🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Cửa Mở Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn Table of Contents Năm xưa, buổi lên đường 1964 ------------------------------------------------------Đêm trăng ------------------------------------------------------ Chợ hoa ngày tết ------------------------------------------------------ Biển và trời ------------------------------------------------------ Nhật ký ở nhà an dưỡng ------------------------------------------------------ Anh bắt đầu từ em ------------------------------------------------------ Tâm sự đảng viên ------------------------------------------------------ Thành phố của ta như người đồng đội ------------------------------------------------------Những khung cửa mở ------------------------------------------------------ Nỗi đau trái đất ------------------------------------------------------ Nơi tự do độc lập sáng như gương ------------------------------------------------------ Yêu tình yêu ------------------------------------------------------ Ta đến soi vào anh em ------------------------------------------------------ Ðem cả tình yêu làm vũ khí ------------------------------------------------------ Tiếng hát niềm vui Một mùa thu không biết sớm hay chiều ------------------------------------------------------ https://thuviensach.vn Gửi người tôi theo mà chưa từng gặp mặt ------------------------------------------------------ Cuộc đời yêu như vợ của ta ơi ------------------------------------------------------ Cây sấu quê hương ------------------------------------------------------ Ta chờ mình, chính mình chờ ta đấy ------------------------------------------------------ Trên đường Thanh Niên ------------------------------------------------------ Ta nhìn trời đêm nay và ta đọc ------------------------------------------------------ E-goóc ------------------------------------------------------ Âm vang ------------------------------------------------------ Muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương ------------------------------------------------------ Người như sự sống mãi sinh sôi ------------------------------------------------------ Đảng https://thuviensach.vn Năm xưa, buổi lên đường (Ơi cách mạng ta yêu mình từ bé Như trẻ thơ yêu mẹ tự trong nôi Ta chưa hiểu những lẽ đời dâu bể Chỉ thấy xa xa vòm sáng rạng ngời) Quê ta những con đường đất thịt Êm đềm như một vệt tình thương Hai bờ cỏ mịn màng tha thiết Những cành xoan phủ biếc mái vàng Quê ta dòng sông trôi bình thản Khoan thai trong bảng lảng hoàng hôn Đàn trâu đẫm mình đen loang loáng Chiều rỏ tình quê xuống tâm hồn Quê ta những buổi đùa như phá Ta khát như tàu lá chuối khô Trong lòng mẹ chạy về, hối hả Uống nước xong, uống cả nụ chè Quê ta những cây rơm vàng rực Chơi hú tim ta sục tìm nhau Bát canh cua dậy mùi thơm phức Mẹ cho ta húp chực hớp đầu Quê ta một nhịp cầu nhún nhảy Những đêm nao hây hẩy gió nồm Ta ngồi đếm sao trời thức dậy Dưới chân cầu nhẹ quẫy trăng lam https://thuviensach.vn Quê ta những hàng tre mơn mởn Mặt đầm sen gờn gợn hơi thu Con đê xanh như làn sóng lượn Đàn vịt bơi nước rộn trên hồ Quê ta đồng tháng mười trĩu hạt Như biển êm bát ngát đêm rằm Em gái ta ngọt ngào giọng hát Hương hoa cau ngào ngạt mùa trăng... Quê ta những chiều buồn tím nhạt Ta hiểu rồi, chua chát làm sao Trời rộng thế mà đời chết ngạt Ôi tự do - tiếng hát phương nào? Đói quê hương giữa nhà của mẹ Con đi đây. Lạy mẹ, đừng buồn Tha cho con những chiều quạnh quẽ Mắt âm thầm đẫm lệ hoàng hôn Con đi mang bóng hình của mẹ Bao năm dài vò xé tâm can Những nhục nhằn hằn trên cơ thể Đất trời ta đau khổ cơ hàn Mang theo những ước mơ héo hắt Những tâm hồn què quặt còn thơ Những hạnh phúc chưa về đã mất Đường xa đi chen chật oán thù Mang theo cả quê hương yêu dấu https://thuviensach.vn Đau trong từng giọt máu căm hờn Cầm như tự ngày xưa chẳng đậu Lạy mẹ, đừng đau đáu chờ con... Ta đứng lên ta làm cách mạng Bỗng thấy trời ta trong sáng vô cùng Lao thẳng cuộc đời đi như viên đạn Nhằm chân trời đã rạng đằng đông... ------------------------------------------------------ Xem ảnh Một người bạn cũ đã hy sinh trong đoàn quân Nam tiến năm đầu cách mạng Em trẻ quá, ơi người em bé nhỏ Chú chim non hăm hở bước vào đời Tuổi mười lăm toàn mơ đồn giặc đổ Ra chiến hào như một chuyến đi chơi Anh lớn quá, ơi người anh tưởng nhớ Mười tám năm xưa máu đổ giữ đời Đường tình yêu đêm nay trăng sáng tỏ Hồn anh thơm trong mỗi búp đào tươi 1964 ------------------------------------------------------ Đêm trăng Yêu biết mấy những đêm dài thức trắng Làm kỳ xong. Việc nặng sẵn sức bền https://thuviensach.vn Bình minh đuổi lá vàng trên đường vắng Như vì ta mà trời ửng hồng lên. Đời đẹp quá. Sáng hôm nay chủ nhật Cây đầu hè quen đến mất màu xanh Bỗng bừng nở chùm hoa tươi mát nhất Hay niềm vui đất nước tặng cho mình? 1964 ------------------------------------------------------ Chợ hoa ngày tết Đất được mùa hoa, ta: mùa đời Mỗi lòng thơm toả một hương vui Như người ươm hạt yêu quả chín Đi suốt đường hoa, chỉ ngắm người 1963 ------------------------------------------------------ Biển và trời Biển im lìm như một sa mạc nước Chợt rung lên trong trẻo tiếng ai cười Cát nâng niu gót chân em bé bước Được hơi người, sóng biển vẫn reo vui Trời trống rỗng như một lồng úp lớn Vẳng êm đềm câu hát mẹ ru con https://thuviensach.vn Gió làm nền cho âm thanh uốn lượn Chứa lời ca, vũ trụ bỗng mang hồn 1961 ------------------------------------------------------ Nhật ký ở nhà an dưỡng I Ngang dãy Ba-vì một nét thơ Xa xa gờn gợn mấy đường tơ Tưới vừa tươi mát hàng rau cải Trời đã hồng lên tự bao giờ II Ôi dằng dặc như ngày không công tác Ai hình dung ra hình phạt nào hơn Không đánh mà đau, không vò mà nát Dao thời gian đẽo gọt tâm hồn Nguồn cô đơn, nước xuôi về biển rộng Đời ta về đầm ấm giữa lòng dân Ai ngăn được tuổi hai mươi hoài vọng Khi ta về, đông cũng ấm mùa xuân ------------------------------------------------------ Anh bắt đầu từ em