🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Đất Khách Quê Người Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn Đất khách quê người Mario Puzo Chào mừng các bạn đón đọc đầu sách từ dự án sách cho thiết bị di động Nguồn: http://vnthuquan.net Phát hành: Nguyễn Kim Vỹ. https://thuviensach.vn Mục lục Lời nói đầu Chương 1 Chương 2 Chương 3 Chương 4 Chương 5 Chương 6 Chương 7 Chương 8 Chương 9 Chương 10 Chương 11 Chương 12 Chương 13 Chương 14 Chương 15 Chương 16 Chương 17 Chương 18 Chương 19 Chương 20 Chương 21 Chương 22 Chương 23 Chương 24 Chương 25 Chương 26 https://thuviensach.vn Mario Puzo Đất khách quê người Dịch giả: Đặng Phi Bằng Lời nói đầu Nguyên tác: The Fortunate Pilgrim https://thuviensach.vn Mario Puzo Đất Khách Quê Người là tác phẩm văn học đạt tới sự chân thật, thẳm sâu đến kỳ lạ của nhà văn lừng danh Mario Puzo. Theo tác giả, từ những năm sáu mươi, ông đã dành phần lớn tâm trí cho đề tài nhân sinh này. Ông đã sống, đã thể nghiệm, đã "trầm người" trong khu vực đề tài để diễn tả với một sức mạnh mới. https://thuviensach.vn Đất Khách Quê Người là một phần máu thịt của ông, là quê hương, gia tộc, gia đình ông. Mỗi nhân vật trong sách dù xa hay gần, trực tiếp hay gián tiếp…đều là người thân của ông hoặc người ông đã tiếp cận, được sinh ra và lớn lên trong bối cảnh bi thương của con người, buộc phải rời Tổ quốc vượt ngàn dặm biển để kiếm sống nơi đất khách quê người. Mario Puzo là tác giả liên tục thành công trong nhiều cuốn sách, mà tiêu biểu là Bố Già, đã vạch trần và lên án các tập đoàn tội ác Mafia, hoạt động trên đất Mỹ và địa bàn liên quan, với đường dây buôn lậu ma tuý, gái mãi dâm, sòng bạc, ám sát, khống chế, bắt cóc tống tiền. Đất Khách Quê Người khi được xuất bản đã nhanh chóng được công chúng chào đón và được dịch ra nhiều thứ tiếng. Khác với tác phẩm Bố Già – tận cùng mãnh liệt, trong Đất Khách Quê Người, chúng ta nhận diện một Mario Puzo hồn hậu, sâu xa, tinh tế. Bằng văn phong bình dân, ông viết sinh động và phong phú, xây dựng nên một bản dân ca bi hùng tráng, ly kỳ trong cụ thể, đồ sộ trong giản đơn…Ông đã sống, đã yêu, đã đau khổ và vui sướng cho tác phẩm rất chân phương và lạ lùng này. Nếu Bố Già là đỉnh nhọn thì Đất Khách Quê Người là mặt bằng rộng lớn, với chiều sâu của nhà văn thấu suốt con người và vì lợi ích con người mà chiến đấu bằng bút lực dữ dội, làm rung động lòng người. Toàn bộ khung cảnh cuộc hành hương này được Mario Puzo khái quát vào cuộc sống một gia đình lưu vong người Ý Angeluzzi-Corbo, mà góa phụ Lucia Santa một người đàn bà nghèo khổ, dốt nát nhưng là người mẹ sống chết vì con, đầy bản sắc Ý và rất đỗi anh hùng. Năm mười bảy tuổi Lucia Santa cùng hai người bạn gái rời gia đình vượt mấy ngàn cây số trên đại dương để sang Mỹ lấy chồng, mà chàng trai ấy cô chỉ nhớ thoang thoáng là có cùng chơi giỡn với nhau lúc nhỏ. Nhà nghèo nên ngày Lucia Santa ra đi, ông già không cho nổi con gái cưng một bộ đồ https://thuviensach.vn cưới và tấm khăn trải giường. Xuống tàu đi, Lucia Santa dù rất mực thương cha nhưng vẫn hận cha mình mãi. Nơi đất khách, bốn mươi năm ròng rã gia đình Lucia Santa sống gói kín trong căn hộ số 358 lầu bốjn, chung cư đại lộ Số Mười, khu tây New York. Nơi lưu cư này bà đã sinh nở cho hai đời chồng, nuôi dạy sáu đứa con và cố giữ đúng nề nếp tập tục dân nước Ý, phản đối lối sống buông thả của đám trẻ theo kiểu Mỹ. Nhưng quan trọng nhất là bà chỉ huy con cái tập trung sức lực và trí khôn chống lại sự nghèo khổ, tủi nhục, mặc dù có lần bà bảo các con bà phải biết tự hào về cái nghèo thơm thảo của chính mình. Bà cho rằng mình nghèo nhưng là cái nghèo vĩ đại. Chung quanh mối quan hệ đan xen với gia đình do “dũng tướng” Lucia Santa cùng Octavia, đứa con gái thông minh và cương trực, chèo chống, cuộc sống xã hội của cộng đồng lưu dân Ý trên đất Mỹ ở đại lộ Số Mười hiện ra rõ đến đỗi người đọc thấy như có mình trong đó. Chúng ta chảy nước mắt đau khổ hoặc vui mừng cùng các nhân vật. Thuật ẩn ngữ và lối nói dí dỏm trào phúng là đặc tài của Mario Puzo bộc lộ ở đây. Trở lại buổi đầu, Lucia Santa với những khát vọng về một vùng đất mới giàu sang bị tan vỡ, dù đó là vùng đất “hứa”. Thực tế này cho thấy ở bất cứ nơi nào cũng có cái ác, có hiếp đáp, giành giựt, có mưu sâu kế độc để hãm hại nhau. Nhưng ở bất cứ nơi đâu cũng có con người sống gắn bó với nhau, yêu thương nhau, giữ cho kỳ được những bản thể tốt đẹp vẫn có của mình để cùng hướng lên cuộc sống văn minh. Đất KHách Quê người chính là bài ca về sự nỗ lực lao động quên mình để có cuộc sống ấm no, và người chân thật dẫu ở đâu vẫn có thể sống hiên ngang, đứng vững bên cạnh bọn gian xảo, chiếm đoạt, vu khống… Cuối cùng khi về già, con cháu đầy đàn, Lucia Santa lên chiếc xe nhà về khu Long Island sang trọng, giã biệt căn hộ chung cư và kiếp sống lầm than. Chi tiết này Mario Puzo cho bạn đọc một niềm vui có thật. Đây là tính https://thuviensach.vn nhân hậu của nhà văn. Đọc Đất Khách Quê Người không phải chỉ để thông cảm một cách sâu xa về đồng loại, mà còn để tự hào và tin cậy ở chính mình. https://thuviensach.vn Mario Puzo Đất khách quê người Dịch giả: Đặng Phi Bằng Chương 1 Larry Angeluzzi thúc con ngựa ô đen bóng trên lòng đường như một khe núi, giữa hai dãy tường nhà cao dòm trật ót. Dưới những chân tường, trên lề đường lát đá xanh, phân ô biệt lập mỗi lô nhà, lũ trẻ ngừng chơi đùa, im thin thít chiêm ngưỡng anh Larry. Larry vung vẩy đèn dầu màu đỏ thành một vòng cung lớn, những tia lửa toé ra từ những móng sắt của con ngựa khua trên đường rầy xe lửa, làm loé sáng những viên đá trải trên đại lộ Số Mười và lừ đừ theo sau là đoàn tàu chở hàng chậm chạp từ nhà ga cuối cùng, trên phố Hudson tiến về phương bắc. Năm 1928, sở Đường Sắt trung ương New York phải sử dụng những con đường trong thành phố để xuôi ngược bắc nam, nên phải có người cưỡi ngựa mở đường để tránh tai nạn giao thông. Chỉ vài năm nữa, khi cầu nổi xây xong, hình ảnh người dẫn đường chỉ còn là kỷ niệm của lịch sử thành phố. Nhưng Larry Angeluzzi không hề biết nó là người cuối cùng trong nghề này. Nó ngồi trên mình ngựa cứ kiêu hãnh như một cao bồi chính hiệu miền Tây. Nó luôn ăn diện: ghệt trắng nặng, mũ rộng vành, đồng phục quần xanh bằng vải thô cứng, bó chặt tới mắt cá bằng những cái cặp sáng bóng. Nó cho ngựa đi nước kiệu qua thành phố hâm hấp nóng của đêm hè. Những người đàn bà ngồi trên mấy thùng cây nói chuyện tào lao với nhau, cánh đàn ông đứng xớ rớ nhả từng ngụm khói xì gà khét lẹt nơi góc phố. Đám trẻ con nhao nhao bất kể nguy hiểm chạy theo bám vào xe lửa đang chạy. Tất cả đều hiển hiện trong ánh sáng vàng đầy khói của đèn đường và ánh sáng trắng của mấy bóng đèn cửa hàng bánh kẹo. Tới mỗi ngã tư, những cơn gió từ sông thổi tới, làm cho người và ngựa tỉnh táo hẳn, cùng làm mát mẻ cái đầu máy xe lửa đen ngòm. Trên khoảng đất trống trong công viên Chelsea, lố nhố bóng tụi trẻ ngồi https://thuviensach.vn chồm hổm xem phim miễn phí. Từ xa trên màn ảnh lớn, Larry thấy con ngựa và anh chàng cưỡi khổng lồ, như đang rầm rập phóng ụp xuống hố, con ngựa của nó hốt hoảng bật ngửa đầu. Qua khỏi ngã tư, những bức tường nhà lại hiện ra. Larry về tới gần nhà. Một cây cầu vượt dành cho người đi bộ bắc từ đại lộ Số Mười qua đường Số Ba Mươi. Qua khỏi gầm cầu là về tới nhà, coi như công việc đã hoàn tất. Đội lệch mũ, Larry cho ngựa phi thẳng về chuồng. Hầu hết những người đang ngồi trên lề đường Số Ba Mươi và Số Ba Mươi Mốt đều là bà con, bạn bè. Larry phóng nước đại qua gầm cầu, vẫy tay với lũ nhóc đang đứng trên lan can cầu. Rồi Larry cho ngựa đi sát lề, rẽ trái vào bãi đất trống của sở Đường Sắt. Phía sau, đầu máy xe lửa khổng lồ nhả ra từng đợt khói trắng mịt mù và như một phép lạ, cây cầu và lũ trẻ biến mất trong làn khói, với những tiếng kêu vui vẻ vút cao lên tận bầu trời đầy sao mờ tỏ. Xe lửa chở hàng uốn vòng vào bãi, cây cầu lại hiện ra, lũ trẻ ào ào nhảy xuống những bậc thang, chạy dọc theo phố. Larry buộc ngựa vào cây cột bên cạnh căn chòi của người bẻ ghi rồi ngồi xuống băng ghế. Bên kia đại lộ là thế giới thân quen của nó. Gần góc đường Số Ba Mươi là cửa hàng bánh rực rỡ ánh đèn, lũ trẻ vây quanh tủ kem trang trí hoa lá loè loẹt. Chính ông chủ Panettiere múc những thìa kem đủ màu thật hậu hĩ. Vì bây giờ lão giàu rồi, còn thừa tiền phung phí cả trong trò chơi chạy đua ăn tiền nữa. Kế bên cửa hàng bánh là cửa hàng thực phẩm treo đủ thứ dăm bông, thịt nguội gói giấy màu. Rồi đến tiệm hớt tóc của lão chủ chuyên đố kỵ, ganh ghét, cứ thấy mái tóc nào mới, không mang dấu ấn của đôi tay, nhát kéo của lão, lão lại gườm gườm khó chịu. Cửa tiệm hớt tóc cửa đóng kín mít để đánh bài. Trẻ con tràn lên lề đường, nhốn nháo như bầy kiến, đàn bà thì quần áo đen ngòm, tụ tập thành từng nhóm trước mỗi nhà. Nhóm nào cũng ồn ào như đang cãi nhau. https://thuviensach.vn Ông bẻ ghi lùn tịt từ ngoài xe lửa vào bảo Larry: - Tối nay không còn chuyến nào nữa đâu, nhóc ạ. Larry liền mở dây, leo lên ngựa. Larry thúc ngựa, phóng vù vù, những dãy nhà, những bức tường lao xao, ngả nghiêng như tấm vải buồm mỏng manh. Ngay phía trước, trên tầng thượng ngôi nhà của nó, Larry thấy một bóng bé nhỏ trên khung cửa sổ. Đúng là thằng Vincent, em nó. Nó vẫy tay nhưng thằng Vincent vẫn ngồi bất động. Mọi người đều ùa ra đường ngắm nó. Larry ôm cổ ngựa phóng thẳng về chuồng, trên đường Số Ba Mươi Lăm. Từ chiều, lúc trời chạng vạng, Lucia Santa, mẹ nó, đã chuồn khỏi căn phòng ngột ngạt, xuống đường cùng mấy bà hàng xóm tán gẫu, và nhất là để coi chừng mấy đứa con chạy nhảy trên mấy phố tối đen quanh nhà. Tối nay, bà Lucia Santa thật thảnh thơi. Mùa hè là thời gian thoải mái nhất, khỏi phải lo trẻ con bị cảm, khỏi phải bận tâm lo áo ấm, găng tay, giày, nón cho chúng như ở mùa đông. Thường vào bữa ăn chiều, mọi người đều muốn nuốt sao cho no bụng để còn xuống đường vừa tán nhảm, chuyện không đâu vào đâu mà cãi nhau ỏm tỏi thiếu điều sắp đánh nhau. Đối với Lucia Santa thì càng ít người ở trong nhà, cửa nhà càng đỡ phải dọn dẹp lau chùi. Nhưng bà thích nhất là được gặp gỡ xóm giềng trong buổi tối rảnh rỗi. Chẳng hạn như lúc này, tóc búi cao, mặc bộ áo đen sạch sẽ tươm tất, xách cái ghế đẩu trong bếp từ gác tư, bà xuống trước cửa nhà nhìn ngắm phố phường. Mỗi ngôi nhà cho thuê là một sân làng. Mỗi làng mỗi nhóm, toàn đàn bà váy áo màu đen, chiều chiều ngồi trên những thùng cây, ghế đẩu, chụm đầu nhau nhắc lại những chuyện ngày xửa ngày xưa. Nào là chuyện luân thường đạo lý. Nào là những cổ tục nơi làng xưa của họ, một ngôi làng miền núi tận miền Nam nước Ý, nơi họ bỏ đi từ nhiều năm trước. Cứ tưởng https://thuviensach.vn tượng có một phép lạ nào đó đưa ông bà, cha mẹ họ tới nơi này là họ thấy khoái rồi. Để các cụ mắt thấy, tai nghe những vấn đề điên đầu mà họ đang đối diện hàng ngày. Các cụ phải phát khiếp khi thấy lũ con gái của họ ở đây táo tợn, liều lĩnh chẳng thua gì con gái Mỹ. Đám đàn bà phê phán con cái như nói về những kẻ xa lạ. Như chuyện của Felicia, nhà ngay góc đường đây thôi. Con gái mà nỡ bỏ đi du hí lúc mẹ đỡ đầu đau ốm. Thậm chí khi chính mẹ ruột của Felicia nhắn nó về nó vẫn cứ đú đởn hết tuần trăng mật mới vác mặt về. Rõ ràng là chuyện này chẳng ai nói thêm nói bớt gì hết. Chính miệng bà mẹ của con Felicia xì ra. Lại còn chuyện một thằng con trai, ông bố năn nỉ thế nào cũng nằng nặc đòi cưới vợ năm nay. A, đúng là đồ bất hiếu! Figlio Disgraziato! Những chuyện như vậy chẳng bao giờ xảy ra trên đất Ý. Thứ con hỗn láo, giết bỏ thôi. Còn con gái? Ở quê mình à – bà mẹ của Felicia run lên vì tức – bà sẽ nắm tóc kéo con đĩ khỏi phòng trăng mật, lôi tới giường bệnh của mẹ đỡ đầu. Ôi nước Ý! Ôi quê hương! Sao cuộc đời đổi thay đồi bại đến vậy. Thật ra, bà mẹ đỡ đầu đã bình phục và cả mẹ ruột lẫn mẹ đỡ đầu đều mê tơi cháu ngoại, con của Felicia. Chuyện xảy ra từ ba năm trước rồi mà, nhưng các bà vẫn khoái hồi tưởng để than thở. Lần lượt bà nào cũng có chuyện con cái mất dạy, chống đối cha mẹ để kể lể. Bà nào cũng như những bậc anh hùng, đau khổ triền miên, chỉ còn cách trừng trị cái bọn tân thời theo khuôn phép Ý mới xong: roi da và cây gậy Tackeril mà đập cho nát đít ra. Rồi lần nào cũng vậy, kết thúc mỗi tâm sự não nùng lại vang lên điệp khúc "Mannaggia America! Tổ cha nước Mỹ!". Nhưng trong đêm hè oi bức này, giọng bà nào cũng vút lên tràn trề hy vọng, với cái khí phách chưa từng có khi còn ở quê nhà. Dầu gì, ở đây còn có tiền gởi ngân hàng, con cái biết đọc, biết viết, trời cho mọi người chuyện tốt đẹp, đến đời cháu chắt thì dám là giáo sư, bác sĩ lắm chứ. Sự thật thì đám đàn bà quê mùa từ những ruộng rẫy miền núi nước Ý, nơi cha ông họ từ lúc sinh ra cho đến lúc chết vẫn quanh quẩn trong cùng một https://thuviensach.vn gian phòng, nên các bà rất mê cái thành phố to lớn đầy bê tông cốt thép này, với tiếng rầm rầm của xe lửa, ánh đèn rực rỡ bên kia sông. Ngày còn bé, họ phải sống trong cô quạnh, đất đai xơ xác tới nỗi người ta phải phân tán dọc sườn núi để kiếm sống. Chính sự liều lĩnh đã giải phóng họ. Là những kẻ tiên phong khai khẩn, nhưng họ chưa từng bước chân trên mảnh ruộng nào trên đất Mỹ. Họ chuyển đến một nơi xa xôi buồn thảm, ngôn ngữ lạ lẫm, con cái trở thành một dòng giống khác. Đó là cái giá họ phải trả. Lucia Santa không lên tiếng tham dự. Bà còn đợi đồng minh thân thiết, mụ Zia Louchee. Ngồi ngay ngắn thoải mái nghỉ ngơi, Lucia để dành sức đấu khẩu những chuyện sắp tới. Còn sớm chán, phải tới nửa đêm đám này mới giải tán. Vì đang mùa hè nên đến giờ đó mới hết nóng. Lucia Santa khoanh tay vào lòng, ngửa mặt đón làn gió mát phía sông thổi về. Lucia Santa là người đàn bà xinh xắn, thấp nhỏ đang hồi sung sức cả tinh thần và thể chất. Đầy can đảm, chẳng hề e sự những hiểm nguy trong đời. Nhưng Lucia Sant không bướng bỉnh ngu ngốc. Bà mạnh mẽ, thận trọng gánh trách nhiệm lo cho bầy con trưởng thành. Khuyết điểm duy nhất của Lucia Santa là thiếu sự gian xảo, tinh quái, điều làm lợi cho con người còn hơn cả đức hạnh trong thời buổi này. Hơn hai mươi năm trước, còn là cô gái mười bảy tuổi, Lucia Santa đã phải rời xa nước Ý, vượt ba ngàn dặm, vượt biển cả tới một xứ sở xa lạ để làm vợ một người đàn ông mà cô chỉ nhớ mang máng là đã từng chơi chung hồi còn nhỏ. Mỗi khi kể lại chuyện này, Lucia lại phải lắc đầu vì sự điên rồ của mình, nhưng cũng không kém phần hãnh diện. Một lần cha cô, giọng đầy thương xót, bảo đứa con gái yêu quý là ruộng đất https://thuviensach.vn kiệt quệ, nợ nần chồng chất, đời sống càng ngày càng khốn khó hơn, chắc phải kiếm thằng nào hơi ba trợn một chút mà lấy cũng được, vì cô đừng mong gia đình may nổi cho cô một tấm áo cưới. Lúc đó cô đã oán ghét cha và cả nhà vô cùng. Cô dâu không áo cưới thì nhục nhã nào bằng? Cô đâu phải là gái đã mất trinh trước khi về nhà chồng. Đàn ông nào chấp nhận được một con vợ nghèo tới nỗi không có được một cái áo cưới. Chỉ dân nghèo mới hiểu thấu nỗi nhục của sự đói khổ. Dân nghèo chịu áp lực từ mọi phía, người chung quanh, chủ đất, số kiếp, năm tháng…Họ là những kẻ ăn xin của bố thí thường trực. Nghèo là nghèo từ đời nọ tới đời kia. Đổ mồ hôi sôi nước mắt lương thiện làm ăn mà ngoi lên được là chuyện xưa rồi. Càng lương thiện, càng chuốc thêm nhục nhã. Lucia cố quơ quào mà chuyện sống chẳng thay đổi được gì. Bỗng đâu có một lá thư tới từ nước Mỹ: một anh chàng hàng xóm chơi với cô từ thuở hai đứa tóc còn để chỏm, viết thư bảo cô sang Mỹ sống cùng hắn. Dĩ nhiên là cưới hỏi đàng hoàng. Chính hai ông bố đứng ra trực tiếp thu xếp. Có điều là Lucia Santa không tài nào hình dung ra gương mặt người bạn thuở ấu thơ này. Vậy là trong một ngày đẹp trời, Lucia Santa cùng hai cô gái làng nữa, được cha mẹ, cô dì, chú bác vừa khóc vừa đưa các cô ra toà thị chính, tới nhà thờ làm lễ thành hôn. Đám cưới mà không có chú rể, Lucia Santa đau xé lòng. Càng buồn thảm hơn khi lễ cưới xong là ba cô dâu phải xuống tàu từ Naples tới New York, theo luật pháp Mỹ. Như trong mơ, Lucia Santa bước vào miền đất của sắt và đá, ngay đêm đầu tiên, cô ngủ với con người xa lạ từ nay là chồng hợp pháp của cô. Rồi cô sinh cho anh ta được hai đứa con, khi mang thai đứa thứ ba thì anh ta bị chết trong một tai nạn do bất cẩn. Cô chấp nhận tất, chẳng hề than thân https://thuviensach.vn trách phận. Thật ra, cô có than thở, nhưng là than thở với số mệnh hãy thương xót cô, để cô đủ sức vững vàng nơi xứ lạ quê người. Lucia Santa, người đàn bà goá trẻ, một nách hai con, bụng mang dạ chửa, không người nương tựa, chưa hề quỵ ngã vì tuyệt vọng. Lucia Santa có một nghị lực khó thấy ở phụ nữ, cố chịu đựng những tai ương, nghịch cảnh. Tuy nhiên Lucia Santa đâu phải là sắt đá, Lucia không cay đắng vì số phận mà vì thái độ của bạn bè. Bạn thân cả đấy. Cùng trang lứa với nhau, toàn là dân Ý nơi đất khách này. Mới đây còn lăng xăng chạy lên chạy xuống, suốt ngày í ới "Lucia Santa ơi, nếm thử món này xem", nào là bánh mứt Phục sinh, ngồn ngộn phô mai và trứng, nào là rượu mơ trong ngày lễ Thánh bổn mạng gia đình, với món thịt sốt cà đặc biệt. Biết bao nhiêu tán tụng, tâm tình to nhỏ bên tách cà phê, bao hứa hẹn làm mẹ đỡ đầu cho đứa bé sắp chào đời. Nhưng rồi chỉ sau thảm kịch đó, sau những vẻ thương hại và lời chia buồn, họ mới để lộ ra mặt thật. Cháy nhà mới ra mặt chuột mà. Cửa nhà họ luôn