🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Một Nửa Đại Đội Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn Mục lục Chương 1 Chương 2 Chương 3 Chương 4 Chương 5 Chương 6 Chương 7 Chương 8 Chương 9 Chương 10 Chương 11 Chương 12 Chương 13 Chương 14 Chương 15 Chương 16 Chương 17 Chương 18 Chương 19 https://thuviensach.vn MỘT NỬA ĐẠI ĐỘI Đỗ Kim Cuông www.dtv-ebook.com Chương 1 Tiếng máy bay trinh sát OV10 ầm ì không dứt. Một thứ âm thanh thật khó chịu, trầm, đều. Có lúc đanh tai nhức óc khi chiếc máy bay đảo vòng nghiêng cánh bay qua đỉnh đầu. Mỗi vòng "cua" trinh sát của chiếc máy bay rộng hẹp khác nhau, tiếng động cơ vọng lại lúc gần, lúc xa. Gã phi công săm soi từng hẻm núi, từng khe suối, từng cánh rừng cây tràm, cây giang mọc cao quá đầu người hy vọng tìm ra dấu vết Việt cộng. Có lúc chiếc máy bay sà thấp. Cỏ tranh đổ rạp, những vạt cây tràm, cây thanh hao rẽ thành vệt theo đường bay ngả nghiêng run rẩy. Chỉ một tia khói mỏng, một tấm áo, chiếc khăn vô ý phơi ngoài bãi trắng cũng đủ để cho tên xạ thủ giữ súng vãi xuống loạt đạn 40 ly; loạt đạn điểm, hoặc những quả pháo màu. Chỉ vài phút thôi, những tốp máy bay trực thăng chiến đấu dài thuỗn như con cá mắm sẽ tới ngay. Hướng theo loạt đạn chỉ tọa độ của "thằng" máy bay trinh sát, chúng sẽ phóng rốc-két, đạn 40 ly, phá tan cái không gian tĩnh lặng của vùng rừng giáp ranh buổi sáng mai. Nhanh hơn nữa là các cụm pháo 105 ly ở Tứ Hạ, Đồng Lâm, Văn Thánh cũng phóng đạn "cả lỗ đáo" vào tọa độ ấy. Tít trên cao "thằng" OV10 vẫn tiếp tục đảo vòng quan sát. Chỉ đến khi nào gã phi công yên trí các nhóm Việt cộng, các đơn vị lính trẻ của Bắc Việt bị nghiền nát mới điện về bộ chỉ huy tiền phương lệnh cho các căn cứ pháo binh và không quân ngưng tập kích. Chiếc máy bay trinh sát tiếp tục các vòng bay trên các cánh rừng khác đã được chia lô, chia khoảnh trên bản đồ. Chẳng biết tụi phi công phân ca kíp như thế nào, dường như không bao giờ vắng bóng chúng ban ngày trên các vùng giáp ranh Phong - Quảng - Hương Trà. https://thuviensach.vn Hàng tháng nay lũ trực thăng C47, H34 cũng hoạt động ráo riết. Từ các căn cứ ở Huế, địch chở quân lên chi viện cho miền Tây Phong Điền. Bên ấy, "Công trường" 6 của sư đoàn Hương Giang đang vây ép địch ở Cô Ca Va, Núi Bông, Dốc Chè. Lính Mỹ đang tung ra những đơn vị thiện chiến nhất càn quét đánh ra đến tận đường tuyến dốc Mèo, tung quân lên cả A So, A Lưới để tụi ngụy ở vùng ranh triển khai những tuyến chốt. Chỉ cần vạch mấy cọng lá nón kế ngay căn nhà hầm ẩn mình dưới một bụi giang cũng có thể trông rõ con đường xe lên Hòn Vượn, đất đầy đỏ lòm, và cả tiếng xe ủi gầm rú trên đỉnh đồi Chóp Nón. - Vậy là thằng địch quyết lập một vành đai trên tuyến giáp ranh để giữ Huế - Ông Duy lẩm bẩm. Ông gượng ngồi lên chiếc võng nilon, níu tay vào chiếc xà gồ ngang căn hầm, đứng lên. Đầu óc choáng váng. Mọi vật quay cuồng, xiêu vẹo tưởng như nhảy múa trước mắt ông. Chút ánh sáng chiếu qua cửa hầm hắt xuống, sao mà vàng vậy. Vàng đến chói cả mắt. Cơn sốt đã hành ông hơn mười ngày nay. Mỗi ngày một trận, sáng, trưa, chiều, và cũng có khi sốt về đêm. Mỗi lần lên cơn sốt, cậu công vụ tiểu đoàn đắp cho ông cả ba mảnh dù hoa vẫn còn cảm thấy lạnh. Nhiệt kế cặp lên tới băm chín, bốn mươi độ. Hai ngày nay thêm chứng đi ngoài. Hôm đầu ông đi cả ngày hơn chục lượt, chưa kịp ngồi đã tuôn ra như tháo cống. Từ hôm qua đã bớt nhờ mấy viên tô mộc và nắm búp sim sao khô nấu lấy nước uống của Phưởng, y tá đại đội 3, hái ở vạt sim chân đồi. Chung qui cũng tại món cháo môn. Gọi là cháo kỳ thực toàn dọc môn ngứa cắt ở ngoài khe Điên nấu muối. Ngưa ngứa ở cổ một chút nhưng may còn có cái mà ăn cho khỏi nhớ bữa. Mười sáu người của đại đội 3, cộng thêm hai thủ trưởng tiểu đoàn, một công vụ, hai trinh sát. Cả thảy hai mươi mốt người lính cùng với khoảng chừng ấy anh chị cán bộ huyện, xã, các đơn vị biệt động có nhiệm vụ bám giữ vùng giáp ranh Hương Trà. Hai mươi mốt người lính một tuần nay không còn lấy một lon gạo. Bộ đội chịu đói đã đành, đến ngay cánh https://thuviensach.vn huyện, xã cũng đói. Những anh đội trưởng đội đặc nhiệm an ninh như Có, Đoàn phụ trách đường dây của thành ủy Huế có nhiều đầu mối cơ sở ở đồng bằng quanh các xã Hương Thạnh, Hương Thái, Hương Mai, Hương Vân, Hương Cần... đất quê của những người lính biệt động trinh sát huyện, cũng đành bó tay. Các cửa rừng về đồng bằng, các điểm cao và cả các làng ven đường lộ số 1 đều có lính ngụy của trung đoàn 54 chốt giữ. Con đường lên miền Tây, vượt qua sông Bồ, đường tuyến cũng tắc. Mỹ đang càn đường tuyến, chốt giữ dốc Mèo. Một dải rừng núi từ dốc Đoác lên khe Trái qua địa đạo 310 dày đặc lính Mỹ của sư đoàn kỵ binh bay. Đường 12, Mỹ càng chốt giữ. Con đường về với "công trường 5”, qua ngả đường 12 vượt sông Hai Nhánh cũng tắc. Bốn ngày trước, Duyệt - tiểu đoàn phó, dẫn tổ trinh sát đạp đường lên miền Tây, theo sông Bồ tìm cách bắt liên lạc với tiểu đoàn để xin gạo. Họ đã bị Mỹ phục kích ngay dưới chân dốc Đoác. Hai người lính trinh sát đã hy sinh sau quả mìn Claymo nổ. Duyệt phóng đại một trái B.40 vào ổ đại liên đặt sau tảng đá rồi rút vội. Duyệt bị thương ở cánh tay. Gùi, võng, tăng, và cả lá thư của ông Duy báo cáo tình hình địch ở giáp ranh và tình hình đói, thiếu vũ khí đạn dược của bộ đội gửi cho tiểu đoàn trưởng Bậu nằm trong chiếc gùi Duyệt rơi, lọt vào tay tụi Mỹ. Ông Thọ, bí thư huyện ủy sang bàn với ông Duy tổ chức phối hợp những nhóm nhỏ phối thuộc giữa bộ đội C3 và huyện đội đột kích về đồng bằng đánh địch và mua gạo mắm cứu đói. Hai tổ đi cảnh giới đều vấp phục kích ở dốc Cát và dốc Đu. Thêm hai đêm nữa bộ đội đột rừng không sao ra khỏi khe Ồ Ồ. Ngoài con đường chiến lược ở cửa rừng, nhà bạt lính giăng đầy. Số gạo dự trữ trong các gùi, giấu ở kho bí mật trong rừng được quản lý Chí giao lại, tính với anh nuôi từng góc lon một kết cục rồi cũng hết. Cuối cùng là những bữa ăn chỉ có cháo dọc môn lõng bõng nước. Bữa nào những tổ đi cảnh giới, bám địch lúc trở về mò ven suối bắt được ít ốc đá, hoặc những con cua xấu số to bằng đầu ngón tay cái thì nồi cháo môn càng thêm ý vị. Muối cũng phải tiết kiệm. Đó là món hàng chiến lược. Không có gạo https://thuviensach.vn thì hái môn thục, môn vót, dọc mùng, đọt măng để mà nấu. Canh rau rừng mà không có muối thì không sao nuốt nổi. Vô hình chung ông Duy trở thành người giữ bốn lon muối cuối cùng của đại đội 3. Chẳng phải Chí không đáng tin cậy để làm việc ấy mà phải giao nhiệm vụ giữ muối cho chính trị viên tiểu đoàn. Ông Duy sốt rét nằm nhà. Còn tất cả lính đại đội 3 đều phải phân thành nhóm nhỏ bám địch và chốt chặn các ngả đường vào hậu cứ. Ngoài ông Duy và Duyệt, anh bị thương và bị gai cào trong chuyến đạp đường, còn có hai người nữa ở nhà canh chừng địch và trông nom thủ trưởng. Đó là Thiệu, công vụ tiểu đoàn và Phưởng, y tá đại đội 3. Họ cũng là những tay súng giữ nhà kiêm việc nấu ăn cho đại đội bộ. Nấu ăn ở vùng giáp ranh gần địch cũng là cả một nghệ thuật. Tuyệt đối không được để khói trong khi bếp lửa vẫn cháy rần rật. Nấu cơm, nấu cháo đều bằng những chiếc soong không nắp. Cơm cháo vẫn phải sôi đều, chín tới. Ai vô ý để cơm, cháo bị khê ắt sẽ bị người khác la rầy. Không rõ từ bao giờ những chàng lính bộ binh đại đội 3 có tật kiêng cơm khê. Còn có cậu nào vô ý ho không bịt miệng, xuống suối lấy nước để soong, ca va vào thành đá, lúc ấy ông Duy nhăn mặt và chỉ muốn cốc vào đầu cậu ta một cái. Ông sợ tụi thám báo và những toán lính gác trên đồi Chóp Nón phát hiện ra hậu cứ. Chiếc máy bay trinh sát vẫn nghiêng ngó sà thấp trên vùng rừng giáp ranh. Thứ âm thanh vô hình như hóa thân thành những mũi kim chích nhoi nhói vào đầu ông Duy. Ông nằm vật xuống chiếc sạp ken bằng cây đùng đình. Phảng phất mùi mốc, ngai ngái của lớp đất. Chợt giữa những khoảng không cao rộng của bầu trời, át cả tiếng động cơ máy bay, vang lên tiếng loa ọ ẹ, rồi tiếng thằng lính tâm lý chiến rõ mồn một, giọng Huế: "Các bạn cán binh Bắc Việt thuộc C3-K10 chú ý! Các bạn đang bị đói. Các bạn đang bị quân đội "đồng minh" và các đơn vị của Quân lực Việt Nam Cộng hòa vây chặt. Các bạn hãy tìm đường về với chính nghĩa quốc gia. Các bạn có thể tìm đến bất cứ một nơi nào có quân đội của Quân lực https://thuviensach.vn Việt Nam Cộng hòa hay quân "đồng minh" để chiêu hồi. Các bạn sẽ được đón tiếp tử tế". Giọng gã uốn éo lúc vọng xuống rất rõ, lúc buông xa theo "cua" lượn chiếc máy bay. "Lá thư của ông lọt vào tay địch - Ông Duy đau đớn nghĩ - chúng biết rành rẽ đến như vậy". Ba hôm nay chiếc máy bay phát băng ghi âm kêu gọi bộ đội đại đội 3 chiêu hồi ra rả nói suốt ngày. Ông Duy biết Duyệt ân hận và đau đớn. Lần đầu, buổi sáng nghe tiếng loa chiêu hồi, ông Duy và Hồng - chính trị viên đại đội 3 - đoán định ra ngay tình thế. Hội ý đảng ủy chỉ có ba người: ông Duy, Duyệt và Hồng. Duyệt ôm chân nhăn mặt nhận khuyết điểm và chịu kỷ luật Đảng. - Bây giờ chưa phải lúc xét kỷ luật - ông Duy bảo Duyệt - Điều quan trọng là tìm mọi biện pháp để đảm bảo sự sống và sức chiến đấu cho chừng này con người. Phải chăng đây cũng là cách ông an ủi Duyệt sau một trận đánh phản phục kích bị thất thiệt nặng nề. "- Hai đứa đi với tôi hy sinh nằm lại ở dốc Đoác rồi anh Duy ơi!". Hai hôm trước, sau trận bị địch phục kích, thoát chết trở về, Duyệt đã nói với ông Duy như vậy. Áo quần anh ta gai rừng xé rách toạc, băng quấn trắng một mảng đùi, trán rỉ máu, mặt nhem bùn đất. Sáu giờ ba mươi phút tối, trận đánh ở dốc Đoác đã được chương trình đài phát thanh Huế đưa tin: "Tại tọa độ K, vùng Tây Bắc Huế trong cuộc đụng độ với một đại đội Cộng quân, quân lực đồng minh Hoa Kỳ đã tiêu diệt tại chỗ hàng chục tên (!) bắt sống được cả tiểu đoàn phó Lê Văn Duyệt, thu 12 AK, một súng cộng đồng phun lửa Nga - Xô B.40 cùng nhiều quân trang, tài liệu...". Ông Duy chết điếng! Nghĩa là cả cuốn sổ công tác của Duyệt cũng lọt vào tay địch. Từ bữa đó, Duyệt nằm liệt trong hầm. Vết thương xước nhẹ https://thuviensach.vn làn da, nhưng cũng đủ làm tấy sốt đang dấy lên trong lòng anh tiểu đoàn phó trẻ tuổi, vốn đầy tự tin phảng phấp cả chút kiêu ngầm của người cầm quân giỏi, bây giờ hổ thẹn trước những người lính đại đội 3. Một trận không đáng thua với anh ta. Ông Duy lại gượng ngồi dậy. Ông níu được chiếc cọc mắc võng đứng lên, lần từng bước ra cửa hầm. Bụng sôi òng ọc, đau quặn. Ở góc bếp, Thiệu và Phưởng đang ngồi cời đống than đỏ hồng. - Tụi bay mần chi rứa. Coi chừng khói nghe! Thiệu chạy lại đỡ thủ trưởng: - Anh lại đau bụng ư? - Ờ... ờ. - Anh bám vào vai, em dìu. Ngang qua bếp, ông Duy nhận ra những đọt mây non, bóc trắng nõn đặt trên lớp than. Phưởng ngồi đơm lại chiếc cúc áo, vừa lấy tấm lưng che khuất đám đọt mây. Mấy đứa đói. Hơi cổ ông cứ nghẹn. Ông không quên hỏi Phưởng: - Thằng Thắng, thằng Tùng bớt sốt không em? - Dạ, em mới sang tiêm cho hai cậu ấy về. Lát nữa em xuống tiêm cho thủ trưởng mũi trợ lực... - Thôi, khỏi cần. Lúc ông Duy ở ngoài hố xí trở vào, đám đọt mây đã biến mất. Ông ghế ngồi xuống chiếc sạp. https://thuviensach.vn - Thiệu! Lát nữa em ra báo với anh Hồng, bốn giờ chiều mời các đồng chí đảng viên về họp. - Vâng. - Nếu anh Duyệt cắt sốt, chân đỡ đau, em dìu anh Duyệt sang họp luôn thể. - Ông Duy nói thêm. Văng vẳng có tiếng tụi lính ngụy gọi nhau í ới trên đỉnh đồi Chóp Nón vọng xuống. Tiếng dao chặt cây chí chát. Và cả tiếng máy bay trực thăng vỗ phành phạch hạ xuống sân bay trên đỉnh đồi. - Từ sáng tới giờ tụi em đếm được mười bốn chiếc trực thăng hạ xuống Chóp Nón rồi đấy thủ trưởng ạ - Phưởng nói - Nó toàn đổ xuống các loại ống to và tròn. - Nó đổ ống bi để xây dựng hầm ngầm. Hai đứa bây theo dõi cho chặt nghe. Thỉnh thoảng thay nhau lên đồi nghe ngóng. - Dạ... Ông Duy người thấp đậm. Qua mấy ngày bệnh, người ông hốc hác. Hai má tóp. Da xanh tái, môi thâm. Chỉ còn có hai con mắt là còn giữ được vẻ lanh lợi. Nằm vật xuống chiếc võng nilon, ông thở mạnh, mắt nổ đom đóm. Cho tới sáng nay, bệnh đi ngoài của ông bớt nhiều nhưng do mất nước nên người yếu. Và cũng hai ngày nay ông chỉ sống nhờ vào lon gạo rang và món lương khô dự trữ chiến đấu. Gạo rang lâu, đanh cứng của ông Sáu Thọ gửi biếu. Ông Duy hiểu rằng đấy cũng là những hạt gạo cuối cùng của đồng chí bí thư huyện ủy. Ông Duy khẽ rùng mình, ớn lạnh ở sống lưng. "Nó đã tới". Ông ngồi dậy gắng gượng vớ chiếc bi đông nước uống nốt hai viên Nivaquyn, rồi vội vã đắp chăn. Cái lạnh như từ trong gan ruột kéo ra. Hai hàm răng đánh vào nhau nghe lập cập. Tai ong ong như có hàng trăm con ve sầu đồng thanh cất https://thuviensach.vn nhịp dạo khúc nhạc mùa hè, trong khi hơi thở phả ra lại nóng hầm hập. Cổ họng khô ráo. Đầu nặng trịch muốn cất lên mà không nổi. ... Ông Duy như thấy mình trôi nổi bồng bềnh trên con thuyền nan giữa dòng sông Hồng. Mướt xanh hai bên bờ là những bãi đay, bãi điền, thanh hao chạy dài theo triền phù sa ven sông. Hai cây trụ điện vững chãi, cao ngất kéo dây ngang sông trên bến phà Tân Đệ. Ông muốn níu thuyền lại để áp sát vào chiếc phà đang tiến vào bờ. Con thuyền bất kham chẳng chiều theo ý ông. Nó cứ vùn vụt trôi xuôi, bỏ lại sau lưng chiếc phà. Ông thèm thuồng, ứa nước dãi nhìn những núi táo, núi cam chín mọng đứng vững chãi trên đầu của những người đàn bà đất Thuận Vi đem sang bán ở chợ Rồng - Nam Định. Các bà, các cô đứng bình thản nhìn con thuyền của ông trôi qua, miệng bỏm bẻm nhai trầu thuốc. ... Rồi ông lại thấy mình cùng với những sĩ quan trường Lục quân giương cao lá quân kỳ, đi đều hàng tiến diễu qua quảng trường Ba Đình trong ngày Quốc khánh mồng Hai tháng Chín. Trên kỳ đài cao, Bác Hồ hồng hào tươi cười trong bộ đồ trắng đứng vẫy tay. Cạnh Bác là Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Chủ tịch quốc hội Trường Chinh, Bí thư Lê Duẩn, và Đại tướng Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp đứng trang nghiêm chào đáp lễ những cán bộ chiến sĩ quang vinh của mình! Cờ, cả một rừng cờ. Người! Cả một biển người với khúc nhạc hùng tráng... "- Ai kia?” Đúng là vợ ông rồi. Dáng người Mận cao cao, mảnh, hai tay vung vẩy theo nhịp gánh. "- Mẹ cái Thái ơi! Dừng lại tôi bảo cái này” - Ông réo gọi. Tiếng ông chìm giữa đồng. Mận như không nghe tiếng chồng gọi, cứ cun cút quảy gánh ra chạy nhanh trên con đường đất về hướng làng. Hai đụn rạ cao có lúc che khuất cả người, chỉ còn thấy chỏm nón và hai ống quần gió thổi bay phần phật. Đôi chân ông tự nhiên tê cứng, rủn ra, bước cao, bước thấp ngã rúi rụi. Ông chạy cắt băng cánh đồng mong sao kịp vợ. Gốc rạ đâm vào hai bàn chân tuột dép đau nhoay nhoáy. Mặc kệ... https://thuviensach.vn "- Mẹ cái Thái ơi! Chờ tôi với... Tôi là Duy đây. Tôi về thăm mấy mẹ con đây này". Bóng Mận mỗi bước càng hút xa. Chân ông rã rời. Tức quá ông ngồi bệt xuống gò đất giữa đồng... "- Ơ kìa! Thằng chó con, sao mầy cứ cù buồn thầy. Thầy đòi lại kẹo bây giờ". "- Thầy ơi, thầy ở nhà chơi lâu lâu, mai kia con đi bắt cà cuống nướng cho thầy ăn nhá". " - Ờ... Đừng cù thầy buồn nữa con. Bu đi chợ về rồi kìa". Đứa con trai út sáu tuổi của ông chưa chịu buông tha. Nó cứ luồn một ngón tay vào nách ông ngoay ngoáy. Ông Duy trằn mình... - Thủ trưởng đang lên cơn sốt cao. Để em đo nhiệt độ - Tiếng Phưởng. Chỉ thấy lờ mờ trước mặt ông gương mặt Phưởng, đượm vẻ lo lắng. - Tình hình địch có gì không em? - Không ạ. Máy bay trực thăng vẫn đổ vòng bi và các khối vuông xuống Chóp Nón. Phưởng nghiêng chiếc nhiệt kế ra ngoài cửa hầm miệng lẩm bẩm: - Bốn mươi độ. Bắp tay ông nhói đau, tê buốt. Ông Duy cảm thấy như cái chất nước nhờn vàng của ống Nivaquyn chảy chậm chạp trong thớ thịt. Cuộc họp đảng viên chỉ có năm người. Duyệt mệt, cáo nghỉ. Bốn đảng viên của đại đội 3 là Hồng, Tống trung đội trưởng, Cường tiểu đội trưởng https://thuviensach.vn và anh Chí quản lý. Lẽ ra còn thêm anh Để đại đội trưởng và hai trung đội trưởng trung đội 1 và 2 là Toàn và Xu. Toàn đi viện và Xu đang cùng Để đi xuống địa bàn điều nghiên, tắc đường chưa lên được. Già nửa đại đội 3, theo lệnh của tiểu đoàn lên miền Tây củng cố trong đội hình của tiểu đoàn. Số ấy do Minh, đại đội phó, và Hường, chính trị viên phó đại đội chỉ huy. Người thứ năm có