https://thuviensach.vn Như trời xanh bắt đầu từ ánh sáng Cứ mỗi ngày anh lại muốn gặp em Như mỗi ngày, đêm lụi nắng ngời lên Chiều bâng khuâng khi hoa tim lại nở Anh muốn bóp trái tim mình đến vỡ Anh muốn tìm điều dễ ghét trong em Tìm được rồi, anh càng thấy yêu thêm Mỗi con đường, mỗi bậc thềm, khóm lá Mang tình yêu, thành Tình yêu tất Mỗi việc anh làm là một đoá sương mai Mang hình em như mang ánh mặt trời Khi chưa gặp em anh mới sống một nửa Chưa biết sự cay đắng ngọt ngào và sự lạnh lùng bốc lửa Ta chẳng thể nào không trở thành nhau Đêm mọc sao lên trời mở chiều sâu Đến bây giờ từ đâu không nhớ nữa Buổi sáng mai nao lại chẳng ban đầu ------------------------------------------------------ Tâm sự đảng viên Cứ đêm đêm, ta lại xét kết nạp ta vào Đảng Thời gian nâng đòi hỏi mãi cao thêm https://thuviensach.vn Đến trọn đời, từng giờ là cộng sản Những nỗi đau ta cũng sáng búa liềm 1963 ------------------------------------------------------ Thành phố của ta như người đồng đội Thêm một lần mùa thu thương nhớ Những vòm hoa tim lại nở thắm hồng Sự lặng im cũng thành lời nhắc nhở Lòng sông Hồng ta lại mở mênh mông Mỗi hoàng hôn vẫn vì sao mát rượi Ta vẫn đang chờ đang đợi gì đây Từ dải đất tình yêu gió thổi Một mùi hương thâm trầm mà say Bom đạn giặc làm nhà ta trốc mái Những giấc mơ còn theo khói tan tành Nhà cha mẹ, ta sẽ về lợp lại Mùa thu này, ta ngủ với Trường Sơn Ta từng quên ngắm sắc hồng bình minh Ngẩng lên ngỡ ngàng vừa quen vừa lạ Ta từng quên tiếng chim hót đầu cành Chiêm chiếp như hồn tơ hoa lá Ơi Hà Nội những đường đi lịch sử Một khung trời tuổi nhỏ vọng hàng hiên Mỗi phố nghèo đều có lòng ta ở https://thuviensach.vn Ta vẫn yêu mình như thuở đầu tiên. Ta vẫn theo mình từng bước lớn lên Niềm vui lớn và nỗi đau cũng lớn Mỗi mùa xuân, én mở thêm vòng lượn Có một người con gái bỗng thành em Ơi Hà Nội những vườn hoa mới nở Vào chiến tranh bỡ ngỡ lứa hoa đào Lên gác thượng nhìn quân thù cho rõ Đêm thu này đạn đỏ giữa trời sao Hà Nội ơi mình của ta đẹp nhất Như tâm hồn như khuôn mặt người thương Đêm Cửa Nam đèn nê-ông mậu dịch Rung rinh hành quân rầm rập trên đường Ta lại đi giữa mùi hương Hà Nội Tất cả khác rồi mà vẫn như xưa Thành phố của ta như người đồng đội Rất yêu thương mà không nói bao giờ 9-1967 ------------------------------------------------------ Những khung cửa mở Anh dâng em bài thơ anh mà em là tác giả Đoá hoa anh mà em là sắc hương Thanh gươm anh mà em là https://thuviensach.vn chất thép Anh dâng em Cái phần anh trong kỷ niệm về những con đường quá đẹp Em sẽ đi trên đường ngày xưa Mùi hoa sữa mùa thu vẫn ngát Tình yêu như một hạt cườm trên trời Dải Ngân-hà thôi không lạnh nữa Những khung cửa mở Ngày mai ------------------------------------------------------ Nỗi đau trái đất Một vì sao tỏ hay mờ cũng làm ta thao thức Mặc kệ được sao một nỗi đau người Hãy đợi bao giờ ta mang cục chì trong lồng ngực Cũng chưa biết chừng! Tâm hồn ta còn rạo rực chưa nguôi Có đêm ta mơ tưởng đến những vùng cách đây mấy nghìn năm ánh sáng Những thế giới thiên hà không ngừng nở giãn tách xa nhau https://thuviensach.vn Nơi vật chất đến tận cùng pha loãng Một chút hơi ta sưởi ấm lớp tinh cầu Tâm tư ta vùng vẫy giữa không gian và thời gian không đầu không cuối Ta phá tung định kiến sai lầm chiều dọc với chiều ngang Bay, bay lên, ôi vô cùng sảng khoái Vươn hết mình trong vũ trụ hồng hoang Ta sẽ chết ngạt giữa một thiên đường riêng bó chặt trong cái khung biên giới Cảnh thần tiên mà chật hẹp thì không đáng gọi là thần tiên Hồn ta khát những khoảng không mênh mông sâu vời vợi Cho một lần mặc sức nỗi đau người trùm lên cõi vô biên Ta bay đến những phản-thế-giới, nơi mọi quá trình đều lộn ngược Thời gian đảo dòng, sau là quá khứ mà trước lại tương lai Những nỗi đau vẫn rất đau, không sao chuyển thành niềm vui được Hay chính ngay từ bên trong nỗi đau trái đấtđã vui rồi? Ta bay đến những miền hạt cơ bản thưa như vết chân lạc đà giữa sa mạc vắng Không gian đen, không có tiếng người để nói lên chất vũ trụ của màu đen Ta thả vào trong đêm nỗi đau như một con thuyền im lặng Bỗng chói loà hào quang, nỗi đau cháy thành một mặt trời hình đoá hoa sen Ta để lại chút đau, làm thành một thái dương hệ mới Rồi quên đi. Năm nghìn triệu năm sau Đoàn thám hiểm thấy mặt trời nên rủ nhau ghé lại Chỉ thấy những đợt sóng vui dâng trên những đại dương màu... * Trái đất của ta, hạt bụi li ti mà ta yêu quý thế Ôi cuộc đời người, vui đến cả khi đau https://thuviensach.vn Chỉ miễn là chẳng bao giờ: Mặc kệ Ta sống say mê mỗi bình minh như thể sớm mai đầu 1965 ------------------------------------------------------ Nơi tự do độc lập sáng như gương Bạn từng bảo Hà Nội là địa ngục Nơi quỷ sa tăng Mỹ giết con người Chẳng lẽ cãi bạn rằng hạnh phúc Nằm giữa đất này như trẻ trong nôi Mà hình như chính là hạnh phúc Thở giữa đất này bằng ngực hai mươi... Ôi xanh mát trời thu ta đẹp lắm Mà con ta ngồi lặng dưới hầm sâu Ta ghi nợ cả mỗi chùm tia nắng Giặc vào đây ta nhằm thẳng giữa đầu Bom bi nổ nát phố hè Hà Nội Mẹ già ta đau khu gối trên đường Trận trả thù trên đầu bay ta giội Lửa ðắc Tô bão nổi giữa màn sương Khi bom giặc điên cuồng lao trút xuống Pháo ta gầm đạn vút hướng bom rơi Quân giết người sợ run lên hốt hoảng Thêm một con ma bón ruộng ta rồi https://thuviensach.vn Hôm qua cha ta bắn thù gãy cánh Dọc Trường Sơn vang trận đánh thần kỳ Em gái ta quẩy chiến công trĩu gánh Giữa một trời sao lấp lánh em đi... Bàn tay cha ta dạn dày đau khổ Bàn tay em ta xoè nở búp sen Nỗi đau xé và niềm vui cởi mở Chung sức vào đưa đường lửa ta lên Giặc chạy rồi, ta mang làn đi chợ Mua bó rau về cho vợ nấu canh Bữa cơm chiều ánh trăng vào bên cửa Cây quỳnh trước sân vừa nở thêm nhành Bữa cơm thường ta ăn mừng chiến thắng Đậm đà sao dưa cải thấm tình em Mà giữa chừng bỗng nghe như cay đắng Bom bi còn đang nổ vẳng trong đêm Ta đi trong sự êm đềm phố nhỏ Lắng nghe từng hơi thở của miền quê Những trang đời thuở ấu thơ quen mở Bỗng dạt dào dâng nhịp vỗ say mê Cảm ơn người đã lo về Hà