🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook O, Mari!
Ebooks
Nhóm Zalo
https://thuviensach.vn
Thông tin Ebook:
O, MARI !
Tác giả: ROBERT ENGHIBARIAN
Dịch thuật: NGUYỄN THỊ NHƯ NGUYỆN - LƯƠNG NGHĨA HOÀNG THÚY TOÀN
NHÀ XUẤT BẢN VĂN HỌC
HÀ NỘI - 2016
Dịch từ nguyên bản tiếng Nga
О МАРИ
của Robert Enghibarian
Nhà xuất bản HOPMA, Moskva 2013
Copyright © Tác giả
Bản quyền tiếng Việt © Người dịch
Biên tập, tạo eBook: LÊ THANH MINH
Trình bày: nguyenthanh-cuibap
https://thuviensach.vn
Tiểu sử
Robert Enghibarian - Giám đốc viện Quốc tế điều hành (Đại học tổng hợp) MGIMO thuộc Bộ Ngoại giao Nga, Tiến sĩ khoa học luật pháp, Giáo sư, Nhà hoạt động công huân các khoa học của Liên bang Nga, Tiến sĩ Danh dự của Viện Hàn lâm khoa học nước cộng hòa Armenia và nhiều nước ngoài (Serbia, Sloveniya, Canada), nhiều trường cao đẳng Nga và nước ngoài.
https://thuviensach.vn
https://thuviensach.vn
Trong cuốn tiểu thuyết tâm lý - bi kịch: những sự việc bi thảm của cuộc sống những người đương thời của tác giả đã diễn biến trên nền rất nhiều sự kiện xã hội - chính trị, nhiều biến thái của các quan hệ xã hội.
Con người và thể chế, tình yêu và tình cảm, nghĩa vụ, tình bạn và sự phản bội, sự nóng vội của tuổi trẻ và sự sáng suốt của tuổi trưởng thành, những mô típ của các hành động con người, những sự thất thường của số phận luôn thay đổi - đó chỉ là một ít vấn đề mà tác giả suy nghĩ tới. Các hoạt động được miêu tả trong cuốn tiểu thuyết, đều được dựa trên các sự việc có thật, tất cả các nhân vật đều có nguyên mẫu của mình và nhiều khi mang tên họ thật.
Cốt truyện sinh động, các nhân vật sáng rõ mạnh mẽ, sự thật chướng tai gai mắt về sự không giới hạn trên bình diện quốc gia tái hiện lại bức tranh sống động của quá khứ vừa qua - mặt trái của thời kỳ băng tan(1) - thời kỳ Khơrusốp, .... được tiểu thuyết hóa.
https://thuviensach.vn
Lời giới thiệu
Nhận được cuốn tiểu thuyết O, Mari! của tác giả Robert Enghibarian từ tay bà Raisa Vardanyan, Đại sứ Armenia mới nhận nhiệm vụ ở Việt Nam, với đề nghị tôi sớm tổ chức dịch ra tiếng Việt để có cơ hội sắp tới giới thiệu với đông đảo bạn đọc chúng ta thêm hiểu về đất nước của bà, tôi thấy có cảm tình ngay với cuốn sách. Sách dày dặn, in ấn chững chạc, bìa các tông cứng, mặt bìa trang nhã với gương mặt xinh đẹp hiền hậu của một cô gái phương Tây bên cạnh ngọn tháp Epphen Pari quen thuộc. Linh cảm mách bảo tôi cuốn sách hẳn nói đến một mối tình có dính líu giữa chàng trai Armenia - xứ sở thuộc châu Á, vốn là một nước Cộng hòa Xô viết nằm ở cực Nam Liên xô trước đây, và cô gái bên trời Âu - cô gái Pari chăng?
O, Mari! Bất giác tôi nhớ ngay tới khúc hát quen hình như đã được nghe ở đâu đó chỉ một hai lần mà cứ nhớ mãi: “Ô, Mari! Đóa hoa hồng. Trên đồng nội nơi em đi qua hoa cỏ ngả rạp mình đón chào em…”. Có lẽ trong bộ phim đạo diễn điện ảnh Liên xô nổi tiếng Rôman Karmen quay những ngày cuối chiến dịch Điện Biên Phủ có cảnh nhiều gương mặt các sĩ quan Pháp bị bắt làm tù binh buồn rầu ngẫm nghĩ trong tiếng hát của ca sĩ giọng teno da diết “Ô, Mari! Đóa hoa hồng...” Về nhà, tôi đã bắt tay vào đọc cuốn sách O, Mari! và càng đọc càng thấy hấp dẫn. Đúng là câu chuyện về một tình yêu sét đánh, say đắm giữa chàng trai người bản địa, sinh viên năm thứ hai khoa Luật trường Đại học Tổng hợp Erevan Armenia và cô gái "tóc sáng màu, cao không dưới một mét bảy lăm, dáng thể thao,…. gợi nhớ hình ảnh một nữ diễn viên nước ngoài…với một sự khác biệt chưa từng thấy, hoàn toàn nổi bật so với các khuôn mẫu sắc đẹp địa phương…Một thân hình được luyện tập, một bộ ngực
https://thuviensach.vn
nhỏ nhắn gần như không lộ ra, cặp chân dài, cần cổ cao, mái tóc vàng, ánh bạch kim chấm vai..." Chàng tên là Đavid, con trai một cán bộ cao cấp- tổng biên tập phụ trách một tờ báo lớn của một nước cộng hòa, từ bé đã luyện tập thể thao, đã đạt tới danh hiệu cấp quốc gia về môn vật tự do, là một trang nam nhi tuấn tú, học giỏi, nghĩa hiệp, được bạn bè cùng trường kính nể. Còn tên nàng chính là Mari, như trong bài hát quen thuộc, sinh ra ở Pari, bố là người gốc miền tây Armenia đã phải lưu lạc sang sống ở Pari từ sau Đại chiến thế giới thứ nhất, mẹ là một phụ nữ Pháp. Lên chín tuổi Mari theo cha mẹ hồi cư theo lời kêu gọi chiêu hồi của chính phủ Liên xô vào năm 1948, nay là sinh viên khoa Ngữ văn cùng một trường Đại học Tổng hợp Erevan.
Một lần làm nhiệm vụ đội trưởng đội tự quản sinh viên ở cổng trường, Đavid đã tình cờ để ý thấy Mari…lập tức hình ảnh của Mari gây ấn tượng mạnh cho Đavid và chàng trai đã mê mẩn tìm cách làm quen với nàng. Chàng đã có cơ hội tự nguyện giúp nàng từ việc nhỏ nhất, mua hộ bữa ăn trưa cho nàng đến việc giải thoát cho nàng khỏi sự quấy quả hăm dọa của bọn côn đồ đường phố. Từ những sự quan tâm và nghĩa hiệp ấy dần dần nàng có cảm tình lại với Đavid. Mặc cho sự can ngăn chân thành của người bạn “nối khố” ngay từ sau những rắc rối đầu tiên xảy ra khi Đavid bắt đầu “dính" Mari, anh chàng Rapha hơn tuổi nhưng cùng khoa Luật: “tớ không khuyên cậu lằng nhằng với con búp bê đó. Quanh nó có cả trung đoàn bọn lượn vè vè, lại thêm một số cậu nghiêm túc nữa. Cậu sẽ vất vả, sẽ nhận được là: “vĩnh biệt, chàng trai, au revoir!”. Cô ta không dành cho cậu. Cô ta cần một chàng trai trí thức chững chạc, có tương lai chứ không phải một sinh viên năm thứ hai, dù là nhất đẳng môn vật tự do…”
Bố mẹ Đavid cũng can ngăn con trai. Bố Đavid khuyên: “…Mari - không nghi ngờ gì, là một cô gái tốt, nhưng nó đã biết nó cần gì trong cuộc đời này, còn con thì chưa. Người vợ tương lai của con hiện đang học cấp một. Đấy, con xem mẹ con lấy bố trẻ hơn bố đến tám tuổi…Mari là người đồng niên với con nhưng trong cuộc sống nó già dặn và thông minh hơn con nhiều, phải đến bảy - tám năm. Con có thể là người đàn ông yêu quý của nó, nhưng không bao giờ là uy tín thực sự. Con cứ đi lại với con bé, làm bạn, nếu có thể có tình bạn đơn thuần, đừng ngu ngốc, đừng làm hỏng đời của con và của nó”.
https://thuviensach.vn
Nhưng tình yêu giữa đôi trai gái vẫn cứ mỗi ngày một khăng khít gắn bó. Đavid và Mari quấn quýt bên nhau như hình với bóng, như đôi sam bể…Vượt qua biết bao trở ngại thử thách trong bối cảnh xã hội có nhiều vấn đề phức tạp của lịch sử thời kỳ “băng tan” những năm 50, 60 thế kỷ trước ở Liên xô. Tình yêu khăng khít kéo dài suốt hơn bốn năm trời ăn học cho đến khi cả hai người cũng đã nhận được bằng tốt nghiệp, bắt đầu thu xếp công ăn việc làm… Đavid và Mari lại phải chia tay… Tình yêu không trọn vẹn mặc dù cả hai phía đều có thiện chí…Mari theo bố mẹ một lần nữa đi tái định cư ở Pari. Còn Đavid kiên quyết ở lại đất nước, quê hương với những người thân: cha mẹ, em trai mình, bạn bè, đồng nghiệp, kể cả những người bạn cùng học không tốt đẹp gì. Đavid đã từng khẳng định suy nghĩ và quyết định đúng của mình. Phản đối lại cái nhìn của ông Varugian, chuyên gia hóa học cũng là người hồi hương, luôn thất vọng từ khi trở về nước, Đavid khẳng định: “Chú cứ yên tâm, cháu ở đất nước của mình cảm thấy mình là người chủ!”
Điều chia cắt mối tình không phải hai người cùng lứa tuổi, không phải những ghen tuông hờn giận thỉnh thoảng lại bột phát ở anh ở chị, cái thói thường của bất cứ đôi trai gái yêu nhau nào, không phải ở những hiểm nguy xã hội luôn rình rập…mà là ở cái nhìn một hiện thực xã hội khác nhau xuất phát từ môi trường văn hóa giáo dục của mỗi người, như có lần chính Đavid cũng đã nhận thức ra…
Đavid và Mari chia tay nhau một cách đau đớn đầy nước mắt: “trước khi ra máy bay cùng cha mẹ trở lại Pari, Mari òa khóc nức nở. Không e ngại những người chung quanh, nàng ôm chặt lấy tôi, ghì sát vào ngực tôi”. Và chàng trai cũng: “Mái tóc sáng của Mari vừa mất hút không còn thấy, tôi mặc cho tình cảm bùng ra. Lấy cổ áo bành tô che đi, tôi nức nở khóc tức tưởi”.
Một câu chuyện tình yêu, rất chân thật, được kể lại với những bối cảnh xã hội chân thật, được viết ra bởi tác giả, gần như tự sự cuộc tình duyên của chính mình. Những điều tác giả, một nhà khoa học dày dặn kinh nghiệm trong cuộc đời hoạt động sôi nổi của mình, trên cương vị với trách nhiệm của một nhà hoạt động xã hội có uy tín, hiện giữ các trọng trách trong giới trí thức đương đại ở Liên bang Nga, đưa ra trong cuốn tiểu thuyết đem cho người đọc nhiều hiểu biết, nhiều suy nghĩ như những bài học trong cuộc sống đang đi lên, hướng đến cái thiện, cái đẹp, hạnh phúc của con người.
https://thuviensach.vn
Đối với riêng tôi, như một người đọc, tôi vô cùng biết ơn tác giả. Có lẽ tôi hân hạnh được là người cùng thế hệ với tác giả, tuổi đời sấp xỉ hơn kém nhau chút ít. Tôi may mắn được sống ở Liên xô những năm tác giả miêu tả trong sách. Tôi cũng đã có lần từng được đến Erevan thủ đô của quê hương Armenia của tác giả, đến thăm ngôi trường Đại học Tổng hợp quốc gia Erevan, quảng trường Lênin, nơi nhân vật của cuốn sách đã ăn học, đã sinh sống…
Cám ơn tác giả đã cho tôi sống lại tuổi trẻ của tôi, cho tôi thấy rõ thêm quê hương của ông, cho tôi thấy rõ hơn những bước đường tôi đã đi qua và hướng đi tiếp tới tương lai trên đoạn đường đi tiếp cùng với nhân dân, đất nước quê hương của mình. Và hy vọng rằng cuốn sách cũng để lại cho không ít bạn đọc khác ở Việt Nam có được những trải nghiệm như bản thân tôi…
Dịch giả: THÚY TOÀN
https://thuviensach.vn
Chương
1
Ở mọi thời đại, con người ta vốn có phẩm giá, tính độc lập, khát vọng tự do và hạnh phúc, tình yêu, lòng can đảm, sự cao thượng, sự cả tin, tính hào phóng, lòng cảm thông và nhân hậu, đồng thời người ta cũng có lòng căm thù, nỗi sợ hãi, tính ích kỷ, đê tiện, thù hận, phản bội, ngu xuẩn, gian dối, thờ ơ, độc ác, nghi kỵ, tỵ hiềm, ghen tuông, keo kiệt và nhiều thuộc tính khác. Những tính chất đó của bản chất con người vốn được thiên nhiên ban tặng và chúng hầu như không thay đổi hàng ngàn năm nay. Nhưng mỗi lúc, mỗi thời đại đem đến cho chúng ta những sắc thái mới, mở ra những tầng đáy mới, tìm thấy những hình thức xã hội mới và khả năng xuất hiện mới.
Vấn đề ở chỗ những tính cách này hòa trộn ở mức độ nào trong mỗi chúng ta? Chúng ta kiểm soát chúng thế nào, trí tuệ và lòng yêu tự do, phẩm giá và lòng trắc ẩn của chúng ta phát triển đến đâu? Đó chính là thứ vận hành chúng ta. Liệu con người ta có thể cố tình gây hại cho người khác mà trong thẳm sâu tâm hồn không thấy cháy bỏng cảm thông? Liệu có thể thản nhiên đi qua khi thấy người ta làm nhục kẻ yếu, tàn tật, một cô gái, một đứa trẻ hay một kẻ hèn nhát? Liệu anh ta sẽ nghĩ gì về bản thân, sẽ an ủi lương tâm nổi loạn bằng những biểu hiện gì?
Tôi đang nói về những người tâm lý khỏe mạnh, trí tuệ bình thường và tâm hồn phát triển. Còn có những hạng khác - những sinh vật kỳ cục, ích kỷ, thô thiển, cả đời chỉ tuân theo bản năng sinh tồn. Họ không có xu hướng phân tích trí tuệ các hành vi của mình cũng như những gì diễn ra xung quanh và chẳng bao giờ suy nghĩ về sự tồn tại của những cảm xúc cao cả nào. Với một người như vậy, chỉ cần ăn no, mặc ấm, đủ khả năng thỏa mãn nhu cầu cơ bản, sử dụng những tiện ích tối thiểu của nền văn minh (điện, nước, tivi) và thêm nữa là không cần làm việc nhiều. Dĩ nhiên, đó là một thái cực. Trong cuộc sống, chúng ta gặp hàng trăm, hàng ngàn những thể loại làng nhàng của bản chất con người: Từ thô thiển nhất đến phức tạp nhất, trí tuệ cao nhất. Tất cả những
https://thuviensach.vn
người ấy có thể sống cùng một thời đại, trong cùng một thành phố, trong những ngôi nhà, căn hộ láng giềng, nói chung một thứ tiếng. Nhưng sự khác biệt thật to lớn! Sứ mệnh của xã hội, luật pháp, đạo đức, tư tưởng là loại bỏ sự khác biệt ấy và trong chừng mực có thể, tạo ra một dạng cá nhân trung tính nhất định - chỗ dựa chính của mọi chính thể. Trong một xã hội ổn định, những cơ chế xã hội và pháp lý vận hành ở mức độ chấp nhận được và sự khác biệt giữa những biểu hiện cực đoan của cá nhân con người có thể không rõ rệt. Nhưng nếu cơ chế kìm giữ xã hội - hệ thống bảo vệ công lý mà yếu và chèo lái kém thì những mặt cực đoan trong con người ta, nhất là những mặt tiêu cực, sẽ có không gian rộng lớn để thể hiện. Tình trạng này đã xảy ra ở Liên Xô thời kỳ tiền khủng hoảng và đang xảy ra ở nước Nga hiện nay. Con người ta phải hao tổn sức lực, nghị lực và nhiều phẩm chất khác để gìn giữ phẩm giá và quyền lợi khác của mình, bởi nhà nước và chính quyền không phải là đối tác của anh ta và không hề giúp đỡ, ngược lại, họ chây ì và thờ ơ. Còn nói gì đến những tình huống căng thẳng đầy rẫy trong cuộc sống của người dân Xô Viết (và cũng đầy trong cuộc sống của công dân Nga trung lưu hiện nay) nhất là khi anh ta còn trẻ, nhiệt huyết và không chần chừ, sẵn sàng bước qua ranh giới cho phép, hơn nữa nếu câu chuyên lại liên can đến thứ tình cảm đặc biệt như tình yêu. Ai có thể giải thích được bằng cách nào, hôm qua còn là anh chàng xa lạ, không quen biết bỗng trở thành nhân vật chính trong cuộc đời ta - quan trọng đến mức vì người đó, ta có thể có những cử chỉ, hành động mà chỉ trước đó không lâu, ta thấy là điên rồ và không thể.
Sự hình thành nhân cách của mỗi người theo một con đường riêng, phụ thuộc vào thời người ta sống, đặc điểm môi trường xã hội và những phẩm chất cá nhân. Ngoài ra còn vấn đề như tình huống xảy ra thế nào - thuận lợi hay không - thường là không thể đoán định được. Thời thế, thể chế chính trị, xã hội và kinh tế thay đổi, nhưng quan hệ giữa người với người về cơ bản vẫn như đã thiết lập từ hàng ngàn năm trong lịch sử loài người. Tình yêu, lòng chung thủy, lòng chung thành, dũng cảm, đê tiện, ghen tuông vẫn sẽ tồn tại. Bề ngoài chúng có thể có bộ dạng khác, được thời gian, vị trí, môi trường văn hóa, xã hội tu chỉnh, nhưng bản chất vẫn không thay đổi, chúng thú vị cũng bởi lẽ đó.
*
https://thuviensach.vn
* *
Câu chuyện mà tôi muốn kể với các bạn bắt đầu vào tháng 9 năm 1959. Năm học mới vừa mới bắt đầu. Tôi được chuyển từ hệ ban đêm sang hệ chính quy ban ngày, năm thứ hai và được ghép vào lớp học quân sự lùi một năm. Chính sách cải cách giáo dục đại học của Khơrupsốp cấm thí sinh vào thẳng các khoa khoa học xã hội ngay sau khi tốt nghiệp phổ thông. Phải làm việc hai năm hoặc phục vụ trong quân ngũ. Ngoại lệ chỉ dành cho các học sinh đạt huy chương vàng. Vì là tôi chẳng thuộc loại nào trong những tiêu chí kể trên, nên phải nộp đơn vào hệ ban đêm và danh chính ngôn thuận là công nhân xưởng in - nơi ấn hành tạp chí mà bố tôi là tổng biên tập. Cái kẽ hở về mặt pháp lý này thời ấy được khối người sử dụng. Riêng chỉ một chữ “nhưng”: Nếu sau một năm mà không chuyển được lên hệ chính quy thì không thoát được giấy gọi nghĩa vụ quân sự - và trong trường hợp đó thì sẽ mất toi không chỉ ba năm (mà nếu vào hải quân thì bốn năm) mà còn phải đối mặt với đủ loại hiểm nguy liên quan đến quân ngũ.
Còn có bốn người nữa được chuyển lên hệ chính quy cùng tôi. Trong đó có Raphael - con trai của ông bộ trưởng công nghiệp nước cộng hòa địa phương. Đó là một gã trai đô con cao hơn bình thường, khoảng một trăm ký, vóc dáng như một cỗ máy nhà binh, đô vật và võ sĩ quyền Anh, kẻ hay gây gổ, trên mặt và cổ đầy sẹo, học trường Nga, tính khí vô cùng thất thường, sẵn sàng lao vào ẩu đả đẫm máu chỉ vì một câu không vừa tai hay cái nhìn đểu - đồng thời cậu ta cũng lại là người có khiếu hài hước tuyệt vời, tốt bụng và nhiệt tình. Chúng tôi cùng học thể thao (vật tự do) ở chỗ thầy Norair Myseghian, nhà vô địch châu Âu và thế giới, một huấn luyện viên trẻ tài năng, hơn chúng tôi khoảng mười, mười hai tuổi. Bố mẹ chúng tôi quen biết nhau lâu, dù công việc khác nhau. Bố mẹ Rapha - mọi người đều gọi bạn tôi như vậy - đã yêu cầu tôi để mắt đến cậu ta những khi có thể, dù con trai họ hơn tôi tới ba tuổi. Cả mấy năm sinh viên của tôi qua đi trong tình bạn thân thiết với Rapha. Quãng đời đó của tôi gắn với cậu ta không rời. Thời điểm nhập trường tôi mười bảy tuổi còn cậu ta hai mươi - khoảng cách đáng kể ở độ tuổi ấy. Chúng tôi biết rằng Rapha có vấn đề với pháp luật - trong một trận ẩu đả với cậu ta, một tay anh chị đường phố đã bỏ mạng và khi phiên tòa xét xử diễn ra, bố mẹ cậu sợ sự trả thù đã đem cậu con trai giấu ở đâu đó. Sau hai năm xét xử, cậu được minh oan
https://thuviensach.vn
theo điều khoản “phòng vệ bắt buộc”, cậu học một năm ở một trường quân sự nào đó rồi được chuyển về đây và chúng tôi cùng học luật. Các bạn cùng khóa đã được nghe về Rapha nên lảng tránh cậu và e ngại cậu một cách không giấu giếm.
Ngày đầu tiên của năm học mới đã bắt đầu bằng một sự cố bất ngờ với lớp trưởng - một người gầy gò, xấu xí có bộ mặt độc ác và khó chịu. Tôi vẫn còn nhớ anh ta từ hôm thi vào trường: khi đó anh ta mặc quân phục có quân hàm thượng sĩ và đi đôi ủng giả da bóng lộn. Chủ tịch hội đồng bộ môn lịch sử, một người đàn ông luống tuổi, đầu hói, có cái mũi khổng lồ, đã quay sang chúng tôi, lũ học sinh vừa rời ghế nhà trường bước vào đại học: “Các cô các cậu xem đây, người ta hoàn thành nghĩa vụ với tổ quốc, còn các cô, các cậu thiếu kinh nghiệm sống mà lại muốn thành luật gia, quyết định số phận con người.” Cái gã mặc quân phục đó đã lắng nghe ông ta với vẻ đắc thắng, đầu ngẩng cao trên cái cổ yết hầu gà trống và nhìn lướt qua chúng tôi với vẻ độc ác và khinh miệt.
- Này cậu, anh chàng trẻ tuổi kia, tên cậu là gì? - Vị chủ tịch hội đồng hất hàm về phía tôi
- Đavid
- Tại sao anh không muốn thực hiện nghĩa vụ công dân một cách trung thực đối với tổ quốc, phục vụ trong quân đội Xô Viết? Đó là niềm vinh dự to lớn! Hay là làm việc ở nông trang - với ưu thế thể chất của cậu! Ái chà, cậu là dân thành phố cơ? Vậy thì vào nhà máy, công xưởng! Hay là xin vào trường thể thao. Nhưng cậu lại vào đại học cơ! Lại còn vào khoa cạnh tranh nhất. Cậu yêu môn lịch sử và khoa học xã hội à? Vậy thì cậu phải chứng tỏ điều đó và đừng có cười khẩy: Tôi e rằng sau một tiếng nữa thì cậu chẳng cười nổi…
Cũng xin lưu ý là, thực tế, sau một tiếng thi căng thẳng, khi mà cả hội đồng đã ngả sang phía tôi, trước sự ngạc nhiên vô biên của ông ta, ông ta đã buộc phải cho tôi điểm xuất sắc.
Và thế là sau một năm, chúng tôi gặp lại cái gã trẻ tuổi mặc quân phục mà vị chủ tịch hội đồng đã nêu gương cho tôi. Hắn có cái tên kì cục: Knhiaz1(1) thời đó nhiều bậc phụ huynh, đặc biệt là những người trình độ văn hóa không cao, hay đặt tên con cái những cái tên kỳ thú: Prins 2(2), Knhiaz, Ferrdinand, Macxel, Xtalin, Lênin, Puskin, Babel 3(3) v.v... “Công tước” rất ra vẻ, luôn
https://thuviensach.vn
luôn mặc com lê sáng màu bất kể trời nóng nực - chắc là để che giấu cái vai xo, và luôn đeo cà vạt đỏ, túi áo ngực luôn lấp ló một mẩu khăn mùi soa. Trước giờ học, khi bước vào giảng đường, tôi vừa ngồi xuống chỗ trống gần cửa sổ thì anh ta lên giọng từ góc kia của giảng đường
- Ê, cậu kia, chỗ đó là của tôi!
Nếu không phải vì cái giọng xấc xược của anh ta, rõ ràng là để hạ nhục lính mới trước mặt mọi người, thì tôi đã nhường.
- Chỗ nào đề tên anh? Mà đằng nào thì tôi cũng đã ngồi rồi, anh tìm chỗ khác đi, đến giờ nghỉ tính sau, xem ai ngồi ở đâu.
- Mày là thằng nào mà dám nói với tao như vậy? Xéo ngay không tao vặt cổ bây giờ.
Rõ là sự hung hăng, mà lại là từ một kẻ thấp hơn tôi đến một cái đầu và nhẹ hơn khoảng hai mươi, hai nhăm ký.
Tôi lập tức hiểu ngay mưu đồ của hắn. Hắn muốn hạ nhục lính mới, một chàng trai thành phố cao to, thể thao trước mặt các cô gái (cả khóa chỉ có hai cô, một cô thậm chí còn có thể được coi là dễ thương). Và cũng thấy rõ là hắn ta vẫn nhớ rõ từ hôm thi vào. Tôi không thể nhịn được và nhập cuộc.
- Nghe này, thằng hề đeo cà vạt kia, thế bộ quân phục và đôi ủng mà mày vin vào để xin điểm đâu rồi? Đến lúc nghỉ giải lao, mày kể cho tao xem mày giấu đâu rồi. Còn cái khăn mùi soa thò ra ở túi áo mày, sẽ có ích đấy!
- Ê, thằng bù nhìn, cậu ta nói đúng đấy. - Rapha vừa bước vào lớp với nụ cười thường trực trên môi đế vào.
