🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Chiến lược cạnh tranh trong thời đại mới Ebooks Nhóm Zalo Chiến lược cạnh tranh trong thời đại mới Tạ Ngọc Ái Chia sẽ ebook : http://downloadsachmienphi.com/ Tham gia cộng đồng chia sẽ sách : Fanpage : https://www.facebook.com/downloadsachfree Cộng đồng Google :http://bit.ly/downloadsach Table of Contents MỤC LỤC I PHƯƠNG PHÁP CẠNH TRANH KHI TÌM VIỆC II CON ĐƯỜNG THĂNG TIẾN III GẠT BẰNG MỌI TRỞ LỰC, VƯỢT LÊN DẪN ĐẦU IV PHƯƠNG PHÁP CẠNH TRANH ĐỂ NẮM QUYỀN HÀNH V ĐẤU TRÍ ĐẤU DŨNG NẮM CHẮC THẮNG LỢI VI UY PHONG KHẮP CHỐN, MỘT NGƯỜI HÔ, TRĂM NGƯỜI ỦNG HỘ VII PHƯƠNG THỨC CẠNH TRANH TRONG ĐÀM PHÁN VIII PHƯƠNG PHÁP CẠNH TRANH TRONG KINH DOANH LỜI CUỐI SÁCH MỤC LỤC I. PHƯƠNG PHÁP CẠNH TRANH KHI TÌM VIỆC II. CON ĐƯỜNG THĂNG TIẾN III. GẠT BẰNG MỌI TRỞ LỰC, VƯỢT LÊN DẪN ĐẦU IV. PHƯƠNG PHÁP CẠNH TRANH ĐỂ NẮM QUYỀN HÀNH V. CẠNH TRANH ĐỂ GIỮ QUYỀN LỰC VI. UY PHONG KHẮP CHỐN, MỘT NGƯỜI HÔ, TRĂM NGƯỜI ỦNG HỘ VII. PHƯƠNG THỨC CẠNH TRANH TRONG ĐÀM PHÁN VIII. PHƯƠNG PHÁP CẠNH TRANH TRONG KINH DOANH LỜI CUỐI SÁCH I PHƯƠNG PHÁP CẠNH TRANH KHI TÌM VIỆC NHỮNG CON ĐƯỜNG NGẮN NHẤT GIÚP BẠN TÌM VIỆC 1- Quảng cáo nhân sự trên báo chí Đây là con đường mà bất kỳ một người đang tìm việc nào cũng không thể bỏ qua. Những ứng cử viên đến từ nguồn cung cấp thông tin này chính là nguồn nhân lực chủ yếu cho các đơn vị tuyển dụng. Đối với người đi tìm việc thì báo chí có ưu điểm lớn nhất là nguồn thông tin phong phú dễ kiếm. Một thông báo tuyển dụng, đăng trên nhật báo hay tuần báo đã mang đến cho bạn biết bao nhiêu cơ hội và hy vọng. Nhưng với một ngành nghề đang thu hút lượng người đang ký xin việc thì làm thế nào để nâng cao khả năng cạnh tranh của mình, để có cơ hội đối thoại, điều đó buộc bạn phải mất thời gian, tâm trí để tìm ra giải pháp. Khi đó đơn xin việc, lý lịch và bản tự thuật phải được chuẩn bị chu đáo. Người đi tìm việc, khi đọc thông báo tuyển dụng cần chú ý hai điểm duới đây: 1. Do cấp đơn vị và chức vụ không thể phân biệt được rõ ràng ngay. Vì vậy, khi đọc cần hết sức lưu tâm. Cùng một nội dung tương tự nhưng mỗi công ty cũng có thể một chức danh khác nhau. Chẳng hạn như: Kỹ sư máy tính thì có kỹ sư MIS (quản lý nguồn thông tin), kỹ sư tin học, kỹ sư mạng hay kỹ sư IT (Công nghệ thông tin = information technology). 2. Xin chớ vội đặt giới hạn cho mình: Những nội dung đăng trên báo đều là điều kiện tương đối lý tưởng, do người tuyển dụng đưa ra. Nếu như điều kiện của bạn không hoàn toàn phù hợp (chẳng hạn như kinh nghiệm công tác, thâm niên hay học lực có chỗ không khớp) bạn cứ thử xem sao, chỉ cần đối phương nhận thấy bạn có tiềm lực, họ sẵn sàng tạo điều kiện cho bạn. 2- Website việc làm Sự phát triển của công nghệ thông tin hình thành nhanh chóng con đường tìm việc trên mạng. Đây là phương thức tiếp cận cơ hội việc làm hết sức thuận tiện và kịp thời; người tìm việc không bị hạn chế về cả không gian và thời gian. Chỉ cần vào một trang Web việc làm, bạn có thể bạn có thể lựa chọn những công việc thích hợp với điều kiện của bản thân. Thậm chí, nhờ những kết nối thông minh của máy tính bạn có thể ngồi ngay tại nhà để cơ hội việc làm đến gõ cửa nhà bạn. Đơn vị tuyển dụng sẽ cho đăng trên mạng những vị trí công tác còn trống. Đây là phương pháp tuyển dụng nhân lực hết sức thuận tiện và kinh tế. Do vậy, đối với những công việc thông thường thì các đơn vị tuyển dụng đa phần lựa chọn phương thức này. Nhưng đối với những người đi xin việc ở cấp chức chính thì cơ hội cung cấp thông tin trên mạng về mặt này còn hạn chế. Nói tóm lại vị trí càng quan trọng thì quá trình đi tìm việc và chọn người tài, cả hai đều rất thận trọng có rất nhiều tiêu chuẩn cần xem xét chọn lọc, mà máy tính không thể thay thế được. Trước khi, đăng ký những thông tin cá nhân lên mạng, người xin việc cần lưu ý: 1. Phải tìm hiểu trình tự xử lý của mạng đối với bản lý lịch của mình. Độ bảo mật của tài liệu thông tin đó ra sao? Có thể dựa vào ý nguyện của cá nhân để đăng những thông tin đã được chọn lọc hay không? 2. Phải tìm hiểu bản thân mạng có chuyên tâm phục vụ hay không? Dựa vào phẩm chất của khách hàng đã đăng ký ở mạng này làm tiêu chuẩn giám định. 3. Kiểm tra tốc độ và mức thuận tiện của mạng khi sử dụng và nguồn tư liệu trên đó. 4. Xem qua những vị trí mà đơn vị đó còn thiếu, thích hợp việc với bạn còn có bao nhiêu chỗ. 3- Công ty tư vấn về công tác quản lý Đối với những người đi tìm việc yêu cầu giàu thâm niên hoặc thuộc cấp quản lý; nếu theo hai cách đã nêu trên thì sẽ khó tìm được cơ hội thích hợp. Vì sao vậy? Có đến 54,3% nhân viên phụ trách công tác tuyển dụng cho rằng phải dựa vào công ty tư vấn quản lý để tuyển dụng người làm công tác quản lý thì mới thu được kết quả tốt nhất. Điều này không có nghĩa những người làm công tác quản lý chưa đủ thâm niên thì không phù hợp với con đường tìm việc này, bởi vì mỗi công ty tư vấn đều có cách định vị thị trường và sách lược khác nhau, hơn nữa sự tác động lẫn nhau giữa công ty tư vấn và đơn vị tuyển dụng lại tuỳ thuộc vào sự biến đổi của thị trường. Do vậy, bạn cần phải xây dựng mối quan hệ tốt với công ty tư vấn về công tác quản lý. Công ty tư vấn quản lý ngoài việc cung cấp những cơ hội công tác ra còn cung cấp những thông tin về việc làm. Nếu bạn muốn quá trình tìm việc được bảo mật tuyệt đối thì bạn phải nhờ đến sự giúp đỡ của công ty tư vấn quản lý. 4- Tận dụng các mối quan hệ Đơn vị tuyển dụng dựa vào sự tiến cử của cán bộ công nhân viên là một phương thức tuyển chọn người rất có hiệu quả, do vậy người đi tìm việc hãy trút bỏ mặc cảm của mình, trút bỏ tâm trạng ngại làm phiền người khác. Hãy vận dụng một cách đúng mức mối quan hệ, nhờ họ lưu ý và giới thiệu giúp. Chính vì cơ quan tuyển dụng người tương đối tin tưởng vào sự tiến cử của cán bộ công nhân viên cơ quan mình bởi vậy, được dựa vào mối quan hệ này, bạn gửi ngay bản lý lịch của mình để nhờ họ giúp thì có khả năng được đối thoại nhanh hơn. Những tài liệu thống kê của nước ngoài cho thấy, người được tuyển dụng thông qua sự giới thiệu của cán bộ công nhân viên thì công tác về sau của họ rất ổn định. Trong hoàn cảnh tìm kiếm nhân tài không dễ và giữ được người có tài càng khó như ngày nay, thì tầm quan trọng của việc tuyển dụng theo cách này ngày càng thể hiện rõ. 5- Tạp chí việc làm Những quảng cáo tương tự trên báo đã tập hợp mọi cơ hội tìm việc thành sách, xuất bản dưới dạng tạp chí. Khi đọc, bạn thấy thuận tiện hơn trên báo rất nhiều và quan trọng hơn là trong tạp chí giới thiệu việc làm còn cung cấp cho bạn những thông tin rất hữu ích như bí quyết tìm việc và xu thế mới trên "Chức trường" (nơi cạnh tranh chức quyền, nghề nghiệp). 6- Hội chợ việc làm Việc tổ chức hội chợ việc làm không phổ biến, ta thường gặp là các cuộc phỏng vấn tuyển dụng nhằm vào đối tượng các sinh viên đại học và đại học chuyên ngành vừa tốt nghiêp hay là cán bộ công nhân viên trong các xí nghiệp kỹ thuật cao. Những người đi tìm việc, có thể thu thập được những tài liệu về nhiều mặt của công ty tham gia triển lãm ngay tại chỗ, thậm chí còn có dịp để tham dự ngay cuộc phỏng vấn. Người đi tìm việc, ngoài việc phải chuẩn bị chu đáo bản lý lịch của mình ra, nên ăn mặc thích hợp với hoàn cảnh của một cuộc phỏng vấn, nhằm để lại ấn tượng tốt cho người tuyển dụng. 7- Tự tiến cử Nếu như ý định, được vào một công ty nào đó để công tác đã nung nấu bạn từ lâu. Thì cách tự tiến cử là phương pháp thích hợp nhất... Điều cần lưu ý người đi tìm việc theo cách này là: Do cách xét duyệt lý lịch của mỗi công ty khác nhau, vì vậy tốt nhất nên chuẩn bị sẵn hai bản lý lịch, đồng thời nộp cho bộ phận tuyển dụng và bộ phận nhân sự. Tốt nhất là bạn nắm được đúng tên của các tổ chức đó thì bạn ghi hẳn tên nơi gửi. Nếu bạn chọn cách tự tiến cử, bạn nên viết kèm theo một bức thư trình bày rõ quan điểm của mình tìm đến công ty, càng làm tăng thêm phép lịch sự trong giao tiếp. Trong thư bạn cần thể hiện sự hiểu biết của mình về công ty và. Sau khi hồ sơ đã gửi đi được ít hôm, bạn nên điện hỏi xem đơn vị tuyển dụng đã nhận được chưa. Tiếp đó, bạn có thể hỏi luôn cơ hội được đối thoại là vào lúc nào. 8- Các vấn đề khác Nếu bạn là sinh viên sắp tốt nghiệp, bạn có thể dựa vào trung tâm tư vấn việc làm của nhà trường hoặc đăng ký hồ sơ ở cơ quan chỉ đạo việc làm của thanh niên. Những người đã có 5 năm kinh nghiệm công tác trở lên thì không nên ngại việc thông tin, liên lạc với các hội học thuật thuộc chuyên ngành của mình, các hiệp hội khoa học, các hội liên hiệp sinh viên, chắc hẳn bạn sẽ nhận được vô số các thông tin việc làm phù hợp. KHAI THÁC CƠ HỘI VIỆC LÀM ĐANG TIỀM ẨN Người tìm việc cần thường xuyên động não, khai thác và sử dụng những cơ hội đang tiềm tàng. Bạn hãy nhanh tay hơn một chút, bạn hãy nhạy bén hơn một chút, chủ động hơn một chút khi mà người khác chưa phát hiện ra những cơ hội này. 1- Hãy nói chuyện với bạn bè và người thân Khi đi tìm việc, bạn đã nghĩ đến bộ phận quản lý nhân sự chưa? Những người phụ trách công tác tuyển dụng luôn luôn đánh giá cao phương thức tiến cử người tài của cán bộ công nhân viên. Do vậy, khi xí nghiệp khuyết người, con đường có lợi về kinh tế này sẽ được vận dụng bằng cách thông báo trên bảng thông tin nội bộ hay thư điện tử, nhưng người ngoài thì không thể nào biết được, trừ phi bạn có người thân đang công tác ở xí nghiệp này và người thân của bạn cũng biết bạn đang đi tìm việc. Bởi vậy, hãy thắt chặt hơn nữa các mối quan hệ có lợi theo hướng này nhằm giành được ưu thế cho mình. 2- Hãy hỏi công ty tư vấn quản lý Theo điều tra bằng những câu phỏng vấn súc tích của một công ty tư vấn quản lý đối với bộ phận quản lý nhân sự thì 51% trong số họ cho rằng: Những người được tuyển dụng qua công ty tư vấn lao động và việc làm có hiệu quả chỉ đứng sau quảng cáo trên báo và nhân viên tiến cử mà trong đó việc tuyển chọn những người thuộc diện cấp quản lý thì hiệu quả càng tốt hơn. Vì vậy, dù cho bạn tìm việc ở cấp quản lý hay đang hướng tới khả năng đó, bạn cũng cần giữ mối quan hệ tốt với một vài công ty tư vấn quản lý, để tránh bỏ sót những cơ hội tốt không xuất hiện trên mạng hay trên quảng cáo của báo chí. Chú ý tới những động thái của các đơn vị tuyển dụng đăng trên báo, tạp chí. Bạn cần nuôi dưỡng thành thói quen đọc tuần báo các chuyên ngành, tạp chí kinh tế tài chính, chuyên ngành công tác quản lý. Trong khi đọc bạn cần có sự phản xạ nhanh nhạy, bởi lẽ những nội dung đăng tải trên báo có thể là những thông tin cần biết về xí nghiệp hoặc có thể đó là những cơ hội công việc đang tiềm tàng. Thông qua việc sáp nhập của các công ty xí nghiệp qua công tác kinh doanh, việc cải cách nội bộ hoặc thông tin thành lập các văn phòng mới v.v…, bạn đều có thế mạnh nhanh chóng chủ động đi trước đón đầu các cơ hội. Phần dưới đây sẽ nêu lên những cơ hội tìm việc tiềm tàng dưới các góc độ khác nhau: 1. Mạng lưới số liệu của "Tinh cầu" đã tổng hợp sự xuất kích liền tay của hai công ty cỡ lớn là "Anh hùng" và "Hào kiệt" 2. Công ty Hải Dương tiến quân mạnh mẽ vào lĩnh vực điện tử, đã có cuộc tiếp xúc mật thiết với những tiềm năng đầu tư, giữa tháng sẽ triển khai công việc, vốn ban đầu khoảng 500 triệu đồng. 3. Hai ngân hàng "Hoàng Kim" và "Bạch Ngân" sẽ hợp nhất về nghiệp vụ; 4. Công ty máy tính TD sẽ có cuộc chỉnh đốn, trọng tâm nghiệp vụ trong tương lai sẽ được các bộ phận mới như OEM và ODM đảm trách. Một số chức vụ cao cấp sẽ được chọn lựa trong thời gian tới. 5. Thị trường thông tin vô tuyến sẽ dần dần soán ngôi. Các công ty khoa học kỹ thuật như X và Y đã tới tấp đầu tư vào thị trường thuộc lĩnh vực thông tin có liên quan. 6. Do xu thế thành lập riêng lẻ trên mạng, các nhà doanh nghiệp nhằm vào những người có khả năng khai thác và phát triển kỹ thuật. Qua sáu trường hợp nêu trên, bạn có nhận ra cơ hội tìm việc tiềm tàng trong đó không? Bất kỳ một sự thay đổi về nhân sự nào cũng có tác động dây chuyền đến các bộ phận khác, nó không chỉ hạn chế ở đương sự mà thông thường giống như hiệu ứng của các con cờ bằng xương trên bàn cờ tạo thành sự thay đổi có biên độ lớn về nhân sự. Nếu đơn vị tuyển dụng bước sang một lĩnh vực mới, càng đòi hỏi nhiều nhân lực để khai thác và phát triển về kỹ thuật và kinh doanh để tăng cường sức mạnh cho đội ngũ cán bộ. Những động thái đó của các công ty xí nghiệp đối với người tìm việc, không chỉ là nguồn thông tin quan trọng mà còn giúp cho người đi tìm việc có thời gian để chuẩn bị lý lịch hoặc khi đối thoại dùng nó làm động lực tăng cường sức mạnh bản thân khi ứng phó với tình hình đối thoại, tạo ấn tượng sâu sắc đối với đơn vị tuyển dụng. 3- Website của công ty Các công ty phần lớn đều có Website, cung cấp những thông tin về sản phẩm công ty phục vụ khách hàng, còn có những thông tin giới thiệu khá chi tiết về công ty giúp chúng ta tham khảo. Những người đi tìm việc nếu kiên nhẫn, tỉ mỉ sẽ có thể qua mạng thu thập được thông tin tuyển dụng qua những trang Web này. Những người đi tìm việc có thể trực tiếp thông qua mạng để gửi thư điện tử, bản lý lịch của mình tới đơn vị tuyển dụng. Cách chủ động xuất kích như vậy còn có cái lợi là: dù cho lúc đó chưa được tuyển dụng ngay nhưng bản lý lịch của bạn đã có sẳn trong tập tin của họ. Sau này khi cơ quan đó cần người thì trong tập tin về nguồn nhân lực đã có danh sách của bạn để họ nghiên cứu. Một điều dễ thấy là trong khi tấn công tìm việc, ngoài việc cạnh tranh về tốc độ (Xem bản lý lịch cá nhân của ai đến tay của cơ quan tuyển dụng sớm hơn) còn có sự cạnh tranh về khả năng sáng tạo. Ai động não nhiều hơn, nghĩ ra cách hay mà chưa ai nghĩ ra thì người đó sẽ chiến thắng. Những ai có thể trở thành mắt xích trong mối quan hệ? Bạn cùng lớp, cùng trường, bạn bè trong các cơ quan đoàn thể. Đồng nghiệp, những người hay qua lại với nhau trong quan hệ công tác. Những người thân thích. Những bạn bè quen biết qua sinh hoạt đoàn thể, bao gồm cả đoàn thể xã hội và các hiệp hội khoa học chuyên ngành và bạn bè ở đoàn thể khu dân cư. Vợ, chồng hay bạn bè của những người kể trên. TẬN DỤNG MỐI QUAN HỆ 1- Khai thác những cơ hội việc làm ở mọi nơi, từ mối quan hệ Phải làm cho người có khả năng giúp bạn biết bạn đang đi tìm việc. Nếu như cơ quan xí nghiệp họ đang công tác hoặc giả những người trong mối quan hệ biết được sở trường của bạn thích hợp với công việc của xí nghiệp anh ta thì thật là một cơ hội ngàn vàng cho bạn. Những người mà bạn quen biết có thể chuyển cho bạn những thông tin, tiếp xúc với những