🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Cố Gắng Đúng Cách Để Thành Công - Vương Nam Ebooks Nhóm Zalo CỐ GẮNG ĐÚNG CÁCH ĐỂ THÀNH CÔNG Vì sao nỗ lực của bạn chưa tạo ra thành quả Vương Nam Hà Thương dịch NHÀ XUẤT BẢN CÔNG THƯƠNG Trụ sở: 655 Phạm Văn Đồng, Bắc Từ Liêm, Hà Nội Điện thoại: (024) 3934 1562 Fax: (024) 3938 7164 Website: http://nhaxuatbancongthuong.com.vn Email: [email protected] Chịu trách nhiệm xuất bản: Giám đốc - Tổng biên tập NGUYỄN MINH HUỆ Biên tập: Nguyễn Thị Thanh Thảo Trình bày: Phạm Ngọc Thành Vẽ bìa: Tạ Thu Thủy Sửa bản in: Lê Trung Anh LIÊN KẾT XUẤT BẢN HAPIbooks (Thương hiệu trực thuộc công ty CP SancaGroup) Trụ sở chính Số 11, Ngõ 55/9 Huỳnh Thúc Kháng, Láng Hạ, Đống Đa, Hà Nội Tel/Fax: (024) 6276 6790 ĐẠI DIỆN PHÁT HÀNH Công ty CP Sách Bách Việt Địa chỉ: Số 9, Ngõ 55/9 Huỳnh Thúc Kháng, Láng Hạ, Đống Đa, Hà Nội Tel: (024) 3776 5580 - Fax: (024) 3776 5579 Chi nhánh: 233 Nguyễn Thượng Hiền, P.6, Q. Bình Thạnh, Tp. HCM Tel/Fax: (028) 3517 1788 In 3.000 cuốn, khổ 13.5x20 cm tại Xí nghiệp Bản đồ 1 - Chi nhánh Công ty TNHH MTV Trắc địa Bản Đồ. Địa chỉ: Số 12, ngõ 108, Xuân Đỉnh, P. Xuân Tảo, Q. Bắc Từ Liêm, Tp. Hà Nội. Số xác nhận đăng ký xuất bản: 4629-2019/CXBIPH/01-192/CT cấp ngày 13/11/2019. Quyết định xuất bản: 304/QĐ-NXBCT cấp ngày 21/11/2019. ISBN: 978-604-931-420-9. In xong và nộp lưu chiểu năm 2019 Chương 1 TRỞ THÀNH NGƯỜI KHÔNG THỂ THAY THẾ Mạnh mẽ đối mặt với cuộc sống N ăm 25 tuổi, tôi đã nghỉ việc. Lý tưởng ư, ước mơ ư, sau khi đã đi làm mấy năm thì thấy nó không còn vĩ đại và cũng không nhất thiết phải cố gắng thực hiện bằng được nữa. Giống như điểm kết thúc của rất nhiều quỹ đạo, thật ra đây lại là điểm khởi đầu cho một hành trình mới. Tôi tham gia vào một nhóm WeChat. Thành viên trong nhóm hầu như đều là tinh anh của tất cả các ngành nghề ở thành phố nhỏ mà tôi đang sống. Hàng ngày xem những vị tiền bối kia vào mạng tán gẫu về thu nhập một năm và thành tích đạt được, tôi nhận thấy mức lương 1.200 tệ/tháng của mình không đủ cho người ta nộp thuế. Bản thảo gửi tham gia một cuộc thi của một tờ báo nọ khó khăn lắm mới được đánh giá loại A, loại B, tiền thưởng nhận được vẫn không đủ nộp phạt cho những chữ đã viết sai. Tôi phẩy tay với vẻ phóng khoáng khi chủ biên của tờ báo nọ mời tôi ở lại làm việc, lại còn tỏ ra chân thành, nói rằng sẽ tăng thêm cho tôi 200 tệ tiền lương. Tôi thấy rất rõ vẻ mặt đầy “hối hận” của ông ta sau khi thốt ra câu nói ấy. Bàn tay ông ta run run như thể muốn tát vào mặt mình một cái. Tại sao lại phải đạo đức giả như vậy? 200 tệ không làm ông ta nghèo đi, cũng không giúp tôi giàu lên, nhưng lại giúp tôi hiểu ra được một đạo lý: Tiền có thể giải quyết nhiều việc. Tuy nhiên, vẫn có rất nhiều việc không liên quan đến tiền, nhưng lại liên quan mật thiết đến lý tưởng. Trước khi trở thành trưởng phòng kế hoạch của một công ty, tôi chưa từng biết vất vả, mệt nhọc là gì. Bây giờ, nhớ lại quãng thời gian làm việc bận rộn khi đó, tôi luôn muốn bấm cho mình hàng vạn “like”. Lúc bận rộn nhất, tôi đã mặc nguyên quần áo mà ngủ lại công ty liên tục trong 36 ngày. Ban ngày, tôi làm đủ mọi việc cần thiết để chuẩn bị thành lập công ty, như lập kế hoạch hoạt động, đăng tải thông tin, tiến hành tiếp thị… Buổi tối, tôi giám sát đơn vị thi công chỉnh trang, lắp đặt thiết bị. Khi những công việc này kết thúc thì đã quá nửa đêm, thế nên tôi quyết định giải quyết giấc ngủ kéo dài chưa đến 5 tiếng ngay tại phòng làm việc. Tuổi trẻ là vốn liếng lớn nhất của con người. Hầu như hôm nào cũng vậy, tôi cùng các đồng nghiệp trẻ tuổi phấn đấu “khai hoang” cho công ty kia. Vừa mở mắt ra đã tràn đầy năng lượng, khởi động cỗ máy nhiệt tình. Không cần thúc giục, không có ép buộc, chúng tôi dốc hết tất cả sự hứng khởi mà làm việc, như thể đang thực hiện sự nghiệp của chính bản thân mình. Về sau có người hỏi tôi: “Rốt cuộc bạn đã bận rộn đến mức nào?” Tôi dẫn ra cho người này một ví dụ hết sức tiêu biểu: Một hôm, sau khi vội vội vàng vàng kết thúc công việc, tôi liền xách túi chạy như bay vào thang máy rồi lại chạy thật nhanh ra bến xe buýt, cuối cùng cũng kịp lên chuyến xe cuối cùng để về nhà. Trên đường về nhà, tôi muốn gọi điện thoại cho người thân để thông báo tình hình, thế là tôi lấy máy tính cầm tay ở trong túi ra bấm số một cách tự nhiên, sau đó áp vào tai và nói “A lô”. Tôi còn nhớ rất rõ lúc đó tất cả mọi người có mặt trên xe buýt đều nhìn mình với thái độ vô cùng kỳ quặc. Ánh sáng trên xe lờ mờ nhưng tôi vẫn cảm nhận được ánh mắt ngạc nhiên tột độ đang hướng về phía mình. Rất nhiều người nghe xong coi đây chỉ là một câu chuyện cười, còn tôi, với tư cách là người trong cuộc, trong lòng lại ngập tràn một nỗi chua xót. Trong số các đồng nghiệp trẻ tuổi cùng hăng hái phấn đấu với tôi, một số người đã nghỉ việc. Ít lâu sau, do một số việc nên tôi cũng xin thôi. Cậu đồng nghiệp tên là Tiểu Quan đã nói với tôi một câu từ tận đáy lòng, và câu nói đó đã lấp đầy những khoảng trống về cả tinh thần và thể xác trong con người tôi lúc đó. Cậu ta bảo rằng: “Mỗi người chúng ta rời khỏi chỗ này đều không phải vì công việc mệt mỏi, cũng không phải vì tiền lương, mà là vì cái gọi là ‘cung đàn ước mơ’ trong lòng chúng ta đã bắt đầu ngân lên.” Khi đứng trước sự lựa chọn, rất nhiều người sẽ cảm thấy quyến luyến và không nỡ từ bỏ những gì đang có. Nhưng một khi bước qua được giai đoạn này, bạn sẽ nhận ra rằng những vất vả từng phải chịu đựng chính là bước đệm để đưa bạn đến với tương lai tươi sáng hơn. Tôi đã làm việc suốt bốn năm ở công ty niêm yết này, từ năm 25 đến năm 29 tuổi, đã dốc hết những năm tháng tuổi trẻ đẹp đẽ nhất cho nơi đó. Đối với những người trẻ tuổi sinh ra và lớn lên ở thế kỷ XXI,“nỗi khổ” được nói đến khác xa với khổ trong “gian khổ”. Xét về mặt cảm quan, có lẽ đây là một loại áp lực ở sâu bên trong, hoặc nói cách khác là sự khai thác sâu tiềm lực của bản thân. Giống như miếng bọt biển ngấm nước, vắt một cái là luôn có chất lỏng chảy ra. Tôi thích gọi công ty cũ là “Trường Quân sự Hoàng Phố”1, bởi vì rất nhiều người từng làm việc ở đây, khi chuyển sang các cơ quan cùng ngành đều đã thăng quan tiến chức ít nhất là một, hai cấp. Thậm chí, một nhân viên văn thư của phòng kế hoạch chúng tôi bây giờ đã là phó tổng giám đốc của công ty cùng ngành. 1 Trường Quân sự Hoàng Phố: Là danh xưng thông dụng để chỉ Học viện Sĩ quan Lục quân Trung Hoa Dân Quốc hoạt động từ năm 1924-1927. Học viện được đặt tại đảo Trường Châu, khu Hoàng Phố, Thành phố Quảng Châu. Đảo này còn có tên là đảo Hoàng Phố, vì vậy học viện này có tên gọi như trên. Tất nhiên, luôn có những trường hợp đặc biệt. Một đồng nghiệp khác tên Tân Nguyệt, lúc làm việc cùng tôi là nhân viên chăm sóc khách hàng, sau rất nhiều năm vẫn làm chức vụ ấy. Một hôm, cô nhắn tin cho tôi với tâm trạng nặng nề, bảo rằng cô cảm thấy rất mù mịt và lo lắng, loanh quanh luẩn quẩn suốt mấy năm trời mà sự nghiệp không hề có chút tiến triển. Thời gian là gì? Thời gian là một thứ quái quỷ mà nếu bạn phụ nó một thì nó sẽ phụ lại bạn gấp nhiều lần. Còn nhớ lần gần nhất gặp Tân Nguyệt để chuyện trò tâm sự là hai năm sau khi tôi nghỉ việc. Lúc đó tôi đã là giám đốc kinh doanh của một công ty cùng ngành. Tân Nguyệt bảo rằng cô không hài lòng với công việc hiện tại, cảm thấy không thể suốt đời cứ làm nhân viên chăm sóc khách hàng, cần phải có bước đột phá mới được. Nhưng cô lại không đành lòng bỏ việc, lo rằng không tìm được vị trí nào tốt hơn thì lại càng thiệt đơn thiệt kép. Tôi hiểu được những rối rắm trong lòng Tân Nguyệt nên sau đó nêu ra cho cô hai ví dụ, một người là Tiểu Quan, một người là tôi. Tôi nói với cô: “Tiểu Quan mở công ty kinh doanh mạng, tự làm giám đốc của chính mình. Tiểu Vương đến công ty cùng ngành, cũng làm lên chức ‘lãnh đạo cấp cao thứ nhì’. Nếu cô có ý định chuyển đến nơi khác để thử sức thì cứ dứt khoát ra đi, đừng nên đứng núi này trông núi nọ.” Được an ủi và khuyên nhủ, Tân Nguyệt nộp đơn xin thôi việc với tâm trạng thoải mái. Sau đó chuyển đến một công ty khác, cô vẫn tiếp tục làm nhân viên chăm sóc khách hàng. Nghe nói cô còn chuyển công tác mấy lần nữa, nhưng lần nào cũng chỉ có một lựa chọn là nhân viên chăm sóc khách hàng. Cuối cùng, Tân Nguyệt lại quay về công ty trước kia chúng tôi từng làm việc cùng nhau, vẫn giữ chức vụ ấy. Các tuyển thủ đều đứng cùng nhau tại vạch xuất phát, nhưng thời gian về đích lại không giống nhau. Thậm chí có một số tuyển thủ đã chạy lệch ra khỏi đường đua trước khi đến đích, dù cố gắng đến mấy thì kết quả vẫn chỉ là ngày càng xa vạch đích mà thôi. Tôi còn nhớ rất rõ khi tôi và Tiểu Quan cùng các “chiến hữu” ở lại sau giờ làm để thảo luận về vấn đề tổ chức và quản lý công ty, Tân Nguyệt nói rằng nhà có việc nên không tham gia được. Lúc vẫn còn là nhân viên, tôi và Tiểu Quan đã đảm nhận nhiều chức trách của nhân viên bậc trung, còn Tân Nguyệt lại khăng khăng với quan điểm “lương bao nhiêu, làm bấy nhiêu”. Sau đó, khi tôi và Tiểu Quan trở thành nhân viên bậc trung, bắt đầu vừa tích lũy kinh nghiệm thực tiễn vừa học tập kiến thức để chuẩn bị thi lấy bằng Thạc sĩ Quản trị kinh doanh (MBA), Tân Nguyệt không đồng tình, bảo rằng: “Công việc đã bận rộn lắm rồi, lấy đâu ra thời gian mà đọc sách và học tập nữa? Mà dù có thi đỗ thì công ty cũng không chi trả khoản học phí đắt đỏ kia đâu.” Cô đã lạnh lùng bước ra khỏi vòng tròn chung của chúng tôi như vậy đấy. Không chỉ có cánh diều mà ước mơ cũng có thể bay bổng trên bầu trời xanh. Nhưng trên thế gian này, không thiếu những người mơ mộng, mà chỉ thiếu người không ngừng kiên trì và cố gắng để thực hiện bằng được ước mơ của mình. Thi thoảng tôi lại nghe thấy có người ca thán: “Tại sao anh ta có được vinh dự như vậy? Tại sao chỉ có anh ta thăng tiến, còn tôi thì không?” Khi bắt đầu nghi ngờ tại sao người khác nhận được hoa tươi và những tràng vỗ tay chúc mừng, bạn có từng nghĩ rằng thành quả họ đạt được hôm nay là kết quả của sự kiên trì bền bỉ trong suốt bao nhiêu ngày đêm không ngủ? Bạn có nhận thức được rằng, họ có được những thành tựu ấy là nhờ đã kiên cường vượt qua vô vàn khó khăn, gian khổ? Mọi việc đều có hai mặt. Nhất là khi đứng trước khó khăn, gian khổ, nếu bạn dũng cảm vượt qua thì nó sẽ bị đẩy lùi. Còn nếu bạn do dự không quyết thì nó sẽ ngoan cố chống lại bạn. Trên thế giới này vốn không có thành công nào là đến một cách ngẫu nhiên. Cố gắng chưa chắc đã thành công, nhưng nếu không cố gắng thì chắc chắn không bao giờ có hy vọng đạt được thành quả. Khó khăn không đáng sợ, quan trọng là bạn có đủ dũng khí để chiến thắng nó hay không. Tất cả những thứ bạn mong muốn đạt được đều có các chướng ngại vật kiên cố chắn đường. Lúc này việc vượt qua hay né tránh chúng sẽ quyết định tương lai của bạn tốt đẹp hay đau khổ. Không phải chuông báo thức mà là ước mơ đánh thức bạn Các bạn học cùng cấp Ba với tôi có mấy người đã sang định cư ở Nhật Bản. Trong buổi họp lớp trước Tết Âm lịch, mọi người cùng trò chuyện về cuộc sống và công việc ở Nhật. Khi ấy có một bạn trai nói rằng về cơ bản có thể dùng hai từ để hình dung trạng thái làm việc của cậu ta ở đó, đó là “dày đặc”, còn nếu chỉ dùng một từ để khái quát thì đó là “vội”. Đúng vậy, từ “vội” này còn có thể khái quát toàn bộ nhịp độ làm việc của người dân Nhật Bản. Tại Nhật Bản, bạn rất khó trông thấy cảnh tượng người người xếp hàng chờ đợi ở bến xe buýt. Nhưng ngay thời điểm xe đến nơi sẽ lập tức có rất nhiều hành khách từ bốn phía ào đến rồi trật tự xếp hàng lên xe. Họ sẽ mang theo đồ ăn sáng. Trong bất kỳ tình huống nào họ cũng đều có thể vừa ăn sáng vừa làm việc ỳ g ọ g g ệ khác mà không hề ảnh hưởng đến nhau. Hay như ở trước rất nhiều tòa nhà văn phòng cao cấp, bạn cũng có thể trông thấy có những người vừa chạy vừa đeo cà vạt. Có thể bạn sẽ cảm thấy lạ trước quan niệm thời gian theo kiểu trói buộc này của người Nhật Bản. Bạn không hiểu tại sao họ lại phải vội vã như thế, lên kế hoạch từ trước thì làm gì đến nỗi phải rối rít như vậy? Nhịp độ thực tế của người Nhật Bản là như vậy. Họ rất giỏi tính toán thời gian, nếu đúng 7 giờ sáng phải ra khỏi cửa thì chắc chắn lúc 6 giờ 59 phút họ đang mặc quần áo để chuẩn bị đi. Họ cũng sẽ ăn sáng trên xe buýt hoặc tàu điện ngầm để tiết kiệm được 10, 20 phút. Sự “vội vã” mà bạn nhìn thấy ở họ thật ra chính là sự quý trọng thời gian. Mỗi phút trôi qua với họ đều rất ý nghĩa và họ không hề lãng phí nó. Một bạn nữ định cư ở Nhật Bản bảo tôi rằng, trước kia khi còn ở trong nước, cô không dám chuyển lên sống ở phía Bắc để phát triển sự nghiệp. Cô cảm thấy nhịp độ cuộc sống ở đó quá nhanh, sợ mình không thích ứng được. Mặc dù cô khao khát mãnh liệt được đến thành phố lớn để thực hiện ước mơ của mình, nhưng khi đối diện với thực tế cô vẫn cảm thấy sợ hãi. Sau đó cô quyết định đến Nhật Bản sống, và rồi cô nhận ra rằng nhịp độ cuộc sống của con người ở đó còn nhanh hơn, đến nỗi cô không có chút thời gian rảnh rỗi nào. Trước kia, cô luôn phải nhờ chuông báo thức gọi dậy, nhưng chỉ sau vài tháng đã không cần đến nó nữa. Hàng ngày đánh thức cô dậy không còn là chuông báo thức nữa, mà là đồng hồ sinh học. Kiểu chạy đua với thời gian như vậy đã chữa khỏi căn bệnh dây dưa, lề mề của cô. Cô cảm thấy đang ngày càng tiến gần đến ước mơ của mình. Công việc của cô bạn này là bán các sản phẩm hóa mỹ phẩm. Cô không thích và cũng không có năng khiếu đối với công việc bán hàng nhưng lại đặc biệt thích hóa mỹ phẩm. Khi còn đi học, trong lúc các bạn khác bàn luận về phim Vườn sao băng và Đường hoa anh đào thì cô đã có thể nói vanh vách tên các dòng mỹ phẩm của các quốc gia khác nhau cũng như thành phần của chúng. Cô bảo rằng ước muốn của cô là có một công ty hóa mỹ phẩm của riêng mình, từ xưởng sản xuất đến nền tảng thương mại điện tử, từ chăm sóc da cơ bản đến các dịch vụ làm đẹp đa dạng khác… Tôi nhìn thấy rất rõ những suy nghĩ và ý tưởng hiện đầy trên khuôn mặt cô. Chúng thật đẹp và thật đáng mong chờ. Cách đây không lâu, khi nhắn tin trong nhóm WeChat, cô bảo với tôi rằng bây giờ cô vừa làm công việc bán hàng vừa học các kiến thức về hóa mỹ phẩm. Ngoài ra cô còn kết bạn với một số người làm công tác nghiên cứu, phát triển sản phẩm. Hàng ngày họ đều dành thời gian để thảo luận về các sản phẩm mới trong lĩnh vực này. Mặc dù công ty của cô vẫn chỉ đang trong giai đoạn lên kế hoạch nhưng tôi đã cảm nhận được lòng quyết tâm và kiên trì thực hiện ước mơ ở cô. Giờ đây, hàng ngày đánh thức cô dậy không phải là chuông báo thức, cũng không phải đồng hồ sinh học, mà là ước mơ. Khi chúng ta còn rất nhỏ, đã thường xuyên phải trả lời câu hỏi: “Cháu ước mơ sau này sẽ làm gì?” Lúc đó, rất nhiều người ước mơ mình sẽ trở thành nhà khoa học, nhà sinh vật học, giáo sư, bác sĩ, cảnh sát… Khi đó, những danh xưng mang đầy màu sắc oai phong, quyền lực này là giấc mộng thuần khiết trong tâm hồn ngây thơ của mỗi đứa trẻ. Lớn lên một chút, cuộc sống thực tế sẽ va chạm với mơ ước ban đầu này, có một số việc đủ để ảnh hưởng đến tình trạng cuộc sống. Ví dụ như trong gia đình có người mắc bệnh ạ g ộ g ụ g g g ệ nặng, hay hoàn cảnh gia đình túng thiếu nên không thể tiếp tục đi học. Thế nên, trong quá trình định hướng ước mơ sẽ có thêm một yếu tố gọi là “đúng đắn”. Từ đó về sau, ước mơ sẽ ngày càng gần sát với thực tế. Năm cuối cấp Ba, một lần tình cờ xem được một đoạn clip về công tác giáo dục ở miền Tây khiến bầu nhiệt huyết trong tôi trào dâng - tôi quyết tâm phải làm giáo viên để đến dạy học ở miền Tây. Sau đó tôi được thỏa ý nguyện trở thành giáo viên nhưng lại vì nguyên nhân khác mà chưa lên được chuyến tàu đến miền Tây. Mặc dù vậy, hình ảnh “Bục giảng nhỏ, học trò tỏa sáng/Giảng đường to, vang tiếng đọc bài” vẫn hiện hữu trong giấc mơ của tôi, soi rọi suy nghĩ thực tế của tôi. Có người bảo rằng trên thế gian này có hai thứ gây rắc rối nhất, đó chính là kiên trì một cách sai lầm và dễ dàng từ bỏ. Với một người, làm tốt công việc trong một ngày thì rất dễ nhưng kiên trì làm tốt một việc cả đời lại rất khó. Nhiều người không đủ nhẫn nại, thiếu nghị lực, không có quyết tâm bền lâu, vì thế dễ dàng từ bỏ ước mơ của mình, và thành công cũng trở thành câu chuyện của người khác. Ước mơ luôn phải trải qua kiên trì và cố gắng mới thành công. Nếu không thì bao nhiêu con người trong thế giới bao la này sẽ nói về sự kiên nhẫn như thế nào? Trên hành trình thực hiện ước mơ, bạn sẽ gặp phải không biết bao nhiêu trở ngại. Nhưng bạn nhất định phải hiểu rõ một điều: Mọi khó khăn đều không phải là sự trừng phạt của ông trời. Đó là cơ hội để bạn không ngừng học hỏi, không ngừng đột phá. Đối mặt với khó khăn là dũng khí, phấn đấu vì ước mơ là kiên trì. Vậy thì chiến thắng mọi vật cản trên con đường thực hiện ước mơ chính là trách nhiệm không thể chối bỏ của mỗi người trong cuộc đời này. Nỗ lực học tập và trưởng thành Một