🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Đoạn Đầu Đài Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn Table of Contents I.1 Thảo nguyên Môiuncumư – Cặp vợ chồng sói – Bầy Xaigắc (sơn dương) I.2 Gia đình sói chạm mặt con người lần đầu tiên ở cánh đồng anasa – Giấc mơ của sói mẹ về mùa săn I.3 Cuộc tàn sát bầy sơn dương – Vợ chồng sói mất lứa con đầu tiên – Anh chàng tu xuất Ápđi và nhóm người được thuê đi nhặt xác thú I.4 Những bức thư gửi Inga – Thâm nhập vào đường dây đi lùng anasa – Buổi chiều trước chuyến đi – Ca đoàn Bungary – Thiên truyện “Sáu người và người thứ bảy” I.5 Trao đổi với anh bạn thân Vichto – Cuộc nói chuyện với cha Phối Hợp. Bị đuổi khỏi chúng viện – Sức mạnh hoán cải của Lời? I.6 Lần đầu gặp Inga – Hái anasa và gặp đàn sói – Cây số ba trăm ba mươi I.7 Gặp Anh Cả – Chặn đoàn tàu – Cuộc xung đột trên tàu II.1 Giêsu và Pônti Pilát II.2 Apđi thoát chết. “Tính đồng thời lịch sử” – Lời nguyện lạ kỳ của một vị nữ tu – Gặp lại toán đi lùng anasa II.3 Tình yêu với Inga II.4 Đội quân săn thú II.5 Phiên tòa giữa thảo nguyên – Cuộc di cư cuối cùng của vợ chồng sói III.1 Gã Badarbai và đàn sói con – Gia đình Bôxton III.2 Tiếng khóc của loài sói III.3 Bôxton và cuộc thương lượng với Badarbai – Cặp sói trả thù III.4 Bôxton và Ernadar – Bí thư chi bộ Côscôrbaép – Cuộc vượt đèo đi Kisiben – Nỗi đau của người, nỗi đau của sói III.5 Tai họa trên đèo https://thuviensach.vn III.6 Xung đột với bí thư chi bộ – Lại đụng độ với gã Badarbai – Cuộc phục kích cặp sói III.7 Chương cuối Chú thích https://thuviensach.vn https://thuviensach.vn I.1 Thảo nguyên Môiuncumư – Cặp vợ chồng sói – Bầy Xaigắc (sơn dương) S au một ngày ấm áp ngắn ngủi, nhẹ nhàng như hơi thở trẻ em, thời tiết trên những sườn núi quay về phía mặt trời chẳng mấy chốc đã thay đổi lúc nào không biết. Gió bắt đầu nổi lên từ các tảng băng trôi và bóng tối sớm sủa, dày đặc, thấm sâu vào khắp nơi, đã bắt đầu len lỏi vào các khe hẻm, đem theo màu xám lạnh lẽo của đêm tuyết sắp đến. Tuyết thật nhiều khắp xung quanh, trên suốt dãy núi vùng ven hồ Ixức-Cun, ngọn núi nào cũng phủ đầy những tuyết. Mới hai ngày trước đây, một trận bão tuyết đã tràn qua những nơi này chẳng khác gì một đám cháy bỗng bùng lên dữ dội do sự đỏng đảnh của những lực lượng thiên nhiên muốn gì làm nấy. Quang cảnh diễn ra thật khủng khiếp. Núi non biến mất, bầu trời biến mất, toàn bộ thế giới nhìn thấy được trước đây cũng biến mất trong cảnh bão tuyết mù mịt. Sau đó mọi vật lặng đi và trời trở nên quang đãng. Từ khi ấy, cùng với trận bão tuyết đã dịu đi, những ngọn núi bị các khối tuyết khổng lồ làm tê liệt, đứng sừng sững trong không khí tĩnh mịch lạnh cóng, tê buốt và tách khỏi mọi vật trên đời. Chỉ có tiếng ầm ầm của chiếc máy bay lên thẳng cỡ lớn là vang lên diết dóng mỗi lúc một to, mỗi lúc một mạnh. Vào giờ phút hoàng hôn ấy, chiếc máy bay lên thẳng này bay lần theo lũng sâu Udun-Sát về phía đèo Ala- https://thuviensach.vn Mônguy phủ kín băng, bị những đám mây xoắn ốc che mờ mờ như khói tỏa trên chốn trời cao lộng gió. Tiếng ầm ầm mỗi phút một vang to hơn cứ lớn lên, cứ tiến lại gần, và cuối cùng thì vang lên đầy đắc thắng. Nó đã hoàn toàn chế ngự được khoảng không và vang động mãnh liệt, đầy uy lực, bên trên những dãy núi, những đỉnh cao, những khối băng cao tít mà không một thứ gì với tới nổi, ngoài âm thanh và ánh sáng. Được tăng cường thêm bởi vô số tiếng vọng nối tiếp nhau giữa các núi đó và các khe hẻm, tiếng ầm ầm trên đầu ấy cứ tràn đến mãi với một sức mạnh ghê gớm, dữ dội, hình như chỉ một chút nữa thôi là sẽ xảy ra một cái gì đó khủng khiếp như lúc động đất. Vào một thời điểm kịch liệt nào đó quả có xảy ra như vậy thật. Tại một sườn dốc đá dựng đứng phơi mình ra trước gió và nằm trên hướng bay của chiếc máy bay lên thẳng kia, một khối đá không lớn lắm bị sóng âm thanh mãnh liệt làm lung lay, trượt đi và bỗng dừng sững lại như dòng máu đang chảy chợt đông lại bởi những câu phù chú. Nhưng nền đất không chắc chắn chỉ cần cái hích đó thôi là đủ. Một vài tảng đá nặng trịch rời khỏi triền dốc, lăn xuống dưới, mỗi lúc một chạy tứ tung, cuốn theo sỏi đá, làm bụi bay mù lên, và khi đến chân dốc thì băng như đạn pháo qua những bụi craxnôtan và hoàng liên gai, đã xuyên thẳng các đống tuyết, lan đến tận hang sói của một gia đình sói xám nằm ở đây, dưới chân núi đá, trong khe hẻm ẩn sau các bụi cây rậm rạp, cạnh một con suối nhỏ ấm áp nay đã đóng băng tới một nửa. Con sói cái Acbara nhảy phắt sang bên để tránh sỏi đá lăn từ trên xuống và tuyết rơi lả tả, rồi lùi vào bóng tối của khe, co mình lại như lò xo, dựng bờm lên và nhìn phía trước bằng cặp mắt sáng quắc, đỏ rực một cách man rợ trong bóng tối mờ mờ, sẵn sàng giao chiến vào bất kì lúc nào. Nhưng nỗi lo sợ của nó là thừa. Ngoài kia, ngoài thảo nguyên lồ lộ thì đáng sợ thật, khi chẳng biết trốn đâu cho thoát chiếc máy bay lên thẳng cứ bám riết lấy mà săn đuổi, mà theo sát gót, với tiếng cánh quạt rú rít làm inh tai nhức óc, với những loạt đạt tiểu liên làm kinh hoàng; khi trên khắp thế giới không có https://thuviensach.vn một cách gì tránh nổi chiếc máy bay lên thẳng; khi không có một khe hẻm nào có thể giấu đi chiếc đầu sói hoảng loạn – mặt đất đâu có chịu nứt ra để tạo nơi trú ẩn cho những kẻ bị săn đuổi. Còn trong núi thì khác. Ở đây bao giờ cũng có thể chạy trốn, bao giờ cũng tìm được chỗ ẩn náu để chờ cho mối đe dọa qua đi. Ở đây, chiếc máy bay lên thẳng không đáng sợ, núi non mới đáng sợ cho máy bay lên thẳng. Tuy nhiên, nỗi sợ hãi là phi lý, nhất là nỗi sợ hãi đã quen thuộc, đã nếm trải. Khi chiếc máy bay lên thẳng lại gần, con sói kêu lên ăng ẳng, thu tròn lại, rụt đầu vào, vậy mà thần kinh của nó vẫn không chịu nổi, vẫn như bị đứt phựt. Nó rú lên dữ dội, bị nỗi sợ hãi bất lực, mù quáng xâm chiếm lấy, nó quằn quại bò sát bụng ra cửa hang, răng lập cập va vào nhau đầy giận dữ và tuyệt vọng, sẵn sàng giao chiến ngay tại đây, dường như hy vọng là sẽ tống cổ được con quái vật bằng sắt đang bay ầm ầm bên trên khe hẻm, con quái vật mà khi xuất hiện đã làm sỏi đá cũng phải lăn rào rào từ trên xuống như khi động đất.. Nghe thấy tiếng gào rú kinh hoàng của Acbara, con sói đực là Tastrainar thò đầu vào hang. Tastrainar nghĩa là ‘máy nghiền đá’, biệt danh đó là do những người chăn cừu địa phương đặt cho nó vì nó có đôi hàm cực khỏe. Từ khi vợ nó trở nên nặng nề, nó phần lớn không ở trong hang mà ở một nơi hẻo lánh giữa các bụi cây. Nhưng nay nó bò vào chỗ sói vợ nằm và gừ gừ dịu dàng như muốn lấy thân mình che chở cho vợ khỏi cơn nguy hiểm. Nép vào sói chồng mỗi lúc một sát hơn, con sói cái vẫn tiếp tục kêu ăng ẳng, ai oán kêu gọi hoặc là ông Trời bất công, hoặc là một kẻ nào đó không biết là ai, hoặc là số phận bất hạnh của mình. Toàn thân nó còn run rẩy một hồi lâu nữa. Nó không thể tự chủ lại được ngay cả khi chiếc máy bay lên thẳng đã biến mất sau băng hà Ala-Mônguy đồ sộ và tiếng ầm ầm đã tắt hẳn sau các đám mây dày. Và trong không khí lặng lẽ đột nhiên tràn ngập vùng núi non này, một https://thuviensach.vn không khí vắng lặng tựa như sụp đổ của cảnh tịch mịch trong vũ trụ, con sói cái bỗng cảm thấy rõ hơn trong bụng nó. Hiện tượng tương tự cũng đã xả ra trong thời kì đầu cuộc đời săn bắt của Acbara, khi nó nhảy xổ ra giết chết một con thỏ cái lớn. Trong bụng con thỏ cái này, nó cũng cảm thấy những cựa quậy như vậy của những sinh vật vô hình nào đó mà mắt không thấy được. Điều lạ lùng ấy khiến con sói cái non trẻ và hiếu kỳ vừa ngạc nhiên lại vừa tò mò. Nó kinh ngạc dỏng tai lên, ngờ vực nhìn con mồi đã chết. Và nó thấy kỳ lạ và khó hiểu đến nỗi thậm chí, nó định đùa nghịch với những sinh vật vô hình kia, hệt như mèo chơi trò vờn nghịch với con chuột đã dở sống dở chết. Giờ đây, chính nó cũng cảm thấy trong bụng mình một thứ gì đó nằng nặng và sống động hệt như thế. Đó là dấu hiệu của những sinh vật sẽ chào đời khoảng gần hai tuần nữa, nếu các hoàn cảnh trùng hợp một cách thuận lợi. Nhưng hiện nay thì những con vật non nớt chưa ra đời ấy vẫn gắn bó khăng khít với lòng mẹ, vẫn là một phần của cơ thể sói mẹ, và bởi vậy, trong tiềm thức mơ hồ đang hình thành của chúng, chúng cũng trải qua cơn kinh hoàng và tuyệt vọng như chính sói mẹ. Đó là sự tiếp xúc gián tiếp đầu tiên của chúng với thế giới bên ngoài, với hiện thực thù nghịch đang chờ đợi chúng. Do đó, chúng bắt đầu cựa quậy trong bụng mẹ để đáp lại những nỗi đau khổ của mẹ chúng. Chúng cũng cảm thấy khiếp sợ và sự khiếp sợ này là do máu mẹ truyền sang chúng. Trong cặp sói này thì Acbara quyết định mọi việc. Nó có quyền đề xướng các cuộc săn bắt, còn Tastrainar là kẻ thừa hành trung thành, tin cậy, thực thi không mệt mỏi và không điều kiện mọi ý muốn của sói vợ. Mối quan hệ đó không bao giờ bị vi phạm. Chỉ có một lần đã xảy ra một trường hợp bất ngờ, lạ lùng, khi sói đực biến mất tới tận rạng sáng và trở về với mùi lạ của một con sói cái khác, thứ mùi ghê tởm của thời kỳ động đực trơ trẽn luôn khêu gợi và vẫy gọi con đực từ một nơi cách xa hàng chục dặm. Thứ mùi đó khiến Acbara giận điên lên. Nó lập tức xua đuổi sói chồng đi và bất ngờ cắm phập răng nanh sâu vào vai sói chồng, buộc sói chồng phải đi https://thuviensach.vn khập khiễng mấy ngày liền để trừng phạt. Nó không cho sói chồng lại gần và dù con sói đực ngốc nghếch kia có tru lên thế nào chăng nữa cũng không một lần đáp lại, không một lần chịu dung hòa, dường như Tastrainar không còn là chồng nó nữa, không còn tồn tại đối với nó nữa. Nếu như Tastrainar lại dám mon men đến gần để mua chuộc và lấy lòng nó thì chắc hẳn nó sẽ đọ sức thật sự. Không phải ngẫu nhiên mà nó là cái đầu, còn Tastrainar chỉ là tay chân trong cặp sói xám từ nơi khác đến này. Cái ngày xáo động khủng khiếp với con sói cái Acbara đang tàn dần như vậy. Do bản năng không thể tiêu diệt nổi của tình mẹ, nó không lo lắng cho bản thân nó bao nhiêu mà chủ yếu là lo lắng cho đàn con sắp sửa ra đời tại hang này. Cũng chính vì đàn con tương lai ấy, hai vợ chồng nó đã mất công tìm kiếm và xây dựng ở đây, trong khe sâu dưới vòm ngọn núi đá um tùm cây cối và phủ đầy những cây đổ cùng sỏi đá tràn xuống, một tổ ấm của gia đình sói để có chỗ sinh nở và trú ẩn. Mới một năm trước đây, vùng này không hề hay biết gì về loại sói bờm xám. Một lần chúng có xuất hiện, nhưng chúng vẫn tiếp tục sống biệt lập. Lúc đầu, giống sói đến từ nơi khác đến này tránh va chạm với giống sói địa phương, chúng lang thang phần lớn là tại các khu vực trung lập của các lãnh địa do giống sói địa phương cai quản. Chúng sống vất vưởng, kiếm gì ăn nấy, và trong khi tìm mồi, chúng thậm chí lấn ra các cánh đồng, tới những vùng đất thấp có người ở, nhưng vẫn không chịu quan hệ với các bầy sói trong vùng. Tính cách quá độc lập của con sói cái mắt xanh Acbara không cho phép nó gia nhập các bầy khác để rơi vào tình trạng phụ thuộc. Hơn nữa, Acbara và Tastrainar lại từ những nơi khác đến đây. Đối với con mắt giàu kinh nghiệm thì ngay cả về vẻ ngoài chúng cũng khác với giống sói địa phương. Trước hết là lớp lông cổ rậm rạp khuôn chặt lấy hai vai tựa như chiếc áo choàng lộng lẫy màu xám bạc, chạy suốt từ dưới ngực cho đến u vai. Lớp lông này của chúng thì sáng màu, đặc trưng cho lũ sói https://thuviensach.vn vùng thảo nguyên. Cả về tầm vóc cũng vậy, giống sói Ăcgiala, tức là giống sói bờm xám, bao giờ cũng to lớn hơn giống sói bình thường ở cao nguyên vùng ven hồ Ixức-Cun. Còn nếu như một người nào đó trông thấy con sói Acbara ở gần thì nhất định phải sửng sốt trước đôi mắt xanh trong veo của nó – một trường hợp hiếm hoi và có thể độc đáo duy nhất. Nó được những người chăn cừu địa phương đặt cho biệt danh là Acđalư, có nghĩa là ‘u vai trắng’, nhưng chẳng bao lâu sau, do những qui luật biến đổi của ngôn ngữ, nó biến thành Abarư rồi Acbara, có nghĩa là ‘vĩ đại’, tuy nhiên không một ai biết rằng trong việc đó có dấu hiệu của thiên mệnh. Giờ đây, sau khi Acbara đã yên tâm ít nhiều và sưởi ấm bên thân hình to lớn của Tastrainar, nó cảm thấy biết ơn sói chồng vì đã chia sẻ nỗi sợ hãi của nó và do đó đã khiến nó thấy tự tin trở lại, vì vậy nó không cưỡng lại những cử chỉ vuốt ve kiên nhẫn của sói chồng. Hơn nữa, để đáp lại những cử chỉ ấy, nó hai lần liếm vào môi sói chồng và trong khi cố chế ngự nỗi kinh hoàng vẫn còn thỉnh thoảng vẫn làm nó run bần bật, nó hướng mọi ý nghĩ vào bản thân. Nó lắng nghe lũ sói nhỏ trong thai động đậy một cách khó hiểu và lo ngại. Nó bằng lòng với những gì hiện có. Nó bằng lòng với cả hang sói, cả với mùa đông giá lạnh trong núi, cả với ban đêm rét cóng đang từ từ đến gần. Khi lắng nghe những biến chuyển xảy ra ngoai ý muốn trong phần bụng đã sống động của nó, con sói cái Acbara cảm thấy xúc động. Tim nó đập nhanh hơn và tràn dâng lên lòng dũng cảm, tràn dâng mối quyết tâm nhất định sẽ bảo vệ, sẽ che chở những sinh vật nhỏ nhoi mà nó đang ấp ủ trong bụng. Giờ đây, nó sẽ không do dự giao chiến với bất kỳ kẻ nào. Trong người nó, bản năng duy trì nòi giống – một bản năng vĩ đại của tự nhiên – bắt đầu lên tiếng. Và ngay lúc đó, một cảm giác thương mến trào lên trong lòng nó như một làn sóng ấm nóng, nó cảm thấy nhu cầu được vuốt ve, được sưởi ấm những đứa con tương lai, truyền cho chúng dòng sữa của mình y hệt như chúng đã nằm bên cạnh. Đó chính là mối tiên cảm hạnh https://thuviensach.vn phúc. Nó lim dim mắt, rên rỉ vì sung sướng, vì chờ đợi sữa dồn lên hai hàng vú phồng căng đến mức đỏ lên. Nó mệt mỏi và chậm rãi duỗi thẳng người ra trong chừng mực khuôn khổ hang cho phép. Cảm thấy đã yên tâm hẳn, nó lại định đến cạnh con sói chồng Tastrainar bờm xám của nó. Tastrainar lực lưỡng, bộ lông ấm áp, đàn hồi và rộng. Tuy luôn luôn cau có, Tastrainar cũng thấy được những gì mà con sói cái sắp làm mẹ này đang cảm thấy. Trực giác giúp nó hiểu được những gì đang diễn ra trong bụng sói vợ, và có lẽ nó cũng xúc động. Vểnh một bên tai, Tastrainar hơi ngửng cái đầu nặng nề và kềnh càng lên. Trong ánh mờ tối của đôi đồng tử lạnh lẽo giữa cặp mắt đen thẫm trũng sâu vào trong, có thoáng lướt qua một vết đen nào đó, một linh cảm dễ chịu mơ hồ nào đó. Nó dè dặt kêu gừ gừ, khịt khịt mũi và rên ư ử, biểu lộ tâm trạng hồ hởi của mình, tỏ ý sẵn sàng phục tùng không điều kiện con sói vợ mắt xanh và che chở cho vợ. Rồi nó bắt đầu ân cần và âu yếm đưa cái lưỡi to ẩm ướt và ấm áp liếm đầu sói vợ. Acbara yêu thích lưỡi sói chồng vào những lúc sói chồng vuốt ve âu yếm nó, người run lên vì nôn nóng, lưỡi nóng bừng vì máu hừng hực dồn lên, trở nên chắc nịch, lanh lẹn và mạnh mẽ như rắn. Vào những lúc ấy, nó hết sức thích thú tuy lúc đầu cố làm ra vẻ bình thản, thờ ơ. Nó cũng thích thú như vậy cả vào những giờ phút êm đềm hạnh phúc sau khi ăn uống no nê, khi lưỡi sói chồng vừa mềm mại vừa ẩm ướt vuốt ve nó. Người phán xét cao nhất là thời gian. Dần dần, hai con sói bờm xám từ nơi khác đến đã có thể tự bảo vệ mình. Trong vô số những cuộc giao chiến dữ dội, chúng đã giành được phần đất trên cao nguyên vùng ven hồ Ixức Cun và giờ đây chúng đã trở thành chủ nhân. Lũ sói địa phương không còn dám xâm phạm vào lãnh địa của chúng nữa. Có thể nói rằng, vậy là cuộc sống của những con sói bờm xám mới xuất hiện đã ổn định thành công trên đất Ixức-Cun. Nhưng trước đó là cả một giai đoạn lịch sử. Nếu như thú vật có thể nhớ lại quá khứ thì Acbara – một con sói rất sáng ý và cảm nhận tinh https://thuviensach.vn tế – sẽ lại nếm trải tất cả những gì mà đôi khi nó chợt nhớ lại, chua xót đến mức chảy nước mắt và rền rĩ vì đau đớn. Trong thế giới đã mất ấy, trong đồng cỏ Môiuncumư mênh mông xa xôi ấy, đã từng diễn ra một cuộc sống đầy những chuyến săn mồi rộng lớn với việc đuổi bắt liên miên những bầy sơn dương Môiuncumư bao la. Từ thời cổ đại, giống sơn dương Xaigắc đã sinh sống trên những vùng thảo nguyên lúc nào cũng rậm rạp loại cây muối đen chịu được tiết trời khô khốc ấy, và trong số những loài móng kép thì chúng thuộc loài lâu đời nhất, lâu đời như chính thời gian vậy. Những bầy súc vật mũi khoằm này chạy không biết mệt,. Lỗ mũi to tướng của chúng dồn không khí qua phổi với một mức độ mãnh liệt hệt như cá voi dồn những dòng nước đại dương qua bộ lược răng, và do đó chúng được trời phú cho khả năng chạy liên tục suốt từ sáng đến tối. Khi chúng bắt đầu chạy vì bị kẻ thù vĩnh viễn và lúc nào cũng bám riết lấy chúng là chó sói săn đuổi; khi một bầy này kinh hoàng khiến bầy bên cạnh, đôi khi cả bầy thứ ba thứ tư nữa, cũng kinh hoàng theo; khi cuộc chạy trốn đồng loạt này lôi cuốn cả những bầy lớn nhỏ khác gặp trên đường chạy; khi chúng lướt vun vút trên thảo nguyên Môiuncumư, qua các gò đồi, các bình nguyên và các bãi cát, chẳng khác gì cơn đại hồng thủy đổ sụp xuống trái đất… thì mặt đất tựa như chạy ngược về phía sau và kêu rào rào như khi mưa đá vào lúc mùa hè. Không khí lúc đó tràn ngập hơi thở quay cuồng của chuyển động, tràn ngập bụi đá và những tia lửa bắn tóe ra từ dưới móng, tràn ngập mùi mồ hôi của bầy súc vật – mùi đua tranh điên cuồng không phải giành lấy cái sống mà là giành lấy cái chết. Và lũ sói chạy tản ra, bám sát gót, cố xua bầy xaigắc vào những ổ mai phục, nơi nằm chờ chúng giữa những bụi cây muối đen là những con sói lão luyện, ranh năng nhọn hoắt, sẵn sàng từ chỗ mai phục nhảy phắt lên gáy con mồi đang lao vùn vụt, ngã lộn nhào cùng với nó, cắn đứt cổ làm máu phụt ra lênh láng rồi lại lao vào cuộc săn đuổi. Nhưng lũ Xaigắc không hiểu sao thường nhận ra những nơi sói mai phục và kịp né tránh những nơi ấy. https://thuviensach.vn Và cuộc săn đuối lại bắt đầu một vòng mới với tốc độ và mức dữ dội còn lớn hơn nữa. Tất cả những con thú ấy, cả những con bị săn đuổi và những con săn đuổi – một mắt xích của quá trình tồn tại nghiệt ngã – đều dốc hết sức vào cuộc chạy thi, khiến máu dường như sôi lên chẳng khác gì trong cơn hấp hối, để sống và để sống sót. Và có lẽ chỉ Chúa Trời mới có thể dừng cả hai bầy thú lại, bởi vì đây là chuyện sống chết của những con vật khao khát sống khỏe mạnh. Những con sói nào không chịu đựng nổi tốc độ điên cuồng như vậy và những con sói nào không phải sinh ra để ganh đua trong cuộc đấu tranh sinh tồn – trong cuộc chạy đua sinh tồn – đều ngã lăn ra và trút hơi thở cuối cùng trong lớp bụi bốc lên của cuộc săn đuổi đang cuốn xa dần như cơn bão. Nếu chúng còn sống chăng nữa thì chúng cũng phải bỏ đến những miền khác, nơi chúng tha hồ hoành hành giữa những bầy cừu hiền lành, hiền lành đến mức thậm chí không tìm cách chạy trốn nữa. Nhưng quả thật, những nơi ấy có mối nguy hiểm riêng. Mối nguy hiểm đáng sợ nhất trong số tất cả những mối nguy hiểm có thể xảy ra ở đấy: bên cạnh đàn cừu là những con người, những kẻ vừa là Chúa Trời vừa là nô lệ của bầy cừu, những kẻ muốn sống nhưng lại không cho loài