🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Dưới Cánh Thiên Thần Rượu Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn https://thuviensach.vn Dưới cánh thiên thần rượu “Pod Mocnym Aniołem” Copyright © by Jerzy Pilch, 2000, 2012 All rights reserved. This translation published by permission of ŚWIAT KSIĄŻKI, Weltbild Polska Sp. z o.o., Warsaw, 2012 Xuất bản theo hợp đồng trao quyền sử dụng tác phẩm giữa ŚWIAT KSIĄŻKI, Weltbild Polska Sp. z o.o., Warsaw và công ty TNHH Sách Phương Nam. Dịch từ nguyên bản tiếng Ba Lan: Pod Mocnym Aniołem Bản quyền tiếng Việt © Lê Bá Thự và Công ty TNHH Sách Phương Nam, 2012. Mọi sao chép, trích dẫn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Công ty TNHH Sách Phương Nam. https://thuviensach.vn LỜI NGƯỜI DỊCH Jurus, nhân vật chính của tiểu thuyết, cũng là nhân vật dẫn chuyện, là một nhà văn, một con nghiện - nghiện rượu. Nhà văn “sâu rượu” này tổng cộng đã có tới mười tám lần đến cai nghiện tại Trung tâm cai nghiện rượu. Cứ sau mỗi lần ra viện Jurus lại tái nghiện, lại say xỉn, lại bất tỉnh, và khi tỉnh dậy lại thấy mình đang ở Trung tâm cai nghiện rượu. Đến nỗi bác sĩ Granada, Giám đốc Trung tâm, không muốn nhận Jurus nữa, vì ông bất lực, cho rằng anh ta không chịu cai rượu, không thể cai rượu, lại còn bướng bĩnh, cãi lấy được - thưa bác sĩ, làm gì có chuyện sống lâu và hạnh phúc mà lại không uống rượu nào? Trung tâm cai nghiện rượu là nơi thu dung những bợm rượu, những sâu rượu “chiến tích đầy mình”, nam có, nữ có. Họ là nhà văn, giáo sư, giáo viên, doanh nhân, cử nhân, sinh viên, lái xe, thợ cắt tóc... được gán cho những biệt danh dài lê thê nghe rất kêu: Nhà Thám Hiểm Colombo, Vua Đường, Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến, Tên Khủng Bố Hiếm Có Trên Trần Đời, Nữ Hoàng Xứ Kent... Mỗi lần bác sĩ Granada hỏi, vì sao họ lại uống rượu, thì họ đưa ra cả ngàn lý do để biện minh, khiến bác sĩ bực mình, quát lớn: Các người uống rượu, vì các người uống rượu. Rồi ông chì chiết: Không một ai trong các vị sẽ lành bệnh, không một ai trong các vị sẽ cai được rượu. Đa phần các tình tiết của tiểu thuyết diễn ra tại Trung tâm cai nghiện rượu, nơi, ngoài việc sử dụng dược phẩm, người ta còn sử dụng các liệu pháp trị bệnh, trong đó trị liệu tâm lý có vai trò cực kỳ quan trọng. Tại đây các học viên - bệnh nhân cai nghiện, hàng ngày có nhiệm vụ phải viết nhật ký cảm xúc, thực chất là những lời tự thú, tự phê về nghiện rượu, rồi đem đọc cho nhau nghe; phải lên lớp nghe giảng bài về tác hại của rượu, phải trả lời các bài trắc nghiệm, phải đối thoại trị liệu với các nữ nhân viên trị liệu, phải tham gia các cuộc họp kiểm điểm công việc thường nhật, mỗi ngày, trước khi đi ngủ phải đo nồng độ cồn bằng cách thổi vào máy thử; tuyệt nhiên không được cất giấu, sử dụng bất kỳ thứ gì có liên quan đến rượu, https://thuviensach.vn cồn, dù đó là nước hoa, nước khử mùi. Nghiêm ngặt đến mức các nữ nhân viên trị liệu phải thường xuyên kiểm tra tủ cá nhân của bệnh nhân-học viên cai nghiện, để tìm xem, có cồn giấu trong tuýp thuốc đánh răng, rượu trắng giấu trong vỏ chai shampoo, thuốc ngủ giấu dưới chăn, gối hay không. Cuộc “hành xác” hướng tới mục tiêu cai nghiện rượu tại trung tâm này diễn ra vô cùng cam go, cực kỳ khốc liệt, nhưng kết quả thường chẳng mấy lạc quan, vì “ngựa theo đường cũ”. Tại đây có lắm chuyện bi hài, cười ra nước mắt, chẳng hạn chuyện “đạo văn”, chuyện “người già cũng khóc” như trẻ con, chuyện trốn viện... Tuy nhiên, tất cả các bệnh nhân cai nghiện ở trung tâm, ai cũng có nét đáng yêu, đáng quý. Lại nói về nhà văn - con nghiện Jurus, nhân vật chính của tiểu thuyết. Là một nhà văn, có tài viết lách, anh được “các bạn chiến đấu” tại trung tâm quý mến, tin yêu và nhờ vả. Tại vì anh văn hay chữ tốt cho nên họ nhờ anh “viết hộ” các bài văn tự thú về nghiện rượu, để nộp, để đọc, theo yêu cầu của trung tâm. Jurus viết theo lời họ kể, hoặc phịa ra, nhưng phải là thứ văn thật bình dân, thêm mắm thêm muối cho nó thành bài văn tự thú “thứ thiệt” của học viên. “Thù lao” thường bằng hiện vật, như chuối, cam, sôcôla, thuốc lá, nước dứa hộp, đồ ăn, vài đồng zlôty lẻ hoặc các thứ vặt vãnh khác. Dẫu sao Jurus cũng có đất “dụng võ”, tha hồ “trổ tài văn chương”, tuy “nhuận bút” chẳng bõ bèn gì. Ấy vậy mà cũng nảy sinh ối chuyện rắc rối, chẳng hạn chuyện “đạo văn” gây thù oán lẫn nhau mà Jurus cảm thấy mình cũng mắc tội. Nhưng cũng có lần anh thoát hiểm. Chẳng hạn, anh bị bác sĩ trị liệu Quasi Mojzesz alias Ja Alkohol bắt quả tang đang viết hộ “nhật ký cảm xúc” cho con nghiện - lái xe, được mệnh danh là Tên Khủng Bố Hiếm Có Trên Trần Đời, vậy mà anh vẫn bình an vô sự!? Gia đình nhà văn Jurus là gia đình uống rượu truyền đời. Ông nội Stary Kubica, một điền chủ, khuynh gia bại sản vì nghiện rượu, phải bán con ngựa cái Fuchs yêu quý, thứ của nả có giá cuối cùng còn lại trong nhà. Jurus tâm sự với nàng Alberta Lulai: Anh uống rượu vì anh theo di truyền. Các cụ tổ nhà anh, tất cả đều uống rượu. Ông nội, ông ngoại anh uống rượu, bố anh uống rượu và mẹ anh cũng uống rượu. Anh không có chị, https://thuviensach.vn cũng chẳng có anh, nhưng anh dám chắc: nếu trên đời này có các chị của anh và các anh của anh thì có lẽ tất cả các chị của anh đều uống rượu, tất cả các anh của anh cũng đều uống rượu . Jurus là con nghiện, nghiện nặng, rượu đã ngấm vào máu thịt, cho nên đối với nhà văn này, cai rượu hầu như là chuyện viễn vông, vô vọng. Mười tám lần cai rượu bất thành tại trung tâm đã chứng tỏ điều này. Thường thì, sau khoảng sáu tuần điều trị Jurus lại ra viện, và rồi anh lại hành động như mọi khi, lại đến quán rượu “Dưới cánh Thiên thần Rượu” , lại đi thang máy lên nhà mình trên tầng mười hai, lại ngạc nhiên, ngỡ ngàng, đứng lặng người một hồi lâu ở ngưỡng cửa, khi thấy nhà cửa bẩn thỉu, bề bộn, đồ đạc bừa bãi, lộn xộn, cứ ngỡ rằng có kẻ đã đến ở và phá phách nhà mình khi anh vắng nhà. Jurus không hề nghĩ ra, tất cả mọi thứ “lộn tùng phèo” đó chính là hậu quả của say xỉn, của hôn mê, là do chính anh gây nên, trước khi anh lại được đưa đi cấp cứu và điều trị tại Trung tâm cai nghiện rượu. Đã có lúc anh bi quan tính rằng, với lượng rượu khổng lồ mà anh đã đổ vào trong bụng mình trong vòng hai chục năm qua, thì chỉ còn thiếu năm chai rượu nữa thôi là đủ lượng độc tố để thần chết lôi anh về nơi chín suối, thậm chí không cần đến năm mà chỉ cần ba chai. Nhưng mối tình, được gọi là tình yêu cuối cùng trước khi nhắm mắt xuôi tay của anh, với nữ “nhà thơ” Alberta Lulai, người đàn bà mặc váy màu vàng, sau này là áo màu đen, đã cứu nhà văn thoát khỏi vũng bùn nghiện ngập: Anh đi tìm tình yêu trước khi nhắm mắt xuôi tay, nhưng anh lại tìm được tình yêu ban cho anh sự sống... Em đến với anh vào thời khắc khi anh đặt dấu chấm hết lên đời mình... Đã có lúc anh muốn tự tử vì không bỏ rượu được...Khi anh nói, anh bỏ rượu vì em là anh nói thật lòng. Khi anh nói anh bỏ rượu vì chúng ta, là anh nói thật lòng. Vì không có em thì chẳng có anh, không có chúng ta thì chẳng có anh. Từ “anh” của anh không còn là số ít nữa rồi . Có lẽ tác giả của Dưới cánh Thiên thần Rượu muốn cho thấy sức mạnh của tình yêu, cái có thể biến điều không thể thành có thể. Sẽ không ngoa chút nào nếu nói, Alberta Lulai là bậc cứu tinh của Jurus. Nhờ có nàng mà Jurus đã tỉnh mộng, chọn đúng đường và làm được điều thoạt tiên tưởng chừng không tưởng: Nhưng cháu đang chọn sự sống, lúc này một tình yêu mãnh liệt như tiếng hát của ông đang cặp kè cùng cháu, tình https://thuviensach.vn yêu này đang cứu vớt cháu. Rốt cuộc anh có hầu như tất cả, cai được rượu, có tình yêu, có tác phẩm văn học và lại lạc quan, lại yêu đời. Anh khoe tiếp với ông nội quá cố của mình : Chứng nghiện rượu của chúng ta, thủ phạm đã giết ông, đang tách rời khỏi cháu, như da rắn đang tách rời khỏi thân rắn lột. Ông nội ơi, cháu thắng lợi rồi, cháu chia sẻ cùng ông thắng lợi này của cháu, cháu đang viết về ông, cháu đang viết về cháu, chẳng những để chứng tỏ rằng thiên tiểu thuyết thứ thiệt về cai nghiện rượu này không kết thúc bằng cái chết, trái lại, nó đang kết thúc bằng sự sống.... Sự xuất hiện đầy bí ẩn, y như trong thần thoại, của nhân vật Jozef Cieslar, người tự nhận là bạn đồng môn Trường Chúa Nhật của Jurus thời thơ ấu, khiến người đọc không khỏi tò mò về thực tâm và thực chất của nhân vật này. Đây là một thiên tiểu thuyết viết khá chân thật và rất thực tế, bất kể ngoa ngôn, bốc đồng và những lời mê sảng của nhân vật. Pilch đã miêu tả một cách trung thành trên giấy những suy tư, trăn trở, những dằn vặt, đau khổ của người nghiện rượu và thế giới bé nhỏ của họ. Người ta nói, trong tiểu thuyết Dưới cánh Thiên thần Rượu, tác giả là nhân vật chính, nhân vật chính là tác giả. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn Jerzy Pilch nói rằng, ông chẳng xa lạ gì chuyện nghiện rượu. Phải chăng ông muốn viết tiểu thuyết thể loại tự sự (hay tự truyện), như là một liệu pháp cai nghiện cho bản thân mình? Trong văn học, sự thật mà không phải là sự thật, không phải là sự thật mà lại là sự thật, là chuyện thường tình. Khi bắt tay vào viết thiên tiểu thuyết này, Jerzy Pilch định xây dựng một “tác phẩm súng lục”, một “tác phẩm tối hậu thư”, cho nên ông mới tuyên bố: “tôi viết rồi tôi chết”. Ấy vậy mà thiên tiểu thuyết đã kết thúc rất có hậu, khiến người đọc lấy làm mừng, mừng cho nhân vật chính Jurus, mừng cho tác giả Jerzy Pilch. Kết thúc “có hậu” này cũng chính là nét riêng, là sự khác biệt giữa tiểu thuyết Dưới cánh Thiên thần Rượu và các cuốn tiểu thuyết khác viết về đề tài rượu, khi kết cục thường bi đát. Cho nên, tiểu thuyết Dưới cánh Thiên thần Rượu khiến người ta nghĩ tới một chức năng mới của văn học, chức năng chữa trị. Một câu hỏi được đặt ra: Phải chăng văn học là một liệu pháp? Hoặc: Phải chăng có Bộ môn tiểu thuyết trị liệu? https://thuviensach.vn Rượu là một thức uống hết sức gần gũi và quen thuộc với nhiều người, nhất là nam giới - Nam vô tửu như kỳ vô phong . Nói rượu là niềm vui: - đúng, bảo rượu là nỗi buồn: - không sai. Rượu là niềm vui hay nỗi buồn, điều này hoàn toàn tùy thuộc vào mỗi người chúng ta. Tuy nhiên, nghiện rượu đang là vấn đề xã hội nhức nhối, bức xúc ngang với nạn nghiện ma túy, là nỗi khổ không riêng của một quốc gia nào [1]. Cho nên, bằng việc xây dựng hẳn một thiên tiểu thuyết về uống rượu, nghiện rượu và cai rượu, Pilch đã nhằm trúng vấn đề nóng bỏng đang là mối quan tâm của mỗi nhà, mỗi cộng đồng, mỗi quốc gia và của toàn nhân loại. Với lối viết khoáng đạt, lắm khi trào lộng (chẳng hạn, máy vi tính thua con người trong cuộc đấu rượu, đến nỗi nôn thốc nôn tháo toàn bộ ổ cứng của mình...), bằng thủ pháp đồng hiện, hư hư thực thực, quá khứ và hiện tại đan xen như mắc cửi, lúc tỉnh, lúc say, lúc mê sảng, mộng mị và ảo giác, với ngòi bút điêu luyện và sắc sảo của mình, Pilch đã kể cho chúng ta nghe câu chuyện giàu tính nhân văn về sự sống và cái chết mà chính nhà văn từng dấn thân vào. Ông đã đưa người đọc vào thế giới kinh dị của Thiên thần Rượu, nơi ma men tác oai tác quái. Giải thưởng Nike 2001 (trị giá trên 30 ngàn đô la), giải thưởng văn học hàng năm danh giá nhất Ba Lan mà nhà văn Jerzy Pilch được nhận, là phần thưởng cao quý, khẳng định giá trị của tác phẩm và tài năng của nhà văn. Chỉ trong một thời gian rất ngắn sau khi xuất bản, Dưới cánh Thiên thần Rượu đã bán được trên 100 ngàn bản, tối hôm trước công bố giải thưởng, thì ngay sáng hôm sau, 15 ngàn bản của tiểu thuyết đã bán hết veo. Đây là tác phẩm bán chạy nhất trong số tất cả những tác phẩm văn học được tặng Giải thưởng Văn học Nike từ trước đến nay. Trong những năm vừa qua Dưới cánh Thiên thần rượu tiếp tục được tái bản nhiều lần, được bạn đọc Ba Lan và nước ngoài mến mộ. Lần tái bản gần đây nhất là vào tháng 2 năm 2012, do Swiat Ksiazki ấn hành, với bìa sách mới thiết kế, có hình chiếc cốc uống rượu dốc ngược. Dưới cánh Thiên thần Rượu đã được dịch ra nhiều thứ tiếng, như: Anh, Bungari, Estonia, Pháp, Hy Lạp, Hà Lan, Litva, Đức, Nga, Xlôvakia, Serbia... Năm 2003, Dưới cánh Thiên thần Rượu đã được Nhà hát mang tên Juliusz Slowacki ở https://thuviensach.vn thành phố Krakow đưa lên sân khấu, nghệ sĩ Rafal Sabara đạo diễn. Vở kịch độc đáo, giàu chất “men” và mới lạ này đã được dân chúng cố đô hồ hởi đón xem. Dịch tiểu thuyết Dưới cánh Thiên thần Rượu sang tiếng Việt, người dịch muốn mang đến cho bạn đọc nước nhà một thiên tiểu thuyết đương đại của Ba Lan về đề tài vốn rất gần gũi và quen thuộc đối với mỗi người chúng ta trong đời thường, nhưng lại chưa có mấy nhà văn bỏ công khai thác đến nơi đến chốn. Nếu người dịch không nhầm thì ngay tại Việt Nam ta “thơ say” thì có, nhưng “tiểu thuyết say” thì chưa. Mong rằng tiểu thuyết Dưới cánh Thiên thần Rượu của nhà văn Jerzy Pilch sẽ mang đến cho bạn đọc những gợi mở, những cảm xúc mới lạ, nhiều thú vị và bổ ích. Hà Nội, ngày 15 tháng 4 năm 2012 Nhà văn, dịch giả Lê Bá Thự Tặng Ewa-Ewenlina [1]Thí dụ: Theo đánh giá mới đây, tại Ðức có 4,3 triệu người nghiện rượu, trong đó 30% là phụ nữ. Ngoài ra có 5 triệu người uống rượu ở mức độ nguy hiểm (có thể nghiện). Năm 2004 ở Ðức có 40.000 người chết vì rượu, trong đó 17.000 người chết do xơ gan. Hàng năm có 2.200 trẻ sinh ra có khuyết tật vì người mẹ lạm dụng rượu. Tại Việt Nam số người nghiện rượu càng ngày càng gia tăng, ở nông thôn tỷ lệ người nghiện rượu là 4% dân số, con số này ở thành thị là 6%, như vậy cả nước có trên 4 triệu người nghiện rượu, một con số đáng báo động. Tất nhiên con số người lạm dụng rượu thì cao hơn rất nhiều, hậu quả nhãn tiền ai cũng biết, tàn phá sức khỏe, gây tai nạn giao thông, bạo lực gia đình... - ND. https://thuviensach.vn Chiếc váy màu vàng Trước khi trong nhà tôi xuất hiện toán mafia đi cùng nữ nhà thơ da bánh mật Alberta Lulai, trước khi bọn họ bứt tôi khỏi giấc mơ say và trước khi họ đòi tôi - thoạt tiên là những yêu cầu theo kiểu giả nhân giả nghĩa, sau đó là những lời đe dọa láo xược - đừng gây khó dễ cho việc in thơ của Alberta Lulai trên tờ “Tuần báo Phổ thông”, trước khi xảy ra những sự kiện bão bùng mà tôi định kể, thì đã có ngày hôm trước của những sự kiện đó, đã có buổi sáng sớm và buổi tối của ngày hôm trước, và từ sáng sớm cho đến tối ngày hôm trước đó tôi uống rượu đào. Đúng vậy, tôi uống rượu đào, khát khao cháy bỏng có được mối tình cuối cùng trước khi nhắm mắt xuôi tay, và tôi đã lún sâu vào cuộc sống suy đồi. Buổi sáng vẫn chưa có chuyện gì xảy ra, tôi vẫn kiềm chế được, thậm chí giữ được chừng mực. Tôi nằm trên sofa, đọc báo và nghe mấy đĩa nhạc của nghệ sĩ saxophone tenor người Séc, Felix Slovacek. Nhưng tới gần trưa, toàn bộ các nhạc phẩm mà Slovacek trình tấu chỉ có độc một bài lọt được vào tâm trí tôi, đó là nhạc phẩm của Karel Svoboda có tiêu đề Where’ ve you got your nest, litte bird? [1]Tôi nghe và tôi luận, trong nguyên văn tiếng Séc nó phải như thế nào “Kde je tvoje hnizdo, ptacatko?”, hay là “Kde je tvoje hnizdo, ptacku?”. Nhưng tôi không quyết định nổi, nên chọn từ nào: từ ptacku - yếu hơn, hay từ ptacatko - mạnh hơn, thì nghe hay hơn và thích hợp hơn, cũng vì cảm giác bất lực về ngôn từ (cho dù vẫn tiếp tục say mê) thỉnh thoảng tôi lại bật dậy khỏi ghế, đi ra chỗ chiếc máy hát và mở lại bản nhạc làm rung động lòng tôi. Đó là một ngày tháng bảy đẹp trời, từ tầng mười hai tôi nhìn thấy rõ những ngọn đồi bao quanh thành phố, tiếp nữa là đất bằng, đồng ruộng, cột điện, đường ray xe lửa, dòng sông sáng bạc trôi hiền hòa, những dãy núi phía chân trời, thành phố Wisla [2]tựa hòn đá trắng dưới đáy thung lũng rừng thông, quán “Piast” và khu vườn thơm mùi cỏ xén kề bên quán, ong mật, bướm, bay vù vù bên trên các vại bia. Con chó của bác sĩ https://thuviensach.vn Swobodziczka đang tớp suất bia của mình đựng trong chiếc nồi nhôm - ông qua đời cách đây một năm, nhưng con chó của ông quen ăn, hàng ngày vẫn lui tới quán, ở đây những con người vẫn đang sống trút bia hơi Zywiec [3]từ các cốc vại, đổ đầy nồi cho nó. Tôi đã nhìn thấy rõ mọi thứ đó, như tôi đã ở đó, cũng như tại đây, nơi tôi hiện diện, tôi nhìn thấy tất cả: cửa sổ các ngôi nhà mở toang, những chiếc ô tô kiểu cổ, thon, tròn, di chuyển trên đường phố, một người đàn bà mặc váy dây màu vàng đứng bên máy rút tiền tự động. Nhìn từ trên cao tôi có cảm giác đây là một người đàn bà thông minh và xinh đẹp. Tự dưng tôi đinh ninh trong bụng, nàng chính là tình yêu cuối cùng của đời tôi. Đó là một sự đinh ninh bao trùm tất cả, không chỉ phần say của tôi, mà cả phần tỉnh của tôi, và tuốt tuột tất các bộ phận không xác định, tất thảy các bộ phận bí ẩn về mặt tỉnh táo của tâm hồn tôi, đều có cảm giác đó. Tôi cần phải mặc quần áo ngay lập tức, xức nước hoa, không đợi thang máy, chạy bộ ngay xuống dưới nhà và đuổi theo nàng. Trong một giây lát tôi đã chần chừ vì lòng tự trọng, liệu có nên làm như vậy hay không. Thế nhưng chiếc máy rút tiền tự động, chiếc máy rút tiền tự động đã gạt phăng mối tình này của tôi. Tôi mà chạy xuống dưới nhà và đuổi theo nàng, thì chắc tôi sẽ hành động như tôi vẫn luôn luôn hành động: tôi sẽ rón rén bước theo sau nàng y như tên giết người trên phim truyền hình nhiều tập, tôi bước theo nàng, xảo quyệt và kiên tâm, tôi cứ đi như vậy cho tới khi nàng phát hiện ra tôi, nàng hốt hoảng khi nghĩ bụng, có kẻ đang bám riết nàng. Sau đó, trong chốc lát nàng nhìn tôi và để ý tôi, tiếp nữa với nỗi thất vọng của một tên vô lại đã bị bại lộ, tôi tiếp tục cuộc rượt đuổi cho đến khi sự lo lắng, nỗi sợ hãi và máu tò mò bắt đầu hòa trộn với nhau thành một thứ thuốc nổ... Lúc bấy giờ, để ngăn ngừa vụ nổ, tôi sẽ bước nhanh chân, đi ngang bằng với nàng, cúi chào nàng một cách lịch sự và