thị trưởng đã nghỉ hưu nhận lời mời tham gia buổi hội thảo dành cho sinh viên sắp tốt nghiệp của trường đại học về chủ đề “Quy hoạch nghề nghiệp”. Tôi với tư cách là phóng viên tự do về chủ đề “Biên chế xã hội” cùng với đại diện của Trung tâm Phát triển Tài năng thành phố, Cục Hồ sơ thành phố, Thành ủy và ba sinh viên khác vừa mới rời khỏi ghế nhà trường cùng tham dự buổi hội thảo chuyên đề của cựu thị trưởng. Sau hội thảo, tôi và Lý Đình - nhân viên công chức nhà nước cùng nhau thiết kế bản PowerPoint cho những nội dung chính đã thảo luận ngày hôm đó. Sau lần cộng tác này, tôi và Lý Đình tiếp xúc tương đối nhiều. Cậu ta quen miệng gọi tôi là “anh khóa trên”. Chúng tôi không học cùng trường, cậu ta gọi tôi như vậy có lẽ là vì tôn trọng tôi, người đã bước vào xã hội sớm hơn vài năm. Để trở thành thư ký cho cựu thị trưởng, chắc chắn khả năng văn chương của Lý Đình phải rất giỏi. Nhưng khi tôi khuyên cậu ta trở thành nhà văn, cậu ta lại do dự. Lý Đình bảo rằng cậu ta đã 26 tuổi, đã qua độ tuổi thanh xuân giàu sức sáng tạo, bây giờ mới bắt đầu viết lách thì đã muộn mất rồi. Tôi rất muốn nói cho cậu ta biết rằng khi xuất bản tác phẩm đầu tay, tôi đã 31 tuổi. Rất nhiều người thích sáng tác, yêu viết văn, và cũng rất nhiều người đủ kiên trì, nhiều năm không từ bỏ sở thích của mình. Nhưng bao nhiêu người có thể thật sự biến sở thích này thành sự nghiệp, bỏ cả cuộc đời để vun đắp cho nó? Tiểu Bạch là một phụ nữ làm công tác chuyên trách vừa mới nghỉ việc chưa lâu, đã 35 tuổi mà trông chị như mới chỉ 26 hoặc 27. Rất nhiều bạn bè mới quen tò mò hỏi chị về bí quyết “trẻ mãi không già”, Tiểu Bạch chỉ mỉm cười bảo rằng: “Tâm trạng quyết định vẻ bề ngoài.” Lúc trước Tiểu Bạch làm trợ lý tổng giám đốc của một tập đoàn nọ, phụ trách một số công việc hành chính văn phòng. Sau đó tổng giám đốc đột nhiên điều chị đến bộ phận dự án làm công tác nghiên cứu phát triển, điều này trái ngược hoàn toàn so với quy hoạch nghề nghiệp mà chị tự thiết kế cho mình. Trước đây tổng giám đốc hứa sẽ để Tiểu Bạch làm giám đốc điều hành, nhưng sau đó lại cho chị làm các công việc khác nhau. Nào là gửi chị đi học nghiên cứu sinh cùng lúc hai chuyên ngành Triết học và Kinh tế học. Nào là giao cho chị thành lập một phòng nghiên cứu Triết học. Hoàn toàn bỏ quên lời hứa khi xưa. Khi Tiểu Bạch xin nghỉ việc, rất nhiều người cảm thấy tiếc nuối. Một mặt họ không muốn công ty mất đi một cán bộ bậc trung có năng lực, mặt khác lại cảm thấy rằng nếu thôi việc ở độ tuổi này và bắt đầu một công việc khác thì chắc chắn chị sẽ phải cạnh tranh quyết liệt với thế hệ 9x. Ngoài ra, Tiểu Bạch có “dáng vẻ nho nhã” sẽ phải “trầy da tróc vảy” trên đường đua này. Sau khi biết tin Tiểu Bạch thôi việc, một số bạn bè bắt đầu tới tấp hò hẹn chị đi dạo phố, mua sắm, xem sách, uống cà phê, thưởng thức món ngon… Cứ như thể đã bàn bạc từ trước, mọi người đều hỏi chị có dự định gì tiếp theo, hoặc mong muốn tìm một công việc như thế nào. Trước sự nhiệt tình của mọi người, Tiểu Bạch cảm kích mỉm cười và trả lời các bạn rằng trước tiên cần nghỉ ngơi một thời gian rồi sau đó mới tính tiếp. Một số người không hiểu, cho rằng Tiểu Bạch không có người nâng đỡ, không có vốn liếng để khởi nghiệp. Hàng tháng còn phải trả mấy nghìn tệ tiền thuê nhà, rồi lại còn phải nuôi cậu con trai đang học tiểu học… Cho dù có tiền dành dụm đủ để sống qua một thời gian thì chất lượng cuộc sống của cả gia đình cũng sẽ giảm đi rất nhiều. Lần tiếp theo bạn bè gặp lại Tiểu Bạch là khi chị đã nghỉ việc được một năm. Họ hẹn nhau ở một quán cà phê, đây là chốn thư giãn mà Tiểu Bạch thích nhất. Bạn bè đoán rằng lúc gặp nhau rất có thể chị sẽ nói nhiều về những điều vụn vặt và than vãn về cuộc sống. “Lâu lắm rồi không liên lạc, dạo này thế nào rồi?”, bạn bè hỏi. “Vẫn khỏe, ngày nào cũng đều rất bận rộn, cảm thấy có quá nhiều thứ cần phải học,” Tiểu Bạch dịu dàng trả lời. Tiểu Bạch mất một năm để học và thi chứng chỉ Chuyên gia Tư vấn Tâm lý Cấp hai Quốc gia và Chuyên gia Kinh tế hạng Trung cấp. Trong thời gian ấy, chị còn đăng ký học Yoga. Hiện nay mỗi tuần chị đều dành một buổi để luyện tập cùng với huấn luyện viên và những người yêu thích Yoga khác. Đồng thời, chị cũng học Thạc sĩ chuyên ngành Quản trị kinh doanh và cùng với thầy hướng dẫn thực hiện hai đề tài là “Sản xuất thông minh” và “Khu vực thương mại tự do”. Tiểu Bạch nói với bạn bè rằng chị không có ý định làm chuyên gia tư vấn tâm lý, cũng không có kế hoạch nghiên cứu kinh tế chuyên sâu. Mà chỉ là do rất nhiều chuyện gặp phải trong cuộc sống khiến chị nhận thấy rằng những bài học mang tính lý luận này vẫn rất quan trọng. Nếu chỉ có thực tiễn thì sẽ chẳng khác gì một mảnh đất không hề có chất dinh dưỡng. Bạn bè hỏi Tiểu Bạch: “Học nhiều như vậy, làm nhiều như vậy có mệt không?” Chị trả lời: “Không mệt, hơn nữa còn thấy rất vui vẻ, có thể cảm nhận được ý nghĩa thật sự của cuộc sống.” Tôi cũng có một câu chuyện khác tương tự như vậy. Trước kỳ thi vào cấp Ba, một bé gái học lớp Chín đột nhiên cắt đứt liên lạc với gia đình trong suốt một tháng. Mãi đến khi kỳ thi kết thúc cô bé mới xuất hiện trở lại. Cô bé không giải thích bất cứ điều gì mà chỉ nói một câu: Học tập khiến cô thở không ra hơi, thi vào cấp Ba xong còn phải thi vào đại học. Tốt nghiệp đại học rồi trong quá trình công tác còn có đủ loại thi cử tưởng như không bao giờ kết thúc. Trước tương lai phải ngụp lặn trong những cuộc thi cử căng thẳng suốt nhiều năm, cô thà rằng thay đổi quỹ đạo cuộc đời ngay từ giờ phút này. Ngay từ khi học cấp Một, cô bé này đã là “vua học”, là kiểu học sinh không cần quá chuyên cần, quá cố gắng cũng có thể thi được điểm cao. Rất nhiều người bảo rằng cô bé có năng khiếu học tập bẩm sinh. Nghe xong câu chuyện này tôi không khỏi suy nghĩ, tự hỏi rằng không biết có thể coi học ở trường lớp với học tập nói chung là một hay không? Câu trả lời là không. Học ở trường lớp là một loại học tập, có thể nói rộng ra là quá trình học tập trước khi bước vào xã hội. Nhưng học tập nói chung lại là công việc cần phải làm trong suốt cả cuộc đời. Có thể sẽ có độc giả hỏi rằng: “Suy cho cùng, học tập có vai trò quan trọng như thế nào? Học tập có thể giúp nắm bắt vận mệnh của mình hay không?” Về điều này, câu trả lời của tôi là: “Học tập có thể giúp bạn có cơ hội nắm bắt và thay đổi vận mệnh của mình. Nói cách khác, nếu không có quá trình học tập này, vận mệnh sẽ không bao giờ thay đổi.” Một người có thể dùng cả cuộc đời để nỗ lực học tập, tuy không phải lúc nào người này cũng có thể dùng đến những kiến thức đã tích lũy được. Nhưng nếu có một lúc nào đó cần đến nó thì họ nhất định sẽ phải cảm ơn quãng thời gian đã từng ra sức cố gắng học tập, giúp bản thân tích lũy được kiến thức phong phú và trở thành người có tri thức như vậy. Chúng ta đừng bao giờ vì lý do nào đó mà phủ nhận giá trị của học tập và tri thức. Thế giới rộng lớn mênh mông này luôn có ọ ập g ộ g g y lĩnh vực bạn yêu thích và có khả năng đặc biệt về nó đang chờ đợi bạn học tập và chủ động học tập, chờ đợi bạn trở thành chuyên gia trong lĩnh vực này. Bất kể lúc nào, học tập cũng luôn là người bạn thân thiết của bạn, nó không bao giờ ghét bỏ sự cần cù “muộn màng” của bạn. Giữ vững phương hướng, đến đích thuận lợi Tôi tình cờ gặp lại Sóc Văn - người bạn đã xa cách nhiều năm. Tôi không có tài khoản WeChat của cô ấy, cũng có nghĩa là trong suốt mấy năm không gặp này chúng tôi không hề liên lạc với nhau. Nhưng giữa phố xá phồn hoa đông đúc, tôi vừa nhìn là đã nhận ra cô. Sóc Văn hầu như không thay đổi gì so với lần đầu tiên chúng tôi gặp nhau nhiều năm về trước. Trên khuôn mặt nhỏ nhắn, xinh đẹp của cô luôn nở nụ cười tỏa nắng. Chúng tôi vào ngồi tại một quán cà phê. Sóc Văn kể rằng sau khi nghỉ việc ở nhà xuất bản, cô đã đến làm ở bộ phận kế hoạch của một công ty quảng cáo, làm công tác tuyên truyền ở một bệnh viện, rồi làm lên đến trưởng phòng kế hoạch tại đó. Về sau cô lại từ chức để đi làm dự án cho một công ty đầu tư, còn bây giờ đang làm kế toán cho một công ty chế tạo. Nghe câu chuyện cuộc đời thay đổi như chong chóng của cô, tôi rất ngạc nhiên. Rốt cuộc đã xảy ra chuyện gì mà có thể khiến một cô gái yêu văn chương, tính tình trầm lắng, hướng nội lại liên tục thay đổi “danh thiếp” của mình như vậy? Sóc Văn vẫn thản nhiên, vừa khuấy cốc Cappuccino vừa nói với tôi: “Đến bây giờ tôi mới nhận ra rằng công việc giống như một hạt mầm được gieo trên mảnh đất ước mơ. Công việc của tôi thay đổi nhiều đến mức khiến người khác cảm thấy rất khó hiểu nhưng tôi chưa bao giờ từ bỏ ước mơ ở tận đáy lòng mình.” Cô bảo rằng ước mơ của một người dù cao xa đến mấy nhưng chỉ cần trái tim chứa đựng nó, tìm được hướng đi và mạnh dạn tiến ự g ợ g ạ ạ lên theo phương hướng ấy thì cuộc đời rồi sẽ trở nên tươi đẹp như chúng ta vẫn luôn mong đợi. “Trong rất nhiều tình huống, phương hướng còn quan trọng hơn tốc độ và sự cố gắng!” Sóc Văn nói thêm. Có một thí nghiệm về phương hướng trên chuột bạch như sau: Nhà tâm lý học thả một con chuột bạch xuống ao nước có kích thước vừa phải để nó có thể bơi được vào bờ. Tại thời điểm vừa xuống nước, con chuột nổi lên trên mặt nước một cách rất “yên tĩnh”, không có bất kỳ động tác giãy giụa nào. Ngay sau đó, con chuột phát ra những tiếng kêu “chít chít… chít chít…” Những âm thanh này truyền vào bờ ao rồi phản xạ lại đập vào râu của con chuột. Qua phản xạ này, con chuột nhanh chóng xác định được phương hướng tốt nhất để đến được bờ ao gần nhất. Sau đó, nó không chút do dự bơi theo phương hướng ấy để vào bờ. Nhà tâm lý học bắt con chuột bạch vừa bơi vào bờ kia lên, cắt bỏ râu của nó rồi lại thả xuống nước. Khác với biểu hiện bình tĩnh vừa rồi, lần này do không còn bộ râu có tác dụng như chiếc ra đa, con chuột không phân biệt được phương hướng nên bơi loạn xạ, cuối cùng chết ngạt trong nước. Nhà tâm lý học rút ra kết luận: Con chuột bạch chết không phải là do nước, cũng không phải là do bị cắt mất bộ râu, mà là vì nó đã hoàn toàn mất đi phương hướng. Tốc độ chậm nhưng chỉ cần đi đúng hướng thì vẫn luôn đến được đích. Nhưng nếu phương hướng sai thì dù có chạy nhanh đến mấy cũng không có tác dụng gì. Bởi vì bạn sẽ ngày càng cách xa mục tiêu. Đối với rất nhiều người, “mục tiêu” này có thể chính là đối tượng cạnh tranh của họ. Nhà văn người Mỹ Azalov nhờ sự cần cù và nỗ lực của bản thân nên thời trẻ đã đạt được thành tựu vô cùng rực rỡ. Nhưng sau đó ông đã phạm phải một sai lầm khiến cho cuộc đời sau này hoàn toàn mất hết những huy hoàng đã từng có được. g y g g ợ Azalov mang theo những thành tựu rực rỡ của mình trở về quê hương và gặp lại Malting. Malting có thể coi là một gã hề trong giới văn học, Azalov và người này vốn chưa bao giờ xuất hiện cùng nhau. Nhưng để nâng cao giá trị bản thân, Malting đã nhân cơ hội Azalov về quê mà tung tin đồn nhảm về ông một cách trắng trợn. Lẽ ra Azalov nên bỏ qua chuyện này, tuy nhiên ông lại nóng nảy và mất hết lý trí, “bút chiến” với Malting trên mặt báo liên tục trong nhiều năm liền. Tinh thần và sức lực của con người có hạn, một khi bị phân tán quá nhiều cho một việc nào đó thì sẽ rất khó dồn tâm trí cho việc khác có ý nghĩa hơn. Nhờ những trận “bút chiến” với Azalov trên mặt báo, Malting đã thu được cả danh và lợi. Còn Azalov thì ngày càng rời xa quỹ đạo huy hoàng, rực rỡ trước đây, trở thành trò cười cho thiên hạ, cuối cùng chết trong uất ức. Rõ ràng Azalov là đối thủ xứng tầm nhất của Malting nhưng Azalov lại sai lầm khi coi Malting là đối thủ của mình. Trong rất nhiều trường hợp, nếu chọn sai đối thủ sẽ dẫn đến xác định sai phương hướng của cả cuộc đời. Nếu chọn đúng đối thủ, thì chính họ sẽ thúc đẩy bạn không ngừng tiến về phía trước. Một con chuột thách đấu với sư tử, quyết phân tài cao thấp nhưng sư tử từ chối và nói với chuột rằng: “Bất kể là thắng hay thua, chỉ cần tôi nhận lời thách đấu của anh thì từ nay về sau anh sẽ luôn lấy chuyện này ra để khoe khoang với các loài vật khác, rằng anh đã từng chiến đấu với sư tử. Nhưng còn tôi, thì tôi sẽ trở thành trò cười vì đi đánh nhau với một con chuột.” Trong thế giới bao la, mỗi một người, một sự vật hay sự việc đều có đối thủ của mình, có cạnh tranh thì mới có thể tồn tại tốt hơn. Đối thủ chính là một tấm gương sáng để giúp chúng ta soi vào đó mà nhìn nhận, hiểu về bản thân một cách tỉnh táo hơn. Đối thủ cũng là một chiếc đèn trời trong đêm đen, giúp xua tan bóng tối và đồng thời chỉ rõ phương hướng tiến về phía trước cho chúng ta. Có người bảo rằng con người phải có đối thủ thì mới coi như là có mục tiêu phấn đấu. Họ có thể giúp bạn ôm ấp hoài bão lớn lao, cũng có thể khiến bạn thận trọng trong từng bước tiến trên con đường tương lai. Không có đối thủ, đời người cũng sẽ chẳng có tương lai. Có nhà kinh tế học từng khẳng định: Thành công lớn nhất của Pepsi là tìm được một đối thủ thật sự, chính là Coca Cola. Đối thủ xứng tầm trên thực tế chính là một mục tiêu phấn đấu. Phương hướng chỉ có ý nghĩa giúp chúng ta đến được đích sau khi đã xác định được mục tiêu. Trường Đại học Havard của Mỹ từng tiến hành một cuộc điều tra về “Ảnh hưởng của mục tiêu đối với cuộc đời con người”. Đối tượng điều tra là những thanh niên có điều kiện sống tương đồng với nhau. Kết quả điều tra cho thấy: Hơn 90% số thanh niên không xác định được mục tiêu của đời mình, 6% có mục tiêu không rõ ràng, chỉ còn lại chưa đến 4% là biết rõ mục tiêu phấn đấu của mình. Mấy năm sau, số tài sản của 4% những người xác định rõ mục tiêu kia đã bằng 96% tài sản của những người không có mục tiêu hoặc mục tiêu không rõ ràng. Đáng buồn hơn, những người thuộc 96% số không rõ mục tiêu cả đời vất vả, bận rộn chỉ để giúp những người nằm trong 4% biết rõ mục tiêu kia thực hiện mục tiêu của họ một cách trực tiếp hoặc gián tiếp. Mục tiêu là tiền đề để xác định phương hướng phấn đấu. Xác định mục tiêu đúng thì phương hướng cũng đúng, phương hướng đúng thì cuộc đời sẽ thuận buồm xuôi gió. Đường Tăng sang Tây Thiên thỉnh kinh, ngoài ba đồ đệ còn đem theo một con ngựa. Sau khi lấy kinh trở về, con ngựa theo Đường Tăng cùng về Đại Đường, nó trông thấy con lừa là bạn cũ của mình. Con lừa hỏi: “Hàng ngày tôi cũng đều cố gắng tiến lên như anh, tại sao anh công thành danh toại, trở thành ‘Đệ nhất mã’ của Đại Đường, còn tôi lại không có thành tựu gì?” Ngựa trả lời một câu ý tứ sâu xa: “Thực ra, con đường chúng ta đi là giống nhau nhưng điểm khác là mục tiêu của tôi là Tây Thiên, tôi luôn hướng về phía Tây. Trên đường đi, tôi không tùy tiện thay đổi phương hướng, cũng không có lý do gì để lùi lại phía sau. Còn anh lại không may bị người ta bịt mắt, ngày nào cũng đều đi vòng quanh ra sức kéo cối xay, không có ánh sáng, không có mục tiêu, không có phương hướng… Chỉ luôn tiến về phía trước thôi là chưa đủ.” Nỗ lực là cần thiết nhưng nỗ lực rồi chưa chắc đã có kết quả tốt. Nếu chúng ta đi sai đường, thì càng đi sẽ càng cách xa mục tiêu cần đến. Càng khó khăn, càng phải kiên cường Xuyên suốt chiều dài lịch sử mấy nghìn năm của Trung Quốc, có một cụm từ luôn được dùng để nói về sự kiên trì, nhẫn nại khi gặp khó khăn, đó là “nằm gai nếm mật”. Trong mắt người dũng cảm, mọi khó khăn đều chỉ là tạm thời. Chỉ cần bạn cố gắng, nỗ lực vượt lên, một lòng tin tưởng rằng đó chỉ là thử thách để chuẩn bị cho tương lai thì sẽ gặt hái được thành quả. Trong lịch sử có vô số những con người đã vươn lên tồn tại trong hoàn cảnh khó khăn. Thời kỳ Xuân Thu ở Trung Quốc có Việt Vương Câu Tiễn chịu nhiều khổ nhục để tiêu diệt quân Ngô. Thế kỷ XX ở nước Mỹ có nhà khoa học Edison kiên trì không chùn bước đã phát minh ra bóng đèn, rồi tiếp sau đó là nhà bác học Einstein đã tìm tòi, nghiên cứu để tìm ra thuyết tương đối. Ở Anh có nhà vật lý học Stephen Hawking dũng cảm thách thức số phận, đóng góp trí tuệ cho ngành vũ trụ… Nhiều độc giả đã từng nghe đến cái tên Viên San San - một nữ diễn viên rất nhiều lần bị “ném đá” trên mạng xã hội. Nhưng cô vẫn luôn kiên định với ước mơ “trở thành một diễn viên giỏi”. ị ộ g Lúc đầu tôi không biết nhiều về Viên San San, chỉ biết cô từng diễn mấy vở kịch cung đình, dáng vóc và diện mạo không quá đẹp. Trong giới giải trí, người nổi tiếng hầu như đều phải dựa vào nhan sắc để “kiếm cơm”, nếu cô cũng lựa chọn đi theo con đường này thì rất có thể đã thất bại. Có một thời gian, cộng đồng mạng khắp nơi đồng loạt tấn công Viên San San về ngoại hình của cô. Trong một khoảng thời gian rất dài không thấy cô xuất hiện trên mạng. Sau đó, trong chuyên mục sức khỏe xuất hiện hai từ khóa là “không mỡ thừa” và “eo con kiến”, nhân vật chính của hai từ khóa này là Viên San San. Một bộ phận cư dân mạng từng “ném đá” Viên San San lúc này thấy cảm động vì lòng kiên trì và sự miệt mài, chăm chỉ thay đổi bản thân của cô, không còn tiếp tục “ném đá” nữa. Cách đây không lâu, bộ phim truyền hình dài tập có tên