🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Những Người Ở Khác Cung Đường
Ebooks
Nhóm Zalo
https://thuviensach.vn
NHỮNG NGƯỜI Ở KHÁC CUNG ĐƯỜNG Tác giả: Hoàng Minh Tường
Thể loại: Truyện dài
Đóng gói: Cuibap
Nguồn text: Waka
https://thuviensach.vn
CHƯƠNG I
Kì lạ thật! Cái làng Hạ nằm ở ngoại vi thành phố, cả tháng trời điện đóm phập phù, vậy mà chỉ bằng "vô tuyến truyền miệng", loáng cái, từ già đến trẻ ai cũng biết anh Phú, con ông Tài Ban, vừa xuất ngũ đã dắt theo về một cô vợ trẻ măng.
Có người nói như đinh đóng cột:
- Anh chị dắt nhau về đã một tuần nay rồi. Thuê phòng khách sạn ở với nhau hẳn hoi. Bố cô ta làm việc ở Bộ. Chức vụ trưởng vụ phó chứ không phải xoàng nhé. Chuyến này anh Phú lại chuyển ngành làm xế. Có khi lái xe con ngay cho ông bố vợ. Sướng thế. Nhà ông Tài ăn về hậu vận. Anh cả Phát lái xe tải, hái ra tiền. Cô Lộc phục vụ trên tàu Thống Nhất, vốn riêng cũng tới chục "cây". Bây giờ lại đến anh Phú cũng giữ chân xế nữa. Của để đâu cho hết.
Cứ thế, từ đầu đến cuối làng Hạ, người ta rì rầm truyền nhau cái tin sốt dẻo ấy, như là một sự kiện trọng đại đáng ghi vào biên niên sử của làng. Thực chất của sự việc ra sao? Hầu như cả làng Hạ không mấy người muốn truy tìm đến kiệt cùng sự thật. Đặc điểm này thật khác hẳn cái làng Hạ nông thôn truyền thống trước đây. Bởi lẽ hơn chục năm trở lại đây, cái chất của làng Hạ khác đi lắm rồi. Gần thành phố nên người ta cũng nhiễm dần lối sống phố xá, nghĩa là nhà nào biết việc nhà nấy, hơi sức đâu mà đi nhòm ngó chuyện người khác.
Ấy nhưng riêng những cô gái vốn có tình ý với Phú, hoặc ít ra vẫn thầm nuôi một hi vọng nào đó với Phú, thì những tiếng đồn kia vẫn khơi gợi ở họ một sự tò mò, thúc giục họ phải bằng mọi cách tiếp cận với "đối phương" để xem cái anh chàng Phú kia dại dột đến mức nào?
https://thuviensach.vn
Thế là bỗng nhiên có vài ba cô gái làng, bằng cách của riêng họ, đã "mục kích" tận nơi, không những xem mặt mà còn bắt hình dong, hiểu đến chân tơ kẽ tóc cái sự việc anh chàng Phú dắt vợ về làng.
- Tưởng thế nào. Hoá ra cô nàng cũng đến tuổi băm rồi. Mặt đầy những ngoặc đơn ngoặc kép, má xém như hai tảng cháy...
- Dào ôi, dân đồng rừng từ đầu đến chân, chứ con ông vụ trưởng vụ phó nào, ông Phú già kén kẹn hom. Loại ấy cứ xách dép cho con gái làng Hạ không đáng.
Cái tin thứ thiệt của các cô gái làm bổ chửng khối người làng Hạ. À ra thế. Anh Phú đi bộ đội đóng ở trên rừng, chót tằng tịu với con gái nông trường, đành phải kéo cái "rơ moóc" ấy về đại tu. Thế mới biết anh nào bịa ra cái câu chuyện anh Phú chuyển ngành lái xe, hóm thật.
Câu chuyện về Phú cứ râm ran khắp làng.
Riêng Phú, anh không hay biết những lời đồn đại ấy. Vả lại, Phú cũng không thuộc cái hạng người dễ dàng để cho dư luận lung lạc. Trước khi quyết định đưa Xoan về làng, anh đã lường trước những dị nghị, bình phẩm của làng xóm, đoán được thái độ của từng người thân trong gia đình. Phú hoàn toàn tự tin về những quyết định của mình. Anh còn dự định sẵn cả phương án xấu nhất: Nếu như tất cả mọi người trong gia đình đều phản đối thì anh cũng sẽ kiên quyết bảo vệ Xoan đến cùng.
Nói phòng xa vậy thôi, chứ mọi chuyện đều diễn biến thật tốt đẹp. Buổi chiều Phú và Xoan về đến nhà, ông Tài mừng lắm. Thấy con có bạn gái, ông tỏ ra săn đón, ân cần. Là người đi nhiều, biết rộng, ông Tài có thừa sự lịch lãm, từng trải và khả năng phân tích tâm lí để tạo ra một không khí cởi mở vừa phải, một lối ứng xử tế nhị khiến ngay từ phút đầu cả Phú và Xoan đều cảm thấy hết sức thoải mái, tự nhiên.
Người hồi hộp và lo lắng nhất trong chuyến đi này là Xoan. Gần ba mươi tuổi, lần đầu tiên trong đời Xoan sống những phút giây kì lạ - cái phút giây của người con gái đến nhà người mình yêu để trình diện, để được hoặc không được tiếp nhận như một thành viên chính thức của gia đình. Thật may mắn cho Xoan, cách ứng xử và đặc biệt là tấm lòng nhân hậu của một
https://thuviensach.vn
người cha toát ra từ toàn bộ con người ông Tài - người bố chồng tương lai - đã xua đi trong cô bao nỗi lo lắng, mặc cảm, tạo cho cô lòng tin và những dự cảm về hạnh phúc.
- Thế mà suốt tuần nay em cứ lo vơ vẩn. Em sợ nhất là bố với cô Lộc. Giả sử như lúc em về mà bố không thèm nhìn mặt, không thèm hỏi chuyện, thì có lẽ em phải xách túi ngược tàu về ngay đêm nay mất - Xoan nói với Phú khi hai người cùng vặt lông gà dưới gốc hồng xiêm.
- Bố dễ tính lắm. Với lại có cô con dâu như em là cụ hết ý rồi. - Anh chỉ tán là giỏi - Xoan ngoẹo đầu cười, nhìn Phú đắm đuối - Nhưng còn cô Lộc với anh Phát. Em sợ anh Phát lắm.
- Cái Lộc nó phải sợ em bằng phép. Hỗn với chị dâu là anh cho cái bạt tai.
- Ứ ừ. Anh không được nói thế. Cô Lộc mà nghe thấy thì phiền lắm. - Lộc nó đi tàu Thống Nhất hai ngày nữa mới về. Nói thế thôi chứ nó với anh hợp nhau lắm. Hai chị em gặp nhau, thế nào nó cũng kể cho em nghe những kỉ niệm về anh. Có một câu chuyện vui lắm nhé, ấy là cái hồi anh còn học lớp một. Suốt ngày nó cứ nhằng nhẵng đòi bế. Một lần anh chơi khăng với thằng bạn, cõng nó trên lưng. Ham chơi quá, nó tè lên lưng anh lúc nào không biết. Đến lúc phát hiện ra, anh cáu quá, quăng nó xuống rãnh nước, suýt nữa là cô nàng nghẹt thở vì sặc bùn. Thế mà nó vẫn chẳng giận anh gì cả. Tắm rửa xong rồi lại nằng nặc đòi cõng...
Xoan cười đến chảy nước mắt. Thấy Xoan vui, Phú càng huy động cái kho tàng chuyện tiếu lâm gia đình của mình để động viên cô, giúp cô làm quen và hoà nhập với cái môi trường mà với cô sẽ trở nên hết sức thân thuộc.
- Này, nhưng sao em vẫn cảm thấy mình xuất hiện đường đột quá - Có lúc Xoan bỗng thần người, đôi mắt thoáng gợn chút lo âu. - Em đừng có nghĩ vớ vẩn - Phú nói át đi. Dường như anh không chỉ nói với Xoan mà với cả chính mình. Đúng là anh và Xoan đang làm một công việc khá đột ngột đối với gia đình. Giá như trước chuyến đưa Xoan về trình diện này, anh có cách nào đó báo trước với gia đình, chuẩn bị trước dư
https://thuviensach.vn
luận. Đằng này anh lại làm một việc có vẻ như rất tuỳ hứng. Anh dám đem tình yêu và danh dự của mình đánh cược với gia đình. Thậm chí anh không nghĩ đến khả năng mọi người sẽ khước từ Xoan. Cho nên, người mà Phú phải tìm mọi cách để tuyết phục lại là Xoan chứ không phải ông Tài hay anh Phát, cô Lộc.
Mọi chuyện khởi đầu tưởng đang rất êm xuôi thì đột ngột ông Tài gọi: - Phú, bố hỏi anh cái này.
Đang đun nấu với Xoan dưới bếp, Phú vội lên nhà. Ông Tài ý tứ khép bớt cánh cửa lại.
- Bố muốn hỏi anh, cô ấy với anh là thế nào? Bạn bè tầm phơ hay là anh có ý định thật?
Câu hỏi của ông Tài làm Phú có vẻ hơi phật ý. Hình như ông cố dùng một từ khá nặng nề để khích anh. Hình như ngồi trên nhà nhưng ông vẫn không bỏ qua những cử chỉ và câu chuyện có phần thân mật quá mức bình thường của con trai. Nhìn đôi mắt nghiêm khắc của bố, Phú thoáng chột dạ. Và anh chợt hiểu ra là từ lúc về, chính anh cũng chưa giới thiệu với bố về Xoan.
- Con tưởng bố biết rồi... Con sẽ cưới cô ấy...
Ông Tài chau mày, lặng đi một lúc. Chẳng phải bỗng nhiên ông muốn tỏ ra cái quyền uy của người bố, mà ông muốn nhắc nhở Phú về cái tôn ti trật tự gia đình.
- Con bé cũng được.. Nhưng mà sao anh không báo trước? Việc hệ trọng thế, không thể xem thường được. Thế chuyện xuất ngũ của anh thì sao? Lấy vợ rồi anh định ở trên ấy hay chuyển về?
- Khoảng một hai tháng nữa con sẽ ra quân. Con đã quyết định rồi. Dứt khoát con không về cơ quan cũ nữa.
- Không vội vàng thế được đâu. Phải tính toán cẩn thận - Ông Tài đằng hắng như cố bật ra vật gì vướng víu trong cổ - Chuyện vợ con là một, chuyện công tác là hai, hai chuyện ấy hệ trọng cả đời người. Hôm qua anh Phát có nói với bố là đã chuẩn bị cho anh một chỗ làm ở cơ quan anh ấy. Đợt này về, anh em phải bàn với nhau. Bố tính thế này, anh đạp phốc cái xe
https://thuviensach.vn
ra bảo anh Phát vào đây. Lát nữa mời cả chú Hạng sang ăn cơm. Nhân tiện anh về, chú cháu anh em cùng bàn bạc.
Phú đưa tay gãi đầu.
- Thôi bố ạ. Họp hành để khi khác, còn nhiều thời gian. Chưa chắc bây giờ anh Phát đã có nhà. Vả lại tính anh ấy khác lắm. Con không muốn ngày đầu về mà anh em đã sinh chuyện
***
Bữa cơm khách hôm ấy chỉ có bốn người. Ngoài ông Tài, Phú, Xoan, còn có thêm ông giáo Hạng, em ruột ông Tài. Nhà ông giáo Hạng ở cuối làng, nhưng ngay từ chiều, cái tin anh Phú xuất ngũ mang theo một cô vợ người "đồng rừng" về đã đến tai ông. Bây giờ, trước mặt ông là Xoan, đúng như người ta bình luận, hơi đứng tuổi và có vẻ quê mùa. Bằng con mắt của một nhà giáo hơi có phần nệ cổ, ông Hạng kín đáo xem xét Xoan và tự rút ra một nhận xét: "Xoan không đẹp, nhưng khoẻ mạnh, có duyên thầm".
- Thằng Phú tinh ra phết đấy bác ạ - Ông Hạng ghé tai ông Tài thì thầm khi cả Xoan và Phú còn ở dưới bếp - Xét về hình thức màu mè thì có vẻ bình thường. Nhưng cái nết mới đánh chết cái đẹp. Cứ xem cách nói năng đi đứng, cách nó làm ăn thì đủ biết. So với con Lộc nhà này là nó ăn đứt...
Hai anh em còn đang to nhỏ bàn tính thì Xoan đã bưng mâm cơm lên. Không biết vì lửa bếp hay vì ánh mắt của hai ông già mà mặt cô bỗng hồng rực, căng đầy sức trẻ và vẻ đẹp mà thời gian tưởng đã lấy đi mất.
- Dạ, con xin phép bố với chú - Xoan nhẹ nhàng thu dọn ấm chén, giành chỗ đặt mâm. Ông Hạng vừa thu cái điếu vào lòng vừa nhìn Xoan gật gù. Có thế chứ. Rõ ràng là con nhà có văn phép. Chứ các cô gái mới lớn bây giờ, chúng nó đâu cần biết đến cái lối thưa gửi, phép tắc. Đến nhà con trai, chẳng thèm biết đến ông bà bố mẹ, cứ cười nói hô hố. Lắm cô mặc áo phông cộc đến nách, trông đến dơ dáng. Cứ cái đà này rồi bố mẹ ông bà đối với chúng nó cũng chẳng ra cái nghĩa lí gì sất. Thế nên có được một cô gái như thằng Phú nó chọn đây thì còn chê trách cái nỗi gì...
Ông Hạng có vẻ cao hứng. Khi Phú mang chai rượu về, mặc dù có chứng đau dạ dày, ông cũng tự phá lệ, để mặc cho anh rót một chén đầy.
https://thuviensach.vn
Cả nhà ngồi quanh mâm cơm. Có tí men, câu chuyện bỗng đậm đà và cởi mở hẳn lên.
- Báo cáo với bố và chú - Phú đặt đũa ngang miệng bát, hai tay xoa vào nhau, trịnh trọng một cách hơi cố ý khiến anh có vẻ không được tự nhiên - Lẽ ra con phải báo cáo trước với gia đình về chuyện giữa con và Xoan. Nhưng vì điều kiện bộ đội, mong bố và chú thông cảm. Hôm nay, nhân đợt nghỉ phép trước khi làm thủ tục ra quân, con đưa Xoan về báo cáo với gia đình. Việc bố và chú, cũng như anh Phát, cô Lộc có đồng ý hay không, con chưa biết. Nhưng riêng ý con thì đã quyết. Chúng con dự định sẽ tổ chức cưới ngay sau khi con có giấy xuất ngũ chính thức.
Mấy lần Xoan kín đáo kéo áo Phú ra hiệu cho anh hãy thận trọng, nhưng Phú vẫn cứ tuồn tuột bộc bạch hết ý nghĩ của mình.
- Anh đã quyết rồi thì việc gì phải báo cáo - ông Tài bỗng dằn mạnh chén, làm rượu đổ lênh láng ra chiếu. Đôi mắt ông chợt tối xầm lại, như có một vạt mây vừa kéo qua. Cái thằng đến ngu. Giá như nó đừng nói ra cái điều kia trước mặt con Xoan thì ông đã sẵn sàng cho qua. Bản tính ông không phải hạng người cố chấp. Nó có thể đặt ông vào chuyện đã rồi, bắt ông phải công nhận. Nhưng nếu xử theo tôn ti trật tự thì không thể nói như vậy. Bố nó, chú nó ngồi đây mà nó dám vuốt mặt. Đã quyết rồi thì mang nhau đi đâu mà cưới chứ việc gì phải báo cáo...
- Thôi bác ạ. Cháu nó lỡ lời - Ông giáo Hạng lừ mắt cho Phú rồi quay lại phía ông Tài - Cánh trẻ bây giờ nói năng lỗ mỗ lắm. Chấp nê chúng nó thì cứ cãi nhau suốt...
- Nhưng chú tính, nói như thế mà nghe được à. Tôi không cổ hủ đâu. Nhưng phải có trên có dưới. Không thể tự do quá trớn, đầu gà lộn ngược. Mặt Phú nóng rát. Anh nào có ý hỗn hào gì. Nói thẳng nói thật mà ông già cũng tự ái.
Rất may là Xoan đã lên tiếng. Từ nãy, tuy ngồi xuống mâm cơm, nhưng cô chỉ dám ngồi gá cho đủ chỗ, chứ còn bụng dạ nào mà ăn uống. - Dạ thưa bố và chú - Xoan xưng hô một cách thật tự nhiên, như là giữa cô và hai ông già đã có sẵn những tình cảm gia đình thân thiết - Đúng như
https://thuviensach.vn
bố nói, chúng con chưa được phép thưa với bố và chú chuyện của chúng con khi bố và chú chưa cho phép. Giữa chúng con vẫn còn là tình bạn. Hạnh phúc của chúng con có thành được hay không, trước hết phải có ý kiến của bố, của chú và các anh chị trong gia đình...
Ông Tài đang nâng chén rượu bỗng ngỡ ngàng đặt xuống. Câu nói của Xoan đã đánh tan đi cái khối nặng vô hình đang ứ đầy trong ngực ông. Còn ông Hạng thì nhắp một tợp rượu, gật gù. Ông thầm khen một sự ứng xử tế tế nhị, rất có văn hoá. Vốn là một ông giáo làng dạy lớp ba cải cách, ít lâu nay ông sẵn có mối lo của một người tâm huyết với nghề nghiệp, ấy là những chuẩn mực đạo đức đang có nguy cơ bị lối sống thực dụng, thói vô văn hoá làm mai một đi. Bây giờ, chính Xoan phần nào đã nhen lại lòng tin cho ông, giúp ông nhận ra rằng ông quá lo xa đấy thôi. Lớp trẻ không đến nỗi quá hư hỏng như ông tưởng.
- Như cháu Xoan nói là chí phải. Giấy rách phải giữ lấy lề. Còn cha chú đây thì các cháu không thể vượt quyền được. Bác ạ, các cháu nó đã nói thế thì mình cũng không nên câu nệ. - Ông Hạng quay sang ông Tài rồi liếc nhìn Phú như muốn dàn hoà giữa hai bố con.
- Con xin lỗi bố nếu như lúc nãy con nói điều gì không phải. - Phú nói lúng búng.
Ông Tài có vẻ nguôi. Có vẻ thôi, vì thực ra ban nãy ông cũng chỉ làm oai thế thôi. Trước mặt Xoan ông muốn tỏ rõ tôn ti lề luật, chứ tính ông đâu phải người quá nghiêm khắc, nệ cổ đến như vậy.
***
Khi chỉ còn hai bố con ngồi với nhau ở nhà ngoài, ông Tài mới hỏi nhỏ Phú:
- Về chuyện công tác của anh, sau khi xuất ngũ anh tính thế nào? - Thì bố tính còn đi đâu nữa? Cưới vợ rồi chẳng lẽ để vợ một mình ở trên đó. Mà chuyển Xoan về dưới này thì biết làm gì? Giả sử có nghề nghiệp thì cũng phải tốn hàng chục "cây" mới chuyển về được. Con sẽ xin chuyển ngành ngay ở trên đó thôi bố ạ.
- Hả? Vậy là anh sẽ không chuyển về cơ quan cũ?
https://thuviensach.vn
- Về làm gì nữa bố. Con đã thề là sẽ đi hẳn khỏi cái đơn vị sà lan ấy ngay từ khi con xung phong đi bộ đội. Con đã quyết định là không thay đổi. Ngày mới nhập ngũ, có lúc con cũng có nghĩ tới cơ quan cũ. Nhưng con cũng sẽ chỉ trở về với điều kiện là tay thuyền trưởng ấy bị đi tù. Đáng buồn là chuyện đó không thể xảy ra. Vì sao thì bố đã biết rồi. Con và Xoan sẽ ở trên đó. Con sẽ chuyển về tổ lái phà ở ngay gần nông trường...
Chỉ cần gợi đến chuyện sông nước là những kỉ niệm xưa như cùng ùa về, chộn rộn trong đầu Phú. Giống như một mối tình vừa ngọt ngào vừa cay đắng, mỗi lần nghĩ tới cuộc đời thuỷ thủ ngắn ngủi ấy, Phú lại có cái tâm trạng vừa luyến tiếc vừa chán ngán. Ước mơ được trở thành một thuỷ thủ, suốt ngày dài rồi lại đêm thâu lênh đênh trên sông nước vốn đã được Phú ấp ủ ngay từ những năm tháng ngồi học trên ghế nhà trường. Thế rồi sau khi tốt nghiệp lớp mười phổ thông, anh được đi học một lớp thợ máy và được điều về Công ty vận tải đường sông. Chiếc tàu dắt sà lan mang biển số XK. 132, với anh, trở thành ngôi nhà thân thiết. Cả một tuyến đường sông từ cảng Hải Phòng ngược lên Việt Trì, Yên Bái, xuôi xuống Cẩm Phả, Cửa Ông, rẽ sang Thái Bình, Nam Định, Phú đã quen thuộc đến từng bến bãi, từng nhịp cầu, xóm nhỏ. Cuộc sống sông nước bồi đắp thêm cho Phú đức tính mạnh mẽ, quả quyết vốn đã là nét tính cách ở anh, nhưng đồng thời cũng mở cho anh một khoảng trời mơ mộng, một lối sống khoáng đạt, đầy trực cảm.
Cho đến bây giờ, mỗi lần nhớ lại những ngày ấy, Phú vẫn có cảm giác đâu đây vang lên tiếng máy trầm khoẻ của con tàu ngược dòng, kéo theo một đoàn sà lan nặng đằm, nối đuôi nhau trườn trên sóng. Anh vẫn cảm thấy rất rõ làn hơi nước mát ẩm phả từ mặt sông, nhìn thấy những tán hoa gạo đỏ rực như những hàng cọc tiêu cắm trên bờ và tiếng cười vang của các cô gái một làng ven sông đang đùa nhau trên bến tắm... Nếu cuộc sống chỉ êm đềm, thơ mộng như thế thì hạnh phúc biết bao nhiêu. Nhưng rồi chỉ một năm sau Phú đã nhận ra rằng cuộc đời thuỷ thủ của anh chắc chắn sẽ chẳng thể kéo dài được mãi. Một tay truyền trưởng có bộ mặt to bè, nhờn bóng, bỗng được điều về phụ trách đội sà lan, thay thế bác thuyền trưởng già tốt
https://thuviensach.vn
bụng. Ngay từ lúc mới xuất hiện, hắn đã gây cho Phú một mối ác cảm. Có thể vì cái bộ mặt to bè nhờn bóng lúc nào cũng đỏ phừng phừng. Cũng có thể do cái điệu bộ khệnh khạng đầy chất thủ lĩnh, gia trưởng, cách tính toán làm ăn đặc lối con buôn mà ngay từ ngày đầu tiên chính hắn cũng không cần rào đón, che đậy.
- Anh với các chú từ nay coi như một tổ ấm gia đình - Hắn tuyên bố hôm liên hoan với các thuỷ thủ - Đã là gia đình thì phải có chủ, cũng như nhà thì phải có nóc. Và anh em trong nhà phải hết sức trung thành bảo vệ nhau. Anh nói để các chú yên tâm. Làm ăn với anh, các chú khỏi phải lo đói. Nhà nước giao cho chúng mình sà lan, tàu kéo, việc làm giàu cho nhà nước là lẽ đương nhiên. Nhưng chúng mình cũng phải biết cách làm giàu cho mỗi người. Dân có giàu thì nước mới mạnh. Mỗi người vì mọi người và mọi người vì mỗi người...
Cách nói của thuyền trưởng thật ỡm ờ, nhưng rõ ràng hắn không hề muốn che dấu những thủ đoạn và mánh lới làm ăn. Chỉ sau mấy tháng, đội thuỷ thủ của Phú gồm mười hai người thì chín người đã bị tay thuyền trưởng đưa vào tròng, trở thành những môn đệ trung thành của hắn. Phú là một trong ba người ngoài số đó. Thủ đoạn làm ăn của tay thuyền trưởng cũng thông thường như hết thảy những kẻ tham lam, biển lận trên đời: Mỗi chuyến chở than, chở phân đạm, chở gạo... hắn lại tìm cách bớt xén dăm mười tấn, lấy cớ để "cải thiện" thêm cho anh em thuỷ thủ. Ban đầu Phú không đồng tình, nhưng cũng không thể tỏ thái độ phản đối. Bởi anh thuộc về số ít. Vả lại số hàng bị tham ô so với trọng tải của sà lan cũng không đáng là bao. Nhưng rồi những cuộc tham ô, ăn cắp tập thể ngày một nghiêm trọng hơn nhiều. Trong đội ngũ thuỷ thủ và lãnh đạo phân chia thành hai lực lượng. Phú thuộc số ít, nhưng là lực lượng quyết liệt đám đấu tranh chống lối làm ăn bất chính của thuyền trưởng. Cuộc đụng độ gay gắt nhất xảy ra trong một đêm đoàn sà lan táp vào giữa bãi sông Hồng. Theo kế hoạch đã móc nối sẵn giữa tay thuyền trưởng và bọn con buôn, chúng sẽ đổ năm mươi tấn than xuống các thuyền nhỏ đã nằm đợi sẵn. Phú và ba người bạn trên tàu đã cương quyết ngăn chặn vụ ăn cướp trắng trợn ấy. Chuyến sà
https://thuviensach.vn
lan chở than cặp bến Phà Đen an toàn. Nhưng từ đêm đó, những người thuỷ thủ dũng cảm bảo vệ tài sản của nhà nước bắt đầu bị trù dập, khi thì kín đáo tế nhị, khi thì trắng trợn, tàn nhẫn.