mặt trong cuộc họp là ông Duy. Ông vừa là chính trị viên tiểu đoàn, vừa kiêm bí thư đảng ủy. Cơn sốt dứt lúc hai giờ chiều, nhưng người ông vẫn còn yếu lắm. Quanh cổ ông quấn chiếc khăn dù. Trong số Đảng viên ngồi đây, ông Duy là người có tuổi đời và tuổi đảng cao nhất. Trước khi trở thành sĩ quan trường Lục quân, ông đã từng làm bí thư huyện đoàn. Năm 1963, ông được lệnh nhập ngũ đi học ở Sơn Tây, rồi đi làm cán bộ chính trị của trường. Mãi tới năm 1966, ông mới dẫn tân binh vào Nam và ở lại chiến đấu. So với ông Duy, bốn người còn lại ít tuổi hơn ông nhiều. Kể cả Hồng. Tuy vậy, Hồng về tiểu đoàn sớm nhất - lúc mới có lệnh của quân khu thành lập trung đoàn 5, khi ấy còn gọi mật danh "công trường 5”. Tới năm 1965 - 1966, tiểu đoàn về giải phóng Phú Vang, Phong Quảng, đơn vị được bổ sung quân, ông Duy đưa về cho tiểu đoàn một đại đội tân binh mới được huấn luyện ở Thanh Hóa. Giữa năm 1967, để tăng cường lực lượng mở cuộc tập kích chiến lược Xuân 1968 hai đại đội tân binh người Hải Phòng, Thái Bình về tăng cường, Tống, Chí nằm trong đợt quân ấy. Tháng 3 năm 1969, tiểu đoàn nhận tân binh của sư đoàn 330. Hai đại đội thiếu, toàn người Hải Hưng và Thái Bình. Lúc ấy có Cường. Chỉ hai trận đánh tập kích thu súng bắt tù binh trên đồi Chổi, mấy chuyến về diệt tụi bảo an ở La Chữ, Phúc Ổ, hạ một trực thăng, Cường đã được chi bộ đại đội 3 xét kết nạp Đảng, tặng thưởng huân chương chiến công. Năm người là bốn thế hệ của một tiểu đoàn trong vòng dăm năm. Hồng ngồi bó gối trên sạp bắt gặp ánh mắt của ông Duy đang nhìn mình. Anh cũng như những người đang ngồi đây đều thấu hiểu tình hình https://thuviensach.vn khó khăn mà đơn vị phải chịu đựng. Mỗi người ở từng cương vị khác nhau đều có trách nhiệm gánh chịu, chia sẻ. Hơn hai chục con người - non nửa đại đội đang phải đương đầu với cuộc phản kích nống quân ra của địch. Chúng hy vọng quét trắng vùng giáp ranh, đẩy các đơn vị chủ lực sang bên kia sông Bồ, tạo ra một lớp đệm vững chắc yên ổn cho một dải đồng bằng vây quanh Huế từ mùa mưa 1970. Bộ đội chủ lực của tỉnh, của quân khu còn bám được ở vùng giáp ranh thì địch còn phải chịu những cuộc đụng độ cấp tiểu đoàn, đại đội. Những trái ĐKB - "hỏa tiễn", như tụi lính ngụy thường gọi - vẫn có thể uy hiếp Mang Cá, Tứ Hạ và các trận địa pháo. Trước khi rút từng bộ phận lính Mỹ ra khỏi miền Nam, thực hiện âm mưu "thay màu da trên xác chết" của Tổng thống Mỹ Ních-xơn, ít ra người Mỹ cũng phải làm cho đám tướng tá ngụy yên tâm. Chúng bàn giao cho lính ngụy những vùng đất "phi Việt cộng" (!). Các ấp "Tân sinh" ra đời thay cho các "ấp chiến lược" của anh em họ Ngô ngày trước, kèm theo từng toán Mỹ, lính ngụy nống ra càn quét lập vành đai phòng thủ. Dọc theo tuyến quốc lộ dẫn vào cố đô Huế địch cho rào bằng dây kẽm gai, cao hai mét, kéo dài hàng chục cây số. Bộ chỉ huy vùng I chiến thuật quan tâm đặc biệt tới việc phòng thủ Huế. Sau hai đợt tấn công vào Huế và các huyện phụ cận mùa Xuân 1968, thằng địch té ngửa ra bởi sức mạnh Việt cộng. Chúng hiểu có một Huế - Mậu Thân với sức tấn công nổi dậy của quân dân Huế như triều dâng thác đổ. Ai ngờ một vùng "thánh địa" suốt mười bốn năm sống ưu tư lặng lẽ, giấu sau con sông êm ả kia lại có biết bao đợt sóng ngầm dữ dội. Ngọn gió mùa Xuân 1968 đã thổi bừng lên dữ dội và làm cho chúng xiểng liểng. Thua như vậy và hiểu như vậy, kẻ địch quyết làm dữ vùng giáp ranh Hương Thủy, Hương Trà - cánh cửa giữ Huế hai đầu từ trên xanh giội xuống. Đội hình của tiểu đoàn 10 bị xé lẻ, chia cắt. Chia cắt luôn cả với trung đoàn đang phải đánh chống càn và giữ giáp ranh phía Nam Huế. https://thuviensach.vn Và phải đương đầu với cái đói. Đây là trận đói thứ hai của đại đội 3, kể từ sau chiến dịch Mậu Thân. Trận đói thứ nhất, diễn ra sau Mậu Thân. Cả đại đội thiếu gạo nhưng còn lấy được đồ hộp Mỹ ở căn cứ Đồng Thanh. Ba tháng ròng, bộ đội ăn đồ hộp Mỹ, uống cà phê Mỹ, nhai kẹo cao su, hút Pa-man, Sa-lem... Trận đói này mới thực sự là trắng tay. Cả tiểu đoàn hơn một trăm quân được lệnh rút lên Hang Đá, Khe Lu củng cố đi gùi gạo, đạn cho quân khu. Bám trụ lại giáp ranh có non nửa đại đội mà vẫn bị đói. Chả lẽ tìm đường kéo lên miền Tây cả? Không được! Lên miền Tây có khác nào đại đội 3 giao đất cho giặc, phó mặc mọi chuyện cho huyện, xã. - Chẳng lẽ, chúng ta, những người lính giải phóng của một trung đoàn đã từng gắn bó máu thịt với Huế, bây giờ gặp bước khó khăn, "cha con" rủ nhau rút đi để mặc cho địch! Thưa các đồng chí! - Ông Duy nhìn vào từng người! - Chúng ta còn mặt mũi nào mà nhìn các đồng chí bên huyện, bên xã. Hồng nhận ra ông Duy đang xúc động. Đôi vai ông rung lên. - Có phải vậy không Tống? - Ông Duy gặng hỏi trung đội trưởng trung đội 3. Tống vừa nêu ra ý kiến đưa cả đơn vị tìm đường vượt sông Bồ lên miền Tây kiếm gạo. Bộ đội sẽ có điều kiện nghỉ ngơi sau những ngày đói khát, ốm yếu. - Nếu cùng lắm - Ông Duy nói tiếp, giọng ông đanh lại - những anh em ốm yếu quá ta sẽ tổ chức bám đường đưa về tuyến sau. Sông Bồ tắc thì cắt rừng vượt đường 12 về với trung đoàn. Còn chúng ta, tôi và các đồng chí động viên số anh em còn khỏe ở lại bám đất. Ông Duy bật lên cơn ho. Ông giơ tay ôm lấy ngực. Ông nhìn mọi người và dừng lại ở Hồng. https://thuviensach.vn - Các đồng chí ạ. Dẫu có thành vượn, thành duộc chúng ta cũng quyết giữ vùng giáp ranh. Tìm mọi cách bảo toàn lực lượng và đánh địch. Cho kẻ thù hiểu rằng cuộc chiến đấu của chúng ta vẫn tiếp diễn. Chúng ta vẫn có mặt ở mọi nơi: trên xanh, vùng giáp ranh và ngay cả những thôn ấp đồng bằng mà kẻ thù tưởng đã quét sạch cách mạng tới từng đường tơ kẽ tóc... - Anh Duy ạ. Tôi có một đề nghị - Hồng nói lúc ông Duy đã dứt lời và đang nhìn mọi người chờ đợi - Tôi xin được đưa một tổ cắt đường về đồng bằng để đón bộ phận anh Để. Đã quá hẹn hai ngày. Nhân thể vào dân mua gạo, muối. - Liệu có lọt nổi không? - Chí bây giờ mới cất tiếng. - Chưa thể nói chắc. Nhưng phải đi mở đường thông về đồng bằng. Chỉ có về với dân, mới hy vọng gỡ nổi cái đói lúc này. Tôi lo cho anh Để lắm. Chưa biết chừng lên gặp địch rồi cũng nên. Số anh em ở đây đề nghị giao cho Tống và anh Chí chỉ huy. Vả lại cũng còn có anh và anh Duyệt nữa... Tiếng Hồng bị ngắt bởi những tiếng nổ của đạn cối 81 ly, địch bắn hú họa xuống quanh chân đồi Chóp Nón. *** Thân hình Phưởng che cửa hầm làm cho căn hầm tối lại. - Anh Duy ơi, anh dậy ăn chén cháo. Ông Duy ngạc nhiên: - Ủa? Gạo đâu tụi bay nấu cháo? - Tổ anh Hùng bám địch trên đồi Chổi lượm được ít gạo ở bãi ngụy. - Được nhiều ít mà nấu cháo cho anh ăn thế này? https://thuviensach.vn - Anh Hồng bảo em nấu riêng cho thủ trưởng và mấy người ốm. Thủ trưởng ăn đi cho lại sức. - Thiện đâu Phưởng? - Nó đem cháo qua hầm cho anh Duyệt ạ. Ông Duy đỡ bát cháo. Còn nóng. Mùi gạo thơm thơm quyến rũ. Lại có cả ớt bột rắc lên mặt. Đợi Phưởng lên khỏi, ông Duy bước lên theo. Bóng tối nhập nhòa căn lều lợp bằng lá nón nhưng cũng đủ để ông nhìn rõ sáu cái đầu đang ngồi quây quần quanh chiếc soong tỏa khói. Ông Duy bấm cây đèn pin. Luồng ánh sáng chỉ bằng đầu đũa thoát ra từ loa đèn được bọc kín bằng lớp vải xanh. Nồi cháo môn vót xanh rớt. Cả sáu người đều ngước lên nhìn ông. Không để cho ai kịp phản ứng, ông cúi xuống đổ luôn bát cháo gạo vào soong. Ánh đèn pin tắt ngấm. - Anh Duy, sao anh lại làm vậy? Anh đang bệnh kia mà! Ông Duy ngồi thụp xuống không trả lời Hồng. Tự tay ông múc một bát cháo môn ra ngồi ở góc sạp. Bất chợt một tiếng nổ trầm đục phá tan sự yên lặng. - Cái chi đó tụi bây? - Hồng ngơ ngác - Đứa nào ở trung đội thằng Tống làm cướp cò súng à? Bóng Thiệu chạy vào nói hấp tấp: - Anh Hồng ơi! - Nhận ra có cả chính trị viên tiểu đoàn ngồi đó, nó nói luôn - Anh Duy ơi! Anh Duyệt tự sát rồi. Hồng choàng vội dây thắt lưng bao súng cùng với ông Duy bước nhanh ra khỏi nhà. Phưởng vơ vội túi thuốc, băng lên trước lội ào xuống suối. Hồng còn quay lại kịp dặn: https://thuviensach.vn - Tụi bay dọn đồ đi, pháo dập tới ngay bây giờ đó. Trong căn hầm kèo chữ A, Duyệt nằm ngửa, hai chân đạp vào vách hầm, bàn tay phải vẫn còn cầm chặt khẩu K54. Máu tuôn ra từ thái dương đọng thành vũng trên chiếc võng bạt trải nằm, Duyệt một mắt he hé, một mắt mở nhìn lên trần hầm. Phưởng quì cả hai chân giữ tấm gạc để máu khỏi trào ra. Tay kia cậu ta luồn vào trong áo của Duyệt sờ vùng ngực. Người vẫn còn ấm nhưng tim đã ngừng đập. Hồng cúi xuống gỡ khẩu K54, khóa lại chốt an toàn. Mùi thuốc súng phảng phất trong gian hầm chật chội. - Thủ trưởng Duyệt chết thật rồi anh Hồng ạ - Phưởng ngước mắt lên nhìn Hồng. Giọng ông Duy vang lên đột ngột, gắt gỏng khác thường: - Chúng ta không có những loại thủ trưởng như thế này. Đồ hèn! Một tiếng nổ dữ dội vang trên đỉnh đồi tranh sau nhà. Pháo điểm. Mấy người ngồi nép vào sát vách căn hầm nghe rõ cả tiếng pháo đề-pa âm âm rất xa. Giây lát sau, tiếng đạn rít xé gió. Chớp lửa sáng lóa ngoài cửa hầm. Hồng ngồi ngoài cùng trông rõ cả những chiếc lá non xanh mỡ màng, run rẩy. Từng loạt pháo nổ đinh tai nhức óc. Lúc đầu còn nghe được tiếng đề-pa ở rất xa, sau tiếng nổ nối đuôi nhau như giã giò, chẳng còn nghe thấy gì nữa. Không gian sập tối. Đất rừng chuyển rung dữ dội. https://thuviensach.vn MỘT NỬA ĐẠI ĐỘI Đỗ Kim Cuông www.dtv-ebook.com Chương 2 ... Một buổi chiều đầu tháng tư năm "sáu lăm", tiểu đoàn 10 dừng chân ở làng Dưỡng Mông. Trung đoàn gửi xuống hai chiến sĩ mới. Một người cao dong dỏng, quê Phú Vang tên là Thi. Người thứ hai vóc người vừa phải, trắng trẻo, giọng nói nhẹ, nhìn qua cánh lính trinh sát của tiểu đoàn cũng biết là dân thành phố, tên Duyệt. Trong lá thư tay của ông trung đoàn trưởng gửi cho ban chỉ huy tiểu đoàn lưu ý nhắc: Duyệt là sinh viên năm thứ hai khoa luật, cơ sở nội tuyến của thành đoàn Huế bị lộ phải đưa ra. Nguyện vọng duy nhất của Duyệt là được về đơn vị bộ đội giải phóng để trực tiếp cầm súng đánh giặc. Về đơn vị được ít ngày, Thi được cử đi học lớp y tá cấp tốc sáu tháng ở trên căn cứ. Còn Duyệt sau mấy chuyến đi công tác với cán bộ tham mưu, tác chiến của tiểu đoàn, anh đã mau chóng chinh phục được sự tin yêu của trung đội trinh sát vốn khó tính và hay đố kỵ với những tay lính mới. Trời phú cho Duyệt sự nhạy cảm, đầu óc phán đoán giỏi những tình huống địch tình phức tạp, cộng thêm với lòng dũng cảm của người lính trinh sát luôn phải đối đầu với những nguy hiểm, cận kề cái chết, nên Duyệt được coi là một trinh sát cừ khôi, quả cảm. Những anh chàng nhát gan, làm việc tắc trách thì cho hành động của Duyệt trong những chuyến đi điều nghiên là liều lĩnh. Đúng là Duyệt liều thật nhưng là một sự liều lĩnh có tính toán và rất cần thiết cho cấp trên trong việc tổ chức chỉ huy các trận đánh. Đi bám địch, Duyệt lên được sa bàn và chỉ ra từng ổ đề kháng của tụi ngụy, vị trí của bọn chỉ huy đại đội ở đâu, khẩu cối 61 ly đặt ở chỗ nào. Duyệt còn có cái mũi thính, tài phát hiện ra tụi Mỹ, tụi ngụy phục kích trên các nẻo đường rừng. https://thuviensach.vn Tuy vậy, Duyệt cũng là một tay hay lý sự. Vượt qua bức tường tú tài toàn phần và đã bước sang năm thứ hai khoa luật, đầu óc Duyệt chất chứa không phải là ít thứ văn chương Đông - Tây, kim cổ và một mớ triết học từ Khổng đến Lão, đến Kant, Giăng Pôn - xác trộn lẫn cùng với thuyết duy tâm của Hê-ghen và cả chủ nghĩa duy vật biện chứng của Mác - Ăng-ghen đọc qua bản tiếng Pháp hoặc đã biến dạng vào các bài giảng của ông thầy dạy. Bỏ thành phố, Duyệt đem vào cuộc đời người lính cầm súng vốn tri thức có được trên học đường và bầu nhiệt huyết của tuổi trẻ Huế những năm sôi động. Ngày còn ở trung đội trinh sát tiểu đoàn, Duyệt hay tranh luận với một số chàng trinh sát trẻ, phần đông vừa tốt nghiệp cấp II, cấp III ở các trường miền Bắc. Duyệt thì bảo truyện Kiều của cụ Nguyễn Du không thể nào sánh nổi thơ Nguyễn Công Trứ. Theo Duyệt, đấy mới là đỉnh cao của văn học cổ điển Việt Nam. Duyệt lý giải rằng thơ Nguyễn Công Trứ có sức mạnh phản kháng. Còn cụ Nguyễn Du thơ là nước mắt. Các bạn trẻ tiếp nhận truyện Kiều qua lớp học lợp tranh, bàn ghế đặt trên nền đất ẩm ướt đào nửa chìm nửa nổi trên mặt đất, núp dưới bóng tre để tránh máy bay Mỹ oanh tạc lại ra sức khẳng định rằng truyện Kiều là hay nhất, rằng Nguyễn Du đã tạc vào xã hội phong kiến Việt Nam hình ảnh người Việt Nam bi thương, phẫn uất... Cuộc tranh cãi rầm rộ. Mỗi bên đều đưa ra nhiều luận thuyết có sức thuyết phục, viện đến cả Mác, cả Kant, cả Hêghen... Các mẹ, các chị nhìn mấy chú giải phóng cãi nhau chỉ cười. Các cô gái đứng thập thò trong bếp dỏng tai nghe thầm khen các anh giỏi, và thoáng đỏ mặt. Có một lần ông Bậu đến ngồi nghe cánh lính trinh sát cãi nhau. Tiểu đoàn trưởng khẽ nhăn mặt: - Cãi nhau cái cục cứt. Nguyễn Du cũng giỏi, Nguyễn Công Trứ cũng tài... Bà Hồ Xuân Hương càng tài nữa. Không tài không giỏi răng văn thơ mấy ông ấy, bà ấy còn lại tới ngày nay cho tụi bây cãi. Tao coi thử tụi bây, đứa mô ngày sau còn sống, viết được sách về những thằng lính giải phóng https://thuviensach.vn như chúng mình bây chừ. Tao đọc không thấy sượng mặt, thằng nớ cũng tài. Cánh lính trẻ cười vang, xí xóa. Còn ông Bậu rút chiếc bi đông Mỹ bóng nhoáng, bình thản rót rượu ra chiếc nắp tợp một hớp. - Thủ trưởng nói "bậy" hung. - Một đứa nháy theo giọng Huế của ông Bậu - O Chồn nghe thấy thế nào cũng phê bình thủ trưởng. - Chồn với cáo chi. Bây chỉ nói lung tung - Ông Bậu đánh trống lảng, gương mặt đỏ hồng tươi tắn. Không rõ vì men rượu kích thích hay bởi đám lính nhắc khéo đến O Chồn. Nghe đồn ông Bậu mê O Chồn. Duyệt và cánh trinh sát tiểu đoàn khẳng định rằng: Bữa nào đi đồng bằng lên bao giờ O Chồn cũng mua quà gửi ông Bậu. Đơn giản thôi: một hộp sữa Ông Thọ, một ký đường hoặc cây thuốc Ru-by vàng hoặc gói trà Blao có hình đức Phật Như Lai, cũng có khi là gói kẹo mè xửng Huế. Chuyện chẳng có gì nhưng lính tráng mượn cớ để trêu thủ trưởng, lúc ông xuống các đơn vị ngồi tán dóc với anh em. Ông Bậu quý Duyệt lắm. Chưa hẳn vì Duyệt là người đồng hương với ông. Cả tham mưu trưởng Nhàn, gốc người Nam Định cũng mến Duyệt. Họ đều nhìn thấy ở anh chàng lính trinh sát tương lai sẽ là một cán bộ chỉ huy giỏi. Duyệt vào Đảng nhanh, rồi cứ thế qua các cấp A trưởng trinh sát, B trưởng trinh sát, rồi về làm đại đội trưởng đại đội 1 chủ công sau chiến dịch Mậu Thân đợt 2. Duyệt thay Nhàn khi anh hy sinh trong trận đánh về Văn Xá, rồi lên một bậc nữa tiểu đoàn phó, tiểu đoàn 10. Những người đảng viên cũng chẳng còn thời giờ mà vặn vẹo cái mớ triết lý của Duyệt - vốn liếng mang về từ thành phố. Cuộc chiến đấu càng ngày càng thêm phức tạp. Chiến dịch nối tiếp chiến dịch. Lớp hy sinh, lớp bị thương đưa về tuyến sau theo nhau. Những người lính tuổi mười tám, đôi mươi ngày ấy như Để, Hồng, Minh, Tuy, Duyệt... già dặn hơn trong chiến đấu. Sau mỗi chiến dịch, từng trận đánh các anh được vào Đảng, nhanh chóng nắm vững những vị trí trụ cột ở cấp đại đội và tiểu đoàn. https://thuviensach.vn Có một điều ít ai biết đến, ngay đám bạn bè thân trong tiểu đoàn cũng chưa bao giờ Duyệt tâm sự. Chỉ riêng anh biết và chôn chặt trong lòng. Anh là một đứa trẻ hoang, được bà bán bún bò ở kế choAn Cựu nuôi nấng. Hai vợ chồng già không con cái. Ông đạp xích lô. Mỗi sáng bà làm một gánh bún bò ra bán ở bến xe An Cựu, bảy giờ sáng gánh bún hết veo, lãi được vài trăm đủ tiền đi chợ. Duyệt về ở với bà bán bún từ năm ba tuổi. Mẹ đẻ của Duyệt lấy chồng và không muốn nuôi đứa con trót dại của mình làm tổn hại đến hạnh phúc mới, nên đã cho hai vợ chồng già không có con cái thằng bé ba tuổi còi cọc và hay đau vặt. Hơn hai chục năm sống trong vòng tay người mẹ nuôi tốt bụng, Duyệt lớn lên và được ăn học đàng hoàng, tử tế. Duyệt học giỏi. Trong số sinh viên cùng khóa, bao gồm đủ hạng con cái nhà chủ tiệm buôn, con ông tỉnh trưởng, con ông chi trưởng cảnh sát, con chủ ruộng... cậu con trai bà bán bún bò thường đứng đầu bảng về học tập. Mã ngoài không kém cạnh, lại hát hay, biết cách nói chuyện với bạn gái... Duyệt được nhiều cô mến mộ. Nhưng khi họ bước chân vào con hẻm lầy lội ở sau chợ An Cựu, đứng trước ngôi nhà tôn, vách tường long lở, nền xi măng nham nhở bốc mùi ẩm mốc, các cô gái đâm ngại ngần. Duy chỉ có một người - Tuyết Minh - cô con gái ông giám đốc công ty bưu điện Huế, học dưới Duyệt một lớp, đeo đẳng mối tình khấp khểnh. Sức mạnh của tình yêu lấn lướt những mặc cảm do xã hội bày đặt, ước định. Khi ấy, Duyệt đã được một người bạn móc nối, hoạt động trong tổ chức sinh viên yêu nước ở Huế. Một cô gái có "bồ" hoạt động cách mạng, thường đi đầu trong những cuộc biểu tình, bãi khóa của sinh viên, học sinh, thỉnh thoảng lại giơ ra trước mắt người yêu những tờ truyền đơn của phía "bên kia", từng tham gia trong những cuộc ném đá vào xe Mỹ, oách lắm chứ. Ngày chủ nhật, đôi bạn thường đạp xe lên Thiên An chơi, hoặc ôn bài, gói theo vài ổ bánh mì, chai nước, thế là đủ. Duyệt say sưa kể cho cô bạn gái đáng yêu những cuộc họp bàn của các anh về những dự định và cả một https://thuviensach.vn trời đầy viễn cảnh sáng chói, đọc những bài thơ phản chiến, những câu thơ bừng bừng khí phách cách mạng của tuổi trẻ Huế do các tác giả: Nguyễn Bình Trọng, Tần Hoài Dạ Vũ, Thái Ngọc San sáng tác... Tuyết Minh ngồi lặng người, mắt lơ đãng nhìn ra mặt hồ. Và nàng chỉ còn biết gửi lòng ái mộ người tình bằng một cái hôn nhiều khi rơi cả cặp kính cận xuống cỏ. Họ chẳng ước hẹn một tương lai. Đã là tình yêu thì cần gì phải thề thốt. Ấy là chưa kể Duyệt không quên nhồi nhét trước cho người yêu một viễn cảnh. Đưa người ta không đưa qua sông (1) ----- (1) Thơ của Thâm Tâm. Sao có tiếng sóng ở trong lòng Bóng chiều không thắm không vàng vọt Sao đầy hoàng hôn trong mắt trong. ........ Ly khách - ly khách con đường nhỏ Chí lớn chưa về bàn tay không Thì không bao giờ nói trở lại Ba năm mẹ già cũng đừng mong. Giọng Duyệt trầm ấm. Phảng phất có một chút gì đó phiêu bạt, giang hồ của lữ khách. Những lúc ấy, Tuyết Minh thường đỏ hoe đôi mắt, Duyệt lấy khăn mùi xoa chấm nước mắt cho nàng. Chỉ một lát sau nàng cười ngay đấy. Họ lại chơi trò trốn tìm giữa những gốc thông non mới mọc cao quá đầu người ven hồ, họ ngồi bên nhau, nghe tiếng gió ngàn thổi vi vút trên https://thuviensach.vn đỉnh cây. Nghe tiếng lá thông rơi vàng trên thảm cỏ lúc hoàng hôn đang tím lại dưới tán rừng thấp và chỉ còn một chỏm nắng đậu trên tháp chuông nhà thờ Thiên An. Ngôi nhà thờ ngự trên đỉnh đồi đã vài chục năm. Giấu sau bức tường loang lổ rêu phủ kia, trong ấy không biết có bao nhiêu cô gái đồng trinh, lâu lâu mới thấp thoáng bóng vài chiếc mũ trắng, áo trắng đi lại trong khoảnh vườn thưa hoặc ra giếng múc nước. Hồi chuông cầu nguyện buổi chiều đặc quánh, quyện lại trong cái không gian u tịch, hoang vắng của những dãy đồi thông trập trùng. Cơ sở Huế bị vỡ. Một số sinh viên bị bắt, Duyệt lanh chân chạy thoát được về Truồi, rồi được móc nối đưa lên xanh. Mấy tháng sau, Duyệt nhận được tin của người bạn đang công tác ở Thành đoàn Huế: Minh Tuyết đã nhận lời lấy một giáo sư dạy Việt văn, người Đà Nẵng. "Cũng phải thôi!" - Duyệt tự an ủi mình. Anh tặc lưỡi, vứt mạnh mẩu thuốc xuống dòng sông Hai Nhánh. Dòng sông Hương đâu có phẳng lặng hiền lành. Có chăng chỉ khúc dưới khi gần đổ ra biển. Phía thượng nguồn Tả Trạch và Hữu Trạch cũng vô số thác ghềnh và đầy hiểm trở. Cái sự êm ả kia chỉ là sự đánh lừa những kẻ khi chưa đi tới ngọn nguồn của nó. Con sông còn vậy huống chi là con người? Duyệt cười một cách cay đắng. Anh muốn nguôi quên nỗi đau của mình bằng tiếng súng và cũng là một cách tự thể nghiệm con người mình trong chiến tranh. Tuy vậy, nỗi đau vẫn cứ ngấm ngầm cấu xé tựa như một chiếc răng sâu, lâu lâu lại tấy đau một lần khiến cho người bị đau mất ăn mất ngủ. Giữa một tập thể chiến sĩ giải phóng phần đông là người Bắc, Duyệt dịu xoa nỗi đau của mình bằng những bài hát cách mạng. Chỉ cần nghe vài lần trên làn sóng điện, anh đã có thể tự mày mò những gam nhạc trên cây ghi-ta gỗ và hát. Đồng đội bảo anh là con người dễ hòa đồng với đời người chiến sĩ cách mạng, vô tư, yêu đời và đầy nhiệt huyết của tuổi trẻ. Trong nhiệm vụ của người lính trinh sát, anh quả cảm, sâu sát, có nhiều ý kiến sáng tạo trong cách đánh địch. Các cán bộ chỉ huy bảo ở anh có khả https://thuviensach.vn năng lớn về chỉ huy quân sự. Đến nỗi một lần ở Quảng Điền, Duyệt nhảy lên diễn đàn nói chuyện với thanh niên vùng mới giải phóng, có anh cán bộ tuyên huấn của trung đoàn xuống công tác đã có ý định rút Duyệt đưa về làm trợ lý. Tất nhiên là ông Bậu phản đối kịch liệt. Chả ai dại gì để mất một tài năng như vậy. Ông Bậu nhiều lần mắng Duyệt không tiếc lời về tội liều mạng khi bám địch. Mắng như chan tương đổ mẻ để rồi mà thương cậu trung đội trưởng trinh sát của mình hơn. Duyệt lúc ấy chỉ cười. Đợi thủ trưởng Bậu (lúc ấy ông Bậu mới là tham mưu trưởng tiểu đoàn) nói cho chán, Duyệt mới lòi ra bao Pa-man đỏ chót mời ông Bậu hút. - Mày còn cà phê không Duyệt? - Ông Bậu vỗ vai Duyệt. - Để em coi thử đã, thủ trưởng thèm cà phê à? Duyệt có một cái "kho" cơ động ở trong rừng quanh những nơi đơn vị về đóng quân. Nhiều tay trinh sát "lỏi tỳ" hy vọng mò ra kho bí mật của Duyệt để khui thuốc lá, cà phê. Nhưng Duyệt còn tỏ ra cao thủ hơn đám chiến sĩ của mình. Vui vẻ thì ra "kho" lấy về một bao thuốc Ru-by hoặc Cap-stan chia cho mỗi người một điếu. Cà phê của Mỹ, những gói nhỏ bằng hai đầu ngón tay, đổ một lúc hàng chục gói, cả đường và cà phê vào hai chiếc bi đông Mỹ. Cà phê đặc sệt san ra những chiếc bát tráng men xanh hoặc bát "B52" chia cho cả tiểu đội, trung đội. Không thích thì thôi. Dù thủ trưởng tiểu đoàn có "nịnh", Duyệt cũng bỏ ngoài tai và nhăn mặt như một gã đau răng: - Hết thiệt mà thủ trưởng! Em tiếc chi mấy anh. Cà phê còn mô nữa. Để bữa nào em sục lên bãi Mỹ kiếm về đã nghe. Nhất định em để phần thủ trưởng. Nhưng đến đêm, cả tiểu đội trinh sát chui vào căn hầm nằm ngủ, võng mắc sát sạt lưng nhau, tầng trên tầng dưới, đùi người nọ gác đùi người kia. https://thuviensach.vn Duyệt nằm phân tích cái ngốc của Chu Du trước tài đối thoại của Gia Cát Lượng trong chuyến sang Ngô phối hợp diệt tám mươi vạn quân Tào bằng ngọn lửa Xích Bích. Duyệt có một giọng nói say sưa, đầy thuyết phục. Vô tình một cậu nào đó xuýt xoa: - Anh Duyệt nói hay thiệt. Giá đất nước hòa bình anh phải là một giáo viên đứng trên bục giảng đại học mới phải. Duyệt hứ một tiếng: - Ngoài Bắc tụi bay "quê" thấy mồ. Gọi thầy dạy đại học là giáo viên! Giáo sư chứ... - Vâng... Vâng! Giáo sư... - Mấy cậu chiến sĩ cùng phụ họa. Chờ một lát cho tiếng nói lắng đi, Duyệt ra lệnh: - Thằng Nghi xuống khe múc nước. Thằng Xu mở gùi tao lấy miếng xăng Mỹ nhóm lửa. Tao ra ngoài một lát nghe tụi bây. "Ra ngoài một lát" nghĩa là trung đội trưởng ra chiếc "kho" bí mật của mình. Thuốc lá Mỹ và cà phê lại có. Câu chuyện lại râm ran trong căn hầm ngột ngạt hơi thuốc lá thơm lừng. Vô phúc cho cậu nào trong đơn vị trinh sát muốn ăn mảnh, theo chân Duyệt ra rừng giữa đêm hôm khuya khoắt, len lách qua các bụi giang, gốc cây lấp lánh ánh lân tinh phát ra từ các cây cỏ mục. Chẳng thấy tăm hơi Duyệt đâu ngoài màn đêm mông lung bí ẩn và tiếng con suối chảy róc rách luồn qua lèn đá. Kẻ ăn mảnh sẽ không thoát nổi con mắt trinh sát nhà nghề của Duyệt. Trung đội trưởng trừng trị cậu ta bằng cách bắt nằm ở chiếc võng ngoài che gió cho cả bọn và ngửi hơi thuốc lá. Duyệt có biệt tài lần mò ra các bãi Mỹ đổ quân. Chỉ cần nghe tiếng máy bay phành phạch ở một khoảng rừng nào đó, Duyệt đã phán đoán khá chính xác bãi máy bay. Thằng lính Mỹ dư đạn và cũng dư cả đồ hộp, thuốc lá, xà bông. Có lần tổ trinh sát của Duyệt vớ được nguyên cả mười tám két đồ hộp, lính Mỹ khuân không hết lấp vội vàng dưới một lớp đất mỏng ở một https://thuviensach.vn điểm cao bên khe Trái. Chỉ từ ngày lên cán bộ đại đội, rồi tiểu đoàn, cái "kho" của Duyệt mới không còn nữa. Dù gì cũng là một sĩ quan chỉ huy, sự phóng khoáng và khôn lanh của một anh trinh sát được thay thế bằng một tác phong đứng đắn, chững chạc của một người cầm quân. Tuy vậy, chiếc gùi may bằng bạt Mỹ của Duyệt cũng không thiếu thuốc thơm, cà phê, trà và sữa hộp... https://thuviensach.vn MỘT NỬA ĐẠI ĐỘI Đỗ Kim Cuông www.dtv-ebook.com Chương 3 Nằm trong căn hầm kèo với vết thương, Duyệt không thể nào hình dung nổi diễn biến của trận phục kích trên dốc Đoác. Từ khe Môn vượt qua một triền đồi thoai thoải cho đến con suối để chuẩn bị leo dốc không có một dấu hiệu nào chứng tỏ có địch. Ở một bãi ngụy cũ, địch thường hay đóng chốt ở ngã ba Hương Trà thì chỉ có cơm rơi vãi, những bếp lửa lớp than còn mới nhưng ít ra toán lính ngụy ấy cũng bỏ đi đã hai ngày rồi. Giá như có một con đường đạp cắt ngang qua đường trục? Giá như có dấu giày "răng chó" để lại trên những hạt cát ẩm ướt ven suối hay trong con đường mòn xuyên rừng. Tuyệt nhiên không. Kể cả tiếng máy bay trinh sát lượn vòng trên những địa bàn thường có địch. Duyệt đặt tình huống nếu có gặp địch thì ở bên kia khe Trái hoặc lên tới địa đạo 310 chứ không phải ở đây. Từ dốc Đoác lên thấu đó còn những bốn tiếng đi bộ nữa. Hai người lính trinh sát đi trước, Duyệt đi thứ ba cầm khẩu B.40. Chiếc gùi nhẹ tênh đeo sau lưng. Thông thường chẳng mấy ông cán bộ tiểu đoàn phải đeo hỏa lực, nhưng tổ công tác chỉ có ba thầy trò, vả lại Duyệt không chấp nê điều đó. Đi đường trường phải xuyên qua một vùng Mỹ đang càn ráo riết, càng có hỏa lực mạnh càng tốt. Tối hôm trước Duyệt đã hơ nóng lại ba quả đạn B.40, lau lại khẩu K.54 và nạp băng đạn mới. Ba thầy trò, hai AK, một B.40, một súng ngắn và sáu trái lựu đạn US. Vậy là mạnh. Chuẩn bị leo dốc Đoác, Duyệt cho cả tổ nghỉ lại lấy sức chừng mươi phút rồi tiếp tục đi. Con đường lên dốc phải luồn qua cây rừng và những bụi giang, bụi mây chằng chịt. Phía bên kia hẻm núi, chuối rừng mọc xanh tốt trổ bắp đỏ chót. Dưới các lèn đá hiểm hóc môn vót, môn thục mọc thành từng vạt, bẹ lá cao quá đầu gối. Lá tai voi dày bản phủ xòa trên https://thuviensach.vn mặt đất. Rải rác trên những bãi tráng do pháo bắn hoặc bên rìa quanh hố bom Mỹ ném từ dạo sau Tết Mậu Thân, Duyệt còn thấy cả những cây rau tàu bay to mập, lá non tươi sau mưa. Tiếc của trời, anh bứt được một ôm đeo lủng lẳng phía sau chiếc gùi. Rau tàu bay trần qua nước sôi, bóp muối, cho thêm tí bột ngọt ăn cũng lạ miệng. Leo dốc chừng gần ba mươi phút, cả tổ đã lên tới gần đỉnh dốc. Tăng đi đầu vừa đi vừa quan sát. Sĩ đi thứ hai, bước nặng nề. Chỉ vài chục mét nữa thôi, tới đỉnh dốc. Lên cao mây giang ít đi. Chen giữa những cây rừng cao to là những bụi lá non rậm rạp. Bất chợt tiếng nổ xé màng tai, cát bụi bay mù mịt. Duyệt bị hất ngược trở lại đầu đập vào một tảng đá choáng váng. Khẩu đại liên đặt trên đỉnh đồi bắn như vãi thóc quét dọn con đường trục. Đạn va vào những tảng đá tóe lửa... Duyệt tỉnh lại. Việc đầu tiên là anh quờ tay cầm khẩu B.40 bị quăng vào chẹt đá. Chẳng cần ngắm, Duyệt hướng đầu quả đạn vào bụi lá nón trên đỉnh đồi, bóp cò. Một quầng lửa màu da cam chụp lấy ổ đại liên. Trên con đường trục vừa đi không còn bóng dáng của Tăng và Sĩ. Vạt cây bị phát quang bởi trái mìn Clâymo quét. Duyệt còn nhận ra cả tiếng gọi nhau í ới của bọn Mỹ vọng tới. Anh chạy trở lui xuống dốc. Đạn cối cá nhân bắn chặn phía trước mặt, sau lưng. Đạn R15, đạn trung liên của tụi Mỹ quét từng loạt dài. Duyệt ngã dúi dụi. Anh phải bỏ đường trục theo khe nước cắt băng xuống. *** Ôm cái chân đau tấy sốt nằm trên võng, Duyệt hoảng loạn tâm thần. Nỗi khiếp đảm sau trận phục kích đè nặng trong lòng. Đánh hàng chục trận lớn nhỏ, chưa bao giờ Duyệt bị phủ đầu đau như lần này. Chiến sĩ hy sinh không lấy được xác, bản thân Duyệt bị mất khẩu K54, mất gùi. Giá như thất bại ấy là của ai kia, chứ đằng này lại là tiểu đoàn phó Duyệt, người có tiếng đánh giặc chỉ biết thắng, không biết thua. Niềm kiêu hãnh của một kẻ luôn chiến thắng khiến anh tự tin. Bộ đội trong tiểu đoàn mỗi lần đi đánh giặc biết có Duyệt chỉ huy là họ tin sẽ thắng. Và thắng thật. Nhưng trận https://thuviensach.vn thua này, Duyệt biết mình đang phải trả giá đắt cho uy tín của một thủ trưởng tiểu đoàn và lòng ngưỡng mộ của những chiến sĩ, về anh. Thà rằng Duyệt chết mất xác do trái mìn của tụi Mỹ, thà rằng anh trúng đạn chết dưới tán cây rừng... Còn hơn... Mỗi bữa ăn, Thiệu bưng sang cho anh một ăng-gô cháo môn. Duyệt nuốt không vô. Để cho mấy chục người chiến sĩ đói, đó là lỗi tại anh, tiểu đoàn phó phụ trách hậu cần. Khách quan ư? Ừ thì địch chốt, tắc đường. Nhưng hơn một tấn gạo giấu trong kho của tiểu đoàn tháng trước bị ướt là do anh không chịu kiểm tra tay quản lý. Cả tiểu đoàn phải chia nhau số gạo ướt ăn vội vã. Nhiều chỗ gạo ướt quá vừa chua vừa đắng, làm bún nuốt cũng khó vô. Nhiều lúc Duyệt không dám nhìn vào mắt mấy cậu chiến sĩ vừa ốm dậy sau cơn sốt. Chân tay lẻo khẻo, mắt sâu hoắm như hai lỗ đáo, má tóp, môi thâm sì. Vừa ốm dậy, họ phải đi bám địch suốt ngày. Đến ngay ông Duy to mập là vậy giờ cũng chỉ còn có bộ khung, nằm bẹp húp cháo môn. Không ai trách cứ Duyệt, kể cả ông Duy. Vả lại mải lo đánh giặc chống càn, chống đói đảng ủy tiểu đoàn ba tháng nay phân tán mỗi người một nơi, chưa bao giờ đủ mặt để họp. Mấy đêm nay, hầu như Duyệt thức trắng. Anh nằm nghĩ miên man chuyện nọ chuyện kia. Tiếng gà rừng eo óc gáy vọng dưới chân đồi tranh, anh mới chợp mắt thiếp đi được một lúc nhưng lại chìm đắm trong những cơn mê sảng. Ngày hai bận, Phưởng sang tiêm thuốc, thay băng. Căn hầm kèo chữ A vô hình chung trở thành lớp vỏ bọc che chắn cho Duyệt khỏi tiếp xúc với thế giới bên ngoài, tránh gặp mặt ông Duy, Hồng và những người chiến sĩ. Trong căn hầm kèo chữ A, lúc nào chán nằm võng, Duyệt lại xuống sạp nằm. Khoảng không gian chưa đầy hai mét vuông, ánh sáng lọt qua tán lá cây rừng hắt xuống nhờ nhờ, một mình anh một thế giới. Nhưng chính Duyệt từng giờ, từng phút phải đối đầu với chính mình... Trốn tránh được với những chiến sĩ đại đội 3, chẳng cần tiếp xúc với ông Duy nhưng Duyệt không thoát khỏi được tiếng vọng của âm thanh từ https://thuviensach.vn bên ngoài dội vào. Tiếng pháo bắn cầm canh đạn bay rít qua đỉnh đầu nổ đâu trên ngả địa đạo 310, khe Trái. Tiếng máy bay OV10 lượn vòng, tiếng trực thăng phành phạch... Và rồi cái vọng của thằng tâm lý chiến kêu gọi bộ đội C3 ra chiêu hồi. Duyệt tưởng tượng ra cả bộ mặt, cả nụ cười sung sướng của những thằng chỉ huy ngụy, Mỹ nào đó cầm trên tay lá thư của ông Duy gửi cho tiểu đoàn trưởng Bậu viết bằng mực bút bi trên tờ giấy xé ra từ cuốn vở Cogiđô một trăm trang. Trong cơn tức giận, Duyệt đã đạp nát cả chiếc đài Natiônal ba pin đại, khi thằng phát thanh viên đài Huế đưa tin Duyệt bị quân đội đồng minh bắt sống và đã đầu hàng về với chính phủ quốc gia. Cái tin láo xược ấy làm cho Duyệt đau đớn hơn cả vết thương ở bả vai và những vết gai cào ở chân. Rồi ông Duy và Hồng sẽ cải chính cho Duyệt. Nhưng hiện thời Duyệt đang nằm trong hầm của đại đội 3 thì cả tiểu đoàn, cả trung đoàn và cả quân khu sẽ ngỡ ngàng vì liều thuốc độc hại đó... Miệng thế gian!... "- Trời ơi! Thằng Duyệt đổ đốn đến vậy kia à?". "Nó đánh đấm ra răng mà để lính chết còn nó thì bị bắt sống?". "Ha ha! Thằng Duyệt chiêu hồi tụi bây ơi! Chuyến ni lo mà chống càn. Thằng Duyệt mà theo địch thì đến cái lông d... của mình nó còn biết nữa là...". Rồi ở Huế, ba mạ nuôi của anh, đám bạn bè thời sinh viên đang rải khắp cả miền Nam này sẽ biết tin Duyệt "chiêu hồi!". Một anh chàng theo Việt cộng từ những năm sáu mươi ba... Tin này rồi sẽ đến tai Tuyết Minh. Bốn năm xa Huế, Duyệt chỉ có dịp về thăm Huế một lần, dạo Tết Mậu Thân. Duyệt về trong tư thế của một anh đại đội trưởng đại đội chủ công của tiểu đoàn. Ba mươi phút ghé qua nhà chia vui cùng ba má. Ba anh sáng ngày mùng ba Tết đã phải đi rước khách. Anh cũng vội về đơn vị để chuẩn bị đánh phản kích. Trả việc nghĩa cuối cùng cho Tuyết Minh là bố trí cậu giao liên lái chiếc xuồng máy đưa vợ chồng và hai đứa con của Tuyết Minh xuôi sông Hương xuống Vĩ Dạ. Người chồng của Tuyết Minh hơn vợ ngót nghét hai chục tuổi. Trước lúc bước chân xuống đò máy ông ta còn nắm lấy tay Duyệt cảm ơn: https://thuviensach.vn - Các chú bộ đội giải phóng thiệt tốt! Chỉ có đôi mắt của Tuyết Minh nhìn Duyệt là nói lên tất cả. Vừa biết lỗi, vừa biết ơn. Có một chút gì đó tựa như hổ thẹn, tựa như sự nuối tiếc khi gặp lại người tình thuở áo