cất giọng nhỏ nhẹ: - Tôi xin lỗi, vô cùng xin lỗi chị, sở dĩ lâu đến như vậy (chỗ này giọng nhỏ nhẹ của tôi sinh nhát gừng, ra bộ rụt rè), sở dĩ lâu đến như vậy, tôi đi theo sau chị lâu đến như vậy là vì tôi phải thú nhận điều này... https://thuviensach.vn Lúc này nàng khúc khích cười, nàng hoàn toàn bình tâm, trong tiếng cười của nàng cái mãn nguyện hòa quyện với cái hả hê, bởi vì kẻ đang đuổi theo nàng không phải là một tên cuồng dâm muốn thỏa mãn ham muốn nhục dục của mình, mà là một tay sành điệu bám theo nàng vì cái đẹp. - Duyên cớ gì, ôi, duyên cớ gì mà chàng lại đuổi theo em như vậy? - chắc nàng sẽ hỏi tôi như vậy, với nụ cười duyên dáng nở trên môi, cho dù trong giọng nói của nàng vẫn còn dư âm của mối nghi ngờ. - Có đúng là, có đúng là, sự việc khó hiểu đến như vậy hay không nhỉ? - có lẽ tôi sẽ đáp lại nàng vừa rất hùng hồn, vừa rất nhiệt thành, và những lời giảng giải của tôi sẽ giống như một bản tình ca trói chặt nàng bởi sức mạnh của nhịp điệu và phép tu từ, tôi sẽ cất giọng hát bài ca đầy sức thuyết phục và chỉ sau vài câu hát nàng sẽ tin như điếu đổ, sẽ xiêu lòng, sẽ bị khuất phục, sẽ là một người yêu chết mê chết mệt, người yêu của tôi, mãi mãi của tôi và tôi sẽ dẫn dắt nàng trên con đường chung sống của chúng tôi. Tuy nhiên, tiếc thay, tôi đã chẳng thể làm như vậy, trong một thời khắc nhất định tôi đã không thể sử dụng những thủ thuật cổ điển. Sao lại đi bám theo sau một người đàn bà vừa rút tiền mặt trong máy rút tiền tự động? Làm thế nào để giải thích cho mấy viên cảnh sát mà nàng cầu cứu rằng, đây không phải là mưu mô cướp tiền, mà là tình yêu, điều ngay từ phút đầu đã chi phối mọi hành vi của tôi? Giải thích chẳng ăn nhằm gì đâu, thử cũng không được đâu, tôi phẩy tay, tôi đầu hàng và từ tầng mười hai tôi buồn rầu đứng nhìn người đàn bà, người nhẽ ra phải trở thành vợ tôi và mẹ của các con tôi, đang bước đi xa dần như thế nào. Tôi vô cùng đau khổ nhìn tình yêu cuối cùng của đời tôi đang đi khỏi nơi đặt máy rút tiền tự động như thế nào, nàng còn bách bộ một đoạn nữa trên phố Jan Pawel rồi nàng mất hút, nàng mất hút khi nàng rẽ vào phố Panska. Một lần nữa trong lịch sử, cảm xúc lớn đã chịu thua tiền bạc. Bỗng nhiên tôi điên tiết, tôi căm ghét máy rút tiền, thứ cách đây vài năm vẫn chưa hề có. Tôi bực mình khi nghĩ tới bức tường Berlin bị sụp đổ, tôi đã phản đối sự sụp đổ của bức tường này, tất cả những người hăng hái dùng búa đập phá bức tường Berlin đã lấy mất của https://thuviensach.vn tôi cô nàng tóc đen mặc chiếc váy màu vàng, và tôi đã phản đối Công đoàn “Đoàn kết”, vì Công đoàn “Đoàn kết” đã lấy mất của tôi cô nàng tóc đen mặc váy màu vàng, cả Lech Walesa cũng đã lấy mất của tôi cô gái tóc đen mặc váy màu vàng, và cả Jan Pawel II, người kêu gọi: Xin Chúa Trời hãy giáng trần, đã lấy mất của tôi cô gái tóc đen mặc váy màu vàng. Lạy Chúa tôi, lạy Thánh Thần, - tôi thầm nghĩ, - giá mọi cái vẫn như xưa, giá chính quyền cũ không sụp đổ, giá không có thị trường tự do, giá ở phần châu Âu, nơi tôi sinh ra trên đời, không diễn ra những cải cách, thì chắc bây giờ ở nơi đây không có những chiếc máy rút tiền tự động, một khi không có các máy rút tiền tự động, thì mọi chuyện giữa tôi và cô nàng tóc đen xinh đẹp mặc váy màu vàng kia hẳn đã êm thắm, thuận buồm xuôi gió. Tuy nhiên, không ai, kể cả Đức Chúa Trời, có thể xoay ngược được tiến trình lịch sử, không ai và không cái gì có thể xoay ngược được cô nàng tóc đen lúc này đã đi tới sát góc phố Panska và Zelazna - để lại nỗi khổ đau và cay đắng khi tôi phải giã từ cô nàng da bánh mật mặc váy màu vàng. Chỉ có điều, tôi không thể không nhìn thấy: nỗi khổ đau và sự cay đắng của giã từ đã làm tăng thêm cái đẹp bên ngoài của nàng. Vẫn đau khổ, vẫn sầu lòng, thậm chí càng đau khổ, càng sầu lòng hơn khi tiếng kèn saxophone tenor của Felix Slovacek ngân vang. Tôi nhìn, tàu điện đi ngang qua bãi cỏ, cỏ mọc cao đến nỗi, ngựa và người cưỡi ngựa như bị chìm sâu trong đó, gần đó, trong những ngôi tháp văn phòng bao quanh bùng binh Liên Hợp Quốc, hai nhân viên bảo vệ mặc đồng phục đi từ phòng nọ sang phòng kia, họ bật và tắt đèn, họ nhìn tôi qua kính Venexia, bên trên mái nhà và bên trên những cột ăng-ten mây trắng lững lờ trôi, một ngày dài giữa mùa hè. Đó là ngày người ta chờ đợi suốt cả năm, có khi hàng năm, đó là ngày bất kỳ lúc nào con người cũng có thể cai rượu. Tôi quay lưng về phía cửa sổ, nhìn căn phòng ắp đầy âm thanh kèn saxophone, trong chiếc chai đặt trên bàn vẫn còn đầy rượu đào, tôi bước lại gần, tôi rót, tôi uống và tôi sáng tỏ. Lạy Chúa tôi, thế nhưng tôi sáng tỏ cái gì nào, cái sáng tỏ này ăn khớp với cái phi thường trong ngày! Trong tôi bừng lên thứ ánh sáng dịu dàng và dễ chịu, ý nghĩ của tôi ngay lập tức https://thuviensach.vn chuyển thành những câu nói văn hoa, các hành vi của tôi đều đáng tin cậy. Tôi cầm lấy vòi hoa sen, tôi gội đầu, tôi mặc quần áo, tôi xức nước hoa, không chờ thang máy, tôi chạy xuống dưới nhà rồi đuổi theo cô nàng tóc đen xinh đẹp và thông minh mặc chiếc váy dây màu vàng. Tôi đã sẵn sàng cuốc bộ trên các phố Panska, Zelazna, Zlota, Sienna, tất cả các phố, tôi đã sẵn sàng làm náo động cả thành phố, ngó vào tất cả các cánh cổng, gọi chuông vào tất cả mọi nhà - tôi đã biết là nhất định tôi sẽ tìm được nàng. Tôi biết là nhất định tôi sẽ tìm được nàng, trên mặt đất, chứ không phải trên trời cao, trên cõi trần, chứ không phải dưới cõi âm, khi thức chứ không phải lúc ngủ. [1]Tổ của mi ở đâu, con chim nhỏ? - ND. [2]Thành phố nằm trong thung lũng vùng rừng núi cực nam Ba Lan, ngày xưa chỉ là một ngôi làng, - ND. [3]Một loại bia nổi tiếng, sản xuất tại Zywiec, miền Nam Ba Lan - ND. https://thuviensach.vn Đô vật da đen Tôi nằm mơ, thấy mình đang mò tìm đồ vật dưới đáy biển, tôi nằm mơ, tôi thấy, để làm trò cười cho những kẻ thích ly kỳ, đô vật da đen trắng trợn tước vại bia đầy ắp từ tay tôi, thế nhưng trong mơ tôi không biết hắn là đô vật, tôi đã định làm cho hắn bị bẽ mặt, nhưng chẳng ăn nhằm gì, chẳng ăn nhằm gì, chính hắn đã làm bẽ mặt tôi, trong giấc mơ vô cùng tận, khi tôi vẫn chưa tỉnh lại, tôi đã bị bẽ mặt. Một bức tường các tông đang ngăn cách cái mê và cái tỉnh của kẻ say, ban đêm kẻ say nằm mơ thấy những gì anh ta nếm trải trong ngày, có lẽ phải nói thế này: những lời nói mê sảng trong ngày của người say ban đêm hiện về với anh ta. Tôi lội, tôi bơi, tôi lặn trong biển rượu bốn mươi lăm độ, tôi tỉnh giấc, người đẫm mồ hôi nâu, tôi nhìn đồng hồ, đã bốn giờ sáng, hơi rượu đọng trên mặt đồng hồ. Đã mười tám lần tôi vào điều trị tại Trung tâm cai nghiện rượu [1], rốt cuộc bác sĩ Granada với oai phong của quyền bính và tầm cỡ của mình, đã ra lệnh không bao giờ tiếp nhận tôi vào điều trị tiếp nữa. Tôi không thể cai rượu ư? - chuyện nhỏ như con thỏ, có ai cai rượu thành công đâu nào, (nhất là, càng là người khỏe mạnh càng không thể cai rượu), tuy nhiên, tôi đã không lường trước là tôi không quyết tâm cai nghiện, tôi không chịu bỏ rượu. Từ những bài trắc nghiệm, rối rắm chẳng khác gì vật lý lượng tử, mà các nữ nhân viên trị liệu lặng lẽ và nhẫn nại về sức lực cũng như tinh thần, đã yêu cầu các bệnh nhân run như cầy sấy trả lời, đã đi tới kết luận rằng, tôi có khuynh hướng tự vẫn. - Anh định uống rượu để chết chứ gì? - bác sĩ Granada hỏi. - Tôi không công nhận, cũng không phủ nhận, - tôi đáp, tại vì trong bất kỳ tình huống nào tôi cũng không thể từ bỏ sử dụng cụm từ tế nhị. Đã quá muộn khi tôi hiểu ra rằng đó không phải là thiên bẩm, mà là lời nguyền. Mỗi cuộc nói chuyện điện thoại cuốn tôi vào hội thoại như trong tiểu thuyết, mỗi lời chúc tụng là một ẩn dụ thi ca, mỗi câu hỏi về giờ giấc thành https://thuviensach.vn chuyện kịch trường. Cái lưỡi của tôi, cái lưỡi thích hơn người, thậm chí thích bất tử, điều khiển tôi. Tôi đã bị cái lưỡi điều khiển, tôi đã bị đàn bà điều khiển, tôi đã bị rượu điều khiển. - Một khi anh định uống rượu để chết tại sao anh còn làm phiền chúng tôi bằng cách giả đò mình là kẻ chán đời? Tại sao anh hành hạ nhân viên của tôi? Anh dự các giờ lên lớp và các cuộc đối thoại mà làm gì? Anh viết những lời thú nhận nghiện rượu và ghi nhật ký xúc cảm để làm gì? Cô y tá Viola châm kim tiêm vào mạch máu côn trùng của anh để làm gì? Chúng tôi bơm vào cơ thể kém sức đề kháng của anh một trăm lít dịch mà làm gì một khi anh chủ tâm xa lánh tất thảy mọi thứ bổ dưỡng? - Vì tôi không muốn chết. - Anh Jurus này, anh biết không, nói như vậy là có chút tham vọng rồi đó. - Tôi không muốn uống để chết, ít ra là không phải lúc này. Nói thực lòng, tôi sẵn sàng uống để chết sau khi sống cuộc đời hạnh phúc và hưởng trường thọ. - Thì ra anh có đầu óc của một đứa trẻ con, một đứa trẻ con chậm hiểu. - Ôi, thưa bác sĩ, tôi biết, tôi thừa biết là không thể có chuyện, nhất là trong trường hợp của tôi, uống rượu, sống lâu và hạnh phúc. Tuy nhiên, thưa bác sĩ, làm gì có chuyện sống lâu và hạnh phúc mà lại không uống rượu nào? Nói chung tôi thích các cuộc trò chuyện với bác sĩ Granada, mặc dầu đôi khi chúng biến thành những cơn ác mộng thực sự. Một thực trạng vô cùng nhức nhối: sự giả dối không biểu hiện. Bác sĩ Granada giảng giải toàn những vấn đề lý trí, dễ nghe và có vẻ có sức thuyết phục, phù hợp với vai trò của một vị giám đốc Trung tâm cai nghiện rượu. Tôi vội vàng bày tỏ những nghịch lý giản đơn, như thể tôi muốn xác nhận một cách hết sức rõ ràng rằng, một phần các tế bào não bộ của tôi đã chết và chỗ của chúng đầy ắp màng tế bào không chứa hoạt tính sinh học, gộp lại được gọi là tế bào thần kinh đệm. Cả hai chúng tôi đã không đụng đến thực chất của vấn đề, cả https://thuviensach.vn hai chúng tôi nghĩ rằng, chúng tôi đang không đụng tới thực chất của vấn đề, và cả hai đau khổ vì không nắm bắt được thực chất của vấn đề. Tuy nhiên, thế này nữa, một kẻ nghiện rượu, và một thầy thuốc của con nghiện, cả hai mong muốn chạm được vào thực chất của vấn đề, và cả hai ở trong tình thế vô cùng nan giải. Shakespeare đã đụng được vào thực chất của vấn đề, Tolstoi đã đụng được vào thực chất của vấn đề, Einstein đã đụng được vào thực chất của vấn đề. Thế còn kẻ nghiện rượu? Kẻ nghiện rượu bao giờ cũng gặp khó khăn nhiều hơn. - Tại sao lại có thể sống lâu và sống hạnh phúc mà chẳng cần uống rượu nhỉ? - Tôi nói câu này, mặt tỉnh bơ, láu cá, và ngay lập tức tôi muốn nhổ nước bọt vào chính giữa tâm hồn hư đốn tại rượu của tôi. Tôi thừa biết, có thể, có thể, đúng vậy, có thể sống lâu và sống hạnh phúc mà không cần rượu. Tôi biết, có nhiều người không uống rượu mà họ vẫn sống lâu và sống hạnh phúc. Thậm chí, cho dù tôi không quen biết họ đi chăng nữa (tại vì, có lẽ đúng, tôi chẳng quen biết người nào hạnh phúc cả, thậm chí tôi không muốn làm quen khi tôi nghe thiên hạ nói về một người nào đó rằng: người này sung sướng, người này thuận buồm xuôi gió, người này thành đạt; tôi bỏ chạy khi gặp những người như vậy, như thể gặp bệnh thời khí), thậm chí, cho dù tôi không quen biết họ đi chăng nữa, thì đã có người khác quen biết họ, mà cho dù những người khác không quen biết họ đi chăng nữa, thì những người hạnh phúc kia họ cũng đã hạnh phúc rồi. Họ đã như vậy và đang như vậy. Sau chót, đừng quan trọng hóa quá đáng dân nghiện rượu, họ chỉ là thiểu số trong xã hội, vì đa phần nhân loại người ta đâu có uống rượu. Mặc dầu, về cơ bản, rất khó hiểu, tại sao lại như vậy. Tại sao, về cơ bản, đa phần nhân loại không uống rượu? Vì những nguyên do nào? Đó chính là một trong những vấn đề rất cơ bản. Uống rượu là một đề tài mang tính sáng tạo đến nỗi bất kỳ lúc nào cũng có thể nảy sinh một vấn đề cơ bản nào đó. Bạn ngoảnh mặt về một phía nào đó, bạn chọn con đường nào trong số những con đường đi qua vũng lầy, chỗ nào bạn cũng có thể bắt gặp thiên thần cầm kiếm lửa, và thiên thần sẽ nói với bạn (giọng thiên thần sẽ toàn là giọng rượu), ngài sẽ hỏi: Anh bạn của ta ơi, tại sao anh bạn lại không uống https://thuviensach.vn rượu nào? Anh bạn của ta ơi, nếu nhà ngươi trả lời ta là nhà ngươi không uống rượu, vì nhà ngươi không có nhu cầu, hoặc giả, nhà ngươi không uống rượu vì nhà ngươi chẳng thấy rượu ngon lành gì cả, hoặc là, lạy Chúa lòng lành, nhà ngươi sẽ trả lời, nhà ngươi không uống rượu vì nhà ngươi không cần một sự kích thích nhân tạo nào, hoặc nhà ngươi sẽ nói gì đó hoàn toàn ngu xuẩn, chẳng hạn, nhà ngươi sẽ nói, nhà ngươi không uống rượu, vì không cần rượu nhà ngươi vẫn sống đàng hoàng, nếu nhà ngươi, một kẻ mắc tội, do ngây thơ, nhưng đồng thời lại trắng trợn nói gì đó đại loại như vậy, thì nhà ngươi biết không: nhà ngươi sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc. Như một tờ tạp chí đã viết: cái chết là hình phạt dành cho kẻ tội lỗi. Mười tám lần tôi nằm điều trị tại Trung tâm cai nghiện rượu, người tôi lấm chấm đầy những vết sẹo nhỏ li ti do tiêm thuốc esperal, dày đặc như lá thông trên cây thông vậy, gan tôi có mùi độc nhất vô nhị, mùi pha tạp của các loại nước hoa, nước cạo râu và rượu salicylic, tại vì trong đời tôi, có một thời kỳ không tài nào hiểu nổi, khi ngay chính tôi cũng đã tuyên bố: tôi không uống rượu khi gan tôi không thơm mùi các loại nước hoa và khi da tôi nhẵn thín. Anh bạn thân mến ơi, tại sao anh bạn không uống rượu? - mấy anh bạn ngồi sau quầy hàng hỏi tôi, họ bực mình. Hồn ma của Wieniedikt Jerofiejew [2]đang lửng lơ bay bên trên đầu họ, còn những cái lưỡi mất tự do đang nói bằng giọng của hồn ma này, bị hồn ma ám ảnh tôi bèn chép lại mấy câu thơ và sau khi tỏ lòng ái mộ tôi không còn bị hồn ma đeo bám nữa. Giữa văn chương, cho dù là cực kỳ khôn khéo, và nỗi sợ bất chợt của mình chẳng có sự lựa chọn nào. Anh bạn thân mến ơi, tại sao anh bạn lại không uống rượu hả anh bạn? - mấy gã ngồi phía sau quầy hàng hỏi tôi. - Tôi không uống, - tôi trả lời, vì tôi không thích, vì tôi không thấy ngon, tôi không cần bất kỳ một sự kích thích nhân tạo nào, không có rượu tôi vẫn sống đàng hoàng. Tôi đã trả lời như vậy và sự thật là như vậy, nhưng phải đợi đến khi. Đến khi điểm cái giờ uống ly rượu mừng thắng lợi. Đến khi tôi nhìn vào miệng chai rượu cứu tinh. Tôi sẽ kể chuyện này khi đến lúc kể về ly rượu mừng thắng lợi, về chai rượu cứu tinh và về ly https://thuviensach.vn cocktail nặng như cái nắp thùng vẫn chưa uống cạn. Trên bề mặt tĩnh lặng một chiếc ô nhỏ xíu màu đen, cắm vào lát chanh, đang quay tròn. [1] Trung tâm cai nghiện rượu (thực chất là khoa điều trị hội chứng cai rượu, hoặc hội chứng sảng rượu). Nghiện rượu là một bệnh mãn tính do nhu cầu uống rượu không được thỏa mãn thường xuyên và càng ngày càng gia tăng, gây cho người bệnh một sự thèm muốn (nhu cầu bắt buộc, cần phải có). Bệnh nhân nghiện rượu nếu không được uống rượu thì sẽ có biểu hiện của cơn sảng rượu, tức lên cơn nghiện. Các triệu chứng sảng rượu: mê sảng, mất ngủ, hoang tưởng, ảo giác, ảo thanh, ảo thị, rối loạn thần kinh thực vật, run, giảm trương lực cơ, lên cơn co giật, có hành vi tự sát v.v... - ND. [2] Nhà văn, nhà thơ Nga, có trường ca nổi tiếng, in năm 1989 Moskva - Pietuszki”, viết về chứng nghiện rượu và say rượu - ND. https://thuviensach.vn Bác sĩ Granada - Anh Jurus này, tôi dám chắc như đinh đóng cột rằng, không một con đại bàng đực nào trong số mấy chục con đại bàng đực, không một con đại bàng cái nào trong đám mấy con đại bàng cái đang điều trị tại trung tâm của chúng tôi có thể tung cánh bay lên trời được nữa rồi. Không một ai trong các vị sẽ lành bệnh, không một ai trong các vị sẽ cai được rượu. Kể cả Nhà Thám Hiểm Colombo, người ở cùng phòng với anh, kể cả Szymon Sama Dobroc, kể cả Don Juan Ziobro, kể cả Vua Đường, kể cả Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến, người chắc hồn đã lìa khỏi xác nếu hôm qua lại xuất hiện trước cửa phòng của tôi, kể cả Tên Khủng Bố Hiếm Có Trên Trần Đời, kể cả Nữ Hoàng Xứ Kent, kể cả Fanny Kapelmeister, kể cả Joanna, kể cả Marianna, không một ai trong số các vị chắc chắn sẽ cai được rượu. Nhắc đến đám người khả kính mà tôi vừa nêu ở trên chỉ tổ phí thời gian mà thôi. Chung cục, ngay cả các vị đang hiện diện ở đây, mới đến đây lần đầu, còn mới toanh, cũng không có khả năng cai rượu, thậm chí cả những vị đến với tôi lần đầu và bây giờ không còn là những người lần đầu nữa, đa phần đã thành những nhà thông thái, tiến rất xa so với những người mới toanh, những người lúc này đang ngồi trong vườn hoa bệnh viện, mở chai rượu đầu tiên, thậm chí không hề nghĩ, một ngày nào đó họ sẽ là những con ma cũ thành tích đầy mình. Bác sĩ Granada đã nhìn thế giới bằng một con mắt, mắt thứ hai (Hay là mắt thứ nhất nhỉ? Mắt nào là mắt thứ nhất, mắt nào là mắt thứ hai? Đây chính là một thí dụ kinh điển của vấn đề nghiện rượu; nói một cách thật tinh tế, rượu giúp ta có thể đi vào mọi ngóc ngách của vấn đề này), mắt thứ hai của bác sĩ, mà cũng có thể là mắt thứ nhất, bị vảy cá, chỉ đau bên ngoài, anh bạn bác sĩ ngoại khoa của ông có thể dễ dàng loại bỏ, tuy nhiên bác sĩ đã làm đúng, chẳng những ông không loại bỏ, mà ngược lại, ông tập trung chăm sóc con mắt còn lại của mình. Nó hữu dụng cho cái uy giám đốc Trung tâm của ông, trong não bộ mục ruỗng của chúng tôi bỗng sống lại ký https://thuviensach.vn ức về những tên cướp biển trong những cuốn sách đọc thuở thiếu thời, đứng trước người khổng lồ một mắt giám đốc Trung tâm, các cô y tá nhũn như chi chi, từ lâu tôi đã nhận ra rằng, sự mất cân đối rõ mồn một của cơ thể đàn ông làm tăng thêm thiện cảm dài lâu của đàn bà; không thể lý giải được mối liên hệ của sự phá cách này mà không có các giả thuyết của dân say, tạm thời tôi hẵng gác chuyện này sang một bên. Bác sĩ Granada khiến tôi nhớ đến bác sĩ Swobodziczka ở Wisla, cùng sặc mùi nước hoa cạo râu cổ điển, diện mạo giống nhau, dễ nhận ra họ đều