Nội Tuyến lửa đây nghĩ tới những chân trời Bô-li-vi của lòng ta mong đợi Có nghe chăng lời ta gọi người ơi... Không, Hà Nội không phải là địa ngục Cũng không là nơi đất ngọc thiên đường https://thuviensach.vn Sự sống cuộn những vui buồn trần tục Cháy căm thù và rạo rực yêu thương Sự sống cuộn những vui buồn trần tục Nơi hằng đêm Bác thức với quê hương... Đêm 19 tháng 11 năm 1967 (Hà Nội một ngày bắn rơi máy bay giặc Mĩ) ------------------------------------------------------ Yêu tình yêu Không được soi vào đôi mắt em Anh ngắm trời sao cho vợi nhớ Ô kìa, trời sao mà cũng ghen Bắc đẩu nghẹn ngào như tức thở Gốc liễu đôi ta ngồi đêm trước Hôm nay lại vẫn đón một đôi Anh đi suốt hai bờ mây nước Mỗi góc tình yêu đều ấm hơi người Đêm em thơm anh ngọc lan ngào ngạt Hôm nay còn man mác mùi hương Tình đôi ta thành một làn gió mát Đưa ngọc lan đi, thơm mọi nẻo đường Chẳng được nhìn em dù trong giấc mộng Càng thêm yêu những cặp yêu nhau Đời bật đèn xanh cho sự sống Ta hồi sinh trong mỗi cái hôn đầu. https://thuviensach.vn ------------------------------------------------------ Ta đến soi vào anh em Anh lại về đây chiều Bắc Kinh Hàng dương chao động nắng màu xanh Những bước đường xưa giàu ân nghĩa Còn giữ bâng khuâng một chút mình Một ngày vắng bặt tin báo động Trời im lặng quá, ngỡ ngàng sao Ta lại quen rồi đời kháng chiến Vốn ở trong ta tự thuở nào Ngọn gió nồm nam từ Tổ quốc Rất yêu thương nâng bước ta đi Đêm xa quê trong mơ ta vượt Bạn mời ta bữa cơm quá ngon Mà nghẹn lưng chừng ăn chẳng hết Tâm tư thêm áy náy bồn chồn Khi mặc những áo quần quá đẹp Ta nâng một trái đào chín mọng Quê hương ơi, đất bỏng căm hờn Nơi hồn ta đêm ngày tưởng tượng Đào ngọt thơm càng đắng lòng hơn Ta đến soi ta vào anh em Mà thấy tầm ta càng lớn lên Đi trên đất bạn bình yên lắm https://thuviensach.vn Nghe giữa lòng ta tiếng bom rền Anh lại về đây đêm Bắc Kinh Trời sao như biển rắc lân tinh Lâng lâng cánh mộng vờn trăm đảo Sóng nước Hạ Long vỗ quanh mình 1966 ------------------------------------------------------ Ðem cả tình yêu làm vũ khí Anh đã đến bên bờ Hắc-hải Ngày trong veo nắng trải biển êm Những lòng thông thì thào trên bãi Trời rất ta mà anh thiếu em Hôm qua giặc ném bom Bãi-cháy Cành phi lao giập gẫy bên đường Màu hoa tím bầm như máu chảy Đêm hạ huyền rách cả màn sương Động trái tim ta - trời Hà Nội Ôi những cánh đào đất Nhật Tân Lửa thiêu đốt lửa bừng dữ dội Phố Mạc-tư-khoa rung dưới chân Thảm rừng đây giỡn đùa bóng sóc Vòi nước tuôn chuỗi ngọc trong ngời Xa lạ quá. ðời ta đánh giặc Chẳng đang lòng mỗi lúc ngồi chơi https://thuviensach.vn Xin lỗi những rừng bạch dương Nga Hôm nay chẳng muốn nhìn cái đẹp Người còn đây, lòng đã về nhà Đứng tiếp đạn bên nòng súng thép Mắt em gái hiền như mắt thỏ Nâng niu từng ngọn cỏ, mầm cây Nay giặc M đến nhà ta đó Em giết thù chẳng sợ run tay Em ạ quê ta mùa đánh Mỹ Dòng sông vẫn gọi những lời thơ Đem cả tình yêu làm vũ khí Xanh biếc lòng thông vẫn đợi chờ... 1966 ------------------------------------------------------ Tiếng hát niềm vui Ta sống như một người say hạnh phúc Nên tâm hồn luôn rạo rực yêu thương Như người mẹ nhựa đời căng nhức ngực Con thừa no, cho bú chực quanh làng 1. TIẾNG GỌI Nỗi đau ta reo như một rừng thông Như nắng pha mưa gọi sắc cầu vồng Thơm hương nhành quế. https://thuviensach.vn Nỗi đau thấm vào ta rất sâu Lắng đến miền mà vui nở trong đau Nhưng chỉ vừa đến thế 2. SÓNG Rất mát tươi một tiếng trẻ cười Ta có niềm vui mỗi buổi sớm mai Bao giờ cũng sẵn một ngày mai nữa Cho ta, hay là cho một người 3. TÌNH YÊU Ta biết từng niềm vui mùa gặt Những thoáng nhìn trách móc hờn yêu Mầm trăng nhú lên, chùm sao vụt tắt Gió thảo nguyên xa dìu dặt những chiều Ta từng biết niềm vui chớp giật Một dáng hình quen hút chặt lòng theo Ta từng biết niềm vui tự lập Rạng đông lửa Biên Hoà. 4. LỬA Ta từng biết niềm vui cây súng trẻ Trống Ngọc Lũ, tên đồng Cổ Loa Nam Trần Thị Lý và Bắc Trần Thị Lý Những bài thơ Trần Đăng Khoa. https://thuviensach.vn Giọt máu hồng anh em đồng chí Màu da cam tên lửa Mạc-tư-khoa Tiếng súng da đen giữa lòng phố Mỹ Giọng cười ngọt mía đồng Cu Ba Chân trời tím Bạch Long Vĩ Nghe tiếng thời gian rất trẻ gọi xung quanh. 5. NGÀY MAI Chiều nay ta vui Hà Nội bắn tan năm con ma giặc Mỹ Niềm vui thiên thần diệt qu dữ trời xanh Ta hằng vui ngày Chủ tịch Liên bang Hoa kỳ sẽ là đồng chí Có thể vào một mùa hoa phượng vĩ đỏ trên cành. Niềm vui ta như em nhỏ đón bình minh trên bãi bể Như mật ong uống rồi hương còn ngọt trên môi Ta vui Lộc Ninh vừa diệt năm trăm tên khỉ đột Càng vui niềm vui khỉ trút lốt trở lại người Cao vụt những niềm vui thiêu đốt Ta có niềm vui chiếu soi. Sâu hơn niềm vui đượm nỗi đau như rượu. 6. TA Niềm vui đánh Mỹ này cuối cùng cũng như là cánh cửa Ta mở để đi vào nhà ta Nơi ấy ta có quyền quên đi chẳng nhớ Những oán thù từng nặng trĩu mỗi nhành hoa Nơi ấy niềm vui thành hơi thở https://thuviensach.vn Trong mình ta ta thấy nở toàn ta Nơi ấy niềm vui luôn là cánh cửa Mở thấy quanh ta toàn ta nữa, chan hoà. https://thuviensach.vn ------------------------------------------------------ Một mùa thu không biết sớm hay chiều 1 Ngọt ngào như hoàng hôn Hồ Tây Trời này ai dám bảo vừa đánh giặc trưa nay Bình thản như phố Mai Hắc Đế Giữa phố bom sập nhà, đầu phố xếp hàng mua cá bể Mênh mông như khi tiếng trẻ vắng rồi Sân trường im tưởng lá cũng ngừng rơi Ồn ào như bến phà đôi sông Nhị Trai gái khu nào đêm nay đi thế nhỉ? Thân quen như hàng phượng vĩ đường Thanh Niên Ta chặt rồi, để dựng pháo ta lên Hò hẹn như nhà thuyền Bảy-mẫu Khoang thuyền rộng, gió lùa trăng đến đậu Êm đềm như đường Khúc Hạo mùa thu Giữa thủ đô, nghe vẳng tiếng chim gù Hiên ngang như lá cờ trên đỉnh tháp https://thuviensach.vn Cầu Long Biên rung lên theo nhịp hát Hào hoa như một căn gác Hàng Đào Sáng thoa phấn nắng trời, chiều cài tóc ngôi sao Hà Nội chăng? Phải đâu nào Hà Nội Hãy cùng quê ta chăn gối chung nhau Chân trời xanh và gối đất mỡ mầu Hờn giận chờ mong ngọt ngào cay đắng Không đếm nữa những chiều