“Công tước” lần đầu tiên gặp cậu ta và không hề hay biết gì về cậu, quay phắt lại và không nói không rằng tát vào mặt Rapha. Cậu ta phản ứng ngay tức thì, máy móc giáng một đòn trí mạng vào trán “Công tước” - mấy năm ròng rã trong phòng tập thật không uổng công. Gã lớp trưởng bay vèo hai mét vì đòn trời giáng, rơi uỵch xuống cạnh cửa, bất tỉnh nhân sự. Cả khóa đứng bật dậy, sững sờ.
- Rapha! Cậu làm gì vậy, thằng ngốc? Nhỡ thằng hề này lăn ra chết thì sao? Các cậu, giúp tớ một tay, khiêng hắn vào nhà vệ sinh, làm cho hắn tỉnh dậy. Không có gì ghê gớm đâu, chỉ là các gã trai làm quen nhau thôi mà, phải vậy không?
https://thuviensach.vn
- Vâng. - Hai, ba gã cùng chuyển từ hệ ban đêm lên với chúng tôi đồng tình. Những người còn lại im lặng, hiểu rằng có một sự thay đổi đang diễn ra cùng với sự xuất hiện của mấy gã lính mới này.
- Giữ chặt, đừng để hắn nuốt mất lưỡi, khéo không “nàng Bạch tuyết” lại ngừng thở, hắn đang bị nốc ao. - Rapha bình thản với nụ cười hơi ngượng ngùng, nói: - Này Đav, - cậu ta hướng sang tôi, - cậu theo dõi nều cần thì gọi cấp cứu, kẻo nhỡ hắn lại ngoẻo, cái gã khốn ấy, mà tớ thì đâu có cần thế…
Mấy cô gái khóc thút thít, mấy chàng trai cúi xuống và nâng gã lên, khiêng vào nhà vệ sinh. Tôi vào theo họ. Ở đó chúng tôi giữ đầu “Công tước” dưới vòi nước lạnh một hồi lâu. Dần dần hắn ta tỉnh lại nhưng chưa thể đứng vững được và chưa hiểu gì cả. Ai đó trong khóa chúng tôi đi tìm taxi. Xe đến, mọi người dìu gã ra xe, một trong số bạn của hắn đi cùng hắn đến trạm xá.
Hai tuần liền “Công tước” không đi học, khi đến lớp, việc đầu tiên, hắn xỉa vào tôi:
- Mày sẽ biết tay tao… Nó là ai? Thằng nhãi ranh hỉ mũi chưa sạch! Tao sẽ tính sổ với mày.
- Thôi đi, đủ rồi! Chúng ta hãy làm lành! Cái gì qua thì cho qua đi, chính anh bắt đầu trước mà. Nếu anh muốn, tôi nhường chỗ cửa sổ nhé? Của đáng tội, như vậy thì anh sẽ phải ngồi cùng bàn với Rapha… Tôi nghĩ, cậu ta sẽ rất vui được kết bạn với anh, anh khỏe thế cơ mà…
- Này cút đi, đồ nhãi ranh!
- Thôi nào, tôi hiểu mà, anh đang giận. Mọi chuyện sẽ qua, ta quên đi… - Không đời nào! Mày sẽ không quên được tao đâu! Mày sẽ hối hận cả trăm lần, rằng đã xúc phạm tao…
Và thực vậy, Công tước đã không chém gió. Nhiều năm sau, khi đường đời của chúng tôi có lúc giao nhau, hắn ta đã không mệt mỏi viết hàng trăm lá thư và đơn nặc danh, gửi đi đủ các cấp, buộc tôi đủ mọi thứ tội, chủ yếu là phản bội lý tưởng cộng sản và hắn tiếp tục làm trò đó ngay cả khi tôi đã rời nước cộng hòa từ lâu. Từ đó tới giờ, tôi đã nhiều lần tiếc rằng mình đã gây cho mình một kẻ thù ác như vậy - một tên thần kinh phân lập rành rành mà lại còn lắm mưu kế và dai dẳng.
Công tước là một kẻ thất bại, độc ác và chẳng hiểu sao, hờn giận cả thế giới. Tuy nhiên lại tham vọng vô biên. Hắn bị cách chức thẩm phán một cách
https://thuviensach.vn
nhục nhã vì gian lận và hiềm khích, rồi sau đó còn bị tống khỏi công tác giảng dạy - cũng không phải không có sự tham gia của tôi. Những lá đơn nặc danh của hắn, nhiều người, những kẻ có quyền lực xấu bụng, cũng sử dụng để chống lại tôi. Sự vu khống độc địa, mọi lúc, mọi nơi nói chung là rất đặc trưng của thời ấy, nhưng hoan lạc thực sự của lũ nặc danh vô danh tiểu tốt bắt đầu từ thời điểm Constanchin Trernhenco, được cử phụ trách Vụ Tổng hợp và Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô. Dưới cái cớ đấu tranh với đủ loại vi phạm pháp luật, đầu tiên người ta kiểm tra bất cứ một đơn nặc danh nào, dù là điên rồ nhất - (“các khiếu nại của quần chúng lao động” - những kẻ cầm quyền nhơ nhuốc của đất nước khi ấy đã gọi hiện tượng này như vậy, cho rằng mọi người sợ ký tên của mình, lo sợ bị các quan chức trả thù). Đã có lúc, “Công tước” và một số bè bạn của hắn, những kẻ cũng độc ác, bị đuổi khỏi các cơ quan bảo vệ luật pháp như hắn, đã trở nên nổi tiếng trong nước cộng hòa: một số nhà chức năng đã sử dụng chúng vào cuộc chiến chống những nhà chức năng khác và thường là không phải không thành công. Cũng có lúc tôi hỏi hắn, kẻ run lên vì căm hận, rằng hắn muốn gì, bởi suy cho cùng thì hắn đã bị xã hội và cuộc đời trừng phạt, câu trả lời khiến tôi choáng: “Mày đã chiếm chỗ của tao trong đời này… ”
*
* *
Nhưng hãy quay về những ngày tháng xa xôi của tuổi thanh xuân tôi. Vào tháng 11 năm ấy, một tòa nhà mới của trường Tổng hợp Erevan được hoàn thành và khoa Luật được chuyển đến đó. Điều kiện học tập ở đó tốt hơn nhiều so với khu trường cũ. Sinh viên khoa Luật được bố trí ở tầng một, tầng hai là khoa Ngữ văn, còn tầng ba và bốn là khoa Ngoại ngữ. Tầng năm là thư viện khoa học - nơi học tập lớn của trường, có tới tám trăm chỗ. Đó là một nơi sạch sẽ, tiện lợi để đọc sách, mà được sử dụng làm chỗ hẹn hò.
Việc sắp xếp để khoa Luật của chúng tôi, rặt lũ đực rựa, ngay cạnh hai khoa Ngữ văn toàn những cô gái xinh đẹp nhất trường, dĩ nhiên là rất vừa ý chúng tôi, tuy nhiên điều này cũng gây cho chúng tôi không ít phiền toái.
Vào những năm 1956 - 1958, sau khi có lệnh ân xá rộng rãi, hơn nửa triệu tù hình sự được thả khỏi các nhà tù và trại cải tạo. Đất nước với lực lượng an ninh chính trị rất hùng mạnh, nhưng lực lượng công an dân sự kém cỏi, èo uột,
https://thuviensach.vn
hoàn toàn chưa sẵn sàng với sự hòa nhập vào đời sống công dân của chừng đó kẻ vi phạm pháp luật, bỗng nhiên được tự do mà trong tay không nghề ngỗng, nhà cửa gì (theo luật pháp, nếu một người bị xử hơn ba năm tù, anh ta bị cắt hộ khẩu đuổi ra khỏi nơi ở), những người đầy thù hận vì sự bất công và thụ động của chính quyền, bắt đầu cuộc chiến tội phạm chống lại dân lành.Phần lớn những tên tù hình sự được ân xá này là trẻ mồ côi, cha anh bị chết trận, thế hệ này kịp thời lớn lên.
Cả đất nước bị ngập trong làn sóng của nạn côn đồ đường phố. Thậm chí ngay tại các đường chính của các thành phố, từng nhóm quậy phá có thể ngay giữa ban ngày chặn một học sinh, sinh viên, một cô gái, một cặp trai gái, lục soát, hạ nhục, cướp đoạt mọi thứ, trong trường hợp chống đối còn đánh đập dã man. Trong cái sự vụ không lấy gì làm đẹp đẽ này, những kẻ câm điếc lại có vẻ đặc biệt “thành công” hơn.
“Tầng thượng” của thế giới tội phạm do những tên trộm cắp “được đăng quang” và tay chân của chúng trấn giữ. Bọn chúng chia nhau từng quận của thành phố. Thậm chí đến các bà nội trợ cũng biết ai là chủ khu nào. Người ta nhắc đến tên tuổi của các nhân vật “máu mặt” đó với sự sợ hãi và vị nể. Mà thực ra những tên tội phạm lớn lại chẳng được người dân thường đặc biệt để ý, nhưng lũ lưu manh, như tôi đã nói, lại không để ai yên và ngang nhiên trước mặt mọi người. Người đi đường có thể trở thành người chứng kiến những cuộc ẩu đả khốc liệt giữa các nhóm của các khu, các quận khác nhau có trang bị gậy gộc, khí giới, thậm chí cả vũ khí. Người ta sợ ra phố vào buổi tối, sợ đi phương tiện công cộng, sợ để trẻ em, đặc biệt là các cô gái, đi học một mình.
Chúng tôi sống ở trung tâm một thành phố được coi là khá ổn. Nhưng nếu vô tình mà vào một khu lạ, nhất là ở vùng giáp ranh, không hiếm khi có kết cục buồn: nếu chống đối có thể bị giết chết. Tình trạng như vậy xảy ra cả ở Matxcơva và các thành phố khác của đất nước.
Ở những trung tâm công nghiệp lớn - Đonbas, Novocugionhesk, Rostov trên sông Đông - mọi thứ còn khốc liệt hơn. Đường phố đầy công an với sự hộ tống của hai, ba người lính có vũ trang súng máy. Nhưng việc đó không cứu vãn được tình thế, bởi không thể bố trí xuể các đội tuần tra bên ngoài các trường học, rạp chiếu phim và các địa điểm công cộng khác, hơn nữa công việc của họ cũng chẳng hiệu quả gì.
https://thuviensach.vn
Ngày 2/5/1959, Ban chấp hành trung ương đảng Cộng sản Liên Xô và Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô thông qua Nghị quyết “Về sự tham gia của quần chúng lao động vào việc giữ gìn trật tự xã hội của đất nước”. Nghị quyết này trở thành văn bản chính trị và pháp lý xác định nhiệm vụ quyền hạn và hình thức của việc tổ chức các đội tình nguyện nhân dân (TNND) cho đến tận những năm 1970. Giới lãnh đạo thực sự thú nhận sự bất lực của mình trong việc bảo vệ công dân khỏi tội phạm. Ở Lêningrat, một số tổ chức, nhà máy, trường học lớn đã dọa đình công, bãi khóa nếu không có những biện pháp hiệu lực để ngăn chặn sự lộng hành của bọn côn đồ. Chính vì vậy mà những đội dân phòng tình nguyện được thành lập chính ngay tại Lêningrat, chẳng bao lâu con số lên tới mười lăm nghìn người tập hợp sức mạnh tản mạn của giới trí thức, sinh viên, viên chức của vô số các viện nghiên cứu, các nhà máy, công xưởng, các đội dân phòng đã nhanh chóng thay đổi cán cân lực lượng trong cuộc đấu tranh với bọn du côn đường phố. Trong mỗi cơ quan đều có đội dân phòng, thậm chí kể cả những cơ quan nhiều nữ. Mỗi đội được củng cố một sĩ quan tác chiến. Các đội viên dân phòng được cấp giấy căn cước đặc biệt, còn trụ sở các đội dân phòng thì thường đóng ở tầng dưới của các tòa nhà hành chính. Những căn phòng chật chội của vô số các ban đoàn thanh niên Comsomôn, vào các buổi tối càng trở nên đông đúc hơn bởi trụ sở của các đội dân phòng cũng đóng tại đó luôn, và tiến hành các hoạt động sôi nổi.
Khoa Luật của chúng tôi được tính theo đầu người vào đội của trường, đồng thời cũng thành lập đội độc lập mà tôi và một số bạn cùng khóa được bầu vào. Một giai đoạn nhận thức cuộc sống mới bỗng nhiên xảy ra với tôi. Thực chất, các hoạt động của chúng tôi khi đó là bạo lực được hợp pháp hóa đối với một bộ phận đồng bào của chúng tôi, có điều là khi ấy chúng tôi không ý thức được điều này. Mà cũng không thể không công nhận rằng trong nhiều trường hợp, sự tàn bạo không phải là vô căn cứ. Ở một đất nước vô luật muôn đời như vậy thì người ta không hiểu ngôn ngữ khác.
Những đội dân phòng mới thành lập được trao quyền hạn lớn - cụ thể là họ có quyền bắt người, giải đến đồn công an, lập biên bản về việc bắt giữ. Tuy nhiên, rất tiếc là trong một xã hội không biết về truyền thống dân chủ và không quen tôn trọng luật pháp và các cơ quan công quyền, các đội dân phòng đã nhanh chóng vượt qua giới hạn cho phép.
https://thuviensach.vn
Những kẻ chưa sẵn sàng về tâm lý, đạo đức, dưới khẩu hiệu đấu tranh chống bọn côn đồ và lũ ăn bám, đã thực hiện vô số những hành động trái luật, đôi khi còn là tội ác. Cùng với bọn côn đồ, bọn họ bắt đầu bắt nạt những kẻ đua đòi, đỏm dáng, các cô gái mặc váy ngắn, hoặc đơn giản là ăn mặc kệch cỡm, những họa sĩ để râu, những nhà văn trẻ. Bọn họ đặc biệt tàn bạo với những người đồng tính: đánh đập họ đến bất tỉnh, chế nhạo và nhục mạ họ. Khi có điện thoại trình báo của hàng xóm, các đội công tác đạp cửa xông vào các gia đình đang có tiệc “xanh” - điều đó có nghĩa là ở đó, dưới ánh sáng của cây đèn có chao màu xanh (vì sao lại màu xanh, cho đến tận bây giờ tôi cũng không hiểu), các đôi ôm nhau khiêu vũ, trên bàn có mấy chai rượu vang, rượu mùi, rượu mạnh rẻ tiền. Những thanh niên bị tóm trong những buổi tiệc như vậy sẽ bị lôi ra các cuộc họp của ban chấp hành đoàn thanh niên, có thể bị cảnh cáo, thậm chí bị khai trừ khỏi Đoàn thanh niên cộng sản Lênin. Mà điều này có thể gây ra những hệ lụy khi phân công công tác, chưa nói đến chuyện vào đảng.
Những tên côn đồ và đám du thủ du thực đường phố bị các đội công tác bắt giữ cũng bị nện ra trò. Vì hung khí tìm được trong túi (dao không gấp), chúng có thể bị đánh đến thành tật, có khi mất mạng. Bọn côn đồ, lũ kẻ cướp, lũ nghiện (khi ấy heroin và các loại ma túy nặng có nguồn gốc hóa chất chưa được sử dụng, từ Trung Á vào Armenia chủ yếu là các mẻ hashis và cần sa) tìm cách bỏ trốn hoặc nộp mình cho cảnh sát. Nhưng chúng lại bị các công an viên tống cho các đội dân phòng, vừa cười vừa giải thích rằng những chuyện này phải do các đội dân phòng giải quyết. Nếu người nhà và người quen không nhanh chân chạy đến các đội công tác và xin xỏ các đội viên dân phòng thả con cái hay bạn bè ra thì “tác động về mặt thể chất” đối với kẻ vi phạm pháp luật sẽ xảy ra là cái chắc, và hiếm có ai muốn bị rơi vào trụ sở của các đội dân phòng lần thứ hai.
Một trong những nhiệm vụ chúng tôi được giao là quét sạch lũ phò mã đông vô kể ngấp nghé đợi các cô gái quanh khu vực trường - chúng tôi đặc biệt nhiệt tình với nhiệm vụ này. Vấn đề là những nữ sinh viên đẹp nhất, nổi bật nhất thì lại bị lũ thanh niên ngoài phố để ý nhanh nhất và bây giờ chúng ra sức loại bỏ các đối thủ. Thậm chí khi cô gái đang hẹn hò ai đó rồi, gã côn đồ “lựa chọn” cô ấy vẫn có thể “cấm” anh chàng gặp gỡ cô ấy, trong trường hợp
https://thuviensach.vn
kháng cự, anh chàng bị đe dọa, thường là bị nện cho nhừ tử. Quả đáng tội, cũng có khi họ hàng anh chàng đó nổi giận và “hành hình kiểu Linsơ” chính gã côn đồ ấy. Các nhân viên công an thì không coi việc can thiệp vào lĩnh vực đời sống này của các công dân là cần thiết. Có gì đâu cơ chứ! - Chỉ tóm tay cô gái, dọa bằng con dao trong túi, bắt cô ấy nghe lời tỏ tình, giữ cô ấy một vài tiếng, đánh đuổi “bạn”, nện anh chàng không đến nỗi thương vong nghiêm trọng. “Chả lẽ đó là việc của công an ư?” - Những người bảo vệ pháp luật ưu tú nói. Thì họ cũng lấy chữ ký, cảnh cáo vớ vẩn. Còn việc cuộc đời của anh thanh niên bị đốn gãy thì họ - những người đại diện cho chính quyền - không quan tâm, họ còn có việc khác quan trọng hơn. Đặc biệt khó khăn đối với con em những người hồi hương - vì họ không có dây mơ, rễ má địa phương, không có bà con trong quân đội, không có cha là thủ trưởng, người quen là công an. Bọn côn đồ không dám đụng đến các cô gái con nhà có thế lực - chúng biết sự rắc rối là không tránh khỏi.
Và thế là đội công tác của chúng tôi ra tay. Chúng tôi nhanh chóng đóng chặt cái cổng phụ thứ hai của trường, còn ở cổng chính, chúng tôi phân công nhau trực: hai người trực một giờ học, giờ sau lại thay bằng đôi khác. Bằng cách đó, việc bỏ giờ học hay hội thảo được hạn chế tối đa. Ở các sân vận động của trường cũng có các đội viên - sinh viên tình nguyện trực, họ tống cổ vô số lũ vô công rồi nghề chỉ muốn nhìn chòng chọc vào các cô gái mặc quần ngắn.
Thông thường lũ vi phạm bị giải về trụ sở, ở đây chúng bị tra hỏi, bị đạp, dọa nạt, trong trường hợp chống cự hay dọa trả thù, sẽ bị ăn đòn (có lúc rất ác), sau đó lập biên bản về hành vi vi phạm, ghi lại lời khai của các nhân chứng và gọi công an. Khi ấy có thể kết thúc bằng một vụ hình sự. Việc kẻ tội đồ và gia đình chúng trích dẫn quyền công dân chỉ nhận được tiếng cười nhạo khả ố. Chúng tôi tin tưởng chắc chắn vào sự không bị trừng phạt của mình và cho rằng hoạt động của chúng tôi vô cùng hữu ích cho xã hội.
Tôi tận hưởng vai trò mới của mình chừng một tháng, tôi vẫn tiếp tục tập thể thao hàng ngày trong phòng tập, chuẩn bị bài vở, nói chung là sống cuộc sống bình thường của một sinh viên Xô Viết thời ấy.
Chúng tôi đi trực một cách vui vẻ - đối với chúng tôi, đây là khoảng thời gian dễ chịu, cơ hội ra oai với các cô gái, giành uy tín với bạn bè và cuối cùng
https://thuviensach.vn
là khẳng định mình. Tại trụ sở, chúng tôi chơi cờ, tào lao về bọn con gái, về thể thao, âm nhạc, thỉnh thoảng ra ngoài dạo chơi hoặc đột kích vào các nhà. Ban đầu tôi không được nhận học bổng hai mươi bảy rúp (theo giá trị mua hàng thì nó tương đương 3 - 4 nghìn rúp Nga) vì tôi sống với bố mẹ, mà bố tôi theo cái nhìn thời ấy thì có mức lương cao. Tuy nhiên một nửa số bạn cùng khóa với tôi đã xoay sở sống được cả tháng và học không tồi với số tiền này. Từ học kỳ hai, do thành tích học tập cao và công tác xã hội, tôi cũng được cấp học bổng - và tôi rất phấn khởi vì điều đó - tôi có những mối quan tâm phát sinh, cần phải chi phí.
Trong trường, đặc biệt là ở khu học xá của chúng tôi, dần dần tôi trở nên một nhân vật nổi trội. Dĩ nhiên là điều ấy đã phỉnh nịnh tôi, và tôi sẵn lòng khoe mẽ trong những chiếc áo khoác dạ, những chiếc quần bó sẫm màu và giầy Moca, còn trong những giờ ra chơi, thỉnh thoảng đi đi lại lại trong hành lang, bỏ áo khoác, chỉ mặc áo sơ mi cộc tay để khoe đôi vai và cánh tay được tập luyện của mình. Những cơ bắp dẻo dai là niềm tự hào đặc biệt của tôi - phải mất bao công sức hàng ngày để đạt được sức mạnh thể chất như vậy! Nói chung thì đối với một chàng trai ở độ tuổi như tôi khi ấy, hành động như vậy cũng là bình thường - bọn con trai khác cũng ứng xử như vậy cả thôi.
Một lần, vào giờ nghỉ, đội viên trực gọi tôi từ trụ sở của đội công tác để giải quyết phải làm thế nào với một nhóm thanh niên xuất hiện trong trường mà không có thẻ sinh viên. Sau cuộc hội kiến ngắn gọn, chúng tôi cho phép tất cả đi qua - chúng tôi biết mặt họ - và cũng cảnh cáo họ rằng lần sau, nếu họ còn đãng trí thì có thể không đi học, hơn nữa, chỗ chúng tôi có lệnh nghiêm ngặt không cho phép những người không có giấy tờ được vào.
Có một cô gái hoàn toàn không giống các cô gái khác, vẻ mặt bất cần một cách cố ý, đứng tách ra một bên. Tóc sáng màu, cao không dưới mét bảy lăm, dáng thể thao, cô gái gợi cho tôi hình ảnh một nữ diễn viên nước ngoài. Tôi chưa từng thấy một sự khác biệt, hoàn toàn nổi bật so với các khuôn mẫu sắc đẹp địa phương như vậy. Một thân hình được tập luyện, bộ ngực nhỏ nhắn gần như không lộ ra, cặp chân dài, cần cổ cao, mái tóc vàng, ánh bạch kim, chấm vai.. Tôi thầm nghĩ: “Người Nga hay Ba Lan? Mà cũng có thể là người Pháp. Tò mò thật, cô ta là ai và làm gì ở đây nhỉ?”
- Cô gái, cô muốn gì? - Tôi hỏi cô ta bằng tiếng Nga.
https://thuviensach.vn
- Đavid, đây là Mari, cô ấy học năm thứ hai khoa ngoại ngữ. - Một trong các sinh viên nói.
Mari kiêu hãnh đi qua tôi, mắt không thèm nhìn về phía tôi. - Xin lỗi cô, cô tên là gì?
- Người ta đã nói với anh rồi, nhưng tôi có thể nhắc lại, Mari...
https://thuviensach.vn
Chương
2
Vài ngày qua đi. Hình ảnh Mari không thoát khỏi đầu óc tôi. Tôi hình dung đủ mọi kịch bản làm quen. Hay là mời cô ấy đi xem phim? Không, vào quán cà phê tốt hơn...Không, vào rạp chiếu phim, và len lén nắm tay cô ấy...Trời đất ạ! Thật cứ như là cậu học sinh phổ thông vậy! Tôi là phụ trách đội công tác cơ mà, tôi là vận động viên vật hạng nhất hẳn hoi...Tôi đưa mắt tìm Mari khắp nơi và cuối cùng thì nhìn thấy cô ấy ở căng tin trong giờ nghỉ.
Cái căng tin duy nhất nằm ở tầng một và phục vụ sinh viên toàn tòa nhà. Trong phòng có một số dãy đứng và một số chỗ ngồi. Dĩ nhiên là với một số lượng khách như vậy thì sự chộn rộn và xếp hàng là không tránh khỏi. Nhưng ai mà để ý tới chuyện đó cơ chứ! Vì cả nước vốn đã thiếu thốn mọi thứ: từ bao diêm, giấy vệ sinh đến quần áo, giầy dép có chất lượng, thậm chí cả nước có ga và báo chí. Đâu đâu cũng phải xếp hàng, chen lấn, toát mồ hôi hột, bị hạ nhục, cãi cọ mà món hàng mong ước có khi vẫn không mua được. Bác Avô, người bán căng tin tội nghiệp gọi vợ, con gái và cả ai đó nữa ra giúp đỡ để có thể kịp bán được trong những giờ nghỉ ngắn ngủi dù là chút gì đó trong số mặt hàng đơn sơ của mình: xúc xích, bánh mì kẹp, bánh ngọt, giò.
Trông thấy đám đông, Mari ngại ngần và toan bỏ đi, nhưng tôi gọi cô ấy: - Mari! Lại đây, vừa lúc cậu này sắp ăn xong rồi!
Một trong số lũ bạn của tôi nhanh chóng hiểu ra vấn đề, bê đĩa xúc xích của mình, đặt miếng bánh mì lên đó và nhường chỗ cho tôi.
- A, Đevid...
Tôi thấy ngạc nhiên một cách dễ chịu khi thấy Mari biết tên tôi. Cô ấy phát âm theo kiểu Pháp - Đevid.
- Không sao, Đavid, tôi ăn sau cũng được, sau hai tiếng nữa, khi không còn ai. Hôm nay tôi có diễn tập ở nhóm kịch và tôi muốn ăn nhẹ chút gì đó. Cảm ơn bạn, đừng lo...
- Đợi đã, Mari! Bạn ngồi xuống đây đã, nói xem bạn muốn gì.
https://thuviensach.vn
Sau một thoáng phân vân, cô ấy ngồi xuống.
- Thôi được rồi, cho tôi bánh rom baba và trà.
- Này các cậu! Ai đang đứng đầu hàng, đặt bác Avô giùm mình hai bánh rom baba, một thanh sôcôla, trà, mà nhanh nhanh lên chút nhé! Cả khăn giấy nữa!
- Đavid, tôi thấy ngại quá..
Lần đầu tiên mắt chúng tôi gặp nhau. Đôi mắt hiếng, xanh đến khó tin, chiếc mũi thẳng, có vẻ “đỏng đảnh”, cặp môi đầy đặn, xinh đẹp, gò má hình oval dịu dàng, vầng trán cao, mái tóc sáng màu bồng bềnh đến tận vai. Một khuôn mặt lạ lẫm nhưng đồng thời vì sao đó lại thân thuộc đến nhường ấy...Mọi người nhanh chóng mang món gọi đến cho tôi.
- Bác Avô, cháu sẽ thanh toán sau nhé. Này các cậu, nhìn cái gì vậy? Các cậu sắp đến giờ học rồi đấy.
