ấy, chỉ búng ngón tay út là có thể dẹp yên ngay”. Trần Đăng nói: “Không thể nói như vậy được. Trong bài tùy bút ấy tôi đã quên một câu: Mỗi người đều đang quản lý đời sống của mình, cho nên giữa người và người có mối quan hệ lẫn nhau, ngài cũng có thể bị người khác kiểm soát dưới dạng nào đó”. Lưu Bị hỏi: “Anh có phát hiện tình hình gì mới không?”. Trần Đăng nói: “Tôi nghe nói tối qua chánh văn phòng Mê đã đến chơi nhà chú hai Quan Vũ và nhờ Quan Vũ làm mối, giới thiệu em gái chị ấy cho ngài”. Lưu Bị giật mình: “Anh nói Mê Lan? Sao cô ấy lại quan tâm tới việc lớn của tôi vậy?”. Trần Đăng nói: “Ở đây hình như có sự liên quan giữa tình duyên và chính trị, cô ấy muốn thông qua cô em để kiểm soát ngài đấy, nhằm củng cố vị trí của cô ấy trong công ty. Mong rằng, chánh văn phòng Mê là người thật thà, cô em gái nết na đảm đang không có ý xấu gì. Ngài không thể chỉ chú ý tới sự nghiệp, mà không tính đến cuộc sống riêng tư của mình”. Lưu Bị cười khẽ: “Xem ra, trò chơi có tính kiểm soát cũng len lỏi khắp mọi nơi trong cuộc sống rồi!”. “Đúng vậy!” - Trần Đăng xúc động nói trong điện thoại: - “Trong đời sống con người, tình yêu có sức mạnh thần kỳ”. LỜI BÌNH CỦA TÁC GIẢ Quản lý là một trò chơi có tính kiểm soát, vì vậy quản lý thường dẫn đến nguy cơ là tách rời đạo lý xã hội. Khoa học quản lý có hiệu quả trên thực tế thường có thể loại bỏ quan điểm đạo đức truyền thống. Người Trung Quốc xưa thường nói: “Người ngay dùng cách làm gian, thì cách làm ấy vẫn chính đáng”, cũng như câu nói nổi tiếng của Mactin Lu-thơ “Để thực hiện đạo đức tối cao, có thể dùng bất kỳ mọi thủ đoạn”. Trong cuốn sách nổi tiếng “Bàn về quân chủ” Niccôlô Machiavelli(1) đã viết nhiều câu làm thiên hạ kinh hoàng như sau: Một vị quân chủ (người lãnh đạo) xứng danh cần phải có uy nghiêm như sư tử, gian xảo như cáo. Là quân chủ (người lãnh đạo) chỉ có đạo đức truyền thống tốt đẹp thì thường vì quá chú ý đến đạo đức cao đẹp mà đánh mất sự kiểm soát có hiệu quả, làm cho nhà nước (tổ chức) bị hủy diệt. Nếu đạt được mục đích thì mọi “tội lỗi” do vi phạm đạo đức truyền thống đẹp đẽ đều được tha thứ. Làm quân chủ (người lãnh đạo) cần biết hy sinh người khác như thế nào. Trong một tổ chức, người lãnh đạo chịu trách nhiệm nặng nề về sự tồn tại hưng thịnh hay suy vong của tổ chức, cho nên tầm nhìn của họ cần phải vượt lên sự ràng buộc của đạo đức truyền thống, cần làm việc thiện, cũng có thể làm “chuyện ác” để đạt đến mục tiêu của việc thiện. Một vị tướng thành công vì đã có hàng vạn người chết (nhất tướng công thành vạn cốt khô). Anh có thể vì vậy mà bị nguyền rủa. Nhưng nếu anh không có dũng khí chịu đựng sự nguyền rủa, anh dựa vào sức mạnh gì để đảm bảo đạt được hiệu quả thực tế và mục tiêu của quản lý. CHƯƠNG V: CHỦNG LOẠI VÀ TÁC DỤNG CỦA CỦ CÀ RỐT Công nhỏ không thưởng, thì không lập được công lớn; Oán nhỏ không xá, ắt sinh oán lớn. “Tố Thư”, chương 6 Chuyện về con thỏ và củ cà rốt Sau khi Lưu Bị lên làm Tổng giám đốc, với nhiều biện pháp tích cực ông đã nhanh chóng dẹp yên sự nhộn nhạo trong và ngoài công ty. Mỗi nhân viên khi gặp ông đều tỏ ra e dè, ấp úng. Xét từ góc độ y học, Lưu Bị biết rõ rằng làm cho nhân viên e dè chỉ là một loại biện pháp “hạ nhiệt”. Muốn làm cho công ty có “cơ thể” khoẻ mạnh, cần phải sử dụng cách chữa bệnh bằng cách vận động. Cũng có nghĩa cần phải tìm cách làm cho nhân viên tích cực làm việc, cần phải khích lệ họ. Những người đã đọc “Tam Quốc diễn nghĩa” đều biết, sở dĩ cuối cùng Lưu Bị có thể trở thành người sáng lập một trong ba tập đoàn công ty toàn quốc, vì ông giỏi khích lệ người khác. Về mặt quản lý nguồn nhân lực, ông xây dựng hình tượng một người nhân đức, không có kẻ thù. Trong những năm tháng khó khăn ấy, Tổng giám đốc Lưu trẻ tuổi đã bắt đầu suy nghĩ đến việc phải làm thế nào để khích lệ nhân viên có hiệu quả. “Cộc, cộc, cộc”, Mê Lan gõ cửa bước vào, hỏi: “Tổng giám đốc Lưu, ngài đã ký vào bản tiền lương và tiền thưởng nhân viên tháng này chưa?”. Lưu Bị mời Mê Lan ngồi rồi nói: “Tôi muốn thưởng thêm cho Trần Đăng 500 đồng, cô thấy thế nào?”. Mê Lan hỏi: “Có lý do gì không?”. Lưu Bị nói: “Có lý do nhưng không tiện nói rõ”. Mê Lan lại hỏi: “Có phải ngài cảm thấy Trần Đăng đã giúp cá nhân ngài rất nhiều, nên ngài cần phải cảm ơn?”. Lưu Bị liền gật đầu. Mê Lan nói: “Nếu vậy, tôi cho rằng sự cảm ơn của ngài là chuyện riêng tư, ngài không thể lấy danh nghĩa công ty để thưởng cho anh ấy”. Lưu Bị cụt hứng hỏi: “Lẽ nào tôi không có quyền phát tiền thưởng sao? Tục ngữ nói: “Vua không có tiền, binh sĩ không đến; vua không có thưởng, binh sĩ không tới”. Đường đường là một Tổng giám đốc, nếu không thể khen thưởng cho người ta, thì ai còn muốn làm việc cho công ty nữa?”. Mê Lan nói: “Ngài là Tổng giám đốc rất nên khích lệ nhân viên, nhưng tuyệt đối không được tuỳ tiện. Tôi kể câu chuyện về củ cả rốt và con thỏ, có thể giúp ngài hiểu được một vài đạo lý”. 