mưa trưa nắng Mỗi quả bàng lá phượng cũng thương yêu Một mùa thu – không biết sớm hay chiều Hà Nội sẽ ghé tai mình nói nhỏ Chỉ lòng phố với lòng người nghe rõ... 2 Hà Nội không có sự ngạo nghễ của tháp Ép-phen Một Đờ-gôn bằng sắt thép mặt vênh lên Hà Nội không có sự hợm mình của Hoa-thịnh-đốn Ngổn ngang nhà chọc trời như một chồng va-li lộn xộn Hà Nội không có sự đường bệ của Lầu Quốc hội Luân-đôn Phớt ăng-lê như gạch đã không hồn Hà Nội không nên thơ kiểu mùa đông thành phố Béc Trắng đất trắng trời trắng người trắng tuyết Hà Nội không có sự làm duyên làm đẹp https://thuviensach.vn Của Kô-na-kry Xe Tây ðức trôi trên đường nhựa phẳng lì Hà Nội có cầu Long Biên từng thấy bọn thực dân len lén cút Nhà xí Thu Khuê bắt sống phi công hạng "Át" Huê Kỳ Đường trắng cong thanh của tên lửa giữa bầu trời xanh biếc Nóc nhà ba tầng thiếu cần vô tuyến truyền hình nhưng có khẩu đội ba mươi bảy ly Trời thắm như người và cũng như người rất nồng nàn tha thiết Hà Nội giống hệt những lần Nguyễn Chí Thanh sắp từ biệt ra đi... Hà Nội không hay nói đến chiến tranh cả khi đánh quân thù chết khiếp Những hàng thợ may mùa thu này càng cắt hẹp đáy lưng ong Người con trai đi lính pháo sau khi bỏ mái đầu đít vịt Mười lăm trận đánh rồi mà thư xin lỗi mẹ viết chưa xong Bạn bè xa chỉ nghe đài tưởng phố phường đây đến hơi người cũng hết Nào biết đêm đêm quanh Hồ Gươm tuổi trẻ vẫn đi vòng Ta không căm thù mà thương hại cái ngòi bút phương tây nào đã viết Hà Nội như một ngoại ô bị bỏ quên trong thế kỷ hai mươi Điện vàng vọt, nhà lè tè, và cuộc đời hình như chật hẹp? Từ lịch sử vươn lên thành phố thép Hà Nội sáng giữa năm châu như một mặt trời Loài người soi vào Ba đình thấy tầm vóc mình cao đẹp Sông Hồng hát bài ca của lương tâm và vinh dự con người Hà Nội của ta là cô gái hai mươi cuối một mùa hoa điệp Lên đường xa còn bâng khuâng chưa biết hẹn gì ai... 9-1967 https://thuviensach.vn ------------------------------------------------------ Gửi người tôi theo mà chưa từng gặp mặt Tôi viết gửi anh người chưa từng gặp mặt Anh Người yêu của người yêu của tôi Anh đã yêu như khi loài người biết yêu lần thứ nhất Một tình yêu mặt trời Sáng ngời người con gái hai mươi Nếu cô ấy để tắt tia nắng đó thì tôi không thể nào yêu cô ấy nữa. Sau mười lăm năm, cô ấy một lần tâm sự với chồng Vẫn thường những chiều quê hương gió dọc bờ sông Hoàng hôn êm đềm Thoang thoảng hương cau Những cảnh quá quen bỗng sống lại nguyên sức sống ban đầu Xa và bâng khuâng như kỷ niệm Gần như chính thân thể mình Một lùm tre rượi xanh mấy hàng rau cải chiêm chiếp tiếng gà https://thuviensach.vn Bóng nghiêng nghiêng mẹ già vương một làn khói bếp Cô ấy nhớ anh Tình yêu đầu mở cuộc đời như một bình minh Hơn cả mặt trời, anh không lặn và không tắt Chiếu lên tâm hồn cô gái ráng hồng của tình yêu Anh Và cô ấy không giống bất kỳ người nào khác Anh sống mãi trong vợ tôi như tiếng hát Đêm nay nép vào ngực tôi cô ấy nhắc tên Anh Và tên anh thành lời đẹp nhất Trong những lời tinh chất Tình yêu. Tôi viết gửi Anh người tôi theo mà chưa từng gặp mặt Anh Người đồng chí sớm hy sinh một sáng hè trong vắt 5-1966 ------------------------------------------------------ Cuộc đời yêu như vợ của ta ơi Năm xưa ta đã nói rất nhiều “cực kỳ” và “hết sức” Tội nghiệp nhất là ta nói chân thành rất mực Chưa biết rằng “trời” còn xanh hơn “trời xanh” Ta thiếu sự trầm lắng đúc nên bởi nhiệt tình. https://thuviensach.vn Ta cứ nghĩ đồng chí rồi thì không ai xấu nữa Trong hàng ngũ ta chỉ có chỗ của yêu thương Đã chọn đường đi, chẳng ai dừng ở giữa Mạc-tư-khoa còn hơn cả thiên đường Ta nhất quyết đồng hồ Liên-xô tốt hơn đồng hồ Thuỵ Sĩ Hình như đấy là niềm tin, ý chí và tự hào Mường tượng rằng trăng Trung Quốc tròn hơn trăng nước Mỹ Sự thơ ngây đẹp tuyệt vời và ngờ nghệch làm sao Một phần tư thế kỷ đã qua đi và bây giờ ta đã biết Thế nào là thương yêu thế nào là chém giết Ta đã thấy những chỗ lõm chỗ lồi trên mặt trăng sao Những vết bùn trên tận đỉnh chín tầng cao. Sức ta tăng bội phần khi ta say đến trở thành rất tỉnh Ta đã có thể nói với quân thù những lời bình tĩnh: “Tất cả những gì xấu xa của tao là thuộc về mày Tất cả những gì tốt đẹp của mày là thuộc về tao”. Năm xưa ta vô tình tô đẹp cuộc đời để mà tin Nay ta càng thêm tin mà không cần tô gì nữa cả Quen thuộc rồi mọi bất ngờ kỳ lạ Ta đã trả giá đau và ta đã học nhìn. Ta đã gặp những điều không hề chờ đợi gặp Nào đâu phải chỉ là rắn phục giữa vườn hoa Những kẻ tốt đến yếu mềm chỉ là đồ giẻ rách Rắn còn nằm cuộn khúc giữa lòng ta. Ta suy nghĩ tám nghìn đêm đánh giặc Nghiền tâm tư cùng những hạt ngô bung https://thuviensach.vn Giữa đạn bom ta lọc ra hạnh phúc Tìm dần trong sáng mãi đến vô cùng Ta đã sống những phút giờ sự thật Tầm dân tộc ta và kích tấc loài người Bừng vẻ đẹp chắc và bền của đất Thung lũng đau xưa vàng rực những mùa vui... Ta hiểu được những ai đã sai và có thể còn sai Và chất người trong ta cộng sản thêm chút nữa Trút vỏ thần tượng đi càng lồng lộng con người Phía trước, đằng sau, bên ngoài và chính giữa Như Quảng Bình, Vĩnh Linh càng yêu thương trong khói lửa Ta nhìn hết sự xấu xa và bỗng nở nụ cười Mở đài địch như mở toang cánh cửa Nghe nó chửi ta mà tin ở ngày mai Ta đau lắm những nỗi đau sinh nở Cuộc đời, thân như hơi thở ta ơi Ta vui lắm những niềm vui cởi mở Cuộc đời yêu như vợ của ta ơi... 1969 ------------------------------------------------------ Cây sấu quê hương Tất cả lý thuyết đều màu xám Mà cây đời thì mãi mãi xanh tươi (Gớt) https://thuviensach.vn 1 Dấu tay trên cành nhẵn thín Những chùm sấu vừa chua đến Răng nhai ngấu nghiến giòn tan Vắt vẻo ngồi không chịu vịn Ngực trẻ gió hè mơn man Trưa mệt phố dài nắng lịm Thiếp đi cả tiếng ve ran Khoang trời xanh như lúng liếng Ơi cây sấu thời lên chín Mênh mông một vòm không gian 2 Mát tươi ở giữa Hoả Lò Cái phố men bờ địa ngục Cây sấu dướn cao nhành tơ Vươn trên nhà lao thách thức Mông muội mịt mùng hoang sơ Mắt đá trợn trừng bất lực (*) Cây sấu đứng làm con tin Rớt xuống từng chùm quả chín Cha anh ta lên máy chém Cây sấu lạnh lùng lặng im Nghìn tai mắt lá nghe nhìn Phố vắng rùng mình tê điếng Cây đau như một trái tim 3 https://thuviensach.vn Sấu ơi ta không trèo nữa Bay đây theo cánh truyền đơn Tuổi trẻ hồn nhiên nhẹ dạ Ra đi chẳng chút bồn chồn Từ biệt cây như mở cửa Băng tới những vùng xa hơn Để lại mà không biết nữa Cây sấu thời vừa giác ngộ Giữ cho ta cả thời gian 4 Cái phút trút đời nô lệ Nhịp chân ta bước như reo Diệp lục vào thu rất khoẻ Hào hiệp như lòng người nghèo Một thoáng nhìn trời quê mẹ Ô nắng hôm nay trong veo Vòm lá lao xao sức trẻ Sấu ơi gửi màu xanh nhé Theo ta đi giành quyền yêu Cây sấu của ngày khởi nghĩa Lá rụng dào dạt như triều... 