- Đavid, thế bạn không ăn gì à? Lấy cái bánh rom baba này đi, mình ăn một cái là đủ rồi. Cầm cả sôcôla đi!
- Không, Mari, mình đã ăn xúc xích và uống trà rồi. Mình gọi sôcôla cho bạn đấy chứ.
Rõ ràng là Mari ngại ăn trước bao nhiêu cặp mắt tò mò của lũ con trai. Cô ấy chỉ ăn một cái bánh, cái kia gói vào khăn giấy, cầm thanh sôcôla “Tháng Mười Đỏ”, đứng dậy và vội vã bước ra, cảm ơn tạm biệt tôi.
- Thế nào, anh bạn, xơi nốc ao rồi hả? - Tôi nghe giọng Rapha bên tai - Cậu làm gì ở đây vậy? Đi thôi, Rapha, sắp đến giờ học rồi. - Không, tớ với Luisa đi về ký túc xá, bọn nó đưa chìa khóa phòng cho tớ rồi.
Luisa, cũng hồi hương từ Pháp, là cô gái phốp pháp, ngực to, học khoa ngoại ngữ, ngành tiếng Pháp và biết tất cả mọi thứ đang diễn ra xung quanh. - Rapha, - Tôi không kiềm chế được. - Hãy hỏi Luisa về Mari xem cô ấy có hẹn hò với ai không. Và nói chung, cô ấy là ai? Và nói chung là tớ cần biết tuốt những gì lien quan đến cô ấy.
- Đavid, để tớ nói cho cậu biết nhé, tớ không khuyên cậu lằng nhằng với con búp bê đó. Quanh nó có cả trung đoàn bọn lượn vè vè, lại thêm một số cậu nghiêm túc nữa. Cậu sẽ vật vã, sẽ chiến đấu vì cô nàng, và tớ với cậu, tất nhiên, cuối cùng sẽ nhận được là “Vĩnh biệt, chàng trai, au revoir!”. Cô ta
https://thuviensach.vn
không dành cho cậu. Cô ta cần một chàng trai trí thức, chững chạc, có tương lai chứ không phải một sinh viên năm thứ hai, dù là hạng nhất về môn vật tự do. Với cái đó, anh bạn thân mến ạ, cậu chẳng đi đến đâu. Xung quanh đầy các cô gái bình thường, còn nàng này...biết giá của mình.
*
* *
Trong giờ học cuối cùng tôi ngồi nhìn lơ đễnh lên bảng, bỏ ngoài tai những lời thầy giảng. Mọi ý nghĩ đã bị Mari chiếm đoạt. Mà quả thực cô ấy đã là một thiếu nữ trưởng thành, mà lại còn xinh đẹp đến thế! Trong cả thành phố này chẳng có ai sánh bằng. Còn tôi là ai? Chỉ là một cậu sinh viên năm thứ hai. Ừ thì là vận động viên, tuy nhiên - chả lẽ chỉ có thế thôi? Tôi còn là phụ trách đội dân phòng! Và ngoài đường phố, trong trường, ai cũng biết tôi, kính trọng, nhiều kẻ thậm chí còn sợ tôi và muốn làm thân.
- Đavid, cậu nghĩ gì vậy? Chuông đã réo từ lâu rồi. - Cậu bạn tốt bụng Gheorghi của tôi nói. Tôi có nghe nói rằng ở Erevan này người ta biết rất nhiều về nhau, rằng mẹ cậu ta là người theo phái Molokan4(1), rồi sau đó gia đình nhà ông thẩm phán đã nhận cậu làm con nuôi. Bề ngoài Gheorghi đúng là giống người Nga: da trắng, mắt to, xanh, tóc vàng, vai rộng, hơi mập. Nhân tiện: cậu ta là gã chơi gái có hạng. Cậu còn lập danh sách các cô gái, ghi số điện thoại đầy đủ và tóm tắt lý lịch, trong tất cả các giờ nghỉ chỉ nói chuyện với bọn con gái, mời họ đi đâu đó, tổ chức các bữa tiệc nhỏ, thỉnh thoảng gợi ý giới thiệu với cô này, cô kia nếu hắn không quan tâm cô ấy lắm, hoặc không với tới cô ta.
Tôi nhanh chóng thu dọn và bước ra khỏi giảng đường, chợt nhớ ra là tôi có buổi tập. Giữa đường, tôi đổi ý và quay lại. Ý nghĩ rằng Mari vẫn đang ở trường đã buộc tôi vào chỗ ấy.
Tôi đứng ở cổng, nói chuyện với mấy cậu trực nhật, sau khoảng mười lăm phút, tôi cương quyết đi về nhà. Cứ thấy bất tiện thế nào ấy. Mari sẽ nghĩ gì về tôi? “Đồ nhu nhược, vừa nhìn đã chết mê, chết mệt ngay!” Đi được một nửa đường, tôi nhanh chóng quay lại. Đúng lúc ấy Mari xuất hiện ở cửa, vai đeo cái túi to tướng.
- Ồ, Đavid, cậu vẫn còn ở đây à? Cậu bảo cậu phải đi tập cơ mà...
https://thuviensach.vn
- Thì, phải. Nhưng cậu biết không, tớ đã có hạng nhất cho người lớn môn vật tự do rồi, mà tớ thì cũng không định thành vận động viên chuyên nghiệp. Những lời này của tôi có vẻ như không mấy gây ấn tượng với Mari. Cô ấy chìa cho tôi gói giấy:
- Cậu muốn ăn cái bánh rom-baba không? Mình chưa kịp ăn, mà lại sắp về nhà rồi - mình sẽ ăn tối bình thường. Tạm biệt, Đavid...
- Mari. - Cô gái quay về phía tôi. Dường như cô ấy đã biết tỏng tôi sẽ nói gì. - Mình tiễn bạn được không?
Mấy cô nàng sinh viên quen đi qua. Chắc là vẻ mặt tôi rất căng thẳng nên liếc nhìn chúng tôi mấy cô rúc rích cười và bước nhanh.
- Cũng được, nếu cậu có thời gian, tiễn mình đến bến xe buýt điện. Cậu chắc chắn không muốn ăn bánh chứ?
- Không, Mari ạ, tớ không muốn.
“Chả lẽ cô ấy lại không hiểu?" - Tôi nghĩ, - "làm sao có thể vừa đi cùng một cô gái vừa ăn bánh rán cơ chứ? Bọn bạn bè sẽ nghĩ gì! Thật nực cười!” *
* *
Đầu tháng Mười. Mùa tuyệt vời ở Erevan! Tất cả chìm trong đủ sắc màu của lá thu, trời không nóng, không lạnh, rau quả được bày bán khắp nơi. Chúng tôi đi xuyên qua công viên và ra tới bến xe. Xe vừa đến và Mari chuẩn bị bước lên bậc lên xuống của xe.
- Tạm biệt Đavid.
- Tớ đi với cậu, Mari! Tớ sẽ tiễn về tận nhà.
- Không cần đâu. Nhà tớ xa, mà tớ cũng không muốn...
- Nghe này, cậu thật là cô gái lạ kỳ! Liệu có sao, nếu tớ đi cùng cậu về đến nhà? Nhân tiện thì cậu trả tiền chuyến đi cho tớ, và như vậy là cậu đã thanh toán tiền cái bánh rom - baba.
- Không được, Đavid.. Đấy, thế là tớ lỡ mất chuyến xe rồi. Không cần tiễn tớ..
- Thế cậu có ai rồi à? Một anh chàng ghen tuông? Và cậu không muốn để ai nhìn thấy chúng ta đi cùng nhau? Mọi người bảo tớ là cậu đang hẹn hò với một anh chàng cao, đeo kính, một nghiên cứu sinh...
- Không quan trọng. Đơn giản là không cần tiễn tớ.
https://thuviensach.vn
Một chiếc xe khác đến bến, Mari bước lên xe và tôi bước theo. Trong xe gần như vắng không - giờ này đang yên ả vì mọi người chưa đi làm về. - Đavid, nhà tớ ở phố Cômitas. Từ bến về nhà tớ gần một kilômet, phải đi qua mấy phố nhỏ. Ở đấy nhiều bọn côn đồ. Bọn chúng biết tớ, còn cậu là người lạ, sẽ rắc rối.
- Không có gì đáng sợ, tớ sẽ tự giới thiệu rằng mình học cùng và cũng chả quen biết gì nhiều.
- Không đâu, Đavid ạ. Ở đó có một tên, Giôra, Giôko, hắn vừa ra tù được mấy tháng. Hắn là người lớn. Thủ lĩnh băng địa phương, ai cũng sợ hắn. Nhỡ đâu bè đảng của hắn tấn công cậu, đánh cậu thì sao? Tên Giôko này còn có cả súng lục. Nói chung là hắn rất nguy hiểm.
- Thế cái gã người lớn ấy cần gì ở cậu?
- Nói về chuyện ấy chẳng dễ chịu gì...Nói chung, gã quấy rầy, không để mình yên.
- Chà chà, nghe có vẻ hay đây. Hay là cậu định dọa tớ để mọi người không mách với chàng nghiên cứu sinh của cậu rằng có ai đó tiễn cậu về nhà? Nếu vậy tớ sẽ dõi theo cậu từ xa. Nếu có chuyện gì thì tớ sẽ đến.
- Đavid, tớ nghiêm túc đấy. Cậu đi về đi! Đừng đi theo tớ. Nếu không tớ sẽ không ra khỏi xe. Tớ xin cậu, hãy làm như tớ nói đi...
Cô ấy nhìn tôi vẻ cầu khẩn, bàn tay với những chấm tàn hương vàng óng trên mu từ cổ tay nắm chặt lấy tay tôi.. Phải khó khăn lắm tôi mới bắt được mình ở lại trên xe. Tôi bị xúc phạm, sỉ nhục và tự hổ thẹn với mình. Từ trong tâm khảm tôi đã thấy căm thù cái gã Giôko đó. Được rồi, thằng khốn, để xem mày can đảm đến đâu, lại còn cái đồ chơi để hù dọa nữa...Tao sẽ bẻ gãy xương mày, cho mày thành phế nhân, mày sẽ đi ăn mày ở góc phố - mà thế cũng phải được tao cho phép đã!
Đứng lại dưới bến, Mari ngước nhìn theo xe. Biết bao dịu dàng, cầu khẩn trong cái nhìn của nàng khiến tôi không chịu nổi. Sau một bến, tôi nhảy xuống, kiếm một xe tư nhân và quay lại. Chẳng thấy Mari mà cũng chẳng thấy đám thanh niên khả nghi đâu cả. Sau khoảng hai mươi phút lượn lờ vô mục đích trên mấy con phố nhỏ, bác tài lo lắng:
- Này chàng trai, cậu có thể cho biết chúng ta tìm cái gì đây? Tôi sẽ giúp!
https://thuviensach.vn
- Anh bạn, tôi tìm một nhà, nhưng lại quên mất địa chỉ! Đừng lo, anh sẽ nhận tiền của anh...
Chúng tôi còn lượn thêm vài vòng qua mấy ngõ nhỏ, - chẳng tích sự gì. Đành phải về nhà. Mẹ mở cửa:
- Con sao vậy? Có chuyện gì vậy? Trông con có vẻ lo lắng.
- Không có chuyện gì đâu mẹ, con hơi bị đau lưng khi tập. Nói chung, con hơi mệt.
- Được rồi, con vào bếp, ăn đi, mẹ nấu món Adgianscandan(5(1)) đấy - Con không đói, con ăn hai cái bánh rom baba thay cho bữa trưa rồi. - Con bắt đầu ăn rom baba khi nào vậy? Thế mẹ nấu bữa trưa cho ai ăn đây? - Thôi được rồi, mẹ, để con nghỉ một tẹo rồi con sẽ ăn sau.
Một phút sau mẹ quay lại với túi đồ thể thao của tôi.
- Đavid, con nói dối! Con không hề đi tập. Tại sao cái khăn vẫn khô nguyên? Tại sao quần áo thể thao vẫn không nhàu nhĩ?
Hàng sáng mẹ thay khăn tắm và đưa quần áo thể thao mỏng cho tôi - mẹ có mấy bộ liền. Tôi im lặng một cách lì lợm, chả biết nói gì.Tôi thật muốn nói về Mari với ai đó. Dĩ nhiên là kể với mẹ không phải là phương án tối ưu, nhưng tôi không nhịn được.
- Mẹ à, cô bạn quen của con, Mari, gặp chuyện rắc rối. Lũ côn đồ nào đó quấy đảo cô ấy, không để cô ấy yên.
- Lại còn Mari nào? Lần đầu tiên mẹ nghe nói về nó. Hồi hương à? Con quen nó thế nào? Nó làm gì?
- Mẹ này, cô ấy là sinh viên, chơi bóng chuyền. Vâng, là người hồi hương... - Thế sao tự nhiên nó lại quyết định chia xẻ các vấn đề của nó với con? - Thì mẹ biết đấy, - con là phụ trách đội công tác
- À, vâng,... thủ trưởng... Thôi đi ăn đi, thủ trưởng, rồi tính sau.Bố về, có thể bố sẽ gọi cho ai đó ở công an, để người ta giúp đỡ cái cô hồi hương vận động viên bóng chuyền của anh, nếu như chỉ có thế, như anh nói. Thế nó không có bố mẹ, người quen gì à?
- Mẹ này, bố thì liên quan gì ở đây? - Tôi phẫn nộ. - Mẹ muốn làm nhục con, biến con thành trò cười chắc? Con là người phụ trách đội công tác mà lại chạy đến nhờ công an như thằng thò lò mũi? Các chú ơi, giúp với! Có cô gái bị bắt nạt! Vì cháu không bảo vệ được cô ấy, cháu gầy gò, cháu chỉ kéo đàn
https://thuviensach.vn
violong... à, mà không, đàn hạc! Mẹ đừng có mà nghĩ đến việc ấy! Nếu mẹ mà nói gì với bố là con bỏ nhà đi đấy! Thôi, xong việc, mẹ ạ, mẹ đừng có lo, con sẽ báo cáo với cấp trên của con và mọi việc sẽ theo kênh chính thống. Mọi việc sẽ đâu vào đấy, chúng con sẽ tự giải quyết, chúng con có những hơn bốn mươi người cơ mà! Mà mẹ đừng có quên là trong số chúng con có một số vận động viên.
Tôi cố trấn an mẹ một cách tốt nhất có thể, tuy nhiên khi bố về, tôi không rời ông nửa bước. Nhỡ đâu bỗng nhiên mẹ lại đi nói gì đó với bố về Mari, về công an.. Khi ấy thì liệu Mari sẽ nghĩ gì? Nàng đã tin tưởng chia xẻ vấn đề của mình với tôi. Vậy mà tôi lại chạy đi nỉ non với bố mẹ? Mọi người sẽ cười tôi, còn Mari sẽ khinh bỉ tôi. Đấy, thế nào gọi là tin cậy mẹ một cách ngu xuẩn. Mẹ sẽ có phản xạ tức thời: bảo vệ tôi khỏi những gì mà theo mẹ, có vẻ gây nguy hiểm, và với mẹ không quan trọng rằng tôi đã không còn là cậu bé nữa.
*
Đêm nặng nề qua đi. Tôi có cảm giác là nó kéo dài bất tận. “Nhỡ bọn chúng bắt cóc Mari, hãm hiếp cô ấy rồi?” - tôi tưởng tượng tất cả những thứ đó một cách sinh động và màu sắc đến nỗi tôi gần như không ngủ được, cứ vật vã trên gường, thỉnh thoảng lại chồm dậy và đi lại trong phòng. Sáng ra, tôi phóng đến trường sớm đến nửa tiếng so với thường ngày. Tôi đợi ở cổng. Cuối cùng Mari cũng xuất hiện - như thường lệ - hơi muộn. Tôi thở phào nhẹ nhõm và bước về phía nàng.
- Chào Đavid! Có chuyện gì vậy? Cậu lo lắng cái gì vậy?
Tôi có cảm giác là cô ấy đoán được về tâm trạng của tôi.
- Mình cần nói chuyện với cậu.
- Nếu không có gì khẩn cấp, mình gặp nhau sau giờ học nhé, nhưng không được lâu, mình có việc...Mà nói chung, cậu có gì quan trọng không? - Được, Mari ạ, chúng mình sẽ bàn sau.
Trong suốt giờ học tôi thử các phương án nói chuyện với Mari. Như thường lệ, cô ấy bước ra khi tất cả các sinh viên khác đã kịp rời tòa nhà. “Các phò mã” cũng không còn ở quanh sân trường, chỉ có những chàng mà các cô gái tự tiến đến và một số sinh viên của mấy trường khác, đặc biệt là trường Bách khoa, đến để ngắm các cô gái, có thể là để làm quen. Với các cậu ấy, chúng tôi
https://thuviensach.vn
đối xử bình thường, chúng tôi còn quen biết nhiều người trong bọn họ, kết thân và cùng đi tập thể thao và các trò khác.
Chúng tôi lặng lẽ ra bến xe điện. Mari khơi chuyện trước.
- Mình nghe đây, Đavid.
- Cậu biết không, Mari, bọn mình lập kế hoạch xử lý tên Giôko ấy rồi… - Chuyện ngớ ngẩn gì vậy? Các cậu đi khỏi, bọn nó lại tấn công chúng tôi. Nhỡ chúng đánh ba, mẹ thì sao? Hay là đốt nhà? Cậu đơn giản là chưa biết gã Giôko ấy. Hắn là con quỉ, hai lần ngồi tù, mới được thả ra ba tháng nay, hắn không sợ ai, cả đám đường phố dưới tay hắn...
- Thôi đi, Mari, lũ ấy chỉ là nhãi ranh, hèn nhát! Bọn như vậy luôn sợ vũ lực. Thấy chúng tớ là bọn nó bỏ chạy tán loạn ngay, và cậu sẽ không bao giờ thấy mặt chúng nữa.
Tôi phải thuyết phục Mari rất lâu. Lúc cô ấy đồng ý, lúc lại thôi. Rõ ràng là cô ấy muốn thoát khỏi áp lực không chịu nổi, nhưng lại vẫn sợ. - Thôi được rồi, Đavid, nhưng cậu phải biết là công an chẳng giúp gì chúng tôi cả. Hắn cứ rình tớ sau bến xe, tóm tay tớ, lảm nhảm rất lâu cái gì đó, định hôn tớ. Tất nhiên là đứng hàng tiếng đồng hồ dưới nắng và hít mùi thuốc lá, hành và răng thối thật không chịu nổi. Tớ sẽ rất vui nếu cậu giúp được tớ. Nhưng nên nhớ là hắn có súng… và lũ lâu la tuân lệnh hắn vô điều kiện. - Ê này Đavid, các cậu sắp xong chưa đấy? - Rapha đứng từ xa cùng một hội lớn đám đội viên đội công tác gọi tôi.
- Đi thôi Mari. Họ sẽ đến trước chúng ta và vào vị trí. Tớ sẽ tiễn cậu về tận nhà, khi Giôko đến gần, bọn mình sẽ nói chuyện với hắn… một cách nhẹ nhàng, thân thiện. Đừng lo, sau vụ này cậu sẽ chả thấy mặt hắn nữa đâu… - Hắn sẽ không đến đâu.
- Tại sao vậy?
- Cậu không giống người vẫn tiễn mình về nhà
- À, nhân tiện, thế anh chàng nghiên cứu sinh ấy đâu rồi?
- Anh ấy học ở Matxcova. Thỉnh thoảng cũng… viết thư.
- Hừ, ở đó, ở Matxcova ấy, các cô gái rất chi là…
- Ừ, thì mình cũng hiểu cả mà, Đavid. Mình thì là ai cơ chứ? Kẻ hồi hương, công dân hạng hai, con nhà thợ may. Còn các cậu toàn con cán bộ đảng, cán
https://thuviensach.vn
bộ Trêca, bộ trưởng… Cậu biết không, Đavid, cậu cứ sống cuộc sống của mình, để kệ tớ tự giải quyết các vấn đề của tớ.
- Đừng nói vớ vẩn nữa, Mari. Đi thôi, giải trí thôi. Tớ hứa là sẽ rất vui, nhất là bọn mình!
Chúng tôi xuống xe và tiến về phía nhà Mari. Các bạn đã đứng rải rác ở đó thành từng nhóm nhỏ, kể chuyện gì đấy cho nhau và cười hô hố. Nhiều cậu trong tay có những cây gậy dài cuộn trong giấy báo.
- Cười đi Mari! Mặt cậu căng thẳng quá, cứ như là cậu đi đưa đám ấy. Thậm chí cậu sẽ gây chú ý đấy.
- Nghe này, Đavid, cậu đưa cái cậu Rapha đến đây làm gì? Cậu ta là kẻ cướp, đã giết người, chỉ dăm câu, ba điều là vung nắm đấm! Tất cả các cô gái đều biết về cậu ta, chỉ mỗi Luisa là vênh váo vì hắn.
- Mari ạ, cậu ấy không phải là kẻ cướp, Rapha là bạn thân của tớ. Cậu ta không tấn công, cậu ta chỉ phòng vệ - ừ thì có thể là hơi hăng hái hơn mức cần thiết. Còn cái thằng bị chết ấy mới chính là kẻ cướp và đốn mạt, ức hiếp cả phố, không để ai yên! Mà chỉ va vào Rapha và nằm vật xuống mặt đường.
- Thì mọi người kể cho mình như vậy. Rằng gã đó không chia phần cướp được cho Rapha, họ cãi nhau và Rapha giết chết hắn ta.
- Đó là dối trá, Mari ạ. Điều ấy là không thể! Rapha là một người rất hiền hậu… mà này, cái anh chàng Romeo của cậu đâu rồi? Ngoài phố vắng tanh, chả có ma nào.
- Mình nghĩ bọn họ đang quan sát chúng ta từ đâu đó, chúng không đến gần cậu đâu. Trông cậu rõ ràng là nhà thể thao: chàng trai cao to, dáng thoải mái, không lo sợ.
Chúng tôi đã đến sát nhà Mari, nhưng chả gặp ma nào. Tôi đề nghị quay trở lại bến xe và đi lại vòng nữa. Mari miễn cưỡng đồng ý:
- Nào thì đi, tuy nhiên khó có khả năng chúng mình gặp bọn họ. Chúng thường đứng ở góc cửa hàng mua bán, thỉnh thoảng uống bia và nước Kvas… Các bạn tôi nhao nhao phản đối:
- Này Đavid, bọn tớ đến đây để đi dạo chơi đấy à? Thế lũ mất dạy ấy đâu rồi? Bét ra cậu cũng phải đãi chúng tớ nước Kvas chứ, còn bia bọt tính sau.. Tôi làm bộ không nghe thấy và không quen biết gì họ. Chúng tôi đi đến bến xe và quay lại nhà Mari. Có một phụ nữ tuổi khoảng bốn lăm, đang đứng cạnh
https://thuviensach.vn
hàng rào, trông trẻ trung, rất giống Mari - cũng cao, tóc sáng màu,mặc bộ quần áo thoải mái, màu sáng.
- Me à, đây là Đavid.
Người đàn bà chìa tay cho tôi và nhìn tôi chăm chú:
- Tên cô là Xilvia. Mari có kể về cậu, nhưng trông cậu cao và trẻ hơn tôi hình dung.
Bà nói với giọng lạ lùng - với âm “kh” của tiếng Armenia bị nói chại đến mức tôi gần như không hiểu, và âm “r” rất rung.
- Me là người Pháp. Me học tiếng Armenia ở đây, nhưng cậu thấy đấy, hiện me vẫn chưa nói tốt. - Mari giải thích
- Mời cậu vào nhà! - Madame Xilvia mời. - Tôi vừa nướng bánh gatô ngon lắm, ta sẽ dùng cà phê kiểu phương Đông6(1).
- Me à, Đavid là vận động viên và không uống cà phê đâu ạ. Cậu ấy uống sữa - điều này rất có lợi cho thanh niên ở độ tuổi của cậu ấy. - Cháu phải đi rồi ạ, thưa madame Xilvia, xin tạm biệt, xin cảm ơn vì lời mời. Còn cậu, Mari, chúng ta nhất định sẽ trao đổi ý kiến sau về vấn đề tác dụng của sữa. Hy vọng nhận được lời khuyên chân thành!
Tôi rất muốn nhận lời mời và vào nhà họ. Nhưng làm sao nói được với madame Xilvia rằng ngoài phố có hai chục người đang sốt ruột đợi tôi? Tôi bước ra khỏi cổng. Các bạn đang đứng với vẻ thất vọng, ai đó hút thuốc.
- Cậu chuẩn bị chiến dịch kém quá, - một cậu nói - hay là bảo cô ấy chỉ nhà cái thằng khốn ấy và chúng mình đến tóm hắn ở đó?
- Bọn mình không nhử được con mồi. Mà thực ra, cậu hình dung đi: tự dưng nó thấy trên con phố nhỏ của nó xuất hiện các thanh niên không quen biết, trong tay cầm gậy sắt quấn trong giấy báo. Bọn chúng đâu phải lũ ngu, chúng hiểu chứ. Mà các cậu lại còn rống ầm cả phố. Có gì đâu! - chỉ là hai mươi gã đàn ông đến và vui vẻ thôi mà! Thế nên, có thể là bọn chúng đã nhìn thấy chúng ta, mà cũng có thể là hôm nay thực sự chả có ai ra khỏi nhà, họ nghỉ ngơi tại gia, biết đâu đấy! Bây giờ tớ đề nghị thế này: giờ là ba giờ chiều, chúng mình sẽ tập trung ở đây khoảng bảy rưỡi tối.Chỉ đi khoảng tám, chín người thôi, còn lại đợi ở trụ sở. Thế có vẻ đúng đắn hơn. Rapha, cậu có thể nghỉ ngơi.
https://thuviensach.vn
- Đó không phải là việc của cậu, thủ trưởng ạ. Thích thì tớ đến, không thích thì tớ kiếm trò khác, hay hơn là dọa bọn du côn hè phố - bạn tôi cười khẩy.
https://thuviensach.vn
Chương
3
Đúng bảy giờ tối tôi đã đứng ở cổng vườn nhà Mari. Qua chấn song hàng rào có thể nhìn rõ vườn rau được chăm sóc cẩn thận và những luống nho có giàn đỡ bằng gỗ tạo thành cổng vòm xanh hai mươi mét. Dưới cổng vòm có bộ bàn, ghế dựa và ghế đẩu nhỏ, bên trên có ngọn đèn điện, phía xa có một bộ bàn bóng bàn, có những tấm rèm làm bằng vải dày để có thể che khỏi những con mắt người lạ. Tất cả đều nói lên một điều rằng gia đình Mari chiều chiều tập trung tại đây.