1. Khó khăn của vua thỏ Có một đàn thỏ sống ở sườn núi phía Nam. Dưới sự chỉ bảo chu đáo của vua thỏ mắt xanh, các thỏ đều ấm no, vui chơi thoải mái. Nhưng thời gian gần đây, thức ăn các thỏ đi kiếm về ngày càng ít. Vì sao vậy? Vua thỏ phát hiện thấy, thì ra có một số thỏ trở nên lười nhác. 2. Cần khuyến khích Vua thỏ còn phát hiện ra, những con thỏ lười nhác không chỉ làm việc uể oải, mà còn làm cho các con thỏ khác cũng chịu ảnh hưởng tiêu cực theo. Những con thỏ không lười cũng cho rằng: Làm nhiều làm ít như nhau, gắng sức làm gì cơ chứ? Vì vậy các thỏ đều trở nên lười nhác. Cho nên vua thỏ quyết tâm thay đổi tình hình này. Nó tuyên bố thỏ nào tỏ ra tốt thì được thưởng một củ cà rốt. 3. Khuyến khích tuỳ tiện gây bất mãn Một con thỏ xám được vua thỏ thưởng một củ cà rốt, đã làm cho cả bầy thỏ phản ứng ầm ĩ. Vua thỏ không ngờ việc làm đó đã gây phản ứng gay gắt như vậy, nó hiểu rằng kết quả đã ngược lại. Mấy con thỏ già tìm đến kể với vua thỏ nhiều chuyện không hay của thỏ xám và hỏi vua thỏ vì lẽ gì mà thưởng thỏ xám? Vua thỏ nói: “Tôi cho rằng thỏ xám làm việc khá tốt. Nếu các anh làm việc tích cực, tất nhiên cũng sẽ được thưởng”. 4. Các thỏ biết học đóng kịch Các thỏ đã phát hiện ra bí quyết để được thưởng. Hầu hết các thỏ đều cho rằng, chỉ cần giỏi thể hiện mình trước mặt vua thỏ thì có thể được thưởng cà rốt. Những con thỏ thật thà vì không biết láu cá thể hiện mình, thường bị thiệt thòi. Cho nên, lâu ngày trong bầy thỏ phổ biến tác phong làm việc kiểu đóng kịch trước mặt vua thỏ. Nhiều thỏ tìm mọi cách làm vừa lòng vua thỏ, thậm chí chúng giở cả trò gian dối. Truyền thống tốt đẹp cần cù chất phác của bầy thỏ bị xâm hại nặng nề. 5. Thực hiện quy củ mới có thể đạt kết quả tốt Để ngăn chặn cách làm việc gian dối của các thỏ, được sự giúp đỡ của các thỏ già, vua thỏ đặt ra những biện pháp khích lệ xác đáng, tin cậy. Biện pháp này quy định, thức ăn do các thỏ mang về cần phải nghiệm thu, sau đó dựa vào số lượng thức ăn đã mang về để thưởng. Chỉ trong một thời gian ngắn, năng suất công việc của các thỏ đã thay đổi, đồ ăn trong kho càng nhiều hơn. 6. Chú ý cải cách chế độ khen thưởng Vua thỏ vui mừng chưa được lâu thì năng suất làm việc của bầy thỏ nhanh chóng giảm xuống. Vua thỏ cảm thấy lạ, sau khi điều tra kỹ, vua thỏ nhận thấy nguồn thức ăn bên cạnh bầy thỏ trước đây đã bị khai thác quá mức, lại không có ai chủ động tìm nguồn thức ăn mới. Một con thỏ tai dài chỉ trích vua thỏ chạy theo số lượng, chỉ biết chạy theo cái lợi trước mắt, không thấy cái lợi lâu dài của bầy thỏ. 7. Sau khi quy củ bị phá hoại Vua thỏ thấy thỏ tai dài nói rất có lý bèn suy nghĩ. Có một hôm thỏ xám con không làm xong việc trong ngày. Có người bạn tốt tên Tutu chủ động đem nấm đã hái được cho nó. Vua thỏ nghe chuyện này liền khen ngợi phẩm chất giúp đỡ người của Tutu. Mấy hôm sau, vua thỏ gặp Tutu ở cửa kho. Nó rất vui vẻ thưởng gấp đôi cho Tutu. Sau việc này, trò đóng kịch lại phát triển mạnh. Mọi thỏ đều tìm cách lấy lòng vua thỏ, con thỏ nào không thể lấy lòng được thì cãi cọ với vua thỏ làm cho vua thỏ đứng ngồi không yên, lo lắng bực bội. Có thỏ nói: “Dựa vào đâu tôi làm nhiều nhưng thưởng ít hơn Tutu?”. Có thỏ nói: “Tôi lần này làm được nhiều, được thưởng lại ít hơn lần trước, thật rất không công bằng”. 8. Cà rốt cũng mất tác dụng khuyến khích Thời gian càng kéo dài, tình hình ngày càng trở nên căng thẳng. Nếu không thưởng cao, thì không ai muốn lao động. Nhưng nếu không có người làm việc, lấy đâu ra cái ăn? Vua thỏ không biết làm thế nào, tuyên bố hễ ai tình nguyện đóng góp cho bầy thỏ, có thể được lĩnh ngay một sọt lớn cà rốt. Vừa tuyên bố xong, rất nhiều thỏ ghi tên tham gia. Vua thỏ thầm nghĩ, được trọng thưởng, quả nhiên có kẻ dám làm. Không ngờ rằng trong số những con thỏ đã ghi tên vẫn không có con nào hoàn thành nhiệm vụ đúng thời hạn. Vua thỏ nổi giận chạy đến trách móc bầy thỏ. Chúng đồng thanh đáp: “Không thể nổi giận với tôi được, vua thỏ ơi. Cà rốt nắm chắc trong tay, ai còn hứng thú đi làm việc nữa chứ?”. Nghe xong câu chuyện, Lưu Bị ngạc nhiên nói: “Không ngờ chỉ là củ cà rốt mà đã có nhiều điều đáng suy nghĩ như vậy! Cà rốt cũng có thể làm mất tác dụng khuyến khích là điều tôi chưa nghĩ đến!”. Mê Lan nói: “Với người đói lả, cho họ một bát cơm là cứu mạng; bát cơm thứ hai là thoả mãn; bát cơm thứ ba là thuốc độc. Chờ khi họ ăn xong bát cơm thứ ba, giá trị của hạt cơm đối với họ đã hoàn toàn thay đổi, họ đâu còn có thể hiểu được ý nghĩa “mỗi hạt đều cay đắng?”. Củ cà rốt của vua thỏ cũng như vậy. Nó không những không còn có tác dụng khích lệ, trái lại làm cho bầy thỏ, con nào con nấy trở nên xấu xa hơn. Cho nên, là Tổng giám đốc, ngài nên hiểu rõ nội dung ý nghĩa của “cà rốt”, nếu không, không những ngài không thể nào khích lệ nhân viên gắng sức làm việc, ngược lại sẽ gây ra nhiều phiền toái; ngài không đem cho họ sự vui vẻ mà là cho họ “thuốc độc”. Lưu Bị than vãn nói: “Hôm nay chị không nhắc nhở tôi, ngày mai tôi sẽ gặp số phận như thỏ vua vậy!”. Mê Lan nói: “Đúng vậy... Việc ngài cất nhắc Trần Đăng làm trợ lý Tổng giám đốc, đã khiến nhân viên bàn tán lời ra tiếng vào, việc ngài thưởng lớn cho anh ta, khiến mọi người có thể cho rằng, nếu biết thể hiện mình trước mặt ngài, thì sẽ có dịp được thăng chức tăng lương. Như vậy, họ sẽ diễn kịch trước mặt ngài. Đối với Trần Đăng có thể gây ra hai tác hại: Một mặt người khác có thể chửi ông ta là loại bám đít ngựa, gây tác hại trong quan hệ giữa Trần Đăng với người khác; mặt khác, điều đó có thể làm cho bản thân Trần Đăng trở nên kiêu ngạo vì được ưu ái, gây tác hại đối với phẩm chất đạo đức tốt đẹp của Trần Đăng. Nếu ngài phát cho Trần Đăng món tiền thưởng này chẳng phải là lợi ít hại nhiều hay sao?”