khác sống, đặc biệt là những ai không phụ thuộc vào họ và thích được tự do. Con người! Con người! Họ thật ghê gớm như Chúa Trời vậy! Họ cũng săn bắt lũ xaigắc của đồng cỏ Môiuncumư mênh mông. Trước kia, họ xuất hiện trên mình ngựa, mặc quần áo da thú, trang bị bằng cung tên. Sau này họ xuất hiện với những khẩu súng nổ vang, vừa hò hét vừa phi ngựa hết nơi này đến nơi nọ, – còn lũ xaigắc thì chạy nườm nượp hết phía này đến phía khác – tha hồ mà lùng chúng trong những cánh rừng cây muối đen. Nhưng rồi, đến lúc những con-người-Chúa-Trời ấy bắt đầu tổ chức những cuộc săn lùng bằng xe ôtô nhằm làm cho chúng phải kiệt sức vì mệt mỏi, hệt như lũ sói vẫn làm, lũ xaigắc quỵ ngã và họ vừa ngồi trên xe vừa bắn giết. Tiếp đấy, họ sử dụng máy bay lên thẳng. Lúc đầu, họ từ trên trời quan sát các https://thuviensach.vn bầy xaigắc trên thảo nguyên rồi bao vây chúng trong những toạ độ đã định sẵn. Những tay xạ thủ dưới mặt đất thì phóng vun vút khắp những vùng đất bằng với tốc độ một trăm kilômet giờ hoặc hơn thế nữa để lũ xaigắc không kịp ẩn nấp. Máy bay lên thẳng thì từ trên cao hiệu chỉnh mục tiêu và hướng săn đuổi. Ôtô, máy bay lên thẳng, súng trường cao tốc… – và thế là cuộc sống ở đồng cỏ Môiuncumư bị lộn nhào hết lên. Con sói cái Acbara mắt xanh còn chưa thay lông và con sói chồng tương lai nó là Tastrainar mới nhỉnh hơn nó một chút, thì chúng đã đến lúc phải làm quen với những cuộc săn đuổi lớn. Lúc đầu, chúng không theo kịp, chúng xé xác những con sơn dương đã gục ngã và giết chết những con nào chưa chết hẳn. Nhưng dần dần, về sức lực và sức chịu đựng chúng đã trội hơn nhiều con sói từng trải, nhất là những con sói đang về già. Nếu như mọi việc đều diễn ra theo qui luật tự nhiên thì chỉ ít lâu nữa là chúng sẽ đứng đầu cả bầy sói. Nhưng tình hình lại ngoặt theo chiều hướng khác… Năm này không giống năm khác. Vào mùa xuân năm đó, các bầy xaigắc sinh đẻ đặc biệt nhiều, không ít con cái còn sinh đôi nữa, bởi vì mùa thu trước, trong thời gian săn đuổi, lớp cỏ khô đã hơi lên xanh lại sau một vài trận mưa tầm tã vào lúc tiết trời ấm áp. Thức ăn thừa thãi, do đó tỉ lệ sinh đẻ tăng lên. Trong thời gian sinh đẻ, lũ xaigắc ngay từ đầu xuân đã đi đến những vùng cát lớn không có tuyết ở mãi sâu trong đồng cỏ Môiuncumư, nơi chó sói không dễ dàng tới được. Mà săn đuổi lũ Xaigắc trên các cồn cát là một việc vô vọng. Trên các cồn cát thì chó sói không thể đuổi kịp lũ xaigắc được. Để bù lại, chó sói thường sống no đủ vào mùa thu và mùa đông. Khi việc di cư theo mùa của động vật khiến những vùng nửa sa mạc và thảo nguyên đầy ắp những bầy xaigắc đông vô kể, đó là lúc Chúa hậu đãi loài sói. Còn về mùa hè, đặc biệt vào thời tiết nóng nực, chó sói thường không ưa động chạm đến xaigắc bởi vì đã có đủ một loại con mồi khác, dễ săn đuổi hơn, là https://thuviensach.vn ngân thử. Vô số ngân thử lang thang khắp thảo nguyên để bù đắp lại những gì chúng đã trượt mất vào thời kỳ ngủ đông. Trong mùa hè, chúng phải kịp làm tất cả những gì mà các thú vật khác đã làm trong một năm trời. Chính vì thế mà chúng hối hả xục xạo khắp nơi, không thèm để ý đến nguy hiểm. Vậy tại sao lại không săn bắt kia chứ – bởi vì cái gì cũng có giờ phút của nó, mà về mùa đông thì không thể săn bắt kia mà, chúng không hề xuất hiện. Lại còn các loại thú nhỏ và chim chóc – đặc biệt là gà gô – dùng làm thức ăn cho sói vào những tháng hè. Nhưng việc kiếm ăn chủ yếu – những cuộc săn đuổi rộng lớn lũ xaigắc – là vào mùa thu và kéo dài từ mùa thu cho đến tận cuối đông. Lại một lần nữa là cái gì cũng có giờ phút của nó, trong đó thể hiện một sự hợp lý riêng, do thiên nhiên ban cho, của vòng quay cuộc đời trong đồng cỏ. Chỉ thiên tai và con người mới có thể phá vỡ quá trình tự lâu đời này của tình hình ở Môiuncumư. https://thuviensach.vn I.2 Gia đình sói chạm mặt con người lần đầu tiên ở cánh đồng anasa – Giấc mơ của sói mẹ về mùa săn V ào khoảng rạng sáng, không khí trên đồng cỏ có phần mát mẻ hơn và chỉ khi ấy mới thấy dễ chịu hơn, các sinh vật mới dễ thở hơn. Đã đến giờ phút sung sướng nhất giữa bình minh đang đến và ban đêm ngột ngạt, hầm hập đang qua đi, nhưng cũng sắp khốn khổ vì không khí oi bức đến nỗi thảo nguyên đất mặn này bị nóng trắng ra. Vào khoảng thời gian ấy, vầng trăng trên đồng cỏ Môiuncumư rực rỡ như một khối cầu tròn vàng óng, soi tỏ mặt đất bằng làn ánh sáng êm ả màu xanh nhạt. Đất rộng mênh mông, bao la. Khắp mọi nơi, những khoảng xa xăm mờ mờ tối hòa lẫn với bầu trời đầy sao. Cảnh tĩnh mịch rạo rực sự sống, bởi vì tất cả các sinh vật trên đồng cỏ vào giờ đó, trừ lũ rắn, đều vội vã tận hưởng không khí mát mẻ, đều hối hả sống. Lũ chim kiếm ăn sớm kêu ríu rít và nhộn nhạo trong các bụi thánh liễu. Lũ nhím bận bịu chạy tới chạy lui. Lũ ve kêu ra rả không dứt suốt đêm giờ càng kêu dóng diết hơn nữa. Lũ ngân thử đã thức dậy thò đầu ra khỏi hang và ngoái nhìn khắp phía – vẫn chưa đến lúc đi thu nhặt thức ăn là những hạt cây muối đen rơi vương vãi khắp nơi. Bay hết chỗ này đến chỗ nọ là cả một gia đình cú vọ gồm một con cú xám lớn đầu phẳng và năm con cú nhỏ cũng đầu phẳng như vậy. Lũ cú con đã lớn choai choai, đã đủ lông và đã thử cánh, chúng bay chập choạng, thỉnh thoảng lại ầm ầm gọi nhau và https://thuviensach.vn không để mất hút nhau. Phụ họa với chúng là những loại thú vật khác nhau của đồng cỏ lúc mờ sáng. Đang là mùa hè. Mùa hè chung sống đầu tiên giữa Acbara và Tastrainar. Chúng đã tỏ rỏ là những kẻ săn đuổi không biết mệt mỏi bầy xaigắc trong các cuộc vây lùng và đã là một trong những cặp sói mạnh nhất của đồng cỏ Môiuncumư. Thật hạnh phúc cho chúng, – chắc là trong thế giới thú vật cũng có thể có cả những con hạnh phúc lẫn những con bất hạnh, – cả hai đều được trời phú cho những phẩm chất vô cùng quan trọng đối với các loại thú sống ở đồng cỏ nửa sa mạc. Phản xạ mau lẹ, khả năng định liệu trong lúc săn đuổi, tài nhạy bén độc đáo có tính chất ‘chiến lược’ và tất nhiên, một sức lực siêu phàm, vừa nhanh lại vừa tấn công mãnh liệt trong lúc chạy, mọi thứ đều như hứa hẹn rằng chúng sẽ có một tương lai săn bắt rực rỡ và cuộc sống của chúng sẽ đầy những mối gian lao của việc kiếm ăn hằng ngày cũng như vẻ đẹp trong kiếp thú của chúng. Còn tạm thời thì, không có một chuyện gì ngăn trở chúng cai quản độc tôn vùng thảo nguyên Môiuncumư, bởi vì việc con người xâm nhập vào khu vực này vẫn còn có tính chất ngẫu nhiên và chúng chưa lần nào mặt đối mặt với con người. Việc đó ít lâu nữa mới xảy ra. Và còn một lợi thế nữa, nếu không muốn nói là một đặc ân nữa mà chúng được ban cho từ lúc khai thiên lập địa, đó là chúng cũng như toàn bộ thế giới động vật, đều có thể sống hết ngày nọ đến ngày kia mà không biết tới nỗi lo sợ và những mối bận tâm cho ngày mai. Nói chung, bản chất hợp lý đã giải phóng động vật khỏi gánh nặng đáng nguyền rủa này của sự tồn tại, mặc dù chính đặc ân này có chứa đựng tấn bi kịch luôn luôn rình mò các loài vật sống trên vùng Môiuncumư. Không một con vật nào có khả năng hình dung được rằng dù có mênh mông và bao la đến đâu chăng nữa thì đồng cỏ Môiuncumư hình như vô tận kia cũng chỉ là một hòn đảo nhỏ trên các lục địa châu Á; chỉ là một địa điểm to bằng móng tay cái và được bôi màu vàng nâu trên bản đồ địa lý. Đó là một địa điểm mà cứ mỗi năm lại bị đẩy lùi thêm do những mảnh đất liên tục vỡ hoang; lại bị https://thuviensach.vn xâm lấn thêm bởi những đàn gia súc đông đảo lang thang trên thảo nguyên theo sau những giếng phun để tìm kiếm những khu vực kiếm ăn mới; lại bị tấn công bởi những kênh đào và những con đường được xây dựng tại các khu vực giáp ranh do có một trong những đường dẫn khí đốt lớn nhất nằm sát ngay đồng cỏ. Những con người đi trên bánh xe và động cơ, với trang bị kỹ thuật ngày càng nhiều hơn, với thiết bị liên lạc vô tuyến và với nước dự trữ, xâm nhập ngày càng kiên trì và lâu dài vào sâu trong mọi vùng sa mạc và nửa sa mạc, kể cả vùng Môiuncumư. Nhưng những kẻ xâm nhập đó không phải là những nhà khoa học tận tụy thực hiện các phát kiến khiến hậu thế phải tự hào. Họ là những con người bình thường, làm những công việc bình thường, những việc gần như bất kỳ ai cũng làm nổi. Hơn nữa, những sinh vật sống trên đồng cỏ Môiuncumư độc đáo ấy không có khả năng biết rằng trong những vật thông thường nhất đối với loài người đều có ẩn giấu nguồn gốc của cái thiện và cái ác trên trái đất. Chúng cũng không có khả năng biết rằng mọi thứ đều phụ thuộc vào chính con người, vấn đề là ở chỗ họ hướng những vật dụng thông thường nhất ấy vào đâu, vào điều tốt hay điều xấu, vào sự sáng tạo hay hủy diệt. Những con vật bốn chân và những con vật khác trên đồng cỏ Môiuncumư đều hoàn toàn không hay biết những vấn đề phức tạp luôn luôn ám ảnh những ai tìm cách nhận biết bản thân mình từ khi con người trở thành tạo vật biết suy nghĩ, mặc dù cho đến nay họ vẫn không sao giải đáp được câu đố muôn thuở này: tại sao cái ác gần như bao giờ cũng chiến thắng cái thiện? Theo lôgic sự vật thì những công việc này của con người không thể động chạm đến các thú vật trên thảo nguyên Môiuncumư, bởi vì những công việc đó nằm ngoài bản chất của chúng, nằm ngoài bản năng và kinh nghiệm của chúng. Và nói chung, cho tới nay vẫn chưa có một điều gì phá vỡ một cách trầm trọng nếp sống đã hình thành trên thảo nguyên châu Á mênh mông này. Thảo nguyên đó trải dài trên những vùng đất bằng nửa sa mạc, nóng rẫy, và trên những vùng đồi phủ rậm các bụi cây thánh liễu chịu được hạn https://thuviensach.vn chỉ mọc nổi nơi đây – loại cây muối đen trung gian giữa cỏ và cây lấy gỗ, rắn như đá, xoắn lại như dây cáp biển, – loại cỏ cứng thấp lè tè và nhiều nhất là loại sậy tri hình mũi tên. Vẻ đẹp của những vùng nửa sa mạc là dù dưới ánh trăng hoặc ánh nắng nó đều sáng nhấp nháy tựa như một cánh rừng trong suốt, vàng óng, mà trong đó hệt như tại chỗ nước nông, bất kỳ ai, dù thấp chỉ bằng con chó, chỉ cần ngẩng đầu lên là sẽ nhìn thấy mọi vật xung quanh và chính mình cũng lộ ra rõ mồn một. Vùng đất đó chính là nơi đã tạo lập số phận của cặp sói mới, cặp sói Acbara và Tastrainar. Vào quãng thời gian này đã xảy ra biến cố quan trọng nhất trong đời sống của chúng. Chúng đã có đàn con đầu lòng gồm ba chú sói nhỏ mà Acbara đã sinh hạ vào mùa xuân đáng ghi nhớ ấy ở Môiuncumư, tại cái hang đáng ghi nhớ mà chúng đã tìm chọn trong chiếc hố lớn dưới gốc cây muối đen già đã xói mòn hết, cạnh khu rừng thánh liễu đã khô một nửa, nơi dẫn lũ sói con đến luyện tập thì thật thuận tiện. Lũ sói con đã biết dựng thẳng tai. Mỗi con đang dần dần hình thành tính cách riêng, mặc dù khi đùa nghịch với nhau thì tai chúng lại vểnh lên như chó con. Ngoài ra, chúng đứng đã khá vững. Chúng thường bám sát bố mẹ trong những cuộc săn lùng lớn nhỏ. Mới đây, một trong những chuyến đi chơi xa như vậy đã kéo dài suốt ngày đêm và suýt kết thúc bằng một tai họa bất ngờ đối với lũ sói. Vào sáng sớm hôm đó, Acbara dẫn cả gia đình đến vùng ngoại vi đằng kia của đồng cỏ Môiuncumư. Tại đấy, trên những khoảng rộng của đồng cỏ, đặc biệt là trên các khe hẻm hẻo lánh, có mọc loại cỏ thân cứng tỏa ra một thứ hương thơm đặc quánh làm mê mẩn đầu óc, không giống bất cứ một thứ mùi gì khác. Nếu lang thang mãi giữa lớp cỏ cao đó và hít thở phấn hoa của nó thì lúc đầu cảm thấy người nhẹ lâng lâng khác thường trong lúc đi lại, cảm thấy như đang lướt nhẹ một cách dễ chịu trên mặt đất, rồi sau đó chân tay uể oải và buồn ngủ. Acbara nhớ nơi này ngay từ hồi còn nhỏ và năm nào cũng đến đây một lần vào lúc loại cỏ thuốc phiện này ra hoa. Khi săn bắt những thú https://thuviensach.vn nhỏ của thảo nguyên, nó ưa thích được ngây ngất một chút giữa lớp cỏ cao, được ung dung nằm dài một lát trong hương cỏ thơm đẫm ấm nóng, được cảm thấy thân thể như bay lượn trên mặt đất lúc chạy đi chạy lại rồi ngủ thiếp đi. Lần này không chỉ còn riêng nó với Tastrainar nữa, theo sau chúng là ba con sói nhỏ chân dài vụng về. Lũ sói nhỏ phải biết càng nhiều càng tốt trong những chuyến đi xa đến các vùng xung quanh, phải ngay từ nhỏ đã nắm chắc lãnh địa tương lai của loài sói. Những đồng cỏ thơm ngát mà sói mẹ dẫn chúng đến làm quen nằm ở giới hạn những lãnh địa ấy. Tiếp đó là thế giới rộng lớn xa lạ nơi chúng có thể gặp con người và là nơi mà từ đó, từ phía mênh mông bao la ấy, thỉnh thoảng lại vang đến tiếng còi tàu hoả rền rỉ như gió thổi. Đó là thế giới thù địch với loài sói. Acbara dẫn cả gia đình đến vùng giáp ranh này của đồng cỏ Môiuncumư. Chạy đằng sau Acbara là Tastrainar. Lũ sói nhỏ thì nghịch ngợm lao vùn vụt vì thừa thãi sức lực, cố nhảy vọt lên trước, nhưng sói mẹ không cho phép chúng muốn làm gì thì làm, nó nghiêm khắc theo dõi để không một con nào dám vượt lên trước nó. Đường đi lúc đầu toàn là những vùng cát, mọc um tùm những cây muối đen và ngải cứu hoang. Mặt trời mỗi lúc một lên cao, báo trước một ngày trong sáng và nóng nực như thường lệ. Đến chiều thì cả gia đình sói đã tới ven đồng cỏ. Chúng đến vừa đúng lúc – trời hãy còn sáng. Cỏ năm nay mọc cao, gần như ngập u vai những con sói lớn. Suốt ngày phơi mình dưới nắng gắt, những chùm hoa xấu xí trên những thân cây xù lông giờ toả ra mùi hương gay gắt, nhất là ở những chỗ cây mọc um tùm thì mùi hương này càng đặc quánh. Tại đây, tại khe hẻm nhỏ hẹp này, lũ sói dừng chân sau khi đã vượt qua một quãng đường dài. Mấy con sói nhỏ hiếu động nghỉ thì ít mà chạy lăng quăng khắp xung quanh thì nhiều, chúng đánh hơi và chăm chú quan sát tất cả những thứ gì thu hút sự hiếu kỳ của chúng. Rất có thể gia đình sói ở lại đây suốt đêm vì chúng đã ăn no và uống đủ nước rồi. Dọc đường đi, chúng đã bắt được mấy con thỏ và https://thuviensach.vn ngân thử béo tròn, đã phá tan nhiều tổ đủ loại, còn khi khát thì chúng đã uống nước nguồn dưới đáy một khe sâu gặp trên đường. Nhưng một biến cố bất thường đã buộc chúng phải khẩn cấp rời bỏ khu vực này và chạy suốt đêm để quay trở về hang sói ở mãi sâu giữa đồng cỏ. Biến cố đó là như thế này. Lúc trời đã sẫm tối, khi Acbara và Tastrainar đang nằm dài dưới bóng cây, ngây ngất vì hương cỏ thuốc phiện, thì gần đấy bỗng vang lên tiếng người. Trông thấy người trước tiên là lũ sói con đang đùa nghịch bên trên khe hẻm. Chúng không ngờ và không thể biết được rằng giống vật đột nhiên xuất hiện ở đây lại là con người. Đó là một con người gần như trần truồng, mặc độc một chiếc quần bơi, chân không đi tất xỏ trong giày cao su, đầu đội chiếc mũ rộng vành trước kia màu trắng nhưng giờ đã bê bết bẩn, đang chạy lăng quăng cũng trên cỏ như chúng. Người đó chạy một cách lạ lùng, cứ chọn những bụi cỏ rậm rạp mà kiên nhẫn chạy tới chạy lui giữa các thân cỏ, dường như đó là một việc hết sức thích thú. Lũ sói nhỏ lúc đầu nín thở, vừa nghi hoặc vừa sờ sợ. Chúng chưa bao giờ thấy một cảnh tượng như vậy. Còn con người thì vẫn chạy đi chạy lại mãi trên cỏ như điên rồ. Lũ sói nhỏ mạnh bạo dần lên. Nỗi tò mò đã thắng, chúng muốn đùa nghịch với con thú hai chân kỳ quặc, nhẵn nhụi, đang chạy như mê man này. Đột nhiên, con người nhận thấy lũ sói nhỏ. Và điều ngạc nhiên nhất là đáng lẽ phải cảnh giác, phải nghĩ xem tại sao chó sói lại bất ngờ xuất hiện ở đây, thì con người kỳ quặc kia lại đến gần mấy con sói nhỏ và âu yếm giơ hai tay ra. – Kìa, thế là thế nào nhỉ?, người đó vừa nói vừa thở hổn hển và lau mồ hôi trên mặt. Có đúng là sói con không nhỉ? Hay mình choáng váng nên cảm thấy như thế. Không, đúng là ba con sói con, lại xinh đẹp thế kia, lại đã lớn thế kia nữa! Chà, lũ thú nhỏ của tôi. Bọn mi từ đâu đến đây vậy? Bọn mi đang làm gì ở đây? Ta thì vô tình đến, còn bọn mi sao lại ở đây, trên thảo nguyên này, giữa những bụi cỏ đáng nguyền rủa này? Nào, lại đây, lại gần đây, đừng sợ gì hết! Chà, những con thú nhỏ ngốc nghếch của ta! https://thuviensach.vn Lũ sói nhỏ ngờ nghệch quả thật là bị mê hoặc bởi những cử chỉ âu yếm của con người. Chúng ve vẩy đuôi, nghịch ngợm ép mình xuống đất, bò lại gần, hy vọng là sẽ được chơi trò chạy đuổi nhau với con người. Đúng lúc đó, sói mẹ Acbara nhảy vọt từ dưới khe lên. Trong chớp mắt, nó đã đánh giá được tình thế nguy hiểm. Nó gầm gừ, lao mình về phía con người trần truồng được ánh nắng thảo nguyên lúc hoàng hôn chiếu hồng rực lên. Đối với nó, chẳng có gì khó khăn là thuận đà nhảy, cắm phập răng nanh vào cổ họng hay vào bụng con vật hai chân kia. Thấy con sói cái hung dữ nhào đến, con người không còn biết trời đất là gì nữa, ngồi sụp xuống và hoảng sợ ôm lấy đầu. Chính nhờ thế mà anh ta thoát chết. Ngay trong lúc lao đến, Acbara không hiểu sao lại thay đổi ý định. Nó nhảy vọt qua con người ấy, cái con người trần truồng, bất lực, chỉ cần một đòn đánh là có thể giết chết được ấy. Khi nhảy vọt qua, nó kịp nhìn thấy nét mặt người đó, nhìn thấy cặp mắt mở trừng trừng vì kinh hoảng. Ngửi thấy mùi thân thể của người đó, nó nhảy vọt qua, trở mình, nhảy qua lần thứ hai nhưng đã theo hướng khác. Nó lao đến lũ sói con, xua chúng đi, cắm mạnh vào đuôi chúng, xô chúng về phía khe. Tại đây, nó đụng phải con Tastrainar đang hung dữ dựng bờm lên khi thấy con người. Nó cũng cắn chồng một cái và bắt chồng quay lại, rồi cả đàn sói nối đuôi nhau lăn xuống khe, biến mất trong chớp mắt. Chỉ đến lúc ấy, con người trần truồng và kỳ quặc kia mới bừng tỉnh, chạy thục mạng… Anh ta chạy trên thảo nguyên một lúc lâu, không dám ngoái lại, không dám lấy lại hơi thở… Đó là cuộc gặp gỡ vô tình đầu tiên của Acbara và gia đình nó với con người… Nhưng ai có thể biết được cuộc gặp gỡ đó báo hiệu những gì. Ngày tàn dần, mặt trời lúc về chiều và mặt đất bị nung nóng suốt ngày tỏa ra hơi nóng hầm hập. Mặt trời và thảo nguyên là những đại lượng vĩnh cửu. Mặt trời dùng để đo thảo nguyên, xem khoảng không gian được mặt trời chiếu sáng ấy rộng lớn đến chừng nào. Còn bầu trời trên thảo nguyên https://thuviensach.vn thì được đo bằng chiều cao của con diều hâu bay bổng. Vào giờ phút hoàng hôn ấy trên đồng cỏ Môiuncumư có cả một bầy diều hâu đuôi trắng bay lượn tít trên cao. Chúng bay mê mải, nhẹ nhàng và không có mục đích. Chúng bay để mà bay trong khoảng không cao vời vợi, không một gợn mây, mát mẻ, bàng bạc. Chúng nối đuôi nhau bay thành vòng tròn, dường như để thể hiện sự vĩnh cửu và vững chắc của mảnh đất này và bầu trời này. Chúng không phát ra một âm thanh nào mà lặng lẽ quan sát những gì đang diễn ra ở mặt đất, phía dưới cánh chúng. Nhờ thị giác đặc biệt tinh tường, đúng, chính là nhờ thị giác (thính giác của chúng đóng vai trò thứ yếu) mà những con ác điểu quý phái này là những sinh vật luôn luôn sống trên bầu trời thảo nguyên. Chúng chỉ hạ xuống mặt đất tội lỗi để kiếm thức ăn và ngủ đêm mà thôi. Chắc chắn là vào giờ phút ấy, từ trên cao xa tít, chúng nhìn rõ như trong lòng bàn tay gia đình sói kia gồm sói bố, sói mẹ và ba con sói con đang