5 Đêm sâu vời vời chiến khu Lưỡi lửa chập chờn đứt nối Liếm những cơn mơ Tháp Rùa Rừng bỗng thơm hương Hà Nội Còn chăng rặng sấu đường xưa Tiếng suối xa xăm khắc khoải https://thuviensach.vn Sấu mùa này ngọt hay chua Lửa vẫn âm thầm chẳng nói Chiến dịch tuần sau mở chưa Thôi ngủ ngày mai đi vội Một dáng hình cây mơ hồ... 6 Hôm nay anh đi cùng em Thăm những con đường quê mẹ Hoàng hôn thành phố êm đềm Đây cây sấu thời thơ bé Biết nhìn biết đợi biết ịm Vụt nhớ ngày về rưng lệ Sững sờ gặp lại nhành quen Cây to ngày xưa nhỏ thế Ta lớn lên rồi đấy nhỉ Mà thấy quả xanh vẫn thèm Lá biếc đung đưa nhè nhẹ Tò mò liếc xuống dò xem Giới thiệu với mình, sấu nhé Cô này ta gọi là em... 7 Những ngày màu xanh chấp chới Chừng như tít tắp xa khơi Thời gian trườn đi quằn quại Ta uống một dòng đau nhói Đau ngay trong cả nụ cười Nát mặt biển bằng hồ hởi Băm vằm những đợt ngược xuôi https://thuviensach.vn Nghĩ gặp người, mà hoá sói Ta lại tìm mình sấu ơi... Gốc già lầm lì không nói Trả cả trong dòng đau mới Giọt đau từ thuở chín mười Thản nhiên rũ theo gió thổi Cành khô lá mục cho rơi Cây vẫn vào mùa không mỏi Quả xanh lại chín ửng rồi Vết thương dữ này sẽ khỏi Ta kiễng mình lên cho tới Những chồi dậy biếc niềm vui... 8 Có một nơi không câu hỏi Thảm dày bom B.52 Nơi cách sống là sáng chói Người lên như thể mặt trời Nơi ráng hồng trong lửa khói Chiếu ngời khuôn mặt ngày mai Nơi không gian dồn tụ lại Gặp nhau cả bốn phương trời Thời gian rất xưa rất mới Xôn xao cái tuổi hai mươi Quê ta làm loài người mới Cây sấu lặng im bỗng nói Nghe tiếng mình rồi, sấu ơi Anh chưa đến hai mươi mà thấy mình già lắm https://thuviensach.vn * Thời xưa, thực dân Pháp có hồi đặt máy chém ngay tại vườn Toà án. Thường vào lúc tờ mờ sáng, chúng giải những người tù cách mạng từ nhà lao đi qua lòng phố Hoả lò sang vườn Toà án, lên máy chém. ------------------------------------------------------ Ta chờ mình, chính mình chờ ta đấy Tám giờ sáng ngày hăm bảy tháng tư năm sáu chín Từ ngã tư bờ hồ đến ngã năm Cửa Nam Trời rực rỡ cái màu vừa nắng đến Sắc nắng lượn bay ửng hồng phơt tím lại ngời lam Đường phố như chiếc ống vạn hoa giàu đột biến Từng phút vụt đổi thay những cảnh huy hoàng Ô hôm nay ta bỗng nhìn thấy màu của tiếng Trẻ nhỏ tiếng màu xanh, xe điện tiếng màu vàng Nhịp guốc đi đỏ màu mận chín Còi ô-tô đen nhánh màu than... Ta đi giữa hai bờ hàng quốc doanh và hợp tác Tiếng những người qua đường màu ánh sáng trong veo Ta đi theo một nhánh của sông Hồng xe đạp Màu những đôi mắt không quen ngân khúc hát tình yêu Ta lắng nghe mỗi chiếc áo hoa chẽn hẹp Âm vang những trận pháo rửa thù quân giặc chết thiêu Ta ngắm nhìn từng đôi, từng đôi dép lốp Lấp lánh những cuộc hành quân không tính sớm chiều Ta đi giữa sự phì nhiêu đường phố Gặp ngày mai đang thở đang cười Sự sống như một chàng trai vạm vỡ Áo cộc mùa hè chật quá bục trên vai https://thuviensach.vn Toé lên một bãi cười Hai cái đít vịt ở tầm cao một mét sáu mươi Nhe bốn lần mười cái răng giữa phố Cô gái nào kia dáng chuyên cần thanh nhỏ Thoáng nhìn lên hẹp cả khoanh trời Trong chớp mắt hè đường như nín thở Vẳng từ xa, xa, xa, rất rõ một hồi còi Bỗng bùng ra từ một ngã tư mấy vành mũ tai bèo như tiếng nổ Tiền tuyến xa và ngay giữa phố này thôi. Buổi sáng tháng tư sống tươi như cá quẫy Hai mươi nhăm năm xưa từng là ngày mai Ta chờ mình, chính mình chờ ta đấy Trong xà-lim rệp quấy những đêm dài Buổi sáng tháng tư như tâm tình chín dậy Rất yêu mình như vậy, phố hè ơi 4-1969 ------------------------------------------------------ Trên đường Thanh Niên Ta đi yêu người ta yêu nhau Người ta cũng là ta khác đâu Ta yêu tình yêu người ta lắm Say đắm bao nhiêu cái hôn đầu Ta đi yêu người ta yêu nhau Đêm chớ về khuya, hương đượm lâu https://thuviensach.vn Gió ơi gió hãy vừa đủ lạnh Cho những lứa đôi chụm mái đầu Ta rủ sóng hồ im lặng im Thảm cỏ ven bờ êm thật êm Trời sao mở hết chiều sâu thẳm Hàng liễu thướt tha thả tóc mềm Đừng có bao giờ dứt bỏ nhau Yêu nữa, người ơi, chưa đủ đâu Đôi nào cần nối tình dang dở Đây trái tim ta hiến nhịp cầu Ta hẹn Hồ Tây mỗi buổi chiều Người về, ta cũng lại về theo Chẳng đợi riêng ai, ta đợi cả Nhân cuộc đời ta lên Tình yêu. ------------------------------------------------------ Ta nhìn trời đêm nay và ta đọc I. NƠI GỪ 1 Người ta dạy toán hiện đại của chương trình cử nhân cho các em lớp bốn Chú bé còn mút tay đã làm quen với lý thuyết nhóm Xem vô tuyến truyền hình những cuộc du hành xuống gọn sát mặt trăng Ô văn minh Người ta cũng dạy em tru tréo om sòm như bị cắt tiết khi chớm lên một trận https://thuviensach.vn “điên răng” Em được tập phân biệt Bit-tô-ven, Mô-da, Sô-panh và Lít Cả trước khi em biết trên đời này luôn luôn người chết đi và người bị giết Kẻ cầm quyền muốn em lên mười đã dạn dày cái lọc lừa quỷ quyệt của châu Âu Từng trải cả thứ du côn ngổ ngáo quảng cáo Hoa-kỳ nhố nhăng sặc sỡ loạn màu Chưa kịp lớn em đã bị nhét nhồi bao thuốc độc Bọn giết người hành nghề mưu phun nọc hại tuổi thơ Con người sẽ chết đi mà chưa từng được sống bao giờ 2 Chưa người con trai nào biết thực chất người Người con gái, em là ai 3 Sống thường trực của anh là lợm giọng Chán chường muốn mửa cuộc đời ra Mửa cả tiếng chim mửa cả màu hoa Anh nhìn đâu cũng thấy điều đã quá nhiều lần nhìn thấy Cả những con người cũng lặp đi lặp lại thành thiu chảy Anh