. “Như vậy, món tiền thưởng cho Trần Đăng xem như hủy bỏ, chị cũng đừng nói lại với bất kỳ người nào”. Lưu Bị suy nghĩ nói, - “Còn vấn đề chị vừa nói, tôi đề bạt Trần Đăng làm trợ lý Tổng giám đốc cũng là một loại củ cà rốt phải không?”. Mê Lan nói: “Đúng vậy, “cà rốt” có nhiều loại, không chỉ có tiền thưởng”. Có bao nhiêu nhu cầu thì có bấy nhiêu củ cà rốt Trong quản lý nhân lực, cà rốt có ý nghĩa gì? Đó là phương pháp để khích lệ nhân viên cố gắng hoàn thành nhiệm vụ. Mê Lan giải thích: “Về ý nghĩa này, bất kỳ phương pháp nào có tác dụng khích lệ đều có thể là “củ cà rốt”. Lưu Bị hỏi: “Cô biết có bao nhiêu loại cà rốt?”. Mê Lan suy nghĩ nói: “Tuỳ theo cấp độ nhu cầu của nhân viên để phân tích...”. “Cấp độ nhu cầu của nhân viên ư? Đây là thuyết cấp độ nhu cầu Maslow(1) nổi tiếng phải không?”. Lưu Bị phấn chấn nói: “Maslow là nhà tâm lý học, ông cho rằng con người có 5 loại cấp độ nhu cầu. Trước hết là nhu cầu sinh lý, là nhu cầu cơ bản để con người sinh tồn như ăn, mặc, ở... Thứ hai là nhu cầu an toàn, bao gồm sự bảo đảm an toàn về tâm lý và vật chất như: không bị trộm cắp và đe doạ, đề phòng sự cố nguy hiểm, bảo đảm nghề nghiệp, có bảo hiểm xã hội và ngân sách hưu trí. Thứ ba là nhu cầu xã hội, con người là một thành viên của xã hội, có nhu cầu giao lưu và cần có cảm giác mình thuộc về cộng đồng nào đó. Sự giao lưu giữa con người với con người cần có sự thông cảm, giúp đỡ và có thiện cảm với nhau. Thứ tư là nhu cầu tôn trọng, bao gồm đòi hỏi được người khác tôn trọng và bản thân mình có lòng tự trọng. Thứ năm là nhu cầu tự thực hiện, tức là thông qua sự cố gắng của mình, thực hiện sự kỳ vọng của mình đối với cuộc sống, từ đó mới có cảm giác mình thật sự có ý nghĩa đối với cuộc sống và công việc của mình. Dựa theo thuyết cấp độ nhu cầu của Maslow, chỉ khi thoả mãn nhu cầu một cá nhân thì mới có thể trở thành nhân tố khích lệ đối với họ. Đạo lý có ý nghĩa bát cơm thứ nhất, thứ hai, thứ ba chị vừa nói phải không?” Mê Lan nói: “Về hình thức, cơ cấu cấp độ nhu cầu của nhân viên cũng giống như học thuyết cấp độ nhu cầu Maslow. Hình thức cơ cấu này dựa trên ba giả thiết cơ bản: 1- Con người cần sống, nhu cầu của họ có thể ảnh hưởng đến hành động của họ. Chỉ khi nhu cầu của con người chưa được thoả mãn mới có thể ảnh hưởng đến hành động của họ, nhu cầu đã được thoả mãn không thể tiếp tục làm phương tiện khích lệ hành động; 2- Nhu cầu của con người được xếp theo thứ tự nhất định dựa theo tầm quan trọng của nó, từ đó hình thành cơ cấu có tính cấp độ; 3- Con người sau khi được thoả mãn nhu cầu ở cấp độ thấp nhất, mới có thể theo đuổi nhu cầu cao hơn một cấp. Cứ như vậy từng cấp nhu cầu được nâng lên, trở thành động lực nội tại thúc đẩy con người tiếp tục cố gắng”. Lưu Bị rót nước mời Mê Lan uống và bày tỏ sự kính nể. Vừa bưng cốc nước ông vừa nói: “Chị hãy nói xem nhân viên có những cấp độ nhu cầu nào?”. Mê Lan nhờ Lưu Bị đưa một cây bút và tờ giấy. Cô vẽ hình Kim Tự Tháp và viết ra tám cấp, gọi là “Sơ đồ cấp độ nhu cầu của nhân viên”. Lưu Bị chăm chú nhìn sơ đồ, giật mình: “Mê Lan, đây có phải là kinh nghiệm của chị không? Nhu cầu thấp nhất của nhân viên là phát lương đúng kỳ hạn à?”. Sơ đồ cấp độ nhu cầu nhân viên Tăng lương Đề bạt Phát nhiều tiền thưởng Được nhận quyền đặc biệt khi hoàn thành một nhiệm vụ nặng nề Được nể trọng Được có dịp gặp gỡ lãnh đạo Nhận được đồ uống của văn phòng gửi đến như: đồ uống nóng mùa đông, đồ uống mát mùa hè Phát lương đúng kỳ hạn Mê Lan nói: “Ở rất nhiều công ty, nhiều khi nhu cầu thấp nhất của nhân viên cũng không được thoả mãn. Ngài hãy giở báo ra mà xem, sự tranh chấp giữa người lao động và người chủ do dây dưa về tiền lương còn ít hay sao? Nếu dưới sự quản lý của ngài, hàng tháng công ty, phát lương đúng kỳ hạn thì toàn thể nhân viên gồm cả tôi sẽ chân thành cám ơn ngài”. Một lúc sau, Lưu Bị tiếp tục hỏi: “Lẽ nào những việc làm như: vào mùa đông thì cho nhân viên đồ uống nóng, mùa hè đồ uống mát cũng có thể làm cho nhân viên cảm động hay sao?”. Mê Lan nói: “Thời buổi này, lòng người không cổ hư đâu. Làm được những việc như vậy đã là “quan tốt yêu dân như con” rồi đó! Nhân viên coi trọng, không phải là một cốc nước uống, mà là tấm lòng của lãnh đạo công ty đấy!”. “Nghe chị nói sao mà đáng thương vậy! Thế thì” - Lưu Bị hỏi - “Có nên thay đổi cấp độ nhu cầu này không?”. Mê Lan mỉm cười nói: “Ngài đã nghe câu chuyện “Ôm cây đợi thỏ chưa?”. Lưu Bị trả lời: “Năm lớp một tiểu học tôi đã nghe kể. Có một nông dân tình cờ nhặt được con thỏ bị va vào cây chết, sau đó người ấy không làm việc nữa, ngày ngày ôm ảo tưởng nhặt được thỏ”. Mê Lan nói: “Bất kỳ người nào, nếu thu nhập bất ngờ vượt quá nhu cầu đều là có hại. Ngài đã thay đổi cấp độ nhu cầu của Trần Đăng, lẽ nào ngài còn muốn mọi người đều giống như ông ta?”. Lưu Bị ngạc nhiên hỏi: “Trần Đăng thế nào?”