người có lợi cho sự tiến cử hoặc mách bảo cho bạn những khả năng đang còn tiềm tại, tất cả những điều đó rất có lợi cho bạn. 2- Dựa vào sự tiến cử của bạn bè hay của người thân có thể giảm đi cảm giác đột ngột Nếu bạn cảm thấy cách tự tiến cử không hợp với cung cách làm việc của bạn, bạn có thể thử nhờ bạn bè hay người thân ngỏ lời trước, cũng giống như khi ta đi mua sắm một đồ dùng gì quý giá ta có thể nhờ người thành thạo về loại hàng hoá đó xem giùm chất lượng, giá cả. Ta có thể lắng nghe mọi nơi, hy vọng có được sự góp ý của bạn bè, gửi gắm niềm tin ở bạn bè và ta vững tin hơn khi đưa ra quyết định mua. Người đi tuyển dụng người hơn cũng có tâm lý như vậy. Nếu người mình tuyển dụng đã có người quen biết giới thiệu, họ có niềm tin hơn đối với phẩm chất đạo đức của người đó. Người ứng tuyển, trong quá trình xét tuyển đã có được sự chú ý hơn người khác, do đó xác suất để có thể thể hiện bản thân là tương đối lớn. 3- Thu thập được những thông tin nội tình của xí nghiệp Không phải chỉ chờ đến khi gửi bản lý lịch đi, bạn mới nghĩ đến tác dụng của mối quan hệ thân quen. Thực tế khi người đi tìm việc còn ở trong giai đoạn thu thập thông tin thì tác dụng của mối quan hệ đã rất lớn, dựa vào sự tiếp xúc với các nhân viên của công ty, nội dung mà bạn có thể tìm hiểu được bao gồm những vấn đề sau đây: A. Công việc mà bạn đang cần tìm, nội dung của công việc đó. Những yêu cầu về trình độ, kỹ thuật và điều kiện huấn luyện. B. Tương lai của công ty sẽ như thế nào? C. Nếu như người mà bạn nhờ vả có thể thay bạn chuyển bản lý lịch của bạn tới công ty đó thì bạn càng có cơ hội để nhờ họ tư vấn thêm những nét đặc trưng về văn hoá của xí nghiệp, tính cách của người sau này sẽ sử dụng bạn như thế nào, chuẩn bị bản lý lịch như thế nào và cách đối thoại ra sao thì bạn có cơ hội trúng tuyển. D. Nếu như bạn dựa được vào mối quan hệ thân quen, bạn hãy tìm hiểu thêm về xu hướng của công ty trong thời gian gần đây và những vấn đề quan trọng khác, những điều đó càng giúp bạn nắm chắc hơn công tác chuẩn bị về sau, làm cho người tuyển dụng bạn thấy được lòng say mê công việc của bạn. 4- Xây dựng và duy trì tốt các mối quan hệ 1. Đầu tiên bạn cần hiểu, mối quan hệ con người được xây dựng trên cơ sở tác động, trao đổi. Xây dựng mối quan hệ giữa người với người không phải muốn là được; do vậy bạn không nên chờ khi cần đến mới sốt sắng thăm hỏi, qua lại; không cần giúp đỡ thì chẳng bao giờ ngó ngàng đến, như vậy bạn sẽ rất khó xây dựng mối quan hệ tốt giữa đôi bên được. 2. Mặc dù bạn rất cần sự giúp đỡ của người khác, nhưng bạn cần phải chú ý thái độ của mình không nên quá cứng nhắc, khiến cho họ cảm thấy bị bắt ép, không thoải mái. Bởi lẽ, thực chất không phải ai ngay lập tức đều có thể cung cấp cho bạn một cơ hội để tiến cử cả. Vì vậy khi bạn đường đột hỏi người ta:"Công ty anh có cơ hội không?" Cách hỏi đó sẽ khiến người ta cảm thấy bạn hơi lố lăng, thiếu khách quan. Cách hỏi tương đối hợp là:"Theo ý anh, tôi nên tiếp xúc với ai trong công ty là tốt nhất?". 3. Phải lưu ý yêu cầu của đối phương. Thực ra, phần lớn ai cũng sẵn lòng chìa tay giúp đỡ người khác khi điều kiện cho phép. Nếu bạn đã nhận được sự giúp đỡ của ai đó, thì bạn cũng cần nhớ nhận và cho, nhất thiết phải giữ ở trạng thái cân bằng thì quan hệ đôi bên mới bền vững được. Bạn có thể tế nhị tìm ra cách trả ơn thích hợp nhất, chẳng hạn một bức thư cám ơn, biếu quà, mời họ đi ăn cơm. Nếu như có lúc nào đó họ cần sự giúp đỡ của bạn thì bạn sẵn sàng giúp đỡ họ cũng là một cách trả ơn. 4. Nếu như người bạn tiếp xúc là bạn của bạn bạn, có nghĩa là giữa bạn và họ còn rất lạ lẫm. Do vậy, trước khi bạn gặp họ, bạn cần làm tốt công tác chuẩn bị; bạn ngắn gọn giới thiệu về mình, nói rõ ý định và mong được sự quan tâm giúp đỡ về mặt nào. Nếu bạn sơ xuất không chuẩn bị gì mà đã đến gặp họ hoặc trao đổi trên điện thoại thì rất có thể gây cho họ sự ngần ngại khi giúp bạn. Lấy ví dụ đi xin việc của Peter. Khi Peter nhạy cảm phát hiện thấy công việc anh ta đang gánh vác có phần không thông dòng bén giọt, bản thân có ý định chuyển công tác, anh ta liền dành thời gian đọc nhiều các bản tin hoặc hàn huyên nhiều cùng đồng nghiệp cũ, bạn học cũ. Hai bên xoay quanh những tình hình mới xuất hiện trong các công ty, những kỹ thuật mới, những cơ hội buôn bán mới; sau đó rất tự nhiên chuyển sang bàn đến hiện trạng của họ. Dần dần Peter bộc lộ ý định của mình và mong được bạn bè quan tâm. Do vậy chỉ cần mấy cú điện thoại là Peter đã có đến ba bốn cơ hội gặp mặt đối thoại. Có công ty thì đúng vào thời điểm có kế hoạch khai thác và phát triển sản phẩm mới, hoặc giả bạn bè của anh ta biết được công ty nào đang cần những người như anh ta, thay mặt anh ta gửi bản lý lịch tới công ty đó. Kết quả là Peter nhanh chóng cómotj công việc như mong đợi. Thành công này có được là nhờ sự dày công vun xới, chăm bón của Peter. Ngoài việc anh ta tận tuỵ có trách nhiệm nghiêm túc với công việc. Các bạn đồng nghiệp đánh giá rất cao về anh ta. Và điều quan trọng hơn là đối với công việc của bạn bè, anh ta không tiếc công tiếc sức giúp đỡ và đóng góp kinh nghiệm. Bạn đã bao lâu rồi không liên lạc với bạn bè cũ? Đừng để cho người ta cảm thấy lúc không có việc gì thì bạn chẳng đoái hoài đến ai cả! BIẾT MÌNH BIẾT NGƯỜI Trong quá trình đi tìm việc, để tăng cơ hội chọn lựa và khả năng giành thắng lợi cho bản thân, tất nhiên bạn không thể xa rời bí quyết "Cần mẫn". Đồng thời dựa vào sự phân tích của chính mình, hãy xem bạn thuộc vào tuýp người nào. 1- Kiểu truyền thống Người đi tìm việc theo kiểu này đều nắm rất chắc đặc điểm của vai trò của công ty tư vấn, hiểu rõ ràng trong tay của các nhân vật trong công ty luôn luôn có sẵn những vị trí đang tuyển dụng, nhưng lại không biết mình có được lọt vào trong danh sách đó không? Do vậy phương pháp tốt nhất là phải biến thế bị động thành thế chủ động. Trước tiên bạn hãy gửi ngay đơn đăng ký và bản lý lịch, đành phải dùng cách tự tiến cử vậy thôi. Còn đối với những nhân vật trong công ty tư vấn thì có được nguồn nhân lực càng phong phú càng tốt. Do vậy, khi đã nhận được hồ sơ của bạn, họ sẽ hết sức vui lòng bổ sung bạn vào quỹ nhân lực của họ. 2- Kiểu năng động, nhạy bén Những người đi tìm việc theo kiểu này đều rất thích nắm động thái mới nhất của thị trường việc làm. Họ hiểu sâu sắc rằng, những nhân vật trong công ty tư vấn, do tính tất yếu của công việc, đều có những thông tin rất kịp thời về tình hình công tác của các đơn vị và sự dao động của nhu cầu về các vị trí tuyển dụng cũng như tình hình lương bổng trên thị trường việc làm. Vì vậy, ngoài việc để lại hồ sơ của bản thân cho các nhân vật đó ra, bạn phải luôn luôn giữ vững mối quan hệ mật thiết với họ. 4- Kiểu thận trọng Những người đi tìm việc theo kiểu này, thường có cá tính tương đối thận trọng. Họ thuộc dạng cả nghĩ, họ không bao giờ nhẹ dạ quyết định rời vị trí của mình. Nhưng khi đã hình thành được ý niệm đó rồi, họ sẽ lập tức triển khai hành động. Do vậy, ngay khi còn đang ở vị trí làm việc cũ họ đã gửi trước cho công ty tư vấn hồ sơ của mình. Mục đích là để cho mình có thời gian đi tìm công việc thích hợp mà không cần phải đợi cho đến khi thôi việc này mới cuống cuồng đi tìm việc khác. Bởi rõ ràng thời gian quá ngắn sẽ khiến bạn bỏ lỡ mất những cơ hội tốt. 5- Kiểu chắc chắn Những người đi tìm việc theo kiểu này tôn thờ quan điểm "Biết địch biết ta, trăm trận trăm thắng". Không bao giờ họ chịu đánh những trận mà chưa nắm chắc tình hình. Do vậy, đối với những cơ hội do công ty tư vấn giới thiệu thì mong muốn được đối thoại của họ rất cao. Bởi lẽ công ty tư vấn, một cơ quan có chức năng giới thiệu nhân lực cho các đơn vị đi tuyển dụng đã trải qua bước sàng lọc ban đầu; Hơn nữa, cơ quan tư vấn phải nắm trước các thông tin về đơn vị tuyển dụng cần cung cấp cho người đi tìm việc tham khảo. Ngoài ra, một điểm rất quan trọng đó là người làm công tác tư vấn phải quan tâm so sánh giữa lý lịch trình độ của cá nhân người đi tìm việc với các yêu cầu của đơn vị tuyển dụng, có phù hợp với nhau hay không? Do vậy, hầu như họ đã tổng hợp, phân tích, chỉnh lý những thông tin mà người đi tìm việc cần nắm. Người đi tìm việc khi đã có được nguồn tư liệu đó, sẽ tin hơn khi anh ta đưa ra quyết định có tham dự cuộc phỏng vấn hay không. LÀM THẾ NÀO ĐỂ THU HÚT ĐƯỢC SỰ CHÚ Ý CỦA ĐƠN VỊ TUYỂN DỤNG? Peter là người phụ trách chung có thâm niên công tác trong công ty quảng cáo KK. Gần đây, anh chuyển nghề sang công ty Internet Wei Wei, một công ty mạnh thuộc lĩnh vực thương vụ điện tử; Rất nhiều người tỏ ra ngưỡng mộ:"Những người thành công đều tính toán đường đi nước bước giỏi như vậy". Còn bản thân của Peter thì ngược lại, anh cảm thấy lần thay đổi nghề này hoàn toàn là một sự ngẫu nhiên. Hôm đó, khi đang làm việc, anh nhận được điện thoại của công ty tư vấn, họ hỏi: "Ông có hứng thú về ngành thương vụ điện tử không?" Thực ra, gần đây Peter đã lưu tâm tìm hiểu về lĩnh vực điện tử hơn nữa trước đây cũng đã nghe bạn bè nói đến công ty tư vấn này một số lần. Công ty này từ xưa đến giờ là công ty làm ăn khá thành đạt, vì vậy Peter đề nghị họ giới thiệu tỉ mỉ về nội dung của trường hợp này. Và chỉ có như thế, tâm trạng ban đầu của Peter khi nghe điện thoại là nghe chơi chẳng mất gì, về sau "Muốn thử xem" và tích cực tranh thủ. Cuối cùng anh đã chuyển nghề thành công. 1- Làm thế nào để cơ hội, đến gõ cửa nhà bạn? 1. Tạo uy tín và danh tiếng Có nhiều cách để khẳng định bản thân. Bạn có thể tham luận trên các báo, tạp chí về các chuyên đề để xây dựng được hình tượng chuyên ngành của bạn. Nếu có thời gian bạn hãy tham dự các buổi diễn giảng tạo mối quan hệ với giới báo chí; bạn sẽ có dịp được phỏng vấn thường xuyên, đây là một phương pháp để bạn nổi danh nhanh chóng. 2. Chủ động gửi bản lý lịch của bạn cho công ty tư vấn đáng tin cậy Trong trường hợp này, bạn nên gửi kèm một đơn xin dự tuyển. Nếu có thể được, bạn bộc lộ cách nghĩ, lý tưởng của mình với cơ quan tuyển dụng, tạo điều kiện để cơ quan tuyển dụng liệt bạn vào danh sách những người được tiến cử và thường xuyên tham khảo những cơ hội do công ty tư vấn gợi ý. 3. Bạn cố gắng trở thành nhân vật mối thường xuyên được công ty tư vấn trưng cầu ý kiến. Risa là một giám đốc tài chính, sau vài lần tiếp xúc với công ty tư vấn, có sự tin cậy nhất định đối với công ty này. Vì thế Risa định bụng nếu có dịp sẽ giới thiệu bạn bè với công ty. Do mối quan hệ duy trì được thường xuyên nên hễ có dịp là công ty tư vấn thông báo cho Risa. Đây là một gợi ý để chúng ta, xây dựng mối quan hệ khăng khít với công ty tư vấn. 4. Định kỳ thay đổi bản lý lịch mới Có thể bạn đã di chuyển chổ ở, thay đổi số điện thoại, thậm chí đã thay đổi công tác. Những trường hợp như vậy, sẽ làm bạn mất liên lạc với công ty tư vấn. Tuy rằng mỗi công ty tư vấn đều có bảo lưu hồ sơ của bạn trong kho tư liệu nhân sự của họ, thế nhưng mỗi lần bạn chủ động cung cấp thông tin mới, bạn càng củng cố sâu hơn mối quan hệ; nhắc nhở đối phương lưu tâm:"Hiện nay đã có cơ hội thích hợp chưa, hãy tiến cử tôi đi". Nhất là đối với những người thay đổi công tác. Chẳng hạn như trước đây làm công tác quản lý sản xuất, hiện nay chuyển sang làm nghiệp vụ bán hàng; nếu bạn không kịp thời cung cấp thông tin cho công ty tư vấn, thì họ vẫn đinh ninh bạn vẫn ở cương vị cũ. 2- Khi nhận được điện thoại của công ty tư vấn Có thể bạn đã có kinh nghiệm như thế này: Vào lúc bạn chuẩn bị đi làm thì nhận được điện thoại của công ty tư vấn gọi tới. Dưới đây là những phản ứng thường gặp: 1. Đã nằm trong dự kiến Nếu xét thấy cần duy trì mối quan hệ, bạn nên chọn thời gian thích hợp để trả lời đối phương. 2. Bị động Có những người do ít tiếp xúc với công ty tư vấn nên cảm thấy có gì đó khó hiểu, ngẩn ngơ và có phần hốt hoảng. Phản xạ thông thường là từ chối. Nhưng họ không biết rằng một nhân viên của công ty tư vấn đã được huấn luyện bài bản, hàng ngày họ phải cố gắng thu thập thật nhiều những tư liệu về nhân sự. Nếu không xuất hiện cơ hội thì họ đã không gọi điện thoại để săn tìm những người họ đã gửi gắm niềm tin. 3. Từ chối Dứt khoát chối từ bằng cách tỏ thái độ "Tôi rất bận" hoặc "Tôi không có hứng thú". Tất nhiên nhân viên của công ty tư vấn cũng rất biết điều và chắc chắn họ sẽ không làm phiền bạn nữa. 4. Mềm mỏng -"Vâng ạ! Xin ông cho biết tình hình ra sao được không ạ!" Những người này, trước hết họ biết lắng nghe nội dung tình hình có thực hấp dẫn không? Họ không vội nghĩ đến hiện nay mình có ý định thay đổi công việc hay không, đằng nào nghe nhiều, hiểu nhiều có lợi chứ chẳng hại gì. 3- Lựa chọn một công ty tư vấn như thế nào Hiện tại, bạn đã mặc nhiên thừa nhận vai trò của công ty tư vấn trong việc kiếm kế sinh nhai của bạn. Rất có thể họ đang đóng vai của một quý nhân chìa tay ra giúp bạn. Vậy, bạn sẽ chọn ai để giúp bạn? Dưới đây là một số kinh nghiệm mời tham khảo: 1. Tự mình quan sát và đánh giá Công ty tư vấn hẹn bạn đến để nói chuyện, bạn cần cố gắng đến, đây không phải là việc mua phiền phức vào thân mà vội đưa lời thoái thác. Bởi có như vậy bạn mới thực sự quan sát được thực chất của công ty đó. 2. Trình tự công việc và mức độ bảo mật. Công ty tư vấn có kiên trì nguyên tắc, phải được sự đồng ý của bạn mới đem hồ sơ của bạn giới thiệu với khách hàng hay không? Đồng thời trong quá trình làm việc phải hết sức chú ý đảm bảo bí mật nếu chẳng may tiến cử không thành thì cũng không ảnh hưởng đến công việc hiện nay của bạn. 3. Lập trường của nhân viên công ty tư vấn. Bạn hãy tìm hiểu xem công ty tư vấn có cố tô vẽ thêm hay tìm cách thuyết phục bạn chấp nhận công việc mà họ tiến cử bạn không? Họ có hết lòng cung cấp cho bạn những thông tin về cơ quan tuyển dụng mà bạn cần nắm không? Lập trường của họ có thật khách quan không? Cơ hội mà họ tiến cử phải chăng là họ tưởng tượng ra hay quả thật phù hợp theo yêu cầu của bạn? TẦM QUAN TRỌNG CỦA MỘT BẢN LÝ LỊCH Bản lý lịch, hãy cố gắng diễn đạt bằng con số quá trình công tác của bạn, những thành quả trong học tập hay công tác mới thực sự đi vào lòng người. Thực ra, nếu so sánh "Khả năng hợp tác tốt" "Giao tiếp tốt hay thương thuyết giỏi" thì khó phân biệt đựơc ứng viên A hơn kém ứng viên B ở điểm nào. Cho nên chỉ có cung cấp kinh nghiệm công tác thực tế mới có sức thuyết phục. Người đi tìm việc chớ chủ quan nghĩ rằng "vẫn còn cơ hội nói lên khi đối thoại …" Rất nhiều bản lý lịch không xoáy vào thành tích công tác. Tất nhiên nội dung của công việc không phải không quan trọng, nhưng bạn đừng liệt nó vào trọng điểm trình bày. Bạn hãy so sánh sự khác nhau giữa hai ví dụ dưới đây: a. Phụ trách lắp đặt máy, bảo quản, sửa chữa và cung ứng dịch vụ sau khi bán hàng. Đó là nội dung công việc b. Đã vận dụng có hiệu quả nguyên lý 5S để giải quyết mô thức đã nâng được tỷ lệ giải quyết hỏng hóc tại chỗ từ 23 % lên 55%; sự thoả mãn khách hàng đã tăng từ tỷ lệ 62 % của năm trước đây nay lên 92% - Đây là thành tích công tác. Để tránh bỏ sót bất cứ một thành tích công tác nào, bạn hãy: 1. Lấy sẵn giấy bút ra, nghĩ ra điều gì lập tức bạn ghi lại điều đó, sau đó sẽ chỉnh lý lại, tỉa tót làm cho nó sáng giá lên. 2. Nếu kinh nghiệm phong phú, bạn có thể phân loại thành tích; thành tích khai thác và phát triển, thành tích kinh doanh tiêu thụ, thành tích về năng lực quản lý v.v… Làm cho người đọc dễ nhận ra và nắm bắt ngay được trọng điểm. 3. Những thành quả công tác khác nhau đó có thể sắp xếp theo độ quan trọng (hay sắp xếp cho phù hợp với chức vụ của người ứng tuyển). Thành quả mà bạn muốn nhấn mạnh thì nên sắp xếp đầu tiên. Nhiều người lo ngại rằng: Thực ra tôi không biết nên viết như thế nào? Và cũng chẳng nghĩ ra một thành tích nào đáng nêu. Những việc mà tôi làm chỉ là những việc thông thường và hơn nữa như thế nào là hoàn thành nhiệm vụ, bởi lẽ phần lớn công việc là do sự hợp tác giữa các bộ phận để hoàn thành, tôi làm sao dám tranh công? Bạn hãy xuất phát từ những điểm sau đây để suy nghĩ vấn đề: 1. Tôi đã từng hoàn thành những chuyên đề nào? Có hoàn thành sớm hơn thời gian dự kiến không? Nguyên nhân hoàn thành sớm là do... 2. Tôi đã tiết kiệm được cho công ty trên những mặt công tác nào? So với định mức ban đầu thì đã tiết kiệm được bao nhiêu? Tiết kiệm được bao nhiêu nhân công? 3. Tôi đã từng nâng cao được doanh thu của công ty trên những mặt nào? 4. Tôi đã từng đưa tiến bộ kỹ thuật vào ứng dụng trong công ty trên những lĩnh vực nào và đã cải thiện được những việc như … 5. Năng lực khai thác và phát triển: đã từng khai thác và phát triển thị trường mới, khách hàng mới, do đó đã tăng được tỷ lệ chiếm hữu trên thị trường lên … %. 