trắng. Duyệt nhìn ông giáo sư Quốc học rồi nhìn vào đôi mắt của Tuyết Minh. - Chẳng phiền chi mô ông. Bộ đội cách mạng là rứa đó. - Xin lỗi, ông cũng là người Huế. - Dạ. Tuyết Minh kéo tay áo chồng mà mắt lại nhìn Duyệt: - Đi thôi anh. Kẻo chú bộ đội chờ. Ông giáo sư xách chiếc va li vội vã bước xuống con thuyền. Tuyết Minh bồng con lên nói rất nhanh: - Cảm ơn Duyệt nhiều nghe... Đứng bên bờ nước của nhánh sông Hương dưới chân cầu Gia Hội, Duyệt thẫn thờ nhìn theo lưng áo Tuyết Minh. Đôi mắt chiều nào vẫn nhìn anh đắm đuối bây giờ đánh mất vẻ hồn nhiên tươi trẻ. Đã có vài vết thâm quầng. Bàn tay nổi gân xanh sau hai lần sinh nở. Chẳng hiểu sao giữa lúc ấy Duyệt lại nhớ tới câu hỏi của Tuyết Minh trong buổi chiều hai người đưa nhau lên chùa Thiên Mụ. Họ bước chầm chậm qua những bậc thang lên sân chùa. Ngôi tháp bảy tầng trầm mặc phủ ngoài lớp rêu phong cổ kính. Những cây dừa thân cao vút, trắng bạc. Không thấy khách vãng lai. Nhìn xuyên qua lớp rào gỗ mới thấy bóng dáng chú tiểu lúi húi cuốc cỏ dưới gốc cây trong vườn. Ngọn gió bấc thổi se lạnh. Họ đứng nép bên nhau tựa lưng vào bức tường thành nhìn ra ngoài mặt sông phẳng như gương. Sau bãi cát https://thuviensach.vn vàng ven sông là rặng cây xanh ngắt của làng Nham Biều. Trên bến sông, một người đàn bà giũ áo. - Anh có tin rằng những người yêu đưa nhau lên chùa Thiên Mụ thường tình yêu bị tan vỡ không? - Giọng Tuyết Minh nhẹ như gió thoảng. Duyệt lặng im không trả lời. Anh mải nghe tiếng chuông chùa đổ nhịp. Thanh âm trong vắt hòa quyện với tiếng mõ thỉnh đều đều. Cốc cốc, cốc cốc... Ôi! Nếu không có chuyến vượt núi, biết đâu bây giờ Duyệt đã là một giáo sư dạy ở một nơi nào đó, có một tình yêu và một mái nhà yên ấm. Ông ba nuôi hắn đã giải nghệ nghề xích lô. Mạ đã có thể giã từ đôi quang gánh với nồi xương giò hầm, thúng bún... "Kẻ chiêu hồi", Duyệt lẩm bẩm nhắc đi nhắc lại ba tiếng ấy trong tiềm thức. Chắc chắn phen này anh sẽ lãnh án kỷ luật. Kỷ luật là đúng! Kêu ca vào đâu được. "Thằng Duyệt tiểu đoàn phó đánh nhau có sừng có mỏ ở trung đoàn 5 bị kỷ luật!". Duyệt mường tượng đến cả giờ phút anh sẽ gặp mặt ông Một. Một gương mặt dài sạm nắng. Vết đạn lính bắn ở đồn Hương Thủy làm thành một vết sẹo dài trên má. Duyệt đã từng biết ông sỉ vả những cán bộ chỉ huy dốt nát, ươn hèn để bộ đội hy sinh một cách vô ích như thế nào, cũng như từng biết tấm lòng của một người cha thương lính đến thế nào ở ông trung đoàn trưởng. Hoạch, nguyên là đại đội trưởng trong đại đội một, đã bị thương ra Bắc điều dưỡng từng bị ông Một xách tai. Trận đánh vào ấp Năm, mũi của Hoạch bị vấp mìn tụi bảo an gài trên con đường trục vào làng. Cối 61 của địch "đấm lưng" đội hình. Trung đội đi với Hoạch một tổ bị hy sinh, số còn lại bẹp xuống bờ ruộng không sao tiếp cận vào rìa làng để thực hiện theo đúng hiệp đồng trận đánh với ba mũi khác. Ông Một bữa đó xuống đại đội 1 và đi theo mũi này, ông nắm lấy tai Hoạch lôi anh ta ra khỏi bờ ruộng. Địch bắn pháo sáng rực một góc trời. Cách địch chưa đầy một tầm súng bộ binh, ông Một quát to như giữa sở chỉ huy trung đoàn. Một tay ông lăm lăm khẩu AK báng gấp lấy từ tay cậu liên lạc trung đoàn đi theo bảo vệ ông. https://thuviensach.vn - Tao cách chức mi. Hoạch à! Chỉ huy cái con c... Đánh đấm chi, súng mới nổ đã chạy. Rồi cứ vậy, ông nắm luôn cả hỏa lực, cả xung lực đánh ào vào ấp bỏ mặc anh đại đội trưởng chôn chân ngoài ruộng. Còn Duyệt đã có lần suýt được ông Một tặng cho vài cây gậy hèo. Ấy là ngày anh mới về trinh sát tiểu đoàn. Một tổ đi gùi đạn và TNT (1)ở kho của trung đoàn ngoài gần Bốt Đỏ. Đường từ hậu cứ của tiểu đoàn ra kho phải mất bốn ngày trời. Buổi chiều bên bờ sông Hai Nhánh, cả tổ dừng lại cột võng nghỉ. Duyệt xuống suối bắt cua cá và kiếm rau rừng. Một cậu chiến sĩ được phân công bắc gô nấu bữa ăn chiều. Đang lúi húi dưới suối, Duyệt nghe tiếng quát: - Bếp của đứa mô đây? Tau bắn chết tụi bay bây chừ. Nấu nướng chi kiểu rứa. Bây muốn kêu phản lực tới bỏ bom hả? ----- (1) NTNT: Một loại thuốc nổ mạnh. Duyệt bước lên và nhận ra trung đoàn trưởng. Anh tái mặt. Còn ông Một tay khuơ chiếc gậy hèo gạt đống củi trong bếp vừa mới bén cháy. Củi ướt quá thành thử khói úng lên thành cột. - Bụi bây lính ở đơn vị mô? Cậu chiến sĩ nấu cơm trả lời ấp úng: - Dạ thưa thủ trưởng... chúng em ở tiểu đoàn 10 đi gùi đạn. - Lính của thằng Bậu mà vậy hả... Tụi bây đi mấy đứa? Đến lúc ấy Duyệt mới bước ra từ sau tảng đá: https://thuviensach.vn - Chào thủ trưởng ạ. - Ủa thằng Duyệt hả? Mấy đứa nấu nướng cách chi mà để khói lên um sùm. Tụi bây định phá cơ quan à... - Chợt giọng ông dịu lại - Răng tụi bây nằm đây không vô chỗ đại đội công binh mà ở? - Dạ, báo cáo thủ trưởng, tụi em ở đây mai đi sớm cho mát - Duyệt đáp. Chợt ông Một bước xăm xăm lại bên chiếc ăng-gô, tự tay mở nắp: - Gạo thóc đâu mà tụi bây ăn cháo như ri? - Quản lý tiểu đoàn cấp cho có bốn lon đi ăn trong bốn ngày. Bữa tối chúng em ăn cháo, để dành gạo nấu cơm bữa mai. Ông Một nghe Duyệt trình bày chỉ chăm chăm nhìn vào chiếc ăng-gô. Trán ông nhíu lại làm cho vết sẹo trên má khẽ giật giật. Ông vỗ vai Duyệt: - Cả trung đoàn ta đều thiếu gạo chứ không riêng chi tiểu đoàn 10 mô em. Các em thông cảm cho qua... Phổ ơi! Em mở gùi xúc cho ba đứa trinh sát năm lon gạo. Cậu cần vụ béo đỏ, tóc cắt trọc, đang dựa gùi trên hòn đá đứng nghỉ, nghe thủ trưởng bảo, khẽ nhăn mặt: - Thủ trưởng gặp ai cũng cho. Mình lấy gạo mô ăn? - Chà! - Ông Một vẩy đầu gậy hèo - Lo chi em. Ta hết xin mô chẳng được. Còn hiện thời mấy đứa ni đang đói. Chắc chắn trung đoàn trưởng cũng nghe được cái tin Duyệt chiêu hồi qua đài phát thanh Huế... Có tiếng chân bước ngoài cửa hầm. Thiệu vào: https://thuviensach.vn - Anh Duyệt ơi! Dậy ăn cháo! - Gạo mô nấu cháo? - Gạo ngụy vất trên bãi, anh Hồng đi bám địch lượm. - Em để đó cho anh. Lát nữa anh mới ăn. Đợi cho tiếng chân Thiệu bước xa dần, Duyệt điềm tĩnh rút khẩu súng K.54 vẫn thường để trong bao súng treo ở đầu võng. Anh kề họng súng sát thái dương. Bóp cò!... Pháo địch dập như giã gạo vào khu vực Đồi Tranh - khe Đá Liếp. Năm trái một đợt bắn. Tiếng nổ này khói bụi chưa dứt, tiếng nổ khác đã chụp xuống. Mới đầu mọi người ngồi trong căn hầm còn nghe được tiếng đề-pa, ít phút sau, tai ù đặc chỉ còn có cách ngồi nép vào nhau để chịu trận đòn thù không phương đánh trả. Mới đầu Hồng ngồi ở mé ngoài cửa hầm nhưng hơi pháo đẩy dạt anh vào phía trong. Tiếp theo là Phưởng, Thiệu rồi tới ông Duy. Xác Duyệt được phủ bằng một tấm tăng nằm trên sạp cây đùng đình. Mỗi lúc mùi thuốc pháo càng thêm nồng nặc ngột ngạt. Đất từ trần hầm lọt xuống rơi rào rào sau một đợt pháo bắn. Căn nhà lợp lá nón trùm lên căn hầm chỉ đứng vững được không quá hai mươi phút rồi đổ sập do sức giật của một đợt pháo nổ gần. Hồng bấm đèn pin. Luồng ánh sáng phát ra mờ đục trong căn hầm càng trống trải, lạnh lẽo. Ông Duy ngồi hai tay ôm ngực. Chiếc ruột tượng may bằng vải dù hoa khoác qua vai. Sổ sách giấy tờ ông cho cả vào đó. Ít khi thấy ông rời chiếc ruột tượng. Lúc ngủ nó được làm thành chiếc gối kê đầu. - Anh Hồng! Tắt đèn pin đi - Thiệu nói. https://thuviensach.vn Thiệu có cảm giác rằng hàng trăm quả pháo đang chơi trò "cả lỗ", chỉ chực nhằm vào căn hầm có ánh đèn pin của Hồng chụp xuống. Gần một năm làm lính tiểu đoàn 10, chưa bao giờ cậu chịu một trận pháo khủng khiếp như lần này. Cậu đâm ra oán Duyệt. Bây giờ anh ta nằm bình thản phó mặc cho mọi sự trên đời sau phát súng ngắn của anh gây ra. - Không biết mấy đứa B2 ra răng? - Ông Duy phá tan bầu không khí im lặng đến căng thẳng. Hồng, một tay chống cằm, lẫn trong tiếng pháo đinh tai nhức óc, anh nghe văng vẳng như có tiếng người la. Lại một quả pháo nổ gần làm cho những cây gỗ gác kèo răng rắc. Ông Duy buột miệng kêu lên: - Chết thôi, tụi bây ơi! - Hậu cứ vậy là bị lộ rồi, anh Duy. Tôi phải qua chỗ tụi thằng Tống coi thử ra sao nghe. - Để chờ chút nữa đã. Pháo vẫn còn đang bắn - Ông Duy nói và nhìn chiếc đồng hồ Orien có dạ quang. Tính ra pháo địch đã quần nát trên khu vực của đại đội 3 suốt hai tiếng mười phút. https://thuviensach.vn MỘT NỬA ĐẠI ĐỘI Đỗ Kim Cuông www.dtv-ebook.com Chương 4 Mười hai giờ đêm, bộ đội hành quân. Một tổ đi trước gạt cây, dọn đường. Nối theo sau là hai cáng tử thương. Cùng với cái chết của Duyệt còn có Nam, chiến sĩ trung đội 2, bị sập hầm. May sao có cây gỗ gác đà do chắc chỉ làm sạt một góc hầm, bốn người úp trong hầm bị đất vùi sây sát qua loa. Vầng trăng mười tám đã treo lưng trời soi rõ cánh đồng tan nát sau trận pháo cấp tập. Cây cối bị mảnh pháo chém bổ ngả nghiêng không còn nhận ra con đường mòn quen thuộc. Vạt cây hai bên bờ suối bị pháo phát quang. Chẳng biết mái tăng che bếp đã bay đi đường nào chỉ còn trơ ra bốn cây cọc. Sườn đồi phía Tây nơi có hầm của trung đội 2 bị nặng hơn khu vực của đại đội bộ. Mái nhà bay hết, những bụi giang mây rậm là thế đều bị pháo tiện sát gốc để lộ những cửa hầm kèo tối om. Không gian tanh mùi thuốc pháo, lờm lợm. Cả đoàn người lặng im. Thỉnh thoảng mới nghe thấy tiếng lách cách của những băng đạn bị cây rừng quệt vào. Đội hình hành quân đi chậm; lâu lâu mọi người phải dừng lại, chờ người khiêng cáng đổi vai. Vào sâu trong rừng đi dưới tán cây, trời tối càng khó đi hơn. Có đoạn con đường trường xuống suối. Tiếng lội nước bì bõm dọc theo lòng khe. Ông Thọ được báo trước ra đón bộ đội ở ngoài ngã ba con đường trục lối rẽ vào hậu cứ của huyện. Một bộ phận đi chôn cất tử sĩ sang hướng khác, Hồng đã cử một tổ đi trước đào huyệt. https://thuviensach.vn Duyệt và Nam được bọc kín trong hai tấm tăng lớn. Họ được chôn trong một khoảng rừng quang đãng "do" mấy trái bom Mỹ thả từ dạo Tết Mậu Thân. Ở đấy đất mềm hơn và cao, tránh được những cơn lũ, cơn mưa dầm kéo dài hàng tháng ở miền này. Hố huyệt mới đào sâu được chừng nửa mét. Toán người đến sau bỏ súng xuống đào thay cho tổ kia lên nghỉ. Chiếc xẻng Mỹ trong tay Cường nóng bỏng, nhớp nháp mồ hôi. Mùi đất hăng ngái. Cường vừa đào vừa nghĩ tới Nam, người bạn thân của cậu, nước mắt ứa ra không sao kìm lại được. Cả đại đội 3 đều gọi Nam bằng cái tên Nam Mực để phân biệt với hai cậu Nam khác trong đại đội có biệt danh là Nam Phở, Nam Rỗ. Tên gọi ấy gắn với nghề nghiệp của gia đình Nam, chuyên sản xuất mực viết cho cả làng. Cùng học phổ thông cấp III với Cường, nhập ngũ vào chiến trường, Nam là đứa thứ bảy hy sinh sau Thắng Hiển, Tí Bẹp, Thành, Chiến Kỳ, Bá, Nghi. Ở cùng trong một tiểu đoàn, nhưng lâu lâu Cường mới được gặp một người bạn học. Thực ra ngày còn đi học, Cường không ưa Nam Mực. Nó hay diện bảnh làm dáng trước đám con gái. Và mỗi khi chơi đáo, thằng Nam hay "chọi nhảy", thường đấy là lý do để gây ra những cuộc cãi lộn trong đám trẻ. Nó là đứa già mồm cãi nhất trong những trận đá bóng, chỉ thiếu nước đấm nhau sứt đầu, mẻ trán vì một cú sút. Cột gôn là đống sách vở hoặc hòn gạch. Những cú sút hiểm hóc của hàng tiền đạo mà Cường là một mũi nhọn khó thể phân định trái bóng trúng cột mô-tô hay vào góc chết. Nam Mực thủ môn và thủ cả vai cãi... Giặc Mỹ ném bom sập cầu Bo và tàn phá nhiều khu nhà dân trong thị xã. Đám học trò cấp III phải chuyển sang học tối. Chín giờ tan lớp. Cái mùi hoa sữa trải dọc theo con đường Lê Lợi, Trưng Trắc đeo đẳng đám học trò giữa lúc bụng đói. Những lớp học buổi tối không trụ được lâu. Máy bay Mỹ ném bom vào thị xã không kể giờ giấc, mưa gió. Trường cấp III được dời về một vùng thôn quê hẻo lánh. Các cậu học trò lớp 10 vừa muốn làm https://thuviensach.vn người lớn trước đám trẻ con nhà quê, và trước các cô bạn gái cùng lớp mới qua kỳ nghỉ hè chợt lớn phổng phao ra dáng một thiếu nữ. Nhưng các cậu cũng chưa muốn dứt bỏ tuổi thơ một cách dễ dãi. Đi trọ học trong nhà dân, ở thôn Thắng Cựu, đêm đêm vẫn say với ván đáo lỗ đánh dưới ánh sáng của bốn ngọn đèn "Hoa Kỳ" nhảy múa. Reo như vỡ chợ khi cặp "tan đôi", "tan ba" bị đánh bung ra dưới sức quật ngã của đồng xu cái. Chỉ khi nào đầu ngõ con chó vàng của nhà ông Xứng sủa vang, nghe tiếng guốc mộc gõ xuống nền gạch của ông giáo chủ nhiệm đi kiểm tra sự học của đám học trò, cả lũ mới cầm đèn ù té nhảy lên giường, ngồi vào bàn học i a hoặc vẽ nhăng vẽ cuội các hình thù trong cuốn vở nháp. Chao ôi! Những lá đơn xin nhập ngũ vào miền Nam chiến đấu viết bằng máu của tuổi mười sáu. Anh trung úy thị đội phó cầm đơn, vừa giải thích luật nghĩa vụ quân sự vừa rút khăn lau mùi xoa hỉ mũi che giấu sự xúc động. Buổi chiều tháng 6, đám học trò phổ thông giã từ bạn bè, cha mẹ lên đường. Nhưng đôi mắt đỏ hoe. Đoàn tân binh đi trong ánh hoàng hôn của buổi chiều tà, suốt dọc theo con đường với những dãy phố hoang tàn, trơ trụi, các bức tường gạch đã bị bom Mỹ ném sập. Ngôi nhà thờ tái xám lừng lững hai ngọn tháp nhọn chĩa lên nền trời. Nhà thờ cũng bị bom Mỹ ném trúng phòng thay áo của Đức cha. Cây cầu phao dập dềnh trên mặt sông Trà Lý đang vào mùa con nước lớn. Cách đấy không xa là cây cầu sáu nhịp mười hai vai cong cong như một vành lược bị chặt gãy khúc giữa đứng chơ vơ. Rất xa, phía Nam Định vọng tiếng bom rền. Chiến tranh đã bốn năm loang ra trên miền Bắc. Đám trẻ tự coi mình là những người lính chậm trễ. Những lúc rảnh rỗi chỉ có hai đứa, Cường và Nam Mực thường nhớ tới những kỷ niệm của tuổi học trò. Cái ngây thơ và nồng nhiệt, cái xấu và cái tốt của tuổi trẻ cứ đan quyện vào nhau, hiện lên thực đáng yêu. Nam Mực làm công vụ cho tiểu đoàn, sau về trinh sát. Dũng cảm, mưu mẹo khi bám địch. Chỉ tội hơi gàn. https://thuviensach.vn Chiều qua hai đứa đói vàng mắt, đi bám địch về còn cố leo thác nước kiếm thêm ít môn vót. Con suối đá nước lắp xắp quá mắt cá chân. Lâu lâu mới gặp một vài vũng sâu. - Cường! - Thằng Nam hơi hếch nòng khẩu B.40 đã có đạn lên cao. Ước gì giờ có nồi cơm nóng và đĩa rau muống chấm tương nhỉ. Mà thôi, ăn muối trắng cũng được. Eo ôi, tao nói mà nước dãi cứ tứa ra. Mày có thèm không Cường? Bây giờ thằng Nam đã hy sinh rồi. Thằng Sơn lên Hang Đá không biết, thằng Tùng không biết. Ai ngờ đêm nay chỉ có một mình Cường đi chôn Nam Mực. Mồ hôi và nước mắt cứ quyện lẫn vào nhau rơi xuống mặt, xuống cổ Cường. Nhát cuốc bổ vào một hòn đá tóe lửa, Cường ngẩng lên. - Em khóc hả? - Hồng đến bên Cường từ lúc nào cầm lấy chiếc xẻng - Đừng khóc em ạ. Chúng ta sẽ trả thù cho Nam. Thi hài Nam và Duyệt được đặt xuống hai chiếc hố. Lớp đất đào xuống sâu ẩm mát. Từng đoạn cây ngắn, cành lá trùm phủ lên thân thể họ. Ở một đầu mộ, ông Thọ đứng cạnh ông Duy. Một người cao, một người thấp. Nước da ông Thọ ở hầm lâu ngày trắng xanh dưới ánh trăng trong vắt. Ông mặc bộ đồ bà ba màu lá cây, ngang vai cũng khoác một chiếc ruột tượng may bằng dù hoa đựng sổ sách, tài liệu. Bộ đội đứng vòng quanh, không gian im ắng đến dễ sợ. Tiếng pháo giội xuống hậu cứ đại đội 3 đã dứt lâu rồi. Cả tiếng tụi lính ngụy gác trên mỏm đồi Chóp Nón cũng câm bặt. Cái âm thanh duy nhất để người ta còn biết đang ở cận gần địch là năm ba phút một lần thằng lính gác trên đồi Chóp Nón gõ vào chiếc ống loong, hoặc giả cho đỡ buồn ngủ, hoặc giả để báo rằng hắn vẫn còn thức và đang ngồi gác ở chỗ này. - Các đồng chí ạ - Ông Thọ phá tan bầu không khí im lặng một lát - Huyện ủy cũng có lỗi với các đồng chí... Các đồng chí cứ trách tôi đi. https://thuviensach.vn Từng ấy con người đang trầm mặc cúi đầu ngước lên nhìn ông bối rối... Gương mặt của người bí thư huyện ủy già đau khổ. Ông gục xuống, mái tóc bạc trắng. *** Khu hầm cũ của đơn vị biệt động huyện chật, không đủ chỗ mắc võng. Một số chiến sĩ của đại đội 3 phải mắc võng nằm trên hầm. Cường và Thiệu chưa ngủ. Hình như ở dưới góc cây đầu hầm đằng kia, anh Hồng cũng chưa ngủ được. Cả hai đứa đều nằm im và chờ đợi. Không ai biết được ý đồ của Cường và Thiệu đang lăm le định thực hiện một "phi vụ". Chúng chỉ chờ cho mọi người ngủ hết. Người nôn nóng hơn cả là Thiệu. Nó đã định kéo Cường đi ngay từ lúc mắc xong hai chiếc võng và cố ý tuồn vào võng chiếc gùi: khẩu súng AK trùm lên trên bằng mảnh vải chăn. Không để ý dễ nhầm tưởng trên võng có người đang nằm ngủ. Khôn ngoan hơn, trong lúc dọn căn hầm ngoài chỗ của ông Duy, Thiệu còn dành để một chỗ cho anh Hồng. Hồng đi chôn tử sĩ về