Giải pháp đẩy Phú đi bộ đội vừa là một sự giải thoát cho tay thuyền trưởng đầy mưu mẹo nhưng đồng thời cũng là nguyện vọng của Phú. Bốn năm tham gia quân đội. Phú sống cuộc đời lính vất vả gian khổ, nhưng anh lại thấy thanh thản giữa đồng đội, thấy bằng lòng về những đóng góp hữu ích của mình...
- Anh nên cân nhắc lại đi. Chuyện này phải bàn với anh Phát - Ông Tài để chiếc đóm cháy hết mà vẫn chưa hút trọn điếu thuốc. Ông nhìn chăm chú vào vừng trán gồ lên một cách bướng bỉnh của con trai, cố đoán xem anh nghĩ gì.
- Con đã quyết định rồi - Phú bật một que diêm, như một cậu bé ngứa ngáy tay vẫn thường làm chứ không để làm gì. Và theo thói quen, anh vẫn nhắc lại cái câu nói hình như đã quá quen thuộc - Bố ạ. con không tin ông Phát có thể giải quyết được chuyện của con đâu. Ông ấy nhúng vào chỉ thêm rách việc. Con biết thừa rằng ngay cả chuyện con lấy Xoan, ông ấy cũng không đồng ý đâu. Mặc. Sáng mai con sẽ đưa Xoan về quê. Bố chuẩn bị sẵn, khi nào chúng con mời, bố sẽ xuống gặp bà mẹ Xoan để chính thức lo việc cưới.
https://thuviensach.vn
CHƯƠNG II
Căn phòng lạ với chiếc giường đôi gỗ lát rộng thênh, chiếc vỏ chăn con công đỏ rực, chiếc màn tuyn trắng toát như càng trở nên lung linh huyền ảo bởi ngọn đèn ngủ màu xanh dịu, trở nên sang trọng đài các bởi mùi nước hoa ngoại đắt tiền hoà với mùi xà phòng thơm Camay ở đâu đó cứ toả ra sực nức. Có lẽ đây là lần đầu tiên trong đời Xoan được ngủ trong một căn phòng như thế này. Nó sang trọng quá, sạch sẽ quá, nhưng mà nó cũng thật giản dị ấm cúng, không đến nỗi quá xa lạ, diệu vợi đến mức Xoan không thể mường tượng ra được. Hoá ra con người ta chỉ hơn kém nhau ở cái mức độ hưởng thụ. Cũng một căn phòng như thế này nhưng nếu đặt ở mãi tít cái xó xỉnh nông trường của Xoan thì chẳng mấy ngày nó sẽ rêu mốc lên ngay, chí ít cái màn tuyn này sẽ trở thành màu cháo lòng hay màu bã chè thiu bởi vì thiếu xà phòng, bởi vì khói bếp muội đèn suốt ngày suốt đêm như sương phủ. Chiếc chăn con công này cũng chẳng mấy chốc mà chuyển thành màu nâu xẫm, bởi nó sẽ luân phiên đắp lên bao nhiêu khách khứa, bạn bè, và chủ nhân của nó cũng đâu có thời gian mà phơi phóng, giặt giũ... Chao, đất Hà Nội có khác. Cô Lộc lại là nhân viên phục vụ trên tàu Thống Nhất, vào ra Sài Gòn - Hà Nội như đi chợ, tiền tiêu như rác, thế nên cái phòng của cô ấy mới như phòng bà hoàng thế này...
Buông màn đi nằm từ lâu rồi mà Xoan vẫn chong mắt nghĩ ngợi, Xoan thấy cuộc đời phức tạp quá. Sao nhiều người, trình độ văn hoá, thời gian công tác kém hẳn Xoan mà họ sướng thế? Chính thời buổi bây giờ mới có nhiều kẻ giàu. Đi dạo một đoạn qua các phố phường Hà Nội mới thấy khối kẻ tiêu tiền như rác, khối kẻ vận trên người cả một núi của cải mà cả đời công tác của Xoan cũng không thể có được.
https://thuviensach.vn
Giá cưới nhau rồi, bằng cách nào đó anh Phú chuyển cho Xoan về Hà Nội thì hay quá nhỉ - Tự nhiên Xoan thầm ao ước. Xoan khao khát được đánh đổi cả chục năm mưa nắng dầu dãi ở nông trường để được một vài tháng nhàn nhã ở Hà Nội. Xoan bỗng thấy thương Phú quá chừng. Phú tình nguyện ở lại trên ấy là vì Xoan. Liệu Xoan sẽ làm được những gì để đền đáp lại sự hi sinh lớn lao ấy?
Hình ảnh của Phú cứ chập chờn, choáng cả tâm trí Xoan. Xoan bỗng mỉm cười nhớ lại câu chuyện của hai bố con Phú lúc tối.
Ông Tài bảo:
- Đi tàu cả ngày, mệt rồi đấy. Anh soạn giường của con Lộc cho Xoan nó nghỉ.
Phú dứt khoát:
- Để Xoan ngủ ở giường nhà ngoài. Con ngủ chung giường với bố. Rây với cô Lộc thêm rối chuyện.
- Ơ hay, cái thằng. Con gái cần phải có cái phòng riêng. Con Lộc nó đi vắng. Anh cứ dọn cái phòng của nó cho tôi.
Phú đuối lí. Cũng có thể anh chợt nghĩ ra rằng mình quá vụng về, nên vội xăng xái đi thu dọn phòng ngay.
- Đúng là anh ngốc thật. Cái phòng riêng của cô Lộc không khác gì cái phòng cưới. - Phú tắt đèn tuýp, bật chiếc đèn ngủ màu xanh dịu, đứng tần ngần ngắm Xoan một lúc rồi bỗng choàng tay ôm lấy cô - Lẽ ra hôm nay em phải là cô dâu. Em rất xứng đáng được hưởng niềm hạnh phúc này.
- Đừng, anh. Bố biết thì chết - Xoan khẽ đẩy Phú ra bằng một động tác chẳng có gì quả quyết.
Phú lẳng lặng đi ra ngoài, vẻ hờn dỗi như một chú bé thích vòi vĩnh nhưng không được đáp lại. Xoan đi theo anh, định chốt cửa, nhưng nghĩ thế nào lại chỉ khép một cách hờ hững.
Anh ấy rất khái tính và hay giận dai lắm - Xoan kéo mảnh chăn lên ngang ngực, bất giác thở dài, cái thở dài như thú nhận một sự hối hận mà cũng là thú nhận một nuối tiếc. Suốt từ ấy, tâm trí cô hầu như bao phủ bởi
https://thuviensach.vn
những kỷ niệm về anh. Thậm chí cả cái mùi nước hoa đắt tiền, mùi xà phòng Camay thơm nức từ chăn gối cũng không làm cho cô có ý niệm về chúng nữa, mà thay vào đó là cái mùi mồ hôi rất riêng của anh, mùi tóc khét cháy và thoang thoảng một thứ hương rừng quen thuộc.
***
Xoan không nghĩ rằng đời Xoan lại có những ngày hạnh phúc như hôm nay.
Cách đây vừa đúng nửa năm, vào giữa mùa đông, cái bệnh thấp khớp quái ác đã hành hạ cô một cách tàn nhẫn. Khớp xương ở hai đầu gối, ở mắt cá chân xưng tấy, vừa đau nhức, vừa râm ran buồn như có đàn kiến bò dần dần trong tuỷ. Đang giữa mùa đốn chè, cả nông trường kéo nhau ra đồi nhưng riêng Xoan vẫn ngồi ôm gối trong dãy lán tranh ở khu tập thể.
Tuổi ba mươi sắp xộc đến mà Xoan, cũng như nhiều cô gái ở nông trường, không có cách nào làm cho cuộc đời có thể vui lên được. Mười bẩy tuổi Xoan tình nguyện đi thanh niên xung phong, với hy vọng thoát khỏi cái làng quê buồn tẻ quanh năm thiếu ăn, với mong muốn có một cuộc sống dù vất vả, gian khổ về vật chất, nhưng ít ra cũng được tươi vui, náo nức về mặt tinh thần, và xa hơn nữa là có một tương lai hạnh phúc - theo cái nghĩa rất giản dị thông thường mà các cô gái nông thôn vẫn thường quan niệm.
Từ thanh niên xung phong, Xoan chuyển sang làm công nhân nông trường chè. Những năm đầu có thể coi như Xoan khá mãn nguyện về nghề nghiệp và cuộc sống của mình. Hàng trăm cô gái trẻ măng cùng lứa tuổi ở chung trong những dãy lán nứa, sáng chiều ra đồi trồng chè làm cỏ, cùng ăn ở bếp tập thể, giờ nghỉ tập đánh bóng chuyền, ca hát. Tuổi trẻ vô lo vô nghĩ cứ ào ạt qua đi.
Nhưng cuộc sống bày đàn vốn không phải là đặc trưng của con người. Cùng tồn tại, hoà đồng trong tập thể, trong cộng đồng nhưng mỗi cá nhân lại luôn có một xu hướng khác là tự khẳng định cái riêng của mình, thiết lập cho mình một đời sống riêng. Các bạn của Xoan lần lượt đi lấy chồng. Tất nhiên ở một nông trường hẻo lánh, xa đường quốc lộ, xa các trung tâm công nghiệp, nam giới quả là mì chính cánh. Thảng hoặc có một chàng trai
https://thuviensach.vn
nào đó "lọt" vào nông trường, lập tức hàng trăm cặp mắt con gái cùng bủa vây lấy, như một thứ lưới vô hình thật êm dịu mà đầy ma lực. Xoan là một người không may mắn. Cô không đẹp một cách nổi trội giữa đám đông. Nhưng cái duyên thầm ở cô thì không ai có thể chối cãi. Cái thế mạnh ấy, ở một môi trường khác, có lẽ đã làm cho khối chàng trai nghiêng ngả. Nhưng giữa vùng đồi núi heo hút này, sự duyên dáng đoan trang chẳng có nghĩa lí gì.
Có một dạo suýt nữa thì Xoan làm một chuyện tày đình, ấy là cái thời kì mà vẻ đẹp phụ nữ ở cô phát triển rực rỡ nhất. Một anh chàng kĩ sư từ tỉnh về tăng cường cho nông trường lập tức để ý đến cô. Anh ta đã có vợ, hai con. Bằng một "khổ nhục kế", anh ta đã làm cho Xoan tin rằng cuộc đời riêng của anh ta đầy bất hạnh. Anh ta sống không hạnh phúc. Anh ta buộc lòng phải li dị vợ. Đánh lừa một cô gái ngây thơ và cả tin như Xoan mà phải dùng bấy nhiêu thứ "võ" thì anh chàng kĩ sư coi như cầm chắc phần thắng trong tay. Nếu không có một cú đánh ghen động trời của cô vợ thì chắc chắn là Xoan đã vào bẫy của anh chàng Sở Khanh kia. Nhưng sau lần ấy thì Xoan tê tái ê chề. Cô đã đánh mất đi lòng tin vốn là bản tính sẵn có của mình.
Dãy lán nứa ở khu tập thể bây giờ đã được thay bằng dãy nhà toócxi, lợp lá gồi. Những cô gái không có gia đình, hai cô được chia một phòng. Riêng những cô gái đã lớn tuổi như Xoan, có thâm niên ở nông trường, được ưu tiên, mỗi người một phòng riêng để mời các bạn trai đến thăm. Đây cũng là "một chính sách đặc biệt" của giám đốc mới, tạo mọi điều kiện để chị em chóng lập gia đình.
Vào một buổi tối trăng suông, cả dãy nhà tập thể nữ kéo nhau đi xem phim ở nông trường bộ, chỉ còn một mình Xoan ngồi ôm hai đầu gối bị viêm khớp và trông nồi sắn luộc cho các bạn về ăn, thì cô bỗng nghe thấy một tiếng động mạnh và tiếng kêu của ai đó từ dưới khúc suối đầu nhà. Xoan vốn dĩ sợ tối. Nhưng ý nghĩ có người đang gặp nạn khiến cô không đủ kiên nhẫn ngồi bên bếp lửa.
https://thuviensach.vn
- Ai làm sao ở dưới đó? - Xoan huơ ngọn đuốc, đứng từ trên bờ nhìn xuống, giọng đầy lo lắng.
- Mang nhanh đuốc xuống đây hộ tí. Khẩn trương lên. Bè đâm vào đá ngầm rồi - Tiếng một người con trai cáu kỉnh một cách vô cớ. Xoan luống cuống sắn quần đi xuống mép nước. Cô nhận ra hai anh bộ đội cùng ướt như chuột lột đang loay hoay với một bè nứa bị mắc vào bờ. - Trời ơi. Anh làm sao thế kia - Xoan kêu lên khi nhìn thấy vệt máu từ chân anh bộ đội lớn tuổi loang rộng trên mặt nước. Không ngần ngại, cô cởi luôn chiếc khăn đang quàng cổ - Anh để em buộc cầm máu cho. Người con trai bấy giờ mới ngước nhìn lên. Anh nhận ra một gương mặt trắng xanh thật dịu dàng với đôi mắt to đen đầy lo âu. Cho mãi sau này, anh sẽ không bao giờ quên được ánh nhìn của cô gái lúc ấy. Nó giống như ánh mắt của người mẹ, người chị đầy tình thương cảm và lo toan khi thấy đứa con, đứa em của mình bị tai nạn.
Người lính đi bè tối ấy chính là Phú. Vết thương của anh do bị nứa đâm, sâu và dài như một vết chém. Không có Xoan, chắc chắn anh sẽ bị mất nhiều máu, và có thể bị nhiễm trùng, dẫn đến những hậu quả nguy hại.
Họ quen nhau từ buổi tối đó. Cả anh bộ đội trẻ cùng đi bè nứa với Phú, do cái sự kiện đâm bè ấy, sau này cũng quen thân với một cô bạn của Xoan. Hai anh bộ đội đâm bè cùng rắp tâm làm rể nông trường.
Dẫu muộn mằn nhưng Xoan vẫn đến với Phú với tất cả sự dè dặt e ấp và say mê của mối tình đầu. Xoan không bao giờ quên cái đêm, khi hai đứa ngồi đối diện nhau bên ngọn đèn dầu trong căn phòng của Xoan. Hình như Phú có điều gì muốn nói lắm mà mấy lần anh ngước nhìn Xoan rồi lại cúi vân vê chiếc mũ vải.
- Anh sợ chói à? - Xoan hỏi giọng tinh nghịch, khi mấy lần cô để ý thấy anh cứ nhìn ngọn đèn, như thể cái ngọn lửa kia chính là người thứ ba khiến anh ngại ngùng.
- Không chói nhưng mà nhức mắt lắm...
Xoan che miệng cười. ừ, mà mình cũng tai ác thật. Có dễ đến hàng chục lần anh đến chơi, mà lần nào Xoan cũng bắt anh ngồi nói chuyện trong
https://thuviensach.vn
phòng. Mà cũng tại anh ấy nữa cơ. Người đâu mà hiền đến thế. Không biết rủ người ta đi chơi nữa.
- Hay là... - Xoan gợi.
- Hay là chúng mình đi ra ngoài một lát đi. Tôi có câu chuyện. - Chuyện gì thế anh? - Xoan làm ra vẻ như ngạc nhiên lắm, kì thực cô đã biết thừa cái câu chuyện của anh rồi.
Hai người lọt giữa những lô chè. Đêm trăng suông. Từng tảng mây trắng trên đỉnh Tam Đảo như trườn xuống những đồi chè, loãng dần như một thứ bột sữa mát lạnh có thể cảm nhận thấy được.
- Chuyện gì, anh nói đi - Tiếng Xoan ngàn ngạt, có lẽ vì quá kìm nén. Bàn tay nóng rực của Phú bỗng đặt lên vai Xoan. Và Xoan cảm thấy đôi ánh mắt anh như bao bọc lấy mình.
- Xoan... Tôi yêu Xoan... Tôi muốn Xoan là vợ tôi... Xoan có đồng ý không?
Làm sao mà Xoan trả lời ngay câu hỏi ấy được. Anh vụng về quá. Ai lại đi hỏi câu ấy bao giờ. Xoan không đứng như hoá đá. Và có lẽ vì thấy mình bất lực trước câu hỏi ấy, có lẽ vì quá hạnh phúc. Xoan bỗng khóc nấc lên.
- Sao lại khóc? Tôi làm Xoan không vừa lòng ư? - Giọng Phú bỗng chùng hẳn xuống, hai bàn tay anh tuột khỏi đôi vai mềm ấm đang rung lên. Xoan như đổ vào người anh. Cô ấp cả gương mặt vào ngực anh và khóc nức nở...
Cuộc tỏ tình thật giản dị, như bản chất mộc mạc của hai người. Sau cái đêm đáng nhớ ấy. Xoan chỉ biết cám ơn cuộc đời đã cho cô niềm hạnh phúc quá lớn lao và tròn đầy. Còn mong ước gì hơn nữa khi mỗi ngày Xoan càng khám phá ra ở Phú những vẻ đẹp trong tâm hồn mà chính cô nhiều khi cũng thấy bất ngờ.
***
Chính lúc Xoan đang nằm thao thức nghĩ đến anh, thì ở nhà ngoài, Phú đang ngủ ngon lành. Tiếng ngáy của anh trầm và đều. Hình như những điều Xoan đang nghĩ đang tái tạo lại trong giấc mơ của anh. Anh thấy Xoan
https://thuviensach.vn
đang ngả vào ngực anh và khóc nức nở. "Em chỉ sợ anh đùa bỡn với tình yêu của em thôi. Xuất ngũ rồi anh sẽ về Hà Nội và bỏ mặc mình em ở cái nông trường heo hút ấy". Anh vòng tay ôm riết lấy Xoan. Nhưng vòng tay anh cứ bị hụt hẫng, cứ chới với trong cái khoảng không hư ảo...
Phú chợt bừng tỉnh. Xoan đi đâu rồi? Bên cạnh anh là một khoảng trống. Một tàu lá chuối đẫm ướt lọt qua cửa sổ chạm vào bàn tay anh buốt giá. Ngoài trời đang mưa nhẹ. Hình như có một đợt gió mùa đông bắc mới tràn về. Gió rung xào xạc trên vòm hồng xiêm đầu nhà, rũ những giọt nước nhỏ tí tách xuống nền gạch. Phú chớp mắt và cố nhớ lại xem Xoan đang ở đâu. Và anh chợt mỉm cười về cái cơn mơ ngộ nghĩnh của mình. Không. Xoan ơi, làm sao anh có thể bỏ em một mình trên đó. Thà rằng anh không gặp em, anh không yêu em. Hoặc giả như em tự ý bỏ đi yêu một người nào khác. Em biết không, tình yêu kì lạ như vậy đó. Anh yêu muộn màng, nhưng cũng thật say đắm và quyết liệt. Anh sẽ làm tất cả những gì để bảo vệ tình yêu của chúng mình.
Phú đặt tay lên tảng ngực trần lạnh giá như vừa đẫm ướt những giọt nước mắt của Xoan, và bỗng thấy thương Xoan vô cùng. Trong gia đình này, ngoài anh ra có lẽ Xoan sẽ luôn cảm thấy cô đơn mặc cảm. Cô Lộc và anh Phát, chị Năm sẽ nhìn Xoan bằng con mắt chẳng có thiện cảm gì đâu. Họ đã quá quen nhìn người khác dưới cái vỏ quyền chức, tiền bạc. Không, Xoan ơi, anh không thể chịu để cho họ đối xử với em một cách tàn nhẫn, lạnh lùng. Anh không thể để cho em đơn độc...
Phú trở dậy, định bật diêm châm thuốc, nhưng anh lại ngại không muốn làm ông Tài thức giấc. Ở giường bên, ông Tài có vẻ như đang thiếp đi trong một giấc ngủ mệt mỏi.
Phú nhẹ nhàng đẩy cửa. Anh như thấy mình đang bước vào một cung điện huyền ảo trong các câu chuyện cổ tích. Và hình ảnh đầu tiên hiện trong mắt anh là gương mặt Xoan. Một gương mặt thanh thản và mơ màng với đôi môi hé mở, như từ lâu lắm rồi vẫn hướng đợi về phía cửa. Dưới ánh đèn xanh dịu, ảo mờ, những đường nét góc cạnh thô nháp thường ngày chìm lấp đi, gương mặt trái xoan của cô, với đôi mày đen ánh, hai bờ mi dài
https://thuviensach.vn
khép nhẹ, sống mũi thẳng thanh tú như càng phô diễn cái vẻ đẹp đoan trang và hiền dịu.
Phú gạt nhẹ cánh màn tuy và đứng ngây nhìn. Anh có cảm giác như hai bên má Xoan vừa đọng những ngấn nước, và đôi môi cô có vẻ tươi hơn, không biết do Xoan vừa thoa một chút son hồng hay cô thường cắn môi những lúc buồn nghĩ ngợi?
Hình như Xoan không thể chờ được lâu hơn nữa. Ngay từ lúc tiếng cửa đẩy nhẹ và tiếng bước chân Phú đặt xuống nền phòng, Xoan đã cảm thấy như bước chân anh chạm nhói vào trái tim cô. Xoan vội vàng nhắm nghiền mắt lại, toàn thân cô đờ đẫn trong một nỗi sợ hãi mà cô không hiểu vì sao. Tựa như một người vừa bị thôi miên, muốn cử động, muốn thay đổi thế nằm mà không sao tự điều khiển được.
Phú vẫn đứng ngây nhìn. Anh rất muốn hôn lên đôi môi hồng kia, hôn lên đôi bờ mi khép nhẹ và ấp cả gương mặt mình lên khoảng ngực mát mịn, trắng ngời. Nhưng anh sợ làm Xoan thức giấc. Cả đêm qua chờ đợi tàu, hầu như Xoan không ngủ.
Đặt nhẹ mình bên cạnh giường, Phú cố không gây một tiếng động. Anh nằm xoay nghiêng, cốt để có thể ngắm nhìn Xoan được rõ hơn, được hít thở hương lá bưởi, lá hương nhu từ mái tóc Xoan và cái hơi thở nồng nàn rất khó diễn tả.
Xoan bỗng bừng mở mắt. Ánh mắt từ lâu đã dồn nén nỗi chờ đợi khắc khoải.
- Kìa anh. Bố biết thì em chết mất. - giọng Xoan run bắn, nhưng cô lại mở choàng chăn và ôm choàng lấy anh.
Cả hai cùng không nghĩ rằng có thể họ sẽ nghẹt thở.
- Anh vừa mơ thấy em. Đừng sợ. Em hãy coi hôm nay như ngày cưới của chúng mình...
- Anh không lừa dối em đâu, phải không, Phú? - Xoan dùng hai tay nâng gương mặt Phú lên, nhìn sâu vào mắt anh rồi liên tiếp phủ lên anh những cái hôn nóng rực. Rồi cô bé bỏng nép sát vào anh, lặng lẽ gục vào ngực anh, xoa lên đó ngấn nước mắt mình. - Em sẽ chết mất, nếu em bị lừa dối...
https://thuviensach.vn
Phú bỗng bật cười, khiến Xoan hoảng hốt phải áp tay che miệng anh lại. - Bố biết thì em xấu hổ lắm.
- Mặc cho bố biết. Bố cần phải biết hôm nay là ngày cưới của chúng mình. Này, em có thấy không, - Phú chỉ vào khoảng ngực mà Xoan vừa xoa lên đó giọt nước mắt của mình - Em có thấy hình chiếc mỏ neo này không? - Thằng bạn nó xăm cho anh ngày anh làm thuỷ thủ trên con tàu kéo sà lan đó. Mai anh sẽ xăm dưới mũi chiếc neo này một chữ X, chữ đầu tên em. Vậy là em đã chịu tin chưa? Đời anh chỉ có thể buông neo ở bến của Xoan thôi...
Xoan lặng lẽ hôn lên chiếc mỏ neo như một tấm bùa chứng của tình yêu. Nụ hôn dài và sâu, để lại một vết son hồng trên tảng ngực trần vồng căng của Phú.
https://thuviensach.vn
CHƯƠNG III
Chiếc Cúp DD70 lướt êm trên đường làng rồi rẽ ngoặt vào chiếc ngõ gạch có dãy hàng rào ô rô được xén tỉa cẩn thận. Chủ chiếc xe là một thanh niên trạc ba nhăm tuổi có bộ ria mép đen ánh, đôi mắt ẩn sau cặp kính Nhật sẫm màu, vận chiếc áo bay màu rêu nhạt và chiếc quần bò lơvít mỏ đỏ đầy những túi và khuy đồng sáng loáng.
Thấy bóng chiếc xe máy, mấy cậu thanh niên choai đang đứng túm tụm nhau trước chiếc cổng gạch, hăng hái phán đoán về kết quả số đề tối nay, vội bấm chí nhau:
- Ông Phát hồi này chất cực. Tuần trước còn diện chiếc Supe Cúp xanh, giờ đã lại thay chiếc Cup DD rồi.
- Chuyện. Dân xế, ngồi bên tay lái là có quyền hái ra tiền. Bà Năm vợ ông ấy hồi này cũng phất ghê lắm. Cả vụ nóng vừa rồi cửa hàng bà ấy lúc nào cũng đông nghịt những khách sộp túi phồng căng loại tiền năm trăm đỏ chói.
- Nói đến cửa hàng mậu dịch của bà ấy làm đ. gì. Toàn những lợi dụng nhà nươc để chém người tiêu dùng. Mua được cốc bia ba mươi đồng thì phải xì ra trăm bạc để lấy mấy chiếc bánh phồng tôm...
Dù bàn tán tranh luận thế nào thì rồi cuối cùng đám thanh niên làng cũng cứ phải thừa nhận rằng Phát đang là một mẫu người lí tưởng mà khối người mơ ước. Nếu như trước đấy, vào thời chống Mĩ, có một dạo Phát đã từng là niềm tự hào của làng Hạ, bởi cái danh hiệu "Dũng sĩ đường 559", thì bây giờ anh lại là một mẫu người hùng khác của làng Hạ - người hùng trong cung cách làm kinh tế, cả ở tốc độ phát đạt, cả ở lối làm giàu và cách hưởng thụ.
https://thuviensach.vn
Công bằng mà nói, làng Hạ là một làng vốn có truyền thống văn vật. Cái làng nhỏ hơn năm nghìn dân này đã có một thời khá dài từng tự hào được đóng góp vào danh sách những người kiệt hiệt khắc chìm trong bia đá ở Văn Miếu hai vị tiến sĩ thời Lê trung hưng và thời Mạc. Thời chống Pháp, rồi thời chống Mĩ, làng Hạ cũng có hai người làm đến chức đại tá. Ông đại tá Trần Bưu, người có khả năng lên tướng, bị hi sinh ở cửa ngõ Xuân Lộc năm 1975. Ông đại tá Lê Cao Đoàn nghỉ hưu năm tám nhăm, hiện đang tham gia trong tổ trồng thuốc nam của xã. Về đường văn chương, cử nghiệp, so với hai ông tiến sĩ thời Lê-Mạc, người làng Hạ bây giờ cũng không phải xoàng. Kĩ sư, bác sĩ, giáo viên cấp ba, kể có tới con số trăm. Nhưng đáng chú ý là hai ông phó tiến sĩ và một nhà văn. Hai ông phó tiến sĩ, tên tuổi cũng không có gì ghê gớm lắm, nhưng kể ra cũng là người có danh của làng Hạ. Các ông ấy đều nghèo, chuyến đi nước ngoài tu nghiệp cách đây đã hơn chục năm, nên gia tài bây giờ chỉ còn vài quyển sách, vì thế, từ lâu rồi các ông ấy không còn là thần tượng của thanh niên làng Hạ nữa. Đáng nói một chút có ông nhà văn, nguyên là một giáo viên tình nguyện lên xây dựng kinh tế văn hoá miền núi từ năm sáu hai. Kể cũng lạ, người làng Hạ chẳng ai nghĩ rằng ông Lê Văn Trí lại có thể là một nhà văn. Bởi từ ngày ông chuyển công tác từ miền núi về một nhà xuất bản ở Hà Nội, vẫn thấy hàng ngày ông đi chiếc xe đạp cà khổ về làng. Vợ ông làm ruộng. Mấy đứa con học hành cũng chẳng có gì xuất sắc. Căn nhà ba gian xây bằng gạch xỉ tự đóng lấy so với mọi nhà trong làng cũng chẳng khác nào so sánh cái bếp với mấy gian nhà trên. Nhà văn Lê Văn Trí hình như đã viết từ cái hồi ông lên dạy học ở miền núi. Nhưng cả làng Hạ không ai để ý, vì ông lấy một cái bút danh thật lạ: Lữ Hành. Cho đến cuốn tiểu thuyết mới nhất của ông gần đây được đài truyền hình Trung ương dựng, chiếu trên ti vi, thì người làng Hạ mới bổ chửng, bàn tán xôn xao về nhà văn Lữ Hành của làng mình. Nhưng rồi sự ngưỡng mộ cũng chỉ được hơn tuần. Nói đúng ra thì người làng thất vọng, có người còn thương hại vì nhà văn Lữ Hành của họ suốt đêm trong đèn ngồi viết mà nhuận bút cuốn tiểu thuyết được dựng thành phim cũng không đủ mua một chiếc xe đạp tầm tầm để thay cái xe đạp tàng hàng ngày ông vẫn kẽo kẹt đạp đến nhà xuất bản. Người làng
https://thuviensach.vn
Hạ thầm nói với nhau: "Học hành đỗ đạt, tiếng tăm như hai ông phó tiến sĩ, ông nhà văn mà làm gì cho nó khổ. Phải kiếm cái nghề gì có phương tiện vật tư trong tay như vợ chồng anh Phát, hoặc có chức quyền như ông giám đốc công ty vật tư Long ở trong Sài Gòn, mới mong mở mày mở mặt ra được".
Vậy là Phát đã trở thành một trong những mẫu người của làng Hạ. Mỗi lần anh về làng, người ta lại bàn tán, bình phẩm. Đám thanh niên trẻ trong làng, nhất là những anh chàng không có chí hướng và hi vọng gì ở con đường học hành, luôn luôn nhìn anh với con mắt đầy ngưỡng vọng và thèm muốn.
Dựa xe dưới gốc hồng xiêm, Phát đưa hai tay vuốt nhẹ mái tóc dày mượt, liếc qua chiếc gương ở tay lái rồi khoan thai bước vào nhà. - Thằng Phú nó đâu rồi hả bố?
Ông Tài đang ngồi vót nan ở hiên nhà, đáp thủng thẳng:
- Nó đi Thái Bình sáng nay rồi. Hôm nay anh không đi làm à? - Cũng chỉ vì việc của thằng Phú đấy bố ạ - Phát kéo ghế ngồi trước mặt ông Tài - Trưa nay vừa phải chi mấy "thiên" mời bọn tổ chức ở hiệu thịt chó Hàng Lược. Chỗ nào cần chi thì đã rải hết tiền cả rồi. Bố tính, mấy tháng nay vợ chồng con ngửa tay xin việc đến như thế là cùng. - Việc của em nó bây giờ chỉ còn biết trông nhờ vào anh chị. - Con không làm thì thằng chó nào nó chịu hứng lấy - Phát rút thuốc Bông Sen bật lửa ga châm hút rồi chun miệng thở khói như hun chuột. Anh nhìn rất lâu vào những bối khói thuốc, giơ tay nắm bắt chúng như một thứ đồ chơi, rồi bất giác nhếch miệng cười một cách đầy khinh bạc - Khốn nỗi, xin bố hiểu cho là thằng anh thì cứ như mõ làng xin việc mà thằng em thì lại khủng khỉnh thờ ơ. Nhắn ba lần bảy lượt bảo về cho người ta xem mặt mà vẫn mất hút. Hừ, để rồi con dạy nó. Nó láo. Mấy lần nó về mà cũng không thèm giáp mặt vợ chồng con.
- Hôm qua tao giục nó ra, nhưng nó mệt...
- Mệt gì? Chơi bời quá độ chứ sao? Có phải hôm qua nó mang cô vợ nông trường về phải không?
https://thuviensach.vn
- Nghe nó nói là bạn gái... - Ông Tài như muốn trả lời cho qua chuyện. Bởi ông biết rằng không nên bới chuyện ấy ra trong lúc này. Cứ đợi Phú đi Thái Bình về đã. Không dàn xếp khéo chuyện này là anh em hục hặc với nhau to. Tính Phú ngang bướng mọi việc đều nhất nhất làm theo ý mình. nhưng Phát lại thích quyền bính, tính nóng như lửa. Cái hồi Phú bỏ đội phà tình nguyện đi bộ đội, hai anh em đã xô xát một trận kịch liệt đến mức có dễ gần hai năm không dàn mặt nhau. "Nó ngu. Thời buổi này không ai bỏ cơm đi ăn cứt. Đang lái tàu, được làm chủ cả một phương tiện hốt ra của như thế mà không biết tận dụng thì ngu hết chỗ nói" - Phát vẫn thường nhiếc móc Phú như vậy. Chính ông Tài cũng thấy việc Phú làm là một hành động dại dột. Ông đồng tình với Phát nhưng ông cũng tỏ ra tôn trọng sự lựa chọn của Phú. Bây giờ giữa hai anh em rất có thể lại xảy ra một cuộc va chạm lớn. Và lần này, sự có mặt của một cô gái sẽ càng làm cho mối mâu thuẫn giữa hai anh em thêm căng thẳng.
- Con đã nghe người ta nói hết mọi chuyện rồi. Hai đứa dắt nhau về nhưng không dám dàn mặt vợ chồng con vì nó biết là con không đời nào để cho nó làm cái việc ngu xuẩn ấy. Gái nông trường, giường bệnh viện, có hay hớm gì. Lần này thì bố không thể dửng dưng ba phải như cái hồi nó đi bộ đội. Con phân tích cho bố nghe. Thứ nhất là phẩm hạnh của các cô gái nông trường, người ta đã nói mãi rồi. Không mèo mả thì cũng gà đồng. Gái đã gần ba mươi, không chứng nọ cũng tật kia là cái chắc. Huống hồ cô ta lại ở mãi tít nơi khỉ ho cò gáy, lương ba cọc ba đồng, một mình làm đút miệng không xong, nói gì đến chuyện nuôi chồng con. Thứ hai, thằng Phú có hộ khẩu gốc ở Hà Nội, có nghề, có nơi tiếp nhận đàng hoàng. Hà cớ gì tự dưng rúc đầu vào bụi rậm, vớ lấy một cái gông vào cổ. Thứ ba, nhìn xa hơn, tức là phải nghĩ đến tương lai lâu dài. Nó định lấy vợ và sống ở trên đó suốt đời sao? Sẽ có bao nhiêu vấn đề đặt ra: nhà cửa, con cái, đời sống vật chất và tinh thần. Sẽ là nheo nhóc, bê tha, suốt đời vục mặt xuống đất không ngóc đầu lên được. Lúc ấy liệu bố con anh em có rũ bỏ trách nhiệm với nó được không? Đành rằng anh em kiến giả nhất phận, ai biết người ấy. Nhưng bố chắc là không nhắm mắt xuôi tay nổi khi thấy con cái sống cực
https://thuviensach.vn
khổ. Cái Lộc thì khỏi phải nói. Nữ nhi ngoại tộc. Vợ chồng con đẻ như thế là hết tiêu chuẩn rồi. Ba con vịt trời, rồi nó cũng bay tuốt... Ông Tài bỗng giật mình, ngước nhìn Phát như nhìn một nhà tiên tri. Mọi việc trong gia đình, quả là Phát có đầu óc nhìn xa trông rộng. Cho tới bây giờ, tuổi ngoài sáu mươi rồi mà ông vẫn chưa có một thằng cháu đích tôn. Dòng họ Nguyễn Đình ở cái đất làng Hạ này phải nói là rất bề thế, như một cây cổ thụ, càng sống càng sâu rễ bền gốc, lắm nhánh nhiều cành. Nhưng đến cái nhánh của ông bây giờ thì đang có nguy cơ teo tóp lại. Thằng Phát coi như không còn hi vọng. Đẻ nữa cơ quan người ta sẽ buộc thôi việc. Chỉ còn tin cậy ở thằng Phú. Cái nhà này, ông muốn giành cho nó. Nó sẽ là người thay ông giữ gìn hương khói tộc đường...
Xoay chiếc điếu bát, ông Tài thông nõ nhưng lại cầm nhầm đầu xe điếu, đành phải nhổ nước bọt ra phì phì.
- Thì rồi anh em cố mà bàn luận với nhau. Hôm qua, bố cũng đã bàn sơ với nó. Nhưng nó có vẻ quyết tâm lắm. Sáng sớm hôm nay hai đứa đưa nhau về Thái Bình. Nó bảo khi nào nó lên nói chuyện lại tình hình gia đình dưới ấy, bố và chú Hạng sẽ xuống đặt vấn đề.
Phát vỗ đánh bốp vào đùi, thở hắt ra như chiếc lốp ô tô bị xì van. - Thế mà bố bảo vẫn còn là bạn gái. Thằng này nó điên rồi. Phải mở mắt cho nó ngay. Bao giờ nó về?
- Tao cũng không biết. Chắc cùng lắm cũng hai ba ngày... - Chuyến này bố để con thu xếp. Tối nay cái Lộc về, con sẽ bàn thêm với nó. Thằng Phú đang lú lẫn vì bùa mê. Vấn đề trước tiên là phải cắt phăng cái dây dợ lằng nhằng ở cái xó đồng rừng ấy đi. Tiếp đến là phải bàn gấp chuyện công tác của nó. Ông trưởng phòng tổ chức hứa sẽ nhận nó về phòng điều động. Nhưng để chắc ăn thì phải chi đậm. Tuần trước đã phải cõng đến mấy tấm lát chun để ông ta đóng chiếc tủ ba buồng và chiếc giường môđéc cho con gái sắp lấy chồng. Cô Lộc sẽ tạm phải ứng ra năm chỉ để buộc lão ta phải kí giấy tiếp nhận. Thiếu gì chỗ làm ở cái đất Hà Nội này, miễn là biết cách chi tiền. Có mấy cái nghề này: bưng bê ở các hàng ăn, bán gạo thịt ở các cửa hàng mậu dịch, phục vụ trên tàu, lái xe, cung ứng
https://thuviensach.vn
vật tư, thủ kho các loại, làm ở các công ty MEX... bọn lắm của nó chỉ nhằm vào các nghề này. Bỏ ra một vốn, thu được bốn lời ngay lập tức. Vì vậy cái chỗ của thằng Phú mà bỏ đi thì đúng là dại ngu. Con nói để bố biết, thằng Phú về đó, vài ba năm sau mấy tay trưởng phó phòng về hưu thì đến lượt nó chứ ai. Nó là đảng viên, lại đã tham gia bộ đội... riêng cái mác ấy đã ăn đứt đi rồi. Bố tính, cả đời làm tài, làm ét của bố trước đây, rút cục khi giải nghệ bố cũng chỉ tay không. Nhưng bây giờ chỉ cần nắm vô lăng một năm, nếu biết cách làm ăn, bố sẽ có chục cây vàng...
Ông Tài không thể cãi lại cái kiểu lập luận vừa sắc bén vừa đầy tính thuyết phục của Phát. Trong khi nói hình như Phát đã cố tình dùng tay chém từng nhát vào không khí. Cái bàn tay to, nần nẫn năm ngón, ngón giữa và ngón áp út vàng choé hai chiếc nhẫn vàng, một chiếc tới năm chỉ. Và chiếc đồng hồ Sitizen dây i nốc sáng bóng lúc lắc trên cổ tay nổi gân chằng, dường như không phải là công cụ để xem giờ mà nó chính là ý đồ rõ rệt của chủ nhân trong việc phô trương cái uy lực của đồng tiền. Nếu kể cả chiếc Cup DD70 ở ngoài gốc hồng xiêm kia, riêng số tài sản mà Phát mang trên người cũng đáng giá bằng cả một gia tài của một gia đình cán bộ công nhân viên chức bình thường.
*
Năm 1975, từ chiến trường trở về, ngoài chiếc ba lô cóc trong đựng hai mảnh vải dù, mấy chiếc lược bằng vỏ xác máy bay, vài mảnh vải sơ vi ốt làm quà tặng cho vợ con, Phát chẳng có gì hết. Vợ Phát, một cô gái làng, xã viên hợp tác xã trồng rau, sau lần đẻ đứa con gái đầu lòng, người cứ xanh rớt như bị chứng hậu sản. Đó là một thời kỳ người ta sống bằng ảo tưởng. Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ như một thứ men làm người ta say sưa ngây ngất. Những ai không có thói quen quan tâm đến thời cuộc, đến tình hình chính trị xã hội thì thanh thản yên tâm lo việc làm ăn. Học cày cuốc, trồng cấy chí thú dành dụm lo sửa sang lại căn nhà, mảnh vườn. Những kẻ mẫn thời, tinh nhạy trong cách làm kinh tế thì hối hả và lặng lẽ bòn tiền vào Sài Gòn mua sắm tivi, tủ lạnh, ghế sa lông, xe máy, cátxet... Những người có chút "máu chính trị", hoặc quá ngây ngất trước viễn cảnh
https://thuviensach.vn
tương lai thì luôn sống hi vọng, chờ đợi. Phát là một người trong số đó. Tám năm ở chiến trường dường như đã quá sức chịu đựng của anh. Đã mấy lần anh bị bom vùi. Mấy lần xe cháy hoặc lao xuống vực để đổi lấy cái danh hiệu "Chiến sĩ quyết thắng", "Dũng sĩ đường 559"... Nhưng rút cục lại, những người lính như anh, không có một ham muốn nào khác là sau chiến tranh được trở về với vợ con, sống một cuộc đời bình dị. Thắng lợi rồi, ta sẽ có tất cả. Câu nói cửa miệng của mọi người ngày ấy thực sự trở thành niềm tin và hi vọng của Phát. Anh xin xuất ngũ trở về tình nguyện làm anh xã viên làng.
Nhưng cuộc sống không cho phép Phát có quyền mơ mộng quá lâu... Cảnh chị dâu em chồng từ lâu vốn đã âm ỉ sẵn nỗi bất hoà giờ lại thêm cảnh kinh tế túng quẫn, khiến không khí gia đình anh lúc nào cũng sẵn sàng bùng nổ. Sẵn có sào ruộng phần trăm ở đầu làng, ông Tài đành hạ xoan tre quanh vườn, dựng tạm ba gian nhà toócxi cho vợ chồng anh trai cả ra ở riêng.
Đang lúc Phát thấm thía bài học vì quá nhẹ dạ xin xuất ngũ khi mình đang có bằng lái xe, thì có một cơ hội may đến với anh. Một người bạn vốn cùng nghề lái xe với ông Tài trước đây, đang trực tiếp phụ trách đội xe xây dựng cầu Thăng Long, thông cảm với hoàn cảnh của Phát đã nhận anh về lái ở đội xe của ông. Thế là bắt đầu một bước ngoặt trong đời Phát. Giống như một người đi tàu đường dài, suốt hàng chục ga liền anh ta đã chịu nhường nhịn cho người khác ngồi, rút cục đôi chân anh ta đã tê dại, mà số người cần nhường nhịn thì có vẻ ngày càng đông, nếu cứ sống cao đạo như thế có thể anh ta không còn đủ sức mà đi hết chặng đường. Vì thế đã đến lúc anh ta phải giành giật lấy một chỗ ngồi. Phát bắt đầu thức tỉnh. Và sự thức tỉnh thì bao giờ cũng thật quyết liệt. Những thiếu thốn, thua thiệt về đời sống vật chất lâu nay khiến Phát có một ham muốn mãnh liệt là bằng mọi cách phải vươn tới sự giàu có, dư dật. Cùng với hàng trăm ngôi nhà do "tận dụng" xi măng sắt thép của công trình thế kỉ - tức là cầu Thăng Long - vợ chồng Phát cũng dựng được một ngôi nhà năm gian bề thế trên mảnh vườn vợ chồng anh đang ở. Cũng năm ấy, do tài xoay xoả, ngoại giao, nói
https://thuviensach.vn
đúng hơn là do công lao của chiếc GAT 69 anh lái. Phát xin cho vợ vào làm ở Công ty rau quả, Lộc làm nhân viên phục vụ trên tàu Thống Nhất. Hai vợ chồng cùng làm chủ ở hai ngành vật tư quan trọng - lái xe và rau quả - chỉ mấy năm sau họ đã tích góp được một số vốn khá lớn. Có thể coi đó như một thời kì biến đổi ghê gớm trong cuộc đời Phát. Từ một anh chàng nửa nông dân nửa lính, lúc nào cũng hút điếu cày sòng sọc. Phát trở thành một anh lái xe bảnh bao, đôi lúc dính tí dầu mỡ nhưng nhìn chung ít ai thấy cái dấu vết nghề nghiệp ở anh. Còn chị - c ái cô Năm xã viên hợp tác xã trồng rau làng Hạ hay ốm quặt quẹo và xanh rớt, từ ngày đẻ đứa thứ hai cứ béo phây phây, da dẻ căng hồng trông đến là thích mắt. Vào làm ở Công ty rau quả ba năm, nhờ bạn bè và chỗ thân quen giới thiệu, Năm chuyển hẳn sang làm ở một khách sạn chuyên doanh các món đặc sản. Và ngay sau thời gian chuyển công tác đó, chị bàn với Phát bán ngôi nhà ở làng, tậu một căn hộ hai tầng ở nội thành, cắt đứt hẳn cái gốc rễ nông thôn, nơi anh chị đã sinh ra.
Sự đổi đời về cuộc sống vật chất, làm biến đổi hẳn cách sống, tâm lí, cách nhìn nhận và đánh giá cuộc đời của vợ chồng Phát. Bây giờ, mỗi khi nhớ lại những năm tháng chiến tranh, nhớ lại những ngày tháng cơ cực, Phát lại rùng mình tự hỏi không hiểu sao mình lại có thể vượt qua chặng đường khổ ải đó? Dường như giữa quá khứ và hiện tại là hai mảng của hai con người nào đó ghép lại chứ không thể nói rằng đó là sự phát triển nhất quán của một con người.
Bởi thế, thật là dễ hiểu khi Phát với tư cách và trách nhiệm của một người anh trai, đã từ nửa năm nay luôn sốt sắng quan tâm đến chuyện xuất ngũ và tìm kiếm nơi làm việc cho Phú. Bằng kinh nghiệm mười năm qua, Phát rút ra điều này: Với cơ chế và cung cách làm ăn hiện nay, không ai sống nổi bằng đồng lương cả. Cũng chẳng ai dại gì tự đày ải, chôn vùi cuộc đời mình, cuộc đời con cái mình. Dù thế nào đi nữa, con người vẫn phải tìm mọi cách để mà sống. Trần lưng cuốc đất, nuôi lợn, gà, thắt bụng lại để mà chịu đựng: vay vốn buôn bán xoay xoả để làm giàu; chạy vạy đi nước ngoài kết hợp với buôn bán... Có bao nhiêu cách làm ăn, chân chính và đểu
https://thuviensach.vn
giả, lương thiện và lừa đảo. Nhưng chắc chắn nhất là hãy nắm lấy một phương tiện tốt hơn cả vẫn là quyền chức, địa vị - và hãy tận dụng từng hoàn cảnh, từng cơ hội để biến thành của riêng mình. Như thế, chắc chắn anh không thể nghèo.
Rất ít khi Phát thổ lộ cái thứ triết lí sống này của mình với người khác. Nhưng càng chiêm nghiệm, anh càng thấy nó đúng. Và anh lặng lẽ, quyết liệt biến nó thành hành động.
- Con nghĩ, bố phải thật kiên quyết với thằng Phú mới được - Phát thổi phù mẩu thuốc xuống đất, lấy chân di một vệt dài, rồi liếc nhìn đồng hồ, đứng dậy. - Lúc nào nó về, bảo nó ra gặp con ngay.
- Nếu nó bảo xuống Thái Bình hỏi vợ cho nó thì anh tính sao? - Dẹp ngay cái chuyện ấy lại bố ạ. Không có vợ con gì cái ngữ ấy. Quàng ách lên cổ để mà chết rục trên cái xó rừng ấy à? Thật là điên. Bố phải quyết định cái chuyện này. Bố còn sống, tôi không thể vượt mặt được. Còn nếu như bố giao toàn quyền cho tôi thì ngay hôm hai đứa lên đây, tôi sẽ cắt xong.
Phát chém mạnh tay đến nỗi sợi dây đồng hồ inốc va mạnh vào chiếc cột ximăng phát ra một tiếng đanh chói.
*
Ông Tài rơi vào một tình thế thật khó xử. Là người làm cha, ông có tán thành cuộc hôn nhân tự nguyện giữa Phú và Xoan không? Rõ ràng là bằng thái độ và tình cảm thực sự của mình, ông thấy Xoan là một cô gái dịu dàng, nết na, ứng xử rất có văn hoá. Ông hiểu tính nết của Phú và tin rằng khi anh đã quyết định một điều gì thì anh thường đúng và khó bề thay đổi.
Nhưng Phát cũng có cái lí của anh. Bằng chứng là gần chục năm nay, chỉ bằng hai bàn tay trắng, vợ chồng Phát đã có một cơ ngơi mà ít có một người nào ở làng Hạ sánh kịp.
Ngay cuộc đời của ông, suốt bao nhiêu năm đi kiếm cơm thiên hạ, tưởng cũng đủ rút ra một bài học sâu sắc. Thời trẻ, ông đã từng làm ét rồi làm tài chính, lái xe khách. Ngày ấy, tuyến đường Hà Đông - Vân Đình do hãng xe của ông Kí Miện kinh doanh. Do một người làng giới thiệu, anh Ban, người
https://thuviensach.vn
làng Hạ được làm phụ ét rồi ông Tài Tiến. Chiếc xe khách do hãng Rơnôn của Pháp sản xuất từ trước đại chiến mỗi ngày ì ạch bò từ Hà Đông vào Vân Đình đổ khách rồi lại ì ạch bò ra. Cùng ông Tài Tiến và anh ét Ban, chuyến nào cũng có một người nhà của ông chủ đi kèm, làm nhiệm vụ bán vé, thu tiền. Suốt ba năm trời, anh ét Ban vẫn chưa một lần ngồi vào cabin cầm tay lái. Cho tới một lần, một chiếc cam nhông do thằng Tây say lái bỗng từ bên kia đường đâm sầm vào chiếc xe Rơnôn tàng. Ông Tài Tiến bị gẫy hai dẻ xương sườn, bị phạt tù. Anh ét Ban trở thành lái chính. Và cái tên Tài Ban được người ta gọi từ đấy.
Làm tài cho hãng Kí Miện cũng chẳng hơn gì làm ét. Tiền chạy xe hàng ngày vẫn do con gái ông chủ thu. Muốn uống một chén nước chè, ăn một đốt mía cũng phải bỏ tiền túi. Cái nghèo của anh làm thuê nhiều khi đến cơ cực, nhưng chính nó lại làm cho anh Tài ý thức được mình, không để mình bị sa vào cái hèn của phẩm giá. Anh không thèm tơ hào một giọt xăng, kì kèo một đồng xu, và rất nhiều khi tỏ ra hào phóng khi gặp những người nghèo không có tiền muốn đi xe nhờ.