6. Tôi đã từng từ không đến có, xây dựng nên các nội dung…., xây dựng nên các chế độ quy tắc, vận dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật…. 7. Tôi đã từng giải quyết các vấn đề …. Ngoài việc tự mình suy nghĩ ra bạn cũng có thể nhờ đến sự giúp đỡ của bên ngoài: 1. Tìm hỏi bạn, đồng nghiệp hay lãnh đạo 2. Dựa vào sự giúp đỡ của các chuyên gia tư vấn về quy hoạch việc làm. 3. Tham khảo nhiều bản lý lịch khác. Bây giờ bạn đã có thể viết trôi chảy ba thành tích lớn trong bản lý lịch của mình và có thể thở phào nhẹ nhõm. Nhưng bạn chớ vội dừng lại ở đấy, vì vẫn chưa xong công việc. Bạn còn cần phải đọc và sửa sang câu cú cho mạch lạc và hoàn hảo. Đây cũng là một bước hết sức quan trọng. 1- Liệu bạn có thể thể hiện bằng số liệu tất cả những câu cú mang tính chất của một tính từ không Nguyên văn là: Đã từng đảm nhiệm chức trách giám đốc nghiệp vụ trong một công ty lớn, đồng thời phụ trách phần lớn về công tác bán hàng. Sau khi sửa xong: Đã từng là giám đốc nghiệp vụ một công ty trung với số vốn là 500 triệu đô la, phụ trách 85 % việc bán hàng của công ty. 2- Cụ thể hoá những nội dung tường thuật trống rỗng Nguyên văn: Có khả năng lãnh đạo và phối hợp nhịp nhàng các mặt công tác. Sau khi sửa xong: Trong thời gian đảm nhiệm chức vụ giám đốc nghiên cứu và phát triển, chỉ trong nửa năm đã khai thác và phát triển ba sản phẩm mới X,Y, Z. Trong đó có hai hạng mục X và Y đã đi vào giai đoạn sản xuất hàng loạt. 3- Khéo léo trong diễn đạt Bạn hãy diễn thành lời và số liệu, những ví dụ cụ thể, một cách mạch lạc, nhằm làm cho người đọc duyệt hồ sơ có một ấn tượng tốt về bạn, nhưng phải hết sức tránh quá lời khi tâng bốc thành tích cá nhân. Người xét duyệt hồ sơ có đủ điều kiện để thẩm tra lại độ trung thực của những điều mà bạn đã viết ra. 4-Thể hiện cá tính của bạn Nếu bạn có chí tiến thủ, có trách nhiệm trong công tác, ham hiểu biết, có mối quan hệ sâu rộng và khả năng giao tiếp tốt, người ta dễ dàng nhận ra tương lai thành công của bạn. Do sự từng trải trong công tác và thành tích luôn luôn là những nét nhấn của một bản lý lịch nên nó cần thể hiện được cá tính của bạn, qua đó làm cho người phụ trách công tác nhân sự có quyết định sớm về khả năng được phỏng vấn của bạn. GIÀNH THẮNG LỢI TRONG CUỘC PHỎNG VẤN HÀNH VI Bạn đã gặp trường hợp nào như sau trong các lần phỏng vấn chưa? "Bạn hãy tường thuật lại một lần nào đó về những ý kiến mà bạn đã thuyết phục cơ quan chủ quản tiếp nhận bạn" "Bạn hãy nêu một thí dụ cụ thể, nói rõ cách khắc phục những vấn đề hóc búa" Những vấn đề có dạng tương tự như vậy không phải do đối phương hứng chí đặt ra, hoặc nghĩ đến đâu thì hỏi đến đó; mà họ đã trải qua việc sàng lọc, chọn lựa và thiết kế ra từ trước. Đó là "Cuộc phỏng vấn hành vi". 1- Thế nào là phỏng vấn hành vi? Cơ sở lý luận của phỏng vấn hành vi là do nhận thức: Hành vi của mỗi người đều tuân theo đường đi nước bước của nó. Vì vậy, muốn dự đoán được những thành tích sau này của họ ra sao? tốt nhất là lấy những biểu hiện trong quá khứ của họ để làm cơ sở xem xét. Khi thiết kế câu hỏi, phỏng vấn hành vi sẽ tập trung trọng điểm vào những kinh nghiệm xưa kia, chức năng cũng như những nét nổi bật có liên quan trực tiếp với công tác mới. Rất nhiều đơn vị tuyển dụng, thích sử dụng phương pháp phỏng vấn hành vi. Bởi lẽ người ứng tuyển khi trả lời đều dùng những ví dụ cụ thể trong kinh nghiệm của bản thân. Phía phỏng vấn sẽ có được tư liệu, những chứng cứ để so sánh những điều kiện hội đủ của "nhân viên lý tưởng mà họ đang cần" Và mức độ thích hợp giữa đôi bên ra sao? Làm như vậy có cái lợi là người phỏng vấn không bị sự cuốn hút bởi sự khéo ăn khéo nói của người ứng tuyển, làm mê hoặc họ. Do vậy sẽ tránh được hậu quả chọn ra người khéo nói, chứ không phải chọn ra người hay làm. 2- Bạn nên chuẩn bị cho cuộc phỏng vấn hành vi như thế nào? Người đi tìm việc, trước hết cần tìm hiểu người phỏng vấn sẽ thiết kế câu hỏi như thế nào? Dựa vào lô gích tương tự để chuẩn bị đáp án. Người phỏng vấn sẽ nhằm vào chức vụ đang khuyết người để lần lượt nêu ra câu hỏi: Nội dung công tác và phạm vi chức trách đã được xác định. Những kinh nghiệm công tác, tư cách và năng lực cần có để đảm đương chức trách này. Thiết kế ra một số nội dung yêu cầu người ứng tuyển phải vận dụng những kinh nghiệm đã có để nói rõ; đồng thời dựa vào đó, chứng minh độ thích nghi của nó. 3- Sách lược tương ứng của người đi tìm việc 1. Hãy cố gắng thu thập tư liệu có liên quan với công ty Phương pháp đơn giản nhất là truy cập Website của công ty đó; trực tiếp tìm kiếm trên mạng. Nếu bạn cảm thấy chưa rõ lắm thì bạn vận dụng mối quan hệ, tìm hiểu thêm bạn bè hay những người đang công tác tại công ty đó để thu thập được thông tin có giá trị. 2. Tìm hiểu về nội dung công việc sẽ ứng tuyển. Có thể dựa vào điều kiện ứng tuyển đã được liệt kê cho những vị trí đang thiếu, bước đầu nắm được đặc điểm công việc. Còn đối với những vấn đề khó tìm hiểu hơn, thì thông qua mối quan hệ để thu thập thêm. Phải rất chủ động, thậm chí gọi điện thoại để nắm tình hình. 3. Kiểm tra lại bản lý lịch Quá trình công tác đã trải qua trước đây có những công tác nào có liên quan đến phần ứng tuyển lần này. Đó là những nội dung mà người phỏng vấn có hứng thú đi sâu vào để hỏi. Bạn có thể tưởng tượng ra hoàn cảnh của cuộc phỏng vấn, đối phương có rất nhiều vấn đề muốn bạn nêu thí dụ để chứng minh, bạn không nên vì áp lực của cuộc đối thoại làm cho căng thẳng, mà phải tỉnh táo để nêu lên những thí dụ minh hoạ hết sức hấp dẫn. Muốn vậy bạn phải luyện từ trước. Tất cả những thí dụ mà bạn nêu lên phải nằm trong một nội dung tường thuật hoàn chỉnh: Nguyên nhân, có nghĩa là vì sao bạn lại nêu kinh nghiệm của một công việc nào đó. Quá trình xẩy ra, có nghĩa là hành động mà bạn đã làm, đối sách và quá trình diễn biến của nó. Kết thúc, có nghĩa kết quả của sự việc. Lấy đó làm cái khung cơ bản, hoàn chỉnh và có tình có lý khi dẫn dắt mỗi sự việc đã trải qua. 4- Những điều cần chú ý khi được phỏng vấn về kinh nghiệm công tác 1. Đối đáp bình tĩnh Nội dung thiết kế khi phỏng vấn hành vi cũng giống như các kiểu phỏng vấn khác, chẳng có đáp án tiêu chuẩn nào, cũng chẳng có điều nào tuyệt đối đúng hay sai. Sau khi nghe xong nội dung không nên vội vàng trả lời ngay, nếu lúc đó bạn nghĩ chưa ra những thí dụ đích đáng hoặc chưa nắm bắt hết ý chính của vấn đề thì bạn có thể yêu cầu người phỏng vấn cho bạn thêm thời gian để suy nghĩ hay giải thích thêm về nội dung của vấn đề. Khi đối thoại, cần giữ thái độ thành thực để ứng phó, với thái độ đó bạn có thể làm cho người phỏng vấn vừa lòng. Cần tránh nhất là sự giả tạo. Nhất là khi người phỏng vấn có ý định đi sâu khai thác, họ nêu hết vấn đề này sang vấn đề khác. Ngườì thêu dệt ra câu chuyện tuy cố giữ cho kín kẽ, nhưng cũng có lúc sơ hở; kết quả sẽ rất khó lường. 2. Làm tốt công tác chuẩn bị Trước khi đi vào đối thoại chính thức, tất nhiên người ứng tuyển không thể nào lường hết những tình tiết xẩy ra khi phỏng vấn. Phía người phỏng vấn sẽ thiết kế ra một loạt vấn đề để phỏng vấn hành vi, nhưng dù ít hay nhiều vẫn còn đang là điều bí ẩn. Nhưng, vì nó là vấn đề rất cụ thể nên cả hai phía: người phỏng vấn hay người ứng tuyển đều tập trung vào một tiêu điểm là kinh nghiệm công tác trước đây. Trên đây là những nội dung thường gặp trong khi đối thoại, cung cấp để các bạn tham khảo. Và hầu như đã trở thành một mẫu cố định khi bạn gặp câu phỏng vấn "Bạn hãy nêu một ví dụ cụ thể" NGHỆ THUẬT CHỨNG TỎ THẾ MẠNH Khi đi dự phỏng vấn, ứng viên phải ăn mặc trang điểm sao cho phù hợp? Tin chắc rằng, các bạn sẽ nói vanh vách những lời đề nghị của các chuyên gia tư vấn; thế nhưng biết là một việc, còn thực tế lại là một việc khác. 1- Trang phục là cái vỏ bên ngoài của bạn Đối thoại để tìm việc đó là bước vượt ải quan trọng, chính là lúc người đi tìm việc trưng bày mặt hàng của chính mình để mặc cả mua bán. Dù cho bạn là người tài ba xuất chúng cũng không nên coi nhẹ hình thức của mình. Bởi đó là những ấn tượng đầu tiên, ảnh hưởng sâu sắc đến đánh giá của đối phương về bạn. Vì sao ấn tượng ban đầu ấy lại quan trọng đến vậy? Bởi lẽ ấn tượng ban đầu được hình thành trong khoảnh khắc mà ánh mắt của hai bên tiếp xúc với nhau. Dù cho bạn có phép thần thông quảng đại chăng nữa bạn cũng không thể có cơ hội để làm lại cái ấn tượng ban đầu đó được. Do vậy, điều mà chúng tôi muốn các bạn hết sức lưu ý đó là "Việc để lại ấn tượng ban đầu". 2- Hình tượng sẽ quyết định tương lai của bạn Khi đối thoại, bạn hy vọng người khác tin tưởng vào khả năng của bạn, giao phó cho bạn trọng trách, dành cho bạn mức thù lao cao so với tình hình chung của thị trường. Tất cả những điều đó thực ra mới nằm trong tay bạn khoảng 60%. Xin chớ hiểu nhầm, người phỏng vấn chẳng nhẽ chỉ nhìn vào cái vỏ bên ngoài để tuyển dụng người hay sao? Không hoàn toàn như thế, nhưng cách ăn mặc của bạn thầm mách bảo nhiều thông tin khác: Chứng tỏ bạn rất coi trọng cuộc phỏng vấn này, nên bạn đã bỏ công trang điểm để gây ấn tượng tốt ban đầu đối với người phỏng vấn. Bạn hết sức cẩn thận, chú ý tới cả những điều chi tiết nhất, quyết không để sơ suất nhỏ làm hỏng dự định lớn. Bạn chứng tỏ có quyết tâm lớn để thực hiện ý định của mình, do vậy bạn đáng được tin cậy và giao phó công việc. Nếu thực chất bên trong cũng tinh tế như cái vẻ bên ngoài, thì cần xét duyệt bản lý lịch của bạn và sử dụng. Chứng tỏ bạn đã hiểu và tôn trọng những tiêu chuẩn và yêu cầu của một nhân viên công sở Bạn hãy hình dung lại một lần nào đó, đứng trước gương để thử bộ quần áo mới, có phải bạn đã rất tự nhiên khi thì ưỡn ngực, ngẩng đầu, khi so vai, uốn lưng để thử đi thử lại. Hình ảnh của bạn ở trong gương, bạn có nhận ra không….? Gương mặt tươi cười, ánh mắt tự tin Tay chân cử động dáng vẻ oai phong. Lời ăn tiếng nói tràn đầy sức sống. 3- Thể hiện được khí chất, thống nhất giữa nội tâm và hình thức bên ngoài Khi đối thoại bạn có thể rất chú ý đến cách chọn ý tìm lời để diễn đạt, hy vọng qua cách trình bày và nội dung trình bày sẽ chứng tỏ được trình độ và năng lực của bản thân. Việc ăn mặc của bạn càng chứng tỏ dụng ý của bạn trong việc giới thiệu tế nhị về mình. Khiến cho đối phương dẫu quan sát theo góc độ nào cũng phải thừa nhận. Bạn đã nỗ lực rất lớn để hy vọng giành thắng lợi trong cuộc phỏng vấn này. 4- Ăn mặc như những người thành đạt Thế nào gọi là cách ăn mặc của người thành đạt? Chúng ta thường thấy trên truyền hình những con người thành đạt trên các ngành nghề. Họ thường rất chú trọng đến việc tạo ấn tượng cho mình, thể hiện một cảm giác quyền uy trong ngành nghề. Do vậy, cách ăn mặc của họ cũng đáng để tham khảo. Nam giới: Mặc âu phục sang trọng, sẫm màu; bên trong vận chiếc sơ mi dài tay màu trắng, thắt cra vát (Màu sắc trang nhã); mang giày và tất màu đen. Đầu chải gọn gàng và luôn chú ý giữ gìn hơi thở thơm tho. Nữ giới: Tốt nhất là mặc một bộ quần riêng, áo riêng; cắt may phù hợp thân hình bằng chất liệu sang trọng; phối hợp màu sắc của trang phục; đi giày gót cao vừa phải, kín mũi. Nếu có mang đồ trang sức thì chỉ nên dùng một hai thứ giản dị, trang nhã; đầu tóc chải gọn, trang điểm vừa phải. Nếu dùng nước hoa thì mùi không nên hắc quá, nồng quá. Xin đừng băn khoăn, sợ cách ăn mặc như vậy không nói lên được sự nhạy bén đối với thời trang của bạn. Xét cho cùng, trường hợp đi phỏng vấn không giống như ngày thường được. Nếu bạn sợ phạm phải thiếu sót ở khâu nào đó, thì tốt nhất bạn hãy trang điểm theo cách mình đã quen. NGHỆ THUẬT GÂY THIỆN CẢM Bạn có biết, những người gặp bạn lần đầu sẽ có ấn tượng như thế nào về bạn? Nếu không biết, bạn hãy hỏi đồng nghiệp, bạn bè của bạn. Cảm tưởng ban đầu của họ đối với bạn như thế nào? Điều này rất quan trọng, bởi lẽ đấy là những biểu hiện bên ngoài của bạn. Không hiểu bạn có chú ý đến một điều: Có nhiều người, rất được hoan nghênh, họ rất dễ có thiện cảm với người khác khi đối thoại. Nhưng một số người khác lại vấp váp liên tục tựa như họ kém may mắn. Bạn thử nghĩ xem? Phải chăng những người được hoan nghênh đó; họ tạo được ấn tượng tốt đẹp ban đầu làm cho người khác có thiện cảm ngay với họ. Tuy rằng, người phỏng vấn thường hay dựa vào khách quan để đánh giá điều kiện của người ứng tuyển, thế nhưng trong khoảnh khắc khi hai bên mới gặp mặt nhau, người đi phỏng vấn lại bị cái dáng vẻ bên ngoài, khí chất, cử