Trên đỉnh tầng mây do Viên San San thủ vai chính đã lên sóng. Tình tiết phim nói về một nữ diễn viên say mê với nghề, nhờ sự nỗ lực, cố gắng của bản thân nên đã đạt được một số thành tích. Nhưng do không được nâng đỡ nên thành công của cô lại trở thành cái gai trong mắt người khác, nhiều người có ý đồ xấu, rắp tâm cản trở cô. Trải qua nhiều lần bị hãm hại, vươn lên, rồi lại bị hãm hại, rồi lại vươn lên…, nhân vật đó vẫn luôn nỗ lực, cố gắng đối mặt với hiện thực cuộc sống. Không ai biết rằng, phía sau vẻ kiên cường kia của cô là bao nhiêu tủi hờn và uất ức. Cũng không ai có thể hiểu được tại sao đã bị “ném đá” đến như vậy mà cô vẫn không chịu từ bỏ. Huyên Huyên mới lên chín tuổi, ngay từ khi vừa chào đời, cô bé đã được định sẵn là có số phận bất hạnh. Mẹ Huyên Huyên từng là cô gái đẹp nhất thôn. Thời trẻ cô cùng với các cô gái khác đến miền Nam làm thuê. Vì xinh đẹp nên thường hay bị đám thanh niên hư hỏng quấy nhiễu. Mấy năm sau, khi người mẹ từ miền Nam trở về quê thì tinh thần đã bị tổn thương nặng nề, trở nên điên điên khùng khùng, không còn nhận ra bất kỳ ai. Cha Huyên Huyên là nam thanh niên hiền lành, nhút nhát, lúc một tuổi từng bị ngã nên não chịu tổn thương. Cùng chịu khiếm khuyết về trí tuệ và tinh thần, cha mẹ Huyên Huyên được người ta mai mối thành vợ chồng. Hai người làm đám cưới rồi sau đó sinh ra Huyên Huyên. Để có tiền nuôi sống gia đình và chữa bệnh cho mẹ Huyên Huyên, cha của cô bé phải làm những công việc vất vả nhất, mệt nhọc nhất mà không ai muốn làm. Nhưng dù vậy, chi phí thuốc thang cho mẹ Huyên Huyên vẫn khiến cho gia đình vốn đã nghèo túng này luôn trong tình trạng “ăn bữa nay lo bữa mai”. Điều đáng sợ nhất là mỗi khi người mẹ phát bệnh thì tính mạng của Huyên Huyên bị đe dọa nghiêm trọng. Một lần, trong lúc lên cơn, người mẹ đã vứt Huyên Huyên xuống ao. Lúc đó đang độ cuối thu, nếu cha cô bé không kịp thời chạy đến cứu thì e rằng mạng sống bé bỏng của Huyên Huyên đã không còn. Sau khi biết được hoàn cảnh gia đình cô bé, Cơ quan Bảo trợ Xã hội và các nhà hảo tâm đồng loạt dang tay giúp đỡ. Ngoài ra cũng có không ít người muốn nhận nuôi Huyên Huyên thông minh, hiểu chuyện nhưng cô bé đều khéo léo từ chối. Huyên Huyên nói rằng nếu cô bé đi rồi thì sẽ không có ai chăm sóc mẹ đang bệnh nặng, cũng không có ai giặt giũ, nấu nướng cho cha bận rộn làm việc cả ngày. Khi được hỏi có ước muốn và nguyện vọng gì, Huyên Huyên không cần suy nghĩ đã trả lời ngay: Lớn lên cô bé sẽ làm bác sĩ để chữa khỏi bệnh cho mẹ, để cha không phải vất vả kiếm tiền nuôi gia đình. Huyên Huyên không dám mong được sống cuộc sống bình thường nhất. Trong cuộc đời của cô bé, mẹ tuy ở rất gần nhưng tình yêu thương của mẹ lại ở rất xa. Có người nói rằng, cô bé là đứa con nhận được ân huệ từ ba đời trước, ngày này giờ này trở về để trả ơn. Cũng có người bảo rằng, một người không có hy vọng thì đương nhiên cũng không bao giờ biết tuyệt vọng. Tuy nhiên, chúng ta đã bỏ qua một điều. Thứ có thể giúp ta đứng trước hoàn cảnh khó khăn mà vẫn ngẩng cao đầu tiến về phía trước chính là mơ ước lớn lao trong lòng mình. Liễu Truyền Chí - nhà sáng lập thương hiệu máy tính Lenovo nói rằng, con đường lập nghiệp của ông đã trải qua không biết bao nhiêu gian khổ và thất bại nhưng bao giờ ông cũng giữ thái độ vui vẻ, bởi trong lòng ông có một ước mơ không bao giờ tắt. Lúc mới lập nghiệp, cơ chế cũ và trào lưu tư tưởng mới xung đột dữ dội khiến ông phải thận trọng từng li từng tí như thể bước đi trên băng mỏng. Thời gian qua đi, tình thế đổi thay, Liễu Truyền Chí lúc này dù đã có một gia sản khổng lồ, nhưng vẫn rất biết ơn những ngày tháng ấy, thời đại ấy: Cuối cùng đã bắt kịp rồi. Khi mình chưa quá già thì vẫn còn kịp để theo đuổi ước mơ. Rất nhiều đốm lửa nhỏ được gọi là mơ ước kia, có lẽ vẫn đều chỉ là ẩn số cho đến khi ta thực hiện những nỗ lực đầu tiên. Jack Ma từng nói: “Tôi luôn tin tưởng rằng chỉ cần không từ bỏ thì chúng ta vẫn có cơ hội. Sau cùng, chúng ta vẫn nên tin tưởng rằng chỉ cần có mơ ước, không ngừng cố gắng, không ngừng học tập thì chúng ta có thể biến mục tiêu thành hiện thực. Hôm nay rất tàn khốc, ngày mai còn tàn khốc hơn, nhưng ngày kia chắc chắn sẽ tốt đẹp. Nhiều người biết rõ điều đó nhưng phần lớn lại chọn từ bỏ vào ngày mai, vì thế mỗi người đều nên cố gắng từ ngày hôm nay.” Có nhà xã hội học phân tích rằng càng ở trong hoàn cảnh khó khăn thì càng dễ xuất hiện người thành công. Điều này khiến tôi nghĩ tới Chử Thời Kiện. Thời trẻ, ông quên mình vì nghĩa tham gia cách mạng, nhưng vì chống bảo thủ không thành công mà bị gán cho là “hữu khuynh”2. Hơn 60 tuổi, ông trở thành ông chủ của “đế chế thuốc lá”, ngồi hưởng tiền lãi hàng năm là hai tỉ đồng trước thuế. Nhưng ông lại vì tội tham ô mà chịu án chung thân, ngồi tù ba năm thì được bảo lãnh ra ngoài chữa bệnh. Ra tù được hai năm, ông bắt đầu bao thầu 2.000 mẫu đất hoang ở khu vực đồi núi để lập nghiệp. Năm 84 tuổi, ông một lần nữa trở thành tỉ phú có 350 nghìn gốc cam đường. Chử Thời Kiện là một trong những nhân vật gây nhiều tranh cãi nhất trong giới tài chính kinh tế ở Trung Quốc, sau khi chịu cảnh tù tội vẫn có thể gây dựng lại sự nghiệp dù đã ở cái tuổi “thất thập cổ lai hy”. 2 Hữu khuynh: Có khuynh hướng chính trị thiên về bảo thủ, thoả hiệp, không triệt để cách mạng. Chử Thời Kiện đã trở thành biểu tượng truyền cảm hứng. Cuộc đời thăng trầm của ông đã cổ vũ, khích lệ thế hệ kế tiếp ra sức phấn đấu vươn lên. Nhờ ông, chúng ta bắt đầu tin tưởng rằng người anh hùng thực sự là người luôn mạnh mẽ đứng dậy khi gặp khó khăn. Bởi vì lửa nhiệt tình ước mơ luôn bùng cháy trong lòng họ. Nhà văn, nhà biên kịch người Pháp Balzac từng nói rằng mọi sự việc trên thế gian không bao giờ là tuyệt đối, kết quả hoàn toàn phụ thuộc vào con người. Đối với thiên tài, khó khăn, gian khổ là hòn đá lót đường. Đối với kẻ mạnh, đó là của cải. Còn đối với kẻ yếu, đó lại là vực sâu thăm thẳm. Tin tưởng vào ngày mai Có một vách núi hoang sơ không được mấy ai biết đến. Khắp trên vách núi, các loại cỏ dại và cây bụi chen nhau mọc dày đặc. Một ngày nọ, có một mầm cây bách hợp được gió mang theo bay qua núi cao, biển rộng, đến vách núi này. Mầm cây bách hợp dần dần quen với ánh sáng, không khí, đất và nước ở đây và bắt đầu lớn lên. Lúc đầu, mầm cây ấy chỉ như một ngọn cỏ dại, nhưng trong lòng nó luôn ấp ủ một lòng tin kiên định: Nó là một cây bách hợp chứ không phải cỏ dại, mà phương pháp duy nhất chứng minh điều đó chính là nở ra những bông hoa thật đẹp. Cây bách hợp không có người thân, cũng không có bạn bè, lớn lên trong môi trường cây bụi và cỏ dại. Thậm chí nó còn bị những cây này nghi ngờ và hiểu lầm, cho rằng nó không biết tự lượng sức, mơ ước hão huyền. Đối với cây bách hợp, môi trường sống này vô cùng khó khăn, có lẽ điều quan trọng nhất có thể giúp nó tiếp tục sống chính là suy nghĩ cần phải ra sức cố gắng lớn lên và nở hoa. Mang suy nghĩ như vậy, cây bách hợp cố gắng hấp thu ánh sáng và nước, nhờ vào nguồn “thuốc bổ miễn phí” quý báu nhất của thiên nhiên để bám rễ sâu vào vách núi. Không cậy thân phận cao quý của bản thân mà tự cao tự đại, cũng không vì ở trong hoàn cảnh khó khăn, khắc nghiệt mà buồn rầu, chán nản. Vào một buổi sáng tràn đầy sắc xuân, bách hợp nở nụ hoa đầu tiên. Nụ hoa như một niềm hy vọng, an ủi giúp bách hợp kiên trì lớn lên. Trong lòng nó rất đỗi vui mừng, tin rằng những nỗ lực, cố gắng của mình nhất định sẽ có kết quả. Mặc kệ đám cỏ dại bên cạnh khinh thường và châm biếm rằng cho dù nó biết nở hoa thì ở nơi vách đá không ai hỏi đến này, giá trị của nó cũng chỉ như là cỏ dại mà thôi. Bách hợp ra sức bày tỏ, nó là một cây hoa chứ không phải cỏ dại, nó nhất định phải dốc hết sức lực để nở hoa, hoàn thành sứ mệnh của mình. Nó muốn dùng hoa để chứng tỏ sự tồn tại của mình, có ai thưởng thức hay không đều không ảnh hưởng đến mục tiêu của nó. Sự sống vĩ đại ở chỗ: Cho dù điều kiện có tệ đến mấy, con đường phía trước có khó khăn đến mấy, nhưng chỉ cần có hy vọng thì sự sống sẽ luôn tràn đầy, không bao giờ cạn. Cây bách hợp trên vách núi cheo leo bắt đầu nở ra từng đóa hoa. Xuân qua thu đến, lần lượt từng cây bách hợp con lại nảy mầm và lớn lên. Nhiều năm sau đó, trên vách núi, trong thung lũng và cả trên thảo nguyên nở đầy những bông hoa bách hợp trắng muốt. Người ta bắt đầu từ khắp các thành thị, nông thôn cách xa hàng nghìn cây số tìm đến đây để chiêm ngưỡng, thưởng thức loài hoa bách hợp hoang dã này. Mỗi cây bách hợp ở đây đều không quên ước muốn thuần khiết của cây bách hợp đầu tiên, đó là dốc toàn tâm toàn ý lặng lẽ nở hoa, dùng hoa chứng minh cho sự tồn tại của mình. Trên thế giới này, những thứ quý giá nhất đều miễn phí, đó là ánh sáng, là nước, là ước muốn, là hy vọng. Con người bất kể là giàu sang hay nghèo hèn cũng đều chung sống dưới bầu trời xanh, hưởng thụ ánh sáng và hơi ấm của cùng một Mặt trời. Tại Khoa Hô hấp của một bệnh viện đa khoa nọ có một số bệnh nhân mắc chứng khó thở đang được điều trị, họ phải thở ô-xi liên tục trong suốt 24 giờ mỗi ngày. Lý Phong là bệnh nhân trẻ nhất trong phòng chăm sóc đặc biệt dành cho bệnh nhân nặng, năm nay mới 26 tuổi. Trước các bệnh nhân đã 70, 80 tuổi, Lý Phong bằng sức sống trẻ trung của mình, luôn đem đến cho mọi người sự ấm áp tựa ánh nắng mặt trời. Anh nói rằng ước muốn lớn nhất của mình là được hít một hơi thật sâu luồng ô-xi miễn phí giống như những người bình thường khác. Bệnh suyễn của Lý Phong di truyền từ mẹ, thuộc loại suyễn dị ứng, lần phát bệnh nặng nhất khiến anh cảm thấy như sắp chết đến nơi. Đó là nỗi sợ hãi khiến anh cảm tưởng chỉ cần không thở một hơi nữa thôi là có thể vĩnh biệt thế gian. Trên mũi mỗi bệnh nhân đều đeo một ống thở ô-xi suốt ngày đêm, chi phí được tính theo giờ. Trước năm 26 tuổi, Lý Phong không hề biết rằng hóa ra hít thở khí ô-xi cũng phải trả phí. Lúc đó nhà anh rất giàu có, anh còn giành được học bổng sang Mỹ du học liên thông thạc sĩ và tiến sĩ. Cha mẹ anh tay trắng lập nghiệp. Công ty của gia đình anh khi đó so với các doanh nghiệp ở đô thị hạng hai thì thực sự vô cùng hiếm có. Năm 26 tuổi, bệnh suyễn dị ứng của Lý Phong một lần nữa tái phát, anh buộc phải “kéo dài sự sống tạm bợ” nhờ ống thở ô-xi. Anh cho rằng mình là người đáng thương nhất thế gian, ngay cả hít thở cũng khó khăn đến như vậy. Anh buộc phải ngừng việc học tại Mỹ để về nước điều trị. Suyễn dị ứng không phải là loại bệnh nan y không thể chữa trị, chỉ cần kiểm soát thì người bệnh vẫn có thể sống một cuộc sống bình thường. Tuy nhiên, khi một người đột nhiên thấy những thứ vốn có được dễ dàng nhưng giờ lại phải mua với giá đắt đỏ thì cảm giác mất mát và mất cân bằng trong lòng sẽ như có ngọn lửa dữ dội thiêu đốt cả tâm hồn. Trong tác phẩm Câu chuyện của ông trùm nhà đất Vương Thạch, tác giả đã tiết lộ rằng ông cũng đã từng gặp mất mát. Tuy nhiên khác với những người khác, ông thẳng thắn đối diện với “mất mát”, đồng thời trong lúc đó vẫn cố gắng tận hưởng sự “có được” xa xỉ. Cách đây 20 năm, khi đang ở độ tuổi trung niên khỏe mạnh, Vương Thạch được bác sĩ chẩn đoán ông mắc u máu thân đốt sống tại vị trí thắt lưng. Đây là căn bệnh thường xảy ra ở tuổi trung niên, khối u có nguy cơ vỡ cao. Bác sĩ cảnh báo Vương Thạch rằng, một khi khối u vỡ ra thì e rằng ông sẽ phải sống nốt nửa đời còn lại trên xe lăn. Đứng trước sự sống và cái chết, con người ta luôn sợ hãi. Nhưng nếu là người dũng cảm, có trái tim sẵn sàng dốc hết sức lực để được sống, thì biết đâu sẽ có thể xoay chuyển được cả trời đất. Trước khi để xe lăn thay thế cho đôi chân, Vương Thạch có một việc quan trọng bắt buộc phải hoàn thành - đó là leo lên đỉnh Everest. Đương nhiên một người đứng đầu giới bất động sản như Vương Thạch hiểu rằng muốn xây dựng một tòa nhà chọc trời thì nền móng có vai trò then chốt. Để có thể leo lên đỉnh Everest, trước tiên ông phải rèn luyện cho cơ thể quen với hoạt động leo núi và không khí loãng ở trên cao. Vương Thạch tiến hành luyện tập leo núi trong thời gian hai năm. Gần 20 ngọn núi cao trên 1.000m ở khu vực Quảng Đông lần lượt bị ông chinh phục. Sau khi cơ thể đã thích nghi, Vương Thạch bắt đầu chuyến đi đến Tây Tạng. Tây Tạng giống như một “khu vực cấm”, khi con người bước vào đây sẽ xuất hiện phản ứng đào thải rất rõ rệt, như thể là Tây Tạng đang ngăn chặn “kẻ xâm phạm” tiềm tàng. Có câu nói rằng con người không sinh ra trong tuyệt vọng mà là bị hủy hoại trong tuyệt vọng. Phản ứng đào thải giữa Tây Tạng và “kẻ xâm phạm” cũng tuân theo quy luật này, không phải là thích nghi dần dần mà là bị hủy hoại một cách thê thảm trong quá trình đào thải. “Xâm phạm” Tây Tạng được một tháng, Vương Thạch và Tây Tạng đã hòa hợp với nhau. Trạng thái tinh thần quyết định con đường dưới chân, còn Vương Thạch dùng đôi chân vững chắc của mình đo sự vĩ đại của tinh thần. Giới hạn cuối cùng của mạng sống không phải do ốm đau bệnh tật quyết định, mà mạng sống luôn muốn dùng thói quen của mình để quyết định lịch trình của con người, nếu bạn không khuất phục, thì nó sẽ thỏa hiệp. Từ Tây Tạng trở về, Vương Thạch cảm nhận được rằng tinh thần và sức lực của ông dồi dào hơn trước gấp nhiều lần. Ông cảm tưởng như có thể vượt qua tất cả mọi khó khăn, giải quyết mọi rắc rối, cục diện hỗn độn, mờ mịt rồi cũng có một ngày sẽ nhìn thấy rõ ràng. Một người đứng giữa sự sống và cái chết thấy tất cả mọi sự vật xung quanh đều trở nên tươi mới. Vương Thạch nói: “Suy nghĩ của một người đã từng leo núi quả thật khác xa so với một người chỉ bước đi trên con đường bằng phẳng.” Trên thế gian có rất nhiều thứ khắc chế lẫn nhau, nào là thành công và thất bại, ốm đau và khỏe mạnh, tích cực và tiêu cực, hy vọng và tuyệt vọng, ánh sáng và bóng tối… Khi người ta ở vào tình thế khó khăn không lối thoát, những gì còn lại chỉ là chán nản và cảm giác muốn vứt bỏ. Nếu lúc đó bạn vẫn tin chắc vào ước mơ của mình và rằng “thời gian sẽ không phụ bạn”. Từ đó xây dựng niềm tin, quyết không từ bỏ, thì sức mạnh tiềm ẩn mà bạn chưa từng phát hiện ra sẽ đưa bạn vượt qua mọi gập ghềnh, trắc trở. Bạn phải tin rằng, kiên trì và quyết không từ bỏ chính là lựa chọn đúng đắn nhất. Có mục tiêu, sẽ có đường đi Khi có nhiều thứ để lựa chọn, con người ta thường không biết phải lựa chọn thứ nào. Tất cả mọi người trên thế giới này đều khao khát thành công và hạnh phúc, chúng ta dành nhiều thời gian để học tập và làm việc, không ngừng tích lũy kinh nghiệm và của cải. Nhưng nếu như phía sau sự nỗ lực, cố gắng kia thiếu đi lòng nhiệt tình thì có lẽ thành công cũng khó xuất hiện. Có người cho rằng, chỉ những thứ nắm được trong tay mới thực sự là của mình, nếu không thì dù có đẹp đẽ đến mấy cũng chỉ là hư danh mà thôi. Vì thế, khi thời cơ chưa chín muồi mà đã vội vã, hấp tấp hành động thì những thứ có được sẽ không vững chắc, những thứ muốn có tưởng như ở ngay bên cạnh nhưng thực chất lại xa tít mãi tận chân trời. Nhìn trước ngó sau, chắc chắn không tránh khỏi hoảng sợ mà sinh ra rối loạn. Buồn quá hay vui quá đều gây tổn hại cho tâm hồn, giống như huyết áp tác động vào mạch máu, cao quá hay thấp quá cũng đều ảnh hưởng đến sức khỏe. Con người ta băn khoăn, do dự phần nhiều bắt nguồn từ nỗi sợ thất bại, hoang mang về thành công. Trên bước đường lập nghiệp, những doanh nhân thành công cũng không thể tránh khỏi thất bại, nhưng họ dám đối diện với thất bại. Bạn sẽ phát hiện ra rằng, các doanh nhân “giỏi” nói về thất bại của mình đều trở thành nhân vật thành công bậc nhất trong lĩnh vực của họ. Trong cuốn sách Trở thành người bạn ngưỡng mộ nhất của nhà đầu tư, tỷ phú Warren Buffett có đề cập đến việc những người có thể đột phá khỏi vòng vây của thất bại sẽ dễ dàng rút ra kinh nghiệm. Từ đó ông tránh được những sai lầm tương tự để đi tới thành công. Cái danh “Vua chứng khoán” của Buffett không hoàn toàn đồng nghĩa với việc ông là nhà đầu tư, người chơi chứng hoán thiên tài, cũng không có nghĩa là sự nghiệp của ông chỉ có thành công mà không có thất bại. Buffett từng đầu tư vào một công ty khí thiên nhiên3. Ông bỏ ra hai tỉ USD mua nhiều loại trái phiếu. Cuối cùng ông lại chịu tổn thất do cuộc chiến giá cả về khí thiên nhiên. Không ít trường hợp đầu tư thất bại như vậy đã xảy ra với chính bản thân Buffett. Vậy tại sao những thất bại này lại không hề ảnh hưởng đến uy danh “Vua chứng khoán” của ông? 3 Khí thiên nhiên là hỗn hợp chất khí cháy được, bao gồm phần lớn là các hydrocarbon (hợp chất hóa học chứa cacbon và hyđrô). Nguyên nhân là vì Buffett sẵn sàng đầu tư, miệt mài nghiên cứu, dám nhìn thẳng vào thất bại và học từ thất bại. Khi gặp vấn đề khó, phương pháp giải quyết và bước đi đúng đắn đóng vai trò then chốt. Khó khăn không phải là thứ gì đó đáng sợ, chỉ cần có chuẩn bị, có kế hoạch, có quyết tâm thì sẽ khắc phục được. Để hiểu rõ về cổ phiếu, Buffett đã dành ra bốn năm tự học hỏi, nghiên cứu về kinh