ở trên một gò nhỏ giữa các bụi thánh liễu tản mát và những rặng cây tri vàng óng. Con nào cũng thè lưỡi ra vì nóng nực. Gia đình sói đang nghỉ ngơi trên gò đất đó mà không hề ngờ rằng mình đang là đối tượng quan sát của lũ chim trên trời. Tastrainar nửa nằm nửa ngồi trong tư thế ưa thích của nó, hai chân trước khoanh lại, đầu hơi ngửng lên. Nó nổi bật giữa các con khác do gáy mập ú, xương hông to và thân thể nặng nề. Ngồi bên cạnh, thu mẩu đuôi dày ngắn ngủn xuống dưới, là con sói cái trẻ Acbara có đôi nét tựa như một pho tượng bất động. Cặp chân thẳng gân guốc của nó tì vững phía trước. Bộ lông ngực trắng nhờ của nó và phần bụng hõm xuống với hai hàng vú nhô lên nhưng đã không còn mòng mọng nữa, làm nổi bất bộ đùi gầy gò song còn dư sức của nó. Còn ba con sói con thì lăng xăng bên cạnh, chúng hiếu động, nghịch ngợm và hay quấy rầy bố mẹ nhưng Acbara và Tastrainar không hề tức giận. Cả hai nhìn lũ con với vẻ dung túng rỏ rệt, cứ mặc cho chúng tha hồ nô đùa. Trong khi ấy, đàn diều hâu vẫn bay lượn trên trời và vẫn thản nhiên quan https://thuviensach.vn sát những gì đang diễn ra phía dưới, trên đồng cỏ Môiuncumư, trong ánh mặt trời lúc hoàng hôn. Cách không xa đàn sói, hơi dịch sang phía bên, là một đàn xaigắc đang gặm cỏ trong các rặng thánh liễu, chúng khá đông. Một đàn xaigắc khá đông khác cũng đang gặm cỏ gần hơn nữa, tản mát trong đám thánh liễu. Cách một quãng, đàn xaigắc thứ ba còn đông đảo hơn. Nếu như lũ diều hâu quan tâm đến loài xaigắc thảo nguyên thì khi nhìn bao quát cánh đồng cỏ kéo dài hàng chục cây số về cả hai phía, chúng chắc hẳn sẽ thấy cơ man nào là xaigắc. Phải đến hàng trăm hàng ngàn con xaigắc, bởi vì từ ngàn xưa chúng đã sinh sôi nảy nở khắp miền đất nửa sa mạc rất thích hợp với chúng này. Chờ cho qua cơn oi bức buổi tối, đêm nào chúng cũng đi uống nước tại những nguồn nước hiếm hoi và xa tít trong đồng cỏ. Một số bầy xaigắc đang mau chóng tăng thêm tốc lực chạy về phía ấy, chúng còn phải vượt qua một đoạn đường dài nữa. Một bầy xaigắc chạy gần mô gò có lũ sói đang nghỉ ngơi, gần đến nỗi qua lớp cỏ tri được chiếu sáng một cách kỳ ảo, lũ sói có thể thấy những phần bên và phần lưng lướt nhanh cũng như những chiếc đầu có cặp sừng nhỏ hơi cúi xuống của các con đực. Khi chuyển động, bầy xaigắc bao giờ cũng hạ thấp đầu xuống để khỏi bị không khí cản lại, bởi vì vào bất kỳ giây phút nào chúng cũng phải sẵn sàng chạy trốn – thiên nhiên đã sắp đặt chúng như vậy trong quá trình tiến hóa. Ưu thế chính của loài xaigắc là khả năng chạy trốn để tránh thoát nguy hiểm. Ngay cả khi không có gì đáng lo ngại, chúng cũng thường chạy nước đại, chạy liên tục không mệt mỏi, không chịu nhường đường cho bất cứ loài nào – trừ chó sói – bởi vì số lượng chúng đông vô kể và như vậy đã tạo thành sức mạnh. Giờ đây, chúng chạy ngang qua gia đình sói Acbara đang ẩn sau các bụi cây. Cả một đám đông xaigắc chạy vùn vụt làm phía sau cuốn tung lên làn gió đẫm mùi bầy đàn và bụi bay mù mịt. Lũ sói con trên gò bắt đầu thấy bứt rứt, rạo rực lên theo bản năng. Cả ba con sói con đều hối hả hít hít không khí, và tuy chưa hiểu có chuyện gì nhưng chúng đã háo hức được chạy về https://thuviensach.vn phía tỏa đến cái mùi bầy đàn xốn xang này, chúng khao khát được lao vào những rặng cây tri mà ở đó chúng cảm thấy có nhiều con vật đang chạy thấp thoáng. Tuy nhiên, cả sói mẹ Acbara lẫn sói bố Tastrainar đều không nhúc nhích, không thay đổi tư thế, mặc dù chúng chỉ cần đúng hai bước nhảy là đã ở bên bầy xaigắc đang chạy qua. Rồi chúng sẽ có thể bắt đầu cuộc săn đuổi, săn đuổi một cách dữ dội, mãnh liệt, khiến lũ xaigắc phải ngã quỵ, để trong quá trình chạy chung đó, trong cuộc chạy đua bên rìa cái chết đó, khi có cảm giác là đất trời đổi lẫn chỗ cho nhau, chúng có thể tỏ ra khéo léo tại một khúc rẽ ngoặt nào đó để vừa lao vùn vụt vừa vật ngã một vài con. Khả năng như vậy là hoàn toàn hiện thực. Nhưng, cũng đã từng xảy ra những tình huống khác hẳn khi chúng không gặp may, không đuổi kịp đàn mồi. Dù sao chăng nữa, Acbara và Tastrainar lúc này không có ý định bắt đầu cuộc săn đuổi. Chúng ở nguyên tại chỗ dù ra như tự con mồi đang rơi vào mõm chúng. Sở dĩ như vậy vì hôm nay chúng đã no nê rồi. Hơn nữa, giữa lúc nóng nực ghê gớm thế này, lại giữa lúc dạ dày chật căng, tiến hành một cuộc săn đuổi điên cuồng lũ xaigắc chạy như tên bắn thì chẳng khác gì cái chết. Nhưng lý do chính là lũ sói con chưa đến lúc thực hiện một cuộc săn đuổi như vậy. Chúng có thể bị gãy gục. Chỉ cần một lần chúng thở dốc ra trong khi chạy và không theo kịp mục tiêu hết sức khó đạt được kia là chúng sẽ mất tinh thần, sẽ không dám tỏ ra táo tợn nữa. Đến mùa đông, mùa những cuộc săn đuổi lớn, lúc lũ sói con đã gần một tuổi, đã tăng thêm sức lực, thì khi đó chúng sẽ có thể tự thử thách mình, sẽ có thể xác định là sức mạnh của chúng đã đủ chưa, sẽ có thể thích ứng dần với công việc. Đó sẽ là những giờ phút tuyệt vời…, còn bây giờ thì không nên liều lĩnh. Acbara hơi né tránh lũ sói con cứ quấy rầy nó vì nôn nóng, vì khao khát được săn đuổi. Nó ngồi sang chỗ khác, cặp mắt sắc sảo vẫn dõi nhìn bầy xaigắc dương đang chạy về phía có nước uống, chen vai thích cánh nhau trong những bụi cây tri lấp lánh bạc – chẳng khác gì đàn cá trong thời kỳ đẻ https://thuviensach.vn trứng đang bơi về thượng nguồn sông, tất cả đều theo một hướng, tất cả đều không khác gì nhau. Ánh mắt Acbara thoáng lộ vẻ am hiểu: Hãy cứ mặc cho lũ xaigắc chạy xa. Rồi sẽ đến ngày huấn luyện. Tất cả những gì có mặt trên đồng cỏ này sẽ chẳng biến đâu cho mất được. Lũ sói con quay ra quấy rầy sói bố, chúng ra sức kích động con Tastrainar lúc nào cũng quàu quạu. Đột nhiên, Acbara hình dung thấy lúc mùa đông bắt đầu, cả vùng nửa sa mạc rộng lớn này vào một buổi bình minh nào đó bỗng trắng suốt một màu vì tuyết mới rơi. Tuyết chỉ động lại một ngày hoặc nửa ngày, nhưng đó là dấu hiệu cho đàn sói bắt đầu mùa săn đuổi. Từ hôm ấy, săn đuổi xaigắc sẽ trở thành công việc chủ yếu trong cuộc sống của chúng. Ngày ấy nhất định sẽ phải đến! Sẽ phải đến cùng với làn sương mù là là thấp, với lớp sương giá trên các bụi cây tri trắng muốt, buồn bã… Còn những dấu chân kia trên tuyết đầu mùa ở đồng cỏ Môiuncumư, – những dấu chân sói hình chùm hoa – sẽ kéo dài thành hàng trong làn sương mù là là thấp và dừng lại tại một trũng sâu lộng gió giữa các bụi cây. Tại đây, đàn sói sẽ chờ đợi, sẽ quan sát xung quanh, sẽ để lại những con nằm mai phục… Cái giờ phút xiết bao mong đợi ấy sẽ đến. Acbara sẽ hết hức thận trọng rón rén bò, rạp mình xuống tuyết, áp sát người vào lớp cỏ lạnh buốt, nín thở, tiến đến gần lũ xaigắc đang gặm cỏ, gần đến nỗi nhìn thấy những con mắt còn chưa lộ vẻ kinh hoàng của chúng, rồi bỗng lao vọt lên như mũi tên… Cái giờ phút hạnh phúc ấy của loài sói nhất định sẽ đến! Acbara hình dung thấy chuyến săn đuổi đầu tiên ấy – chuyến săn đuổi để huấn luyện cho lũ con – như hiển hiện ngay trước mắt, nó bất giác rú lên và phải gắng lắm mới đứng yên được tại chỗ. Trời, những chuyến săn đuổi trên đồng cỏ đầu đông mới thú vị làm sao! Những bầy xaigắc lao thục mạng như để tránh đám cháy. Tuyết trắng muốt chỉ trong chớp mắt đã lấm bẩn những vết đất đen ngòm. Acbara dẫn đầu đàn sói bám sát lũ xaigắc. Ngay sát phía sau nó là lũ sói nhỏ, ba đứa con đầu lòng của nó, hậu thế của nó, chúng sinh ra chính là để dành cho những https://thuviensach.vn chuyến săn đuổi như thế này. Còn đi sau cùng là Tastrainar của nó, con sói bố hùng mạnh, chạy không biết mệt, chỉ theo đuổi một mục đích duy nhất là rượt đuổi bầy xaigắc như thế nào để lùa chúng vào ổ mai phục và do đó dạy bài học săn bắt cho đàn con. Đúng! Đó sẽ là cuộc chạy đua dữ dội. Trong khát vọng tương lai ấy, đối với Acbara vào giờ phút này thì điều đáng mong muốn không chỉ là con mồi, điều mong muốn chính của nó là mau mau diễn ra cuộc săn đuổi, khi chúng băng mình trên thảo nguyên tựa như bầy chim có cặp cánh bay nhanh… Ý nghĩa cuộc đời sói của nó chính là ở đấy. Đó là những mơ ước của con sói cái Acbara, những mơ ước mà bản chất nó gợi lên cho nó – và biết đâu lại chẳng do đấng tạo hóa ban cho nó. Những mơ ước mà sau này nó sẽ nhớ lại một cách cay đắng, tim thắt lại vì đau đớn, cũng như sẽ thường nằm mơ thấy với nỗi buồn rầu vô hạn… và tiếng rú của nó sẽ vang lên như giá phải trả cho những ước mơ ấy. Mọi mơ ước đều như vậy – lúc đầu chúng nảy sinh ra trong trí tưởng tượng rồi về sau phần lớn bị tan vỡ do đã dám sinh trưởng mà không có gốc rễ như những cây cối và hoa cỏ khác… Mọi mơ ước đều như vậy hết, và đó là sự tất yếu bi thảm của chúng trong việc nhận thức điều thiện và điều ác… https://thuviensach.vn I.3 Cuộc tàn sát bầy sơn dương – Vợ chồng sói mất lứa con đầu tiên – Anh chàng tu xuất Apđi và nhóm người được thuê đi nhặt xác thú M ùa đông đã bước vào Môiuncumư. Có một lần tuyết đã rơi khá nhiều đối với một vùng nửa sa mạc này. Tuyết nhanh chóng phủ trắng đồng cỏ và sáng hôm đó trông nó tựa một đại dương bao la trắng phau với những đợt sóng đang trào tới thì bỗng sững lặng lại. Gió và cỏ lông chông tha hồ hoành hành. Không gian trở nên tĩnh mịch như trong vũ trụ, như trong chốn vô tận. Đất cát đã kịp hút đẫm hơi ẩm còn những lớp đất khô nẻ thì đã thấm nước và mềm đi, không còn cứng như trước nữa… Mới ngay trước đó thôi, những đàn ngỗng thu vẫn còn vừa quàng quạc kêu vang vừa bay cao tít về phía dãy Himalaia sừng sững trên bầu trời của thảo nguyên Môiuncumư. Đàn ngỗng xuất phát từ những con sông và vùng biển phía bắc để bay về phương nam, tới những vùng nước lâu đời của sông Ấn và Brăcmaputơra. Chúng bay cao và kêu vang tha thiết đến nỗi tưởng như mọi sinh vật trên đồng cỏ nếu có cánh thì đều bị cuốn hút bay theo tiếng gọi này. Nhưng, thực ra mỗi loài sinh vật có thiên đường riêng của chúng… Lũ diều hâu vùng thảo nguyên đang bay lượn ở cùng độ cao đó cũng bay tránh sang bên nhường đường cho đàn ngỗng… https://thuviensach.vn Còn trong gia đình sói Acbara thì vào đầu mùa đông, lũ sói con đã lớn bổng lên. Chúng không còn khó phân biệt như hồi nhỏ nữa và đã biến thành ba con sói choai choai kềnh càng, mỗi con đều có tính cách riêng. Điều dễ hiểu là sói mẹ không thể đặt tên cho chúng – nếu đó là ý Chúa thì không nên vi phạm, – tuy nhiên sói mẹ có thể căn cứ theo mùi, một đặc điểm mà loài người không có, và những dấu hiệu thực tế khác để dễ dàng phân biệt và gọi riêng từng đứa con đến với mình. Đứa con lớn nhất của nó chẳng hạn, có trán rộng như sói bố Tastrainar và do đó được nhận dạng là ‘con Đầu To’. Đứa thứ hai cũng to lớn không kém, chân dài ngoẵng tựa như đòn bẩy, có triển vọng trở thành con sói chuyên săn đuổi, được nhận dạng là ‘con Chân Chạy Nhanh’. Đứa thứ ba là sói cái, mắt xanh hệt như mắt sói mẹ Acbara, có một vệt trắng ở hông hệt như sói mẹ, tính tình nghịch ngợm và được sói mẹ hết sức yêu quý nên trong ý thức không thành lời của Acbara, nó được tiếp nhận là ‘con Yêu Dấu’ – chắc chắn là khi đến tuổi yêu đương, nó sẽ trở thành đối tượng gây bất hòa và những cuộc giao chiến chí tử giữa các con đực… Tuyết đầu mùa lặng lẽ rơi suốt đêm ấy đã trở thành niềm vui mãnh liệt đối với cả gia đình sói vào sáng sớm hôm sau. Lúc đầu, lũ sói mới lớn đâm rụt rè khi ngửi thấy và nhìn thấy cái chất xa lạ làm biến đổi toàn bộ khung cảnh quanh hang, nhưng rồi chúng ưa thích cái không khí hân hoan mát mẻ đó. Chúng bắt đầu quay tròn, chạy đuổi nhau khắp xung quanh, lăn lộn trong tuyết, thở phì phì và kêu gừ gừ vì thích thú. Mùa đông đầu tiên đối với chúng đã bắt đầu như vậy. Đó là mùa đông mà về cuối chúng sẽ phải chia ly với sói mẹ, sói bố và với nhau để mỗi con sống một cuộc đời mới. Đến chiều tối tuyết vẫn còn rơi thêm nữa và rạng sáng hôm sau, ngay từ lúc mặt trời chưa mọc, thảo nguyên đã sáng sủa và trong trẻo như ban ngày. Không khí thanh bình và vắng lặng lan tràn khắp nơi. Đàn sói lắng nghe những tiếng động xung quanh, cơn đói mùa đông đã bắt đầu cào cấu chúng. Đã đến lúc đi săn rồi. Acbara chờ đợi đồng bọn ở các bầy sói khác để bắt https://thuviensach.vn đầu cuộc săn đuổi lũ xaigắc. Tạm thời, chưa một đàn sói nào phát tín hiệu về chuyện đó, những tín hiệu đặc biệt của loài sói mà cả gia đình Acbara đang lắng nghe và chờ đợi. Con Đầu To đang ngồi trong tâm trạng căng thẳng nôn nóng, nó còn chưa biết đến những nỗi vất vả gian nan trong khi săn đuổi. Con Chân Chạy Nhanh cũng đã trong tư thế sẵn sàng. Con Yêu Dấu nhìn vào cặp mắt xanh của sói mẹ một cách tận tụy và mạnh bạo. Gần đấy, sói bố Tastrainar đang đi đi lại lại. Tất cả đều chờ đợi mệnh lệnh của Acbara. Nhưng trên đầu chúng còn một ông thần tối cao nữa, đó là ông thần Đói, ông thần Bồi Bổ Thân Xác. Acbara đứng dậy và bắt đầu chạy nước kiệu, chẳng có thời gian đâu mà chờ lâu hơn. Cả gia đình sói chạy theo sau. Mọi việc bắt đầu gần giống như Acbara hình dung khi lũ sói con còn nhỏ. Thời kỳ săn đuổi theo từng nhóm trên thảo nguyên thế là đã đến. Chỉ ít lâu nữa thôi, khi tiết trời giá lạnh, những con sói cô độc sẽ hợp nhất lại thành bầy và sẽ cùng kiếm ăn chung cho đến cuối đông. Acbara và Tastrainar dẫn lũ con đầu lòng đi thử thách, đi tham gia cuộc săn đuổi qui mô bầy xaigắc, cuộc săn đuổi đầu tiên trong đời chúng… Bầy sói vừa đi vừa làm quen dần với thảo nguyên, lúc thì chúng đi bước một, lúc thì chạy nước kiệu, mặt tuyết nguyên sơ hằn rõ những dấu chân hình chùm hoa của chúng như những dấu hiệu của sức mạnh và ý chí đoàn kết. Có nơi chúng lom khom tiến giữa các bụi cây, có nơi chúng trượt đi như những cái bóng. Giờ đây mọi việc đều phụ thuộc vào chính bản thân chúng và vào vận may. Acbara không vội vã, chạy lên một ngọn gò nhỏ để quan sát khắp xung quanh. Nó đứng lặng im, đưa cặp mắt xanh nhìn sâu vào khoảng không xa xôi và dùng mũi phân biệt các mùi gió đưa lại. Trong chừng mực mắt nó bao quát được, nó thấy đồng cỏ bao la đang thức tỉnh, và mờ mờ hiện lên trong làn sương mù nhẹ bổng là những bầy xaigắc đông đúc, toàn những https://thuviensach.vn con mới một tuổi và mới hợp thành bầy vào khoảng thời gian đó. Năm ấy là năm loài xaigắc sinh sản nhiều và, dĩ nhiên, cũng là năm thuận lợi cả với loài sói nữa. Đúng vào giây phút ấy, bỗng vang lên tiếng ầm ì lạ lùng từ đâu đó ở phía bên và trên cao. Tiếng ầm ì đó lan trên thảo nguyên nhưng hoàn toàn không giống tiếng sấm ầm ầm lúc giông bão. Tiếng động ấy hết sức xa lạ. Nó cứ lớn lên, mạnh lên mãi khiến Tastrainar không kìm được, cũng nhảy lên đứng bên cạnh sói vợ và cả hai sợ hãi lùi lại. Trên bầu trời có xảy ra một chuyện gì đó. Một con chim quái lạ gì đó xuất hiện, kêu ầm ầm một cách khủng khiếp, bay hơi nghiêng cánh trên đồng cỏ, là là sát mặt đất, và cách một quãng đằng sau, lại thêm một quái vật hệt như vậy. Sau đó chúng bay đi xa và tiếng ầm ầm dần dần lặng đi. Đấy là những máy bay lên thẳng. Như vậy, hai chiếc máy bay lên thẳng đã cắt ngang bầu trời Môiuncumư như những con cá bơi qua mà không để lại dấu vết gì trong nước. Thực ra cả bầu trời lẫn mặt đất đều như không có gì thay đổi nếu không kể đến biến cố đó. Đó là một cuộc trinh sát trên không. Vào giờ phút ấy, các phi công phát lên không trung những thông báo vô tuyến cho biết họ nhìn thấy những gì và ở đâu, trong ô vuông nào, những con đường nào trên thảo nguyên Môiuncumư có thể dùng cho loại xe chạy mọi địa hình và cho loại xe tải kéo rơ-móc. Còn lũ sói thì – không thể đòi hỏi cao với chúng được – sau khi trải qua cơn hốt hoảng phút chốc, đã mau chóng quên đi mấy chiếc máy bay lên thẳng. Chúng lại phóng nước kiệu đến những bầy xaigắc mà không hề hay biết chút gì là tất cả sinh vật trên đồng cỏ đều đã bị nhận thấy, đã bị đánh dấu trong những ô vuông trên bản đồ và đã bị dành cho số phận phải chết hàng loạt. Chúng cũng không hề hay biết chút gì rằng cái chết của chúng đã bị đưa vào kế hoạch một cách đồng bộ và đã đang tràn đến chúng trên rất nhiều động cơ và bánh xe. https://thuviensach.vn Làm sao mà chúng, bầy sói thảo nguyên ấy, lại có thể biết được rằng thức ăn ngàn xưa của chúng, loài xaigắc, đang cần thiết cho việc hoàn thành kế hoạch giao thịt? Làm sao mà chúng biết được rằng đối với chính quyền tỉnh thì tình hình cuối quý bốn của ‘năm quyết định’ đang cực kì căng thẳng? “Chúng ta không thực hiện được kế hoạch năm năm!”. Một kẻ tháo vát nào đó trong chính quyền tỉnh đã bất ngờ đề nghị ‘huy động’ những nguồn dự trữ thịt của đồng cỏ Môiuncumư. Ý tưởng đó qui về chỗ cho rằng, điều quan trọng không phải là việc sản xuất thịt mà là lượng thịt giao nộp được trong thực tế. Do đó, nguồn thịt tự nhiên của đồng cỏ Môiuncumư là lối thoát duy nhất để khỏi bị xấu mặt trước nhân dân và các cơ quan nghiêm khắc cấp trên. Làm sao mà chúng, bầy sói thảo nguyên ấy, lại biết được rằng trung ương liên tiếp gọi điện về các tỉnh, yêu cầu cấp bách là phải hoàn thành kế hoạch giao thịt dù có phải lôi thịt từ dưới đất lên chăng nữa? “Lần lữa mãi thế là đủ rồi. Năm nay là năm kết thúc kế hoạch năm năm. Chúng ta sẽ nói gì với nhân dân đây? Kế hoạch đâu? Thịt đâu? Việc thực hiện nghĩa vụ đâu?