Cô con gái ông chủ, từ lúc nào đã mến phục cái đức tính của anh Tài, thầm yêu anh. Quan hệ giữa bà chủ và người làm thuê tự nhiên thay đổi. Cô thường tìm mọi cách để dúi cho anh tiền, hoặc đãi đằng, ăn uống dọc đường. Nhưng cái chất người thợ ở anh vốn cố hữu lâu rồi, dễ gì đánh mất được mình. Anh vẫn nghèo. Nhưng anh càng được yêu say đắm. Tình yêu đơn phương thôi. Anh cảm nhận được mối tình của cô con gái ông chủ bằng tất cả trực giác của mình, lặng lẽ nén lại và coi đó như một ân sủng mà phẩm chất nghề nghiệp đã mang lại cho mình.
Năm 1954, ông Kí Miện cùng gia đình và cô con gái bỏ vào Nam. Ông Tài tiếp tục lái xe khách cho Công ty xe khách Hà Nội. Cho mãi tới năm chiến tranh phá hoại vì lí do sức khoẻ, ông xin nghỉ mất sức.
Vậy là, nếu không kể thời gian lái xe thuê cho chủ, đã có một thời kì dài ông Tài đã từng có phương tiện của nhà nước trong tay theo quan niệm của Phát. Nhưng sao ông vẫn không giàu? Ông và mọi người ngày ấy sống trong sáng hơn chăng? Do cách quản lí, tổ chức ngày ấy chặt chẽ, có hiệu
https://thuviensach.vn
quả hơn chăng? Có lẽ bởi cả hai nguyên nhân ấy. Nhưng theo ông, điều chủ yếu vẫn là phẩm chất mỗi con người. Ngày ở đội sà lan, Phú cũng có cơ hội làm giàu kém gì Phát? Cũng phương tiện, vật tư của nhà nước trong tay. Vài tấn than, chục bao xi măng, vài bao gạo với Phú không có gì khó khăn. Vậy mà vì sao nó lại gây sự với tay thuyền trưởng và xung phong đi bộ đội?
Càng suy ngẫm, ông Tài càng nhận ra Phú có rất nhiều nét giống mình. Phú luôn suy nghĩ và hành động đúng với lương tâm. Nhưng rồi nó sẽ nghèo, sẽ khổ - Điều nhận xét này khiến ông tài bỗng hoang mang, day dứt. Biết trước được như thế mà sao mình không giúp nó tìm một hướng khác, sống đỡ vất vả hơn?
Ông Tài thở dài, cầm chiếc lông gà ngoáy mãi vào nõ điếu mà chính ông vừa tra đầy thuốc.
https://thuviensach.vn
CHƯƠNG IV
Chuyến xe khách Thái Bình - Hà Nội đổ khách xuống bến vào lúc mười giờ sáng. Nhốn nháo và hối hả, mấy bà lái buôn chen lấn xuống trước tiên. Những tải gạo, khoai tây, bu gà ùn ùn đè lên cả lưng, vai hành khách, chen ra cửa.
Phú như bị cái đám người hỗn loạn ấy đẩy từ giữa lòng xe xuống sân bến lúc nào không biết. Anh lắc đầu ngán ngẩm, đưa tay quệt mồ hôi rồi xách chiếc túi vải lững thững ra đường xe điện.
- Này, anh bộ đội - Phú cảm thấy có người gọi giật giọng phía sau. Quay lại, anh nhận ra bác tài xế già.
- Có chuyện gì thế bác? Cháu đã mua vé rồi mà.
- Không. Chuyện khác kia. Hình như anh bỏ quên một cái túi ở trên xe. Phú ngẩn người, nhìn xuống chiếc túi vải nơi tay cầm.
- Tôi nghĩ rằng túi của anh. Cánh lái xe chúng tôi không nhầm lẫn cái gì đâu. Lúc ở bến xe Thái Bình, cô gái đưa tiễn anh đã cố tình đẩy chiếc túi lên phía sau anh.
Trời ơi, mình đã bảo Xoan để lại, thế mà Xoan vẫn cố tình đưa lên bằng được - Phú thầm nghĩ và mặt anh bỗng đỏ bừng.
- Túi gạo nếp phải không hả bác? Vậy thì bác cho cháu xin. - Bây giờ mới nhớ ra phải không? - Bác tài bỗng bật cười vỗ tay lên vai Phú - Quà của người yêu mà chú mày cũng quên được thì tao lạ thật. Lúc nãy một bà buôn định vơ ngay cả cái túi, tao quát cho vội thôi ngay. May mà nhìn thấy chú mày chứ không tao lại phải mang nộp cho ban quản lí bến thì rách việc.
https://thuviensach.vn
Chiếc túi nhỏ đựng vừa vặn năm cân gạo nếp mà Phú thấy trĩu nặng bao ân tình. Xoan buồn cười thật. Đã bảo có một mình bố, quà cáp làm gì cho phiền phức, thế mà cứ nhất định ôm bằng được ra tận bến xe. Giá như nhà Xoan giàu có gì cho cam chứ. Mùa gặt vừa xong mà cả nhà đã phải ăn độn sắn lát rồi. Những ý nghĩ chợt tới khiến Phú không nén được tiếng thở dài. Anh nhìn bác tài định nói lời cám ơn, nhưng thay vào đó anh rút từ túi ngực ra bao thuốc Sông Cầu.
- Bác hút với cháu điếu thuốc.
- Cám ơn. Mình không hút thuốc lá - Bác tài chợt nhíu mày, chăm chú nhìn Phú hồi lâu - Này, tao hỏi khí không phải, cậu có phải là con ông Tài Ban?
- Dạ, bác cũng biết bố cháu?
- Biết quá chứ. Cùng cánh xế với nhau mà lại. Thảo nào, ngay từ lúc gặp cậu ở bến, tao đã thấy ngờ ngợ. Cậu giống bố lắm, nhưng có vẻ như bướng bỉnh hơn… - Bác tài bật cười hà hà, ánh mắt tinh nghịch nhìn xoáy vào vừng trán dô của Phú - Trước đây bố cậu cùng một tổ xe với tao. Ông cụ từng là một lái xe cự phách của công ty xe khách. Tay nghề thì vững mà sống chừng mực, đạo đức lắm…
- Cháu cũng nghe nhiều người nói thế.
- Nghề lái xe của bọn tao, giữ được cái tiếng như vậy, khó lắm cháu ạ. Tao cũng chỉ mong đến lúc nghỉ hưu không phải xấu hổ vì nghề nghiệp. - Cháu tin, bác sẽ làm được điều đó. - Phú nói có vẻ khách sáo nhưng thực lòng anh đang nhớ lại cử chỉ tốt bụng vừa nãy của bác tài. - Bác có thể cho cháu biết tên để cháu về thưa chuyện với bố cháu.
- Cứ nói ông Tài Đen là bố mày nhớ đấy - Người tài xế già giơ bàn tay lên ra hiệu tạm biệt - Mà này, khi nào cưới, nhớ cho tao biết. Thế nào tao cũng đến uống với bố mày một bữa rượu thật say.
Chiếc túi gạo nếp nặng trĩu tay kéo lệch cả một bên vai Phú. Phú như thấy đâu đây thơm lừng mùi nếp cái hoa vàng, ngào ngạt mùi canh cua đồng nấu với khế. Lâu lắm rồi anh thiếu vắng bàn tay chăm chút của mẹ. Mẹ Phú mất từ năm anh mới tám tuổi. Hơn hai mươi năm qua,
https://thuviensach.vn
bóng dáng của người mẹ tưởng đã chìm trong quên lãng, nào ngờ những ngày qua bỗng tái hiện lại trong từng ánh mắt, cử chỉ ở mẹ Xoan. “Đừng khách khí nhé. Cứ coi như ở nhà ấy”. Người mẹ thật ít lời nhưng trong cái vẻ thô mộc và quê mùa là một tấm lòng đôn hậu và chân thành. Thúng nếp cái hoa vàng giành dụm cho ngày tết hoặc để giống cho mùa sau cũng mang đi xay để đãi khách. Con gà mái duy nhất trong chuồng vừa nhảy từ trên ổ xuống chưa kịp cục tác, đã nghe tiếng kêu quang quác và tiếng vỗ cánh đành đạch dưới bếp. Ngồi trước bữa cơm khách đầy ngộn. Phú thấy đắng miệng và xót xa khi nhìn thấy đôi bàn chân nứt nẻ với những móng vàng xậm màu gạch cua của mẹ. Nhà Xoan nghèo quá. Mẹ Xoan vất vả quá. Phú sẽ làm gì để cho những con người mà với anh đã vô cùng thân thiết kia đỡ khổ?
Chiếc túi gạo nếp mỗi lúc một nặng trĩu tay.
Phú đi rẽ vào con đường ngõ gạch qua một ao rau muống và dừng lại trước ngôi nhà cũ kĩ, lớp tường loang lổ màu đen xỉn lâu lắm rồi không được quét vôi lại.
Người phụ nữ đang ngồi thái chuối lợn quá đột ngột khi chợt nhận ra Phú, vội reo như người bắt được của:
- Chú Phú. Trời ơi, về phép hay đi đâu mà lếch thếch thế kia? - Em về phép. Ghé thăm chị với các cháu. Anh Tựu vẫn làm ở xí nghiệp thương binh chứ hả chị?
- Ông ấy bỏ về rồi. - Vợ Tựu đang tươi cười bỗng xịu mặt xuống, giọng vừa nhấm nhẳn, vừa buồn rượi - Đang không thì cãi nhau ầm ĩ với tay giám đốc. Trời ơi, mấy tháng vừa rồi mẹ con tôi cứ nẫu cả ruột. Số tôi là cái số ăn mày. Từ ngày bên mắt kia của anh ấy bị hỏng nốt, trăm bề cơ cực chú ạ. Vụ đấu đá vừa rồi, Bộ thương binh xã hội phải xuống can thiệp đấy. Họ xử cho anh ấy thắng. Nhưng mà tính gàn đến mức cứ nhất định đùng đùng bỏ xí nghiệp về.
- Nhưng vì chuyện gì hả chị? - Phú sốt ruột.
- Thì cũng chuyện xã hội cả ấy mà, tính ông Tựu thì chú còn lạ gì. Những kẻ có chức có quyền làm điều ngang tai trái mắt là một, hà hiếp
https://thuviensach.vn
người ngay là hai, ăn của đút lót là ba, xà xẻo tham ô móc ngoặc là bốn, lấy của chung làm của riêng là năm… Tất tật những việc như thế là ông ấy không chịu được. Chung quy mọi chuyện đều do cái thằng cha giám đốc xí nghiệp ấy cả chú ạ. Ai đời Xí nghiệp thương binh, nhà nước đã quy định phải có tối thiểu bẩy mươi phần trăm cán bộ công nhân là thương binh. Thế mà tay giám đốc chỉ treo biển dê, mổ thịt chó. Lão ta toàn tuyển con em với người thân cận vào làm, nhiều đứa khoẻ như vâm, trốn tránh nghĩa vụ quân sự mấy lần… Vì ở xí nghiệp thương binh thì không phải nộp thuế cho nhà nước, lại được ưu tiên cung cấp vật tư, nguyên liệu mà. Thế đã hết đâu. Tay giám đốc ấy còn gian ngoan xảo quyệt lắm. Sản phẩm do thương binh làm ra nó đánh sụt loại để ăn chặn. Nó móc ngoặc với mấy tay cung ứng vật tư tuồn nguyên liệu ra ngoài. Anh em thương binh thắc mắc thì nó trù dập, cúp tiền thưởng, vu cáo tội công thần, phá rối… Sao ông Tựu nhà tôi với chú giống nhau đến thế. Hồi chú bỏ đi bộ đội nghe đâu cũng vì ức cái tay tàu trưởng phải không?
Phú mỉm cười chua chát:
- Đời thế mới vất vả chị ạ. Em nghiệm ra rồi. Những thằng giám đốc xí nghiệp thương binh ấy trên đời này còn nhan nhản. Tiếc rằng những người như anh Tựu còn ít quá.
- Trời ơi, còn ít à? Chỉ một mình tôi khổ vì ông Tựu còn được. Chứ thêm hàng nghìn người đàn bà nữa thì phụ nữ chúng tôi chịu sao nổi? Tự nhiên Phú nghĩ đến Xoan, Xoan rồi cũng sẽ là một chị Tựu. - Tôi cầu mong cho nhà nước bắt hết những thằng cha giám đốc như ở cơ quan anh Tựu đi tù cả đi, cho xã hội trong sạch. Nghe anh Tựu nói, có một nhà báo sắp viết bài phanh phui cái vụ này ra rồi. Anh Tựu bảo, thằng ấy nó phải vào Hoả Lò thì anh ấy mới chịu trở lại xí nghiệp thương binh. - Đang nói thao thao, chị Tựu bỗng thần người một lúc rồi bất chợt reo lên - Úi dào, hôm vừa rồi tôi lên phố, có người chỉ cho tôi nhà vợ chồng anh Phát, sống như thế mới đáng kiếp người chứ. Ông Tựu, ông Phát cùng đi bộ đội với nhau một ngày đấy. Dào ôi, có dễ gần chục năm nay rồi không thấy vợ chồng anh Phát đến chơi…
https://thuviensach.vn
Phú quay mặt đi. Anh cảm thấy đôi mắt sắc của người đàn bà như vừa cứa một nhát ngang mặt mình. Có những câu nói đủ cho người ta đau suốt đời. Phú thấy xấu hổ và nhục nhã thay cho Phát. Ngày trước Tựu và Phát chơi với nhau thế nào, cả làng Hạ và làng Cầu đều biết. Họ cùng học phổ thông, cùng xung phong đi bộ đội, cùng vào chiến trường Quảng Trị. Một mắt Tựu bị hỏng trong trận đánh vào Thành Cổ khi một loạt pháo kích rơi trúng đoạn hào của họ. Tựu đẩy Phát ngã dúi xuống hầm, nằm che cho bạn. Nhưng một mảnh đạn pháo đã xuyên trúng mắt anh.
- Trách anh Phát em làm gì hả chị - Phú muốn lảng câu chuyện - Anh ấy đi suốt ngày. Làm giàu cũng mệt lắm chị ạ. Chỉ cần anh chị coi em như em của anh chị là được rồi…
Ba đứa trẻ suýt soát từ năm đến mười tuổi từ ngõ kéo nhau về, chúng reo lên, chạy ùa đến với Phú.
- Chú Phú. A, chú Phú…
Phú vòng tay ôm mấy mái đầu khét nắng và chua hoắc mùi mồ hôi và dúi cho chúng nó một gói kẹo.
- Bố Tựu đâu rồi?
- Bố cháu đi… - Ba cái miệng đang há ra chợt im bặt khi nhìn thấy ánh mắt quắc lên đầy hăm doạ của mẹ. Phú nhìn chị. Anh chợt nhận ra gương mặt chị bỗng tái nhợt rồi đỏ dậy lên. Có chuyện gì vậy? Đầu Phú vẩn lên một mối ngờ vực.
- Chúng mày đi chơi cả đi. Khổ lắm. Thằng Tá, lùi ra không có dây cả mũi dãi ra chú kia kìa - Chị Tựu xua lũ con như xua gà.
- Thôi, em về đây chị ạ - Phú cảm thấy thấm buồn - Có ít gạo nếp đơn vị tăng gia, anh chị để nấu cho các cháu.
- Kìa chú Phú. Đừng làm thế. Mua về biếu ông chứ. Các cháu nhà này nó không quen ăn của nếp đâu…
- Chị đừng làm em giận. - Giọng Phú như nghẹn lại khi nhìn thấy mấy đôi mắt trẻ vừa nãy bừng lên một niềm vui, giờ bỗng tối xầm lại. - Chị cứ để nấu cho các cháu. Em đã có quà biếu ông rồi…
https://thuviensach.vn
Phú xoa đầu bọn trẻ rồi xách chiếc túi vải bước đi. Không còn phải mang nặng nữa mà sao cả người anh như vẫn muốn trĩu xuống.
*
Lộc đón Phú ở nhà bằng một vẻ chẳng có chút thiện cảm gì. - Anh Phú. Em nói cho anh biết nhé, cái phòng của em không phải là cái nhà thổ.
Hai tay, từ khuỷ đến bàn trắng lốp bọt xà phòng, quần sắn quá đầu gối, Lộc đứng xoãi chân, ném về phía Phú những tiếng đanh chói, gắt gỏng. Một chậu lớn chăn màn cũng trắng lốp bọt xà phòng cao có ngọn. Cạnh đó, dựa bên thành giếng là chiếc chiếu hoa.
Lộc về nhà từ tối qua. Theo lịch chạy tàu, mỗi chuyến theo tàu từ Hà Nội vào Thành phố Hồ Chí Minh, trở ra, cô lại được nghỉ ba ngày. Suốt đêm qua, khi biết Xoan đã ngủ ở giường cô, mặc dù mệt bã người mà cô vẫn không sao ngủ được. Cô tưởng tượng ra cái mùi mồ hô chua khét, mùi hôi nách, bộ quần áo bụi bặm nhàu nát của người đi tàu xe. Cô cảm thấy dưới tấm vải gối, cả trong các khe chiếu nữa, những con chấy kềnh càng, và biết đâu cả những loại bọ đồng rừng. Thế là suốt đêm cô gãi, cô trở mình. Cả căn phòng ô nhiễm tới mức, ngay từ sáng sớm ngủ dậy cô đã phải đun một soong nước sôi, rồi vơ tất cả màn, chăn gối, dội hết một lượt, như người làm lông vịt.
Phú ném chiếc túi vải xuống giường, đứng lặng nhìn ra ngoài giếng. Cơn giận làm cổ anh nghẹn tức, không nói được. Câu đầu tiên sau mấy tháng trời anh em không gặp nhau chẳng lẽ lại là câu nói anh vừa nghe được? Mấy năm nay Lộc thay đổi nhiều quá. Cái gì đã làm cho nó trở nên ngoa ngoắt chỏng lỏn đến thế? Nó hợm hĩnh, nhìn người bằng nửa con mắt. Nó bất chấp cả tình anh em, coi khinh cả những quan hệ ứng xử thông thường.
Cái cây hồng xiêm nơi nó đang đứng kia, ngày bố chiết từ cây hồng lớn ngoài đình về, còn thấp ngang mặt giếng. Khi ấy bé Lộc mới hai tuổi, suốt ngày bắt mình cõng trên lưng. Một lần mình mải chơi đáo để nó tha thẩn bên cây hồng xiêm, tí toáy vặt trụi hết những quả đang bói vụ đầu. Sợ bố đánh nó, mình đã tự nhận hết những lỗi về mình. Và lần ấy, mình bị bố
https://thuviensach.vn
đánh một trận đến một tuần sau còn sờ thấy con trạch lằn khắp mông. Cây hồng xiêm bây giờ đã có dáng cổ thụ, cành lá xùm xoà khắp giếng. Còn Lộc thì đã hai nhăm tuổi. Có lẽ nó không bao giờ còn nhớ cái trận đòn mình bị oan hôm ấy. Nó đi tàu từ Nam ra Bắc, mải mê kiếm tiền, mua sắm ăn diện, tích góp làm vốn riêng. Nó sẵn sàng xúc phạm và coi rẻ cả người anh của nó… Kỉ niệm xưa làm Phú tê tái. Bất giác anh đưa tay sờ ngang lưng và cảm giác như vừa đụng phải những lằn trạch bố đánh năm nào.
- Kìa, anh vẫn không nghe thấy em nói gì ư? - Lộc ngồi xuống giặt tiếp, nhưng vẫn ngoái đầu vào trong nhà, giọng kéo dài ra chua loét như mẻ. - Cả đêm qua em thấy mùi hôi nách. Khiếp. Anh tha cái của nợ ấy về nhà mà không xấu hổ. Bạn em chúng nó kháo ầm làng. Hình như cô ấy đã có một đời chồng rồi phải không? Tưởng ông anh kén chọn thế nào, chứ gái nông trường, giường bệnh viện thì đêm qua em mới được biết là một. Không tin thì anh ra mà xem này. Cái gối sát đến hết bánh xà phòng mà vẫn nhầy nhẫy đến tởm…
Bốp. Phú từ trong nhà lao ra, giơ thẳng tay nhằm vào bộ mặt cong cớn của cô em gái.
- Mày câm ngay cái mồm. Tao không cho phép mày có quyền xúc phạm đến cô ấy.
Lộc lu loa:
- Giời đất ơi. Anh là cái giống dã man. Tôi nói thế đã có gì xúc phạm đến ai cơ chứ?
Chưa bao giờ Phú thấy cô em gái mình ngoa ngoắt nanh nọc đến thế. Cái chất chợ búa, hàng tôm hàng cá xưa nay anh chưa bao giờ thấy ở Lộc. Ngày ở tuổi thiếu nữ, Lộc đâu có nói năng như thế. Tiếng là một vùng ngoại thành, không xa trung tâm thành phố, nhưng người làng Hạ vẫn còn đậm chất thôn quê dân dã. Tính Lộc lém lỉnh, chanh chua hơn những cô gái làng cùng lứa tuổi, nhưng bao giờ cô cũng được sự chừng mực, biết điều. Bốn năm làm nhân viên phục vụ trên tàu, quả tình Lộc đã biến đổi tới mức Phú không còn nhận ra cái chất nông thôn ở cô nữa. Lộc tập kẻ lông mày,
https://thuviensach.vn
đánh phấn, thoa môi son, ăn diện các loại quần áo đắt tiền, hợp thời trang. Và bây giờ, ngôn ngữ, điệu bộ ở cô lại càng xa lạ.
- Tôi nói cho anh biết, anh chưa là cái đinh gì đâu nhá. Làm anh thì cũng phải để cho người ta kính trọng. Giở cái trò găng-tơ với tôi là không xong đâu. Tôi sẽ nói với bố, với anh Phát cấm cửa cái gái nông trường ấy, không cho bén mảng đến cái nhà này. Riêng về phần anh, anh chẳng biết điều gì hết. Mấy tháng vừa qua tôi với anh Phát đã làm gì cho anh, chắc anh không thèm biết đâu. Đã kiết xác còn vô ơn thì đây cũng cho nghỉ khoẻ. Hôm qua anh Phát bảo tôi chi ra năm chỉ để lo việc cho anh. Nhưng cái cách đối xử của anh thì hơi đâu mà tôi ném tiền qua cửa sổ. Để mà ăn chơi bồ bịch cho nó sướng. Mặc xác anh ở trên cái xó rừng ấy…
- Mày hãy nhìn thẳng vào mắt tao và nghe tao nói đây - Phú trừng mắt, cố dằn giọng lại - Mọi việc của tao mày đừng có dính vào. Cái đồng tiền mày kiếm được bằng cách buôn bán trên tàu, hãy cứ giữ lấy để ăn diện và làm vốn để lấy chồng. Tao với mày, cách sống đã khác nhau quá rồi. Mày đừng hợm của và quen nhìn con người qua cái lỗ của đồng tiền. Tao cũng xin nhắc mày một lần nữa là chớ có bao giờ xúc phạm đến cô ấy. Tao sẽ cưới cô ấy và tao cũng cóc cần cái ngữ mày phải lo cho tao...
- Cưới xin là chuyện của anh. Tôi hơi sức đâu mà dây với hủi. Lộc giơ cánh tay quệt ngang mắt rồi ngồi thụp xuống, trút hết cả nỗi giận dữ vào mớ chăn màn ngầu bọt xà phòng.
https://thuviensach.vn
CHƯƠNG V
Ngôi nhà hai tầng của Phát nằm bên con đường cửa ngõ phía nam thành phố. Ba năm trước, chủ cũ của ngôi nhà mới xây mnột tầng trệt, đổ mái bằng. Khi vợ chồng Phát bán ngôi nhà ở làng chuyển lên đây, họ liền mua nguyên vật liệu xây lên một tầng nữa. Mảnh sân ở phía trước được xây bao lại làm thành một ga-ra ô tô ngoài trời, có bốn tấm cửa sắt lắp bản lề và bánh xe, như cổng một cơ quan nhà nước. Chỗ ở mới này tuy hơi xa trung tâm thành phố nhưng lại rất tiện lợi cho nghề nghiệp của Phát: Nhà cạnh đường lớn, có hàng “đánh quả” hay muốn vận chuyển một thứ gì chỉ cần ghé thùng xe vào cổng ném uỵch xuống sân hay đẩy ào lên thùng xe rồi vù đi luôn. Lại nữa, từ ngày xí nghiệp giao hẳn xe cho lái xe quản lí, sau mỗi chuyến đi hàng, Phát thường đánh xe về gara nhà, coi như tài sản riêng của mình.
Dân làng Hạ có việc vào thành phố, ghé qua nhà Phát đều tròn mắt kinh ngạc về sự ăn lên làm ra của vợ chồng anh. Có thể nói, sự biến đổi ấy tính theo từng tháng. Mới tháng trước đây còn thấy Phát đi chiếc xe Supe Cúp xanh, tháng sau đã thấy diện chiếc Cúp 70 đỏ rực. Gần đây mọi người kháo nhau: “Nhà anh Phát mới nuôi con bécgiê to như con bê đực. Thấy con chó, người yếu bóng vía cũng sợ đến chết khiếp. Gặp người lạ nó cứ nhảy chồm chồm, cào cả hai chân lên mặt.”
Đúng là con chó nhà Phát khủng khiếp quá. Phú mới chạm tay vào chiếc cổng sắt mà nó đã rồ lên, hai chân cào cào lên hàng sắt mắt cáo và sủa ông ổng như đấm vào tai.
- Thuỷ ơi, mở cửa cho chú nào - Phú đứng lùi ra tận mép đường, gọi với lên tầng hai.
https://thuviensach.vn
Lúc sau, một cô bé chừng mười hai tuổi, tóc quấn lô, ló gương mặt tròn như vành đĩa qua cửa sổ.