không chịu nằm hầm mà bắt Phưởng xuống nằm đó để tiện việc theo dõi bệnh tình cho thủ trưởng tiểu đoàn. Anh lên trên mặt hầm chọn cây mắc võng. Có lẽ đã quá hai giờ sáng. Ở một gốc cây, con tắc kè gióng giả kêu than năm tiếng. Trong lúc thu xếp chỗ ở mới, vốn là khu hậu cứ cũ của huyện đội, vô tình Thiệu đã phát hiện ra một cái kho bí mật. Thằng Thiệu mừng rơn khi chính tay nó khi lần ra cửa hầm, tìm thấy trong đống đạn B.40, B.41 một chiếc bao cát đựng bốn năm lon sữa "Ông Thọ". Thằng Thiệu đã định lấy ngay đem về nhưng nghĩ sao lại thôi. Nó ngụy trang lại cửa hầm như cũ và tìm gặp Cường. Hai đứa kéo nhau ra một chỗ để bàn bạc. Thoạt nghe, Cường cũng mừng. Đều đói như nhau, đều khao khát thèm muốn như nhau cả. Bữa cháo chiều coi như đi tong rồi. Từ lúc quả pháo điểm nổ vào cứ, mọi người đều vội vàng chui xuống hầm. Chiếc soong nhôm Liên Xô, mảnh pháo xé nát. https://thuviensach.vn Hai đứa chỉ chờ cho mọi người an giấc. Nhưng anh Hồng vẫn chưa chịu ngủ. Anh trằn người trên chiếc võng nilon quay lưng về phía Thiệu và Cường. Không kiên gan được, thằng Thiệu quờ tay sang véo vào đùi thằng Cường một cái. Không một tiếng động nhỏ. Hai cái bóng luồn nhanh qua thân cây giang đổ lửng chắn ngang con đường mòn nhỏ dẫn ra ngoài hố xí. Bốn mũi bàn chân lách giữa đám lá cây khô, bàn tay gạt nhẹ những cành cây nhỏ xòe ra chặn lối, Thiệu đi trước Cường bám sát theo sau. Thỉnh thoảng Thiệu nhẹ nhàng nhắc những cọng lá mây khô đầy gai để sang cạnh đường. - Hay là thôi mày? - Cường rụt rè. - Sợ à? - Thiệu quay lại ngạc nhiên - Sợ đếch gì? - Ông Duy, ông Hồng biết, trị cho bạc máu. Tụi mình đã đi ở nhờ nhà người ta lại đi ăn cắp của họ. - Ôi dào! Thủ trưởng cũng đói, lính cũng đói. Trị cái nỗi gì. - Nhưng biết đâu mấy hộp sữa họ cất dành cho thương binh. - Binh với biếc chi. Làm tới đi Cường. - Giọng Thiệu quả quyết. Nó lò dò lách chân qua đám gai mây. - Thôi đừng, Thiệu. Tao nghĩ rồi. Tụi mình không nên làm thế. - Ô hay. Mày nhát như thỏ ấy. Biết vậy tao chẳng nói với mày cho xong. - Mày nói với ai cũng vậy thôi. Tao cũng đói, mày cũng đói. Anh em mình đều đói cả. Nhưng miếng ăn là miếng nhục mày ạ. Thèm vào. - Được thôi, - Thiệu tặc lưỡi - Mày sợ thì mày về đi. Tao lấy tao chịu. Mày coi như là không biết. https://thuviensach.vn - Không nên, Thiệu ạ. - Cường nói dứt khoát - Hãy nghe tao. Chẳng no béo gì. Nhưng mấy đứa bên huyện đội lại đồn um lên lính đại đội 3 ăn cắp. Danh dự chẳng phải của riêng mày hoặc riêng tao mà là của cả đại đội. Ráng chịu, mai tao đi đồng bằng với anh Hồng, đi lọt được sẽ có ối gạo. Tao sẽ cho mày ăn một bữa lòi kèn. Cường lùi lũi quay trở lại. Thằng Thiệu nhìn cửa kho khuất sau bụi mây, chỉ còn cách nó không đầy hai mét, vừa tiếc rẻ, vừa hậm hực với Cường. Chần chừ giây lát, nó quay ngoắt lại bước theo bạn. Như những con mèo rừng, hai đứa leo lên võng nằm không một tiếng động. Chúng nó đã có thể cựa mình trong chiếc võng bạt và đưa tay gỡ đất dính dưới bàn chân. Tuyệt nhiên không đứa nào nói với đứa nào một câu. Ở phía bên kia bờ suối, một con tắc kè khác buồn bã kêu than. Cường đếm được sáu tiếng. Chẳng lẽ ngày mai mưa? Đạp rừng trời mưa là khổ nhất. Cường nằm ghếch đầu lên một thành võng, mắt lơ đãng nhìn ánh trăng giải vàng ngoài bãi trắng. https://thuviensach.vn MỘT NỬA ĐẠI ĐỘI Đỗ Kim Cuông www.dtv-ebook.com Chương 5 Họ đi sâu vào cánh rừng còn ướt đẫm sương đêm, nhằm theo hướng Đông Bắc. Lớp sương mù chưa tan và những dãy mây trắng trùm phủ đỉnh rừng ở dãy Hòn Ngang, Một Mái. Lá cỏ tranh sắc cứa vào những bắp chân trần ran rát. Đường mới đạp lần đầu, người đi đầu là khổ nhất. Vừa phải định hướng cho trúng, vừa phải luồn lách tránh cây rừng. Có lúc luồn qua những bụi giang lớn, thân cây nằm ngả nghiêng đổ rạp trên mặt đất. Có lúc đội hình phải dừng lại vừa nghe ngóng, vừa quan sát. Tất cả có bảy người, Hồng chia ra làm hai tổ. Tổ đi đầu gồm bốn người do Hồng trực tiếp nắm, Cường giữ B.40. Tổ thứ hai có một chiến sĩ của trung đội 2 và thêm hai người của bên đường dây thành phố. Họ có nhiệm vụ đi với đội đạp đường của Hồng đem thư của ông Thọ về đồng bằng và chuyển tin tức ở dưới đó lên cho huyện và thành ủy. Hai chiến sĩ đường dây thành phố là Ngọc Anh và Tân. Hồng quen biết cả hai. Ngọc Anh đã nhiều lần đưa Hồng cùng với đại đội của anh về đánh ở Phú Ổ và chợ Văn Xá. Còn Tân là anh Thùy, cô gái đội trưởng đường dây thành phố hiện đang nằm ở dưới đồng bằng. Lúc Hồng giao nhiệm vụ cho toàn đội và hợp đồng tác chiến khi gặp địch ở dọc đường, Ngọc Anh chỉ ngồi tủm tỉm cười. Hồng biết nhưng giả đò ngó lơ. Anh lo cho những ngày đạp rừng sắp tới. Nhác trông qua cũng nhận ra hai sắc áo lính. Những người bộ đội mặc áo vải ga-ba-đin xanh dày, quần đùi rộng màu cỏ úa. Ngọc Anh và Tân mặc áo may bằng thứ vải xanh thẫm pha nilon quần đùi ống hẹp gọn, may bằng thứ vải Nhật. Họ quàng sau lưng khẩu AK báng xếp kiểu súng cánh bộ binh thường ao ước. Nếu có, chỉ trang bị cho những người lính trinh sát. Hồng https://thuviensach.vn bắt tất cả đều phải đeo xanh-tuya-rông có băng đạn, lựu đạn, thủ pháo... nhảy trước mặt anh. Anh nhắc Cường cột cho chắc mấy quả đạn B.40 trên giá. Từ lúc bốn giờ sáng, những người đi làm nhiệm vụ đã được đánh thức và lót dạ bằng soong cháo gạo của cơ quan huyện ủy đãi. Chị Hoa còn gói theo cho họ một bọc bắp bung nhừ giao cho Ngọc Anh giữ làm bữa ăn chung cho cả buổi chiều. Chẳng biết từ bao giờ, cánh bộ đội chủ lực quân khu thường gọi bộ đội trung đoàn 5 là "lính quần đùi". Ít thấy trong tư trang của người chiến sĩ ở đây có đến hai chiếc quần dài. Hai chiếc là thừa. Chiếc quần dài chỉ được dùng trong những trường hợp ban đêm khi đi ngủ, mặc cho khỏi bị muỗi a nô-phen đốt, hoặc khi người chiến sĩ lên sơn sốt mặc ấm đôi chân. Còn ở tuyến giáp ranh, suốt ngày diện quần đùi áo lính xắn tay: đi cảnh giới, đi bám địch, đi đồng bằng đều tiện lợi. Rừng giáp ranh Phong Quảng - Hương Trà nhiều mây giang, cây gai... dễ mắc quần áo và gây ra nhiều tiếng động. Người chiến sĩ với đôi chân trần trở thành một hình ảnh quen thuộc. Quen đến nỗi nó trở thành một ý niệm để phân biệt ta với địch khi hai bên gặp nhau bất chợt giữa rừng lúc chưa nhận ra nhau một cách chính xác. Ngay đến tư lệnh quân khu, trung đoàn trưởng xuống các đơn vị, bắt đầu vượt qua tuyến sông Bồ cũng phải đánh quần đùi để tránh xảy ra nhầm lẫn đáng tiếc. Tiếp đến là giã từ cái mũ cứng. "Cái thứ ni tụi bây đội về giáp ranh chỉ tổ xơi đạn của mấy đứa đi cảnh giới". Mấy anh cán bộ tiểu đội, trung đội đi nhận quân bảo mấy cậu tân binh. Chiếc màn cũng vất. Giường chiếu đâu mà mắc màn? Chiếc chăn xé làm hai mảnh. Một mảnh đắp một mảnh may chiếc gùi vải thay thế cho chiếc ba lô con cóc lắm dây nhợ chỉ tổ hay mắc vào cây rừng. Chỉ còn lại chiếc quai ba lô sau hơn ba tháng đeo trên vai ẩm mồ hôi là còn thủy chung với anh để bắt đầu nhập cuộc đời lính sống ở vùng giáp ranh. Tiếng nói của họ cũng nhỏ đi và hình như ai cũng trở nên ít nói, trừ lúc đêm khi họ đã https://thuviensach.vn chui vào căn hầm leo lên võng và biết chắc chung quanh đêm nay không có địch. Tất cả những quy ước trên đây đã trở thành điều lệnh bất thành văn của những người lính chiến đấu ở vùng giáp ranh. Người đi trước bảo cho người đi sau; cứ vậy lớp này đến lớp khác. ... Hồng đi sau tổ bám địch. Đi được khoảng mươi bước anh lại bẻ một cành cây làm dấu. Con đường các anh đang mở hôm nay biết đâu sẽ là một con đường mới cho những ngày tới khi con đường trục cũ cắt băng qua dốc Đu, dốc Cát, đang bị cứ điểm của địch đóng ven Hòn Vượn và đồi Chóp Nón khống chế... Lâu lâu lại bắt gặp một con đường nhỏ cắt ngang hướng đi của đội đạp rừng. Đường của dân đi củi xưa kia, hay đường của thám báo Mỹ - ngụy? Đôi khi họ còn gặp những hố bom, hố pháo. Trên những bờ đất còn in rõ những dấu giày răng chó của tụi lính thám báo chen giữa những vết chân thú rừng để lại. Vượt qua một đoạn đường, ngược theo con suối nhỏ họ bắt gặp một triền đồi tranh cao ngang thắt lưng. Hồng ra dấu cho tổ đi đầu dừng lại quan sát. Nắng sớm giải vàng trên chỏm rừng già nơi đỉnh đồi. Và kia... một đàn hươu ước đến hàng chục con đang gặm cỏ, và đùa giỡn nhau. Những cặp sừng cao lúc lắc thấp thoáng trong đám lá tranh che khuất khoảng bụng. Cường giơ tay chỉ cho Hồng. Anh khẽ gật đầu tỏ ý đã phát hiện ra đàn hươu. Ánh mắt của những người lính thèm thuồng. Ước gì họ được bắn. Chỉ một phát thôi, một con hươu sẽ nộp mạng. Vài chục con người sẽ được bữa thịt toái loái. Ở trên một chạc cây cao, ngay trên đầu lũ hươu là một đàn vẹt xanh đông tới hàng trăm con kêu choe chóe tranh nhau ăn thứ quả rừng. Bất chợt, một tiếng hươu tác lên hoảng hốt. Cả bầy hươu đang ham vui cuống cuồng tháo chạy lên mỏm đồi, biến mất sau vạt rừng xanh. Đàn vẹt thấy động bay quáng quàng rít lên những tiếng lảnh lót kéo nhau bay về ngả Hòn Ngang. https://thuviensach.vn Phút chốc sườn đồi tranh trở lại im ắng như chưa có nơi đây cảnh sống của bầy thú hoang dã. Chỉ còn lại sự tĩnh lặng thường gặp trong chiến tranh giữa hai đợt ngưng tiếng nổ và những hố pháo, hố bom đỏ lòm mà lớp cỏ tranh chưa kịp phủ kín che đi vết thương của rừng. Từng người một lặng lẽ xách súng vượt qua bãi tranh. Mỗi người phải bẻ một cành cây che lên đầu, lên lưng. Họ như một cụm cây nhỏ tiến dần từng bước qua suốt quãng đường hơn trăm mét. Bước chân cuối cùng của người bên kia lọt hẳn vào vạt rừng xanh thì người bên này mới xuất phát. Hồng đi được khoảng hai phần ba quãng đường, có tiếng máy bay trinh sát vọng lại rõ dần, anh đành phải ngồi nguyên tại chỗ quan sát. Lúc ấy, Hồng mới nhận ra các anh đang làm một việc cực kỳ nguy hiểm. Cả đội hình đang giơ lưng ra trước mắt tụi lính ở Hòn Vượn. Chỉ bằng mắt thường cũng thấy được những thằng lính nhỏ bằng ngón tay đi lại trên đỉnh đồi đã bị máy xúc, máy ủi cày lên đỏ ối. Bao quanh chân Hòn Vượn một tuyến đường xe đã mở xong nối từ đường chiến lược chạy vòng xoáy trôn ốc leo dần lên tới đỉnh. Những chiếc xe GMC phủ bạt kín mít, từng tốp hai chiếc một bám đuôi nhau lầm lũi đi trên đường. Trên dãy Hòn Dài, dốc Đu, những đơn vị lính ngụy đóng dã ngoại, nhà bạt mọc san sát. Phải mất gần nửa giờ, toàn bộ đội hình của tổ đạp đường mới vượt qua khỏi bãi tranh trống trải. Họ tiến vào một khe đá hiểm trở. Dòng suối nhỏ len lách qua các kẽ đá rêu phủ xanh trơn nhẫy. Lòng khe hẹp, dốc. Từng chặn lại bắt gặp một hố nước sâu. Hồng ra hiệu cho tổ đi đầu dừng lại nghỉ. Ngồi một lát, anh cầm khẩu AK lần dọc theo con suối. - Cho tui đi với anh Hồng! - Ngọc Anh nài. Hồng quay lại vẫy tay. Ngọc Anh chạy dấn thêm mấy bước cho kịp Hồng. - Chuyến ni về đồng bằng anh có định tìm gặp chị Thùy không anh Hồng? https://thuviensach.vn - Có việc chi mà phải gặp? - Anh xạo. Tui nói lại chuyện ni với chị Thùy anh chết nghe - Ngọc Anh cười tinh quái, nói một cách thiệt thà - Tui cầm thư của chú Thọ gửi chị Thùy đây. Tui sẽ đưa anh đi tìm chị Thùy nghe. Hồng giả bộ im lặng, quan sát những hố nước dọc ven suối có những đàn cá xanh chạy loang loáng dưới đó. Thỉnh thoảng có con lại chìa ra cái bụng trắng lóng lánh. Thực ra, chuyện đồn đại về mối quan hệ giữa Hồng và O Thùy đường dây đã loang ra lâu rồi trong đám chiến sĩ đại đội 3 và cả cánh bên huyện. Dù Hồng và Thùy cố bưng bít, giấu kín tình cảm của họ, nhưng tình yêu tựa như một thứ hương thơm, không màu sắc, không sờ thấy nhưng hương vị của nó cứ loang ra mãi, ai cũng cảm nhận được. Chuyện của Hồng và Thùy đã trở thành đầu đề trêu chọc của cánh cán bộ và chiến sĩ đại đội 3, nếu có dịp; và cả các cô các cậu bên huyện ủy, huyện đội trong những chuyến đi đồng bằng. Có lẽ duy nhất người không thích nghe câu chuyện đàm tiếu về Hồng và Thùy là Tư, đội phó biệt động huyện. Anh ta "đeo" Thùy hai năm nay. Hàng chục lá thư cùng với sữa, đường, kẹo nu-ga và cả những lọ nước hoa Pháp xinh xinh Tư gửi sang cho Thùy đều bị cô trả lại một cách không thương tiếc. Đã có những tin đồn xấu cho Thùy, dạo cô đi điều trị ở bệnh xá tỉnh ba tháng. Cô bỏ ngoài tai. Cô biết tin ấy từ đâu ra. Và việc Thùy trở thành huyện ủy viên kiêm đội trưởng đội biệt động và đường dây phụ trách cánh Bắc Huế dường như xóa sạch những tin đồn bậy bạ. Tư càng cay đắng nhìn cuộc tình đang diễn ra giữa một cô cán bộ địa phương với một anh chàng bộ đội chủ lực. Riêng Hồng, cho đến bây giờ anh cũng chưa tự lý giải được vì sao anh lại yêu Thùy. Anh chỉ biết một điều rằng cuộc đời anh từ nay không thể thiếu được cô. Dầu cô chưa phải là người con gái đẹp nhất trong số những cô gái anh quen biết suốt năm năm nay trên các miền đất Phú Vang, Phú Lộc, Hương Thủy, Quảng Điền... Ngày ấy, không phải trái tim non trẻ của https://thuviensach.vn một chàng trai mười tám đôi mươi khờ khạo và thiếu nhạy cảm với những cái nhìn đưa đón của các cô. Anh chỉ quan tâm có một điều duy nhất: chuẩn bị cho những trận chiến đấu ác liệt, anh nghĩ vậy. Số phận của con người từng giờ từng phút đùa giỡn với cái chết. Qua từng trận đánh Hồng đã trở thành một người lính từng trải, dày dạn chiến tranh. Anh chấp nhận sự hy sinh. Không hoảng sợ và rất tỉnh táo đề phòng nếu thấy rằng sự hy sinh là không cần thiết. Đạn biết tránh người chăng? Lớn nhỏ Hồng đã tham gia trên bốn chục trận. Anh chỉ mới bị thương nhẹ một lần vào bắp đùi, mảnh cối 61 của địch bắn phản kích ở thành phố Huế mùa Xuân 1968. Trong khi các lớp chiến sĩ kế tiếp nhau ngã xuống tô thắm lá cờ chiến công của tiểu đoàn. Hồng được tặng thưởng hai Huân chương chiến công. Một trận chống càn ở Dưỡng Mông, anh đã bắn cháy một xe tăng, một trận nữa, anh đã bắn chìm tàu chiến trên sông Hương. Anh cứ bình thản diễu qua diễu lại trước cái chết. Bom ném Vân Dương khẩu ĐKZ gãy nòng, cả tiểu đội hy sinh bốn, bị thương hai, Hồng chui lên từ trong đất thấm máu những người bạn và chỉ kịp lượm khẩu AK gãy báng nhả đạn vào bóng áo lính mặc đồ rằn ri theo xe tăng đang tràn lên chiếm làng. Sau đợt hai Mậu Thân 1968, trung đội hỏa lực ĐKZ còn lại vừa đúng năm người, cả đại đội hơn ba chục tay súng đưa nhau vượt phá Tam Giang ngược lên xanh. Yêu đương làm gì cho thêm bận bịu, nặng gánh! Mong sao mình đừng trở thành một kẻ hèn kém, hoàn thành nhiệm vụ và còn sống để có một ngày được trở về nhìn lại quê hương. Hồng chỉ mong có thế, cố giữ như thế và ngấm ngầm thực hiện một lối sống "phi tình yêu", trước sự tán tỉnh của các cô gái và sự trêu chọc của bạn bè. Cho đến lúc gặp Thùy, sự cố gắng ấy đã sụp đổ. Ấy là một buổi chiều, ban chỉ huy đại đội 3 được huyện ủy mời sang họp. Anh Để, đại đội trưởng sốt, chỉ có một mình Hồng đi cùng cậu liên lạc. Ông Thọ yêu cầu bộ đội hỗ trợ cho địa phương một trung đội đi diệt ác phá kìm ở thôn Phú Ổ. Hồng hơi ngạc nhiên khi đồng chí bí thư huyện ủy https://thuviensach.vn giới thiệu với anh một cô gái vóc người nhỏ nhắn, cặp mắt to và sáng, có đôi lông mày hơi rậm, sắc. Cô đang ngồi nhặt thóc trong rá gạo. Cạnh đấy là một cậu bé mặt còn non choẹt. Cậu ta nằm chèo queo trên chiếc sạp ngủ ngon lành. Cô gái sẽ có trách nhiệm thi hành bản án của huyện về trường hợp tên Thố, ác ôn. Y đã khai báo hàng loạt cơ sở bí mật ở thôn Phú Ổ và còn trực tiếp chỉ huy trung đội quân phục kích hàng đêm đón đường bộ đội và du kích về làng. Hồng ngồi im và nhận lệnh. Tuyệt nhiên chưa có một ấn tượng nào về cô gái tên Thùy cùng với cậu lính trẻ con tên là Ngọc Anh. Đêm đó, Hồng đi với trung đội 2, về Phú Ổ. Tới đầu làng, Thùy đã làm cho Hồng ngạc nhiên về khả năng chỉ huy tác chiến của cô, việc bố trí tổ chức ở các điểm. Thùy và Ngọc Anh vào nhà bắt tên ác ôn. Chỉ năm phút sau, Thố đã bị dẫn ra, hai tay trói quặt phía sau. Thùy thu được hai khẩu súng, một khẩu AR15 và một khẩu Côn. Cô còn đưa trung đội của Tống đi lấy gạo. Bữa ấy, bộ đội đại đội 3 được một phen gùi bở hơi tai. Người nào cũng cõng trên hai mươi cân gạo, ngoài ra còn đường, sữa, mì chay ông Phật, cá hộp... Lên tới bãi đá Ồ Ồ, Thùy kéo Hồng ra một góc đưa một cây thuốc Ru bi vàng và hai hộp sữa. - Em gửi anh về biếu ban chỉ huy đại đội 3 nghe. Hồng hơi ngớ người ra: - Tiền bạc đâu mà Thùy cho anh em bộ đội thế này. - Anh khỏi lo - Thùy cười và tự tay mở gùi Hồng nhét thuốc và sữa vào - Đây