…” “Kế hoạch nhất định sẽ hoàn thành trong mười ngày sắp tới – chính quyền tỉnh trả lời. Có những nguồn dự trữ tại chỗ, chúng tôi sẽ thúc đẩy, sẽ đòi hỏi…” Bầy sói trên thảo nguyên không hề nghi ngờ gì hết, chúng cố đi đường vòng để lén tiếp cận mục tiêu thiết tha của chúng, đi đầu vẫn là con sói cái Acbara. Chúng lặng lẽ bước trên lớp tuyết mềm đến gần chỗ khoảng cách cuối cùng trước khi tấn công là những gốc tri cao. Rồi chúng như mất hút trong đấy, trông tựa như những mô đất màu hung nhạt. Từ chỗ nấp, bầy sói nhìn rõ mọi thứ như trên lòng bàn tay. Một đàn xaigắc thảo nguyên đông vô kể – tất cả đều cùng một màu lông từ thuở khai thiên lập địa, sườn trắng, sống lưng màu hạt dẻ – đang thản nhiên gặm cỏ trong một thung lũng rộng mọc đầy thánh liễu. Chúng ngốn lấy ngốn để những đám cỏ vũ mâu dưới chân lẫn với tuyết mới rơi. Acbara lúc này vẫn còn chờ đợi. Phải chờ đợi để https://thuviensach.vn cả đàn sói tập trung được tư tưởng trước lúc đồng loạt vọt ra khỏi chỗ nấp và lao vào cuộc săn đuổi ngay lập tức, đến khi đó thì chính quá trình săn đuổi sẽ gợi mách mưu chước. Mấy con sói mới lớn nôn nóng vẫy vẫy đuôi và vểnh vểnh hai tai. Cả Tastrainar vốn điềm tĩnh cũng thấy máu sôi lên, nó đã sẵn sàng cắm ngập răng nanh vào con mồi mà nó sẽ đuổi kịp. Thế nhưng Acbara vẫn cố giấu ngọn lửa bừng bừng trong mắt, chưa ra hiệu lao vọt ra. Nó kiên nhẫn chờ giây phút chắc chắn nhất, chỉ như vậy mới mong thành công được. Xaigắc là loài có khả năng trong chớp mắt đã chạy tứ tung khắp mọi phía và khi đó thì không một con thú nào đuổi kịp. Phải biết chờ đợi và biết chớp lấy giây phút quyết định. Đúng lúc đó, hệt như sấm nổ giữa trời, mấy chiếc máy bay lên thẳng kia lại xuất hiện. Lần này chúng bay rất nhanh và ngay lập tức đã lơ lửng đầy đe dọa trên đầu bầy xaigắc hốt hoảng đang điên cuồng đổ xô chạy trốn khỏi tai họa khủng khiếp. Biến cố đã xảy ra đột ngột và mau chóng ghê gớm. Hàng trăm, hàng ngàn con xaigắc hoảng hốt phát điên, lạc con đầu đàn và mất phương hướng, rơi vào tình trạng kinh hoàng rối loạn, bởi vì giống loài sơn dương hiền lành này không thể chống lại máy bay được. Còn mấy chiếc máy bay lên thẳng thì hình như chỉ cần có thế, ép sát xuống đầu bầy thú đang chạy và tìm cách vượt lên trước. Mấy chiếc máy bay cố tình xô đẩy bầy thú này chen lẫn vào với bầy khác ở bên cạnh, để rồi mỗi lúc một cuốn hút nhiều thêm các bầy khác nữa gặp trên đường chạy hoảng loạn này, trên đồng cỏ Môiuncumư. Chúng làm rối trí cả một khối sơn dương đông đảo đang kinh hoàng đang chạy trốn, điều đó càng làm dữ dội thêm tai họa đổ xuống đầu những con vật móng kép của cánh đồng cỏ vốn chưa bao giờ biết đến một biến cố gì giống như thế. Và đâu chỉ những con vật móng kép kia, cả lũ sói nữa – giống vật luôn luôn sóng đôi với sơn dương và là kẻ thù vĩnh viễn của chúng – cũng rơi vào tình trạng đó. Khi cuộc tấn công khủng khiếp này của máy bay lên thẳng diễn ra ngay trước mắt Acbara và gia đình sói của nó, thì lúc đầu chúng nín thở, ép sát https://thuviensach.vn vào những gốc cây tri, nhưng rồi chúng cũng không chịu đựng nổi và cũng chạy thục mạng khỏi chốn đáng nguyền rủa đó. Chúng chưa kịp chạy xa thì đã thấy đất rung chuyển và vang động như trong cơn bão tố, đó là sự chuyển động kinh hoàng của một khối xaigắc đông vô kể bị máy bay lên thẳng xô đuổi trên thảo nguyên về một hướng, đang ào ào tràn theo chúng. Không kịp quay lại mà cũng không kịp ẩn mình đi, lũ sói bị kẹt giữa dòng thác mãnh liệt của một đám xaigắc dày đặc như một đám mây đen. Nếu như chúng dừng lại một giây thôi, nhất định chúng sẽ bị đè bẹp và giẫm nát dưới chân đám đông xaigắc ấy – tốc độ của đàn súc vật đông nghịch và không còn tự chủ được chút nào nữa lớn lao như vậy đó. Và chỉ vì lũ sói không chạy chậm đi mà ngược lại còn lao nhanh hơn nữa trong khiếp sợ, nên chúng mới sống sót. Giờ đây, chính bản thân chúng dường như bị cầm tù, dường như bị bao vây giữa cái khối đông đặc của cuộc chạy trốn như thác dữ này. Đó là một cuộc chạy trốn thật dị thường không thể hình dung nổi bởi chúng đang phải chạy trốn cùng những con mồi của chúng, những con vật mà vừa mới đây thôi chúng tưởng đã sẵn sàng để xé xác rồi lôi đi. Giờ đây, bầy sói đang chạy bên lũ xaigắc để thoát khỏi mối nguy hiểm chung. Giờ đây, cả lũ sói lẫn bầy xaigắc đều bình đẳng trước bước ngoặt nghiệt ngã của số phận. Sói và xaigắc chạy bên nhau, cảnh tượng đó đồng cỏ Môiuncumư chưa bao giờ được chứng kiến ngay cả vào lúc xảy ra những đám cháy dữ dội trên thảo nguyên. Acbara mấy lần tìm cách nhảy ra khỏi khối súc vật đang tháo chạy thục mạng nhưng không được, nó có nguy cơ bị giẫm bẹp dưới chân hàng trăm con sơn dương đang lao vùn vụt ở cả hai bên. Trong cuộc tháo chạy điên cuồng thừa sống thiếu chết ấy, tạm thời thì gia đình sói của nó vẫn còn giữ được thành một khối, tạm thời thì nó vẫn liếc mắt nhìn thấy được chồng và các con của nó. Đó, bầy con đầu lòng của nó đang chạy lẫn giữa đám sơn dương, đang rạp mình cố chạy cho nhanh hơn, mắt mở to vì kinh hoàng. Đó, Đầu To kia, Chân Chạy Nhanh kia, Yêu Dấu kia – Yêu Dấu mỗi lúc https://thuviensach.vn một yếu và phải cố lắm mới theo kịp. Và đó, Tastrainar của nó, mối đe dọa đối với Môiuncumư này, cũng đang hoảng hốt tháo chạy. Chẳng lẽ đó lại là điều con sói cái mắt xanh Acbara đã từng mơ ước ư? Giờ đây, thay cho cuộc săn đuổi lớn lao là việc chúng chạy trốn giữa bầy xaigắc. Chúng bất lực, không thể làm được một việc gì, bị đám xaigắc cuốn đi như những mảnh vỏ bào trên dòng sông… Con sói đầu tiên bị đuối sức là con Yêu Dấu, nó ngã gục dưới chân bầy súc vật, chỉ nghe thấy tiếng rú vang lên rồi trong chớp mắt đã bị tiếng chạy rầm rập của hàng ngàn chân súc vật át đi. Trong lúc ấy, mấy chiếc máy bay lên thẳng bay hai bên dòng thác súc vật, liên lạc với nhau bằng điện đài, phối hợp với nhau theo dõi để không cho chúng chạy tán loạn, để không phải lại săn đuổi chúng nữa trên đồng cỏ. Mấy chiếc máy bay mỗi lúc một gieo kinh hoàng hơn, buộc lũ xaigắc đang cố chạy nhanh càng phải chạy nhanh hơn nữa. Trong những chiếc mũ chụp có gắn thiết bị vô tuyến của các phi công vang lên những tiếng khàn khàn đầy kích động: “Hai mươi, nghe đây! Hai mươi! Gắng sức lên! Gắng sức lên!”. Từ trên cao, họ nhìn thấy rõ mồn một cả dòng thác đen đặc đang điên cuồng khiếp sợ xô tràn trên lớp tuyết mịn trắng phau của thảo nguyên. Đáp lại là một giọng nói phấn chấn vang lên trong ống nghe: “Được, mình sẽ gắng sức. Ha ha ha, cậu nhìn kìa, giữa đám sơn dương có cả chó sói nữa! Thế mới tuyệt chứ! Đúng là sói xám nhé! Cho chúng mày chết! Cho chúng mày biết thế nào là phim hoạt họa ‘Hãy đợi đấy’ nhé!”. Họ cứ như vậy tiến hành cuộc săn đuổi cho đến khi lũ súc vật kiệt sức như đã tính toán trước, và tính toán đó hết sức chính xác. Khi lũ sơn dương bị dồn ra bình nguyên rộng thì chúng được đón tiếp bởi các tay thợ săn, hay đúng hơn là những tay xạ thủ đã chờ sẵn. Chính để dồn lũ súc vật đến ổ phục kích tàn sát này mà mấy chiếc máy bay lên thẳng đã nổ lực suốt từ sáng. Trên những chiếc ô tô kiểu ‘Uát’, các tay súng tiểu liên vừa hiệp lực xô đuổi bầy sơn dương vừa nã đạn hạ sát chúng. Họ bắn https://thuviensach.vn trực diện, không thèm nhắm, lia chúng ngã lả tả như cắt cỏ ngoài vườn rau. Phía sau là những xe tải rơ-moóc, cứ chạy theo và dừng lại để nhóm người trên xe liên tục nhặt và ném chiến lợi phẩm lên, thu hoạch một vụ mùa không hề tốn công sức. Những chàng trai lực lưỡng mau chóng nắm chắc công việc mới. Họ giết nốt những con xaigắc chưa chết hẳn. Họ đuổi theo những con bị thương và cũng giết chết luôn. Nhưng nhiệm vụ chủ yếu của họ là nắm lấy chân những khối thịt đẫm máu, đung đưa rồi quẳng phắt lên rơ-moóc tải. Đồng cỏ đang trả cho Chúa Trời cống vật đẫm máu vì tội đã dám nguyên vẹn là đồng cỏ. Hàng đống thịt xaigắc chất như núi trên các rơ moóc. Vậy mà cuộc lưu huyết vẫn kéo dài. Cho xe xông vào giữa đám xaigắc bị dồn đuổi và đang kiệt sức dần, các xạ thủ liên tiếp quật ngã chúng hết bên phải lại bên trái, khiến chúng càng kinh hoàng và tuyệt vọng hơn nữa. Nỗi sợ hãi lên tới cực điểm, đến mức con sói cái Acbara đã điếc đặc vì tiếng súng có cảm giác như khắp thế giới đều đã câm lặng hết, đâu đâu cũng là cảnh hỗn loạn thống trị và ngay cả vầng mặt trời chói sáng trên đầu cũng bị săn đuổi cùng với chúng trong cuộc vây ráp điên cuồng này, cũng đang lồng lộn tìm cách thoát thân. Nó có cảm giác như ngay cả mấy chiếc máy bay lên thẳng kia cũng đột nhiên câm lặng, không kêu ầm ầm và rú rít nữa mà lặng lẽ lượn vòng trên thảo nguyên chạy hun hút xuống vực thẳm, hệt như những con diều hâu khổng lồ thầm lặng. Còn nhóm xạ thủ tiểu liên thì dường như bắn những phát súng không tiếng động từ trên những chiếc xe ‘Uát’. Cả những chiếc xe ấy như cũng đang vùn vụt bay trên mặt đất mà không chút tiếng động. Cả bầy xaigắc đã hoá điên kia như cũng đang lao chạy băng băng, lần lượt quỵ ngã dưới những loạt đạn xuyên lỗ chỗ vào thân hình làm chúng bê bết máu, nhưng cũng hoàn toàn im lìm. Trong cảnh vô thanh lặng lẽ khủng khiếp này, Acbara đột nhiên nhìn thấy một mặt người, khuôn mặt ấy hiện ra thật gần, thật đáng sợ, thật rõ rệt đến nỗi nó quá kinh hoàng và suýt sa vào bánh xe. Một chiếc ‘Uát’ đang chạy băng băng ngay cạnh nó, https://thuviensach.vn còn người kia thì ngồi ở phía trước, nhô hẳn nửa mình ra khỏi xe. Người đó đeo loại kính bảo vệ để chắn gió, mặt đỏ bừng vì gió quất vào, giữ micro bên cạnh khoé miệng đen ngòm, vừa nhấp nhổm vừa hét vang khắp thảo nguyên một câu gì đó, nhưng không nghe rõ lời. Chắc hẳn, đó là người chỉ huy cuộc săn đuổi, và nếu như vào lúc đó Acbara có thể nghe thấy tiếng động, nếu như nó hiểu được tiếng người thì nó sẽ nghe thấy người kia đang thét to vào điện đài: “Bắn vào hai bên! Bắn thẳng vào hai bên! Không được bắn vào giữa! Chúng sẽ giầy đạp lên nhau mất!”. Anh ta sợ rằng thịt những con xaigắc bị giết sẽ nát bét dưới chân đám súc vật chạy đằng sau. Đột nhiên, người cầm micro này nhận thấy ngay bên cạnh xe, gần như sát bên sườn xe, giữa bầy sơn dương lao thục mạng, có một con sói đang chạy thoăn thoắt và đằng sau còn mấy con nữa. Anh ta dướn người lên, hí hửng hét một tiếng gì đó bằng một giọng khàn khàn, quẳng micro đi và giật lấy khẩu súng trường, vừa chuyển lên tay vừa đồng thời nạp đạn. Acbara không thể làm gì hết, nó không hiểu rằng con người đeo kính bảo vệ kia đang nhằm vào nó, mà nếu như nó có hiểu chăng nữa thì nó cũng đành chịu. Bị cuộc săn đuổi ép chặt tứ phía, nó không thể lẩn tránh cũng không thể dừng lại được. Người ngồi trên xe kia cứ tiếp tục nhắm mãi và chính việc đó đã cứu Acbara thoát chết. Một cái gì đó đập mạnh vào chân làm Acbara ngã lăn ra nó nhưng lập tức vùng dậy ngay để khỏi bị giẫm bẹp. Và ngay trong khoảnh khắc đó, nó nhìn thấy Đầu To, đứa con lớn nhất trong bầy con đầu lòng của nó, đang chạy thì trúng đạn, bị hất tung lên, máu chảy lênh láng, rồi vừa từ từ lật nghiêng vừa từ từ rơi xuống, nằm sõng xoài, quẫy quẫy chân và có lẽ phát ra một tiếng kêu đau đớn mà cũng có thể là tiếng rú hấp hối. Nhưng Acbara vẫn không thể nghe thấy gì hết. Nó thoáng thấy con người đeo kính kia đắc thắng huơ huơ súng trên đầu. Một khoảnh khắc sau, Acbara đã nhảy qua thân hình bất động của Đầu To, và đến đúng lúc đó, những âm thanh của thế giới hiện thực mới lại ùa vào ý thức nó. Những giọng nói lao xao, tiếng ầm ầm của cuộc săn đuổi, tiếng vang động không https://thuviensach.vn ngớt của các phát súng, tiếng còi chói tai của các xe, tiếng la thét của nhiều người, tiếng rên khàn khàn của những con sơn dương hấp hối, tiếng gầm rú của mấy chiếc máy bay lên thẳng trên đầu… Nhiều con xaigắc quỵ ngã phải nằm lại, bị guốc chân của các con khác đá vào, không đủ sức cử động nữa, thở hổn hển vì ngạt thở và vì vỡ tim. Chúng bị nhóm người thu lượm thịt thẳng tay cắt đứt cổ ngay tại chỗ rồi nắm lấy chân những thân hình chưa chết hẳn, còn đang giẫy giụa ấy quăng vào thùng xe tải. Thật khủng khiếp nhìn những con người này, quần áo họ bê bết máu suốt từ đầu đến chân. Nếu như từ trên trời cao có một con mắt cảnh giác nào đó nhìn xuống thế giới thì chắc chắn sẽ thấy cuộc săn đuổi diễn ra như thế nào và kết thúc ra sao đối với đồng cỏ Môiuncumư, nhưng ngay cả con mắt đó có lẽ cũng không thể biết được hậu quả sẽ ra sao và những chuyện gì còn đang được trù tính… Cuộc săn đuổi trên đồng cỏ Môiuncumư mãi đến chiều tối mới kết thúc, khi cả hai phía – kẻ bị săn đuổi và người đi săn đuổi – đều đã kiệt sức, và trên thảo nguyên bắt đầu sẩm tối. Người ta dự định là sáng hôm sau máy bay lên thẳng được nạp thêm nhiên liệu sẽ từ căn cứ trở lại và cuộc săn đuổi sẽ tiếp tục. Người ta cũng dự tính là công việc như vậy ở đây còn đủ cho ba ngày, bốn ngày, nếu tin vào những số liệu sơ bộ của việc khảo sát bằng máy bay lên thẳng. Theo số liệu đó thì ở mạn tây, mạn nhiều cát nhất của thảo nguyên Môiuncumư, còn có nhiều bầy xaigắc đang bình yên sinh sống và được gọi một cách chính thức là ‘nguồn dự trữ chưa được khám phá’ của địa phương. Mà bởi vì còn có những nguồn dự trữ chưa được khám phá nên kết luận tất yếu là phải mau mau đưa những nguồn dự trữ ấy vào chu trình kế hoạch nhằm phục vụ cho lợi ích của địa phương. Đó là cách lập luận hết sức chính thức cho việc tiến hành ‘cuộc hành quân Môiuncumư’. Nhưng, như mọi người đều biết, đằng sau bất kì một kết luận chính thức nào bao giờ cũng có những hoàn cảnh cần thiết và sống còn nữa đang quyết định tiến trình của lịch sử. Mà suy đến cùng thì hoàn cảnh chính là những con https://thuviensach.vn người, những động cơ và khát vọng của họ, với những thói xấu và tính tốt của họ, với những dằn vặt và mâu thuẫn không thể tiên đoán trước được của họ. Xét theo ý nghĩ ấy, thì tấn thảm kịch Môiuncumư không phải ngoại lệ. Vào đêm đó, những người ở lại trên đồng cỏ chỉ là những người thừa hành tự nguyện hoặc không tự nguyện hành động tội ác này. Trong khi ấy, hai vợ chồng sói Acbara và Tastrainar – cả bầy sói chỉ còn có hai sống sót – chạy băng băng trong đêm tối trên thảo nguyên, cố lánh thật xa nơi vây ráp. Chúng di chuyển hết sức khó khăn vì cả đám lông phía dưới bụng, ở háng và gần đến xương cùng đều bê bết bùn đất nhão nhoét. Chân thì bị thương tơi tả, nóng rẩy như phải bỏng, mỗi lần chạm vào đất đều đau điếng. Điều chúng mong muốn hơn hết là trở về được hang cũ, ngủ thiếp đi và quên hết những gì đã đổ xuống trên cái đầu hoảng loạn của chúng. Nhưng chúng lại không gặp may. Khi đã đến gần hang, chúng bất ngờ đụng phải con người. Bên rìa trũng sâu thân thuộc của chúng, một chiếc xe tải đồ sộ đứng sừng sững, bánh xe gần như chìm lấp trong những bụi thánh liễu rậm rạp, thấp lè tè. Trong bóng tối bên cạnh xe, vang lên tiếng người lao xao. Hai con sói đứng yên một lát rồi lặng lẽ quay trở lại thảo nguyên bao la. Đúng lúc ấy, mấy ngọn đèn pha không hiểu sao bỗng bừng lên chói chang, cắt ngang màn đêm. Tuy ánh sáng chiếu về phía đối diện, nhưng chỉ cần thế là đủ. Hai con sói vừa nhảy khập khiễng vừa thục mạng lao vọt đi. Hai chân trước của Acbara tập tễnh đặc biệt vất vả. Để dịu bớt đi hai đôi chân đau nhức, thỉnh thoảng nó dừng lại nghỉ ở những chỗ vẫn còn nguyên vẹn tuyết buổi sáng. Những dấu chân hình chùm hoa nhầu nát của nó nối tiếp nhau một cách buồn bã và cay đắng. Đàn con đã chết, phía sau là hang sói giờ đây không thể trở lại được – ở đấy giờ đang có con người. Họ có sáu người tất cả – năm người cùng với anh lái xe Kêpa. Sáu con người ngẫu nhiên qui tụ lại với nhau. Sáu kẻ thu lượm thịt thú chết và đêm https://thuviensach.vn đó ngủ lại trên đồng cỏ để sớm hôm sau có thể bắt tay ngay vào một công việc hóa ra lại kiếm bẩm: năm chục rúp một con thú. Mặc dù họ đã chất đầy ba xe tải nhưng vẫn còn rất nhiều xaigắc bị bắn chết và bị giẫm đạp chết trong cuộc vây ráp chưa kịp thu lượm xong lúc trời còn sáng. Hôm sau họ sẽ phải tìm kiếm nốt, quẳng chúng lên thùng xe để chở đi và chất lên rơ moóc, đoàn xe tải có rơ-moóc này sẽ phủ bạt lên xác thú và đưa ra khỏi khu vực Môiuncumư. Tối hôm ấy, vầng trăng tròn vành vạnh hiện lên rất sớm ở chân trời và trên khắp thảo nguyên nhợt nhạt, đôi chỗ còn phủ tuyết. Đâu đâu cũng nhìn thấy trăng. Ánh trăng lúc soi tỏ, lúc che mờ những cây nhỏ, những khe sâu, những gò đống trên thảo nguyên. Những hình bóng rõ nét của chiếc xe tải đồ sộ thật lạ lẫm tại nơi vắng vẻ này, vẫn còn làm lũ sói hoảng sợ một lúc lâu nữa. Cứ mỗi lần ngoảnh nhìn, chúng lại cụp đuôi chạy nhanh hơn. Tuy nhiên, chúng thỉnh thoảng vẫn dừng chân và lại căng thẳng nhìn, dường như cố đi sâu vào thực chất của biến cố đang xảy ra. Những con người kia đang làm gì tại nơi có hang cũ của chúng? Tại sao họ dừng lại ở đấy và liệu chiếc xe đồ sộ khủng khiếp kia có còn đỗ lâu hay không? Đó là một chiếc xe ‘MAZ’, loại xe chạy mọi địa hình dùng cho quân sự, mui phủ vải bạt, bánh xe khỏe đến nỗi có cảm giác như phải một trăm năm nữa mới mòn. Trong hòm xe, giữa một chục xác xaigắc bỏ lại để chở đi vào hôm sau, có một người đang nằm, hai tay bị trói chặt như bị bắt làm tù binh. Anh cảm thấy rỏ rệt những khối thịt xaigắc ngổn ngang bên cạnh cứ mỗi lúc lại nguội đi và cứng thêm nhưng dù sao thì những bộ lông của chúng cũng sưởi ấm anh, nếu không anh sẽ khốn đốn mất. Qua lỗ hổng của tấm vải bạt trùm lên hòm xe, anh nhìn vầng trăng to như nhìn vào khoảng trống. Khuôn mặt tái nhợt của anh in rõ vẻ đau khổ. Giờ đây, số phận anh tùy thuộc vào những kẻ đã cùng anh đi đến đây, những kẻ đã cho rằng anh tham gia vào cuộc săn đuổi trên đồng cỏ Môiuncumư này cũng để kiếm thêm ít tiền như bọn họ… https://thuviensach.vn Thật khó xác định thế nào là đời người. Vô luận thế nào đi nữa, những kết hợp vô tận của đủ mọi loại quan hệ giữa con người với nhau và của đủ mọi loại tính cách cực kỳ phức tạp khiến không một máy tính siêu hiện đại nào có thể đúc kết được một biểu đồ xác định các bản tính loài người thông thường nhất. Sáu con người này – đúng hơn là năm người nếu xét rằng Kêpa chỉ được điều thêm đến làm nhiệm vụ lái xe, hơn nữa là người duy nhất không phải đang sống độc thân trong số đó, nhưng dù thế, về thực chất Kêpa cũng không có gì khác năm người kia, thậm chí rất gần với họ về tinh thần, – vâng, sáu con người này có thể làm thí dụ minh họa cho thấy rằng vẫn thường gặp phải những trường hợp rất tương phản nhau lại đồng hành trong cùng một tình huống đời sống, cũng như cho thấy rằng những con đường của Chúa thật không thể hiểu nổi khi bàn luận đến một tập thể người, dù là một tập thể hết sức nhỏ bé. Tức là ý Chúa muốn rằng tất cả bọn họ rốt cuộc đều là con người, giống hệt nhau, ít ra cũng vào lúc họ bước lên xe đi đến Môiuncumư. Trước hết, đấy là những kẻ vô gia cư, nay đây mai đó – dĩ nhiên là trừ Kêpa. Ba người trong số họ bị vợ bỏ. Tất cả họ đều thất thế ở mức độ nhiều hay ít và do đó đều ít nhiều căm hận cuộc đời. Nếu có thể coi là ngoại lệ thì đấy là trường hợp nhân vật trẻ nhất trong số họ với cái tên lạ lùng theo kiểu Cựu Ước: Apđi – trong cuốn Tam Thiên Thư của Thánh Kinh có một cái tên tương tự như vậy. Apđi là con một viên trợ tế tại một vùng đâu đó mạn Pơxcốp, sau khi bố chết, anh vào học chủng viện, tỏ ra là kẻ nối dõi đầy hy vọng của một viên chức nhà thờ nhưng hai năm sau thì bị đuổi khỏi chủng viện vì tội nhiễm tà thuyết. Giờ đây anh nằm trong chiếc xe ‘MAZ’ với hai tay bị trói chặt, chờ đợi hình phạt vì tội âm mưu “nổi loạn trên tàu”, theo cách nói của chính gã Đại Huynh. Trừ Apđi, tất cả bọn họ đều rượu chè be bét, hoặc như họ còn tự phong: những bợm rượu chuyên nghiệp. Kêpa lại một lần nữa chưa chắc đã nằm trong số đó, có thể vì anh ta phải giữ bằng lái xe, cũng có thể vì vợ anh ta sẽ https://thuviensach.vn móc mắt anh ta, nhưng vào đêm đó ở thảo nguyên Môiuncumư, anh ta cũng nốc rượu không kém gì những người khác. Còn kẻ bị nghi ngờ theo ý nghĩa đó lại là Apđi: liệu anh ta có phải là dân lang bạt hay không? Apđi khăng khăng không chịu uống và điều đó càng khiến gã Đại Huynh căm ghét anh thêm. “Đại Huynh” – gã ra lệnh cho nhóm thu lượm xác xaigắc dưới quyền gọi gã như vậy, “để cho ngắn gọn”, nhưng chắc hẳn cũng ngụ ý rằng gã là trưởng nhóm, là thượng cấp. Mà quả thật, trước khi bị giáng cấp thì gã đúng là thượng úy một tiểu đoàn phạm binh thật. Khi gã bị giáng cấp, những người có thiện ý với gã than phiền rằng gã bị “chết cháy” vì làm việc quá tận tâm. Chính gã cũng cho là như vậy, gã cảm thấy bị tổn thương sâu sắc trước sự bất công của cấp trên, nhưng nguyên nhân thật sự khiến gã bị đuổi khỏi quân đội thì gã lại không muốn nói rõ, vả lại cũng chẳng để làm gì, đó là chuyện đã qua rồi. Tên thực của gã là Canđalốp (Cùm), mà khởi thủy cũng có thể là Khanđalốp, nhưng điều đó chẳng khiến ai bận tâm – Đại Huynh vẫn cứ là thượng cấp theo ý nghĩa đầy đủ của hai tiếng đó. Nhân vật thứ hai trong ‘tập đoàn’ này – tất cả đều nhất trí gọi đội của mình là ‘tập đoàn’, trừ một người đã phản kháng lại một cách yếu ớt là Hămlet-Gankin, cựu diễn viên nhà hát kịch của tỉnh: “Vứt bén cái tên ‘tập đoàn’ đi, tớ không thích cái tên ấy đâu các cậu ạ. Chúng ta đi theo kiểu Xaphora[1] kia mà, vậy thì chúng ta sẽ tự xưng là Xaphora!”