chỉ của bạn cuốn hút. Từ đó về sau, trong cuộc đối thoại; cuối cùng người phỏng vấn sẽ rút ra một kết luận: Thứ nhất, Chứng minh rằng trực giác của anh ta là đúng. Bạn quả thật thuộc dạng người điển hình x.x … Thứ hai, hoàn toàn đảo ngược cái trực giác ban đầu của anh ta. Bạn chỉ thuộc dạng người.Y.Y… Nhưng dựa vào điều tra không chính thức cho thấy: Tình huống thứ hai ít khi phát sinh. Bởi lẽ tâm lý con người ít khi đi ngược lại cảm nhận ban đầu của họ. Có nghĩa là đầu xuôi đuôi lọt; nếu như trước khi bắt đầu đi vào đối thoại mà bạn đã không gây được thiện cảm ban đầu thì càng về sau càng khó. Vậy thì, cái vẻ bên ngoài ban đầu ấy thực chất là điều? đã thu hút được sự chú ý của người đối thoại với bạn vậy. 1- Tự tin Tự tin là phẩm chất đặc biệt, rất cốt lõi, cơ bản nhất mà mỗi cá nhân cần có. Lòng tự tin mạnh hay yếu là một biểu hiện trực tiếp ảnh hưởng tới các năng lực khác, nhất là trong trường hợp của người đi tìm việc làm. Người ứng tuyển cần thể hiện được đầy đủ nhất lòng tự tin của mình. Chỉ có như vậy bạn mới tạo cho người phỏng vấn có hứng thú đi tiếp cuộc phỏng vấn, khai thác các khả năng của bạn. Những năng lực ấy bao gồm: Trình độ chuyện môn Tri thức chuyên nghiệp và năng lực của bạn tất nhiên thuộc nội dung cần ưu tiên đánh giá. Giữa kinh nghiệm chuyên môn của bạn với chức vụ mà bạn ứng tuyển có mối liên mật thiết như thế nào? Có thể ứng dụng ngay những cái mới nhất là gì? Có thể cống hiến về những lĩnh vực nào? Khả năng phân tích và giải quyết vấn đề Người có lòng tự tin sẽ tích cực đối mặt với sự việc để phân tích đánh giá tình hình và đưa ra giải pháp thoả đáng. Bởi vì bạn đã có niềm tin về những điều bạn đã học được trong nhà trường những kinh nghiệm mà bạn tích luỹ được trong công tác đủ sức giúp bạn giải quyết vấn đề. Khả năng biểu đạt Khả năng biểu đạt mạnh hay yếu là một nhân tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả đối thoại. Người có lòng tự tin thường rất muốn khẳng định mình. Phần lớn các công việc đòi hỏi phải vận dụng các tiểu xảo như: mối liên hệ, khả năng đàm phán, sự hiệp đồng, báo cáo ngắn gọn…để hoàn thành nhiệm vụ. Khi tường thuật sự việc phải có trọng điểm rõ ràng. Người có lý có tình, dễ dàng khơi thông sự việc, ăn nói có sức thuyết phục. Khả năng học tập Học tập là động lực của mọi sự tiến bộ, đó cũng là biện pháp tối ưu thúc đẩy sức cạnh tranh của cá nhân trên đường lập nghiệp. Đối với những thách thức trong công tác, bạn có thể dựa vào việc học tập để khai thác tiềm năng vô hạn của bạn và phát triển nó lên. Bạn hãy xuyên củng cố thực lực, chuẩn bị cho những cuộc cạnh tranh nảy lửa. Khả năng sáng tạo Bạn cần có một thái độ sẵn sàng ứng phó với những biến động trong công việc. Bạn đã bao giờ mạnh dạn, thay đổi quy trình và mô hình công tác vốn có của nó chưa? Nếu cho bạn một quyền lực như vậy, liệu bạn có đủ dũng khí và tự tin để làm và và cáng đáng hậu quả không? Khả năng lãnh đạo và khả năng đưa ra quyết sách Liệu bạn có thể từ một công nhân đi lên cương vị của người làm công tác quản lý không? Bạn có thể trở thành con người có khả năng lãnh đạo hay không? Mô hình quản lý và khả năng lãnh đạo của bạn liệu có gì mâu thuẫn với mô hình quản lý ở cơ quan, xí nghiệp mà bạn ứng tuyển hay không? Sự tự tin của bạn có đủ để thể hiện ra trong một quyết sách có sức hấp dẫn và quyết đoán không? 2- Thái độ làm việc Thái độ làm việc của một cán bộ công nhân viên được coi là lý tưởng, bao gồm các mặt sau đây: 1. Tính tự chủ: Công ty nào cũng mong muốn bản thân mỗi cán bộ, công nhân viên nhận rõ vai trò và vị trí công tác của mình. Tuỳ theo chức trách của mình, hoàn thành tốt công việc với tinh thần tự giác cao, ít phải đôn đốc nhắc nhở. 2. Tinh thần trách nhiệm: có trách nhiệm trong công việc và nghiêm khắc đối với bản thân, bạn sẽ được mọi người vị nể và tín nhiệm, có nhiều cơ hội để bạn đảm đương những công việc quan trọng hơn. 3. Tinh thần đoàn kết: Bạn là thành viên trong một tổ chức vị thế, bạn cần có tinh thần hợp tác chặt chẽ với đồng nghiệp để hoàn thành nhiệm vụ chung. 4. Tinh thần vì sự nghiệp: Những người có tinh thần vì sự nghiệp cao, thể hiện tính tích cực tiến thủ, họ không bao giờ chịu dừng lại mà sẵn sàng đương đầu với mọi thách thức và cũng biết hưởng thụ những thành quả do mình làm ra. Khi vấp ngã, họ nhanh chóng đứng dậy. Do vậy họ luôn luôn thúc đẩy sự tiến bộ của tổ chức. Đơn vị tuyển dụng tổ chức phỏng vấn, trong một thời gian ngắn như vậy phải thăm dò và nắm chắc năng lực và rất nhiều thông tin của người ứng tuyển là một điều không dễ dàng. Và hơn nữa những người ứng tuyển trước khi đến, đều có sự chuẩn bị. Chính vì lẽ đó mà công việc đối thoại không thể đơn thuần tiến hành trên điện thoại hay trên mạng được. Nội dung trả lời của người ứng tuyển đều được lấy làm cơ sở đánh giá. Thế nhưng, người phỏng vấn thường lấy kinh nghiệm để quan sát một cách tổng hợp về lời ăn, tiếng nói, cử chỉ, cái thần của người ứng tuyển tới những điều nhỏ nhất thậm chí cả khuôn mặt để làm cơ sở tiến hành đánh giá cuối cùng. Liệu bạn có để lại những ấn tượng tốt đẹp, khi bạn thi thố tài năng trong đối thoại, điều đó quyết định ở sự nỗ lực và việc làm hàng ngày của bạn. NĂM KẾ SÁCH ĐỂ GIÀNH THẮNG LỢI KHI ĐỐI THOẠI Khi nhận được thông báo phỏng vấn hẳn bạn sẽ rất phấn khởi. Ước mơ có việc làm mới như đến gần hơn. Nhưng mong bạn chớ vội vàng. Trước khi đối thoại bạn còn rất nhiều việc phải chuẩn bị. 1- Thu thập những tin tức về công ty mà bạn sẽ được phỏng vấn Bạn đã hiểu biết về công ty đó được bao nhiêu? Công ty đó đã có một lịch sử lâu đời hay chưa? Những sản phẩm chủ yếu của công ty đó như thế nào? Thị trường chính là ở đâu? Đối thủ cạnh tranh với họ là ai? Sản phẩm của họ đứng thứ hạng nào trong ngành công nghiệp? Xu hướng của những ngành nghề có liên quan? Tình hình tài chính của công ty đó như thế nào? Nếu để buôn bán công khai, bạn đã đọc qua bản báo cáo tài chính của công ty họ chưa? Tất cả những điều đó phỏng vấn là những đầu bài bạn cần giải. Trước khi tham gia phỏng vấn, những thông tin về công ty đó nắm được càng nhiều càng tốt. Khi đối thoại bạn đã có thể: Nói một cách dõng dạc, nói thẳng vào vấn đề. Chứng tỏ bạn đã có quyết tâm cao và thành tâm khi ứng tuyển công việc này. Điều này làm cho đối phương đánh giá cao về thái độ công tác sau này của bạn và cũng vì lẽ đó rồi đây bạn sẽ chủ động và tích cực trong công tác. Lãnh đạo bao giờ cũng mong muốn nhân viên của mình có được những thái độ công tác như vậy! Tự quan sát đánh giá sau khi đối thoại. 2- Hình dung ra những vấn đề mà đối phương sẽ phỏng vấn bạn Kiểm tra lại lý lịch của bạn, nội dung trong bản lý lịch có chổ nào cần trao đổi không? Bạn đánh dấu nó lại, dẫu cho đối phương không hỏi đến, trong khi trả lời bạn có thể đưa vào để thuyết minh thêm một cách tế nhị. Kinh nghiệm của bạn có những gì liên quan tới công ty, đó cũng chính là những nội dung mà họ cần hiểu rõ. Bởi vì, công ty thường mong muốn những người mới được tuyển dụng nhanh chóng nắm bắt được thực tế và sớm có cống hiến. Do vậy, những kinh nghiệm của bạn, sẽ là những vấn đề tương đối tập trung để đối phương xung quanh. Những vấn đề chung chung khác như khả năng lãnh đạo của bạn, năng lực đưa ra những quyết sách, khả năng chịu đựng trước những thử thách, vấp váp v.v… 3- Chuẩn bị tốt câu trả lời Nếu bạn đã nghĩ đến những vấn đề mà người ta xoáy vào để tìm hiểu thì không có lý do gì mà bạn lại không chuẩn bị trước cách đối đáp. Bởi vì bạn cũng không muốn vì chuẩn bị không chu đáo mà lúng túng trước mắt mọi người, hơn nữa nó ảnh hưởng không tốt đến hứng thú và biểu hiện sau này của bạn. Bạn cần lưu tâm tới những vấn đề mũi nhọn, những vấn đề do cách ứng xử sẽ gây tác dụng xấu. Bạn sẽ trả lời như thế nào? Làm thế nào vẫn giữ được sự trong sáng, nhưng không ảnh hưởng đến tính cạnh tranh. 4- Luyện tập Luyện tập rất quan trọng, vì thông qua luyện tập ta có thể phát hiện ra những mặt còn tồn tại để tìm giải pháp. Nếu được, bạn rủ thêm một người bạn nữa cùng luyện tập với bạn, làm cho nội dung đối thoại thêm phần khách quan. Với thái độ khách quan, anh ta sẽ nhanh chóng phát hiện ra những vấn đề còn tồn tại để kịp thời chỉnh lý. Ngoài ra bạn có thể luyện tập trước gương hay trước ca-mê-ra cũng rất hiệu quả. 5- Chuẩn bị tốt những câu hỏi sẽ nêu khi đối thoại Thông thường trước khi buổi đối thoại sắp kết thúc, đối phương thường hay hỏi bạn "Anh có vấn đề gì cần hỏi nữa không?" Bạn nên tranh thủ thời cơ này để hỏi những vấn đề có liên quan trực tiếp với công việc; chẳng hạn như:"Công ty thường dùng phần mềm nào để thiết kế?" "Mô hình hoạt động của đoàn đội, cách phân công công tác như thế nào?" "Quyền hạn quyết định theo chức trách có những vấn đề nào?" "Thông thường một nhân viên lý tưởng thì cần hội đủ những tư cách, phẩm chất đặc biệt nào?" Qua những câu hỏi trên, người ta cảm thấy lòng thành của bạn của bạn đối với công việc mà bạn đang mong muốn theo đuổi. Và đấy cũng là một nội dung người ta dùng làm cơ sở đánh giá bạn. Do vậy, bạn hãy chớp lấy thời cơ trước khi kết thúc cuộc phỏng vấn để gắn kết những vấn đề mà bạn cảm thấy khi đối đáp trước đây chưa thật hoàn hảo lắm, nay tế nhị cài xen nó vào để bổ sung thêm hoặc quy nạp có hiệu quả hơn, làm nổi bật những ưu điểm của mình. Bày tỏ hứng thú và quyết tâm của bạn đối với công việc này. KHÉO LÉO NÂNG CAO GIÁ TRỊ BẢN THÂN Trong cuộc phỏng vấn: vào những lúc thích hợp, người đối thoại thường đặt câu hỏi "Bạn mong muốn một mức lương là bao nhiêu" Đây là một vấn đề hết sức nhạy cảm, vừa muốn có được đãi ngộ cao, nhưng e ngại làm tổn thương vấn đề. Vậy nên trả lời như thế nào thì bạn sẽ có được sự đãi ngộ tốt? Theo sự phân tích, lý giải của các chuyên gia đối thoại, trừ phi bạn đã nắm chắc đối phương có ý định tuyển dụng bạn ra, còn chưa thì nên tế nhị, khôn khéo kéo dài thời gian thảo luận vấn đề đãi ngộ. Bạn có thể thử đề xuất ý kiến:"Nên chăng?! Đợi cho cuộc đối thoại sắp kết thúc, quý vị xét thấy năng lực của tôi, khả năng thích ứng đối với công việc của tôi mà các ngài cảm thấy tin tưởng, thì khi đó chúng ta sẽ bàn đến đãi ngộ" Nhưng trong trường hợp đối thoại rất chân thành thì cách trả lời này không ổn. Vì đối phương như cảm thấy bị xúc phạm nên sẽ gây ức chế. Trong trường hợp này, bạn phải có sự phán đoán của mình. Nếu cảm thấy đối phương từ cử chỉ đến lời ăn tiếng nói rất đàng hoàng, thẳng thắn, những băn khoăn của họ cũng rất rõ ràng bạn có thể tự quyết định có nên dùng cách ứng phó này hay không? Người đối thoại với bạn, sẽ quan sát phản ứng của bạn, nghiền ngẫm nội dung trả lời của bạn, tính toán xem bạn sẽ mang cho họ được những lợi lộc gì? Bạn tin chắc rằng đối phương rất vừa lòng đối với bạn, thì tình thế lúc này khác hẳn. Qua kinh nghiệm của các nhà đã tham gia thẩm vấn; lúc này là lúc có thể đạt được mức yêu cầu đãi ngộ tốt nhất. Bàn đến chuyện đãi ngộ, sở dĩ mà nó nó phức tạp và rối rắm như vậy là vì cả đôi bên đếu muốn chơi bài ngửa. Người đi tìm việc e ngại mà mình nêu ra có thể xẩy ra ba trường hợp sau đây: Nếu nêu mức thấp, được tuyển dụng với đồng lương thấp, bản thân sẽ thiệt thòi. Nếu nêu mức cao, sẽ khó được tuyển dụng. Nếu nêu mức thấp, sẽ bị đối phương cho là mình không có khả năng. Do vậy bạn nên tự hỏi mình trước, hãy tìm hiểu trước khung lương của đối phương đang áp dụng. Tiền thưởng giữa năm và cuối năm có cố định không? Cố định có mấy tháng? Nếu như có sự biến động về tiền thưởng thì bình quân biến động mấy tháng? Tính toán theo lương cơ bản hay toàn bộ lương? Tiền lương hàng tháng là lương bổng duy nhất hay là ngoài lương cơ bản ra còn có các khoản trợ cấp, tiền thưởng nào nữa không? Những người công tác có tính chất nghiệp vụ, tiền thưởng về thành tích nghiệp vụ được tính như thế nào? Sự phân phối giữa tỷ lệ lương cơ bản với tiền thưởng sẽ như thế nào? Nếu là công ty cổ phần, thì công ty có mở rộng quyền cổ phiếu cho cán bộ công nhân viên không? Sự phân chia lãi cuối năm căn cứ theo chức mà phân chia bình quân mấy tờ cổ phiếu? Nếu là công ty của nước ngoài, thì công ty sẽ cung cấp quyền chọn cổ phiếu (Stock option) hay là chương trình quản lý theo dạng thưởng khuyến khích (Management Incentive Program. Những điều này ảnh hưởng tới biến số của tiền lương nhiều hay ít. Đối với tiền lương của mỗi cấp chức thường có thiết kế giới hạn trên và giới hạn dưới. Vì vậy nếu người đi tìm việc gặp phải người đối thoại với mình là một người nói có chính kiến, tiến bộ thì có thể thăm dò thử xem:"Xin phép hỏi, ở quý công ty, nếu đảm nhiệm một chức cấp tương tự hay chỉ là một cán bộ công nhân viên bình thường thì quý công ty sẽ trả mức lương bao nhiêu?". Khi đối thoại đến chuyện đãi ngộ, lương thưởng thì người đi tìm việc phải chuẩn bị sẵn tâm lý, phải dùng cách ứng xử khéo léo, làm cho đối phương phải nhường bước. Nhưng nếu gặp người phỏng vấn kiên quyết muốn nắm bắt được cách suy nghĩ của bạn trước. Bạn nên đưa ra một con số ước chừng để chắc chắn rằng mức lương bạn yêu cầu là phù hợp, bạn nên tìm hiểu thêm bằng cách: Thăm dò trên báo chí (trên mạng) hay trang quảng cáo tìm việc. Thăm hỏi những người bạn đảm nhiệm các chức vụ tương tự tong các xí nghiệp Tìm hiểu trên các báo cáo điều tra về lương thướng. Tìm hiểu các công ty tư vấn việc làm. II CON ĐƯỜNG THĂNG TIẾN LÀM THẾ NÀO ĐỂ CẤP TRÊN CÓ CẢM TÌNH VỚI BẠN Muốn giải quyết tốt mối quan hệ giữa bạn với cấp trên, điều mấu chốt là bạn phải hiểu được tính cách, quan điểm và cách sống của cấp trên. Chẳng hạn như, bạn nắm được thành tích công tác trước đây của cấp trên, từ đó tìm hiểu dần thói quen và phong cách làm việc của cấp trên. Nếu bạn muốn thành công, bạn hãy cố gắng tìm hiểu mọi mặt có liên quan. Hơn nữa bạn phải thích ứng với nó, như vậy sẽ có lợi cho bạn khi công tác bên cạnh cấp trên. Bạn nên khéo léo thông qua những người đã từng công tác, giao thiệp với họ để tìm hiểu về cấp trên của bạn. Nhất là thói quen và phong cách làm việc; qua đó, bạn biết khi ông ta làm việc thường hay quan tâm đến điều gì và tránh những điều gì? Lần đầu, khi bạn mới gặp ông ta cũng chính là lúc bạn bắt đầu tìm hiểu về ông ta. Lần đầu gặp mặt không nên ngồi lâu, bàn nhiều vấn đề quá và nên linh hoạt thay đổi đầu đề câu chuyện. Qua lần tiếp xúc này, bạn có thể biết được tính cách, tướng mạo, cách nói năng, phong độ và tính cách v.v…; đồng thời cũng hiểu được những kỳ vọng của ông ta đối với bạn? Bạn có những nhiệm vụ gì, đối thủ cạnh tranh với bạn là ai? Nhưng chỉ mới gặp lần đầu, bạn