là những người coi trời bằng vung, khinh thường thiên hạ (“tôi hãnh diện nói với các bạn”), giọng oang oang giống nhau, thậm chí hệt như nhau, cả hai cùng có tài đưa ra những nghịch lý vừa hoa mỹ vừa hùng hồn và cả hai cùng một mắt. Người này mắt trái bị màng trắng, người kia mắt phải là mắt thủy tinh. Tôi đang mê sảng, cho dù tôi không biết mê sảng là gì. Tôi đang sốt ly bì, nằm trên chiếc giường rộng thênh thang của bố mẹ tôi, rộng thênh thang như con tàu Titanic, chiếc đèn ngủ lóe sáng rồi tắt ngấm, ông bác sĩ một mắt cúi xuống nhìn tôi. - Nhưng mà họ bị ảo giác, một số người bị ảo giác trầm trọng - màu thiên thanh trong con mắt duy nhất của bác sĩ Granada đậm đặc hơn, y như rượu Absolut ướp lạnh. - Mặc dầu bây giờ họ tin rằng, sẽ không bao giờ họ uống rượu nữa, họ đinh ninh trong bụng, sẽ không bao giờ họ uống rượu nữa rồi, dù chỉ một ly, họ tự hứa với lòng mình rất thành tâm. Họ sẽ không làm nổi đâu, những cái móng vuốt của con nghiện không chóng thì chày sẽ thít chặt những cái họng khát rượu của họ, bây giờ, sau khi được giải độc, họ là những người biết kiềm chế, tạm gọi là những người có vẻ biết kiềm chế, họ thừa biết, không uống rượu là tốt, và khi lại quay về với rượu, họ sẽ không chết ngay trong lần uống đầu tiên, thì ít ra cũng có lúc họ sẽ nhớ lại, họ đã từng tỉnh rượu trong bệnh viện, kể cả quãng thời gian tỉnh rượu ngắn ngủi sau khi họ xuất viện. Rồi họ sẽ dùng dằng, sẽ dùng dằng một cách vô ích giữa uống và không uống, tuy nhiên chí ít cái dùng dằng vô hiệu đó của họ sẽ là một tín https://thuviensach.vn hiệu của sự thua, vì họ thua rồi, họ thua cuộc, tín hiệu của một chuyển động nào đó. Họ sẽ bị phạt, nhưng họ sẽ được ra sân. Còn anh, anh Jurus này, anh sẽ không ra sân nữa đâu. Anh bất động, anh đông cứng trong chai rượu như con côn trùng trong hổ phách mất rồi. Nội tạng của anh cháy trụi cả rồi. Tro tàn đang đọng lại trong người anh và đó là thứ tro lạnh ngắt. Cơn mưa rào đã dập tắt hoàn toàn đám cháy. Có vẻ như anh đang ngồi trong phòng tôi, có vẻ như anh đang nói gì đó, thậm chí đôi lúc có cảm giác nhầm lẫn rằng anh đang nói chuyện với đồ vật, anh vẫn đang mặc trên người bộ quần áo bệnh nhân, nhưng quả thực không còn có anh ở đây nữa đâu, anh đã mặc vào người quần áo xuất viện, nom rất lịch lãm và anh đang ngồi trên một chiếc ghế cao, anh Jurus ơi, anh lại uống rượu mất rồi. Cuối tuần anh sẽ ra khỏi nơi này, sẽ khỏe mạnh, vì cơ thể anh được bồi bổ các loại vitamin, được bổ sung chất ma-nhê thiếu hụt, được truyền dịch và anh sẽ bình tâm nhờ thuốc an thần, anh sẽ ra khỏi nơi này bằng đôi chân của mình, vì chúng tôi đã đặt anh, tôi không còn nhớ là lần thứ mấy nữa rồi, lên đôi chân, và anh định đi những bước không sai lầm của mình về nơi nào vậy? Liệu tôi có cần phải hỏi anh? Liệu tôi có cần phải xưng to câu hỏi của tôi hay không? Tôi dám chắc, anh sẽ đi thật nhanh đến một quán rượu gần nhất, hoặc một cửa hàng rượu gần nhất. Bác sĩ Granada nói hoàn toàn có lý. Mỗi lần ra khỏi Trung tâm cai nghiện rượu tôi đều đi thẳng đến quán rượu gần nhất, hoặc cửa hàng rượu gần nhất. Nói chính xác, thoạt tiên tôi đi đến quán rượu, chính xác hơn, đó không phải là quán rượu gần nhất, mà là quán rượu gần nhà tôi nhất, tức thị ngôi nhà cạnh bùng binh Liên Hợp Quốc, ngôi nhà mà các bà vợ của tôi đã bỏ ra đi. Đúng vậy, ra khỏi Trung tâm cai nghiện rượu, tôi đi đến bến xe taxi gần nhất, ngồi vào xe taxi tôi đi tới ngôi nhà cạnh cao ốc chung cư của tôi, ở gần nhà bao giờ tôi cũng cảm thấy mình tự tin hơn, ở đâu cũng hay, nhưng ở ngay nhà mình vẫn là thích nhất. Và tôi bước vào quán rượu “Dưới cánh Thiên thần Rượu”, để bình tâm trở lại tôi uống liền bốn ly 50cc. Sau đó tôi mua một chai rượu ở cửa hàng bên cạnh, rồi lao vào đương đầu với lũ đồ đạc đang nằm ngổn ngang trong nhà. Những khi tỉnh rượu tôi không tài nào https://thuviensach.vn làm xuể công việc dọn dẹp đồ đạc càng ngày càng ngổn ngang, bừa bộn trong căn hộ mà các bà vợ tôi đã bỏ ra đi, cho dù tôi đã kiên trì làm việc này, tôi vốn là người kỹ tính mà. https://thuviensach.vn Tờ bạc năm mươi zlôty Tại Trung tâm cai nghiện rượu đã nổ ra cuộc tranh luận về đạo văn. Về phần tôi, khi lần đầu tiên tôi xuất hiện tại trung tâm này, tôi không hề nghĩ là tôi đang bước vào cửa một trại sáng tác, rằng tôi đang nhập hội với giới cầm bút, đám các nhà văn không ngưng nghỉ viết tự truyện về nghiện rượu. Trong các cuốn vở dày sáu mươi trang giấy bình dân, được gọi là nhật ký cảm xúc, họ gắng công ghi lại những xúc cảm thầm kín nhất của mình, bao gồm những lời tự thú về rượu. Mỗi buổi ban mai và buổi sáng hàng ngày các bệnh nhân cai nghiện rượu ngồi viết “tự truyện”, hoặc, trong khi chờ nguồn cảm hứng, hàng giờ đồng hồ liền họ đi đi lại lại trên các dãy hành lang của trung tâm, kẹp trong nách những tập bản thảo càng ngày càng dày thêm theo thời gian nằm viện. Buổi chiều hàng ngày họ thực thi các cuộc trò chuyện trị liệu với các nữ nhân viên trị liệu, với bác sĩ Granada hoặc bác sĩ trị liệu Mojzesz alias Ja Alkohol, nghe các bài giảng và tham dự các cuộc hội thảo, còn các buổi tối hàng ngày họ tham dự các cuộc giao lưu với tác giả mà sau đó thường nổ ra các cuộc tranh luận nảy lửa. Trong một cuộc tranh luận như vậy, một hội khá đông bệnh nhân đã tố cáo nữ bệnh nhân cai nghiện rượu Marianna rằng, bài tự thú nghiện rượu của cô nàng mà họ vừa mới được nghe rất giống với bài tự thú của nữ bệnh nhân cai nghiện Joanna đọc cách đây một tuần. Tại vì hai bên tố cáo lẫn nhau để biện hộ cho mình, cho nên không thể dễ dàng đi tới kết luận, có phải bài “Ảo ảnh đêm say” của nữ bệnh nhân cai nghiện Marianna là bài chép trộm của nữ bệnh nhân cai nghiện Joanna, hay là ngược lại. Tập thể những người cai nghiện rượu đồng thanh nhất trí, yêu cầu tổ chức một cuộc họp vào ngày kia để đối chiếu văn bản, mỗi bên sẽ đọc tác phẩm của mình, sau đó tập thể thảo luận, trước khi biểu quyết để có phán quyết cuối cùng. Tác phẩm của nữ bệnh nhân cai nghiện rượu Marianna có nội dung đại ý thế này: “Đó là ngày 21 tháng 12 năm 1985. Tôi tỉnh giấc lúc nửa đêm. Tôi say bí tỉ, người đẫm mồ hôi và run toàn thân. Tôi không còn một xu dính https://thuviensach.vn túi. Tôi biết chồng tôi đang ngủ ở phòng bên cạnh có tiền. Tôi bèn lẻn vào phòng này, lục lọi quần áo của chồng và tìm thấy chiếc ví đựng trong túi quần sau. Tôi lấy tờ bạc năm mươi zlôty trong ví, sau đó tôi lặng lẽ mặc quần áo, rồi đi ra cửa hàng bán đêm ở rất gần nhà tôi. Tại đó tôi mua một chai sâm banh mang về nhà. Trong nhà bếp, tôi không bật đèn, vì phòng khá sáng, căn hộ của chúng tôi ở tầng trệt và ngay bên cửa sổ có ngọn đèn đường - trong nhà bếp, tôi mở chai sâm banh vừa mua, tôi lo ngay ngáy, sợ nắp chai bật nổ, tiếng nổ sẽ đánh thức chồng tôi. Thế nhưng không bị làm sao cả, tôi mở nắp chai êm ru và tôi đã uống cạn chai rượu trong một giờ đồng hồ. Tôi cảm thấy dễ chịu hẳn lên. Không còn sợ sệt, không còn cảm thấy phải canh chừng bất cứ điều gì, thậm chí mạnh dạn bật đèn sáng trưng tiền sảnh, mạnh dạn đi ra khỏi nhà để vứt vỏ chai vào thùng rác. Tuy nhiên, trên đường đi, bỗng dưng trong đầu tôi nảy ra ý nghĩ, sẽ rất hay nếu mình có chút rượu để dành cho phần đêm còn lại, tại vì trong túi tôi vẫn còn tiền, cho nên tôi lại đi ra cửa hàng bán đêm, mua chai rượu trắng. Lần này, về đến nhà tôi lại cũng đi vào bếp, nhưng tôi không có ý định uống ở đó nữa. Tôi lấy ra chai nửa lít xirô phúc bồn tử để trong tủ bếp, chỗ nước ngọt này tôi pha chế từ hồi mùa hè, bằng quả phúc bồn tử hái được trong vườn nhà. Tôi đổ bớt một nửa xirô trong chai vào chậu rửa bát, sau đó dùng phễu rót hết cút rượu trắng tôi mua ngoài cửa hàng đêm vào chai, trộn lẫn với xirô. Thực ra chẳng phải tôi rót hết sạch đâu, tại vì lúc đổ xirô vào chậu rửa bát tôi thấy buồn lòng, cho nên trước khi đổ rượu vào pha chế tôi đã tợp mất một ngụm to, uống thẳng từ chai. Tôi cẩn thận lắc chai mấy lần liền để cho rượu trộn kỹ với xirô, để nom hỗn hợp chất lỏng đựng trong chai có vẻ như toàn là xirô. Tôi sẽ mang chai này vào phòng, đi nằm và uống trên giường. Tôi đinh ninh, làm vậy nhất định tôi sẽ cảm thấy dễ chịu, sẽ ngủ được, tại vì tôi mà tỉnh giấc thì bất kỳ lúc nào tôi cũng có rượu để uống, uống xong tôi lại ngủ. Tuy nhiên, tôi vẫn canh chừng, có thể tôi sẽ ngủ say, và tôi muốn cẩn tắc vô áy náy, nếu sáng mai chồng tôi dậy sớm hơn, bắt gặp cái chai bên cạnh giường tôi, thì anh sẽ nghĩ đó là chai xirô. Tôi không mang vỏ chai rượu vứt vào thùng rác, mà tôi đem giấu dưới gầm ghế đi văng. Tôi nằm xuống giường, và quả thực thỉnh thoảng tôi lại thức giấc, mỗi lần thức giấc https://thuviensach.vn như vậy tôi lại uống, cho nên suốt đêm tôi cảm thấy hoàn toàn dễ chịu. Sáng sớm, chồng tôi không hề để ý cái chai, cũng không nhận ra đêm qua tôi đã ra cửa hàng, đã mua rượu và uống rượu, nhưng mà chồng tôi lại phát hiện ra, mất tờ năm mươi zlôty trong ví, thế là anh quát mắng om xòm. Tại vì tôi lại đang say xỉn, rất dữ tợn, nên tôi nổi cơn tam bành, tôi mặc quần áo, mang theo một ít đồ đạc và cuộc lãng du khắp miền đất nước của tôi đã bắt đầu như vậy, đó quả là chuỗi ngày nát rượu khủng khiếp của tôi. Marianna, giọng nhát gừng, đọc tác phẩm của mình, thỉnh thoảng chùi nước mắt giả đò, mà có khi thật cũng nên, cô nàng tìm mọi cách chứng minh rằng, chính cô ta mới là người bị đạo văn, còn Joanna đã chép trộm tác phẩm của cô nàng. - Em rất bực mình, - sau chót cô nàng nói, - đời em đã bị đánh cắp. Lát nữa em sẽ nghe đọc tác phẩm bị đánh cắp của em, chẳng biết em có chịu đựng nổi hay không. Lúc này giọng cô nàng hoàn toàn bị nhát gừng, không kiểm soát nổi và không chỉ nghi ngờ mà cô nàng còn òa khóc. Thế nhưng đối thủ của cô nàng phản ứng cũng y hệt như vậy. - Chính đời em đã bị đánh cắp, - Joanna nói, - lúc nãy khi kẻ vô liêm sỉ nhất trần đời đọc bài văn về mảnh đời bị chiếm đoạt của em thì em cứ ngỡ, em sẽ chết mất thôi. - Và Joanna đọc tác phẩm về lời tự thú nghiện rượu của mình, giống hệt như Marianna, nhát gừng hệt nhau, bộ điệu lau nước mắt giả, hoặc thật, hệt nhau. Hơn thế nữa, để thêm phần đối xứng phi lý, cả hai cùng lau nước mắt bằng khăn ren phớt hồng. Bài tự thú của Joanna viết đại loại thế này: “Đó là giữa tháng 11 năm 1997. Tôi tỉnh giấc lúc ba giờ đêm, trong tình trạng khủng khiếp. Tôi say xỉn, điều không lạ, vì suốt cả ngày hôm trước tôi uống tràn cung mây. Người tôi run cầm cập, mồ hôi ướt đầm. Tôi biết mình không còn đồng xu dính túi. Hồi đó, tôi ở chung với chị và chồng của chị, tôi linh cảm, anh rể tôi có tiền. Anh rể hầu như không uống rượu và lúc nào cũng có tiền trong túi. https://thuviensach.vn Đi rón rén để không làm anh chị thức giấc, tôi mở cửa vào phòng của họ, tôi rón rén đi bằng đầu ngón chân, lẻn vào phòng. Anh rể tôi vốn cẩn thận, treo quần áo trong tủ và tôi biết phải tìm ở đó. Nhưng tôi sợ, khi tôi mở cửa tủ, cánh cửa có thể kêu cót két làm cho hoặc chị hoặc anh rể tỉnh ngủ, hoặc cả hai cùng thức giấc. Rất may cho tôi, cánh tủ mở ra êm ru. Tôi chạm tay vào chiếc ví để trong túi của một trong những chiếc áo veston của anh rể tôi. Tôi không rút chiếc ví ra khỏi túi áo, tôi mò mẫm lôi ra một tờ giấy bạc. Tôi không biết đó là tờ bạc mệnh giá bao nhiêu, và tôi sợ mệnh giá tờ bạc sẽ quá thấp. Lúc về phòng mình, tôi mở ra xem, hóa ra tôi đã rút được tờ bạc chẵn một trăm zlôty, điều khiến tôi mừng, nhưng cũng thấy hơi ngại; vì tuy đã có khá nhiều tiền, nhưng tôi lại sợ, anh rể tôi sẽ phát hiện bị mất tờ bạc mệnh giá lớn này. Tuy nhiên tôi chỉ lo ngại trong chốc lát thôi, thậm chí tôi cũng không tính đến khả năng quay lại phòng anh rể đang ngủ, nhét trở lại tờ bạc trăm zlôty vào ví của anh và lấy số tiền nhỏ hơn. Tôi rón rén mặc quần áo, ra khỏi nhà, đi thang máy xuống tầng trệt, vì dưới tầng trệt cao ốc của chúng tôi có cửa hàng đêm. Tôi vào đó, mua một chai sâm banh. Tại vì cơn thèm rượu của tôi rất dữ tợn, và tại vì tôi sợ khi tôi mở chai sâm banh trong phòng nắp chai sẽ bắn lên trần nhà, đánh thức người nhà đang ngủ, cho nên tôi đã mở chai sâm banh ở dưới cửa thang máy. Tôi đã lo ngại không cần thiết, vì nắp chai có bắn biếc gì đâu. Tôi bước vào thang máy, tôi ấn tất cả mười hai nút bấm, nhà chúng tôi ở trên tầng mười hai mà. Nhờ vậy mà thang máy lúc lúc lại dừng, và trong thời gian thang máy chạy lai rai, lúc lúc lại dừng, tôi tranh thủ uống sâm banh. Có lẽ tôi đã uống khá vồ vập, vì khi thang lên đến tầng mười hai thì trong chai chỉ còn lại chút xíu rượu mà thôi. Tại vì trong túi tôi vẫn còn kha khá tiền, những cái bong bóng ngốn rượu khích lệ tôi, cho nên tôi quyết định lại đi mua rượu. Tôi lại xuống dưới nhà, tôi lại vào cửa hàng bán đêm. Lần này tôi mua hai cút rượu dung tích phần tư lít. Tôi tính cất đi một cút, để dành cho giờ đen, còn một cút đem trộn lẫn với coca-cola trong chai nửa lít mà tôi cũng vừa mua trong cửa hàng này. Về đến nhà tôi vẫn hết sức canh chừng, tuy nhiên tôi cũng đã cảm thấy thoải mái hơn nhiều. Một phần https://thuviensach.vn coca-cola tôi để lại, một phần tôi đổ vào chậu rửa bát, tôi cố điều chỉnh để còn lại đúng nửa chai cola, và tôi đã làm được theo ý. Tôi đổ cút rượu vào chai cola, nom như thể trong chai chỉ toàn cola mà thôi. Vỏ chai cút tôi đem giấu đàng sau tủ lạnh. Chai cola trá hình mà tôi định sẽ đặt bên cạnh chiếc giường gấp của tôi, để uống đêm, nom có vẻ hơi sáng màu, nhưng tôi không bận tâm chuyện đó, vì anh rể tôi là người thích các loại thực phẩm an toàn, không dùng bất kỳ loại thức uống có ga nào, cho nên chắc chắn anh tôi không biết chính xác cola thứ thiệt mùi vị ra làm sao và màu sắc của nó như thế nào. Chị tôi thì tôi không ngại, tôi đinh ninh, trong trường hợp tôi bị lộ tẩy thì chị sẽ bênh tôi, chí ít chị cũng sẽ che chở tôi. Tôi nằm ngủ trên giường, hễ tỉnh giấc là tôi lại uống, cho nên thực tế suốt đêm tôi ngủ ngon. Hóa ra, sáng sớm, anh rể không hề phát hiện thấy bị mất tờ bạc một trăm zlôty, cũng không phát hiện ra màu khác lạ của cola còn lại rất ít trong chai, thế nhưng thay vào đó chị tôi lại vô cớ nổi tam bành. Chẳng nói chẳng rằng tôi thu xếp đồ đạc, rời khỏi ngôi nhà không tốt bụng với tôi. Lúc đó tôi yên tâm, vì tôi vẫn còn khoảng bốn mươi zlôty, cút rượu tôi nhét dưới đáy túi xách. Tôi chẳng biết, cuộc lãng du của tôi đi về phương nào, tôi chẳng biết nó kéo dài bao lâu, tôi chẳng biết tại sao tôi lại vào đây. Tóm lại, bây giờ tôi muốn cai nghiện rượu lắm thay”. Cuộc thảo luận bắt đầu sau khi hai nữ tác giả đọc xong tác phẩm của mình, bất chấp mọi dự đoán, nó diễn ra chậm rãi, tôi nghe mà thấy xót xa trong lòng. Tên Khủng Bố Hiếm Có Trên Trần Đời đứng về phía Joanna, Nữ Hoàng Xứ Kent bênh vực Marianna. Nữ y tá Viola nhấn mạnh, chép trộm văn của nhau làm cho chẳng những bài văn trị liệu bị mất tác dụng mà còn khiến đạo đức suy đồi. Nhà thám hiểm Christophoro Colombo nói rằng, đạo văn đúng là xấu thật, nhưng biết đâu cái xấu này lại kèm theo cái tốt, một ý tốt, mặc dầu vô ý thức, tại vì không thể loại trừ khả năng, trong tác phẩm của mình hai nữ tác giả đã nhận ra một sự tương đồng nào đó của hai cuộc phiêu lưu và cả hai cùng chung số phận. Bác sĩ Granada và bác sĩ trị liệu Mojzesz alias Ja Alkohol im lặng, không phát biểu gì. https://thuviensach.vn - Năm 1985 không ai mua nổi một chai rượu năm mươi zlôty - Rốt cuộc, Don Juan Ziobro, ngồi sát chân tường, lên tiếng, ra bộ kết luận cuộc tranh luận theo hướng có lợi cho Joanna. Tôi đau lòng khi nghe những lời phán quyết, tôi đã không phát biểu một lời nào, cho dù tôi không nên làm như vậy, tôi phải là người đáng tin cậy, xét về mọi khía cạnh tôi cần lên tiếng, vì rốt cuộc tôi mới là tác giả của hai tác phẩm gây tranh cãi này. Khi người ta chở tôi đến Trung tâm cai nghiện rượu, tôi mặc trên mình chiếc áo sơ mi sặc mùi chất nôn mửa và chiếc quần đáng đem thiêu đốt trong lò. Trong người tôi không có một đồng zlôty nào, không quần áo dự phòng, không xà phòng, không bàn chải đánh răng, tôi chẳng có gì cả. Tuy nhiên, sau một tuần, chắc chắn là sau hai tuần, tôi đã có thừa thãi mọi thứ. Bây giờ, sau sáu tháng, (trừ thời gian các lần bỏ Trung tâm mà sau đó tôi đã quay lại đây trong tình trạng hôn mê) tôi đang mặc trên người bộ quần áo xanh lá cây lịch sự. Trong túi trên áo sơ mi của tôi lẻng xẻng những đồng năm zlôty, trên bàn đầu giường của tôi chất đầy nào chuối, nào cam, nào kẹo sôcôla và các đồ ăn khác. Khi mở ngăn kéo thì tôi thấy cả đống thuốc lá dự trữ. Mỗi thanh sôcôla, mỗi đồng năm zlôty, mỗi gói thuốc lá camela, mỗi hộp nước dứa, chí ít có nghĩa là một bài tự thú sảng rượu hoặc một bài nhật ký cảm xúc do chính tay tôi viết hộ. Khi khắp cả Trung tâm cai nghiện rượu lan truyền tin nói rằng (tin lan truyền này nếu không nhanh như chớp thì cũng phải gọi là bay như tên), tôi là dân viết văn chuyên nghiệp, các bệnh nhân, những người văn không hay chữ không tốt tại Trung tâm cai nghiện rượu đồng loạt đến nhờ tôi giúp đỡ, tất nhiên họ không để tôi chịu thiệt. Tuy nhiên, tôi đã giúp họ với lương tâm trong sạch. Không chỉ viết thay họ, mà tôi còn trút lên trang giấy những lời họ kể. (Tất nhiên có những trường hợp tôi phải phịa chuyện nhân danh một người nào đó - thí dụ, nhân danh Tên Khủng Bố Hiếm Có Trên Trần Đời tôi phải phịa chuyện từ A đến Z - tuy nhiên, về cơ bản tôi viết theo lời kể vô thức của họ. Họ kể những chuyện đời tư của mình, còn tôi chỉ sửa câu văn, https://thuviensach.vn thực tế tôi ghi lại nguyên xi lời họ kể). Rốt cuộc chẳng phải là bí quyết văn chương hay lô-gích gì ghê gớm, thực tế tất cả bọn họ đều biết kể chuyện, nhưng ghi lại lời mình kể thì ít người làm được. Đúng vậy - cứ theo lời họ kể thì đường đời của họ khá phẳng phiu, tôi phải sửa lại cho nó trở nên ghồ ghề, khúc khuỷu, dễ tin, nhưng cũng chỉ áp dụng với những người mà những bài văn được chế biến như vậy có tác dụng, còn trong trường hợp những bài văn đó làm ảnh hưởng đến ai đó, thì người chịu trách nhiệm phải là tôi chứ không phải họ. Cho nên tôi không phải là nhà văn hành nghề tại Trung tâm cai nghiện rượu với bút danh ma, lấy tên người khác. Tôi chỉ là thư ký của trí tuệ của họ mà thôi. Cả Joanna lẫn Marianna đều đã đọc cho tôi cơn ác mộng trong đêm của họ, còn tôi, tôi dám chắc, tôi đã ghi lại hai cơn ác mộng này một cách văn hoa. Và tôi quả quyết rằng, Marianna đã rất xúc động, rất thật lòng và vẫn còn rất sợ khi kể câu chuyện, cô ta đã lấy trộm tờ bạc năm mươi zlôty trong túi chồng mình như thế nào. https://thuviensach.vn Mở đầu một sự ngăn nắp lý tưởng Hình như người ngăn nắp thái quá là người yếu thần kinh, trong trường hợp của tôi điều này hoàn toàn đúng: tôi quá chú tâm đến ngăn nắp cho nên thần kinh của tôi loạn xạ. Đồ đạc trong nhà không ngớt tiến công tôi, cần phải đương đầu với chúng, sớm hay muộn tình trạng này cũng sẽ dẫn tới cuộc chiến vô hiệu với những chiếc cối xay gió, thế nhưng khoan đã, trong khu vực chỉ có bốn mươi tám mét vuông (hai phòng cộng một bếp), tôi có thể đánh bại chúng. Ngoài ra: trên đời này, con người ta thường hay quên, cái này, cái nọ cất ở chỗ nào. Tôi không đưa ra những lý do tự cao tự đại nào cả, tôi không nói theo kiểu ngạo mạn của thằng hề rằng, đối với đầu óc đang bận bịu những chuyện lớn thì việc lúc nào cũng nghĩ tới những chuyện vặt là có hại, tôi không nói vậy, cho dù hầu như chắc chắn không đúng như vậy. Quả táo rơi vào đầu Isaac Newton, đó là chuyện vặt hay không phải là chuyện vặt? Là chuyện vặt vũ trụ chăng? Không có chuyện vặt nào giống chuyện vặt vũ trụ. Nhưng chỉ tính trọng lượng nặng đến một ngàn xe thùng thôi! Khỏi cần lôi các nguyên lý vũ trụ ra để biện minh cho việc những chiếc bật lửa, những chiếc ví đựng tiền, những tập tài liệu, những chiếc bút máy và bút mực, những chiếc bút bi, những chiếc bút chì, những chiếc máy chữ, những cuốn sách, những đôi tất, những chiếc gạt tàn, những chiếc khăn quàng, những chiếc găng tay, liên tục biến mất tăm. Như thể trong chuyện này, trong chuyện đồ đạc bừa bãi, không cần phải viện lý do “những chuyện lớn”. Việc luôn luôn nghĩ về những chuyện nhỏ, không nhất thiết làm mất tập trung vào “những chuyện lớn”, nhưng đầu óc phải hiểu được trọn câu. Như tôi chẳng hạn, tôi đang hiểu được trọn câu. Xin nói thêm: ương bướng một cách vô vọng mà tôi vẫn sống là nhờ tư duy trọn câu. Đó hoàn toàn không phải là một cuộc luyện viết văn theo kiểu cuồng si, mặc dầu đối với văn học tư duy trọn câu có ý nghĩa tối thượng. Tôi buồn vô hạn nghĩ về phút giây, khi những chương, những câu, những đoạn cuối cùng biến mất trong đầu tôi và chỉ còn đọng lại ở đó những bản thảo không rõ ràng, những https://thuviensach.vn bóng ma họ tên, những cơn mê sảng. Sự lựa chọn, theo kiểu anh hùng của một thằng hề, giữa lãnh đạm và cái chết không làm tôi vui tí nào. Cho nên khi nghĩ, cho dù chỉ từng câu một, câu đơn giản, không phức hợp, nhưng trọn câu, thì cũng không thể nghĩ liên tục về những chuyện nhỏ, về chuyện chiếc chìa khóa nằm ở đâu. Chìa khóa phải ở chỗ của mình. Biết đâu việc liên tục đặt câu về những chiếc chìa khóa bị thất lạc thì lại có thể là thứ văn chương rất hấp dẫn cho một số người nhất định, tuy nhiên cần phải điều tiết loại văn chương hấp dẫn cho một số người nhất định này. Chìa khóa phải ở chỗ của nó. Chìa khóa phải ở chỗ của nó ư? Lạy Chúa tôi, lạy Chúa tôi, Người làm tất cả vì tôi, lạy Chúa tôi, phải chăng tôi viết tác phẩm về nỗi thất vọng của tôi là vì vậy ư? Phải chăng vì vậy mà tôi hoài phí hàng giờ đồng hồ với bút máy cầm trong tay ư? Vì vậy mà não bộ mê sảng của tôi đã khám phá ra sự thật về Newton, theo đó chìa khóa phải ở chỗ của nó ư? Vì sự thật như thế này mà tôi đã thua cuộc đời chăng? Vì sự thật như thế này mà tay tôi run như cầy sấy và bị xơ gan ư? Vì sự thật như thế này mà tôi rơi xuống vực thẳm ư? Nhưng, mặt khác, chìa khóa phải ở đúng chỗ của nó. Nếu Asia Katastrofa để chìa khóa đúng chỗ thì có lẽ tôi yêu nàng, nàng có thể là tình yêu của đời tôi, tình yêu cuối đời tôi, chúng tôi có thể sống bên nhau. https://thuviensach.vn Asia Katastrofa Asia Katastrofa xinh đẹp, thông minh, chân dài. Toàn là ưu điểm. Ngoài ra, đối với tôi cái gì là quan trọng nhất, nàng mặc toàn đồ hàng khủng, nàng xài toàn mỹ phẩm hàng khủng. Có điều, Asia bước vào nhà, bộp áo khoác, bộp đôi giày, bộp túi xách. Sau mười lăm phút hành động của Asia trên lãnh địa của tôi (lãnh địa của nàng, nơi nàng cư ngụ, là khuê phòng tại dinh cơ tọa lạc ở ngoại ô thành phố - không tả nổi), trên lãnh địa của tôi bắt đầu... Ngay trong phản xạ đầu tiên tôi định viết: ngày tận thế, nhưng mà không, tại vì, thứ nhất: nghe cụm từ này cứ như tôi thích đùa quá trớn - ngày tận thế sau khi Katastrofa đến nhà; thứ hai: có lẽ không phải như vậy, ngày tận thế chưa bắt đầu, lễ hội hóa trang đã bắt đầu, nó còn tệ hại hơn ngày tận thế gấp trăm lần, sau ngày tận thế chắc không phải dọn dẹp gì cả, còn sau khi Asia Katastrofa đến nhà, tôi và các đồ đạc của tôi phải lâu lắm mới gặp lại nhau. Bộp khăn quàng, bộp khăn mùi soa, bộp cái tách uống cà phê, bộp chiếc áo cánh, bộp tờ báo, bộp cuốn sách, bộp chiếc váy. - Asia này, - tôi kiên nhẫn giảng giải, - tự do không phải là để đôi guốc cao gót ở giữa phòng. Cảnh tượng bừa bãi này chỉ là dấu hiệu của khát dục. Hai cơ thể khát tình lao thẳng vào nhau, trút sạch quần áo trên người, và giống như trong phim tình của Pháp hoặc của Mỹ, những thứ vứt bừa bãi trên chiếc đi văng màu ngọc lam - giày cao gót, váy, tất dài, áo sơ mi, quần jean, nội y thêu ren, quần đấu bốc - vạch đường tới giường hollywood. Tuy nhiên, Asia vứt bừa đồ đạc không chỉ trong lúc đi vào giường, chính lúc đi vào giường nàng (chúng tôi) làm bừa bãi ít hơn, chúng tôi khát dục như điên, nhưng chúng tôi biết phải làm gì để đạt cực khoái, để tăng khát dục chúng tôi phải kiềm chế ham muốn mà nguyên tắc đầu tiên là không được vội vàng. Đường nào thì đôi giày cao gót sang trọng cũng sẽ nằm trơ lì ở giữa phòng suốt cả ngày, nghĩa là cực lâu. Kể cả chiếc cặp tóc, cái gạt tàn, chiếc bình cổ đựng sữa, chiếc bút bi, shampoo Palma, tờ “Báo Bầu cử” số ra ngày hôm qua, https://thuviensach.vn chiếc khăn tắm ướt mèm, thanh sôcôla Milk, gói chips, gói lớn gói nhỏ các loại bánh trái, tuốt tuột mọi thứ. Tuy nhiên, Asia Katastrofa khôn ngoan thừa biết, tự do không có nghĩa là để đôi giày cao gót ở giữa phòng, có thể nói thật lâu và thật hay với Asia về khái niệm tự do cũng như các khái niệm khác. Asia tốt nghiệp đại học kinh tế và mỹ thuật, Asia là con nhà gia giáo. Cha nàng là hiệu trưởng một trường trung học dành cho con cái giới thượng lưu, là nhà sử học, đồng thời cũng là ông chủ của một loạt chung cư và trang trại, mẹ nàng là bác sĩ nha khoa lâu năm, có phòng răng tại trung tâm phố cổ, là một người đàn bà trang nhã, lịch thiệp, quyến rũ trong cái già dặn của mình. Trong một bữa ăn ngày chủ nhật duy nhất tại tư dinh của ông bà Katastrofa ở ngoại ô thành phố, tôi đã không có lương tâm trong sạch. Tôi nói thế này: Tôi không có lương tâm trong sạch, lương tâm tôi cực kỳ nhơ nhuốc, tôi như con lợn đực bẩn thỉu và con chó sói đói mồi. Tôi ăn ngấu nghiến như con sói đói, tôi nhìn chòng chọc vào bà mẹ vợ tương lai chưa thành, người mặc chiếc váy mỏng màu vàng, mà váy màu vàng bao giờ cũng nghiền nát tôi. Tôi ăn xúp mằn thắn, lưỡi bê nấu đông, thịt nướng thú rừng, xà lách hoa quả, kem, tôi ăn, tôi kìm nén máu dâm trỗi dậy trong người. Lúc đó thể trạng tôi tuyệt vời, tôi chẳng uống gì, tôi chẳng uống gì ngoài nước khoáng không ga (thời bao cấp làm gì có nước khoáng không ga), suốt bữa ăn tôi không uống dù chỉ một giọt rượu vang, lúc ăn tráng miệng tôi không uống một ly rượu mùi nào, thậm chí tôi không đụng môi vào ly rượu cognac uống cà phê, buổi chiều, chuyện dễ ợt, tôi cũng không uống một ly rượu Jack Daniels nào khi chủ nhà mời tôi. Chung cục tôi không uống, không uống mà chả sao cả, thể trạng tôi cực tốt, tôi lắng nghe, tôi trò chuyện và tôi kiềm chế các tình tiết của một truyện tình dục về người mẹ và cô con gái, những tình tiết đang xuất hiện trong đầu tôi, tôi không kiềm chế tới mức làm tắt ngấm chất liệu này, tôi chỉ điều chỉnh cho nó không bùng cháy, để nó chỉ cháy âm ỉ trên nền cảm xúc của tôi mà thôi. Tôi say sưa trò chuyện và chăm chú lắng nghe chủ nhà thổ lộ, họ đam mê văn học ghê gớm như thế nào. Ông Katastrofa mê văn học tiếng Đức, nhất hạng https://thuviensach.vn các nhà văn người Áo thế kỷ hai mươi, bà Katastrofa mê văn học La tinh nói chung, Asia mê văn học Nga và Mỹ, nhất là nhà văn Vladimir Nabokov [1]. Tôi lắng nghe và tôi phát biểu, riêng về Nabokov thì tôi đã mạnh bạo, trong hoàn cảnh của tôi, nói rằng, đó là một nhà văn mà cái nhìn đen tối và khốc liệt cũng như việc sử dụng tinh tế dạng thức lãnh đạm đã giúp ông rất đắc lực để ông viết công trình tiểu thuyết về nghiện rượu, tiếc rằng - tôi nói tiếp, chẳng hay ho gì - những tin đồn về việc nhà văn nghiện rượu trầm trọng là sai sự thật. Tôi lắng nghe, tôi trò chuyện, tôi thổ lộ niềm đam mê văn học của tôi, còn sau đó, lúc hoàng hôn, tôi ở trong khuê phòng của Asia. - Anh thấy không, em đã dọn dẹp tinh tươm, - Asia nói nhỏ nhẹ, - vì anh, vì anh mà em làm như thế đó. Quả vậy, trong căn phòng này đang tồn tại một sự hài hòa đến kinh ngạc, trái ngược chẳng những với tính cách của Asia, mà cả tính cách của con người, bằng mắt trần nhìn thấy một tượng đài của sự ngăn nắp mẫu mực đã được dựng ở đây, tượng đài giả tạo kiểu Potemkin này sẽ sụp đổ ngay trong chốc lát. - Asia này, anh yêu em trong cảnh bừa bộn, anh yêu em giữa những đồ đạc em vứt ngổn ngang. Tuy vậy, Asia, đang rất mãn nguyện với nghệ thuật sắp đặt đồ đạc một cách hài hòa mà nàng vừa mới học được, đã không hề để ý, hoặc không hiểu những lời thổ lộ ẩn chứa nhiều thi vị của tôi. - Cả chìa khóa nữa, - nàng nói, bắng nhắng như một đứa trẻ con, - cả chìa khóa nữa bây giờ em cũng cất vào đúng chỗ rồi. Và sáng nay, anh biết không, em không thể tìm thấy chùm chìa khóa, em không thể tìm thấy chùm chìa khóa vì em quên khuấy, em đã cất vào đúng chỗ. Tôi cảm nhận, họng tôi đang phình to vì cảm động, niềm tin bột phát làm tôi bủn rủn cả người - tôi sẽ chung sống với Asia Katastrofa cho đến hết đời. https://thuviensach.vn - Anh yêu em, - tôi nhắc lại, - anh yêu em, bất luận em để chìa khóa ở chỗ nào. - Đi theo em, - Asia nói, cầm tay tôi, dắt tôi leo lên cầu thang, lên tầng trên của ngôi nhà, nàng dẫn tôi đi qua một hành lang dài, rồi mở cánh cửa ở cuối hành lang. Tôi nhìn thấy trước mặt một căn phòng tường trắng, đồ đạc chưa bày, sáng sủa và yên tĩnh. Bên ngoài cửa sổ trải dài phong cảnh có thể là ước ao của bất kỳ kẻ cuồng si văn học nào - bên dưới là thành phố im lìm, khí nóng bao trùm, cỏ tranh mọc um tùm các ngõ phố, trong các ô cửa sổ ở đàng xa những ngọn đèn đầu tiên đã bật sáng. - Tại đây anh sẽ có ghế bành của anh, kệ sách, sách và bàn làm việc của anh, tại đây anh sẽ có thể viết, - Asia nói, còn tôi hiểu rằng, một sự đổi thay to lớn và cần thiết mà tôi đã chờ đợi hàng năm nay, có lúc tôi đã hoài nghi liệu nó có đến, rốt cuộc đã đến. Tôi hiểu, đời tôi rồi sẽ đổi thay, rồi sẽ khấm khá, sẽ nhẹ nhõm, và như thể muốn ôm lấy tâm hồn đã ban cho tôi cuộc đời mới, tôi nhẹ nhàng nắm hai vai Asia. Sau đó, lúc trời đã về khuya, khi tất cả người lớn đã ngon giấc từ lâu và cả vùng đèn đêm đa phần đã tắt - tôi gọi taxi qua điện thoại (thời bao cấp làm gì có chuyện gọi taxi qua điện thoại), Asia, miệng ngáp, tiễn tôi đi qua vườn, bên ngoài cổng, một chiếc Mercedes màu trắng đang đợi. - Chúc em ngủ ngon, Asia! - Xe taxi đi qua khu phố ngoại thành tối tăm, tiếp nữa, hai bên đường đồng không mông quạnh, những ngôi nhà tường loang lổ, nứt nẻ, tôi kính nể cả thế giới, thậm chí tôi lấy làm thích thú khi chiếc xe taxi đến đón tôi là chiếc Mercedes màu trắng. Tôi ngồi trong tư thế thoải mái, ngắm nhìn những ô cửa sổ sáng ánh đèn, những ô cửa sổ sáng đèn lúc đêm khuya luôn luôn gợi trí tò mò của tôi - một người nào đó suốt đêm đọc cuốn sách đời mình, một người nào đó qua đời, một người nào đó ngạt thở vì ho sù sụ, một người nào đó la hét trong cơn ác mộng, một người nào đó ôm vai ai đó, một người nào đó uống thuốc an thần, một người nào đó khóc vì nhớ thương, một người nào đó đi vào nhà tắm. Tôi nhìn đồng hồ, đã ba giờ đêm, những chòm sao trên trời xê dịch https://thuviensach.vn như những hạt cát di động, chúng tôi dừng xe, ghé vào cửa hàng bán đêm và sau chốc lát chúng tôi đi tiếp trên con đường vắng hai làn xe. Trong cao ốc tối om của tôi chẳng có ai không ngủ, chẳng có ai qua đời, chẳng có ai lặng im đọc sách, tuy nhiên, rốt cuộc đó là những khoảnh khắc cuối cùng cả cao ốc chìm trong giấc ngủ, lát nữa thôi đèn sẽ bật sáng trên tầng mười hai, và sẽ sáng không ngừng suốt bốn mươi ngày đêm, suốt bốn mươi ngày đêm tôi uống không ngừng nghỉ. Một ngọn đèn điện tỏa sáng bên trên cơ thể bất tỉnh của tôi, mỗi sớm mai, mỗi chiều tà, cánh tay bất tỉnh của tôi với cái chai, rồi đổ rượu vào cuống họng bất tỉnh, chăn gối của tôi, da thịt tôi xuất hiện một lớp vỏ chitin [2]chất nôn mửa, sự hủy diệt nối đuôi nhau đi qua nhà tôi. Lạy Chúa, cảnh hỗn độn mà Asia Katastrofa đã tạo ra vẫn là một sự ngăn nắp mẫu mực so với những gì tôi để lại, khi tôi bò bằng tứ chi tìm chai rượu mà tôi cất giấu dành cho giờ đen (làm gì còn, vì tôi đã nốc hết từ lâu rồi, giờ đen đã trôi qua lâu rồi, tất cả các giờ tiếp theo đều là giờ đen, giờ trước đen hơn giờ sau), hoặc khi chợt tỉnh tôi cố lết đến bên máy điện thoại để đặt mua các thứ hàng quen thuộc. Tôi đặt mua hai chai rượu đào Premium và một chai coca-cola cỡ lớn. Tôi nói địa chỉ. Thời bao cấp làm gì có chuyện mua hàng qua điện thoại. [1] Vladimir Nabokov (1899 - 1977), là nhà văn, nhà thơ Nga, sáng tác bằng tiếng Nga và tiếng Anh. Ông là tác giả của nhiều thiên tiểu thuyết nổi tiếng thế giới, trong đó tiểu thuyết Lolita được dựng thành nhiều bộ phim ăn khách. Ông còn là dịch giả Nga - Anh và ngược lại - ND. [2]Chitin - chất có ở vỏ giáp xác, như tôm, cua - ND. https://thuviensach.vn Chỉ là sự khởi đầu Khởi đầu, chỉ là sự khởi đầu, cái sự khởi đầu này khi nhòm gần to bằng hạt cát, khởi đầu lần uống rượu này, hay nói toạc móng heo, khởi đầu mỗi lần uống rượu, nghĩa là khởi đầu mọi lần uống rượu, khởi đầu cuộc uống rượu triền miên, khởi đầu cuộc uống rượu tràn cung mây, sách Sáng thế ký về uống rượu mở đầu thế này: trái đất chưa định hình và hồn ma lượn lờ bên trên mặt nước, và tôi trả tiền cho người lái xe taxi, và tôi bước ra khỏi xe, và cả trăm lần vào thang máy tôi đều phải kiểm tra xem túi xách tay của tôi có đang đeo trên vai một cách an toàn hay không, và tôi đi thang máy lên tầng mười hai, và tôi xoay chìa khóa trong ổ khóa, và tôi bật đèn - chiếc đồng hồ treo trên tường chỉ ba giờ mười bảy phút. Ngay lập tức tôi bước vội, quả vậy, tôi bước rất nhanh, đi khắp lượt hai căn phòng và nhà bếp, tôi rất vội, mọi hành vi của tôi đều rất vội vàng, chẳng phải vì thời gian eo hẹp, thời gian tôi có dư thừa, tuy nhiên, rõ ràng là như vậy, càng lúc tôi càng dao động, không phải tại tôi bị ảo giác, và tôi không bảo rằng những con quỷ dao động đang bò ra từ các góc nhà, không, không đến mức như vậy, thế nhưng, rõ ràng quanh tôi không khí dày đặc hơn, tối tăm hơn, đồng thời vàng rộm, đúng, chung quanh tôi không khí dày đặc hơn, tối tăm hơn, vàng vọt hơn. Rốt cuộc, ngay cả những người cai nghiện rượu vốn chẳng lạ gì cụm từ “ngột ngạt”, rốt cuộc ngay cả những người cai nghiện rượu đôi khi cũng cảm thấy khó thở, phải thở mạnh hơn, có những hành vi kinh giật, như thể họ ráng bứt đứt chiếc thòng lọng đang thít chặt cổ họng mình, như thể họ đang gạt bỏ trạng thái tập trung cao độ. Ở những phút chót của mỗi lần cai nghiện rượu của tôi đã diễn ra hiện tượng tương tự như vậy, chỉ có điều khốc liệt gấp ngàn lần. Không phải tôi cảm thấy khó thở mà là tôi ngạt thở. Tôi không có hành vi hốt hoảng hoặc bột phát mà là tôi lồng lộn như một thằng điên. Mặc dầu nói như vậy vẫn chưa chuẩn xác, tôi đã hành động rất lô-gích, trong cơn điên vẫn có phút giây tôi lãnh đạm, mọi hành vi của tôi đều nhanh như điên, nhịp độ như điên, song vẫn có sự cẩn tắc tối đa. Tôi đặt chiếc túi xách lên bàn, mở túi, lấy ra tất cả mọi thứ trong đó, tôi chuẩn https://thuviensach.vn bị mấy chiếc cốc, cái gạt tàn, tôi nhanh chóng thay quần áo, mặc vào người bộ dres ấm áp và dễ chịu - vẫn còn kịp, vẫn còn có thể dập tắt ngọn lửa đã bùng cháy, vẫn còn có thể đổ cả hai chai rượu mua ở cửa hàng bán đêm vào chậu rửa bát, rồi đem vứt vỏ chai vào thùng rác, thậm chí ném qua cửa sổ đang mở, và chính khả năng này, bóng dáng của khả năng này đã làm cho tình hình trở nên cực kỳ bi đát, đây không còn là chuyện vẫn còn có sự lựa chọn bình thường giữa nghiện và cai nghiện rượu, không đâu, sự lựa chọn như thế đã không còn từ lâu rồi (nói thật, sự lựa chọn này đã không còn ít ra hai mươi năm nay rồi), trong khi vẫn còn có thể giả vờ, rằng sự lựa chọn này vẫn còn, ra bộ do dự kiểu thằng hề, không phải do dự giữa nghiện rượu và cai nghiện rượu, vì đã biết tỏng tòng tong, về căn bản chuyện cai nghiện rượu đã chấm dứt rồi, tôi vẫn sống mái lao vào con đường tiếp tục nghiện rượu. Tôi phát khùng và - quả đúng như vậy - tôi vẫn nghĩ về chuyện cai nghiện rượu, tuy nhiên, tôi nghĩ về chuyện cai nghiện rượu như một gã đang nghĩ về tự vẫn, nhưng vẫn đinh ninh trong bụng là mình sẽ không tự vẫn: sức lôi cuốn của trí tưởng tượng chẳng liên quan gì tới thực tế. Nhà