- A chú Phú Tavarit Phú Dờđờrátstvuitre - Cô bé nói tiếng Nga như nhai một thứ cháy đầy sạn rồi lao bổ ra mở cổng.
- Bố mẹ có nhà không Thuỷ?
- Mẹ cháu có nhà đấy. Chú cứ vào đi. Con Ních nó không cắn đâu. Eo ơi, trông chú sao “quỷnh” thế. Quần áo bộ đội gì mà rộng thùng thình đến buồn cười.
Phú xoa đầu cô bé và dúi cho nó một gói kẹo.
- Lan với Hà đâu? Quà của chú đây, mang chia cho các em. - Xì. Kẹo dởm rồi chú ơi. Chú là bộ đội làm gì có tiền mà cứ vẽ vời. Kẹo này cái Lan với cái Hà chúng nó không ăn đâu.
Thuỷ vừa hồn nhiên một cách trẻ con lại vừa hợm hĩnh quá người lớn, khiến Phú nửa muốn bật cười nửa lại thở dài.
- Kìa chú Phú. Về mấy hôm rồi mà hôm nay mới ra chơi. - Chị Năm từ dưới bếp đi lên, mặt đỏ hồng và bóng nhẫy như thoa mỡ.
Nhìn người chị dâu nở căng trong bộ quần áo màu mỡ gà, Phú tưởng như là một người nào khác chứ không phải chị Năm xã viên trồng rau ngày nào. - Chú thấy tôi lạ lắm hả? - Chị Năm đon đả vừa pha nước vừa nói chuyện - Hôm nọ tôi với con Thuỷ đi làm đầu, người ta cứ bảo là hai chị em mới buồn cười chứ. Chị em trong nhà nói thật. Tôi được như thế này là nhờ nhà nước cả đấy. Mình chả có tài cán gì. Anh Phát văn hoá lớp tám. Tôi lớp năm. Bằng cấp, học vấn so với thiên hạ vào loại vét đĩa. Nhưng, được cái nghề nghiệp nó bù đẵp lại. Cái nghề của anh Phát thì chú biết quá đi rồi. Xe của nhà nước, nhưng thực tế là của mình. Muốn chở cái gì chả được. Cứ làm ăn chân chỉ hạt bột, không đánh quả, không bớt xén thì mỗi tháng cũng thu hoạch bằng chục lần lương. Ngày làm cái nhà ở làng, rồi cái nhà này, không có cái xe của anh ấy thì có mà đến đời mục thất. Mà ông Phát thì chú biết đấy, ăn tiêu bạt mạng, nhưng cũng chịu kiếm tiền lắm. Chở một chuyến gạo từ Hải Phòng về Hà Nội, ông ấy cũng “cõng" được về nhà vài bao. Cả cái nhà này toàn xi măng Bỉm Sơn mác 500 đấy chú ạ. Cũng là mua thôi,
https://thuviensach.vn
nhưng là mình mua của bọn “cửu vạn” thợ bốc vác trong nhà máy ấy mà, giá rẻ được một nửa. Mua mười tấn, bán đi năm tấn, coi như được không số xi măng…
- Thế mà người ta cứ bảo người làm ra tiền ở cái nhà này là chị - Phú làm ra vẻ khó hiểu.
Người chị dâu huỳnh hai cánh tay nung núc trên tay ghế xa lông, cười hi hí rung cả tảng ngực.
- Chứ còn gì nữa. Thiên hạ người ta có mắt cả đấy chú ạ. Chị em trong nhà nói thật. Cái nghề của tôi ấy ư, còn kiếm bằng mấy anh chú đấy nhá. Tháng vùa rồi, lương tôi hai trăm chín, nhưng tiền thưởng, tiền ăn trưa, tiền bồi dưỡng, tiền làm tăng giờ… tất tật cộng vào được mười hai nghìn nữa. Rồi thỉnh thoảng lại được gói mì chính, cái lốp xe đạp, mảnh vải ngoại. Màu lắm chú ạ. Tôi thật thà chứ không mánh lới điêu toa như những đứa khác, thế mà cũng khối thứ để làm ăn. Nói thế này để chú biết nhá. Hàng của nhà nước thì cứ tăng giá vù vù, tăng vô tội vạ. Hộp sữa tháng này năm mươi đồng, tháng sau đùng một cái ông ấy tăng lên một trăm năm mươi. Rồi tháng sau nữa hai trăm đồng. Thường sắp tăng giá, bao giờ mậu dịch viên cũng biết trước. Có tay trong ở Sở thương nghiệp với Tổng công ty mà. Thế là bọn tôi ách hàng lại, báo đã bán hết rồi, nộp tiền thanh toán sòng phẳng. Đến khi có giá mới, chúng tôi lại bày ra bán. Riêng mỗi lần trượt giá, mỗi đứa cũng kiếm hàng chục ngàn. Tháng vừa rồi tôi mua một lúc năm trăm hộp sữa, ba trăm chai rượu mật ong, ba ngày sau nhập lại cho cửa hàng, giá gấp ba lần. Lãi to quá. Đấy là nói những vụ kiếm ăn lớn. Còn hàng ngày sống bằng tự kinh doanh chú ạ. Ví dụ như bán bia hơi chẳng hạn. Bia phải bán theo giá nhà nước quy định, nhưng thức nhắm kèm bia thì do chúng tôi quy định.
- Thảo nào, ở cửa hàng ăn nào cũng thấy đề biển “Bia phục vụ thức ăn”- Phú cười chua chát.
- Thì cũng phải viết như thế cho nó văn hoá chứ chú. - Năm không để ý đến nụ cười của Phú, vẫn cứ hồn nhiên ruột để ngoài da - Bia cõng thức ăn mà lại. Một xuất bia một trăm năm mươi đồng, chị em chúng tôi cũng lãi
https://thuviensach.vn
được năm chục. Nói thật chứ, đúng là nhà nước nuôi mình. Không có phương tiện, vật tư của nhà nước thì anh chị làm sao mà xây cất được thế này. Rồi còn chuyện ăn học của các cháu nữa chứ. Con Thuỷ con Lan vừa cho đi học đàn, vừa học thêm tiếng Nga, mỗi tháng mất đứt hai ngàn. Anh bảo dù tốn kém mấy cũng phải cho các cháu học. Biết rằng giáo sư, bác sĩ, kĩ sư, tiến sĩ bây giờ lương chẳng đủ nuôi miệng mà vẫn cứ phải cho các cháu học. Văn hoá nó chỉ là cái mốt hoà nhoáng thôi chú ạ. Cái chính vẫn là nghề nghiệp. Thế cho nên, chuyện chuyển ngành của chú, tôi cũng nói thật, chú phải rất thực tế, đừng có sống trên mây trên gió mới được…
Câu chuyện của bà chị dâu cứ vòng vo, dông dài mà cuối cùng vẫn dẫn dắt đến chuyện của Phú.
Nghe Năm kể về nghề nghiệp của vợ chồng chị, về cách kiếm tiền một cách say sưa và tự hào, thực tình Phú thấy ngượng thay cho chị. Giá như một người có chút tự trọng, chút liêm sỉ, chắc đã không dám kể vanh vách ra những mánh lới làm ăn như thế. Nhưng chị Năm, bản tính vốn là một người bộc tuệch. Ngày truớc còn ở chung nhà, mỗi lần cãi nhau với Lộc, chị đều bị Lộc lấn lướt vu cho đủ thứ tội mà không thanh minh được. Bây giờ, mặc dù nghề nghiệp, sự giao tiếp hàng ngày đã rèn luyện cho chị khôn ngoan hơn nhiều, nhưng cái tính hồn nhiên, cả tin, bộc tuệch thì vẫn thế. “Bà này bị cơ chế cuốn đi, đẩy tới sự hư hỏng chứ bản thân bà ấy không có ý thức biến mình thành hư hỏng”. Phú thầm nhận xét bà chị dâu. Bằng một cái nhìn thật khách quan và độ lượng, anh vẫn nhận ra cái nét bản chất chân thật và hiền lành vốn là tính cách của chị. Bởi thế, đáng lẽ Phú định chủ động chấm dứt câu chuyện mà anh thấy xa lạ với mình thì anh lại chỉ lắc đầu buồn bã.
- Chuyện của em nó khác với chuyện của anh chị nhiều lắm. - Khác thế nào? Chú là người hay là thần thánh mà cứ sống như ở trên trời. Thời buổi này là phải thực tế. Tôi không nói bọn buôn bán phe phẩy hay loại người có chức có quyền, nay nước này mai nước khác. Bọn họ ấy à, chú cứ đi mà xem, nhà này so với họ còn là vét đĩa. Những người bình thường như chú, như anh Phát, muốn sống được là phải nhờ có một cái
https://thuviensach.vn
nghề dính dáng đến vật tư, tài sản của nhà nước. Tôi nói thật chú đừng giận. Cái cô Xoan mà chú định lấy, chưa biết người ngợm thế nào, nhưng làm cái nghề nông trường như thế thì chỉ có ăn đất. Này, chị bảo thật nhé. Đừng dại mà dính vào đấy. Tôi với cô Lộc sẽ làm mối cho chú. Một cô vợ đi tàu Thống Nhất hay phục vụ ở cửa hàng đủ nuôi chú suốt đời. Anh đã bàn với tôi rồi. Chú về cơ quan anh ấy là được lắm. Anh em ruột thịt thương yêu nhau thì chỉ giúp nhau lúc này chứ còn lúc nào nữa. Mấy hôm vừa rồi anh Phát giận chú lắm đấy. Tôi là chị dâu, đáng lẽ chuyện này tôi vô can. Nhưng thực tình tôi cũng rất lo cho chú.
Vẻ chân thật và tốt bụng của người chị dâu khiến Phú cảm động đến mềm lòng. Nhưng rồi anh chợt nghĩ tới những ngày gian khổ vừa qua. Gương mặt những con người mà anh đã thân quen gắn bó suốt bốn năm trời dọc một giải biên giới trên kia lại hiện về. Liệu những đồng đội đã từng nằm trên điểm chốt với anh có mừng cho anh không, khi anh bỗng vớ được một cái nghề mà chỉ nhờ những khe hở trong việc quản lí của nhà nước để kiếm ra tiền? Không, chẳng có ai ngờ nghệch tới mức tự nguyện ăn canh măng và mắm khô hàng tháng trời, tự nguyện giam mình hàng năm trời ở một cung đường heo hút, một lâm trường hẻo lánh đầy muỗi vắt và bệnh tật, khi họ biết rằng có khối kẻ “khôn ngoan” vô tình hoặc cố ý lừa họ, phỉnh phờ họ để luồn về tìm cách sống cái phần mà đáng lẽ họ phải được hưởng. Và Xoan, Xoan có khờ khạo và ngờ nghệch không khi chọn đúng cái nghề chẳng dính dáng một chút vật tư tài sản gì ngoài nắng cháy mưa rừng và đất đá? Cả mình nữa, trước ngày đi bộ đội, mình cũng từng có trong tay cái phương tiện sà lan để làm giàu đấy chứ? Và bao nhiêu người khác nữa, họ cũng lái xe, cũng bán hàng, thủ kho nhưng sao họ vẫn nghèo? Chị Năm ạ, chị vẫn nguỵ biện bào chữa cho mình đấy thôi. Phương tiện, vật tư, bản thân nó chẳng thể gây nên tội, nếu người ta không lợi dụng nó, biến nó trở thành một thứ đặc lợi của riêng mình…
- Sao em không thể giàu được. Mấy năm trước em muốn làm giàu thì bây giờ anh chị chưa chắc đã đuổi kịp đâu.
https://thuviensach.vn
- Ừ nhỉ? - Chị Năm bật cười đến hồn nhiên - Cái tính chú lạ thật đấy. Chú giống bố. Ông cụ hồi được con gái ông chủ hãng xe mê như điếu đổ, nếu cụ biết lợi dụng cái tính trăng hoa thì anh em chú đã sướng từ lâu rồi… *
Ngoài cổng bỗng ré lên tiếng còi ô tô. Như một công vụ mẫn cán, cái Thuỷ đã tất tả xách chùm chìa khoá chạy ra. Phát đánh xe tiến vào sân, đóng cửa xe đánh sầm rồi ngật ngưỡng đi vào nhà.
Nhìn bộ mặt đỏ tía của chồng, chị Năm đã vội đưa mắt cho Phú như muốn bảo: Vừa uống bia đấy. Khéo mà ông ấy lại vặc cả hai chị em mình. Năm chợt nhớ lại buổi trưa nay, khi cửa hàng vừa nhận mấy thùng bia từ nhà máy về. Khách xếp hàng rồng rắn. Chưa uống bia mà mặt người nào cũng đỏ phừng phừng và mắt đỏ ngầu tưởng như chỉ cần một anh nào vô phúc chen ngang là họ có thể bóp nhừ ra như cám.
- Em xin các bác các anh cứ bình tĩnh chờ cho một lát. Chúng em còn phải kiểm vé, kiểm lại lượng bia đã ạ. - Trước cái khối người đang muốn say, giọng Năm mềm như bún.
Đúng lúc ấy thì Phát và một người bạn bước vào hàng. Anh điềm nhiên vớ lấy mấy chiếc cốc vại bước lại quầy bia, hất hàm bảo vợ: - Lấy trước cho anh mấy cốc. Có việc gấp phải đi ngay bây giờ. Năm ý tứ nhìn chồng, nói cho anh vừa đủ nghe:
- Khách người ta đang sốt ruột kia kìa. Anh ngồi chờ một chút, bán xong cho mấy người đầu hàng, em bê ra bàn cho.
- Nhưng mà đang gấp. Thằng bạn nó đang có việc phải đi. Tạm rót hai cốc thôi.
- Kìa anh. Anh không thấy khách họ đang nhìn mình đấy à? Họ sẽ nổi xung lên đấy. Anh phải tạo điều kiện cho em làm việc chứ. Năm nói nhẹ nhàng thế mà Phát dằn mạnh chiếc cốc vại xuống bàn. - Cô bỉ mặt tôi vừa vừa chứ. Đã thế thì đây không thèm.
Phát hằm hằm kéo bạn đi ra. Để rồi bây giờ vác bộ mặt đỏ tía về đây. Chủ động làm dịu nỗi bực dọc của chồng. Năm te tái đi ra cửa.
https://thuviensach.vn
- Em mang bia về cho anh đấy. Có cả chú Phú vừa đến. Để em đi làm thức nhắm, hai anh em cùng uống.
- Đây không có thèm cái giọt bia của cô. Có tiền uống đâu chẳng được. Đổ mẹ cái thứ bia cửa quyền, khinh chồng như mẻ ấy đi.
Phát vằn mắt nhìn như đổ lửa vào vợ. Rồi những tia mắt ấy gặp luồng mắt ngạc nhiên và sững sờ của Phú.
- Mày đã đi cưới vợ về đấy à? Nghe tin chúng mày kéo nhau về, tao đến chúc mừng, nhưng bố bảo hai đứa kéo nhau đi Thái Bình lo cưới rồi. - Phát nói giọng nhấm nhẳn, giọng nửa giễu cợt, nửa coi thường. Giọng nói và điệu bộ ấy khiến Phú muốn bỏ về ngay tức khắc.
Rất may, lúc ấy bỗng có tiếng xe máy ngoài cổng. Rồi một người thấp đậm, mặt to bè, mắt hùm hụp như người bị chứng phù thận, đi vào. - Phát ơi, tao bảo.
- Chuyện gì thế anh Thiểu?
Khách hất hàm về phía Phú, ý muốn hỏi Phát xem người lạ mặt kia có đáng tin cậy không?
- Thằng em trai em đấy.
- Thế hả? Chính nó. Ấy được. Để rồi ta bàn thêm với chú. Bây giờ có việc này - Khách móc túi đưa ra một tờ giấy - Mai có chuyến chở đạm trên Hà Bắc. Tao lấy lệnh cho chú đây. Hời đấy. Một tải đạm gấp ba tải gạo. Chú kiếm giúp cho chục kí bón cái gốc hồng xiêm.
- Anh khỏi phải lo.
- Nói thế để chú khỏi quên. Có chuyện này nữa phải nhờ chú. Chiều mai trên đường đánh xe về, ghé qua Chũ chở giúp tao vài tấm gỗ lát. - Lát à? Gay đấy. Dễ bị tịch thu và cắt ô như bỡn.
- Chú mày non gan. Đếch thằng nào dám khám chú. Thằng con rể tao làm ở công an thị xã. Nó cùng đi áp tải với chú thì bố thằng nào dám khám xét.
Người khách cười khùng khục rung cả hai tảng má béo núc, rồi ông ta cùng bá vai Phát vào nhà.
https://thuviensach.vn
Phú được anh trai giới thiệu làm quen với người khách. Đó là Thiểu, trưởng phòng kế hoạch xí nghiệp Phát. Chính ông ta đang nhận bảo trợ cho Phú chuyển về công tác.
Can bia của chị Năm hoá lại có duyên. Giờ thì Phát nói với vợ ngọt xớt: - Em chạy ù ra mua thức nhắm. Nhân tiện có anh Thiểu với chú Phú, ta làm một cuộc liên hoan hội ngộ.
Loáng cái, một mâm cỗ đầy có ngọn đã được bưng lên. Toàn những thứ ngoài quán làm sẵn, còn nóng hôi hổi. Tim gan xào, bò tái chấm tương gừng, lạp sườn nướng, giò nạc, chả quế… Bia đựng trong tủ lạnh, trong vắt và ngầu bọt, uống mát lạnh. Phát và Thiểu uống như người khát cháy. Phú nhấm nháp từng ngụm một. Đúng hơn là anh ăn và uống một cách dè dặt bằng mắt. Tự nhiên Phú có một ý nghĩ lẩm cẩm: Mâm rượu này đáng ra phải cho hai mươi người ăn. Những bữa liên hoan ở đơn vị, xả láng theo khả năng, chục người lính cũng chỉ dùng đến mức này.
Người khách đi cũng như lúc đến, ào ào như mưa rớt. Đang ngồi, ông ta bỗng đứng dậy, chìa bàn tay cho Phát rồi cho Phú:
- Thôi, thế nhé. Anh phải về. Có việc vội. Ngồi vui với hai anh em thế là đủ rồi. Hôm nào Phú nhớ đến chỗ anh nhé. Thím Năm ơi, anh về đây. Chiều mai nhớ để cho anh can bia nhé. Bia cửa hàng thím hồi này ngon quá…
Tiếng xe máy nổ ran rồi xa dần, để lại trong phòng một không khí ngưng đọng đến ngột ngạt.
- Chú thấy đấy, bạn bè của tao đủ sức gồng cho chú về đây. Phát tu ừng ực nốt cốc bia, lấy khăn lau miệng, chủ động phá tan không khí ngưng đọng. - Ông Thiểu đây, ở xí nghiệp, thần thế lắm. Ông Đà, trưởng phòng tổ chức cũng cùng ê kíp với ông Thiểu. Họ muốn cho ai vào xí nghiệp mà chẳng được. Cả hai đã hứa với tao và đã được đấm mõm hết cả rồi. Bây giờ tao hỏi chú: Giấy tờ chuyển công tác đơn vị người ta cấp, chú có mang về không? Có thì đưa đây, tối nay tao đến gặp tay trưởng phòng tổ chức.
Phú tránh cái nhìn soi mói của Phát. Đúng ra là anh sợ đôi mắt đỏ ngầu, như hai mũi dùi xuyên xoáy vào anh. “Không, mình chưa thể ngửa con bài
https://thuviensach.vn
ra với ông Phát lúc này được. Ông ấy sẽ làm um lên, thậm chí sẽ vớ một cái gì đó giáng thẳng cánh vào mình”. Phú nhìn qua cửa sổ. Thành phố đã lên đèn. Những ngôi nhà cao tầng trông như những con tàu khổng lồ buông neo trên mặt biển bình yên. Cũng như ngôi nhà Phát đây, hàng ngàn gia đình ở thành phố đang ấm cúng cuộc sống gia đình với bao thứ tiện nghi, đồ dùng sinh hoạt, dẫu chưa sang trọng, nhưng cũng có thể đủ nói về một cuộc sống văn minh đô thị. Vậy mà giờ này, ở cái làng nhỏ dưới vùng chiêm trũng Thái Bình kia Xoan đang giúp mẹ thắp chiếc đèn dầu đỏ quạch, hay lúi húi trong gian bếp khói mù nấu giúp mẹ nồi cám lợn. Và ở cái bến phà heo hút trên nông trường kia, những người thợ phà đang làm gì? Họ ngồi trong gian lều che tạm bằng lá cọ, áo mưa bạt tránh gió, truyền tay nhau chiếc điếu cày và chờ những chuyến xe qua. Tại sao Phú lại chuyển giấy xin liên hệ công tác về cái bến phà khuất nẻo ấy? Vì Xoan chăng? Đúng là Xoan đã gợi ý cho Phú về đó. “Em có ông anh họ cùng làng làm ở bến phà. Nếu anh thương em, nếu anh muốn chúng mình sống gần nhau thì anh có thể xin về đây làm việc”. Phú đã nộp giấy tờ xin chuyển về bến phà ấy. Anh nghĩ đến Xoan. Nhưng anh cũng nghĩ đến cả cái vùng đất mà anh đã quá quen thuộc suốt bốn năm làm lính. Nếu bây giờ Phát biết được cái việc làm của Phú ấy, hẳn là anh sẽ gầm lên: “Đồ ngu. Ai bảo mày rúc đầu vào cái xó rừng ấy”.
- Thế nào? Giấy tờ ra sao? - Phát nhắc lại.
- Đơn vị người ta còn cân nhắc thêm. Có thể là em chưa được xuất ngũ đợt tới. Tình hình biên giới kì này đang lắm vấn đề phức tạp… - Chuyện biên giới thì biết thế nào được. Vấn đề là chú đã quá hạn nghĩa vụ một năm rồi. Nhà mình lại có tiêu chuẩn gia đình liệt sĩ. Để rồi tao sẽ lên hẳn đơn vị xem họ làm ăn thế nào.
- Anh lên làm gì, để em lo… - Phú vội vã ngăn lại. Trong cách nói và nhất là cử chỉ của Phú đã hé mở cho Phát một mối ngờ vực. - Tao biết, chú quanh co đánh bài lảng. Mấy hôm vừa rồi đi Thái Bình, chú định thu xếp chuyện cô Xoan thế nào?
- A… mới là về chơi thăm gia đình…
https://thuviensach.vn
- Chơi hả? Thế thì được. Nếu chú xác định đó là chuyện chơi bời thì tao không có ý kiến gì. Làm thằng con trai phải thế. Cái loại gái nông trường cũng chỉ đáng cho chú quan hệ ở cái mức đó. Dấn sâu thêm tí nữa là không được. Tao đã trải qua hoàn cảnh của chú nên không lạ gì. Chơi bời cho nó đỡ buồn chứ yêu thế đếch nào được. Cùng lắm, chú tặng cho cô ả một tí nhóc là cô ả cũng sướng rơn lên rồi. Gái nông, lâm trường đang có mốt kiếm con ngoài giá thú…
Bộ mặt nhờn bóng của Phát lúc này chẳng khác gì một tấm bia thịt, hứng trọn những tia nhìn dữ dội của Phú. Lần đầu tiên anh nghe cái giọng lưỡi vừa bỡn cợt, vừa dộc địa một cách quái gở thế kia từ miệng anh trai mình. Giá những lời đó của một thằng bạn, thậm chí của một thằng khốn nạn, anh sẽ sẵn sàng bỏ qua không chấp. Nhưng với một người anh mà lâu nay anh vẫn tin cậy, luôn giành cho một vị trí tôn trọng thì anh không thể chấp nhận được. Đó chính là dấu hiệu của một sự băng hoại về gia phong, sự suy đốn của phẩm cách, sự tha thoá trong lối sống. Phú không cứng nhắc và ngây ngô khi nhìn nhận cuộc đời. Nhưng anh cũng không chịu được cái cách nhìn nhận cuộc đời của loại người chỉ biết hưởng lạc, phá phách, coi thường tất cả những gì là phẩm giá và nhân cách con người.
- Anh nghĩ rất sai lầm - Phú cố nén mà giọng anh vẫn run lên - Thứ nhất là anh không có quyền được xúc phạm đến Xoan. Cô ấy không thuộc loại gái nông trường như anh nghĩ. Thứ hai là anh không hiểu gì về tôi cả. Vừa rồi tôi về nhà Xoan và đặt vấn đề với gia đình cô ấy. Bây giờ tôi có thể nói thẳng với anh. Tôi đề nghị đợt này bố và anh sẽ xuống gia đình Xoan đặt vấn đề chính thức. Tôi sẽ cưới Xoan và xin chuyển công tác về bến phà cạnh nông trường. Ngoài ra tôi không có ý định nào khác.
Phú nói một cách rành rẽ nhưng hối hả. Gương mặt anh đỏ tía lên không phải vì bia mà chính vì cái sức nóng bừng bừng từ bên trong câu thúc đòi được giải toả.