. Nhưng đề nghị của anh ta không được ai chấp thuận, có lẽ bởi vì so với hai tiếng ‘tập đoàn’ mạnh mẽ thì mấy tiếng ‘Xaphora’ khó hiểu kia nghe yếu ớt quá. Nhân vật thứ hai của tập đoàn này là một gã Misas nào đó, gọi cho đầy đủ thì sẽ là Misca-Thổ Phỉ, một kẻ phải thừa nhận là dữ tợn như bò mộng, có thể gạt bắn đi ngay cả gã Đại Huynh nữa. Misas có một thói quen là bất kỳ câu gì cũng chêm vào hai tiếng “đù mẹ”. Đối với gã, thói quen đó đã trở thành tự nhiên như hơi thở. Chính gã đã nêu ý kiến trói Apđi và quẳng lên xe. Ý kiến đó đã được tập đoàn thực hiện ngay lập tức. https://thuviensach.vn Chiếm vị trí khiêm nhường nhất trong tập đoàn này là diễn viên Hămlet Gankin, một kẻ nghiện rượu, sớm phải rời bỏ sân khấu và chuyên sống vất vưởng bằng những món tiền tình cờ kiếm được. Vậy mà nay anh ta lại vớ được món bở: chỉ cần nắm lấy chân những con sơn dương vớ vẩn nào đấy hoặc là những con xaigắc rồi quẳng lên xe là đã kiếm được một số tiền hơn cả thu nhập hàng tháng của anh ta. Ngoài ra lại còn được gã Đại Huynh thưởng cho nữa chứ, tuy tiền thưởng đó chính là tiền khấu trừ giá mua một hòm rượu vốtka cho cả bọn. Và cuối cùng, nhân vật dễ tính nhất và hiền lành nhất là một chàng trai địa phương đến từ vùng phụ cận đồng cỏ Môiuncumư có tên là Uducbai, hay gọi một cách đơn giản là Thổ Dân. Nét vô giá trong tính tình anh chàng Thổ Dân-Uducbai là anh ta hoàn toàn không biết tự ái, bao giờ anh ta cũng đồng ý tất và nếu cần mua chai vốtka thì anh ta sẵn sàng đi tới tận Bắc Cực. Tiểu sử vắn tắt của anh ta là như sau: trước đây anh ta là thợ lái máy kéo, sau đó anh ta bắt đầu uống rượu liên miên. Một lần anh ta bỏ mặc máy kéo giữa đêm trên đường cái, một chiếc xe đâm thẳng vào và một người bị chết. Anh ta phải ngồi tù hai năm, trong thời gian đó vợ con anh ta bỏ anh ta ra đi. Anh ta ra thành phố với tư cách là lực lượng lao động không được đăng ký, làm công nhân khuân vác cho một cửa hàng thực phẩm, thường lánh vào các ngõ nhà để uống rượu và chính tại đây gã Đại Huynh đã phát hiện được anh ta. Thế là anh ta bám theo gã mà không thèm ngoái đầu lại, vả chăng anh ta cũng chẳng có gì mà ngoái đầu lại nhìn… Gã Đại Huynh không thể từ chối được – gã quả thật có tài tiên đoán tinh tường về mặt xã hội. Họ đã tập hợp nhau lại như vậy đấy, thành một nhóm do gã Đại Huynh Canđalốp đứng đầu, và rồi, làn sóng của cuộc săn đuổi đã đưa họ đến đồng cỏ Môiuncumư… Nếu nói về số phận một người và số phận nhiều người, nếu nói về các loại hoàn cảnh thường tình khác nhau quyết định trước các biến cố, thì rõ ràng gã Đại Huynh-Canđalốp sẽ chẳng có gì phải bận tâm https://thuviensach.vn đến anh chàng học sinh chủng viện Apđi bị thất thế, nếu như trước đây anh được học đến nơi đến chốn và phụng sự việc đạo cho đến khi được phong tước vị tương ứng. Tiện thể xin nói thêm là những học sinh cũ cùng lớp với Apđi trong chủng viện, những kẻ trước đây cũng nông nổi như mọi học sinh khác, thì sau khi đã chọn dứt khoát con đường đời của mình lại tỏ rõ bền bỉ hơn nhiều, và điều chủ yếu nhất là tỏ ra khôn ngoan hơn nhiều so với Apđi, con trai viên trợ tế đã quá cố. Sau khi kết thúc việc tu nghiệp về tinh thần, họ đã tiến bước thành công trên những nấc thang danh vọng của giáo hội. Giá như Apđi nằm trong số đó, – lúc đầu anh đã nằm trong số những thanh niên tài năng nhất, được các cha thầy dòng yêu mến, – thì anh và gã Đại Huynh-Canđalốp vị tất đã có cơ hội gặp nhau, dù chỉ bởi vì gã thành thật coi các cha cố là sự ngộ nhận của thời đại và không bao giờ bước chân qua ngưỡng cửa nhà thờ, thậm chí là vì tò mò nữa… Nếu như và giá như… Tuy nhiên, ai có thể biết được chuyện gì sẽ xảy ra… Nếu như biết trước được thì… Nhưng nào có ai lại đề nghị ai viết bản sơ yếu lý lịch khi tuyển mộ chỉ cho một chuyến đi, một chuyến cùng nhau đi cho vui để kiếm ít tiền. Chuyến đi ấy nào có khác gì chuyến đi cùng tập thể giúp nông thôn dỡ khoai tây. Nếu có khác chăng thì vật thu lượm ở đây không phải là khoai tây mà là những con vật bị giết chết trong cuộc săn đuổi… Nếu như gã Đại Huynh-Canđalốp biết rằng anh chàng phiêu bạt Ađi mà gã tình cờ gặp ở nhà ga là một kẻ gàn dở, không bình thường, thì khi đến vùng cát Môiuncumư gã đã chẳng phải đau đầu nghĩ xem nên làm thế nào với anh ta, nên nhét anh ta vào đâu và nên dùng cách gì vô hại cho bản thân để rũ khỏi cái anh chàng Apđi kì quái này, kẻ đã suýt phá tan tất cả những gì đã sắp đặt công phu như vậy với hy vọng là minh oan cho quá khứ của gã. Ai có thể nghĩ rằng mọi việc sẽ đan kết với nhau thành một mối theo kiểu lạ lùng, khó hiểu, và đồng thời lại ngốc nghếch như vậy. Những ý nghĩ ấy khiến gã thấy thèm rượu quá, thấy thèm uống rượu theo kiểu ‘đại tửu’ quá, mà kiểu đó thì gã rất thành thạo, – nửa cốc to uống cạn một hơi, https://thuviensach.vn rồi cứ nửa cốc một như vậy mãi, làm tai điếc đặc đi, làm đầu óc sôi lên sùng sục đến mức không còn thấy trở ngại gì nữa, không còn biết trời đất gì nữa… và khi đó thì tha hồ hoành hành… Nhưng gã sợ tình trạng đó bởi vì gã biết hậu quả sẽ tai hại thế nào… Từ đâu cái thằng cha Apđi ấy lại rơi xuống đầu gã. Và lại một lần nữa, nếu như nói về số phận một người và số phận nhiều người, nếu như nói về các loại hoàn cảnh thường tình khác nhau quyết định trước nguyên nhân gây ra các biến cố khác, thì tất cả những chuyện đó bắt đầu ràng buộc với nhau từ trước đây khá lâu và cách đây khá xa… Sau khi bị đuổi khỏi chủng viện với tư cách là một kẻ tà đạo có tư tưởng mới, vào quãng thời gian đó Apđi làm cộng tác viên ngoài biên chế của tờ báo tỉnh đoàn. Tòa soạn chú ý đến anh, một thanh niên mới đây còn là học sinh chủng viện, vì anh viết khá hay về những đề tài được bạn đọc yêu thích. Là người bị giáo hội rút phép thông công, anh rất có lợi cho việc tuyên truyền chống tôn giáo một cách cụ thể. Về phần mình, người học sinh chủng viện dở dang này quan tâm đến khả năng có thể phát biểu trên báo chí thanh niên về những đề tài đạo đức gần gũi với anh. Một vài suy nghĩ mới lạ của anh được đưa lên mặt báo đã hấp dẫn mạnh mẽ bạn đọc, và không chỉ bạn đọc trẻ, nhất là lại trên nền những lời kêu gọi khô khan ngán ngẩm và những câu động viên nhàm chán đang tràn ngập báo chí của tỉnh. Tạm thời thì lợi ích của hai bên đều được tuân thủ, nhưng ít ai biết được, đúng hơn là trừ một người ra thì không ai biết được người thanh niên còn trẻ và sớm đổi mới cách nghĩ này đang ấp ủ những ý đồ gì. Apđi hy vọng rằng dần dần, khi bút danh của anh đã trở nên quen thuộc, anh sẽ tìm thấy một hình thức thích hợp nào đó, một khu vực tư tưởng giáp ranh nào đó cho phép anh phát biểu những quan niệm tân tiến, mà theo ý anh, hết sức cấp thiết và có tầm quan trọng sống còn, về Chúa và về con người trong thời đại hiện nay để đối lập với những giáo điều cứng nhắc của giáo lý cũ kỹ. https://thuviensach.vn Toàn bộ tính chất tức cười là ở chỗ đứng sừng sững trước mặt anh là hai thành trì tuyệt đối kiên cố và vững chắc, sức mạnh của hai thành trì đó dựa trên tính chất không lay chuyển nổi và sự loại trừ nhau triệt để của cả hai bên. Một bên là những quan niệm Phục Sinh bất biến đã hàng ngàn năm, không chịu sự chi phối của thời gian và ra sức bảo vệ sự thuần khiết của giáo lý chống lại bất kỳ tư tưởng mới mẻ nào, dù đấy là tư tưởng có thiện ý chăng nữa. Bên kia là lôgic mạnh mẽ của chủ nghĩa vô thần khoa học, một lôgic bác bỏ tận gốc tôn giáo. Apđi, chàng thanh niên bất hạnh kia, nằm giữa hai lực lượng ấy chẳng khác gì trên đe dưới búa. Tuy nhiên, trong tâm hồn anh rừng rực ngọn lửa của riêng anh. Sôi sục với những tư tưởng của bản thân về “sự phát triển theo thời gian của phạm trù Chúa trong mối phụ thuộc vào sự phát triển của nhân loại”, kẻ tà đạo Apđi hy vọng rằng dù sớm hay muộn, số phận nhất định sẽ tạo cho anh cơ hội hé mở cho mọi người thấy thực chất những kết luận của anh. Bởi vì, theo suy nghĩ của anh, mọi việc đều đang đi tới chỗ là chính con người muốn được biết về những mối quan hệ của mình với Chúa trong thời đại hậu công nghiệp, khi sức mạnh của con người sẽ đạt đến tột đỉnh. Những kết luận của Apđi tạm thời chưa mang tính chất ổn định, còn phải bàn luận, nhưng giới thần học chính thức không thể tha thứ cho anh về cách nghĩ tự do như vậy, và khi anh không chịu ăn năn về tội nhiễm tà thuyết của tư tưởng mới thì các chức sắc giáo khu khai trừ anh khỏi chủng viện. Apđi có vầng trán cao tái nhợt, cũng như nhiều người cùng thế hệ với anh, anh để tóc dài tới vai và nuôi bộ râu màu hạt dẻ dày rậm, việc đó tuy không làm anh đẹp thêm nhiều nhưng lại khiến khuôn mặt anh trở nên dễ ưa. Đôi mắt màu xám hơi lồi ra của anh bừng bừng loé sáng, thể hiện một sự xúc động trong tinh thần và ý nghĩ vốn đặc trưng cho bản tính của anh, việc đó mang lại cho anh niềm vui lớn lao do những điều anh tự nhận thức được, nhưng cũng đem lại cho anh nhiều đau khổ nặng nề do những người xung quanh gây ra, những con người mà anh luôn mong điều tốt lành cho https://thuviensach.vn họ. Apđi thường mặc loại sơ mi kẻ ô, áo săng-đai và quần bò, lúc trời lạnh thì anh khoác thêm chiếc pantô tàng và đội chiếc mũ lông đã cũ của bố anh để lại. Anh cũng ăn mặc như vậy khi đến đồng cỏ Môiuncumư. Việc anh bị trói chặt nằm lăn lóc trong thùng xe vào giờ đó gợi lên cho anh những ý nghĩ chua chát. Nhưng lần này cảm giác sâu sắc nhất của anh là nỗi cô đơn. Anh nhớ lại câu danh ngôn mà anh còn nhớ mang máng của một nhà thơ phương Đông nào đó: “Giữa đám đông hàng ngàn người ta cũng thấy cô đơn mà lúc một mình một bóng ta cũng thấy cô đơn”. Anh càng chua chát và đau khổ hơn nữa khi nghĩ đến nàng, cô gái mà từ ít lâu nay đã trở nên gần gũi nhất trên đời và thường xuyên ám ảnh anh chẳng khác gì đã biến thành một phần máu thịt của anh. Cả vào lúc này đây anh cũng không thể tách nàng khỏi anh, không thể không gởi đến nàng những tình cảm và nỗi niềm xúc động của mình. Và nếu như thật sự có thuật thần giao cách cảm như sự tiếp xúc cực kỳ nhạy bén của các bản tính gần gũi trong trạng thái căng thẳng đặc biệt, thì vào đêm đó nàng nhất định phải cảm thấy nỗi mệt mỏi lạ lùng và mối tiên cảm về tai hoạ… Giờ đây, rốt cuộc anh đã hiểu được sự đúng đắn trong những lời lẽ ngược đời cũng của nhà thơ phương Đông nói trên mà trước đây anh thường diễu cợt và không tin: “Mong sao những ai thực sự có khả năng yêu sẽ không được ai yêu”… Thật quái gở! Nhưng giờ đây, anh thầm khóc khi nghĩ đến nàng, khi nhận thức ra rằng nếu như anh không biết đến sự tồn tại của nàng, không yêu nàng một cách thầm kín và tuyệt vọng như yêu cuộc sống của chính mình trước lúc chết, thì sẽ không có nỗi đau khôn nguôi này, không có nỗi buồn này, không có khát vọng mãnh liệt, điên rồ và đau đớn là ngay lập tức vùng thoát ra được để giữa đêm khuya chạy qua suốt thảo nguyên đến nhà ga Gianpắc-Xax, một ga xép heo hút trên tuyến đường sắt xuyên lục địa dài muôn dặm, để gặp nàng, để như khi xưa được ở bên cửa https://thuviensach.vn nhà nàng dù chỉ nửa giờ thôi, trong ngôi nhà nhỏ của bệnh viện, tại vùng giáp ranh của hai sa mạc bao la, nơi nàng hiện đang sống… Nhưng Apđi không thể vùng thoát ra được. Anh nguyền rủa sự chung thuỷ của mình – mà có lẽ nàng cũng chẳng cần đến nữa, – bởi lẽ chính vì nàng mà anh trở lại đây, đến miền đất Á Châu này lần thứ hai và có mặt tại đồng cỏ Môiuncumư này, nơi giờ đây anh bị trói chặt nằm lăn lóc trên xe, bị sỉ nhục và xúc phạm. Tình cảm của anh đối với nàng càng mãnh liệt thì khát vọng gặp nàng càng trở nên không thể thực hiện được, cảm giác cô đơn càng đau đớn. Nhưng, những cảm giác này đồng thời lại mở ra cho anh thấy toàn bộ nỗi hạnh phúc được hoà hợp với Chúa. Giờ đây, anh phát hiện ra rằng Chúa Trời khi hiển hiện lên qua tình yêu, thì bằng cách đó đã ban cho con người niềm hạnh phúc cao nhất của sự tồn tại. Sự hào hiệp của Chúa ở đây thật vô tận như dòng thời gian vô tận, còn vận mệnh của tình yêu thì mỗi trường hợp một khác và mỗi người một khác… “Sáng danh Chúa!” – anh nhìn mặt trăng và thầm thì. – “Nếu như vầng trăng kia biết được từ tâm của Chúa rộng lớn như thế nào khi Chúa gieo tình yêu vào lòng người…”. Đúng lúc đó, vang lên tiếng bước chân ngay cạnh xe và một người nào đó vừa ợ vừa thở phì phò leo lên xe. Đó là Misas và tiếp liền theo sau là đầu Kêpa cũng hiện ra. Hình như họ đã kịp nốc bí tỉ thì phải, mùi rượu vốtka xộc vào mũi. – “Đù mẹ, mày nằm đấy à? Thôi dậy đi, gã cha cố chó chết kia! Đại Huynh ra lệnh đặt mày lên thảm để cải tạo mày đấy” – Misas vừa nói vừa đi giữa những khối thịt xaigắc trong xe như gấu đi trong hang. Kêpa cười hi hí nói thêm: “Lấy đâu ra thảm? Chỉ có mông đít mày thôi. Mày sẽ phải ngồi tù một thời gian tại cái đất Môiuncumư chết tiệt này đấy”. – “Thảm vẫn còn cần cho nó” – Misas vừa ợ vừa trầm giọng nói. – “Đù mẹ, đày đi Xibêri cũng đáng! Mày định đánh lừa chúng tao. Mày quyết tâm https://thuviensach.vn biến chúng tao gần như thành thầy tu hết, nhưng đù mẹ, mày va phải đá rồi!”… https://thuviensach.vn I.4 Những bức thư gửi Inga – Thâm nhập vào đường dây đi lùng anasa – Buổi chiều trước chuyến đi – Ca đoàn Bungari – Thiên truyện “Sáu người và người thứ bảy” T hời gian qua, Apđi đã gởi cho Inga mấy bức thư đến ga Gianpắc-Xax và cô gởi thư trả lời anh đến hòm thư lưu của bưu điện thành phố bởi anh không có địa chỉ ổn định. Mẹ anh mất lúc anh còn nhỏ. Bố anh, trợ tế Calixtơratốp, đã dành toàn bộ tình thương và sự uyên bác của mình – cả về thần học lẫn thế sự – cho anh và cho Vacvara, người chị lớn hơn anh ba tuổi. Chị Vacvara đi Lêningrát học vì muốn vào đại học sư phạm, nhưng con một chức sắc nhà thờ thì không thể được thu nhận vào đấy vì “không đủ tư cách dạy dỗ học sinh”. Chị bèn thi vào đại học bách khoa, ở lì lại Lêningrát, rồi lập gia đình và hiện đang là nhân viên vẽ đồ án ở một viện thiết kế. Con đường của Apđi thì lại là tôn giáo, bản thân anh muốn và cả bố anh cũng rất muốn như vậy, nhất là sau chuyện Vacvara không được vào đại học sư phạm. Khi Apđi vào học ở chủng viện, bố anh hết sức sung sướng và hãnh diện, ông vui mừng thấy ước mơ của ông được thực hiện, thấy công lao và những lời khuyên bảo của ông không tỏ ra vô ích và Chúa đã nghe thấu những lời cầu nguyện của ông. Ít lâu sau, ông qua đời. Rất có thể đó là https://thuviensach.vn sự ưu ái của số phận, bởi chắc chắn ông sẽ không thể chịu nổi khi nghe con trai ông bị sa vào lạc giáo do quá say mê những tư tưởng mới trong thần học, một lĩnh vực mà ở đó lẽ ra phải xem giáo lý là vĩnh viễn như thế giới, là một học thuyết được tạo nên dứt khoát và triệt để trong sự vô cùng và bất biến của thần lực. Apđi bị loại khỏi chủng viện, và khi anh bắt đầu cộng tác với tờ báo thanh niên của Tỉnh thì căn hộ nhỏ bé mà gia đình trợ tế Calixtơratốp đã sống nhiều năm lập tức bị thu hồi để cấp cho một chức sắc nhà thờ mới được bổ nhiệm. Người chủng sinh cũ bị buộc phải dọn đi, coi như một nhân vật không có liên quan gì đến giáo hội. Do việc này, Apđi nhắn chị Vacvara về để chị tùy ý chuyển đi Lêningrát những vật dụng gia đình cần cho chị, chủ yếu là những tượng thánh và tranh cổ, coi như những kỷ vật và tài sản bố mẹ để lại. Apđi chỉ giữ cho anh những cuốn sách của bố anh. Đấy là cuộc gặp gỡ cuối cùng giữa hai chị em – mỗi người theo đuổi con đường riêng của mình. Họ không bao giờ gặp nhau nữa. Quan hệ của họ hoàn toàn bình thường nhưng đường đời của họ đã phân làm đôi ngả. Từ đó, Apđi ở trọ trong những căn hộ tư nhân, lúc đầu thuê phòng riêng, sau chỉ là một góc nhà bởi anh không đủ tiền. Vì thế, các thư từ cho anh đều phải gửi đến hòm thư lưu. Chính vào quãng thời gian này, tòa soạn báo Tỉnh đoàn cử anh đi chuyến đầu tiên đến vùng Trung Á. Lý do trực tiếp của việc đó là anh có ý định nghiên cứu và miêu tả những con đường và phương thức xâm nhập của chất ma túy vào giới thanh niên những vùng Châu Âu của Liên Xô. Chất ma túy đó lấy từ cây anasa, một loại cây nhỏ mọc nhiều ở Trung Á, ở các thảo nguyên Truia và ven Môiuncumư. Anasa là chị em với loại cần sa nổi tiếng, một loại đặc biệt của cây dầu gai dại phương nam, có chứa trong lá và nhất là trong hoa và phấn hoa những chất say tác động rất mạnh mà khi hút thì gây ra tính hoang tưởng, gây ra ảo ảnh hạnh phúc, còn khi tăng liều lượng https://thuviensach.vn lên thì gây ra trạng thái trầm uất và tiếp theo đó là trạng thái xâm kích, một hình thức không có năng lực chịu trách nhiệm, rất nguy hiểm đối với người xung quanh. Câu chuyện về chuyến đi này đã được Apđi mô tả tỉ mỉ trong những thiên tùy bút đi đường của mình. Anh cũng miêu tả cả việc anh bất ngờ chạm trán với gia đình sói như thế nào. Anh miêu tả tất cả những gì đã trải qua, miêu tả một cách đau đớn và lo lắng với tư cách là người chứng kiến tận mắt, với tư cách là người công dân lo âu về việc phổ biến chất độc gây say này. Nhưng việc đăng những thiên tùy bút lúc đầu được tòa soạn hoan nghênh nhiệt liệt ấy đã bị trì hoãn rồi sau đó bị ngừng hẳn. Tất cả những thất bại và cảm xúc của mình đều được Apđi viết trong thư gửi Inga mà anh coi là sự ưu ái của số phận dành cho anh, là con người thân thiết nhất đối với anh. Tựa như dòng sông, nàng đã hồi sinh anh cho cuộc sống hàng ngày. Chẳng bao lâu sau, anh hiểu ra rằng việc trao đổi thư từ với Inga là biến cố chính trong cuộc đời anh và rất có thể là chính thiên chức biện minh cho sự tồn tại của anh. Sau khi gửi thư cho nàng, – anh lúc nào cũng chỉ nghĩ đến việc đó, – anh phục hồi lại trong kí ức tất cả những gì đã viết và dường như anh tự bình luận về anh. Đó là một hình thức kỳ lạ của việc giao tiếp từ xa, dường như tâm hồn đau khổ của anh liên tục bức xạ trong thời gian và không gian. “… Sau đó tôi suy nghĩ suốt ngày liệu chị có bị sửng sốt về câu đầu tiên trong bức thư của tôi không: ‘Nhân danh Cha, Con và Thánh Thần!’