đóng im ỉm, có gặp nhau chào hỏi cũng lạnh lùng tẻ nhạt làm sao. Các bà mẹ đỡ đầu tương lai biến đâu mất hết. Ai mà dám thân mật gần gũi với con mẹ chết chồng còn quá trẻ, tràn trề sinh lực kia. Đàn ông vốn mềm lòng, người thiếu phụ ấy sống chung trong căn nhà ở thuê, nay nhờ chồng họ việc này, mai nhờ chồng họ việc khác, biết chuyện gì sẽ xảy ra. Đàn bà trẻ thiếu đàn ông là nguy hiểm lắm. Mấy ả này có thể bòn rút tiền bạc, đồ ăn, cứ như đỉa hút máu ấy chứ. Họ không độc ác đâu, chỉ là kiểu phòng xa của người nghèo, ngăn ngừa từ trong trứng đó thôi. Nhưng vẫn còn có một người tốt. Đó là mụ Zia Louchee, một bà goá già, không con cái. Mụ sốt sắng giúp đỡ và nhận làm mẹ đỡ đầu cho thằng nhỏ Vincent mồ côi cha. Hôm lễ Thêm sức của thằng nhỏ, mụ còn tặng một cái đồng hồ vàng tuyệt đẹp, làm Lucia Santa rất hãnh diện. Vì món quà quý giá đó còn là biểu hiện của sự tôn trọng và trung thành với nhau. Nhưng Zia Louchee là trường hợp ngoại lệ. Nên sau thời gian tang chế, Lucia Santa nhìn đời khác hẳn và lọc lõi hơn trước nhiều. https://thuviensach.vn Nhưng thời gian là liều thuốc lãng quên rất tốt, cho nên bây giờ tất cả lại là bạn bè như xưa. Cũng có thể Lucia Santa bị sốc quá lớn vì chồng chết nên quá khắt khe? Vì cũng chính những bạn hàng xóm đó tỏ ra rất lo lắng tìm cho Lucia một người chồng, để nuôi nấng và chăm lo cho mấy mẹ con. Hôn lễ được tổ chức ở nhà thờ đàng hoàng. Rồi cũng chính họ tổ chức một bữa tiệc linh đình mừng đám cưới. Nhưng Lucia Santa không bao giờ để cuộc đời phỉnh phờ thêm một lần nữa. Cũng phải suy nghĩ nát óc mới đứng vững chớ. Ba đứa con của chồng trước đã lớn khôn. Ba đứa của đời chồng sau, chỉ còn con Lena còn nhỏ, Lucia Santa còn có chút tiền gởi trong bưu điện. Sau hai mươi năm vật lộn với đời, Lucia Santa có chút thành tựu mà người nghèo như bà có thể đạt tới bằng tất cả khả năng, làm họ tin rằng sự phấn đấu của họ đã thành công và khéo thu xếp thì cuộc đời của họ sẽ an toàn, được đảm bảo. Bà đã sẵn sàng hưởng một đời sống dễ chịu hơn. Zia Louchee đến rồi. Vậy là đầy đủ cả hội. Lucia Santa sẵn sàng cho màn đấu khẩu tưng bừng. Thình lình bà chợt nhìn thấy đứa con gái lớn, con Octavia đang từ góc phố Ba Mươi đi tới, nó đi qua cửa hàng nhà Panettiere chất đầy bánh pizza và những chai nước chanh xanh mát cả mắt. Lucia không nhìn thấy con gái nữa. Mắt bà mờ đi vì thấy cái thùng gỗ chứa đầy tiền xu, tiền hào của nhà Panettiere. Bà tức lộn ruột,biết bao giờ có được một tài sản như vậy. Vậy mà thằng cha hàng xóm xấu xí này kiếm tiền dễ như chơi. Rồi bà thấy mụ vợ của lão, một mụ già có ria mép, chẳng còn sinh đẻ gì được nữa, đang khư khư ôm thùng tiền. Hai mí mắt mụ nhăn nheo, hùm hụp trên hai con ngươi sáng quắc như mắt rồng. Lucia Santa cảm thấy Octavia ngồi ghé xuống sau lưng, mông hai mẹ con đụng vào nhau làm bà khó chịu, nhưng nếu bà xích ra, con Octavia sẽ có phản ứng ngay. Nhìn cô con gái xinh đẹp diện đúng mốt Mỹ, bà cười với mụ Zia Louchee, vừa như hãnh diện vừa như chê bai. Octavia thấy hết, cô chưng hửng vì thái độ của mẹ. Chừng như bà biết cô muốn không giống https://thuviensach.vn như các bà đen ngòm xung quanh xóm chút nào. Cô mặc áo xanh nhạt, che bớt bộ ngực căng phồng, nhưng lại gói căng bộ mông mây mẩy, găng tay trắng, giống cô giáo trung học của cô. Đôi lông mày đen không tỉa tót. Octavia làm ra vẻ nghiêm nghị, mím chặt môi, giấu bớt vẻ khêu gợi của đôi môi đầy đặn. Trước mặt mấy bà này, tốt hơn là cứ làm ra vẻ ngoan ngoãn. Cô cảm thấy tội nghiệp cho những người đàn bà này, chẳng mơ mộng gì ngoài chuyện làm nô lệ cho chồng con, cả đến cái thú "nối tình yêu" vợ chồng cũng không biết hưởng. Cô nhủ lòng: số phận của mình sẽ không như những người này. Cô ngoan ngoãn ngồi nghe chuyện, chờ thời cơ thuận tiện là rút lui ngay. Toàn đàn bà con gái, Octavia cởi bỏ áo khoác ngoài. Cái áo trắng với dây băng hồng thắt thành chiếc nơ nhỏ xíu còn làm cô hấp dẫn hơn, làm nổi bật bộ ngực tròn trịa, căng cứng. Mái tóc xanh đen gợn sóng phủ quanh khuôn mặt đầy tình tứ, đôi mắt to long lanh và sáng. Càng tỏ ra ngây thơ, cô trông càng hấp dẫn. Bà mẹ cầm áo choàng của con ôm lên tay, cái kiểu âu yếm con cái của các bà. Nhưng chỉ hai mẹ con mới biết đó là một kiểu làm lành. Vì hai người mới cãi nhau hồi chiều. Lý do là Octavia muốn đi học lớp tối để làm cô giáo. Bà mẹ phản đối "Không, vừa đi làm vừa đi học để bệnh à? Tại sao phải làm cô giáo chớ? Mày là cô thợ may xinh đẹp, khéo léo, đang kiếm ra tiền, còn bày chuyện đâu đâu". Bà còn bảo đừng đứng núi này trông núi nọ, cuộc đời chẳng êm đềm, may mắn mãi đâu. Nhưng Octavia đâu chịu hiểu. Cô bảo thẳng "Con muốn sống sung sướng , hạnh phúc cơ". Vậy là bà mẹ nổi điên lên. Bà vốn không ưa những chuyện "đi mây về gió" của con gái: nào là đọc sách, nào là áo quần hợp thời trang. Bà nhại lại câu nói của con, bằng nguyên văn tiếng Anh rất chuẩn mới ớn chứ: https://thuviensach.vn - Con muốn sống sung sướng, hạnh phúc cơ! Rồi mới bật tiếp một tràng tiếng Ý: - Cô phải cám ơn Chúa đã cho đủ ăn để mà sống thì có. Nhìn mẹ khoan khoái ngồi xếp hai tay lên đùi, Octavia không khỏi buồn cười nhớ lại trận cãi nhau của hai mẹ con. Cô thích thú vì mỗi khi mẹ cô nhạo báng con cái, giọng tiếng Anh của bà chuẩn xác không ngờ. Rồi cô thoáng thấy Guido, thằng con trai đen như than hầm của nhà làm bánh Panettiere, đang vẫy cô. Nó cầm cái ly giấy tổ chảng đầy ụ kem trái cây. Gần như cúi gập người, nó đưa cho cô cốc kem, vội vàng lí nhí nói: - Đừng làm dơ áo nhé. Rồi chạy tọt ngay về phụ bố bán hàng. Octavia cười cười nhấm nháp một chút cho phải phép rồi đưa cho mẹ. Bà mẹ mê kem phải biết, húp lấy húp để như trẻ con. Trong khi mấy bà già xung quanh vẫn nhoi nhoi như họp chợ. Octavia lặng lẽ nhìn người cha ghẻ đẩy tới đẩy lui cái nôi em bé từ đường Số Ba Mốt qua đại lộ. So với sự cứng rắn không ngờ của bà mẹ, sự dịu dàng này của ông già làm cô bị xúc động. Cô vẫn ghét người cha ghẻ, coi hắn như hung thần, tàn nhẫn, láu cá. Cô từng thấy hắn đánh mẹ, đối xử với con riêng của vợ như một bạo chúa. Cô không thể quên được, cái cảnh hắn đã đến ve vãn mẹ co vội vàng ngay sau khi cha cô chết. Octavia ngó đứa em gái đang ngủ trong nôi. Dù nó là máu mủ của người cha ghẻ, nhưng cô yêu con bé vô cùng. Cứ nhìn đôi mắt xanh lạnh lùng, bộ mặt lòi xương khắc khổ của ông ta là cô không chịu nổi. Cô biết hắn ghét cô cũng ngang ngửa như cô ghét hắn, nhưng cả hai đều e ngại nhau. Chưa bao giờ hắn đánh cô, chỉ dám đánh thằng Vincent thôi. Nếu hắn cư xử đúng như một người cha, hắn có đánh em cô, cô cũng không chút căm ghét. Đàng này khi cho quà ba đứa con riêng của hắn, thằng Gino, Sal và con bé Aileen, hắn tỉnh bơ bỏ quên thằng Vincent. Mà thằng Vincent vẫn chỉ là một đứa trẻ con. Cô cũng thù hắn, vì chưa bao giờ hắn dẫn thằng Vincent đi chơi hay hớt tóc cùng với mấy đứa kia. Cô còn e sợ hắn, vì hắn có vẻ lạ lùng như một nhân vật đầy bí hiểm ác độc trong mấy cuốn sách cô đã đọc. Đôi mắt xanh lè của dân Ý, bộ mặt như ác thần trong cổ tích. Đã vậy, cô https://thuviensach.vn còn biết hắn là một anh nhà quê mù chữ, một tên di dân nghèo khổ mà phách lối. Một hôm cô bắt gặp hắn đang giả vờ chăm chú đọc báo ngoài đường. Cô chạy vội về mét mẹ và cười hô hố đầy miệt thị. Mẹ cô chỉ lặng lẽ nhếch môi cười. Có một bà chuyển đề tài về một con bé người Ý mất dạy, dĩ nhiên là sinh tại Mỹ. Octavia lắng nghe. Giọng bà kia lảnh lót: - Vậy đó. Vậy đó. Lấy nhau cả tháng rồi. Trăng mật trăng đường đủ cả rồi. Ái chà, cô ả yêu thằng chồng hết chỗ chê. Về thăm mẹ mà con nỡm leo tót ngồi lên đùi chồng. Cứ xoắn lấy tay thằng chồng… - Rồi hai đứa đi nhảy đầm. Trời đất ơi, nhảy đầm trong nhà thờ mới khổ chớ. Thì cũng do mấy ông linh mục trẻ, đến tiếng Ý còn không biết nói thì biết giữ phong tục là gì. Thằng chồng trúng được giải vào cửa không lấy tiền. Lãnh giải xong, lăn đùng ra chết. Nó vốn bị bệnh tim, mẹ nó theo săn sóc cho đến khi nó có vợ. Vậy mà bây giờ, có người đến cho biết là chồng chết, nó đái cả ra quần. Ả đang nhảy với một thằng kép mới, cứ khóc toáng lên "Em sợ lắm. Em chẳng dám nhìn cái ấy đâu!" Mụ Zia Louchee quỷ quái uốn lưỡi phun ra một tràng "ý tại ngôn ngoại": - Phải rồi, "cái ấy" còn sống mới đáng nhìn, chớ nó ngoẻo rồi, nhìn làm gì. Một trận cười nổ vang cả phố, làm mấy hội trước cửa mấy nhà khác phát ghen, chẳng biết đám này có chuyện gì vui đến như thế. Octavia bực mình khi thấy mẹ cũng cười tươi rói. Nói cho ngay, còn có nhiều chuyện nghiêm túc hơn. Coi kìa, mụ Zia Louchee bật ngay dậy, đứng trên quan điểm xưa chống cả đám, viện dẫn từng chi tiết nhỏ nhặt từ hai mươi năm trước, mãi tận quê nhà. Octavia từng thích thú thấy mẹ đứng về phe Zia Louchee – bà goá dũng cảm lâm chiến để bênh vực mẹ cô ra sao. Hai bà cung kính nhau như hai nữ quận công. Mẹ cô thì luôn miệng "Dạ, thưa bác…". Đàng kia đáp lại "Vâng, thưa cô…". Thật khác hẳn với kiểu nói tục tằn hàm hồ của các bà chung quanh. Octavia biết rõ mối liên hệ giữa hai người: mẹ cô nhớ ơn cứu giúp của Zia Louchee trong những giờ phút bất hạnh khủng khiếp nhất trong đời. Nhưng nghe các bà lý sự ì xèo mãi cũng chán, cô đứng dậy, đi lại chiếc xe https://thuviensach.vn đẩy. Không chào hỏi gì cha kế, chỉ cúi nhìn em bé đang ngủ. Cô ngắm con bé với một tình thương dịu dàng tràn ngập cả lòng, một thứ tình cảm mà đối với thằng em ruột cùng cha, cô cũng chưa hề có. Rồi cô lững thững đi về góc phố tìm thằng Gino. Cô thấy nó đang chơi đùa, còn thằng bé Sal ngồi thu lu trên lề đường. Cô dắt Sal về cho mẹ. Chẳng thấy thằng Vincent đâu. Ngửng mặt lên, Octavia thấy nó ngồi tuốt trên cửa sổ tối thui, lặng lẽ nhìn xuống đường. Frank Corbo ủ rũ nhìn đứa con gái lớn của vợ, khi Octavia cúi xuống nhìn đứa em ngủ trong xe. Đôi mắt xanh lạnh lùng, ngơ ngơ với mọi thú vui, có đàn ông Ý nào chịu đẩy xe cho con trong một đêm hè như vầy. Đầu óc trống rỗng không có một chữ, hắn lơ mơ chiêm ngưỡng cảnh đẹp phố phường. Biết đứa con gái của vợ căm ghét mình, hắn vẫn tỉnh bơ như không. Bộ mặt gầy gò khắc khổ che giấu bao điều đau khổ gặm nhấm trong lòng không thể nói ra. Cuộc đời hắn là một giấc mơ đẹp. Mt cuộc đời mà tình yêu biến thành tàn nhẫn, tài sản tan biến như chiếc bóng, thế giới bế tắc không có lối ra. Đêm nay hắn sẽ ra đi tìm đường giải thoát. Bỏ lại gia đình. Bỏ hết giận hờn, không còn đánh chửi nhau. Sớm mai hắn sẽ đón một xe tải của nông trại nào đó qua đây, tới những cánh đồng xanh mướt để làm việc, để lấy lại sức khoẻ và sự yên bình. Hắn đã đau khổ. Hắn đau khổ như một kẻ câm điếc, nhìn cảnh đẹp cũng không thể ca hát tán dương, đau đớn cũng không thể khóc. Cảm thấy được yêu mà không thể vuốt ve đáp lại. Tong phòng ngủ thì đầy người lớn và trẻ con. Ngoài đường phố thì người chen chân đi lại. Hn mơ những giấc mơ khủng khiếp. Vợ con hắn trùm toàn một màu đen, trán người nào cũng vẽ một lưỡi dao găm, họ xúm xít vây quanh hắn. Hn phải kêu thét lên. Khuya lắm rồi, giờ này đáng lẽ trẻ con đi ngủ từ lâu, nhưng trời vẫn còn nóng quá. Frank Corbo ngẩn ngơ ngắm nhìn thằng Gino, con trai lớn của hắn, đang chạy như điên trong một trò chơi hắn không thể hiểu nổi. Cng như hắn không thể hiểu tiếng nói ríu rít của tụi trẻ con Mỹ. Hn lạc lõng trong thế giới quá bộn bề. Nào sách vở, báo chí – mù tịt. M tịt trước tất cả niềm vui của thế gian. Thế giới này, đối với hắn, sao bí hiểm quá. Lặng lẽ đẩy xe nôi cho con đi chơi, hắn không hề biết, tận cùng trong huyết https://thuviensach.vn quản, trong những tế bào não li ti của hắn đang hình thành một thế giới mới. Này lại ngày, nỗi đau tiếp nỗi đau, những bức tường của cái thế giới hãi hùng đang đổ vỡ không ngừng trong tâm trí hắn. Và chỉ trong vòng một năm, một thế giới thần kỳ sẽ hiện ra, hắn sẽ là chúa tể. Kẻ thù sẽ khiếp sợ, người thân yêu sẽ mãi mãi lãng quên, đau đớn sẽ bị chôn vùi, bao nỗi hãi hùng bí hiểm đều biến hết. Hắn sẽ được tự do. Đêm nay, chẳng một dấu hiệu nào báo trước, hắn đặt niềm tin vào một mùa hè để vỡ đất trồng cây, như ngày xưa còn là một thằng trẻ con nhà nông sống trên miếng đất khô cằn ở quê nhà bên Ý. Đối với trẻ con thì thế giới lại tràn ngập sắc màu và âm thanh kỳ diệu. Thằng Gino len lỏi trong tiếng lanh canh của máy móc, chạy lòng vòng dưới ánh đèn đường, hăng hái hò hét đến nhức cả đầu. Nó long nhong ngược xuôi suốt đường Số Ba Mươi Mốt để đuổi bắt bạn chơi. Nhưng lũ nhóc kia luôn chạy kịp tới tường và dang hai tay. Một lần nó suýt bắt được, nhưng một chiếc taxi vụt qua, làm đối thủ của nó chạy thoát. Thấy cha đang đứng nhìn, Gino chạy tới la toáng lên "Cho con một hào ăn kem đi!". Chộp tiền từ tay bố, nó lại tiếp tục chạy dọc phố, tính toán trò phục kích đám bạn. Khi chạy qua chỗ mẹ, nó bị mụ Zia Louchee chộp được, nâng bổng nó lên, mấy ngón tay mụ cứng như thép. Nó ngây người, trố mắt nhìn mấy bà già vây quanh, nhiều bà có cả ria mép mới khiếp chứ. Nó điên cuồng vùng vẫy, vì sợ lỡ trò chơi. Nhưng mụ Zia Louchee cứ giữ riết nó, bảo: - Thôi đi, ngồi đây nghỉ với mẹ cháu. Tim đập thình thịch rồi đây này. Chạy nữa là mai bệnh đấy". Nó vùng vẫy cố thoát khỏi tay mụ, mụ mắng yêu: - Eh, come è facia brutta. Nó hiểu bị mắng là thằng dữ tợn xấu xí. Mấy bà già thi nhau hô hố cười. Nó không biết là các bà cười vì đôi mắt nó giận dữ sáng quắc rất dễ thương. Tức quá, nó làm như phun nước bọt vào mặt mụ Zia Louchee, cái kiểu phì phì ra điều miệt thị của đám đàn bà Ý khi chửi nhau. Rồi nó thoát ra được, chạy ào đi, đến nỗi mẹ nó đánh với theo nhưng bị hụt. https://thuviensach.vn Nó đánh vòng qua bốn ngã đường của lô nhà, để sẽ từ bóng tối bất ngờ tấn công lũ bạn. Nhưng vừa ra tới đại lộ Số Chín, nó đụng đầu ngay tụi nhóc dàn hàng ngang chặn nó. Gino tăng tốc, chạy thẳng vào rào chắn của tụi kia. Mấy đứa nhỏ sợ quá, tản ra. Có đứa với theo bắt, làm áo Gino rách toạc. Lũ trẻ ào ào đuổi theo. Gino rẽ vào đường Số Ba Mươi Mốt tối thui, tụi kia không dám theo nữa. Gino bắt đầu đi chầm chậm xuống dốc. Nó đã tới đầu công viên, phía dưới, nơi cuối cùng, lũ bạn nó chạy lăng xăng dưới đèn đường như bầy chuột. Gino đứng nghỉ một chút trong bóng tối. Rồi nó rón rén đi xuống phố. Qua một dãy hành lang , Gino thấy một con bé đang đứng, úp mặt vào hai cánh tay trên tường, phía sau không một bóng người. Gino biết tụi này đang chơi trò trốn tìm, chớ không phải con bé đang khóc, nếu đợi thêm một tí, nó sẽ thấy tụi con gái ùa ra la hét. Rồi nó đi tiếp, qua một cửa sổ có ánh sáng tù mù, nó rùng mình khi thấy một bà Ái Nhĩ Lan già lụ khụ, ngồi dựa đầu lên cái gối, trên thành cửa, đang trừng trừng nhìn nó trong con phố vắng hoe. Đầu bà lão như cái sọ trơ xương, ánh nến nhỏ trên bàn thờ làm mồm bà cụ như nhuộm máu. Sau lưng bà ta lờ mờ mấy cái bình hoa trông cứ như hũ đựng cốt. Gino ngó bà. Cái miệng đỏ lòm nhe ra hàm răng chào nó. Gino giật mình co giò bỏ chạy. Nó đã đến gần vùng sáng và đã nghe tiếng la hét của bạn bè. Nó tìm chỗ núp, sẵn sàng đột kích. Nó chẳng sợ gì cái khu nhà hầm tối tăm lúc nãy nữa. Cũng quên luôn là mẹ nó đang tức giận. Chỉ biết lúc này nó sắp xông ra làm tán loạn hàng ngũ đối phương. Trong khi đó tại đại lộ Số Mười, từ trên cao, Vincenzo Angeluzzi, anh cùng mẹ khác cha với Gino đang mơ màng lắng nghe những tiếng vọng êm đềm của đêm hè rì rầm bay bổng từ dưới phố lên. Nó ngồi trên thành cửa sổ. Những dãy phòng vắng ngắt, tối tăm sau lưng , cửa mở xuống hành lang nhà bếp cũng đã được khóa lại. Nó tự giam mình trong khoảng tối này. Nó cảm thấy đã bị tước hết mộng mơ về một mùa hè tự do vui chơi chạy nhảy. Mẹ nó đã ra lệnh sáng mai nó phải bắt đầu làm việc cho lò bánh nhà Panettiere cho đến kỳ khai trường vào mùa thu. Nó sẽ phải khuân vác https://thuviensach.vn những bao bánh mì nặng nề trong khi những đứa con trai bằng tuổi nó tha hồ đá bóng, bơi lội trên sông hay bám theo đuôi xe chở hàng chạy quanh thành phố. Chẳng còn được thú vui ngồi trong bóng mát mút kem mát lạnh, đọc truyện hay đánh bài cào kiếm vài xu. Tâm trí nặng nề, nó lặng lẽ ngắm bãi đất trong trong Sở Đường sắt, những con đường ray, những thùng xe trống rỗng, những đầu máy phun những đốm than đỏ rực và phát ra những hồi còi. Dòng sông Hudson như dải băng đen. Tiếng trò chuyện lao xao vọng lên như những tiếng gọi mơ hồ. xa xa ngọn đèn đỏ vung vẩy, dẫn đường cho đoàn tàu chở hàng đang tiến tới từ công viên thánh John. Phía dưới, đám trẻ vẫn tiếp tục cuộc chơi. Nó buồn rầu chờ đợi tiếng kêu la vui vẻ của chúng, khoái trá vì sự đau khổ không được tham dự niềm vui của nó. Nhưng lúc đó đám trẻ đang vừa la hét vừa leo lên mấy bực thềm để lên cầu, chờ đợi đoàn tàu chui qua và những đợt khói mịt mù làm chúng biến mất. Vincent còn quá nhỏ, đâu có biết rằng cái tính rầu rầu bẩm sinh của nó đã luôn làm chị nó khổ tâm. Octavia mua bánh kẹo, đồ chơi cho em. Nhớ ngày nó còn chập chững, cô luôn bế nó vào giọng cô, kể chuyện và hát nho nhỏ cho nó ngủ, nhưng nó vẫn lặng lẽ, ủ dột. Nó nghe tiếng choe choé của mụ Zia Louchee. Nó rất bực tức vì chuyện mụ Zia Louchee lại là mẹ đỡ đầu của nó, nhất là việc phải hôn bà già này để làm mẹ nó vui lòng trong mỗi lần sinh nhật, trước khi nhận năm đô la của mụ. Nó luôn nghe lời mẹ v vườn thấy mẹ nó thật đẹp, dù bà có hơi béo, lại luôn mặc đồ đen. Nhưng chẳng biết tự khi nào nó ghét cay đắng mụ Zia Louchee. Lâu lắm rồi, hôm đó nó đang lẩn quẩn chơi dưới chân mẹ trong nhà