quên dần k niệm về sự mát tươi Bất cứ cái gì cũng giống như miếng thịt hộp đã ôi Có lúc anh căm hờn bọn làm tâm hồn anh chưa non mà đã cỗi Bỗng sằng sặc cười lên: cả sự căm hờn cũng cũ rồi, già nua hàng triệu tuổi Trong tay một cô gái tóc vàng một đêm anh tưởng mình khám phá lại tình yêu Sáng mù sương dậy não nề thấy những cái hôn con gái Cái thực chất đang còn phải sáng tạo ra cùng thời đại Cho đến nay người con gái chỉ là thần tượng đẹp não nùng của kẻ bị trị đầu https://thuviensach.vn tiên Thần tượng dần dần được bôi nước hoa, choàng lụa mỏng và bắt buộc phải làm duyên Sự chuyên chính độc ác trên trái tim đàn ông là biểu hiện oái oăm lộn ngược của quỵ luỵ Những người tự xưng là phái khoẻ đặt bày ra cái gọi là nữ tính giàu xúc cảm, hay đổi thay, yếu mềm, uỷ mỵ... Sau hai triệu năm người, sóng đại dương còn thủ thỉ mỗi ban mai cũng đã mốc meo Hàng triệu tuổi trẻ như anh mỗi anh đều cô đơn như một sinh vật từ chòm sao Thiên Nga đầu thai lại Trời, đất, cây, người đối với anh đều xa, lạ, khác Anh tự biết mình là tính chất của rỗng không Mà gân anh săn mà máu anh hồng 4 Và anh nữa người đồng chí đến với chúng tôi từ đám bụi tinh vân siêu thực Cất tiếng hót của con chim bay đến đỉnh cao sau khi đã lượn rà miệng vực Anh mất nửa đời người để tìm gặp anh em Có phải bây giờ anh mang đánh đĩ cả lòng tin Những đứa nào đã nhuộm máu tim anh không đỏ nữa Để trước mặt anh và trong anh đảng mặt trời thôi thắp lửa Gió hết cay đắng hết ngọt ngào khi thổi vào từ vịnh cửa vi-la Có còn nhìn thấy gì đâu khi nhìn đời từ trong ấy nhìn ra II. 4000 NĂM NHÂN ĐẠO 1 Mắt thợ nhuộm từng quen 40 màu đen nhưng chưa thể thấy màu đen của đau thương ta được https://thuviensach.vn Từ đáy vực khổ đau, ta vùng lên, dữ và hiền như nước Ta nhìn đời từ kẽ nhắm của một cây bá đỏ miền Nam Sau những lưỡi lửa quái đản rùng rùng của đám cháy na-pan Trên mặt trận ra-đa kẻ địch gây nhiễu loằng ngoằng tưởng chừng như rối mắt Ta đã tập trong một giây chỉ ra đúng cái mục tiêu cần đuổi bắt Giữa ngã tư Bảy Hiền, trên Long Biên đưa võng, trong thung lũng A-so Máu ta chảy thắm hồng và ta tìm thấy thước đo Đo ánh sáng của tự do độc lập Đo bóng đêm khi bỗng tắt mặt trời Đo mỗi người và đo từng dân tộc Ai tấn công và ai kẻ thoái lui Đo cái được, đo tận cùng cái mất Đo nỗi đau, đo được cả niềm vui Như viên đạn, như quả cà, cái thước đo giản đơn và chân thật Hay tám vạn nghìn tư gì cũng mặc Không kiên cường đánh m chẳng nên người Ta nhìn đời từ lỗ đạn thù xuyên ngực người ta yêu còn đẫm máu Ai hơn ta có quyền thiêng liêng được nung nấu căm hờn Mà ta thấy cả màu hồng của cảm thông trong ngày mai hồn hậu Trên lòng căm ta sống với tình thương Đúng, ta bắn pháo vào mặt mày ở Đà Nẵng, Huế và Sài-gòn ta nữa đó Mày còn ngồi rốn kia nhưng rồi mày cuốn vó cút đi thôi Ta sẽ về hàn cả vết thương của một nhành cây nhỏ Bom B.52 rú cái chết từ họng con quỷ già hoảng sợ Tên lửa ta gầm hiên ngang những tiếng nổ con người 2 Ta có cách nằm Lê Hồng Phong hát niềm tin trong bóng đêm hầm cầm cố https://thuviensach.vn của quan tài Côn-đảo Cách ngồi Nguyễn ðức Thuận trên thuyền giặc doạ đem dìm ung dung nhìn trăng sáng trong xanh Cách chạy em ðuốc sống lao vào kho đạn địch cháy bừng lên như một bình minh Cách bổ nhào Tô Vĩnh Diện lấy xương thịt của hy sinh chèn đứng pháo Cách ngã Phan ðình Giót lấp lỗ châu mai bằng sắc máu Cách bị trói Nguyễn Văn Trỗi gót dẫm đầu bầy hung bạo hành hình Cách nhìn Nguyễn Viết Xuân nhằm thẳng bắn quân thù đầy căm hờn tỉnh táo Cách quỳ lão dân quân hạ con ma siêu âm bằng cây súng bộ binh Cách đứng cô gái gẫy hai chân tự buộc vào tường bắn xe tăng trong đường phố bão Cách sờ người mẹ mù đêm đêm sờ vóc con mong chóng đến ngày con đủ sức trường chinh Cách cái sống Việt Nam bốn nghìn năm nhân đạo Rực rỡ khắp đất này, ngay từ lòng sâu của địa đạo Vĩnh Linh 3 Ta có những trang Kiều Lý Tự Trọng đọc say sưa trong xà-lim án chém Màu đỏ tươi quả táo Bác Hồ cho em bé mắt xanh trên đường phố Pa-ri Tiếng gọi: “Thằng Ba đâu, vào uống nước” bà mẹ nghèo gọi anh Lê Duẩn bên dòng kênh khu tám Cách nói Nguyễn Chí Thanh: hai mươi vạn Mỹ vào à, đánh vỡ mặt nó đi Đôi dép lốp trên đài chủ tịch trong lễ mừng ngày mồng Hai tháng Chín Phủ Toàn quyền xưa rộng mở đón gót hồng của các cháu thiếu nhi Hội nghị giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt giữa thủ đô khi loa báo máy bay thù đang đến Những buổi bàn về quy hoạch 20 năm vẫn điềm nhiên nhóm họp rất đúng kỳ Gió Hồ Tây mang dạ hương đêm đêm dịu dàng như ước hẹn https://thuviensach.vn Hoa phượng cháy lên rồi ba vạn em lớp mười đang sửa soạn vào thi Tập thơ lãnh tụ ta ngồi đọc trong hoàng hôn màu tím Như mùa thu như ngọn sóng như cánh buồm lên tiếng gọi ta đi III. NGƯỜI 1 Ta đánh quỷ nên ta lầu thuộc quỷ Và sâu hơn, thành tri kỷ con người Cao thượng người xấu xa người là thế Lời của lòng và câu mẽ đầu môi Cái sức mạnh diệu kỳ trong giọt lệ Sự chùn gân che bằng vẻ ra oai Lối chiêng trống để phô trương ầm ĩ Sự bình yên thủ thỉ biết đêm dài Kiểu vỗ ngực nói những trời những bể Cách khiêm nhường lặng lẽ gánh hai vai Ta đánh Mỹ xây đời trong một thể Sức bên trong và cái thế bên ngoài Thu nhận lấy vốn ngàn muôn thế hệ Để tươi non tuổi trẻ của ngày mai 2 Mỗi đơn nguyên người là một phức hợp thiên tài của những gì kỳ lạ nhất Một dải Ngân hà với khoảng không thăm thẳm đen và vô số tinh cầu ngời ngời trong vắt Cái trên trời ta đáng nhìn đáng gặp là những vì sao Không gian đen mở, con đường vũ trụ để ta vào https://thuviensach.vn Ta đã thấy trong con người ôi biết bao bẩn thỉu Nỗi đau trong ta những đêm dài nặng trĩu Đường phố thân yêu như cũng thiếu tâm hồn Ta ghê tởm ta căm thù ta đấu tranh và ta hiểu Sức vươn người cao đến triệu lần hơn Mỗi con người già trẻ gái trai bọn qu phố Ôn mong đầu độc Sẽ vươn lên như vẫn mọc mặt trời Rừng hoang dại châu Phi bãi biển dừa châu Úc Sẽ ngân vang hợp khúc của niềm vui Những ô uế Mỹ Âu người sẽ lọc Như cô gái sông Hương thơm mát nhu hoa nhài Ta nhìn trời đêm nay và ta đọc Những dòng sao rạo rực