là quê hương em mà. Các anh mới phải chịu khổ nhiều. Hồng ngồi lặng im, mân mê điếu thuốc lá được giấu đốm lửa đỏ rất khéo trong lòng bàn tay. https://thuviensach.vn - Em nghe mấy đứa biểu anh Hồng ghét con gái tụi em lắm phải không? Hồng thấy nóng mặt, chối đây đẩy: - Đâu có, đâu có. Mấy o xạo đó... Anh quen biết Thùy từ dạo ấy. Hai người gặp nhau trong những chuyến đi đồng bằng, hoặc sang liên hệ phối hợp công tác. Nhưng Thùy thường phải đi công tác luôn. Nhiệm vụ và công việc của cô là bám cơ sở. Có khi cô ở dưới làng một vài tháng trong những căn hầm bí mật, có khi vào ở hẳn trong Huế. Chỉ khi nào cần lên họp, báo cáo tình hình hoặc những tháng mùa mưa, hầm bí mật ngập nước, không thể trụ bám nổi, Thùy mới lên ở căn cứ trên xanh, học tập chỉnh huấn bồi dưỡng sức khỏe để chuẩn bị cho mùa khô sau. Đã hai tháng nay, Thùy xuống "làng" bám hầm bí mật. Hồng chưa được gặp lại. Anh muốn tự mình đưa bộ đội mở một con đường mới đột về đồng bằng. Ngoài việc cứu đói cho bộ đội và cán bộ huyện, xã anh còn có ước muốn được gặp Thùy. ... Hồng và Ngọc Anh vớ bở. Vũng nước sâu chỉ quá đầu gối đông đặc đàn cá xanh. Ngọc Anh quay trở lại kéo cả tổ lên vây bắt cá. Hồng ngược dốc trèo lên gặp một con đường nhỏ. Cành cây khô, gai mây đổ rạp chặn lối. Đi thêm đoạn nữa, anh tới một vạt đất rộng có ba bốn căn hầm. Mưa nắng lâu ngày đất đắp mặt hầm đã bị sụp lở. Dưới gốc cây đinh lăng, có ba hòn đá đen nhẻm ám khói. Vô số những con kỳ nhông, có con to bằng bắp tay. Đàn kỳ nhông nghe tiếng chân người bước tới không hề tỏ ra sợ hãi. Chúng đứng lên những mô đất, nép mình sau tảng đá giương mắt và bộ gai lởm chởm trên sống lưng sù sì nhìn anh chăm chú. Anh nhặt được ở dưới bụi gai mây chiếc xẻng, cán đã mục. https://thuviensach.vn Hồng lấy tấm bản đồ vùng Bắc Huế, tỷ lệ 1:10.000 và chiếc địa bàn Mỹ để xác định tọa độ... Nghĩa là xưa kia nơi đây, những người cán bộ địa phương đã từng chọn khe Đá Liếp làm hậu cứ? Chẳng lẽ con đường đưa họ về đồng bằng sẽ băng sau lưng phía Bắc dãy đồi Một Mái? https://thuviensach.vn MỘT NỬA ĐẠI ĐỘI Đỗ Kim Cuông www.dtv-ebook.com Chương 6 Cả đội dừng nghỉ đêm ở cạnh một khe nước mọc toàn cây dứa dại. Cường lượm được chiếc mũ sắt còn mới trong một bãi ngụy cũ. Chiếc mũ biến thành chiếc soong kho cá và nấu canh mộc nhĩ. Nhấm nháp mấy hạt ngô bung với mấy con khô lạt muối, Tân kêu nhức đầu và leo lên võng đi nằm sớm. Năm người lính đại đội 3 và Ngọc Anh chén sạch bay chỗ ngô bung và soong cá kho. Lâu lắm, họ mới có được bữa ăn khoái khẩu, tuy bụng vẫn còn thòm thèm. - Chừ mà được mấy ống mì chay nấu với cá hộp anh Hồng nhỉ? Ngọc Anh tặc lưỡi sau khi mút chiếc đầu cá cuối cùng. Cậu cầm tấm lá môn vừa trải ra làm đĩa đựng cá và nắm đũa làm bằng cọng lá nón vất tất cả xuống suối. - Tối mai ra thấu đường chiến lược, về được làng tao sẽ cho tụi bây ăn sướng miệng mì chay. Hồng cao hứng hứa trước mặt những người lính mặc dù có người ngồi đây chưa từng trông thấy ống mì chay ông Phật bao giờ. Ngọc Anh cũng trổ tài ba hoa: - Còn tôi xin hứa với các bạn sẽ chiêu đãi một bữa mè xửng Huế, hút thuốc Ru-by. https://thuviensach.vn - Cả trà nữa chứ - Hồng nhắc. - Dạ, cả trà. Trà Blao ướp hoa sói hẳn hoi. Chiều nay, cả đội lên sườn gò cao. Mọi người đều đã nhìn thấy dãy đất đồng bằng hiện ra sau một hõm núi. Có lẽ đó là làng Văn Xá Thượng. Dãy đồi trọc ngăn cách với đồng bằng kéo dài tới sát sông Bồ, ở một mỏm ven sông thấy thấp thoáng có bóng nhà bạt của tụi lính ngụy. Phía bên sườn Bắc đồi Một Mái rõ ràng là tụi địch nới lỏng hơn sườn phía Nam, tuy nhiên, để ra tới dãy đồi trọc cửa rừng, họ còn phải đi khoảng bốn cây số giữa một thung lũng núi mịt mờ. Ai biết điều gì sẽ chờ đón họ trên đường này ngày mai và cả ở sườn đồi phía đông dãy đồi trọc. Mỗi gương mặt biểu hiện một dáng nét khác nhau nhưng đều thấm sự mỏi mệt sau một ngày trời cắt rừng. Hồng là người đứng lên trước tiên mở gùi lấy võng ra cột. Những ráng đỏ hoàng hôn lụi tắt dần trên nền trời phía Tây. Lấp lánh ngôi sao Hôm trên đầu núi Một Mái. Như thể có một tấm màn nhung đang phủ lên cánh rừng non, những cây tràm, cây thanh hao, dứa dại nhòa dần rồi tan loãng vào đêm. Để lại trên nền đất vô số ánh lân tinh phát ra từ những khúc củi mục, tiếng con suối chảy róc rách, tiếng cá quẫy và xuyên qua lớp lá cây rừng thưa thớt là một dàn sao trời sáng lạnh. Rất gần, vọng lại tiếng nổ đầu nòng của trận địa pháo Tứ Hạ. Lát sau tiếng đạn pháo nổ thành dây phía bên kia dãy núi. Hồng đoán: tụi ngụy lại tiếp tục choảng pháo vào khu vực hậu cứ đại đội 3 đêm qua. Ngày hôm sau tụi thám báo trên đồi Chóp Nón thế nào chẳng xuống để kiểm tra khu vực pháo bắn. Những cọng lá môn vót, môn thục, những hầm hào bị sụt lở, con đường mòn sẽ là chứng tích xác nhận cho một căn cứ của Việt cộng. Mươi phút sau, trận địa pháo Tứ Hạ lại bắn. Lần này tiếng nổ lại kéo lên xa, nghe như mạn địa đạo sông Bồ. Bây giờ lại thêm một trận địa pháo trên Hòn Vượn. Với tầm hiểu biết của một người lính chiến kỳ cựu, bằng việc địch tăng cường tuyến phòng thủ cả binh lực và hỏa lực, tăng cường càn quét https://thuviensach.vn miền Tây - Hồng nghĩ - mặt trận Tân Bắc Huế đang bước vào một thời kỳ khó khăn ác liệt. Những năm trước Mậu Thân, dầu sao địch chỉ mới tập trung giữ các đô thị, các điểm có ý nghĩa chiến lược và đánh phá ven thành phố, vùng đồng bằng đông dân cư và đặc biệt là cố gắng giữ cho được trục đường giao thông chiến lược số 1. Còn cả một vùng nông thôn rộng lớn trải dài trên sáu huyện Phong, Quảng, Hương Trà, Hương Thủy, Phú Vang, Phú Lộc địch không kiểm soát nổi, bỏ ngỏ cho lực lượng vũ trang giải phóng làm chủ cả đêm và ngày. Lâu lâu mới có một trận càn, còn chủ yếu địch dùng hỏa lực pháo binh, máy bay khống chế. Nhưng rồi chính tụi Mỹ và ngụy đã nhận ra những sai sót không thể tha thứ về việc thả lỏng vùng nông thôn đồng bằng. Bài học rút ra từ cuộc tấn công và nổi dậy của quân giải phóng và đồng bào nổ ra vào mùa Xuân 1968. Chúng bừng tỉnh khi phải tháo chạy vào cố thủ trong khu Mang Cá và phía Nam Huế. Quân giải phóng và lực lượng cán bộ chính trị địa phương đã chiếm giữ được một vùng nông thôn rộng lớn, và thành phố trong hai mươi sáu ngày đêm. Hồng còn nhớ rõ trong cuộc họp toàn Đảng bộ tiểu đoàn trên căn hầm địa đạo 310. Đảng bộ chỉ còn lại mười sáu đảng viên qua hai đợt tấn công về Huế! Hai phần ba số đảng viên cũng như già nửa số cán bộ chiến sĩ tiểu đoàn đã nằm lại trên đất Huế, Phú Vang, Phú Lộc, Quảng Điền, Hương Thủy. Tiểu đoàn trưởng hy sinh. Bí thư Đảng ủy tiểu đoàn hy sinh. Đảng ủy viên bảy còn lại ba. Có người lúc xuất quân xuống đánh giặc mới chỉ là tiểu đội trưởng, trung đội phó, lúc lên rừng đã là đại đội trưởng, chính trị viên. Đợt hai đánh về Phú Vang, cả tiểu đoàn đã phải gánh chịu một tổn thất quá lớn. Đại đội trưởng Phúc vừa khóc vừa kể tên từng người chiến sĩ của đại đội 4 đã hy sinh. - Phải chăng, chúng ta đã tính toán chưa thật kỹ khi tấn công về Huế, đợt 2? - Anh hỏi và mắt trừng trừng nhìn vào phó chính ủy trung đoàn ngồi https://thuviensach.vn dự cuộc họp và thảo luận. Hồng ngồi im lặng nghe. Anh mới được đề bạt lên làm chính trị viên phó đại đội vài tháng nay. Anh đã có nhiều băn khoăn, suy nghĩ. Mấy người bạn cùng quê Thanh Hóa với anh đã hy sinh. Có người cùng làng, cùng huyện, cùng đầu quân một ngày huấn luyện dưới chân núi Nưa, rồi cùng nhau lên những chiếc xe tải bưng kính chạy về hướng Nam giữa đêm khuya một ngày cuối năm 1964. Ngày ấy đi chiến trường B còn là điều bí mật. Vào chiến trường, từng người lần lượt bị thương, hy sinh qua các trận đánh. Ngồi trong hầm đất kiên cố dưới tán cây rừng mà Hồng có cảm giác hụt hẫng đến kỳ lạ. Khi nghe câu hỏi đặt ra của Phúc khá đột ngột anh hơi hoảng. Phúc ăn nói táo tợn nhưng rõ ràng những điều Phúc nghĩ là thực lòng. Phó chính ủy trung đoàn, một thiếu tá bị chột mắt trái. Vết đạn ở trận Thanh Hương đã làm hại ông. Con mắt giả do các bác sĩ ở bệnh viện Mắt Hà Nội lắp cho ông khéo đến nỗi mới gặp ông lần đầu, không để ý, ít ai nhận ra được là con mắt giả. Ông ngồi cúi mặt xuống sổ tay, ghi chép mọi ý kiến phát biểu. Sau câu nói của Phúc, không khí cuộc họp lắng đi một lúc. Mãi sau phó chính ủy mới ngước mặt lên nhìn khắp lượt mọi người: - Các đồng chí! Tôi xin cảm ơn các đồng chí đã nói ra những suy nghĩ trung thực. Tôi không muốn nói ai sai, ai đúng và cũng không có ý phê bình các đồng chí đâu. Chỉ có thể qua cuộc chiến đấu cực kỳ anh dũng của chúng ta ở Huế, ở Trị Thiên và các nơi khác trong toàn miền, qua những suy nghĩ của chính các đồng chí hôm nay, cấp trên mới có điều kiện xem xét, đánh giá một cách đúng đắn nhất chiến dịch lịch sử này. Riêng tôi, tôi có suy nghĩ như thế này: Tương quan giữa ta và địch có một sự chênh lệch lớn trên chiến trường Thừa Thiên. Về bộ binh, pháo binh, xe tăng, máy bay thằng địch đông hơn ta gấp năm lần. Mỗi viên đạn ĐKB, cối 82, cho chí một viên AK của bộ đội ta đánh địch đều thấm đẫm máu và mồ hôi của https://thuviensach.vn chiến sĩ chúng ta. Bắn một viên đạn ta phải tính toán một viên. - Chợt ông hỏi: - Có đúng vậy không, ông Phúc, ông Để? - Vâng, đúng vậy - Phúc đáp gọn lỏn. - Còn thằng địch - ông nói tiếp - chúng nó có thể vãi ra hàng xe đạn nếu thấy cần thiết. Mỗi đêm chúng chỉ bắn hú họa lên rừng thôi cũng vài trăm quả đạn pháo 105 ly. Như thể chứng minh cho lời phó chính ủy, tiếng pháo địch dội âm vang ngả ngoài Khe Trái. Đợi cho tiếng nổ dứt, ông mới nói tiếp: - Chúng ta vẫn cứ tấn công và nổi dậy đánh địch. Không chỉ có trung đoàn ta đánh địch mà các trung đoàn bạn cũng đánh địch. Tấn công về Huế không thể coi là sự liều lĩnh mà là đòn tấn công có tính toán, có cân nhắc trong cục diện chung của cả chiến trường. Chúng ta đã làm cho kẻ địch hiểu rằng các lực lượng vũ trang giải phóng có đủ sức mạnh chiếm các đô thị và các điểm quân sự lớn của chúng, đủ sức giữ thành phố nếu có sự hỗ trợ nổi dậy của quần chúng cách mạng - Giọng phó chính ủy trung đoàn lạc đi - Không! Máu của cán bộ chiến sĩ ta, máu của đồng bào nhuộm thắm trên mảnh đất Phú Vang, Phú Lộc, trên cầu Tràng Tiền, trong Đại Nội... không phải là vô ích. Các đồng chí thương khóc bạn bè đồng chí mình. Tôi - tôi cũng khóc cho cán bộ, chiến sĩ của mình chịu nhiều tổn thất hy sinh to lớn. Nhưng chỉ có máu đổ trong cuộc tấn công và nổi dậy này cùng với máu đổ suốt mười bốn năm nay chúng ta mới hy vọng cắm được lá cờ chiến thắng vĩnh viễn trên đỉnh Ngọ Môn, giữa lòng cố đô Huế ngày mai. Mọi người đều thấy ông phó chính ủy trung đoàn rút chiếc khăn bông xám từ trong túi áo bà ba lau mắt. Năm mươi hai tuổi, gần trọn một đời lính ông vẫn chưa có một góc gia đình riêng. Nghe đâu ông còn một bà cô ruột, https://thuviensach.vn đang đi tu ở một ngôi chùa trên Kim Long. Bữa về Huế, ông cũng chẳng có thời giờ ghé lên thăm... Hồng trở mình trong chiếc võng nilon xanh, phảng phất mùi thơm của xà phòng. Anh áp má xuống võng, trùm tấm dù hoa kín đầu. Anh có cảm giác như bắt gặp hương thơm của Thùy gửi lại. Buổi tối, trước khi đi đồng bằng, cô lấy cớ sang coi tấm bản đồ quân sự ở ban chỉ huy đại đội 3. - Anh Để đi mô anh Hồng? - Thùy hỏi lúc gặp anh đang giũ áo dưới suối. - Sốt nằm chèo queo trong hầm kia kìa. - Vậy Cường đâu? - Thùy ngước mắt nhìn anh đăm đăm. - Cũng sốt. - Đêm nay em đi đồng bằng đây! - Đêm nay anh cũng đi, về Văn Xá lấy gạo. Thùy lắc đầu: - Không, em đi ở lâu dưới ấy kia, chưa biết bao giờ lên. Hồng đùa: - Vậy hả, Thùy cho anh gửi lời chào bà con đồng bằng nhé. - Anh ác lắm... - Thùy nói nhỏ, mặt cô xịu xuống. https://thuviensach.vn - Anh đùa Thùy một chút mà... - Hồng làm lành - Thùy yên tâm. Anh sẽ tổ chức bám địch đến tới đầu làng Liễu Nam cho em, rồi chúng ta sẽ chia tay ở đó. - Mai sớm Ngọc Anh lên em sẽ gửi cho Cường hộp sữa. Hồng thừa hiểu chữ "gửi" đây là Thùy gửi cả cho Anh và cho Cường. Gần nửa năm nay, Thùy đã biến Cường thành sợi dây liên lạc giữa hai người. Thùy quý mến cưng chiều cậu liên lạc của đại đội 3 vừa bước sang tuổi 18. Cường trước ở trung đội 2, thấy cậu ta nhanh nhẹn, đánh giặc được, ban chỉ huy đại đội quyết định rút Cường lên làm liên lạc viên. Trong thâm tâm, Hồng muốn để Cường có điều kiện học tập cách tổ chức và chỉ huy. Cũng là một biện pháp đào tạo dần lực lượng cán bộ kế cận cho đại đội, cho tiểu đoàn sau này. Cường về đại đội 3 chưa đầy một năm, tham gia sáu trận đánh. Nhưng chỉ qua trận tập kích tiêu diệt cụm hỏa lực của đại đội bảo an nằm phục kích ở đầu làng Phú Ổ, tạo điều kiện cho hai mũi của đại đội áp sát vào làng tiêu diệt cả đại đội bảo an, Cường đã được những tay lính kỳ cựu vốn khó tính của đại đội nể phục. Và cách đây chưa đầy hai tháng, Cường lại tham gia một trận đánh phục kích ở dốc Đu, tiếng tăm của cậu liên lạc càng nổi. Bữa ấy Cường và hai người ở tiểu đội bộ binh được phân công đi bám địch để buổi tối cho đơn vị xuống đồng bằng gùi gạo. Một đại đội của trung đoàn 54 ngụy phục ngay tại sườn đông dốc Đu. Trời còn sớm, địch chỉ có một tổ chốt trên đỉnh đèo còn toàn bộ dạt xuống khe trốn nắng. Tổ bám đường không phát hiện ra địch. Thằng lính ngụy đợi cho cả tổ đến gần mới bắn! Người đi trước bị đạn vào cánh tay. Cường đi thứ ba, dạt tránh vào sau một tảng đá, bắn kịp thời một phát B.40 giải thoát cho Xu. Phát đạn B.40 của Cường đã xóa sạch tiểu đội chốt tiền tiêu của đại đội ngụy. Nghe súng nổ loạn xạ, tụi lính ở dưới khe chạy nháo nhào lên đồi bắn hoảng loạn và gọi pháo bắn chặn đường. Cường bị lạc, đi lang thang trong https://thuviensach.vn rừng suốt hai ngày trời cho đến khi gặp được đường dây của Thùy đón khách từ trên sông Bồ trở về. Nhưng có lẽ Thùy thương Cường bởi lẽ cậu ta hiền lành như con gái, gương mặt bầu bĩnh, tóc húi cao. Có một dạo, tổ đường dây của Thùy chưa đào kịp hầm phải ở nhờ hậu cứ đại đội 3. Nhiều lần Hồng bắt gặp Thùy ngồi vá áo quần cho Cường và kể cho cậu em nghe về Huế, về dòng sông Hương, về những đền đài lăng tẩm của vua chúa nhà Nguyễn. Biết Cường và Nam là bạn học, cùng hết bậc tú tài, Thùy phục lắm. Cô còn bắt Cường phải kể về cái thị xã nhỏ bé nằm bên dòng Trà Lý cho nghe và ao ước một ngày nào đó được ra thăm Hà Nội. Một lần Thùy bảo: - Anh Hồng, răng anh không nói chi cả? - Thùy ngước lên nhìn anh, cười để lộ hai lúm đồng tiền nhỏ. - Anh kể về Nông Cống quê anh đi. - Biết kể chuyện chi được...? - Hồng cười. Cường đế thêm vào: - Quê hương của Bà Triệu mà anh Hồng bảo không có chuyện chi, phải không chị Thùy? - Anh Hồng giấu chị em mình đó Cường... Qua lời mạch lạc của cậu liên lạc, dần dần Hồng hiểu được tình cảm của Thùy dành cho anh. Những lá thư "trao đổi công tác đặc biệt" cũng qua Cường mà đến được Thùy hoặc đến anh... Tự nhiên Hồng thấy lo cho Thùy. Giá như Hồng được làm thay những việc của Để, bám Tứ Hạ thì nhất định anh sẽ tìm mọi cách liên lạc với Thùy. Ai biết được điều gì bất thường sẽ xảy ra dưới các làng xanh xa tít kia? https://thuviensach.vn MỘT NỬA ĐẠI ĐỘI Đỗ Kim Cuông www.dtv-ebook.com Chương 7 Tân không đau bụng chi hết. Gã giả đò và làm bộ mặt nhăn nhó khó chịu vậy thôi. Tuy có đói nhưng nhờ buổi sáng, ăn xong bát cháo, gã đã vào hầm tu trọn một nửa hộp sữa nước "Ông Thọ". Đợt nghỉ ở Khe Liếp, mượn kế đi ngoài, gã uống nốt nửa hộp sữa còn lại và quẳng chiếc lon vào bụi rậm. Từ lúc nhận lệnh của ông bí thư huyện ủy, gã vừa lo, vừa mừng. Hàng tháng qua, thằng Tân đã sống trong một tâm trạng căng thẳng. Những trận pháo kích vào hậu cứ. Từng đại đội lính ngụy thuộc sư đoàn 1 bộ binh đi càn cắt ngang cắt dọc vùng giáp ranh suốt ngày. Gã ngồi bó giò quanh cửa hầm. Chiếc thắt lưng Mỹ đeo sẵn bi đông nước, hai băng đạn siết chặt lấy bụng, chiếc gùi cột để bên cạnh, dỏng tai nghe ngóng tiếng tụi lính ngụy la hét trên đồi Chóp Nón, trên đồi Chổi vọng xuống. Tâm trạng gã luôn thấp thỏm một nỗi sợ hãi những toán lính ngụy đi càn rừng bất ngờ ập vào hậu cứ. Các tuyến đường trụ, các điểm cao mặc dầu đã được các tổ bộ đội của đại đội 3 và của huyện đội chốt chặn, nhưng thằng Tân vẫn chưa thể nào yên tâm. Đường rừng trăm ngả. Tụi lính chẳng bao giờ đi theo những tuyến đường mòn có sẵn, chúng sợ vấp phục kích. Và chính gã đã có lần cùng với