chưa thể xác định dứt khoát bạn sẽ đảm đương công việc gì, phạm vi quyền lực của bạn đến đâu? Không có gì đảm bảo cho bạn muốn gì được nấy. Cơ hội đó nhiều hay ít ảnh hưởng đối với cấp trên của bạn ở mức độ nào? bạn có thể sắm vai gì? quyền hành người ta giao cho bạn lớn hay bé v.v…Tất cả những điều đó còn đang là ẩn số, ai dám đoan chắc nó bất biến. Nếu như bạn đã có sự chuẩn bị tốt, để lại một ấn tượng đẹp đối với vị cấp trên tương lai của bạn; bạn sẽ có cơ hội mà bạn ấp ủ; bạn trở thành người được cấp trên vừa lòng và trọng dụng. HIỂU RÕ CHỖ ĐỨNG CỦA MÌNH Mối quan hệ giữa bạn và cấp trên có thể thay đổi được và cũng nên thay đổi. Khi bạn có một thời gian công tác nhất định và ít nhiều đã có một số thành tích, độ tín nhiệm và lòng tin giữa bạn và cấp trên đã vững chãi hơn xưa rất nhiều. Mục tiêu nằm trong dự kiến của bạn đã rõ ràng hơn. Mặc dù như vậy, khi quyền lực tập trung tay bạn khá nhiều thì chính là lúc bạn cần thận trọng nhất. Trước tiên bạn hãy nhận rõ quyền hạn được giao để có hành động thích hợp, nói chung là không nên để xẩy ra vấn đề hoặc nếu có xẩy ra thì còn có thể cứu vãn. Ngoài ra, khi tìm hiểu cấp trên của bạn, cần nắm được cả mặt ưu lẫn khuyết. Trên cơ sở đó, suy nghĩ thêm làm thế nào phát huy được tác dụng của bạn được nhiều nhất. Nếu cấp trên của bạn là một nhân vật quan trọng, bạn cần sắp xếp công việc tỉ mỉ hơn, điều chỉnh để thích nghi với yêu cầu của lãnh đạo. Nếu cấp trên của bạn là chuyên gia của một lĩnh vực nào đó; còn những mặt khác, ông ta không được thông thạo thì bạn hãy dồn tất cả nỗ lực của bạn vào mặt mà ông ta còn yếu. Cũng tương tự như thế, nếu bạn giỏi trong một lĩnh vực nào đó và mặt mạnh đó đối với cấp trên hay công ty của bạn có tác dụng, thì bạn cần cố gắng tìm mọi cách phát huy sở trường của mình. Nói tóm lại, ở lĩnh vực mà bạn đã đi sâu nghiên cứu; bạn cần hiểu vấn đề đó sâu hơn, cặn kẽ hơn cấp trên của bạn. Hiểu sâu và nắm vững những chi tiết và tình hình phát triển của nó trong tiến trình công tác là trách nhiệm của bạn. Bạn phải thực hiện lời hứa của bạn, hoàn thành nhiệm vụ trong thời gian quy định. Trước khi bạn nhận nhiệm vụ gì đó, đã qua suy tính kỹ mà không thể hoàn thành theo đúng thời gian quy định. Lúc này cần trình bày rõ càng sớm càng tốt. Bởi vì làm như vậy bạn còn kịp thời gian đề nghị điều chỉnh kế hoạch. Còn một điểm nữa cần hết sức chú ý. Nếu có gì bạn không biết, bạn phải thành thật nói với cấp trên, không nên giả vờ biết. Nhưng nói như thế nào thì đó lại là một vấn đề rất tế nhị. Không thể đơn giản nói ra "Tôi không biết". Điều đó sẽ không giúp ích gì cho bạn, trái lại để lại ấn tượng không tốt; bạn có thể diễn đạt "Ngài cho tôi thời gian thử xem?!" Bạn nên biết lúc nào có thể thoái thác. Nhưng không nên thoái thác nhiều quá hay tỏ ra không vui. Bởi vì rất nhiều trường hợp, việc mà bạn đang làm đó là để giảm áp lực và gánh nặng cho cấp trên chứ không phải lại tăng thêm phiền phức cho ông ta. Điểm cuối cùng cần nhấn mạnh. Bạn cần tìm hiểu cấp trên thường hay dùng phương thức như thế nào để đánh giá cấp dưới, đồng thời dựa đó vào để phán đoán ấn tượng mà bạn đã để lại cho ông ta đã có những gì. Nếu bạn đã tạo được ấn tượng tốt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bạn sẽ tránh được những vấp váp. KHÉO LÉO THU HÚT SỰ CHÚ Ý CỦA CẤP TRÊN Ông chủ của bạn không phải tự nhiên vô cớ chú ý nhiều đến bạn. Bạn cần tranh thủ thời cơ để thể hiện mình. Bạn hãy toàn tâm toàn ý hoàn thành tốt nhiệm vụ. Để tạo ra nhiều cơ hội thể hiện mình, bạn cần tìm hiểu chế độ đề bạt của công ty, mục tiêu và mối quan hệ nhân sự. Bạn cần tìm hiểu xem lãnh đạo thích thái độ công tác của công nhân như thế nào? Bởi vì những mặt đó cũng đồng nghĩa với chế độ đề bạt. Để thể hiện mình có những phương cách như sau 1- Chủ động nhận nhiệm vụ mới Khi ông chủ nêu lên một kế hoạch công tác mới, bạn có thể xung phong nhận nhiệm vụ. Đề nghị ông ta cho bạn cơ hội thử xem. Tất nhiên, bạn phải cân nhắc khả năng của mình; tránh để ông cấp trên cho rằng bạn không biết lượng sức mình. 2- Thể hiện khả năng của mình một cách đúng mức Hoàn thành những công việc nhỏ, bạn không cần thiết phải trưng bày thành tích ra trước bất cứ ai, để lại cho họ một ấn tượng quá tầm thường. Nhưng khi bạn có điều kiện đảm nhận những công việc quan trọng. Vô tình hay hữu ý, bạn hãy bộc lộ những thành tích ấy ra, làm cho mọi người trong công ty chú ý đến bạn. Điều này rất quan trọng vì ông chủ có chú ý đến bạn hay không là do sự nổi tiếng của bạn trong công ty. Hãy đậy điệm những thành tích vụn vặt, biết phô ra những thành tích nổi trội, bạn có thể thu được cả danh lẫn lợi. 3- Không nên che giấu thành tích của mình Lãnh đạo chưa hẳn đã thích những người quá khiêm tốn. Có lúc, do quá khiêm tốn mà chịu thiệt đấy! Khi bạn dẫn đầu một bộ phận công nhân viên hoàn thành một công việc nặng nhọc nào đó; bạn báo cáo tình hình với ông chủ. Bạn phải biết đặt giá trị của mình vào chỗ dễ nhận biết nhất, không nên quá khiêm tốn, hy vọng đạo đức cao đẹp sẽ giúp bạn thắng cuộc. Đó là cách làm của kẻ mọt sách. Bạn không nói ra, người khác cũng chẳng nhắc tới, thử hỏi ông chủ đến bao giờ mới biết bạn đã làm những việc gì? 4- Không nên phục tùng tuyệt đối? Người xưa đã nói "Tướng tại ngoại, quân mệnh hữu sở bất thụ" (ứng phó với một ông chủ kém người, bạn bắt buộc phải chọn giải pháp phục tùng tuyệt đối). Nhưng không phải ông chủ nào cũng thích như thế, nhất là những ông chủ nhanh nhạy năng nổ 5- Phải đảm bảo cho bạn có một sức khoẻ dồi dào Đừng vì bạn thức suốt đêm để làm cho kịp công việc mà tỏ vẻ mệt mỏi và mong nhờ đó sẽ được ông chủ tỏ lòng ái ngại. Bởi vì chỉ có những con người nhu nhược mới mong người khác thông cảm. Nếu ông chủ tỏ ra ái ngại thay cho bạn thì chính ông ta cũng sinh ra sự hoài nghi về khả năng của bạn. Bất cứ trong trường hợp nào, trước mặt ông chủ bạn phải luôn luôn tỏ ra mình là con người sung sức, trạng thái tinh thần luôn luôn khoẻ khoắn, hoạt bát. Như vậy ông chủ sẽ yên tâm và sẽ giao cho bạn nhiệm vụ quan trọng hơn. 6- Không ngừng sáng tạo Bạn hãy chứng tỏ mình toàn tâm toàn ý cho sự nghiệp của công ty. Không chỉ dừng lại ở đấy mà bạn hãy thử dùng mọi cách để nâng cao hiệu suất công việc. Điều đó bạn sẽ để lại cho ông chủ một ấn tượng sâu sắc. Một con người nhạy bén thường biết cách thu hút sự chú ý của mọi người. BIẾT TUỲ CƠ ỨNG BIẾN ĐỂ ĐƯỢC CẤP TRÊN TIN YÊU Con người làm việc hoạt bát, nhanh nhạy, biết ứng biến thích hợp sẽ có thành tích hơn người. Ông chủ bao giờ cũng thích cấp dưới của mình phải là những người có năng lực như vậy, chứ không thích họ chỉ biết khoe mẽ đầu môi. Nhưng bạn lại cần thể hiện cho được khả năng tiềm ẩn của mình, đừng làm cho ông chủ hiểu nhầm rằng mình đã dốc toàn lực. Muốn đạt được như vậy, biết tuỳ cơ ứng biết là một kế sách rất quan trọng. Không ít các ông chủ đều cho rằng cấp dưới của mình không biết biến hoá, rất máy móc, dù cho ông ta không phủ nhận họ là những con người cần cù, không ngại vất vả gian lao. Nhưng những con người như vậy trong mắt ông ta cũng chỉ là những con trâu cày, chỉ biết ăn no vác nặng, phải có người dắt mũi. Trong thực tế, người chăn trâu mới chính là người hiểu rõ nên làm việc gì, nên làm vào lúc nào, đồng thời hiểu rõ kỹ xảo biến hoá. Trong quá trình công tác, mỗi khi gặp khó khăn hành vi ứng biến của bạn có phù hợp hợp không? Đó là những căn cứ để ông chủ cho điểm hay trừ điểm. Giả dụ sự ứng biến của bạn phù hợp với cách nghĩ của ông chủ, bạn sẽ nhận được sự tán thưởng của ông chủ. Thường ngày bạn biểu hiện rất tốt. Thế nhưng bạn chưa qua sự khảo nghiệm của ông chủ, hơn nữa đồng nghiệp của bạn cũng tỏ ra rất tốt. Trong trường hợp này khả năng thăng chức và tăng lương của bạn sẽ còn là một ẩn số. Trong những thời điểm then chốt cần xuất đầu lộ diện thì nên xuất đầu lộ diện. Khả năng ứng biến không phải là do bẩm sinh mà phải trải qua học tập và rèn luyện không ngừng mới có được. Dưới đây chúng tôi mách bạn một vài giải pháp khi gặp trở ngại. 1- Lấy mục tiêu của công ty làm mục tiêu của mình Mục tiêu lớn nhất và cũng là mục tiêu cuối cùng của mỗi công ty là phải làm ra tiền. Thế nhưng, trong mục tiêu lớn đó còn vô số các mục tiêu nhỏ khác. Chẳng hạn như trong một năm tiến hành được bao nhiêu vụ buôn bán lớn, thu hút được bao nhiêu khách hàng hoặc làm cho bao nhiêu doanh mục thu được lãi? Ngoài cách đã làm còn cần những giải pháp gì khác để phối hợp làm cho công ty phát triển. Nếu bạn chỉ khư khư ôm lấy phần việc của mình đã làm và coi như mọi việc đã xong. Quan niệm đó hết sức sai lầm. Đối với suy nghĩ của một người chủ, chuyện bạn làm xong phần việc của mình chỉ mới là vì lợi ích của bạn, chứ chưa phải vì lợi ích của công ty. Tuy rằng bạn đã làm xong công việc cơ bản nhất, nhưng còn cách rất xa yêu cầu thực tế của nó. Trong quá trình công tác, bạn phải hiểu rõ yêu cầu và sự thay đổi của nó như lòng bàn tay. Nhất là khi bạn gặp một ông chủ có kỳ vọng lớn hay ứng biến nhanh nhạy. Họ luôn luôn thay đổi mục tiêu công tác theo ý thích của mình, bạn phải bám sát họ để thực hiện các mục tiêu đó, lấy mục tiêu của họ làm mục tiêu của bạn. 2- Thay vì từ chối, hãy tiếp nhận Trong công tác nếu bạn gặp một ông chủ khó tính thì thật đáng ngại. Không ít người oán trách, ta thán những ông chủ như thế và kể lể rằng vì lẽ đó mà bản thân phải chịu đựng một áp lực trong mối quan hệ giữa con người với con người. Thực ra trong giao tiếp xã hội, sự trao đổi, thông thường trong mối quan hệ giữa con người với con người là một mối quan hệ tương hỗ, tuần hoàn. Gieo như thế nào thì gặt hái được kết quả như vậy. Nếu gây áp lực cho nhau thì sẽ chịu lại một áp lực như thế. Chỉ khi nào biến hoá sự đối kháng thành sự thống nhất thì quan hệ mới tốt đẹp được. 3- Dĩ bất biến ứng vạn biến Phương pháp này thích nghi với người có khả năng ứng biến tương đối yếu, cũng có khi người thông minh và người ứng biến nhanh nhạy sử dụng phương pháp này. Chẳng hạn như gặp phải sự cố đột nhiên có một số người tỏ ra sợ hãi, không biết cách nên xử trí ra sao. Trong thực tế, nếu bấn lên chỉ biết dậm chân kêu trời thì chi bằng bình tĩnh coi như không có việc xẩy ra để ứng phó. Kỳ thực, có một số sự việc mang tính chất quá độ, không nhất thiết phải có ngay sự phản ứng. Ví dụ, khi gặp phải một khách hàng ngang ngạnh, lúc này bạn chỉ cần tỏ ra mềm dẻo với họ và vẫn giữ được phong cách từ trước đến giờ. Như vậy cũng đủ để đối phó rồi. 4- Làm theo trình tự công việc của mình Có một số ông chủ yêu cầu cấp dưới phải làm theo kế hoạch của ông ta. Nhưng nếu theo kế hoạch đó, cấp dưới rất khó lòng phối hợp vì bản thân kế hoạch đó còn nhiều thiếu sót. Trong trường hợp này, bạn dự định thảo luận với ông ta thì sẽ chẳng có tác dụng gì. Bởi vì, điều đó chứng tỏ cách làm của bạn thông minh hơn ông chủ, do vậy bạn sẽ chuốc lấy thất bại. Cách tốt nhất là bạn vẫn tiếp thu lời yêu cầu của ông ta, nhưng trong hành động thì bạn làm theo trình tự mà bạn đã vạch. SÁU BÍ QUYẾT ĐỂ ĐƯỢC CẤP TRÊN TÍN NHIỆM 1- Trở thành người tin cẩn của lãnh đạo Trung thành đối với lãnh đạo là điều cực kỳ quan trọng. Chẳng hạn như tài xế của một số cơ quan đều là "người nhà". Nếu không phải người tâm đắc, những điều họ nói, họ thảo luận, những việc họ làm để lọt ra ngoài sẽ bất lợi. Do vậy, muốn trở thành "người nhà", trên lời nói và hành động của bạn phải tỏ ra đáng tin cậy, kính trọng ông ta. Trong công tác nếu cấp trên gặp điều không may, bạn tuyệt đối không được tỏ ra thờ ơ, lãnh đạm. 2- Dành công lao cho lãnh đạo Người lãnh đạo là đầu não của một đơn vị. Đơn vị công tác tốt hay xấu là do khả năng chính trị của người lãnh đạo. Do vậy, năng lực công tác mạnh hay yếu là một tiêu chuẩn để đánh giá cấp dưới. Cấp trên thường thích những cấp dưới thông minh, nhanh nhạy, chịu động não và có tính sáng tạo trong công tác. Những người như vậy thường hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Nhưng sau khi hoàn thành nhiệm vụ, bạn cần biết cách dành công lao đó cho lãnh đạo. Người Trung Quốc khi nói về thành tích bản thân, thường mở đầu:"Thành tích mà tôi đạt được, trước hết là nhờ sự giúp đỡ của lãnh đạo và tất cả các đồng chí!" Những lời nói đó tuy có phần khách sáo nhưng lại cực kỳ có tác dụng; chứng tỏ bạn khiêm tốn, chu đáo; qua đó làm giảm sự đố kỵ của người khác. 3- Không nên bỏ lỡ cơ hội để thể hiện mình Người ta thường nói: Đường xa mới biết ngựa hay", hay "lửa thử vàng, gian nan thử sức". Vào những thời điểm quyết định nhất, người lãnh đạo mới thực sự hiểu rõ cấp dưới của mình. Khi sự việc nào đó đi vào ngõ cụt, sẽ rất có lợi nếu bạn tận tâm, tận lực giải quyết thành công vấn đề. Cấp trên sẽ có sự đánh giá cao và tin yêu bạn. Khi tư tưởng, tâm tư, tình cảm hay cuộc sống của người lãnh đạo có những vấn đề khúc mắc, nếu bạn biết lựa lời và thời cơ để an ủi, động viên thì cũng dễ làm cho lãnh đạo cảm kích. Những lúc như vậy bạn cố gắng tránh những biểu hiện vô tình hay thờ ơ trước sự việc, hoặc tỏ ra khiếp nhược, bất lực trước những gian nguy. Làm sao bạn có thể thoát khỏi búa rìu dư luận, mà trước hết là sự đánh giá của người lãnh đạo đối với mỗi hành vi và thái độ của bạn? 4- Học cách trao đổi, chuyện trò với cấp trên Ca ngợi ngưỡng mộ không có nghĩa là nịnh bợ xun xoe. Ca ngợi một đặc điểm nào đó của cấp trên có nghĩa là bạn đã khẳng định đặc điểm đó. Chỉ cần nó là ưu điểm, là sở trường, có lợi cho tập thể thì bạn không cần do dự biểu lộ sự tán dương của mình.Cấp trên cũng cần sự đánh giá của người khác để hiểu rõ thành tích của mình và địa vị của mình trong mắt người khác. Khi ông ta được bạn ca ngợi, ông ta cảm thấy tự hào và cảm thấy có thiện cảm hơn với mọi người chung quanh. Tất nhiên, ai đó thông minh tài trí thì cần ca ngợi, nhưng nếu ca ngợi không khéo dễ làm cho người ta nghi ngờ về sự ca ngợi, tán dương đó. Khi nói chuyện cần tìm những nội dung tự nhiên, dí dỏm để cấp trên thoải mái phát biểu ý kiến của mình. Bạn thỉnh thoảng có sự tán đồng tế nhị hay xen kẽ nêu lên những câu hỏi khác. Qua sự đối thoại ông ta thấy bạn là ngườì có tri thức có văn hoá, có tầm nhìn. Tự nhiên ông ta thấy năng lực và giá trị của bạn. Khi nói chuyện cần tránh sử dụng những thuật ngữ khoa học mà cấp trên không thông thạo lắm. Làm như thế, ông ta có cảm giác như bạn đang chơi xỏ ông ta và liệu chừng tài năng của bạn có lúc trở thành mối uy hiếp đối với ông ta không? Điều đó sẽ khiến người ta cảnh giác, nên đã hạn chế sự phát triển của bạn. 5- Quan hệ với lãnh đạo không