tế, kiên quyết rèn luyện bản thân trở thành nhà kinh tế hàng đầu. Sau đó lại dùng đến gần 20 năm thực tiễn làm công việc quản lý vốn và hoạt động tài vụ của doanh nghiệp để trở thành chuyên gia trong lĩnh vực này. Trước năm 42 tuổi, Buffett chỉ coi hoạt động đầu tư của mình là “đầu cơ”, thành công chỉ là ngẫu nhiên, còn thất bại là tất yếu. Mãi đến sau năm 42 tuổi, ông mới định nghĩa lại sự nghiệp đầu tư chứng khoán của mình - ông rút ra kinh nghiệm phải nắm giữ cổ phiếu cố định chất lượng cao trong thời gian dài. Trên thế giới có rất nhiều doanh nhân thành công muộn giống như Buffett, nguyên nhân có thể là do cơ hội chưa đến, hoặc cũng có thể là do chưa chuẩn bị đầy đủ. Lúc còn trẻ, họ cũng từng đi qua rất nhiều “chặng đường uổng công”. Sau tuổi trung niên, lựa chọn của họ mới bắt đầu thắp lên hy vọng. Họ tin rằng tất cả nỗ lực và thất bại trước đó đều là khúc dạo đầu, tuy dài nhưng là nền móng vững chắc cho thành công sau này. Không từ bỏ thì mong ước vẫn tồn tại. Có rất nhiều việc bạn coi đó là kiên trì để đạt đến thành công, nhưng khi bạn thay đổi suy nghĩ thì đó lại chẳng qua chỉ là bụi bặm trên đường, làm mờ mắt bạn mà thôi. Người xưa có câu: “Cây di chuyển thì chết, người di chuyển thì sống”, ý muốn nói ngoài duy trì sự thống nhất thì con người cũng cần phải dịch chuyển, thay đổi đúng lúc. Không ai muốn mình thất bại nhưng khư khư giữ sai lầm thì chẳng phải là đi ngược lại thành công, càng đi càng xa hay sao? Thất bại không đáng sợ, mà đáng sợ là không dám nhìn thẳng vào thất bại, không dám đối diện với thất bại. Chúng ta đi từ thất bại đến thành công không phải bằng lòng kiên trì, mà là bằng việc thay đổi suy nghĩ, ứng biến linh hoạt. Có một câu chuyện về hai thanh niên Giáp và Ất. Họ đến nơi khác mua một số mặt hàng địa phương để mang về bán và kiếm lời. Hai người xuất phát cùng nhau, đến cùng một địa điểm và g p g g ộ ị cũng dùng toàn bộ tiền vốn của mình mua một số lượng hàng vải gai, bởi vì ở quê họ đây là mặt hàng có giá trị nhất. Trên đường về, họ đi qua thành phố A chủ yếu sản xuất da lông nhưng lại đang thiếu vải gai. Giáp liền bán hết số vải gai của mình, lấy tiền mua da lông có giá trị cao hơn, sau đó vẫn còn dư một ít tiền mặt. Còn Ất cho rằng nhu cầu da lông ở quê mình không lớn nên quyết định không bán vải gai. Tiếp sau đó, hai người đi qua thành phố B sản xuất nhiều dược liệu nhưng lại rất thiếu da lông và vải gai. Giáp đổi da lông thành dược liệu mà ở quê đang có nhu cầu còn lớn hơn cả vải gai, còn Ất vẫn giữ nguyên suy nghĩ của mình. Hai người lại tiếp tục đi, qua thành phố C sản xuất vàng nhưng thiếu dược liệu và vải gai. Giáp đổi luôn toàn bộ dược liệu mình có thành vàng, còn Ất vẫn kiên trì mang vải gai về quê. Cuối cùng cũng về đến quê, vải gai mà Ất vất vả mang về chỉ kiếm được một chút lãi nhỏ, không bù nổi chi phí đi đường, càng không thể bằng số vàng Giáp đổi được ở thành phố C. Rất nhiều câu nói khích lệ đều mang hàm ý kiên trì chắc chắn sẽ mang lại kết quả nhưng không chỉ rõ kết quả này là tốt hay xấu. Có những doanh nhân nhiệt tình, hăng hái “trải đường” cho người đến sau, bày tỏ rằng “lập nghiệp không có đúng sai, chỉ cần kiên trì là chắc chắn thành công”. Nhưng lại không nói rõ thành công đó có tương xứng với kiên trì, cố gắng đã bỏ ra hay không. Chúng ta có lý do để tin rằng kiên trì giữ lấy sai lầm thật ra là hèn nhát không dám thừa nhận thất bại. Thứ hủy hoại thành công của một người cần cù, chăm chỉ là tự tin thái quá. Những theo đuổi không ngừng nghỉ kia, cho dù lúc nào cũng có nguy cơ bị vượt, nhưng nếu quay lại nhìn nhận thật kỹ, thì sẽ thấy đó là sự cổ vũ và thúc giục rất lớn. Cảm giác bị dồn đuổi cũng chính là nguồn cơn như đổ thêm dầu vào lửa, đẩy những người đứng đầu vào nơi đầu sóng ngọn gió và vươn lên. Từ xưa đến nay, thứ giúp con người thay đổi vận mệnh luôn là cố gắng một cách linh hoạt. Quẩn quanh với việc lựa chọn con đường nào ngắn hơn không bằng học cách thay đổi suy nghĩ trong lúc đang mịt mù. Mục tiêu ở kia, bạn không chuyển động, nó cũng không chuyển động, vậy thì cần gì phải lo lắng về việc đến đó bằng hình thức nào? Bỏ ra bao nhiêu, thu về bấy nhiêu Tiểu Ưu dạy học tại một xóm núi nhỏ ở Quý Châu đã một năm. Đối với cô, đây là năm có ý nghĩa nhất trong hơn 20 năm cô sống trên đời. Trước kia, chỉ xem những đoạn phim về chương trình dạy học tình nguyện cho trẻ em nghèo khó đã khiến cô thấy rất xúc động. Đến khi thực sự được làm công việc này, Tiểu Ưu đã rất hạnh phúc. Cô cảm nhận được rằng hạnh phúc tốt đẹp nhất trên thế gian bắt nguồn từ tấm lòng trong sáng, không toan tính của mỗi người. Hoàn cảnh gia đình Tiểu Ưu thuộc loại bình thường, cha mẹ cô cố gắng cũng chỉ chu cấp cho cô đến khi tốt nghiệp học viện mỹ thuật, không có đủ tiền để xin việc cho cô. Không muốn từ bỏ mỹ thuật, cũng không muốn từ bỏ trường lớp, Tiểu Ưu chỉ có duy nhất một cách là tham gia chương trình “Ba hỗ trợ” của nhà nước Trung Quốc. Cô tình nguyện đến dạy học ở những vùng xa xôi hẻo lánh, sau hai năm sẽ có cơ hội được công tác tại trường học ở nơi đăng ký hộ khẩu của mình. Lúc đầu Tiểu Ưu nghĩ rằng cô tham gia chương trình chỉ để tìm kiếm một công việc, nhưng sau đó cô đã nghĩ khác. Đối với một số người niềm vui đến từ vật chất, nhưng với những người khác, niềm vui lại đi cùng với tâm hồn ấm áp, vừa lòng với những gì mình có. “Cô Tiểu Ưu ơi, cô xem ông Mặt trời em vẽ có to không? Có thể chiếu sáng bầu trời được không?” “Mặt trời mà chúng ta nhìn thấy đang ở trên trời rồi, sao em lại muốn vẽ Mặt trời chiếu sáng bầu trời vậy?” “Trong mơ bà nội bảo em rằng bà ở trên trời sẽ cầu chúc cho em khỏe mạnh, lớn khôn. Nhưng chỉ khi nhắm mắt lại em mới nhìn thấy được bà. Em nghĩ rằng nếu Mặt trời em vẽ đủ to thì sẽ có thể chiếu sáng khoảng trời trong giấc mơ để bà nội luôn ở bên cạnh em.” Đó là cuộc trò chuyện giữa Tiểu Ưu với một bé trai tám tuổi tên là Hạo Trạch, học sinh lớp Hai tại ngôi trường cô đang dạy. Cha mẹ cậu bé đều mắc HIV và lần lượt qua đời sau khi cậu bé chào đời. May mắn thay Hạo Trạch không bị lây nhiễm căn bệnh quái ác này. Hạo Trạch và bà nội sống nương tựa vào nhau. Nhưng bà nội tuổi già sức yếu, mắc nhiều bệnh tật lại không được chữa trị kịp thời nên hai năm trước đã bỏ lại đứa cháu trai mà từ giã cõi đời. Mặc dù Hạo Trạch không bị nhiễm vi rút HIV nhưng nhiều người dân trong thôn vẫn xa lánh cậu bé, bạn bè không ai chơi với cậu. Để giúp Hạo Trạch được đi học, nhà trường đã tổ chức riêng cho cậu một lớp học Xanh, chỉ có một thầy dạy một trò. Hoàn cảnh tuy khó khăn nhưng Hạo Trạch không mất đi niềm hy vọng vào cuộc sống. Hàng ngày Hạo Trạch tự mình nấu cơm, giặt giũ quần áo và đi học. Hàng xóm tốt bụng cũng hay giúp đỡ Hạo Trạch. Cậu bé còn học được từ mọi người cách trồng rau, dù hay bị nhầm cỏ dại là rau cải và đem về nấu. Hạo Trạch bé bỏng chưa bao giờ oán trời trách đất vì cảnh ngộ đáng thương của mình, cậu bé cứ sống tỏa sáng một cách rực rỡ như ánh mặt trời. Con thuyền xuôi dòng nếu giữ chắc phương hướng thì có thể đi về phía trước thuận lợi. Còn khi ngược dòng, chỉ có lúc nào cũng giữ đúng tư thế, dốc hết sức lực chèo lái liên tục mới tiến lên được. Sông có khúc người có lúc, không ai trong suốt cả cuộc đời đều phải ở trong cảnh khốn cùng. Nhưng cuộc sống không phải chỉ dùng vài câu văn chương ru ngủ tinh thần là có thể thay đổi hoàn toàn được. Cần phải có năng lực tự thân mạnh mẽ và mong ước mãnh liệt. Hãy tin tưởng rằng mặt trời có thể soi sáng tất cả mọi góc tối tăm không nhìn thấy được. Thật ra, trong lòng mỗi người đều có ít nhất hai cái “tôi”. Lúc bi quan, cái “tôi” tích cực sẽ cổ vũ bản thân. Lúc tự cao tự đại, cái “tôi” tiêu cực sẽ xông ra kiềm chế và dạy dỗ chính mình. Người có nhiều suy nghĩ tích cực sẽ nhận được nhiều ánh sáng mặt trời hơn. Thế giới này có lúc kiên cường mà không cần bất kỳ lý do gì, người càng nỗ lực cố gắng thì ngày càng xuất sắc. Người không có tự tin phải chịu đựng đủ mọi thăng trầm chìm nổi. Tất cả mọi thành tích đều liên quan đến nỗ lực và cố gắng, đầu cơ trục lợi không thể tồn tại lâu dài. Chương 2 BẠN OÁN TRÁCH LÀ VÌ CHƯA ĐỦ MẠNH MẼ Năng lực phải tương xứng với ước muốn T ôi và A Húc quen biết nhau lúc cả hai đều hơn 20 tuổi. Để theo đuổi được người con gái mình thích, để thăng tiến trong công việc, để không bị đào thải trong xã hội khắc nghiệt, A Húc tận dụng tất cả thời gian, luôn hăng hái phấn đấu hết sức mình. Bạn bè từng hỏi cậu rằng phấn đấu không thiết nghỉ ngơi như vậy lẽ nào không thấy mệt? Cậu thản nhiên trả lời rằng, năng lực của mình vẫn chưa tương xứng với ước muốn, nên ngoài nỗ lực cố gắng ra không còn con đường nào khác. Đây chính là kiểu người có tâm lý trung thực, tích cực, không mượn lý do để bao biện cho tinh thần rệu giã, cũng không vì vinh quang sáng chói nhất thời mà quên mất những gian nan, vất vả đã từng trải qua. Trên thực tế, A Húc chính là ví dụ tiêu biểu của lớp thanh niên vừa rất nỗ lực lại vừa rất xuất sắc. Mặc dù có thành tích công tác nổi bật nhưng hễ có đồng nghiệp xin chỉ bảo hay nhờ giúp đỡ, cậu luôn nhiệt tình nhận lời, khiến người khác rất có cảm tình. Vì thế A Húc luôn vô cùng bận rộn, không những bận làm việc của mình mà còn bận giải quyết khó khăn giúp người khác. Nhiều năm trôi qua, những người đầy nhiệt huyết năm xưa giờ đây đều đã làm chồng, làm cha. Thanh xuân trôi qua với những dại khờ và lòng nhiệt tình hăng hái. Đến tuổi trung niên, cuộc sống có thêm nhiều áp lực, có người ngày càng kiên cường và tích lũy được nhiều thành tựu, có người từ bỏ giấc mộng ngày xưa, im hơi lặng tiếng. Cái giá của trưởng thành hoặc là ước mơ trở thành hiện thực, hoặc là trở thành hiện thực của người khác. Hiện giờ, A Húc là Tổng giám đốc Điều hành một công ty niêm yết đặt tại Bắc Kinh. Công việc cậu phải xử lý hàng ngày không còn là những nhiệm vụ làm mãi không hết mà lãnh đạo giao xuống, cũng không phải là những việc đồng nghiệp liên tiếp nhờ vả nữa. Giờ đây, điều mà cậu bận tâm là làm thế nào để giúp doanh nghiệp phát triển nhanh và ổn định. Tại hội nghị thường niên của công ty, A Húc công bố bản báo cáo vô cùng tâm huyết, cũng có thể coi đó là một bài diễn thuyết về quá trình miệt mài phấn đấu suốt hơn 20 năm của cậu. Khí thế dâng trào sục sôi là ý chí chiến đấu hiếm hoi của người đàn ông ở độ tuổi này, và cũng là sự thận trọng rất đáng quý giữa mặt bằng chung hay xốc nổi của tuổi trẻ. A Húc từng có một phát ngôn kinh điển: “Vị trí quyết định suy nghĩ.” Rõ ràng, bạn ngồi ở vị trí nào sẽ quyết định bạn nên suy xét những gì và sắp xếp hành động ra sao. Tôi nhớ câu nói này của A Húc vẫn còn một lớp nghĩa khác. Đó là một người làm được bao nhiêu công việc, rút ra được bao nhiêu nhận thức tâm đắc, đồng thời trên cơ sở đó nỗ lực, cố gắng được bao nhiêu, thì sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến tư duy, tâm lý và hành động của chính họ. Trước kia, việc giúp đỡ đồng nghiệp giải quyết công việc không những giúp A Húc có được thiện cảm từ những người xung quanh, mà còn là cơ hội để cậu tích lũy kiến thức, bồi dưỡng kỹ năng cho bản thân. Khi khát vọng bùng cháy, cậu sẽ có thể lập tức tiến bước trên con đường đã chọn. Thứ nâng đỡ bạn thành công không phải là những bí kíp trong sách quý gia truyền, cũng không phải là vũ khí sắc bén, mà là sự thúc giục khi một người xuất sắc hơn bạn, cố gắng hơn bạn mà vẫn cứ tiếp tục nỗ lực trong khi bạn chỉ lười biếng và chẳng làm gì cả. Thế giới không thiếu những người mơ mộng, cũng không thiếu những người cần cù, cố gắng. Điều thật sự thiếu là những người sau khi ước mơ trở thành hiện thực vẫn có thể tiếp tục nỗ lực tiến tới ước mơ tiếp theo còn to lớn hơn. Ước mơ vĩ đại cần phải có năng lực lớn hơn nữa để tương xứng với nó. Đương nhiên, người như vậy rất hiếm, vì thế mới trở nên vô cùng đáng quý. Hầu hết những người có mong muốn nỗ lực vì ước mơ thực ra lại cách ước mơ rất xa. Họ mãi cho đến lúc mệt nhoài vẫn chưa thể biến giấc mộng thành hiện thực. Nhiều người cho rằng nỗ lực, cố gắng chắc chắn sẽ nhận được kết quả tốt đẹp. Nhưng họ lại quên mất một điều là cần phải xác định đúng phương hướng thì nỗ lực đó mới đáng giá. Một số người trông có vẻ rất nỗ lực học tập và làm việc, trên thực tế quả thật cũng chỉ là “trông có vẻ” mà thôi. Người khác không biết bạn gục đầu xuống là đang suy nghĩ hay ngủ gật, cũng không biết khi bạn đọc quyển sách kia là đọc lướt qua hay ghi nhớ kỹ từng câu từng chữ. Nỗ lực trong suy nghĩ của bạn giống như một cơn gió, xua tan mây mù hay mang theo cát bụi hoàn toàn phụ thuộc vào “cốt chỉ hướng gió” của bạn. Người nỗ lực chưa chắc đã giỏi mọi việc nhưng ít nhất cũng dễ dàng đạt được thành tích tốt hơn người không nỗ lực. Nỗ lực của một người là do bản thân tự bộc lộ chứ không phải được người khác thừa nhận. Trong một lần khảo sát đánh giá phân ban, thành tích của Tằng Vu đứng thứ hai từ dưới lên, lập tức cô bị chuyển từ lớp thực nghiệm xuống lớp không phân ban. Thầy giáo và bạn học đều rất bất ngờ vì trong mắt mọi người cô luôn là một học sinh ngoan, vừa có thành tích học tập xuất sắc lại vừa cần cù, chịu khó. Đối với người khác đó là điều bất ngờ nhưng trong lòng Tằng Vu đã dự tính trước được điều này. Trước đây, mỗi lần kiểm tra Tằng Vu đều ngồi gần những bạn học giỏi, nên cô dễ dàng đạt điểm cao. Nhưng lần kiểm tra này, Tằng Vu không được ngồi cạnh những bạn học giỏi như trước, nên thành tích thật của cô đương nhiên bị phơi bày. Xuất sắc không vượt qua được giám sát thì dù có ra sức “lấp liếm” cũng chẳng có tác dụng gì. Dùng thủ đoạn lừa bịp để trốn tránh, xưa nay đều phủ định bản thân bạn. Những người càng cố gắng càng xuất sắc kia, cho dù bạn có coi thường họ, họ cũng vẫn sống hồn nhiên tươi mới giữa đời. Đây có lẽ là chỗ vĩ đại nhất của ước muốn, nó có thể giúp người ta có tinh thần cố gắng, không ngừng khai thác năng lực tiềm tàng của bản thân, đồng thời cũng sẽ phơi bày cảnh tượng không mấy dễ chịu đằng sau sự nỗ lực giả dối. Nếu tài năng của bạn vẫn chưa tương xứng với ước muốn cao xa thì hãy tiếp tục nỗ lực, cố gắng hơn nữa nhé! Dũng cảm đối diện với cuộc đời Người ta thường bảo rằng nam nhi đại trượng phu không dễ dàng rơi lệ, nhưng khi xem bộ phim Ung thư hãy cút đi, tôi đã khóc từ đầu đến cuối, không sao cầm lòng được. Lúc bộ phim được công chiếu thì Hùng Đốn đã rời xa khán giả và bạn đọc. Cô gái ấy luôn nở nụ cười ngây ngô, dùng vẻ bề ngoài kiên cường để giấu đi nội tâm mỏng manh, yếu ớt. Cô gái có sức sống ngoan cường chống lại căn bệnh nan y ấy đã khiến lòng tôi rung động. Nhớ lại bản thân lúc còn đi học, mỗi khi có bài kiểm tra bị điểm kém, tôi đều tìm ra được một lý do để vớt vát chút thể diện cho sự thiếu cố gắng của bản thân, để không đến nỗi bị người ta gọi là học sinh kém. Đến khi đi làm, khi không hoàn thành công việc mà cấp trên giao cho đúng thời hạn, tôi vẫn có thể đưa ra lý do hợp lý để lấp liếm hết lần này đến lượt khác. Lúc ấy, tôi có cảm giác tất cả mọi sai lầm đều không phải do thiếu sót của mình gây ra. Hóa ra đổ lỗi cho thứ khác lại dễ dàng đến như vậy. Tôi chưa bao giờ nghiêm túc xem xét xem rốt cuộc mình thiếu chí tiến thủ đến mức nào. Sau đó nhớ lại thì lại tự nhủ rằng tuổi trẻ ai mà không phạm phải sai lầm? Tuổi trẻ là của mình nhưng thế giới lại là của mọi người. Có rất nhiều việc lừa bản thân thì dễ nhưng không thể lừa được cả thế giới. Năm Tiểu Vi 13 tuổi, cha mẹ cô bé ly hôn. Mọi người đều cho rằng chắc chắn cô bé sẽ rất oán trách cha mẹ vì lấy đi của cô một gia đình, nhưng không ngờ rằng cô bé lại cảm ơn cha mẹ vì đã chia tay nhau. Tiểu Vi nói rằng từ lúc còn nhỏ cha mẹ đã không quan tâm đến cô bé. Khi họp phụ huynh, cô cũng phải bịa ra một lý do để nói dối giáo viên, cô nói “cha mẹ phải làm thêm giờ”. Lúc nói những lời này, Tiểu Vi nín thở, không dám nhìn thẳng vào mắt giáo viên. Cái gọi là “cha mẹ làm thêm giờ” kia thật ra chỉ là nhậu nhẹt và chơi bài. Tiểu Vi chưa bao giờ cảm nhận được niềm hạnh phúc của đứa trẻ được lớn lên trong yêu thương. Rất nhiều đêm Tiểu Vi không ngủ. Cô bé đứng cạnh cửa sổ và nhìn lên bầu trời đầy sao, tìm kiếm hình bóng vô cùng bé nhỏ của bản thân, rồi hét to lên với chính mình: “Tất cả đều phải dựa vào chính mình nhé!” Sau khi ly hôn, người mẹ chưa từng liên lạc với Tiểu Vi. Không nhận được tình yêu của mẹ, cô bé ngây thơ đã đánh mất niềm hạnh phúc mà ở lứa tuổi đó lẽ ra cần phải có. Mọi người đều nói rằng khi tuổi vị thành niên trùng với tuổi nổi loạn sẽ dễ sinh ra một “vụ lở đất”, phá hủy ý chí và sự tích cực của một người. Tiểu Vi không may gặp phải “vụ lở đất” nhưng lại may mắn chiến thắng được sự nổi loạn tiêu cực của bản thân. Tiểu Vi nói rằng cần phải cảm ơn chính mình, bởi nhờ sự tích cực và cố gắng của bản thân mà cô bé mới có thể trưởng thành một cách bình yên như vậy. Không ai có thể lựa chọn cha mẹ và việc mình được sinh ra nhưng ta có thể