cả cơ quan huyện ủy tháo chạy tán loạn khi bị địch tập kích bất ngờ vào lúc năm giờ sáng ở hậu cứ Hòn Ngang. Bữa ấy thằng Tân mất gùi, mất cả dây lưng, lăn từ trên võng xuống chỉ kịp nhào tới chụp lấy khẩu súng AK báng gấp, thoát vội xuống suối. Sau trận tập kích, thằng Tân thất kinh mãi. Nó trở thành nỗi ám ảnh gã suốt những ngày tháng này. Chỉ đến khi bóng tối trùm phủ khoảng rừng, o Lài cấp dưỡng đi suối lôi ra từ trong kẹt đá chiếc soong chuẩn bị nấu ăn bữa cơm tối, gã mới thở phào nhẹ nhõm trút khỏi sự https://thuviensach.vn căng thẳng. Cái đói hành hạ. Dẫu sao, bộ phận huyện ủy cũng chưa đến nỗi đói "vàng mắt" như bên bộ đội. Ngày một lon chia ra hai bữa. Gùi người nào cũng thủ sẵn vài ba hộp sữa, bì kẹo nu-ga dự phòng dành lúc chạy càn hoặc đêm khuya đói bụng lôi ra ăn. Sau hôm pháo tập kích vào hậu cứ của đại đội 3, Tân tin rằng thế nào khu hậu cứ của huyện trước sau cũng sẽ lộ. Gã nhớ tới cái đêm gã nằm nghe pháo dập vào bên khu hậu cứ của đại đội 3 mà sởn cả gai ốc. Mỗi lần nghe tiếng đạn pháo bay ngang đầu gã lầm bầm cầu nguyện trời Phật và các thần linh phù trợ cho cái mạng sống của mình. Tới lúc Ngọc Anh xuống rủ Tân đi giúp đào huyệt chôn mấy người lính đại đội 3, gã lấy cớ mệt nằm trốn trong hầm đợi sáng, âm thầm chuẩn bị cho một chuyến đi đạp đường về đồng bằng. Biết tin người trực tiếp chỉ huy toán đạp đường là Hồng, thằng Tân mừng trong bụng. Chẳng biết bao giờ cánh lính huyện đội truyền tai nhau đi đồng bằng với anh Hồng thường gặp hên, ít khi gặp địch. Còn đi với anh Để đại đội trưởng hoặc với ông Minh đại đội phó thì hãy dè chừng. Không gặp phục kích ở cửa rừng thì cũng về làng chạm địch. Gã lờ mờ đoán được quan hệ của cô em gái với người chính trị viên đại đội 3, nhưng gã lờ đi, coi như không biết. Gặp Hồng, gã vẫn chào hỏi và gọi bằng anh ngọt xớt. Còn Thùy, gã không bao giờ hỏi chuyện đó. Đội đường dây có cả thảy tám người. Tân lớn tuổi nhất nhưng đội trưởng chỉ huy lại là Thùy, vì lẽ đơn giản Thùy là đảng viên và được ông Thọ tin tưởng hơn cả. Tân và Ngọc Anh về đội công tác sau Thùy một thời gian. Cả hai mới được kết nạp vào đoàn Thanh niên giải phóng vài tháng nay. Tân câm lặng và không biết ý kiến gì với tổ chức về sự sắp xếp ấy, gã hiểu rất rõ rằng cô em gái của mình dũng cảm và có nhiều công hơn gã. Thùy đã từng đi với ông Thọ vào thành phố, ở hầm bí mật, và đã từng lập nhiều chiến công. Trong một trận đánh phối hợp với bộ đội K10, Thùy đã từng góp phần tiêu diệt ban chỉ huy tiểu đoàn bảo an ở Xóm Mới, Bầu Tháp. Thùy được bộ đội đề nghị tặng Huân chương chiến công... Còn gã, gã chỉ là anh lính đường dây. Cấp trên giao việc gì gã làm trọn vẹn và cố https://thuviensach.vn giữ cái "gáo". Hình như Thùy cũng hiểu được cái tính nết của ông anh nên ít khi làm găng với Tân. Chỉ có Ngọc Anh là hay tị. Có lần phân công công tác Ngọc Anh cự lại: - Anh ỷ chị Thùy là em anh, anh nằm ì phải không? - Thì tao đang đau bụng, mi nói răng? - Đau bụng... - Ngọc Anh kéo dài giọng - có mà anh sợ vỡ "gáo" thì có. - Đừng nói dóc, ông tướng con ạ. Thằng đếch mô chẳng sợ chết. Mi có dám nói mi không sợ chết không hỉ? - Không sợ chết răng anh không chịu đi bắt liên lạc bữa nay? Hôm nay đúng là phiên anh trực? - Tao biểu tao đau bụng. Vậy thôi! Mi đi hay không mặc mi. Tao không cần biết. Tao đã báo cáo với chú Thọ. Nói rồi, Tân bỏ mặc Ngọc Anh ngồi đấy đi xuống hầm mắc võng nằm. Buổi chiều nay, băng từ trên đồi xuống, thằng Tân mừng khấp khởi. Gã nhìn thấy dãy đất đồng bằng. Thấp thoáng gã còn nhìn thấy những đụn khói bốc cao sau lũy tre làng và cả những chiếc xe đò chạy từ Quảng Trị vô. Chao ôi, mong cho ngày mai xuôi lọt. Gã đã tưởng tượng ra hơi khói bốc thơm lừng từ tô bún bò giò heo của bà Ba Béo ở đường Duy Tân... Cái hương vị cà phê thơm của quán Học Trò, trước cửa giảng đường C cùng với những toán sinh viên ngồi chen vai nhả khói thuốc. Thằng Tân nuốt nước bọt đánh ực và nằm co ro trên tấm võng nilon. Nằm cuộn tròn như con tôm, chèn chặt tấm dù hoa quanh người, gã vẫn cảm thấy cái lạnh thấm vào tận xương thịt. https://thuviensach.vn Những năm sáu lăm, ba mẹ con Tân sống an lành ở Huế. Bà mẹ buôn bán ở chợ Đông Ba, cuộc sống tạm đủ ăn. Số tiền lời lãi dành phần lớn lo chạy giấy tờ cho Tân tránh quân dịch và nuôi Thùy ăn học. Hành tích của một ông bố là chỉ huy vệ quốc đoàn đã gây cho gia đình gã khốn đốn những năm thời "ông Diệm". Ba mẹ con bán rẻ nương vườn, nhà cửa ở ngoài Hương Trà chạy vào Huế trú ngụ. Tân đã bước sang tuổi hai mươi ba nhưng giấy khai sinh của gã vẫn chỉ là một cậu bé mười sáu tuổi. Được cái thân hình gã gầy gò, choắt nên nhiều phen thoát khỏi cặp mắt của tụi quân cảnh. Nổ ra cuộc tấn công Mậu Thân 1968, người chú ruột của Tân trở về. Chẳng rõ đã bàn bạc với bà chị dâu như thế nào ông đùng đùng đưa cả hai anh em Tân lên rừng. Ông chú bảo Tân và Thùy trước hôm đi: - Hai cháu ạ! Các cháu đã khôn lớn rồi. Chú muốn hai cháu trở thành những người cách mạng, noi gương ba cháu. Các cháu không thể ở đây được. Lên tới căn cứ chú sẽ đề nghị với thành ủy đưa các cháu ra miền Bắc học tập, nay mai đất nước thống nhất trở về phục vụ quê hương. Ông chú ruột cho Tân một bộ đồ giải phóng mới cứng. Gã diện vào vừa khít. Đang sống chui lủi, tự nhiên trở thành người của cách mạng, bà con trong xóm nể trọng, gã cảm thấy vinh hạnh quá. Nhìn những tên cảnh sát, ác ôn khét tiếng bị xử bắn ở Khe Điên, Tân không sợ mà cảm thấy hả dạ. Bài học thứ nhất đối với gã về bạo lực cách mạng! Bài học thứ hai là phải chạy càn, tải đạn, tải gạo cho bộ đội đánh quân Mỹ, quân ngụy tung lên càn quét miền Tây Huế. Mấy phen thằng Tân hút chết vì bom bên bờ sông Hai Nhánh, trên Bốt Đỏ. Rệp cắn nhoi nhói những đêm nằm ở nhà sàn của người Vân Kiều. Ăn sắn say chí tử, gã phải móc họng cho nôn ra bằng hết. Chẳng thấy ông chú ruột đả động gì tới chuyện học hành. Rồi ông chú ruột chết trong một trận Mỹ càn đường 12. Tân xin với tỉnh cho về trại sản xuất ở A Lưới, Thùy ở lại cơ quan thành ủy, rồi về đội công tác đặc biệt của thành phố đóng ở cánh Bắc Huế. Gần một năm sau Tân mới được về sống cùng một địa bàn với em gái đã trở thành người chỉ huy trực tiếp gã. Gã https://thuviensach.vn vốn ít nói và bây giờ càng trầm lặng hơn nữa. Giữa hai anh em tự nhiên tạo ra một khoảng cách về mặt tình cảm cũng như về công tác. Chú Thọ luôn động viên: - Phải tin tưởng ở thắng lợi của cách mạng. Ta nhất định thắng. Địch nhất định thua. Khó khăn bây chừ chỉ mang tính cục bộ, tạm thời... Tân ngồi ở góc trong cùng của căn hầm, ngậm tăm. Nhưng trong gã lại nổi lên một thằng Tân khác cãi lại: "Tin tưởng! Tin tưởng cái khỉ khô. Đói vàng mắt. Giặc đánh chạy tóe loe mà ổng nói dóc. Kỳ Mậu Thân bộ đội mạnh như rứa đột nhập vô thành phố ngon lành. Mỹ chạy, ngụy chạy re kèn tưởng đã giải phóng tới nơi, ai ngờ! Chừ quân tướng lèo tèo, bộ đội chủ lực rút cả lên miền Tây chống càn. Vùng giáp ranh coi như bỏ trắng cho địch. Ông còn biểu người ta tin tưởng. Tin được e cũng rã xương. Khó khăn cục bộ, tạm thời! Đã qua sáu tám, đã qua sáu chín bước sang đầu của thập kỷ bảy mươi. Răng chưa có một hy vọng chi nhen nhóm. Quay đi chỉ chừng nớ anh bộ đội C3, ngoảnh lại cũng chừng nớ... Ôi dà, nghe mấy ổng chỉ có ăn cháo. Ăn cháo thiệt. Chỉ sợ có lúc không có cháo mà ăn...". Tân bế tắc. Gã âm thầm than thân trách phận hẩm hiu cay đắng của mình. Nhiều lúc gã giận ông chú ruột đến điên người. Ông chết rồi,... còn Thùy! "- Mặc xác mi! Mi đi đường mi, tao đi đường tao. Con đường sông Hương đã chia hai cớ chi lại bắt nó châu đầu ở ngã ba Tuần, hòa nhập thành một dòng. Để rồi, buồn thảm chở những câu hò nghe não lòng và đám phân rác thải ra từ những con thuyền mọc dày như lá tre ở chân chợ Đông Ba?". Gã sẽ cúi đầu trước bà mẹ: - Thưa mạ! Con sẽ về sống bên mạ. Ăn với mạ cùng bữa cơm. Con đưa mạ đi xem hát bội ở rạp Bạch Đằng. Dạ, đúng là con có tội với ba con, nhưng con còn có hiếu với mạ. Xin mạ cho con được ngửi cái mùi thơm https://thuviensach.vn của xăng Honda phả xanh trên đường phố, đừng bắt con phải ngửi cái mùi tanh nồng, hăng hăng của thuốc pháo. Gã chấp nhận cái tiếng "Kẻ chiêu hồi". Cách mạng sẽ luận tội thằng Tân! - Sức mấy! Chỉ suýt nữa là gã vùng ngồi dậy trên võng và quát to. Cái ý nghĩ đã được nung nóng như mảnh sắt đỏ: "Các người cứ việc kết án. Thằng ni cóc sợ. Hừ, biết răng chừ các người mới có mặt ở Huế để đọc lời phán xét thằng Tân?". Trong bóng tối, đôi mắt gã mở thao láo. Cả một khoảng rừng đêm yên tĩnh. Dưới các gốc cây, những chiếc võng mắc chằng chéo nhau, im lìm. Chỉ có những khẩu súng B.40, AK treo trên đầu võng nhìn gã câm lặng. https://thuviensach.vn MỘT NỬA ĐẠI ĐỘI Đỗ Kim Cuông www.dtv-ebook.com Chương 8 Ánh nắng buổi sớm xuyên qua khe cửa chiếu vào tạo thành những vệt dài song song chạy suốt dọc căn buồng. Ngoài mảnh sân đất, đàn gà mẹ con mới xuống ổ được vài hôm đang nhặt những hạt tấm. Mười bốn chú gà con như mười bốn cục bông chạy lăng xăng quanh gà mẹ. Như thể trêu tức bầy gà, con chó mực nằm vẫy đuôi trên hè thỉnh thoảng lại nhảy bổ xuống sân sủa ăng ẳng. Đàn gà con sợ hãi chạy táo tác, rồi dồn vào núp dưới đôi cánh của mẹ. Chị gà mái cũng không vừa, quay đầu lại về hướng chú chó con thủ thế. Chị ngỏng đầu, giương đôi cánh chực nhảy bổ vào đối thủ. Chỉ mong có vậy, chú mực nhảy tót lên bờ hè nằm vẫy đuôi nhìn mẹ con đàn gà tỏ vẻ thích thú. Phía ngả chợ La Chữ chợt rộ lên tiếng xe lam ầm ì. Tiếng xe đã đánh thức Thùy trở dậy. Cô nhìn ra nhà ngoài thấy cửa khép. Ngoài vườn, Hạnh đang lui cui vun lại những vồng sắn mới lên ngang thắt lưng, sau những ngày mưa rã đất. Chiếc áo lụa trắng phơi trên dây - dấu hiệu bình yên, Thùy quay trở lại ngồi xuống mép giường cầm lược gỡ tóc. Cô mới trở về lúc ba giờ sáng. Gần trọn đêm, lội băng qua các cánh đồng Văn Xá, Liễu Thượng, vượt về Phú Ổ bùn nước có chỗ tới ngang bắp đùi, chân tay cô mỏi rã rời. Dì Ba Xuân đón Thùy ở hàng rào ngoài ấp. Hai dì cháu gài lại đoạn rào dây thép gai bùng nhùng, vuốt những khóm lúa bị bàn chân xéo ngã, xóa dấu trên luống đất trồng kiệu. Dì Ba Xuân cẩn thận đến nỗi, giá mai sớm tụi lính địa phương có đi kiểm tra cũng khó có thể mò ra chỗ rào bị đột thủng, lần ra dấu vết lạ. Soong cơm nguội, cả nhà ăn từ chiều vẫn còn cùng với bát canh mướp đắng. Thùy ngồi ăn cơm trong bóng tối nhập nhòa của https://thuviensach.vn cây đèn dầu chỉ vặn nhỏ bằng hạt đậu để khuất trên bàn thờ Phật. Dì Ba Xuân âm thầm ngồi đãi đậu để tới bốn giờ hông nồi xôi buổi sáng đem bán ngoài chợ La Chữ. Từ Thanh Lương chuyển về, Thùy nằm ém trong hầm nhà dì Ba đã được hơn mười ngày. Ba kỳ hẹn bắt liên lạc với trên núi, cô đi đều phải quay trở về. Ngồi chờ suốt từ mười giờ khuya đến một giờ sáng không có ai tới. Có nghĩa là đường lên xanh tắc. Hàng ngày, qua ô cửa sổ trong căn buồng nhà dì Ba Xuân và theo tin Hạnh, con gái dì Ba, báo: từng đoàn Công-voa chở lính, chở quân cụ cắt ngang qua đường lộ rẽ lên con đường chiến lược chạy men theo chân núi, địch đang xây dựng căn cứ Hòn Vượn, đồi Chóp Nón. Hạnh nghe lỏm được qua câu chuyện tụi lính kháo nhau ngoài chợ. Thùy phải nằm lại lâu ở nhà dì Ba cũng là thế kẹt. Mặc dầu, đây là cơ sở khá chắc chắn. Với cái vỏ bọc ngoài, có chồng bị "Việt cộng bắt treo cổ vì tội làm gián điệp!", con trai là trung úy truyền tin ở căn cứ hải quân Nha Trang, dì Ba Xuân có đủ uy quyền và sự tin tưởng với đám hội đồng xã và đám lính trong làng. La Chữ, một ấp chỉ cách Huế chừng bảy cây số đường chim bay. Một khoảng cách quá gần cho những trận càn. Chợ La Chữ sầm uất, thường trực ở đây có một trung đội lính nghĩa quân chốt gác. Còn đám lính bảo an hoặc các đơn vị bộ binh của sư đoàn 1 mỗi khi đi càn rừng cũng thường chọn La Chữ, Phú Ổ, Văn Xá Trung, Bồn Trì, Bồn Phổ,... làm nơi tập kết và đóng sở chỉ huy trung đoàn dã ngoại. Ngôi nhà của dì Ba Xuân cách chợ chưa đầy hai trăm mét. Nhưng một khi đã nằm trong căn buồng thưng gỗ ván của dì Ba có thể coi như an toàn. Hầm bí mật đào ngay dưới gầm giường của Hạnh. Ròng rã hai tháng trời, hai mẹ con dì Ba Xuân bí mật đào hầm. Cùng lúc, dì thuê đào giếng lấy nước. Lớp đất moi hầm bí mật hòa lẫn cùng với đất đào giếng. Thùy và ông Thọ về trụ bám dưới đồng bằng, chỉ ban ngày có động mới phải xuống hầm, còn thì cứ ngồi im trong căn buồng. Hạnh nhận may đồ gia công cho https://thuviensach.vn mấy sạp hàng ngoài chợ. Cô may ở nhà vừa lo việc cơm nước, vừa canh chừng. Ông Thọ và Thùy đã chọn cơ sở này làm một địa điểm liên lạc, là nơi trụ bám để trước khi vào Huế hoặc thọc xuống vùng sâu ven sông Bồ. Bài học tổng kết công tác xây dựng cơ sở mật thành phố và các vùng ven được tính bằng xương máu, người bí thư huyện ủy đã rút ra được sau chiến dịch Mậu Thân. Sự phấn khích của những cơ sở cách mạng vốn được gây dựng từ hàng chục năm nay cùng với sự chỉ đạo thiếu nhạy bén kịp thời của huyện ủy, thành ủy khi các đơn vị từ trên căn cứ tràn về chiếm lĩnh các làng đồng bằng và thành phố, tưởng rằng thuận buồm xuôi gió sẽ giữ được Huế, nên những quả đấm chìm tung ra gần hết để huy động vào cuộc chiến đấu. Kẻ địch tỉnh đòn. Chúng tập trung quân tấn công lại lực lượng vũ trang giải phóng. Hầu hết các xóm ấp vùng đồng bằng, địch tiến hành một chiến dịch bình định tàn khốc để "quét sạch mầm mống cách mạng" vốn lâu nay ẩn khuất. Các cơ sở vỡ lung tung. Người bị giết hại, người bị bắt bớ tù đầy, có gia đình cuốn cả nhà lên xanh, theo bộ đội. Còn số đông đồng bào có thiện cảm ân nghĩa với những người lính Vệ quốc đoàn năm xưa càng hiểu rõ hơn anh bộ đội giải phóng hôm nay. Họ chỉ là một, chẳng ai ngớ ngẩn mù quáng tin vào lời tuyên truyền ngu ngốc: "Bảy Việt cộng leo một cọng đu đủ không gãy" (!) "Bộ đội ở trên rừng có đuôi!"... Bà con còn nhận ra con em của mình, láng giềng hàng xóm lâu nay bất ngờ có mặt trong hàng ngũ quân cách mạng. Họ còn được chuyện trò với các anh bộ đội từ miền Bắc vô, mặt trẻ măng dễ thương. Các chú bộ đội giải phóng ngồi thâu đêm kể chuyện miền Bắc xã hội chủ nghĩa cho các bà mẹ, các chị, dạy những bài ca cách mạng cho đám thanh niên nam nữ. Mỗi buổi chiều khi biết chắc không còn địch càn, cả làng xanh um khói bếp, tiếng heo kêu í óe. Từng chảo cơm to bốc hơi mù mịt. Các mẹ, các chị ngồi thành dãy dài vắt cơm cho bộ đội để kịp giờ hành quân hay chuẩn bị cho ngày mai chống càn. Trên khắp các ngõ xóm, ánh đèn đuốc sáng choang, tiếng cười nói râm ran... Bây giờ, chính những người dân ấy ngơ ngác. Bộ đội rút đi rồi. Bom trút xuống làng. Pháo cấp tập bất kể ngày đêm. Nhà cháy, người mất. Cùng https://thuviensach.vn với những gương mặt lỳ lợm khoác bộ đồ rằn ri sục sạo nhòm ngó vào từng kẹt nhà, từng ngõ xóm. Sáu giờ chiều, cửa ngõ mọi nhà đã đóng im ỉm. Làng An Đôn, làng Liễu Nam, làng Văn Xá Thượng, làng Cổ Bi, Hiền Sĩ, Lại Bằng dân bị quét sạch dồn về dưới đường lộ. Bảo an, lính nghĩa quân phòng vệ dân sự - ba cấp lính nghĩa quân - có vũ trang cùng với các sư đoàn bộ binh vùng I chiến thuật canh giữ đồng bằng. Chưa đủ! Những toán lính "mũ nồi xanh" - đồng bào vùng ven gọi bằng danh từ "Mỹ lết" - tăng cường cho các đoàn bình định ở xã. Vẫn chưa an tâm! Thêm một tuyến phòng thủ bằng rào dây thép gai cao hai mét dài từ ngã ba An Hòa ra thấu sông Bồ chắn sườn phía tây con lộ. Vẫn chưa an lòng! Sư đoàn lính Mỹ bay lên chiếm cứ các cao điểm miền Tây Bắc Huế, càn rừng... Và có lẽ..., cũng chỉ có ông Thọ cùng với một vài người trong cơ quan thành ủy biết được sự thật về vụ cách mạng xử tên xã trưởng Thừa và Ba Xuân vào một đêm đã lâu. Một đơn vị vũ trang huyện về đánh chiếm La Chữ. Tất nhiên, bữa đó chẳng gặp địch. Thằng Thừa ác ôn khét tiếng bị bắt. Dì Ba Xuân và Hạnh đều bị trói chặt vào chân giường và bịt mắt. Ba Xuân và tên Thừa ác ôn được giải ra chợ La Chữ để tòa án cách mạng xét xử. Rất đông bà con trong ấp tới dự. Sau khi vạch rõ tội trạng của Ba Xuân và tên Thừa, tòa án cách mạng công bố xử tử, việc đó sẽ được tiến hành ở trên núi. Vợ Thừa vật đầu kêu khóc. Ba Xuân giữ thái độ im lặng, ông đi cách tên Thừa một quãng trước những đôi mắt vừa ngạc nhiên vừa khiếp sợ của dân làng La Chữ. Dì Ba Xuân giấu bặt chuyện lên xanh của chồng. Những ngày Tết