báo ngày mai 5-1969 ------------------------------------------------------ E-goóc Học trò biếu mẹ con thỏ nhỏ Mẹ quý con ngoan mẹ tặng cho con Con ôm chầm lấy thỏ mà hôn - Ô mắt con này lông đen màu đỏ Được vuốt yêu, lưng nó uốn tròn Mẹ bảo đặt tên nó là con thỏ ngọc Con bậm môi rồi bật ra: E-goóc Chú anh sằng sặc giẫy lên cười https://thuviensach.vn Cái tên gì xấu xí quá, eo ôi Ba ngày qua như một cuộc đi chơi Con thỏ có thêm chút gì hơn thỏ nữa Một chút tâm hồn, chút người, chút lửa Chú anh mười ba bỗ bã, sỗ sàng Từng doạ giết thỏ non ăn thịt tuốt Chiều nay về hăm hở nhảy cầu thang - Này cỏ hái cho mày đây. E-goóc Không thể nào khác được Từ nay con thỏ của con sống một cuộc đời riêng Cuộc đời E – goóc. ------------------------------------------------------ Âm vang Ta đi giữa tâm hồn ta đó Người thương đất nhớ Quảng Bình ơi Cồn cát trắng ngời đồi đất đỏ Hồng vân gỗ gõ biếc xanh trời Ơi vì sao nhỏ soi chung thu Em vẫn chờ anh giữa Quảng Bình Đêm lắng êm đềm đêm Ngư Thuỷ Ta ngẩng nhìn lên, em của anh Hay bởi lòng ta yêu mến quá Đâu đâu quen lạ thấy đều yêu Một tuyến đường lên đèo Mụ Giạ https://thuviensach.vn Một tiếng gà vui Nhân Trạch chiều Cái giọng Quảng Bình tha thiết thế Dòng thơ Nhật Lệ đậm đà sao Ta tưởng ngày xưa nghe tiếng mẹ Ru tự trong nôi ấm ngọt ngào Ta đến đất này ta lớn lên Đồng bào đồng chí quý thương thêm Việt Nam ở Quảng Bình đẹp lắm Một chất hiên ngang thấm dịu hiền Một tâm hồn mở rất hồn nhiên Cười vui đôi má thoảng đồng tiền O dân quân hát trên đồi ấy Có phải anh hùng cũng chính em Em nhỉ vui sao thời đánh Mỹ Tổ quốc cho ta có Quảng Bình Những ngày em bắn tan bầy quỷ Quê nhà rực sáng cả hành tinh Thăm làng ta ghé trại mồ côi Các con ta khoẻ má hồng tươi Đọng một tia buồn trong khoé mắt Ta hiểu rằng ta nợ suốt đời Phiên chợ cuối năm kề Đồng Hới Mẹ ta mua một thỏi hương trầm Vẫn màu xanh ấy nhành rau cải Mà sao mát rượi hỡi mùa xuân Ta đứng trên nhiều bom đạn lắm https://thuviensach.vn Nên trời thêm mộng đất thêm thơ Nơi đầu tuyến lửa gì cũng đậm Đậm nghĩa hy sinh đậm tiếng hò Đất Quảng Bình đây rất âm vang Mỗi bước chân đi vọng miền Nam Phơn phớt mưa xuân vờn Phong Thu Đất mở lòng rung cánh mai vàng Đi lên đi lên trên Trường Sơn Núi xa mùa đến chuyển xanh rờn Chiến trường đang gọi đoàn ta đó Đường lớn quân vào đỏ sắc son Ta đón giao thừa trong xóm nhỏ Đêm nay trời tỏ một vì sao Tim thắt nghẹn ngào ta nín thở Nghe Bác mừng xuân tựa buổi nào Giữa đất anh hùng vang tiếng Bác Nghe sao náo nức Quảng Bình ơi Ta dựng đời ta trên xác giặc Trong vắt dòng Gianh mát dạ Người Tết Canh Tuất, 2-1970 ------------------------------------------------------ Muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương https://thuviensach.vn I Trời đổ mưa, đi viếng Bác, đồng bào chờ, bị ướt Bác thương đồng bào, con biết Bác không vui Ngừng đập trái tim tột bậc con người Cây cỏ đất trời không thật nữa Mặt ta nhìn sắc màu cũng giả Ôi ước gì không thật cả nỗi đau mồ côi Con đóng cửa buồng, ở mình con với Bác Chưa muốn cùng ai chia bớt nỗi đau này Quanh người con và trong con tất cả đều bỗng khác Bác qua đời rồi sao con vẫn ngồi đây Con không thể nghĩ rằng Bác Hồ đã mất Mà nắng vẫn chuyền như sóc giữa lùm cây. Con chim đuôi dài được Bác chở che vẫn bay về trước cổng Cây vú sữa đầu nhà đang xoè rộng tán sum suê Bầy cá rô phi nhớ giờ Bác cho ăn lại ngoi lên đớp sóng Con ra đường quen đứng ngóng Bác quay về Hôm nay trên vườn ta trời uy nghi lồng lộng Hàng bụt mọc trầm tư vút thẳng bên bờ ao Gió heo may trong cành đa lao xao tìm gọi nắng Lê-Nin trên bàn đang chờ đón Bác đi vào Bác ơi lúa mùa này đồng thấp đồng cao lên đẹp lắm Cơn bão vào đất liền đi chậm lại rồi tan Mua bia đã bớt xếp hàng và anh em còn cố gắng Đêm qua 140 bốt đồn thù bị ta đánh trong Nam Con trữ các loại tin đứng chờ đây mong từ Bác một lời ánh sáng https://thuviensach.vn Như từ lâu nay con thường vẫn hay làm Bác lại về đi Bác ơi sau mấy ngày đi vắng Khoẻ mạnh hồng hào trong nắng óng vườn cam II Đêm nay nghìn vạn chúng con xếp thành hàng đi viếng Bác Ôi làm sao nguôi được nhớ thương này Chúng con đi cho cả người vắng mặt Người chưa sinh người đã khuất cũng về đây Việt Nam đau cả lòng người dạ đất Sao mùa thu như nước mắt trời mây Chúng con đi theo tiếng người phía trước Đường Hùng Vương dân tộc đi từ dựng nước đến ngày nay Hãy về đây lũ làng Tây Nguyên đánh tiếng cồng thương xót Những con nước Cửu Long bát ngát đợt Cha về Đội áo tím sông Hương diệt Mỹ xong bỗng bồi hồi kinh ngạc Khi biết tiếng súng mình tai Bác vẫn hằng nghe Về đây những tấm lòng trung kiên trong chuồng cọp Vết tím bầm thân ghi tạc những câu thề Về đây bà mẹ nghèo ở miền cao Hát Lót Đã nhiều đêm gặp Bác giữa cơn mê Hãy về đây những thợ xúc và lái xe khu mỏ Vùng than ơi Người nhắc nhở bao lần Những o gái Vĩnh Linh đầu tuyết lửa Mơ Bác Hồ thương gian khổ vào thăm Ông ké già nhà bên chân Pác-bó Còn bàng hoàng hôm gặp gỡ đầu xuân Những chiến sĩ tréo măng trên Cồn Cỏ Đài Bác cho đưa đất mẹ thêm gần Muôn dòng sông chảy về lòng biển cả https://thuviensach.vn Bác nằm đây nhớ rõ mỗi người thân III Bác thường để lại đĩa thịt gà mà ăn trọn mấy quả cà xứ Nghệ Tránh nói chữ to và đi nhẹ cả trong vườn Tim đau hết nỗi đau người ở chân trời góc bể Đến bên Người ta thở dễ dàng hơn Khi đã quyết rất kiên cường mạnh mẽ Đốt cháy Trường Sơn đánh Mỹ cũng không sờn Lòng trời biển dịu hiền khi gặp trẻ Sấm sét im cho nắng ấm chối non Bác không bằng lòng gọi trận đánh chết nhiều người là "đánh đẹp" Con xoá chữ "đẹp" đi như xoá sự cạn hẹp trong lòng con Thêm hiểu lòng Người đối với quân thù như sắt thép Mà tình thương mênh mong ôm hết mọi linh hồn Ngoài bảy nhăm, Bác vẫn thường ném bóng Cái gạt tàn thuốc lá đã hàng năm thôi không nóng trên bàn Mỗi ban mai Bác luyện chân như ngày xưa tập trèo sườn núi vắng Con biết lòng Người quyết sống cho miền Nam Con biết lòng Người quyết sống cho Việt Nam và thế giới Đầu bạc phơ trăm mối nước non nhà Căn nhà nhỏ những canh khuya vời vợi Vẫn lo toan tháo cởi những bất hoà