thay đổi cuộc đời nhờ sự nỗ lực, cố gắng. Có lẽ, do có hoàn cảnh gia đình như vậy nên cô bé luôn kiên cường và dũng cảm hơn những người khác. Không phải ai cũng thích sự dũng cảm quật cường ngấm vào tận xương tủy, nhưng đứng trước hoàn cảnh khó khăn, sự dũng cảm này sẽ giúp con người có cơ hội bứt phá. Do từ nhỏ đã thiếu vắng tình cảm ấm áp của gia đình nên từ rất sớm Tiểu Vi đã trưởng thành và nhanh chóng xây dựng cho mình một gia đình nhỏ. Trong ký ức của cô, người thân hiện ra rất mơ hồ, rất xa lạ. Nên trong hiện thực, cô rất muốn có được hơi ấm của gia đình. Người ta thường hay nói: “Việc tốt thường hay trắc trở”. Câu nói này dùng để ví von: Muốn có được kết quả tốt đẹp cần phải đạp lên chông gai, vượt mọi khó khăn, trắc trở. Lúc tưởng rằng sẽ được sống một cuộc đời hạnh phúc, Tiểu Vi phát hiện mình gặp vấn đề về thai kỳ ở mức độ nặng. Khi thai nhi được bảy tháng tuổi thì cô bị xuất huyết nên buộc phải đẻ mổ. Do sức đề kháng của Tiểu Vi yếu nên quá trình mổ đẻ tương đối nguy hiểm. Và vì đứa trẻ chưa đủ tháng nên khi ca mổ tiến hành được hai tiếng thì bác sĩ thông báo chỉ có thể cứu được một người. Người đang trong trạng thái gây mê, toàn thân thường mất hết cảm giá. Nhưng lúc đó Tiểu Vi vẫn có một ý thức vô cùng mạnh mẽ - cô phải sống và con cô cũng phải sống. Khi thân thể yếu ớt, nó cần phải được tâm hồn dành cho niềm tin mãnh liệt, phải tin tưởng, phải kiên trì thì mọi việc sẽ đều tốt đẹp hơn. Thật may mắn, Tiểu Vi đã sinh nở thành công và đứa bé hoàn toàn khỏe mạnh. Trong số chúng ta khó có người có số phận thăng trầm như Tiểu Vi. Nhiều lúc chúng ta chỉ giỏi đề cao kiên cường và dũng cảm nhưng bản thân lại không thể lấy mình ra để làm gương. Lời lẽ hùng hồn có rất nhiều nhưng những lời thật sự có giá trị thì lại ít tới mức thảm hại. Đứng trước số phận, nếu bạn cúi đầu thì nó sẽ ngạo mạn giương cờ thách thức sự bền bỉ, dẻo dai của bạn. Khi gặp khó khăn, một số người không ngần ngại che dấu. Họ cho rằng không để ý đến nó thì cuối cùng nó cũng sẽ qua đi. Nhưng như vậy sẽ chỉ là lừa mình dối người mà thôi. Trốn tránh và tảng lờ nhất thời chỉ có thể đổi lại một chút bình yên ít ỏi trước mắt. Song những việc bạn xem nhẹ và không thèm quan tâm kia vẫn đang ủ men trong con người bạn, để rồi sau đó lặng lẽ xảy ra khiến bạn trở tay không kịp. Những thứ có thể khiến người ta không làm chủ được mà phải né tránh, chắc chắn nó có lý do để tồn tại. Nếu không thể chạy trốn khỏi số phận thì hãy nên vui vẻ đón nhận nó. Bạn phải luôn tin rằng những khổ đau, vất vả gặp phải đều là do ông trời sắp đặt sẵn cho bạn. Dù bạn có tiếp nhận hay không thì vất vả, khổ sở cần phải gánh chịu đó cũng không hề mờ nhạt đi dù chỉ một chút, chứ đừng nói gì đến chuyện giảm bớt. Có rất nhiều việc bạn càng muốn trốn tránh lại càng không thể trốn tránh nổi, hơn nữa còn kìm hãm tâm hồn và tinh thần, khiến bạn phải vất vả, lao tâm khổ tứ. Không ai may mắn đến mức trong suốt cuộc đời đều trải đầy hoa hồng. Cái gọi là tuổi trẻ chẳng phải là quãng thời gian nên dùng để nỗ lực hết mình hay sao? Thất bại giúp bạn mạnh mẽ hơn Tôi thích hoa hướng dương vì nó lúc nào cũng hướng về phía Mặt trời. Mỗi buổi sáng sớm từ khoảng 4 đến 6 giờ, khi chưa ai thức giấc thì những đóa hoa giống như Mặt trời tí hon kia đã nở rộ. Trong thung lũng, ngoài cánh đồng hay ở bất kỳ nơi đâu cũng đều có thể trông thấy một đóa “Mặt trời nhỏ” thẳng tắp đứng đó, hiên ngang và bất khuất. Hoa hướng dương không sang như mẫu đơn, thược dược, cũng không cứng cỏi như hoa mai, hoa cúc. Rất ít người thưởng thức nó, cũng không có mấy ai mang nó về nhà trồng. Trong suốt cuộc đời chỉ duy nhất một lần nó cúi đầu, đó là lúc hạt chín để dâng tặng cho thế gian. Thường chỉ có những người anh hùng, những minh tinh hay những người có cống hiến to lớn cho nhân loại mới có thể để lại tiếng thơm muôn đời, lưu danh vạn thế hoặc được người đời khắc cốt ghi tâm. Không thể phủ nhận, những nhân vật này có sức sống vô cùng mãnh liệt trong lòng mọi người, và cũng rất có giá trị truyền tụng. Nhưng như vậy không có nghĩa là những con người bình thường không thể tồn tại mãi mãi với thời gian. Vẻ đẹp được xã hội ca tụng là những điêu khắc của con người trên đỉnh kim tự tháp, nhưng thật sự cống hiến nhiều nhất cho thế giới này lại chính là những con người bình thường kia. Bạn và tôi đều là người bình thường nhưng lại có cuộc đời phi thường. Chúng ta có ước mơ, gặp nhau trên con đường thực hiện giấc mơ, biết nhau khi sự sống bùng cháy mãnh liệt nhất, bung nở như hoa hướng dương trong gió xuân ấm áp. Kiếp phù du vì kiên trì theo đuổi ước mơ mà trở nên đẹp đẽ. Thời gian ghi tạc cuộc đời con người, tạo nên thế giới đẹp đẽ nhất nhưng đồng thời cũng tạo nên hình tượng tốt đẹp nhất cho chính bản thân mình. Nếu một ngày nào đó, hoàn cảnh ép buộc bạn phải trở nên mạnh mẽ hơn, thế giới của bạn sẽ từ con đường nhỏ hẹp biến thành cánh đồng bao la. Những thứ bạn theo đuổi sẽ ngày càng nhiều hơn: danh vọng, của cải, địa vị… Nếu mệt rồi, hãy đi chậm lại hoặc dừng lại nghỉ một chút, ngắm nhìn phong cảnh ven đường. Hãy giang rộng hai tay, hít thở thật sâu, hãy tiếp tục đối xử thật tử tế với ước mơ ban đầu, hãy nâng niu những nỗ lực, quyết tâm của bạn. Đêm tối đã có trăng và sao làm bạn, sao buổi sớm tuy bé nhỏ vẫn luôn luôn lấp lánh. Con người hay sự vật tồn tại đều phải có giá trị riêng thì cuộc đời và hành trình đi tìm ước mơ của bạn mới có ý nghĩa. Trên đường đi, gặp núi thì mở đường, gặp sông thì bắc cầu, cơ hội xưa nay đều nhờ những sự chuẩn bị và cần cù cố gắng đó mà trở thành riêng biệt. Hành trình bôn ba không thể tránh khỏi chông gai, gập ghềnh, trắc trở, nhưng nếu cứ bước tiếp bạn sẽ nhận ra rằng không cần nhờ đến sự trợ giúp từ bên ngoài, đoạn đường mở ra kia đã dài lắm rồi. Khi bạn biết dũng cảm đối diện với thất bại, tự tin đón nhận thách thức, đối xử chân thành với bạn bè, rộng lượng với ước mơ, cuộc đời của bạn sẽ không còn là một con đường lẻ loi, vắng lặng nữa. Thuận lợi giúp bạn trưởng thành rất nhanh, nhưng trắc trở lại luôn tạo ra cho bạn cơ hội để trưởng thành. Rồi sẽ đến một ngày nào đó, bạn sẽ nhận ra rằng, ước mơ vẫn tồn tại trên suốt đoạn đường kia đã giúp bạn càng trưởng thành hơn và mạnh mẽ hơn. Tôi thích chạy thật nhanh về phía hoa hướng dương nở rộ, muốn cùng hoa cười ngạo nghễ dưới ánh nắng mặt trời. Tôi luôn quý trọng từng giây phút để kiên trì nỗ lực. Bởi vì tôi tin chắc rằng tôi của ngày mai nhất định sẽ phải cảm ơn tôi của ngày hôm nay vì đã nỗ lực như vậy. Cố gắng để không nuối tiếc Chúng ta có câu: “Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền.” Rất nhiều ước mơ chúng ta không thể thực hiện được lại được những người nỗ lực hơn biến thành hiện thực. Rất nhiều con đường chúng ta không nhìn ra phương hướng thì lại được người g g g p g g ạ ợ g có ý chí phấn đấu trải đầy ánh sáng. Chúng ta không thể nói rằng tất cả mọi việc trên thế gian đều được giải quyết, nhưng chúng ta cũng nên có niềm tin rằng những ước mơ xa vời kia cuối cùng rồi cũng sẽ trở thành hiện thực. Dưới biển sâu, cá là loài sinh vật mà chỉ cần không cử động vẫn có thể “đứng im”. Thứ giúp cá có thể “đứng im” trong nước là một bộ phận trên cơ thể nó, được gọi là bong bóng. Bong bóng giúp cá tự nổi, tự do điều khiển cơ thể hoặc “đứng im” hoặc di chuyển ở bất kỳ tầng nước nào. Ngoài ra, bong bóng còn tạo ra không gian trong bụng cá, giúp bảo vệ lục phủ ngũ tạng dưới áp suất của nước. Có thể nói bong bóng chính là “thần bảo hộ” nắm giữ mạng sống của loài cá. Bong bóng quan trọng như vậy, nếu không có nó cá không thể sống sót. Tuy nhiên cũng có một loài cá bẩm sinh đã không có bong bóng nhưng có khả năng sinh tồn rất cao, nó chính là cá mập. Cá mập có rất nhiều loại nhưng không loại nào có bong bóng, điều này đã mặc định chúng không thể tự sinh ra lực nâng để “đứng im” trong nước. Trong cơ thể chúng cũng không có “tấm màng” bảo vệ các bộ phận quan trọng. Vì vậy chúng phải bơi liên tục không ngừng nghỉ để có thể nổi được ở một độ sâu nhất định. Các nhà khoa học đã từng tiến hành nghiên cứu và đưa ra kết quả: Vì không thể “đứng im” được nên cá mập phải ra sức bơi lội để không bị chết chìm dưới đáy biển. Cũng nhờ đó mà rèn luyện được một cơ thể khỏe mạnh, thực sự xứng đáng là “bá chủ biển khơi”. Nick Vujicic sinh ra ở Úc, chưa từng cảm nhận được niềm vui khi được cử động chân tay, bởi vì ngay từ khi sinh ra anh đã không có tứ chi. Nhưng Nick không vì thế mà từ bỏ cuộc sống, anh vẫn nỗ lực sống và ngày càng sống tốt hơn. ự g g y g g Anh tự làm việc nhà như nấu nướng, giặt giũ theo khả năng của mình. Anh có thể leo cầu thang, sử dụng máy tính và bơi lội. Kể từ năm 19 tuổi, Nick đã thực hiện hành trình để lại “dấu chân” của mình ở nhiều nước châu Á, châu Phi, châu Mỹ để truyền lòng tin và tình yêu thương cuộc sống cho hàng triệu người. Nick chính là một “cuốn sách sống”, là cuốn sách “truyền cảm hứng”. Nếu chúng ta ít may mắn hơn những người khác, liệu chúng ta có đầu hàng trước số phận? Tôi tin rằng khi đóng lại một cánh cửa với ai đó, ông trời cũng sẽ rất công bằng mà mở ra cho người ấy một cánh cửa khác. Tuy nhiên chúng ta phải chăm chỉ tìm kiếm cánh cửa có thể thay đổi hoàn toàn cuộc sống của mình. Cách đây không lâu ở trên mạng có lưu truyền một bức ảnh Jack Ma chụp chung với các bạn cùng lớp từ thời còn là học sinh. Lúc đó Jack Ma không có gì nổi bật. Thành công của Jack Ma giống như phép thuật, còn bản thân ông chính là hình mẫu về đức tính miệt mài, chăm chỉ. Chúng ta hẳn đều đã biết ngay từ lúc bắt đầu lập nghiệp, Jack Ma đã gặp phải đủ mọi khó khăn, trải qua vô số lần thất bại rồi gây dựng lại từ đầu. Nhưng ngày hôm nay, ông đã trở thành biểu tượng thành công của thời đại. Ngày trẻ, Jack Ma từng hai lần thất bại khi đi xin việc vì lý do ngoại hình, nhưng không vì thế mà ông oán trách cha mẹ đã không sinh ra ông với vẻ ngoài khôi ngô, tuấn tú. Ông cũng không tìm đến biện pháp phẫu thuật thẩm mỹ để có khuôn mặt như ý. Ông tin rằng thứ tốt nhất chính là bản thân mình hiện tại, và thứ có thể giúp ông xua tan mây mù để đến với thành công cũng chính là bản thân mình. Sau khi tìm việc làm không thành công, Jack Ma quyết định lập nghiệp. Ban đầu, ông mở Văn phòng Dịch thuật Hải Bác ở Hàng Châu. Công việc không hề dễ dàng, văn phòng lâm vào tình trạng thu không đủ chi - tháng đầu tiên ông chỉ kiếm được 700 tệ, không bằng một phần ba số tiền thuê nhà là 2.400 tệ. Để duy trì kế sinh nhai, Jack Ma buộc phải cho thuê lại một nửa diện tích văn phòng, sau đó lại làm thêm “nghề tay trái”, chèo chống giúp văn phòng dịch thuật tồn tại. Chặng đường phát triển từ khi lập nghiệp đến khi thành lập Tập đoàn Alibaba của Jack Ma vô cùng khó khăn, gian khổ. Lúc khó xử nhất, ông từng bị coi là tên lừa đảo. Lúc nghèo khó nhất, trong tài khoản ngân hàng của ông chỉ còn 200 tệ. Lúc bất lực nhất, dịch SARS suýt chút nữa buộc ông phải đóng cửa công ty. Lúc uất ức nhất là khi ông quyên góp ủng hộ 47 triệu 447 nghìn tệ cho nhân dân ở huyện Văn Xuyên (Tứ Xuyên) sau trận động đất lịch sử, nhưng lại bị nói rằng chỉ ủng hộ rất ít. Đối diện với khó khăn, Jack Ma tự động viên bản thân rằng bản lĩnh của người đàn ông được rèn luyện qua gian khổ. Không ai có được thành công một cách dễ dàng. Bạn phải nỗ lực thì mới không đánh mất cơ hội, mới đạt được thành tựu. Hành trình nỗ lực để trở thành một trong những doanh nhân thành công nhất Trung Quốc của Jack Ma chính là sự cổ vũ vô cùng lớn lao cho mọi thanh niên muốn tự mình lập nghiệp. Có thể ở phía trước và phía sau Jack Ma có rất nhiều người có cùng ước mơ như ông, nhưng họ chưa đủ nỗ lực, hay nói cách khác là khi đứng trước khó khăn họ không đủ dũng cảm, bản lĩnh. Nếu không đủ bản lĩnh thì không có cách nào để biến ước mơ thành hiện thực. Trong lúc oán thán ước mơ quá lớn không thể thực hiện được, oán thán cuộc sống gian khổ, bước đường khó khăn, bạn có tự hỏi một cách sâu sắc rằng nỗ lực, cố gắng của bản thân đã tương xứng với ước mơ của mình hay chưa? Hiện thực tàn khốc không thể mô tả được bằng lời nói, nhưng dù có gặp khó khăn bạn hãy cố gắng hết sức để thực hiện ước mơ của mình. Như vậy bạn mới có cơ hội thành công, không uổng phí thời gian, không hổ thẹn với chính mình. Kiên trì một cách đúng đắn là điều quan trọng Nếu biết rằng “dù nỗ lực cũng chưa chắc thành công” thì có lẽ sẽ có một số người từ bỏ. Nhưng nếu biết rằng “không nỗ lực chắc chắn không thể thành công” thì tôi tin rằng những người đang chuẩn bị từ bỏ kia nhất định sẽ tiếp tục dốc hết sức mình. Thật vậy, không phải tất cả mọi nỗ lực đều mang đến cho người biết phấn đấu một câu trả lời vừa ý. Nhưng chúng ta luôn tin tưởng rằng mọi nỗ lực, cố gắng đều sẽ nở ra những bông hoa tươi đẹp, cho dù không kết thành quả ngọt thì cũng vẫn ngập tràn hương thơm. Có rất nhiều con đường dài không thấy đâu là điểm cuối. Đi nhiều cũng sẽ mệt, nhưng nếu không đi thì nhất định bạn sẽ hối hận. Chúng ta luôn trông thấy những người xuất sắc đứng trên đỉnh kim tự tháp, họ thật vinh quang, thật đẹp đẽ, Mặt trời đang soi rọi trên đầu họ kia cũng không phải là Mặt trời của chúng ta. Tại Thế vận hội Mùa hè năm 2016 tổ chức tại Rio de Janeiro, Brasil, đội bóng chuyền nữ Trung Quốc đã giành được thắng lợi xuất sắc. Để có được chiến thắng này, huấn luyện viên trưởng Lang Bình đã thực hiện chiến thuật luân chuyển giữa cầu thủ mới và cầu thủ chủ chốt dù biết sẽ có rủi ro. Trong lòng Lang Bình hiểu rất rõ đây là một canh bạc, nếu thắng thì được cả nước chúc mừng, còn nếu thua thì đương nhiên sẽ bị loại. Tại Đại hội Thể thao châu Á năm 2014 và Cúp Bóng chuyền Nữ thế giới năm 2015, Lang Bình đã từng thử nghiệm chiến lược tấn công mới này và nhận được nhiều sự ủng hộ nhưng cũng vấp phải không ít nghi ngờ. Người tiên phong luôn cần phải dũng cảm, hiểu biết và quyết tâm hơn những người khác. Và còn một điều quan trọng hơn nữa là cho dù cả thế giới này đều không ủng hộ bạn thì bạn cũng hãy nỗ lực đi hết hành trình g g ộ ạ ạ g y ự này. Khởi đầu mới chính là bình minh, còn những tăm tối trước đó đều là ông trời đang thử thách sự cố gắng của bạn. Vượt qua được thách thức, chịu đựng được cô đơn thì mới có đủ khả năng đi đến thành công. Không ai có thể đạt được thành công mà luôn thuận buồm xuôi gió. Đội bóng chuyền nữ Trung Quốc ở vòng đấu bảng thi đấu không thuận lợi. Sự khích lệ của Lang Bình đã đem lại cho các nữ cầu thủ niềm tin vô cùng lớn. Trong lòng họ luôn ghi nhớ kỹ lời của huấn luyện viên trưởng: Kiên trì hơn đối thủ một phút, chúng ta sẽ giành được chiến thắng! Kiên trì hơn một phút, nghe có vẻ đơn giản nhưng thực hiện mới khó. Trong thi đấu có rất nhiều điều bất ngờ, chỉ cần tung ra một đòn đánh sai đã có khả năng khiến mình rơi vào thế bất lợi, nhìn đối thủ giành được chiến thắng. Vì thế, kiên trì rất quan trọng, nhưng kiên trì một cách đúng đắn lại càng quan trọng hơn. Trong suốt cuộc đời, con người luôn phải trải qua không biết bao nhiêu trận gió mưa không thể lường trước được. Hạnh phúc và khổ đau cùng tồn tại, kiêu hãnh và tự ti cùng đồng hành. Nếu thuận lợi, ta có thể đến được bến bờ mơ ước mà không tiêu tốn quá nhiều sức lực. Nếu trắc trở thì ta phải nỗ lực hết mình để tiến về phía trước. Thực chất, để có được khí thế hừng hực hay thái độ thản nhiên đối mặt với cuộc đời đều đòi hỏi phải có dũng khí. Tích cực hành động luôn là điều tất yếu, ước muốn chưa thành hiện thực thì không có lý do cho việc ngừng nỗ lực. Trong lúc bạn do dự, không quyết đoán thì người xuất sắc hơn bạn vẫn đang tiếp tục phấn đấu, nếu không tiến lên thì bạn sẽ cách họ ngày càng xa. Trên thế gian không có thứ gì thập toàn thập mỹ, không có ai mười phân vẹn mười. Khiếm khuyết của bản thân và hoàn cảnh p ẹ y không thuận lợi đều không thể nói lên rằng một người không thể thành công. Thiếu sót của bạn chỉ là một dấu trừ nhỏ, bạn vẫn có rất nhiều tiềm năng để tiến bộ, ưu thế của bạn cũng đang chờ đợi bạn hăng hái khai phá. Trên thế gian có ngàn vạn con đường, sẽ có nơi có phong cảnh đẹp nhất dành cho bạn. Có vô số người có cùng chung chí hướng, sẵn lòng đồng cam cộng khổ, sẻ chia hoạn nạn với bạn. Nhậm Chính Phi - nhà sáng lập kiêm CEO của Tập đoàn viễn thông Huawei từng nói rằng: “Con người luôn có chỗ thiếu sót, hãy thừa nhận điều đó. Con người cũng cần phải biết thỏa mãn với hoàn cảnh hiện tại của mình, không nên cứ liên tục so sánh mình với người khác một cách khập khiễng. Nếu bạn không thỏa mãn với nỗ lực mà mình bỏ ra thì sẽ luôn không ngừng trách móc và dằn vặt bản thân, đó quả thật là sống trong hạnh phúc mà không biết hạnh phúc. Đây không phải là số phận, số phận được tạo nên sau khi con người biết được chỗ thiếu sót của mình nhưng vẫn không chịu nỗ lực thay đổi.” Những suy nghĩ vô cùng thấu đáo này của Nhậm Chính Phi không phải là những lời nói suông, mà đó là chân lý ông đã đúc kết