. Mê Lan nói rõ ràng: “Ngài đã nâng chức vụ và tăng lương cho Trần Đăng, không phải vì ông ta làm trợ lý Tổng giám đốc mà vì ông ta đã giúp đỡ ngài. Như vậy ngài biến ông ta thành một người cơ hội ôm cây đợi thỏ. Hiện ông ta còn ảo tưởng chờ đợi và mưu tính để tóm được con thỏ thứ hai. Nhưng một nhân viên thích giở trò khôn vặt sẽ không phải là một nhân viên trung thành”. Lưu Bị giống như cậu bé học sinh có lỗi, ủ rũ nói: “Mê Lan, chị nói cuối cùng tôi phải làm như thế nào mới đúng?”. Mê Lan nói: “Ngài chỉ cần dựa theo cấp độ nhu cầu của mỗi nhân viên và thoả mãn cho họ là được. Không chỉ mình ngài phải tiến bộ, mà các nhân viên cũng cần tiến bộ. Nếu ngài phát hiện thấy ai đó muốn những thứ không phải do công ty phân cho như tiền (tiền thưởng), nhà ở (nhà ở phân phối), xe (loại xe con xịn), địa vị (thăng chức), thì đúng là lúc ngài cần vận dụng tài năng quản lý. Là một người quản lý công ty, dù là ngài hay tôi, đều có nhiệm vụ nặng nề và khó khăn là tìm cách thuyết phục nhân viên dẹp bỏ một số mục tiêu riêng tư trước mắt, tập trung suy nghĩ đến sự phát triển lâu dài của công ty. Một số củ cà rốt không cần tiêu tiền “Còn có một điểm khá quan trọng là không nên tuỳ tiện tiêu tiền!” - Mê Lan chân thành khuyên bảo Tổng giám đốc mới - “Nhân viên tham tiền không phải là nhân viên tốt, nhưng người quản lý xí nghiệp tham tiền thì rất đáng ngợi khen. Không để mất một tấc đất mới có thể đắp thành núi to; không bỏ sót giọt nước nào, thì biển mới sâu. Làm Tổng giám đốc, ngài cần hiểu rõ rằng đối với sự phát triển lớn mạnh của công ty, tiền là thứ quan trọng biết dường nào!”. Lưu Bị chỉ tiếp tục lắng nghe: “Chị vừa nói với tôi, nhân viên có tám cấp độ nhu cầu. Nay, chị lại bảo có mấy loại củ cà rốt không cần tiêu tiền!”. Mê Lan gật đầu nói: “Tổng giám đốc Lưu không ngại hỏi cấp dưới, thì tôi cũng xin nói với ngài mười loại cà rốt không cần tiêu tiền mà tôi đã nghiên cứu trong nhiều năm”. Thứ Nhất: Thiên nữ tán hoa(2) Thiên nữ tán hoa là câu chuyện thần thoại được lưu truyền rộng rãi, được mọi người ưa thích. Đối với người quản lý xí nghiệp, chiêu này là một loại cà rốt không cần tiêu tiền, nhưng hiệu quả rất tuyệt diệu. Nguyên nhân rất đơn giản: Là người quản lý, ngài có thể đi các nơi, nơi này khen một câu, nơi kia biểu dương một câu, làm cho chất peptide thần kinh của nhân viên tăng lên, và chất kích thích này có thể làm cho nhân viên thường xuyên hưng phấn, có thể nâng cao sức chịu đựng của họ. Đương nhiên là họ có thể cố gắng làm việc gấp bội. Thứ Hai: Bày tỏ sự quan tâm Khi lãnh đạo quan tâm tới đời sống riêng tư của cấp dưới sẽ tạo thành mối quan hệ đặc biệt nào đó với họ. Mối quan hệ đặc biệt này không chỉ làm cho cấp dưới không cần tiền mà vẫn làm việc nhiều hơn, thậm chí trong thời kỳ quan trọng cũng có thể khiến họ dũng cảm làm những công việc khó khăn vất vả. Trong nhiều tác phẩm điện ảnh và phim truyền hình lấy đề tài lịch sử Trung Quốc, ta thường thấy những hình ảnh như sau: Trong một phòng kín, một vị quan chăm chú nhìn thủ hạ và hỏi: “Trương Tam, tôi đối xử với anh như thế nào?”. Trương Tam trả lời ngay: “Đại nhân đối với tôi ơn nặng như núi!”. Viên quan hỏi tiếp: “Có một việc, không biết anh có thể hoàn thành được không?” Trương Tam cũng không hỏi việc gì mà chỉ bày tỏ lòng dạ trung thành của mình: “Đại nhân có việc gì sai khiến, Trương Tam dù chết cũng không từ chối!” Đúng là đã mang ơn thì binh sĩ quyết tâm đi vào chỗ chết. Thứ Ba: Giả vờ quan tâm Nếu anh không thấy hứng thú gì đối với đời sống riêng tư của nhân viên (gia đình, hôn nhân, sức khoẻ và tình hình cá nhân), thì chiêu này rất thiết thực đối với anh. Anh có thể dùng một số phương pháp khôn khéo, một mặt làm cho nhân viên rất cảm kích trước sự quan tâm giả vờ của anh, một mặt anh có thể tránh phải nghe những câu chuyện lê thê vô bổ mà anh chẳng muốn nghe. Có một cách như sau, anh vui vẻ lái xe khoảng 100m đi qua nhân viên, và nói thật to: “Gia đình cậu khoẻ chứ?”. Như vậy anh có thể nói to nhất để diễn đạt sự quan tâm của mình, mọi người đều biết anh rất quan tâm tới anh ấy, không cần phải nghe anh ta kể lể dài dòng. Nhất là vào những ngày tết, ngày lễ, nhiều lãnh đạo đều thông thạo cái trò này. Nếu anh thấy lâu ngày cần thay đổi thái độ giả nhân giả nghĩa của anh đối với người khác thì cũng không sao, nếu anh cho rằng sự chân thành với nhau không có gì đáng quí và quan trọng, anh cũng có thể chơi cái trò này, có lúc hoặc trong thời gian ngắn trò này vẫn rất có hiệu quả. Thứ Tư: Tặng phẩm có ý nghĩa đặc biệt Mặc dù thiếp mừng ngày sinh chỉ là mẩu giấy cứng, nhưng nếu có chữ ký của anh thì có thể làm cho nhân viên cảm thấy vinh dự. Cũng như anh có thể đến cửa hiệu mua một chiếc cà vạt mấy chục đồng (tìm cửa hiệu bán buôn càng rẻ) để làm tặng phẩm, thì nó trở thành vật tượng trưng, có ý nghĩa và giá trị rất lớn. Nếu một nhân viên nào đó có phát minh mới làm cho công ty kiếm được hàng chục triệu đồng, anh có thể dùng phương pháp này như một mũi tên ba đích: Tổ chức hội nghị biểu dương, tặng cho người ấy chiếc cà vạt trên trong không khí trống giong cờ mở. Cách làm trịnh trọng này có ba điều tốt: Một là làm cho chiếc cà vạt như là vật vô giá; hai là làm cho nhân viên nhận được cà vạt vô cùng cảm động, khiến họ tiếp tục cố