bếp, mụ Zia cứ chăm chăm nhìn nó, trong khi vẫn sôi nổi cùng mẹ nó ôn nghèo kể khổ những tháng năm qua. Rồi thình lình cả hai nín bặt. Vừa nhâm nhi cà phê vừa ngắm nghía nó, mụ Zia Louchee bỗng thở dài thườn thượt : - Ô, tội nghiệp Chúa tôi, chưa ra đời mà đã mồ côi bố! Vậy rồi mụ chuỷên ngay sang đề tài khác, làm nó ngẩn ngơ nhìn mặt mẹ nó tái nhợt, mắt đỏ hoe, mà chẳng hiểu vì sao. Ngó xuống đường, Vincent thấy chị Octavia đang cúi nhìn em bé trong xe. https://thuviensach.vn Nó cũng ghét luôn cả chị. Chị cũng phản bội nó rồi. Khi nghe mẹ bắt nó đi làm, chị không hề nói một lời giúp nó. Rồi nó thấy anh Larry đang cưỡi con ngựa đen đi qua gầm cầu, trông rõ ra một cao bồi thật sự. Xa vậy mà nó vẫn nghe được tiếng vó ngựa cồm cộp trên mặt đường đá. Lũ trẻ và cây cầu biến mất trong làn khói. Với một vùng đốm sáng tàn than đỏ toả ra, con tàu trườn mình vào bãi. Đã khuya rồi, không khí mát lạnh của màn đêm đã làm dịu thành phố. Mẹ nó và các bà hàng xóm lục đục dọn ghế và léo nhéo gọi chồng con. Cha kế nó đẩy xe nôi về cửa nhà. Đã tới giờ đi ngủ. Vincent rời cửa sổ, đi qua mấy phòng ngủ, tới nhà bếp. Nó mở khóa cửa thông ra hành lang. Rồi nó lấy ổ bánh mì cắt thành ba khoanh. Nó rưới dấm đỏ và dầu ô liu lên bánh, rắc thêm tí muối. Gino và thằng Sal rất khoái món ăn khuya này. Ba đứa sẽ cùng ăn. Chợt từ dưới phố vọng lên tiếng thằng Gino la thất thanh, kéo dài, chói lói. Tiếng kêu làm bà Lucia Santa, đang bế đứa con giá nhỏ trong tay, lạnh cả người. Octavia đang đứng nơi góc đường vội quay nhìn lại. Larry cũng vội quay đầu ngựa. Ông cha kế vừa hốt hoảng chạy, vừa chửi thề. Nhưng đó chỉ là tiếng kêu chiến thắng đầy phấn khích của thằng Gino, khi nó thình lình xuất hiện từ trong bóng tối, xông ra phá vòng vây của bạn bè. Trò chơi chấm dứt, Gino sướng quá, vẫn tiếp tục gào lên "Đốt thành rồi!". Bất ngờ nó đụng ngay bà mẹ đang hầm hầm tức giận. Nhớ lại chuyện làm hỗn với mụ Zia Louchee, nó vội lách qua cửa, chạy tọt lên lầu. Lucia Santa định đập cho thằng nhóc một trận nên thân, nhưng thấy nó đang vui thích quá nên thôi, để khi khác sẽ cho nó một bài học về cái màn cao hứng gào thét như vậy. Đám dân Ý dần dần giải tán, ai về nhà nấy, trả khu phố tối tăm cho tiếng vó ngựa lốc cốc trên đường đá, khi Larry phóng ngựa về chuồng trên đường Số Ba Mươi Lăm. https://thuviensach.vn Mario Puzo Đất khách quê người Dịch giả: Đặng Phi Bằng Chương 2 Ngôi nhà thuê có bốn tầng. Mỗi tầng là một căn hộ. Các cửa sổ mở ra phía trước là hướng tây, đại lộ Số Mười, mở ra sân sau là hướng đông nên rất thông thoáng. Căn hộ nhà Angeluzzi Corbos ở lầu bốn, nên sử dụng được luôn cả hành lang phía sau làm nhà kho: tủ đá, bàn viết, hộp cà chua, thùng đựng mì chất cả đống. Mặc dù căn hộ có sáu phòng nhưng nhà đông người nên vẫn chật. Phòng ngủ của Octavia mở cửa thông với phòng khách. Hai thằng Vincent và Sal ngủ trên cái giường xếp trong phòng khách này. Ban ngày, cái giường của hai đứa được dựng sát tường và phủ lên một tấm vải cho gọn. Ba mẹ chiếm căn phòng đầu dãy, kế bên là phòng của Larry rồi tới phòng ăn với một cái bàn lớn, vừa để cả nhà ăn uống, vừa là nơi sinh hoạt chuyện trò. Góc bên phải là căn bếp. Theo tiêu chuẩn của xóm giềng thì căn hộ của Lucia Santa là biểu hiện của sự hoang phí. Octavia đặt em bé vào giọng mẹ rồi về phòng riêng thay áo. Khi trở ra, ba đứa em trai đang ngủ say trên cái giường trải rộng giữa phòng. Cô vào bếp rửa mặt. Bà mẹ đang ngồi nhâm nhi cốc rượu vang, chờ đợi. Octavia biết mẹ cô ráng thức để "làm ra ngô ra khoai" chuyện hồi chiều. Rồi sau đó hai mẹ con thì thầm bàn chuyện tương lai của gia đình: một ngôi nhà ở khu Long Island, lo sao cho thằng bé sáng dạ nhất nhà học tới đại học… Lucia Santa mở đầu theo kiểu hoà giải, bằng tiếng quê nhà: - Này, thằng con nhà hàng bánh để ý đến con đó. Mà sao nó cho kem, con lại cứ câm như hến vậy… Chợt bà dừng lại nghe ngóng, hỏi: - Con đặt em Lena vào giữa giường rồi hả? Coi chừng nó lăn, té thì khổ đó. Octavia bực mình. Không phải vì chuyện mẹ cô thừa biết cô chẳng ưa gì mấy thanh niên quanh xóm nhưng vẫn cứ chọc ghẹo cô. Mà chính vì cái tên của đứa em gái út mới làm cô bực. Chính cô suy nghĩ mãi mới kiếm được https://thuviensach.vn cái tên Aileen cho con bé, một cái tên Mỹ hẳn hoi. Nhưng mấy ông bà Ý líu cả lưỡi vẫn không phát âm cho đúng được. Vậy là họ rút tên con bé lại thành Lena. Bà mẹ cũng cố gắng làm vui lòng cô con gái nhưng ngặt nỗi là sửa giọng muốn trẹo cả quai hàm, méo cả miệng mà vẫn không nói nổi. Bực quá, Lucia Santa nổi khùng: - Cũng chẳng cần lấy tên Mỹ. Vậy là mọi người cứ gọi con bé là Lena, trừ mấy thằng anh nó, vì các cậu này lỡ dại gọi theo mấy bà Ý già, Octavia cho ăn cái tát tai ngay. Lúc này hai mẹ con luôn ghìm nhau. Octavia lấy ra hộp đồ làm móng, ngồi thư thả gọt giũa móng tay, xài giọng Mỹ rất ngọt: - Mấy thằng đàn ông nhà quê xóm này thì xin lỗi, tôi xáp không nổi. Chúng chỉ muốn có một con đàn bà để chúng hành hạ như chó vậy. Con không muốn đời con giống mẹ, chồng con gì thấy hết ham. Cô bắt đầu sơn móng tay. Cô làm ngay lúc này, để chọc tức mẹ. Bà mẹ cố giữ bình tĩnh nhưng ngực cứ như nghẹt thở. Mỗi khi tức giận hai mẹ con rằng giống nhau, mắt sáng quắc, mặt cau có giận dữ: - À, té ra ở Mỹ con gái ăn nói với mẹ như vậy. Hay quá! Mày làm cô giáo được rồi đấy. Thứ con như mày, thà không có còn hơn. Rồi bà nghiêng sát mặt con gái xổ cả tiếng mẹ đẻ lẫn tiếng Mỹ: - Mi, mi dispiace! Tao không cần! Cô con gái biết chắc chỉ nói hỗn thêm một câu, bà mẹ sẽ bộp tai ngay. Nhưng cái chuyện ăn bộp tai cô đâu có ngán, có điều cô ân hận vì đã coi thường cuộc đời bà. Cô biết mẹ cô, người đứng mũi chịu sào trong gia đình, phải dựa nhiều vào cô. Bà khoe với người ngoài về cô. Octavia mỉm cười làm lành. - Con đâu có định nói gì đến mẹ. Con chỉ muốn nói là phải có được một thằng chồng đàng hoàng, chớ không phải chỉ được riêng vụ ấy. Bà mẹ ngó đứa con gái Mỹ hoá từ đầu đến chân tức lộn cả ruột: - Gớm, tội nghiệp con gái tôi nhỉ. Rồi chợt nhớ ra một điều, bước vội vào phòng ngủ, lúc trở ra, đưa một tờ năm đô la và quyển sổ tiết kiệm cho Octavia: - Này, bỏ ngay vào áo, kẻo ba cô, em cô thấy. Sáng mai đi gởi rồi hãy https://thuviensach.vn đi làm. Octavia nhẹ nhàng, nhưng cay nghiệt nói: - Không có chuyện ông ấy là ba tôi nghen. Không phải vì mấy câu nói, mà vì sự ngấm ngầm căm ghét nhau giữa hai mẹ con, Lucia Santa ứa nước mắt. Vì chỉ hai người còn có thể nhớ đến người chồng quá cố của bà, chỉ hai người thật sự chia sẻ đoạn đời đó, đã cùng nhau chịu đựng bao gian khổ. Người chồng trước để lại ba đứa con, nhưng chỉ có đứa con gái lớn này còn giữ kỷ niệm về ông. Khổ hơn nữa là Octavia rất yêu cha nó, cái chết của ông ảnh hưởng đến nó quá nặng nề. Bà mẹ biết hết, bà cũng biết cuộc hôn nhân thứ hai của bà đã làm thương tổn tình cảm của con gái đối với bà. Bà nói như thì thầm: - Con còn trẻ, làm sao con hiểu hết chuyện đời. Ông ấy không đáng cha mày à. Ông Frank lấy mẹ lúc ấy, mẹ goá bụa, tứ cố vô thân, một nách ba con còn nhỏ dại. Ông ấy nuôi bốn mẹ con mình, bảo vệ nhà mình. Lúc đó ngoài bà Zia Louchee, có đứa nào léo hánh tới cửa nhà mình, con nhớ không? Vì con là con, mẹ không muốn kể ra làm gì, cha con chẳng tốt lành như con nghĩ đâu. Mắt bà mẹ đã ráo hoảnh và bà lại mang bộ mặt cay đắng, sầu thảm khi nhớ lại quá khứ, cái vẻ đau khổ luôn làm Octavia khó chịu. Hai mẹ con đã nhiều lần cãi nhau về chuyện này, lần nào cũng gay go, cứ như chuyện mới xảy ra. Octavia còn quá trẻ, hăng hái đến tàn nhẫn: - Ông ấy giúp được cái gì chứ? Mẹ bắt thằng Vincent mới tí tuổi đầu vào làm lò bánh mấy tháng hè, mẹ không tội nghiệp nó à? Trong khi ông chồng tốt lành của mẹ làm chuyện gác cửa cũng không xong. Tại sao ông ta không kiếm việc mà làm chứ? Ba con làm việc cật lực đến nỗi chết trong lúc đang làm đó. Cô ngừng lại, vì sắp bật khóc. Rồi cô nói nhẹ nhàng hơn như để thuyết phục mẹ: - Ông ấy khôn quá, thông minh quá nên mới mất việc bên đường sắt đấy. Ông xếp bảo là đứng lóng ngóng cả ngày mới xách được thùng nước, vậy là ông chồng của mẹ vác thùng đi luôn, không trở lại nữa. Ông ta hãnh https://thuviensach.vn diện vì chuyện ấy lắm, tưởng vậy là bảnh. Vậy mà mẹ có nói tiếng nào đâu. Tiếng một tiếng hai cũng không. Gặp tay con, con tống ra đường, khoá cửa lại. Đừng hòng ở lại hú hí. Bà mẹ hết chịu nổi lối bóng gió của con ranh: - Biết thì nói, không biết thì câm cái miệng của mày lại. Cái ngữ của mày thì ngu tới già, con ơi. Bà ực hết cốc rượu, bảo: - Tôi đi ngủ đây. Để cửa cho em trai cô và chồng tôi về. - Mẹ không phải lo cho cậu quý tử Lorenzo nhà mình. Bà mẹ gớm ghiếc nhìn màu đỏ choét cô con gái đang sơn lên móng tay rồi về phòng ngủ. Nhưng ngoái lại hỏi: - Thằng Lorenzo làm trò gì mà hết ca đêm rồi vẫn chưa về ngủ. Giờ này ngoài đường chỉ còn cái lũ đứng đường Ái Nhĩ Lan thôi. Tạ ơn Chúa, thằng nhãi chỉ vớ vẩn với tụi con gái Ý đàng hoàng. Bà mỉm cười, có vẻ hãnh diện. Octavia chọt thêm một câu: - Nó lại rúc vào nhà Le Cinglata. Ông chồng xộ khám nữa rồi. Bà mẹ hiểu ngay. Vợ chồng Le Cinglata nấu rượu và bán lẻ tại nhà. Nhà này phạm luật cấm rượu, vì nấu rượu lậu. Mới tuần trước mụ vợ biếu bà một bình, vì thằng Larry vận chuyển hộ một xe nho. Mụ Le Cinglata là một trong ba cô gái cùng làm đám cưới uỷ nhiệm một lượt với bà ở Ý, từ mấy chục năm trước. Trước khi ngủ, bà vào phòng khách, đắp chăn cho ba thằng con trai. Bà lại cửa sổ nhìn xuống con đường tối thui, thấy ông chồng vẫn lững thững đi lên đi xuống. Bà gọi nhỏ: - Frank, đừng thức khuya quá. Lão chẳng thèm nhìn bà hay nhìn trời, cứ cắm cúi đi tới đi lui. Bà miễn cưỡng vào giường ngủ, vì bà cho rằng, còn thức, bà còn có thể kiểm soát được những hành động của chồng và thằng con lớn. Bà bực bội vì không làm cho họ về nhà ngủ. Quơ tay tìm đứa con gái nhỏ đã nằm an toàn sát tường, bà gọi vọng ra: - Octavia, đi ngủ thôi, mai còn đi làm chớ. Thật ra, bà không thể ngủ, khi vẫn còn người trong nhà chưa đi ngủ. https://thuviensach.vn Octavia lì lì đi qua buồng không nói gì. Trong đêm hè oi bức, giữa tiếng thở đều đều của các con đang ngủ say, Lucia Santa hồi tưởng lại đời bà. Lấy người chồng sau, bà đã làm cho con gái buồn khổ. Bà biết con kết tội mình đã không tỏ vẻ đau khổ của một người vợ đang thời tang chế. Không thể nào cách nghĩa để đứa con gái còn trong trắng hiểu hết chuyện vợ chồng. Làm sao nó hiểu rằng cha nó, người đàn ông chung chăn chung gối, người đàn ông sẽ cùng mình sống trọn cuộc đời lại là người mình chẳng hề yêu thương. Ông ta là một ông chủ gia đình thiển cận, thiếu trách nhiệm, an phận chui rúc trong căn nhà mướn ẩm thấp, bẩn thỉu, gần nơi làm việc, không hề có chút tham vọng đổi đời cho gia đình. Đã bao lần bà khóc đến khô nước mắt. Ông ta chỉ đưa cho bà đủ chi dùng, còn lại, thay vì dành dụm, ông ta rượu chè, cờ bạc. Chưa hề cho bà một xu chi tiêu riêng. Ông cho rằng một cô gái nghèo khổ không có đến một cái áo cưới, sang miền đất mới này, làm vợ ông là quá đủ rồi. Chỉ chuyện này thôi đủ cho bà phải phục vụ ông suốt đời. Tình cảm của bà đối với chồng cũng giống hàng triệu người đàn bà khi lấy chồng mà không hề biết trước anh ta ra sao. Khi biết người đàn ông kiểm soát tiền bạc trong nhà, nắm hết uy quyền để quyết định tương lai con cái mà lại không đủ sức, bà sắp tranh đấu để giành lại phần nào quyền đó thì ông ta chết vì tai nạn. Nhưng bà đã khóc, khóc thật nhiều. Vừa đau đớn vừa khiếp sợ. Không phải đớn đau cái chuyện xa lìa. Đó là những ting kêu ai oán vì mất chốn dựa dẫm nơi đất khách quê người. Tiếng khóc hãi hùng vì mất miếng cơm manh áo cho con. Vì lo sợ cho cái bào thai còn trong bụng. Chồng chết là phải vò đầu bứt tóc, kêu gào thảm thiết, lúc nào cũng lù xù đồ tang cho bàn dân thiên hạ nhìn thấy. Như vậy mới được mọi người yêu quý. Cái chết của chồng bà phi lý đến tức cười. Trong khi chiếc tàu đang bốc dỡ hàng thì chiếc cầu phao hất tung năm người và nhiều tấn chuối xuống lòng sông. Cả người và chuối đều bị vùi chôn dưới bùn. "Ông ấy chết lại cho mình nhiều tiền hơn lúc sống". Sau bấy nhiêu năm, bây giờ trong đêm thanh vắng, bà tự cười nhạo mình ngày ấy sao lại có ý https://thuviensach.vn nghĩ như vậy về chồng. Nhưng vì toà án đã thưởng cho mỗi đứa trẻ một ngàn đô la, kể cả thằng Vincent lúc đó còn trong bụng mẹ. Số tiền phải ký gởi, vì đây là nước Mỹ, rất thận trọng, khôn ngoan. Cha mẹ không có quyền quản lý tiền bạc của con cái. Riêng bà nhận được ba ngàn đô la. Trừ mụ Zia Louchee và Octavia, cả khu phố không ai hay biết. Nỗi đau chồng chất chưa kịp nguôi ngoai, Lucia Santa còn phải hứng chịu nỗi khổ tâm là mẹ của quỷ. Tổ cha ai đã bày ra câu chuyện mê tín bậy bạ này. Mấy bà hàng xóm cứ râm ran. Một đứa trẻ cha chết trước khi nó ra đời là con của ma, của quỷ. Tận bây giờ nhớ lại bà vẫn khóc, khóc cho con người bà ngày ấy, cho đứa trẻ trong bụng. Con gái bà không biết và không bao giờ hiểu nổi. Nhưng điều đáng trách nhất là chỉ một năm sau khi chồng chết, sáu tháng sau khi sinh, Lucia Santa – người đàn bà có ba mặt con – lần đầu trong đời mới biết thế nào là tình yêu cuồng nhiệt với một người đàn ông. Đó chính là người chồng thứ hai của bà. Yêu thật sự. Không phải tình yêu lý tưởng của mấy cô gái mới lớn hay của mấy nhà tu hành, cũng không phải tình cảm của những người hùng trong tiểu thuyết. Không, đó là cái từ để gọi thịt da nóng hổi cuốn lấy nhau. Ôi thật điên khùng, rồ dại đối với người đàn bà đã có bầy con. Tạ ơn Chúa, bây giờ bà đã qua khỏi cái thời ấy rồi. Ngày đó Frank Corbo ba mươi lăm tuổi, chưa có miếng vợ nào, người mảnh khảnh, mạnh mẽ, mắt xanh. Ở tuổi đó chưa vợ nên mọi người gọi anh là kỳ cục, lại thêm tật lầm lì ít nói, vênh vênh kiểu ta đây, lối kiêu hãnh tức cười của một kẻ thua thiệt đủ thứ trong đời. Nhưng bạn bè lối xóm lại thấy anh chàng này xứng đáng chăm lo nổi cho người đàn bà goá và ba đứa con côi. Anh ta làm việc ca sáng trong Sở Đường Sắt, buổi chiều hoàn toàn rảnh rỗi, tha hồ mà lui tới làm quen. Trai tân, gái goá, chẳng sợ điều ong tiếng ve gì. Mấy mẹ hàng xóm thì khỏi nói, ai cũng sốt sắng. Frank Corbo hồi nào tới giờ chỉ biết đến cách giải quyết vội vàng, chớp nhoáng với mấy ả nhà thổ. Khi đeo đuổi, ve vãn người đàn bà ba con, hắn e dè như đối với một thiếu nữ còn son trẻ. Chiều chiều hắn ghé thăm, khi chị ta đã bắc ghế ra trước nhà vừa cho bé ngủ, vừa ngó chừng mấy đứa lớn đang chạy chơi trong phố. Thỉnh thoảng, hắn cũng ở lại ăn bữa tối, ra về https://thuviensach.vn trước lúc tụi trẻ đi ngủ. Rồi một hôm hắn ngỏ lời xin cưới. Chị ta nghiêm nghị như đối với một người em trai, hỏi: - Anh không ngại ngùng hỏi lấy tôi, khi con tôi còn nằm nôi sao? Mắt hắn tối sầm lại. Rồi hắn tuôn ra một tràng, hắn yêu thương lũ trẻ cũng như yêu thương chị. Dù chị không chịu lấy hắn, hắn vẫn sẽ cho chị tiền để nuôi con. Thật vậy, hắn kiếm được bộn tiền và vẫn mua kem và đồ chơi cho mấy đứa con chị. Đôi khi hắn còn đưa tiền để chị may sắm cho lũ nhỏ. Lúc đầu, chị từ chối. Hắn phát cáu, bao "Sao thế? Cô không thèm làm bạn với tôi à? Cô nghĩ tôi giống như những thằng đàn ông khác sao? Tiền bạc là gì nào.." hắn định xé số tiền đang cầm trong tay. Hắn làm chị ứa nước mắt và nhận tiền của hắn. Phải nói là hắn không đòi hỏi chị điều gì. Mà chính chị là người sốt ruột đợi chờ. Một ngày mùa xuân, Frank Corbo được mời tới dự bữa tiệc nhỏ của gia đình theo tập tục từ quê hương Ý. Hắn ôm tới bình rượu nho và hộp bánh kem. Sơ mi, cà vạt, áo vét đàng hoàng. Hắn tỏ ra ngượng ngùng, nhút nhát hơn cả mấy đứa con chị. Bữa ăn có mì Ý trộn sốt cà chua, thịt viên tròn xoe xào tỏi và rau cần tươi, sà lách trộn dầu giấm, lại thêm cả hạt hồ đào để nhắm rượu nữa. Xong bữa, trẻ con kéo nhau xuống đường chơi. Lẽ ra chị giữ các con lại để tránh tai tiếng, nhưng chị cứ im re, chẳng nói gì. Vậy là trong buổi chiều vàng, ánh nắng còn trải dài trên con đường sắt, với đứa bé mồ côi cha được che chắn khỏi tội lỗi bằng mấy cái gối, hai người gắn số phận vào với nhau trên cái ghế trường kỷ trong phòng khách. Lucia Santa chỉ thoáng bối rối vì những giọng cười nói của các con từ dưới phố vọng lên. Cửa ra vào đã khóa kỹ rồi mà. Dĩ nhiên đôi với Lucia Santa chỉ là đi thêm bước nữa. Nhưng phải nói lần này Lucia Santa mới thâu hiểu hết chữ tình. Hương vị tình yêu nhưng ngọt ngào, rạo rực làm sao! Hơi hướm con đực kích thích, đánh thức cảm giác trong người đàn bà bấy lâu đè nén, như tiếng chuông hoan lạc rung vang. Cho đến tận bây giờ, kỷ niệm đó vẫn còn tươi rói, mới nguyên cảm giác gần gũi lần đầu. Và trong lần yêu đương đó, chị là người chủ động. Người đàn ông khắc khổ, cứng rắn đến như vậy để chống trả với đời, đã https://thuviensach.vn nức nở trên ngực chị. Và trong buổi chiều nắng đang tắt dần đi, chị đã chiều chuộng và săn sóc hắn. Chưa bao giờ chị lo cho người chồng trước đến vậy . Mọi rắc rối chỉ phát sinh sau khi đứa con đầu lòng của hắn ra đời. tình yêu hắn dành cho thằng Gino trở thành ung nhọt, giết chết tình yêu hắn dành cho mấy đứa con riêng của vợ, hắn trở thành ích kỷ xấu tính. Trong năm đầu ăn ở với nhau, hoàn toàn tin tưởng vào tình yêu, hắn đã kể về tuổi thơ khốn khổ của hắn. Ở tại quê nhà, con một nông dân nghèo, cày cuốc trên mảnh đất thuê, hắn luôn bị cái đói cái rét hành hạ. nhưng có một chuyện không thể nào hắn quên được. cha mẹ hắn bắt