Sau một thoáng chần chừ, tôi bấm chuông. Yên lặng. “Không lẽ Mari không có nhà, vậy mà mình lại lôi lũ bạn đến một lần nữa? Thật không may!” Tôi bấm chuông lần nữa. Em gái Mari ra mở cửa - cô gái tóc đen, cân đối, e thẹn, trông không quá mười lăm, rất dễ chịu, nhưng còn lâu mới rực rỡ như chị gái, dù là nét mặt nhang nhác giống nhau.
- Xin chào! Chắc em là Tereda?
- Vâng ạ. Còn anh là Đavid?
- Em đoán đúng rồi. Chị Mari có nhà không? Mari đã bước ra hiên nhà trong chiếc váy xoa mỏng, ngắn trên đầu gối. Dưới chân nàng đi dép cao su đi trong nhà. “Cô ấy thật xinh và dáng người thật đẹp”, - tôi thoáng nghĩ. - Chắc cậu đến để chào tớ “buổi tối tốt lành”à?
- Cậu biết không, tớ rất sốt ruột đàm đạo với cậu về công dụng của sữa. Tớ đã uống sữa như lời cậu khuyên và tớ thấy có thêm can đảm. Nhân tiện, mẹ cậu hôm nay đã mời tớ. Lúc ấy tớ từ chối cà phê, còn bây giờ tớ thấy có gì không phải, vì vậy tớ đã đổi ý và quay lại.
Rõ ràng là nàng rất cố nén để không bật cười.
- Còn nếu nghiêm túc… Thì cậu có thấy là cậu… kiểu như hơi bầy hầy? - Còn nếu nghiêm túc, thì có thể nhà cậu đã hết bánh mì? Cậu khoác tạm cái gì đó, tớ với cậu ra cửa hàng đi. Còn về chuyện bầy hầy thì - cậu xúc phạm tớ
https://thuviensach.vn
đấy, Mari. Đơn giản, tớ là người nhất quán. Tớ quen việc gì cũng đến nơi, đến chốn.
- Nhưng tớ không bao giờ đi mua bánh mì cả, toàn là ba tớ mua. - Thì đã sao, cũng phải đến một lúc nào là lần đầu tiên chứ. Cậu thử đi. Nếu nhà cậu không cần bánh mì thì cho tớ vậy, không thể lãng phí của trời được. - Rapha có ở đây không? - Có thể…
- Cẩn thận đấy, Đavid, mình không muốn phức tạp. Có thể, chúng mình thuyết phục Giôko không quấy rầy tớ nữa?
- Không có gì đâu, đừng lo. Chỉ là cuộc trò chuyện chân tình với các bạn thơm tho của cậu. Thì cũng phải biết cậu có hàng xóm, láng giềng thế nào chứ! Tớ đảm bảo là sau cuộc nói chuyện với tụi mình, Giôko sẽ quán triệt rằng mối quan hệ của hai người là vô vọng!
Mari quay đi, khuất sau cánh cửa. Một phút sau cô ấy bước ra, trên người diện chiếc váy mùa hè trang nhã, bên ngoài khoác chiếc áo len mỏng màu hồng.
- Cứ đi tự nhiên, Mari, đừng nhìn ngó xung quanh. Đừng sợ, bọn tớ theo sát cậu.
Bên ngoài cửa hàng không có ai, chỉ có đám bạn trong đội của tôi, đứng rải rác thành từng tốp khoảng hai, ba người, canh chừng cách đó không xa. Mari bước vào trong, tôi đứng chờ cô ấy. Khoảng mười hay mười lăm phút qua đi nhưng không hiểu sao cô ấy vẫn chưa ra. Tôi bước lên hiên, đang định mở cửa bỗng thấy Mari ngay cạnh cửa ra vào: cô ấy lặng lẽ giằng ra khỏi đôi tay của một người đàn ông xa lạ chừng ba mươi tuổi, cao nhẳng, mũi khoằm. Tên côn đồ ngậm điếu thuốc lá đang bốc khói. Có thể thấy đó chính là gã Giôko có tiếng tăm đáng đáng buồn! Trong cửa hàng còn có khoảng năm, sáu thanh niên đang tu mấy chai bia, vừa theo dõi cảnh đang diễn ra, vừa cười đểu.
Không nói một lời, tôi dang tay hết cỡ, nện thẳng vào mặt Giôko. Tên khốn bị đòn trời giáng bất ngờ, bay ngược vào trong cửa hàng và rơi ngửa xuống nền xi măng. Tôi xốc hắn khỏi sàn và ném hắn vào cửa, làm vỡ cả kính. Mảnh kính vụn phủ lên hắn và mấy cậu trong đội đang chạy vào cửa hàng. Một trong đám bạn của Giôko vung chai bia, trúng vào một trong số bạn tôi, làm cậu ấy bị thương ở đầu, nhưng các bạn không bối rối và lao vào lũ côn đồ.
https://thuviensach.vn
Bọn kia sợ quá đến nỗi không chống cự. Cô bán hàng rúm người sau quầy và trố mắt vì khiếp đảm, gào lên man dại.
- Im đi, đồ ngốc, chúng tôi là đội công tác! Giấy tờ đây! ..
- Tôi xin các anh đừng động đến thằng bé kia, nó là con trai tôi, Asốt, nó không liên quan gì đến lũ côn đồ kia.
- Thế không phải mày đã ném chai bia vào tao chứ? - Tôi túm ngực áo cậu ta
- Không, chú ạ…
“Đúng là thằng ngu, - tôi nghĩ - cùng độ tuổi mà nó gọi mình là chú”. - Thôi đi, đồ núp váy mẹ, chính là mày!
-Nó kia, Asốt chỉ vào gã đen nhánh, mặt sạm đi vì khiếp sợ. - Thôi được, giữ lấy thằng tung hứng kia, kẻo nó chạy mất, chúng mình còn phải làm việc với nó.
Chúng tôi xô lũ côn đồ đang run rẩy và tơi tả ra ngoài phố và dồn chúng ra sau cửa hàng. Lũ thanh niên kêu la ầm ĩ và van lạy xin được thả, đến nỗi quanh chúng tôi người đi đường bắt đầu xúm lại.
- Mọi người không thấy à, đội công tác đang làm việc! Chúng tôi xua họ - đi đi, đừng đứng lại!
Mọi người nhanh chóng bỏ đi, chỉ một người đàn ông trung niên dám vài lần ngỏ lời với chúng tôi:
- Các cậu, bọn họ cũng còn trẻ, cùng trang lứa với các cậu, không nên làm họ tàn tật, đủ rồi…
- Còn ông, con chồn hôi kia, - Aik, anh chàng người lớn, mới giải ngũ rít qua kẽ răng - thế ông đã ở đâu khi bọn chúng khủng bố cả phố? Đi đi, bố già ạ, bà già nhà bố đang đợi đấy. Kẻo không tôi lại nổi giận bây giờ. Rapha và Gheorghi làm việc với Giôko đang mếu máo. Túm lấy hai tay và chân gã, họ lấy đà đạp hắn vào tường. Xem ra có vẻ họ lặp lại chiến thuật này không phải là lần đầu.
Cách đó khoảng mươi mét, Mari đứng với khuôn mặt biến dạng vì sợ hãi. Trông thấy tôi bước ra khỏi cửa hàng, cô ấy lao về phía tôi:
- Xin mọi người, hãy thả anh ta ra, anh ta sẽ không như thế nữa! Đavid, hãy giúp đi, bọn họ giết chết Giôko mất, anh ta sẽ chết mất… Đủ rồi đấy, đáng đời anh ta rồi. Anh ta sẽ không dám nữa đâu…
https://thuviensach.vn
- Thôi, các cậu! Ai đó mang ít nước đến đây đi, thằng ăn hại đang giả vờ chết.
Mọi người hắt hai xô nước vào Giôko và khó khăn lắm mới làm hắn tỉnh lại. Cạnh đó Rapha và năm, sáu chàng trai trong đội đang “giáo dục” đồng bọn của hắn, nhưng không hăng hái lắm.
- Giôko, cậu bé của tôi, cậu tỉnh chưa? Giỏi lắm, thằng chó con thông minh, - Gheorghi giả giọng ngọt ngào, - Cậu biết chúng tôi là ai chứ? Giôko hé một con mắt về phía tôi (con mắt kia hoàn toàn biến thành cục máu):
- Thằng kia đánh tôi đầu tiên… Ara7(1), sao anh lại thế? Trời, Mẹ kính yêu - hắn nhổ ra mấy chiếc răng gãy, - mẹ chúng mày, vì sao, vì sao chúng mày đánh tao như vậy? Các người là ai?
- Giôko,- tôi tham gia câu chuyện,- cậu thật vô giáo dục! Tự nhiên lại chửi tôi.
- Ara, mày nói cái con khỉ gì thế? Mày không phải là đàn ông, mày là đồ rác rưởi, ông cốp…
- Không, Giôko ạ, tao chưa phải là ông cốp, tao là phụ trách đội công tác dân phòng.
- Tao đã làm gì chúng mày? Tại sao mày giết tao?
- Tao sẽ giải thích ngay bây giờ. Mày có biết cô gái kia không? Mari, lại đây!
Mari dè dặt lại gần, cô ấy run rẩy.
- Ừ, có biết, cô ấy là hàng xóm của tao.
- Giôko, lẽ nào lại dọa nạt hàng xóm bằng dao, rồi lại súng lục? Lẽ nào hàng xóm, láng giềng mà lại dọa rạch mặt, cắt mũi, xẻo vú phải hoặc vú trái, rồi lại nói lựa một phát đạn dành cho mắt phải của bố cô ấy?
- Thủ trưởng, cô ấy nói dối đấy. Tôi chỉ đùa thôi, tôi làm gì có súng! Một cái đá mạnh vào sườn khiến Giôko mất khả năng nói một lúc. Trước mặt tôi là một sinh vật bẩn thỉu, máu me, run rẩy một cách đáng
thương hại, chẳng còn biết có chuyện gì xảy ra với mình. “trời ạ, người ta có thể trở thành một con vật quằn quại vì đau, chỉ tồn tại vì bản năng sinh tồn nhanh đến thế nào, - tôi thầm nghĩ - Lạy trời đừng bao giờ rơi vào địa vị hắn ta… ”
https://thuviensach.vn
- Tôi sắp chết… - Giôko thều thao, máu trào ra khỏi miệng hắn - xin gọi xe cấp cứu…
Mari, mặt tái nhợt vì kinh hãi, mắt mở to nhìn cảnh ấy. Tôi cảm tưởng rằng chỉ thêm một chút nữa - cô ấy sẽ không chịu đựng được và sẽ hoảng loạn. - Gheorghi, hãy đưa Mari về nhà, tớ và Giôko sẽ xong việc ngay đây. Các cậu, thêm nước nữa. Ê, lũ nhóc, con chuột này giấu súng ở đâu? Lũ bạn của Giôko bị nện nhừ tử, đang khiếp hãi ngơ ngẩn nhìn nhau. - Thằng Đầu đen kia, mày vẫn còn sống, ta sẽ bắt đầu từ mày! - Tôi xỉa tay về phía thằng tóc đen đã liệng chai bia vào chúng tôi trong cửa hàng. - Chú ơi, cháu có nhìn thấy súng, nhưng không biết nó cất ở đâu. - Được rồi, còn mày thì nói gì, thằng ăn hại kia? - Tôi quay sang đứa khác. - Gào khóc thế đủ rồi đấy, mày đâu phải là gái đồng trinh vừa mất phẩm giá! - Tôi cũng có nhìn thấy, nhưng không biết…
- Ê, đồ chó, - Rapha lại quay sang Giôko, - mày nghe thấy rồi chứ? Mày có nhìn thấy cái thắt lưng này không? Tao sẽ treo mày lên cái cây kia! Giôko không trả lời, chỉ rên lên và khóc. Hắn bốc mùi phân và nước tiểu. Rõ là hắn không còn khả năng tự kiểm soát được cơ thể của mình. Chạm vào hắn thật gớm ghiếc.
Vào thời điểm ấy, viện binh từ trụ sở cũng vừa đến: năm người ngồi trên xe môtô ba bánh. Một trong số chúng tôi đã đợi ngoài bến xe điện để đưa họ đến hiện trường. Chúng tôi ngại rằng người nhà của bọn đối thủ của chúng tôi sẽ kéo ra tiếp viện cho chúng từ các nhà quanh đây, - khi ấy chắc không thoát khỏi đánh nhau to.
Bàn bạc xong, chúng tôi quyết định kéo đến nhà Giôko với hai tên bạn hắn, những kẻ còn khả năng chuyển động, tuy nhiên vẫn phải có sự hỗ trợ của chúng tôi. Giôko bị bỏ nằm dưới đất. Cô bán hàng được lệnh gọi xe cấp cứu và chúng tôi, kẻ đi xe môtô, kẻ đi bộ, kéo về phía nhà hắn.
*
* *
Gia đình Giôko chiếm hai căn phòng nửa tầng hầm trong một khu nhà ba tầng tăm tối, giống như cái lều ván hay là một cái nhà tạm. Tôi và thằng Đầu đen bước vào đầu tiên.
https://thuviensach.vn
- Bác Anus - Đầu đen khai mào, - Giôko bảo đưa khẩu súng cho bạn nó. Công an có thể đến nên phải đem đi giấu chỗ khác.
Trước mặt tôi, đứng giữa căn phòng bừa bộn, ánh sáng nhờ nhờ là một người đàn bà không xác định được tuổi, xồ xề, ăn mặc lôi thôi. Có vẻ như trước khi chúng tôi đến, bà ta đang uống trà và xem tivi từ chiếc màn hình tí xíu.
- Tao chưa thấy thằng này bao giờ, mà trông nó cũng không giống bạn thằng Giôko! Thế nó đâu rồi?
- Bác à, hoặc là đưa súng hoặc là chúng cháu sẽ lục tung nhà và tự tìm ra khẩu súng, khi đó bác sẽ ngồi tù vì tàng trữ, - tôi nói.
Chị gái Giôko từ phòng bên bước vào. Mấy cậu nói chị ta chỉ ở nhà, không đi làm ở đâu cả, làm gái, chủ yếu là với các lái xe đường dài. Bố Giôko đã chết trong tù mấy năm trước vì ho lao.
- Tao biết súng ở đâu. Cầm lấy và xéo đi.
- Chị ta đến bên tủ, lật đám sách giáo khoa cũ nằm trong đó. Một trong đám bạn tôi gạt chị ta ra, lôi tuột tất cả mớ sách ra và tìm thấy khẩu súng gói trong mảnh vải bẩn thỉu.
- Đưa súng đây, đồ rác rưởi! - Cô gái bỗng thét lên và toan giật lấy khẩu súng từ tay cậu ta. Một cú đánh mạnh từ một bên quật chị ta xuống sàn và khẩu súng chuyển sang tay Rapha.
- Súng không nạp đạn! Đồ chó cái, định dọa chúng tao hả? Bây giờ tao sẽ nạp đạn, còn mày, đồ điếm bẩn thỉu, sẽ xơi một viên vào mõm! Phải bắn hết lũ chuột cống hôi thối này!
Rapha bắt đầu run lên. Tôi hiểu rằng cơn giận dữ mất kiểm soát đang manh nha: mọi cuộc ẩu đả đổ máu của bạn tôi đều bắt đầu y như vậy. - Rapha, đưa khẩu súng đây, tớ sẽ trả lại cậu sau! Đi thôi các cậu, ta còn có nhiều việc.
Phải khó khăn lắm chúng tôi mới làm dịu được Rapha và bước ra, để lại trong nhà mấy người phụ nữ đang khóc lóc. Tôi cảm thấy thương hại mấy người bất hạnh, hung hãn, thù hận chúng tôi, những người xa lạ. Mà cũng có lý - bởi thay vì giúp đỡ, chúng tôi lại chỉ đem thêm cho họ nỗi khổ và sự sỉ nhục.
https://thuviensach.vn
Lầm lì, thiếu hẳn sự hưng phấn thường có sau mỗi chiến dịch thành công, chúng tôi đi trên phố. Tới chỗ cửa hàng, được biết rằng người ta đã chở Giôko đi cấp cứu và hắn vẫn còn sống. Đó chính là người tôi sẽ không thấy thương hại. Chỉ một mớ bất hạnh cho người thân, mà cuộc đời hắn chắc cũng sẽ kết thúc sau song sắt nhà tù như bố hắn. Nhưng hắn sẽ còn gây bao đau khổ cho mọi người.
Chúng tôi dừng ở bến xe điện:
- Chà, Đavid, thật là một mớ lộn xộn cậu gây ra vì cô búp bê Pari của cậu, - Rapha thở dài nói, - có điều là kiểu gì thì cô ta vẫn không rủ rỉ với cậu đâu, những người như vậy chỉ biết một phương án: lấy chồng. Cậu là cái gì với cô ta? Tất cả bọn họ đều muốn trở lại Pari, còn cậu thì hãy sống ở đây, với các cô ả chất phác và hãy mừng là cậu không giống họ. Cậu may mắn sinh ra trong một gia đình bình thường, không quái thai và không điên, lại còn được các cô gái yêu nữa.
Những lời lẽ của cậu ta khuấy động tận sâu thẳm tâm hồn tôi. Tôi hiểu rằng trong đó nhiều phần sự thật và khó khăn lắm mới kìm được nước mắt. Tôi làm gì? Tôi muốn gì? Tôi đã thành con thú, sẵn sàng bẻ gãy, đạp phá, giết chết bất cứ ai chạm tới cô gái ấy. Đầu óc tôi có bình thường không đây?
- Nghe này, cậu chàng, cậu đang yêu như một nghệ sĩ ca kịch, - bạn tôi tiếp tục, - chuyện gì đang diễn ra với cậu vậy? Cô ta có cuộc sống riêng của mình, còn cậu cũng có cuộc sống của cậu. Gặp nhau trong một khoảnh khắc trên đường đời. Cậu nghe thấy không, người anh em? Cứng rắn lên, nếu không cậu sẽ rơi vào thảm họa…
Xe môtô đến và Rapha đi mất, còn chúng tôi leo lên xe điện và ai đi đường nấy, đa số phải về ký túc xá. Đến trung tâm, tôi tạm biệt họ, xuống xe, bắt taxi và lại đến nhà Mari. Tôi nói người lái xe đợi, hứa là sẽ quay lại nhanh. Trong nhà Mari chỉ sáng đèn trong một phòng ở phía xa nhất. Dù chưa muộn mà tôi cảm thấy như xung quanh đều như chết. “Không biết Mari đang làm gì nhỉ? Có thể cô ấy đã quên phắt những gì xảy ra một tiếng trước đây. Có thể, cô ấy thờ ơ với mình, và với cô ấy, quan trọng chỉ là thoát khỏi cái thằng điên dai nhách ấy. Ngộ nhỡ nó ra viện và giết chết Mari? Đốt nhà cô ấy? Không thể, Giôko phải một, hai tháng nữa, nếu không nói là hơn, phải nằm trong bệnh viện. Sau vụ “matxa” như vậy, nó thậm chí đối với con chuột nhắt cũng không
https://thuviensach.vn
dám bắt nạt, lấy đâu ra can đảm. Còn mình, nếu rơi vào tình cảnh ấy, chịu đòn không thương tiếc của hàng chục người đang sẵn sàng đánh thành tật hoặc giết chết chỉ vì một lời bất cẩn? Ồ không, mỗi người có một số phận, và Giôko đáng bị như vậy… Tất nhiên, hắn đáng bị như vậy. Hắn hành hạ cô gái tội nghiệp lâu như vậy, đe dọa bằng dao và súng! Liệu có ai giúp đỡ Mari? Công an ư? Thật nực cười. Trong trường hợp tốt nhất thì họ nói chuyện với Giôko vài lần ư, lập biên bản ư, bắt viết giấy cam đoan rằng hắn sẽ không quấy rầy cô hàng xóm nữa ư? Hắn sẽ chỉ càng khẳng định thêm vào sự không bị trừng phạt của mình, hắn chỉ càng láo lếu hơn..” Tất cả những ý nghĩ ấy láo nháo trong đầu tôi, khi tôi đứng trước nhà Mari và nhìn vào những cái cửa sổ tối om nhà nàng.
- Này chàng trai, - người lái xe gọi tôi, - ta đã đứng đây nửa tiếng rồi, đi thôi chứ?
https://thuviensach.vn
Chương
4
Hai mươi phút sau tôi đã ở nhà. Trông cổng nhá nhem của tòa nhà, tôi chỉnh lại quần áo, khẽ mở cửa và rón rén lỉnh vào phòng mình. Bố, như thường lệ, đang ngồi trong phòng làm việc và viết. Ông nói chung luôn luôn viết hay đọc gì đó, thậm chí còn bắt đầu học tiếng Anh và bố cảm thấy thích thú. Mẹ đang chuẩn bị bữa trưa cho ngày mai. Em tôi, đã là một vận động viên đấm bốc nổi tiếng, vô địch quốc gia hạng thiếu niên - cũng là học trò của vận động viên nổi tiếng thế giới Vlađimia Enghibarian, - không có nhà.
- Đavid, sao về muộn thế con? - tôi nghe giong mẹ nói. - Con có ăn gì không?
- Không mẹ ạ, con không đói!
Tôi nhanh chóng cởi quần áo, khoác áo khalat mặc ở nhà và bước ra ban công, nơi tôi làm sàn tập thể thao. Ở đó có lắp vòng đu và bao đấm bốc, có mấy quả tạ đôi, và mấy quả tạ nặng hai pút 8(1).
Trời se lạnh. Tôi ngồi xuống bên đèn với tập tiểu thuyết của Đraider - tôi bắt đầu đọc cuốn “Nhà tài phiệt” cách đây không lâu. Chuông điện thoại réo “Chả lẽ đó là Mari gọi từ đâu đó? Nhà họ làm gì có điện thoại… Có thể có chuyện gì đó xảy ra rồi, họ bị tấn công?”
Mẹ nhấc máy.
- Vâng, bà Axmic, Đavid có nhà, để tôi gọi nó..
Trong máy vang lên giọng đầy lo lắng của bác Axmic, mẹ của Rapha: - Đavid, có chuyện gì vậy, cháu nói thật đi? Rapha đầy máu me: quần, áo, giày, thậm chí tay cũng có máu.
- Bác Axmic, chúng cháu tập, luyện trên sàn thôi. Cả cháu, cả cậu ấy, đều hộc máu mũi mà…
- Thế còn giày? Các cậu đấm bốc mà vẫn đi giầy à? Không, Đavid, cháu không nói thật… vậy mà bác đã hy vọng vào sự khôn ngoan của cháu… Thôi được rồi. Xin chào.
https://thuviensach.vn
- Chúc bác ngủ ngon, bác Axmic.
- Bà ấy muốn gì, Đavid? - Mẹ tôi hỏi vẻ nghi ngờ.
- Dạ, không có gì đặc biệt đâu ạ. Bác ấy hỏi thăm Rapha độ này thế nào thôi.
- Con trai ạ, con cẩn thận đấy, cái thằng ấy không kiểm soát được mình. - Mọi chuyện ổn mà… Mẹ, bố, con đi ngủ đây!
- Sao hôm nay con có vẻ đi ngủ sớm! - Ba tôi bước ra khỏi phòng làm việc. - Kể đi, học hành thế nào? Có thể con cần giúp làm khóa luận? Ba tôi có thể sáng tác cả tập dày cho bất cứ đề tài nào. Ông có kiến thức bách khoa toàn thư và có trí nhớ đáng ngạc nhiên, tàng trữ một khối lượng khổng lồ các con số, ngày tháng, tên tuổi, các trích dẫn tràng giang đại hải từ các tác phẩm kinh điển.
- Không, ba ạ, mọi sự bình thường, không cần giúp đâu ạ. Hôm nay con hơi mệt, con đi nằm đây. Chúc ba mẹ ngủ ngon.
- Gut bai!
Tôi tỉnh giấc lúc một giờ đêm. Nhỡ người ta vẫn cho cái thằng điên Giôko ấy ra viện hoặc lũ bạn bè bị ăn đòn của hắn lấy lại chí khí và kéo đến phá nhà Mari? Khó có khả năng? Không, không thể! Nhưng nhỡ ra? ..
Tôi nhanh chóng mặc quần áo, giắt vào thắt lưng chiếc rìu nhỏ chặt thịt, mặc áo khoác và khe khẽ ra khỏi nhà. Tôi để cửa hé mở để khi quay về tiếng chốt cửa không đánh thức bố mẹ. Ngoài đường, tôi vẫy được một xe tư nhân và lại đến nhà Mari. Tôi dừng xe cách nhà khoảng hai mươi mét, người lái xe từ chối đợi, tôi chửi anh ta, trả tiền, anh ta làu bàu rồi lái xe đi.
Xung quanh yên tĩnh và tối mò. Cảm giác như lần đầu tiên tôi ở đây. Nhà Mari sáng đèn vẫn ở căn phòng phía xa ấy. “Liệu đó có phải là phòng của Mari không? Hay là mình đến gần hơn? Sẽ ra sao nếu cô ấy thấy mình và gọi mình vào nhỉ? Nhỡ bỗng nhiên bố mẹ cô ấy thấy mình ở đây và nghĩ mình là thằng tâm thần? Mình mới quen cô ấy chưa được một tháng, mới tiễn về nhà hai, ba lần mà bây giờ, vào lúc hai giờ đêm, lại lượn quanh nhà cô ấy với cái rìu giắt lưng… Phải, Đavid ạ, cậu bị làm sao rồi… mà ai ở đây nói đến chuyện yêu đương? Ừ thì cô ấy đẹp, thì đã sao? Chúng tôi còn chưa hề hôn nhau. Phải đi về thôi. Nhỡ đâu ba mẹ tự nhiên tỉnh dậy, không thấy mình đâu, lại làm ầm lên. Lại còn đi bộ đến tận phố chính nữa chứ. Thôi, mình giấu cái rìu ở đâu
https://thuviensach.vn
đây, ngày mai sẽ đến lấy, kẻo không nhỡ công an tuần tra lại chặn mình lại: “Anh chàng trai trẻ này đi đâu một mình vào giờ này, lại còn có rìu giắt lưng?”. Tôi quay lại nhà Mari và khe khẽ thả chiếc rìu vào bụi cây sau hàng rào.
“Thế ngày mai mình lấy lại cái rìu bằng cách nào nhỉ. Đây là địa phận nhà họ, thật là phiền phức quá… Thôi kệ, mình cứ vứt luôn nó ở đây, mua một cái mới, chắc mẹ sẽ không nhận ra”.
Bốn giờ sắng tôi về đến nhà, rón rén vào phòng mình, sẽ sàng cởi quần áo và chui vào chăn. Em trai tôi tỉnh giấc - chúng tôi ngủ chung phòng. - Sao về muộn thế? Sao, kiếm được một cô rồi hả? Anh ngủ với cô ấy à? - Ngủ đi, không phải việc của chú. Chú còn quá non để nói những chuyện này.
Tám rưỡi sáng tôi đã có mặt ở trường. Đến giờ nghỉ tôi hỏi mấy cậu trực nhật xem có thấy Mari đi học không.
- Không, không thấy cô ấy… Nghe nói vì cô ta mà cậu đã tổ chức một cuộc chém giết ra trò hôm qua à? Khá lắm! Thế sao các cậu không rủ bọn tớ? - Lần sau nhé, các cậu. Nếu cô ấy đến, báo cho tớ biết nhé, tớ cần bảo cô ấy cái này…
Sau giờ học tôi đứng ở cổng, giả bộ trực nhật, nhưng vẫn không thấy Mari. Tôi chạy lên tầng trên. Thật bối rối khi phải tìm và hỏi Mari ở đâu trước nhiều cái nhìn đa nghĩa và những nụ cười khẩy của bọn con gái. Chắc là đã đến tai tất cả mọi người rằng giữa chúng tôi có gì đó.
- Đavid, bạn gái của cậu đang ở thư viện, - Yvetta, một cô gái quen mà trước đây tôi có cảm tình, vừa cười nhạo vừa nói.
Tôi bước vào phòng. Mari ngồi ở phía cửa sổ, lật mấy trang sách vẻ lơ đãng. Tôi đến gần kệ sách, cũng vớ đại một cuốn và ngồi xuống cạnh cô gái. Tôi nhận thấy mặt cô ấy đỏ bừng, bàn tay lật sách run rẩy… Chúng tôi ngồi yên lặng mấy phút liền…
- Tôi không nghĩ rằng cậu lại tàn bạo như vậy, - Mari phá vỡ sự im lặng. - Cậu và lũ bạn - luật gia đã đánh mấy người đó thật dã man! Nhỡ có ai đó chết thì sao? Cậu thậm chí có thèm quan tâm xem cái người bất hạnh đó ra sao không? Nhỡ các cậu đã khiến anh ta bị tàn tật, nhỡ anh ta không qua khỏi thì sao? Tôi đã gọi đến bệnh viện… anh ta tỉnh lại rồi.
https://thuviensach.vn
- Đừng lo, bọn ấy sẽ sống sót. Hay là cậu cũng thích hắn? Sao, cậu phải lòng hắn à?
- Tôi không có tâm trạng để trả lời những câu đùa ngu ngốc của cậu. Nếu cậu có thể đối xử với một người, dù là tên côn đồ khốn nạn như vậy, có nghĩa là cậu cũng có thể đối xử với những người khác như vậy. Cậu hãy vui lên đi, cả trường đã biết về vụ hôm qua. Cậu đã là người hùng sẵn sàng xả thân vì một cô gái, ai cũng chỉ bàn về chuyện ấy. Đám bạn bè của cậu khoe khoang cứ như là đã chiến thắng cả đám kẻ thù hung bạo chứ không phải là một dúm bọn lưu manh nhãi nhép. Các vị thẩm phán, chánh án tương lai đã đánh đập tàn nhẫn mấy đứa trẻ ranh đáng thương, không tự bảo vệ! Cậu nghĩ rằng sau vụ này chúng sẽ rút ra bài học ư? Chúng sẽ căm thù tất cả và cũng sẽ đánh đập kẻ yếu tàn bạo như vậy.
- Mari, cậu thật vô ơn! Tớ lo cho cậu như thế mà cậu lại gần như là căm thù tớ! Cảm ơn nhiều, nhà nhân đạo, người bảo vệ lũ lưu manh, côn đồ! - Thế tớ phải nói gì? Cảm ơn, người hùng của em, em rất biết ơn anh, xin hứa sẽ yêu anh trọn đời, hãy mang em đi trên con bạch mã à? - Cậu thật là một thi sĩ vĩ đại, Mari! Cậu nói mới hay ho làm sao! Quan trọng là - thật độc đáo! “Hãy mang em đi trên con bạch mã” - thật là thiên tài! Tớ chưa hề được nghe câu này ở bất cứ đâu… Hoan hô! Tớ đã rất bị ấn tượng đấy.
Tuy nhiên, có thể thấy rõ là Mari rất lo lắng và không hề để ý đến những câu cạnh khóe của tôi.
- Đavid, tớ cũng không ngủ. Tớ và me ngồi bên cửa sổ, nhìn thấy cậu đi xe đến và loanh quanh rất lâu quanh nhà tớ. Mẹ muốn ra và gọi cậu, nhưng tớ không cho. Rồi cậu bỏ đi, khoảng hai, ba tiếng sau cậu lại đến. Tớ khi ấy ngồi một mình, tớ cảm được là cậu sẽ lại đến. Tớ muốn gọi cậu, nhưng kìm được, tớ hiểu rằng đã xảy ra chuyện không thể sửa chữa được. Trong sâu thẳm tâm hồn, tất nhiên, tớ biết ơn cậu, nhưng… tất cả những cái đó thật tàn nhẫn và vô nhân đạo.
- Mari… té ra là… Cậu… nói chung… Cậu, có vẻ như, không hoàn toàn thờ ơ với tớ?
- Mình không thích như vậy, Đavid ạ. Chúng ta có cuộc sống khác nhau. Cậu sống trong đất nước mình, tất cả với cậu ở đây thật tự nhiên. Cậu nghĩ
https://thuviensach.vn
xem - đánh đập người ta gần chết! Ừ thì một kẻ ghê tởm, đê tiện, nhưng đối với cậu và các bạn cậu, đó là chuyện bình thường. Hắn có chết - chả việc gì đến ai! Còn mình thì không cảm thấy ở nhà, nhiều thứ thật xa lạ với mình. Mình thấy thương ba me mình biết bao! Me khóc thầm hàng đêm, buồn nhớ tổ quốc mình, nhớ cha mẹ, anh chị em, nhớ bánh mì Paris, nhớ đường phố Paris. Ba thì cảm thấy có lỗi vì đã kéo cả nhà về đây. Nói chung, cuộc sống của chúng tôi ở đây không ổn. Mình cũng mong cảm thấy như mọi người, nhưng không được. Chắc là ở bên trong, mình là người khác…
- Mari… - tôi không biết nói gì, - Mari, mình đi đâu đó đi? Đi xem phim hay là vào quán caphê…
- Không, mình không muốn gì cả. Mình đi về nhà đây, ba me sẽ lo lắng. - Thì mình gọi điện!
- Nhà mình không có điện thoại, ba xin mãi mà không được… - Vậy để tớ tiễn cậu. Hơn nữa me cậu hứa đãi tớ bánh nướng, mà cũng có thể, tớ sẽ thử cả cà phê nữa.
- Thôi được, mình đi đi, - cô ấy mệt mỏi trả lời, - Tôi đã vướng vào ai đây? Lẽ ra cậu nên đá bóng ở sân nhà chứ không nên đi tán tỉnh một cô gái đã trưởng thành…
- Ê, cô gái trưởng thành, cả hai ta đều mười tám nhé! - Tôi phá lên cười. - Thôi được, cậu già hơn khoảng một - hai tháng - thử nghĩ xem, sự khác biệt to lớn quá nhỉ!
- Phải, rất tiếc, đó là sự khác biệt rất lớn. Rồi cậu sẽ chóng hiểu ra thôi.. Rapha đuổi kịp chúng tôi ở ngoài phố.
- Chào Mari! Anh bạn, mình muộn buổi tập rồi, cậu bắt đầu bỏ tập rồi đấy. - Không, Rapha ạ, hôm nay tớ không thể. Tớ phải tiễn Mari. - Ái chà! Mari, cậu ta làm sao thế? Đăng ký làm chú rể của cậu à? - Đavid, Rapha nói đúng đấy. Cậu đi tập đi. Còn trả lời câu hỏi của cậu,
Rapha, tôi xin trả lời: các cậu còn cần phải lớn đã. Việc các cậu luyện cơ bắp và học được đánh nhau không có nghĩa là các cậu đã lớn.
Mari quay đi và nhanh nhẹn đi ra bến xe.
- Rapha, - tôi chạy theo nàng - cậu đi việc cậu đi, tớ không đến đâu.. Khi tôi đuổi kịp Mari, xe điện vừa đến. Chúng tôi cùng lên xe, nói với nhau mấy câu vô nghĩa.
https://thuviensach.vn
- Mari, tại sao cậu sáng nào cũng đi học muộn thế?
- Mình bỏ qua những chuyến xe đầy người. Chen chúc, đứng suốt chuyến đi sát cạnh các hành khách khác thật khó chịu. Mà thỉnh thoảng có những đàn ông bốc mùi. Có lúc mình đi bằng taxi xuyên tuyến, có lúc taxi thường. Hầu như toàn bộ học bổng của mình chi cho đi lại…
Ra khỏi xe, cách bến khoảng hai mươi mét, chúng tôi nhìn thấy Đầu đen, mắt còn thâm tím. Nó đang sôi nổi kể gì đó với hai đứa khác. - Chào Đầu đen!
- Xin chào, ngời anh em. Đavid. Tôi là German, gọi là Ghera. - Ghê nhỉ, cậu còn biết cả tên tôi nữa cơ đấy… Ghera.
- Thì các anh gọi tên nhau còn gì… Tôi nhớ tên anh, Rapha và còn người nữa.
- Tốt nhất là quên đi, Ghera. Sẽ khỏe hơn đấy. Còn nếu cậu thấy ai ngoài phố bắt nạt Mari, lột da nó ra, nếu không tôi sẽ buồn lắm…Cậu là uy tín ở đây. Được không?
- Đừng lo, người anh em,- Đầu đen ngoác miệng ra cười.- Sẽ không ai dám động một ngón tay đến Mari, tôi sẽ xẻo tai!
- Cậu tìm được tiếng nói chung với bọn họ nhanh thật, tôi không ngờ đấy - Mari trầm ngâm nói - hay là cậu cũng sẽ uống bia với họ trong cửa hàng nữa? -Tại sao không chứ? Không nên xa rời quần chúng. Nhưng cậu biết rồi, tớ chỉ uống sữa!
Câu đùa của tôi hoàn toàn là sự thật. Tôi thực sự chưa hề thử một giọt chất cồn trong đời, thậm chí cả bia,và ở nhà cũng chẳng bao giờ thấy ba tôi nhấp môi. Vẫn một chai cô nhăc mà mẹ cứ nâng lên, đặt xuống trên bàn đãi khách suốt mấy tháng. Thật là lạ bởi Gavar, vùng núi cao, lạnh, nơi xuất thân của ba tôi, vốn nổi tiếng chính vì dân nhậu của mình. Tất cả các câu chuyện tiếu lâm về sâu rượu ở Armenia - là về dân Gavar. Nhưng ba tôi, và theo ông là anh em tôi, nói chung không động đến chất cồn. Chỉ mấy năm sau, khi đã ở Nga, tôi dần dần quen với việc sử dụng hạn chế chất cồn.
Khoan đã, Mari, làm sao mà tớ lại lần đầu đến nhà cậu với hai tay trắng được? Xem kìa, ở cửa hàng trên phố có bán dưa hấu, dưa bở - hay là mua nhé? - Đavid, không ai chính thức mời cậu cả.
https://thuviensach.vn
- Thế đấy. Không lẽ tất cả người Pháp đều không hiếu khách như vậy? Nhưng cậu một nửa là người Armenia, vậy thì cậu ít ra là năm mươi phần trăm phải là người hiếu khách chứ! Mà nhỡ me cậu gặp chúng ta ở cổng và mời tớ thì sao?
- Không đâu. Hay là cậu muốn để ba me tớ đón cậu với bánh mì và muối, vỗ tay chào đón, cảm ơn rối rít vì cậu đã cứu cô con gái ngu ngốc, bất hạnh, kẻ hồi hương yếu đuối, khỏi lũ maphia đáng sợ?
Nhưng tôi đã mua xong khoảng chục cân vừa dưa hấu vừa dưa bở. - Nghe này, anh bạn, - tôi nói với người bán hàng - anh có trợ tá không? Bảo họ đem hộ tôi dưa…
- Tôi biết ông Azat9(1) sống ở đâu, - người bán hàng mỉm cười. - Chúng tôi sẽ đem đến ngay.
- Cảm ơn anh bạn! Tôi không biết là bố của Mari tên là Azat. Đây, anh cầm lấy một rúp10(2) này đi
- Phải, phải, tên là Azat. Bỏ đi, chàng trai, không cần tiền đâu. Mari, đi vượt lên khoảng mươi mười lăm bước, dừng lại.
- Cậu sao thế, Đavid, muốn cả phố biết cậu à? Nếu ngày mai có ai khác tiễn tớ, sẽ là tin mới cho tất cả mọi người. Ai cũng sẽ hỏi: thế còn cái chàng anh hùng trẻ tuổi đeo ba lô ấy đâu rồi?
- Người khác - ý cậu là gã nghiên cứu sinh ấy à? Nhân tiện, anh ta có tăm hơi gì không?
- Thế cậu không thấy là không phải việc của cậu à?
- Không, Mari ạ, tớ không thấy thế. Anh ta có đến hay không đến, chuyện ấy còn chưa rõ, nhưng hiện tớ đang ở đây. Mà này, thế quan hệ của anh ta với Giôko thế nào? Hay là họ đã kết bạn?
- Anh ấy không bao giờ tiễn tớ quá bến xe. Theo đề nghị của tớ. - Và cậu có thể thích một gã như vậy?
- Tại sao không? Anh ấy rất trí thức và thông thái.
- Ừ, ừ, trí thức đến mức không quan tâm xem tại sao không thể tiễn cậu đến tận nhà, không hỏi xem liệu bọn du thủ đường phố có bắt nạt cậu không? Không khó để đoán ra rằng một cô gái như cậu không thể không thu hút sự chú ý của đám “hiệp sỹ’ ấy!
https://thuviensach.vn
Hai má Mari đỏ bừng, nhưng cô không nói gì. Chúng tôi yên lặng đi về nhà cô ấy. Tôi đã đúng: madame Xilvia ra mở cổng, tay cầm điếu thuốc lá: - Ô, Đavid! Thật vui lại gặp cậu. Vào đi, hôm nay tôi không cho cậu về nếu chưa thết đãi cậu.
- Madame Xilvia, thế có cần sự đồng ý của Mari không ạ?
Bà phá lên cười:
- Không, tất nhiên rồi, nhưng ta biết, nó cũng vui là cậu ở đây! - Có vẻ như cô ấy giấu rất kỹ niềm vui sướng của mình. - tôi thở dài. Vừa lúc đó, người trợ tá của ông bán hoa quả chở dưa hấu và dưa bở đến bằng xe môtô.
- Cảm ơn con trai, vì đã giúp đỡ. Không biết ông Azat kịp đặt hàng lúc nào nhỉ - Madame Xilvia thắc mắc.
- Me à, không phải ba đâu, Đavid mua đấy. - Mari nói vẻ bất cần, nhưng trong giọng cô ấy, tôi cảm thấy chút tự hào vì tôi.
- Cảm ơn cậu, Đavid! Vào đi, vừa hay chúng tôi đang có khách: Aiđa, em họ của ông Azat và con gái cô ấy, Cristina. Và Tereda cũng có nhà. Tôi cảm ơn madame Xilvia và bước vào. Khách khứa ngồi quanh chiếc bàn to dưới giàn nho và họ đang bàn luận gì đó rất sôi nổi. Thấy tôi, họ im bặt. Rõ là Tereda đã kịp thì thào gì đó với bà cô và đứa em họ, khi chúng tôi còn ở ngoài cổng.
- Đavid, cậu có thể vào nhà rửa tay, - madame Xilvia nói. - Mari sẽ dẫn cháu.
- Để Mari thay đồ, con sẽ dẫn anh ấy, - Tereda nhập cuộc
Ngay từ phút đầu tôi đã cảm thấy rằng qua Tereda, tôi đã có một đồng minh trong nhà này. Đặt ba lô xuống hiên, tôi bước theo cô bé.
Phòng tắm rất rộng rãi và sạch sẽ. Bồn cầu sáng bóng - cạnh đó là bồn bide (của hiếm thời ấy), cái bồn tắm bằng gang, rất nhiều khăn tắm, trên cửa sổ là ô cửa nhỏ nhìn xuống sân. Tôi đã biết là nhà Mari có người giúp việc dọn dẹp (khi ấy cũng là chuyện hiếm), đó là một người phụ nữ trung niên khiêm nhường.
Rửa tay xong, tôi bước ra sân nhà đầy nắng. Đã là những ngày cuối tháng Mười, cái nóng mùa hè đã qua đi, trời ấm áp và dễ chịu. Trên đầu tôi, hàng
https://thuviensach.vn
trăm chùm nho vàng, đen và trắng trong những túi vải xô nhỏ. Xa hơn một chút là cây dẻ khổng lồ vươn cành, quả đã chín.
- Đavid, đây là Cristina, con gái của cô em họ Aiđa. Cristina học nghề diễn viên, đang học năm thứ nhất trường cao đẳng sân khấu, Và đây là Aiđa và chồng cô ấy, Varugian, chú ấy là kỹ sư hóa, cũng từ Pháp về, nhưng mà từ thành phố Lion, - madame Xilvia giới thiệu chúng tôi với nhau.
Mari bước tới, cô mặc đồ thể thao trắng, đỏ, rất hợp. Tôi khó khăn lắm mới rời được mắt khỏi cô ấy, cảm thấy mọi người đều đang quan sát chúng tôi. - Mari, Đavid, - madame Xilvia tiếp tục, - chúng ta vừa ăn món dolma hè11(1). Ngon lắm! Thế nào, có ăn không?
- Có ạ, - Mari quyết định thay tôi.
- Anh học ở đâu, Đavid? - Cristina kháu khỉnh, nhanh nhẹn, tò mò hỏi - Ở trường Tổng hợp, khoa Luật.
- Anh học năm thứ mấy?
- Năm thứ hai, - tôi miễn cưỡng trả lời
- Thế mà em cứ tưởng anh học năm thứ tư hoặc thứ năm
- Rất tiếc là không phải. Đa số bạn bè của Mari là nghiên cứu sinh..nhưng cũng có lúc cô ấy nới lỏng thước ngắm.
- Mari, thế bạn nghiên cứu sinh của chị là ai? - Cristina hỏi. - Các con, món dolma xong rồi,! Đavid, cháu muốn mấy miếng? - bà chủ cắt ngang câu chuyện của chúng tôi.
- Cảm ơn madame Xilvia, mỗi thứ một miếng ạ.
- Ít thế thôi à? Để cô bỏ thêm…
Tereda đem đến phomat, bánh mì def ravas, rau xanh, một âu súp và cuối cùng là nước chanh ‘tarkhun” và một chai rượu vang trắng.
- Ôi, các vị làm gì thế này! - Mari thốt lên kinh hãi đầy vẻ kịch sỹ. - Vị khách này của chúng ta, một luật gia tương lai, vận động viên cấp một - xin nhớ cho, vận động viên vật! - Chỉ uống sữa. Xin đừng làm hỏng chàng trai trinh bạch!
Mọi người vui vẻ cười phá lên. Tôi nuốt hận và cũng ngoác miệng ra cười: - Cristina, cô thấy câu lạc bộ kịch sinh viên của chứng ta đã khai mở những tài năng như thế nào? Hay là nhận thêm một cô nàng tóc vàng, dáng cao nữa
https://thuviensach.vn
vào trường cô? - Các con, thôi, trêu nhau thế đủ rồi, thật là tìm được trò, - mẹ Mari can thiệp.
Tôi cảm thấy lúng túng khi bị là trung tâm chú ý của ngần ấy phụ nữ, vì vậy tôi im lặng và tập trung vào món dolma. Nhận thấy sự bối rối của tôi, madame Xilvia quay sang tôi:
- Đavid, cháu không thể tưởng tượng được Paris đẹp thế nào vào cuối thu đâu, nhất là bên bờ sông Xen! Hàng ngàn người bơi thuyền, đi tàu thủy trên sông. Âm nhạc khắp nơi, vô số quán caphê và nhà hàng, đầy hải sản - tôm hùm, ốc, cua bể. Và mọi người thật lịch sự, thanh lịch! Mỗi khi nhớ đến những điều đó và nghĩ rằng mình sẽ không được thấy những thứ đó nữa, cô thấy buồn lắm.
- Thôi me, me lại nói chuyện đó rồi… Mari xua tay, - Khách của nhà ta ốc còn chả biết là gì chứ đừng nói đến tôm hùm.
- Cháu có đọc trong sách, nhưng chưa được thử bao giờ. Tôi thật thà thú nhận. - Còn cậu, Mari, thế cậu đã thử ăn món ếch chưa? Thứ ấy ở đây đầy trong các hang hốc! Tớ rất gớm bọn ếch nhái, nhưng vì cậu, tớ có thể bắt và mang đến. Sẽ hay lắm khi thấy cậu xơi chúng!
- Đavid, thứ ếch mà người Pháp ăn, khác cơ, ở đây không có đâu. Ngoài cửa có tiếng chuông reo.
- Ba về đấy, - Tereda reo lên và chạy ra mở cửa. Một người đàn ông cao, tóc sáng màu, khoảng năm mươi tuổi, dáng gầy, vẻ nghệ sỹ, bước vào cùng với một người tóc đen, tầm thước, hơi mập và đeo kính.
- Đây là ông Azat và Varugian. - Madame Xilvia hoan hỉ.
Theo tôi hiểu thì người đeo kính là chồng của cô Aiđa.
- Xin chào lớp trẻ, - ba của Mari vui vẻ, - hẳn là chàng trai trẻ này là Đavid…
- Xin chào bác Azat, chào chú Varugian, - tôi bắt tay hai người đàn ông mới vào.
- Tôi định mua dưa hấu, nhưng Ghêvorg, người bán hàng nói là có anh chàng đi cùng Mari đã mua cả dưa hấu lẫn dưa bở rồi. Thế nào, Đavid, bây giờ chúng ta sẽ thưởng thức dưa hấu và dưa bở của cậu, nhưng trước tiên - hãy làm món gì đó chắc dạ hơn. Xilvia, bà có gì đãi chúng tôi đấy?
https://thuviensach.vn
- Món dolma hè rất ngon, cũng như tất cả các món ông thấy trên bàn đấy. Tôi có thể đem thêm rượu vang đỏ. Mọi người chúng tôi đã ăn rồi. Đồng hồ chỉ bảy rưỡi tối.
- Xin cảm ơn vì đã thết đãi, - tôi đứng dậy. - Cháu đã ở đây hơn một tiếng rồi, cháu về đây ạ.
- Sao thế, Đavid! - Ông Azat phản đối (khác với mấy người phụ nữ, ông phát âm tên tôi chính xác, không thay chữ “a” thành “ê”). - Ngồi xuống đã, chúng ta còn phải ăn dưa hấu của cháu! Xilvia sẽ mời cháu caphê và đồ ngọt. Hãy ở lại thêm khoảng bốn mươi phút nữa, nhiều nhất là một tiếng, không hơn.
Trong thâm tâm, tôi không muốn rời khỏi đây.Tôi thấy những con người này thật dễ chịu, và tất nhiên, muốn ở lại thêm với Mari, người đang yên lặng và trầm ngâm điều gì đó. Nhưng mấy lần tôi bắt được cái liếc nhanh của cô ấy và đoán ra rằng cô ấy đang dò xét tôi - rõ là cô ấy chú ý hành vi của tôi trong gia đình cô ấy.
Ông Varugian từ chối bữa tối và quay sang tôi:
- Theo như tôi hiểu, Đavid, cậu học với Mari. Cậu chuyên ngoại ngữ gì? Cũng tiếng Pháp à?
- Không ạ, cháu học luật
- Luật - một ngành rất tốt và lợi nhuận cao ở nước ngoài. Còn ở đây thì luật pháp gì? Các cơ quan đảng đã quyết định hết các mức trừng phạt, tòa án và thẩm phán thực tế chỉ còn phải tuyên án thôi. Còn luật sư… vai trò của anh ta thực nực cười: ai thèm nghe anh ta cơ chứ! Mà thôi, cậu phải biết rõ hơn… Trong gia đình cậu có ai làm luật gia không?
- Dạ, có bố cháu theo chuyên ngành luật, nhưng không hành nghề ngày nào. Ông ấy là nhà báo, tổng biên tập tạp chí ạ.
- A ha, - ông Azat thốt lên, - ông ấy là người có vai vế! Và rõ là rất thông minh, một khi ông ấy được trao chức vụ như vậy, - ông lịch thiệp nói thêm. - Đavid, - madame Xilvia quay sang tôi, - Mari không biết bố mẹ cháu là ai. Thế mẹ cháu làm gì, cháu có anh chị em không? Nhà cháu sống ở quận nào? - Nhà cháu sống ở ngay cạnh quảng trường Lênin ạ. Mẹ cháu lúc đầu cũnghọc khoa luật, nhưng sau đó chuyển sang sư phạm - bác của mẹ làm hiệu trưởng ở đó. Bây giờ mẹ cháu phụ trách tổ hợp một số vườn trẻ. Cháu có một
https://thuviensach.vn
em trai, em cháu mười lăm tuổi, nhưng nó đã là nhà vô địch quốc gia hạng cân trung bình, lứa tuổi thiếu niên ạ.
Tôi đá mắt thấy Mari đang nghe câu chuyện của tôi rất chăm chú. - Mà Đavid này, cháu có biết cái anh chàng mà cháu và các bạn trừng phạt nặng nề hôm qua bây giờ tình trạng thế nào không? - ông Azat hỏi. - Mà tôi cũng chỉ mới được biết qua Mari rằng hắn ta đã quấy rầy con bé lâu rồi, không để nó yên. Con gái không hề nói gì với chúng tôi cả. Chúng tôi cứ nghĩ: chuyện bình thường, cậu thanh niên chỉ không có học cho nên mới đeo bám như vậy, thậm chí có thể thể hiện tình cảm một cách thô bạo. - Không thể không phải lòng Mari được, - cô Aiđa tham gia. - Con bé xinh đẹp như thế, đàn ông nào trụ nổi. Nhưng nó rất kiêu hanh và biết giá trị của mình.
- Dù sao thì, Đavid ạ, - ông Azat tiếp tục, - nếu cậu ta, tên hắn là gì ấy nhỉ… - Giôko, - tôi nhắc
- Ừ… nếu cậu ta gặp tai họa và lạy trời, chết, thì cháu sẽ bị trừng phạt. Cháu có nghĩ về việc đó không?
- Dĩ nhiên là có ạ. Nhưng hắn là tên khốn. Mari, chắc là chẳng kể rằng hắn khủng bố cô ấy, đe dọa bằng dao và súng.
- Cháu nói gì vậy?! Đúng là thằng khốn! - cô Aiđa và chú Varugian phẫn nộ.
- Thật là tin mới, - ông Azat ngạc nhiên, - Con gái, tại sao con không nói gì về việc này?
- Ba à, hắn dọa rằng sẽ giết chết ba nếu ba can thiệp, và con quyết định bằng cách nào đó tự thu xếp cho ổn…
- Nhưng như vậy thật nguy hiểm! Thế nếu hắn ra viện và làm điều không hói kịp thì sao? Nhất là hắn lại có súng.