gắng hết sức để nhận được chiếc cà vạt thứ hai; ba là xây dựng được quan điểm của cơ quan làm việc “Tiến lên phía trước là cà vạt (cà rốt) lùi lại sau là roi da”. Thứ Năm: Công việc có nhiều kích thích thách thức Công việc quá giản đơn, khiến cho nhân viên sẽ cảm thấy nhạt nhẽo; công việc quá khó, thì họ sẽ cảm thấy sợ sệt. Thực ra, vấn đề then chốt không phải là mức độ công việc khó dễ, mà là công việc có nhiều kích thích hay không. Ví dụ như anh có thể giao một việc gì đó rất khó (mặc dù mọi người đều biết nó rất dễ), khi nhân viên hoàn thành nhiệm vụ một cách dễ dàng, anh có thể tâng bốc họ như là anh hùng. Hoặc như, khi anh giao một nhiệm vụ nặng nề khó khăn, anh có thể coi đó là “sự thách thức” như giao cho Trương Tam. Anh tỏ rõ sự tin tưởng rằng, chỉ có anh ta mới làm tốt được. Cho nên, dù Trương Tam gặp khó khăn rất lớn, nhưng vẫn tràn đầy niềm tin vững chắc như vận động viên Olimpic vậy. Thứ Sáu: Phát giấy khen Tờ giấy khen hầu như không đáng kể về mặt tiền bạc, nhưng nó có tác dụng hiệu quả động viên rất lớn và rất tốt. Một số giấy khen không những có thể làm cho nhân viên cảm thấy vinh dự, đồng thời nó cũng chứng tỏ: nhân viên là người một lòng một dạ lao động cần cù để giành lấy tờ giấy cứng không mất tiền này. Các nhân viên khác cũng sẽ cần cù lao động như anh ta để giành lấy tờ giấy cứng này. Cho nên nó trở thành tấm gương khích lệ nhân viên. Thứ Bảy: Cùng ăn cơm trưa với nhân viên Nếu nhân viên có dịp cùng ăn cơm trưa hoặc nói chuyện với anh, chắc chắn họ sẽ cảm thấy vinh dự. Họ có thể có ngộ nhận về hạnh phúc và cho rằng mình có khả năng, nên được nhìn nhận và coi trọng, họ sẽ thấy thoải mái như đang trên mây xanh... Anh có thể cảm thấy day dứt vì sự ngộ nhận này, nhưng trên thực tế các nhân viên lại cần thứ ngộ nhận này. Thứ Tám: Giao cho nhân viên tự đặt mục tiêu công tác cho mình. Nếu nhân viên tự đặt mục tiêu công tác, họ có thể cố gắng hết sức chứng minh kế hoạch của mình là đúng. Vì vậy để cho nhân viên tự đặt mục tiêu công tác giống như “mắc bẫy” vậy. Để chơi trò này cần đòi hỏi nghệ thuật quản lý của người lãnh đạo. Nếu người lãnh đạo không cẩn thận rất có thể làm đổ vỡ công việc. Các nhân viên giống các em bé nô đùa trong vườn hoa, chúng nêu lên những mục tiêu lý thú, nhưng không thể nào đánh giá được. Nhưng mục đích thật sự của anh là để cho nhân viên đặt ra mục tiêu công tác mà anh cần. Thứ Chín: Khuyến khích tinh thần xả thân của họ. Không nên đề xướng nhân viên nghỉ việc đúng giờ (ít nhất chậm 10 phút mới rời chỗ làm việc), càng không thể cho phép nhân viên giả ốm nghỉ việc, ngược lại, cần khuyến khích nhân viên làm việc quá giờ và ốm cũng đi làm. Nếu anh biết cách bồi dưỡng tinh thần xả thân của họ, anh không mất tiền mà vẫn có thể nhận được càng nhiều giá trị thặng dư. Bí quyết là, anh không nên gọi đó là “tăng giờ làm không có thu nhập”, mà nên gọi là “thể hiện nổi bật của tinh thần yêu nghề”. Thứ Mười: Đặt kế hoạch cạnh tranh giữa các nhân viên Có thể đặt kế hoạch cạnh tranh giữa các nhân viên. Nếu anh có thể đặt kế hoạch cạnh tranh giữa các nhân viên làm cho họ thi nhau yêu nghề, thi đua nhau trong công việc, hiệu quả củ cà rốt của anh ngày càng tốt hơn như con bài đôminô vậy. Mỗi một nhân viên là một con bài đôminô, anh cần đặt họ đúng chỗ. Sau đó anh chọn một nhân viên làm gương, và vai trò của tấm gương là vô tận. Lưu Bị vừa nghe vừa ghi, vừa luôn luôn ngạc nhiên: “Chị Mê Lan ơi, mười củ cà rốt không mất tiền của chị giống như mười chiêu thần công cà rốt, làm cho người ta chói mắt!” Mê Lan cảm động nói: “Trong thế giới quản lý, trò chơi củ cà rốt có mặt ở mọi nơi, điều kỳ diệu là tìm thấy nó, nhận biết được nó, vận dụng nó hoàn toàn là ở cái tâm”. Trò chơi củ cà rốt gây tinh thần phấn khởi của công ty Lưu Bị rất nhanh chóng tiếp nhận “chất bổ” của cà rốt, ông biết gạn đục khơi trong, thiết kế một số trò chơi siêu cà rốt từ đống cà rốt. Do không phải chi tiêu vào giá thành nên trò chơi này lại càng gây hứng thú cho nhân viên, nhân viên thấy phấn chấn vui vẻ. Trò chơi được tiến hành như sau: Bước 1. Dựa theo cấp bậc khác nhau, giới thiệu cho các nhân viên các loại “củ cà rốt” để làm cho mọi người phấn khởi. Bước 2. Khi nhân viên có những thành tích nổi bật, được cấp trên hoặc đồng sự nêu tên, có thể nhận được số điểm vinh dự. Bước 3. Tập hợp đủ số điểm vinh dự, có thể đổi tiền mặt lấy tặng phẩm của Công ty, như đồ dùng gia đình hoặc đi du lịch. Nhân viên có thể tiếp tục tích luỹ các điểm số ấy để đổi lấy tặng phẩm càng lớn hơn. Lưu Bị giải thích: “Loại trò chơi này thoạt nghe tưởng như những trò cũ rích, thường có thể thấy khi cần phải bán gấp các loại hàng hoá, nhưng vận dụng những tư tưởng này trong các nơi khác nhau có thể đem lại những kết quả khác nhau. Tôi tin rằng nhân viên rất thích chơi trò chơi này. Họ mong theo đuổi những lợi ích bất ngờ, khi họ nhận được tặng phẩm, có thể họ có cảm giác là mình được tán thưởng”. “Dùng phương pháp này vào quản lý, có thể gọi Lưu Bị là người đầu tiên trong thiên hạ”. - Mê Lan khen hết lời. Cô bình luận thêm - “Điều có ý nghĩa nhất của trò chơi này là nhân viên có thể dựa theo loại “cà rốt” mình thích để tích luỹ số điểm, tạo nên tỉ lệ thuận giữa sức hấp dẫn của “cà rốt” với hiệu quả thành tích của nhân viên. Nhân viên có thể thấy rằng, sự cố gắng của mình sẽ được Công ty khẳng định và tán thưởng. Khi họ được thoả mãn nguyện vọng, tự nhiên họ cảm thấy hãnh diện”. Quả vậy, khi đưa ra hoạt động này, đã thu hút sự chú ý của nhân viên trong công ty. Công ty ngày nào cũng có không khí làm việc sôi nổi và nhân viên cũng rất vui vẻ. Họ tranh nhau giành điểm số quang vinh, nhanh chóng có 99% nhân viên nhận được điểm số quang vinh khác nhau, trong đó có 12% nhân viên đã đổi số điểm thành tặng phẩm. Như Quan Vũ sau khi thực hiện phương án này đã đổi mới hoàn toàn phòng sách của mình; Trương Phi đổi điểm số của mình thành chuyến đi du lịch, toàn bộ chi phí do công ty trả. Đồng thời Công ty cũng ngày càng phát triển. Lưu Bị dùng một phần nhỏ những tiền lãi khá lớn ấy làm chi phí mua “cà rốt”. Trận đầu đánh thắng, Lưu Bị đã nhận thấy mình đảm đương được vai trò của Tổng giám đốc, nên càng tin tưởng hơn gấp bội. Phúc đến thì tâm trí càng tinh khôn, lý luận củ cà rốt của ông ngày càng phong phú và không ngừng phát huy tác dụng mạnh mẽ. Có người trách móc: “Đầu óc ông lúc nào cũng nghĩ đến ban chút ơn huệ, bụng dạ ông đầy giả nhân giả nghĩa, suốt ngày vung gậy “cà rốt”, không sợ sau khi chết rơi xuống địa ngục hay sao. Lưu Bị vui vẻ trả lời: “Nghĩ đến chút ân huệ nhưng không phải là giả tạo, chưa hẳn trong bụng tôi chứa đầy giả nhân giả nghĩa. Anh còn nói tới vung gậy cà rốt, bản thân anh lại không phải như vậy sao?”. Người ấy chất vấn hỏi: “Anh dựa vào đâu nói tôi vung gậy cà rốt?”. Lưu Bị nhắc nhở anh ta nói: “Anh vừa rồi không dùng “địa ngục” để cảnh cáo tôi sao? Cái gọi là thiên đàng, là một loại cà rốt; cái gọi là địa ngục là một loại gậy đấy!”. LỜI BÌNH CỦA TÁC GIẢ “Binh pháp Thái công” nói: “Điều chủ yếu khi dùng binh là tôn trọng lễ và coi trọng lộc. Tôn trọng lễ thì kẻ có mưu trí đến, coi trọng lộc thì nghĩa sĩ xem cái chết nhẹ như lông hồng... cho nên, người tôn trọng lễ, kẻ sĩ sẽ qui về, người ban thưởng lộc, nghĩa sĩ có thể chết vì họ. Lễ và thưởng nhiều, nghĩa sĩ có thể tranh nhau chết. “Người tôn trọng lễ và người ban thưởng lộc thực tế là hai mặt quan trọng của chính sách củ cà rốt. Làm người quản lý của Công ty hoặc một tập thể, anh cần nhân viên phấn đấu thực hiện mục tiêu kinh doanh. Nhưng nếu không có khen thưởng, thì không gây phấn chấn tinh thần của nhân viên, mục tiêu mà anh đưa ra có thể trở thành hão huyền. Vì vậy, trong quản lý xí nghiệp lấy con người làm gốc, “củ cà rốt” hầu như có mặt ở mọi nơi và thể hiện dưới các loại hình thức vui lòng đẹp mắt, khiến người ta hưng phấn. Có thể thấy rằng chính sách củ cà rốt “xưa đã có, nay càng phát triển mạnh”. Anh cũng cần có một ít cà rốt để xây dựng một đội ngũ tích cực, bao gồm những củ cà rốt không mất tiền ấy. CHƯƠNG VI: BUỒN BỰC CỦA GÀ MÁI GIÀ H án Cao Tổ nói: “Bàn luận chiến lược trong màn trướng mà quyết định thắng lợi ngoài ngàn dặm, ta không bằng Tử Phòng (Trương Lương); trị nước vỗ yên trăm họ, vận tải lương thực không bao giờ dứt, thì ta không bằng Tiêu Hà; nắm trong tay trăm ngàn quân hễ đánh là thắng, tiến công thì nhất định giành được chiến thắng, ta không bằng Hàn Tín. Ba người này đều là người hào kiệt vậy. Ta biết dùng họ, nên ta dành được thiên hạ”. Đường. Triệu Nhuy,“Trường đoản kinh. Đại thể đệ nhất” Lã Bố đến xin việc Lại nói Lã Bố vì tội giết người ở Phụng Nghi đình, bị ngồi tù 5 năm. Sau khi ra tù, gia đình xơ xác, ngay cái ăn cũng trở thành vấn đề. Ông nghe nói Lưu Bị đang làm ông chủ Công ty hữu hạn Điện khí Từ Châu, buôn bán khấm khá nên đến xin việc. Lưu Bị xem thư xin việc của Lã Bố, rất phấn khởi nói với Quan Vũ, Trương Phi: “Lã Bố là người có năng lực nghiệp vụ, tôi muốn mời anh ta làm phó Tổng giám đốc, quản lý chủ yếu khâu bán hàng, các anh thấy thế nào?”. Trương Phi trợn mắt nói: “Không được. Thằng ranh Lã Bố ấy lòng dạ không ngay thẳng, thủ đoạn độc ác chẳng kém Đổng Trác. Nay để y làm phó Tổng giám đốc, thì cần phải cảnh giác, lơ là, có thể tóm cổ ba anh em chúng ta nhốt vào bị - (bịp)!”. Lưu Bị suy nghĩ nói: “Dù sao thì, anh ta đã cùng làm việc với chúng ta trước đây. Nghĩ tới người quen trước hết chúng ta nên nhận anh ta”. Lã Bố theo hẹn đến, thoạt nhìn Lưu Bị đã nhận ra ngay. Anh ta mặc âu phục bằng da, phong độ chững chạc như trước đây. Lưu Bị cảm thấy anh ta sau những năm tháng tù tội, mà giữ được phong độ như vậy, quả thật rất không bình thường. “Có thể hỏi việc riêng của anh được không?”. Lưu Bị nhớ tới chuyện cũ của anh ta. “Việc giữa anh và Điêu Thuyền cuối cùng như thế nào?”. Sắc mặt Lã Bố bỗng xám xịt lại, nói: “Lớp các anh có hai người nữ là tài nữ Thái Văn Cơ và mỹ nữ Điêu Thuyền, nhưng số phận của họ rất không may mắn. Thái Văn Cơ rất thích Tào Tháo nhưng xúi quẩy, bị gả cho người nước ngoài. Còn Điêu Thuyền, rõ ràng là con chim vàng anh của Đổng Trác. Các người chớ xem tôi hàng ngày chỉ biết khéo mồm khéo miệng, nhưng trái tim của con người bằng thịt bằng da, ban đầu tôi chỉ chế nhạo, sau đó thông cảm, cuối cùng không ngờ có thể yêu”. Lưu Bị lại hỏi: “Theo anh nói, anh với Điêu Thuyền đều là anh hùng mỹ nữ, môn đăng hộ đối. Nhưng vì sao anh lại giở thủ đoạn cực đoan như vậy, vì sao anh phải giết Đổng Trác?”