hắn đi đôi giày cũ khâu nhỏ lại. bàn chân hắn bị biến dạng khủng khiếp, xương như gãy vụn, gù lên thành cục bướu quái dị. Hắn đưa bàn chân cho vợ xem, như muốn nói “Anh chẳng giấu em điêu gì , em không cần lấy một người có đôi chân như vậy”. Chị đã cười. Nhưng sau đó thì không còn cười nổi khi khám phá ra hắn vẫn luôn mua những đôi giày da sân giá tới hai mười lăm đô la. Đúng là hành động của một gã điên thật sự. Cha mẹ hắn là những con người ít thấy trên đất Ý. Say sưa bí tỉ, hoàn toàn phụ thuộc vào lao động của hắn trên ruộng đồng. khi hắn yêu một cô gái trong làng, cha mẹ cấm hắn cưới. Hắn chạy vào ở trong rừng một tuần lễ. Lúc người ta tìm được, hắn gần như một con thú hoang. Hắn bị khủng hoảng và phải đưa vào viện tâm thần. Mấy tháng sau được ra viện, hắn từ chối trở về nhà. Hắn di tản sang Mỹ. Rồi trong cái thành phố đông đúc nhất thế giới này, hắn sống một cuộc đời tuyệt đối cô đơn. Hắn tự lo cho bản thân, chẳng hề đau ốm. Trong cuộc đời cô quạnh nai lưng làm việc, hắn cảm thấy rất an toàn. Chừng nào hắn không có mối ràng buộc tình cảm với con người, thì hắn vẫn an toàn, giống như một vật bất động, sẽ được yên ổn với những chuỷên động chung quanh. Nhưng mối tình này đã đem hắn trở lại với đời thường, với những hiểm nguy. Mối tình này đã làm hắn kiệt sức. Sau mười hai năm chung sống, tự nhiên người chồng trở chứng bí ẩn với vợ như từ trước tới nay đối với mọi người. Có tiếng chân bước vào nhà, đi xuống bếp. Rồi tiếng chân lại trở ra, bước https://thuviensach.vn xuống những bậc thang. Chẳng biết vì lý do gì, chồng bà lại trở ra đường. Đêm đêm bà mong chồng vào giường ngủ, con trai có mặt ở nhà. Bà muốn mọi người đều yên nghỉ trong cái lâu đài thuê này, lúc đó bà mới yên tâm đi vào quên lãng. Bà thở dài, chẳng trông cậy vào ai được nữa. Ngày mai bà phải đả cho ông chồng một trận, bắt ông trở lại công việc gác cổng. Rồi bà còn phải giải quyết bao công việc: trừng trị con mẹ Le Cinglata, sắm quần áo cho lũ trẻ, nấu xà phòng giặt. Bà lắng nghe nhịp thở của các con. Bé Lena nằm cùng giường, ba thằng con trai ngủ ngay phòng kế bên, con Octavia mở cửa phòng nó cho thoáng. Bà thở ra nhẹ nhõm, rồi lơ mơ ngủ. Mặc mỗi cái xi líp, Octavia nằm ngay đơ trên cái giường chật hẹp. Căn phòng quá nhỏ, chẳng đủ chỗ kê thêm được cái gì, ngoài cái bàn nhỏ tí xíu và một cái ghế. Cô còn quá trẻ và trời lại nóng quá nên chưa ngủ ngay được. Cô lơ mơ tưởng nhớ về người cha ruột. Càng thương nhớ ông bao nhiêu, cô càng giận ông bấy nhiêu. Sao ông lại chết, để cô bơ vơ không còn ai để thương yêu? Ngày ấy, hàng ngày cô chờ đón cha, hôn lên mặt ông đầy râu và bụi bậm, sợi râu đen cứng ngắc làm trầy cả môi cô. Cô khệ nệ vác thùng đựng đồ ăn trưa trống rỗng của ông lên từng bậc thang. Rồi lăng xăng xếp thìa, nĩa ngay ngắn trên bàn ăn trước mặt ông. Cái ly nhỏ được cô lau bóng như kim cương. Cứ quẩn quanh cho đến khi mẹ đuổi ra khỏi bàn để dọn món ăn lên, trong khi Larry ngồi im thin thít. Sau bấy nhiêu năm, đến bây giờ, mỗi lần trằn trọc, trong tâm cô lại bật lên tiếng kêu "Ba ơi, tại sao ba bất cẩn vậy?" cứ nhắc đến cái chết của ông, mẹ cô lại oang oang "Ông ấy bất cẩn cả với gia đình, mạng sống và tiền bạc. Ông ấy tắc trách với tất cả mọi thứ". Vì cha cô chết nên mới có thằng cha mắt xanh lè kia trong gia đình. Từ khi còn nhỏ, cô đã không thể ưa người chồng thứ hai của mẹ, người cha ghẻ của chị em cô. Mỗi khi hắn cho quà, cô bế Larry núp sau lưng mẹ, đầy nghi ngờ. Mỗi lần hắn tỏ ra âu yếm, cô rúm người lại né tránh. Hắn có vẻ thích thằng Larry cho đến khi con trai hắn ra đời. Còn thằng Vincent, không hiểu https://thuviensach.vn sao hắn ghét cay ghét đắng thằng bé. Nhưng cô không hề trách mẹ đã bước đi bước nữa, cũng không hề thù ghét bà đã đem về bao nỗi muộn phiền. Cô biết tại sao mẹ lại lấy thằng cha xấu xa này. Cô biết quá rõ mà. Đó là khoảng thời gian kinh khủng nhất trong đời Lucia Santa. Hầu hết sự buồn phiền sau cái chết của chồng, đều do lỗi của bạn bè, họ hàng, lối xóm. Họ xúm vào khuyên bà giao thằng bé mới sinh, thằng Vincent, cho Filomena, một người có họ, giàu sang, sống ở New Jersey. Gởi thời gian ngắn thôi, chừng nào khoẻ mạnh lại đón về "Hai vợ chồng nhà đó mới vui vẻ, có đạo đức, mà Filomena lại là họ hàng gần gũi của chị. Chẳng tin bà ta thì còn tin ai. Thằng bé sẽ được bảo đảm cuộc sống. Rồi ông chồng giàu sụ của Filomena thế nào cũng vui lòng làm cha đỡ đầu, lo tương lai cho thằng bé con chị". Rồi người khác còn xót xa hơn "Lucia Santa ơi, ai cũng lo cho chị. Chị xanh xao, ốm yếu quá. Chưa lại sức vì sinh đẻ. Đang đau khổ tang chồng, lại còn bị mấy thằng cha luật sư quay như chong chóng trong vụ giải quyết tiền bạc. Chị cần nghỉ ngơi, tịnh dưỡng. Phải nghĩ đến con cái chứ. Lăn đùng ra chết, có khổ cho chúng không. Rồi chúng cũng đến chết dần chết mòn thôi, nếu không cũng phải vào trại mồ côi. Làm sao gởi chúng về cho ông bà bên Ý được". Họ còn viện ra đủ mọi lý do khác nữa. Họ còn quả quyết trong vòng một tháng hay một tuần thôi, mỗi chủ nhật, Filomena và ông chồng lái ô tô về tận đây đón mẹ con chị đi thăm thằng bé. Chị sẽ là thượng khách của họ, hai đứa con lớn có dịp đi đổi gió miền quê. Làm sao chị từ chối được, vì ngay cả mụ Zia Louchee cũng gật đầu hưởng ứng. Chỉ có con bé Octavia là ấm ức khóc, chống đối quyết liệt "Người ta không trả em bé về đâu". Mọi người hô hố cười. Lucia Santa vuốt ve âu yếm Octavia, mỉm cười bảo "Chỉ trừ khi mẹ chết, em Vincenzo mới không về lại nhà". Sau này, người mẹ cũng không hiểu tại sao lúc đó lại đồng ý để cho thằng bé đi. Thật ra cũng có khủng hoảng vì chồng chết, đau yếu vì sinh con, nhưng trong thâm tâm không bao giờ bà tha thứ cho mình về chuyện này. https://thuviensach.vn Đó là một hành động nhục nhã. Bà tự khinh mình tới nỗi về sau khi cần quyết định một chuyện khó khăn, bà lại nhớ tới chuyện nỡ giao máu thịt mình cho người khác, để tránh hành động ngu ngốc như vậy nữa. Một buổi trưa, khi Octavia đi học về, bà dì xa lạ Filomena đã bắt em nó đi rồi. Octavia gào khóc thảm thiết. Lucia Santa tát tới tấp, làm hai bên má nó hằn dấu những ngón tay "Nào, mày muốn khóc, tao cho mày khóc". Octavia ghét mẹ. Mẹ nó vui mừng vì rũ bỏ được em bé. Mẹ nó tàn ác hơn cả một mụ dì ghẻ. Nhưng rồi một chuyện xảy ra làm nó lại tin cẩn, thương yêu mẹ. Ngày đó Octavia còn bé, một phần nó chứng kiến, một phần vì nghe kể đi kể lại nhiều lần, nên cô tưởng biết hết từ đầu đến cuối. Sau khi Vincenzo đi một tuần, chủ nhật chẳng thấy có ô tô nào đến đón Lucia Santa. Chỉ có một cú điện thoại nhắn gởi qua cửa hàng bánh kẹo, tuần sau Filomena mới tới được. Để chứng tỏ lòng thành, mụ ta sẽ gởi biếu năm đô la bằng ngân phiếu. Lucia Santa rầu rĩ suốt ngày chủ nhật. Chị chạy xuống những bà hàng xóm đấy nhà. Họ khuyên ch. Phải bình tĩnh, đừng nghĩ quẩn. Sáng thứ hai chị bảo con gái đi mời mụ Zia Louchee tới ngay. Octavia sợ trễ học. Mẹ nó quát ầm lên "Đi kêu bà Zia Louchee ngay. Hôm nay mày không phải đến cái trường quý hoá ấy, được không?" Mụ Zia Louchee khăn trùm đầu, áo len dài tới gối, lò dò đi tới. Lucia mời cà phê rồi bảo: - Em phải đi thăm thằng bé, nhờ chị trông hộ thằng Lorenzo và con bé. Hôm qua Filomena không đến, chị thấy em có nên đi không? Nhiều năm sau, Lucia Santa cả quyết là nếu hôm đó Zia Louchee không thúc giục thì bà đã không đi và bà đã mang nợ câu trả lời chân thật của mụ tới tận bây giờ. - Tôi lầm mới khuyên chị cho thằng bé đi, chị ạ. Thiên hạ chúng nó chõ mỏ đang nói tôi chẳng ra gì kia kìa. Lucia năn nỉ mụ nói thử xem đứa nào xấu miệng nói nhảm những gì. Mụ bảo để ý làm gì chuyện ngồi lê, cứ lo việc mình đi đã. Nhưng phải nhớ lời https://thuviensach.vn hứa gởi trả năm đô la cho họ. Nghèo thì nghèo chứ ai cần đến của bố thí như thế. Cứ đi cho yên tâm. Trong buổi sáng mùa đông xám xì đó, người mẹ xuống phà tại đường Số Bốn Mươi Hai. Đấy là lần đầu tiên từ khi xa quê hương, chị mới đi bằng đường thuỷ. Với tấm giấy ghi địa chỉ, chị chìa ra hỏi đường. Qua một khúc bằng tàu điện, đi bộ thêm nhiều con đường, một người đàn bà tốt bụng nắm tay chị dẫn tới ngay trước cửa nhà của Filomena. Ngôi nhà sao mà xinh đẹp vậy , lại có mái nhọn, trông cứ như đồ chơi của trẻ con. Hàng rào cổng sắt sơn xanh, trắng sạch bong. Lucia Santa đâm ra rụt rè, e ngại. Giàu có thế này chẳng lẽ họ đi lừa con người nghèo khổ như chị. Họ thất hứa chủ nhật vừa rồi chắc vì lý do nào đó. Chị rụt rè gõ cửa. Chị đi vào cổng. Qua cánh cửa có lưới ngăn muỗi, chị gõ lên cánh cửa nhà. Hoàn toàn yên lặng như ngôi nhà hoang. Nghe tiếng con chị khóc oa oa. Chị ráng kiên nhẫn đợi. Tiếng thằng bé gào lên đầy sợ hãi. Chị đẩy cửa bước vào, đi dọc hành lang, chạy lên cầu thang, cứ theo tiếng khóc mà đi tới. Căn phòng thật đẹp, toàn màu xanh, màn cửa xanh, cái nôi xanh, một con ngựa đồ chơi trắng trên cái bàn cũng màu xanh. Con chị đang nằm trên vũng nước đái dầm. Không ai thay tã cho nó. Không ai dỗ cho nó khỏi khóc. Chị ôm con lên, tã lót thằng bé ướt sũng. Thấy khuôn mặt hồng hào, mái tóc đen của nó, lòng chị tràn ngập một nỗi vui mừng khôn tả. Chị biết rằng chỉ có cái chết mới có thể làm đứa con này xa chị. Chị nhìn quanh rồi mở ngăn tủ lấy quần áo thay cho con. Giữa lúc ấy Filomena chạy ào vào phòng. Vậy là vở diễn bắt đầu. Lucia Santa kết tội mụ kia tàn nhẫn, để đứa trẻ sơ sinh nằm trơ trọi một mình. Filomena cãi lại, mụ mới chạy ra cửa hàng, giúp chồng mở cửa, chừng mười lăm, không , chỉ mười phút là cùng. Chính Lucia Santa cũng có khi phải bỏ con một mình để làm cái gì chứ. Cảnh nhà nghèo làm sao ôm con cả ngày được. Người mẹ trẻ vừa tức giận vừa đau khổ, chẳng thiết nghe phải trái gì nữa: - Không, đơn giản là vì nó không phải máu mủ của chị nên chị mới có thể bỏ mặc nó một mình, muốn đi đâu thì đi. Tôi đem con tôi về. https://thuviensach.vn Filomena nổi xung thiên lên: - Vậy là sao? Tôi ăn nói làm sao với mọi người? Tôi không nuôi nổi một đứa trẻ à? Còn tiền bạc mua sắm đủ thứ như vầy, đâu phải tiền đi xin là có được. Hơn nữa, hai ta đều không nói ra nhưng hiểu nhau quá rõ mà. - Cái gì? Chị định nói gì? Vậy là không ai nhịn ai được nữa. Hàng xóm chạy sang, khuyên Filomena cứ từ từ, Người mẹ goá bụa kia sẽ nhận ra những khó khăn, kiếm ăn cho ba đứa con chẳng dễ dàng gì, chị ta sẽ giao thằng bé lại cho Filomena thôi. Nói huỵch toẹt ra lọt được vô cái nhà này là phước đức rồi. Có thể là vậy. Nhưng Lucia Santa đang tức cành hông. Dứt khoát phải bắt con về. Filomena đổi giọng ngọt ngào phân trần: xem này, nào quần áo mới, căn phòng xinh đẹp như vầy. Thằng bé là đứa trẻ duy nhất trong nhà, muốn gì chẳng được. Rồi mai kia còn lên đại học, trở thành luật sư bác sĩ là cái chắc, biết đâu còn là giáo sư đại học kìa. Chị ấy làm sao thế nhỉ? Tiền bạc ăn còn chẳng đủ, lấy gì nuôi con? Lucia Santa đờ người, kinh tởm. Mụ tưởng chị đã xiêu lòng, bảo: - Đấy, chị biết tại sao tôi sẽ gởi tiền cho chị mỗi tuần rồi chứ? Bà mẹ trẻ vươn cổ như một con rắn, nhổ vào mặt mụ một bãi nước bọt rồi khư khư bồng con ra khỏi nhà. Filomena lồng lộn đuổi theo chửi rủa ỏm tỏi. Khi kể đến đọan đó, mọi người cười rầm rầm. Nhưng Octavia nhớ rất rõ cái phần không được kể lại: mẹ cô bồng con về, lên cơn sốt vì cảm lạnh. Áo choàng của bà ủ cho thằng bé đang ngủ. Da bà thâm tím vì giận dữ và tuyệt vọng, toàn thân run bần bật. Mụ Zia Louchee rối rít giục Octavia rót cà phê nóng cho mẹ. Thằng bé Vincent khóc rú lên. Người mẹ vừa hối hận vừa giận dữ, ấn thằng bé vào tay Zia Louchee. Cực chẳng đã bà ta phải ư ử ru, thằng bé vẫn cứ khóc. Lucia gục mất vào hai tay nơi bàn bếp, ca cẩm: - Thấy chưa? Con bé đã bảo mà mình không tin. Từ giờ sắp đi nên nghe lời trẻ con lã hơn. Đám già mình sao mà ngu ngốc thế. Zia Louchee lại giục Lucia uống cà phê. Nhưng mặt chị tái ngắt, hai tay dụi mắt để khỏi bật khóc. Mụ Zia Louchee hoảng quá, quay qua mắng yêu https://thuviensach.vn thằng bé đang ngằn ngặt khóc: - Nào, cháu bà cứ khóc đi, khóc cho nhẹ lòng đi nào. Khóc đi, khóc lớn lên nào. Thằng bé bỗng nín bặt, múm mím cái miệng không răng cười với mụ. Được thể mụ vừa nhẹ nhàng đong đưa vừa mắng mỏ, giọng đớt đát: - Nín rồi à? Khóc chán rồi phải không? Mụ rầu rầu ngân nga như hát: - Tội nghiệp quá đi, chưa ra đời mà đã mồ côi cha. Lucia bật khóc, vừa khóc vừa cào mặt. Máu và năm mắt nhoè nhoẹt đầy hai má. Lucia Santa đưa hai tay hướng lên trần, giọng đầy uất ức: - Tôi nguyền rủa Trời! Lúc chứng kiến cảnh đó, Octavia thấy yêu mẹ quá. Nhưng bây giờ nhớ lại chuyện xảy ra sau đó, Octavia vẫn còn xấu hổ, Lucia Santa chẳng còn nghĩ gì tới phẩm giá. Vừa kêu la, vừa chửi tục tĩu vừa chạy xuống những tầng dưới, đập cửa rầm rầm từng nhà mà chửi. Hàng xóm vội vàng đóng cửa rầm rầm. Chị gào lên bằng tiếng mẹ đẻ: - Bạn bè gì chúng mày. Đồ đĩ. Đồ giết trẻ con không gớm tay… Chị cho hàng xóm láng giềng ăn toàn "của ngon, vật lạ", những từ gớm ghiếc mà chính chị cũng chưa từng biết. Zia Louchee vội vã trao thằng bé cho Octavia, nắm tóc Luca kéo xềnh xệch lên cầu thang, đẩy người mẹ như điên loạn về phòng. Khi đủ bình tĩnh lại, uống chút cà phê, Lucia Santa vuốt ve Octavia hỏi: - Con còn nhỏ mà biết được dã tâm của họ. Octavia khuyên mẹ đừng lấy chồng nữa, nó nhắc chuyện cũ: - Mẹ nhớ con đã đoán đúng chuyện bà Filomena định bắt luôn em bé không? Lucia cười ha hả, bảo: - Đừng sợ, Mẹ là mẹ các con. Trừ khi mẹ chết, không ai làm hại các con được. Octavia mơ màng ngủ, hình ảnh cuối cùng thấp thoáng: mẹ cô bồng Vincent từ nhà Filomena về, giận dữ, đắc thắng, xấu hổ vì đã đồng ý cho https://thuviensach.vn đứa con đi. Larry mang họ cha ruột là Angeluzzi. Bà mẹ thì gọi nó là Lorenzo. Larry tự coi nó như một người đàn ông trưởng thành, dù chỉ mới tuổi mười bảy. Công bằng mà nói, nó lớn thật, vai rất rộng, những cơ bắp tay căng phồng dù không cao lắm. Bỏ học từ năm mười ba tuổi, nó đánh xe ngựa cho cơ sở giặt miền Tây. Nó rất có trách nhiệm trong công việc: thu tiền, chăm sóc ngựa, tận tuỵ phục vụ khách hàng. Nó vác những bao đồ giặt nặng nề leo phăng phăng suốt bốn tầng lầu, chẳng biết mệt là gì. Ai cũng tưởng, ít nhất thì nó cũng đã mười sáu tuổi. Mấy mụ chồng đi làm ăn xa, khoái nó lắm. Nó biết sự đời trong một lần đi giao hàng. Nó cũng chẳng thấy gì quan trọng. Hơn nữa, mấy mụ này đâu còn trẻ trung gì mà phải lo nghĩ. Sau đó Larry nhận việc ở Sở Đường Sắt. Larry rất khoái chí khi cưỡi ngựa dẫn đường cho đoàn tàu qua thành phố vừa oai phong vừa lương cao, công việc thoải mái. Mà quan trọng là còn hy vọng có thể tiến xa hơn. Làm lái tàu hay bẻ ghi cũng sướng , toàn là nghề nghiệp tuyệt vời để kiếm sống. Nó là thằng nuôi tham vọng, khoái trở thành một ông chủ lắm. Larry là một đứa đào hoa có hạng, răng trắng nõn, mặt mạnh mẽ, rắn rỏi, tóc đen bóng. Lúc nào cũng thân mật, hồn nhiên nên mọi người đều có cảm tình với nó. Larry còn là đứa con trai có hiếu, lĩnh lương là về đưa ngay cho mẹ. Thật tình, anh chàng cũng giữ lại chút đỉnh cho mình. Vì dù sao nó đã mười bảy tuổi, một thanh niên trên đất Mỹ, chứ có phải đang ở Ý đâu. Nó không phải đứa thích chơi trội, nhưng rất khoái việc cưỡi con ngựa đen, vung vẩy cây đèn, vó ngựa gõ lốc cốc dọc đại lộ Số Mười, trong khi đoàn tàu chậm chạp sau lưng. Sướng nhất là khi cho ngựa nghênh ngang qua gầm cầu để lũ nhóc trong khu phố nhà nó há hốc mồm chờ đợi những cụm khói trắng tỏa ra từ đầu máy. Thỉnh thoảng, nó cho ngựa dừng lại sát lề đường, tụi nhỏ xúm lại năn nỉ xin cưỡi nhờ một tí, nhất là mấy đứa con gái. Còn thằng Gino, em nó, đứng xa xa, chân trước chân sau, nghiêng nghiêng đầu, cứ như một tay sành điệu đang chiêm ngưỡng một bức tranh. Tuy không hề nói ra nhưng mắt nó sáng rực, nhìn anh cưỡi ngựa, phục sát đất. https://thuviensach.vn Larry còn ít tuổi, nhưng rất có trách nhiệm, làm việc siêng năng. Ngặt là Larry có tật trai gái lăng nhăng. Thật ra cũng vì tụi con gái dễ dụ quá. Nhiều bà mẹ kéo con gái đến gặp bà Lucia Santa mà hét toáng lên, thằng mãnh đưa con gái người ta đi khuya lơ, khuya lắc, con nào cũng được nó hứa hẹn cưới xin. Nhưng mấy vụ ầm ĩ đó lại làm nó nổi tiếng, trở thành chàng Romeo của khu phố. Mọi người nể nang, coi nó như chàng trai Ý trăm phần trăm, vui vẻ, nhiệt tình giúp đỡ người nghèo khi gặp chuyện khó khăn: mượn xe dọn nhà giúp người này, đưa người kia tới bệnh viện thăm một bà cô già đau ốm. Nhưng điều quan trọng nhất là nó thật tình sốt sắng với những công việc trong đời sống cộng đồng: đám cưới, đám ma, lễ rửa tội, lễ Thêm sức, thức đêm cầu nguyện cho người quá cố trước đêm đưa đám…, tất cả những việc mà thanh niên Mỹ đâu thèm ngó tới. Các bà già ca tụng nó hết lời, đến nỗi vợ chồng nhà Guargios còn nhờ nó làm bố đỡ đầu cho đứa con trai, một vinh dự chưa anh chàng nào ở tuổi nó được hưởng. Nhưng Lucia Santa không cho phép, bà bảo nó còn trẻ, sao lãnh trách nhiệm như vậy được, vinh dự ấy chỉ tổ làm cho nó sớm kiêu ngạo mà thôi. Larry thấy thằng Gino vừa chạy vừa la hét "Đốt thành rồi!" trong khi người lớn đã lục tục vào nhà. Nó cho ngựa phi nhanh để nghe tiếng gió vù vù và tiếng vó ngựa lốc cốc trên đường lát đá. Người giữ chuồng đã ngủ, Larry tự cho ngựa vào chuồng. Bây giờ nó hoàn toàn tự do. Larry đến thẳng nhà mụ Le Cinglata gần đó. Mụ bán rượu lẻ ngay trong nhà bếp, không bao giờ có quá năm, sáu khách, toàn dân lao động Ý độc thân gay vợ con còn ở lại quê nhà. Lão chồng