- Thứ nhất là, - tôi giải thích, - ít nhất nửa năm nữa hắn chẳng ra khỏi bệnh viện, thứ hại là, con chó bao giờ cũng sợ người đã đánh đòn, và cuối cùng là khẩu súng đang ở trong tay cháu ạ.
- Ở tay cháu nghĩa là thế nào? Madame Xilvia nhướng mày, - Khẩu súng đang ở chỗ cháu? Tại sao thế?
- Thì tất nhiên là để bảo vệ Mari, bởi vì một cô gái như vậy ở thành phố này không thể không có súng mà bảo vệ được.
https://thuviensach.vn
- Cậu ấy làm trò đấy, - Mari đỏ mặt.
- Còn nếu nghiêm túc, - tôi tiếp tục, - thì khẩu súng ở trụ sở, chúng cháu đã lập biên bản về việc thu súng. Nếu có chuyện gì với cái đồ mạt hạng ấy và nảy sinh vấn đề trách nhiệm của chúng cháu, cháu cháu sẽ trình ra khẩu súng lục như là tang chứng và trình bày rằng không thể tước được hung khí của gã kẻ cướp này bằng cách khác được, còn nếu hắn ra viện và cư xử biết điều, chúng cháu sẽ nộp súng cho công an như là nhặt được ở ngoài phố thôi. Cháu nghĩ rằng bài học khắc nghiệt này có lợi cho Giôko và hắn sẽ không dám cư xử như vậy nữa với mọi người - không chỉ với Mari mà với cả những người khác. Thành thực mà nói, cháu cảm thấy rằng trừng phạt như vậy và bỏ tù hắn nữa thì hơi quá. Hắn sẽ còn phải chữa chạy lâu, nhưng cũng không loại trừ rằng hắn sẽ bị tàn tật suốt đời.
- Thực sự, Đavid ạ, - Ông Azat trầm ngâm - cậu có nhiều năng khiếu để trở thành một công tố hay là cán bộ an ninh. Nhưng một sự tàn nhẫn làm sao trong một con người Xô Viết đối với kẻ khác! Cậu thấy không - ông tiếp tục - tôi là một nhà tạo mẫu, một thợ may về nước để khởi nghiệp, tạo dựng cơ nghiệp rồi sẽ lại đi. Nhưng tôi bị sa bẫy. Chúng tôi đã trải qua những ngày tháng thật nặng nề! Ơn Chúa, chúng tôi đã sống sót, xoay xở được rồi để xem cái gì tiếp theo. Nhưng tâm lý của cậu - mà cậu là một thanh niên xuất thân từ một gia đình trí thức! - Tôi không sao hiểu nổi. Trên thực tế những gì cậu đã làm là luật rừng, là tòa án Lin-sơ12(1). Thế công an đâu? Cả nửa đất nước này là cộng tác viên của họ. Chả nhẽ không thể giải quyết được những chuyện này bằng pháp luật hay sao? Sẽ ra sao nếu ai đó mạnh hơn cũng đối xử như vậy với cậu hay những người thân của cậu?
- Thưa bác Azat, về lý thuyết, bác hoàn toàn đúng nhưng trên thực tế toàn bộ cơ chế ấy - công an, tòa án - bận làm những việc khác. Chính vì vậy mà đã có những đội dân phòng được thành lập để đấu tranh với bọn lưu manh đường phố. Khi mà không còn cần thiết nữa, tự các đội này sẽ biến mất.
- Như vậy là - Ông Varugran vào cuộc - nhà nước vốn có một số lượng khổng lồ các cơ quan trừng phạt như vậy mà không thể bảo vệ các công dân của mình khỏi bạo lực và đặt việc bảo vệ họ lên vai của một bộ phận khác của xã hội. Đó chính là nội chiến ở dạng thu nhỏ. Hợp pháp hóa bạo lực của một số công dân đối với số khác.
https://thuviensach.vn
- Cháu không đồng ý với chú - Mari phản đối bằng giọng lanh lảnh - chú cứ thử một lần ở địa vị của nạn nhân, khi thằng kẻ cướp ngoáy dao vào mặt chú và cười khẩy “Hay là tao xẻo mũi? Hay là xẻo vú? Nào con chó cái, đừng động đậy, nếu không tao móc mắt” và cứ như vậy một vài tiếng đồng hồ ta cứ đứng đó và run rẩy, trong đầu phỏng đoán chuyện gì tiếp theo… Mọi người cứ đi qua, vờ như không thấy gì đang diễn ra, và ta hiểu rằng mình hoàn toàn đơn độc, không trông chờ sự giúp đỡ từ bất cứ đâu. Mỗi lần cháu ra khỏi nhà là một cực hình: Liệu Giôko có tóm mình hay không? Liệu ba có bị nguy hiểm không? Lũ côn đồ có thể đánh đập ba đến chết! Đavid và các bạn cậu ấy hàng ngàn lần đúng khi đã không để cháu một mình trong hoạn nạn! Mà cháu không hề nhờ họ. Họ cố tình giúp cháu. Cháu rất cảm ơn cậu ấy vì tấm lòng! Cháu khó nói lên điều này với riêng cậu ấy… Đavid là người đàn ông chân chính và bây giờ cháu không còn cảm thấy mình gặp nguy hiểm nữa. Cảm ơn Đavid. Cuộc sống của tôi giờ đã khác và tôi lại cảm nhận được vẻ đẹp của mùa thu…
Tôi ngượng ngùng im lặng, tất cả mọi người quanh bàn cũng im lặng. Madame Xilvia lặng lẽ khóc. Chẳng ai động đến dưa hấu, dưa bở trên bàn. Bỗng có tiếng động cơ xe máy rít lên rất to phá vỡ sự yên tĩnh ngoài phố và giọng đàn ông: “Nhà này à? Có nhầm không? Bấm chuông đi” - mọi người cảnh giác
- Ê Đavid, cậu ở đấy không? - Tôi nhận ra giọng Rapha - Trả lời đi! Tereda ra mở cửa. Rapha đứng sau cô bé, ngoài ra còn hai cậu nữa trong đội của tôi
- Xin chào, Đavid có ở đây không? A ha cậu đây rồi. Tên cháu là Rapha, bạn của cậu ấy. Cháu xin lỗi đã quấy rầy, nhưng vào lúc chín giờ, mẹ cậu ấy gọi điện và hỏi xem cậu ấy có ở chỗ chúng cháu không, bởi bình thường, cậu ấy gọi điện về nhà khi có việc. Các bạn nói là cậu ấy đi tiễn Mari. Mẹ cậu ấy lo lắng, vậy mà cậu ấy ngồi đây ăn dưa hấu. Anh bạn của tôi, cậu có nhìn đồng hồ không đấy? Cậu biết mấy giờ rồi không? Mười một rưỡi? Thôi, đứng lên đi.
Tôi đứng dậy và chào mọi người. Madame Xilvia hôn tôi, và còn đáng bối rối hơn nữa là bất chấp sự phản đối của tôi, đã ấn vào tay tôi cả đĩa bánh nướng to tướng.
https://thuviensach.vn
- Đã lần thứ mấy cháu chưa đụng đến bánh bác làm! Cháu cầm lấy đãi bạn bè đi! Mari, con ra tiễn Đavid đi.
Mari bước ra phố cùng với tôi, tôi chìa bánh cho lũ bạn, trả Mari cái đĩa. Cô ấy chìa tay, không nhìn tôi. Tôi nắm tay cô ấy và cảm thấy sự run rẩy của những ngón tay cô ấy truyền sang tôi.
- Cảm ơn cậu đã ủng hộ mình, Mari.
- Cẩn thận nhé Đavid, mình lo cho cậu
- Các cậu - Rapha khẽ nõi - chỉ mấy ngày mà chàng trai này bị đột biến! Liệu có phải cảm giác của tớ hay cậu ấy thực sự trông giống chú rể nhỉ? Mọi người phá lên cười. Tôi và Mari làm ra vẻ không nghe thấy Rapha. Cuối cùng tôi cũng về đến nhà.
- Đavid, vào chỗ ba - Ba tôi cất giọng. Ông ngồi đợi tôi bên bàn, trong phòng làm việc của ông. Mẹ ngồi cạnh ba trong hiếc ghế bành. Có thể thấy là không thoát được một cuộc nói chuyện nghiêm túc.
- Đavid, mấy giờ rồi? - mẹ nghiêm giọng. - Con ra khỏi nhà từ sáng sớm, nửa đêm mới mò về, cả ngày không gọi điện, không nhắn tin. Mà con biết ba mẹ sẽ lo lắng, nhưng con không thèm để ý. Đó là ngày hôm nay. Còn tối hôm qua, khi con về nhà, quần áo đầy máu, con nói dối là đi tập, có chuyện gì vậy? Tại sao con không nói cho biết vì sao quần áo con lại dinh máu? Cô gái ấy là ai mà bạn bè cô ta lại tìm ra con? Con có thể giải thích cho bố mẹ một cách trung thực và rành rẽ được không? Và rồi còn việc đàn đúm của con với Rapha. Bố mẹ biết bố mẹ nó, họ là những người tốt, nhưng ai cũng biết rằng Rapha - một thanh niên tính tình rất không ổn định, rằng nó đã có vấn đề với pháp luật, mà là vấn đề nghiêm trọng. Tính cách hay nổi cơn thịnh nộ như nó cộng với hành vi vô trách nhiệm có thể dẫn tới bi kịch, giết người, còn ai biết những chuyện gì nữa!
- Đavid, - ba tôi tiếp lời mẹ, - đã đến lúc trưởng thành rồi con ạ, chỉ cần một bước sai - toàn bộ cuộc sống tương lai của con sẽ thành vấn đề lớn. Ba có thể giải thích sự hung hăng, nông nổi của con là do độ tuổi, ước muốn của chàng trai trẻ muốn tự khẳng định mình. Ba cũng không thể cấm con chơi với Rapha, các con là bạn cùng khóa, hơn nữa cậu ta cũng có những điểm tốt, cậu ta có thể là một chàng trai nhân hậu, vui tính. Nhưng con hãy biết: lòng can đảm cũng đòi hỏi trí tuệ. Có thể tấn công một con voi hay mấy chục kẻ có vũ trang,
https://thuviensach.vn
- nhưng đó không phải là lòng can đảm, đó là sự ngu xuẩn! Nếu xét theo câu chuyện đầy sự khâm phục của con, thì con chả sợ gì cả. Nhưng như thế có phải là bình thường không? Làm sao một người với tâm lý bình thường lại không sợ điều gì cả, cứ như anh ta là đấu sĩ? Còn bây giờ con hãy trả lời ba mẹ cho cụ thể: vì đâu mà quần áo con hôm qua dinh máu và cô gái xuất hiện trong đời con đó là ai? Theo lời mẹ thì ba hiểu rằng cô gái ấy là vận động viên bóng chuyền hay bóng rổ gì đó, rằng cô ấy đẹp, thậm chí rất đẹp, rằng cô ấy là người hồi hương. Ba khuyên con nói thật, con trai ạ. Nếu con nói dối như tối qua, ba sẽ cân nhắc nghiêm túc khả năng gửi con vào trường quân sự. Con là một thanh niên khỏe, không ngu đần, ở đó sẽ có những người nghiêm túc hơn chăm lo đến việc giáo dục con một cách căn bản hơn là bố mẹ. Con sẽ gây dựng binh nghiệp, - cũng có thể, đó là tương lai của con? Trong họ nhà mình, như con đã biết, không thiếu gì quân nhân.
Trong suốt thời gian đó tôi cuống cuồng nghĩ câu trả lời cho có sức thuyết phục.
- Máu trên quần áo của con, - tôi bắt đầu - bị giây vào ở trụ sở, khi chúng con khống chế một tên côn đồ bị đánh trong một cuộc ẩu đả ngoài phố, còn cô gái - là sinh viên khoa tiếng Pháp, khoa Ngoại ngữ của trường con, cô ấy giúp con học tiếng Pháp.
- Hay nhỉ, ở đâu bỗng xuất hiện cô gái tốt bụng, chuyên gia tiếng Pháp thế? Theo như mẹ hiểu thì cô ta đồng thời lãnh luôn trách nhiệm giáo dục con, - mẹ tham gia. - Cũng muốn biết xem cha mẹ cô ta nhìn nhận sự nỗ lực hết mình này thế nào?
- Ba mẹ ơi! sao ba mẹ cứ bắt bẻ từng lời của anh ấy thế nhỉ - thằng em tôi vừa về đến nhà đã tham gia luôn, - Có gì đâu, anh ấy chỉ ở chỗ cô gái hơi muộn!
Em trai tôi học lớp chín. Sau khi nó trở thành vô địch Liên Xô môn đấm bốc cho lứa tuổi thiếu niên, huấn luyện viên của nó, nhà vô địch Olimpic và là một nhân vật có uy tín lớn trong nước cộng hòa, Vlađimia Ênghibarian đã rất nhiệt tình và bền bỉ thuyết phục bố mẹ tôi đồng ý chuyển nó từ hệ ban ngày sang hệ ban đêm - để nó có cơ hội tập thể thao tích cực hơn. Thoạt đầu ba mẹ tôi phản đối, nhưng không thể khuất phục được em tôi và đành phải đồng ý.
https://thuviensach.vn
- Còn con nữa! Tốt hơn là im nghe, chứ không phải nói, - mẹ tôi kêu lên. - Gia đình gì đây không biết! Như là trường Nghệ thuật quân sự! Đến khi nào thì các con mới coi nhiệm vụ hàng đầu của mình là học tập, như mọi đứa bình thường khác? Thôi được rồi, Đavid, thế tại sao con không gọi điện từ nhà con bé - hình như là Mari? - và sao không báo trước là con sẽ về muộn?
- Nhưng nhà họ không có điện thoại, họ đã nhiều lần làm đơn xin đủ các cấp rồi, nhưng lần nào họ cũng bị từ chối dưới đủ lý do. Nhân tiện, bố có giúp được họ không ạ?
- Theo như ba hiểu thì là để đền bù cho sự tiến bộ ngôn ngữ của con? - Ba à, con xin ba đấy! Họ là những người trí thức, nhân hậu. Ba của Mari là một nhà tạo mốt, một thợ may tuyệt vời, còn mẹ cô ấy - một phụ nữ Pháp chính hiệu, giúp đỡ chồng, bác ấy may cũng rất đẹp, họ có nhiều khách hàng, trong đó có nhiều nghệ sỹ, nhạc sỹ nổi tiếng. Việc không có điện thoại rất cản trở việc thu xếp công việc một cách bình thường.
- Thế tại sao những nghệ sỹ, nhạc sỹ nổi tiếng ấy không giúp đỡ nhà tạo mốt, thợ may trí thức ấy? Họ chờ đợi sự xuất hiện của một sinh viên dốt môn tiếng Pháp và ra tay làm điều thiện à?
- Cũng có thể họ không nhờ ai? Con tự quyết định giúp họ, chứ không phải họ nhờ, đây là ý tưởng của con. Con muốn làm gì đó tốt đẹp cho những con người ấy.
- Ba hiểu, đặc biệt là con muốn làm điều này cho Mari.
- Tại sao không? Đó là một cô gái đặc biệt cao quí.
- Thôi được, ba chỉ còn biết vui mừng rằng con có thể xác định được phẩm giá con người nhanh và chính xác như vậy, - Ba tôi kết thúc câu chuyện.
https://thuviensach.vn
Chương
5
Những ngày lễ tháng Mười Một sắp đến. Cả tháng nay trong khu vực của trường diễn ra các cuộc tập dượt của sinh viên: nhiệm vụ của chúng tôi là phải đi đều bước trước khán đài của chính phủ, phải đồng thanh hô, to nhất có thể, các câu khẩu hiệu. Đội diễu hành thể dục, thể thao được đặc biệt chú ý. Các cô gái và các chàng trai mặc đồ thể thao ngắn, gần như là để trần, mặc dù vào thời gian ấy của năm đã khá lạnh, đi qua quảng trường, biểu diễn các bài tập. Hai bên đoàn diễu hành là các đội viên dân phòng đi kèm đề để ngăn chặn mọi người từ đám đông chen lấn vào đội diễu hành.
Mỗi tổ chức phải đóng góp một cái gì đó mới mẻ, rực rỡ cho “đầu tầu” - một xe tải trang hoàng cờ quạt, biểu ngữ, quốc huy và biểu tượng của tổ chức của mình. Các nam nữ sinh viên được phát đồng phục thể thao mới, hoa giấy đủ màu, những băng biểu ngữ với những khẩu hiệu gì đó và ảnh. Phía trước của từng khối có ô tô chở hoặc mọi người vác những hình ảnh của Mac, Anghen, Lênin và chân dung những nhà lãnh đạo đang còn sống - kích cỡ nhỏ hơn.
Thủa ấy, một số trong chúng tôi, dù còn ngây thơ về chính trị, đã tự hỏi mình: một đất nước không lấy gì làm giàu có, còn đang thiếu thốn mọi thứ, lại tiêu phí một khoản khổng lồ nhường ấy cho một sự vô bổ, kệch cỡm, thần kinh như vậy để làm gì? Ngoài ra, cả đống đồ lễ hội như vậy sẽ phải được cất ở đâu đó để bảo quản, nhưng theo lẽ thường, sau một năm kiểu gì cũng thành vô dụng. Vậy là nảy sinh ra đất làm ăn bao la cho cái gọi là “lao động” của các cán bộ quản lý vật tư, nghĩ ra ngày càng nhiều trò mới để moi các tư liệu của khổng lồ của quốc gia.
Hình thành cả một đội ngũ các họa sỹ trang trí, chuyên vẽ chỉ Lênin, Mac, Enghen, và các nhà lãnh đạo hiện hành. Ai cũng biết, ai là người vẽ Khơrusop giỏi, ai vẽ Mac tốt. Một số hội viên hội Họa sỹ cả đời chỉ vẽ một lãnh tụ, trường hợp khá hơn thì vài lãnh tụ và nhận khoản tiền khủng từ nhà nước.
https://thuviensach.vn
Các vị lãnh đạo ở các cấp khác nhau ganh đua với nhau, xem ai tổ chức ngày lễ tháng Mười vĩ đại to hơn, tưng bừng hơn. Nếu ngân sách không đủ thì các đơn vị làm ăn, nhà máy, công xưởng đóng trên lãnh thổ đó phải “tìm kiếm nguồn lực” của mình. Các trường đại học kêu gọi sinh viên, các trường phổ thông thì kêu gọi phụ huynh. Ai cũng phải giúp những gì có thể để “hỗ trợ bộ mặt” của cơ quan mình. Sau đó, trong các cuộc họp chi bộ, công đoàn và đoàn thanh niên, sẽ bàn về thành tích của việc tiến hành lễ hội, làm rõ khiếm khuyết, trừng phạt các nhân viên không biết điều. Sự trừng phạt có thể theo ngạch đảng và cũng có thể theo đường hành chính, có người thậm chí còn bị cách chức. Biết bao số phận con người bị đốn gục vì mấy trò vớ vẩn đó!
Trường đại học Tổng hợp của chúng tôi thi đua với trường đại học Bách khoa, trường đại học lớn thứ hai ở Erevan với hai mươi lăm nghìn sinh viên. Trong nội bộ trường cũng có thi đua: khoa Luật, khoa Sử, khoa Ngôn ngữ và các khoa khác. Các thành phố, các nước cộng hòa thi đua với nhau trong việc thu hút đông đảo quần chúng, sự hoành tráng, rực rỡ của các cuộc diễu hành. Đặc biệt nỗ lực là Grudia,Agiecbaigian và các nước cộng hòa Trung Á: ai huy động được đông người hơn? Ai trưng diễn được những bức chân dung to nhất, rực rỡ nhất của các lãnh tụ đang sống? Ai chứng tỏ một cách thuyết phục hơn về lòng trung thành với Matxcơva và lý tưởng cộng sản?
Trong dân chúng thông thường kỷ niệm mấy ngày lễ tháng Mười Một khác nhau, hoặc ở nhà với gia đình, bạn bè hoặc ở ngoài trời, tùy khả năng. Mỗi phương án, đối với chúng tôi, những sinh viên năm thứ hai đều có điểm cộng và trừ. Cuối cùng thì chúng tôi quyết định tổ chức dạ tiệc tại nhà bạn của chúng tôi, cậu Xérgây, sinh viên khoa Ngôn ngữ: bố mẹ cậu đi nghỉ ở Kislovodxk và để cậu ta và em gái, cũng là sinh viên, ở nhà - một căn hộ ba phòng cách trường không xa. Chúng tôi - nghĩa là tôi, Rapha, Xérgây, Gheorghi và khoảng mươi, mười hai bạn nữa - trong suốt mấy ngày liền cố gắng tổ chức sự kiện này. Chúng tôi kiếm được đĩa nhạc nhảy, mua phomat, rượu vang và rượu mùi “phương Nam” (thực thà mà nói, thứ đồ uống thật kinh khủng, nhưng khi đó rượu mùi đang là mốt mà lại rẻ bèo nữa), một ít đồ ngọt. Cần phải nói rằng tôi đã chuẩn bị rất kỹ càng cho buổi dạ tiệc sinh viên đầu tiên của mình: bởi tôi muốn gây ấn tượng thật “khủng” với Mari. Sau một
https://thuviensach.vn
lúc im lặng, trong thời gian rõ ràng là trong nhà diễn ra tranh luận sôi nổi, cô gái đã chấp nhận lời mời của tôi.
Sau cuộc tuần hành, Mari đợi ở cổng trường, trong khi tôi nộp lại các biểu ngữ và các dụng cụ linh tinh khác cho người phụ trách vật tư để bảo quản. Cô ấy không thể về nhà: mọi ngả đường đều bị cấm, giao thông công cộng, kể cả taxi cũng không hoạt động, và phải chờ đến tận chiều, giao thông trên phố mới được cho phép trở lại. Sau khi đi lại rất lâu và vô chủ đích ngoài đường, tôi và Mari đến gần nhà tôi và tôi, bất ngờ với chính mình, đã mời cô ấy vào nhà. Tôi rất muốn để ba mẹ tôi gặp cô ấy. Thoạt đầu Mari cương quyết từ chối, nhưng rồi cô ấy xuôi theo đề nghị của tôi - tôi rất dai dẳng, mà cô ấy chắc cũng tò mò muốn làm quen với ba mẹ tôi. Tuy vậy cô ấy vẫn ngần ngại.
- Liệu ba mẹ cậu sẽ nghĩ gì Đavid? - Cô ấy cứ khăng khăng - một cô gái không quen biết, không báo trước, không được mời, tự nhiên đến… Thôi, mình không đi đâu. Đừng có đòi nữa. Điều này là không thể! Tớ không thể…
- Nghe này, Mari, bây giờ mới có gần một giờ, chúng mình sẽ làm gì hơn bốn tiếng nữa? Tất cả các quán đều đóng cửa, xung quanh toàn đám đông, chen chúc, bọn mình biết đi đâu? Thôi vào nhà mình đi, cậu nghỉ ngơi. Ba mẹ mình là những người hiện đại.
- Không, cậu đi đi, tớ chờ
- Cậu không thấy là cậu nói vớ vẩn à?
- Không thấy
- Đi thôi, đi thôi!
Tôi gần như túm lấy tay Mari kéo đi trước những cái nhìn ngạc nhiên của mọi người qua đường. Mất năm phút thuyết phục cô ấy ở dưới cổng. Rồi chúng tôi đi tiếp, khi lên cầu thang, tôi lại dừng lại, lại thuyết phục Mari đang cố níu lại khi đi lên nhà tôi. Cuối cùng chúng tôi cũng leo đến tầng tư, nơi có căn hộ của nhà tôi. Nắm chặt tay Mari, tôi cũng ngạc nhiên về sự can đảm của mình, bấm chuông. Còn phải nói! Lần đầu tiên tôi đưa một cô gái về nhà và tôi cảm thấy thiếu tự nhiên thế nào ấy.
Mẹ ra mở cửa và sửng sốt nhìn chúng tôi. Tuy nhiên mẹ nhanh chóng khống chế được nỗi ngạc nhiên, lại biến thành một bà chủ hiếu khách.
https://thuviensach.vn
- Vào đi, vào nhà đi các con. Mari, bác rất vui được làm quen với cháu. Cháu xinh quá, cao thật! Bác vẫn nghĩ người phụ nữ cao nhất ở thành phố này là bác, té ra cháu chả kém gì!
- Chào bác ạ! Đấy là Đavid cứ bắt cháu vào, thật bất tiện quá, bác đâu có đợi khách - Cô bạn đồng hành của tôi ngượng ngùng. Ba cũng từ phòng làm việc bước ra để chào chúng tôi.
- Chào các bạn trẻ! Đavid, Mari còn đẹp hơn là con mô tả, đúng là một minh tinh màn bạc, bước ra từ bìa tạp chí nước ngoài! Làm sao mà cô ấy lại để mắt đến con nhỉ?
- Chào bác ạ! Bác cứ nói thế, Đavid là một người rất được nể trọng trong các sinh viên ạ.
- Sao, Đavid là người được nể trọng à?
- Các bạn trai nể trọng bạn ấy, còn nhiều bạn gái của cháu thích bạn ấy ạ. - Kỳ diệu thật! Một tin đáng ngạc nhiên như vậy thì phải ăn mừng thôi. Mẹ nhanh chóng bày bàn tiệc, bốn chúng tôi ngồi quanh bàn. Mari toàn từ
chối các món ăn, nhưng mẹ rất cương quyết. Dần dần, cùng với đồ ngọt và hoa quả, cậu chuyện rôm rả.
- Cháu có nhớ Pari không? - Mẹ hỏi
- Dạ, tất nhiên là có ạ! Khi đến đây, cháu mới bảy tuổi, nhưng cháu vẫn nhớ rõ mọi thứ. Khi ấy cháu học lớp ba - ở Pháp trẻ con đi học từ năm tuổi. - Mẹ cháu, theo như bác biết từ lời kể của Đavid, không phải người Armenia.
- Vâng, mẹ cháu là người Pháp. Mẹ tự học tiếng Armenia khi đi nhà thờ vào các ngày Chủ nhật, mẹ cháu nói chuyện với mọi người.
- Sao, mẹ cháu theo đạo à?
- Vâng, mẹ cháu theo đạo Thiên Chúa. Mẹ cháu đi lễ cùng với mọi người. - Vì theo lời mẹ, chúng ta có một Chúa Christô và cũng chỉ có một Kinh thánh. - Mẹ cháu không thấy có sự khác biệt đặc biệt giữa hai giáo phái - Thế còn cháu, Mari, cháu cũng tin Chúa à? - Ba tôi hỏi
- Cháu chưa xác định. Tuy nhiên đôi khi cháu cũng cầu nguyện. - Bằng tiếng gì?