- Hừ, thế đấy. - Phát vớ can bia dốc ồng ộc vào cốc, tu một hơi. Những giọt bia nhểu cả ra ngoài, bám đầy bọt vào hàng ria mép đen ánh làm nó ướt sũng như một mớ rễ bèo . - Tao biết mày là một thằng ngu từ lâu rồi.
https://thuviensach.vn
Ngày ở đội sà lan mày đã nổi tiếng là một thằng ngu. Không ai tự dưng đi cà khịa với mấy thằng lãnh đạo, khước từ những món hời rồi đùng đùng xin đi bộ đội. Bốn năm ở bộ đội mày được cái gì? Chắc là hiếm hoi lắm mày mới nhìn thấy một bữa ăn như thế này? Cái thằng tao, hơn chục năm trước cũng đã từng khốn nạn như thế. Bảo rằng tao không có lí tưởng ư? Xin lỗi. Tao xung phong đi bộ đội trong lúc những thằng bạn tao cạy cục xin vào đại học, xin đi nước ngoài. Khi biết tin thằng Phúc hi sinh ở chiến trường Khe Sanh, tao đã thề sẽ quyết trả thù cho nó. Tóm lại tao là một thằng lính sống chết với lí tưởng và ngu tín hơn cả những con chiên tử vì đạo. Nhưng rồi sao? Trở về nhà với hai bàn tay trắng trong cảnh vợ yếu con còi. Không thể mài cái lí tưởng thành sâm để ngậm mỗi ngày. Mà dẫu có là sâm đi nữa thì nó cũng chỉ có ý nghĩa với những người sắp chết. Những người khoẻ mạnh chúng ta hằng ngày cần có thứ nhét vào cái dạ dày. Và mày thấy đấy. Tao đã đi một nước cờ xoay chuyển toàn bộ cuộc đời - Phát khoát tay. Căn phòng như cao rộng hẳn ra, lung linh màu sắc bởi cái khoát tay ấy. Trong ánh đèn nêông, chiếc Cup DD70 rực lên như một khối lửa, ba chiếc xe đạp ngoại sáng loáng như trưng bày trong quầy hàng, chiếc cát xet hai cửa còn để trong hộp xốp. Và tủ li, tủ đứng láng bóng màu vân gỗ lát, tủ lạnh sáng loá dòng chữ mạ. - Mày xem đó, so với nhiều thằng ở Hà Nội này tao còn kém xa chúng, nhưng mày phải nhớ là mới mười năm. Đó là công sức của mười năm tao đã “đổi mới tư duy” trước cả những điều mà người ta đang hô hào bây giờ. Không có chiếc Ipha ngoài kia, không có cửa hàng của chị thì đến giời cũng chịu bó tay. Nhà nước trao cho chúng ta công cụ, phương tiện và ta phải biết biến nó thành tài sản của mình, nguyên tắc sống này đã là kim chỉ nam cho tất cả những kẻ thức thời bây giờ. Làm sao mà tồn tại nổi mọi thứ tài sản xã hội chủ nghĩa ở cái thời buổi mà đồng lương chỉ đủ nuôi người ta trong một tuần? Anh cán bộ bàn giấy ra vẻ đến công sở đúng giờ, ra vẻ hí húi với tài liệu sổ sách, kì thực là anh ta chỉ ngồi vào bàn một cách chiếu lệ và đầu óc bắt đầu nghĩ đến xổ số, cám lợn và cái xăm xe đạp vừa bị châm kim. Anh ta tranh thủ mỗi ngày vài giờ chạy qua chỗ này chỗ kia xếp hàng đong gạo, mua dầu, nhờ xin cho đứa con vào học hoặc xin cái đơn thuốc. Các phòng ban, vụ viện thì đầy chật các kĩ tư, tiến sĩ, nhưng
https://thuviensach.vn
chất xám của họ mỗi ngày cứ bạc phếch ra vì chẳng ai cần đến nó. Tiền bồi dưỡng một ca mổ không bằng tiền vá một cái xăm xe đạp. Một sáng kiến thu lợi hàng triệu đồng nhưng tiền thưởng chỉ đủ chiêu đãi bạn bè chầu phở. Nhà văn Lữ Hành của làng ta đây chứ đâu, cái tiểu thuyết của ông ấy chiếu trên tivi làm xôn xao cả Hà Nội mà tiền nhuận bút chỉ đủ mua vài trăm cuốn sách biếu bạn bè… Đó, nếu anh tự sống bằng lao động của mình, bằng tài năng của mình thì hưởng thế thôi. Vậy là người giữ phương tiện thì chiếm hữu, lợi dụng phương tiện, kẻ giữ vật tư ăn vật tư, giữ tiền ăn tiền, những kẻ không giữ gì cả thì ăn cắp thời gian của nhà nước…
Cái đầu nóng bỏng của Phú nguội dần. Cho đến lúc này thì nó đã nguội lạnh hẳn và dường như đang bị rã ra bởi những lời nói thao thao của Phát. Trong ý thức của anh luôn luôn thường trực một phản ứng cưỡng lại, như thể anh đã xây chắn sẵn một bức tường thép để ngăn không cho những điều Phát nói lọt vào tâm trí anh. Vậy mà vẫn vô hiệu.
- Phát nói đúng - Phú nghĩ - Anh ấy không bịa đặt. Anh ấy chỉ nói lại những điều lâu nay người ta vẫn nói công khai ở các bến tàu xe, quán nước, thậm chí ở các công sở, các cuộc họp. Những điều này, mấy tháng nay, với quan điểm nhìn thằng vào sự thật, một loạt các báo chí cũng công khai lên tiếng, phanh phui hàng loạt vụ việc tiêu cực ở tất cả các ngành, các lĩnh vực của đời sống. Nhưng có điều nguy hại là Phát nói ra những điều ấy như một người ngoài cuộc, như là tất cả những tệ nạn những bê bối của xã hội ấy, là sẩn phẩm của những người khác chứ anh ấy hoàn toàn vô can. Bản thân vợ chồng anh ấy khi khoe khoang về chuyện làm giàu cũng không bao giờ dám tự nhận rằng họ đã lợi dụng phương tiện, tài sản của nhà nước như những kể biển lận, những tên ăn cắp…
Tự nhiên Phú có một ý liên tưởng. Anh nghĩ tới một ngôi nhà. Nó dẫu chưa to đẹp, nhưng đã có một thời là tổ ấm của những người anh em. Thế rồi một hai người có ý định muốn sống riêng. Họ nậy gạch, phá của, đỡ ngói quây cho mình những chỗ riêng ấm cúng và kín đáo. Ngôi nhà chẳng mấy chốc sẽ tan hoang dần… Cái cách lí luận của Phát vừa rồi có khác nào
https://thuviensach.vn
lối bào chữa của kẻ dỡ gạch ngói đi xây nhà riêng ấy. Nhiều kẻ làm như thế sẽ dẫn đến cảnh kẻ xây được nhà đẹp và có người không có chỗ ở… - Tôi biết có nhiều người lái xe như anh nhưng họ không làm giàu như anh. Chắc anh biết bác Tài Đen, bạn của bố?
Phú kể lại câu chuyện sáng qua ở bến xe.
- Tao còn lạ gì cái lão Tài hâm ấy. Không có thằng phụ nào nó muốn đi xe với lão. Đói dài ra mà cứ còn muốn dạy đời. Cái danh hiệu chiến sĩ thi đua ấy của lão, bọn tao cứ coi như tờ giấy loại…
- Vậy thì tôi với anh hết cách nói chuyện với nhau rồi - Phú đứng dậy. Anh cảm thấy mệt mỏi rã rời và không có hứng thú gì để tranh luận. - Ở lại để tao bàn với mày dứt khoát về chuyện con Xoan. - Việc tôi tôi lo. Anh không có chuyện gì phải tham gia vào. - Đừng có láo - Phát bỗng đấm mạnh xuống bàn, đĩa bát nảy lên bần bật. - Kìa anh, sao lại ầm ĩ lên thế? - Năm tất tả chạy từ bếp lên. Gương mặt mấy đứa trẻ đầy vẻ sợ sệt thập thò sau tấm ri đô.
- Mày đừng có bỉ mặt tao. Tao thách mày lấy được vợ, nếu mày còn cái thói lếu láo đó.
- Tôi không lếu láo mà tôi chỉ không chịu được cái lối sống của anh. Với anh bây giờ không có gì hết, ngoài đồng tiền. Vì đồng tiền anh có thể quên tất cả. Chắc anh đã quên hẳn anh Tựu rồi. Cái người vì anh mà bị hỏng cả hai con mắt ấy…
- Tao đ. cần nhớ đứa nào hết - Phát gầm lên, chồm người về phía Phú - Tao không nợ nần gì ai cả. Tám năm ở chiến trường sổ nợ của tao vẫn chưa được trả hết. Đừng có lên mặt dạy đời. Loại người như mày không dạy nổi ai đâu.
- Vậy thì tôi cũng không cần anh dậy tôi. Mỗi người đều có con đường đi của mình.
Phú lùi lũi đi ra cửa. Anh hoảng hốt đứng sững lại khi con Ních bỗng chồm lên sủa ông ổng một cách giận dữ.
*
https://thuviensach.vn
Ngay đêm ấy Phú quyết định huỷ toàn bộ kế hoạch mà anh và Xoan đã dự định khi họ chia tay nhau ở Thái Bình. Sáng sớm hôm sau Phú ra bưu điện gửi cho Xoan một bức điện khẩn:
“Có việc gấp anh phải về đơn vị. Bố và anh Phát không xuống được. Hết phép, em lên thẳng nông trường”.
https://thuviensach.vn
CHƯƠNG VI
Chiếc Ipha đang mở hết ga lao vun vút trên đường nhựa bỗng hãm phanh đột ngột, bốn bánh rê cháy mặt đường. Đã qua đoạn rẽ, Phát mới phát hiện ra anh bị nhầm đường. Thế là đành phải lùi lại một quãng ngắn để bẻ lái cho xe rẽ vào đoạn đường đất đỏ.
Ngày hôm qua đoàn xe của Phát gồm ba chiếc nhận lệnh đi chở phân đạm cho một hợp tác xã ở bên kia sông Cầu. Chủ hàng là một người khó tính và có vẻ keo kiệt. Hình như ông ta là phó chủ nhiệm phụ trách vật tư. Hợp đồng chở năm mươi tấn đạm. Theo lệnh điều xe, mỗi xe chở một chuyến năm tấn. Bọn Phát bàn nhau “linh động” “cõng” thêm mỗi chuyến ba tấn, tiết kiệm được bốn chuyến xe, với điều kiện chủ hàng bỗi dưỡng mỗi tấn chở thêm một ngàn đồng. Lão chủ hàng cứng nhắc quá, không nghe:
- Đề nghị các đồng chí cứ chở đúng như lệnh điều xe và hợp đồng đã kí. Chở mười chuyến, có chậm một ngày, hợp tác xã chúng tôi xin nuôi cơm rượu. Chở quá tải, chúng tôi được sớm chút thời gian, nhưng xe nhà nước bị hư hại. Vả lại hợp tác chúng tôi nghèo lắm, lấy đâu ra hai mươi ngàn đồng trả tiền quá tải. Xã viên giao cho tôi đi áp tải hàng là họ đã tính chi li từng cân cước vận chuyển…
Lằng nhằng mãi cũng không thể bóp thêm hầu bao được xu nào của cái con người keo kiệt ấy. Ba chàng lái xe bàn nhau: Để hai xe “cõng” hàng quá tải, mỗi xe thêm ba chuyến không lấy tiền bồi dưỡng. Riêng xe của Phát tách ra đi “đánh quả” cho một chủ hàng khác, lấy tiền chia nhau. Rất may là gặp ngay một chủ hàng có hai mươi tấn đạm đang méo mặt vì không có phương tiện. Phát nhận đi luôn ba chuyến, xơi tái hai mươi ngàn
https://thuviensach.vn
đồng. Giải quyết xong “phi vụ”. Phát thống nhất với hai người đồng nghiệp thời gian “giong” xe về xí nghiệp, rồi anh tranh thủ đánh xe lên nông trường.
Con đường này, sáu năm trước, với Phát, đã xiết bao quen thuộc. Chao ơi, mới đó mà đã sáu năm. Sáu năm qua, với Phát mới chính thức là đoạn đời của một tay xế đầy kinh nghiệm trong việc hưởng thụ cuộc đời, về đủ mọi phương diện. Nghĩa là anh đã khôn ngoan lọc lõi và đáo để hơn nhiều. Bây giờ, nếu so Phát với sáu năm trước cũng ví như so một gã lái buôn với một anh nông dân ra chợ, một cô gái ngoại tỉnh đủ món thập thành với một cô gái quê. Đúng là ngày ấy Phát sống thật lành hiền và lại có phần còn mơ mộng nữa chứ. Con người ta kể cũng kì lạ thật. Dẫu là một tên tướng cướp hay một ả giang hồ thì cũng vẫn có những ngày lương thiện, những mối tình trong sáng, thơ ngây…
Đường vào nông trường không khác gì đường vào Trường Sơn. Chiếc Ipha ngả nghiêng trên những thùng vũng nhưng cũng không hề làm ngắt đoạn những dòng kỉ niệm đang ào ạt hiện về trong tâm trí Phát.
Phát nhớ, hồi ấy vào mùa thu. Những vạt rừng bồ đề nông trường mới trồng đã bắt đầu trút lá. Những cây sau sau dọc hai bên đường lá ánh vàng như trong bức tranh mùa thu Nga. Từng tốp chim cu gáy từ đâu đó trong những cánh rừng thưa kéo nhau ra đường nhặt sỏi, dạn dĩ và láu lỉnh như những con chim nhà.
Mùa thu ấy sao những con suối ở vùng đồi nước trong đến thế. Qua một đoạn ngầm có thể ngồi trên xe mà soi gương được. Cánh lái xe khi qua ngầm thường cho xe dừng hoặc đi chậm lại. Sau một đoạn đường rừng quanh co, đầy bụi đỏ, đây là lúc họ có thể thư giãn, nghiêng đầu qua ô cửa buồng lái để ngắm trời, ngắm cây, nghe một tiếng chim hót hoặc thích thú nhìn một đàn cá đang bơi lội quanh một ngầm đá. Có thể coi những lúc ấy là thời điểm nghệ sĩ của người lái xe. Họ thanh thản và mơ mộng thả hồn vào trong thiên nhiên trữ tình và khoáng đạt.
Một lần, xe Phát xuống ngầm, êm và nhẹ đến mức chính anh cũng không biết rằng máy vẫn nổ hay xe đang trườn xuống theo quán tính và độ dốc
https://thuviensach.vn
của đoạn ngầm. Và Phát bỗng bàng hoàng, ngơ ngẩn: Xế trên đoạn ngầm, chỗ con suối xoáy vào bờ đá tạo thành một vũng rộng và sâu, nước trong vắt và xanh biếc màu ngọc bích, có ba cô gái đang tắm. Phát đã nghe và đọc những câu chuyện về các nàng tiên tắm suối. Giờ thì anh đã nhìn thấy. Các cô còn đẹp hơn cả các nàng tiên. Dưới làn nước trong, những khuôn ngực trần nở căng, nõn nà. Những thân hình con gái thật mềm mại, duyên dáng, đầy sức quyến rũ. Phát ngây ngất nhìn ngắm, đến nỗi quên bẵng cả chiếc xe đang chết máy giữa ngầm.
Cũng cần phải nói thêm rằng, cho đến thời điểm ấy. Phát vẫn còn là một thanh niên hiền lành và khá đức độ về chuyện trai gái. Ngoài Năm ra, Phát chưa hề biết đến một người đàn bà nào. Tám năm ở chiến trường, coi như một thời kì gian khổ luôn vật lộn giữa cái sống và cái chết. Thời gian Phát lái xe trên tuyến đường Trường Sơn, có nhiều lúc thiên nhiên hoang sơ và trữ tình lắm nhưng lại vô cùng thiếu vắng những gương mặt phụ nữ. Người ta thường thêu dệt về những mối tình giữa các cô gái mở đường, giao liên với những người lính, nhưng có lẽ đó là chuyện ở đâu đó, hoặc của những anh chàng tốt số nào đó, chứ với Phát thì đó quả là những câu chuyện hoang đường. Bốn năm làm lái xe ở đội cầu Thăng Long, Phát chí thú lo làm lụng xây nhà, lo cho vợ con cái sổ gạo nhà nước, thế nên cái chuyện trăng hoa anh không màng tới. Vậy là, ba mươi tuổi, gần chục năm cầm tay lái, Phát vẫn là một chàng lái xe đứng đắn, hoàn toàn đúng theo cái nghĩa đen của nó.
Bây giờ, trước mặt anh là những nàng tiên đang tắm suối, những nàng tiên đang có thực trong cuộc đời. Nên bấm còi đánh động cho họ biết hay cứ coi như một người vô tình đi lạc vào chốn thiên đường?
- Trời ơi, ghét chưa kìa. Xe xuống mà không báo còi cho người ta biết. - Một cô gái bỗng kêu lên khi chợt nhận ra có người lạ đang nhìn. Thế là, quáng quàng, hốt hoảng, cả ba cô chạy túa lên bụi cây: nơi họ để quần áo.
Phát thở dài, gục đầu lên tay lái. Trước cái vẻ đẹp của tạo hoá, chỉ có những con người bằng gỗ đá mới không biết đắm say.
https://thuviensach.vn
Cứ tưởng rồi Phát sẽ mất hút ba cô gái ấy, nào ngờ duyên số lại run rủi cho anh gặp họ. Chiếc xe chết đứng giữa ngầm cho tới nửa đêm, mặc dù Phát đã xoay trần sửa chữa mấy tiếng đồng hồ.
Phải chờ một chiếc xe nào dó đến kéo khỏi ngầm. Phát nôn nao mong ngóng đến thắt ruột một chiếc xe lâm nghiệp hoặc một chiếc xe tải của ai đó bỗng đến. Buồn thay cái đoạn đường miền núi heo hút. Không có một bóng xe nào. Phát chui lên cabin, bụng đói cồn cào, toàn thân mỏi rã rời và hai mi mắt cứ trĩu nặng vì cơn buồn ngủ.
Có tiếng động ở cửa kính xe. Phát choàng tỉnh đậy. Trăng hạ tuần đã lên ngang ngọn cây, sáng vằng vặc. Và thấp thoáng ở dưới kính xe, một vầng trăng khác, đầy đặn, huyền ảo giữa suối tóc đen dày.
- Anh ơi, dậy đi. Ăn một chút gì không có đói lả đi mất. - Giọng cô gái trong và ấm quá. Và liền sau đó tất cả khứu giác của anh bị đánh thức dậy bởi cái mùi xôi nếp sắn thơm lừng, như thể có cả một chõ xôi ai vừa đồ ở đâu đây.
- Thấy xe anh chết từ chiều, em đoán là anh chưa có hạt cơm nào vào bụng. Đói và lạnh thế này, khéo anh ốm mất.
Phát đã nhận ra cô gái tắm suối ban chiều. Cô gái xinh nhất trong ba cô gái. Dưới ánh trăng, gương mặt trái xoan của cô có một vẻ đẹp thật hiền dịu, một vẻ đẹp mà người ta chỉ có thể tôn thờ, che chở chứ không dám làm điều gì khiếm nhã.
- Sao em biết anh đói? - Ngay phút đầu Phát đã có thể xưng hô một cách tự nhiên thân mật như vậy, bởi anh thấy cô còn trẻ quá, kém anh có dễ đến tám tuổi. Anh đỡ gói xôi từ tay cô gái. Và anh cố chạm tay mình vào cái cổ tay tròn lẳn ấy một giây, một giây thôi, vì anh thấy cô khẽ lắc đầu sợ hãi và anh phải rụt nhanh tay lại.
- Em cũng là người nên em biết chứ. Anh ăn đi và nếu có lạnh thì đến lán đội chúng em nghỉ tạm. Đội bảo dưỡng giao thông chúng em ở chỗ ngã ba kia.
- Anh phải thức chờ ở đây để đợi xe kéo.
https://thuviensach.vn
- Phải đến tám giờ sáng mai mới có xe lâm nghiệp - Cô gái nhìn anh, giọng ái ngại và lo lắng, như thể cô đã quen và hiểu anh từ lâu lắm rồi. - Thôi em về. Bọn bạn em nó biết thì phiền lắm.
Cô gái toan đi, nhưng Phát vội gọi lại.
- Này em. Thế em tên là gì?
- Em đấy ư? - Dưới ánh trăng, hàm răng cô bỗng trắng ngời, và một tiếng cười rất khẽ ngân lên - Em là Mến. Nhưng thôi, tên xấu lắm. Anh nhớ làm gì.
Cô chạy lắp bắp trên đoạn đường ngầm làm vỡ ra những mảng sóng trăng lấp lánh. Phát nhìn theo đôi bắp chân trần nhoà trong ánh trăng và tim anh bỗng rộn lên một tình cảm yêu mến, biết ơn mà lâu lắm rồi anh mới gặp lại ở chính mình.
Những ngày sau đó, Phát lại có dịp trở lại đoạn ngầm quen thuộc. Và lẽ tự nhiên như quy luật của con người. Mến đã đến với anh, trong sáng, vị tha, tin cậy. Phát không có rắp tâm lừa đảo và chiếm đoạt cuộc đời Mến, nhưng anh cũng không đủ nghị lực để nói thật với Mến về hoàn cảnh, đời tư của mình. Đúng ra là anh muốn được tận hưởng một tình yêu. Anh vừa có cái tham lam của một kẻ đã có nhà, có đất nhưng vẫn muốn lấn chiếm sang phần của người khác, nhưng đồng thời lại vừa có cái chất men của một nhà thơ, không nỡ để tâm hồn mình cằn cỗi khô nẻ đi bao giờ…
Nhưng rồi cái nghề lái xe không cho phép Phát dừng lại ở đoạn đường rừng heo hút này quá lâu. Ba tháng đủ cho một tình yêu chín, cũng là lúc anh phải đột ngột chia tay với Mến để đến những cung đường khác.
… Và bây giờ, đã sáu năm. Người cũ đâu rồi? Đoạn đường ngầm xưa mùa này nước đã ngầu đục. Chỗ ngã ba đường không còn dấu vết dãy lán của đội bảo dưỡng đường nữa.
Phát dừng xe bên kia ngầm. Anh vừa như khảo cổ đứng trầm tư nuối tiếc một thời đã qua, vừa như một gã lái buôn đồ cổ nuối tiếc một chiếc trống đồng thời văn hoá Đông Sơn mà giá trị của nó tới hàng nghìn đôla. “Ngày ấy ta hiền lành đến mức khờ khạo. Chung quy cũng chỉ vì ta quá cao đạo theo lối nghĩ cũ. Ta đã để mất một dịp tận hưởng cái trái cấm của đời”. Phát
https://thuviensach.vn
thở dài nhìn chéo sang cái vũng suối, nơi những “nàng tiên” tắm ngày xưa. Giá như anh gặp lại Mến bây giờ, mối tình ấy sẽ khác. Nó sẽ không mất đi cái chất thơ mộng ngọt ngào. Nhưng nó sẽ có thêm vẻ mê đắm cuồng say của một con người có thêm sáu năm từng trải, biết thêm tới bốn người đàn bà và trải qua hàng chục lần trăng gió…
*
Đường vào nông trường phải qua một con suối rộng có chiếc phà nhỏ chạy bằng hệ thống ròng rọc chuyển động do sức nước chảy. Theo như Phú nói thì anh sẽ xin chuyển về làm thợ lái phà ở đây. Phát biết như vậy, nhưng anh chú ý không vào gặp đội phà chừng nào anh chưa gặp và nói chuyện với Xoan.
Việc Phát đến thăm, thật quá bất ngờ đối với Xoan.
Sau khi nhận được điện của Phú, Xoan linh cảm thấy ngay có sự cố gì bất lợi. Từ Thái Bình, cô đi xe lên Hà Nội rồi chuyển tàu, về thẳng nông trường. Và cô đã được Phú kể hết về những diễn biến hoàn toàn bất lợi cho tình yêu của họ. Tất nhiên, với tính cách của Phú, anh không quen hứa hẹn và an ủi, anh chỉ nói câu kết luận ngắn gọn: “Anh không có gì thay đổi. Nếu em còn yêu anh và muốn làm vợ anh, sau khi anh chuyển công tác về bến phà, chúng mình sẽ cưới”.
Xoan tin những điều Phú nói, nhưng cô vẫn hy vọng và mong đợi quan hệ của gia đình anh thay đổi theo chiều hướng tốt đẹp.
- Không biết cô có nhận ra tôi không? Chúng ta đã nghe nói nhiều về nhau, nhưng chưa một lần gặp mặt - Vừa bước vào gian phòng nhỏ của Xoan, Phát đã chủ động ngay.
- Dạ, anh Phát. Em nhận ra anh ngay từ lúc còn ở trên xe - Giọng Xoan run run, bởi cô vừa hồi hộp vừa sợ hãi. Chắc là gia đình vừa có quyết định gì quan trọng anh Phát thấy mình có lỗi và muốn chủ động lên dàn xếp câu chuyện chăng? Những ý nghĩ thoáng nhanh trong đầu Xoan. Cô không dám ngẩng nhìn người anh chồng tương lai. Cô bối rối sửa soạn ghế ngồi, tất bật đi rửa ấm chén.
https://thuviensach.vn
- Thôi, khỏi phải khách khí. Cô cứ để mặc tôi. Dân xế chúng tôi quen giản đơn, nhanh gọn. - Phát nhận ra vẻ bối rối của Xoan. Trong lúc cô tất bật sửa soạn nước nôi, anh cũng đủ thời gian nhìn ngắm và nhận xét về cuộc sống của con gái nông trường. Căn phòng nhỏ xinh nhưng vẫn có vẻ quá rộng rãi vì đồ đạc đơn sơ quá. Ngoài chiếc giường một, chiếc bàn nhỏ bằng gỗ đóng đồ ghép lại, chiếc hòm gỗ bôi phẩm hồng và một chiếc tủ nhỏ nửa dùng làm chạn bát, nửa đựng đồ, gia tài của Xoan không còn thứ gì đáng giá nữa. Chục năm làm công nhân nông trường mà của hồi môn chỉ có ngần kia, khốn khổ quá. Phát lắc đầu thương hại, dáng vẻ như một nhà quí tộc vô tình hạ cố đến chơi nhà một tá điền.