mụ đang nằm trong tù vì cái án ba mươi ngày tội buôn bán rượu lậu. Chẳng có ai đá động tới chuyện này, mụ vợ lại rên lên "Trời ạ, tụi cớm đóng đinh thánh giá ông nhà tôi đấy". Mụ là người có đạo mà. Lúc Larry vào, trong bếp chỉ có ba người khách. Một gã dân Sicily đen nhẻm đen nhèm, biết chồng mụ chủ đang nằm bóc lịch trong nhà giam, nắm lấy váy mụ tán tỉnh bằng mấy câu hát Ý, cái lối ve gái của mấy thằng tục tĩu, thô lỗ. Larry ngồi xuống cùng bàn. Nó rất khoái tán nhảm bằng tiếng Ý với những người lớn tuổi hơn. Nó mỉm cười đáp lời chào của bà https://thuviensach.vn chủ và sẵn sàng đối đầu với gã Sicily. Gã nhướng đôi mày chổi xể, oang oang gọi: - Bà chủ, ở đây tiếp cả trẻ con à? Liệu tôi có phải đối ẩm với mấy thằng còn bú bầu không đây? Để êm chuyện, mụ chủ bưng lại chai nước ngọt trước mặt Larry. Lão láu cá nói tiếng Anh ngọng nghịu: - Hà há, xin lỗi nhé. Nó là con hay cháu của bà chủ thế? Chồng vắng nhà, có con cháu bảo vệ hả? Ô là lá, xin lỗi nhé. Mụ chủ tốt nái, phốp pháp, chẳng phải tay vừa, đốp ngay: - Đủ rồi. Câm đi, nếu không, xéo đến chỗ khác mà uống. Tôi mà kể cái vụ này cho nhà tôi là ông lãnh đủ. Lão đổi giọng, tiếng Ý rất nghiêm túc: - Ơn trời không ai mét chồng chị những hành động của chị. Sao không chọn một thằng đàn ông, mà lại vờn thằng con nít vậy? Không chút ngượng ngùng, mụ nói thẳng thừng: - Lrenzo, nắm đầu thảy thằng này xuống cầu thang. Ai cũng biết ý mụ là lão nên đi khỏi đây. Larry cười cười, định nói mấy câu dàn hoà đôi bên. Nhưng lão cảm thấy mất danh dự, đứng phắt dậy, nói thứ tiếng Anh ba rọi: - Thằng cứt Mỹ này, mày dám quăng cha xuống cầu thang không? Tao đập chết cha chúng mày. Cái mặt bè bè của lão căng ra vì tức. Larry hốt hoảng như một đứa trẻ con sắp phải đánh lại ba nó vậy. Nhưng mặt lão cứ lừ lừ sát nó. Larry tung một quả đấm ngay mặt lão. Lão lăn đùng xuống sàn. Chợt Larry không còn thấy sợ, nó chỉ cảm thấy tội nghiệp lão và ân hận vì đã làm nhục một con người. Vì thật ra lão có định đánh nó đâu. Lão chỉ hùng hộ hầm lè như một con gấu hù doạ trẻ con. Larry dìu lão ngồi lên ghế, rót một cốc rượu cho lão, lẩm bẩm nói mấy lời hoà giải. Lão gạt phắt ly rượu, hầm hầm ra khỏi nhà. Càng về khuya, khách nhậu kẻ ra, người vào. Mấy người rút ra bộ bài cáu bẩn cùng chơi với nhau. Larry ngồi nơi góc phòng, cho dịu bớt chuyện vừa qua. Rồi nó cảm thấy trong lòng nó có sự đổi thay. Nó hãnh diện. Mọi người không còn dám xem https://thuviensach.vn thường, coi nó như một thằng nhóc. Mà họ phải nể nó như một gã đàn ông đáng sợ. Giống như ngôi sao điện ảnh Ken Maynard, nó đã không đánh một kẻ đã gục ngã trên sàn, như một người hùng trong phim cao bồi vậy. Đang lơ mơ với niềm sung sướng đó, thì mụ chủ õng ẹo quanh nó, ve vãn nó bằng tiếng Ý ngọt sớt, làm máu nó sôi lên, rạo rực phừng phừng. Mụ xin lỗi khách, vào lấy thêm rượu. Ra khỏi bếp, mụ qua một dãy phòng, tới tận phòng cuối cùng. Larry lò dò theo sau. Nếu mụ phản đối, nó sẽ bảo đi theo để vác mấy bình rượu. Nhưng khi mụ nghe nó khoá cánh cửa sau lưng, mụ vẫn thản nhiên lom khom trước mấy bình rượu sát chân tường. Larry tiến lại, tốc váy mụ lên. Mụ quay lại, rúc rích cười, nói "Quỷ sứ!". Rồi mụ nằm ngửa trên giường, khuy áo bật tung, khoe ra đôi vú to đùng. Chiếc quần lót ném sang một bên. Larry hăng hái. Mọi việc diễn ra nhanh chóng. Larry bật ngửa ra giường, châm thuốc hút. Mụ cài lại sống áo, nghiêm trang ôm mấy chai rượu ra cho khách. Nhìn hai bàn tay nhớp nháp, mới "vuốt ve" nó của mụ đang cầm ly, rót rượu cho khách, Larry ớn quá. Vì vậy, khi mụ đem cho nó ly chocolate, nó không dám uống. Larry bước ra cửa, mụ theo bén gót thì thầm: - Ở lại đây đêm nay đi. - Bà già chửi chết. Nó toét miệng cười. Nó đóng vai thằng con ngoan mỗi khi đánh bài chuồn. Nó đâu có về nhà. Nó đến chuồng ngựa, trải tấm chăn phủ ngựa lên ổ rơm làm giường, dùng yên ngựa làm gối. Mấy con ngựa lục đục suốt trong chuồng chẳng ngăn nổi nó mộng mơ vớ vẩn. Cũng như những chàng trai khác ở độ tuổi nó, đêm nào Larry cũng thả trí mơ về tương lai. Nó biết rõ định mệnh an bài cho nó một tương lai thành đạt, huy hoàng. Quanh nó, so với những thằng cùng trang lứa, nó là đứa mạnh mẽ nhất, bảnh bao nhất, thành công nhất với tụi con gái. Kể cả những mụ sồn sồn cũng quy hàng nó. Đêm nay nó lại vừa cho một lão già đo ván. Nó mới mười bảy tuổi. Cuộc đời còn dài và nó quyết không để kẻ nào qua mặt. Nó sẽ có quyền lực, làm cho gia đình giàu lên. Nó mơ đến một đứa con gái https://thuviensach.vn Mỹ nhà giàu, với hàng dãy ô tô, nhà cửa rộng lớn. Đứa con gái nhà giàu đó sẽ là vợ nó và thương yêu gia đình nó. Ngày mai, trước khi đi làm, Larry sẽ cưỡi ngựa dạo một vòng công viên. Larry nhắm mắt. Nó tưởng tượng ngày nào đó khoác tay một em con nhà giàu, đi qua khu phố, thiên hạ tha hồ chiêm ngưỡng, phục lăn. Con vợ nó quý trọng từ mẹ, tới chị em, bạn bè nó. Vì đó toàn là những con người tuyệt vời và là một phần đời của nó. Tâm hồn Larry rất hồn nhiên, nó sẵn sàng ngủ trong chuồng ngựa hôi hám, giống như tay cao bồi ngủ trên đồng cỏ, tươi tỉnh vì những màn chinh phục từ đàn ông đến đàn bà của nó. Larry hoàn toàn tin tưởng vào tương lai tốt đẹp. Nó ngủ thật ngon lành. Trong khi nhà Angeluzzi-Corbo, chỉ lũ nhóc như Vincent, Sal, Gino ôm nhau ngủ trên một cái giường, mới mơ những giấc mơ thật sự. https://thuviensach.vn Mario Puzo Đất khách quê người Dịch giả: Đặng Phi Bằng Chương 3 Buổi sáng, Octavia thức dậy trước khi mặt trời gay gắt tháng tám xua hết hơi đêm thoáng mát. Cô vào bếp rửa mặt, khi trở lại dọc hành lang, qua dãy phòng, không thấy ông cha ghẻ trong giường. Lâu nay, ông ta thường dậy sớm, chắc đã ra ngoài. Còn phòng Larry trống trơn, chứng tỏ cô đoán đúng, thằng này đêm qua ngủ tại nhà Le Cinglata. Hai chú nhóc Gino và Sal nằm ngủ, "chim" lòi ra khỏi quần lót, cô lấy chăn phủ cho em. Thay quần áo đi làm, Octavia cảm thấy chán nản. Octavia h t một hơi thật sâu cái không khí ấm áp thân quen của gia đình. Ánh sáng ban mai phơi bày tất cả đồ đạc cũ kỹ, rẻ tiền, giấy dán tường bạc thếch, rách bươm. Những lúc như thế này, cô ngán ngẩm cho một số kiếp hẩm hiu, không gì ớn hơn sẽ có một ngày già như mẹ, một buổi sáng hè ấm áp thức dậy trên một cái giường, trong một căn phòng như vậy, con cái lem nhem bẩn thỉu. Còn phải suốt ngày bù đầu giặt giũ, nấu nướng, rửa chén bát…Cuộc đời chẳng có gì là tao nhã, tốt đẹp cả. Octavia lắc đầu, vừa tức giận, vừa sợ hãi cái viễn cảnh đáng chán đó. Chải đầu rồi khoác lên người cái áo hai màu xanh trắng rẻ tiền, Octavia ra khỏi nhà, đi bộ trên vỉa hè đã hâm hấp nóng để tới hiệu may. Cô lượn qua nhà Le Cinglata, tò mò nhìn thử thằng Larry có ở đó không. Khi bà Lucia Santa thức dậy, bà nhận thấy ngay ông chồng vẫn chưa về. Vội kiểm tra tủ áo, thức đôi giày giá hai mươi đô la vẫn còn, bà yên tâm. Thế nào lão cũng bò về. Bà qua mấy phòng ngủ để vào bếp. Hừ, thằng Larry cũng vẫn bặt tăm. Pha cà phê, ngồi uống một mình, bà Lucia Santa sắp đặt công việc trong ngày. https://thuviensach.vn Thằng Vincenzo bắt đầu làm cho lò bánh. Tốt. Thằng Gino phải phụ việc với bà thay thế cho người cha trốn tránh trách nhiệm. Đó cũng là một cách trừng trị chồng, vì hắn rất thương thằng con trai. Lucia lấy ổ bánh mì Ý, tròn trịa như bà, cao bằng một đứa trẻ, cắt mấy khoanh dày, phết bơ lên một khoanh bánh cho bà, còn lại dành cho mấy đứa con. Đây là khoảng thời gian bà khoái nhất, buổi sáng mát mẻ, trẻ con sắp dậy, những người khác đã ra khỏi nhà, bản thân bà đầy đủ sức khoẻ để hoàn tất bổn phận trong đời sống. "Que Bella Insalata – rau ngon quá này", tiếng rao lanh lảnh vút lên, cũng vừa lúc mấy thằng bé thức giấc. Chúng nhào ra khỏi giường. Thằng Gino chạy vội tới cửa sổ. Phía dưới, người bán hàng rong đang đứng trên xe ngựa chở rau, tay cầm bó rau xanh mướt như ngọc giơ cao, vừa cất tiếng "Rau ngon quá này", anh ta không mời mọc, năn nỉ ai mua, chỉ mời mọi người thưởng thức cái ngon của những củ hành trắng nõn, màu nâu của những củ khoai tròn trịa ú nu, những bó hành, cần xanh tươi mơn mởn, bằng giọng thiết tha "Rau ngon quá này". Trong bữa điểm tâm, Lucia bảo các con: - Nghe này, ba các con đi vắng một thời gian ngắn, các con phải giúp mẹ cho tới khi ba về. Vincenzo thì làm bên lò bánh rồi, Gino phải phụ mẹ xách nước, giặt khăn, lau cầu thang. Salvatore lau bụi lan can, cả bé Lena nữa nhé. Bà mỉm cười với hai đứa nhỏ nhất. Vincenzo cúi đầu rầu rĩ. Thằng Gino bướng bỉnh nói: - Hôm nay con bận. - À, ngày nào con chẳng bận. Mẹ cũng bận vậy. - Mẹ, hôm nay con hẹn thằng Joey Bianco đi lấy nước đá trong bãi ga. Con sẽ đem nước đá về cho mẹ trước khi đem bán. Cho cả bà Zia Louchee https://thuviensach.vn nữa. Lucia nhìn nó âu yếm, làm Vincent phát ghen: - Tốt, nhưng nhớ tủ đá của mẹ phải đầy. Muốn cho muốn bán thì tính sau, nghe không? Thấy Vinceng ném bỏ miếng bánh đang ăn xuống đĩa, bà lừ mắt nhìn rồi bảo Gino: - Nhưng chiều nay phải phụ việc nhà, nếu không là ăn roi đấy. Doạ vậy thôi, thật tâm, bà thấy thằng bé cũng sắp tới tuổi kiếm tiền, đâu còn thời gian vui đùa nhiều nữa. Như bất cứ đứa nào cũng cỡ tuổi nó, Gino lúc nào cũng dự định đủ trò trong đầu. Nó nhìn qua cửa sổ sang bãi đất nhà ga, phía bên kia đường đầy ắp những xe chở hàng, phía sau đoàn xe là dòng sông Hudson xanh dờn, long lanh trong nắng sớm. Nó sung sướng chạy xuống cầu thang, băng ra đường phố, rực rỡ mặt trời tháng tám. Hè đường dưới chân nó ấm áp, gió thổi chiếc áo thun bạc màu sát vào mình nó. Vừa chạy, Gino vừa ngó quanh tìm thằng bạn cộng sự với nó, thằng Joey Bianco. Joey mười hai tuổi, nhưng thấp hơn Gino. Nó là thằng nhóc giàu nhất khu phố, có tới hai trăm đô la gởi ngân hàng. Mùa đông bán than, mùa hè bán nước đá, toàn đồ ăn cắp trong nhà ga. Nó còn bán bao giấy cho mấy bạn hàng ngoài chợ. Thằng Joey đẩy cái xe thùng gỗ tới. Với Gino, đó là cái xe ngon lành nhất đại lộ Số Mười. Sáu bánh vỏ cao su đàng hoàng, chở một đô la nước đá hay ba thằng bạn rất nhẹ nhàng. Hai đứa làm lễ xuất quân bằng một chầu kem. Ông chủ Panettiere hào phóng tặng thêm cho mỗi đứa một muỗng đầy. https://thuviensach.vn Gặp Gino, thằng Joey mừng rơn. Gino luôn giao cho nó việc thu và đếm tiền. Leo lên mui xe là việc của Gino, Joey cũng khoái leo lên lắm, nhưng lại số mất cái xe đẩy của nó. Ăn xong, Gino giục: - Đi thôi, mày lên xe, tao đẩy cho. Joey hãnh diện ngồi lên thùng xe, cầm cần lái , Gino đẩy nó băng qua đường, ngang qua chòi của bác bẻ ghi, lọt vào đường trải đá giữa hai đường tàu. Khi chúng nó khuất sau những toa chở hàng rải rác trong bãi, Joey phát hiện một toa tàu cửa phía trên không đóng, nó lôi ra mấy cây móc nước đá. Gino ra lệnh "Đưa cho tao". Rồi nó chạy lại, leo lên toa chở đá bằng một thang sắt. Đứng hiên ngang trên mui toa, nó cảm thấy thật tự do. Xa xa là cửa sổ buồng ngủ của nó và bức tường ngôi nhà. Nó nhìn thấy cả những cửa hàng, người, xe tấp nập. Dường như nó đang giương buồm ra biển, trên những toa chở hàng đầy màu sắc với những cái tên đầy lạ lẫm: Union Pacific, Santa Fe, Pnennsylvania. Mấy toa chở gia súc trống trơn, nhưng vẫn bốc mùi nồng nặc. Quay lại, nó thấy bờ dốc đá xanh mướt bên bờ Jersey, thoai thoải xuống mặt nước sông ngan ngát màu trời. Giữa hàng trăm toa chở hàng, vài cụm khói toả lên từ mấy đầu máy đen ngòm, hoà vào không khí trong lành của buổi ban mai mùa hạ. Thấy Gino cứ đứng ngẩn ngơ ngắm cảnh, Joey hét toáng lên: - Mau lên, Gino, ném nước đá xuống đi. Cớm giường bây giờ! Gino lấy móc, kéo những cây nước đá ra khỏi cửa toa, đẩy xuống. Những mảnh đá vỡ, long lanh như bạc tung toé lên tận chỗ nó đứng. Joey ôm từng tảng nước đá, chất lên xe. Thoáng chút chúng đã lấy được một xe đầy. Gino đẩy, Joey kéo ra khỏi bãi. Gino định đem nước đá về cho mẹ, nhưng lão chủ hàng kem đã chặn hai đứa lại, mua hết xe, một đô la. Chúng bèn trở lại làm thêm chuyến nữa. Lần này cửa hàng thực phẩm cũng mua giá một đô la, lại còn tặng thêm nước https://thuviensach.vn ngọt và bánh săng uých. Say men chiến thắng, hai đứa làm thêm chuyến thứ ba, bán cho hàng xóm tầng một. Nhưng chuyến thứ tư, thì bị sự cố. Tay cảnh sát sân ga đã phát hiện ra hai tên trộm nhí. Đợi cho chúng đi sâu vào bãi, thùng toa nào cũng mở, lấy mỗi toa một ít, như tụi chuột phá phách, chọn lựa miếng ngon nhất để ăn. Tay cảnh sát tiến về phía hai đứa, chặn lối tẩu thoát của chúng. Joey nhìn thấy tay cớm trước, la lên báo động cho Gino. - Chuồn đi, Charlot tới kìa. Từ trên cao Gino thấy tay cớm chân đi vòng kiềng đã túm được Joey. Vẫn nắm chặt Joey, tay cảnh sát kê uto: - Giỏi lắm, nhỏ, xuống ngay, đừng để tao lên. Tao đánh tét đít! Gino nghiêm mặt, tính toán có nên theo lệnh của tay cớm hay không. Mặt trời như hâm nóng bầu nhiệt huyết, nó biết ở trên cao này thì không có gì phải sợ. Thằng Joey có thể bị tống cổ ra khỏi bãi, cái xe đẩy sẽ bị đập nát, lúc đó nó dư sức chuồn khỏi đây. Nhưng Gino đã đọc truyện "chim mẹ cứu chim con", nó quyết áp dụng để cứu thằng bạn nghề của nó. Nó cúi đầu xuống cười cợt, chọc tức: - Ha, ha. Charlot bắt rồi không nổi, làm sao bắt được ta. Rồi nó tụt xuống bằng cái thang sắt phía cuối toa, nhưng chỉ vài bậc nó đứng lại chờ. Tay cảnh sát tức giận hăm đứa thằng Joey: - Mày đứng yên đấy! Rồi hắn chui xuống gầm toa để chặn đầu Gino. Ngay lúc đó Gino lại thoăn thoắt leo lên. Tên cớm liền chui trở ra để giữ thằng Joey. Gino cứ nhảy lơn tơn trên mui,miệng hò hét: - Charlot ẹ quá! Charlot ẹ quá! - Thằng nhỏ, xuống đây ngay, nếu không, bắt được mày, ông đá cho https://thuviensach.vn phọt cứt! Gino đặt ngón cái lên mũi, bốn ngón kia ngoáy ngoáy, lêu lêu, chạy từ từ dọc mui tàu rồi nhảy vọt sang mui kế bên. Dưới đất, anh cớm chân vòng kiềng gờm gờm nhìn Joey như đe doạ "Không được chuồn!", rón rén đón đầu Gino. Gino biết ý cớm, phóng qua mấy mui toa nằm sâu trong bãi, cho đến khi nó thấy thằng bạn nó đẩy xe ra tới vùng an toàn, ngoài đại lộ. Charlot rút dùi cui ra, hét toáng lên: - Thằng nhỏ, xuống ngay. Đừng để tao phải đuổi bắt mày, lúc đó ăn dùi cui mềm mình, đừng trách! Hắn định rút súng ra hù, nhưng toán lao động người Ý có thể trông thấy, rất phiền cho hắn. Hắn tức điên lên, khi ngoái lại, thấy thằng Joey đã đẩy xe chạy ra tới đường. - Thằng mọi đen kia, bắt được mày, tao bẻ cổ! Phía trên, thằng Gino đã trở lại, đứng nhìn xuống tên cớm, lấy hết sức bình sinh hét thật to: - D.M. Charlot! Một cục nước đá bay sát đầu viên cảnh sát. Gino lắc lư đôi mông, dạng hai chân, đi lạch bạch trên mui rồi nhảy từ toa này qua toa khác. - Thằng ranh này quá lắm, nhưng mày bị vào bẫy rồi. Càng tiến sâu vào bãi càng khó thoát con ạ. Tên cảnh sát không tức giận vì bị thằng nhỏ chửi, mà nổi sùng vì bị trêu chọc cái tật chân đi chữ bát. Và bị gọi là Charlot. Thình lình, thằng Gino biến mất. Anh chàng cảnh sát vội hụp xuống gầm toa, xem thằng nhỏ trốn đâu. Thằng ranh mất tăm. Khi đứng dậy ngó quanh, tên cớm ngẩn tò te thấy thằng Gino như đang bay từ mui toa này sang toa ở thẳng đường ra phía ngoài rồi tụt khỏi tàu. Thằng nhãi không hề quay đầu lại, chạy một mạch sang bóng râm của dãy nhà, tỉnh bơ mua kem, đứng mút. Không còn thấy thằng nhóc kia và chiếc xe đẩy nữa. Anh chàng cảnh sát chỉ còn nước cười trừ. Thằng ranh con láu cá thật. Nhưng hãy đợi đấy, ta phải rình túm được mi, đánh cho mi phải đi kiểu Charlot luôn, cho mi biết thế nào là lễ độ. Lúc này Gino cần phải tìm gặp Joey để lấy tiền bán nước đá. Nó nghe mẹ https://thuviensach.vn nó thét từ lầu tư: - Gino, nước đá đâu? Thằng quỷ, về mà xực cơm đi! - Chút nữa con về. Vừa la lớn trả lời mẹ, nó vừa chạy ra góc phố. Joey rầu rĩ muốn phát khóc vì lo cho bạn, thấy Gino, nó mừng nhảy cẫng lên: - Trời ạ, mình đang định tới báo cho mẹ cậu… Gino leo tót lên xe, Joey đẩy bạn tới đại lộ Số Chín mua bánh và nước ngọt rồi tới bóng mát bên bờ tường xưởng sô cô la Runkel, ăn mừng chiến công. Thằng Joey phục bạn ra mặt: - Bồ cừ thật. Bồ không lừa Charlot thì đâu cứu được mình. Gino không nói cho Joey biết, nó đã học lóm kiểu đánh tháo này trong truyện. Những đám mây đen ùn ùn kéo đến, che kín mặt trời hè. Rồi hơi nóng bốc lên từ lề đường trải đá tan đi trong màn mưa ào ào đổ xuống. Hai đứa đứng dưới hàng hiên, ngửa mặt hứng những giọt nước mát rượi tí tách qua lỗ dột. Ánh sáng lờ mờ như đang ở trong hầm, nhưng vẫn đủ để chơi bài. Joey moi từ túi quần ra bộ bài đen nhẻm dầu nhớt. Gino không thích chơi, vì lần nào thằng Joey cũng thắng. Và lần này cũng vậy, nó thua bạn nửa đô la tiền bán nước đá. Joey ngập ngừng bảo: - Gino, bồ cầm lại tiền đi, vì bồ đã có công cứu mình. Gino từ chối thẳng thừng. Người hùng mà lại nhận tiền công cứu bạn thì còn ra thể thống gì. Nhưng Joey năn nỉ muốn phát khóc. Gino đành phải nhận. Trời vẫn mưa rả rích. Joey rủ: - Bồ muốn chơi thêm vài ván nữa không? - Không. Rồi mưa tạnh, trời sáng dần. Hai đứa ra khỏi mái hiên. Mặt trời đã ngả về tây, bên kia sông. Joey kêu lên: - Giê su ma! Mình phải về thôi. Bồ cũng về chứ. Nhưng Gino không về cùng bạn. Nó đứng ngó công nhân tan ca chiều, từ xưởng sô cô la ùn ùn kéo ra, mùi sô cô la ngọt ngào thơm phức trong không https://thuviensach.vn gian mát lạnh. Nhìn đâu, lòng nó cũng tràn ngập niềm vui, những bức tường gạch đỏ rực trong nắng chiều, trẻ con ào ra đường phố chạy nhảy sau cơn mưa, những con ngựa thong dong kéo xe về phố, một chú ngựa thản nhiên "ị" những