- Bằng tiếng Pháp ạ. Cháu không biết cầu nguyện bằng tiếng Armenia, cháu không được dạy.
https://thuviensach.vn
- Sao thế này, ta không để cho con bé ăn uống gì à? - Mẹ can thiệp. - Mari, cháu lấy bánh rán đi, ngon lắm, còn đây là bánh ngọt “Mikado” để bác cắt cho cháu một miếng.
- Cháu biết không, Mari, bác làm việc nhiều với những người nhập cư. - Ba tiếp tục. - Thế nhà cháu đến đây thế nào? Ba cháu không có cơ nghiệp riêng à? - Ba cháu có hiệu may đồ nam, ba nghĩ có thể gây dựng ở quê hương một chuỗi hiệu may, mở rộng sự nghiệp, sau đó lại quay về Pháp, nhưng không thành. Nhà cháu đã trải qua một con đường khó khăn, nhưng ba nhanh chóng lấy lại tinh thần, ba cháu vốn là một nhà tạo mẫu và một thợ cả tuyệt vời. Bây giờ ba được bố trí là nhân viên xưởng may nhà nước, nhưng ở đó ba chỉ làm
mấy tiếng một ngày, còn lại ba làm việc ở nhà, ba cháu có nhiều khách hàng. Tôi nhìn Mari và nghĩ: cô ấy thông minh biết bao, cư xử thật tự nhiên và đàng hoàng… Và nàng thật thân thương! Vậy mà tôi biết nàng mới vỏn vẹn một tháng…
- Mari, thế nếu có cơ hội, liệu cháu có quay về Pari không? - Mẹ hỏi Rõ là Mari không chờ đợi câu hỏi này. Cô ấy yên lặng cắt miếng bánh ngọt ra thành những miếng nhỏ, lần lượt đưa lên miệng, sau đó đặt nĩa lên đĩa và yên lặng nhìn xuống.
- Chỉ một tháng trước đây, câu trả lời cho câu hỏi ấy chỉ có một - và câu trả lời đó là - Dĩ nhiên, có - cuối cùng nàng lên tiếng - Còn bây giờ cháu không thể trả lời dứt khoát như vậy được.
- Có gì thay đổi trong tháng qua?
Mari không trả lời. Một sự im lặng bao trùm quanh bàn.
- Thế nào các bạn, không ai ăn gì ư? - Ba tôi phá vỡ sự im lặng bất tiện - Bánh ngọt ngon tuyệt vời! Mari, cháu biết không, bác hy vọng sau này sẽ có dịp được làm quen với ba me cháu…
Mari bỗng ngẩng đầu, nhìn mẹ tôi, sau đó nhìn ba tôi:
- Bác hỏi có gì thay đổi trong tháng này ư?... là có Đavid xuất hiện Những lời giản dị của Mari đúng là như sét đánh. Không một ai chờ đợi những lời thú nhận như vậy từ một cô gái mười tám tuổi, lần đầu tiên cùng với chàng trai cô mới quen hơn một tháng bước vào nhà của những người thực sự hoàn toàn xa lạ. Ông bố thông thái của tôi đã phản ứng, theo quan điểm của tôi, bằng một cách duy nhất đúng:
https://thuviensach.vn
- Bác rất hy vọng, Mari ạ, rằng tình bạn với con trai bác sau này không làm cháu thất vọng. Nó có nhiều khiếm khuyết, nhưng có một điều bác tin tưởng chắc chắn: nó là một thanh niên nhân hậu, nó có tư cách của một người đàn ông thực thụ.
- Cháu cũng nghĩ thế - Mari đáp.
Câu chuyện chuyển sang những đề tài khác và giờ thì chủ yếu là giữa mẹ và Mari.
Tôi đi thay quần áo. Tôi diện bộ comple sẫm màu đẹp nhất của mình, áo sơ mi trắng, giày đen, vuốt tóc bằng gômnhư mốt hiện hành và bước vào phòng khách trong vẻ đỏm dáng nhất.
- Các con chuẩn bị đi đâu, Đavid? Đi dạ hội hay hòa nhạc? - Mẹ hỏi - Chúng con đi dạ tiệc, ở đó sẽ có nhiều bạn của con, mà cả họ hàng nhà ta nữa, Rina và Iroma
Rina là con gái của em gái mẹ, còn bố của Iroma, ông Aram Aroian, là chú của mẹ. Cả hai cô gái học ở nhạc viện và nhiều người trong thành phố biết họ. Iroma đã kịp đóng vai chính trong một bộ phim, Rina - một ca sĩ mới khởi nghiệp - đã có những bước đầu thành công. Sau này cô ấy trở nên rất nổi tiếng trong nước cộng hòa của chúng tôi và khắp cả nước, nhận danh hiệu nghệ sĩ nhân dân Liên Xô.
Bố mẹ nồng nhiệt tạm biệt Mari. Có thể thấy rõ là họ rất thích cô ấy. - Mari, cô bé của ta - Mẹ nói với cô - Khi có dịp ở gần đây, cháu ghé vào chơi nhé, bác rất vui!
Chúng tôi bước ra khỏi nhà.
- Cậu biết không Đavid, mình hình dung bố mẹ cậu gần như thế - Mari mỉm cười - Những con người trí thức, rất dễ chịu. Vậy mà sao cậu lại mọc ra hung hãn và hay ẩu đả như vậy?
- Đó là do cậu tác động xấu đến tớ. Trong cuộc sống thường ngày tớ là cậu bé ngoan - tôi đùa lại
Giao thông thành phố đã trở lại. Chúng tôi bắt ngay chiếc xe “Matxcôvich” tư nhân đầu tiên. Mari ngồi ghế sau, khó khăn lắm mới thu xếp được cặp chân dài, tôi ngồi cạnh tài xế và chúng tôi đến phố Cômitas. Mari cũng cần phải thay quần áo. Trong nhà của họ đang có khách: cô Aida và chồng, chú
https://thuviensach.vn
Varugian, con gái Kristina và một phụ nữ có tuổi nào đó cùng con trai, một người đàn ông khoảng ba mươi tuổi, đã béo bụng, miệng ít cười. Tất cả những người có mặt đều là người hồi hương - tôi có thể phân biệt họ với người địa phương không mấy khó khăn. Mà thực ra cũng không khó nhận ra họ; thậm chí cả những người đã sống ở đây một thời gian dài: phong cách nói năng, ăn mặc, vẻ ngoài châu Âu của họ đã làm lộ họ. Dân địa phương trông đơn giản hơn, có thể ăn mặc không nghèo hơn, nhưng theo cách khác: trong những đồ may vụng, rộng thùng thình, mà thường tối và xấu xí, được mua sẵn trong các cửa hàng tự chọn bình thường. Những người hồi hương thì ngược lại, họ luôn thích quần áo nhiều màu sặc sỡ, mốt và may đo vừa người. Trong mỗi người trẻ tuổi vây quanh Mari tôi đều nhìn thấy đối thủ của mình. Linh tính mách bảo rằng trong trường hợp này những nghi ngờ của tôi không phải là vô căn cứ, tôi có cảm tưởng rằng ba mẹ Mari không chờ đợi tôi, tuy nhiên họ chào hỏi nhiệt tình.
- Mời làm quen, đây là Đavid, - madame Xilvia giới thiệu tôi, - cậu ấy học cùng trường đại học với Mari.
- Thế nào, các cháu có đi diễu hành không? - Ông Azat hỏi. - Mọi việc thành công chứ? Có hay không?
- Nói chung là có ạ, cháu nghĩ thế, chúng cháu đã gây ấn tượng tốt.Các phóng viên truyền hình cứ quay chúng cháu suốt, khối trường đại học Tổng hợp luôn luôn thu hút sự chú ý đặc biệt. Thế nên trong chương trình thời sự, nhất định mọi người sẽ nhìn thấy Mari! Cô ấy đi ở hàng đầu và vẫy bông hoa giấy to, tóc cô ấy tùng bay trong gió và có thể nhìn rõ cô ấy từ xa cả cây số! Sau đó chúng cháu về nhà cháu, Mari đã làm quen với bố mẹ cháu. Cháu tin tưởng là bố mẹ cháu rất thích cô ấy ạ…
- Hừ, diễu hành, - chú Varugian nhăn mặt. - Cơ quan tôi cũng tham gia, tôi và các đồng nghiệp cũng phải… .
Tôi có cảm giác là ông ấy lại bắt đầu phê phán tất cả mọi người và tất cả mọi thứ. Và tôi đã không nhầm.
- Bắt mọi người rời bỏ công việc, nghỉ ngơi, bắt người ta đi quanh thành phố với những biểu ngữ ngớ ngẩn, hô những khẩu hiệu ngu xuẩn, - nhà hóa học phẫn nộ. - Tôi đã phải mang cái biểu ngữ ”Thực hiện kế hoạch năm năm trong bốn năm!” Biết nói gì đây chứ? Nước Pháp, nước Anh, nước Mỹ và các
https://thuviensach.vn
nước bình thường khác vẫn sống khỏe đâu cần mấy kế hoạch Năm năm đó! Thì có sao? Họ có tồi tệ hơn chúng ta không? Hoàn toàn không có chuyện đó! Người ta sống hàng trăm lần tốt hơn và đàng hoàng hơn, không hoang phí vô ích hàng triệu và không đi hàng đoàn trên phố với biểu ngữ. Xem các vị đến từ Pari đây, người ta đi du lịch khắp thế giới, hưởng thụ cuộc sống, còn chúng ta thì sao? Chúng ta làm ra vẻ tin tưởng vào mấy câu khẩu hiệu ngu xuẩn ấy, còn lãnh đạo thì thấy rằng chúng có thể giúp họ lừa phỉnh chúng ta. Mà thực ra thì cũng có vô khối những gã ngốc thực lòng tin tưởng: lần nào họ cũng bị lừa mà họ vẫn cứ tin tưởng những tuyên bố rỗng tuếch và những kẻ lãnh đạo vô dụng.
Khách khứa lắng nghe với vẻ cảnh giác. Rõ ràng là họ không ngờ rằng ở đất nước này, nơi mà theo sự hình dung của họ, cơ quan an ninh lộng hành, lại có thể có những câu chuyện như vậy.
- Nghe này chú Varugian, - madame Xilvia can thiệp, - hãy để thằng bé ăn uống yên lành. Sao chú cứ lôi chính trị ra thế! Và cậu sinh viên tội nghiệp này có thể trả lời gì cho chú cơ chứ?
Không hiểu sao tôi lại không thích sự ủng hộ này của madame Xilvia. Có thể lý do là bởi sự có mặt của mấy người khách từ Pháp sang - dù họ là người Armenia, nhưng lại là công dân một quốc gia khác. Bài phát biểu của chú Verugian, tôi nghĩ, bằng cách nào đó càng khẳng định lòng tin của họ vào sự vượt trội của họ đối với chúng tôi. Và tôi còn cảm thấy rằng những người này không phải ngẫu nhiên xuất hiện ở nhà Mari. Ví dụ như tại sao madame Xilvia, trước mặt tôi, lại tán dương cái ông Đasan bụng phệ, một thợ kim hoàn thành đạt, tương đối trẻ, đi cùng với bà mẹ? Tất nhiên trong mắt tôi, ông ta còn lâu mới trẻ - hơn nữa, mặc dù vẻ khá điển trai của ông ta, ông Đasan thực sự thuộc tip người dù ở độ tuổi nào thì cũng không hề trẻ.
- Ở nước Pháp và ở các nước khác người ta cũng xuống đường với biểu ngữ, nếu người ta đòi cái gì đó, ủng hộ điều gì đó hoặc không đồng tình cái gì đó, - tôi miễn cưỡng phản ứng.
Ý nghĩ của tôi đang tập trung vào buổi dạ tiệc sắp tới và chủ đề chính trị hoàn toàn không hấp dẫn tôi. Chính vì vậy mà tôi tự vệ uể oải, đơn giản chỉ là để tiếp chuyện.
- Đavid, - Madame Xilvia đứng dậy, - cô không muốn cháu bị xúc phạm, có gì thì xin lỗi cháu nhé. Lại đây cô hôn cháu nào. Cháu tha lỗi nhé.
https://thuviensach.vn
Bà bước đến, ôm và hôn vào má, vào trán tôi.
- Đavid là là bạn tốt của Mari, - Bà Xilvia quay sang khách và tiếp tục, - chúng tôi rất yêu quí cậu ấy.
“Sao bác ấy lại đối xử với mình như với trẻ con vậy?” - tôi nghĩ. Mari bước vào. Cô ấy đã thay quần áo, trang điểm nhẹ và lập tức khiến tôi cảm thấy xa lạ, không phải là một nữ sinh viên mà là một cô gái trưởng thành, già hơn tôi đến năm tuổi, không với tới được đối với tôi. Nàng ngồi xuống bên tôi, không hiểu sao, rất gần một cách cố ý, gần như là ngả vào tôi. - Các cháu đi đâu thế? - cô Aiđa hỏi.
- Đavid mời cháu đến dạ tiệc tại nhà của một người bạn là Xergây, cậu ấy cũng học cùng chúng cháu, nhưng ở khoa Ngôn ngữ Armenia. Cậu ấy đã viết báo, nghe nói cậu ấy sẽ là một nhà báo giỏi trong tương lai.
Trong suốt thời gian đó gia đình nhà Đasan - một quí bà đứng tuổi và ông con trai bệ vệ, điển trai mà không hiểu sao tôi thầm dán mác là “chú rể”, - ngồi yên lặng. Bỗng nhiên người đàn ông hỏi Mari:
- Hình như khoảng hai, ba năm nữa là cô tốt nghiệp đại học? Cô sẽ làm nghề gì?
- Nhà sư phạm, nhà báo. Có thể được bố trí làm phiên dịch viên ở cơ quan "Du lịch quốc tế”, mà cũng có thể tiếp tục làm nghiên cứu sinh. - Thế lương bổng sẽ thế nào?
- Ở đây người ta không nghĩ đến những việc ấy, - ông chú Varugian tham gia câu chuyện, - họ là những người lý tưởng. Còn chuyện lương bổng, họ sẽ không nói cho cậu đâu: họxấu hổ…
- Chúng tôi sẽ không chết đói. Sẽ sống được, thậm chí còn vui vẻ, - Mari xẵng giọng.
- Dĩ nhiên rồi - ông chú Varugian châm chọc, - bố là thợ may có tiếng, ông ấy sẽ kiếm tiền cho cháu, mà cũng có thể, cho cả chồng tương lai nữa. - Không sao, chú Varugian, vẫn còn thời gian. Chúng cháu sẽ nghĩ đến việc sống ra sao sau. - Mari quay sang mẹ. - Me à, hôm nay con sẽ về muộn, có thể là gần sáng. Mẹ đừng lo, Đavid đi cùng con.
Tất cả mọi người ngạc nhiên im lặng.
- Đavid, Mari, hay là cho tôi đi với? Chắc tôi sẽ vui hơn với các cậu, - Cristina đề nghị.
https://thuviensach.vn
- Mari, sao? Hay mình cho cả Cristina đi?
- Thế còn em? - Tereda phật ý. - thế em ở nhà một mình với toàn người lớn à?
- Nếu vậy thì không cho ai đi cả, - Mari tuyên bố, - Đi thôi, Đavid. Chúng tôi đứng dậy và chào tạm biệt. Mẹ của Mari tiễn chúng tôi tới cổng - Mari, - madame Xilvia khẽ khàng đề nghị, - hay là con nói gì đó tạm biệt
khách nhé? Thật không hay vì người ta đã đi một chặng xa như vậy. - Mẹ à, con không mời họ. Họ là khách của ba me, vậy thì me chăm sóc họ đi. Phần con, con đã hoàn thành rồi.
Madame Xilvia, dường như ngại sự có mặt của tôi, nên im lặng. Bố Mari bước tới.
- Đavid, cháu cẩn trọng nhé, đây là buổi dạ tiệc đầu tiên của con bé. - Sao lại đầu tiên hả ba? Con đã đi dự nhiều tiệc sinh nhật.
- Không, con gái ạ, đó là họ hàng, người quen. Còn đây là lần đầu tiên con đi đâu đó buổi tối với một anh chàng thanh niên, mà con lại còn tuyên bố gần sáng mới về. Cố về trước nửa đêm, ba me sẽ chờ đấy.
Chúng tôi tới phố chính để bắt taxi.
- Mari, tại sao cậu nói gay gắt như vậy? - tôi hỏi. - Rồi lại bỗng dưng lại diễn trò ngồi sát vào tớ, suýt thì ôm lấy tớ như vậy. Thế là thế nào? Khi chỉ còn chúng mình thì cậu lại không cho tớ đến gần dưới một mét. - Sao? Thế cậu không thích à? - Mari nhấm nhẳn.
- Đừng ngớ ngẩn thế. Sao cậu lại có tâm trạng gây hấn như vậy? Cô ấy không trả lời. Tôi bắt được taxi và mười lăm phút sau chúng tôi đã tới nơi.
- Chả lẽ cậu không đoán được ra à? Cậu đã là người lớn cơ mà! - Mari phá vỡ sự im lặng.
- Cậu nói gì vậy?
- Những người khách du lịch từ Pari ấy đến đây là để giới thiệu cái người đàn ông trẻ, khá giàu có, ra vẻ quan trọng đó cho mình. Hiểu chưa? - Ra là thế! Cậu thật là diễn viên tài ba, Mari! Sau khi cậu cư xử như vậy thì những người ấy chắc còn không muốn nghe đến tên cậu.
- Chắc thế.
https://thuviensach.vn
Chương
6
Xergây sống trong ngôi nhà lớn, ốp đá granit, ngay đối diện trường Đại học Y. Ngay từ cổng vào đã nghe thấy tiếng nhạc vọng từ tầng trên cùng, tầng năm. Khách khứa mới vừa lục tục đến. Rapha và Xuren, em họ cậu ta, ngồi bên bàn đã bày biện và đang say sưa bàn luận gì đó.Em gái Xergây, Angiêla và hai cô gái vẻ ngoài dễ thương đem các chai nước chanh, nho, món salat “olivie”, phomat đã thái lát… từ bếp ra. Hai cô chị, em họ của tôi Rina và Irơma vừa tới, rồi Gheorghi và cậu em họ Ovanes- tên gọi theo kiểu Nga là Vanhia cũng đã đến. Vanhic13(1) là một tay đua xe máy nổi tiếng, nhiều lần vô địch nước cộng hòa. Anh ta hơn chúng tôi khoảng mươi- mười hai tuổi, một người dễ thương và khôn ngoan. Xergây đứng bên máy hát và thực hiện vai trò DJ- quả đáng tội, thủa ấy không một ai trong chúng tôi biết từ này. Mọi thứ thật vui vẻ, nhộn nhịp. Mấy cô chị, em họ của tôi dò xét nhìn Mari và chỉ nhoáng sau họ đã chuyện trò với Mari như với bạn cũ lâu năm.
Rina kịp thì thào vào tai tôi:
- Đavid, cô gái thật đúng là minh tinh màn bạc, cứ như là từ bìa tạp chí! Nhưng trông cô ấy già và quá sang trọng đối với anh, một cậu bé sinh viên. - Đồ ngốc, em thì biết cái gì chứ!
Tôi quí Rina, tôi và cô ấy rất thân nhau.Hầu như các giờ piano của mình cô ấy đều học ở nhà tôi. Trong căn hộ hai phòng, nơi Rina sống với bà, không có nhạc cụ cũng chả có điều kiện phù hợp cho việc học đàn. Vì vậy cô em họ hầu như sáng nào cũng chạy đến nhà tôi, khi cả nhà đã ai đi việc nấy, cô em bật bông trên cái đàn piano hiệu Ronisch của nhà tôi. Nhạc cụ quí hiếm này bố tôi “kiếm được” (thời ấy mọi thứ đều phải “kiếm” mới có được), theo sự hối thúc của mẹ tôi- mẹ hy vọng rằng đến một ngày nào đó các ông con trai của mẹ sẽ học được. Nhưng vào thời chúng tôi khi ấy, giữa các bạn cùng trang lứa, nhạc nhẽo không đáng coi trọng, nếu không nói là đáng hổ thẹn. Còn chơi thể thao,
https://thuviensach.vn
đặc biệt là các trò võ thuật mà anh em tôi theo học một cách say sưa và thành công- lại là chuyện khác: bạn bè nể trọng, dân đường phố e sợ. Tất cả mọi người có mặt đều biết rằng Rina đã bắt đầu sự nghiệp ca sỹ chuyên nghiệp và sẽ có một tương lai rực rỡ. Còn Irơma thì sau vai diễn điện ảnh đầu tiên, cô tính tiếp tục sự nghiệp của một diễn viên điện ảnh, còn hiện tại thì đang học tại nhạc viện. Chân dung cô ấy nhiều lần được đăng trên bìa của nhiều tạp chí khác nhau, trong đó có cả tạp chí “Liên xô”- tương tự như tờ “Amêrica”.
Ngoài vận động viên môtô Vanhic, tất cả đều là sinh viên cùng khóa từ các trường đại học khác nhau. Mọi người vui vẻ trò chuyện, vui đùa với nhau. Theo lời đề nghị của mọi người, Rina đang chuẩn bị hát thì bỗng có chuông cửa reo. Xergây ra mở cửa và một phút sau quay lại với hai người đàn ông, khoảng ba nhăm tuổi, ăn mặc chải chuốt, đúng mốt. Mọi người đều nhận ra một trong số họ là Lêonid Vartanova, một diễn viên nổi tiếng của nhà hát kịch Nga, kẻ được “giới trẻ vàng”, đặc biệt là phái yếu, ái mộ. Xergây giới thiệu người kia là đồng nghiệp lớn của mình, một nhà báo, nhà phê bình sân khấu, điện ảnh Xergây Babyrian.
Thế nào, các anh em- sinh viên, chúng tôi không làm phiền các bạn chứ?- Lêonid nói với chúng tôi.- Ồ, Irơma cũng ở đây à? Minh tinh trẻ của chúng ta! Đưa mắt nhìn quanh, anh ta dừng ở Mari và nói thêm:
- Thật là tuyệt kỳ! Vậy mà tôi đã không muốn đến. Khá lắm, Xergiơ14(1), vì đã kéo tôi đến đây.
Tôi có cảm giác là anh ta đã kịp dùng chất cồn ở đâu đó rồi. - Rapha, tuyệt kỳ - “suvikha” nghĩa là gì? Gái điếm hay sao?- tôi thì thào hỏi.
- Không đâu! Ở trường Armenia của cậu, tất nhiên là cậu không nghe thấy những từ như vậy. Nó kiểu như là một cô gái nhanh nhẹn, giản dị và vui vẻ, không có gì hơn. Nói chung là một từ lóng, nhưng không có ý xúc phạm.
- Nào, ta làm quen chứ nhỉ,- Lêonid nói to, tự tin như đang trên sân khấu. Tiến đến gần từng cô gái, anh ta hôn tay, và với các chàng trai thì gật đầu. - Sao trước đây tôi chưa thấy cô em nhỉ? - anh ta hướng về Mari.- Cô em chưa vào nhà hát Nga à?
- Tôi thích nhà hát Armenia hơn.
https://thuviensach.vn
- Không sao, khi thấy tôi trên sân khấu- cô em sẽ không đi đâu nữa cả. Đây, cầm lấy mấy cái vé mời này và hãy ghi số điện thoại của tôi. Từ nay cánh cửa nhà hát luôn mở với cô em.
- Đavid, - Mari quay sang tôi,- mình không có chỗ nào để cất vé, cậu cầm giùm nhé.
- Thì cứ giấu dưới áo lót, nếu không có chỗ cất!- Lêonid thô tục phì ra. - Thế đây là ai? Người giúp việc của cô em à?
Mari đỏ mặt đến tận chân tóc. Một sự im lặng bất tiện bao trùm. -Đây là bạn thân của tôi, mà nếu nói đúng hơn- bạn trai
của tôi.
- Ra thế đấy, bạn trai! Nghe này, cậu trai, cậu phải học bài chứ không phải là thở dài vì các cô gái lớn.
Tôi suýt mất cả tiếng vì phẫn nộ.
- Nghe này, anh diễn viên, -anh chàng đua xe môtô cao lớn, cơ bắp Vanhic lên tiếng- anh đang làm khách, hãy cư xử tử tế. Và tốt hơn hết là hãy đi đi! Vanhic là nhân vật nổi tiếng của địa phương. Hàng đêm anh ta biểu diễn các động tác chồng cây chuối, làm xiếc trên xe mô tô với tốc độ điên khùng quanh các phố trung tâm dưới tiếng ồ à thán phục của đám thanh niên tụ tập. Dĩ nhiên, các trò mạo hiểm không hề dễ dàng:- Vanhic nhiều lần bị tai nạn, có lần bị chấn thương nặng. Trong thành phố mọi người yêu mến và tôn trọng anh. - Thế cậu sao? Cũng là sinh viên à? Chắc là tại chức? Nói chung cậu làm gì ở đây, vận động viên mô tô?
- Tôi nói với anh lần nữa, anh Lêonid gì đó! Các bạn ở đây đều là những người có văn hóa, nhưng, hãy biết, là không phải loại vừa đâu. Tôi khuyên anh- bước đi, khi còn lành! Còn nếu cứ tiếp tục cư xử như thế, chỉ năm phút nữa anh sẽ được khẳng định điều ấy, tuy nhiên khi ấy sẽ là quá muộn.
- Xergiơ,- gã diễn viên quay sang bạn,- tôi không hiểu, cậu ta đang dọa tôi hay sao thế, cái anh chàng đạp xe đạp, lái mô tô, có quỉ mới biết anh ta là ai ấy…
- Lêônhia15(1), ngồi đây năm phút, Xergiơ chỉ cái ghế cạnh bàn,- ta chúc mừng các bạn trẻ nhân ngày lễ rồi đi, để các bạn ấy vui vẻ.
Buổi dạ tiệc thoạt đầu vui vẻ giờ đây đang có nguy cơ bùng nổ. Xergây với quyền chủ nhà ra sức cứu vãn tình thế.
https://thuviensach.vn
- Các bạn, bật nhạc “điệu vanxơ trắng"16(2) lên đi! Các cô gái mời các chàng trai.
Các cô gái bắt đầu mời các chàng trai. Mari bước về phía tôi, em gái Xergây chọn Xergiơ- nhà phê bình sân khấu- điện ảnh, một em họ của tôi khiêu vũ với Gheorghi, người kia nhảy với Xuren, em họ của Rapha. Tôi cố ám thị mình rằng không đáng phải để ý đến thái độ xấc xược của gã diễn viên. Mọi người còn lại cũng cố làm ra vẻ đang vui vẻ và không có gì đặc biệt xảy ra, tuy nhiên, rõ ràng là ai cũng căng thẳng. Quanh bàn còn lại Lêonid, Rapha và Vanhic. Hai người này rót cho mình chút rượu, chạm ly và uống cạn
- Cậu chủ, - Lêonid lớn tiếng gọi Xergây,- liệu trong nhà này có đồ uống nào ra hồn không? Cônhắc, Vôtca? Chứ không thì trên bàn chả hiểu có cái quái gì. Nước giặt quần áo gì đó.