được qua mấy chục năm nỗ lực phấn đấu làm việc. Mỗi năm Nhậm Chính Phi đều phát biểu tại hội nghị công ty ít nhất một lần. Bài phát biểu nổi tiếng nhất của ông chính là Mùa đông của Huawei. Vào mùa đông, tiết trời luôn lạnh lẽo nên vạn vật cần phải giữ ấm, chờ thời khắc lại tràn đầy sức sống. Cây cối rụng lá, chờ thời tiết ấm lên sẽ đâm chồi, nảy lộc; động vật ngủ đông để giữ sức, đợi đến mùa xuân sẽ tiếp tục kiếm ăn… Cũng giống như vậy, vào “mùa đông” nếu doanh nghiệp không làm tốt công tác “giữ ấm” thì sẽ mất đi cơ hội tiếp tục phát triển. Bài phát biểu Mùa đông của Huawei có nội dung nhằm bày tỏ mối bận tâm của Nhậm Chính Phi về tương lai của Huawei. Đồng thời nhắc nhở các nhà quản lý, các nhân viên về những nguy cơ có thể xảy đến và đề nghị mỗi cá nhân hãy đề xuất giải pháp cho công ty. Tất cả nhân viên đều cần phải suy nghĩ, nếu một ngày nào đó, doanh số và lợi nhuận của công ty sụt giảm, thậm chí là phá sản, chúng ta phải làm gì? Khó khăn, gian khổ càng lớn thì ý chí, năng lực của con người càng phải được nâng cao. “Không tiến hành kiểm tra một công ty hay bộ phận nào đó có văn hóa doanh nghiệp và hiệu suất làm việc tốt hay không vào lúc doanh nghiệp đang thuận buồm xuôi gió, mà phải kiểm tra vào lúc gặp phải khó khăn, trắc trở. Người xưa có câu “Khó khăn mới biết lòng người” chính là nói về điều này.” Chúng ta có thể thấy được triết lý quản trị của Huawei trong bài phát biểu của Nhậm Chính Phi. Trong cuộc sống cũng như trong công việc, có thể sau khi nỗ lực, cố gắng vẫn chưa thể nhìn thấy kết quả, nhưng bạn vẫn phải tiếp tục tiến về phía trước. Ở ngã rẽ trước mặt, có thể bạn không xác định được phương hướng và mục tiêu. Bạn phát hiện đích đến rất gần nhưng do không biết nên lại phải đi một đoạn đường vòng rất xa. Bởi lẽ, đây chính là cuộc sống, nếu không đi đường vòng thì có thể bạn sẽ mãi mãi không bao giờ hiểu được giá trị của nỗ lực lớn đến nhường nào. May mắn chỉ đến với những người nỗ lực Năm 1976, một đài truyền hình vệ tinh đã tổ chức một cuộc thi hoa hậu. Cuộc thi coi trọng nhan sắc và vẻ đẹp toàn diện. Năm ấy, người đoạt vương miện hoa hậu là một cô gái Trung Quốc tên là Trọng Kình. Trọng Kình sinh ra ở một thành phố nhỏ thuộc vùng Đông Bắc của Trung Quốc, cha là viên chức nhà nước, mẹ làm nội trợ. Sau khi sinh Trọng Kình, người mẹ đã lên một kế hoạch chặt chẽ cho cuộc đời cô: ba tuổi học văn hóa truyền thống, bốn tuổi học đàn piano, năm tuổi học thư pháp, sáu tuổi học Taekwondo, bảy tuổi học dẫn chương trình và biểu diễn… Đối với một gia đình có gia cảnh bình thường, một đứa trẻ được “đầu tư” như vậy đã coi như “giàu có” lắm rồi. Được cha mẹ tạo điều kiện như vậy nên từ bé Trọng Kình đã có tính cách tự cao tự đại, mãi tận đến khi sang Pháp du học cô mới biết rằng bầu trời bên ngoài rộng lớn đến mức nào, và cũng nhận ra rằng bản thân mình nhỏ bé biết bao nhiêu. Trọng Kình nói thông thạo tiếng Pháp theo khẩu âm Trung Quốc. Khi cô lên cấp Ba, mẹ cho cô theo học tại một ngôi trường có dạy tiếng Pháp, đó là lần đầu tiên cô tiếp xúc với ngôn ngữ này. Sau khi sang Pháp du học, Trọng Kình mới nhận ra rằng ở nơi đất khách quê người này tiếng Pháp của cô mới “lạ lẫm” làm sao, thậm chí một số bạn bè còn chế giễu khẩu âm của cô hết sức quê mùa. Không tự tin về mặt ngôn ngữ khiến thành tích học tập của Trọng Kình bắt đầu đi xuống, trong khi lúc còn học ở quê nhà cô luôn đứng đầu lớp, được mệnh danh là “vua học”. Trong thời gian dài Trọng Kình không có người bạn nào cả, cô cũng rất ít giao lưu với những người xung quanh, thậm chí cô còn tự cho rằng mình sống không có nề nếp. Đến gần cuối học kỳ, Trọng Kình ý thức được trước mắt cô đang có hai lựa chọn: một là chấp nhận trở về nước, hai là bất kể thế nào cũng phải trụ lại ở Pháp. Trọng Kình lựa chọn phương án thứ hai. Để thúc đẩy bản thân nỗ lực, cố gắng, cô quyết định không nhận học phí và sinh hoạt phí từ cha mẹ, cô muốn bắt đầu một khởi đầu “mới” bằng chính hai bàn tay mình. Để nhanh chóng cải thiện khả năng nói tiếng Pháp, đồng thời kiếm tiền trang trải học phí và sinh hoạt phí, Trọng Kình ban ngày đi học, buổi tối làm thêm tại một cửa hàng mỳ Ý. Ban đầu, cô khổ sở vì những món ăn có cái tên khó hiểu, khó nhớ nên thường bị khách hàng phàn nàn và ông chủ khiển trách. Trọng Kình luôn âm thầm tự cổ vũ mình, cô tự nhủ rằng: Đây là công việc vừa giúp mình luyện tập ngôn ngữ lại vừa có thể kiếm tiền nuôi thân, vì vậy mình phải tiếp tục cố gắng phấn đấu! Kỹ năng nói của Trọng Kình tiến bộ rất nhanh. Do buổi tối cô phải đi làm thêm nên rất nhiều lần khi về đến trường thì toàn bộ khu ký túc xá đã tắt đèn. Nếu việc này cứ kéo dài như vậy sẽ ảnh hưởng đến các bạn cùng phòng, vì thế cô đành phải chuyển ra khỏi ký túc, thuê một căn phòng ở gần trường cùng với một cô gái người Trung Quốc khác. Nhưng không lâu sau cô gái kia vì không muốn tiếp tục vật lộn kiếm tiền để trang trải cuộc sống nên đã vội vàng kết hôn với một người đàn ông trung niên quốc tịch Pháp đã ly dị vợ. Trọng Kình không thể ngay lập tức tìm được người thuê chung phù hợp, trong khi đó một mình cô lại không thể kham nổi tiền thuê nhà, do đó cô bị chủ nhà “đuổi khéo”. Nhờ nỗ lực làm việc, Trọng Kình được vợ chồng ông chủ hào phóng cho ăn ở tại cửa hàng với điều kiện duy nhất là cô không được chậm trễ việc quét tước, dọn dẹp cửa hàng trước lúc mở cửa và sau khi đóng cửa. Cứ như vậy, Trọng Kình vừa học vừa làm, cô quen với rất nhiều bạn bè người Pháp cũng như các du học sinh đến từ các nước khác. Cô học xong đại học, rồi lại tiếp tục làm nghiên cứu sinh. Trọng Kình học chuyên ngành Quản lý kinh tế, lúc này cô đứng trước lựa chọn của đời người, hoặc là về nước làm việc hoặc tiếp tục ở lại Pháp. Nếu quyết định ở lại thì cô phải tìm một người đàn ông bản địa rồi “kết thúc sớm tuổi thanh xuân” của mình, hoặc là tiếp tục làm công việc phục vụ ở cửa hàng mỳ Ý kia. Nếu như vậy thì coi như mấy năm học hành vất vả của cô sẽ hoàn toàn tốn công vô ích. Nhưng vận số của người biết nỗ lực cố gắng không bao giờ kém cả. Đúng lúc Trọng Kình gặp khó khăn trong việc lựa chọn con đường tiếp theo sau khi tốt nghiệp thì cô may mắn có được cơ hội đổi đời. Cô được một nhân viên thường trú tại Pháp của một đài truyền hình vệ tinh Trung Quốc mời tham gia cuộc thi hoa hậu. Đây là cuộc thi sắc đẹp có tiêu chí vô cùng khắt khe, những thí sinh tham dự phải đạt yêu cầu về cái đẹp toàn diện. Lúc đó Trọng Kình rất gầy, cô cao 172cm nhưng chỉ nặng có 55kg, tuy nhiên để có một hình thể đẹp, cô vẫn phải giảm cân. Chỉ trong vòng hai tuần, Trọng Kình giảm 5kg, rồi ở hai tuần tiếp theo cô duy trì được thể trọng ở mức 49kg. Sau ba tháng từ lúc sơ tuyển đến thi đấu vòng loại, bán kết rồi chung kết, bằng trí tuệ và lòng kiên trì không biết mệt mỏi, Trọng Kình đã giành được vương miện Hoa hậu. Sau mỗi cuộc thi, hội đồng tuyển chọn đều tạo điều kiện về việc làm đối với thí sinh đạt vương miện, và như vậy thông qua cuộc thi này Trọng Kình cũng đã tìm được cho mình một công việc. Người con gái kiên cường ấy cũng từng gặp phải vô số khó khăn trên đường đời, khi đó cô đều nhớ đến mẹ. Mặc dù mẹ cô chỉ ở nhà làm nội trợ, nhưng trong con người bà, sự tao nhã hoàn toàn tương xứng với sắc đẹp bên ngoài. Cô còn nhớ lúc học đàn piano, mẹ cô bảo cô rằng ở trên lớp chỉ cần chăm chú nghe giảng, sau đó mang vở ghi chép về cho bà. Mặc dù chưa bao giờ tiếp xúc với phím đàn, nhưng bà vẫn có thể hướng dẫn cho cô không khác gì giáo viên. Vóc dáng của mẹ cô có thể nói là đẹp so với những người cùng tuổi, điều này là do lâu nay bà luôn duy trì thói quen ăn uống lành mạnh. Mẹ cô cũng sinh ra ở vùng Đông Bắc, người vùng này có thói quen ăn mặn, nhưng mẹ cô luôn kiểm soát chặt chẽ chế độ ăn uống của mình, hạn chế muối và dầu mỡ. Có phải mẹ cô không thích ăn những món ngon lành đó không? Không, bà cũng thích những món ngon giàu mùi vị, nhưng lại càng thích con người mình đẹp về mọi phương diện hơn. Việc gì cũng vậy, theo thời gian, lúc đầu cảm thấy bản thân không thể kiên trì thực hiện, nhưng dần dần rồi cũng sẽ thích ứng được. Vậy nên mẹ cô đã lấy chính bản thân mình làm mẫu cho cô. Bà đã dạy cho Trọng Kình hiểu thế nào mới thật sự là kiên trì. Người giỏi còn có người giỏi hơn. Vì thế sống trong thế giới này chúng ta không nên vì “một phân thiếu hụt” mà tự ti, lại càng không được cậy vào “một tấc hơn người” mà mơ ước viển vông. Dám đối mặt với thách thức sẽ giúp bản thân kiên cường hơn, cố gắng hơn. Tôi tin rằng nỗ lực của chúng ta đều để lại những nốt chai sạn trong lòng bàn chân. Mặc dù chúng không đẹp nhưng lại giúp chúng ta không còn sợ bất kỳ gai góc nào trên chặng đường phía trước. Ra sức kiên trì sẽ mang đến cho bạn không chỉ kiên cường, mà còn cả trưởng thành. Mỗi người đều có thời điểm của riêng mình Nhà văn, biên kịch nổi tiếng người Đài Loan, Thái Vĩnh Khang từng nói một câu bằng tiếng Anh, dịch ra thì có đại ý như sau: “Năm 15 tuổi bạn cảm thấy bơi khó nên bỏ học bơi, 18 tuổi người thích bạn hẹn bạn đi bơi, bạn đành phải bảo mình không biết bơi. Năm 18 tuổi bạn cảm thấy học tiếng Anh khó nên bỏ không học, 28 tuổi gặp một công việc rất tốt nhưng yêu cầu phải biết tiếng Anh, bạn đành phải từ chối vì không biết tiếng Anh.” Không có sự chuẩn bị từ trước, mọi cơ hội đều sẽ vuột khỏi tầm tay bạn. Con người luôn có thói quen ngóng nhìn và ngưỡng mộ hạnh phúc của người khác, nhưng khi nhìn lại bản thân mới thấy mình cũng đang được người khác ngóng trông và ngưỡng mộ. Thật ra, con người ai cũng có vận may, chỉ có điều hạnh phúc ậ g g ậ y ạ p của bạn thường chỉ có người khác mới nhìn thấy được. Hạnh phúc vốn không có khởi đầu, cũng không có kết thúc. Bạn phải biết vừa đi vừa dừng lại, ngắm mây trên núi, thưởng ngoạn cầu vồng, đón cơn gió mát, thả lỏng tâm hồn mà bằng lòng với cuộc sống. Khi cơ hội đến, nếu bạn không chuẩn bị chu đáo thì nó sẽ đi qua mất. Bỏ lỡ cơ hội luôn khiến người ta chán nản hơn nhiều so với gặp phải khó khăn. Vì thế, khi đã chuẩn bị sẵn sàng để phấn đấu, đừng bao giờ tìm kiếm bất cứ lý do gì để chần chừ, cũng đừng lo lắng rằng “bây giờ mới bắt đầu nỗ lực thì có muộn quá không”. Những câu chuyện tài năng nhưng thành công muộn ngoài kia cho chúng ta thấy rằng nỗ lực không có điểm kết thúc, bất kỳ lúc nào bắt đầu cũng đều không muộn. Liễu Thanh - người quản lý “DiDi” đã là một phụ nữ mạnh mẽ, thanh lịch và giàu có, từ lâu đã bỏ được cái mác “con gái của Liễu Truyền Chí”. Để có thể độc lập làm theo ý mình là điều không hề dễ dàng. Có rất nhiều thế hệ thứ hai của các gia đình giàu có đang xây dựng sự nghiệp của riêng mình, dùng năng lực của mình để chứng minh cho cái gọi là “hậu sinh khả úy”. Với Liễu Thanh, cô hoàn toàn có phẩm chất “hậu sinh khả úy” hơn Liễu Truyền Chí, người cha “thành đạt muộn” của mình. Năm 1984, sau khi Liễu Thanh ra đời chưa lâu, Liễu Truyền Chí quyết định từ bỏ cuộc sống ổn định của một viên chức nhà nước sau 13 năm gắn bó, không hề do dự chuyển từ vị trí nghiên cứu viên xuống làm một người buôn bán bình thường. Năm đó Liễu Truyền Chí đã 40 tuổi, vất vả xoay sở mãi mới gom góp được hơn 200 nghìn tệ làm vốn khởi nghiệp. Vậy mà chỉ trong vòng nửa năm ông đã bị lừa mất 140 nghìn tệ. Sau khi gây dựng lại sự nghiệp cũng vẫn chưa thoát khỏi vận nạn, năm 1987 ông lại bị lừa mất ba triệu tệ. Một người hơn 40 tuổi mới bắt đầu lập nghiệp, đầu tư toàn bộ gia sản, vốn liếng vào đó, tiếc rằng lại hai lần bị lừa. Ở thời điểm đó, nếu vẫn kiên trì với con đường lập nghiệp, bản thân Liễu Truyền Chí cũng không biết liệu mình có thể thành công hay không. Nhưng nếu từ bỏ thì ông sẽ mất tất cả vốn liếng đầu tư trước đó, mất cả sự say mê và ước mơ. Khi đó, Liễu Truyền Chí đã chọn cách tiếp tục kiên trì nỗ lực, ông tin rằng chắc chắn có ngày “khổ tận cam lai”. Cuối cùng, sự nghiệp của Liễu Truyền Chí hoàn thành mục tiêu “một tỉ” đầu tiên, rồi sau đó tiếp tục là mục tiêu lớn gấp mười, gấp trăm lần. Của cải không phải là yếu tố duy nhất đại diện cho thành công, Liễu Truyền Chí cũng không lấy gia sản của ông làm tiêu chuẩn. Để có được danh hiệu “Doanh nghiệp tư nhân Trung Quốc” thế hệ F1, thì sự nỗ lực, cố gắng của Liễu Truyền Chí trong suốt cuộc đời hoàn toàn xứng đáng để thế hệ đi sau học tập. Trên thế giới chỉ có một Liễu Truyền Chí, nhưng có rất nhiều người đến tuổi trung niên mới bắt đầu lập nghiệp như ông. Không phải do họ “nỗ lực khi đã muộn” nên rất khó có kết quả, mà là do hàm lượng nỗ lực của họ tưởng như rất nhiều nhưng thực ra lại rất ít. Trong lịch sử văn học Trung Quốc có bốn tác gia nổi tiếng được mệnh danh là cây bút tài hoa của đất nước. Ngô Thừa Ân, tác giả của Tây Du Ký, một trong bốn tác gia nổi danh kia, cũng là một người thành công muộn. Ngô Thừa Ân từ nhỏ đã thông minh hiếu học, có khả năng đọc qua là nhớ ngay, tinh thông đủ mọi kỹ năng từ thư pháp, hội họa, thơ ca, phổ nhạc… Ông cũng được coi như một tài tử có chút tên tuổi ở quê hương Hoài An thuộc Tô Châu. Thế nhưng, con người có tài năng xuất sắc đó lại liên tiếp thi trượt, mãi đến tuổi trung niên mới trở thành Tuế cống sinh4. 4 Tuế cống sinh: Vào thời Minh ở Trung Quốc, cứ hàng năm hoặc từ hai đến ba năm lại có đợt tuyển chọn học trò từ các phủ, châu, ạ ợ y ọ ọ p huyện đưa về Quốc Tử Giám để học tập, gọi là Tuế cống. Những sĩ tử được thu nhận gọi là Tuế cống sinh, tức là người được cử đi học. Tuy nhiên, Ngô Thừa Ân vẫn không được triều đình trọng dụng, bất đắc dĩ ông phải chuyển đến Nam Kinh để tìm kiếm công việc duy trì kế sinh nhai. Sau 30 tuổi, Ngô Thừa Ân muốn sáng tác, nhưng mãi đến năm 50 tuổi ông mới viết Tây Du Ký. Theo một thông tin khác thì lúc bắt đầu viết Tây Du Ký, Ngô Thừa Ân đã 72 tuổi. Ngô Thừa Ân sống cuộc đời nghèo khó nhưng trong sạch. Ông dốc toàn bộ tài năng và sức lực vào việc sáng tác Tây Du Ký. Nếu đúng là đến năm 72 tuổi ông mới bắt đầu viết tác phẩm này thì quả thật ông là nhân sĩ thành công muộn nhất. Có rất nhiều người chỉ vì một lời khiển trách của sếp mà lập tức cho rằng mình cái gì cũng sai, quyết định viết đơn xin thôi việc. Có người vì yêu thích một nghề nào đó mà dốc toàn bộ tâm sức, kiên trì thực hiện ước mơ. Nhưng sau vài lần thất bại đã mất hết lòng tin, suy sụp đến mức không thể lấy lại được dũng khí ban đầu. Có những người tràn đầy nhiệt huyết muốn gia nhập đội ngũ lập nghiệp, nhưng trong thời đại người tài chen chúc, cạnh tranh khốc liệt, lại dần dần đánh mất sự tự tin, đánh mất quyết tâm. Đối với những việc tưởng rằng khó có thể kiên trì thực hiện, nếu ta cứ tiếp tục nỗ lực thì vẫn hy vọng có được thành quả. Những người thành công chính là những người khi xưa không thỏa hiệp với số phận, tiếp tục nỗ lực, phấn đấu vươn lên, nên lúc này mới có cơ hội để sống cuộc sống như mình mong muốn. Chương 3 DỐC SỨC THEO ĐUỔI LỰA CHỌN CỦA BẢN THÂN Chú tâm đến những thứ quan trọng T rong mấy năm thực hiện kế hoạch doanh nghiệp, tôi đã từng nghiên cứu rất kỹ về tâm lý người tiêu dùng. Rất nhiều người khi đi mua sắm vốn chỉ định mua những thứ cần thiết nhưng bị ngoại cảnh tác động mà sẽ mua thêm những thứ lặt vặt khác không có trong dự định. Ví dụ khi trông thấy những người xung quanh đều mua một mặt hàng nào đó, nhiều khả năng họ cũng sẽ mua theo. Hoặc là họ nghĩ rằng lúc này mình chưa cần món đồ ấy nhưng biết đâu sẽ có lúc dùng đến, vì thế nên phải mua ngay. Trong khâu tiêu thụ sản phẩm, chúng tôi gọi đây là “người bị lừa gạt”. Ví dụ, chúng ta rất cần mua một mặt hàng nào đó, nhưng trong lúc chuẩn bị mua thì phát hiện rất nhiều người xung quanh đang dùng sản phẩm này. Khi đó trong lòng ta bắt đầu nảy sinh suy nghĩ: Không mua, sẽ không có gì để dùng; mua, sẽ chỉ giống như những người khác, mình chẳng có gì đặc biệt cả. Thông thường, những mặt hàng thiết yếu đều rất khó lọt vào mắt, thay vào đó là một loại khác có tính năng tương tự, sẽ thỏa mãn nhu cầu về sự “khác lạ” của người tiêu dùng. Khi đi mua sắm, bạn sẽ nghe thấy người bán mời chào bằng những câu đại loại như: “Làm gì có hàng nào so được với hàng của chúng tôi chứ?”,“Hàng tốt như thế này không phải ai cũng có được đâu, bây giờ nếu không mua ngay thì sau này không có mà mua nữa đâu!”