cục phân tròn, vàng óng như những quả bóng nhỏ. Các bà mở tung cửa sổ, những chiếc gối lại được đem hong. Gino chợt thấy nước mưa tạo cái rãnh dọc đường thành con suối nhỏ. Nó nhặt một miếng gỗ phẳng phiu, đặt đồng nửa đô la ngay chính giữa rồi thả cái bè trôi trên dòng nước. Nó chạy theo, cho tới khi cái bè sắp tới chỗ rẽ qua đường khác, Gino nhặt lên, đi ngược dòng, về lại đường Số Chín. Khi đi ngang dãy nhà bỏ trống, một đám thanh niên cỡ tuổi anh Larry của nó, đang đu đưa bằng những sợi dây thừng, một đầu buộc từ mái căn nhà bốn tầng. Từ cửa sổ tầng hai, chúng nắm dây đu mình từ khung cửa sổ này qua một cửa sổ khác, y như Tarzan. Một cậu tóc vàng búng người liệng nửa vòng hụt cửa sổ, đạp chân vào tường, xoay một vòng rất điệu nghệ về nơi xuất phát, trông cứ như đang bay vậy. Gino mê tít, nhưng biết đám kia chẳng đời nào cho nó tham gia, vì nó còn nhỏ quá. Gino đành tiếc rẻ, bỏ đi. Tới góc phố, nó lại đặt đồng tiền lên miếng gỗ thả theo con rãnh nước đang chảy xiết. Lần này, cái bè nhỏ của nó phải luồn lách, dập dềnh giữa rác rến, giấy vụn, lông thú. Gino vừa chạy theo vừa đảo mắt tìm lũ nhóc đã rượt đuổi nó tối qua. Rồi nó lượm tiền lên, bỏ mặc miếng gỗ lách mình qua mấy cái vỏ hộp thiếc, trôi về phía gầm cầu. Vừa rẽ ngã tư, nó bí thằng Sal, em nó, thụi cho một quả ngay bụng. Thằng Sal đang chạy chơi, la toáng lên: - Cả nhà ăn rồi, mẹ đang tìm anh đó, về mà ăn đòn. Gino đi ngược trở lại. Qua khu nhà trống, vẫn thấy còn mấy sợi dây. Nó vào nhà, leo lên cầu thang ọp ẹp, tới tầng hai. Căn nhà trống trơn. Nó rón rén bước qua những khoảng trống không còn cánh cửa. Nó đến bên cửa sổ chỉ còn trơ gạch vữa. Gino leo lên, nghiêng mình nắm sợi dây, đu mình ra ngoài. Trong giây phút tuyệt vời, nó cảm thấy bay bổng thật sự. Nó tung người trong khoảng không, dưới kia là đường phố. Nó đạp chân vào tường bay tới, bay lui, càng lúc càng nhanh hơn, như đôi chân là đôi cánh vậy, https://thuviensach.vn cho tới khi hai tay bỏng rát, nó từ từ tụt xuống hè đường, cắm cổ chạy về. Trời đã chạng vạng tối, bây giờ nó mới cảm thấy lo. Nhưng Gino ngạc nhiên không thấy người nhà nó trong đám hàng xóm tụ tập ngoài cửa, kể cả thằng Sal. Nó chạy vội lên cầu thang. Mới tới lầu hai, nó đã nghe tiếng la hét của mẹ và chị Octavia. Khi nó lò dò vào nhà, cả hai mặt mày đỏ ké, mắt long sòng sọc, nhìn nó đầy đe doạ. Nhưng Gino lại chú ý đến Vincent hơn. Thằng anh nó đang ngồi tại bàn ăn. Mặt mày quần áo anh nó trắng xóa bột. Trông anh nó thật mệt mỏi, đôi mắt đen lô lố trên khuôn mặt đầy bột trắng. Mẹ nó nói giọng mát mẻ: - a, anh về rồi đấy à? Thấy mẹ và chị nhìn nó như những ông quan toà, nó vội lại bàn ăn, ngồi xuống. Thật tình nó cũng đói lả rồi. Bỗng nhận một cái tát ngay thái dương, nó hoa cả mắt. Tiếng mẹ nó oang oang: - Thằng chó chết. Mày làm gì cả ngày nay? Bẩn thỉu như vầy, ngồi ngay vào bàn mà xực được à? Vincenzo nữa, rửa ráy đi rồi hãy ăn. Hai anh em vào bếp rửa mặt, rồi quay lại bàn. Gino rơm rớm nước mắt, không phải vì cái tát, mà vì không ngờ sau một ngày huy hoàng, kết cục lại thê thảm như vậy. Vừa là người hùng mới đây, về nhà gặp ngay bà mẹ và chị hầm hầm coi nó như kẻ thù. Nó cúi gầm mặt, chẳng còn thấy đói nữa. Nhưng khi bà mẹ đặt món ăn nóng sốt, thơm phức lên bàn, Gino lại đói cồn cào. Octavia lườm nó, nói với mẹ: - Nó phải làm phần việc của nó chứ. Tại sao thằng Vincent phải gánh vác hết, trong khi bố ruột nó cóc cần gì hết? Nếu nó chỉ chạy rong, không phụ việc nhà thì thằng Vincent nghỉ làm bên lò bánh đi. Vincent cũng phải vui chơi trong dịp hè chớ. Không hề ganh tị, Gino nhìn mẹ và chị rồi nhìn anh nó uể oải ăn, đầy thương xót. Nó thấy chị nó gần như phát khóc. Hai người săn sóc Vincent ân cần như đối với một người lớn. Gino lấy tiền đưa cho mẹ. - Tiền bán nước đá này mẹ. Mỗi ngày con có thể kiếm cho mẹ nửa đô https://thuviensach.vn la. Octavia bảo: - Tốt hơn là mẹ đừng để nó đi ăn cắp nước đá như vậy nữa. Bà mẹ nóng nảy: - Ôi dào, bên đường sắt ai thèm để ý một tí nước đá mấy thằng ranh lấy trộm mà cô lo. Rồi bà cười, dịu dàng bảo Gino: - Con giữ lấy, chủ nhật này rủ anh con đi xem phim. Mặt thằng Vincent rửa hết bột rồi mà vẫn trắng nhợt, trông thằng bé thật căng thẳng và mệt mỏi. Octavia lo lắng ôm em hỏi: - Họ bắt em làm những gì Vincent? Có vất vả lắm không? - Không sao đâu, chỉ nóng quá thôi. Em bị bẩn là vì vác những bao bột từ dưới hầm lên ấy mà. - Lũ khốn kiếp! Mẹ thấy chưa, cái đám nhà quê cà chớn ấy bắt thằng bé bằng ngần này vác nặng, vậy mà thằng con trai nhà ấy còn đòi hẹn hò với con. Lạng quạng nữa con sẽ nhổ nước bọt vào mặt, ngay ngoài phố cho xem. Vincent nhìn mẹ và chị đầy hy vọng. Chị Octavia nổi giận đùng đùng như vầy, may ra nó sẽ không phải đi làm nữa. Nhưng nghĩ lại, mẹ rất cần tiền, nó cảm thấy xấu hổ. Bà mẹ nhún vai: - Năm đô la một tuần, cộng thêm bánh mì cả nhà ăn không tốn tiền, còn muốn gì nữa. Thằng Vincent làm ở đó còn được ăn kem tha hồ, mấy tháng hè lại dành dụm được món tiền. Ba chúng nó đi vắng… Đụng tới chuyện ba ghẻ, Octavia còn nổ bạo hơn: - Thì chính vì chuyện đó. Ba nó nói đi là đi, chẳng cần biết cục cứt gì. Tuy đang tức giận nhưng Octavia đành im thin thít, vì thấy hai thằng em trợn mắt nhìn, không ngờ bà chị nói nhảm thế. Cô hạ giọng bảo: - Nhưng như vậy là không công bằng với Vincent. Bà mẹ xổ một tràng tiếng Ý: - Cô tưởng cô là ai, mà lên lớp dạy đời hả? muốn đi làm cô giáo mà miệng mồm bẩn thỉu như chó vậy à? Nếu muốn có một mái nhà để ra lệnh, https://thuviensach.vn thì lấy chồng đi, đẻ con đi, lúc đó tha hồ mà gào thét, dạy dỗ. Tha hồ ra lệnh ai làm gì, làm thế nào, làm ở đâu, bây giờ thì câm đi là vừa. Bà quay qua Gino: - Còn mày, mày mất mặt từ sáng tới tối. Có thể bị xe cán, có thể bị bắt cóc là một lẽ. Nhưng trước mắt, ba mày không có nhà, mỗi người phải phụ một tay. Ngày mai mày lại biến như hôm nay, tao sẽ cho mày ăn cái này… Bà vào bếp cầm ra cái chày cán bột bằng gỗ, cây Tackeril. Giọng bà bỗng khản đi vì tức: - Đây, tao sẽ đập mày mềm thây bằng cái này. Chúa ôi, mày có là quỷ cũng không thoát được tay tao đâu. Bây giờ ăn cho xong đi, rồi rửa bát, lau nhà. Tối nay khôn hồn đừng để tao nhìn thấy mày chuồn xuống đường. Giông bão quá rồi. Hai người phụ nữ đã xuống dưới nhà. Gino thoải mái ăn, nó tự hứa từ ngày mai phải phụ mẹ việc nhà. Vincent không ăn, ngồi nhìn cái đĩa lom lom. Gino vui vẻ nói: - Em biết là anh phải làm căng lắm. Em thấy anh vác cái giỏ thật bự. Đem đi đâu vậy? - Không, họ có cửa hàng ở đại lộ Số Chín. Không vất vả lắm đâu, tao chỉ phải vác mấy bao bột từ hầm lên thôi. Gino nhìn anh, thằng Vincent nói lung tung, hình như anh nó có vấn đề. Rồi như khoẻ ra, Vincent ăn ngồm ngoàm, chính nó cũng không biết rằng những gì nó cảm thấy trong ngày hôm nay, chính là nỗi sợ hãi của một thằng bé bị quẳn vào một môi trường xa lạ hẳn với sự đầm ấm của gia đình. Đó là kinh nghiệm đầu đời, bị những người xa lạ ra lệnh làm những việc nặng nhọc mà nó chưa từng làm như làm những việc lặt vặt giúp mẹ, đánh bóng đôi giày cho em… Nó hy vọng trở lại trường vào mùa thua, lại được tự do, sẽ quên chuyện mẹ và chị bắt nó ra khỏi nhà để đi làm. Bây giờ, nó chẳng còn nghĩ gì tới chuyện đá bóng vào buổi sáng, lang thang với bạn bè, ngồi trong bóng mát, vừa lơ mơ ngủ vừa liếm kem mát lạnh. Nó buồn kinh khủng, hình như chỉ có trẻ con mới đau khổ, thất vọng vì những điều bình thường như vậy. Gino lau bàn rồi rửa bát. Vincent phụ nó lau khô đĩa bát. Nó kể cho anh nó nghe cuộc phiêu lưu trong ngày của nó, nhưng không nhắc gì đến cái bè https://thuviensach.vn nhỏ thả trôi trong rãnh, vì cái trò đó trẻ con quá, mà nó đã mười tuổi rồi. Còn một cái chảo dính dầu, Gino giấu trong lò, rồi hai anh em nó ra phòng khách nhìn xuống đường. Mỗi đứa ngồi trên một thành cửa sổ. Gino hỏi: - Sao hôm nay bà già và chị Octavia sung vậy? - Hai người nổi cơn điên vì chuyện ba trốn đi. Hai đứa đều cười, vì chỉ trẻ con mới đi trốn thôi chứ. Cuối cùng, chúng thấy ánh đèn đỏ của người hướng dẫn tàu, phía sau, như bóng ma trơi, chấm đèn trắng chập chờn toa đầu máy. Dưới đường, mọi người như những cái bóng, thấp thoáng dưới ánh đèn đường vàng vọt, ánh sáng xanh đỏ hắt ra từ hàng kem, ánh sáng trắng từ hàng thực phẩm và bánh kẹo. Hai đứa lơ mơ ngủ. Gió mát từ sông vuốt ve mặt chúng. Thoang thoảng hơi nước, hương cỏ cây từ nơi xa xôi đưa về thành phố. https://thuviensach.vn Mario Puzo Đất khách quê người Dịch giả: Đặng Phi Bằng Chương 4 Cuối tháng tám, trừ trẻ con không ai chịu nổi cái nóng mùa hè. Cả ngày nồng nặc mùi nhựa đường, xăng dầu, hơi nóng từ vỉa hè lát đá, lại thêm mùi phân ngựa kéo rau quả bán rong, thải xuống đường. Phía tây thành phố, khu nhà gia đình Angeluzzi-Corbos, lúc nào cũng lửng lơ những đám khói tàu, bụi than bay mù mịt. Nhưng hôm nay là chủ nhật, những toa tàu vàng, đen, nâu nằm im lìm dưới nắng vàng, giữa đống ngổn ngang sắt thép, gạch đá như một khu rừng. Những đường tàu sắt lấp loáng như bầy rắn trườn mình. Đại lộ Số Mười chạy thẳng ra bờ sông, chẳng có một mái hiên nào, chói chang nắng suốt ngày. Lúc này ngoài đường vắng ngắt. Trong buổi trưa chủ nhật nắng thế này, những bữa ăn trưa, chè chén trong gia đình kéo dài tới bốn giờ chiều. Nhiều người đi thăm bà con khá giả đã dọn nhà đến Long Island hay Jersey. Có người tranh thủ ngày nghỉ để đi đám ma, đám cưới, rửa tội…hoặc đem quà bánh thăm thân nhân đau ốm đang nằm trong bệnh viện Bellevue. Những gia đình ăn chơi theo kiểu Mỹ một tí, thì đưa con cái ra đảo Coney, nhưng mỗi năm chỉ được một lần. Vì dù có xách theo đồ ăn từ nhà, nhưng đường xa, tiền "rắc đường rải chợ" cũng tốn kém lắm. Cánh đàn ông chẳng thích đi đâu, ngày nào cũng quần quật phơi nắng kiếm tiền, được ngày nghỉ tội gì tốn kém đi xa xôi, tới tận bờ biển mà phơi thây cho khổ. Chủ nhật nằm nhà là sướng nhất, vợ con không bắt các ông phải động móng tay. Đánh bài, nhậu nhẹt, nghe các bà tán nhảm còn khoái hơn nhiều. Sướng nhất là có một ngày chủ nhật rảnh rỗi. Trẻ con đi xem phim, ba mẹ ăn bữa trưa no ễnh bụng, đánh một giấc ngủ rồi thoải mái yêu nhau trong căn nhà vắng vẻ. Sức lực trở lại dồi dào, gia đình thêm thắm thiết. Đúng là một ngày của Chúa ban cho. Đường phố quanh đại lộ Số Mười sạch sẽ, tươm tất, vắng vẻ. Dân ở mấy https://thuviensach.vn khu này còn quá nghèo, chưa sắm nổi ô tô, lòng đường, hè phố lát đá chưa bị hư hại. Mặt đường trải nhựa phẳng phiu, hàng rào sắt, bậc đá nâu trước nhà long lanh trong ánh nắng. Tất cả như chói chang khoe mình trong một ngày không có khói phun ra từ những ống khói của các nhà máy. Và bà Lucia Santa chọn ngày hôm nay để bắt tận tay, day tận mặt kẻ thù một cách bất ngờ, đó là mụ Le Cinglata. Hôm nay, bà không bận bịu gì. Octavia đưa thằng Sal và con bé Lena đi chơi. Vincenzo và Gino đi xem phim. Con trai lớn của bà là thằng Lorenzo, kẻ đứng mũi chịu sào, chăm lo cho cái gia đình mồ côi cha, đã tỏ ra bất hiếu với bà. Nó đi biền biệt hai đêm rồi. Chủ nhật cũng chẳng thèm về ăn cơm. Mỗi sáng chỉ đảo qua nhà bảo phải làm tới khuya, nên ngủ nhờ chuồng ngựa trong Sở Đường Sắt. Nhưng tủ áo của nó mất tiêu bộ đồ vét xịn nhất, hai áo sơ mi trắng và cái va li nhỏ. Vậy là bà đủ biết rồi. Thằng khốn kiếp, bà phải cho nó một trận mới xong. Con bà chưa tới mười tám tuổi, chưa vợ, chưa có một mái nhà riêng, vậy mà dám bỏ nhà đi ngủ hoang. Nhục cho gia đình chưa? Nó bêu riếu bà với xóm giềng như vậy đó. Nó định làm loạn à? Làm loạn thì bà cho biết tay! Trong bộ đồ đen, mũ có mạng, ví da cầm tay, đúng là một người đàn bà nghiêm túc, vừa đi tới nhà Le Cinglata, bà càng tức, thầm tính toán những điều sẽ nói vào mặt mụ ta. Hừ, hai mươi năm trước, con đĩ non làm bộ làm tịch, rấm rứt khóc lóc vì sắp phải ngủ với thằng chồng chưa hề biết mặt – bà mỉm cười chua chát – ai ngờ nó là con dâm phụ từ trong xương tuỷ. Vậy mà vợ chồng nó cứ vác mặt lên với thiên hạ. Vợ chồng người ta ăn ở với nhau, đầy đủ phép đời, phép đạo, ấy mới là điều quan trọng, dù giàu hay nghèo, cũng vẫn hiên ngang nhìn thẳng người khác. Kẻ nào làm nhục mình, thì nện ngay. Nhưng đó là nói chuyện khi còn ở quê nhà cơ. Đây là đất Mỹ, mụ ta nay đã là bà Le Cinglata. Nhưng còn thằng con bà? Chẳng Mỹ thì đừng, mới mười bảy tuổi hơn, hỗn láo không vâng theo lời mẹ là ăn tát. Ôi! Phải chi ba ruột nó còn sống, đời nào nó dám bỏ nhà đi như vậy. Lucia Santa đứng nghỉ trong cái hàng lang tăm tối, hôi mốc của nhà Le Cinglata để lấy sức leo cầu thang và lâm chiến với mụ kia. Trong một https://thuviensach.vn thoáng bà cảm thấy thương cảm cho thân phận mình: đám con thì xa cách từ lối sống đến ngôn ngữ, ông chồng thì gàn bướng, dở hơi… Nhưng những ý nghĩ đó càng làm bà thêm quyết tâm không để một thằng con nào trở thành du đãng hay trơ trẽn không biết nhục khi bám váy một mụ đàn bà. Bà khiếp đảm nghĩ tới hình ảnh cái ghế điện, hình ảnh con trai bà đầm đìa máu, bị đâm bởi một lão chồng Sicily lên cơn ghen. Cánh cửa nhà Le Cinglata vừa mở. Lucia Santa sững người nhìn lão chồng mụ ta, sơ mi trắng, quần đen, bộ râu xám rậm rì thằng thớm. Ở tù ra mà trông hắn chẳng xanh xao chút nào. Bà đâm ra nghi ngại, lão chồng có mặt ở nhà, làm sao con trai bà dám ở đây? hay chỉ toàn tin đồn nhảm? Nhưng vừa thấy mặt mụ vợ câng câng nhìn bà, bà hết cả hồ nghi. Mụ cũng mặc đồ đen, nhưng ốm hơn, trẻ hơn bà. Tuy nhiên cũng đáng tuổi mẹ thằng Lorenzo. Từng ấy tuổi mà dám dụ dỗ một đứa trẻ con à? Lão Le Cinglata xởi lởi: - A, chị Lucia. Mời vào, uống tí rượu nhé. Lão dẫn bà tới cái bàn nhôm trắng, rồi rót rượu nói: - Rượu này không để bán đâu nhé. Ý lão muốn bảo đó là thứ rượu chỉ để đãi khách quý như bà thôi. - Năm ngoái nho tốt quá, mùi rượu cứ y như ở quê mình ấy. Mụ vợ đặt lên bàn đĩa bánh cay rồi ngồi khoanh tay. Mụ không uống rượu. Lão chồng tự rót cho mình rồi nâng ly mời, rất nhiệt tình, thân thiết. Lucia Santa nhấp rượu rồi nhẹ nhàng nói: - Tôi đi qua, tưởng cháu Lorenzo đang giúp bà nhà bán hàng… Lão chồng cười nói: - Ồ không, không. Chúng tôi nghỉ chiều chủ nhật. Tối mới bán lại. Dân mình dù sao cũng không đến nỗi hám tiền như dân Do Thái đâu. - Mong ông hiểu cho lòng dạ của một người mẹ, mà tha lỗi cho tôi, khi phải nói ra điều này. Thằng Lorenzo nhà tôi còn quá nhỏ, đối với công việc này của ông bà, nó còn dại lắm. Có tối nó đã đánh một người bằng tuổi ba nó đấy. Mà lại là một lão người Sicily, lão có thể giết thằng bé ấy chứ. Bà nhà biết rõ chuyện này mà. https://thuviensach.vn - À, vâng, tôi biết. Thằng bé giỏi thật đấy. Chị khéo nuôi dạy cháu đúng là một thanh niên Ý. Chẳng nề hà giúp đỡ người già. Tôi còn biết là tiền cháu kiếm được ở đây, đều đưa hết cho mẹ. Bởi vậy, tôi chỉ dám tin cẩn, giao cửa nhà cho Lorenzo thôi. Mặt thằng bé mới thật thà làm sao chớ. Rồi lão tiếp tục lải nhải ca tụng thằng Lorenzo. Lucia không nhịn được nữa, bật nói: - Nhưng nó đâu phải ông thánh từ trời xuống, phải không ạ? Nó là con tôi, phải nghe lời tôi. Giờ thì quần áo của nó cũng biến khỏi nhà. Vì vậy, tôi nghĩ chắc ông biết, có khi nó ngủ đêm ở đây? - Con chị lớn khôn rồi, nó kiếm được miếng ăn cho nó và các em nó. Chúng ta đâu phải đang ở Ý. Chị khắt khe với nó quá đó. Á à, con mụ này lầm rồi, tử tế còn đỡ, giở giọng thô bỉ ra với Lucia Santa là không xong. Bà vẫn ngọt ngào: - Chị này, chị không biết những phiền toái trẻ con gây ra đâu. Làm sao chị biết được, vì chị may mắn chẳng có đứa con nào. Làm sao chị biết những lo âu, nhọc nhằn vì con, như vác thánh giá vậy. Nhưng để tôi nói chị nghe. Chẳng Mỹ Mẽo, Châu Phi, Ăng lê gì ráo, ở đâu cũng chẳng là cái gia đình gì. Con cái tôi phải ngủ dưới mái nhà tôi, cho đến khi lấy vợ, lấy chồng. Con tôi không phải thứ đồ say xỉn hay đánh lộn với dân bét nhè để vào nhà đá hay lên ghế điện mà ngồi. Mụ ta cũng không phải tay vừa, ong óng cái mồm: - Sao? Chị bảo sao? Chị bảo chúng tôi là những người không đáng để con chị giao du hả? nhưng chị là gì? Chị xuất thân nơi nào trên đất Ý vậy? Cả xứ nhà tôi, tuốt cái làng nhà chị có cái họ quý tộc nào là Angeluzzi hay Corbo không? Chồng tôi là bạn thân nhất, là đồng nghiệp của chồng chị, của ba ruột thằng Lorenzo. Chồng tôi cũng như ông già của nó. Ông ấy không đáng để con chị kết thân, ý chị là vậy, phải không? Lucia rủa thầm con mụ lưu manh. Bà bị kẹt. Bà muốn đốp lại, là chỉ cấm con bà giao du với mụ, chớ không phải người chồng. Nhưng bà không dám. Thằng chồng hiểu ra mà lên cơn ghen sẽ xử "đẹp" cả con vợ lẫn thằng tình nhân. Bà đành phải nói: - Không, ý tôi là nó vẫn đến thăm anh chị. Nhưng làm việc thì không. https://thuviensach.vn Không được ở lại quá khuya, loanh quanh bên mấy thằng cha say xỉn chửi nhau suốt. Nghĩa là không được ngủ lại ở đây. Mụ vợ cười cười: - Chồng tôi biết con trai chị ngủ đây mà. Anh ấy đâu thèm nghe những chuyện ngồi lê đôi mách. Làm sao anh ấy có thể tin vợ mình làm mất phẩm giá với một thằng ranh con. Chồng tôi rất cám ơn việc thằng bé bảo vệ hàng quán khi anh ấy vắng nhà. Ông ấy trả cho nó hai mươi đô la đấy. Nào, chị nói thử xem, là mẹ ruột, chị tin nó xấu xa vậy à? Lão chồng mụ trừng trừng nhìn cổ họng bà. Lucia vội nói: - Không, không. Nhưng thiên hạ nói lung tung sợ anh ấy hiểu lầm. Nhờ trời, anh ấy biết phải, biết trái. Nhưng trong đầu bà nghĩ, "Đồ già đầu còn ngu". Nhưng vì lo sợ cho con, bà đành ngậm bồ hòn làm ngọt. Ngay lúc