ngươi có thể thường xuyên nghĩ đến tự vẫn, nhà ngươi có thể lờ mờ nhìn thấy nhiều tình tiết, nhà ngươi có thể cố tình mường tượng xác chết của nhà ngươi đang treo lơ lửng dưới trần nhà, thế nhưng trong tâm can mình nhà ngươi biết rõ, nhà ngươi sẽ không làm như vậy. Đúng. Trong lòng mình tôi biết trước, tôi sẽ không làm như vậy. Tôi mà làm như vậy, lạy Chúa lòng lành, tôi mà đổ hai chai rượu mua trong cửa hàng bán đêm vào chậu rửa bát, hoặc ném ra ngoài cửa sổ thì hậu quả nào sẽ đến với tôi do hành vi tội lỗi và giả dối của tôi? Có lẽ tôi sẽ phải cởi bộ dres ấm áp và dễ chịu ra, có lẽ tôi lại phải mặc quần áo, lại xỏ giày và mặc bộ comple lịch sự mà tôi đã mặc hôm đến làm khách tại nhà ông bà Katastrofa, rồi tôi cuốc bộ hoặc đi taxi đến cửa hàng bán đêm nọ, hoặc một cửa hàng bán đêm khác và tiếp theo có lẽ sẽ còn tệ hại hơn, tôi điên tiết với chính mình, điên tiết đến nỗi, tôi bị những hành vi tội lỗi và giả tạo khống chế hoàn toàn, cho nên tôi lao vào cuộc phiêu liêu giả tạo. Tại vì điên tiết với sự giả dối vây bọc tứ bề cho nên chắc lẽ tôi sẽ mua không phải hai chai mà là bốn chai rượu và lại cuốc bộ hoặc đi taxi, và lại như cả trăm lần khác, kiểm tra xem, chiếc túi xách lúc https://thuviensach.vn này nặng gấp đôi có đang đeo trên vai một cách an toàn hay không, rồi tôi lại trở về nhà, đi thang máy lên tầng mười hai, xoay chìa khóa trong ổ khóa và bật đèn. Trò giả vờ nhân lên các biến cố khả dĩ, mặc dầu về căn bản chúng hoàn toàn bị loại trừ, có thể kéo dài đến vô cùng tận. Rốt cuộc, bây giờ tôi có thể đổ vào chậu rửa bát hoặc ném qua cửa sổ cả bốn chai rượu và lại còn làm lại một cách từ từ những hành vi đó một vòng nữa, rồi lại một lần nữa, rồi lại một lần nữa. Cần phải chấm dứt ngay lập tức trò trẻ con dơ dáy này, cần phải can đảm nhìn thẳng vào sự thật, mà việc đổ rượu vào chậu rửa bát và ném chai qua cửa sổ thì đâu phải là sự thật - uống rượu mới là sự thật. Tôi chạy cực nhanh, vì vấn đề là ở chỗ, cần phải nhanh chóng đổ vào người mình liều sự thật đầu tiên và chấm dứt kiểu hùng biện nhục hình. Cần phải nhanh chóng chấm dứt lối văn hoa đa nghi, chọn lối sống bất di bất dịch và bất tỉnh. https://thuviensach.vn Nhà thám hiểm Christophoro Colombo Cuối mỗi lần điều trị tại Trung tâm cai nghiện rượu bao giờ tôi cũng tỏ ra mình là người sống có trật tự, cho dù đó là trật tự của một trung tâm kín cổng cao tường, đó là trật tự và từ trật tự của trung tâm kín cổng cao tường chuyển sang trạng thái mất trật tự của thế giới tự do bên ngoài, nói thực, tôi sẽ không đi nổi từ bệnh viện về nhà nếu không có vài ly rượu tăng lực cho tôi. - Hội chứng điển hình do căng thẳng lối thoát, - có lẽ bác sĩ Granada sẽ nói với tôi như vậy, - anh không đối phó nổi với hội chứng căng thẳng lối thoát. Ra bộ khỏe mạnh khi ra về, nhưng anh không thể đối phó nổi với hội chứng căng thẳng lối thoát đâu. Quả vậy, tôi không thể đối phó với hội chứng căng thẳng lối thoát, cho nên tôi đã làm giảm tới mức thấp nhất hội chứng căng thẳng này. Tôi đi taxi từ Trung tâm cai nghiện rượu được chừng hai mươi phút, còn sau đó, sau đoạn đường đầy đau khổ, sau khi uống bốn ly rượu an thần cỡ 50cc và được trang bị một chai rượu dự phòng thì tôi hết bị hội chứng căng thẳng lối thoát, tôi không hề bị căng thẳng tí nào nữa cả, tôi mà cảm thấy buồn bực trong người thì tôi lại uống, sẽ dễ chịu ngay, và đó là tất cả, đó là toàn bộ triết lý, toàn bộ triết lý uống rượu. - Không có bất kỳ triết lý uống rượu nào cả, - Nhà Thám Hiểm Colombo, người ở cùng phòng với tôi, lật mình trên giường, cởi mục kỉnh, đặt lên bàn bản dịch tiếng Pháp cuốn Kinh thánh Tân ước và nhắc lại với giọng điệu của một giáo sư đang bực mình: - Không có bất kỳ triết lý uống rượu nào cả, chỉ có kỹ năng uống rượu mà thôi. Nhà Thám Hiểm Colombo bơi trong biển rượu ít nhất từ hai mươi năm nay, ông ngất ngây dù chỉ với 50cc thứ nước của đại dương bao la này, ông sa đà vào những cuộc rượu triền miên, những cuộc rượu chết người. Cách đây hai tuần người ta chở ông đến trong tình trạng ông đang hấp hối, nhưng https://thuviensach.vn không phải chở đến khoa chúng tôi, Trung tâm cai nghiện rượu, mà đến Khoa trị liệu tích cực, ở tầng dưới. Vất vả lắm người ta mới lôi được ông ra khỏi xe, và chỉ nhờ có phép mầu mới cắt được cơn mê sảng, còn sau đó là cơn kinh giật của ông. Bây giờ thì ông đã có phần tỉnh táo trở lại. Ban ngày, kẹp nách bản tiếng Pháp cuốn Kinh thánh Tân ước, ông đi dạo dọc hành lang, bằng lời lẽ và cả bộ điệu ông bảo rằng, ông chán ngấy khả năng chữa trị của trung tâm mà ông đến để phần nào cải thiện tình trạng suy nhược cơ thể của mình. Đêm đêm cơ thể yếu ớt của ông không nhúc nhích, cơ chân và cơ tay co rút vì thiếu chất ma-nhê. Mặc dầu ngủ như chết do uống thuốc an thần liều cao, bất thình lình tôi tỉnh giấc. Nhà Thám Hiểm co giật trên giường không theo một kiểu cách nào, nếu như cơn co giật này có kiểu cách thì đó là kiểu hấp hối. Tôi dám chắc ông đang lên cơn như vậy, nom ông thì đích thị là ông đang hấp hối, có khi còn tệ hơn thế, vì nếu là cơn co giật trước khi nhắm mắt thì nó phải nhẹ hơn. Tôi gọi bác sĩ và y tá, cô y tá Viola truyền ma-nhê và chất khoáng cho ông, cho ông uống vitamin, thuốc an thần, bác sĩ Granada cúi xuống thân người Nhà Thám Hiểm đang cố kìm cơn co giật của mình một cách vô ích. - Thưa giáo sư, ngài cảm thấy trong người thế nào? Khi tỉnh táo, mặc thường phục, không say rượu, không uống rượu, không sâu rượu (ôi, cái lưỡi nghiện ngập của ta ơi, ở chỗ này mi có thể dựng cả dãy kim tự tháp những phép tu từ về rượu), tức thị trong cuộc sống thường nhật, Nhà Thám Hiểm Colombo là giáo sư khoa xã hội. Ông đã leo qua mọi nấc thang danh vọng của một giáo sư đại học, từng nhiều năm giảng dạy ở nước ngoài, nói nhiều thứ tiếng phương Tây, với đầy đủ trách nhiệm của một nhà bác học thông tuệ, với đầy đủ tính nguyên tắc của một người phát ngôn chắc như đinh đóng cột, giáo sư đã khẳng định rằng, không hề có chuyện ông nghiện rượu. - Ngài cảm thấy thế nào, thưa giáo sư? https://thuviensach.vn - Khỏe, khỏe, - Nhà Thám Hiểm Colombo nói lắp bắp, - khỏe, tôi không hề yếu một giây phút nào cả. - Thưa giáo sư, giáo sư nghĩ sao, cái giây phút ngài vừa nói ngài lấy ở đâu ra vậy, giáo sư định gắn nó với cái gì vậy? - Nói thật, tôi cũng chẳng biết nữa, có thể do làm việc quá sức, do quá mệt mỏi, gần đây tôi bộn bề công việc. Vẫn còn ngái ngủ, vùng dậy từ giấc ngủ chập chờn trong đêm trực, song đã trong tư thế sẵn sàng làm nhiệm vụ, nữ y tá Viola có cái duyên của một người đàn bà vừa ngủ dậy; cô nhếch mép cười, cũng có thể sự kinh tởm vừa lướt qua đôi má huyền diệu của cô. - Thưa giáo sư, ngài có cho rằng, trong giọng nói của bác sĩ Granada không hề có chút mỉa mai hoặc ngụ ý xấu nào, - thưa ngài giáo sư, ngài có nghĩ rằng, thể trạng của ngài có thể gắn với một cái gì đó để bảo rằng ngài đã lạm dụng rượu? - Không hề có, hoàn toàn sai, nói chung hầu như tôi không uống, thảng hoặc, trong những dịp đặc biệt tôi chỉ nâng ly chúc mừng hoặc uống một cốc bia ngon trong bữa ăn... - Như vậy, theo tôi hiểu, - trên bầu trời sáng trong của giọng nói của bác sĩ Granada những đám mây đen đang từ từ kéo đến, - theo tôi hiểu, việc giáo sư nằm viện, việc ngài khó chịu trong người không hề liên quan đến rượu? - Không hề, - Nhà Thám Hiểm Colombo nói luôn, tuy nhiên giọng ông bớt phần chắc như đinh đóng cột, - không hề, - ông nhắc lại, ra bộ suy ngẫm, ông ngừng nói, qua nét mặt của mình ông ráng bộc lộ là ông đang tư lự, tư lự bất ngờ, - mặc dầu, mặc dầu tôi nhớ lại - người giáo sư từ từ bớt run và nom điệu bộ của ông càng lúc càng dễ nhận ra, chắc ông sẵn sàng nhượng bộ chút xíu. - Thưa giáo sư, vậy ngài nhớ lại cái gì nào? https://thuviensach.vn - Vâng, tôi nhớ lại, có lẽ trong bữa tiệc gia đình gần đây tôi đã uống quá nhiều mất một ly. - Câu trả lời của ngài làm tôi choáng váng vì độ chính xác của nó, - bác sĩ Granada nói điềm tĩnh và ngay lập tức ông quát lớn - quá nhiều mất một ly hả? Ông ta uống quá nhiều mất một ly! Cái thùng rượu biết đi uống quá nhiều mất một ly! Ông ta công nhận, có lẽ ông ta hơi quá chén chứ gì! Bằng động tác thuần thục, được luyện rèn qua hàng ngàn bệnh nhân nghiện rượu, nữ y tá Viola một tay xốc nách, tay kia ôm ngang lưng bác sĩ, dìu ông ra phía cửa, còn bác sĩ vẫn tiếp tục quát tháo om xòm như người bị quỷ ám: - Ông ta đã uống quá nhiều mất một ly! Đúng là chuyện hoang đường độc nhất vô nhị! Khám phá ra châu Mỹ hả? Ông ta đã khám phá ra châu Mỹ hả? Ông ta là Nhà Thám Hiểm Christophoro Colombo hả? https://thuviensach.vn Những nguyên lý khó hiểu Đạo đức giả kiểu dân nghiện rượu của Nhà Thám Hiểm Colombo chẳng hề làm tôi phật ý, không giả đạo đức thì không thể uống thật được, phải luôn miệng từ chối rượu, thứ sẽ trôi xuống họng. Chắc vì muốn cho dân nghiện rượu bớt phần đau khổ nên Đức Chúa Trời đã không ghi trên hai phiến đá điều răn: Ngươi không được dối trá. Lời nói phải phủ định chuyện nghiện ngập. Với dân nghiện rượu, dối trá là danh dự, còn thật thà thoạt tiên là một sự vụng về, tiếp theo là điều nhục nhã, chót cùng là thất vọng. Nếu bạn uống thật thì bạn phải luôn luôn nói ngược lại là bạn không uống, nếu bạn tự thú nhận là bạn uống, thì có nghĩa là bạn không uống thật. Nghiện rượu đích thực và nghiện rượu bạt mạng cần phải được đậy che, kẻ nào phát hiện ra tật này, kẻ nào đầu hàng, kẻ nào tự thú nhận mình bất lực, thì kẻ đó chỉ còn có địa ngục và các cuộc Mitingi AA [1]mà thôi. Biết bao nhiêu lần tôi nói với các người rằng, tôi đã cai rượu, rằng tôi không uống rượu, rằng sau mười năm tôi đã hoàn toàn cai rượu, rằng tôi đã lấy lại được cảm giác thời gian, rằng hết tuần nọ sang tuần kia tôi đang lại sức trong ngôi nhà lạnh lẽo trên tầng cao - biết bao nhiêu lần các người có thể hoàn toàn yên tâm không tin tôi. Nói thật, các người chẳng hiểu một lời nói nào của tôi cả. Lời nói là thực phẩm của tôi, là ma túy của tôi, tôi say sưa nói lời của mình. Lưỡi là con nghiện thứ hai, à quên, con nghiện thứ nhất của tôi. Bất luận tôi nói khi tỉnh hay khi say, hoặc tôi nói rằng, từ sáng sớm cho tới tối mò tôi uống rượu đào, hoặc giả tôi nói, từ một trăm mười sáu ngày nay tôi chẳng được một giọt rượu nào vào miệng cả, bất luận tôi đang nói gì, khi tôi nói thì ngay cả tôi cũng khó hiểu với chính mình. Giống như chuyện nghiện rượu của tôi, tôi vì tôi, tôi khó hiểu với toàn thiên hạ. Biết bao lần, cứ cho là như vậy đi, tỉnh táo như một thiên thần, tôi cuốc bộ trên phố Szewska và biết bao lần tôi không đi hai mươi bước, khi hai https://thuviensach.vn mươi giây chưa trôi qua, tôi đi khoảng mười sáu bước, khi mười sáu giây trôi qua, tôi lao vào Quảng trường Chợ Cổ và trong nháy mắt, khi đã vào Quảng trường Chợ Cổ, thoạt tiên từ một thiên thần tôi hóa thành một thằng người, rồi sau đó cái thằng người của tôi nhanh chóng hóa thành con ác thú, trong nháy mắt, khi đã vào Quảng trường Chợ Cổ, tôi say như một con thú điên khùng. Chuyện gì đã xảy ra vậy hả? Ngọn tháp bạc tâm hồn tôi đổ vỡ rồi chăng? Một cơn gió đen ngòm ập tới, đẩy tôi rơi xuống vực rồi lại lôi tôi lên, đặt tôi lên chiếc bàn cao ngất ngưởng hay sao? Chuyện gì đã xảy ra vậy? Tôi cũng chẳng biết nữa. Tôi không thể hiểu nổi, duyên cớ nào khiến tôi không uống rượu trên phố Szewska, tôi cũng không thể hiểu nổi, duyên cớ nào khiến tôi uống rượu ở Quảng trường Chợ Cổ. Tôi là một hoàng tử khó hiểu. Khi tôi nói rằng tôi không uống rượu, thì trăm phần trăm chắc chắn đó không phải là sự thật, còn khi tôi nói rằng tôi uống rượu thì cũng có thể là tôi nói dối như cuội mà thôi. Các người chớ có tin, các người đừng có tin. Kẻ nghiện rượu xấu hổ vì uống rượu, nhưng không uống rượu thì kẻ nghiện rượu còn xấu hổ hơn. Sao gọi là dân nghiện rượu mà lại không uống rượu nào? Phí của. Cái nào hơn: phí của hay không phí của? Cái nào hơn cái nào: phí của hay không phí của? Lại nữa, khi nỗi bất hạnh nghiện rượu đã thành sự thật, việc khắc phục nỗi bất hạnh này chẳng những uổng công, mà còn không thức thời, thậm chí ô danh. Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến, một ông lão thợ lò Khu gang thép Sendzimir (ngày trước gọi là Khu gang thép Lênin), trong một lần chữa trị tại Trung tâm cai nghiện rượu, khi rốt cuộc lão nhận ra sự bất lực của mình, khi lão hiểu ra nỗi bất hạnh nghiện rượu đã nhãn tiền và nó đã vùi lấp lão như cồn cát trên nấm mồ tập thể - lão choáng váng và hết ngày nọ sang ngày kia lão đứng trước cửa nhà vệ sinh nam (nước mắt chảy ròng ròng trên đôi má rậm râu quai nón bạc trắng của lão), lão đứng trơ như tượng trước nhà vệ sinh và lão nhắc đi nhắc lại: - Sao lại không uống rượu ở đây, khi tất cả mọi người đều uống? Sao lại không uống rượu ở đây khi tất cả mọi người đều uống? Sao lại không uống https://thuviensach.vn rượu ở đây khi tất cả mọi người đều uống? Sao lại không uống rượu ở đây? Và có lẽ ông già bất hạnh sẽ đứng như vậy cho đến muôn đời, sẽ đứng như vậy cho đến ngày tên lão được loại khỏi danh sách bệnh nhân của Trung tâm cai nghiện rượu, lão sẽ cứ đứng như vậy và khóc nức nở, nếu bác sĩ Granada vào cái giờ cực xấu không gọi lão vào phòng mình, không ấn lão ngồi xuống ghế bành và không thuyết giáo với lão những lời đại loại như thế này: - Ông Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến ơi, chẳng bao lâu nữa ông sẽ ra khỏi chốn này, nếu sau khi ra về ông thôi không uống rượu nữa, ông hãy lấy hết sức bình sinh đừng uống rượu nữa, nhưng ông hãy nói với tất cả mọi người và từng người một rằng, ông vẫn uống. Bằng cách như vậy ông sẽ tránh được rất nhiều hội chứng căng thẳng xúi bẩy người ta uống rượu, ông sẽ tránh được vô vàn những khổ đau, những nỗi bực mình và những khó chịu, thậm chí tránh được hư thân. Ông sẽ tránh được những cái nhìn đầy thất vọng và chán chường. Ông Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến ơi, ông đã lao tâm khổ tứ để có bề dày nghiện ngập và bây giờ sẽ tốt hơn cho ông và cho cái thân già sức tàn lực kiệt của ông, nếu như ông đừng gây quá nhiều phiền toái cho hình ảnh bản thân mình nữa. Ông bước vào cửa trung tâm của chúng tôi khi ông là một con nghiện và để tạo thoải mái tâm lý cho ông, để cho những người bạn chân tình nhất của ông được yên lòng, ông ra khỏi nơi này và ông hãy làm ra bộ mình vẫn là một con nghiện như xưa, thực chất chỉ là một con nghiện trá hình. Đừng uống rượu nữa ông già ơi, và ông hãy nói thẳng, hoặc tìm mọi cách làm cho thiên hạ hiểu rằng, ông vẫn uống. Ông cứ thả sức nói dối, nói dối thật nhiều vào nhá ông, ông cứ bảo là ông vẫn uống, nhất hạng chẳng chóng thì chày, đường nào rồi ông cũng tái nghiện mà thôi. Và nước mắt khô ngay lập tức trên đôi má rậm râu quai nón trắng bạc lão Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến, tảng đá nặng trịch rơi ra khỏi con tim ông lão, ông lão hớn hở mặt mày bước ra khỏi phòng của bác sĩ Granada, khi đã ra ngoài lão lại càng hớn hở mặt mày hơn. https://thuviensach.vn [1] Mitingi Anonimowych Alkoholików - Các cuộc họp mặt thường kỳ của thành viên tổ chức Cộng đồng những người nghiện rượu nặc danh. Tổ chức này hoạt động ở hầu hết các tỉnh và thành phố của Ba Lan. Ðây là một hình thức sinh hoạt tự nguyện của những người nghiện rượu muốn cai rượu. Họ gặp nhau để trao đổi kinh nghiệm, giúp nhau cai nghiện rượu. Người đến dự không cần nêu tên, không cần công bố nhân thân, không cần biết nhau, toàn bộ nội dung sinh hoạt được giữ kín - ND. https://thuviensach.vn Con sông yên bình Đạo đức giả của Nhà Thám Hiểm Colombo không làm tôi phật ý, ngay cả giọng khăng khăng một mực rất khó chịu trong cái gọi là những nguyên lý của ông cũng chẳng làm tôi phật ý, nhưng việc ông không nói ra miệng rằng, một số lý lẽ của ông là những lý lẽ không thể bác bỏ, lại làm tôi phật ý. - Không hề có triết lý uống rượu nào cả, - ông nhắc lại, - duy nhất chỉ có kỹ năng uống rượu mà thôi. Nhưng mà có, - bằng phản xạ tự nhiên của một ông thầy, ông chỉ ngón tay lên trời, - nhưng mà có triết lý thể trạng tồi đấy. Nhìn chung, ý nghĩa cuộc sống của con người khiến ta có những cố gắng không mệt mỏi nhằm nâng cao thể trạng của mình, phục vụ cho mục tiêu này có thể, tỉ dụ, tư tưởng, tôn giáo, tiến bộ kỹ thuật, của cải vật chất, phụng sự mục tiêu này cũng có thể là uống rượu, nói chính xác, kỹ năng uống rượu được thực thi một cách bài bản. Nói cách khác, trong đời sống, kỹ năng uống rượu phải đúng cách mới mong cải thiện thích đáng thể trạng tồi. Cũng có khi không thành công. Khi thể trạng tồi đến mức không kỹ năng uống rượu nào có thể giúp được gì, hoặc khi kỹ năng uống rượu sai quy cách, thay vì cải thiện lại làm cho thể trạng tồi tệ hơn, thì lúc đó sẽ nảy sinh nhiều vấn đề. Tôi không gặp những vấn đề như vậy, - Nhà Thám Hiểm nhấn mạnh, - ông lại đeo mục kỉnh lên mũi, với tay cầm bản dịch cuốn Kinh Tân ước và ra giả vờ đọc. Nhà Thám Hiểm Colombo có cái lý rất trêu ngươi, cái lý không thể bác bỏ và thật đáng gờm. Khi bài bản (việc sử dụng cụm từ rất ngạo mạn: “kỹ năng uống rượu”, làm tôi khó xử ở chỗ này), khi bài bản bị chuệch choạc, thì từ những dòng nước ngày càng sâu thẳm và tối om của con sông mà trên bờ của nó bạn đang tìm kiếm sự yên bình, chẳng chóng thì chày những bàn tay chết chìm rồi cũng sẽ trồi lên khỏi mặt nước. https://thuviensach.vn Tuy nhiên, tạm thời dòng sông vẫn trong xanh, vẫn trôi hiền hòa như hơi thở. Tôi đã ra khỏi Trung tâm cai nghiện rượu, đã đi được hai mươi phút xe taxi, đã uống bốn ly rượu an thần 50cc dung tích, lại đang cầm trong tay một chai rượu dự phòng đã mở nắp sẵn, con sông trắng yên bình đang cuốn trôi những dòng nước vô tình, tôi cảm thấy khỏe khoắn trong người, kỹ năng uống rượu đã hỗ trợ rất hữu hiệu thể trạng của