nên mật thiết quá Thông thường người lãnh đạo không muốn quan hệ quá mật thiết với cấp dưới. Chủ yếu là ngại dư luận và muốn giữ uy tín của ông ta trong mắt bạn. Đồng thời, bất kỳ người lãnh đạo nào trong công tác đều rất chú trọng đến phương pháp, đến nghệ thuật, chú trọng đến giải pháp và cả thủ đoạn. Nếu như tất cả những điều đó của cấp trên bạn đều rõ mười mươi thì những giải pháp ấy, thủ đoạn ấy có nguy cơ sẽ thất bại. Muốn đảm bảo một khoảng cách nhất định trong quan hệ với lãnh đạo, bạn cần chú ý những điều gì? Trước tiên, bảo đảm công tác rất tiến triển, thông tin rõ ràng và giữ khoảng cách thích hợp. Bạn không nên tò mò về chuyện riêng của gia đình và đời tư của các vị lãnh đạo. Để đảm bảo được khoảng cách trong quan hệ với lãnh đạo, cần chú ý tìm hiểu ý đồ và chủ trương chính của lãnh đạo, nhưng không nên việc lớn việc nhỏ đều tìm hiểu ý đồ của mỗi bước trong hành động và trong giải pháp là gì? Nếu bạn làm như vậy, cấp trên sẽ nhận xét bạn có cặp mắt quá tinh đời, mọi việc đều không lọt qua mắt bạn. Ông ta sẽ thấy khó làm việc! Ông ta là cấp trên, bạn là cấp dưới; tất nhiên có nhiều việc ông ta phải giữ bí mật đối với bạn. Có những việc bạn chỉ cần biết nó là như vậy chứ không nên biết vì sao lại thế. Giữ một khoảng cách nhất định trong quan hệ với lãnh đạo, cần chú ý cả thời gian, hoàn cảnh và địa điểm. Khi thuận tiện bạn có thể cởi mở hơn. Nhưng khi công khai hay trong quan hệ công tác, thì bạn nên tránh hoặc nói gọn lại. Giữ một khoảng cách nhất định trong quan hệ với lãnh đạo, bạn cần chú ý: tiếp thu tất cả những điều ông ta phê bình bạn nhưng phải có cách nhìn nhận riêng của bạn; lắng nghe tất cả mọi ý kiến của ông ta, nhưng khi phát biểu ý kiến thì phải chọn lọc cân nhắc. Có nghĩa là không phải người ta nói gì mình cũng lặp lại như thế. 6- Đừng nên tỏ ra trứng khôn hơn vịt Trương Đồng và Lý Quốc là bạn cùng học đại học với nhau. Sau khi tốt nghiệp, họ công tác với nhau ở cùng bộ phận. Mỗi lần Trương Đồng báo cáo tình hình công tác với trên, cậu ta luôn sợ xẩy ra sơ xuất. Còn Lý Quốc cứ thản nhiên như không. Có lúc cậu ta bỏ đâu quên đấy, chẳng thế mà đã có đôi lần được cấp trên nhắc nhở. Cùng một sự việc, Trương Đồng tự mình hoàn thành nhiệm vụ; còn Lý Quốc được nhiều người trong bộ môn giúp cậu ta hoàn thành, thậm chí lãnh đạo cũng quan tâm bày vẽ cho Lý Quốc. Trương Đồng và Lý Quốc sống chung với nhau bốn năm trời trên ghế đại học nên rất rõ về nhau. Trong ấn tượng của Trương Đồng, Lý Quốc là một sinh viên hết sức tỉ mỉ, hơn nữa tính tự chủ rất cao, tính độc lập hoàn thành nhiệm vụ rất cao; thật không ngờ bây giờ lại như vậy. Bạn đồng nghiệp rất thích giao lưu với Lý Quốc, lãnh đạo cũng không vì cậu ta vô tâm mà sinh ra ghét bỏ; thậm chí khi có vấn đề gì khúc mắc, còn gọi Lý Quốc đến để trao đổi. Nhưng đối với Trương Đồng thái độ chẳng ngọt mà cũng chẳng nhạt. Thời gian trôi qua, địa vị của Lý Quốc ở trong văn phòng được đề cao, có hướng được bồi dưỡng vị trí chủ quản. Còn Trương Đồng dẫu cho cậu ta công tác vẫn, hết sức tận tuỵ nỗ lực, nhưng vẫn không được lãnh đạo ngó ngàng gì tới. Trương Đồng rất khổ tâm, không tìm được căn nguyên vì sao lại như vậy? Tâm lý của lãnh đạo thông thường là thấy mình sáng suốt hơn cấp dưới; Và họ thông qua việc chỉ đạo công tác cho cấp dưới để thể hiện điều này. Mặt nào đó trong công tác mà cấp dưới còn chưa hoàn chỉnh, trong mắt của người lãnh đạo đó cũng là chuyện thường tình mà thôi và tất nhiên họ có trách nhiệm phải chỉ ra cho họ thấy, làm như vậy vừa thể hiện năng lực lại vừa xây dựng được quyền uy của họ. Nhưng cần tránh lạm dụng thì rất có thể kết quả sẽ ngược lại, bạn vô tình đã làm cho lãnh đạo đánh giá bạn không có khả năng. Nhất là gặp phải ông chủ khó tính, bạn không những đã không nhận được sự chỉ bảo, mà còn bị quở trách nữa kia. TÁM MƯU KẾ LỚN THỂ HIỆN TÀI NĂNG Được tín nhiệm, được thuyên chuyển và được đề bạt. Ai mà chẳng mong cầu được ước thấy. Cấp trên của bạn là người quyết định sự thăng tiến của bạn. Do vậy, khi bạn đã trở thành người được cấp trên tin dùng, bạn sẽ thuận buồm xuôi gió trong công tác. Làm sao để trở thành người được tin dùng? Dưới đây là một số cách thể hiện tài năng của bạn: 1- Hãy thể hiện lòng say mê công việc của bạn Bạn hãy cố gắng tạo một cơ hội nào đó thể hiện sự hứng thú và lòng say mê của bạn đối với công ty và sản phẩm của nó dù là giờ làm việc hay khi đã tan ca; trước nhân viên của công ty hay là khách hàng hoặc bạn bè. Nếu bạn thể hiện được sự hứng thú và lòng say mê đó với họ; ngược lại, họ cũng sẽ cảm nhận rằng bạn là con người có sự tự tin và gắn bó đối với công ty. Những trường hợp nói trên thường đòi hỏi bạn phải làm thêm giờ. Dựa vào tính chất công việc khác nhau mà cách làm việc vượt mức cũng khác nhau. Chẳng hạn, nếu muốn hoàn thành một kế hoạch, có thể công ty phải làm ngoài giờ. Nếu muốn thanh toán hết mọi khúc mắc trong công tác quản lý, cuối tuần bạn cần kiểm tra lại tài liệu và suy nghĩ kỹ hơn. Nếu muốn thu thập thông tin, có thể ngoài giờ hành chính, bạn liên lạc với đồng nghiệp. Nói tóm lại tất cả những việc bạn làm, bạn sẽ được công ty ủng hộ qua đó mà củng cố thêm vị trí của bạn 2- Dám gánh vác việc nặng Mỗi phòng ban trong công ty hay mỗi cương vị công tác đều có chức năng của nó. Nhưng có những sự việc đột xuất không thể phân chia rạch ròi đây là trách nhiệm của ai được. Mà những công việc này thường là những công việc khẩn trương và quan trọng. Nếu bạn là một người quản lý có trách nhiệm, bạn sẽ xuất phát từ lợi ích của công ty để tích cực xử lý công việc này. Nếu đó là một nhiệm vụ nặng nề, bạn sẽ chủ động đứng ra gánh vác lo liệu, chưa biết công việc đó thành công nhiều hay ít, nhưng tinh thần dám xả thân sẽ để lại trong lòng mọi người một ấn tượng tốt về bạn. Hơn nữa, gánh vác nhiệm vụ nặng nề cũng là một cơ hội hiếm có để rèn luyện bản thân. Dần dần năng lực và kinh nghiệm của bạn sẽ nhanh chóng nâng lên. 3- Hăng say làm việc theo yêu cầu của công ty Nếu bạn luôn có khát vọng thăng tiến, không những bạn phải giải quyết công việc đâu vào đấy mà còn phải cáng đáng các công việc đột xuất khác còn phải quan tâm tới công tác quản lý và quy hoạch phát triển của công ty. Bạn hãy cố gắng vì công ty mà làm bất cứ lúc nào. 4- Đề xuất ý kiến với lãnh đạo công ty Làm một công nhân viên tốt, bạn hãy dùng cặp mắt của người làm công tác quản lý để chú ý tới các việc xẩy ra trong công ty, đồng thời nhanh chóng quy nạp, tổng kết những vấn đề vừa phát hiện được góp ý về công tác quản lý với lãnh đạo. Cấp trên của bạn có thể không bố trí bạn đảm nhiệm công việc đó, nhưng khả năng quản lý của bạn sẽ được cấp trên ghi nhận. Ngoài việc đề xuất ý kiến về công tác quản lý ra, một số phương pháp nhỏ về công tác quản lý bạn có thể cùng đồng nghiệp tổ chức thực hiện. Chỉ cần các mặt đó thực hiện có kết quả, nâng cao được hiệu suất làm việc của phòng ban, thì năng lực công tác của bạn sẽ được khẳng định. 5- Hãy thể hiện phương pháp làm việc của bạn Trong công ty, điều mà cấp trên của bạn quan tâm nhất, không phải là bạn có lấy được lòng của ông ta hay không, mà là ở thành tích công tác của bạn ra sao? Muốn giữ cho mối quan hệ với cấp trên luôn xuôi chèo mát mái bạn cần chú ý đến phương pháp của bạn. Cách nhận mệnh lệnh Khi nhận lệnh, bạn cần chú ý những điểm dưới đây: Hãy ngừng tất cả những việc bạn đang dở tay, chuẩn bị nhận nhiệm vụ mới. Một mặt lắng nghe, một mặt ghi nhớ trọng điểm, chớ nên nói năng gì lúc đó. Đợi cho ông ta truyền đạt chỉ thị xong, bạn hãy nêu lên những vấn đề cần hỏi để lĩnh hội đầy đủ nhất nội dung của chỉ thị. Một lần nữa xác nhận lại thời gian hoàn thành nhiệm vụ và thứ tự chính, phụ. Phương pháp thực hiện nhiệm vụ Phải lĩnh hội chính xác ý đồ của cấp trên, rồi mới bắt đầu hành động Dám chịu trách nhiệm đối với công việc được giao. Nắm vững tâm trạng của cấp trên, xây dựng kế hoạch công tác khả thi. Những vấn đề xẩy ra trong quá trình công tác, có thể tuỳ cơ ứng biến để giải quyết Phương pháp báo cáo tình hình Nội dung báo cáo phải được chuẩn bị chu đáo và ghi chép hẳn hoi. Nếu nội dung báo cáo phức tạp, cần viết thành bản báo cáo chính thức. Trước tiên hãy bắt đầu từ kết luận, sau đó nói đến quá trình diễn biến và các vấn đề khác Cần thực sự cầu thị, không xen lẫn sự phán đoán chủ quan. 6- Dũng cảm chịu trách nhiệm Trong một công ty, lãnh đạo rất cần những công nhân viên dám làm, dám chịu trách nhiệm đối với công việc mình đảm nhận. Bởi vì trong xã hội hiện đại, tinh thần trách nhiệm là điều cực kỳ quan trọng. Bất kể đối với gia đình, công ty hay xã hội đều quan trọng cả. Những gì có liên quan đến lợi ích của công ty thì bạn đừng do dự trong việc bảo vệ nó. Bởi vì bất kỳ một công nhân viên nào muốn được đề bạt, thì việc gì cũng là trách nhiệm của anh ta. Nếu bạn muốn ông chủ tin dùng bạn thì bạn nên nhanh chóng, tích cực nghĩ cách và nắm thời cơ để thể hiện trách nhiệm của mình đối với lợi ích của công ty, dù không liên quan đến trách nhiệm bản thân, bạn cũng nên ghé vai chung sức giải quyết. 7- Hãy chứng minh sự trung thành của bạn Ông chủ không chỉ muốn làm ra lợi nhuận, điều ông ta kỳ vọng ở cán bộ công nhân viên trong công ty chính là: trách nhiệm của họ đối với sự nghiệp của công ty. Điều làm cho ông chủ cảm động nhất là sự trung thành, của cấp dưới. Nếu bạn là một con người rất năng động trong kinh doanh nhưng bạn lại thiếu mất một cái cơ bản, cốt lõi là lòng trung thành đối với ông chủ; ăn ở hai lòng thì việc năng động đó lại là điều đáng sợ. Bởi vì bạn biết quá nhiều bí mật của các thương vụ, những điều cốt lõi của xí nghiệp thì hậu quả thật khôn lường. Vì vậy, các ông chủ đều coi trọng và gửi gắm niềm tin cho vào những nhân viên trung thực, đáng tin. Có lúc họ phải dùng người năng lực ở mức bình thường nhưng trung thành vô hạn. 8- Bảo vệ quyền uy của cấp trên Hiểu rõ và nắm chắc thái độ của cấp trên, điều đó có thể giúp bạn tạo dựng được sự tín nhiệm của cấp trên đối với bạn. Dưới đây là một số đức tính có lợi cho bước đường thăng tiến của bạn. Trung thành: Cấp trên thường hy vọng cấp dưới trung thành đi theo mình trên con đường sự nghiệp, biết suy tôn ông ta, nghe theo lời chỉ huy của ông ta. Khiêm tốn: Khiêm tốn chứng tỏ bạn biết xác định đúng vị trí của mình, biết làm vừa lòng người khác, có chí tiến thủ mong được sự chỉ bảo của trên và khiêm tốn học hỏi; bảo vệ quyền uy của cấp trên. Thành thật: Trước mặt cấp trên không nên nói khoác, ăn gian làm dối. Thường thường những người như vậy dễ bị. Chiều lòng: Nhiều khi ông chủ cũng chẳng phải hơn gì cấp dưới bao nhiêu, nhưng vì ông ta là ông chủ của bạn nên bạn phải vâng lệnh. Có lúc bạn buộc lòng phải tìm ra những chỗ ông ta ưu việt hơn bạn để bạn bày tỏ lòng tôn kính, sẵn sàng nghe lời ông ta dạy bảo, phục tùng và chiều lòng. Nếu cấp dưới biết vâng lời và chiều lòng cấp trên thì dù cho buổi ban đầu ông ta chưa có thiện cảm nhiều với bạn nhưng về sau dần dần ông ta sẽ thay đổi ấn tượng. TÁM BÍ QUYẾT THỂ HIỆN SỰ MẪN CÁN Cấp trên thường ưa thích những cấp dưới của mình là những người cần mẫn trong công tác. Nhưng thực ra cần mẫn không phải ai cũng làm được; thế là đã có người nghĩ ra một số chiêu, để thể hiện trong lúc làm việc tại văn phòng. Bạn có định thử xem sao không? Nhưng thực ra đó là những điều giả tạo. 1- Luôn thủ sẵn trong tay các tài liệu, văn bản Người biết luôn luôn kè kè bên mình một số văn bản, tài liệu; tỏ vẻ ta đây công việc đang gấp gáp, có những việc đang cần báo cáo gấp với cấp trên. Nhưng trong tay bạn cầm tờ báo thì người ta nghĩ bạn đang tới "Toa lét". Và, nếu bạn trong tay trống trơn, người ta có thể hiểu ông bạn này chắc chuẩn bị đi ăn cơm. Lúc cần thiết bạn mang một ít tài liệu về nhà, người ta cho rằng bạn là một nhân vật quan trọng của công ty, là một cán bộ công nhân viên tốt không ngần ngại làm việc công ngoài giờ. 2- Luôn luôn ngồi trước máy tính Rất nhiều người trong công ty vùi đầu trước máy tính, thực sự bận giải quyết việc của công ty. Nhưng ai biết đâu bạn đang làm việc gì? Thậm chí có những việc chẳng liên quan gì với công việc của công ty 3- Trên bàn làm việc chất đầy tài liệu, sách vở. Chỉ có những cấp lãnh đạo công ty lớn mới có thư ký riêng thu dọn văn phòng. Trên bàn làm việc của bạn quá ư ngăn nắp, bạn bị người ta chê bai là không có việc để làm, không cần mẫn. Do vậy trên bàn làm việc của bạn chất đầy tài liệu, sách vở; hễ ai cần đến, bạn rút từ trong đống hồ sơ dày cộp ra có ngay tài liệu họ cần; chứng tỏ công việc của bạn rất nặng nề. Nếu tài liệu không đủ thì còn khối sách vở!! 4- Để lại lời nhắn trên điện thoại xin giảm bớt lượng công tác Nếu điện thoại của bạn có bộ phận nhắn tin, bạn không nên quá nhanh nhẩu đi nghe điện thoại. Ai cần thì cứ gọi điện thoại gọi đến công ty là có việc liên quan đến công ty. Hộp nhắn tin là công cụ rất hữu hiệu. Chẳng hạn có người gọi đến, nhắn bạn làm một việc gì đó. Bạn đợi đến giờ cơm trưa khi họ không có mặt mới nhắn tin trả lời họ, làm như vậy không ai có thể trách bạn là vô lễ mà có thể kéo dài thời gian xử lý công việc. Kéo dài thì cứ kéo dài, rồi đến lúc bạn lại nhận được có một cú nhắn tin:"Thưa ông, vừa rồi tôi có nhắn tin cho ông, nhưng xin cám ơn ông. Công việc đó chúng tôi đã thu xếp xong!" 5- Tỏ vẻ có việc khẩn, đang bận giải quyết Khi bạn thấy người xung quanh đang rối tung rối mù; chứng tỏ họ có việc cần giải quyết gấp. Đúng rồi, bạn cũng làm ra một dáng vẻ như vậy; ông chủ sẽ thấy bạn luôn luôn tận tuỵ với công việc. Hoặc giả trước mắt thiên hạ bạn thở vắn than dài, người ta sẽ ái ngại cho bạn đang chịu áp lực công việc đè nặng. 6- Để cho cấp trên thấy bạn ra về sau chót Bạn không nên bao giờ rời khỏi phòng làm việc sớm hơn ông chủ. Tốt nhất để cho mọi người ra về hết đâu đấy, bạn hẵng xuất hiện trước mặt ông ta. Có những thư tín quan trọng thường phát trước bảy giờ sáng và sau tám giờ tối. Cung cách làm việc của bạn sẽ để lại cho ông chủ ấn tượng tốt. 7- Tỏ ra mình bắt kịp những tiến bộ của khoa học kỹ thuật mới Những lúc rỗi rãi bạn chớ quên xem tạp chí tin học, máy tính. Nắm bắt kịp thời những tư liệu thông tin trong khoa học kỹ thuật đang thịnh hành và những sản phẩm mới. Trong các cuộc hội thảo trước đám đông, bạn thao thao tung ra những thuật ngữ mới; đồng nghiệp sẽ phải ngạc nhiên vì bạn tinh thông về công nghệ hiện đại. 8- Cố gắng liên lạc nhiều với cấp trên bằng thư điện tử Khi bạn tiến hành độc lập một công việc gì đó, bạn cố gắng dùng thư điện tử để liên