đó, chẳng hề gõ cửa, thằng âm binh lù lù tiến vào, cứ tự nhiên như nhà nó vậy. Lorenzo khựng lại. Nhìn cớ sự này, mẹ nó đã đóan ra tất cả. Nó cười ngỏn ngoẻn với mẹ, với con dâm phụ, cho tới thằng chồng bị nó cắm sừng. Mọi người cười lại. Nhưng bà mẹ bắt gặp cái cười giả tạo của người chồng, nụ cười của người không dễ gì bị dối gạt. Trong khi người vợ đầu mày cuối mắt, cứ như dán lấy thằng bé. Lucia Satna cay đắng nhìn thằng con đẹp trai, tóc đen mượt như nhung, thân hình như tượng đồng, mũi to cao đầy nam tính, da láng bóng, không một cái mụn trứng cá dậy thì. Thằng xỏ lá nhìn mẹ âu yếm đến không ngờ, nó đặt va li xuống, hỏi bà mẹ. - Mẹ làm gì ở đây vậy? Về nhà không gặp mẹ con buồn quá. Thằng đểu núp đâu đó, chờ bà ra khỏi nhà, nó lẻn vào nhà, lấy thêm mấy bộ quần áo. Không ngờ con trai bà lại lá mặt lá trái đến vậy. Bà mát mẻ hỏi: - Con dọn về nhà mới đấy à? Ông bà Le Cinglata nuôi con, phải không? Mẹ nấu ăn, con không vừa miệng, hay chị em con làm con buồn? Nó cười hô hố: - Mẹ ơi, mẹ đừng đùa nữa mà. Con đã bảo con đến đây giúp ông bà chủ một thời gian thôi. Con muốn kiếm thêm chút tiền cho mẹ. Chú Le https://thuviensach.vn Cinglata phải ra hầu toà rồi còn về quê thu mua nho nữa. Đừng lo mẹ à, bao nhiêu tiền kiếm được con đưa mẹ hết. - Grazia! Bà nói cám ơn bằng tiếng mẹ đẻ. Mọi người đều cười, vì thằng ranh rất khôn, gọi lão chồng mọc sừng bằng "chú". Lão chồng lên tiếng: - Chị Lucia ạ, tôi coi Lorenzo như con ruột của tôi vậy. Ôi, thật bất hạnh, chúng tôi chẳng có đứa con nào. Khi tôi xa nhà, chẳng có ai lo. Cái công việc này coi vậy chớ vất vả, nguy hiểm lắm, đàn bà lo sao nổi. Phải có một người đàn ông khoẻ mạnh cánh đáng. Lorenzo đã có việc ổn định trong đường sắt. Sau đó nó về đây, làm tới sáng. Ban ngày tha hồ ngủ, khỏi sợ mấy đứa em nó quấy rầy. Tại sao nó không thể nghỉ ngơi ở đây chớ? Tôi tin tưởng tuyệt đối thằng bé, để ý làm gì mấy chuyện nhảm nhí ngồi lê. Một con người bù đầu kiếm tiền như tôi, chẳng hơi đâu quan tâm tới chuyện hàng xóm. Vậy là quá rõ. Đúng là lũ bỉ ổi. Một thằng chồng, mà lại là dân Ý, chỉ vì tiền, sẵn lòng để con vợ cắm sừng. Một con vợ biết chồng quý tiền hơn quý vợ và danh dự của mụ ta, sẵn lòng để vợ làm con điếm. Thật kinh tởm. Để con trai bà sống với những con người này, nó sẽ ra sao? Bà bình tĩnh bảo con: - Thu xếp tất cả đồ đạc của con. Mẹ không ra khỏi đây, nếu con không về nhà. - Thôi mà, mẹ. Con đi làm kiếm tiền năm năm rồi. Đâu phải trẻ con. - Mẹ là mẹ của con. Con cãi mẹ trước mặt người lạ sao? Mụ Le Cinglata khinh miệt bảo nó: - Đi, về với mẹ đi. Mẹ gọi, trẻ con phải bám váy mà theo. Mặt Larry đỏ bừng. Người mẹ nhìn thấy sự giận dữ đầy chất đàn ông trong mắt nó. Trông nó giống hệt thằng cha quá cố của nó. Larry bảo: - Tôi chẳng về đâu hết. Bà tiến lại, vả vào mặt nó. Larry xô bà ra, làm mẹ nó loạng choạng đụng phải cái bàn. Vợ chồng Le Cinlgata giật mình, hốt hoảng. Chuyện to rồi. Cả hai vợ https://thuviensach.vn chồng đứng chặn giữa hai mẹ con. Lucia hít vào một hơi dài. - À, à! Thằng con đánh mẹ! Đồ súc sinh! Trâu sanh chó đẻ! Nhờ trời ba mày chết rồi. Tạ ơn Chúa, ông ấy không phải thấy thằng con ông ấy đánh mẹ ruột nó vì bênh người ngoài. Mặt Larry còn hằn vết năm ngón tay, nhưng nó không còn tức giận mẹ. Nó nhăn nhó bảo: - Kìa mẹ, con chỉ xô mẹ ra thôi mà. Nó cảm thấy có tội, lương tâm cắn rứt, khi nhìn những giọt nước mắt tủi hổ của bà. Lucia Santa quay lại vợ chồng Le Cinglata: - Các người vừa lòng rồi chớ? Thôi được. Nhưng tôi nói cho bà biết. Nó có thể ở lại đây. Riêng đêm nay thì nó phải về nhà. Nếu không, tôi sẽ đi báo cảnh sát. Nó còn dưới tuổi thành niên mà. Tôi sẽ tống nó vào trường cải tạo và các người thì ngồi tù. Phải, chị nói đúng, chúng ta đâu phải đang sống trên đất Ý. Bà bảo thằng con: - Còn mày, đứng lại đây với những người thân của mày. Tao không muốn thấy mày vác mặt cùng tao ra phố. Nhưng con yêu quý ạ, đêm nay con phải ngủ ở nhà, bằng không đừng bao giờ vác mặt về nữa. Nói xong bà đi thẳng ra cửa. Trên đường về, Lucia chua chát nghĩ, thì ra chúng tạo dựng tài sản như vậy đấy. Tiền là trên hết. Đồ cặn bã, lũ súc sinh! Kiếm tiền bỉ ổi vậy mà cứ vác mặt lên với thiên hạ. Đêm đó, sau khi lũ trẻ đi ngủ, Octavia và mẹ ngồi uống cà phê trong bếp. Vẫn chưa thấy bóng dáng thằng Larry đâu. Cô hơi ớn vì mẹ quyết định đưa thằng Larry vào trường cải tạo. Vậy là ngày mai cô lại mất buổi làm, để đi cùng bà đến đồn cảnh sát làm đơn ký tờ cam kết. Cô chẳng bao giờ thấy mẹ cứng rắn, tàn nhẫn như vậy. Cô không ngờ bà coi rẻ đồng tiền thằng em cô kiếm thêm tại nhà Le Cinglata như vậy. Bỗng cả hai mẹ con đều giật mình vì tiếng gõ cửa. Octavia vừa mở cánh cửa, một người đàn ông bảnh bao, cao lớn, ăn mặc như diễn viên điện ảnh, mỉm cười chào cô. Hắn hỏi bằng tiếng Ý rất hoàn hảo. https://thuviensach.vn - Thưa, đây có phải là nhà bà Corbo không ạ? Tôi là luật sư của nhà Le Cinglata, họ yêu cầu tôi đến gặp gia đình cô. Dù là bạn hay thù cũng phải tỏ ra lịch sự, Octavia rót cà phê mời khách. - Thưa bà Corbo, bà quá giận nên mất khôn về cậu con trai. Còn chuyện rượu lậu có đáng gì đâu. Ai chẳng uống rượu lậu. Ngay cả tổng thống cũng lai rai chút đỉnh đó thôi. - Ông luật sư, tôi chẳng cần biết ông nói cái gì, nói ra sao. Tôi chỉ biết con tôi dưới tuổi thành niên, nó phải ngủ dưới mái nhà này với mẹ, chị em nó, cho tới khi nó lấy vợ. Nếu không thì vào trường cải tạo. Khi đủ mười tám tuổi, nó muốn làm gì, mặc xác. Còn bây giờ, tôi chẳng còn cách nào khác. Tôi không muốn bất kỳ đứa con nào của tôi làm ma cô, đĩ đực, giết người, tù tội… Gã luật sư tròn xoe mắt nhìn bà rồi hồ hởi nói: - Tốt. Vậy là chúng ta đã cùng thông suốt vấn đề. Nhưng thưa bà Corbo, chuyện này đâu cần thiết phải đưa nhau ra đồn bót. Tôi xin hứa là ngày mai chắc chắn con bà sẽ về nhà. Những rắc rối như vầy sẽ không bao giờ xảy ra nữa. Như vậy là ổn cả chứ ạ? - Nó phải về ngay đêm nay. - Thôi mà, bà làm tôi thất vọng đó. Một bà mẹ khôn ngoan như bà, chắc phải hiểu, đến Chúa Jesus cũng chẳng bắt cậu ấy về đêm nay được. Tự ái tuổi trẻ mà. Cậu ấy cho mình là người lớn rồi. Thôi, cứ để chàng ta say men chiến thắng tí ti. Bà mẹ hả lòng hả dạ và thấy chàng luật sư nói cũng phải, nên đồng ý. Gã luật sư vừa đi khỏi, bà ta thì thầm đầy nghiêm trọng: - Cô thấy không? Tôi vừa cứu thằng em cô thoát nạn đấy. Octavia ngẩn ra, chẳng hiểu gì. Bà mẹ khoái trá, cười ha hả: - Ngốc thế? Luật sư gì ngữ đó. Tụi Bàn Tay Đen đó. Mặt nó đầy tử khí, mày không thấy à? Octavia rũ ra cười: - Trời ạ, mẹ điên thật rồi. Rồi cô nhìn mẹ đầy yêu thương, kính trọng. Thì ra mẹ cô, người nông dân chân chất, tưởng mình vừa đụng độ với một tên sát nhân nguy hiểm, vậy https://thuviensach.vn mà bà vẫn tỏ ra tỉnh táo, không chút sợ sệt. Cô hỏi: - Ngày mai con đi làm được chứ? - Phải, phải đi làm chớ con. Đừng để mất một ngày lương. Kiểu nhà mình bao giờ giàu nổi mà phung phí. https://thuviensach.vn Mario Puzo Đất khách quê người Dịch giả: Đặng Phi Bằng Chương 5 Bế con bé Lena, Lucia Santa đứng bên cửa sổ phòng khách nhìn xuống cảnh nhộn nhịp ngựa xe. Ngay phía dưới cửa sổ, một thằng bé bán rong, cất tiếng rao lanh lảnh "Khoai tây, chuối, hành, cần thật rẻ này". Trên xe của nó từng ô vuông ngồn ngộn màu nâu, đỏ, xanh, vàng của rau, trái. Nhìn vẻ sống động của thằng bé, Lucia có cảm giác như đang ngắm một tấm vải bố trải sàn đầy màu sắc. Bên kia bãi tàu, bà thấy một đám đông người lớn và trẻ con xúm xít. Cũng may là thằng Lorenzo sau ca làm đêm, đang ngủ li bì, nếu không bà lại có dịp lo sợ mấy vụ đâm chém nhau đổ máu. Nhưng bà cũng chăm chú nhìn. Một thằng nhóc đang đứng trên mui tàu, nhìn xuống đám đông. Rồi nó lăng xăng chạy tới chạy lui. Nắng sớm soi sáng rực cái sọc xanh trên ngực áo trắng của nó, Đúng thằng Gino rồi. Nhưng thằng ranh đang làm trò gì kia? May là toa tàu không có đầu máy. Lucia Santa cảm thấy mình từa tựa như thượng đế vén mây nhìn xuống con cái dưới trần, bà đứng trên cao này quan sát con cái, trong khi chúng không hề biết. Bộ đồng phục da đen bóng lộn của cảnh sát sân ga đang thoăn thoắt leo lên nóc toa tàu. Bà mẹ hiểu ra ngay chuyện gì đang xảy ra, vội chạy vào, hét toáng lên: - Lorenzo, dậy mau. Bà lay gọi nó thất thanh cả tiếng. Larry nhảy bắn ra khỏi giường. Lông ngực, lông chân cả đống, đầu tóc thì rối bù, mặt nhớp nháp mồ hôi, nhưng nó không e ngại gì, vì có ai ngoài mẹ ra đâu. Hai mẹ con chạy ra cửa sổ, https://thuviensach.vn vừa kịp thấy cảnh Gino nhảy xuống, vì gã cảnh sát đã leo lên được nóc toa. Gino bị một tay cảnh sát khác chộp ngay khi tới đất. Larry bực mình la lớn: - Chúa ôi, biết bao lần con bảo mẹ đừng để nó đi ăn cắp nước đá nữa. Larry chạy vội vào mặc quần áo, chạy xuống cầu thang. Vừa thấy nó ra khỏi nhà, bà mẹ thò đầu ra cửa sổ hét: - Mau mau lên, chúng nó đang giết em mày kia kìa! Bà vừa thấy gã cảnh sát bộp tai thằng Gino. Đám đông lũ lượt di chuyển về khu nhà trên đại lộ Số Mười. Thằng Larry băng qua đường, giật tay Gino khỏ gã cảnh sát. Lúc đó Lucia Santa tha thứ hết tội lỗi của thằng con trai lớn đã gây ra trong mấy tuần qua. Nó vẫn xứng đáng là một thằng anh. Nó vẫn hiểu tình anh em thiêng liêng hơn cả vợ con, nhà thờ, tổ quốc, đàn bà và tiền bạc. Larry hăng hái băng qua đường như đi bắt tội phạm sát nhân. Mấy tuần vừa qua nó bị xô đẩy từ mọi phía. Vừa tức giận, vừa tủi nhục, vừa mặc cảm tội lỗi. Chính nó cũng phát gớm cho bản mặt của mình, nào là đẩy cho mẹ ngã, làm bà xấu hổ trước mặt người ngoài. Mà có được gì đâu, chúng coi mình như cái thằng sai vặt, làm trò hề cho chúng rồi chúng tống mình ra khỏi cửa. Nó cảm thấy mình như một thằng đểu, không thể nào tin nổi mình đối xử với mẹ như vậy, cứ mong đó chỉ là một tai nạn, bà trượt ngã, nó đưa tay đỡ, chẳng may quá tay nên mới xảy ra sự cố. Nhưng nghĩ vậy cũng đủ làm nó đỏ mặt vì ngượng. Lúc này, không hề nghĩ rằng hành động của nó là để chuộc lỗi mà chỉ như một phản xạ tự nhiên, tuy nó cảm thấy mắt mẹ đang theo dõi. Larry giật lấy thằng Gino khỏi tay gã cảnh sát. Gino khóc ti tỉ, không vì sợ, mà vì tưởng chạy thoát, ai ngờ bị tay cớm khác chộp được. Nó đã dũng cảm nhảy từ trên cao xuống đường rầy toàn sỏi đá lởm chởm như vậy, trầy cả chân tay, mà lại bị tay cớm khác phục kích. Anh chàng cảnh sát tên Charlie, bị tụi nhỏ gọi là Charlot, là chỗ quen biết https://thuviensach.vn của Larry. Nhiều đêm, nó vẫn cùng Charlie tán chuyện mấy con bé trong khu phố, nó còn chọc quê anh ta vì đôi chân vòng kiềng rồi cười hô hố với nhau. Nhưng tay cớm kia lạ hoắc. Larry định làm lành, ăn nói nhẹ nhàng mềm mỏng cho êm chuyện. Nhưng vừa mới mở miệng giọng nó lại có vẻ gay gắt: - Hai anh làm gì thằng em tôi vậy? Gã cảnh sát to lớn hỏi Charlie: - Thằng đếch nào vậy? Rồi gã tiến lên chộp lại thằng Gino. Larry đẩy em ra phía sau, bảo: - Về nhà ngay! Nhưng thằng Gino cứ đứng ì ra đó. Charlie bảo đồng nghiệp: - Đây là tay hơn đạo tàu ca đêm. Này Larry, thằng em cậu ăn cắp nước đá của nhà ga suốt mùa hè. Có lần nó ném đá và chửi mình nữa chớ. Trẻ con như vậy, dù là em của bồ, cũng phải đánh cho nát đít ra. Bồ cũng làm cho đường sắt, quên à? Bênh em như vậy là không đúng, đồng ý không? Một tay công nhân trong đám đông nói với Larry bằng tiếng Ý: - Chúng nó vả mặt thằng bé chan chát đó. Larry bước thụt lùi cho tới khi chạm hè đường phố. Anh em nó đã ra khỏi bãi ga. Larry bảo: - tụi tôi ra khỏi đất đường sắt rồi, các anh đâu có trách nhiệm gì nữa. không muốn bị mất việc, nó nói phải trái với Charlie: - Bạn làm mình ngạc nhiên đấy, Charlie. Bạn trở thành người của công ty từ bao giờ vậy? Có đứa trẻ nào trong khu này không ăn cắp nước đá chứ? Kể cả thằng em của bạn. Bạn cứ làm như mình ngốc lắm đấy. Bạn đánh em mình, vì nó ném đá bạn, vậy là hoà rồi, còn bắt nó làm gì. Nó nhìn quanh đám đông và thằng Gino. Mắt Gino đã ráo hoảnh, nhưng mặt hầm hầm như chỉ muốn nhào vào trả thù, trông rất tếu. Larry âu yếm bảo em: - Em mà bước chân vào khu nhà ga nữa, anh đập chết. Thôi về đi. Larry thấy nó cư xử rất điệu, chẳng làm ai mất mặt, nó cũng không hề năn https://thuviensach.vn nỉ, xuống nước. Nhưng gã cảnh sát cao to làm hỏng chuyện hết: - Charlie, cậu bắt tớ tới tận đây để làm trò gì vậy? Charlie nhún vai, gã kia cáu tiết chộp thằng Gino, tát mạnh: - Tao thấy mày lảng vảng ở đây, tao đập chết mẹ. Cú đấm của Larry mạnh tới nỗi cái mũ cảnh sát của hắn bay vèo vào đám đông. Mọi người chờ đợi tay cảnh sát miệng bê bết máu đứng dậy. Để trơ cái đầu sói sọi, trông hắn bớt vẻ oai vệ hẳn. Hắn đứng gờm nhìn Larry, rồi cởi dây súng đưa cho Charlie cùng với áo khoác đen. Hắn bảo Larry: - Được, mày là thằng nhà quê đầu bò đầu bướu nhất khu này. Muốn chơi thì chơi. Charlie lên tiếng: - Ở đây không được, ra sau mấy toa kia. Mọi người đều dồn ra bãi đá. Đây chỉ là màn thanh toán vì danh dự, không phải trò gài bẫy nhau. Cả hai tay cảnh sát đều là dân khu Tây này, chơi kiểu lấy quyền ép nhau là mất mặt với dân khu phố hết. Larry cởi áo thun, nhét vào quần. Thằng quái còn it tuổi mà lông rậm rì, ngực nở, vai u còn hơn tay cảnh sát. Nó chỉ ngại nhất một điều: mẹ nó xuống ngăn cản ầm ĩ lên. Nếu bà làm vậy, nó sẽ bỏ nhà đi ngay. Nhưng khi ngước lên, nó vẫn thấy bà đứng bên cửa sổ. Lần đầu tiên trong đời, Larry cảm thấy khoái đập lộn, khoái làm cho người khác phải đau để chứng tỏ nó là chúa tể ở vùng này. Thêm những đám đông chạy ào ào vào bãi, thêm những cái đầu ló ra ngoài cửa sổ, trên những khu nhà cho thuê. Guido, con trai nhà Panettiere, chạy đến bên nó bảo: - Yên chí, có tớ tiếp tay. Thằng Vincent sợ sệt, lấp ló sau Guido. Larry và tay cảnh sát đưa tay lên https://thuviensach.vn như võ sĩ thượng đài. Lúc này Larry cảm thấy cái nhìn đầy sức mạnh từ cửa sổ, sự căng thẳng của hai thằng em nhỏ và những đôi mắt đang hau háu mở to của đám đông. Trông nó tràn trề sinh lực. Nó quyết không để bị hạ. Larry nhào vào đối thủ. Cả hai tới tấp tung những cú đấm vào nhau. Nhưng cả hai chỉ bị đánh vào vai và cánh tay. Bỗng gã cảnh sát loi trúng mặt Larry, một vệt máu chảy dài trên má nó. Guido hét lên: - Tháo nhẫn ra! Đồ đểu, chơi cho đàng hoàng chớ. Gã cảnh sát đỏ cả mặt, tháo nhẫn đưa cho Charlie. Mọi người xầm xì chế nhạo. Gã nổi khùng liền lăn xả vào Larry. Larry hơi sợ vì máu tuôn ròng trên má. Nhưng nó cảm thấy hừng hực một nỗi căm ghét. Nó thoi một cú như trời giáng ngay bụn địch thủ. Tay cảnh sát đầu hói té nhào. Thằng Guide hét toáng lên: - Cho nó đo ván luôn! Mọi người im lặng khi tay cảnh sát lồm cồm đứng dậy. Có tiếng bà mẹ Larry gào lên bằng tiếng Ý "Lorenzo, stoppa! (Thôi đi! Thôi đi!)" Vài người ngoái lại, nhìn lên cửa sổ. Larry bực bội ngoắc tay như bảo mẹ nó đừng nói nữa. Rồi cả hai lại nhào vào nhau, tay đấm chân đá cho tới khi tay cảnh sát ngồi phệt xuống, thở hồng hộc. Tay cảnh sát vừa đứng lên, Larry tung một cú đấm ngay mặt. Tay cảnh sát điên tiết, nắm cổ Larry, ráng đá nó. Larry vùng ra. Cả hai đã đuối sức, chẳng anh nào còn đủ sức để dứt điểm. Charlie ôm gã cảnh sát đầu sói. Guido ôm chặt Larry. Cuộc chiến coi như chấm dứt. Charlie nói như ra lệnh: - Ô kê, cả hai đều ngang tài ngang sức. Đủ rồi, bắt tay nhau đi. Guido vừa nháy mắt với Larry vừa bảo: - Đúng vậy. Mọi người bắt tay và vỗ vai Larry. Ai cũng hiểu ngầm là nó đã thắng. Hai đối thủ bắt tay cười ha hả, vỗ vai nhau bôm bốp rất thân thiện. Tay cảnh sát bảo Larry: - Mày khá lắm. https://thuviensach.vn larry choàng vai Guido bảo: - Về được rồi chớ, chú em? Larry đi trước. Guido và Vincent lẽo đẽo theo sau. Tới nhà, bà mẹ vừa đưa tay đánh, Gino né được ngay. Thấy vết thương trên má Larry, bà vội lấy khăn ướt thấm cho nó, hét toáng lên với thằng Gino: - Thằng mất dạy, vì mày mà anh mày bị người đánh đây. Larry lại hí hởn cười nói: - Con thắng mà mẹ. Hỏi Guido xem. - Đúng vậy đó bác ạ. Larry là võ sĩ chuyên nghiệp. Anh ấy hạ tay cảnh sát ngon lành. Mặt bị xước chỉ vì chiếc nhẫn thôi. Thằng Gino sôi nổi hẳn lên: - Mẹ, anh Larry cho thằng chó chết đo ván bốn lần. - Đúng. Lúc này Larry cảm thấy thương yêu cả nhà vô cùng, nó bảo: - Không kẻ nào được đụng vào bất cứ ai trong gia đình mình. Nếu không sợ mất việc, con đập chết thằng cha ấy rồi. Bà mẹ pha cà phê cho tất cả rồi bảo Larry: - Con đi ngủ lại đi, tối nay còn phải đi làm. Guido và Vincent trở lại lò bánh. Larry cởi quần áo, lên giường. Nó nằm dài, thích thú nghe thằng Gino hồ hởi tưởng thuật trận đánh với mẹ. Larry mệt mỏi nhưng thoải mái, nó không còn là một thằng đểu nữa. Tối nay, khi cỡi con ngựa dẫn trước đoàn tàu thậm thượt theo sau, dân trong khu phố lại vui vẻ chào hỏi, chuyện trò với nó. Nó đã bảo vệ thằng em và danh dự gia đình. Không còn ai coi thường, đối xử tệ với người nhà nó nữa. Larry đi vào giấc ngủ. Trong bếp, tiếng bà mẹ hầm hầm giận dữ bảo Gino: - Mày còn lởn vởn vào ga thì tao giết chết. Tuy vui sướng vì thằng con lớn tỏ ra lưu tâm đến gia đình, nhưng Lucia không khỏi bực bội vì hình như đối với bọn đàn ông, con trai, chuyện đánh nhau là một điều rất quan trọng. Bà không muốn nghe thêm một tí gì về chuyện đó nữa. Như nhiều người đàn bà khác, Lucia Santa tuy không nói ra nhưng âm thầm không ưa cái tính anh hùng rơm của cánh đàn ông. Tóm https://thuviensach.vn lại, để chứng tỏ tình yêu, có anh đàn ông nào dám liều mạng như đàn bà chưa? Có phải bụng mang dạ chửa, thân hình sồ sề, khốn khổ như đàn