tôi, giúp tôi yên tâm, nghĩa là không hề có chuyện rối loạn tâm thần, không hề có chuyện đi đứng vội vàng, không hề có chuyện uống thẳng bằng chai. Tôi uống đúng bài bản, uống bằng cốc, nhưng từng ngụm một, đúng liều lượng 25g, và ngay cả làm việc tôi cũng làm đúng sách. Tôi xả nước nóng vào bể tắm, tôi cho vào bể một lượng lớn bột xà phòng Omo-Color, tôi chuẩn bị giặt đồ. Chiếc máy giặt tự động đã bị hỏng trước ngày chính phủ cũ sụp đổ và trước khi tan vỡ quan hệ vợ chồng của tôi với hai người đàn bà. https://thuviensach.vn Alberta Lulai Tôi thét, tôi không nghe thấy tiếng thét của chính mình, nhưng có lẽ tôi thét thật, còn họ bảo rằng, tiếng thét của tôi thật là khủng khiếp. Họ đi loanh quanh trong phòng, họ không đông, nhưng đường nào thì tôi cũng không đếm nổi số người. Tôi không thể đếm đến ba. Họ từ đâu đến vậy? Họ nhảy ra từ những trang văn chăng? Họ bước ra từ các trang báo Proces hoặc Quà của Humboldt [1]chăng? Họ đến từ thế giới trong tiểu thuyết mô tả cảnh khám xét hoặc bắt bớ chăng? Tôi rướn lông mày và nói thật, tôi ngại rằng họ là sản phẩm của giấc mơ sảng rượu gồm toàn trích đoạn các tác phẩm cổ điển, tôi ngại rằng, mùa của những bóng ma văn chương biến hình vẫn còn tiếp diễn, tuy nhiên một gã trong bọn họ cúi xuống người tôi, sửa lại gối cho tôi, tôi ngửi thấy mùi áo da, mùi rễ cây của nước hoa và cơn nghiện của tôi ập đến khủng khiếp đến độ, để bớt vật vã tôi sẵn sàng liếm sạch chỗ nước hoa có trên con người này. Giọt nước hoa liếm được có thể bị trộn lẫn với nước miếng, một giọt thì chẳng thể nào xoa dịu cơn nghiện, nhưng luôn luôn là khoảnh khắc hão huyền đợi chờ giây phút nguôi ngoai và trong khoảnh khắc này nỗi sợ vơi đi chút đỉnh. Tôi cảm nhận các mùi và không còn nỗi sợ sảng rượu nữa, văn chương hoàn toàn chấm dứt, trong căn phòng của tôi chắc chắn đang có kẻ nào đó. Tôi ngoái đầu, nhẽ ra bên đệm giường của tôi phải có cái chai và trong chai còn một chút rượu cứu nguy, có khi còn “vài chút” cũng nên. Tôi nhớ, có lần cũng trong tình cảnh y hệt như thế này, tôi ngoái đầu và tôi tận mục sở thị cái chai còn đầy một nửa rượu. Lạy Chúa, y như khúc Aria của Mozart, y như Leibniz đang viết về sự diệu kỳ của Chúa, nhưng bây giờ thì không, bây giờ chẳng có gì cả, ngay đến cái chai rỗng cũng chẳng thấy có ở đầu giường. Tôi giơ tay, nói đúng hơn, cánh tay run bắn của tôi bắt đầu tìm kiếm, sờ soạng khắp nơi, uổng công, chẳng có gì hết. Khi ngồi bên mép đệm, kẻ sửa gối cho tôi đã rút mất chai rượu Becherovka để dưới ngực áo của tôi. Hình ảnh cái chai thủy tinh lừng danh màu xanh lá cây, - tôi có thể nói như vậy, - chẳng những tăng lực cho tôi, mà còn làm tôi sáng mắt, bây giờ tôi nhìn thấy khá rõ: cách tôi hai bước có https://thuviensach.vn một người thứ hai đang đứng, còn sâu trong góc phòng, một người thứ ba đang ngồi trên ghế bành. Tôi xin nhấn mạnh một lần nữa: không phải vì tôi lên cơn nghiện rượu đâu (mặc dầu sau bốn mươi ngày xa rượu, mà có khi hơn một trăm bốn mươi ngày rồi cũng nên, thì chẳng những tôi có quyền, mà còn có bổn phận phải lên cơn nghiện), cũng chẳng phải là ảo giác. Bây giờ cũng vậy, khi mô tả toàn bộ sự tình, tôi muốn tránh dùng bất kỳ thủ pháp văn học nào, tránh sáo mòn theo kiểu, giả đò không biết, nhân vật chính chỉ tưởng như vậy, hay sự thật đúng là như vậy. Không. Trong phòng của tôi dứt khoát đang có ba người, mặc dầu người thứ ba nom có vẻ chỉ là một bóng ma, ăn mặc dị thường, cho dù tôi không nhìn thấy rõ y phục, đầu người này trùm mũ. - Một lát nữa thôi cậu sẽ được uống nửa cốc rượu Becherovka - giọng nói nghe rất chân thành, không phải giọng dối lừa, không phải giọng kẻ cướp, không phải giọng the thé ác tâm, đó là thứ giọng trầm dễ nghe, tựa hồ giọng của một bác sĩ nội khoa tin cậy. Cái chân thật của giọng nam trung này khiến tôi nhẹ cả người, nó như một lời hứa được báo trước. Đúng vậy, với tính ương bướng của kẻ nghiện rượu tôi xin nhắc lại một lần nữa: sự chân thật của toàn bộ tình huống đã làm tôi dễ chịu, có lẽ tại tôi đã nhiều phen khốn đốn vì bị ảo ảnh hành hạ. - Một lát nữa thôi cậu sẽ được uống nửa cốc rượu Becherovka, và tớ nghĩ, tớ khỏi phải nhắc nhở một kiện tướng môn nghệ thuật uống thành tích đầy mình rằng, cậu phải uống thật từ tốn, thật chậm rãi, bằng không cậu sẽ bị, như các cụ Ba Lan nhà ta thường nói, nôn ọe rất nhục nhã, đó có thể là, thứ nhất, một sự hổ thẹn trước mặt đàn bà, hổ thẹn đến nỗi không có lỗ mà chui, thứ hai, phí phạm một lượng dung dịch giàu sức sống. Đúng rồi, gã cần gì phải dạy tôi. Biết rằng vài phút nữa sẽ có cuộc tu bổ rất tinh tế cả thể xác lẫn tâm hồn, tôi ngồi dậy, hết mực từ tốn (không kém phần trịnh trọng) chìa hai tay đón lấy chiếc cốc, chiếc cốc đã hứa và theo lời hứa, rượu đựng đầy một nửa, tôi nhúng ướt môi, rồi nhấp rượu vào họng, ráng không uống vội trong cơn thèm, tôi uống từ từ. Và tảng đá nặng trịch https://thuviensach.vn cũng từ từ, từ từ rời khỏi trái tim tôi, những ý nghĩ đen tối của tôi bừng sáng, tâm hồn tôi phơi phới. - Khá hơn không? - bậc cứu tinh của tôi hỏi, còn tôi, một tay thợ chẳng biết cái cóc khô gì, hiểu ngay bài học của thợ cả, đáp: - Khá hơn. Sau hơn mười phút đồng hồ, khi thể trạng của tôi khá đến mức, tôi hoàn toàn có thể yên tâm không phải lo chuyện mình sẽ lạm dụng, theo kiểu loạn thần kinh, các câu kinh thánh, tôi nhìn tất cả bọn họ, đưa ra câu hỏi hoàn toàn tỉnh táo và rất đỗi tự nhiên: - Tôi vô cùng xin lỗi, nhưng tôi có được cuộc viếng thăm của các ông là nhờ cái gì vậy? Lạy Chúa, các ông từ đâu đến đây, các ông vào đây bằng đường nào? - Khá hơn không có nghĩa là tốt, - người, hình như là kẻ đối thoại duy nhất của tôi, đáp lại, tỏ ra quan tâm thật sự. - Thứ nhất, không phải các ông, mà là các vị. Thật lạ đời, khi chính cậu, kẻ lừng danh là một người ra bộ mộ điệu đàn bà lại không nhận ra trong đám người này có một cô gái. Alberta, hãy cho cậu ta thấy, em là đàn bà đi. Nhân vật mờ ảo nhất trong số ba người chẳng nói chẳng rằng đứng dậy khỏi ghế bành, bằng động tác chậm rãi của một vũ nữ thoát y, nàng bắt đầu mở khuy của bộ y phục bí ẩn, nhưng hầu như chẳng còn bí ẩn nữa khi nhìn kỹ hơn, đó không phải là một tấm áo khoác mỏng, mà cũng chẳng phải là một bộ váy áo có mũ trùm đầu, ngay sau đó cô nàng xinh đẹp, thân hình cân đối, chân dài, vận bộ váy áo màu vàng hai dây đeo, lại đứng trước mặt tôi, làm điệu bộ trêu chọc tôi. - Alberta Lulai, nữ thi sĩ - một gã cất giọng giới thiệu, tôi chẳng biết hắn ta là ai? MC của buổi lễ khó hiểu này chăng? Ân nhân của tôi chăng? Hay là phạm nhân đang bị truy nã? https://thuviensach.vn - Bọn này đến đây về việc của cô gái này, về việc thơ của cô ta không được đánh giá đến nơi đến chốn. Nếu nói về các chi tiết còn lại thì, thứ nhất, bọn này vào đây, mở cửa bằng chiếc chìa khóa mà do vô tâm khi say anh bạn đã để quên ở ngoài cửa, thứ hai, chúng ta là bạn cũ. Nghĩa là, có thể cậu không nghĩ tới, cậu có quyền không nhớ, nhưng tớ thì nghĩ tới và tớ thì tớ nhớ. Họ tên tớ là Jozef Cieslar và hồi xửa, hồi xưa, cách đây ít nhất bốn mươi năm hai đứa chúng ta đã từng cùng theo học Trường Chúa Nhật. Tớ phải nói thêm rằng, học xong Trường Chúa Nhật thì ai đi đường nấy. Cậu lên thành phố học tiếp, còn tớ ở lại quê kiếm sống, làm đủ nghề, mặc dầu chủ yếu là những công việc liên quan đến ăn kiêng theo đạo. Sẽ rất đẹp nếu như ở chỗ này, trong đầu tôi tự động mở ra cánh cổng của những bụi rậm đen ngòm của lãng quên, nếu như bất thình lình tôi nhớ ra thằng Jozef Cieslar tóc vàng, thằng học trò dù có các vàng cũng không thuộc nổi bài thánh ca Lutheran ngắn nhất, thì có lẽ tình tiết này chẳng những đẹp mà lại còn rất kinh điển, nhưng mà tôi nói thật, im đi là thượng sách. Tôi liếc nhìn gã Jozef Cieslar mạo nhận và trong đầu tôi không có cánh cổng nào mở ra cả, tôi không nhớ ra, cũng chẳng nhận ra hắn ta, tới mức tôi chợt nghĩ, tất cả những gì hắn vừa nói đều là những lời dối trá dễ tin nhằm phục vụ cho những âm mưu tạm thời che đậy nhưng rõ ràng là tội lỗi. Vả lại, kẻ lừa lọc này, tên ăn trộm tiểu sử này phải am hiểu khá nhiều về tôi, xem ra hắn còn biết một số tình tiết về nỗi lòng của tôi nữa. Hắn phải biết rằng, tỉ dụ, khi nghe nói về Trường Chúa Nhật, nhất định tôi sẽ xúc động kiểu say, thậm chí khóc nức nở kiểu say. Tuy nhiên tôi kiềm chế xúc động, tôi chẳng khóc nức nở, tôi không tỏ thái độ, còn hắn cũng không trêu chọc tôi thêm nữa, hắn không nhìn tôi với vẻ đợi chờ, hắn vẫn tỉnh bơ giới thiệu tiếp. - Còn anh bạn, - bằng cử chỉ lịch sự của bàn tay, hắn chỉ gã găngxtơ thứ hai đứng cách đó hai bước, - còn anh bạn này không quen biết cậu, nhưng là người hâm mộ cậu, đã đọc bài của cậu trên báo. https://thuviensach.vn Kẻ hâm mộ tưởng tượng của tôi gật đầu và với tư thế sẵn sàng lừa lọc hắn khẳng định: - Đúng thế đó, tớ là kẻ không ưa khâm phục người khác, nhưng trong trường hợp này thì tớ khâm phục thật sự. Tôi quyết định tìm hiểu sự việc kỹ lưỡng hơn và vừa pha chút ranh ma, vừa có phần vô bổ, tôi hỏi: - Tôi rất thú vị, tất nhiên, tôi rất vui, nhưng tôi cũng rất tò mò, bài báo nào của tôi gây ấn tượng mạnh đối với anh bạn đến như vậy? Anh chàng kia dang rộng hai tay, ra chiều chịu chết, đoạn nói một cách hồn nhiên: - Tớ chẳng nhớ, bài báo đó viết về cái gì, nhưng tớ nhớ, tớ đã cười vỡ bụng. Tôi nằm cuộn tròn như chiếc roi da đang quất, kẻ cầm đầu đám khách không mời nhìn tôi tỏ vẻ cảm thông, nữ thi sĩ Alberta Lulai giả vờ đang loay hoay với chiếc dây đeo áo váy quá lỏng, hoặc quá chật, khiến căn phòng lặng im vì mắc cỡ. Khi khoảnh khắc lặng im vì xấu hổ đã trôi qua, giọng nói thân thiện của gã đại ca lại vang lên: - Cậu không ngớt làm tớ ngạc nhiên về mức độ suy đồi của cậu, ngay cả chuyện này cậu cũng cần phải biết, chớ nên chất vấn người đọc về nội dung các bài báo của cậu, cần phải lấy làm mừng trước sự tồn tại, dù là sự tồn tại rất chung chung, của bạn đọc và bằng lòng với điều này. Thôi, thế nào cũng được, bây giờ chúng ta hãy quay trở lại, đúng hơn rốt cuộc chúng ta hãy đi vào thực chất của vấn đề. Đứng trước mặt cậu lúc này là nàng Alberta xinh đẹp và thông minh. Chẳng những bây giờ nàng đứng trước mặt cậu, mà trong quãng thời gian trên chục giờ đồng hồ sắp tới đây, nếu cần, thậm chí mấy ngày sắp tới đây, cô nàng sẽ ở lại đây với cậu. Còn tớ và anh bạn đúng một phút nữa sẽ rời khỏi chốn này, như thường lệ, trong thành phố, một sự vụ không thể chậm trễ đang đợi bọn này. Bọn này ra đi, còn Alberta ở lại. Tớ cũng để lại đây cho cậu chai rượu. Đúng thế, - Jozef Cieslar trá hình https://thuviensach.vn khẳng định, - tớ cũng để lại cho cậu chai rượu. Nghĩa là - bằng cử chỉ rất thầy giáo, nom cực giống cử chỉ của Nhà Thám Hiểm Colombo, gã trỏ ngón tay lên trời - nghĩa là cậu sẽ ở lại với đàn bà và rượu ngon, cậu nghĩ mà coi, cứ như cậu được lên thiên đàng mà chẳng cần công trạng gì. Rồi sau đó Alberta sẽ giúp cậu tĩnh tâm trở lại, làm dịu thần kinh bị tổn thương của cậu, nấu xúp nhiều chất bổ cho cậu ăn, cho cậu uống nước quả giàu vitamin, cùng lắm thì cô nàng chạy ra cửa hàng mua cho cậu hai chai bia cứu tinh cuối cùng. Còn cậu, để đáp lại... - Đáp lại cái gì? Đáp lại cái gì? - tôi ngắt lời gã, một mặt tôi choáng ngợp trước nghĩa cử quá ư ân tình như trong thần thoại, mặt khác tôi thấy ngại trong lòng, tại vì trong tình cảnh hiện nay tôi chẳng thể làm được gì, hoàn toàn không thể làm được gì để đền đáp, tôi không biết làm gì để tạ ơn mấy ân nhân trác táng này. - Tớ sẽ giải thích ngay cho cậu đây, để đáp lại, cậu chẳng cần phải làm gì nhiều. Chỉ cần cậu nghe thơ của Alberta. Tớ không muốn, quả vậy, tớ không muốn gợi ý trước, nhưng mà theo ý kiến khiêm nhường của tớ, Alberta chẳng những làm thơ hay, mà ngâm thơ cũng tuyệt, nghe nàng ngâm thơ cứ như nghe nàng hát, chỉ nguyên việc nghe thơ của nàng cũng làm cậu tĩnh tâm trở lại rồi. Nghe thơ, cậu phân tích cặn kẽ và đánh giá chân thực, sau đó tận dụng sự quen biết rộng rãi của mình, cậu giúp Alberta in thơ, tốt nhất là in trên tờ “Tuần báo Phổ thông”. - Lâu lắm rồi tôi có viết bài cho “Tuần báo Phổ thông” nữa đâu, - tôi nói, đúng hơn tôi buồn lòng, tôi buồn lòng chẳng phải vì bỗng nhiên tôi thấy nhớ, theo kiểu say, tờ tuần báo này, tôi buồn lòng vì trong thâm tâm tôi biết, tất cả mọi cự tuyệt và lời cảnh tỉnh của tôi chỉ là giả tạo, tôi buồn lòng vì tôi đã biết trước là thế nào tôi cũng sẽ đồng ý tất cả. - Không sao, cậu vẫn còn có nhiều người quen ở đó. Không nhất thiết phải là tờ “Tuần báo Phổ thông” đâu, một tờ báo khác có tiếng tăm và có nhiều bạn đọc cũng được. Chẳng hạn tờ “Chính trị” hoặc tờ “Báo Bầu cử”, https://thuviensach.vn nhưng hay hơn cả vẫn là tờ “Tuần báo Phổ thông”. Cậu biết tại sao không nào? - Có, mình biết, - tôi đáp một cách miễn cưỡng. - Cậu biết hả? - Mình biết. - Cậu biết cái gì nào? - Mình biết, mình phải biết cái gì, - tôi uể oải đáp, vì trong trường hợp này đúng là tôi biết thật. - Cậu biết, thì cậu nói đi xem nào, - rõ ràng, trong cái kỳ kèo của hắn có gì đó rất trẻ con (dấu vết của Trường Chúa Nhật chưa bị xóa nhòa chăng?). - Ý của các cậu là, Giáo hoàng sẽ đọc “Tuần báo Phổ thông”. - Tuyệt vời! Hoan hô! Hoan hô! - ông bạn đồng môn giả vờ, kẻ phét lác, từng cùng tôi học thánh kinh thời thơ ấu, tươi tỉnh mặt mày - mình thấy, quả là mình đã không đánh giá hết cậu. Mình đã từng coi cậu là một nhà ngôn ngữ kỳ tài bị rơi rụng, còn cậu, anh bạn của tôi ơi, cậu láu cá như một con chồn. Cậu thừa biết, chuyện gì sẽ xảy ra khi Giáo hoàng Giăng Pôn II đọc thơ của Alberta Lulai trong tờ “Tuần báo Phổ thông”, phép siêu hình sâu sa ẩn chứa trong những bài thơ đó ắt gây ấn tượng sét đánh với Đức thánh Cha Linh thiêng, Người sẽ gửi cho Alberta một bức thư quan trọng, thậm chí một thánh thư, và thế là, thế giới, cả thế giới là của chúng ta. Cậu hiểu không nào, bọn tớ chỉ quan tâm chuyện này, chỉ chuyện này: một canh bạc đắt giá. Đăng thơ trên tờ “Tuần báo Phổ thông” là hay nhất, nhưng nếu không xong thì đành chịu, đăng báo khác, rốt cuộc báo nào cũng được, cậu quen biết họ hết ấy mà, cậu từng chén chú chén anh với tất cả bọn họ chứ còn gì, khi nào bình tâm trở lại thì cậu hãy suy nghĩ. Phải giúp cô gái thôi, cô ta viết toàn những cái hay, chỉ vì lý do bất lực về tư tưởng và nhân sự trong giới mà cậu thừa biết, thơ của nàng đã không được in. Đúng vậy, cần phải tạo điều kiện cho chị em phụ nữ có bài đăng báo, buồn vì thất vọng chị https://thuviensach.vn em dễ bị hư thân lắm đó. Cậu đọc ắt cậu sẽ hiểu, thơ của Alberta phải được ra ánh sáng mặt trời. Thôi, khỏi nói dài dòng, xét cho cùng, nguyên chuyện chúng ta thân nhau thời học Trường Chúa Nhật là đủ để cậu giúp tớ rồi. Hắn giấu đầu hở đuôi, hắn giấu đầu hở đuôi và hắn tiếp tục giấu đầu hở đuôi, - Không có ai từng theo học Trường Chúa Nhật mà lại gọi Giáo hoàng là Đức Thánh Cha. Không một người theo đạo tin lành nào, kể cả tín đồ tầm thường nhất của tôn giáo này, gọi như vậy. Gã đã bị lộ tẩy, nhưng tại vì gã không biết là mình đã bị lộ tẩy, cho nên gã hành động càng hăng hơn. Gã cầm chiếc cốc rỗng lấy từ tay tôi mang vào bếp, rồi gã lại quay trở lại phòng, đặt dưới vai giường của tôi chai rượu Becherovka đã vơi đi chút xíu hầu như chẳng nhận ra. Tiếp đó gã lục hai túi áo da của mình, sau chốc lát gã lôi ra một chiếc ly thủy tinh dày cộp, cuộn giấy báo. - Alberta sẽ định lượng cho cậu, - hắn nói, - Alberta sẽ định lượng cho cậu, còn cậu, chậm rãi, từng ngụm một, cậu sẽ uống rượu đựng trong cái ly nhỏ này. Ông bạn của tôi ơi, cậu hãy tỉnh lại đi, - trong giọng nói của gã vang lên tông của lời khuyến cáo nghiêm khắc, - cậu là một trong những con sâu rượu lớn nhất trần gian, ít ra từ mười năm nay cậu không hề cầm ly trong tay. Sao lại có chuyện như vậy hả? - gã nhìn tôi với thái độ hoàn toàn nghiêm khắc. - Sao lại có chuyện như vậy hả? - lần này gã hỏi chính gã và chính gã ngay lập tức trả lời: - Có lẽ câu hỏi của tớ chỉ thuần lý thuyết. Từ mười năm nay cậu không hề cầm ly trong tay, tại vì từ mười năm nay cậu uống rượu toàn bằng cốc hoặc bằng chai. Kỹ năng uống rượu, nói theo kiểu Nhà Thám Hiểm Colombo, đã hoàn toàn bị phá vỡ. Ông bạn của tôi ơi, cậu hãy tỉnh lại đi, hãy uống rượu bằng ly và nghe thơ. Chào. Hai gã găngxtơ chào tôi theo lối giễu cợt, đoạn đi ra phía cửa, sau chốc lát tiếng cánh cửa đóng sầm sau lưng họ. Tôi nhìn Alberta, còn nàng nở nụ cười dịu dàng, nàng đi bước đầu tiên về hướng tôi. - Anh đã nhìn thấy em bên máy rút tiền tự động, - tôi nói, giọng khàn, - anh đã bám đuổi theo sau em và anh đã đinh ninh em là tình yêu cuối cùng https://thuviensach.vn của đời anh. - Bên máy rút tiền tự động ư? - Alberta rướn lông mày nom rất duyên, - rất có thể như vậy, vì em thường hay sử dụng máy rút tiền tự động. Nhưng khi nào vậy? - Anh không nhớ, có thể cách đây bốn mươi ngày, có thể cách đây một trăm bốn mươi ngày, có thể cách đây vài hôm. Nhưng chắc chắn đó là một chiều tháng bảy vô tiền khoáng hậu. Alberta bước lại gần tôi, đoạn cúi xuống người tôi, và tôi nhìn thấy dáng hình của đôi vú đẹp nhất trần đời - tôi muốn nói luôn, theo đà, - đôi vú đẹp nhất Hiệp ước Warszawa, tuy nhiên thế giới đã đổi thay, cho nên bây giờ tôi đang chiêm ngưỡng đôi vú đẹp nhất Hiệp ước Đại Tây Dương, hoặc đôi vú đẹp nhất Liên minh Châu Âu, hoặc là tôi nhìn thấy dáng hình của đôi vú đẹp nhất trong số các quốc gia đang xin gia nhập Liên minh Châu Âu. Alberta cúi xuống người tôi, đặt bàn tay lên trán tôi rồi nói giọng thì thầm: - Không thể có chuyện vắng anh tới ngần ấy thời gian. Mùa đông rồi còn gì, tuyết đang rơi, trời lạnh cóng, các ngày lễ đang tới. [1] Alexander von Humboldt (1769 - 1859), nhà khoa học và nhà thám hiểm Vương quốc Phổ - ND. https://thuviensach.vn Tất cả các máy giặt của