Mậu Thân, dì không được gặp ông. Bà chỉ nhận được một lá thư. Ông báo tin đang đưa một cánh quân đánh vào phía Nam Huế. Ông Thọ gặp riêng dì Ba động viên: - Chú Ba giờ đã là "cấp côi" rồi đó cô Ba, cô phải ráng tiến cho mau kịp chú nó nghe! - "Cấp côi" là ra răng, anh Bốn? https://thuviensach.vn Ông Thọ cười giơ cả lợi. Dì Ba Xuân xấu hổ đỏ mặt. Chỉ cần biết tin chồng còn sống và mạnh vậy là mừng rồi. Việc Ba Xuân là cán bộ nằm vùng, mãi sau này dì Ba mới cho cậu con trai trung úy truyền tin và Hạnh biết. Khi đó Hạnh mới được kết nạp vào chi bộ đảng bí mật vùng ven. Tuần hai lần, dì Ba Xuân theo xe lam đi Huế mua nếp, mua đậu về nấu xôi. Mỗi chuyến đi theo những ngày đã quy định, dì mang thư của ông Thọ gửi xuống theo đường "hộp thư chết" đặt ở ngôi mộ ngoài làng hoặc trực tiếp nhận thư của Thùy chuyển. Dì Ba giao thư đó cho một người chủ tiệm vải ở chợ An Cựu. Đến ngay Hạnh cũng không biết địa chỉ đó. Nhiệm vụ chủ yếu của cô là thâu lượm tin tức quanh vùng theo sự chỉ dẫn của mẹ và ra "hộp thư chết" lấy thư từ trên căn cứ chuyển về. Hai năm nay đường dây ở thành phố thông suốt. Dì Ba Xuân hiểu và quý Thùy như con đẻ. Nhiều bận gặp cô đi cả đêm trở về, mặt mũi phờ phạc, dì ngồi bó gối trên giường ứa nước mắt. Cùng hoạt động nhưng dì và Hạnh đều khỏe, nhẹ hơn Thùy nhiều. Ông Thọ cấm ngặt, coi đó là kỷ luật Đảng nhưng dì Ba Xuân thỉnh thoảng vẫn nhắn tin cho mẹ Thùy về tình hình của hai đứa con bà. Thùy về ở trong căn hầm nhà dì là một dịp để dì Ba Xuân và Hạnh chăm chút cho cô sức khỏe. Dì Ba còn bắt Hạnh đi với Thùy cho quen đường đất ban đêm, cũng là để cho cô học hỏi thêm ở Thùy cách thức hoạt động. Bằng linh cảm trực giác của một người mẹ hoạt động giữa nanh vuốt của kẻ thù, dì Ba Xuân tính đường xa cho con gái... Hạnh đẩy cửa, ngó vô buồng: - Chị dậy rồi hả? Có cháo mạ em để trong bếp đó. - Chị còn no. Mới ăn hồi đêm. - Có tin tức chi không, chị Thùy? - Chưa có tin chi cả. https://thuviensach.vn - Nè, hồi đêm chị có nghe tiếng súng nổ hướng cửa rừng dốc Ồ Ồ không? - Hạnh hỏi lo lắng. - Em ở nhà cũng biết hả? Chị có nghe - Thùy đáp. - Không biết có chuyện chi. Liên lạc cho tới bữa ni lỡ hẹn nửa tháng rồi. - Hay bên bộ đội vấp phục kích? - Cũng chưa biết chừng. Mười ngày trước chị gặp Châu đưa nhóm anh Để đi địa hình, thấy bảo vẫn chưa lên căn cứ. Địch chốt đầy các ngả đường. - Ngó bộ tình hình căng hung. Thùy nhìn Hạnh, đôi mắt cô lộ rõ vẻ băn khoăn. - Chị Thùy xuống hầm nghỉ đi. Em ra làm, ngồi canh chừng. Dưới hầm, dì Ba Xuân đã kê sẵn một tấm ván, trải chiếu. Mưa mấy ngày hơi đất ẩm toát ra lạnh giá. Qua lỗ thông hơi, Thùy vẫn nghe thấy rõ tiếng chiếc máy khâu chạy lạch xạch phía trên nhà. Cô chẳng thể nào ngủ nổi. Bao mối lo vằn vặt. Cô trở dậy bấm đèn pin treo trên bức vách lôi từ trong chiếc ruột tượng may bằng dù hoa ra cuốn sổ bìa xanh hí húi viết chép... Suối tóc Thùy dài, đen óng ả buông xõa. Người ta nói con gái uống nước suối, tắm gội nước suối thường rụng tóc, da xanh bủng như người mắc bệnh. Cô không tin. Sốt rét hành bao nhiêu trận, có trận nằm liệt trong hầm hàng nửa tháng. Hai tháng sau mới lại sức. Ăn uống toàn nước khe, suối, đi rừng khát quá có khi tìm vũng trong, hai bàn tay vốc nước uống. Uống thỏa thuê cho đã thèm. Tóc Thùy vẫn dài, xanh, óng mượt. Nước da cô sau kỳ ăn giả bữa lại trắng hồng, bắp chân, bắp tay to ra, chắc khỏe. Đạp rừng leo dốc cả ngày, chiều tới lưng áo chưa kịp khô, những cậu con trai lo xuống suối tắm giặt, kiếm cây mắc võng, cô vẫn dư sức đi lượm củi, hái mớ rau rừng nổi lửa nấu cơm ăn buổi tối. https://thuviensach.vn Hơn ba năm xa Huế, Thùy đã tự đánh mất đi khá nhiều nét vẻ của cô nữ sinh Đồng Khánh ngày trước. Một thời mơ mộng và vô tư. Cuộc đời với biết bao biến động cũng như nỗi lo toan của mẹ ở ngoài tâm tưởng cô. Thích một kiểu áo dài trắng do chính tay chủ tiệm Hoài dưới chân cầu Gia Hội may cắt. Ngồi trong lớp học một tai nghe thầy giáo giảng bài một tai nghe ngóng ngoài cửa sổ, đôi mắt như hút lấy chiếc lá bàng khô vừa bứt khỏi đọt cây bằng lăng trên mái ngói ẩm mốc. Tan học, năm bảy cô gái đạp xe dọc theo con đường Lê Lợi xanh rợp bóng cây. Thỉnh thoảng các cô cười phá lên vì biết ở đằng sau xe mình có những anh con trai bám đuôi. Những buổi chiều Huế bảng lảng ngây ngất. Học không vô. Đọc sách cũng không nổi. Tiếng thầy trôi tuột vào trong không gian. Các cô cậu học trò chỉ thấp thỏm chờ tiếng trống tan trường. Hàng trăm chiếc xe đạp. Cả một rừng áo dài trắng, áo dài xanh da trời túa lên hai cây cầu bắc qua sông Hương đổ về các ngả trong Thành nội, qua Bãi Dâu, Gia Hội, ngược lên Kim Long... Ở tuổi mười tám, Thùy đã có những anh con trai để mắt tới. Một giáo sư dạy văn bên Quốc học sang dạy giờ cho trường nữ. Một vài bận năm sáu thầy trò đi ăn chè trái cây trong Thành nội. Và chỉ một lần họ gặp nhau tay đôi trên cùng một chặng đường từ Thư viện Quốc gia về nhà Thùy. Nhưng những giờ giảng của chàng trên lớp dường như có một ma lực cuốn hút, khiến cho cô mê mẩn. Sự hứng thú của giờ Quốc văn chuyển nhanh sang sự mong mỏi đợi chờ. Những giờ ấy, cô ngồi chăm chú nhưng thực ra trang vở luôn luôn trắng tinh. Và mỗi khi bắt gặp cái nhìn của thầy soi vào mình cô lại vội cúi xuống. Tiếng đế giầy của thầy nện trên nền xi măng đi lướt qua. Cô run lên, chiếc bút bi ghi nhoay nhoáy trên cuốn vở vừa vội lật sang trang mới. Chính cô cũng chẳng hiểu mình ghi cái gì. Con Thanh ngồi bên cạnh chí nhẹ vào cánh tay: - Si chàng rồi phải không? Thùy liếc xéo cô bạn, tỏ vẻ khó chịu nhưng đôi gò má lại bừng đỏ. https://thuviensach.vn Phải, chính trong cái buổi chiều ấy, trên con đường đá vào Đại nội hoang vắng, Thùy đạp xe thong thả bên cạnh ông thầy dạy Quốc văn từ lúc vượt qua cổng thành đã vấn lên đi sát cạnh. Không gian yên tĩnh. Chỉ có một âm thanh duy nhất là tiếng đàn piano vẳng ra từ khu nhạc viện. - Trời đẹp quá. Hay ta xuống đi bộ một chút Thùy? - Dạ, tùy thầy. Khoảng cách giữa hai người là một cái xe mi ni. Chẳng hiểu sao mắt cô cứ như bám vào cái bàn tay trắng xanh, có những ngón thon nhỏ của chàng. - Xuân Diệu có một bài thơ rất hay. Tôi thích nhất là những lúc như thế ni. Bài Chiều, Thùy biết bài đó không? - Dạ biết. Cô vẫn không dám ngước sang để nhìn vào gương mặt của người đàn ông đi bên cạnh. Cô nhìn thẳng con đường và thấy nửa gương mặt của chàng hơi khắc khổ, ít ra là riêng cô cảm thấy như vậy, mái tóc chảy mượt, và thỉnh thoảng chàng lại gật nhẹ cái đầu. Ông thầy dạy Quốc văn cất giọng đọc bài thơ, nhưng cố ý nhấn mạnh vào các chữ cuối... - Chẳng lẽ thầy buồn? - Cô hỏi và khẽ mỉm cười. - A... Tôi thường hay có những cảm giác như vậy. - Một cảm giác tâm lý! - Thùy reo lên. - Đúng rồi, một "dezected" (1)! ----- https://thuviensach.vn (1) Sự buồn chán. Cả tháng sau Thùy vẫn còn thấy nôn nao, xao xuyến khi nhớ buổi đi chơi "ngẫu hứng" như cô hằng mong mỏi ấy. Chàng không dạy bên trường nữ nữa. Thay vào đấy là một nhà thơ già có giọng giảng bài buồn tẻ, hay chêm vào trong bài học những câu luân lý. Giờ Quốc văn vô hình trung trở thành một hình phạt đối với cô. Cô cũng ít khi gặp chàng. Vào những buổi chiều không vướng bận, một mình Thùy lững thững đạp xe vào Đại nội. Vẫn là sự yên tĩnh đến hoang vắng. Cô ngồi hàng giờ dưới chân lầu "Tàng Thư", bên bờ hồ giữa những bông sen ngát hương, nghe tiếng cá đớp động dưới chân bèo buồn vơ vẩn. Một buổi chiều như thế, khi cô vừa dắt xe đạp trở về nhà, tới đầu đường ngoặt suýt nữa cô đã xô phải một cặp chở nhau bằng Honda vừa xuất hiện. Chiếc Honda thắng gấp. Cô gái ngồi phía sau ôm chặt lấy eo người con trai, áp má vào bờ vai. Người con trai ấy chẳng phải ai xa lạ chính là thầy dạy Quốc văn. - Ủa, Thùy à? - Ông thầy dạy Quốc văn kêu lên nho nhỏ. - Dạ... Dạ... - Thùy ngỡ ngàng trong giây lát. Cô chợt hiểu cả. Ông thầy dạy Quốc văn vẻ mặt tươi tỉnh, quay lại nói với cô gái ngồi phía sau xe: - Đây là cô học trò của anh, bên Đồng Khánh. Thùy bắt gặp luồng mắt của cô gái nhìn mình thăm dò. Bên bờ mi của cô ta hằn rõ đường kẻ chì xanh và một lớp phấn hồng phớt trên má. - Còn đây là người bạn dạy cùng trường với thầy. Thùy đi dạo hả? Giọng ông thầy Quốc văn tỉnh bơ, khiến Thùy cũng không ngờ. "Bữa ni chàng lại xưng thầy với ta! Ta chỉ là một con học trò bé bỏng, dại khờ đáng thương". Thùy muốn phá lên cười. Nhưng rồi cô lẳng lặng https://thuviensach.vn đạp xe. Đạp miết. Cô không muốn biết mình đã đi qua những con đường nào. Có đứa bạn ở đâu đó gọi Thùy. Mặc! Trời tối đã lâu rồi, Thùy thấy mình đang ngồi trên tấm ghế đá ở công viên trước cổng trường đại học Văn khoa. Cô khóc. Lần đầu tiên trong cuộc đời trái tim non trẻ của cô nức nở. Bây giờ nhiều lúc Thùy phải ngạc nhiên về sự đổi thay quá nhanh trong con người mình. Cô đã trở thành một cô gái cứng cỏi và gan góc. Đêm đêm băng trên những cánh đồng khuya, khẩu AK báng gấp treo trước ngực, cô không còn bị ám ảnh nỗi sợ ma như ngày còn nhỏ, mỗi lần đi tiểu thường đòi mạ dắt theo. Trong bóng đêm nhập nhòa, giữa các cồn mồ mả đầu óc và đôi mắt cô phải căng ra nghe ngóng phát hiện địch. Đôi bàn tay như có mắt biết rờ đúng sợi dây tơ mỏng manh địch chăng ngang con đường vào làng dẫn đến quả mìn gài theo kiểu chập mạch điện giấu trong bụi gai. Cô lần tìm chiếc kim băng chốt hờ hững, chỉ cần sơ suất tí chút chiếc kim băng tuột ra, trái mìn clâymo nổ xé tan xác. Cuộc sống của người chiến sĩ biệt động hoạt động trong vùng địch chiếm đóng không cho phép Thùy sơ suất dù chỉ một lần. Đối đầu với cái chết không thể có sự lơ đãng trót dại. Trong đội hình đi về đồng bằng, một anh chàng đi đầu dẫn đường tỏ ra không nhớ đường (!) - Thùy biết tỏng tòng tong anh ta ngại đi đầu vấp mìn - cô sẵn sàng nắm vai anh bạn nọ kéo áo và vượt lên trước. Trước mặt là làng quê của cô, thành phố của cô! Những dải tre xanh mờ mịt nhòa sương bao quanh các thôn làng chen nhau đứng chân. Một vầng sáng ở chân trời phía đông nam hừng đỏ, nhấp nháy. Đấy là Huế. Từ chuyến đi đồng bằng đầu tiên, chú Thọ đã chỉ cho Thùy cái dấu hiệu ấy. Cô khắc sâu trong trí nhớ và cứ theo đó mà gióng hướng gióng đường. Không bao giờ lạc. Đêm vùng ven, mối nguy hiểm luôn rình rập. Có những chuyến đi công tác chỉ đơn thuần chuyển thư rồi vào ấp lấy gạo, thực phẩm. Bắt đầu đi từ cửa rừng từ bốn giờ chiều, hai ba giờ sáng đoàn người đã lên tới cửa rừng. Có chuyến cô nằm lại hàng tháng trời trong những căn hầm bí mật. Nhiều lần gặp phục kích, vấp mìn, Thùy vẫn cứ ham đi. Đồng bằng như có https://thuviensach.vn một ma lực cuốn hút. Cô thấy như mình được gần mạ hơn... Còn một địa điểm nữa Thùy cũng hay về nằm lại là quán mụ Chờ. Địa điểm nằm ém bí mật chỉ cách Huế tám cây số. Trong gian gác xép sát mái nhà mụ Chờ, cô có thể nhìn rõ được biển số của chiếc xe cuối ngày chạy ngoài Quảng Trị vô Huế dừng lại trước quán để cho mấy người xuống xe ngang đường. Cô nghe tiếng người nói chuyện lao xao. Hết nằm rồi lại ngồi bó gối thu lu, cô làm một phép tính cho trôi nhanh quãng thời gian còn lại. Tám cây số, chậm nhất chiếc xe chạy mất mươi phút đã về đổ khách ở bến xe Nguyễn Hoàng. Một phần sáu vòng quay chiếc kim đồng hồ Citizen có dạ quang trên cổ tay cô. Thêm dăm phút nữa, cô đã có thể ung dung đẩy cánh cổng sắt sơn xanh bước vào ngôi nhà lợp tôn có cây đào trước cửa. Ôm choàng lấy mạ, cô hôn vào đôi bả vai nồng mùi mồ hôi của mạ. Cô sẽ ngồi cạnh mạ, cời lửa kể cho mạ nghe những tháng ngày sống trên rừng. Mai sớm, mạ đi chợ, mua một nắm lá hương nhu, nắm quả bồ kết. Mạ sẽ bắt cô vục đầu xuống chậu nước ấm, tự tay vò đầu tóc rối bù dính kết mồ hôi của con gái, vừa chải, vừa mắng yêu... Tám cây số, mười phút xe chạy lại là khoảng cách giữa hai bờ vực - giữa nhiệm vụ đang được tổ chức giao phó và sự tháo lui vô kỷ luật, giữa dũng cảm và sự hèn nhát, giữa vinh và nhục. Nghe sáu tiếng gõ đều đặn trên nóc hầm, Thùy gấp cuốn sổ, tắt đèn pin gõ trả ba tiếng. Lát sau cánh cửa hầm được mở ra, một luồng ánh sáng lùa vào. Dì Ba Xuân lách người chui vào hầm. - Có chuyện chi đó dì? - Thằng Châu chết rồi con ơi! - Trời! Rứa bộ phận anh Để C3 ra sao? - Tao không biết. Chỉ nghe mấy thằng bảo an kháo nhau ở chợ, đêm qua tụi nó phục kích đường chiến lược... mìn nổ và tiếng súng bắn lúc nửa đêm đó con! Sáng ra tụi nó đi kiểm tra phát hiện ra có Việt cộng chết. Ai https://thuviensach.vn dè, có thằng lính bảo an người Văn Xá nhận ra thằng Châu. Nó báo cho cấp chỉ huy. Vậy là mấy ông gọi xã trưởng Văn Xá sang nhận về. - Họ chở Châu đi rồi hả dì? - Chở rồi. Bắt chiếc xe lam nhà ông Hai Nóc chớ mô. - Dì có nghe còn ai bị nữa không? - Nào ai biết. - Dì Ba Xuân chép miệng - Tao nghe xong bủn rủn cả chân tay, thu vội hàng quán về đây báo cho mi hay. - Con lo quá dì Ba. - Tao cũng nóng ruột, nóng gan đây. Giờ mi tính răng? - Có lẽ đêm ni con phải đi... Không có thì bộ phận anh Để gay hung, chừ thế ni nghe dì. Dì sang ngay Văn Xá, tìm hiểu cho rõ xem có đúng là thằng Châu bị hy sinh không? - Liệu có cần gặp bà mạ thằng Châu không? - Thôi khỏi cần dì à. Trước sau bà Chạ cũng sẽ hay. Mà dì vô xóm Mới bây chừ tụi nó nghi ngay. Dì đi Văn Xá cũng đừng đi khơi khơi nghe. - Được, được... Vụ đó mi đừng lo cho tao. https://thuviensach.vn MỘT NỬA ĐẠI ĐỘI Đỗ Kim Cuông www.dtv-ebook.com Chương 9 Đã hơn một giờ sáng. Đi đêm Thùy phải dùng chiếc khăn mùi xoa xanh bịt kín chiếc đồng hồ dạ quang. Hạnh theo sát cô, chỉ cách có vài bước. Con đường bờ ruộng nhỏ, cỏ ướt sương. Hạnh thỉnh thoảng trượt chân xuống ruộng bùn. Tiếng chân rút ra khỏi lớp bùn sâu nghe đánh oạp, vang xa. Buổi chiều, dì Ba Xuân về báo tin Châu đã được bà Chạ lên nhận về chôn cất. Mới đầu thằng xã trưởng để xác Châu ngoài chợ Văn Xá "làm gương cho kẻ khác!?" Y định bắt chước xã trưởng Hương Thái năm ngoái khi lấy được xác chị Nguyệt, chủ tịch xã hy sinh trong chuyến đi công tác vấp phục kích. Nhưng ấp trưởng xóm Mới là người họ hàng bà con với bà Chạ. Bà Chạ kiếm cách quà cáp cho xã trưởng để nhận xác con về chôn cất. Ngoài ra dì không nắm được tin tức gì thêm. Thùy càng lo. Châu hy sinh rồi, đành nhẽ. Nhưng còn đoàn cán bộ điều nghiên của bộ đội K10? Trong chuyến đi nghiên cứu căn cứ quân sự Tứ Hạ, Châu được huyện ủy giao nhiệm vụ dẫn đường cho trinh sát tiểu đoàn. Để, đại đội trưởng đại đội 3 - trực tiếp phụ trách bộ phận này. Họ xuống bám đồng bằng trong những "lõm" của xã Hương Thạnh. Châu là xã đội trưởng thông thạo địa hình vùng Tứ Hạ. Vả lại, còn ai nữa trong xã. Cán bộ xã chỉ có bốn người. Chú Hoa bí thư kiêm chủ tịch, còn lại hai cô gái và Châu. Cậu ta kém Thùy hai tuổi, lên căn cứ từ cuối năm sáu tám. Lớp cán bộ có tuổi của Hương Thạnh thay nhau ngã xuống từ những năm sáu hai, sáu tư, sáu bảy. Mậu Thân mất thêm một đợt nữa. Có người bị thương đưa ra Bắc điều trị. Sau anh Thẻo, xã đội trưởng hy sinh đến lượt lớp trẻ như Châu kế cận nắm lấy https://thuviensach.vn phong trào. Số lượng cán bộ huyện, xã mỗi ngày một teo tóp lại, trong khi chưa có điều kiện chuẩn bị để rút lên xanh số thanh niên đồng bằng. Địch ở các ấp xã cũng tranh giành thanh niên bổ sung vào lính. Đó là một mối lo của lãnh đạo cấp trên. Bây giờ đến lượt Châu... - Vậy bộ phận anh Để ở mô? Câu hỏi của Thùy vuột ra khiến dì Ba Xuân ngơ ngác. Thùy nhìn dì Ba: - Con sợ nhất là kế hoạch đánh T2 bị lộ dì Ba à. Và còn một mối lo, Thùy không nói. Cô sợ cho tính mạng của anh Để và bộ phận trinh sát tiểu đoàn. Cô coi đại đội trưởng Để như một người anh thật sự. Anh lớn hơn Hồng chừng ba tuổi, đã có vợ ở một làng biển vùng Nga Sơn, chín chắn và vui tính. Chẳng có đứa con gái nào ở cơ quan huyện đội, huyện ủy anh không quen và một đôi lần bị anh chọc tức. Anh ác khẩu, chọc thì tức đấy nhưng chẳng ai giận anh lâu bao giờ. Có một lần bộ đội đại đội 3 hết gạo, địch chốt cửa rừng không đi được, Thùy sang chơi bắt gặp giữa lúc cả ban chỉ huy đại đội 3 ngồi ăn cháo. Thùy ngạc nhiên: - Hết gạo răng không sang bên huyện, anh Để? Anh Để đặt tô cháo đang bốc khói xuống sạp: - Oốc doộc Thùy ạ, bộ đội hết gạo thì ăn cháo, không vay mượn của ai cả - Anh nói dỗi. Cô ngước nhìn Hồng cũng đang ngồi bó gối trên sạp, quấn quanh cổ chiếc chăn dù hoa, tỏ vẻ trách móc: https://thuviensach.vn