bà, họ sẽ hết còn hãnh diện vì cái mũi bị đánh bầm tím, hay mấy vết dao đâm chém. Thằng Gino vẫn cứ lải nhải chuyện đánh nhau. Nóng máu, bà nắm cổ nó tống ra cửa: - Đi, ra đường mà nói. Tới giờ ăn không biết đường bò về thì biết tay tao. Suốt cho tới cuối hè, trong cái nóng ngột ngạt và bụi mùi thành phố, Lucia và con gái lớn ngày nào cũng cãi nhau. Nhưng cuối cùng Octavia đã thắng. Trước hết là cô đổi việc làm trở thành cô giáo dạy may cho hợp tác xã Melody, một tổ chức tiếp thị máy may. Octavia dạy miễn phí cho khách hàng mua máy. Cô lĩnh lương ba đô la một tuần, ít hơn nơi làm cũ nhưng có hy vọng sẽ tăng. Vả lại cô còn có thể may quần áo cho mẹ và em ngay trong sở làm. Chính vì điều này, cô mới thuyết phục được mẹ đồng ý. Sau đó là chuyện thằng Vincent. Mấy tháng hè đi làm, thằng bé ốm trông thấy rõ. Mẹ và chị đều lo lắng. Một hôm, trước khi nó đi làm cho lò bánh, Octavia đưa ba thằng em đi khám răng miễn phí. Cô thấy bản thông báo của quỹi Môi trường do báo Herald Tribune tổ chức cho trẻ em đi dự trại hè hay nghỉ tại miền quê. Cô đã đăng ký cho Vincent. Bây giờ, cô mới đem vấn đề đó ra bàn với mẹ. Bà phản đối ngay, tuy Octavia bảo Vincent chỉ mất hai tuần lương, mà lại sắp tới ngày khai trường, phải cho nó nghỉ ngơi, đây là dịp nó được sống ở miền quê thoáng mát, không tốn tiền. Bà mẹ bảo không phải vì chuyện tiền bạc. Bà phản đối là vì sao một đứa trẻ ở thành phố lại phải về quê. Bà là nông dân, còn lạ gì nhà quê, quý giá gì. Làm sao tin nổi chuyện vợ chồng nhà quê lại cho một thằng bé lạ hoắc lạ huơ về nhà mình tự nhiên ăn ở. Ở hai tuần lễ chắc làm mửa mật ra, đời nào được ăn chơi không? Octavia cắt nghĩa cho bà biết nhà báo tài trợ họ một món tiền nho nhỏ. Bà tuôn ngay một câu đầy hiểu biết: - Vậy a. Chắc khối tiền cứ chẳng nhỏ nhít gì đâu. https://thuviensach.vn Sau cùng, bà đồng ý với điều kiện thằng Gino phải sang lò bánh, làm thế chân anh nó hai tuần. Phần Vincent, nếu không thích, cứ gởi thư về, chị Octavia sẽ đi đón. Thật tình thằng Vincent không muốn đi, nó phát sợ vì phải đến ở với người xa lạ. Nhưng thấy chị Octavia nổi giận gần phát khóc, nó đành phải đi. Và rồi, Gino làm cả nhà mang tiếng vì công việc trong lò bánh. Đi giao bánh, phải mất mấy tiếng đồng hồ. Chuyển bột thì nó kéo lê lên thang, làm rách bao, bột rơi vãi khắp nhà. Nó ăn bánh mì và kem vô tội vạ. Vậy mà chẳng ai than trách tiếng nào. Ông chủ lò chỉ bảo chú mày chẳng thay thế được anh trong mùa hè tới. Gino nghe chuyện chỉ biết cười hì hì. Octavia tức muốn phát khùng lên. Thật bất công, nếu là Vincent phạm lỗi như vậy, mẹ nó đánh thằng bé chẳng nương tay rồi. Thế rồi, trước ngày khai giảng một tuần, Vincent trở về nhà, thay đổi lạ lùng. Tay xách va li da mới tinh, quần nỉ trắng nõn, sơ mi cũng trắng. Lại còn áo vét cùng màu xanh với cà vạt đàng hoàng. Mặt anh chàng no ra, rám nắng hồng hào. Cao hơn đến cả phân. Trông Vincent chững chạc như người lớn khi bước xuống taxi của nhân viên xã hội đưa về tận cửa. Tối đó tất cả ở nhà, đóng cửa sớm. Gino và Sal há hốc miệng nghe Vincent kể chuyện, bé Lena dường như cũng im thin thít để nghe. Miền quê không có nhà gạch, đường đá. Đường quê toàn bằng đất. Chỗ nào cũng um tùm bóng cây xanh. Táo trĩu nặng trên cành, còn dâu thì bước đi đâu cũng gặp. Muốn ăn gì chỉ việc hái mà ăn. Những ngôi nhà xinh xinh bằng gỗ sơn trắng phau. Ban đêm trời lạnh, ngủ phải đắp mền. Nhà nào cũng có ô tô vì không có đường tàu điện. Bà mẹ từng sống ở quê, chẳng lạ lẫm gì, chỉ thằng Gino thẫn thờ tiếc rẻ, vì không được đi. Thằng Vincent còn khoe ra bộ pi ja ma. Nó là người đầu tiên trong nhà có một bộ đồ ngủ như vậy. Nó ướm bộ đồ hai màu đen vàng lên người. Bà mẹ tò mò hỏi: - Đi ngủ mày mặc cái này ấy à? Mùa đông người trong nhà chỉ chơi đồ lót dầy, thêm cái áo len đan là xịn ngất trời rồi, pi ja ma chỉ có tụi Tàu mới mặc. Bà vẫn còn thắc mắc: https://thuviensach.vn - Nhưng tại sao người ta cho con lắm quần áo vậy? Chắc nhà nước cho họ khối tiền ấy nhỉ? - Không đâu, tại họ mến con. Còn mời con hè sang năm lại đến, đưa cả Gino đi cùng. Con kể hết chuyện nhà mình cho họ nghe. Họ sẽ viết thư và gởi quà Giáng sinh cho con. Con cũng sẽ phải gửi thư cho họ. - Chắc họ không có con cái chứ gì? - Vâng. Nhìn em vui vẻ, Octavia xúc động bảo: - Em không phải trở sang lò bánh nữa, Vincent ạ. Một tuần nữa đi học lại rồi. Vincent sướng mê. Nhưng hai chị em đều liếc nhìn mẹ. Bà mỉm cười đồng ý. Bà có vẻ đăm chiêu. Vậy là trên đời này vẫn còn người tốt, những con người làm cho cả những đứa trẻ sung sướng , hạnh phúc. Họ là loại người như vậy sao? Đời sống được bảo đảm đến đâu mà dám phung phí tiền bạc và tình thương cho một đứa trẻ chưa hề gặp. Và có thể chẳng bao giờ gặp lại? Bà lờ mờ cảm thấy như ngoài thế giới của bà, còn một thế giới khác nữa. Họ đến từ thế giới đầy nhân ái, rực rỡ như những vì sao. Ôi, còn ở Ý, tụi nhà giàu, đám chủ đất, chúng ăn tươi nuốt sống trẻ con nhà nghèo. Tối nay bà thấy yên lòng, các con bà hạnh phúc và chứa chan hy vọng vào cuộc đời. Nhưng mùa hè chấm dứt lại chẳng vui vẻ gì cho Octavia. Lão chủ của cô, mập tốt, vui vẻ, luôn tỏ ra là một con người rất tử tế, một chiều gọi cô bảo: - Này cô Angeluzzi, tôi đã quan sát công việc của cô. Cô là một cô giáo giỏi đấy. Các bà mua máy may của chúng ta, được cô hướng dẫn, ai cũng hài lòng vì cô. Và…hài lòng với cả máy may họ đã mua. Nhưng…cái đó mới là phiền đấy. Octavia ngỡ ngàng. - Thật tình tôi không hiểu ý ông. - Cô còn trẻ, lại rất thông minh. Tốt, rất tốt. Cô giải quyết công việc thật hiệu quả. Tôi đã thấy một mụ khách hàng hết sức ngu dốt, nhưng cô vẫn kiên trì chỉ dẫn cặn kẽ cho tới khi mụ ta nắm được kỹ thuật sử dụng máy. Từ trước đến giờ, chúng tôi chưa bao giờ có được một nhân viên khá https://thuviensach.vn như cô. Lão thân mật vỗ cánh tay cô. Octavia lùi lại. Lão mỉm cười. Cái chất lo xa của dân Ý bảo cô cảnh giác: đàn ông đụng chạm tới mình là hư hết mọi việc. Nhưng những lời tán dương của lão cũng làm cô mừng thầm. Cuối cùng, giấc mơ làm cô giáo đã thành hiện thực. Quả thật, cô đã luôn cố gắng trong công việc. Lão chủ nhẹ nhàng tiếp: - Nhưng Octavia ạ, việc chính của công ty không phải là dạy may, cũng không phải mục đích quảng cáo của chúng ta chiêu dụ khách hàng đến đây, để bán những loại hàng thứ phẩm kia. Chúng ta cần bán hàng xịn, hàng cao cấp. Tôi sẽ tăng lương cho cô thêm hai đô la, công việc thật sự của cô vẫn là dạy may, nhưng không phải ở trong cửa hàng, mà là…giao tế ở ngoài…Ồ, không, cô đừng hiểu lầm, không phải với tôi. Cô ra ngoài đến những bà bạn hàng cô từng hướng dẫn đó. Kết bạn với họ, uống tách cà phê. Họ toàn là dân Ý, cô lại biết nói tiếng Ý, công việc sẽ rất hiệu quả. Cô sẽ làm sao để họ mua những máy may đời mới hơn, tốt hơn. Cô hiểu rồi chớ? thân mật, kết bạn sẽ làm họ tin cẩn, đi chơi khuya cũng được. Đi làm trễ buổi sáng cũng được. Bán được hàng, cô còn được hưởng lương phụ trợ ngoài giờ nữa đấy. Octavia ra về, lòng thơ thới hân hoan. Công việc tốt, đầy tương lai. Ngay chiều hôm đó, cô đến thăm mấy bạn hàng. Họ bảo: - Cái máy này tốt lắm, vậy mà ông sếp cô cứ khuyên chúng tôi mua cái khác đắt tiền hơn. Để làm gì chứ? chúng tôi chỉ cần may ít quần áo cho chồng con. Hà tiện đồng nào đỡ đồng ấy thôi mà… Vậy là Octavia quá hiểu sếp yêu cầu cô phải làm gì. Kể từ khi bước vào nghề bán hàng, cô phải quyết định bằng lương tâm, không thể đemthân xác, tình cảm, gia đình bán rẻ để dụ dỗ khách hàng. Cô đã học được một điều, muốn tiến thân vào đời cũng đồng nghĩa với sự lường gạt, chiếm đoạt tài sản của đồng loại. Hãy tưởng tượng người mẹ chân chất của cô bị phỉnh phờ bằng kiểu này làm sao cô chịu nổi. Nếu cần phải nâng giá, cô còn có thể đành làm để giữ việc. Nhưng cười nói thân mật, lấy lòng để gạt người https://thuviensach.vn khác, có khác chi bán mình để kiếm tiền. Đôi khi Octavia cũng cố gắng thử, cô quá thật tình, nên không đạt được kết quả như ý chủ. Hai tuần sau đó, cô bị đuổi. Lão sếp đứng ngay cửa. Lão nhìn cô, vả lả cười, lắc đầu thương hại: - Cô lương thiện quá, Octavia ạ. Cô ném cho lão cái nhìn khinh thị, lão đâu đủ tư cách để hiểu cô. Vậy là Octavia hết cả mộng với mơ. Dường như những thầy cô giáo mà Octavia hằng yêu kính đã chơi khăm cô với những lời ca tụng, thúc giục cô vươn lên một cuộc sống tốt đẹp hơn. Các vị ấy đã bán cho cô cái ý tưởng quá đắt đỏ đối với thế giới của cô. Octavia đành trở về với cái nghề bán quần áo. Kiếm được việc làm ổn định rồi, cô mới kể hết cho mẹ nghe. Giữ chặt thằng Sal giữa hai đầu gối, vừa chải đầu cho nó, vừa lắng nghe, Lucia buông một câu: - Ngữ như cô thì chẳng bao giờ giàu nổi. Octavia hét toáng lên: - Bịp người nghèo thì làm sao con nỡ chứ. Mẹ có nỡ làm vậy, chỉ để cho tụi khốn kiếp ấy đầy túi bạc không? - Tao già rồi, chẳng có tài làm chuyện ấy. Tao cũng chẳng ưa mấy đứa ngọt mật chết ruồi, dù có vì tiền. Nhưng mày còn trẻ phải học hỏi chớ, khó khăn gì chuyện đó nào. Ối dào, người nhà này nào là đọc sách, nào là đi xem phim, cứ làm như con nhà giàu không bằng. Hãnh diện lắm nhưng cứ nghèo xơ nghèo xác. Tao chẳng cần cái thứ mơ mộng, không có thật. Tao nghèo, các con tao nghèo, vậy thôi. Thằng Sal bảo: - Cho con hai hào uống nước. Bà mẹ gắt: - Mày không nghe mẹ nói gì à? Nhà mình nghèo. Đi đi. Thằng nhỏ nghiêm trang nhìn bà. Sao lũ con bà đứa nào mặt mày cũng đăm đăm nghiêm túc đến vậy? Thằng Sal lý luận rất chững chạc: - Mẹ không cho con hai hào, mẹ có giàu không? Octavia bò ra mà cười. Bà mẹ đành móc túi. Sal chộp tiền rồi chạy vọt ra khỏi nhà. https://thuviensach.vn Bà nhún vai, cười cười với con gái. Tuy nhiên, trong thâm tâm bà tự nhủ, nếu không cho các con hai hào uống nước, không bao giờ cho tiền chúng đi xem phim, một tuần chỉ ăn thịt một lần thôi, trời tối mịt mới cho mở đèn, nếu bắt chúng đi làm suốt năm, thay vì đợi đến khi xong trung học, nếu bắt chúng đơm khuy nút ban đêm, thay vì đọc sách, nghe đài…thì giàu thật chớ giỡn sao. Hàng ngàn ngôi nhà được mua ở Long Island bằng đồng tiền tiện tặn như vậy đó. Nhưng gia đình bà không làm được. Lỗi là do bà, thấy con cái khổ, bà không chịu nổi. Chúng khổ một, bà khổ mười. Bà cũng chẳng quá ảo tưởng đối với đồng loại. Chẳng ai cố tâm xấu xa, đểu giả. Chung qui chỉ tại đồng tiền. Tiền là Thượng Đế, tự do, hạnh phúc, an toàn. Bỏ tiền ra? Bộ khùng à, chẳng khác nào giữa rừng đầy thú dữ mà bị tược súng. Tiền bạc là lá chắn cho con cái, đẩy nó ra khỏi vùng tăm tối. Ai không khóc vì túng thiếu? Ai chưa từng khóc vì tiền? Tiền bạc réo lên, người ta ào ào xô đến, kể cả bác sĩ, thầy tu và cả những đứa con bất hiếu. Tiền bạc là quê hương mới. Chẳng vậy mà, nửa đêm thức giấc, nhẩm tính tiền dành dụm trong ngân hàng, Lucia Santa vừa mừng vừa lo đến lạnh cả người, cứ như tù nhân đếm từng ngày chờ ra khỏi vòng lao lý vậy. Tiền bạc đem lại bạn bè, người thân. Một đấng Jesus mới chẳng bao giờ hiện ra để khiển trách kẻ có tiền. Không cần giàu, nhưng phải có tiền, có tiền làm chỗ dựa. Có tiền để mạnh dạn đối mặt với đời. Octavia biết mẹ đang ngồi lẩm cẩm nghĩ về tiền bạc. Nào tiền bác sĩ, quần áo, dầu bếp lò, tập vở, tiền sắm bộ cánh đi lễ nhà thờ. Rồi còn tiền dành dụm để mua nhà bên Long Island, còn mon thằng Sal lên trung học nữa chớ. Tuy nhiên, Octavia cho rằng bà cũng là người tiêu pha hơi quá tay. Dầu ăn hảo hạng thì mới mua, phô mai nhập khẩu loại đắt tiền. Ít nhất cả nhà được ăn thịt ba lần một tuần, Nhiều khi trẻ con hơi sổ mũi, nhức đầu đã vội mời bác sĩ, trong khi những nhà khác thuốc men qua loa thôi. Mùa Phục sinh, con cái đều có quần áo mới. https://thuviensach.vn Vậy mà hàng tuần bà vẫn đưa cho Octavia năm, mười đô la đi gởi tiết kiệm. Ngoài hai mẹ con, không ai biết bà đã để dành được một ngàn rưỡi đô la. Octavia tự hỏi, dấu hiệu phép lạ nào làm bà vững niềm tin vào sự đổi đời của gia đình, kiên quyết sẽ mua bằng được ngôi nhà ở Long Island. Mùa thu tới rồi. Trẻ con đi học. Trời lạnh như cắt da cắt thịt, việc nhà bề bộn, chẳng còn ai ra hè đường ngồi tào lao. Nào giặt ủi quần áo, đánh bóng giày, đơm khuy nút để kiếm thêm chút tiền, dọn mấy cái lò từ dưới hầm lên. Thành phố như thay da đổi thịt, mặt trời vàng nhạt, hè đường, cống rãnh xam xám màu chì. Những ngôi nhà như cao hơn, mảnh hơn, tách biệt nhau hơn. Không còn hơi nóng hổi bốc lên từ đá xanh và nhựa trải đường. Khói toả ra từ đầu máy xe lửa cũng dịu hơn. Và trong một buổi sáng như vậy, Frank Corbo trở về nhà với gia đình. https://thuviensach.vn Mario Puzo Đất khách quê người Dịch giả: Đặng Phi Bằng Chương 6 Mấy đứa con trai lớn đã đi học, đi làm hết. Zia Louchee và Lucia Santa ngồi uống cà phê. Chợt cả hai cùng nghe tiếng chân người lên thang và tiếng mở cửa. Frank Corbo thập thò nơi cửa rồi ngập ngừng bước vào phòng như một đứa trẻ chờ đợi sự hân hoan chào đón. Trông hắn khoẻ ra, mặt đầy đặn, da rám nắng, mắt dịu dàng hơn trước. Lucia lạnh lùng bảo: - À, về rồi đấy à? Bà già Zia Louchee biết cư xử với người mới đi xa về hơn: - Ái chà Frank, trông bảnh quá. Thấy dượng mạnh khoẻ như vầy là mừng quá sức rồi. Rồi mụ lăng xăng dọn cho hắn một tách cà phê. Frank ngồi xuống , đối diện vợ. Hai người lặng lẽ nhìn nhau. Biết nói gì bây giờ. Tự nhiên hắn bỏ nhà đi, rồi lù lù dẫn xác về. Chẳng năn nỉ xin lỗi gì cả, cũng chẳng cắt nghĩa phải trái gì. Lucia đành chấp nhận thôi, cũng như chấp nhận bệnh tật, chết chóc muốn đến là đến, muốn đi thì đi. Thôi thì cứ bỏ qua cho hắn, cho yên chuyện. Lucia đứng dậy, chiên cho chồng mấy cái trứng. Khi Lucia cúi xuống đặt đĩa trứng lên bàn, hắn vội vàng hôn lên má Lucia. Đó là một hành động làm hoà giữa hai người. Đúng ra là cử chỉ chuộc lỗi của Frank Corbo. Ba người ngồi quanh bàn, nhâm nhi cà phê. Zia Louchee hỏi: - Công việc đồng ruộng ra sao, dượng? Ấy đấy, đàn ông cứ làm cật lực mà lại khoẻ ra. Ở quê mình, người ta quần quật mười sáu tiếng mỗi ngày, có ai đau ốm gì đâu. Có vẻ dượng hợp với đất đai đó. https://thuviensach.vn Hắn gật đầu, trả lời rất lễ độ: - Tốt lắm, bác ạ. Thằng Sal và bé Lena đang chơi ngoài hành lang chạy vào. Thấy cha, thằng Sal khựng lại như xe thắng gấp. Sal nắm chặt tay em, rụt rè, lom khom ngó. Mụ Zia Louchee bảo: - Ba bây về, dòm gì? Vô hôn ba đi. Frank nhìn mấy đứa con, hồi tưởng lại những âu lo đầy nguy hiểm. Khi chúng lại gần, hắn cũng cúi xuống âu yếm trán con. Lucia nhìn ánh mắt đau xót của chồng, lòng ngổn ngang áy náy, ngán ngẩm. Hắn móc túi lấy ra hai gói kẹo đưa cho hai con. Hai đứa ngồi sụp xuống sàn loay hoay mởi quà và dụi vào chân bố như hai con mèo. Hắn ngồi thù lù uống cà phê, dường như chẳng quan tâm, chẳng thiết gì đến con cái nữa. Khi Zia Louchee ra về, cánh cửa khép lại. Hắn lôi từ trong túi ra một cuộn tiền, giữ lại hai tờ, còn bao nhiêu đưa hết cho vợ. Có đến một trăm đô la. Lucia Santa ngượng ngùng bảo: - Có lẽ anh đi vậy mà lại hay. Trông anh khoẻ hẳn ra. Anh cảm thấy sao hả Frank? - Khá hơn trước. Hồi đó anh bị bệnh. Anh không muốn vợ chồng cứ lớn tiếng ỏm tỏi với nhau, đánh nhau, cho nên anh đi mà không cho em biết. Lúc đó trong nhà, ngoài đường ồn ào đến nỗi anh không chịu nổi. Anh nhức cả đầu. Ở miền quê yên tĩnh lắm. Anh làm việc cả ngày, đêm ngủ thẳng một giấc, chẳng mộng mị gì. Quá tốt, còn mong gì hơn nữa, phải không? Hai người lại im lặng. Sau cùng, Frank nói như tạ lỗi: - Số tiền chẳng đáng bao nhiêu, tất cả công lao anh làm chỉ có thế. Anh không xài một cắc. Ăn uống, áo quần, cả đến va li, đều do chủ cho hết. Dù ít dù nhiều thì còn hơn ở nhà chỉ có mỗi việc lau cầu thang… - Vậy cũng là bộn rồi. https://thuviensach.vn Lucia buột miệng nói thêm: - Gino thay anh lau cầu thang rồi. Bà tưởng Frank sẽ nổi giận, nhưng Frank chỉ gật gù, nhỏ nhẹ: - Đấy, con phải gánh tội thay cha mà. Hắn nói như một con chiên ngoan đạo. Và như để chứng minh, hắn lấy từ túi áo ra quyển Thánh kinh: - Chân lý nằm trong cuốn sách này. Bằng chữ Ý đấy, nhưng anh không biết đọc. Để thằng Gino đi học về, nhờ nó đọc giùm những chỗ đánh dấu ấy. Lucia nhìn chồng chăm chú: - Coi bộ mình mệt rồi đó. Để em bảo các con xuống đường chơi, anh vô giường ngủ một tí đi. Hắn cởi quần áo, lên giường. Lucia đi lấy cái khăn ướt, lau mặt cho chồng. Hắn chẳng tỏ vẻ ham muốn đòi hỏi gì. Hắn nhắm mắt, như muốn xua đi hình ảnh của cái thế giới hắn vừa trở lại. Lucia cảm thấy có điều bất ổn dễ sợ dưới vẻ bề ngoài mạnh khoẻ của chồng. Bà cảm thương người đàn ông này vô hạn, người đã là chồng bà suốt bấy nhiêu năm. Dường như từng giây, từng phút, từng ngày, bà đã điều khiển vận mệnh hắn, như hắn là một tù nhân. Không truy nã, không kết tội, nhưng không bao giờ bà để hắn đào thoát. Lucia Santa ngồi bên chồng, nhìn hắn ngủ, bà khấp khởi mừng. Hắn sẽ yên giấc cho tới khi lũ trẻ về. Rồi từ con Octaviadn thằng Larry, Vincent, Gino thấy cha yếu đuối thế này, chắc phải thương xót, tội nghiệp hắn. Khi cả nhà đang ăn tối, hắn mới thức dậy, mò ra. Octavia lạnh lùng chào. Còn Larry chào hỏi ân cần, rất chân tình: - A, trông ba khoẻ ghê. Vắng ba, cả nhà đều nhớ. Thằng Gino và Vincent cứ trợn mắt tò mò nhìn. Frank hỏi: - Gino, ba đi vắng, ở nhà có nghe lời mẹ không? Gino gật đầu. Ba nó ngồi xuống. Rồi như đắn đo, Frank rút ra hai đô la, chẳng nói gì, đưa cho Vincent và Gino mỗi đứa một tờ. Octavia tức sôi gan. Tử tế gì mà không thèm hỏi thằng Vincent một tiếng. https://thuviensach.vn