. Tôi dẫn ra câu ấy vì đã được dạy dỗ theo truyền thống này. Câu ấy luôn luôn như là âm thoa đối với tôi trước mỗi sự việc quan trọng để điều hướng tâm hồn tôi sang trạng thái cầu nguyện. Và tôi sẽ không phản bội qui tắc đó mặc dù sẽ làm chị nhớ lại thêm một lần nữa về xuất thân từ đẳng cấp tôn giáo và về quá khứ chủng viện của tôi. Quan hệ của tôi đối với chị không cho phép tôi im lặng về bất kỳ điều gì liên quan đến tôi. https://thuviensach.vn “Tôi cũng còn suy nghĩ nhiều về việc gọi chị là chị trong lá thư này, mặc dù khi chia tay nhau chúng ta đã xưng hô là anh-em. Hãy tha lỗi cho tôi, nhưng một chuyện gì đó đã xảy ra với tôi tuy tôi xa chị chưa lâu lắm. Tuy nhiên, tất cả những kẻ vớ vẩn đều cố tìm cho mình một kiểu thanh minh vô nghĩa nào đó. Nhưng…, tôi chỉ tiện thể nói thêm vậy thôi. “Dù sao, chị hãy cho phép tôi gọi chị từ xa là chị. Tôi cảm thấy như vậy thoải mái hơn nhiều. Còn nếu như số phận run rủi cho chúng ta gặp nhau, một điều mà từ nay những mơ ước thầm kín và do đó đặc biệt chân thành của tôi hằng khao khát… (Đối với tôi, những mơ ước này chẳng khác gì con cái. Tôi nuôi nấng chúng và không thể thiếu chúng được. Tôi hình dung thấy nếu mình yêu con mình hệt như yêu những mơ ước, thì yêu con sẽ là niềm hạnh phúc lớn lao biết chừng nào)… Mà, những mơ ước này lại nảy sinh ra như sự vươn tới của tinh thần đến chỗ hoàn thiện hoàn mỹ vốn bao giờ cũng hấp dẫn và vô tận… Đó, chính nhờ những mơ ước đó mà tôi đương đầu được một cách tự nhiên với mối đe dọa của hư vô. Có lẽ tình yêu là phản đề của cái chết, và chính vì thế mà nó là yếu tố then chốt của sự ra đời đầy bí ẩn, của cuộc sống tiếp theo cuộc sống… Tôi tự nhắc đi nhắc lại tất cả những chuyện đó như một lời cầu xin số phận run rủi cho chúng ta gặp nhau. Và, tôi hứa là khi gặp nhau sẽ không làm phiền chị – tôi hứa là sẽ xưng hô anh-em với chị… Còn bây giờ thì tôi có nhiều điều muốn nói với chị. “Chị Inga ạ, tôi hy vọng chị còn nhớ rằng chúng ta đã thỏa thuận với nhau là ngay khi trên báo xuất hiện những tài liệu của tôi, những tài liệu đã khiến tôi đến vùng chị ở, tôi sẽ ngay lập tức gửi những tài liệu đó cho chị bằng bưu điện hàng không. Nhưng thật đáng tiếc, tôi không tin rằng những thiên tùy bút của tôi viết về đám thanh thiếu niên săn lùng loại cây anasa và về tất cả những chuyện gắn liền với hiện tượng đáng buồn này của thời đại chúng ta sẽ được đăng trong thời gian tới. Tôi nói là thời đại chúng ta, bởi vì loại cây anasa đã mọc như cỏ dại trên vùng đất ấy từ lâu lắm rồi… Và https://thuviensach.vn mười lăm năm trước đây… (Chính chị cũng biết rõ điều đó mà, vậy tôi còn biết kể gì cho một người am hiểu như chị nữa! Nhưng chị hãy tha lỗi cho tôi, tôi vẫn sẽ kể cho chị nghe, chị Inga ạ. Kể cho chính chị nghe, bởi vì chỉ có như thế thì giờ đây toàn bộ công việc này mới có một ý nghĩa nào đó)… Vậy là mới cách đây mười lăm năm thôi, như những người dân địa phương khẳng định, không một ai nghĩ đến việc thu nhặt loại cây độc hại này – hoặc loại ‘cỏ’ này, như những kẻ săn lùng cây anasa thường gọi nó – để hút hoặc để sử dụng theo kiểu khác. Chất độc này mới xuất hiện rất gần đây thôi và dưới ảnh hưởng không nhỏ của phương Tây. Thế mà bây giờ người ta đề nghị tôi chỉ viết một bản tường trình nào đó lên những cấp nào đó mà thôi! Thật lạ lùng hết sức! “Tôi hiểu rằng đây là một câu chuyện đặc biệt. Người ta lo ngại một cách sai lầm rằng những tài liệu chấn động về chứng nghiện ma tuý trong thanh niên – (chúng ta hãy sửa lại cho đúng: trong một bộ phận của thanh niên chậm tiến) – dường như sẽ làm hại uy tín chúng ta, rằng chúng chỉ có thể gây nên sự giận dữ và diễu cợt. Nhưng, đó là một chính sách nhút nhát! Cái uy tín ấy cần để làm gì nếu phải trả cho nó một giá đắt như thế!? “Chị Inga ạ, tôi hình dung thấy chị mỉm cười độ lượng khi đọc những dòng này. Chắc hẳn chị mỉm cười với sự phẫn nộ ngây thơ của tôi. Song cũng có thể ngược lại, chị không mỉm cười mà cau mày, một cử chỉ mà tiện thể xin nói là rất hợp với chị. Khi chị cau mày, khuôn mặt chị trở nên thuần khiết và sâu lắng như khuôn mặt của những tu sĩ trẻ đang gắng sức thấu hiểu bản chất của Chúa, bởi vì vẻ đẹp thật sự của những cô dâu Ki-Tô đã hiến đời mình cho Chúa chính là vẻ hứng khởi của họ. Nếu tôi nói thành tiếng câu đó, và lại trước mặt người khác nữa, thì câu đó có vẻ như sự tâng bốc. Nhưng, tôi đã nói rằng trong quan hệ giữa tôi và chị hoàn toàn không có một thứ gì khiến tôi phải thu nhỏ hay phóng đại hết. Và nếu như vẻ mặt ưu tư của chị làm tôi nhớ đến Đức Mẹ trong hội hoạ thời Phục Hưng thì ít nhất cũng mong chị coi đó là do tôi thiếu am hiểu về nghệ thuật. Dù sao https://thuviensach.vn chăng nữa tôi cũng hy vọng chị tin vào sự chân thành của tôi… Vì mọi chuyện đã bắt đầu từ đó – chị đã tin tôi lúc tôi thoạt lên tiếng và chị đã mở ra cho tôi một quãng đời mới…” “Hôm nay tôi lại đến toà soạn báo về chuyện tập tư liệu của tôi. Và tình hình lại vẫn như cũ! Tất cả vẫn nguyên tại chỗ. Không thấy động tĩnh gì hết. Không có tia hy vọng nào hết. Không ai có thể giải thích rõ ràng là tại sao những tuỳ bút viết về thảo nguyên của tôi mà lúc đầu được toà soạn đón nhận hân hoan như vậy thì bây giờ lại không khiến ai hứng thú chút nào. Vậy mà trước kia, những vấn đề được đề cập đến đã được biết bao người công khai thừa nhận. Giờ đây tổng biên tập tìm mọi cách né tránh tôi. Không tài nào gọi điện cho ông ta được, người nữ thư ký lúc nào cũng viện cớ ông ta bận: lúc thì bận họp, lúc thì ông ta phải dự giao ban, lúc thì ông ta bị gọi lên cấp trên… – cô ta thích nhấn mạnh như vậy. “Tôi lại lang thang một cách cô độc trên những đường phố quen thuộc. Dường như tôi là người lạ ngẫu nhiên đến đây. Dường như không phải tôi sinh ra và lớn lên ở đây. Tâm hồn tôi thật trống rỗng và xa cách. Những người quen khác thì không chào hỏi tôi – đối với họ, tôi là kẻ bị rút phép thông công, là kẻ tà đạo bị đuổi khỏi chủng viện… vv và… vv… Chỉ có một thứ sưởi ấm trái tim tôi, chỉ có một nỗi băn khoăn tha thiết canh cánh bên lòng tôi, là bức thư của tôi. Tôi vừa đi vừa ngẫm nghĩ rằng nhất định tôi sẽ viết. Bức thư sắp tới tôi nhất định sẽ kể về mọi chuyện mà tôi cảm thấy là lý thú đối với nàng, về tất cả những gì có thể tạo cho tôi lý do chia sẻ những suy nghĩ của tôi với nàng. Không bao giờ tôi ngờ rằng suy nghĩ về người phụ nữ mình yêu quý và viết thư cho nàng lại sẽ trở thành ý nghĩa của đời tôi. Tôi chỉ chờ cơ hội, dù là cơ hội nhỏ nhất chăng nữa, để đi ngay đến nơi chúng tôi đã gặp nhau. Mong sao mau mau lên! Tôi vừa đi vừa suy nghĩ về việc đó. Chắc hẳn những người khác cũng có những ngày như vậy, khi vào một thời gian nào đấy họ thấy ý nghĩa chính của cuộc đời là trong tình yêu và cảm thấy hạnh phúc với tình yêu ấy. Nhưng, khác với họ, tôi sẽ https://thuviensach.vn không ngừng yêu cho đến tận lúc chết, và ý nghĩa cuộc sống của tôi sẽ chỉ là ở đó mà thôi… “Đó, lá đang rơi đầy phố xá. Vậy mà những gì tôi viết đã xảy ra từ đầu hè. Vào những ngày ấy, tòa soạn đã chào đón ý tưởng của tôi, giục giã tôi. Tôi không thể ngờ rằng khi vấn đề động chạm đến công việc thì tòa soạn lại lẩn tránh. Tôi hoàn toàn không ngờ rằng cái nguyên tắc lạ lùng – báo chí quần chúng chỉ thông báo những gì có lợi cho chúng ta, đem lại uy tín cho chúng ta, – lại mạnh mẽ đến thế. “Vào những ngày ấy, đầu óc tôi mê mải nhiều hơn với chuyến đi dài ngày mà tôi sắp thực hiện, đến những miền phương Nam xa lạ và hấp dẫn đối với tôi, một dân Nga tỉnh lẻ. Ý đồ của tôi là sẽ ra đi không phải với tư cách một người quan sát ngoài cuộc, mà với tư cách là một trong những kẻ lùng kiếm loại cây anasa, sẽ nhập vào hội bí mật của họ. Tất nhiên, tôi lớn tuổi hơn họ, nhưng nhìn bề ngoài thì tôi không lớn tuổi hơn họ nhiều đến nỗi khiến họ phải cảnh giác. Tòa soạn tính toán rằng khi mặc chiếc quần bò cũ và vận đôi giày ađiđát đã tàng, tôi rất giống một gã trai chất phác nếu như tôi cạo thêm bộ râu đi. Tôi đã làm như vậy, tức là đã cạo râu vào quãng thời gian đó. Tôi không đem theo bất cứ sổ sách nghi chép nào, tôi hy vọng vào trí nhớ. Tôi cần xâm nhập vào môi trường đó để tìm hiểu xem tại sao chính những gã trai ấy lại khao khát đến đấy, động cơ gì đã thúc đẩy họ ngoài sự quyến rũ của lời lãi và hoạt động đầu cơ để làm giàu? Tôi cần nghiên cứu từ bên trong những yếu tố cá nhân, xã hội, gia đình, và không kém phần quan trọng là những yếu tố tâm lý của hiện tượng này. “Tôi đã chuẩn bị đi như vậy đấy. Đó là vào tháng năm, quãng thời gian này chính là lúc anasa bắt đầu nở hoa, và những ngày đó chính là lúc những kẻ đi lấy chất độc này ở các thảo nguyên Truia và ven Môiuncumư bắt tay vào việc thu hái hoa anasa. Cho tôi biết tất cả những chuyện đó là một người quen của tôi, tên là Vichto Gôrôdexki, giáo viên dạy sử tại một https://thuviensach.vn trường phổ thông ở thị trấn chúng tôi. Những khi chỉ có hai chúng tôi nói chuyện trên trời dưới biển với nhau, anh vẫn gọi đùa tôi là cha Apđi. Bản thân anh còn khá trẻ và trước đây là bạn cùng lớp với chị Vacvara của tôi. Rồi xảy ra một việc là đứa cháu con chị gái của anh tên là Pasa, Pakhôm, – hóa ra chính anh đã đặt cho đứa cháu cái tên này, – cái cậu bé Pasa ấy, như về sau mới rõ, đã tham gia vào nhóm anasa. Cả bố mẹ em lẫn Vichto đều không hay biết gì. “Một lần Pasa xin phép bố mẹ đi Riadan để thăm người ông mà em thường đến chơi. Em đi được khoảng năm ngày thì Vichto nhận được bức điện của dự thẩm viên viện công tố ngành giao thông vận tải tên là Giaxlibecốp từ một ga xép xa xôi nào đó ở Cadắcxtan gửi đến. Bức điện cho biết rằng người châu của anh là Pasa đã bị bắt giữ vì chuyên chở bất hợp pháp chất ma túy trên tàu hỏa. “Vichto hiểu ngay lý do tại sao dự thẩm viên Giaxlibecốp lại gửi điện cho anh chứ không phải cho bố mẹ Pasa. Pasa sợ bố, vì bố em thô bạo và nghiệt ngã. Anh lập tức đáp máy bay đến Anma-Ata rồi từ đấy đi tàu hỏa một ngày đêm nữa thì tới ga xép giữa thảo nguyên kia. Anh bắt gặp Pasa trong tâm trạng tuyệt vọng. Em có nguy cơ bị đưa ra tòa ngay và theo sắc lệnh đặc biệt thì có thể bị đưa vào trại cải huấn khắc khổ ít nhất ba năm. Ra tòa là chuyện không thể tránh khỏi – cấu thành tội phạm đã rõ. Vichto cố giải thích cho đứa cháu biết rằng thật đáng tiếc là không có lối thoát nào khác, theo pháp luật thì tội phạm phải bị trừng phạt. Anh khuyên nó nên xử sự ra sao, nên nói những gì ở tòa, anh hứa sẽ giải thích hết cho bố mẹ nó, hứa sẽ thỉnh thoảng đến thăm nó ở trại. Tất cả những chuyện ấy diễn ra trước mặt Giaxlibecốp. Đột nhiên ông lên tiếng: – Anh Vichto ạ, nếu anh bảo đảm là cháu anh sẽ không phạm tội tương tự một lần nữa thì tôi sẽ đứng ra chịu trách nhiệm tha cho cháu anh. Không hiểu sao tôi có cảm giác là anh sẽ có thể đưa chàng trai này về con đường https://thuviensach.vn đúng. Nếu như cháu anh lại rơi vào chuyện chuyên chở anasa một lần nữa thì sẽ bị tòa án xét xử như một kẻ tái phạm. Anh hãy tự quyết định đi. “Vichto dĩ nhiên là sung sướng vô hạn. Anh lập tức bảo đảm cho Pasa và không biết phải cảm ơn người dự thẩm như thế nào. Giaxlibecốp liền nói: “– Còn anh, anh Vichto ạ, tôi muốn yêu cầu anh giúp đỡ chúng tôi ngay tại địa phương anh. Anh hãy tìm cách khơi lên trên báo chí một cuộc trao đổi nghiêm túc về đề tài này, vì anh là giáo viên kia mà. Chúng tôi đấu tranh với tội ác khi tội ác đã thực hiện xong hoặc đang trong quá trình thực hiện. Nhưng những kẻ nào và những gì đã thúc đẩy bọn con nít này, có thể nói như thế, đến những vùng xa xôi, hoang vắng, nhập vào giới những phần tử thái hóa, biến chất, và có thể cả những kẻ tái phạm bất trị nữa, thì chúng tôi không biết. Vậy mà chúng tôi lại kết án những thiếu niên mới lớn này. Chúng tôi bắt buộc phải kết án. Chúng tôi có nghĩa vụ phải kết án họ. Điều đáng mừng là anh đã đáp lại ngay bức điện của tôi, đã lập tức đến đây và do đó đã giúp chúng tôi rất nhiều. Còn nhiều gia đình khác – những gia đình như thế chiếm đa số – thì không hề ló mặt đến. Và thế là con người mới mười lăm tuổi đầu bị đưa vào trại cải huấn khắc khổ. Chuyện gì xảy ra ở đó? Chuyện gì xảy ra với chúng? Chúng sẽ học được những gì ở đấy? Những kẻ vô dụng, què quặt – đó, khi ra trại họ sẽ là những người như vậy đó. Chính anh cũng biết đấy, nhà tù đâu phải do cuộc sống tốt đẹp mà xuất hiện. “Anh Vichto ạ, thật đau lòng nhìn những cảnh đó. Anh có tin được không, chỉ trong một mùa năm ngoái thôi và chỉ riêng trên đoạn đường của chúng tôi, chúng tôi đã kết án hơn một trăm thiếu niên. Còn bao nhiêu nữa chúng tôi đã bỏ qua, không thể bắt giữ được. Vậy mà chúng vẫn kéo đến từ khắp nơi, từ Ackhanghenxcơ cho đến Camsatca. Chúng nườm nượp kéo đi như mùa cá đi đẻ trứng. Vậy con số có thể là bao nhiêu? Không thể kết án hết được. Chúng có cả một hệ thống làm ăn. Trong bọn chúng có những kẻ https://thuviensach.vn dẫn đường – cả người địa phương lẫn người các nơi khác – chịu trách nhiệm đưa chúng tới những nơi có cây anasa. Bọn dẫn đường này cũng bị chúng tôi kết án. “Chúng gây chuyện gì với các đoàn tàu? Chúng chặn các đoàn tàu chở hàng giữa thảo nguyên. Tàu khách thì chúng không dám đụng vào vì sẽ bị tóm ngay tức khắc. Một kẻ nào đó cung cấp cho chúng một chất đặc biệt, một thứ bột gì đó, nếu ban đêm rắc lên đường ray thì ánh đèn pha sẽ làm mọi người có ảo giác là đường sắt bốc cháy. Tà vẹt bốc cháy, đường ray bốc cháy, tất nhiên là người lái tàu sẽ hãm đoàn tàu lại – giữa thảo nguyên thì chuyện gì chẳng có thể xảy ra – và chạy xuống đường. Nhưng không, không có gì bốc cháy hết, mọi chuyện vẫn yên ổn. Còn bọn lùng kiếm anasa thì lợi dụng lúc đó leo lên toa với túi xách, với vali của chúng. Các đoàn tàu bây giờ thường dài đến một cây số, theo dõi làm sao nổi? Còn bọn chúng thì ẩn nấp và đi đến ga chính. Tại đây, chúng mua vé. Hành khách đông vô kể, cứ tha hồ mà điều tra xem ai là ai! Quả thật, trong những năm gần đây, công an đã nuôi một loại chó đặc biệt, chúng có khả năng đánh hơi thấy anasa. Cháu của anh bị phát hiện chính là nhờ chó đấy… “Vichto còn biết thêm nhiều chuyện nữa tại nơi ấy, và chính anh đã giúp tôi biết được những chuyện này. Nhưng, ngay từ trước đó tôi đã chuẩn bị tư tưởng xong cho cuộc chuyện trò như vậy. Đã từ lâu tôi trăn trở ý định là tìm cho được những con đường chưa ai theo để đến với khối óc và trái tim của lớp người cùng lứa tuổi với tôi. Tôi nhận thấy sứ mệnh của mình trong việc giáo thuyết điều thiện. Có thể, đứng về phía tôi mà nói thì có phần tự thị khi cho rằng đó là thiên chức của tôi, nhưng dù sao chăng nữa tôi cũng chân thành mong muốn như vậy. Và có lẽ, ở mức độ không nhỏ thì đó là do nguồn gốc xuất thân của tôi. Trong một số bài báo, tôi đã đề cập đến, tuy hết sức chung chung thôi, sự tai hại của tệ nghiện rượu trong thanh niên. Tôi cũng đã từng đề cập tương tự như vậy về nạn ma tuý, viện dẫn kinh nghiệm đáng buồn của Phương Tây. Nhưng thực chất, đó chỉ là dựa vào lời https://thuviensach.vn người khác, không phải lấy từ nguồn trực tiếp. Còn để viết được một tài liệu đặc sắc và đồng thời lại chân thành nữa, trong đó có chứa đựng những suy nghĩ và cảm xúc riêng của tôi về những trường hợp nghiện ma tuý trong thanh niên, (đặc biệt là trong giới thiếu niên, những trường hợp ai cũng biết nhưng lại bị nhiều người tránh né một cách mê tín như tránh né bệnh dịch hạch và đã dẫn đến những hậu quả đáng buồn, từ việc tự huỷ diệt cá nhân đến những vụ giết người hung bạo…). Để viết được một tài liệu như thế thì tôi chưa am hiểu đầy đủ vấn đề từ bên trong và còn thiếu những chất liệu thực tế. Đúng lúc đó thì Vichto – người đã va chạm với hiện tượng bằng kinh nghiệm bản thân – quyết định chia sẻ với tôi những suy nghĩ và những nỗi đau lòng của anh. Để tách biệt Sapa khỏi đám bạn bè cũ chuyên săn lùng anasa, cả gia đình, bố, mẹ, con cái buộc phải dọn đến thành phố khác và đổi lấy một căn hộ nhỏ hơn. Vichto đã buồn bã và xót xa kể cho tôi nghe tất cả chuyện này. “Điều đó đã thúc đẩy tôi kiên quyết bắt tay vào công việc đã dự định. “Tôi đến Mátxcơva, nơi tôi sẽ phải đi từ ga Cadan đến những vùng thảo nguyên mọc nhiều gai dầu. Vấn đề là ở chỗ chính tại đây, tại nhà ga Cadan này, là nơi bắt đầu hình thành nên toán sứ giả – ‘sứ giả’ là tên họ tự đặt cho họ. Những sứ giả này, như về sau tôi mới biết rõ, tụ tập lại từ những thành phố khác nhau nhất của miền Bắc và vùng ven Bantich. Hơn nữa, những điểm sôi động nhất là Ackhanghenxcơ và Claipet, có lẽ bởi vì ở đây có thể chuyển anasa cho các thuỷ thủ tàu viễn dương. Để lần được các dấu vết các ‘sứ giả’, tôi phải tìm được ở ga Cadan một công nhân khuân vác đeo biển số tám mươi bảy, có biệt danh là Bàn Là, và chuyển cho người đó lời thăm hỏi của một người bạn cũ mà Pasa cho tôi biết. Bàn Là có chỗ quen biết trong các quầy bán vé, do đó anh ta bảo đảm cho việc đi lại, dĩ nhiên là phải trả cho anh ta một số tiền thù lao nào đó. Nhưng tìm hiểu xem ai là người tổ chức việc này thì tôi chịu, chắc chắn khâu này phải có một kẻ nào đó bí mật chỉ huy. Như vậy, gã Bàn Là này bảo đảm việc ra đi có tổ chức của toán ‘sứ https://thuviensach.vn giả’, tức là anh ta phải kiếm vé cho cả toán đi cùng một chuyến tàu, nhưng nên ở các toa khác nhau. Khi đã quen thân với họ, tôi được biết rằng điều luật đầu tiên của những kẻ tìm kiếm anasa là nếu bị bắt giữ thì tuyệt đối không được khai báo lẫn nhau, do đó họ không được phép tiếp xúc nhiều với nhau trước mặt mọi người. “Và kia đã là quãng trường quen thuộc giữa ba nhà ga, nơi tôi đã bao lần có mặt những khi đến và rời khỏi Mátxcơva. Người đông nghịt chen chúc nhau, đặc biệt là ở bến xe điện ngầm và trong các tòa nhà ga. Không thể lách qua được, không thể len vào được, bất kì ai cũng bị dòng người cuồn cuộn cuốn đi như vụn gỗ chỗ nước xoáy. Nhưng tôi vẫn thích thỉnh thoảng được đến Mátxcơva, và sau khi vùng thoát được đến một nơi tương đối rộng rãi gần trung tâm, thích lang thang trên các phố xá, chen vai thích cánh nhau trong các hiệu sách cũ, đứng một lát bên các áp-phích và biển quảng cáo, và nếu có thể được thì đi một lần nữa đến viện bảo tàng mỹ thuật mang tên Tơrêchiacốp hoặc viện bảo tàng mỹ thuật mang tên Puskin. “Lần này, sau khi đáp xe lửa điện ngoại thành đến nhà ga Iarôxláp và theo dòng người tiến về phía nhà ga Cadan, tôi bắt gặp mình đang nghĩ rằng cuộc sống của tôi thật dễ chịu và thanh thản biết bao vào quãng thời gian trước đây, khi tôi chỉ phải bận tâm đến bản thân mình và những thôi thúc giản dị của mình, khi tôi không phải mang một gánh nặng gì hết và không có một nỗi lo lắng gì đặc biệt hạn chế thời gian của tôi và những cuộc dạo chơi của tôi trên các đường phố Mátxcơva. Còn bây giờ tôi phải mau mau tìm kiếm, trên nhà ga Cadan rộng lớn và đông như kiến này, người công nhân khuân vác chịu trách nhiệm liên lạc, có biệt danh là Bàn Là và trên ngực có đeo biển số tám mươi bảy. Trời, có biết bao nhiêu công nhân khuân vác, đúng hơn là có biết bao nhiêu công nhân đẩy xe rùa tại nhà ga Cadan! Còn những người có số hiệu tám mươi bảy thì có lẽ phải đến non một trăm! Thật vậy, trong chốn đông đúc như thế thì tìm được anh ta không phải dễ. https://thuviensach.vn “Sau khi đã mất ít nhất nửa giờ để đi