Trái tim lớn đêm ngày quên mệt mỏi Dệt dải hồng chắp nối bạn gần xa IV Ôi lòng Bác bao la trong Di chúc https://thuviensach.vn Vẫn hạt lúa củ khoai chân chất bình thường Cả dân tộc khóc Người thương mình nhất Người được thương trên tất cả người thương Người suốt đời quên mình cho Tổ quốc Khi ra đi chỉ dép lốp chiến trường Nguồn ánh sáng đến muôn đời chẳng tắt Vượt cao hơn sự chết, vẫn soi đường Ba Đình nức nở và ròng ròng nước mắt Muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương Ôi ta khóc tim ta dường như xé Từ trái tim giọt lệ hoá câu nguyền Ta chẳng giấu trước bạn bè quốc tế Nỗi đau này cao cả thiêng liêng Ta khóc cho mọi nơi còn xích xiềng áp bức Cho đời ta và lớp lớp đời sau Cho Trường Sơn, cho Tháp Mười, cho miền Nam ân hận chưa được chào đón Bác Ta khóc những lỗi lầm làm tim Bác thêm đau Ta tự biết sức ta trong những dòng nước mắt Cho ta khóc hôm nay để từ mai ta lao lên đánh giặc ở tuyến đầu Sao bao năm đồng chí với Người, con gọi Người: Đồng chí Là khi con vĩnh biệt Người, Đồng chí, Bác Hồ ơi Con nguyện làm một mảnh của Người, đến trọn đời tận tuỵ Hồ Chí Minh, người cộng sản rất mực Việt Nam và vô cùng chung thuỷ con người Ta gạt nước mắt ngẩng đầu lên, vẫn nắng Ba Đình trong veoNgười đem về năm trước Ta thề mang ánh nắng này đến nhà mẹ già ở tận chót Cà Mau Những biên đội không quân như hình ảnh dân tộc ta lượn quanh Người, lớn https://thuviensach.vn vượt Cất cánh bay cao theo tay Bác vẫy trên đầu. 4-10 tháng 9 năm 1969 ------------------------------------------------------ Người như sự sống mãi sinh sôi lắng nghe trái tim mình đang đập Khi bồi hồi, dồn dập, lúc bâng khuâng Khi an ủi, lúc âm thầm trách móc Trái tim quen trong ngực tự bao giờ Tim vẫn đập cả khi ta quên mất Buổi ta làm và trong giấc ta mơ Trái tim ấy ta đúc bằng chân thật Lắng tai nghe. Tim luôn đập: Bác Hồ Ta đắm mình trong mùa thu Hà Nội Phố rất đông người nắng chói Hàng Khay Người đi người đi người đi như hội Gió reo cười trên những mái tóc bay Em bé hát theo nhịp giầy bộ đội Hàng bán hoa người đứng nối quanh quầy Cô gái nói, hàng mi dày cũng nói Buổi sáng hồng sao rất mới rất say Có cái gì nơi tim ta bỗng nhói Nắng hôm nay vắng Bác đã trăm ngày... Bác chiếu soi từ mỗi dòng nắng bạc https://thuviensach.vn Bác nhìn ta từ tia mắt mỗi người Ta sống đây, ta làm sao quên được Bác của con. Con gọi: Bác Hồ ơi Tim vẫn đập. Ta nghe rồi tiếng Bác Tiếng lương tâm ta khao khát yêu người Dạ hương thầm theo suốt thời đánh giặc Bác vào ta thành tiếng hát ngày mai Sự ra đi như một mùa gieo hạt Hồ Chí Minh đang bát ngát sinh sôi Dòng sông người ngập bờ Pô-tô-mắc Bài thơ tù Hy-lạp hát niềm tin Cơn bão lốc căm hờn chìm sa mạc Một chùm hoa Ai-cập rất dịu hiền Châu Phi rung tiếng trống rừng bất khuất Ôi tưng bừng thay vũ khúc da đen Cả trời sao Tây bán cầu thao thức Phập phồng nghe giờ tỉnh giấc Bra-di Hoàng hôn xuống bên dòng Xen dịu mát Trở lại hồng lên ngọn lửa sinh viên Nắng êm đềm trắng đêm Lê-nin-grát Mây thu trên Hoàng Hạc vẫn về in... Ngày sẽ tới hành tinh ta chín rực Mùa thơm khi tất cả khác đi rồi Quê hương ta một dải liền Nam Bắc Sắc Ba ðình trong nắng khắp nơi nơi Những tiếng cười và những dòng nước mắt Hơn hôm nay đã lọc đến trong ngời Mỗi chồi non tạc theo hình của Bác Tinh cầu ta thành trái đất niềm vui https://thuviensach.vn Ta sẽ nói một lời tha thiết nhất Về Người đi soi sáng chất con người Về vết mòn hằn trên đôi dép lốp Chiếc áo bông quen mặc vá ngang vai Những nan quạt gẫy rời dùng dây buộc Hòn đá thon tay bóp nhẵn như mài Mấy thước vườn thanh tao mùi hoa mộc Ngọn đèn đêm đêm thắp những ngày mai Ngôi nhà sàn rung rinh trong bom giặc Mà bông hoa dâm bụt vẫn như cười Nơi sự thật chỉ cần là sự thật \Nơi lương tâm đến gặp tấm gương soi Lời hàn huyên có màu trời hương đất Bỗng sáng bừng chân lý hiện tinh khôi... Ta sẽ nói một lời tha thiết nhất Lời còn ghi khi tất cả quên rồi Lời sâu kín tự bao đời ủ ấp Về Người như sự sống mãi sinh sôi... Tháng 10, 11-1969 ------------------------------------------------------ Đảng Đảng là sức đau tận cùng nỗi đau người nghèo khổ Sức dâng của nước và sức bừng của lửa Đảng là chuỗi hy sinh nhận tự buổi đầu Không hỏi bao giờ giới hạn ở đâu https://thuviensach.vn Đảng là khi trên nền nhà cuối cùng sau trận càn còn cháy dở Sức mạnh và niềm tin dấy lên từ ba người họp lại thành chi bộ Đảng là một sáng mùa thu chói loá Ba Đình Bốn nghìn năm trẻ lại phút hồi sinh Đảng là miền Nam đặt giữa tình thương nhớ Như ngọc trai trong thịt sò ấp ủ Đảng là một dấu tháng ngày khắc giữa Trường Sơn Hai mươi năm sau gắn tiểu đội của cha với sư đoàn con Đảng là những người so từ khuôn mặt đến tâm hồn đều khác Chỉ cùng chung con đường và cùng chung tiếng hát Đảng là Hùng Vương, Nguyễn Trãi, Quang Trung gặp Mác Lê-nin Nở ra thành Bác Hồ Chí Minh Đảng là máu, nước mắt, mồ hôi dân nghèo mình tụ lại Thành những cánh rừng vùng lên đi, những ruộng đồng bừng lên nói Đảng là lời giục giã dội từ tim Khi ta nghĩ tới mẹ già da đen trong ổ chuột Hác-lem Đảng là cái ranh giới có lúc tưởng chừng mỏng manh như sợi tóc Giữa ngay thẳng với gian tà, giữa trung thành và phản phúc Đảng là tiếng gọi thầm rất vang khi sắp làm sai Nghìn cặp mắt nhìn khi ở riêng mình không bóng một ai Đảng là những mối lo đời thường trực Lương tâm của lương tâm đêm ngày thao thức https://thuviensach.vn Đảng là thời gian và kích tấc của nảy sinh Mỗi tia nắng hồng, mỗi búp lá xanh Đảng là lửa đốt veo cái hôm qua tưởng lầm chân lý Sự chiếm lĩnh những chân trời xa không ngừng không nghỉ Đảng là con đường đi từ đánh Mỹ đến ngày mai Nơi mùi dạ hương của Bác Hồ ngào ngạt toả niềm vui Đảng là lòng căm một thời và tình thương muôn thuở Sức quên cái to lớn đáng quên, sức nhớ cái nhỏ nhoi đáng nhớ Đảng là cái ta làm, hơn cả cái ta theo Ta nuôi Đảng bằng lòng ta như dùng than nuôi lửa Đảng không làm chủ ta mà dạy ta làm chủ Đảng của ta khi lịm đi không sống nữaSẽ để lại cuộc đời chỉ còn rực rỡ có Tình yêu. 1-1970. Nguồn: Cửa mở, NXB Văn học, 1970 https://thuviensach.vn