thế giới Ý nghĩ sửa chữa hay mua chiếc máy giặt mới cứ dây dưa hết ngày dài lại đêm thâu, rốt cuộc nó tự biến mất tăm mà chẳng phải tại tôi nhu nhược. Trong đời, tôi đã tiêu tiền tấn chỉ để uống rượu, vì rượu tôi đã bán cả nhà cửa, nhưng không bao giờ tôi dám liều một cách nhục nhã, đem tiền dành chữa máy giặt đi uống rượu. Tôi tự thổ lộ như vậy không phải để hãnh diện đâu, mà là vì tủi nhục. Tình tiết tôi không đem tiền dành chữa máy giặt đi uống rượu bắt nguồn từ chỗ, chẳng bao giờ tôi dành một khoản tiền nào cho việc sửa chữa máy giặt cả. Trước khi kịp dành một khoản tiền chữa máy giặt thì tôi đã uống hết sạch khoản tiền này cùng với các khoản tiền khác vẫn chưa dành để làm gì rồi. Tôi uống hết nhẵn tiền trước khi tôi kịp dành tiền để làm việc khác, tôi chỉ có thể ra bộ tự phủ nhận mình mà thôi (chỉ ra bộ thôi, vì ở đó là định lượng nhỏ, còn ở đây là định lượng lớn), tôi có thể bảo rằng, đúng thế đó, tôi đã uống hết nhẵn tiền dành chữa máy giặt, tôi đã uống hết nhẵn tiền dành chữa nhiều thứ khác, tôi đã uống hết nhẵn tiền dành sửa chữa tất thảy những gì khả dĩ cần sửa chữa, tôi đang nói gì vậy nhỉ? Sửa chữa ư? Tôi đã uống hết khoản tiền dành mua chiếc máy giặt mới, tôi đã uống hàng loạt chiếc máy giặt mới, tôi đã uống một ngàn chiếc máy giặt mới, tôi đã uống một triệu chiếc máy giặt tự động mới, tôi đã uống một tỉ chiếc máy giặt thế hệ mới nhất, tôi đã uống tất cả các máy giặt của thế giới. Kẻ biết rằng, hắn đã uống tất cả máy giặt của thế giới, có tâm hồn thế nào nhỉ? Tôi xin trả lời: hắn có tâm hồn ô nhục, còn ý nghĩ của hắn quay tít mù như cái trống của máy giặt ở phút giây sàng lọc cuối cùng. Khi bạn cảm thấy sức nặng của một tỉ chiếc máy giặt đã bị uống đè nặng trái tim mình thì tâm hồn này là không chịu nổi. Nhưng khi bạn đau khổ ngước nhìn và bạn thấy, những đàn chim máy giặt cánh trắng đang bay dưới bầu trời mọng nước, nom như thể những phi đội máy bay trực thăng của Giáo hoàng, thì bạn hiểu rằng, bạn được ban phát nhiều hơn kẻ khác. Bạn được ban phát https://thuviensach.vn một món quà phi thường và nếu bạn sống sót, nếu bạn không chết sớm, thì bạn có thể bắt đầu cuộc chu du đi tìm lại tất cả những máy giặt đã mất, thậm chí, đúng vậy đó, đi tìm tất cả những đồ vật đã mất. Cổng trần gian có thể mở ra trước mắt bạn, tuy nhiên bạn cần hết sức cẩn thận, cần hết sức tập trung, bởi vì cổng trần gian có thể mở toang vĩnh viễn. Nó sẽ không đóng lại kêu đánh sầm sau lưng bạn, nhưng nếu bạn đuối sức, chân bước liêu xiêu và nếu như bạn buồn ngủ rũ rượi, thì có nghĩa là bạn không muốn và bạn không thể quay trở lại được nữa rồi. Đôi khi, uống xong chiếc máy giặt thứ một trăm, với kẻ yếu hơn chỉ cần uống xong chiếc máy giặt thứ mười, thì đã hoàn toàn không còn thích thú và không còn ý chí đối với những chuyện cõi trần nữa rồi. Một khi tinh thần không còn gắn bó gì với cõi trần thì nó là thứ tác phẩm trăm phần trăm tầm thường chứ còn gì. Uống hết sạch mọi máy giặt của thế giới thì nhất định sẽ đi tới chỗ hoàn toàn sao nhãng mọi việc trần gian chứ còn gì - trong văn chương, việc hoàn toàn hững hờ với trần thế sẽ dẫn đến tác phẩm tầm thường, cho nên kẻ nào viết văn mà nghiện rượu thì kẻ đó sẽ lâm vào cảnh nguy khốn. Tôi uống rượu, tôi không sao nhãng việc viết văn và bây giờ với nước mắt của kẻ nghiện rượu tôi đang viết về chiếc máy giặt bị bỏ mặc vì uống. Ôi, giá tôi để tâm chút xíu đến bộ máy hỏng hóc của chiếc máy giặt kia, giá tôi có chút ít thời gian rãnh rỗi, giá tôi có được khoảnh khắc tự chủ, thì chuyện đơn giản, có lẽ tôi đã yêu cầu người cần yêu cầu đến sửa chữa chiếc máy giặt kia rồi. Tuy nhiên, tôi không có cả cái này lẫn cái kia. Tôi chẳng có gì tất cả. Cô vợ đầu tiên của tôi đã quen với chuyện chiếc máy giặt không bao giờ được sửa chữa, cho nên cô ta thôi không thúc ép tôi nữa, nàng đã ra đi, nàng ra đi mà không hề thúc ép tôi. Cô vợ thứ hai của tôi đã ra đi trước khi nàng kịp quen và bắt đầu thúc ép. https://thuviensach.vn Những câu trích dẫn Hôm thứ năm gã vẫn còn uống. Uống như mọi khi! Còn bây giờ gã gào thét cả ngày lẫn đêm, gào đến khản cả cổ, lúc này gã đang quằn quại. Jurji Tynianow Khỏe hẳn người, rất khỏe là đằng khác, tôi bắt đầu xếp tất cả đồ dùng của mình lên mái nhà kho, nơi tôi có thể với tay được, thoạt tiên chiếc cặp, rồi chai nọ tiếp chai kia: một chai rượu mạch, sau đó bốn chai rượu mận còn nguyên xi và một chai đã vơi đi chút xíu, tất cả được xếp cẩn thận, chai nọ cạnh chai kia, trên mép mái nhà. Hans Fallada Hắn chẳng còn cách nào khác, chỉ còn cách giết thời gian mà thôi. Bây giờ, ngay cả chai rượu Bourbon [1]phần tư lít mà hắn nhắm mắt ném xuống sông cũng chẳng giúp gì được hắn. Robert Lowell Cậu có rượu cognac hả? Cậu đem chai rượu này cho bà già ốm yếu được không? Cậu có thể để dành chai rượu này cho cuộc viếng thăm lần tới của Đức Chúa Giêsu của chúng ta được không? Ông bạn thân mến ơi, làm sao mình có thể biết được chai cognac của cậu dùng cho mục đích gì nào? John Steinbeck Cậu có biết không, cậu có biết không, ông bạn vàng của tôi ơi, mình uống cả bít tất của nàng! Fiodor Dostojewski Tôi không cảm nhận hay sao? Không phải. Càng uống nhiều tôi càng cảm nhận nhiều. Tôi uống chính là vì tôi kiếm tìm trong rượu sự đồng cảm và tình thương. Tôi không kiếm tìm niềm vui, mà chỉ kiếm tìm đau khổ... Tôi uống, bởi vì tôi muốn tột cùng đau khổ! https://thuviensach.vn Fiodor Dostojewski Đức Chúa Trời không muốn, mà cũng không không muốn tội lỗi diễn ra hàng ngày, ngài chỉ để cho tội lỗi xảy ra mà thôi. Gottfried Wilhelm Leibniz Cho nên tôi uống suốt đêm, vừa uống vừa nôn mửa. Hans Fallada Gã bước vào nhà thờ, môi gã mấp máy như thể gã đang cầu kinh. Trong nhà thờ lạnh lẽo; trên tường là những bức tranh con đường thánh giá. Hình như chẳng có ai ngắm nhìn. Gã rất thích uống rượu trong nhà thờ. Malcolm Lowry Có những tay bợm rượu, bụng đã căng phồng rượu mà vẫn không chịu thôi uống, trên bàn đã hết nhẵn rượu mà bụng vẫn thèm thuồng, họ đi ra sau nhà, thả cửa nôn mửa ở đó, rồi quay trở lại với bạn nhậu, lại uống vô tội vạ. Jedrzej Kitowicz Em không thấy buồn khi ở chung với người nghiện rượu hay sao? Em vẫn chưa chứng kiến điều tệ hại nhất đâu. Anh đang làm lộn tùng phèo tất cả. Anh liên tục nôn mửa. Đúng là có phép mầu, khi mấy ngày qua anh thấy mình rất khỏe. Em là chất antidotum giải độc hòa trong rượu, giữ thăng bằng cho anh, tuy nhiên sự thăng bằng này sẽ không giữ được lâu. John O’Brien Và Ngài sẽ phán xử tất cả một cách công bằng, Ngài sẽ tha thứ cho người tốt cũng như kẻ xấu, tha thứ cho người khiêm nhường cũng như kẻ kiêu ngạo. Khi đã xong xuôi mọi chuyện, lúc đó Ngài sẽ nói với chúng ta: “Lại đây với ta nào, các con, - Ngài phán. - Lại đây với ta nào, các con nghiện rượu! Lại đây với ta nào, những kẻ yếu hèn! Lại đây với ta nào, những kẻ bẽ bàng!” Và tất cả chúng ta, không chút hổ thẹn, sẽ tiến lại đứng trước mặt https://thuviensach.vn Ngài. Còn Ngài sẽ nói: “Các con là đồ con lợn! Nom các con chẳng khác gì lũ thú; nhưng mà các con ơi, lại đây với ta nào!” Fiodor Dostojewski Chỉ trí tuệ tầm thường mới không biết chọn lựa giữa văn chương và đêm đen thật sự của tâm hồn. Emil Michel Cioran Tuy nhiên, tôi không tài nào hiểu nổi, tại sao có kẻ vẫn thích uống rượu khi hắn không thấy thèm, hắn tưởng tượng ra cái ngon giả tạo, phản tự nhiên. Michel Montaigne Lạy Chúa, xin Ngài ban cho tất cả chúng con, dân bợm rượu, được chết thật đẹp và nhẹ như lông hồng. Józef Roth - Có lẽ tôi thích rượu. - Hầu như ai cũng thích như vậy, chỉ có điều họ không biết là họ thích mà thôi. Charles Bukowski Tôi thấy sợ và tôi đã uống nhiều hơn bình thường. Tôi đang viết cuốn tiểu thuyết đầu tay. Tôi ngồi trước máy chữ, mỗi tối tôi uống nửa lít whisky và mười hai chai bia. Cho đến lúc bình minh tôi hút xì gà loại rẻ tiền, gõ máy chữ và nghe nhạc cổ điển phát trên đài. Tôi đặt mục tiêu, mỗi ngày viết mười trang, thế nhưng phải sang ngày hôm sau tôi mới kiểm tra được, tôi đã viết được bao nhiêu. Sáng sớm tôi thức dậy, nôn ọe rồi vào căn phòng phía mặt tiền để xem, có bao nhiêu tờ giấy trên ghế đi văng. Tôi luôn luôn vượt mức quy định của mình. Charles Bukowski Và tôi nghe thấy giọng trên trời cao nói với tôi: Hãy viết... https://thuviensach.vn Apokalipsa Run như cầy sấy thế này nên tôi phải phục tùng kỷ luật. Reodore Roethke Và tôi nhìn thấy một Thiên thần Rượu khác, mặc mây trắng, từ trời cao đang đáp xuống hạ giới. Apokalipsa Nghiện rượu là cánh cổng của mọi tội lỗi. Của sinh sự, la mắng, trộm cắp, vô liêm sỉ. Và vô vàn cái xấu khác: nghiện rượu nên mắc tội, đó là hồn của quỷ sa tăng. Bài ca chống nghiện rượu (trong sưu tập những bài thánh ca của Hecka, số 443) Sao bạn không hát cho chúng tôi nghe về nàng say thượng đẳng này? (trong tự điển Samuel B. Linde) Là một nhà sinh vật học, là một nhà tư tưởng xã hội chuyên sâu về vấn đề nắm quyền và cải tạo thế giới, xây dựng trật tự chung, khi đảm đương những cương vị đó ông luôn luôn có nhu cầu quan hệ tình dục rất lớn. Saul Bellow Thật lạ lùng với món rượu vodka này, đây là thức uống cực cay, là xúp rau bí hiểm, có mối liên hệ đặc biệt nào đó với các vì tinh tú. Herman Broch Vai kề vai chúng tôi đi trên đại lộ Saint-Germaine, đứng trước tủ trưng bày của Hội chống nghiện rượu, nơi có triển lãm, như mọi ngày, những bộ não bị héo khô, tôi nói: - Chỗ này, lẽ dĩ nhiên, hay hơn cả là bước sang thế giới bên kia. https://thuviensach.vn Herman Soupault Đàn ông thứ thiệt là kẻ thích lặp đi lặp lại. Soren Kierkegaard Khi còn là một thằng bé mười sáu tuổi, vẫn còn là một học sinh phổ thông, tôi đã thích thường xuyên lui tới ngôi nhà vui vẻ bất hợp pháp, nếm mùi cả thảy bảy cô gái, tôi dồn cảm xúc cho Polymnia da dẻ mịn màng, ngồi bên chiếc bàn ướt đẫm sương trời ngoài vườn, tôi cùng cô gái này uống rất nhiều bia, loại bia lắm bọt - nói thật, tôi rất thích vườn cây ăn quả. Vladimir Nabokov Linh hồn tôi lọt giữa bầy sư tử... Th ánh ca 57 Những chiếc ống hút và những thùng bia đen nom rất tuyệt vời. Nhưng lũ chuột đã rơi vào đó. Trương to như những con chó săn, chúng bơi lặn trong thùng. Chúng say bia. Và chúng uống bia, chừng nào chưa nôn thốc nôn tháo. James Joyce Khi tôi ngồi trong máy bay trực thăng, bay bên trên đảo Manhattan, ngắm thành phố Nữu Ước, tôi như đang bơi thuyền đáy thủy tinh trên bãi đá ngầm nhiệt đới, hình như Humboldt đang lục lọi đống chai, tìm kiếm chút nước ngọt để pha với rượu Gin, món uống buổi sáng. Saul Bellow Sự sống có được chỉ là nhờ có sự gián đoạn. Emil Michel Cioran Chúa ơi, con thích mứt dâu tây Và vị ngọt ngất ngây https://thuviensach.vn của thân thể đàn bà. Rượu vodka ướp lạnh, Chúa ơi, con cũng thích. Czeslaw Milosz Nếu không nghĩ về tự vẫn, có lẽ tôi đã tự giết mình từ lâu. Emil Michel Cioram Đám người ngồi ở cổng ra vào đang nói chuyện về tôi, còn tôi là bài ca của những ai uống rượu. Th ánh ca 69 Con đường của Bạn đi qua biển cả, đường mòn của Bạn đi qua đại dương, mà sao chẳng thấy dấu chân của Bạn. Th ánh ca 77 Còn bây giờ các người hãy cùng tôi suy ngẫm: tôi phải uống gì đây? Wieniedikt Jerofiejew [1]Rượu Whisky Mỹ nấu bằng ngô - ND. https://thuviensach.vn Thơ của Alberta Thơ của Alberta đẹp, đẹp như mơ. Ánh sáng, cả bóng tối nữa, nắng trời, dáng hình đứa trẻ, linh hồn bí hiểm và mờ ảo, tất cả mọi thứ đó ùa vào thơ nàng, đi hết dòng nọ sang dòng kia. Nhà thơ không rời bỏ ngôi nhà cổ kính, nàng cất cao giọng ngợi ca tất cả những đồ vật từng có trong ngôi nhà này. Alberta đọc thơ về chiếc ấm sắt tây đặt trên bếp lò mà nước giếng đào từng sôi sùng sục trong đó, nàng đọc thơ về nước thuở xa xưa, về chiếc bếp lò, về ngọn nến đặt trên bàn đêm Giáng sinh, nàng đọc bài thơ tình hay về cậu bé đầu đội mũ len, hàng ngày cắp sách đến trường, đi dưới cửa sổ nhà nàng. Alberta đọc thơ đã lâu chưa, nói chung tôi không biết, có lẽ nàng mới đọc hơn là đọc đã lâu, và cũng có lẽ chưa có khi nào nghe nàng đọc thơ mà tôi lại thấy mình ngất ngây thật sự, lại thấy mình mơ mơ màng màng. Tóm lại, nàng đứng giữa phòng như đứng giữa khấu trường và nàng đọc thơ, mọi cái đã và đang mách rằng, như thế này nom buồn cười chết đi được, tuy nhiên, như thế này chẳng những không buồn cười, mà như thế này yêu cầu con tim phải rung động. Nghe thơ của nàng Alberta, người lúc này đang đứng như pho tượng trên thảm nhà, tôi cảm thấy hình như mình đang nằm trên chín tầng mây. Sau đó nàng ngồi trên bờ mây mà lúc này là cái mép đệm đầy khích lệ, nàng đặt bàn tay ấm áp của nàng lên bàn tay giá lạnh của tôi, và nàng hỏi tôi câu hỏi mà tôi đã nghe hàng ngàn lần, nàng hỏi tôi câu hỏi mà hàng ngàn, hàng triệu người đã hỏi tôi, nàng hỏi tôi câu hỏi mà người Âu, người Á, người Mỹ, người Phi, người Úc và có lẽ cả người Eskimo đã hỏi tôi rồi, nàng hỏi tôi câu hỏi mà có lẽ cho đến nay chỉ có Chúa Trời là chưa hỏi tôi mà thôi. - Tại sao anh lại uống rượu? - Alberta hỏi. - Aberta này, - tôi xúc động trả lời, - anh mà quen em từ cách đây hai mươi năm thì có lẽ anh đã không uống một giọt rượu nào. https://thuviensach.vn - Thứ nhất, cách đây hai mươi năm em mới bốn tuổi và lẽ dĩ nhiên nếu anh quen em hồi đó, thì có lẽ anh chỉ mới uống, chỉ mới uống nhiều hơn hai mươi hoặc một trăm lần mà thôi, - nàng đáp. - Mà anh nên gọi em là Ala, vì em thích như vậy. Tại sao anh lại uống rượu? - nàng hỏi tôi lần hai. - Anh chẳng biết, - tôi trả lời. - Anh chẳng biết, nói đúng hơn, anh biết cả ngàn câu trả lời. Không một câu trả lời nào trong số những câu trả lời này là thật từ đầu đến cuối, trong mỗi câu trả lời chỉ có chút xíu sự thật mà thôi. Nhưng cũng không thể nói từ đầu đến cuối rằng, gộp lại, những câu trả lời này tạo nên một sự thật to đùng, tròn trĩnh. Anh uống rượu, vì anh uống rượu. Anh uống rượu vì anh thích rượu. Anh uống rượu vì anh lo sợ. Anh uống rượu vì anh theo di truyền. Các cụ tổ nhà anh, tất cả đều uống rượu. Ông nội, ông ngoại anh uống rượu, bố anh uống rượu và mẹ anh cũng uống rượu. Anh không có chị, cũng chẳng có anh, nhưng anh dám chắc: nếu trên đời này có các chị của anh và các anh của anh thì có lẽ tất cả các chị của anh đều uống rượu, tất cả các anh của anh cũng đều uống rượu. Anh uống rượu vì anh yếu đuối. Anh uống rượu vì đầu óc anh rối tinh rối mù. Anh uống rượu vì anh trầm tư và anh muốn mình phải sôi nổi. Anh uống rượu vì anh bực mình và anh muốn mình hết bực. Anh uống rượu vì anh buồn và anh muốn mình phải vui lên. Anh uống rượu khi anh sung sướng vì yêu. Anh uống rượu vì anh uổng công kiếm tìm tình yêu. Anh uống rượu vì anh quá ư điềm đạm và anh cần một chút điên rồ. Anh uống rượu vì anh đau khổ và anh muốn mình bớt khổ đau. Anh uống rượu vì anh tương tư ai đó. Và anh uống rượu vì anh quá ư mãn nguyện khi có người đang ở bên anh. Anh uống rượu khi anh nghe nhạc Mozart và khi anh đọc Leibniz [1]. Anh uống rượu vì khoái cảm và anh uống rượu do đói tình. Anh uống rượu khi anh cạn chén lần thứ nhất và anh uống rượu khi anh cạn chén lần chót, lúc đó anh lại càng uống tợn, vì có bao giờ anh cạn chén lần chót đâu. - Anh ơi, - Ala-Alberta, giọng sốt ruột thật sự, hỏi, - chung cục, có khoảnh khắc nào anh không uống rượu không hả anh? https://thuviensach.vn - Có lẽ anh không uống rượu lúc anh say xỉn, không còn sức để uống nữa, mặc dầu nói thật lòng, lúc nào anh cũng kiếm được sức để mà uống tiếp, hoặc anh không uống rượu khi anh chìm trong giấc ngủ say bí tỉ, cho dù, ai mà biết được, có khi lúc đó anh vẫn uống cũng nên. Chung cục, anh uống rượu lúc anh ngủ và anh uống rượu khi anh thức. - Thế thì anh nên cai rượu đi thôi. Các bác sĩ sẽ giúp anh, họ có thể giúp anh tìm ra câu trả lời. Hoặc anh nên tìm gặp người am hiểu hơn. - Anh đã gặp các bác sĩ rồi còn gì, đối với anh, bác sĩ Granada như một người cha. Mười tám lần anh nằm điều trị tại Trung tâm cai nghiện rượu và anh đã được nghe, vì sao các bạn nghiện của anh lại uống rượu. Tất cả bọn họ uống rượu đều vì những lý do y hệt như anh, mặc dầu họ còn có thể có những lý do khác nữa. Họ uống rượu vì bố họ quá ư nghiêm khắc, và họ uống rượu vì mẹ họ quá ư hiền lành. Họ uống rượu vì tất cả mọi người chung quanh họ đều uống rượu. Họ uống rượu vì họ xuất thân từ gia đình nghiện rượu, và họ uống rượu vì họ xuất thân từ gia đình mà từ thế hệ này sang thế hệ khác không một ai đụng môi vào rượu... Họ uống rượu vì người Ba Lan trở thành Giáo hoàng, họ uống rượu vì một người đàn ông Ba Lan được giải Nobel, và họ uống rượu vì một phụ nữ Ba Lan được giải Nobel. Họ uống rượu chúc sức khỏe của những người bị quản thúc và họ uống rượu để tưởng nhớ những người bị tàn sát. Họ uống rượu khi họ cô đơn, và họ uống rượu khi có người nào đó xuất hiện bên cạnh họ. Họ uống rượu khi Ba Lan thắng, họ uống rượu khi Ba Lan thua. Còn bác sĩ Granada, với sự kiên nhẫn siêu nhiên, đã lắng nghe từng câu trả lời như vậy, ông lắc đầu ái ngại, đoạn nói câu mà anh đã nói lúc đầu: Các người uống rượu vì các người uống rượu. - Tỉnh lại đi anh, tỉnh lại đi anh, - có lẽ Alberta nói chung chung như vậy thôi, còn cụ thể, có thể trong giấc mộng triền miên mà tôi đã đắm chìm trong đó từ nhiều năm nay, bây giờ tôi lại đang có thêm giấc mộng nho nhỏ khác. Alberta vỗ nhẹ vào vai tôi. - Tỉnh lại đi anh. https://thuviensach.vn - Tỉnh lại làm gì, khi lúc tỉnh còn tồi tệ hơn? Tỉnh là một lý do cực kỳ quan trọng để uống. - Một khi anh uống rượu cả khi mơ và lúc tỉnh, thì quả thực anh không thể biết, tỉnh nó như thế nào đâu. - Em ơi, nếu bữa đó, buổi chiều tháng bảy đó, anh mà tỉnh rượu thì chắc anh chẳng thể nhìn thấy em bên máy rút tiền tự động, chắc anh chẳng thể nghĩ bụng, em thông minh, em xinh đẹp, chắc anh đã không thể nghĩ trong đầu, em là tình yêu vĩ đại nhất của đời anh, chắc anh đã