khắp lượt các trạm xe rùa có thể có, cuối cùng tôi đã tìm thấy anh ta trên sân ga, cạnh con tàu sắp dời bánh đi Tasken. Anh ta đang chuyên chở đồ cho một người nào đó, đang vội vã chuyển vali và gói bọc từ xe rùa lên toa, vừa làm vừa hoạt bát đùa cợt với các nhân viên phục vụ toa và nhắc đi nhắc lại một câu nói vui phổ biến tại các nhà ga: “Có tiền thì ngồi xe đi Cadan, rỗng túi thì cuốc bộ đến Tresma”. Tôi đứng lánh sang bên đợi một lát, chờ cho anh ta làm xong công việc, các hành khách lên tàu hết và những người đi tiễn tản ra dọc theo đoàn tàu, bên các ô cửa sổ. Và kia, anh ta đã từ cửa toa bước ra, vừa thở hổn hển vừa đút tiền trà nước vào túi. Đó là một thanh niên lực lưỡng, tóc hung, một con mèo tinh ranh có đôi mắt lơ láo. Tôi suýt nữa phạm sai lầm – suýt nữa thì gọi anh ta là “anh” và suýt nữa còn xin lỗi đã làm phiền anh ta. “– Bàn Là, chào cậu, công việc thế nào? – tôi cố dùng một giọng thật suồng sã nói với anh ta. “– Công việc như ở Ba Lan ấy: kẻ nào có xe thì làm quan – anh ta mau mắn đáp, dường như chúng tôi quen nhau đã một trăm năm rồi. “– Tức là cậu là quan chứ gì? – tôi vừa hỏi vừa chỉ chiếc xe rùa của anh ta. “– Đằng ấy nghĩ lạ thật! Anh bạn ạ, chúng tớ cũng biết kẻ nào giàu nứt đố đổ vách chứ. Vậy đằng ấy cần gì nào, Cá Hồi? Có lẽ cần chở giúp gì đó chăng? Xin cứ tự nhiên. “– Chở thì tớ tự chở cũng được, – tôi nói đùa, – tớ có việc đây. “– Đằng ấy cứ nói xem việc gì nào. “– Không nói ở đây được. Ta ra chỗ khác đi. “– Nhất trí thôi. Cá Hồi ạ. “Chúng tôi liền đi dọc sân ga dài về phía tòa nhà bên trong ga. Đoàn tàu https://thuviensach.vn đi Tasken chuyển bánh, một dãy dài cửa sổ và một loạt dài khuôn mặt sau lớp kính lần lượt lướt qua, còn trên tuyến đường bên cạnh đã thấy một đoàn tàu khác đến từ một nơi nào đó. Các đoàn tàu đỗ thành mấy hàng, mọi người vội vã, hối hả, loa phóng thanh thỉnh thoảng lại thét to số hiệu các đoàn tàu sắp đi và sắp đến. “Khi chúng tôi đến tòa nhà bên trong ga, Bàn Là lái chiếc xe rùa vào một góc vắng vẻ. Sau khi đưa mắt nhìn quanh, tôi chuyển cho anh ta lời chào hỏi của người bạn của Pasa, tên là Igo, mà giới ‘sứ giả’ gọi là Hải Mã. Tại sao là Hải Mã thì chịu, chẳng ai biết được. “– Thế Hải Mã hiện đang ở đâu? – Bàn Là hỏi. “– Anh ta đang bị ốm, – tôi đáp. – Chứng loét dạ dày hành anh ta đến khổ. “– Tớ biết mà, – Bàn Là vỗ trán với vẻ thương hại nhưng đồng thời không phải không đắc ý, – tớ đã bảo hắn bao nhiêu lần rồi, Cá Hồi ạ, mới lần trước thôi tớ còn bảo hắn là đừng ngốc, Hải Mã, đừng có liều mạng. Nhưng hắn cứ dùng êchxtôra và còn dùng quá mức nữa. Thế là đâm bị loét dạ dày. “Tôi cố làm ra vẻ thông cảm tuy nói thật thì tôi không hiểu êchxtôra là gì – là vốtka hay còn là cái gì nữa. Nhưng may thay tôi nhớ ra là không nên hỏi thêm. Về sau tôi mới rõ, êchxtôra là chiết xuất từ plaxtilin, từ chất phấn hoa gai dầu dại, tựa như plaxtilin cho trẻ em. Đó là nguyên liệu quý giá nhất, (nhân tiện nói thêm, tôi biết về chất plaxtilin này qua câu chuyện kể của Vichto), là một loại ma túy đặc biệt giống như thuốc phiện. Đó chính là êchxtôra, trong các phòng thí nghiệm hóa, êchxtôra có thể chế biến thành bột để tiêm như bạch phiến. Việc đó thì những kẻ như Hải Mã và đám ‘sứ giả’ không thể làm nổi, nhưng bù lại, khi quá thèm muốn thì chúng có thể sử dụng êchxtôra bằng cách đặt nó dưới lưỡi, hoặc nhai, hoặc lấy vốtka chiêu, hoặc nuốt cùng bánh mì. Chúng gọi việc dùng êchxtôra là ‘đả não’. https://thuviensach.vn Nhưng dễ dàng nhất và đơn giản nhất vẫn là hút anasa – mỗi người hút một kiểu – dưới dạng nguyên chất hoặc trộn lẫn với thuốc lá. Có lẽ cách này không thua kém gì ‘đả não’, tuy tác động của khói chóng hết hơn những phương pháp khác. “Tất cả những chuyện ấy cùng nhiều chuyện khác nữa trong sinh hoạt của đám ‘sứ giả’ tôi biết được dần dần trong chuyến đi đến ‘khankin-gôn’ – cũng lại là tiếng lóng chỉ những nơi mọc anasa. Tôi suýt nữa bị lúng túng với mấy tiếng ‘khankin-gôn’ này. “– Thế đằng ấy cũng đi ‘khankin-gôn’ chứ? – Bàn Là dường như tiện thể hỏi. “Tôi thoạt đầu ngập ngừng, không hiểu “khankin-gôn” là gì, nhưng rồi không hiểu sao tôi chợt đoán ra. “– Cứ tạm coi như thế đi. Nói chung là như vậy, vả lại tớ còn phải… “– Vậy như thế này nhé, về chuyện vé thì đằng ấy cứ yên tâm, gì thì cũng sẽ có hết. Còn về những chuyện khác thì khi các đằng ấy đem cỏ trở về, Chó Xù sẽ đích thân lo liệu, đấy không phải là việc của tớ. “Chó xù, kẻ đảm bảo vé cho chúng tôi, đó là ai và hắn ta phải lo liệu chuyện gì về sau thì tôi không biết và cũng không làm sáng tỏ triệt để được. Tuy nhiên, qua câu chuyện với Bàn Là, tôi được biết là chuyến đi chủa chúng tôi đến ‘khankin-gôn’ sớm nhất cũng phải vào ngày mai. Trước hết là vì các ‘sứ giả’ chưa đến đủ. Hai người ở Murmanxcơ sẽ đến theo chuyến tàu đêm nay. Còn một người nữa, tôi không biết ở đâu, chỉ có thể đến vào sáng mai. Điều đó không mảy may làm tôi lo lắng, được lưu lại thêm một ngày nữa ở Mátxcơva cũng đáng giá ít nhiều. “Khi chia tay tôi và hẹn đến mai, vào giờ đã ước định, tôi phải đến ga Cadan (tôi việc gì phải đến đó nữa nếu như tôi phải ngủ đêm ngay tại nhà ga), Bàn Là hỏi xem tôi có ba lô và túi ni lông không để đựng cỏ, tức là https://thuviensach.vn đựng anasa. Ba lô và loại túi ấy thì tôi có sẵn trong va li. Anh ta còn khuyên tôi đến các cửa hàng tìm loại chai bằng thuỷ tinh hay bằng chất dẻo có nút đậy thật kín để đựng chất phấn hoa – chất gọi là plaxtilin. “– Đằng ấy đừng có ngốc đấy, hãy cố kiếm được một ít chất plaxtilin đi, tuy việc đó không dễ dàng đâu, – anh ta bảo. – Tớ chẳng bao giờ đi nhưng tớ nghe biết nhiều. Ở đây có một gã tên là Lêkha, chỉ trong hai mùa là hắn đã kiếm được chiếc ‘Giguli’ rồi. Bây giờ hắn tha hồ phóng xe vênh vang khắp Mátxcơva… Mà có cần nhiều công sức gì đâu, chỉ mươi ngày làm cật lực là đủ… “Đến đây chúng tôi chia tay nhau. Tôi quẳng chiếc va li con của mình vào kho gởi đồ rồi đi dạo phố. “Đang là cuối tháng năm. Có lẽ, đối với Mátxcơva thì không có thời gian nào đẹp hơn những ngày trước khi bắt đầu mùa hè này. Mặc dù mùa thu, lúc đầu thu, khi không khí trong trẻo và lá cây vàng óng phản chiếu ngay cả trong mắt những người đi đường, cũng đẹp khôn tả. Nhưng hợp hơn hết với lòng tôi vẫn là lúc trước khi Mátxcơva bước sang hè, cả vào ban ngày, khi phố xá hân hoan tươi tắn, cũng như vào những đêm trắng, khi thành phố và bầu trời đầy sao bao phủ suốt đêm trong làn ánh sáng bàng bạc. “Tôi vội vã chen khỏi nhà ga để thoát ra bầu không khí tươi mát, nhưng chợt nhớ là nên đi vào trung tâm bằng xe điện ngầm nên tôi lại hoà vào dòng người đông đúc. Còn lâu mới đến giờ cao điểm buổi chiều tối. Tôi ung dung ngồi trên xe điện ngầm lướt qua những khoảng tối và sáng luân phiên nhau, kêu ầm ầm, đến tận trung tâm thành phố. Tại quảng trường Xveclốp, tôi tạt qua vườn hoa nhỏ yêu mến của tôi. Mảnh vườn hoa hình tròn xanh rờn và sặc sỡ, tựa như một hòn đảo nhỏ tốt lành giữa dòng người chuyển động không ngừng bao bọc lấy nó và những khối nhà vây quanh. Gần như vô ý thức, tôi đi theo đám đông về phía trung tâm, lúc đầu là về phía khu Manegiơ. Tôi tưởng là ở đó nhất định sẽ có triển lãm gì đấy, https://thuviensach.vn nhưng Manegiơ đóng cửa, tôi liền lang thang qua khu trường tổng hợp Lômônôxốp cũ, qua ngôi nhà Pascốp đến phố Vônkhônca rồi từ đấy đến viện bảo tàng mỹ thuật Puskin. Tôi không biết tại sao tâm hồn tôi lại lâng lâng thanh thản như vậy, có lẽ là do những đường phố trung tâm Mátxcơva trước giờ cao điểm toát ra vẻ thanh bình quá, mà cũng có thể cảm giác đó bắt nguồn từ hình bóng điện Cremlin đỏ hồng màu gạch, trông tựa như một dãy núi bất di bất dịch trùm lên khu vực này của thành phố. Những bức tường kia đã chứng kiến những gì và sẽ còn chứng kiến những gì? – tôi bất giác thầm nghĩ. Những suy nghĩ lan man ngoài phố cứ tự dưng trào lên khiến tôi quên bẵng mất là mình vừa cạo sạch bộ râu và do đó cứ luôn luôn đưa tay lên chạm vào chiếc cằm nhẵn nhụi. Tôi cũng quên bẵng đi một lát cả những gì tôi định tìm hiểu tại trung tâm điểm mơ hồ của tội ác lẩn quất ở nhà ga Cadan. “Không, dù sao chăng nữa cũng vẫn có định mệnh, nó quyết định những biến cố cả tốt lẫn xấu. Đâu có ngờ được là sẽ xảy ra một điều may mắn mà trên đường đi đến viện bảo tàng Puskin tôi thậm chí không nghĩ tới. Khi đó, tôi chỉ hy vọng là trong trường hợp tốt nhất sẽ được xem những tác phẩm mới nào đó trong bộ tranh trưng bày của viện bảo tàng, mặc dù cũng không nhất thiết phải như vậy, tôi cũng sẽ có thể ung dung đi khắp các phòng để làm sống lại những ấn tượng cũ. Nhưng đúng lúc đến cổng vào, trước vườn cây nhỏ, một cặp nam nữ đi ngược chiều tôi dừng tôi lại: “– Này, anh bạn, anh bạn có cần vé không? – chàng trai hỏi, anh ta đeo chiếc cà vạt xanh rực rỡ và đi đôi giày mới màu hung rõ ràng là quá chật so với anh ta. Trên mặt anh ta và cô gái cùng đi hiện vẻ nôn nóng và ngán ngẩm. “– Sao, hết vé rồi à? – tôi hỏi lại bởi vì không thấy ai đứng xếp hàng. “– Không, đây là vé xem hoà nhạc. Chỉ có điều là anh bạn phải lấy cả hai vé mới được. https://thuviensach.vn “– Hoà nhạc nào thế? – tôi hỏi. “– Ai mà biết được. Một dàn đồng ca nhà thờ gì đó. “– Trong viện bảo tàng à? – tôi ngạc nhiên hỏi. “– Có lấy hay không nào? Hai vé chỉ có ba rúp thôi. Lấy đi. “Tôi chộp lấy cả hai hai vé và vội vã vào viện bảo tàng. Tôi chưa bao giờ nghe thấy nói trong viện bảo tàng Puskin lại tổ chức biểu diễn ca nhạc. Tôi liền hỏi người quản trị. Hoá ra từ ít lâu nay, trong viện bảo tàng có tổ chức một hoạt động kiểu như một loạt bài giảng về âm nhạc cổ điển, chủ yếu là âm nhạc thính phòng chọn lọc, có các nhạc công nổi tiếng biểu diễn để minh hoạ. Lần này, – thật tuyệt diệu hết sức! – trong gian phòng được mệnh danh là ‘cung đình Italia’, sắp có buổi biễu diễn những bài hát tôn giáo của Bungari thời cổ. Thật vượt quá mơ ước của tôi! Chẳng lẽ tôi sắp được nghe những tác phẩm của người cha đẻ thánh ca Xlavơ là Iôanh Cucuden hay sao? Đáng tiếc là bà nhân viên quản trị không biết rõ các chi tiết. Bà ta chỉ nói là mọi người đang chờ đợi nhiều vị khách quan trọng, có thể cả đại sứ Bungari nữa. Tuy điều đó không liên quan gì tới tôi, nhưng tôi vẫn rất hồi hộp và sung sướng bởi vì ngay từ hồi bố tôi còn sống, tôi đã được nghe bố tôi kể nhiều về các bài thánh ca Bungari. Vậy mà bây giờ tôi lại được một tặng phẩm quý báu như vậy trước chuyến đi mạo hiểm của tôi. Còn nửa giờ nữa mới đến lúc bắt đầu buổi biểu diễn, nhưng tôi không lang thang trong viện bảo tàng mà bước ra phố hít thở không khí trong lành một lát để tĩnh tâm lại. “Ôi, Mátxcơva, Mátxcơva, tôi đang đứng trên một ngọn đồi trong số bảy ngọn đồi này cạnh sông Mátxcơva, vào cuối một ngày tháng năm! Khắp thành phố đều hân hoan, đều khởi sắc, khi tâm hồn lâng lâng thanh thản và đâu đâu cũng là cảnh hài hoà ngắn ngủi của tồn tại. Tôi thở sâu và thoải mái. Trời trong trẻo, mặt đất ấm áp, tôi đi đi lại lại dọc theo lớp hàng rào bằng gang của khu vườn trước viện bảo tàng. https://thuviensach.vn “Tôi bỗng thấy tiếc vì tôi không chờ ai hết – có lẽ vì tôi có hai vé. Thật dễ hiểu và tự nhiên biết bao nếu như chỉ mấy phút nữa thôi là nàng sẽ đến kịp. Tôi sẽ nhìn thấy nàng ở bên kia phố, nhìn thấy nàng chuẩn bị qua đường, mặt lộ vẻ lo lắng vì sợ đến muộn. Còn tôi, tôi hồi hộp cho nàng, một cô gái vừa kì diệu lại vừa khinh suất và vụng dại như vậy. Tôi sẽ tuyệt vọng ra hiệu cho nàng để nàng tuyệt đối không được chạy qua phố – biết bao xe cộ đang phóng vùn vụt, đâu đâu cũng đông nghịt những người là người, và trong số đó chỉ riêng nàng là mang trong mình niềm hạnh phúc dành cho tôi. Còn nàng, nàng sẽ mỉm cười với tôi. Nàng đã đoán được những ý nghĩ của tôi qua nét mặt. Khi đó tôi sẽ đích thân vừa ra hiệu cho nàng lại vừa chạy đến nàng ở bên kia phố. Tôi không sợ cho tôi. Tôi khéo léo, nhanh nhẹn. Và khi đã đến nơi, tôi sẽ nhìn vào mắt nàng và cầm lấy tay nàng… “Sau khi tưởng tượng ra cái cảnh chẳng ăn nhập vào đâu như vậy, đột nhiên tôi thật sự cảm thấy nỗi buồn nhớ tình yêu và đã mấy lần tôi nghĩ rằng cho đến nay tôi vẫn chưa gặp được cô gái mà số phận đã định sẵn là người yêu của tôi. Nhưng liệu có nàng hay không, cái cô gái tiền định ấy? Liệu tôi có tưởng tượng ra nàng không và tôi có phức tạp hoá những việc đơn giản hay không? Tôi đã nghĩ nhiều đến vấn đề đó và lần nào tôi cũng đi đến kết luận đáng buồn là có lẽ tôi có lỗi hết, – có thể tôi chờ đợi quá nhiều mà cũng có thể tôi là kẻ chẳng có gì lý thú đối với các cô gái. Dù sao chăng nữa thì các bạn cùng tuổi với tôi về mặt này đã tỏ ra thành đạt và khôn khéo hơn nhiều. Chỉ có thể biện minh rằng chủng viện đã ngăn trở tôi đắm mình vào cuộc sống tươi trẻ. Nhưng sau khi rời khỏi chủng viện, tôi vẫn không thành công chút nào trong lĩnh vực này, tại sao vậy? “Nếu quả thật nàng xuất hiện vào lúc này, cái cô gái mà tôi sẵn sàng yêu mến ấy, thì điều đầu tiên mà tôi nói với nàng sẽ là: ta hãy vào nghe thánh ca đi và ta sẽ tìm thấy bản thân mình ở đó. Nhưng rồi tôi lại bắt đầu thấy ngờ vực. Nhỡ nàng cảm thấy ngán ngẩm, đơn điệu, có phần khó hiểu thì sao? Và điều chủ yếu là hát thánh ca trong nhà thờ là một chuyện, còn hát thánh https://thuviensach.vn ca trong một toà nhà thế tục, giữa nhiều loại công chúng khác nhau, lại là chuyện hoàn toàn khác, nhỡ xảy ra như vậy thì sao? Liệu có gây được hiệu quả gì không nếu như những bản thánh ca của nhạc sĩ Bắc được trình diễn tại sân vận động hay trong doanh trại của những đơn vị đổ bộ không quân đã quen với những khúc quân hành hùng tráng? “Những chiếc xe bóng loáng bắt đầu chạy đến viện bảo tàng Puskin, thậm chí có cả một xe buýt của công ty du lịch nước ngoài nữa. Tức là đã đến giờ rồi, cạnh cổng vào ‘cung đình Italia’ đã thấy một đám đông chen lấn nhau. Tất cả mọi người cả đàn ông lẫn phụ nữ đều có một nét gì đó giống nhau, đó là chuyện thường xảy ra khi mọi người cùng chờ đợi một hành động nào đấy, một biến cố nào đấy. Có người hỏi vé thừa. Tôi trao một vé cho một sinh viên hình như bị cận thị hoặc đeo loại kính không hợp. Và bản thân tôi chẳng thấy vui gì. Đứng giữa đám đông, anh ta bắt đầu đếm tiền lẻ, đánh rơi xuống đất. Tôi liền đề nghị anh ta đừng làm thế và bảo rằng vé này là do có người tặng tôi, vì thế, tôi tặng lại anh ta một vé. Nhưng anh ta nhất định không chịu, và khi tôi đang bước vào phòng thì anh ta còn ném mấy đồng tiền lẻ vào túi áo bludông của tôi. Dĩ nhiên là tôi cần tiền, như người ta thường nói, tôi sống bằng đồng lương tự do nhưng eo hẹp, song dù sao thì… Một điều nữa cũng làm tôi ngượng nghịu là đám công chúng thủ đô ăn mặc rất phù hợp, còn tôi thì đánh chiếc quần bò cũ đã sờn, mặc chiếc bludông tàng không cài khuy, đi đôi giày to tướng và còn cạo râu nhẵn nhụi nữa, một việc mà tôi khó quen đến nỗi như cảm thấy như thiêu thiếu một cái gì đó – chẳng là tôi sắp sửa đi một chuyến thật xa, đến những vùng thảo nguyên chưa từng biết mọc đầy gai dầu dại cùng với những kẻ xa lạ chuyên lùng kiếm anasa. Nhưng tất cả những chuyện đó chỉ là những chi tiết vặt vãnh… “Trong ‘cung đình Italia’ cao hai tầng, tôi cảm thấy mọi vật trưng bày vẫn ở nguyên tại chỗ, chỉ giữa phòng có kê hai hàng ghế sát nhau dùng làm chỗ ngồi cho chúng tôi. Không có sân khấu, không có micro, không có https://thuviensach.vn phông màn – không có một thứ gì loại đó hết. Nơi lẽ ra phải đặt chủ tịch đoàn thì ở bên rìa có kê một giảng đàn nhỏ. Khoảng hai phút sau, tất cả các chỗ ngồi đã chật kín, một số người thậm chí phải đứng chen chúc nhau ở cửa vào. Hình như trong đám thính giả có nhiều người quen biết nhau, ai cũng trò chuyện sôi nổi, chỉ riêng tôi là yên lặng, tự mình biết mình. “Nhưng kìa, từ đâu đó phía cửa bên có hai phụ nữ bước ra. Một người là nhân viên viện bảo tàng Puskin, bà giới thiệu phụ nữ kia mà theo lời bà thì đấy là bạn đồng nghiệp Bungari làm việc tại viện bảo tàng Xôphia thuộc nhà thờ lớn Alêchxanđrơ Nepxki. Tiếng ồn ào trong phòng im bặt. Người phụ nữ Bungari, một phụ nữ trẻ, nghiêm trang, tóc chải phẳng, đi loại giày tốt và có đôi chân đẹp – chi tiết này không hiểu sao lại đập ngay vào mắt tôi. – Sau khi nghiêm nghị nhìn bên trên cặp kính râm lớn, bà chào mừng chúng tôi và đọc một bản báo cáo không dài bằng thứ tiếng Nga khá sõi. Bà cho biết ở viện bảo tàng Xôphia nơi bà làm việc, ngoài những bản thảo cổ cùng những kiểu mẫu của nghệ thuật vẽ tượng thánh và in sách, người ta còn trưng bày cả những ‘hiện vật’ được người thực trình diễn nữa. Bả mỉm cười giải thích thêm: đó chính là các bản thánh ca cổ kính thời Trung thế kỷ, do dàn dồng ca nhà thờ trình bày, thường là vào những buổi hòa nhạc thường lệ buổi tối ở những gian phòng dưới tầng hầm nhà thờ cổ. Những gian phòng dưới hầm này xưa được dùng như hầm mộ, nên dàn đồng ca này mang thêm biệt danh là ‘hầm mộ giáo đường’. Dàn đồng ca đó đến đây hôm nay theo lời mời của viện bảo tàng Puskin. “– Xin mời các bạn ra mắt! – bà mỉm cười hướng mắt về nhóm ca sĩ trong lúc khán giả vỗ tay chào đón. “Tốp ca sĩ bước vào, quả thật, họ đã đứng sẵn ngay sau cánh cửa mà chúng tôi vừa bước qua. Họ có mười người, tất cả chỉ mười người thôi. Hơn nữa, người nào cũng trẻ, có thể nói là chỉ trạc tuổi tôi. Tất cả đều mặc quần áo biểu diễn màu đen giống hệt nhau, đều cài nơ cứng trên yếm. Sơmi trắng https://thuviensach.vn và đi giày đen. Không hề có nhạc cụ, không hề có micrô, không hề có tăng âm dùng cho dàn nhạc nhẹ, thậm chí không hề có bục biểu diễn và dĩ nhiên không có một đạo cụ ánh sáng gì hết – chỉ ánh sáng trong phòng là hơi giảm đi mà thôi. “Và mặc dù tôi tin chắc rằng thính giả ở đây là những người đã có khái niệm thế nào là ban đồng ca nhà thờ, nhưng không hiểu sao tôi vẫn thấy lo sợ cho các ca sĩ. Ngần ấy người tụ họp lại, hơn nữa, thanh niên chúng ta lại đã quen với tiếng gào thét oang oang của nhạc cụ điện tử rồi, nom họ chẳng khác gì những người lính không có vũ khí trên chiến trường. “Tốp ca sĩ đứng sát vai nhau tạo thành một vòng bán nguyệt nhỏ. Nét mặt họ bình thản và chăm chú, dường như họ không e ngại chút nào cho họ. Tôi còn nhận thấy một điều lạ lùng nữa – không hiểu sao trông họ giống hệt nhau. Rất có thể là vào lúc đó, họ chung một mối quan tâm, chung một tâm trạng sẵn sàng, chung một niềm hứng khởi duy nhất. Vì vào những khoảnh khắc như vậy, tất cả mọi thứ khác, có lẽ cả những thứ rất quan trọng vào lúc khác trong cuộc sống hằng ngày của mỗi người đều bị loại bỏ hoàn toàn khỏi suy nghĩ của họ – hệt như vào lúc trước trận đánh, mọi người lính chỉ nghĩ về việc làm sao giành được thắng lợi. “Giữa lúc ấy, trước khi bắt đầu buổi biểu diễn, người phụ nữ giới thiệu tốp ca sĩ kia vẫn vừa nhìn qua cặp kính râm như trước vừa cung cấp thêm cho thính giả một vài chi tiết lịch sử về tính độc đáo của giáo hội Bungari. Đó là