- Chẳng mấy khi anh đến. Cứ nghỉ ngơi một lát đã anh ạ. Để em đi làm cơm… Bây giờ thì Xoan đã bình tĩnh lại. Cô chủ động nhìn Phát, cái nhìn thật dè dặt mà cũng thật dịu dàng.
Phát hơi ngỡ ngàng về ánh mắt và gương mặt của Xoan khi cô chợt ngẩng lên. Anh bỗng nhớ đến gương mặt và ánh mắt của Mến sáu năm trước. Có một nét gì chung giữa họ. Cũng thật thà cả tin và phúc hậu vô cùng.
- Thôi, đừng cơm cháo gì cả. Tôi đang rất vội. Cô ngồi xuống đây tôi nói câu chuyện.
Ban đầu Phát còn rào đón vòng vo. Có lẽ vì ánh mắt và gương mặt của Xoan đã phần nào làm chệch câu chuyện của anh so với dự kiến ban đầu. Nhưng rồi anh điều chỉnh dần, giống như quả tên lửa rời bệ phóng ban đầu bị ra đa đối phương gây nhiễu, có vẻ đi chệch hướng, nhưng sau đó đã tự điều chỉnh để nhằm thẳng tới mục tiêu đã định.
- Xoan ạ. Lần đầu tiên mới gặp em mà anh đã mến em ngay - Tự nhiên Phát chuyển cách xưng hô một cách thân mật - Thì ra cậu Phú cũng có con mắt khá tinh đời. Cậu ấy không chạy theo cái hào nhoáng màu mè bên ngoài mà muốn tìm đến cái vẻ đẹp thực chất bên trong…
- Anh ấy nói khéo quá, chẳng bù cho anh Phú - Xoan bẽn lẽn cúi đầu. Lòng cô đang tràn ngập những hy vọng.
https://thuviensach.vn
- Anh hết sức thông cảm với các em và mong muốn cho các em có hạnh phúc. Nhưng… nói để em hiểu. Em phải hết sức thông cảm với hoàn cảnh gia đình anh. Từ hôm Phú bỏ lên trên này, bố anh bắt đầu ốm nặng. Không khí gia đình đang vui vẻ bỗng căng thẳng nặng nề. Nhưng đáng ngại hơn cả vẫn là nghề nghiệp và tương lai của Phú. Cơ quan anh người ta đã đồng ý tiếp nhận Phú. Với tấm thẻ đảng viên, chỉ vài ba năm nữa là Phú đã có thể giữ một trọng trách gì đó ở xí nghiệp. Nhà ở đã có rồi. Cả cơ ngơi trong làng anh giành cho nó. Vả lại, điều này em chưa biết đâu. Có một cô gái ở làng mà Phú yêu tha thiết từ ngày mới đi bộ đội. Hai gia đình đã đi lại với nhau cả rồi. Đất làng anh, một lời đã hứa nó thiêng liêng lắm. Gia đình nhà người ta không có chuyện gì. Bản thân người ta chung thuỷ chờ đợi mình ngần ấy năm, làm sao lại nỡ phụ tình? Nói thật, anh quí Xoan như thế nào thì cũng quí và thông cảm với cô ấy như thế. Con gái có thì và họ không có quyền chủ động như cánh đàn ông. Bắt người ta chờ đợi rồi, bây giờ lại tự ý rũ bỏ, đó là một lối sống vô nhân đạo. Khi biết anh lên đây, ông cụ cứ bắt phải đưa cô ấy theo, nhưng anh từ chối, vì muốn tôn trọng Xoan, vì không muốn quan hệ anh em bị sứt mẻ. Anh biết, chắc Xoan cũng rất thông cảm và tôn trọng gia đình anh. Giữa hai người phụ nữ, phải có một người chịu hy sinh. Anh tin rằng vì những lý do anh vừa nói: nghề nghiệp, tương lai của Phú, không khí hoà thuận giữa anh em, gia đình, sự hẩm hiu thiệt thòi của cô gái kia… chắc Xoan không thiếu gì lòng tự trọng và sự hi sinh cao cả…
Mái đầu Xoan trĩu gục xuống, mặc dù cô đã đưa hai tay lên chống đỡ. Cô cố nuốt cái cục gì chẹn ngang cổ mà vẫn không nuốt nổi. Dường như tất cả những điều Phát nói vón kết lại để tạo thành cái cục ấy. Nó có nguy cơ mỗi lúc một lớn dần làm Xoan tắc thở, làm tim cô có lúc như thắt lại. Nước mắt Xoan tuôn chảy, lênh láng khắp kẽ tay.
- Chuyện chỉ có ngần ấy thôi - Phát bẻ hai bàn tay khục khục, đứng lên - Biết rằng em rất buồn. Nhưng chẳng chó cách nào khác được. Đời là chiếc chăn hẹp, người này đắp thì kẻ kia lạnh. Anh về đây Xoan ạ. Phát bước ra cửa. Nhưng như chợt nhớ ra điều gì, anh quay phắt lại.
https://thuviensach.vn
- Có điều này, anh muốn nhờ Xoan. Xoan hứa với anh nhé. Xoan ngẩng lên. Đôi mắt cô mờ đi và thẫn thờ như vô cảm trước vẻ mặt của Phát đang cố làm ra khổ sở và ái ngại.
- Những điều anh vừa nói, mong em đừng nói lại với Phú. Làm được như vậy tức là Xoan đã giữ cho anh em anh cái tình máu mủ ruột rà đấy. Em hứa với anh nhé.
Đợi cho Xoan khẽ gật đầu Phát mới thanh thản bước ra xe. Chiếc Ipha bỗng nổ máy và rung chuyển như bị chứng động kinh rồi chồm qua rãnh nước, lao ra đường.
*
Kế hoạch của Phát coi như đã hoàn thành quá nửa. Phần thứ hai của công việc, đơn giản hơn nhiều: Khi xe qua bến phà, địa phận cuối cùng của đất nông trường. Phát ghé lại chừng mười lăm phút gặp đội trưởng đội phà để hỏi qua về việc chuyển công tác của Phú.
Đúng như anh dự tính, Phú vẫn còn đang ở đơn vị bộ đội, đóng cách đây khoảng hơn chục cây số. Hồ sơ của Phú đã chuyển về đội phà nhưng thủ tục tiếp nhận còn phải chờ ý kiến của Sở giao thông và giấy xuất ngũ do đơn vị quân đội chuyển đến.
Phát kể vắn tắt với đội trưởng đội phà về hoàn cảnh gia đình, về bản tính có phần mơ mộng, xa rời thực tế của Phú, rồi anh chốt lại: - Việc có quyết tâm về đây hay không là do chú ấy quyết định. Tôi là anh trai, ý kiến chỉ có giá trị tham khảo. Nhưng riêng với các đồng chí, tôi cũng phải nói hết sức thật rằng việc chuyển công tác về đây của thằng em tôi chắc khó được lâu dài. Chỉ sợ vài ba tháng sau, khi ấm chỗ rồi, cậu ấy lại xin đi thì thật rách việc cho các đồng chí…
Chỉ cần nói lơ lửng thế thôi cũng đủ làm cho đội phà họ ngãng ra rồi - Trên đường về Phát cứ tự khen mình mãi về sự khôn khéo ấy. Chuyến đi của anh vậy là thành công. Anh sẽ phá tan cái mối tình mơ mộng một cách vớ vẩn của Phú và kéo cậu ta trở về Hà Nội.
https://thuviensach.vn
Xe lại qua đoạn ngầm xưa. Để cho xe chết máy ở giữa ngầm. Phát lội ào xuống nước, vục cả gương mặt nóng bừng của mình xuống dòng nước mát. Anh bỗng thấy thoang thoảng đâu đây mùi xôi nếp. Kì lạ, xôi ai nấu? Phát nhìn quanh. Không có một quán hàng, một mái nhà nào ở gần. Cũng không thấy một làn khói bếp. Người ta bảo rằng ở vùng rừng có những cây lá cơm xôi mùi thơm như xôi nếp cái hoa vàng. Hay chính những cây cơm xôi ấy đang toả hương? Phát lần theo các bụi cây, soi tìm. Và cuối cùng anh mới vỡ lẽ ra rằng cái mùi xôi nếp kia chỉ là một hoài niệm. Sáu năm rồi mà cái nắm xôi nếp đêm ấy còn thơm ngào ngạt mãi tới bây giờ.
Anh bỗng nhớ đến Mến, nỗi nhớ của một người buôn đồ cổ chót để lọt khỏi tay chiếc trống đồng thời văn hoá Đông Sơn. “Phải gặp lại cô ấy. Mình muốn xem cô ấy sống thế nào? Có còn nhớ mình không? Có thể nàng đã có chồng và lít nhít năm sáu đứa còn. Và… cũng rất có thể nàng vẫn chờ đợi mình. Ôi, cái đôi mắt to, sâu, lúc nào cũng vời vợi một nỗi buồn. Mình chưa gặp một đôi mắt nào đẹp thế. Những cô gái đã đến với mình, so với nàng, thì thật tẻ nhạt…”. Những ý nghĩ của Phát có vẻ có sự tính toán của người buôn đồ cổ, nhưng thực ra vẫn có cái chất hoài niệm đắm say của nhà khảo cổ. Anh vẫn còn yêu Mến, một tình yêu mà cho tới giờ vẫn chưa vẩn đục.
Phát vòng xe trở lại. Rất may, ở một quán nước bên đường, người ta đã chỉ cho anh nơi ở của đội bảo dưỡng đường năm xưa.
Khu nhà của những người làm đường nằm bên bờ một khe suối hẹp, dựa vào sườn của một núi đá. Hình như từ mấy năm trước người ta đã có ý thức định cư cho những người làm đường, nên ở đây đã mọc lên một xóm nhỏ có tới năm sáu nóc nhà. Cứ nhìn những mái ngói nâu sẫm, những khoảng tường rêu loang lổ, những bụi chuối, mía và vài vạt rau bên bờ suối thì đủ biết những người thợ làm đường này bây giờ cũng có một tổ ấm gia đình hẳn hoi chứ không đến nỗi quá tạm bợ lang bạt như người ta tưởng.
Thấy có xe đến, mấy đứa trẻ chạy thục mạng từ trong xóm ra, cùng hò hét đến khản cả giọng. Phát nhìn bọn trẻ và cố nhận ra xem có gương mạt nào giống Mến, nhưng không thấy.
https://thuviensach.vn
- Này các cháu, cô Mến ở đây phải không? - Phát nháy mắt cười ra vẻ thân thiện với bọn trẻ.
- Các cô ấy đi làm đường hết cả rồi. Ở mãi trên chỗ đường mới mở ấy, xa lắm. Phải hai ba ngày nữa mới về cơ. - Một chú bé láu táu trả lời làm cho nụ cười của Phát tắt đi ngay.
- Ê, cô Mến có nhà chứ. - Cô bé mặc chiếc áo hoa dẩu miệng cãi lại - Cô ấy bị đau chân, được nghỉ từ sáng.
- Vậy thì đưa chú đến nhà cô Mến đi - Phát như muốn reo lên. Anh hối hả quay cửa kính, khoá cửa buồng lái, đồng ý cho cả bọn trẻ ở lại chơi trên thùng xe rồi xăm xái bước theo cô bé áo hoa. Dọc đường đi, anh cố tình khai thác ở cô bé những tư liệu cần thiết nhất về Mến, và thật yên tâm khi biết Mến vẫn chưa lấy chồng, vẫn ở trong dãy nhà giành riêng cho các cô gái độc thân.
Mến đang chải tóc bên hiên nhà. Hình như cô lại vừa tắm suối. Trong bộ đồ mặc ở nhà màu hoa tím, cô điểm tô cho cái xóm nhỏ miền núi này một nét gì đó thật thị thành, khiến thoáng trông, Phát đã hơi ngỡ ngàng. Càng lại gần, Phát càng ngỡ ngàng hơn nữa. Mến đứng quay nghiêng về phía suối, không nhìn rõ mặt, chỉ thấy một suối tóc đen dài chảy tràn trên tấm lưng thon và hai cánh tay trần trắng muốt. Nghe tiếng cô bé gọi, Mến quay lại, sững sờ đến mức chiếc lược bỗng tuột khỏi tay cầm.
Trời ơi, Mến đã khác đi nhiều quá. - Phát thầm bảo mình - Gương mặt với nước da trắng hồng ngày xưa giờ đã xạm đi, lỗ đỗ những vết tàn nhang. Duy chỉ có đôi mắt là vẫn như thế và dường như nó to hơn, sâu hơn, đọng nhiều hơn nỗi buồn và sự chịu đựng.
Bằng linh cảm của một người đã có kinh nghiệm tiếp xúc với phụ nữ, ngay từ giây phút đầu tiên ấy, ngay từ cái ánh mắt vời vợi cả một nỗi hờn giận và hoảng hốt kia. Phát biết rằng, tình yêu của Mến đối với anh vẫn không có gì thay đổi.
- Em không nhận ra anh ư? - Phát làm một thử nghiệm tâm lí. - Sao anh lại hỏi em thế? - Đôi mắt Mến ngấn ướt như chực oà khóc, cô lắc đầu - Em tưởng anh đã quên em rồi…
https://thuviensach.vn
- Tha lỗi cho anh. Sáu năm qua, lúc nào anh cũng nhớ. Ban nãy đi qua đoạn ngầm, anh cứ tưởng như thấy mùi xôi nếp. Anh tìm mãi khu lán các em ở. Anh cứ nghĩ rằng em đã lấy chồng rồi...
Mến thở dài. Anh vừa nhắc đến những kỉ niệm mà chính Mến suốt sáu năm qua luôn hồi tưởng lại. Nói đúng hơn là Mến chỉ sống với những kỉ niệm ấy. “Anh bảo em đã đi lấy chồng rồi ư? Lấy ai ở cái vùng rừng hiu hắt này? Anh có biết không, suốt từ ngày ấy, sao lúc nào em cũng chờ mong một tiếng còi xe, thấy chiếc xe nào tới em cũng háo hức tìm kiếm. Em cứ nghĩ rồi một ngày nào đó anh sẽ trở lại. Vậy mà vẫn bặt vô âm tín. Anh tàn nhẫn lắm. Anh bỏ đi những đâu mà không hề gửi một dòng chữ, một mẩu tin nào…”. Ánh mắt của Mến như thầm nói với Phát như thế. Suốt từ lúc gặp anh, cô như người sống trong ảo giác. Cô tíu tít sửa lại căn phòng, chạy xuống khu nhà gia đình mượn phích pha chè, gặp ai cô cũng khoe. “Anh ấy đấy. Người mà em vẫn kể lâu nay đấy”.
Cho tới lúc chỉ còn hai người trong căn phòng nhỏ, một lần nữa Phát lại làm một thử nghiệm tâm lí. Anh nhìn chiếc giường đôi với hai chiếc gối trắng kề sát bên nhau và thở dài.
- Có lẽ anh phải đi… kẻo chủ nhân của căn phòng này về thì phiền phức lắm…
Mến hơi bất ngờ, nhưng khi thấy đôi mắt Phát cứ dán vào hai chiếc gối trên giường thì cô bỗng bật cười.
- Trời ơi, chủ nhân nào. Cái Lan với em cùng ở với nhau một phòng này đấy. Ngủ giường một mãi khổ lắm. Chúng em đóng chung một cái giường đôi. Lan nó ở trên lán chỗ làm đường ngày kia mới về cơ. Cả dãy nhà này chúng nó cũng đi lên hiện trường cả. Em đau chân được nghỉ mấy ngày.
- Chân em làm sao? Anh có dầu xoa ở ngoài xe đấy.
- Bị đá rơi khi em sửa taluy đường. Hơi bị sưng một chút thôi mà. Phát cúi xuống bàn chân Mến. Rồi như không thể nào cưỡng nổi, anh choàng hai tay lên đầu gối của cô và ấp cả gương mặt mình lên đó. Hai tay Mến run rẩy như vừa bị điện giật, áp lên mái tóc dày khét mùi nắng gió của Phát, và cô cảm thấy anh thật bé bỏng, thật yếu mềm.
https://thuviensach.vn
- Kìa anh, người ta biết bây giờ…
Mến kéo anh lên. Nhưng rồi cô lại đổ gục vào người anh, như lả đi vì quá hạnh phúc. Anh phủ lên gương mặt cô những cái hôn cháy bỏng. Và họ yên lặng hồi lâu, ngây ngất trong niềm đắm say ngọt ngào.
- Ghét anh lắm. Anh bỏ đi những đâu mà lâu thế? Lúc sau Mến mới kịp trách móc.
- Đời lái xe lang bạt lắm… - Phát định trả lời một cách chung chung, nhưng rồi anh thấy cần phải có một dẫn chứng cụ thể - Anh kể em nghe này. Sau lần gặp em cuối cùng, xí nghiệp điều anh vào tận đồng bằng Cửu Long chở gạo. Rồi lại chuyển sang đơn vị chở hàng quá cảnh cho Campuchia. Mấy lần anh xin chuyển về đơn vị cũ để có dịp về trên này với em mà không được.
Câu chuyện của Phát cứ trượt theo cái đà hư cấu ấy. Anh muốn làm cho Mến yên lòng, muốn những giây phút này cả hai cùng được hưởng hạnh phúc.
- Thôi chết, em đoảng quá - Mến bỗng kêu lên khi cô nhìn ra ngoài trời và nhận ra hoàng hôn đang buông tím khoảng rừng. - Có lẽ anh đói lắm rồi. Em đi nấu cơm nhé.
- Đêm nay anh ở lại đây - Phát nói quả quyết. Cái ý định có vẻ còn rất mơ hồ chiều nay, giờ đã biến thành một ham muốn thực sự. Anh móc túi ra một sấp tiền, túi vào tay Mến - Em đi mua một cái gì đó. Tốt nhất là một con gà.
- Anh tưởng em không có tiền để đãi khách ư? - Mến phụng phịu không bằng lòng, dúi trả lại tiền cho Phát - Gà em nuôi được nhiều lắm. Anh xem kìa…
Phát ngắm nhìn đàn gà đang nháo nhác tìm về chuồng và quay lại nhìn Mến mỉm cười. Tự nhiên anh chớm nảy ra một ý khôi hài khi tự ví mình như một con cáo mà cô gái trước mặt anh đây còn mơn mởn, mỡ màng hơn cả một ả mái tơ.
*
https://thuviensach.vn
Trong khi hai người hí húi nấu bếp, thật vô tình, Mến đã kể cho Phát nghe về Xoan, cô bạn gái ở nông trường. Họ tuy khác làng nhưng chơi với nhau từ hồi còn học cấp một. Giữa Mến va Xoan có nét gì đó tương đồng về mặt tính cách, về sở thích, ước muốn. Đang học năm cuối cấp ba, hai cô bạn cùng rủ nhau vào đội thanh niên xung kích của xã đi xây dựng vùng kinh tế mới. Ở vùng kinh tế mới một năm, họ bắt đầu thất vọng. Lối làm ăn manh mún, mang con bỏ chợ của địa phương làm cho vùng kinh tế mới rã ra từng mảng. Nhiều người bỏ về quê. Số còn lại dạt vào các đội sản xuất sở tại hoặc tự tìm kiếm nơi đất tốt lập nghiệp. Mến và Xoan sống vơ vưởng mấy tháng trời, cuối cùng rồi họ cũng kiếm được việc. Xoan vào làm công nhân nông trường, Mến đi công nhân đảm bảo giao thông.
Xoan nó cũng vất vả lắm anh ạ - Mến kể tuồn tuột như giữa cô và Phát chẳng có điều gì phải giấu diếm nhau cả - Cái hồi anh quen em ấy, nó khoe sắp tổ chức lễ cưới. Có một anh chàng kĩ sư nông nghiệp về công tác ở nông trường yêu nó lắm. Em cũng đã dàn mặt anh ta mấy lần. Người cao dong dỏng, đẹp trai, dáng thư sinh, nhưng nhìn anh ta sao em cứ sờ sợ thế nào ấy. Em bảo cái Xoan: “Mày phải coi chừng. Không khéo mà vớ phải anh chàng Sở Khanh đấy. Chúng mình là phận gái, bố mẹ, anh em ở xa. Nhỡ việc gì biết bấu víu vào đâu?” Cái Xoan có vẻ không bằng lòng. Nó ca ngợi anh chàng kĩ sư hết lời. Có đôi khuyên tai mẹ cho làm vốn riêng, nghe anh ta nói ngon ngọt thế nào, nó cũng bán đi, may sắm quần áo, sắm cả cho anh chàng một chiếc xe đạp. Tính nó hay thương người lắm. Hệt như tính em ấy. Đã tin, đã yêu thì chẳng tiếc gì cả. Có một dạo ở nông trường đồn ầm lên rằng nó đi nạo thai. Em hỏi, nó bảo làm gì có chuyện ấy. Em biết tính nó, nó không bao giờ có tính ấy đâu. Một vài người ở nông trường ghen tức, tung tin thế thôi. Nhưng rồi một lần em đi làm về đã thấy nó nằm bẹp trên giường em, khóc tức tưởi. Thì ra cô vợ anh chàng kĩ sư ở thị xã xuống đánh ghen. Chuyện ầm lên cả nông trường. Nó đang thuộc diện dối tượng kết nạp Đảng, bị loại thẳng thừng. Sau đợt ấy, anh chàng kĩ sư Sở Khanh kia cũng bị kỉ luật, phải điều đi nơi khác. Cũng may mà gần đây cái Xoan gặp được một người tử tế. Anh ta là bộ đội, đóng quân ở gần đó.
https://thuviensach.vn
Hôm hai anh chị dẫn nhau về quê, nó có đến chỗ em. Nó bảo lần này mà còn bị lừa dối nữa nó sẽ chẳng thiết sống làm gì…
Nghe Mến kể chuyện về Xoan, Phát bỗng trở nên lầm lì. Nghĩ đến buổi gặp Xoan sáng nay, anh thấy ân hận. Mình có nhẫn tâm và tàn ác quá không? Sao lúc ấy tự nhiên mình lại bịa ra mối tình giữa Phú và cô gái làng… Để làm gì? Đánh vào lòng tự trọng và tính vị tha của Xoan bằng cách ấy thì thật ác độc. Mình biết cái chỗ yếu của các cô gái nông thôn. Họ rất dễ mủi lòng, sẵn sàng chấp nhận sự hi sinh vì kẻ khác. Họ cả tin một cách ngây thơ và khờ dại… Nhưng, mình làm tất cả những điều ấy là vì Phú. Nó cũng ngây thơ và khờ dại chẳng kém gì cá cô gái như Mến và Xoan. Trong hai người, mình phải cứu nó. Phải kéo nó ra khỏi vòng ngu tín. Bây giờ nó oán trách mình nhưng rồi nó sẽ phải biết ơn mình…
Hai con người ở trong Phát cứ tranh cãi, đối thoại nhau. Cái con người trong sáng và lương tri ở anh không phải đã hoàn toàn bị cái con người giả trá lấn lướt. Cũng như lúc này đây, ngồi bên Mến, đối diện vẻ dịu dàng, nét đoan trang, thuỳ mị,. Anh bỗng thấy mình thật tầm thường giả dối khi muốn lợi dụng tình yêu và sự cả tin ở cô. Cô thật khác xa những người đàn bà mà anh đã gặp. Họ đến với anh với tất sự vụ lợi chứ không hề có chút tình yêu. Đó là một con buôn cỡ bự muốn lợi dụng anh để đi một chuyến hàng chót lọt. Là một ả làm tiền nhưng lại muốn tỏ ra như một gái nhà lành. Cũng có khi là một cô gái vừa bị phụ tình, muốn trả thù đời. Họ đến với anh một cách dễ dãi và hời hợt. Anh tưởng như mình đã chiếm đoạt được họ, kì thực chính anh lại bị họ chiếm đoạt và lợi dụng…
Bữa cơm tối chỉ có hai người. Mến đi một lát xuống khu nhà dưới rồi mang về một chai rượu chanh. Phát cố ép mãi Mến mới chịu uống một tợp. Và lập tức má cô dậy hồng lên khiến Phát có cảm giác rằng anh đang ngồi với cô Mến sáu năm trước đây, cô Mến của cái đêm thơm phức mùi xôi nếp sắn và vằng vặc trăng rừng.
Có chút hơi men, Phát tỏ ra trai lơ và khoáng đạt đúng với cái chất xế ở anh. Anh kể cho Mến nghe những câu chuyện vừa li kì vừa hấp dẫn mà chỉ có những con người đi rộng, biết nhiều như anh mới tích góp được.
https://thuviensach.vn
- Thôi, muộn rồi. - Mến chợt lo lắng nhìn ra ngoài trời.
Chưa khuya lắm mà trăng hạ tuần đã lên ngang ngọn cây và sương mỗi lúc một xuống dày. Ánh trăng và sương nhuộm bạc trắng cả những vạt đồi. Mấy căn nhà trong xóm hầu như đã tắt lửa. Chỉ còn duy nhất một ngọn đèn ở ngôi nhà sát vách núi hình như còn thức đợi ai đó.
- Để em soạn giường cho anh nghỉ, kẻo mệt. Em sẽ xuống ngủ chung với mẹ con chị Ngần.
Phát liếc nhìn chiếc giường đôi gối trắng muốt đang nằm sóng bên nhau như mời mọc. Nó khác hẳn với cái buồng lái chật hẹp ngạt ngụa mùi xăng dầu nơi anh đã gặp gỡ những người đàn bà một cách vội vàng và vụng trộm. Phát nói một câu mà anh không hề nghĩ trước:
- Em cứ ở lại đây, đừng đi ngủ nhờ cho phiền phức. Anh ra ngủ trông xe bây giờ.