Xergây lấy từ trong tủ ra nửa chai cônhắc. Lêonid rót vào cốc của mình đầy đến tận mép và uống cạn một hơi, nhắm một lát pho mat và chanh. - Đavid, đừng để ý, anh ta uống nhiều,-Mari cố trấn an tôi,- anh ta ngộ nhận mình là ngôi sao. Anh ta tưởng là được giao tiếp với anh ta là niềm sung sướng cho mọi người xung quanh.
Tôi lơ đãng nghe Mari và nghĩ: ”Nếu bây giờ mình không đập vỡ mũi lão diễn viên này, nếu không làm cho hắn hộc máu, thì chắc là cả tuần lễ mình sẽ không ngủ, không ăn nổi”. - Mặc kệ anh ta đi, - cô gái tiếp tục.- Chắc gì mình còn gặp lão nữa.
Tôi nhận thấy Rapha ngừng nói chuyện với Vanhic và khòm lưng, nhìn chằm chằm vào Lêonid. Thân hình to lớn, cường tráng của cậu ta bắt đầu chuyển động, hai vai, cơ mặt giật giật, trên mặt cứng một nụ cười gằn. "Ôi trời, chắc là tai họa sắp đến rồi,- tôi cảnh giác.- Rapha sẽ lên cơn giận giữ và sẽ không kiểm soát nổi".
- Ê, cậu chủ, bật nhạc gì đó bình thường đi: Twit, Roc- and -roll ấy! Chứ không thì cứ như là nhạc đưa đám ấy,- Lêonid lại lớn tiếng ra lệnh. - Đi thôi, Liônhia, đi thôi.- Xergiô lại can,- thôi để đám thanh niên tiếp tục tiệc tùng của họ. Cảm ơn các bạn, xin lỗi đã đường đột.
- Tôi nhảy một điệu Rock, cho mọi người xem đàn ông chân chính nhảy thế nào, rồi tôi sẽ đi- gã diễn viên cố níu lại.
https://thuviensach.vn
Hắn ta nhảy một mình khoảng một phút, chuyển động thoải mái, nhịp nhàng theo điệu. Lêonid là một người đàn ông cao, điển trai, dáng hình cân đối, vẻ ngoài trí thức. Trong các chương trình truyền hình và radio địa phương về đề tài sân khấu, người ta nhiều lần nói rằng anh ta đóng các vai bi kịch rất tuyệt, đặc biệt là vai Hămlet, vì vậy mà được giải thưởng Đoàn thanh niên Cômxomôn Lênin.
Tiếp tục nhảy, Lêonid tóm lấy tay Mari và kéo cô ấy vào giữa phòng. Sau một thoáng chần chừ, cô ấy bắt kịp anh ta và một phút sau, họ đã nhảy nhịp nhàng và hòa điệu. Nhìn họ thật dễ chịu. “Ừ, mình cũng phải học nhảy đẹp như vậy mới được,- tôi thầm nghĩ.- Chỉ với mỗi điệu Tango và Phôctrôt thì không thể hấp dẫn các cô gái được”.
Bỗng Lêonid ngả bạn nhảy của mình ra sau và hôn chặt vào môi cô ấy. Mari cố thoát ra và suýt nữa thì ngã ngửa. Các cô gái đỡ lấy cô ấy. Lêonid lại toan kéo Mari ra giữa phòng, nhưng thay vì tóm tay lại tóm vai chiếc váy lụa taphta của cô và làm rách toạc.
Tôi không thể nhịn được nữa. Bằng cả hai tay, tôi túm lấy ve áo khoác của Lêonid, nhấc bổng hắn ta lên khỏi sàn và lôi ra cửa. Theo phản xạ, hắn gập đùi và ngả ra phía trước, định thúc vào giữa háng tôi, tôi lôi giật hắn về phía mình và bằng một động tác thuần thục, đánh đầu thật mạnh vào mặt hắn. Tiếng gãy rắc của sống mũi chứng tỏ tôi đã nện trúng đích. Cú đánh đầu thứ hai té ra nện vào không khí vì gã diễn viên lúc đầu gục vào tôi, rồi sau đó khi tôi buông tay, gã đổ vật xuống sàn.
- Mẹ mày, mày làm gãy mũi tao rồi! - Hắn ta thều thào bằng cặp môi nhoe nhoét máu.
- Tao sẽ còn đấm vỡ hàm mày ra, để mày đọc độc thoại Hămlet cho hay hơn, đồ công tử bột,- Rapha phấn khích và khoái trá thốt lên. Cậu ta cảm thấy đã đến thời điểm của mình- kẻo cậu đang ngồi trong quên lãng, không ai để ý tới cậu.
- Thôi đi, các cậu, thôi đi, - bọn con gái hét lên.- thôi mà, anh ta là nghệ sỹ nổi tiếng, uống nhiều một tí, có gì đâu, thôi chúng mình bỏ quá cho anh ta. - Anh ta cư xử không như một nghệ sỹ mà như một thằng lưu manh đường phố và cặn bã,- Irơma, cô em họ của tôi vào chuyện,-nhưng mà thôi, hắn bị thế là đủ rồi, các cậu.
https://thuviensach.vn
Em gái Xergây đưa Mari sang phòng khác để khâu lại vai váy bị rách. Xergiơ và Xergây chật vật nhấc gã diễn viên đang rên rỉ và rủa xả lên, đưa anh ta ra cửa. Đến chính giữa cửa, Lêonid bỗng nổi điên.
- Mẹ mày, mày là thằng làm vỡ mũi tao! - Hắn rít lên, quay về phía tôi và lôi từ trong túi trong của áo khoác ra một khẩu súng Brauninh nữ nhỏ.- Tao sẽ bắn thủng đầu mày ngay bây giờ, thằng sinh viên! Đồ cặn bã!
Mari bước ra từ phòng bên. Ngay tức khắc đánh giá được tình hình, cô nói với Lêonid đang rên rỉ vì đau đớn:
- Lêonid, ta đi thôi! Tôi sẽ tiễn anh... Anh bình tĩnh lại đi, chàng trai này đâu có liên can gì! Cậu ta chỉ muốn bảo vệ tôi…
Lêonid không để ý tới cô. Hắn ta rõ ràng là khó khăn lắm mới hiểu được hắn đang làm gì và mọi chuyện diễn ra xung quanh. Hắn ta đứng cách tôi khoảng ba mét, chĩa thẳng khẩu súng ngang tầm đầu tôi.
- Hừ, đồ pê-đê, mày tiêu rồi!
- Thôi đi, Lêonid! - Tôi can đảm nói. - Làm sao tôi biết được, có khi anh chỉ có đồ chơi và muốn dọa tôi?! Anh là diễn viên mà!
- Im đi, Đavid, đừng có nói gì với anh ta! Lêonid, cậu ta là họ hàng của tôi. Thôi đủ rồi, anh bạn, hãy bỏ qua cho cậu ấy, đi với tôi nào,- Xergây, chủ nhà lên tiếng.
Bất thình lình Vanhic dùng hết sức lực lật tấm thảm dẫn ra hành lang dưới chân Lêonid. Hắn ta loạng choạng, nhưng không ngã. Bằng một cú nhảy, Rapha phóc đến bên hắn ta, rút từ bao đeo ở thắt lưng con dao săn mũi cong vật bất ly thân của cậu ta ra và rạch bụng Lêonid. Gã đàn ông kêu thét lên vì đau đớn và bất ngờ, hắn gập người xuống theo phản xạ và Rapha bật ngửa hắn ra bằng một quả đấm móc tay trái. Lêonid vẫn nắm chặt khẩu súng trong tay, nhưng Vanhic ghì chặt cổ tay của hắn xuống sàn bằng chân và đoạt lấy súng. Chủ nhà Xergây và nhà báo Xergiơ nhấc Lêonid dậy, còn tôi quay đi và bước về phía mấy cô gái, tiện đường, hỏi Vanhic:
- Thế là súng thật hay đồ hù dọa? Ái chà, thậm chí đã lên đạn rồi cơ à? Vậy thì cậu hãy tạm giữ nó và đừng có đưa cho hắn trong bất cứ trường hợp nào. Rồi bọn mình sẽ tính sau xem phải làm gì.
- Đavid, lại đây,- Xergây hét lên từ ngoài hành lang.- Lêonid bị chảy máu rất nhiều từ bụng!
https://thuviensach.vn
- Cậu có chắc không? Hay là từ mũi?
Tôi biết quá rõ hậu quả của cú đánh đầu có thể thế nào. Trong tháng tới hoặc thậm chí hai tháng, gã diễn viên sẽ phải đi lại với những vết bầm tím dưới mắt và củ khoai tây không định dạng thay vì cái mũi. Với bộ dạng như vậy ai người ta cho hắn đóng vai Hămlet.” Chắc là phải nhường ai đó vai này rôi”,- tôi không khỏi khoái trá nghĩ bụng.
Vanhic và Xergiơ đặt Lêonid lên chiếc divăng và mở khuy áo khoác. Lớp da theo vết rạch dài ngang bụng như là bị lộn ra, từ vết thương, mỡ và những dải thịt vụn lòi ra. Máu chảy đầm đìa từ vết thương. Chúng tôi nhanh chóng tìm một cái khăn, ga trải giường và quấn bụng Lêonid lại.
- Hãy nghe tôi thật kỹ đây,- tôi nói rành rọt, nhìn thẳng vào mắt gã diễn viên.- Bây giờ chúng tôi sẽ gọi xe cấp cứu. Anh nói với các bác sỹ rằng anh bị lũ côn đồ ngoài phố tấn công. Chính anh, đồ khốn, đã gây hành động côn đồ, chính anh đã tấn công chúng tôi!
- Mẹ mày, thằng sinh viên nhãi ranh, chúng mày mà chưa trả lại tao khẩu súng, tao sẽ không đi đâu cả.,-Lêonid rên rỉ.
Chúng tôi sợ để anh ta lâu thêm mà không có sự trợ giúp y tế, anh ta có thể chết vì mất máu, nhưng tranh luận với Lêonid thật uổng công. Chúng tôi bàn bạc qua và quyết định đưa cho hắn khẩu súng nhưng giữ lại ổ đạn.
- Lêonid,-Vanhic nói-đây, súng của anh đây, bây giờ mình đi xuống đi, ra xa khỏi tòa nhà này khoảng trăm mét để không lộ liễu là anh bị đâm tại đâu, rồi chúng tôi sẽ gọi cấp cứu qua điện thoại công cộng.
- Nếu anh kể chuyện gì đã xảy ra, tự anh sẽ xơi lấy cặn bã của mày. Anh đã tấn công chúng tôi, công an sẽ đến ngay bệnh viện,- tôi bồi thêm.- Người ta sẽ tìm thấy khẩu súng trong người anh, tất cả chúng tôi sẽ làm chứng, và thế là tạm biệt Hămlet trong nhiều năm. Chúng tôi đưa súng cho Xergiơ bạn anh, khi nào ra viện, khi ấy ta tính tiếp.
- Khi tao ra viện, tao sẽ cho tất cả chúng mày thành tôm luộc, lũ cặn bã! Chúng mày sẽ còn phải hối hận vì đã đối xử với tao như vậy, lũ nhãi ranh! - Anh giỏi lắm, một chàng trai quả cảm,- Vanhic nhận xét.- Tôi đã chứng kiến nhiều tai nạn, nhiều cái chết.. Nhưng Lêônia ạ, vấn đề của anh bây giờ là sống được. Và đừng có ngu ngốc nữa.
https://thuviensach.vn
Chứng tôi gần như là khiêng hắn trên tay đi xuống cầu thang, sau đó ra xa nhà. Xe cấp cứu tới, chở Lêonid và Xergiơ đi bệnh viện.
Chúng tôi quay về nhà. Các cô gái dùng giẻ lau, khăn tắm, tất cả những gì vớ được, lau chùi căn hộ, cầu thang, cổng, hết vết máu của gã họa sĩ. Trông cảnh tượng có cảm tưởng như vừa có cả đàn cừu bị cắt tiết.
- Rapha, thằng đần, cậu nện gã diễn viên bằng dao để làm gì cơ chứ? Tí nữa là giết chết hắn rồi! sao, chả lẽ cậu không thể quật hắn bằng tay à? Bôcxơ cái con khỉ!- tôi vặc thằng bạn.
- Còn cậu - thằng đần gấp đôi, thằng ẻo lả! Thế ngộ nhỡ hắn bắn vào đầu cậu? Vào những thời điểm như vậy không thể câu nệ, thà nó nghẻo còn hơn là cậu! Cậu dù sao cũng là bạn tớ, còn nó chả là gì! Và nói chung, các cậu xéo hết đi, tớ về đây. Nhưng hãy nhớ, Đavid: mọi sự bắt đầu từ cô búp bê của cậu. Cô ta ở đâu là ở đấy có đổ máu! Cô ta không phải dành cho cậu, chàng trai ạ. Cậu phải sống cuộc sống của mình, chuẩn bị bài vở, nhồi nhét điều luật chứ không phải dính lấy cô nàng Pari. Đằng nào thì cô ta cũng sẽ đi mất, còn cậu chỉ còn các tút trong quần thôi,- Rapha quát lại.
- Nếu cậu thông thái như vậy, sao lại lôi dao ra? Đang yên, đang lành, thành ra vấn đề lớn. Vứt ngay cái đại đao của cậu vào hố rác, có điều là nhớ rửa sạch cán đi!
Quay khỏi Rapha, tôi nhìn thấy Mari đang nghe cuộc nói chuyện của chúng tôi, mắt đẫm lệ.
- Các cậu, các cô, chúng ta hãy ngồi xuống một lúc đi, chúng mình bình tĩnh lại, uống trà đã,- em gái Xergây nói với mọi người.
* *
Phải sau nửa đêm. Chúng tôi cùng Mari và các cô chị, em họ bước ra phố. Trời thật ấm áp, êm dịu lạ thường đối với thời tiết đầu tháng Mười Một. Ngoài phố thật dễ chịu và yên tĩnh. Thật khó mà tin được rằng chỉ cách đây không lâu chúng tôi đã tham gia vào một tấn kịch đẫm máu.
- Mari, Irơma và Rina sống gần đây, hay mình đi dạo tới nhà các cô ấy nhé? Mình tiễn họ và hít thở không khí một chút, rồi mình bắt xe và tớ đưa cậu về nhà.
- Mari lặng lẽ gật đầu, chúng tôi tiến về phía nhà các cô gái.
https://thuviensach.vn
- Chuyện chả ra làm sao,- tôi khơi chuyện.-gã ngốc ấy đã phá hoại ngày lễ của chúng ta.
- Đavid, ngộ nhỡ Lêonid chết thì sao?- Irơma quay sang tôi. - Hy vọng là chuyện đó sẽ không xảy ra. Dĩ nhiên là hắn ta đáng bị trừng phạt, nhưng không đến mức phải chết. Nếu chuyện đó xảy ra, Rapha sẽ không thoát khỏi nhà tù, lần thứ hai theo khoản “phòng vệ bắt buộc” thì không tha được đâu. Có thể, cả mình cũng sẽ bị trừng phạt. Có thể bị ngồi tù vì phòng vệ quá mức- hạn sẽ không dài, một hoặc hai năm- mà cũng có thể là không. Nhưng bị đuổi khỏi trường đại học thì là cái chắc. Có khi bố cũng bị mất việc, ai lại cán bộ tư tưởng mà lại có con dính líu đến giết người, dù là có tình tiết giảm nhẹ? Chắc phải chuyển nghề sang làm nhà sử học, mình vốn thích sử, thậm chí còn nhiều hơn là luật học.
- Cậu làm sao thế? Giả ngốc à?! Hay là thực như vậy?- Mari nhận xét. - Cả nọ, cả kia.
- Lão Lêonid đê tiện! Đồ công tử bột, Lão Hămlet chết tiệt, mà tự nhiên lão ở đâu mọc ra thế cơ chứ!
- Cậu biết không, tớ tin vào số phận. Nếu tớ có thiên thần hộ mệnh, người sẽ không để tớ và gã bạn thiếu não của tớ phải khốn khổ vô tội.Cái thằng cha diễn viên xấc xược đó gây ra tất cả. Rapha tội nghiệp chả liên can gì! Cậu ấy là thằng ngốc, tất nhiên- biến một cuộc ẩu đả bình thường thành một vở kịch đẫm máu. Tớ rất thương cậu ấy, tớ hình dung cậu ấy giờ đang dằn vặt thế nào.Nhưng các cô, các cô chứng kiến đấy: chúng tớ chỉ phòng vệ.
- Ừ, thì có vẻ thế, Đavid ạ. Nhưng cậu phòng vệ quá hung hãn. - Này các cô, không được nói với ai một lời nào nhé! Đặc biệt là em, Rina, em là hay ba hoa lắm. Giữ mồm, giữ miệng đấy, kẻo không là không còn cả mồm lẫn miệng đâu. Nghe này, đây không phải là trò đùa và cũng không phải là trò chơi trẻ con. Quên hết đi nhé, các cô em. Các cô không nhìn thấy gì và không nghe thấy gì và nói chung là các cô đã ở nhà. Thôi, đi thôi, Mari. Chúng tôi tạm biệt họ và đi tìm taxi.
- Đavid, trước khi lên xe, mình muốn nói chuyện với cậu,- Mari giữ tôi lại. - Có muộn quá không? Bố mẹ cậu sẽ lo lắng?
- Khi tớ đi với cậu, họ không lo.
- Đa tạ vì được tin cậy như vậy, nghĩa là tớ xứng đáng.
https://thuviensach.vn
Chúng tôi đứng trước nhà hát opera và balê, nơi đối diện có tòa nhà mà mẹ tôi từng sống- mẹ mồ côi từ năm sáu tuổi, chú của mẹ, ông Aram Aroan, đã đưa mẹ về nuôi. Bây giờ Irơma sống ở đó với bố mẹ.
- Đavid, chúng mình quen nhau gần hai tháng rồi. Biết bao nhiêu sự kiện đã xảy ra trong thời gian ấy, bao nhiêu là máu đã đổ, và tất cả chỉ vì mình. - Cậu kết tội tớ vì chuyện ấy à? Tớ đã cố hết sức gạt mọi nỗi đe dọa ra xa cậu! -tôi lên mặt.
- Thì có thế thật. Cũng có thể, cậu thậm chí phải lòng tớ. Bản thân tớ không ngại ngùng thực chất là đã bày tỏ tình cảm của mình với bố mẹ cậu ngày hôm nay,- Mari tiếp tục.
- Thành thực mà nói, tớ đã rất choáng.
- Cảm ơn. Tớ muốn nói về chuyện khác. Phải, ban đầu cậu đã liều gần như tất cả vì một cô gái không quen biết. Nhưng hoàn cảnh bây giờ đã khác. Giữa chúng ta đã xuất hiện tình cảm nhất định… tình cảm lớn. Mình thực sự khó hình dung chuyện gì tiếp theo với mình, nếu bỗng dung không có cậu ở bên.
- Thế cậu muốn được nghe điều gì, Mari? Anh là của em mãi mãi! Mình hãy cưới nhau đi…
- Chà, Đavid… Ừ, mà cũng phải thôi, cậu mới mười tám. Vì thế, có lẽ có thể tha thứ được khi cậu nói vậy. Mình đang nói về chuyện khác…nhưng chắc gì cậu đã hiểu.
Một nhóm thanh niên đi qua chúng tôi. Hai người nhìn thấy Mari và dừng lại:
- Ái chà, nhìn kìa, một cô gái nhường này!
Tôi bước lên. Đây là khu của tôi, tôi biết hầu hết mọi người ở đây. - À, ra là cậu đấy à, Đavid. - Một trong hai người nhận ra tôi,-Thôi đi đi các cậu, không có gì mà phải há hốc miệng ra như vậy.
- Vậy cậu định nói chuyện gì đại phức tạp mà tớ không hiểu được vậy, Mari?
- Cậu biết không, Đavid, cậu và các bạn cậu có một thái độ thật sắt đá, thậm chí tàn bạo đối với mọi người. Có thể các cậu không có lỗi, bởi các người có nền giáo dục như vậy, nhưng điều này khiến mình hoảng sợ. Mình không muốn thấy cậu như vậy. Cậu phải đi nhà thờ, phải cầu nguyện và xin tha thứ.
https://thuviensach.vn
- Cậu làm sao, đùa à? Định rửa tội cho tớ à? Hình như bà đã giấu bố đặt tên thánh cho tớ, nhưng tớ không đi nhà thờ đâu.
- Không, mình không đùa đâu. Thôi được, Giôko là tên khốn đáng ghê tởm. Vừa ra khỏi tù đã khủng bố cả mình và cả khu phố. Nhưng đó không phải là cớ để hành xử như vậy với một con người! Giá chỉ dọa hắn ta, trừng phạt nhè nhẹ, nhưng làm lòi mắt anh ta… Người ta bảo với mình rằng anh ta sẽ không thể nhìn bằng con mắt ấy nữa. Anh ta thực sự là bị tàn tật, Vậy cậu có nghĩ lẽ ra anh ta có thể hoàn lương, lấy vợ, đẻ con, sống một cuộc sống bình thường? Bây giờ anh ta sẽ sống thế nào? Hôm nay, các cậu có thể chỉ cần tước vũ khí của gã diẽn viên ngang ngược ấy, tổng cổ hắn về nhà, nhưng cậu lại làm vỡ mũi anh ta, còn bạn cậu thì suýt giết chết anh ta. Và cũng còn chưa biết mọi sự sẽ kết thúc thế nào. Từ lâu mình đã nhận thấy rằng ở cái đất nước này mọi người không yêu thương nhau. Các người sẵn sàng hủy hoại cuộc sống, đánh thành tật, nhục mạ một con người chả vì cái gì cả. Cầu trời để cậu không phải vào tù hay lâm vào tình cảnh tương tự. Vì người ta cũng sẽ đối xử với cậu như vậy! Cậu không nghĩ tới khả năng này à?
- Thôi được, thế nếu tớ, Rapha và các bạn của tớ đi nhà thờ, cầu nguyện và xin Chúa tha thứ, cậu nghĩ mọi sự được cứu vãn à? Người ta chỉ coi bọn mình là lũ điên. Còn nếu tớ vừa là tên không cải tạo được lại vừa yếu hèn, người ta sẽ trừng phạt tớ, có thể còn hơn cả Giôko. Nếu tớ yếu ớt, tớ dễ bị hãm hại, khi ấy thì cả Chúa lẫn pháp luật đều không về phía tớ. ở đây người ta thích những kẻ mạnh, còn phận của những kẻ yếu là cầu nguyện và than thở vì số phận bất công. Ở cái đất nước này, vốn thế và sẽ như thế lâu nữa. Làm người đúng đắn, tất nhiên là tốt, nhưng thế không đủ. Phải đúng và mạnh, chỉ khi ấy, có thể, người ta mới được bảo vệ. Trong trường hợp với Giôko hay với gã diễn viên, chúng tôi đối xử như với bọn tội phạm, cũng không nói là rất tàn bạo. Thôi được, với lão diễn viên, ta tạm bỏ qua, hắn ta tự gây ra. Cũng có thể, anh ta gặp may. Chính thế đấy, anh ta gặp may, đừng ngạc nhiên! Giả sử anh ta kịp nổ súng, anh ta đã có thể giết chết tớ rồi. Khi ấy anh ta sẽ phải ngồi lâu trong tù. Nhưng gã diễn viên ấy, dù sao thì cũng là thành viên bình thường của xã hội. Giôko- đó lại là chuyện khác. Ai cần anh ta? Có anh ta hay không, ai quan tâm? Anh ta là cỏ dại, là cặn bã của loài người! Tin tôi đi, hắn ta sẽ còn làm đổ máu nhiều người và gây đau khổ cho đến khi cuối cùng nếu không chết rục
https://thuviensach.vn
trong tù như bố hắn thì cũng chết vật đâu đó dưới chân hàng rào, hoặc sẽ bị thằng khốn như hắn giết chết.
- Đavid, bây giờ thì cậu nói như một người xa lạ, độc ác và tàn nhẫn! Mình bắt đầu thấy sợ cậu. Không ai cho cậu cái quyền quyết định ai được sống, ai phải chết, ai là tội phạm, ai chỉ là người bất hạnh. Cảm ơn vì đã nghĩ đến tôi, không để tôi bị xúc phạm, nhưng không phải bằng giá ấy! Vẫn có những biện pháp khác cơ mà!
- Cậu biết không, nếu cậu không thay đổi quan điểm của mình về cuộc sống, về thế giới xung quanh, cậu sẽ rất khó khăn, nếu không muốn nói là không thể sống ở đây.- Tôi diễn thuyết,- Tốt nhất là khi ấy hãy xếp vali và đi đến đất nước của những người nhân ái và có đức tin. Hay là hãy cưới cái anh chàng thợ kim hoàn bụng phệ trời cho ấy đi, cái gã Đasan thì phải! Cậu sẽ thành một người vợ gương mẫu, mọi sự an lành, mọi sự được đoán định trước, cười lên và vào nhà thờ đi!
- Đấy chính là điều tôi muốn nói tới đấy! Bây giờ cậu còn muốn quyết định cả số phận của tôi nữa… Thôi, bắt taxi cho tôi đi, tôi muốn về nhà… Tôi vẫy một chiếc taxi chạy ngang, trả tiền trước và cảnh cáo người lái xe rằng tôi đã ghi lại số xe của anh ta và sau ba mươi phút, nếu cô gái không có mặt ở nhà, tôi sẽ gọi cho công an. Người lái xe đứng tuổi ngạc nhiên nhìn tôi và trấn an:” Mọi việc sẽ ổn”.
Không chào Mari, tôi quay đi và đi bộ về nhà. Tôi vào cổng, leo lên tầng hai, đứng khoảng năm phút, rồi nhanh chóng chạy xuống cầu thang, bắt chiếc xe đầu tiên vớ được và lao đến nhà Mari. Cô ấy đợi tôi ở cồng hàng rào. Không nói một lời, cô đi về phòng mình, tôi bước theo sau…
Khi tôi tỉnh dậy, trời đã sáng. Mari ngồi trong chiếc ghế bành trong góc phòng và làm ra vẻ như đang soạn quần áo. Cô ấy không nhìn về phía tôi và rõ ràng là đang rất sượng sùng.
- Mấy giờ rồi?
- Mười một giờ rồi. Vào nhà tắm đi, trong đấy có đủ mọi thú, rửa mặt rồi xuống vườn, cả nhà đang ở đó.
- Thế tớ biết nói gì với bố mẹ cậu? hay là tớ lẻn đi nhé?
- Không, không thể được đâu, mọi người biết là cậu ở đây rồi. - Chết tiệt, còn bố mẹ tớ chắc là đang phát điên lên!
https://thuviensach.vn