không chạy theo sau em, chắc anh đã không được tột cùng sung sướng... Tôi chẳng thể nói tiếp, vì họng tôi cứng đờ, thấy mắt tôi lóng lánh, vì tôi khóc nức nở, Alberta bèn rót cho tôi một suất rượu, mà theo nàng là đúng mức, còn theo tôi là chưa đủ liều. Nhưng tôi chẳng dám đòi nàng rót thêm, dù chỉ là chút xíu, bởi tôi biết, nàng làm vậy chẳng qua vì lòng tốt của nàng, vì nàng vâng lệnh toán găngxtơ, những kẻ đã đưa nàng đến đây, nhưng cũng còn là vì nàng muốn tiếp tục trò chuyện với tôi. - Vâng, - nàng nói, - anh đã tột cùng sung sướng, nhất hạng sung sướng vì em, điều cực dễ thương đối với phụ nữ, nhưng anh hãy kể tiếp cho em nghe đi, kết cục câu chuyện như thế nào? Kể đi anh, nếu anh còn nhớ. - Câu chuyện đã kết thúc tại Trung tâm cai nghiện rượu, - tôi nói, sau giây lát không tránh khỏi lặng im. - Đúng. Theo em, cái sung sướng tột cùng đã chấm dứt tại Trung tâm cai nghiện rượu là cái sung sướng chẳng bõ bèn gì. Nói thực, cái sung sướng đó chẳng đáng giá tí nào. Anh phải thoát ra khỏi cảnh này thôi. - Ala này, em có biết, bệnh nhân tại Trung tâm cai nghiện rượu họ luôn miệng bàn tán chuyện gì nào? Em có biết đề tài chính của các cuộc trò chuyện của họ là gì hay không? - Anh vừa nói rồi đấy thây, suốt ngày họ bàn tán chuyện uống rượu, bàn tán các lý do uống rượu. https://thuviensach.vn - Đúng là như vậy đó, suốt ngày họ bàn tán, họ đã uống rượu như thế nào và tại sao họ lại uống rượu, tuy nhiên thoát khỏi bệnh viện mới là đề tài bàn luận số một. Họ là diễn giả của nhiều công trình tầm cỡ về nghệ thuật thoát khỏi bệnh viện. Họ không ngớt bàn tán chuyện thoát khỏi bệnh viện. Suốt ngày họ hỏi: Khi nào chúng mình thoát khỏi nơi này? Khi nào họ thả chúng ta? Hôm nào mới có người được tha? Một tuần, hai tuần nữa chăng? Hay ngày mai? Ngày mai thì chắc là không, vì ngày mai chủ nhật, mà chủ nhật thì làm gì có chuyện xuất viện. Nhưng thứ hai thì chắc chắn. Thứ hai nhất định chúng ta sẽ thoát khỏi chốn này. Alberta nhìn tôi với sự xúc động của một người đàn bà đang ngắm nhìn người đàn ông ngu ngốc hơn mình. - Anh ơi, em đâu có nói về chuyện thoát khỏi bệnh viện, mà em nói về chuyện thoát khỏi nghiện rượu cơ mà. - Ala này, nghe anh nói đây: chỉ những kẻ ngây thơ mới nghĩ rằng, thoát khỏi bệnh viện và thoát khỏi nghiện rượu là khác nhau. Những người thông minh và từng trải thì họ biết: thoát khỏi bệnh viện và thoát khỏi nghiện rượu là như nhau. - Chắc đó là những người nghiện rượu thông minh và từng trải. Nàng bắt tôi trả lời: không có những người thông minh hơn những người nghiện rượu thông minh và không có những người từng trải hơn những người nghiện rượu từng trải, đó có thể là câu cách ngôn điển hình về nghiện rượu, còn tôi vừa cố tránh những câu cách ngôn như vậy. Bạn thoát khỏi bệnh viện, nghĩa là bạn thoát khỏi bệnh hoạn để trở về với thế giới mà bản thân nó còn bệnh hoạn bội phần. Vậy thì sao đây? Căn phòng càng lúc càng mờ ảo, trời đã tối rồi, mà cũng có thể trời sắp sáng, có thể đêm đã qua lâu rồi mà tôi cứ tưởng trời đang chạng vạng, tôi không hề có khái niệm, bây giờ là mấy giờ, bây giờ là lúc nào trong ngày; tôi sợ xấu hổ nên không dám hỏi. Tôi sực nhớ câu chuyện của Cá Nhân Lao https://thuviensach.vn Động Tiên Tiến về mất khái niệm thời gian, một trong số hàng trăm ngàn câu chuyện nói về người nghiện rượu mất khái niệm thời gian. Hàng ngày, vào lúc sáu giờ sáng, Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến đến làm việc tại Lò cao Sendzimir (hồi trước gọi là lò cao Lênin). Sự cố mà lão kể, tức thị trận say bí tỉ, xảy ra hồi mùa đông, khi, ai cũng biết, sáu giờ chiều và sáu giờ sáng trời nhá nhem hệt như nhau. Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến thức dậy lúc trời nhá nhem, lúc năm giờ ba mươi. Đang trong cơn say xỉn lão nghĩ, lão vẫn còn kịp đi làm, nhưng lão vẫn còn phải uống gì đó nữa, lão bèn uống vội suất rượu “nắn dòng”, trên đường ra bến xe lão còn tạt vào cửa hàng làm mấy vại bia. Cửa hàng mở cửa một cách bất ngờ vào sáng tinh mơ như thế này khiến lão có phần thấy lạ, họ luôn luôn mở cửa lúc bảy giờ sáng cơ mà, vậy mà, hôm nay, chưa đến sáu giờ sáng cửa hàng đã mở... Rồi sau đó, tại bến xe lại có gì đó không khớp, khách chờ xe không phải là khách thường ngày, thêm nữa, sớm mùa đông giá lạnh mà sao họ lại tươi tỉnh mặt mày như thế, lại đông đúc như vậy... Rốt cuộc, mối nghi ngờ tột đỉnh choán ngập tâm trí Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến, hỏi người khác thì lão sợ xấu hổ, lão bèn quan sát, kiếm tìm trong đám đông xem có ai cùng hội, và gã nhanh chóng tìm được. Tại một vị trí đắc địa, ngay bên vệ đường, lão thấy một gã chân nam đá chân chiêu đang đứng. Gã này lảo đảo rất nhịp nhàng, đảo nhẹ, mặc dầu chân nam đá chân chiêu nhưng hắn ta vẫn còn nhận biết được, bây giờ là lúc nào trong ngày. Cá Nhân Lao Động Tiên Tiến xán lại gần gã kia, đoạn hỏi: - Anh ơi, sắp sáu giờ rồi, nhưng mà sáu giờ sáng hay sáu giờ chiều hả anh? - Sáu giờ trưa, - gã kia đáp, và để cho câu trả lời hấp dẫn tôi dẫn câu chuyện này ra, không phải vì lý do kịch tính mà ngay từ đầu đã rõ. Nói tóm lại, phòng tối om và có lẽ trời đã tối. Alberta đứng dậy, bật cây đèn trên bàn làm việc, đoạn quay lại với tôi. - Em chẳng thấy có gì tinh tế và khó hiểu trong câu chuyện này cả. - Tôi chẳng biết, Alberta đang nói gì, tôi đã hoàn toàn quên khuấy chúng tôi vừa https://thuviensach.vn nói chuyện về những gì, trong ánh đèn, bộ váy áo màu vàng và đôi vai của nàng cho cảm giác ánh trăng đang hắt vào đó. - Em chẳng thấy có gì tinh tế và khó hiểu trong câu chuyện này cả, - nàng nhắc lại, như thể nàng biết tôi cần nàng nhắc lại, - họ, những đồng đội khốn khổ của anh, không nên bàn tán chuyện ra viện, không nên nóng lòng chờ xuất viện, họ cần kiên trì trụ ở đó cho đến khi cai nghiện thành công. - Ala này, - tôi trả lời như thể bác sĩ Granada đang nói, - Ala này, tính em như tính trẻ con. Ừ thì họ không nên bàn tán chuyện ra viện, tại vì chung cục họ không nên ra khỏi nơi này. Anh không có ẩn ý là Trung tâm cai nghiện rượu phải là nơi chung thân, mặc dầu biết rằng, chung cục đời là chung thân. Anh muốn nói thế này thôi, đối với bệnh nhân cai nghiện rượu, Trung tâm cai nghiện rượu là đất lành. Ala này, anh nói riêng với em thế này nhé, lắm lúc anh có cảm giác: anh có thể sống ở đó suốt đời. Các đồng đội của anh không ngừng viết truyện chiến đấu, họ liên tục viết về những cuộc phiêu lưu trốn viện, lớn có, nhỏ có, nhưng luôn luôn ly kỳ, hấp dẫn, họ ăn uống đều đặn, tạm đủ chất, nhưng việc không đài, không tivi, không chơi bài đã dẫn đến những hoạt động bí mật xem ra có vẻ trẻ con nhưng có động cơ hẳn hoi, nói chung ở trung tâm này buồn chết đi được, suốt này nghĩ ngợi liên miên, ngồi co ro một chỗ, tóm lại, không khí ở đó là thứ không khí lý tưởng cho các nhà trí thức... - Lạy Chúa tôi, anh ốm nặng mất rồi, anh ơi, vì anh nói lảm nhảm toàn những chuyện khủng khiếp lắm anh ơi, anh đang trong cơn mê sảng triền miên hay sao? Có đúng là, khi anh nhìn thấy em dưới máy rút tiền tự động, nếu quả thực anh nhìn thấy em ở đó, và nếu đích thực hôm ấy em vãng lai ở đó, thì có đúng là lúc đó anh đã chạy theo sau em hay không, có phải như vậy hay chỉ là ảo giác mà thôi? - Còn bây giờ, - tôi hỏi, giọng tôi lại run run và thiếu tự tin, như thể rượu Becherovka tăng lực vẫn chưa ngấm vào huyết quản của tôi, - còn bây giờ em đang ở đây rồi đấy thây, phải không nào? Em đang ngồi bên anh rồi đó, đúng không nào? https://thuviensach.vn - Vâng, bây giờ em đang ở đây, đang ngồi đây và đang trò chuyện với anh. - Ala ơi, anh yêu em, - tôi nói, - anh yêu em nhất trần đời. - Anh yêu ơi, anh có biết không? - Ala vuốt râu tôi, thậm chí nàng còn vuốt ve đôi má rậm râu say của tôi, - anh có biết không, người yêu nhất đời của em ơi, em biết, anh đang say xỉn, em biết anh đang hoang tưởng, em biết đầu anh rối tinh rối mù, mặc dầu vậy, hoàn toàn do tò mò, em hỏi thật anh: anh đã nói như vậy với bao nhiêu người đàn bà rồi hả anh? Bao nhiêu lần, đồ quỷ tha ma bắt, anh đã nói đi nói lại câu nói nổi tiếng của mình: anh yêu em nhất trần đời? - Anh chỉ nói với mình em thôi, nghĩa là nói thực lòng và mạnh mẽ như vậy thì chỉ với em thôi. Cũng có thể có trường hợp anh nói na ná như vậy, hoặc thậm chí có khi anh nói y hệt như vậy, nhưng đó chỉ là câu nói văn hoa kiểu mặt trơ trán bóng mà thôi. Giống như mỗi con đực khát dục, anh chỉ giả vờ yêu họ mà thôi. - Họ có tin anh không? Ai là người dám tin anh? Họ là những ai vậy? Họ là những cô gái nhẹ dạ cả tin đến như vậy ư? Phải chăng anh toàn gặp phải những cô gái đĩ thỏa? - Anh phải nói thật lòng hay sao? - Vâng, nói thật lòng. - Nhưng em hãy chú ý, anh mà nói thật lòng có khi em sẽ giận anh... Thậm chí có thể em sẽ cảm thấy sợ thể xác anh, - tôi nói đùa. - Em có cảm giác, lúc này em không thấy mình mê thích tấm thân run như cầy sấy của anh. Nhưng em lại lấy làm thích thú, khi nom anh như thể thơ em đã làm cho anh trở nên đáng yêu, tuy nhiên, kiểu gì thì em cũng chẳng dám tin, đó có phải là sự hòa âm bợm rượu hay không? Tôi lại hỏi: - Anh phải nói thật lòng hay sao? - Vâng, nói thật lòng. https://thuviensach.vn - Thật lòng hả? - Chẳng những em chưa bao giờ thấy một người nghiện rượu như anh, mà em còn chưa hề thấy một người nghiện rượu nào khó chịu như anh. - Vậy thì, Ala-Alberta này, em hãy nghe anh nói đây, nghe lời thú nhận chân thành mà nhơ nhuốc của anh đây: những người đàn bà của anh đã tạo dựng cho anh những trạm tỉnh rượu. Anh coi những người đàn bà của anh là những giám đốc trung tâm chống độc tư nhân của anh. Anh, kẻ nghiện rượu, có mạng lưới các trạm tỉnh rượu tư nhân mà trưởng trạm lần lượt hoặc cùng lúc là những người vợ chưa cưới của anh. Khi cần, anh gọi điện, rồi anh đi xe đến, hoặc nếu anh không thể đi xe được thì họ thân chinh đến đón, chở cái xác của anh về nhà họ để chăm sóc và chữa trị. Nàng Ngôi Sao Điện Ảnh Quyến Rũ điều hành một trạm tỉnh rượu tư nhân của anh, nàng Uruguay- Nữ Cầu Thủ Bóng Đá lúc nào cũng có sẵn một trung tâm phục hồi chức năng sang trọng dành cho anh, nàng Joacha Sinh Linh Đáng Sợ điều hành một trung tâm giống như vậy dành cho anh, nàng Bacha Maklerka cùng chiếc giường an toàn, vitamin các loại, nước ngọt các loại, kể cả dịch truyền các loại, ngày đêm túc trực chờ anh, và Con Ranh Hoàn Toàn Vô Trách Nhiệm cũng đã từng là sếp của một công ty tẩy độc tư nhân cực kỳ quan trọng của anh, anh chỉ nói cho em biết những danh xưng quan trọng nhất mà thôi, vì anh còn có cả đống các nàng giúp việc theo quy chế khẩn cấp và chớp nhoáng nữa kia. Đôi khi còn có cả các nữ thiên thần đến với anh, nói đúng hơn đến với cái xác hoàn toàn bất động của anh và căn phòng mà chúng mình đang hiện diện lúc này lắm phen đã biến thành phòng điều trị tích cực. Tất nhiên những cô nàng khốn khổ này có đầy đủ phương tiện. Từ các thiết bị cực kỳ hiện đại, những loại thuốc tây đời chót và tiền bạc nhiều vô kể mà nàng Bacha Maklerka có thừa khả năng, cho đến sự vô tâm và mù tịt chuyên môn của nàng Asia Katastrofa mà anh chưa tiện nêu tên lúc này. - Anh có biết không, - có lẽ Alberta ngắt lời tôi rất đúng lúc, - em đang suy ngẫm, cái gì là đáng sợ nhất: anh không thể sống bình thường, hay là https://thuviensach.vn anh không thể nói bình thường, lưỡi anh bị tổn thương và họng anh khô cứng vì rượu. Anh nói quá ư trịnh trọng. Những cái tên này anh lấy ở đâu ra vậy? Anh hãy nói năng một cách bình thường đi, rốt cuộc anh hãy sống một cách bình thường đi anh. - Kẻ nào, khi nào và ở đâu, đã nói, - nọc độc đã xuất hiện và phình to trong giọng nói của anh - kẻ nào, khi nào và ở đâu, đã nói, kẻ nào, khi nào và ở đâu đã viết rằng cuộc sống của anh là bình thường? - Thế thì anh có cuộc sống nào vậy? Không bình thường chăng? Phi thường chăng? Thiên tài chăng? Ốm yếu chăng? - Ala này, anh có cuộc sống cực kỳ bất hạnh. - Anh hãy trấn tĩnh lại mình và bắt đầu sống một cách điều độ, nhưng hạnh phúc. - Điều độ, nhưng hạnh phúc ư? Cụm từ này mâu thuẫn với chính nó rồi đó em. - Không hề có chuyện mâu thuẫn, khi anh hiểu cụm từ này có nghĩa là, anh cai rượu. Alberta Ala ơi, Alberta Lulai ơi, nữ thi sĩ của những vần thơ gây xúc động lòng người ơi, thoạt tiên anh tưởng, em là tình yêu lớn nhất của đời anh, tình yêu càng lớn càng bi đát, may mà nó đã biến mất tăm sau góc phố Giáo hoàng Giăng Pôn và phố Poznanska, sau đó anh nghĩ, em là nữ thành viên của toán găngxtơ bí hiểm, tiếp nữa em là một thiên thần, rồi trong lúc trò chuyện với em anh nghĩ, em là người gần gũi anh nhất trên đời này, còn bây giờ anh đang tận mục sở thị, em là một nữ bác sĩ chu đáo, đúng, em là bác sĩ-sói cái, em là bác sĩ - bướm... Nàng nhìn tôi, mặt buồn rười rượi, đoạn nói: - Em không thích và cũng không trông đợi anh tìm cách in thơ giúp em. Em tự lo liệu được mà. Em dám chắc như đinh đóng cột rằng, em tự lo liệu được. Còn anh, người khốn khổ, chỉ còn biết mỗi việc nốc rượu mà thôi. https://thuviensach.vn Và Alberta rót đầy cốc rượu cho tôi, ngay lập tức tôi uống cạn một hơi. Tôi đang khát rượu lắm mà. Tôi cảm thấy mình trống rỗng và mục ruỗng đến vô cùng tận và chỉ có sự đê tiện vô cùng tận khả dĩ lấp đầy tôi được mà thôi. [1] Gottfried Wilhelm Leibniz (1646 - 1716), nhà toán học và triết học Ðức - ND. https://thuviensach.vn Những con chồn xanh Sau khi xả nước nóng đầy bể, cho đồ giặt và đổ vào đó một lượng dư thừa bột Omo-Color, tôi đi thu nhặt báo rồi xếp lại thành chồng. Khắp nhà, chỗ nào cũng thấy báo, báo vứt bừa bãi, tứ tung trên nền nhà, trông bề bộn đáng sợ. Mỗi buổi sớm mai, trong cơn say, tôi thường ra cửa hàng mua tiếp một chai, hai hoặc ba chai rượu nữa, hoặc mươi mười lăm chai bia nữa, trên đường đi tôi ghé vào kiosk mua rất nhiều báo. Khi say, hoặc khi nôn nao, nhất là khi nôn nao ngán ngẫm sau liều rượu sáng đầu tiên, tôi thường mua nhiều báo hơn bình thường (có lẽ tôi nên nói: khác thường, bình thường vì tôi say khác thường, rất hiếm khi tôi tỉnh táo - con thú cám dỗ hùng biện kiểu say lại ngóc đầu dậy: uống rượu - khiếp; viết về uống rượu - khiếp; uống, viết và đập tan con thú cám dỗ hùng biện kiểu say - khiếp, khiếp, khiếp). Tôi mua tất cả các tờ nhật báo phát hành trong ngày, mua cả những tờ báo lá cải đăng những tin rẻ tiền, tôi mua các tờ tuần báo, các tờ họa báo, các tạp chí phụ nữ (nhất là các tạp chí về mốt, về nghệ thuật trang điểm và về những vấn đề cấp thiết của dưỡng da), tôi mua các tờ nguyệt san và tam cá nguyệt san văn học, thậm chí mua cả một số tạp chí chuyên ngành. Tùy thuộc khi vui hay lúc buồn, tôi chọn mua các tạp chí định kỳ về săn bắn, y học, hoặc thiên văn học. Sau đó, mấy giờ đồng hồ liền, nghĩa là cho đến trận say xỉn tiếp theo, tôi nằm lỳ trên ghế đi văng, đọc báo. Tôi không quên những khoảnh khắc cân bằng khí huyết giữa hai lần say xỉn. Cái đầu nhạy bén của tôi có khả năng thẩm thấu, tôi đọc tuốt tuồn tuột mọi tin, mọi bài, từ A đến Z. Tôi đọc các tin thông tấn trong nước và thế giới, tôi đọc các bài xã luận và bình luận chính trị. Tôi nghiền ngẫm các trang kinh tế, qua đó rút ra kết luận, Ba Lan đang là một con hổ kinh tế ở Đông Âu, tôi xem các trang thể thao, qua đó rút ra kết luận, Ba Lan có thể thắng bất kỳ đối thủ nào, tôi say sưa đọc các bài viết về tôn giáo, qua đó rút ra kết luận, Ba Lan có thể cứu rỗi bất kỳ ai. Tôi bất lực ngắm nghía hồi lâu ảnh các cô nữ sinh trung học phổ thông xinh đẹp, những đôi vai gầy guộc của các cô khiến tôi ái ngại, và để tự trấn an mình, dù chỉ chút xíu, tôi tợp một ngụm rượu. https://thuviensach.vn Bây giờ... Bây giờ - hay khi nào? Sau khi uống cạn nửa lít an thần đầu tiên, hay sau khi uống cạn nửa lít nâng cao tinh thần? Bây giờ ư? Sau khi tỉnh rượu một cách giả tạo ư? Sau khi ra viện ư? Sau khi vào viện ư? Sau khi rời viện ư? Bây giờ - sau ba, hay là sáu tuần, sau bốn mươi, hay là một trăm bốn mươi ngày. Bây giờ, sau khi trở về từ Trung tâm cai nghiện rượu, đầu tôi không còn nhớ nổi một bài báo nào trong số những bài tôi đã đọc lúc khí huyết cân bằng (tức thị giữa trận say xỉn này và trận say xỉn kia), thảng hoặc hiện hình bìa một cuốn họa báo nào đó, một tấm hình cô gái gầy quyến rũ mặc váy Denim nào đó mà tôi cảm thấy có vẻ quen quen, như thể tôi đã nom thấy cô nàng trong giấc chiêm bao hoặc từ kiếp trước. Những chồng báo ngà vàng bụi bám đầy nằm ngổn ngang khắp nhà, tôi sắp xếp cẩn thận, gói thành từng bó cùng kích cỡ, rồi đem chất thành đống. Tôi có thể tuyên bố rằng, tôi đã xóa sạch mọi dấu vết của những hành vi mất trật tự và phá phách khi say của tôi, nghĩa là tôi đã dọn dẹp nhà cửa tinh tươm, tôi đã loại bỏ hết thảy những gì cho thấy tôi hư thân mất nết khi say biết nhường nào, đồng thời đó cũng là những thứ tôi đã xóa sạch trong trí nhớ mờ ảo của tôi. Tôi có thể tuyên bố như vậy, song chưa chắc đúng như vậy; trong ngôn ngữ say, câu đơn giản nhất, thí dụ: “dọn dẹp nhà cửa” cũng có thể là một câu hùng biện hoàn toàn giả dối. Tôi đã dọn dẹp nhà cửa, nhưng tôi đã không biết chắc, tôi đang làm gì, tôi đã không biết chắc, tôi đang ở đâu, và tôi đã không biết chuyện gì đã xảy ra trong nhà tôi, mà cũng có thể không phải trong nhà tôi. Sau sáu tuần điều trị, tôi lại rời Trung tâm cai nghiện rượu trở về nhà, tôi đi taxi, tôi vào rồi tôi lại ra khỏi quán rượu “Dưới cánh Thiên thần Rượu”, tôi vào rồi lại ra khỏi cửa hàng, tôi đi thang máy, tôi mở cửa và tôi đứng lặng người một hồi lâu ở ngưỡng cửa nhà tôi. Kẻ nào đã hiện diện trong nhà này khi tôi vắng nhà? Kẻ nào đã đến thăm khi chủ vắng nhà? Kẻ nào đau khổ tột đỉnh đã quằn quại trong chăn của tôi? Kẻ nào đã đổ mồ hôi vàng sậm như nước tiểu ra nhà tôi? Kẻ nào đã làm bẩn vải trải giường? Kẻ nào đã https://thuviensach.vn