. Lã Bố nói: “Chỉ trách tôi không tự kiềm chế được. Đêm ấy tôi hẹn Điêu Thuyền đến quán cà phê, chúng tôi uống rất nhiều rượu. Lúc ấy tôi có một linh tính không tốt, nói với Điêu Thuyền: Rượu có thể làm chúng ta hưng phấn, không nên uống nữa. Nàng giả như Quí Phi say rượu, nói: “không hề gì, tiền rượu thì em trả”. Tôi vừa mỉm cười vừa trả lời nàng: “Nhỡ ra, có con thì ai chịu?” “Nào ngờ việc con cái chưa xảy ra, lại xảy ra vụ Đổng Trác. Từ quán cà phê, chúng tôi đến Đại Tửu điếm Phượng Nghi đình thuê phòng, Điêu Thuyền đang nôn ở phòng vệ sinh, thì đùng, đùng, đùng, có người gõ cửa. Tôi mở cửa, Đổng Trác xông vào...”. “Đây cũng là việc bất đắc dĩ...” Lưu Bị than nói, “Anh hãy về chờ tôi thông báo, tôi mong rằng có thể giúp đỡ anh”. Tiễn Lã Bố, Lưu Bị đến tranh thủ ý kiến của Mê Lan. Mê Lan trả lời: “Cái đạo của quản lý chính là biết người và dùng người. Cái mà công ty cần dùng là khả năng chứ không phải là nhân phẩm của ông ta; dùng mặt mạnh chứ không phải khuyết điểm của ông ta. Nếu ngài thấy người ấy có chỗ có thể dùng, nên mạnh dạn sử dụng. Còn về nhân phẩm của ông ta, có những vấn đề thuộc về đời sống riêng tư, chúng ta cũng không thể quản quá rộng; một số vấn đề có thể liên quan đến công việc, nếu chúng ta dựa vào quy phạm quản lý ông ta, cũng không thể xảy ra nhiều việc không lường trước được”. Khi Lưu Bị quyết định tuyển dụng Lã Bố, Trương Phi vẫn can ngăn, Lưu Bị buột miệng nói: “Anh ta đã ngồi tù 5 năm, còn dám làm điều gàn dở hay sao? Anh ta vừa mới thoát tù đày, cuối cùng cần có cuộc sống mới chứ! Hơn nữa người anh ta giết là Đổng Trác, y vốn cũng không phải người tốt đẹp gì”. Buồn bực của gà mái già Quan Vũ hỏi: “Có cần thiết phải mời Phó Tổng giám đốc này không?”. Lưu Bị than thở nói: “Các anh có biết tôi chịu bao nhiêu sức ép không? Từ khi tôi lên làm Tổng giám đốc, chưa lúc nào được nghỉ ngơi. Thậm chí cũng không có thời gian bàn tính chuyện tổ chức cưới xin, làm cô Mê chờ đợi rất sốt ruột”. Trương Phi ngạc nhiên hỏi: “Cô Mê nào vậy?” Lưu Bị nói: “Là em gái của Mê Lan ấy, chúng tôi đã yêu nhau 7 năm rồi. Trong thời đại thương mại phát triển với tốc độ nhanh như vậy, yêu đương 7 năm cũng được xem là hiếm thấy”. Quan Vũ gật đầu, nói: “7 năm, ngay trẻ con cũng đã thuộc lòng Tam Tự Kinh. Tình yêu của hai người cũng vất vả thật”. Lưu Bị tiếp tục phàn nàn: “Việc cá nhân thì nhỏ, việc công ty lớn hơn. Hàng ngày tôi phải lo hết việc này đến việc khác, lo nguồn hàng, lo bán hàng, lo đòi tiền về, bận nghiệp vụ, bận tài vụ. Lo và bận tíu tít suốt như vậy khiến cho tâm và lực của tôi mỏi mệt! Tôi nghĩ, Lã Bố có khả năng nghiệp vụ, có thể hỗ trợ giúp tôi, cùng chia sẻ gánh vác một phần công việc với tôi”. Quan Vũ nói: “Nếu vậy, chúng tôi nói thêm nữa thì sẽ gây khó dễ cho anh. Nhưng điều chú Ba nói cũng có lý, anh cần phải lưu ý”. Để thận trọng, Lưu Bị đến hỏi Trần Đăng. Trần Đăng nói gần giống như Mê Lan, ông nói: “Chúng tôi đều biết ngài rất vất vả, ngày ngày giống như đội trưởng chữa cháy chạy từ đông sang tây, không nơi nào vắng ngài. Nếu có một người làm Phó Tổng giám đốc chia sẻ một phần công việc với ngài, để ngài có thời gian nghiên cứu, làm kế hoạch, có lẽ công ty càng có cơ hội phát triển”. “Đúng vậy” - Lưu Bị than thở - “tôi thường cảm thấy lực bất tòng tâm, chú ý tới việc này thì mất việc kia, không có cách nào chèo chống và mọi việc cứ ngày càng dồn lại. Mấy hôm nay tôi nghĩ nếu tìm được người tài phù hợp, tôi cũng cần xả hơi một tí!”. Trần Đăng hỏi: “Ngài biết vấn đề ở chỗ nào không? Mọi người có ý kiến về ngài rằng: Ngài có thể hiểu người nhưng không thạo dùng người. Việc gì ngài cũng ôm tất, ngài vất vả như vậy, nhân viên chưa hẳn đã thông cảm!”. Lưu Bị nói: “Cả ngày tôi như gà mái già, từ sớm đến tối, quên ăn quên ngủ, việc to nhỏ đều lo, còn họ an nhàn vui vẻ, tại sao họ vẫn không thông cảm?”. Trần Đăng nói: “Đúng vậy, công ty có thể phát triển đến ngày nay, đều dựa vào gà mái già này, hầu như mọi nhân viên đều mang ơn ngài. Nhưng không biết ngài có thấy không, ngài đang tìm cách lấy lòng nhân viên, ngài mong muốn rằng tranh thủ được họ, họ sẽ ca tụng ngài và ủng hộ ngài - có phải như vậy không?” Lưu Bị suy nghĩ, nói: “Hình như vậy”. Trần Đăng nói: “Sự hết lòng của ngài nói lên rõ ràng sự quản lý của công ty chưa được hoàn thiện. Do đó, một mặt ngài luôn sợ người khác làm không tốt, mình đành phải ra tay; mặt khác nhân viên không được nâng cao tay nghề, ngài bảo họ có sung sướng không?”. Lưu Bị hỏi: “Thế thì, nên làm như thế nào?”. Trần Đăng nói: “Tôi nghe nói Mê Lan đã cho ngài 10 loại củ cà rốt, nhưng ngài vẫn còn thiếu một loại”. Lưu Bị ngạc nhiên hỏi: “Lẽ nào anh có 11 loại củ cà rốt sao?”. Trần Đăng nói: “Loại cà rốt số 11 gọi là “trao quyền”, bất kỳ Lã Bố hay Trương Bố, Sỹ Bố, ngài thu hút người tài là cần thiết, nhưng nếu ngài không trao quyền cho họ thì người tài giỏi đến đâu cũng chỉ có thể ngồi trên cao giương mắt ếch, còn mình ngài sống dở chết dở”. Lưu Bang vì sao thế yếu mà có thể giành thắng lợi lớn? Lưu Bị hỏi: “Trao quyền là gì? Vì sao cần trao quyền?”