- Ai lại thế. Em đã nói với chị Ngần rồi mà. Mẹ con chị ấy vẫn để đèn đợi em dưới kia.
Mến thu dọn giường, mắc màn. Cô làm những công việc ấy một cách vội vã, dường như là ngoài ý thức của một cô gái vốn đoan trang và tôn trọng phẩm cách còn một nỗi lo sợ là nếu cô nấn ná ở lại căn phòng của mình lâu hơn một chút nữa thì chắc là cô sẽ khó thoát khỏi một sức cám dỗ nào đó mà cô đã mơ hồ cảm thấy.
Phát đi lại khép cửa. Anh chốt then cẩn thận và vặn ngọn đèn nhỏ lại. - Kìa anh. Đừng làm thế. Em sẽ bị tai tiếng chết…
Phát đứng chặn ở cửa. Bàn tay anh chậm rãi mở tung hàng cúc áo và bằng một động tác dứt khoát cởi phăng chiếc áo ném lên mặt bàn. Trong ánh đèn mờ nhạt, trông anh giống như tượng thần Hécquyn với bộ ngực vồng nở và hai bắp tay cuồn cuộn.
Mến đưa hai tay ôm mặt, đứng lặng giữa gian phòng, lòng thắt lại bởi nỗi sợ hãi và bất lực. Rồi cô cảm thấy mình bị nhấc bổng lên, chới với như người mất trọng lượng.
- Ôi, em sợ lắm. Đừng, anh. Đừng làm thế. - Giọng cô ngạt đi.
https://thuviensach.vn
- Đừng sợ. Em không yêu anh sao? Em sẽ làm vợ anh mà. Em có biết suốt mấy năm qua anh yêu và nhớ em đến mức nào không? - Anh nói dối. Anh bỏ em đi biệt tăm với những người khác chứ đâu thèm nhớ tới em.
- Anh thề với em đấy. Em có biết nếu hôm nay không tìm thấy em, thì rồi anh sẽ sống thế nào không? Mến, em đừng nghi ngờ anh. Cho đến bây giờ, trong trái tim anh vẫn chỉ có hình ảnh riêng mình em thôi…
Mến như mụ đi vì những lời dịu ngọt, vì vòng tay xiết chặt đầy tin cậy và che chở của anh. Cô choàng tay qua cổ anh, đón nhận những chiếc hôn bỏng cháy và say nồng cái chất men rượu, men tình.
Phát nhẹ nhàng đến mức nâng niu, đặt Mến lên chính chiếc gối mà ban nãy anh đã kín đáo dúi vào sấp tiền cô trả lại. Không kịp để cho cô nói một lời nào, anh vừa hôn lên đôi môi cô như người cháy họng vì khô khát, vừa vòng tay sau tấm lưng thon bật tung chiếc cúc áo trong.
Ánh trăng luồn qua khung cửa sổ soi rõ khuông ngực trần trắng ngời, rắn chắc một vẻ trinh khiết. Chưa bao giờ Phát thấy Mến đẹp đến thế. Anh áp cả mặt mình lên khuôn ngực nõn nà ắy và cảm thấy cả người cô rung lên, run rẩy trong niềm hạnh phúc bấy lâu cô vẫn khắc khoải chờ đợi.
https://thuviensach.vn
CHƯƠNG VII
“Chú Phú,
Nhân có đợt lấy hàng ở trên đó, anh ghé vào đội phà tìm chú, nhưng không gặp. Anh đoán rằng chú đang ở nông trường, chỗ cô Xoan, và ghé đến thăm.
Lần đầu tiên gặp Xoan, nhưng anh hoàn toàn thất vọng. Trước hết nói về người xấu đẹp không thành vấn đề. Nhưng ít ra anh nghĩ rằng chú phải tìm một người con gái trẻ, khoẻ, có khả năng lao động và tổ chức đời sống gia đình. Cô Xoan cứng tuổi quá, vài năm nữa e rằng già hơn chú rất nhiều. Đó là nói về hình thức. Còn chuyện đạo đức, tính tình? Khi anh đến, cả nông trường đã đồn ầm lên rằng cô Xoan không phải là một người nết na. Chuyện quan hệ với tay kĩ sư trồng trọt không biết chú đã nghe nói chưa? Riêng anh, không thể nào chấp nhận một phụnữ khi biết người đàn ông đã có vợ mà vẫn chủ động quan hệ. Hậu quả của mối quan hệ ấy thế nào? Nếu chú tìm hiểu những người làm việc ở bệnh viện huyện sẽ rõ…
Anh có chủ động tìm hiểu lại mối quan hệ này xem thực hư ra sao, bây giờ còn tiếp diễn không? Nhiều người đã cho anh biết mối quan hệ ấy, thực tế hiện nay vẫn còn tiếp diễn. Anh chàng kĩ sư kia thỉnh thoảng vẫn lui tới nông trường.
Chú là người trong cuộc nên nhiều khi không thật tỉnh táo đẻ nhìn nhận vấn đề. Cuộc sống phức tạp lắm chú ạ. Người ta dễ dàng sống hai mặt, dễ dàng lừa dối kẻ khác và coi đó như là việc bình thường. Anh e rằng có thể chú sẽ phải gánh chịu một hậu quả đáng buồn và khó lòng tháo gỡ được.
Với tình anh em máu mủ, anh thông báo để chú biết và cũng muốn giúp chú một lời khyên chân thành.
https://thuviensach.vn
Việc chuyển công tác của chú, anh vẫn lưu tâm. Bất cứ lúc nào nếu chú muốn, anh đều sẵn sàng thu xếp ổn thoả, dù tốn kém thế nào, anh chị và cô Lộc cũng không ngại ngùng. Chú hãy tin ở anh và luôn tỉnh táo để quyết định mọi việc. Sắp tới anh phải đi lĩnh xe mới ở Đà Nẵng. Nếu chú cần bàn bạc với anh thì phải thu xếp về sớm, kẻo nhỡ việc.
Thư này chú không nên để Xoan xem. Và nhất là đừng có hành động gì tàn nhẫn với Xoan. Thực ra cô ấy cũng chỉ là một cô gái đáng thương. Hoàn cảnh khiến cô ấy phải lầm lỡ, chứ có thể, bản tính cô ấy là người tốt.
Mong chú bình tĩnh và cố gắng thu xếp mọi việc cho êm đẹp. Anh Nguyễn Đình Phát”.
Phú vò nát lá thư trong tay. Một màu xám vô hình nào bỗng úp chụp lấy anh, ngột ngạt, bức bối. Anh như bị ép lại, quằn quại trong nỗi đau đột ngột, rồi chợt rã rời, run lên trong cái cảm giác bị lừa dối, phản bội.
Lá thư vẫn vón lại trong tay anh. Có ngần ấy chữ trong tờ giấy pơluya mỏng tang mà sao sức công phá của nó còn mạnh hơn một viên đạn chì. Phú thật quá chủ quan và tin người. Anh yêu không suy tính không che chắn, bất cần mọi thứ dư luận, mọi sự công kích, chính vì thế, giống như trong một trận đánh, mặt trận tình yêu của anh bị hở sườn, chỉ cần một viên đạn giấy, cũng đủ cho anh gục ngã.
Mượn chiếc xe của bộ phận tiếp phẩm, Phú đạp như bay trên đường đến nông trường. Con đường đồi, sâu hoắm hai vết xe quệt, như muốn trêu chọc, chốc chốc lại hất anh bổ nhào xuống một cái hố hoặc nhảy tưng tưng trên mấy tảng đá gan trâu. Và những lô chè nông trường, mọi ngày cứ xanh óng ả, tua tủa những búp non như ngón tay vẫy, giờ bỗng nhớp nháp trong ánh hoàng hôn và sương chiều, gồ lên hàng ngàn sống lưng trăn khổng lồ đang lặng lẽ rình rập một cách ma quái.
Quẳng xe đạp ở gốc chuối, Phú nhảy ba bước lên thềm nhà. - Trời ơi, anh phú. Cái Xoan nó mong anh đến đỏ mắt. Nó đang ốm nằm trong nhà đấy. Mấy cô bạn cùng dãy tập thể vẫn quen đón anh như đón người thân, tíu tít định hỏi chuyện. Anh ném vào mặt họ cái ánh nhìn như
https://thuviensach.vn
táp lửa khiến họ hoảng hốt co rúm lấy nhau. Rồi anh đẩy cửa đánh sầm, lao vào nhà.
Xoan đang nằm trong màn. Ngọn đèn dầu không bóng cháy một ngọn lửa dài, vuốt lên ngọn khói đen, ngoằn nghèo như khói hương. bên cạnh chiếc tủ nhỏ, nồi nước xông vẫn còn bốc khói phả hơi nóng và thứ tinh dầu thơm hắc của lá sả, lá bạch đàn.
Phú đứng sững bên giường. Người anh chùng hẳn xuống. Anh bỗng thương Xoan và muốn buông xuôi tất cả.
Mấy cô bạn ý tứ mang sang một ấm chuyên nước chè pha sẵn rồi nhẹ nhàng rút lui, khép cửa lại.
Phú ngồi xuống mép giường, đặt bàn tay nhớp nháp mồ hôi và bụi lên vầng trán nóng rực của Xoan. Cô quay mặt lại. Đôi mắt như to ra, trũng sâu hẳn xuống.
- Anh đến làm gì nữa… Em không xứng đáng…
Xoan đã tự biết điều ấy - Phú thầm nghĩ? - Sao trước đây cô ấy không dám thú nhận điều ấy? Cô ấy tưởng có thể lừa dối mình được mãi. Thật khó mà đo nổi lòng dạ con người… Phú rùng mình và rút tay lại. Trong anh như bùng lên một ngọn lửa. Khoảng ngực anh bỏng rát. Rồi cái nóng rần rật truyền lan khắp cơ thể, bốc lên đầu, tích tụ lại, muốn bùng nổ.
- Anh Phát mới lên gặp cô phải không?
Xoan lặng lẽ gật đầu.
- Anh ấy nói gì?
Xoan định kể hết cho anh nghe. Nhưng cô kịp kìm lại khi chợt nhớ rằng chính cô đã hứa với Phát là sẽ không nói gì với Phú cả. Đôi môi khô nẻ của cô mấp máy một cách khó nhọc:
- Không. Anh ấy không nói gì cả.
- Thế còn cái thằng cha kĩ sư ấy? - Giọng Phú hộc lên bởi một nỗi ghen tuông đang bóp nghẹt trái tim anh - Cô đã lừa dối tôi. Cô là một con điếm. Mặt Xoan trắng bệch. Cô cắn môi đến bật máu.
https://thuviensach.vn
- Tuỳ anh hiểu… Nếu anh muốn nghĩ như thế cũng được… - Xoan nói nhanh. Mặt cô đờ ra như hoá đá, như vô cảm trước tất cả. Bóng Phú run rẩy trên tường, như một thứ hình thù quái đản, hai cánh tay dài ngoẵng vươn ra như vòi bạch tuộc ôm lấy cái đầu bẹp thót lại, tua tủa từng mớ tóc. Cái bóng ấy đột ngột lao ra cửa, khiến Xoan hốt hoảng tung chăn định ào ra theo. Nhưng cô chỉ đủ sức ngồi vục dậy. Một sức cản gì đó đột ngột níu giữ cô lại, kéo cô ngã vật xuống gối.
*
Đạp xe đã gần một tiếng đồng hồ mà Phú vẫn chưa ra khỏi đất nông trường. Hình như anh đi nhầm đường, có chỗ vòng trở lại tới hai ba lần. Vả lại, từ lúc ra khỏi nhà Xoan, chiếc xe đạp đối với Phú đã trở thành một thứ của nợ chứ không còn là phương tiện. Mấy lần anh ngã dúi dụi vào các bụi cây ven đường hoặc tự nhiên đâm sầm xuống một vũng nước. Anh không làm chủ được tay lái. Và anh cũng không còn đủ tỉnh táo để xác định nổi phương hướng. Anh đi lang thang giữa các lô chè, giữa trời đầy sao và gió lộng.
Cho đến lúc mệt rã rời, Phú quẳng xe và nằm vật xuống một bãi cỏ. Có một con dế nào đó gáy ri rỉ trong bụi chè, như tiếng khóc. Và những búp chè bị gió thổi, quệt vào má anh những giọt sương đêm mát lạnh, như nước mắt.
Hết cả rồi. Cuộc đời giả dối và cay nghiệt. Phú ngồi rũ, cố nuốt một cái gì đắng chát trong cổ họng, cố xua đuổi không muốn nghĩ đến chuyện gì. Hãy để người mình tan ra, biến vào hư vô, như không tồn tại.
Nhưng gió vẫn cứ thổi. Cả một trời sao trên đầu cứ nhấp nháy, trêu chọc. Và cái hương chè cứ thoang thoảng, thấm dần vào từng mao mạch, tựa hồ như một thứ thuốc an thần, làm tan đi sự bức bối, dịu đi nỗi buồn khổ. Không muốn mà tâm trí Phú vẫn hồi tưởng lại những ngày qua, sống dậy những kỉ niệm tưởng không bao giờ quên được.
Anh như thấy lại gương mặt dịu dàng và lo âu của Xoan lúc cô cúi xuống băng vết thương cho anh cái đêm chiếc bè nứa của anh đâm phải đá ngầm.
https://thuviensach.vn
Anh nhớ lại những đêm trăng hai người như bơi giữa cái biển xanh bát ngát của chè. Từng lô chè gối nhau, rập rờn như sóng. Xoan bảo: “Mới mười năm sống ở nông trường mà em tưởng như chính mình đã được sinh ra ở mảnh đất này. Có lẽ không bao giờ em có thể xa được những đồi chè. Anh thử nhấm một búp chè mà xem. Đắng, chát nhưng rồi sẽ ngấm dần cái hương vị ngọt thơm say người…”
Xoan nói cây chè hay là nói về mình? Càng gần Xoan, anh càng nhận ra cái hương vị ngọt thơm say người ấy. Ở cô hầu như không có sự pha tạp như các cô gái khác. Cái chất quê mộc mạc dường như là bản chất cố hữu làm nên cái nền nã, chân chất của Xoan. Anh quyết định cưới Xoan, quyết định chuyển về làm công nhân lái phà gần nông trường, chính vì lẽ đó. Anh không coi tình yêu là một thú vui, là sự hưởng thụ. Người vợ phải là người đồng cảm với anh về tâm hồn, mãi mãi là người bạn đường hiểu biết và tin cậy. Những ngày qua, Xoan đã chứng tỏ được điều đó. Anh thương Xoan như thương chính cuộc đời mình, một cuộc đời luôn sống ngay thẳng, chân thành đến gần như khờ dại, nhưng chẳng mấy khi thanh thản, hạnh phúc.
Một nhánh lá bạch đàn từ đâu đó bỗng đậu vào cổ áo anh, phả một mùi thơm hắc. Xoan đến đấy ư? Anh giật mình ngẩng lên. Chỉ thấy sao đầy trời. Và gió. Ôi, giá Xoan đến với anh lúc này! Anh sẽ tha thứ hết. Tất cả chỉ là sự bịa đặt. Ông Phát không muốn cho mình cưới Xoan nên ông ấy bịa chuyện thế thôi - Phú áp nhánh bạch đàn lên môi và tưởng như mái tóc Xoan đang phủ lên mặt mình, tưởng như thấy gương mặt Xoan rất gần, hơi thở nóng rực và ánh mắt thật dịu dàng, đằm thắm.
Cuộc đời Xoan quá khổ rồi. Thêm một kẻ tàn ác và lừa lọc như mình, làm sao Xoan sống nổi? Phú bỗng rùng mình khi chợt nghĩ đến Xoan lúc này đang nằm úp mặt trên gối, đầu nóng rực vì cơn sốt và nỗi dày vò. Phú đạp xe vòng lại hướng nông trường.
*
Chính lúc ấy, ở khu tập thể nữ nông trường, mọi người kéo đến phòng Xoan, vòng trong vòng ngoài kín đặc. Một ngọn đèn bão vặn to hết cỡ đặt trên chiếc tủ con nhưng ánh sáng của nó cũng chỉ đủ chập chờn soi những
https://thuviensach.vn
gương mặt hốt hoảng, lo âu. Phía bên ngoài, hàng chục ngọn đèn khác cùng giơ lên, chấp chới như trong một buổi lễ nhà thờ.
Đề nghị mọi người dãn cả ta. Tức thở quá. Tắt hộ mấy ngọn đèn dầu ma dút kia đi - Một người cao gầy, dáng chừng là y sĩ của trạm xá nông trường, từ nãy vẫn lúi húi bên giường người bệnh, bỗng đứng thẳng dậy, quay hẳn người về phía sau, hoát tay như xua đuổi.
Nhưng đám đông chỉ khẽ nhích về phía sau một chút rồi lại ùn lên, đặc kín cả gian phòng.
Có ai đó giọng bỗng hốt hoảng:
- Không cứu được phải không? Sao không cho gọi xe cấp cứu mau lên. Này chạy lên phòng giám đốc bảo đánh ngay cái Uoat đến mau lên. - Làm gì mà cứ rối lên thế. Người ta đang làm hô hấp nhân tạo. Khéo không lại chết oan vì hấp tấp.
Mấy chị con mọn bế con đứng ở vòng ngoài, thì thầm với nhau: - Ban chiều tôi vẫn thấy nó đi lấy lá xông kia mà.
- Bị cảm từ hôm kia. Cũng thường thôi. Chuyện tình duyên cả dấy. Khổ nó thế! Gia đình nhà tay kia không đồng ý. Hôm nọ tay anh trai cậu kia đánh xe lên chửi rủa, xỉ nhục nó đủ điều…
- Chuyện tối nay mới hệ trọng, các bà không biết. Cái tay Phú ấy, mọi người cứ khen nó. Tôi thì tôi đoán nó là cái thằng Sở Khanh từ lâu rồi. Tại nó hết ả. Chập tối nó vừa đến chỗ con bé. Quân độc ác. Con bé đang ốm mà nó cũng không để cho yên. Nó nói gì thì mọi người đoán tự khắc biết. Thế nên con bé phẫn uất quá, đâm liều…
- Thươg con bé quá. Được người, được nết mà duyên kiếp chẳng ra sao. Một chị mặc áo màu xanh sĩ lâm, đầu vấn khăn chàm, hỏi giọng thật thà: - Có đúng là cô ấy vừa tự tử không? Uống lá ngón hay thuốc ngủ? - Thuốc với lá gì? Không nhìn thấy đoạn dây dù ông Thạc vừa rút từ trên
xà nhà xuống đấy à? Con bé nó gan quá. Dám huỷ hoại cả đời mình. May mà đang lục đục xếp ghế thì phòng bên các cô ấy biết, xô cửa sang kịp. Hú
https://thuviensach.vn
vía. Chỉ cần năm phút nữa thôi nhé. Ghê quá. Tôi rùng hết cả mình lên đây này.
- Thế thì cô ấy không sao đâu. Chỉ sợ quá mà ngất đi thôi - Chịu vấn khăn chàm bỗng thở phào - Nhà tôi vẫn còn lạng cao với ít dầu xoa hôm bà cụ mang từ Trung Khánh xuống. Để tôi về lấy.
Chiếc khăn chàm sắp trật hẳn ra vì bị chen lấn, nhưng người đàn bà tốt bụng chỉ quơ tay giữ lại rồi tất tả chạy về nhà.
Ở vòng trong cùng, trong khoảng không gian nhỏ hẹp của chiếc giường một, anh y sĩ và mấy cô bạn gái từ nãy vẫn hí húi bên Xoan. Mùi cồn, mùi ête, lá xông, dầu cao cộng với mùi mồ hôi người nồng nặc. Người ta tiêm thuốc trợ tim, xoa bóp để lấy lại nhịp thở bình thường, bôi dầu vào gan bàn chân, bàn tay để lấy lại sức nóng cho cơ thể, quạt thoáng cho người bệnh.
- Xoan ơi, tỉnh lại đi! - Cô bạn gái đứng ở phía đầu giường, mắt đỏ hoe, tay cầm chiếc quạt lá cọ phe phẩy, chốc chốc lại cúi thấp xuống, thì thào. - Tỉnh lại đi Xoan. Mày có nhận ra chúng tao không?
Xoan nằm thiếp như tàu chuối héo, mặt trắng bệch, bất động. Hình như cô đã ngủ một giấc lâu lắm. Cô mơ thấy mình đang giữa một đám cưới. Cô mặc áo dài trắng, tóc cài một dải hoa chè trắng muốt. Cả nông trường kéo đến, chật ních hội trường, đông đến nỗi, khách phải đứng cả ở ngoài sân, tràn cả ra ngoài các lô chè. Chiếc áo dài trắng và dải hoa trên đầu làm Xoan ngượng quá, muốn lẩn sau các bạn mà cứ bị kéo ra trước ánh đèn. Cô bồn chồn đợi một tràng pháo nổ và cứ ngóng đợi mãi về hướng bến phà. Họ nhà trai sẽ từ phía ấy lại. Anh sẽ mặc bộ quân phục màu xanh lá cây, hoà với màu xanh non của chè. Nhưng rồi đợi mãi, đợi mãi mà vẫn không thấy bộ quân phục màu xanh, chỉ thấy những đồi chè uốn lượn như mặt biển những ngày động trời. Những lô chè cuộn lên từng đợt sóng, ào tới cuốn lấy cô dâu vào giữa cái biển xanh bất tận.
- Kìa, tỉnh lại rồi - Cô gái cầm quạt lá cọ bỗng reo lên, nhưng miệng lại méo xệch vì quá xúc động - Xoan ơi, chúng tao đông đủ cả bên mày đây. Có nhận ra không?
https://thuviensach.vn
Xoan từ từ mở mắt. Đôi mắt thật đẹp, trong trẻo lạ lùng, như mắt của những cô dâu trong ngày cưới. Cô đưa mắt nhìn quanh và bắt gặp những gương mặt bạn bè thân thiết. Họ đang dự đám cưới mình. Họ không biết rằng anh ấy không đến. Xoan thoáng nghĩ như vậy. Và cô lại thiếp đi.
*
Giá như biết được cái giấc mơ cay đắng của Xoan, dù thế nào Phú cũng sẽ đến với cô ngay lúc ấy.
Nhưng trớ trêu thay, dù rất muốn trở lại với Xoan, cuối cùng, cái khoảng cách giữa anh và cô cũng không thể gần thêm được. Dừng xe trước đoạn đường rẽ, Phú đứng như bị trời trồng, như có một sức nặng nào đó níu giữ, không thể bước thêm được nữa. Anh nhìn đăm đắm về phía dãy nhà tập thể nông trường, không mảy may bận tâm đến cái không khí khác thường và bóng đèn bỗng rực lên ở đó.
Quay lại có ích gì? Người ta không hiểu nổi mình. Người ta sẽ chế nhạo, coi thường. Ai cần cái đức hi sinh, sự tha thứ và tình yêu của mình? Và biết đâu cái tay kĩ sư kia hắn đang ở đó. Hắn sẽ cười vào mũi mình và tha hồ chế nhạo.
Lòng tự ái và tính ghen tuông bỗng tạo ra một bức màn tối kéo sập xuống ngay trước mặt Phú, khiến anh chỉ thấy những bóng đèn phía trước vỡ ra, chập chờn như bóng ma chơi.
Phú quay xe đạp thong thả. Vẫn đoạn đường ban nãy, đầy những ổ trâu và vết xe quệt, mà bây giờ chiếc xe bon êm như đi giữa ban ngày.
https://thuviensach.vn
CHƯƠNG VIII
Nhà ông Tài hôm ấy có đám giỗ. Từ sáng sớm Lộc đã dậy ngâm đỗ xanh, gạo nếp rồi dắt xe đi chợ.
Chuyến tàu Thống Nhất ba từ thành phố Hồ Chí Minh ra Hà Nội hôm qua, đối với Lộc là chuyến đi hên nhất từ đầu năm tới giờ. Cô vừa trúng một "quả" đậm. Có thể nói đó là chuyến đi vừa ăn đơn vừa ăn kép. Hàng vào của Lộc gồm có mười kí sữa bột Liên Xô, hai chục tập giấy ảnh và năm chục hộp thuốc Anaghin, vừa vặn xếp trong chiếc túi nhựa và chiếc va-li
da. Xuống ga Hoà Hưng, đã có ngay một anh chàng lạ hoắc, đeo kiếng mát, đội mũ mỏ vịt, cưỡi chiếc Hoàng tử đen đứng đợi ở cổng. - Cô Tư!
Lộc đang ngơ ngác tìm người "cơ sở", nghe gọi đúng tên mình, quay lại thì anh chàng đã nhếch miệng cười, bộ ria đen ánh vểnh lên một cách duyên dáng.
- Chị Bẩy mắc công chuyện, nhờ tôi ra đón cô Tư.
Lộc nhìn lướt nhanh người thanh niên, vẻ ngờ vực. Nhưng anh ta hiểu ý ngay, liền đưa cho Lộc một mảnh giấy.
"Cô Tư Lộc,
Chị mắc việc không ra đón em được. Chú Chín Thành, em chị sẽ đưa em về nhà. Em hoàn toàn có cơ sở tin cậy Thành như chị vậy. Chị Bẩy". Nhìn qua nét chữ. Lộc hết cả nghi ngờ.
- Anh Chín đừng giận nghen. Chỗ làm ăn phải đặt lòng tin ở nhau trước đã.
Chàng trai lại nhếch miệng cười duyên, nhã nhặn mời Lộc ngồi lên xe. Chiếc Hoàng tử đen luồn lách giữa dòng người như có một diễn viên xiếc
https://thuviensach.vn