… Con người ai cũng có niềm tự hào trong lòng. Đó không phải là tự cao tự đại mà là âm thầm khẳng định bản thân. Khi va vấp với thế giới bên ngoài, gặp gỡ nhiều người khác nhau sẽ nảy sinh tâm lý so sánh. Tâm lý so sánh không phải là căn bệnh chung của những người trưởng thành, mà nó là một loại tâm lý xuất phát từ tổn thương do xã hội tác động. Một đứa trẻ khi bị định kiến xã hội xâm nhiễm sẽ bắt đầu hình thành tư tưởng so sánh: A thấy B có một chiếc đồng hồ định vị, liền đòi người nhà mua cho mình một cái giống như vậy hoặc thậm chí là đẹp hơn. Tuần nào C cũng được cha mẹ đưa đi ăn ở nhà hàng cao cấp, D thấy vậy cũng sẽ đòi cha mẹ đưa mình đi. Có phải bạn nhỏ B kia cần đồng hồ định vị không? Có phải bạn nhỏ D kia thật sự thích ăn ở nhà hàng cao cấp không? Câu trả lời có thể là không. Chưa chắc chúng đã thật sự muốn những điều đó, chẳng qua là do bị ảnh hưởng, trông thấy người khác có nên mình cũng muốn có mà thôi. Khi đã có rồi thì lại bỏ sang một bên không thèm động đến, như vậy cũng tức là không còn giá trị sử dụng nữa. Khi muốn có thứ gì đó, bạn phải chắc chắn rằng bản thân thật sự cần đến nó, nếu không sẽ vô cùng lãng phí và vô trách nhiệm. Hãy nhìn lại phòng ở, phòng làm việc của mình, bạn thấy những nơi đó gọn gàng, sạch sẽ hay đồ đạc chất đống như núi? Nhu cầu sinh ra tiêu dùng, tiêu dùng sinh ra sự kích thích muốn mua sắm nhiều hơn, kết quả là căn nhà của bạn liền biến thành nơi tập kết hàng hóa. Bất kể món đồ đó có cần thiết hay không, cứ mua về đã rồi tính sau. Mua sắm là hoạt động đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống. Nếu rất nhiều đồ dùng gia đình thiết yếu đồng loạt tăng giá thì chi phí dành cho chúng có thể còn lớn hơn tiền lương cả năm của bạn. Một chuyên gia đã nhận định: Ở Mỹ, bình quân mỗi gia đình đều sở hữu không ít hơn 300 nghìn vật phẩm khác nhau. Đây là một con số rất lớn, thể hiện ngụ ý bên trong và biểu tượng bên ngoài. Nó chỉ ra một sự thật hiển nhiên - sự sống ban cho con người sức mạnh vô hạn, và đồng thời con người cũng có ham muốn vô hạn. Sau đó, việc thực hiện ham muốn được gửi gắm vào hành động mua sắm, lấp đầy không gian sinh sống. Rốt cuộc chúng ta cần bao nhiêu đồ vật mới có thể lấp đầy khoảng trống kia? Trương Du vừa tốt nghiệp đại học được vài năm, mới “chập chững” đi làm. Cô sống một mình tại Thượng Hải. Cuộc sống rất ung dung, tự tại, ngoài ra hàng tháng còn có thể gửi sinh hoạt phí cho bà nội tuổi đã cao. Cô không phải mẫu phụ nữ giỏi giang trong công việc, cũng không phải người có phong thái mạnh mẽ; cô cũng chưa có bạn trai. Tóm tắt xong những nét chính về cô gái này, hẳn bạn cho rằng chắc chắn lương của cô phải rất cao thì mới có thể sống cuộc sống “sang chảnh” như vậy. Thực tế không phải vậy, Trương Du chỉ là một người mới đi làm, cô không hề có thói quen quản lý tài sản, nhưng lại có một ưu thế vô cùng nổi bật, đó chính là biết cách chi tiêu. Túi xách LV, nước hoa Dior, kem dưỡng da Lancome, giày Gucci và Prada, quần áo Hermes… Một người mới đi làm, thu nhập chỉ 6.000 tệ/tháng, làm sao có thể mua sắm những món đồ hiệu xa xỉ như vậy? Có phải cô ấy mua hàng giả hay không? Sự thật hoàn toàn ngược lại, những món đồ xa xỉ kia của cô đều là “hàng thật giá thật”. Vậy thì lý do là gì? Túi xách chỉ cần một chiếc là đủ, giày mỗi mùa một đôi là phù hợp. Quần áo chất lượng tốt dù đã cũ thì khi mặc lên vẫn thấy thoải mái, nước hoa “xịn” thì chỉ xịt một chút cũng thơm rất lâu. Không chỉ chú trọng đến chất lượng của trang phục, phụ kiện mà Trương Du cũng rất chú trọng đầu tư cho những món đồ dùng hàng ngày. Cô nói: “Nồi phải tốt thì mới nấu được những món ăn ngon, đảm bảo dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe. Chiếc giường ấm áp có thể giúp cơ thể thư giãn, ngủ một giấc thật sâu để hôm sau cơ thể tỉnh táo, sẵn sàng bắt đầu một ngày mới.” Có một số người không hiểu rõ về thói quen mua sắm của Trương Du, cho rằng cô sĩ diện, chạy theo thời trang, không thực tế, thiếu lý trí. Nhưng ở chiều ngược lại, chúng ta hãy xem cuộc sống những người tự nhận là trọng chiều sâu, thiết thực và có lý trí kia như thế nào. Tiểu Tế là cô gái làm gì cũng đều cẩn thận, tỉ mỉ từng li từng tí. Cô bằng tuổi Trương Du nhưng có một công việc tốt hơn rất nhiều, đó là làm thư ký cho chủ tịch hội đồng quản trị của một công ty niêm yết. Cô đã phải nỗ lực hết mình, vượt qua hơn 200 nghìn sinh viên khác để có được công việc này. Khi đi làm, cô rất chăm chỉ, chịu khó, xử lý công việc quy củ, gọn ghẽ, vì thế đồng nghiệp đều nghĩ rằng có lẽ cuộc sống cá nhân của cô cũng ngăn nắp, trật tự hệt như công việc của cô vậy. Một hôm, vì cần lấy hộ một tài liệu mà Tiểu Tế để quên ở nhà, đồng nghiệp Trương Hoa may mắn được tận mắt thấy căn hộ của cô. Ngay lúc vừa mở bước vào, Trương Hoa lập tức trông thấy các loại giày, dép khác nhau chất thành đống dưới nền nhà, chiếc đứng, chiếc nằm, chiếc thì không thể nhìn thấy chiếc còn lại ghép thành một đôi ở đâu. Hóa ra Tiểu Tế khi ở nhà không hề gọn gàng, chỉn chu như ở công ty. Ông trời ban cho con người sức mạnh hữu hạn, nhưng lại cho họ ham muốn vô hạn. Thứ mà phụ nữ giỏi nhất chính là lần lượt định nghĩa những ham muốn này thành từng món đồ có thật, rồi sau đó mua chúng về, chất thành đống trong nhà. Nếu không phải con người trở nên cồng kềnh thì ngôi nhà cũng trở nên cồng kềnh, và đều dẫn đến một kết quả: Khi bạn cho rằng tất cả những món đồ này đều cần thiết, cần phải mua, thì thật ra chúng đã mất đi giá trị vốn có của mình rồi. Kiên cường và lạc quan đối diện với khó khăn Trương Thụy ly hôn vợ đúng vào kỷ niệm một năm ngày cưới của hai người. Đây có lẽ là nỗi đau lớn nhất của anh trong cuộc đời này. Tuy nhiên, điều khiến Trương Thụy đau xót hơn cả chính là từ giây phút này trở đi, anh chỉ còn một thân một mình vật lộn với cuộc sống. Những lời thề hẹn gắn bó trọn đời, không rời xa nhau khi xưa, giờ đây khi đứng trước những phù hoa giả tạo sao trở nên mong manh, yếu ớt đến thế. Trong thế giới của Trương Thụy, người thân là quan trọng nhất. Anh là người có ước mơ và hoài bão. Anh tin tưởng chắc chắn rằng chỉ cần bản thân được hạnh phúc, tất cả những hy vọng đều có thể đơm hoa kết trái. Trương Thụy sinh ra và lớn lên ở nông thôn. Gia đình anh không có ruộng đất, toàn bộ nguồn sống đều dựa vào người cha làm thuê ở thị trấn. Mẹ anh sức khỏe yếu, tiền lương của cha hầu như đều dùng để khám bệnh và mua thuốc thang cho mẹ. Hoàn cảnh gia đình khó khăn nên mãi đến năm chín tuổi Trương Thụy mới đi học lớp Một. Đến năm lên mười thì cha anh đột ngột qua đời, cuộc sống của anh lại càng thêm khó khăn. Một lần, giáo viên ra đề làm văn “Ước mơ của em”, bài văn của Trương Thụy bị điểm 0, nhưng đây là điểm 0 mà giáo viên đã viết trong nước mắt. Quyển vở của Trương Thụy khi đó nhàu nát, dính đầy bụi bặm, bùn đất và lờ mờ những vệt nước mắt. Nội dung bài văn của anh như sau: Cha không còn nữa, gia đình như mùa đông không có lò sưởi, ban đêm không có ánh nến (nhà em nghèo nên chưa bao giờ dám dùng điện, hàng xóm biết hoàn cảnh gia đình em nên thường “tặng” cho chúng em những cây nến đã sử dụng gần hết). Thế giới vừa lạnh giá vừa tối tăm làm em rất sợ, nhưng em không được phép sợ hãi. Bây giờ, em chính là trụ cột của gia đình, em phải đứng thẳng lưng, cố gắng trưởng thành thật nhanh để chống đỡ gia đình nghèo khổ này. Trước lúc đi xa, cha lặng lẽ giúi vào tay em một viên kẹo, bảo rằng: “Thụy Thụy à, cha vô dụng, chỉ biết làm những việc lặt vặt để kiếm ít tiền, tiền ấy còn không đủ cho con được ăn no. Sau này cha không còn nữa, con phải chăm chỉ học tập để trở thành bác sĩ chữa bệnh cho mẹ và cho thật nhiều người nghèo không có tiền khám bệnh nhé.” Sau đó, cha em từ giã cõi đời. Làm bác sĩ có phải là ước mơ của em không? Không phải, đó là ước mơ của cha em. Lúc trạng thái tinh thần tương đối tốt, mẹ hay nói với em rằng: “Con ơi, lớn lên con hãy làm lãnh đạo, làm trưởng thôn, chủ tịch thị trấn hay chủ tịch huyện, mở trường học cho những người nghèo không biết chữ. Họ chỉ làm được những công việc lao động chân tay nặng nhọc, hãy giúp họ học thêm kiến thức, kỹ năng để kiếm được nhiều tiền hơn. Nếu như cha con có cơ hội được hưởng những điều này, ông ấy sẽ không ra đi sớm như vậy.” Mỗi lần nhắc đến cha, mẹ lại khóc rất lâu, sau đó sức khỏe bắt đầu xấu đi. Cứ tuần hoàn như vậy, bệnh của mẹ lúc thuyên giảm, lúc lại nặng hơn. Làm công chức nhà nước có phải là ước mơ của em không? Không, đó là ước mơ của mẹ em. Vậy ước mơ của em là gì? Em muốn làm một chú chó, nằm trước cửa trông nhà mỗi đêm cha đi vắng, giúp mẹ không còn phải sợ hãi đến nỗi không dám mở mắt vì trời tối. Mẹ rất nhát, càng những lúc sợ hãi thì tinh thần càng kém đi. Mẹ em bảo rằng trong đêm sẽ có ma, mẹ rất sợ ma. Thật ra em cũng sợ ma, em muốn làm một chú chó bởi vì mẹ bảo rằng chó không sợ ma. Nếu có thể, em mong muốn ban đêm làm chó, bảo vệ mẹ và trông nhà. Ban ngày em trở lại làm người, chăm chỉ học tập, nhặt thêm nhiều phế liệu để bán lấy tiền khám bệnh và mua thuốc cho mẹ. Mẹ anh không đợi được đến lúc đó, vào một đêm mưa to gió lớn bà đã nhảy xuống sông tự tử. Hôm đó, cách ngày giỗ của cha anh chưa đầy một tháng. Năm mười tuổi đó, Trương Thụy phải trải qua “ba sự kiện lớn” là cha chết, mẹ chết và bỗng nhiên trở thành trẻ mồ côi. Anh một mình lớn lên, phải bước vào xã hội quá sớm, không làm bác sĩ, cũng không làm lãnh đạo, và tất nhiên cũng không thể làm một chú chó. Cuộc sống vất vả và số phận tàn khốc đã không đẩy được cậu bé mười tuổi xuống vực sâu. Trương Thụy đã trưởng thành một cách kiên cường và lạc quan như vậy, nỗ lực bung nở như hoa hướng dương. Về sau Trương Thụy gặp được một cô gái, hai người kết hôn, xây dựng gia đình, mọi thứ có vẻ như ngày càng tốt hơn. Thế nhưng khi biết được mẹ Trương Thụy từng bị bệnh tâm thần, người vợ liền vứt bỏ những lời thề non hẹn biển khi xưa. Cô ta nói rằng không muốn con của họ sau này cũng mắc căn bệnh ấy. Trương Thụy từng tự hỏi bản thân rằng, có phải vì anh mang dáng vẻ của người sống đơn độc, trong lá số tử vi không có phần cha mẹ, vợ con, vì thế mới phải côi cút một thân một mình, tự làm tự sống hay không? Rất nhiều người khi đứng trước mất mát đều sẽ có những khoảnh khắc sụp đổ, nhưng Trương Thụy không như vậy, trái lại còn mỉm cười tiếp tục sống. Anh làm công nhân trong một dây chuyền sản xuất linh kiện ô tô, do chưa được đào tạo và không có kỹ năng nên anh chỉ có thể bắt đầu từ công việc cơ bản nhất. Vì thông minh, chịu khó, nỗ lực học tập, dần dần từ vị trí công nhân phổ thông, Trương Thụy được lên làm tổ trưởng, rồi làm quản đốc phân xưởng. Năm Trung Quốc khởi động “Kế hoạch 5 năm lần thứ 13”, Trương Thụy còn được nhà máy cử sang Đức tham quan dây chuyền sản xuất thông minh với tư cách là công nhân xuất sắc, sau đó lại được bồi dưỡng về lĩnh vực này. Anh cũng đã thi đỗ vào Đại học Phát thanh truyền hình hệ chính quy và tốt nghiệp đúng hạn. Chỉ cần trong lòng có ước muốn thì sức sống sẽ tràn đầy. Trời đất không thể thay đổi, thế giới không có luân hồi, nhưng chính niềm tin ấy đang chỉ dẫn chúng ta nỗ lực đi về phía ánh sáng và hy vọng. Hoa hướng dương đẹp vì nó luôn biết mục tiêu của mình ở đâu và kiên định đi theo phương hướng đã chọn, không tùy tiện thay đổi theo tác động của bên ngoài. Lòng tin sắt đá chẳng phải là câu trả lời đẹp đẽ nhất cho sự nỗ lực phấn đấu hay sao? Trên thế giới này, không ai có thể dám chắc rằng cuộc sống của mình luôn thuận buồm xuôi gió. Không ai có thể khẳng định rằng trong tương lai chắc chắn mình sẽ đứng ở nơi đầu sóng ngọn gió, được mọi người ngưỡng mộ. Cuộc sống vốn có quá nhiều thứ không xác định, muốn đứng vững thì nhất định phải có một trái tim mạnh mẽ, biết bao dung và biết tỏa sáng. Đôi khi, bạn càng muốn thực hiện ước mơ của mình thì lại càng bị ngăn cản hoặc gặp phải vấn đề nào đó khó giải quyết. Muốn biến ước mơ thành hiện thực, đòi hỏi bạn phải có lòng kiên trì quyết không từ bỏ và nỗ lực, cố gắng không ngừng nghỉ. Có như vậy, bạn mới làm chủ được cuộc đời mình. Dọn dẹp cuộc sống, dọn dẹp tâm hồn Con người phải biết cách chung sống với thế giới, hài lòng với số phận thì tấm lòng mới rộng mở, tâm trí mới trưởng thành. Bạn cảm thấy bức bối, chật chội, cuộc sống sẽ tặng lại bạn nỗi trống trải và vô vị trong lòng. Bạn thấy cuộc sống có nhiều điều sâu sắc có thể lĩnh hội, cuộc sống sẽ dành cho tâm hồn bạn đầy đủ không gian để phát triển, trưởng thành. Nếu sự sống là một con đường, thì tâm hồn và cuộc sống mỗi thứ chiếm giữ một đầu. Cuộc sống bức bối thì tâm hồn trống trải, tâm hồn phong phú thì cuộc sống sẽ giản đơn. Tâm hồn con người sẽ dần trở nên mạnh mẽ sau khi tiếp xúc với nhiều gian khó. Nội tâm mạnh mẽ sẽ thu nạp được nhiều tinh hoa và tạo ra càng nhiều thành tựu. Ngược lại, nội tâm yếu ớt thì cuộc sống sẽ liên tục gặp rắc rối, cả cuộc đời khó gặp được thành công. Tiểu Trung là một người phụ nữ luôn biết tìm niềm vui trong cuộc sống. Cô đã 34 tuổi mà trông như mới chỉ 24, còn tâm hồn thì trẻ trung và tràn đầy sức sống như thiếu nữ tuổi 14. Tôi gặp Tiểu Trung lần đầu tiên tại lễ khai giảng khóa học MBA. Lúc đó cô đến báo danh với trang phục rất chỉnh tề đúng như theo yêu cầu. Tôi đến hơi muộn, nhưng vừa nhìn đã thấy ngay Tiểu Trung nổi bật ở vị trí chính giữa. Cô có một sức hấp dẫn nhưng không hề phô trương, điều đó thôi thúc tôi tìm cho mình một chỗ ngồi bên cạnh cô. Có một số người như vậy, không cần làm gì vẫn có thể thu hút sự chú ý của người khác một cách tràn đầy năng lượng. Tôi và Tiểu Trung nhanh chóng trở thành bạn bè. Sau khi tốt nghiệp đã nhiều năm, chúng tôi vẫn giữ được tình bạn gắn bó thân thiết. Tiểu Trung có nhiều bạn. Theo tôi, một người có thể giao lưu, kết bạn một cách tự nhiên, thoải mái như vậy thì chắc chắn trong công việc và cuộc sống cũng sẽ có sức cuốn hút rất lớn. Tiểu Trung là giám đốc khách hàng của một công ty chuyên cung cấp nhân lực cho doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Cô rất giỏi tiếng Anh, đã có bằng TEM-85 từ hồi đại học. 5 TEM là viết tắt của Test for English Majors, là bài thi dành cho sinh viên chuyên ngành tiếng Anh ở Trung Quốc. Chương trình đào tạo chuyên ngành tiếng Anh kéo dài trong bốn năm, chia làm hai giai đoạn: giai đoạn nền tảng (năm thứ nhất và thứ hai) và giai đoạn nâng cao (năm thứ ba và thứ tư). TEM-4 và TEM-8 là hai bài thi đánh giá năng lực của sinh viên vào cuối giai đoạn nền tảng và nâng cao. Với công việc đang làm, Tiểu Trung không cần sử dụng tiếng Anh quá nhiều, chỉ cần giao tiếp đơn giản và viết e-mail cho đối tác, khách hàng. Dù vậy, trong xe của Tiểu Trung luôn có một quyển sách tiếng Anh. Cô nói rằng những lúc phải chờ đợi khách hàng hay bạn bè, cô sẽ đọc sách. Tiểu Trung cho rằng, chỉ khi nào bạn biến sở thích của mình thành thói quen thì bản thân mới ngày càng tiến bộ. Tôi và Tiểu Trung còn có vài người bạn chung. Năm nào chúng tôi cũng cùng nhau đi du lịch, và lần nào Tiểu Trung cũng lo liệu việc này một cách vô cùng chuyên nghiệp và chu đáo. Cô ệ ệ y ộ g y g ệp lên kế hoạch và sắp xếp lịch trình cho cả nhóm rất chặt chẽ và hợp lý - từ chọn điểm đến, giờ bay, khách sạn, đến điểm tham quan, quán ăn, phương tiện di chuyển… Một người phụ nữ mà cả sinh hoạt và công tác đều có kế hoạch như vậy, chắc chắn cuộc sống cá nhân cũng sẽ rất khoa học. Tôi rất mong muốn có cơ hội đến nhà Tiểu Trung để “kiểm chứng” điều này. Giới trẻ bây giờ thường hay gặp nhau ở bên ngoài, rất ít khi tụ tập ở nhà, vì thế mãi đến tận ba năm sau khi quen biết Tiểu Trung, tôi mới có may mắn được cô mời về nhà chơi. Căn hộ hai phòng ngủ với diện tích 90 mét vuông của cô rất rộng rãi, đồ đạc bày biện vô cùng phong phú nhưng cũng rất ngăn nắp, màu sắc và bố cục được phối hợp theo phong cách nghệ thuật châu Âu. Một điều đặc biệt trong nhà của Tiểu Trung đó là cô sử dụng các loại cốc, chén, ly khác nhau cho các loại đồ uống khác nhau. Tuy nhiên, bạn đừng hiểu lầm Tiểu Trung là người mắc chứng quá sạch sẽ hoặc thích phức tạp hóa vấn đề. Đây chỉ là quan niệm sống của cô. Nhà không những là nơi để sống, để sinh hoạt mà còn là “mái ấm”. Nó là một phần sự sống của chúng ta, thể hiện sự hòa hợp cả trong thể xác lẫn tinh thần. Có thể bạn sẽ hỏi rằng, tinh thần có liên quan gì tới không gian sống của một người hay không? Đương nhiên là giữa chúng có mối liên hệ, hơn nữa còn là mối liên hệ vô cùng chặt chẽ. Nhà là nơi phản ánh một cách chân thực nhất thế giới nội tâm của con người. Trường Kinh doanh Havard (Harvard Business School) từng tiến hành nghiên cứu và đưa ra nhận định rằng: Những người có sự nghiệp thành công, gia đình hạnh phúc đều có môi trường sống vô cùng ngăn nắp và sạch sẽ. Còn những người có hoàn cảnh không tốt, cả đời lận đận, không có thành tựu gì thì cuộc sống của họ luôn quẩn quanh với sự bừa bộn. Xã hội là một tập hợp nhiều gia đình nhỏ tạo thành. Gia đình nhỏ như chiếc gương phản chiếu xã hội, cho ta nhìn thấy cuộc đời của những con người ngoài kia. Sự nghiệp và gia đình của người thành công đều sáng sủa sạch sẽ, còn trong sâu thẳm tâm hồn của người công việc gặp trắc trở luôn tồn tại một góc tối tăm. Đời người cần phải được quét dọn. Một người cần phải có “khả năng dọn dẹp” cuộc đời. Cuộc đời không được dọn dẹp cũng giống như căn phòng không được quét dọn. Người không có “khả năng dọn dẹp” chính là người có rất nhiều tham vọng nhưng lại không có tiềm lực hoặc trong lòng có khúc mắc nên không thể biến ước muốn thành hiện thực. “Loại bỏ hết cặn bã, chắt lọc lấy tinh túy”, đó là câu nói nổi tiếng trong cuốn sách Bí quyết không cần bí