. Trần Đăng nói: “Trao quyền là một loại phương pháp quản lý thông qua người khác để hoàn thành công việc. Vì sao cần trao quyền ư? Vì một người dù có ba đầu sáu tay, anh hùng đến đâu, cũng chỉ là sự tài giỏi cá nhân. Hạng Vũ dữ tợn, hừng hực khí sắc chủ nghĩa anh hùng cá nhân, cuối cùng đã bị Lưu Bang ậm ờ ấy đánh bại. Cho nên người giỏi nghiệp vụ và người quản lý có hai vai trò khác nhau, một người quản lý tài ba cần phải làm cho toàn thể đội ngũ vững mạnh”. Lưu Bị vỡ lẽ ra, gật đầu nói: “Xem ra đây là sự diệu kỳ, Hán Cao Tổ vì sao mỗi trận đánh xem chừng chắc chắn thất bại, nhưng lại càng đánh thắng càng mạnh lên”. Trần Đăng nói: “Lưu Bang thắng ở chỗ nào? Trong quyển sách “Sử ký” này của tôi có ghi một đoạn đối thoại rất hay giữa Lưu Bang và Hàn Tín, mọi người cần suy nghĩ kỹ. Lưu Bị cầm sách, lật đến mục “Hoài Âm Hầu truyện”, có đoạn viết: Hoàng thượng nói: “Như ta có thể cầm bao nhiêu quân?” Hàn Tín nói: “Bệ hạ nhiều lắm có thể cầm mười vạn” Hoàng thượng nói: “Còn nhà ngươi như thế nào?” Hàn Tín nói: “Thần càng nhiều càng tốt” Hoàng thượng nói: “Càng nhiều càng tốt, sao nhà ngươi bị ta bắt?” Hàn Tín nói: “Bệ hạ không thể cầm quân, nhưng giỏi cầm tướng. Vì vậy Hàn Tín bị bệ hạ bắt”. Lưu Bị đặt sách xuống than thở: “Đoạn đối thoại này trước đây tôi đã đọc nhưng không để ý. Nay đọc lại, cảm nhận đặc biệt sâu sắc. Té ra Hán Cao Tổ có thể giành được thiên hạ, chính là nhờ hai chữ “cầm tướng”!”. Trần Đăng nói: “Hai chữ “cầm tướng”, có nghĩa là hiểu người, giỏi dùng người. Hiểu người là tiền đề giỏi dùng người, giỏi dùng người là mục đích của hiểu người. Ngài là người lãnh đạo chúng tôi, không chỉ cần hiểu người, mà ngài cần có khả năng giỏi dùng người. Và cái gọi là giỏi dùng người, thực ra là nghệ thuật của trao quyền”. Chín trở ngại cần khắc phục để thực hiện trao quyền có hiệu quả Lưu Bị hỏi: “Nghe anh nói, trao quyền hình như rất khó phải không?”. Trần Đăng nói: “Cần nói rằng, trở ngại lớn nhất của việc thực hiện trao quyền có hiệu quả vẫn là bản thân người quản lý. Muốn khắc phục những trở ngại này, quả thực có một số khó khăn”. Lưu Bị nói: “Tôi hiểu ý của anh. Anh nói, để thực hiện trao quyền có hiệu quả, tôi cần khắc phục những trở ngại ấy như thế nào?”. Trần Đăng rút trong ngăn kéo tập giấy viết, nói: “Tóm lại, đại thể có chín trở ngại lớn. Tôi viết trên giấy để ngài xem cho rõ hơn”. Trở ngại thứ nhất: Không tín nhiệm nhân viên Là một người quản lý, rất nhiều lúc ngài tỏ ra rất tín nhiệm cấp dưới. Nhưng, rất nhiều sự việc chứng minh ngài không yên tâm. Trong công việc cụ thể, ngài tìm cách không hỏi cấp dưới của ngài nên triển khai công việc như thế nào, thậm chí ngài giữ lại một số khâu then chốt mình tự điều hành. Ngài thường hay băn khoăn liệu cấp dưới có làm hết trách nhiệm và sức lực như mình không? Có lẽ sự lo lắng của ngài cũng có nguyên nhân, thành tích công tác của một số nhân viên thường không tốt như ngài mong đợi. Nhưng cứ phê bình oán trách thì có tác dụng gì? Nếu ngài hoài nghi nhân phẩm của nhân viên, ngài cần tự hỏi mình, phải chăng ngài không tín nhiệm và khuyến khích họ; nếu ngài hoài nghi khả năng công tác của nhân viên, ngài cần tự hỏi mình đã tiến hành bồi dưỡng cần thiết cho họ chưa hoặc đã tạo cho họ cơ hội rèn luyện chưa? Tóm lại, ngài nên tìm kiếm nhiều nguyên nhân không thuận lợi, sau đó ngài cùng mọi người tìm tòi biện pháp nâng cao thành tích. Sự việc giản đơn như vậy, nếu được ngài tín nhiệm, khuyến khích và bồi dưỡng, cấp dưới của ngài cuối cùng sẽ có thể trở thành người thật sự được ngài tín nhiệm. Trở ngại thứ hai: Sợ mất sự kiểm soát đối với nhiệm vụ Rất nhiều người quản lý đặc biệt nhạy cảm với trao quyền vì sợ mất sự kiểm soát đối với nhiệm vụ. Một khi mất quyền kiểm soát, hiệu quả không thể nào lường trước được. Vấn đề là: Lẽ nào ngài không kiểm soát được nhiệm vụ trong tay ngài hay sao? Có thể thông qua phương tiện thích hợp tránh được sự mất kiểm soát không?. Nếu ngài có thể duy trì mối quan hệ và hài hòa thông suốt, sử dụng các biện pháp như “chế độ hội nghị chủ chốt”, “chế độ báo cáo bằng văn bản”, “người quản lý trình bày chức năng”, tăng cường năng suất và hiệu quả trao đổi thông tin, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thì sẽ rất ít khả năng mất quyền kiểm soát. Đồng thời khi sắp xếp nhiệm vụ, ngài cố gắng giới thiệu đầy đủ cho cấp dưới các vấn đề về mục tiêu, tài nguyên... cũng giúp tránh việc mất kiểm soát. Ngoài ra, giữa người quản lý và nhân viên thường nảy sinh bất đồng về cách giải quyết vấn đề. Vì ngài tin tưởng ở kinh nghiệm của mình, thậm chí ép cấp dưới chấp hành ý kiến của ngài, làm cho cấp dưới không muốn phụ trách nhiệm vụ. Thực ra, “mọi con đường đều dẫn đến Rôma”, mấu chốt của vấn đề không phải là phương pháp mà là kết quả. Một số tình tiết xử lý cụ thể, ngài hoàn toàn có thể trao quyền cho cấp dưới của mình toàn quyền giải quyết. Có lẽ, trong quá trình thực hiện cấp dưới của ngài có thể sáng tạo biện pháp giải quyết khoa học hơn, càng xuất sắc hơn kinh nghiệm của ngài! Trở ngại thứ ba: Cường điệu quá mức tính quan trọng của mình trong tổ chức Vì ngài năng nổ đảm đang, nên rất nhiều lúc ngài có cảm giác sai là “việc gì - không có tôi thì bất thành”. Đúng vậy, có lẽ ngài có thể