lạc, báo cáo với cấp trên sự tiến triển của công việc. Thời gian gửi có lúc vào sáng sớm, có lúc vào chập tối, ông chủ sẽ nhận thấy bạn rất tận tâm với công việc; hơn nữa rất chú ý giữ liên lạc với ông ta. BIẾT GIỮ HOÀ KHÍ Trước hết ta cần nhận rõ một điều, dù cho bạn có tài giỏi đến mấy, kiệt xuất đến mấy vẫn có thể bị lãnh đạo "lên lớp". Lần đầu bị ông chủ gay gắt chỉ trích bạn cảm thấy khó chịu vô cùng. Nhưng, dù thế nào đi nữa, bạn cần cố gắng vượt cửa ải này. Có một số người trước sự nặng lời chỉ trích đó, thường nghĩ:"Lần này coi như hết, bị cấp trên ghét bỏ rồi" lại có người tức giận:"Mắng mỏ như vậy ai mà chịu nổi, phen này sẽ xin thôi việc!!" Thực ra không cần cả nghĩ như vậy mà tốt hơn hãy tỏ ra bình tĩnh. Đối với nguyên nhân bị khiển trách, ta cần có sự nhìn nhận rõ ràng để không bao giờ tái phạm. Trên thực tế, khiển trách và bị khiển trách chẳng qua cũng là một sự trao đổi giữa cấp trên với bạn. Khi bạn bị khiển trách cũng là lúc cấp trên công nhận bạn là người hợp tác chân chính, lâu dài với ông ta. Hơn nữa nội dung khiển trách, phần lớn là ý kiến của cấp trên về những vấn đề xoay quanh nghiệp vụ, bạn hãy bình tâm lắng nghe, đừng bỏ sót những điều bổ ích. Trên thực tế cho thấy không một nhân viên nào không bao giờ bị khiển trách. Bạn nên tận dụng cơ hội đó, tế nhị biến cái gọi là sự đay nghiến đó thành một nghệ thuật giao tiếp, để lại trong lòng ông chủ một ấn tượng tốt. Điều quan trọng nhất là thái độ vâng lời, trên mặt lộ vẻ hối hận nhận ra vấn đề, đồng thời chân thành dùng lời lẽ nhã nhặn xin lỗi cấp trên. Sau khi bị quở trách tuyệt được không được mất chí khí cũng không cười đùa ha hả. Tất nhiên, điều quan trọng nhất là nhanh chóng sửa chữa sai lầm, phản ứng một cách vô lễ chỉ chuốc cho bạn những điều bất lợi. NHỮNG BƯỚC ĐƯỜNG THĂNG TIẾN Bạn thấy đồng nghiệp của mình người thì được thăng chức, kẻ thì được tăng lương, còn mình thì vẫn án binh bất động. Cớ sao vậy? Có lẽ bạn đang trong trạng thái bế tắc, chưa tìm được lời giải đáp. Thực ra, chẳng cần phải oán thán. Bởi vì, vấn đề xẩy ra không phải là ở năng lực của bạn mà là do mối quan hệ của bạn không tốt. Để có cơ hội phát triển, ta thử kiểm nghiệm xem thử "Cái gì khiến người ta thích bạn?", điều đó có thể giúp ích cho bạn ít nhiều 1- Biết cách tán dương Có một số vị lãnh đạo rất muốn được nghe các thông tin từ nhiều góc độ, nhưng các trợ lý của ông ta thì không hiểu được điều đó. Tuy là cấp trên nhưng họ cũng là những người bình thường; có nghĩa là họ thích được ca tụng nhiều hơn là chê bai. 2- Biết cách biếu tặng Vào dịp lễ tết, nên có quà cho cấp trên hay không? Người lãnh đạo thường ngày không những chỉ dẫn cho bạn cách giải quyết công việc mà còn là người để bạn bàn bạc và tư vấn. Những công lao của cấp trên đối với sự tác thành cấp dưới thật là to lớn. Do vậy, vào dịp lễ, tết, đến chúc mừng và tặng quà để biểu lộ lòng biết ơn. Chỉ có điều, tuy biếu quà nhưng cái quý giá lại là ở tấm lòng. Nếu bạn định dựa vào món quà biếu của mình để được chiếu cố cái gì đấy thì bạn không nên đi vào dịp đại trà này, mà có thể chọn ngày thường bạn đến thăm và biếu quà thì có kết quả hơn. 3- Quan tâm tới "hậu phương" của cấp trên Là nữ cán bộ công nhân viên, việc làm quen với vợ thủ trưởng sẽ có hiệu quả hơn là tiếp xúc với cấp trên. Nếu bạn có dịp tiếp xúc với vợ thủ trưởng, bạn nên nghĩ cách để được lòng bà ta. Bạn nhìn bà ta với cặp mắt hâm mộ, sau đó dùng lời lẽ hết sức tự nhiên, tế nhị ca tụng bà ta, nhất là những quý bà có nhan sắc. Bạn hãy khen ngợi những nét cong mà đấng tạo hoá ban tặng, khuôn mặt kiều diễm quý phái, nước da trắng hồng như trứng gà bóc. Tất nhiên những điều bạn ca tụng phải suýt soát với sự thực. Nếu bà ta vốn dĩ phì nộn, nước da xám xịt mà bạn lại dùng những lời lẽ đó để ca tụng, thì khác gì bạn đã châm biếm người ta. 4- Dựa vào sự tiến cử người khác để tiến cử mình "Giới thiệu không phải là một công việc đơn thuần mà trong đó có cả tính sáng tạo". Bất kể là người khác nhờ bạn giới thiệu người, hay bạn giới thiệu người với người khác, đều không nên ngại phiền phức, mất thời gian mà làm qua loa cho xong chuyện. Khi bạn nhờ người khác tiến cử bạn, trước hết hàng ngày bạn phải là người có tín nhiệm. Nếu thường ngày bạn không được tín nhiệm thì e rằng không ai chạy ngược chạy xuôi để lo cho bạn đâu! Nếu họ không thuận tình giới thiệu thì công việc giới thiệu đó cũng chỉ là đãi bôi cho qua chuyện. Như vậy thử hỏi làm sao có hiệu quả được. Tĩnh và Anh đều là những người được cấp trên trọng dụng. Do vậy, họ là hai đối thủ của nhau trong đợt đề bạt sắp tới. Biết anh không giỏi trong việc viết quảng cáo, khi có dịp Tĩnh chủ động giới thiệu Anh với cấp trên đứng ra lo việc quảng cáo cho khách hàng. Kết quả là quảng cáo của Anh không được thông qua. Cuối cùng Tĩnh phải đứng ra thay Anh để hoàn thành công việc. Ngón đòn của Tĩnh quả thật lợi hại. Không những đã cho Anh đo ván, không lời nào thanh minh được mà còn làm cho cấp trên ngộ nhận Tĩnh là một con người khiêm tốn, biết trọng người tài đồng thời còn thể hiện cho cấp trên thấy mình hơn Anh ở chỗ nào? Giới thiệu người khác, cũng là một cơ hội cho mình, cần tiến hành một cách thận trọng và tích cực. Tốt nhất đừng nên phân vân quá nhiều mà sinh ra do dự không dám quyết, nhưng cũng không vì thế mà được phép coi thường. 5- Biết tiết kiệm tiền cho công ty Nhiều người cho rằng, những khoản do công ty chi trả, không cần phải chi tiêu hạn chế. Điều này sẽ khiến cấp trên có thành kiến không tốt. Hãy giữ gìn tài sản của công ty như giữ gìn tài snả ucả mình. Bạn phải hiểu rằng, người chủ luôn luôn canh cánh trong lòng giá thành và lợi nhuận, do vậy việc thu chi hết sức thận trọng. Những việc xét thấy không cần chi thì tuyệt đối không chi. Những việc rõ ràng cần chi, nhưng vẫn phải tính có cách nào có thể tiết kiệm được nữa không? Nếu có, thì phải tiết kiệm bằng được. Người chủ bao giờ cũng cần một nhân viên khiến ông ta yên tâm chứ không phải một người chỉ biết lo thu vén lợi ích riêng cho bản thân. Do vậy, hãy rèn luyện cho bạn một nếp tư duy như cấp trên của bạn hãy tìm ra tiếng nói chung giữa bạn và họ. Cấp trên sẽ hài lòng với bạn và họ chẳng ngại ngần gì mà không trao trọng trách cho bạn. Và như thế, con đường thăng chức đang đón chờ bạn. 6- Mục tiêu làm việc rõ ràng Bạn hãy xác định mục tiêu làm việc thật rành mạch, sao cho chất lượng của công việc được đảm bảo. 7- Không tơ hào đến vật dù cho nhỏ nhặt nhất của công ty Cấp trên thường muốn cấp dưới biết tiết kiệm tiền cho công ty, dù cho bản thân họ có thể không biết làm như vậy. Phải tiết kiệm từ việc lớn cho đến việc nhỏ. Chẳng hạn như không sử dụng máy in của công ty để in tài liệu của cá nhân, phải tách bạch giữa của công và của tư... Công ty có thể nêu gương tốt trong cán bộ công nhân viên, Qua đó bình chọn ra một người biết tiết kiệm tiền cho công ty để đề bạt. Nhưng nếu vì điều kiện này mới được lọt vào danh sách những người có khả năng được đề bạt thì thật là một áp lực tâm lý khá nặng. Nhưng cái gì cũng vậy thôi, công có thành thì danh mới toại. 8- Tôn trọng cấp trên Trong công việc hàng ngày, bạn hãy tỏ rõ sự tôn trọng cần có đối với ông chủ. Khi ông ta đang giao nhiệm vụ cho bạn hoặc chỉ thị việc gì, bạn phải chăm chú lắng nghe, không được tỏ vẻ hờ hửng, thờ ơ. Bất cứ cấp trên đúng hay sai, trước hết bạn hãy lắng nghe ông ta nói, sau đó mới khéo léo biểu đạt cách nghĩ của mình. Trong trường hợp cấp trên đúng, cấp dưới phải biểu thị sự tôn kính cần có. Điều này thì không có gì phải bàn. Nhưng nếu cảm thấy cấp trên sai, có nhiều người không kiềm chế được, lại muốn cùng cấp trên tranh cãi cho ra nhẽ hay trực tiếp vạch ra những chỗ ông ta sai. Làm như vậy, có thể cấp trên cho bạn đúng. Nhưng về tâm lý và thể diện mà nói thì thật khó chấp nhận. Do vậy, bất cứ cấp trên đúng hay sai, bạn vẫn tỏ ra tôn trọng ông ta chứ không nên công kích hay trách móc. 9- Gỡ thế bí cho cấp trên Lãnh đạo cũng là một người chứ không phải thần thánh, trong quyết sách cũng có những lúc có chỗ sai sót. Khi lãnh đạo và tập thể có mâu thuẫn, bạn nên mạnh dạn giúp cấp trên đưa ra lời giải thích và phối hợp công việc mà và mục đích cuối cùng vẫn đảm bảo được lợi ích của quần chúng. Còn đối với ông chủ, ở thời điểm gay cấn nhất có người giúp sức, sẽ rất tự nhiên coi bạn là người của ông ta. Trên thực tế, mối quan hệ giữa nhân viên và cấp trên hết sức tế nhị; nó vừa là quan hệ chủ thợ vừa là quan hệ bạn bè. Thật vậy, lãnh đạo và nhân viên khác nhau nhưng về tâm lý không nhất thiết có sự gián cách, Nếu cấp trên coi bạn như một người bạn, bạn sẽ có lợi thế về mặt tâm lý, có sự quan tâm và ủng hộ đặc biệt. Thậm chí, giữa bạn và ông chủ không có điều gì là không thổ lộ được. Đến đây có thể khẳng định rằng cái ngày mà bạn được cất nhắc đã không còn bao xa nữa. Một trưởng phòng của công ty nọ do làm việc không hiệu quả nên tổng giám đốc khiển trách và trừ tiền thưởng của tất cả nhân viên trong phòng. Mọi người sự oán trách rằng chỉ vì trưởng phòng làm việc không ra gì, mà tất cả nhân viên chịu vạ lây. Đúng lúc đó, anh A, một nhân viên trong công ty đứng dậy nói với mọi người:"Thực ra trưởng phòng bị tổng giám đốc khiển trách thì bản thân ông phải chịu trách nhiệm chứ không nên trừ tiền thưởng của tất cả". Mọi người khi nghe nói như vậy, nỗi bực dọc liền giảm đi. Anh này nói tiếp: Từ chỗ tổng giám đốc trở về cho đến giờ trưởng phòng hết sức buồn bã, quyết tâm tháng sau sẽ bù lại số tiền thưởng đó. Thực ra khuyết điểm lần này trước tiên là do trưởng phòng chịu trách nhiệm mà chính chúng ta cũng phải. Mong mọi người thông cảm với hoàn cảnh của trưởng phòng cùng đồng tâm hiệp lực để thành tốt kế hoạch của công ty. Sự điều giải công việc của anh A thu được kết quả rất tốt. Theo lý mà nói, đây không thuộc quyền của nhân viên trong công ty. Nhưng cách làm của A đã làm cho trưởng phòng trút được gánh nặng, tâm trí cũng như minh mẫn hẳn lên. Tiếp đó trưởng phòng đã đề xuất kế hoạch của mình, động viên tinh thần và nhiệt tình của mọi người, khó khăn đã được giải quyết nhanh chóng. Vai trò của anh A trong quá trình này không phải là nhỏ, tất nhiên trưởng phòng nhìn cậu ta bằng anh mắt khác rồi. Khéo chèo chống để ông chủ thoát nạn, rõ ràng có lợi cho sự thăng chức của bạn trong nay mai. 10- Trở thành người quan trọng Làm cho cấp trên cảm thấy không thể nào thiếu vai trò của bạn được bằng cách toàn ý phục vụ cấp trên để ông ta đạt được mục tiêu của sự nghiệp. Muốn làm được điều đó trước hết phải nhận rõ và đồng tình với mục tiêu sự nghiệp của công ty. Cấp trên muốn công ty phải phát triển nhanh, bạn không thể cho rằng cứ chậm rãi mà tiến. Cấp trên cho rằng ngôn từ trong một văn bản hết sức quan trọng, bạn không thể viết lách một cách cẩu thả được. Cấp trên ra ngoài, bạn phải thủ thành ở đại bản doanh. Cấp trên đi những bước lớn, còn bạn đi những đường nét công phu, tinh tế. Bài bản đó nếu được thực hành tốt thì chẳng khác gì cá gặp nước. 11- Lập thành tích Nếu bạn muốn vượt qua ai đó, bạn phải tìm một một người bảo trợ; một người có chức quyền trong công ty, có thể giúp bạn thăng tiến. Nhưng sự thăng tiến này không thực chất, không bền vững. Có một cách tốt hơn hãy cố gắng thu hút được thêm nhiều người ủng hộ bạn, kể cả những người trong công ty cũng như những người cùng ngành nghề biết bạn là một công nhân xuất sắc. Có được sự ủng hộ đó mà là do thành tích của bạn. Thành tích, tất nhiên phải là kết quả của sự nỗ lực phấn đấu không biết mệt mỏi của bạn. 12- Liên hệ định kỳ với cấp trên Bạn phải giữ liên hệ với cấp trên để có phương pháp điều chỉnh công tác nhu cầu thay đổi nghiệp vụ công ty. SỬ DỤNG QUYỀN HẠN HỢP LÝ Mục đích quan trọng nhất của việc cấp trên đề bạt, thăng cấp, hay khen thưởng cán bộ công nhân viên là để họ có thể độc lập đảm nhiệm nhiệm vụ mới dưới sự thống nhất chỉ huy, sắp đặt chung của ông chủ. Dựa vào quyền hành mà ông chủ đã giao, có thể độc lập xử trí một cách xác đáng các vấn đề thuộc nghiệp vụ mà không cần việc lớn nhỏ gì cũng phải xin ý kiến thủ trưởng. Trong thực tế, một công việc có tới hàng trăm đầu mối liên quan, hết sức phức tạp, nhất là đối với những công ty lớn, một mình giám đốc không thể tự mình cáng đáng lấy mọi việc mà phải giao cho cấp dưới đảm đương. Cơ chế quản lý ở các công ty hiện đại là phân quyền. Chỉ có những xí nghiệp lạc hậu, ông chủ mới áp dụng hình thức quản lý tập trung quyền lực. Do vậy, những ông chủ nào có ý thức quản lý hiện đại, đều dám và tin tưởng chọn người tài để đảm đương chức vụ, biết thả tay cho họ độc lập công tác, qua đó mà khai thác được khả năng cấp dưới, lập thành tích và phát huy đưọc mặt ưu việt của sức mạnh tập thể; nhằm làm cho công ty sôi động tiến bước. Khi nhận một nhiệm vụ mới, có thể xẩy ra những trường hợp sau: Một mặt là ông chủ không hạn chế quyền hành, để cho cấp dưới mạnh dạn phụ trách một bộ phận nào đó hoặc một công tác cụ thể của một chi nhánh công ty. Nhưng do người được phân công đảm nhiệm chức trách đó thiếu kinh nghiệm quản lý của một giám đốc hoặc thiếu năng lực tương ứng mà lo sợ đến mức không triển khai công việc được. Như vậy các bạn nên nhớ mặc dầu có ông chủ đứng sau hậu thuẫn, nhưng nếu bạn không mạnh dạn thì đảm đương không nổi. Chỉ cần bạn mạnh dạn thì dù cho tiến hành không thật thuận lợi thì bạn cũng đã có một cơ hội tốt để rèn luyện khả năng của mình, tăng thêm tài năng của mình. Còn một trường hợp khác thì ngược lại: người được giao quyền hạn không những đã sử dụng hết những quyền hạn được giao mà còn vượt quá quyền hạn của mình. Tục ngữ có câu:"Thái quá cũng như bất cập". Có nghĩa là bất cứ việc gì cũng vậy nếu làm quá đi, cũng chẳng khác gì làm chưa tới nơi. Cả hai đều gây nên tổn thất. III GẠT BẰNG MỌI TRỞ LỰC, VƯỢT LÊN DẪNĐẦU HÃY THỂ HIỆN KHẢ NĂNG CỦA BẠN TRƯỚC QUẦN CHÚNG Ngài You Ha Long, nguyên chủ tịch hạ nghị viện Mỹ, lúc bấy giờ chỉ mới là một tân nghị viên đang chuẩn bị lên diễn đàn để nói lên tiếng nói đầu tiên tại nghị trường hạ viện. Trong khi đó, đâu đấy đã vang lên tiếng nói đầy châm biếm khi You Ha Long bước lên bục diễn thuyết: Hãy xem ngài thân sĩ bang Ilinoi sẽ móc trong hầu bao của ngài ra cỏ may, một đặc sản của Ilinoi để tặng chúng ta đấy!" Cả nghị trường rộ lên tiếng cười. You Ha Long không hề né tránh tiếng cười chế nhạo lố bịch đó dõng dạc cất tiếng:"Vâng, thưa các ngài, không những trong túi tôi có cỏ may, mà ngay trên mái tóc tôi cũng dính đầy cỏ may". Với lời phản kích tế nhị đó, You Ha