quyết của Mã Nam Thôn. Cuốn sách chia sẻ nhiều giải pháp để giải quyết các vấn đề thuộc về phạm trù phát triển và trưởng thành của con người. Nếu xóa sạch những thành tích trong quá khứ ra khỏi chỗ sâu thẳm trong tâm hồn, bạn sẽ để ra được một khoảng trống để tiếp nhận những thứ mới. Như vậy mới có thể không ngừng bứt phá giới hạn của bản thân. Nói cách khác, nếu trong lòng bạn chứa đựng quá nhiều điều không vui, thì những niềm vui rời xa bạn sẽ càng nhiều hơn, bởi vì trái tim bạn không có chỗ chứa chúng. Nếu bạn không nỡ vứt bỏ bất kỳ thứ gì, thì sự tham lam và nỗi sợ hãi trong lòng bạn sẽ càng lớn lên. Tương tự như vậy, tình yêu và hạnh phúc cũng sẽ không có chỗ để đến với bạn. g ạ Cuộc sống chính là sự phản ánh chân thực nội tâm mỗi người, là sự tinh túy mà bất cứ lời nói hay cử chỉ nào cũng đều không thể “bao che” được. Nhà là nơi phản chiếu của cuộc sống, đó là ”mái ấm” của tâm hồn, là sự thể hiện ra bên ngoài của sự sống của con người. Hãy tự hỏi bản thân, bạn có “khả năng dọn dẹp” ngôi nhà của mình không? Có người nói rằng “quét dọn” trong “quét dọn nhà cửa” và “dọn dẹp” trong “khả năng dọn dẹp” là hai việc hoàn toàn khác nhau, nhưng tôi không cho là như vậy. Quét dọn nhà cửa là thói quen không thể thiếu trong cuộc sống. Dọn dẹp “bụi bặm” trong nội tâm cũng là một thói quen mà mỗi người cần có. Nội tâm của bất kỳ ai cũng không thể “sạch không tì vết”. Nếu muốn lòng dạ trong sáng thì “khả năng dọn dẹp” này đóng vai trò vô cùng quan trọng. Một người có tấm lòng rộng mở thì dù diện tích nơi ở không lớn thì vẫn có thể sắp xếp, bài trí để có không gian sống thoáng đãng, ngăn nắp, trật tự. Một người tính tình ôn hòa thì nơi ở của họ chắc chắn sẽ đẹp đẽ và tràn đầy sức sống, làm người ta lưu luyến, không muốn rời đi, khiến tất cả niềm vui và hạnh phúc đều có chỗ để ở lại. Ngược lại, một người làm việc gì cũng tùy tiện, xốc nổi thì tâm hồn chắc chắn sẽ hẹp hòi, nơi ở cũng sẽ bừa bộn. Xin đừng oán trách công việc của mình sao lắm khó khăn và phiền toái, cũng đừng hà tiện việc sắp xếp, dọn dẹp môi trường sống. Tất cả những biểu hiện bên ngoài này đều là sự phản ánh nội tâm của con người. Tâm hồn yên bình thì cuộc sống mới đơn giản. Nhà cửa ngăn nắp sạch sẽ thì tâm hồn cũng tự nhiên trở nên ôn hòa. Giá trị của cuộc sống nằm ở sự giản dị Giá trị của một bộ đồ làm bằng gỗ lim nằm ở công nghệ chế tác ra nó chứ không nằm ở chất liệu của nó. Sự tao nhã của một người thể hiện ở tu dưỡng bên trong chứ không phải ở trang phục hay cách trang điểm bên ngoài. Thứ mà danh dự thể hiện ra là sự cống hiến của nó chứ không phải là con số tiền thưởng. Trên thế gian có quá nhiều giá trị và bản chất thật sự bị làm cho lu mờ, làm cho biến chất vì những suy nghĩ sai lầm của con người. Ý nghĩa của sự sống là khi dừng lại bạn có thể tĩnh tâm nhìn lại đoạn đường đã đi qua, những người đã gặp, những cảm xúc và tình cảm trong lòng. Nếu không có “bước nghỉ” này, có phải dòng suy nghĩ của bạn đã bế tắc từ lâu, có phải bạn luôn phải che giấu hư vinh của mình hay không? Thực chất, phương pháp trang điểm đẹp nhất chính là để “mặt mộc”, nhan sắc đẹp nhất chính là “hình dáng tự nhiên”, mốt thời thượng nhất chính là “tiết kiệm”. Vậy thế nào gọi là mốt? Có người cho rằng mốt là khuôn mẫu xa hoa được tạo ra trong điều kiện cuộc sống giàu có. Cũng có người cho rằng mốt là sự đổi mới mang tính sáng tạo, đối lập rõ rệt với tầm thường và cũ kỹ. Tuy nhiên, một bộ phận phản đối lại cho rằng mốt là một hình thức tu dưỡng văn hóa đại chúng, không nên bị một nhóm nhỏ quy định thành hành động chạy theo số đông và so sánh khập khiễng theo cảm tính. Từ đó bắt đầu hô hào: Mốt không được xa hoa lãng phí, mà phải tiết kiệm và giản dị, đẹp một cách thuần khiết. Bánh xe thời gian di chuyển đến đâu sẽ tạo ra một mốt hoàn toàn mới ở thời điểm đó. Nghĩa là mốt luôn không ngừng thay đổi, không tuân theo quan điểm của một cá nhân hay nhóm nhỏ nào. Trong mỗi thời kỳ nhất định, mốt luôn là yếu tố thịnh hành nhất, còn bạn chính là người giải thích và sáng tạo ra mốt. Ngay từ bé, Du Nhiên đã là công chúa nhỏ trong mắt người thân. Từ trang phục đến cách mỉm cười của cô luôn toát ra khí chất khác hẳn người bình thường. Khi lên cấp Ba, được các bạn gái vây quanh Du Nhiên nhiều hơn. Bởi cô có cha làm cán bộ và mẹ làm giám đốc ngân hàng, điều quan trọng hơn là trên người cô luôn tỏa ra một thứ gọi là “mốt”. Bản thân Du Nhiên cũng luôn cho rằng cô cũng là “người phát ngôn của mốt” ở trong phạm vi xung quanh mình. Tốt nghiệp cấp Ba, Du Nhiên quyết định đi du học tại Mỹ. Lý do cô lựa chọn đất nước này là bởi nơi đây được mệnh danh là cái nôi của thời trang. Được người thân và bạn bè gọi là “người phát ngôn của mốt”, Du Nhiên rất muốn được đặt chân đến nước Mỹ để trực tiếp cảm nhận bầu không khí thời trang cấp thế giới. Vì lẽ đó, Du Nhiên trở thành sinh viên chuyên ngành hoạt hình và truyện tranh của một trường đại học ở Mỹ. Từ lâu Du Nhiên vẫn luôn cho rằng mốt chính là biểu hiện của vẻ bề ngoài cao quý và tao nhã. Tuy nhiên sau một thời gian học tập ở nước ngoài, quan niệm về mốt của cô đã hoàn toàn thay đổi. Nhận thức của nước Mỹ về “mốt” rất trẻ trung. Nước Mỹ ra đời và phát triển cùng với cuộc cách mạng công nghiệp của Anh, vì thế mốt của Mỹ nghiêng nhiều về lĩnh vực công nghiệp hơn. Khoa học kỹ thuật của đất nước này luôn dẫn đầu thế giới, tiêu biểu là các trào lưu khoa học công nghệ cao như công nghiệp chế tạo ô tô, điện ảnh…, khác xa so với trào lưu về trang sức và may mặc được xây dựng trên nền tảng thủ công mỹ nghệ. Mốt thời trang của Mỹ không hề thua kém kinh đô thời trang Paris của Pháp. Tuần lễ thời trang New York - tổ chức hai lần trong năm đã giúp Mỹ đứng vào hàng ngũ tiên phong trong lĩnh vực thời trang toàn cầu, thậm chí còn nhiều lần vượt qua cả kinh đô thời trang Paris. Sau bốn năm học tập, Du Nhiên trở về nước với về ngoài vô cùng giản dị, làm các bạn cô không hiểu chuyện gì đã xảy ra, liền hỏi Du Nhiên: “Chẳng lẽ cậu học đại học ở vùng nông thôn của Mỹ à?” Du Nhiên mỉm cười lịch sự, trả lời rằng hiện giờ cô rất thích phong cách thời trang bình dị như vậy. Nó giúp cuộc sống của cô được tự do, thoải mái, không phải chịu bất cứ ràng buộc gì. Mặc dù thời trang và khoa học công nghệ đang là những ngành nghề dẫn đầu thế giới, nhưng trong bốn năm du học ở Mỹ, cô lại có hứng thú với lĩnh vực công nghiệp. Theo lời Du Nhiên, cô không còn theo đuổi các trào lưu thời trang, mà thay vào đó là tập trung làm phong phú tâm hồn mình. Không thể phủ nhận rằng theo đuổi những vẻ đẹp bên ngoài sẽ giúp cho cuộc sống của chúng ta phong phú hơn, nhưng liệu đó có phải là “mốt” duy nhất không? Câu trả lời là không. “Mốt” là tinh thần dũng cảm và giàu tính thách thức. Nó là sự kiên định bước tiếp cho dù phải đối mặt với thách thức không hề được báo trước. Nó cũng chính là sự tự tin mà ngay cả khi công việc không như ý muốn, ta cũng vẫn mỉm cười như không có chuyện gì xảy ra. Người đời luôn tô vẽ quá mức cho “mốt” thời thượng, khiến cái đẹp vốn dĩ vô cùng giản dị dần dần trở nên biến chất. “Mốt” luôn thay đổi, nhất là trong thời đại phát triển như vũ bão hiện nay. Còn tâm hồn thuần khiết và luôn hướng về phía trước. Con người hiện đại, lạc quan, phóng khoáng sẽ luôn giữ một tâm hồn thuần khiết. Họ cũng không nhất thiết là vứt bỏ những bộ trang phục sành điệu hay phong cách trang điểm thịnh hành, bởi những vẻ đẹp bên ngoài cũng là một phần không thể thiếu trong cuộc sống, chỉ có điều họ không nên phóng đại chúng một cách mù quáng. So với những vẻ đẹp bên ngoài, tâm lý tích cực hướng về phía trước, tính cách rộng lượng, phóng khoáng và bản chất đơn giản, bình dị là điều đi cùng ta lâu dài. Nếu dùng trái tim để quan sát, học tập, bạn sẽ phát hiện ra rằng có rất nhiều điều giản dị trong cuộc sống của chúng ta. Sự sống ngoài kia có phức tạp đến mấy thì đến cuối cùng vẫn phải kết thúc một cách đơn giản. Chỉ điều giản dị mới là điều tồn tại mãi mãi không thay đổi. Chỉ có sống đơn giản mới có thể tồn tại bền vững. Bạn tích cực trong cuộc sống, nhận thức, hiểu rõ cuộc sống luôn đơn giản và bình dị, bạn vẫn sẽ vui vẻ như xưa. Nếu trong cuộc sống bạn giữ được tâm thái yên bình, biết cân bằng và biết thỏa mãn, thì cuộc sống của bạn sẽ hạnh phúc bền lâu, đạt đến giới hạn hoàn mỹ nhất. Trì hoãn là vô trách nhiệm với bản thân Tô Lai làm việc trong nhà máy chế tạo của nhà nước đã gần mười năm nhưng vào một buổi sáng cô đã gọi điện cho sếp của mình và xin thôi việc. Người nhà và đồng nghiệp đều không hiểu vì sao cô làm như vậy. Lý do cô đưa ra đó là muốn tìm kiếm con người thật của bản thân mình. Vài tháng sau, Tô Lai vào làm việc cho một doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Ngày đầu tiên đi làm, cô tràn đầy nhiệt huyết cống hiến, đến giờ tan làm vẫn ngồi bên bàn làm việc cặm cụi ghi chép. Lúc đó, ở cách chỗ ngồi của cô không xa có một nhân viên tên là Na Na vừa thu dọn đồ đạc chuẩn bị ra về vừa lẩm bẩm: “Đi về thôi, tranh thủ thời gian tập Yoga nào!” Lúc này một cô gái chơi thân với Na Na đi đến trước mặt cô liếc mắt nói bóng gió: “Sếp còn đang nỗ lực làm việc mà tại sao cô đã tích cực ra về như thế, làm xong việc rồi hả?” Thật ra cô gái này đang “nhắc khéo” Na Na, ý bảo rằng: Sếp còn chưa về thì mình cũng không nên về đúng giờ. Hơn nữa đây lại là sếp mới nhậm chức, nên cẩn thận để tránh bị soi xét. Nhưng Na Na xem nhẹ điều đó, cô nói rằng: “Hôm nay tôi đã làm việc rất chăm chỉ, công việc cũng đã hoàn thành hết, không về thì còn ở đây đợi sếp mời đi dự tiệc hả?” Nói xong, cô liền xách túi rời khỏi văn phòng. Lúc này, chiếc bút đã rơi khỏi tay Tô Lai từ lúc nào không hay. Na Na là cô gái trẻ vừa mới tốt nghiệp đại học, đi làm chưa lâu, ở độ tuổi này, tính cách thẳng thắn, bộc trực như vậy có vẻ cũng không có gì là xấu, nhưng lại khiến Tô Lai cảm thấy hơi khó chịu. Nhớ lại quãng thời gian mười năm làm việc trong công ty nhà nước, chuyện làm thêm giờ xảy ra đối với cô như cơm bữa. Nhưng nguyên nhân khiến cô phải làm thêm giờ là bởi công việc nhiều đến nỗi làm không hết hay là do cô đã không chăm chỉ, nỗ lực, tận dụng thời gian để hoàn thành công việc trong ngày? Đúng vậy, ở bất kỳ doanh nghiệp hay công ty nào, hoàn thành công việc đúng hẹn và ra về đúng giờ là cách thức làm việc hiệu quả cao mà chúng ta nên thực hiện. Nhưng trên thực tế, có nhiều khi đã hết giờ làm việc nhưng chúng ta vẫn tiếp tục miệt mài với công việc của mình. Như vậy, ngoài chứng tỏ bản thân trong ngày đã không tích cực làm việc thì không nói lên được bất cứ điều gì khác. Không có công thức nào có thể chứng minh được rằng thời gian làm việc dài đồng nghĩa là kết quả làm việc tốt. Nhưng có một thực tế là khi cách thức làm việc của bạn có hiệu quả thấp thì bạn vừa tốn thời gian hơn người khác vừa khiến bạn lo lắng. Những người có cách làm việc như vậy rất có khả năng đã mắc phải căn bệnh trì hoãn. Nhắc đến căn bệnh trì hoãn, tôi lại nhớ đến Diêm Thư - đồng nghiệp của tôi khi tôi còn làm biên tập viên ở nhà xuất bản. Cô vốn làm thiết kế mỹ thuật, nhưng sau đó được bổ sung làm công tác biên tập, hơn nữa lại còn là biên tập viên được cấp trên hài lòng nhất. Khi tôi vừa mới biết sử dụng những câu đại loại như “không có trật tự”,“lý tưởng chi phối thực tiễn” hay “bạn giúp tôi cũng tức là tôi giúp bạn” để làm mánh khóe kiếm cơm thì bài viết của cô đã vươn sang các lĩnh vực bất động sản, xe hơi, y tế, thời trang… Là biên tập viên “cao cấp” của nhà xuất bản, Diêm Thư thường xuyên lui tới các buổi tiệc tùng và các buổi họp báo của giới thượng lưu. Trong khi chúng tôi còn đang loay hoay với các công việc phỏng vấn, đặt bài, biên tập, sắp chữ, hiệu đính…, thì đối với Diêm Thư, những việc như vậy chỉ bé như hạt cát giữa biển khơi. Văn chương chữ nghĩa cũng giống như con ngựa bất kham, hoặc là bạn mãi mãi phải chạy theo nó, hoặc là bắt nó ngoan ngoãn phục vụ mình. Theo nghiên cứu của tôi, những người tay trắng lập nghiệp và một bước lên mây kia đều phải dựa vào tài năng bẩm sinh và kinh nghiệm tích lũy được trong cuộc sống thì mới có thể tạo dựng sự nghiệp riêng cho mình. Vì thế, khi tác phẩm của Diêm Thư liên tiếp gặt hái thành công, lần lượt giật giải bài viết xuất sắc hạng A, B và C, tôi và mấy biên tập viên khác đều chỉ biết lặng lẽ tự an ủi bản thân: “Cô ấy làm được như vậy là bởi cô ấy có chỉ số IQ cao.” Biên tập viên hàng đầu giống như Diêm Thư mới gọi là tài năng xuất chúng, ánh hào quang lấp lánh xung quanh, còn loại tầm thường như tôi thì cùng lắm cũng chỉ thi thoảng may mắn kiếm được chút thể diện mà thôi. Cho đến một hôm, một việc vừa khẩn cấp vừa quan trọng bất ngờ xảy ra ngay trước mắt chúng tôi, trong lúc đang không biết phải làm thế nào thì Diêm Thư đã dùng chính hành động thực tế của mình giải thích cho chúng tôi hiểu rằng: Tài năng xuất chúng chỉ có thể có được nhờ chuyên tâm làm việc. Hôm đó, chúng tôi gấp rút hoàn thành bản thảo xong liền cùng nhau ra ngoài ăn cơm. Nhưng đến khoảng nửa đêm thì lãnh đạo nhà xuất bản gọi điện thông báo rằng trong số bản thảo kia có một bài viết về cửa hàng ô tô 4S không đạt yêu cầu. Chúng tôi phải nhanh chóng viết một bài khác trong thời gian ngắn nhất, bởi sáng sớm hôm sau ấn phẩm này phải trưng bày ở đại sảnh các ngân hàng lớn và phòng chờ sân bay. Toàn bộ nhân viên xưởng in đã sẵn sàng đợi lệnh thức thâu đêm để làm việc. Việc phải khẩn cấp chỉnh sửa, thay đổi bản thảo không phải là chuyện hiếm, nhưng viết một bài trong vòng hai tiếng trong điều kiện không có bài dự trữ sẵn quả thật không khác gì sét đánh ngang tai. Lúc này, Diêm Thư xung phong đảm nhận viết bài thay thế, cô còn an ủi để chúng tôi bớt lo lắng. Sau đó, Diêm Thư đặt liền mấy chuông báo thức trong điện thoại, mỗi lần cách nhau 45 phút. Cô yên lặng soạn thảo nội dung cho bài viết trong 45 phút đầu tiên. Sau đó lập tức quay trở về là con người sôi nổi, quay sang tán dóc với chúng tôi trong vòng 5 phút. Hết 5 phút, cô lại trở về trạng thái tập trung, tiếp tục viết bài trong 45 phút tiếp theo. Cảnh tượng này giống hệt như thời chúng tôi còn ngồi trên ghế nhà trường, khi tiếng chuông báo hết tiết học vang lên, học sinh lập tức ùa ra khỏi lớp như bầy ong vỡ tổ, đến khi có chuông báo vào tiết tiếp theo lại nhanh chóng trở về trạng thái say sưa học tập. Chưa hết hai tiếng, Diêm Thư đã hoàn thành bài viết với văn phong hoa mỹ, từ ngữ chau chuốt, làm chúng tôi khâm phục sát đất. Ở xung quanh chúng ta xuất hiện rất nhiều đối tượng khiến chúng ta phải ngưỡng mộ. Ví dụ như có học sinh rất tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa nhưng chưa bao giờ bỏ bê việc học tập. Hay như có đồng nghiệp nọ chưa bao giờ làm thêm giờ nhưng lại có thành tích cuối tháng vô cùng xuất sắc. Trong con mắt của chúng ta, họ là những người thường hay ngâm nga hát, lướt mạng, gọi điện tán gẫu với bạn bè, nhưng lại hoàn thành nhiệm vụ học tập và công việc một cách ung dung, thoải mái. Thật ra, bạn mới chỉ nhìn thấy bề nổi chứ chưa thấy được rằng lúc làm việc họ vô cùng chuyên tâm. Chuyên tâm là mấu chốt để hoàn thành công việc có chất lượng nhưng đồng thời cũng lại là “đỉnh Everest” vô cùng khó chinh phục. Hầu hết mọi người đều biết rõ vẫn còn rất nhiều công việc đang chờ mình thực hiện, tủ hồ sơ lộn xộn vẫn chưa được sắp xếp lại, một bưu kiện quan trọng cần phải được đóng gói và gửi đi, thậm chí là phải lập tức đi gặp khách hàng quan trọng…, nhưng trong lúc sốt ruột và lo lắng như vậy, họ lại vẫn vừa do dự không biết nên làm việc gì trước, việc gì sau, vừa tự an ủi bản thân rằng không việc gì phải sốt ruột, nghỉ ngơi một lát rồi làm tiếp cũng chưa muộn. Đây chính là căn bệnh trì hoãn điển hình! Có thể bạn cho rằng trong cuộc sống, thi thoảng trì hoãn không gây ra ảnh hưởng gì. Nhưng suy nghĩ “việc gì phải vội, cứ từ từ bình tĩnh” của bạn sẽ gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng, hơn nữa không thể khắc phục được. Bạn đã hoảng sợ chưa? Bạn nên cảm thấy sợ. Tuy trì hoãn rất nguy hiểm nhưng không phải là không thể chữa được. Vậy phải giải quyết căn bệnh “ác tính” này như thế nào? Câu trả lời rất đơn giản, bạn hãy sắp xếp, phân chia thời gian làm việc một cách hợp lý. Rất nhiều người luôn cảm thấy không có đủ thời gian để học tập hay làm việc, nhất là khi gần đến kỳ thi hoặc thời hạn hoàn thành công việc. Chiếc đồng hồ trong đầu bạn vẫn không ngừng “tích tắc” chạy như giục giã, tất cả mọi việc đều ở vào trạng thái vô cùng cấp bách. Lúc này, nếu lòng dạ nóng như lửa đốt thì sẽ làm việc không tốt và hiệu suất cũng ở mức thấp nhất. Vậy nên, biện pháp giải quyết tốt nhất ở thời điểm này không phải là tìm cách kéo dài thời gian, mà là sắp xếp thời gian hợp lý để nhanh chóng hoàn thành công việc. Hãy nhớ lại lúc chúng ta còn đi học, nhà trường đã quy định mỗi tiết học kéo dài 40 phút, thời gian nghỉ giải lao giữa các tiết