giáo hội bắt nguồn từ thời kỳ Bidăngxơ nhưng có những đặc điểm riêng của mình, có những kỷ lễ trọng riêng của mình. Bà cũng cho biết một vài chi tiết liên quan đến truyền thống dân tộc của nghệ thuật ca hát Bungari. Rồi bà tuyên bố khai mạc buổi biểu diễn. “Tốp ca sĩ đã sẵn sàng. Họ còn im lặng một lát để điều hòa hơi thở. Họ đứng sát vai vào nhau hơn nữa. Lập tức, không khí trở nên hoàn toàn yên tĩnh, gian phòng dường như trống rỗng – ai cũng khao khát muốn biết mười https://thuviensach.vn người kia sẽ có thể làm được những gì, họ cả gan đến đâu và hy vọng điều gì. Nhưng kìa, người thứ ba tính từ đầu bên phải – chắc hẳn là người chỉ huy tốp ca này – đã gật đầu ra hiệu, họ lập tức cất tiếng hát. Và giọng họ bay vút lên… “Trong không khí yên lặng đó, dường như có một cỗ xe thần nhẹ bổng, vành xe và nan hoa sáng lấp lánh, bắt đầu từ từ rời chỗ và lăn trên những làn sóng vô hình ra khỏi gian phòng, để lại đằng sau một tiếng vọng trang trọng và hân hoan vang mãi không dứt, luôn luôn được khởi sắc lên từ những nguồn dự trữ vô tận của thần linh. “Ngay từ đầu đã thấy rõ ràng dàn đồng ca này đã đạt tới một trình độ thanh nhạc tuyệt vời. Một mức độ hòa giọng du dương và linh động đến nỗi trong thực tế, mười người khác nhau không thể đạt tới được dù họ có năng khiếu và nghệ thuật ca hát đến thế nào chăng nữa. Và nếu như dàn đồng ca này có bất kỳ nhạc cụ nào đệm theo, đặc biệt là nhạc cụ hiện đại, thì hiển nhiên là tòa nhà mười cột chống độc đáo như thế nhất định sẽ sụp đổ. Chỉ hãn hữu lắm thì số phận mới có thể tạo ra một điều kỳ diệu như vậy, khiến mười người này, những con người được bề trên ghi nhận này, sinh ra gần như cùng một thời gian, lớn lên và phát hiện ra nhau, cùng thấm nhuần tình cảm và nghĩa vụ con cháu đối với các bậc tổ tiên. Tổ tiên của họ đã từng chịu nhiều đau khổ mới tìm thấy Người – một nhân vật được hư cấu nên, không thể đạt tới nổi và không tách rời khỏi tinh thần – và chỉ từ khi đó mới có thể xuất hiện một cách hát nhiệt thành khôn tả như vậy. Chính đó là sức mạnh nghệ thuật của họ, một thứ nghệ thuật chỉ mãnh liệt nhờ sự say đắm, sự hân hoan, sự mạnh mẽ của những tình cảm và những âm thanh thoát ra. Những lời lẽ thiêng liêng học thuộc lòng chỉ là cái cớ, chỉ là lời kêu một cách hình thức hướng tới Người, nhưng cái nổi lên hàng đầu lại là tinh thần con người vươn tới những đỉnh cao của sự vĩ đại của chính mình. “Tất cả người nghe đều bị chinh phục, bị mê mẩn và buộc phải suy nghĩ. https://thuviensach.vn Mỗi người đều có cơ hội tự mình hoà nhập một cách riêng lẻ với những gì đã được hình thành hàng thế kỷ, qua những lầm lạc bi thảm và những loé sáng của lý trí tổ tiên vốn luôn luôn tìm kiếm bản thân ở bên ngoài. Và đồng thời, mỗi người lại cùng mọi người tiếp nhận một cách tập thể ‘Lời Thiêng’ làm tăng thêm gấp mười sức mạnh của tiếng hát do có vô số tâm hồn cùng tham dự vào những Lời ấy. Đồng thời trí tưởng tượng cuốn hút tất cả mọi người vào một thế giới mơ hồ nhưng bao giờ cũng là niềm mơ ước cháy bỏng, hình thành nên từ những kỉ niệm của bản thân, từ những ước vọng, nỗi buồn, những giờ phút lương tâm cắn rứt, những mất mát và những niềm vui mà con người đã nếm trải trên đường đời của mình. “Tôi không hiểu, và thú thật là tôi cũng không muốn hiểu lắm chuyện gì đang xảy ra với tôi vào lúc ấy. Cái gì đã gắn bó mãnh liệt như vậy những ý nghĩ và tình cảm của tôi vào mười ca sĩ kia, những con người bề ngoài chẳng khác gì tôi, nhưng những bài thánh ca của họ dường như lại xuất phát từ tâm hồn của tôi, từ những thôi thúc của bản thân tôi, từ những nỗi đau đớn, lo âu và niềm vui đã tích tụ lại và cho tới nay vẫn chưa tìm được lối thoát trong tâm hồn tôi. “Khi thoát khỏi những nỗi niềm ấy và đồng thời tràn ngập thứ ánh sáng mới và sự giác ngộ mới, nhờ nghệ thuật của những ca sĩ kia mà tôi dần dần thấu hiểu thực chất ban đầu của thánh ca nhà thờ – đó là tiếng kêu của cuộc đời, tiếng kêu của con người với hai tay giơ lên cao thể hiện khát vọng từ ngàn xưa muốn khẳng định mình, muốn làm nhẹ bớt số phận của mình, muốn tìm thấy điển tựa trong khoảng không bao la của vũ trụ bằng cách hy vọng một cách bi thảm rằng ngoài Lời ấy ra, còn có những lực lượng siêu phàm nào đó sẽ giúp đỡ mình thực hiện khát vọng đó. “Thật là một lầm lạc ghê gớm! Ôi, nguyện vọng của con người muốn được trời xanh kia nghe thấu mới mãnh liệt làm sao! Và biết bao nghị lực, biết bao suy nghĩ đã được con người đưa vào những lời hứa hẹn, những lời https://thuviensach.vn ăn năn, những lời tán tụng, và vì thế mà buộc mình phải cam chịu, phải ngoan ngoãn, phải nhẫn nhục, trái ngược với dòng máu sôi sục của mình, trái ngược với bản chất của mình là luôn luôn khao khát nổi loạn, khao khát đổi mới và phủ nhận. Ôi, điều đó đã gây biết bao khó khăn và đau khổ cho con người! “Nào kinh Vệ Đà, nào những khúc thánh ca, nào những câu thân chú, nào những bài hát, ảo thuật phù thuỷ! Còn biết bao những lời van xin và cầu nguyện vang lên không dứt trong nhiều thế kỷ nữa, nhiều đến nỗi biến thành thực thể thì chúng sẽ nhấn chìm toàn bộ trái đất chẳng khác gì những đại dương chát mặn tràn ra khỏi bờ. Chất người nảy sinh trong con người thật gian khổ biết bao. “Trong khi ấy, họ vẫn hát. Mười con người được Chúa đi kèm bên cạnh ấy vẫn hát để chúng tôi đắm mình vào bản thân và vào những vực thẳm xoáy lốc của tiềm thức, làm sống lại quá khứ, tinh thần và nỗi bi thương của những thế hệ đã mất trong bản thân chúng tôi. Để rồi, sau đó chúng tôi bay lên cao, bay lượn trên bản thân mình và trên thế giới, tìm thấy vẻ đẹp và ý nghĩa của thiên chức một người: Nếu đã một lần được sinh ra đời thì phải yêu mến cách sắp đặt tuyệt diệu của cuộc đời. “Mười con người kia hát thật say mê, thật xứng đáng với Chúa đến nỗi – có lẽ chính họ cũng không biết điều này – họ khơi dậy trong tâm hồn người nghe những hứng khởi cao cả mà con người ít khi cảm thấy trong cuộc sống hàng ngày, giữa những nỗi lo toan và tất bật chán ngấy. Và do đó những con người có mặt ở đây bất giác cảm thấy tràn trề hạnh phúc, nét mặt ai cũng lộ vẻ xúc động, một số người còn long lanh nước mắt. “Tôi thật sung sướng, thật biết ơn cơ hội may mắn đã đưa tôi đến đây, đã tặng cho tôi cơ hội này. Cuộc đời tôi dường như vượt ra khoảng không bao la, ngoài thời gian và không gian, nơi tất cả những nhận thức và cảm xúc của tôi hòa lẫn với nhau một cách kỳ diệu trong những hồi ức về quá khứ, https://thuviensach.vn trong việc ý thức hiện tại và trong những mơ mộng về tương lai. “Giữa những suy nghĩ ấy, tôi bất giác nghĩ rằng tôi còn chưa yêu, và nỗi mong nhớ tình yêu vốn vẫn tồn tại trong máu thịt tôi và chờ đợi giờ phút của nó nay khiến tôi thấy đau nhói trong ngực. Nó là ai, nó đang ở đâu, khi nào chuyện đó sẽ đến? Tôi mấy lần bất giác ngoái nhìn ra cửa – biết đâu nàng đã đến và đang đứng ở đó, đang lắng nghe và chờ tôi nhìn thấy nàng. Thật đáng buồn là nàng không có mặt vào giờ phút này, trong gian phòng này, thật đáng buồn là không thể chia sẻ với nàng những gì làm tôi xúc động và nuôi dưỡng trí tưởng tượng của tôi. Tôi còn suy nghĩ một điều nữa – mong sao số phận không sắp xếp tất cả những chuyện này thành một cái gì đó buồn cười, một cái gì đó khiến sau này tôi sẽ phải xấu hổ khi nhớ lại… “Không hiểu sao tôi nhớ đến mẹ tôi thuở thiếu thời… Tôi nhớ một buổi sớm mùa đông trong sáng, tuyết rơi thưa thớt ngoài phố. Mẹ tôi vừa nhìn vào mặt tôi bằng đôi mắt tươi cười vừa cài hàng khuy trên chiếc áo pantô cũ nát mở phanh ra của tôi. Bà nói một điều gì đó, còn tôi vùng chạy khỏi mẹ tôi. Mẹ tôi liền vui vẻ đuổi theo. Đúng lúc đó, tiếng chuông ngân nga cất lên trên thị trấn chúng tôi từ ngôi nhà thờ trên đồi, nơi bố tôi vào giờ đó làm lễ. Bố tôi là trợ tế của tỉnh lẻ, một con chiên hết sức sùng tín và đồng thời, như bây giờ tôi mới đoán biết, hiểu rất rõ toàn bộ tính chất ước lệ của tất cả những gì do con người tạo nên nhân danh Chúa và vì Chúa… Còn tôi, mặc dù hết sức thông cảm với bố, tôi vẫn đi theo một con đường hoàn toàn khác, không phải con đường như bố tôi mong muốn. Và tôi bắt đầu cảm thấy nặng nề vì ý thức được rằng bố tôi đi sang thế giới khác trong tâm trạng hòa hợp với chính mình, còn tôi thì trăn trở, phủ nhận quá khứ. Tôi trăn trở mặc dù tôi vẫn hân hoan với vẻ vĩ đại xưa cũ, với sức biểu hiện mạnh mẽ của tư tưởng đã có thời là vạn năng này. Tư tưởng ấy, trong khi lan truyền từ thế kỷ này sang thế kỷ khác, tìm cách cảm hóa tâm hồn những người chưa được cảm hóa tại tất cả các lục địa và các hòn đảo. Bằng cách kìm giữ sự thách https://thuviensach.vn thức vĩnh viễn của những mối nghi ngờ vĩnh viễn mang tính chất nổi loạn của con người, tư tưởng ấy tự khẳng định đến muôn đời, mãi mãi trên thế giới, trong các thế hệ, trong các quan niệm. Và hệt như cột thu lôi dẫn sét vào trong đất, tư tưởng ấy dẫn sự thách thức vĩnh viễn kia vào chốn sâu thẳm của sự phục tùng. Phải biết ơn cả hai, Niềm Tin và Nghi Ngờ, hai sức mạnh ấy của sự tồn tại đã chung sức đẩy cuộc sống tiến lên. “Tôi sinh ra khi những sức mạnh của sự nghi ngờ chiếm ưu thế, rồi sức mạnh này đến lượt mình, lại làm nảy sinh những mối nghi ngờ mới. Tôi là sản phẩm của quá trình này. Tôi bị một bên rút phép thông công còn bên kia thi cũng không tiếp nhận tôi vì tất cả những phức tạp của tôi. Thì đã sao, lịch sử dựa vào những kẻ như tôi để gỡ lại, để trút bỏ những vướng mắc trong tâm hồn… Tôi suy nghĩ như vậy khi nghe những bài thánh ca Bungari thời cổ. “Trong khi ấy, những bài thánh ca đó cứ lần lượt vang lên, cứ nối tiếp nhau vang lên trong khán phòng đó, chẳng khác gì tiếng vọng của những thời đã qua. Sự thiêng liêng trong Thánh Kinh thể hiện qua các bài ‘Lễ vật buổi tối’, ‘Đánh đập trẻ sơ sinh’ và ‘Thiên thần phẫn nộ’… được luân phiên với những bài hát nhiệt thành mãnh liệt của những bậc tuẫn giáo hy sinh vì đức tin. Mặc dù tất cả những thứ đó tôi đã biết nhiều nhưng tôi vẫn mê mải theo dõi buổi biểu diễn – theo dõi việc mười con người kia đang phù phép, đang biến những hiểu biết thành thứ nghệ thuật vĩ đại mà sức mạnh của nó phụ thuộc vào kho kinh nghiệm lịch sử của tinh thần nhân dân. – Ai đau khổ nhiều thì người đó nhận thức được nhiều… “Lắng nghe giọng hát của nhóm ca sĩ Xôphia – cũng đang ngây ngất, đang hào hứng với tiếng hát của chính mình – và chăm chú nhìn nét mặt thay đổi của họ, tôi bỗng phát hiện thấy người thứ hai bên trái, người duy nhất tóc sáng trong nhóm người Bungari da ngăm ngăm và tóc đen kia, rất giống tôi. Thật sửng sốt thấy một người giống bản thân ta đến mức như vậy. https://thuviensach.vn Mắt xám, vai hẹp – chắc hồi nhỏ, anh ta cũng bị coi là còi cọc – bộ tóc dài màu sáng, đôi tay mảnh mai gầy guộc, rất có thể anh ta cũng khắc phục nỗi nhút nhát của mình bằng tiếng hát hệt như tôi lúc tôi phải khắc phục sự gò bó của mình bằng cách chuyển câu chuyện sang những đề tài thần học gần gũi với tôi. Có thể hình dung thấy cái cảnh ấy thật ngốc nghếch biết bao, khi tôi chuyện trò về những vấn đề nghiêm trang như vậy trong lúc làm quen với phụ nữ. Cả những chi tiết trong khuôn mặt người ca sĩ mắt xám ấy cũng giống tôi: má hóp, mũi hơi khoằm, trán bị hai nếp dọc cắt đôi, và đáng chú ý nhất là bộ râu cũng giống hệt bộ râu của tôi trước khi cạo. Bất giác đưa tay lên chỗ trước kia có bộ râu, tôi lại chợt nhớ rằng ngày mai tôi sẽ phải lên đường cùng toán thu lượm anasa. Và tôi ngạc nhiên khi nghĩ đến chuyện đó: Tôi sắp đi đâu? Và sẽ làm gì? Thật tương phản biết bao: một bên là những bài thánh ca tuyệt diệu , một bên là khát vọng đen tối của những kẻ như Bàn Là ở nhà ga đang thèm muốn thứ khói độc của loại cỏ độc. Nhưng thời nào cũng vậy, đời người thật sự với cái thiện và cái ác của nó bao giờ cũng diễn ra bên ngoài bốn bức tường nhà thờ. Thời đại của chúng ta cũng không phải là ngoại lệ. “Đó, tôi đã phát hiện ra sự giống nhau như vậy trong buổi biểu diễn này. Về sau tôi không rời mắt khỏi người giống tôi như đúc ấy nữa. Tôi theo dõi cách anh ta hát, theo dõi mặt anh ta dài ra như thế nào, miệng anh ta há to ra sau khi anh ta hát những âm cao nhất. Đồng cảm với anh ta, tôi thầm tự đặt mình vào vị trí anh ta, hệt như anh ta là hiện thân của tôi. Như vậy, tôi dường như tham gia vào quá trình biểu diễn. Cả tâm hồn tôi đều cất tiếng hát, tôi hoà làm một với dàn đồng ca, cảm thấy một cảm giác lạ lùng, xúc động đến chảy nước mắt của tình anh em, của sự vĩ đại, của sự đồng nhất, hệt như chúng tôi được gặp nhau sau bao năm xa cách. Những giọng hát trưởng thành, mạnh mẽ và hân hoan của chúng tôi bay vút lên trời và đất dưới chân chúng tôi thật bất di bất dịch, thật vững chắc. Và chúng tôi sẽ hát nữa như thế, sẽ không bao giờ dứt tiếng hát khi nào còn muốn hát… https://thuviensach.vn “Vậy là họ cứ hát và tôi hát cùng với họ. Trạng thái ngây ngất kỳ diệu đó tôi vẫn thường cảm thấy khi nghe những bài hát Grudia cổ. Tôi khó giải thích tại sao, nhưng chỉ cần ba người dân Grudia, dù là những con người bình thường nhất, bắt đầu cất tiếng hát là tâm hồn tôi rạt rào xúc động. Tôi lập tức cảm thấy hơi thở của một nền nghệ thuật giản dị và hiếm có về mức độ hài hoà, về sức tác động tinh thần. Chắc hẳn, đó là do họ có tài năng đặc biệt mà thiên nhiên phú cho họ; có thể một khiếu văn hoá đặc biệt mà cũng có thể chỉ đơn giản là Chúa ban cho họ. Tôi không hiểu họ hát về những gì, điều quan trọng đối với tôi là tôi hát cùng với họ. “Tôi vừa suy nghĩ như vậy vừa nghe các ca sĩ hát, và đột nhiên óc tôi chợt loé sáng. Tôi chợt hiểu thực chất của thiên truyện ngắn Grudia mà tôi đã có lần đọc. Thiên truyện đó có nhan đề là “Sáu người và người thứ bảy”. Một thiên truyện không dài lắm. Loại truyện như thế đầy rẫy trong các ấn phẩm định kỳ và không thể nói rằng nó có nét gì nổi bật. Nó nặng về tình tiết hơn là về tâm lý. Nói cho đúng hơn, nó có tính chất lãng mạn. Nhưng tôi nhớ mãi đoạn kết của câu chuyện này, không hiểu sao đoạn kết ấy bám lấy tôi nhức nhối như một cái dằm. “Nội dung của thiên truyện, hay đúng hơn, của balat “Sáu người và người thứ bảy” (tôi không nhớ họ tên rắc rối của tác giả ít được biết đến của tác phẩm này) cũng chẳng có gì đặc sắc. “Ngọn lửa cách mạng bùng cháy, cuộc nội chiến đẫm máu đang diễn ra, cách mạng tự khẳng định trong những cuộc giao chiến cuối cùng với kẻ thù. Kết cục ở Grudia có lẽ cũng là kết cục lịch sử có tính chất điển hình: chính quyền Xô-viết sắp chiến thắng và ngày càng đánh bật đi những tàn tích cuối cùng của bọn phản cách mạng vũ trang, ngay cả tại những bản làng hẻo lánh nhất. Trong những trường hợp như vậy, qui luật chủ yếu là: nếu kẻ thù không đầu hàng thì phải tiêu diệt nó. Nhưng tàn nhẫn lại bị tàn nhẫn đáp lại – đó cũng là một qui luật có từ lâu đời. Kháng cự lại cách mạng đặc biệt dữ https://thuviensach.vn dội là quân đội của tên Guram Gôkhadê dũng mãnh, một kẻ thông thạo tường tận các vùng núi xung quanh. “Trước đây Guram Gôkhadê làm nghề mục đồng, còn giờ đây hắn là một tên cướp xuất quỷ nhập thần, liều lĩnh, mất phương hướng trong cuộc đấu tranh giai cấp. Nhưng hắn cũng sắp đến ngày tận số. Trong thời gian gần đây, hắn gặp hết thất bại này đến thất bại khác. Và một chiến sĩ an ninh đã được tung vào đội quân của Guram. Bất chấp nguy cơ bị phát giác với mọi hậu quả của nó, anh ta chinh phục được lòng tin của Guram và trở thành một trong những người bạn chiến đấu của hắn. Theo sự bí mật sắp xếp của anh chàng chiến sĩ an ninh này, trên đường rút lui với đội quân đã thưa thớt nhiều vì chịu tổn thất nặng nề trong một trận đánh dữ dội, Guram sa vào ổ phục kích trên triền sông. Khi chúng điên cuồng phi ngựa đến bờ sông và lao xuống nước thì người chiến sĩ an ninh dường như bị đứt đai yên và ngã xuống cạnh bụi cây. Trong lúc ấy, toán quân đông đảo của Guram trên lưng những con ngựa đẫm mồ hôi đang ra sức vượt qua những khúc sông của con sông rộng vùng núi, và khi đến đúng giữa sông, nơi chúng bị hở khắp các phía, thì hai khẩu đại liên đã bố trí và nguỵ trang từ trước từ hai bên bờ liền bắn chéo cánh sẻ vào chúng ở cự ly gần. Một cảnh hoảng loạn ghê gớm diễn ra. Chúng ngã xuống, chết sặc trong nước sông. Nhưng Guram – hắn thật may mắn! – kịp bứt khỏi làn đạn, quay ngược lại bờ. Nhờ có con tuấn mã mà hắn thoát khỏi nguy hiểm. Hắn lao đi giữa các bụi cây doc bờ sông, chỉ vài bộ hạ trung thành còn sống sót là kịp phi ngựa theo hắn. Trong số đó, tất nhiên có người chiến sĩ an ninh. Anh lập tức bám sát chúng ngay khi hiểu rằng trận phục kích dã không hoàn toàn thành công và tên đầu sỏ chưa bị trừng phạt. “Trận phục kích bằng đại liên trên sông này đánh dấu việc đội quân của tên Guram bị tan vỡ về cơ bản và thực tế là bị tiêu diệt hoàn toàn. Sau khi thoát khỏi những người truy đuổi, Guram dừng con ngựa kiệt sức lại, khi đó mới thấy là kể cả hắn nữa thì đội quân của hắn chỉ còn lại vẻn vẹn có bảy https://thuviensach.vn người. Người thứ bảy là anh chiến sĩ an ninh – tên anh là Xanđrô. Hiển nhiên là vì thế mà thiên truyện có tên: “Sáu người và người thứ bảy”. “Xanđrô được giao mệnh lệnh bằng mọi cách phải tiêu diệt được tên đầu sỏ Guram. Đầu hắn được treo giá một món tiền lớn. Nhưng vấn đề thậm chí không phải ở chuyện tiền nong mà ở chỗ làm thế nào thực hiện được mệnh lệnh đó vào lúc này, khi rõ ràng là Guram sẽ không bao giờ xuất trận nữa, mà chỉ lúc đó mới có thể bắn lén hắn được. Giờ đây, thực chất chỉ còn lại một mình như con thú đã sa lưới, hắn sẽ chỉ trông cậy vào bản thân, vào sự tháo vát nhanh nhẹn của cá nhân hắn, do đó hắn sẽ đặc biệt cảnh giác. Rõ ràng, hắn sẽ không chịu nộp mạng nếu không chiến đấu đến hơi thở cuối cùng… “Tiếp đó là đoạn mở nút của thiên truyện này – nó làm tôi xúc động hơn hết… “Sau trận thất bại thảm hại trên sông, Guram – vốn biết tường tận mọi đường đi lối lại trong các khe núi – tối mịt hôm đó dừng chân tại một địa điểm hiểm yếu trong khu rừng vùng núi gần biên giới Thổ. Tất cả toán quân còn sống sót, sáu người và người thứ bảy, vừa tháo yên ngựa xong là nằm vật xuống đất vì mệt mỏi. Năm người lập tức ngủ say như chết, còn hai người không ngủ. Người thứ nhất không ngủ là anh chiến sĩ an ninh Xanđrô. Anh trằn trọc vì lo lắng. Anh suy nghĩ xem giờ đây phải xử sự ra sao, nên làm thế nào để đạt được mục đích của mình, và thực hiện sự trừng phạt bằng cách nào. Người thứ hai không ngủ sau thảm hoạ ghê gớm là tên Guram dũng mãnh, hắn đau đớn trước việc đội của hắn bị tiêu diệt và lo lắng cho ngày mai. Và chỉ Chúa mới biết hai kẻ thù không đội trời chung bị cách mạng phân cách này còn nghĩ những gì nữa. “Vầng trăng tròn treo lơ lửng bên phải đầu Xanđrô và Guram, khu rừng ban đêm xáo động nặng nề và âm thầm. Phía dưới, con sông không ngừng rì rào chảy trên những tảng đá. Những rặng núi xung quanh đứng lặng lẽ trong https://thuviensach.vn