Long bắt đầu nổi danh từ đó với cái tên "Ông nghị cỏ may".Có người cho đó là một sự cực kỳ ngẫu nhiên, nhưng hãy thử nhìn lại sự việc thật tỉ mỉ. Là một nghị viên mới, trẻ, nhưng cung cách và khẩu khí của ông đã toát lên khí chất của con người cầm lái. Tổng thống RuDơVen được mệnh danh là:"Chính trị gia thành công nhất sau Napoleón" Phương pháp của ông ta dùng cũng như thế. Có một lần RuDơVen và Xpác Khơ Xư đang công tác tại vịnh Oyster, một máy chụp ảnh di động đã được lắp đạt ở cách chỗ của họ không xa lắm, nhằm thường xuyên chụp những cử chỉ, tư thế của RuDơVen. Về sau Xpác Khơ Xư kể lại rằng: Khi RuDơVen bắt đầu nói vài lời, hai tay ông ta còn đút trong túi quần, nhưng khi biết người thợ ảnh bắt đầu bấm máy thì ông ta rút tay ra khỏi túi quần và với phong thái rất tự nhiên, toát lên khí chất một chính trị gia giàu kinh nghiệm. Giôn Fa Xin, một chủ nhà băng có uy tín ở bang Chi ca gô cho biết: Ông ta thường xuyên thắt nơ màu đỏ, cốt để mọi người nhận ra ông ta, ông ta còn nói: Phong cách độc đáo của một con người là vẻ bên ngoài dễ nhận ra nhất. Nhưng cần lưu ý, cái làm cho người ta chú ý đó, phải hết sức tự nhiên, cần thích nghi với các môi trường khác nhau, tuyệt đối không pha trộn sự giả tạo hoặc phô trương kệch cỡm. You Ha Long,"Ông nghị cỏ may" mang theo một phong cách hết sức bình dị, đại diện cho hàng triệu nông dân. Còn RuDơVen thì thích "Cuộc sống cần mẫn", biểu lộ xuất thân của ông ta là "Cậu bé chăn trâu" và "Một kỵ sĩ dũng mãnh". Còn Giôn Fa Xin thuộc dạng người có thói quen và sở thích tự nhiên. Vì vậy, dùng cách thể hiện bằng một hình thức, nổi trội cần tuân thủ nguyên tắc luôn giữ được sự hấp dẫn tự nhiên và chân thực. Thực ra, cán bộ công nhân viên trong một cơ quan, nhân viên trong các công ty hay các diễn viên đều có thể vận dụng phương pháp này để tạo sự chú ý và mối thiện cảm đối với ông chủ và sự nổi trội của mình trước quần chúng. Ta Ma Gô, một nhà văn được dân Mỹ hâm mộ, một hôm trời rơi đầy tuyết, ông vận một chiếc sơ mi bằng phờ la nen màu trắng, chậm rãi thả bộ trên một con hẻm nhỏ của đường phố Oa dinh tơn. Mọi người hâm mộ ông ta vì các tác phẩm mà ông ta đã xuất bản, hơn nữa ông ta đang soạn thảo một đề án trình bày với quốc hội về bản quyền xuất bản, dân Mỹ dễ nhận ra Ta Ma Gô vì dáng vẻ bên ngoài và cách ăn mặc của ông ta, thực ra cách ăn mặc đó cũng là một chủ ý của ông ta. Về sau Cơ Ra Cơ đã nói lại với mọi người:"Ta Ma Gô, với chiếc áo phờ la nen màu trắng,hoà lẫn vào trong màu trắng xóa của tuyết đã để lại một ấn tượng sâu trong lòng độc giả Mỹ, trở thành một đề tài bán tán trong công chúng Mỹ, TaMaGô đã đi vào lòng dân chúng Mỹ" Bất cứ nơi đâu, đều gây được tiếng vang. Trên báo chí, trên truyền hình, trong tầng lớp trung gian v.v... đều hào hứng đưa tin. Kết quả, một đề án trước đây chẳng được mấy chú ý, sau đó được đưa ra quần chúng thảo luận sâu rộng. Cuối cùng, chỉ còn một ít sửa chữa nhỏ và trở thành một nội dung về luật pháp được công bố trong xã hội Mỹ. Phong cách của Ta Ma Gô, tuy lúc bấy giờ người dân Mỹ hơi khó hiểu, nhưng để kế hoạch của ông ta được người dân Mỹ chú ý tới ta thấy đây cũng là một nghệ thuật, một cách để thể hiện mình. Trong thực tế của đời sống những ví dụ như thế còn rất nhiều. Pho (Ford) và công ty ôtô của ông ta đã có cách nói chuyện hài hước, khiến cho mọi người cười đến vỡ bụng. Trước tình hình đó, Pho tỏ ra đắc ý, hôn lên má của một người bạn và bảo:"Chớ xem đây là chuyện vụn vặt, mà đây là một cách quảng cáo tuyệt vời!" Nhưng, quá trình tự làm nổi danh của mình cũng cần có chú ý đến tình hình, để khống chế ở mức độ vừa phải, thuận với trào lưu, nếu không sẽ gây nên sự phản tác dụng; sự nổi danh giúp người ta gặt hái được kết quả tốt. Ở đây nhân tiện nêu lên một câu mang tính răn dạy người đời của Trung Quốc:"Lòng đầy thiện chí, trồng hoa, hoa không sống. Dạ vốn vô tình, ương cành liễu,liễu chồi xanh!!" Bấy giờ trên những chiếc mũ của nữ giới thường có trang điểm một chiếc lông vũ. Đó là mốt thời đại, nhưng Pô khơ lại có ý định làm ngược lại. Ông ta đưa ra lời bình luận trên tờ "Tạp chí sức khoẻ của phụ nữ ", ông ta đưa lời khuyên với những người thích đỏm dáng, hãy ra tay cứu vớt hàng triệu sinh mạng con chim đang bị vặt lông để làm vật trang sức cho phái đẹp. Ông ta còn đưa ra hàng loạt hình ảnh của những con chim giãy chết thảm thương. Sau gần bốn tháng trời tranh luận. Một kết quả duy nhất mà Pô khơ nhận được là: loại mũ có trang trí lông vũ bán ra đã tăng lên trên gấp 4 lần. Pô khơ đã dùng cách thể hiện mình để công kích người khác, nhưng đã gặt hái được kết quả ngược lại; còn bán mũ lại thu được kết ngoài ý muốn. Nhưng, kế sách biến cái không lợi thành cái có lợi, không nên sử dụng thường xuyên. Loại kế sách tự thể hiện mình, sở dĩ thành công đối với Ta Ma Gô, đối với Pho hay đối với người bán mũ lông chim là do một số nguyên nhân sau đây: 1. Họ có thể cung cấp cho người ta những nhu cầu thiết thực. Pho đã cung ứng cho thị trường những chiếc xe hơi giá rẻ, chất lượng tốt, Ta Ma Gô đã cung cấp cho xã hội văn bản pháp quy về quyền tác giả, còn anh bán mũ lông chim đã cung cấp cho phái đẹp đồ trang sức tăng thêm dáng dấp quý phái. 2. Cách gây sự chú ý của họ là cách làm dễ đi vào lòng người, tác động trước hết vào tình cảm, gây được sự đồng tình của mọi người khiến người ta khó quên. 3. Tình cảm của con người thường dễ thay đổi khi nhìn vào con người hay sự việc cụ thể. Do vậy, muốn hấp dẫn người đời, ắt phải biết đi vào thị hiếu và tình cảm của họ. NĂM VŨ KHÍ ĐỂ ĐỐI PHÓ VỚI LỜI DÈM PHA 1- Dùng lời lẽ ngay thẳng để ứng phó với những lời giả dối, xấu xa Nếu bạn nắm được ai là kẻ nói xấu sau lưng bạn, thì ngược lại bạn hãy cứ nói tốt về họ. Bất cứ đó là cấp trên hay đồng nghiệp, bạn vẫn có thể dùng cách đó. Nếu đem so sánh hai cung cách đó, cấp trên và đồng nghiệp đều dễ dàng nhận ra bạn là người có đạo đức, không tranh công đổ lỗi. Còn ngược lại, người nói xấu sau lưng bạn là con người bụng dạ nhỏ nhen, phẩm chất không tốt. 2- Giữ nét bình thản Nếu bạn nghi ngờ ai đó nói xấu sau lưng bạn thì chớ có hấp tấp hành động vội vàng. Trước hết bạn hãy bình thản như chưa hề xảy ra chuyện gì. Người ta có thể công kích bạn, chẳng hạn như năng lực công tác yếu, thiếu tinh thần trách nhiệm, không chấp hành kỷ luật, có dã tâm v.v... Đối với những điều thị phi đó, nếu bạn vẫn tỏ ra chẳng cần quan tâm, cấp trên sẽ thay đổi cách nhìn nhận của ông ta, từ chỗ nghi ngờ bạn nay chuyển sang hoài nghi những người kia. 3- Công khai vạch trần Đối với những vấn đề tương đối nghiêm trọng hành vi gian trá, trắng đen lẫn lộn thì phải dùng phương pháp luận chiến công khai. Kiên quyết vạch trần những điều đổi trắng thay đen mà họ đã tung ra, loại trừ ngay những hành vi bỉ ổi của đối phương. Trước hết, phải chủ động công bố trước thiên hạ một cách tường tận sự thật đã xẩy ra. Làm cho mọi người nhìn nhận vấn đề một cách tổng quát, khách quan và toàn diện. Tiếp đến bạn hãy công khai tranh luận với người đã tung tin thất thiệt, vạch trần những thủ đoạn xấu xa của họ. Sau đó tế nhị dẫn dắt người ta đi vào đối chiếu, phân tích thực hư. Với cách làm này, bạn có thể làm rõ trắng đen những cái gọi là "Tài liệu" "Báo cáo" "Chứng cớ" "Lời nói tự đáy lòng" v.v… 4- Dùng người thứ ba đứng ra giải thích thay bạn Bạn có thể tìm một người bạn cảm thấy đáng tin cậy và có tín nhiệm đối với cấp trên đứng ra thay bạn giải thích sự việc. Dùng người thứ ba để giải thích những lời đồn đại, dèm pha có thể làm cho mọi người có cảm giác: vấn đề được đưa ra phân tích mang tính khách quan hơn, tránh được nguy cơ càng giải thích càng đi vào bế tắc. 5- Quyết không để đối thủ nắm đầu chuôi Những kẻ gian nịnh, dùng lời ton hót để dèm pha hại người. Luôn tìm cách khoét sâu vào những mặt yếu của đối phương, cố gắng nắm đằng chuôi tạo thế để tấn công đối phương dồn dập và cố gây ra to chuyện. Nếu bạn biết thực sự cầu thị, lòng dạ ngay thẳng, chân chính vô tư, một con người có tín nhiệm, một con người đáng để tôn kính thì kẻ cơ hội chẳng có cách nào để khoét đục chân tường, tìm lời dèm pha bạn. Đây cũng là một cách đối phó có hiệu quả với những lời dèm pha. KHÉO VẬN DỤNG MỐI QUAN HỆ LÀM NẤC THANG TIẾN THÂN Trong cơ quan hay đơn vị thường có tình trạng ma cũ bắt nạt ma mới, người địa phương bắt nạt người từ nơi khác tới, mềm nắn rắn buông. Ngày đầu, khi bạn mới bước vào nấc thang đầu tiên của sự nghiệp; bạn hãy chuẩn bị tốt tâm lý. Khi bạn bắt đầu đến công tác ở một môi trường mới tất cả đều rất xa lạ đối với bạn, bạn nên khiêm tốn nhờ người chỉ bảo; nếu trong trường hợp đó bạn không thành tâm và có lòng kiên nhẫn thì bạn sẽ gặp phải sự thờ ơ của người khác hoặc bạn khó nhận được sự đối xử tử tế. Nếu để xảy ra sai lầm bạn càng dễ bị người ta phê phán. Nếu lúc đó bạn lại nóng nảy hoặc tự cho mình là hơn người. Ắt sẽ làm rạn nứt mối quan hệ với đồng nghiệp và cũng gây nên những hậu quả bất lợi đối với công việc sau này của bạn. Những lúc như vậy, bạn hãy tự chấn chỉnh lại thái độ của bản thân. Đối với những công việc mà mình chưa am hiểu thì bạn nên học hỏi đồng nghiệp. Nếu phạm phải sai lầm thì bạn nên mạnh dạn, thành khẩn nhận lỗi và thực tâm sửa chữa lỗi lầm. Dù cho bước đầu gặp phải sự đối xử bất công, bạn cũng hãy nghĩ rằng đó là lệ thường của xã hội. Vào lúc này, điều tốt nhất bạn nên làm là tìm hiểu công việc những điều gì có thể nhẫn nhục được thì hãy cứ nhẫn nhục mới. Chỉ có nắm chắc tình hình và hoàn cảnh, sau này người ta không dễ gì bắt nạt. Bạn hãy tỏ ra mình là người ham học, ham hiểu biết, sẵn sàng giúp đỡ người khác. Chẳng hạn như có một bạn đồng nghiệp nào đó, giao cho bạn một công việc không thuộc chức trách cuả bạn; bạn hãy cố gắng hoàn thành nó. Bạn hãy coi đó là một cơ hội để học tập để nắm thêm nghiệp vụ. Đây là cơ hội để tiếp cận đồng nghiệp, xây dựng mối quan hệ thân thiết với bạn bè. Bạn nên hiểu rằng đó chỉ là những hiện tượng tạm thời; vì bạn mới đến, công việc chưa cố định. Do vậy, ai cũng muốn giao thử cho bạn làm xem sao. Và như thế, bạn và đồng nghiệp đã xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn, những hiện tượng không hay tự nhiên mất dần. Mặt khác nếu bạn có bất đồng đối với một đồng nghiệp nào đó thì trong công việc chung, bạn vẫn phải cộng tác chặt chẽ với họ, tuyệt đối không gây khó dễ cho họ. Phải quan tâm, giúp đỡ họ trong công việc chung, có gì khó khăn thì rất chân thành tìm cách giúp họ giải quyết, đồng tâm hiệp lực với họ hoàn thành nhiệm vụ. Đối với những người bạn thân cận, bạn chớ dung túng cho họ làm điều gì gây tác hại cho việc công. Họ gặp những sai lầm nghiêm trọng, bạn kiên quyết đấu tranh để họ nhận ra và quyết tâm sửa chữa sai lầm. Bạn cố gắng dùng tình cảm bạn bè để khuyên nhủ họ, không thể nể nang, dung túng để họ trượt vào vũng bùn tội lỗi, huỷ hoại nhân cách, danh dự và tiền đồ của họ. Trong công việc, bạn hãy chịu trách nhiệm đến cùng những công việc mà bạn nắm vững; đối với đồng sự thì bạn nên thành thật, thân thiện, đồng tâm hiệp lực cộng tác với họ. Trong đời sống riêng tư, thì tỏ ra nghiêm túc, trong sạch, chất phác, lành mạnh.v.v…Nếu bạn làm được những điều đó, thì có thể nói bạn đã vững vàng trong công tác. Dần dà, các bạn đồng nghiệp sẽ hiểu và ủng hộ bạn. Trong công việc, họ tìm đến bạn để bàn kế hoạch; gặp khó khăn họ đã tìm đến bạn để cùng giải quyết; có sự tranh chấp họ cũng tìm đến bạn để hòa giải. Có những việc gì liên quan đến phúc lợi công cộng, họ cũng tìm đến để tiến cử bạn đứng ra đảm đương trách nhiệm. Địa vị của bạn trong công ty đã vững chắc. ĐỂ TRÁNH SỰ CÔNG KÍCH TRƯỚC MẶT VÀ HÃM HẠI SAU LƯNG Cổ nhân vẫn dạy:"Không nên có bụng dạ hãm hại người khác, nhưng không thể không cảnh giác với âm mưu của họ!!" Trong cuộc sống không thể nào tránh khỏi sự phản trắc, đối địch, làm tổn thương, hãm hại v.v…; những việc nằm ngoài dự kiến. Nếu, bạn lường trước được những việc đó và lần lượt khắc phục từng mặt một, thì bạn có thể thuận buồm xuôi gió để làm ăn sinh sống. Khi đứng trên cương vị công tác để giao tiếp với người khác, bạn cần biết tiến biết lùi tuỳ cơ ứng biến. Trước hết phải "Củng cố vỏ bọc", có nghĩa là không để cho đối phương lần ra những điều bí ẩn của mình. Không để lộ những nhược điểm của cá tính không để lộ dục vọng và ý đồ của bạn, không để lộ cái sở trường của mình, không nên quá thật thà. Người khác lần không ra chân tơ kẽ tóc của bạn, họ không thể dễ dàng hãm bạn vì bạn không có gì sơ hở để họ khai thác. Thứ đến là ngăn chân đối thủ; đánh trận không thể không dùng mưu mẹo; khi tranh giành quyền lợi cũng vậy, không thể ngây thơ khờ khạo được. Do vậy, hành động của đối phương cũng cần có sự bình tĩnh khách quan để phán đoán. Phàm có động thái khác thường, tức có mưu mô gì đấy? Kết hợp những động thái đó với hoàn cảnh của bạn để phán đoán, sẽ có thể nhận ra mưu ma chước quỷ ở trong đó. Không quá lời khi nói rằng, con người rất khó thoát khỏi những nhược điểm về cá tính sống khép kín quá. Nhưng vỏ quýt dày phải có móng tay nhọn. Do vậy, chỉ cần bạn cẩn thận là được. Nhưng nếu vỏ bọc cứng quá, bạn sống khép kín quá, sẽ mất hết bạn bè. Cảnh giác quá mức sẽ trở thành mục tiêu cho người ta bài xích. Nhưng dẫu sao đi nữa, việc cảnh giác đề phòng sự phản trắc là cần thiết. Chắc bạn có lúc cũng có nghĩ như thế này: Cấp trên có ấn tượng tốt đối với bạn, năng lực của bạn không đến nỗi tồi, công tác cũng rất chịu khó, nhưng vẫn không đạt được đỉnh cao của sự thành công, thậm chí đôi lúc cảm thấy công việc không suôn sẻ, dường như có ai đó bí mật kéo chân mình lại, làm cho bạn nghĩ mãi mà không tự giải đáp được. Nếu như bạn rơi vào tình trạng đó, tôi sẵn sàng mách bạn một điều: Đấy không phải cái gì thần bí trong số phận, mà là bạn bè xung quanh bạn, đấy là trục trặc trong quan hệ giữa bạn với họ. Trong cuộc đấu tranh xã hội diễn ra ngày càng quyết liệt, giữa đồng nghiệp với nhau không thể nào tránh khỏi những cuộc cạnh tranh có thể là minh bạch và cũng có thể là ám muội. Ngoài mặt thì tốt, nhưng thực tế thì không phải vậy. Có người còn chờ cho người khác phạm phải sai lầm sẽ nhân dịp đó sẽ "đè eo chắn trẹm", chắc mẩm sẽ được cấp trên chú ý. Giáo sư, Tiến sĩ Rô Dê thuộc Khoa Tâm lý học trường Đại học Xtem pho (Stamford) của Mỹ cho rằng: con người ta sinh ra vốn bình đẳng, ai cũng có quyền mưu cầu hạnh phúc và sự thành đạt nhưng cần biết cách đối nhân xử thế. Dưới đây là những gợi ý của giáo sư: 1. Dù bạn đầy năng lực và thừa tự tin, bạn vẫn phải hết sức tránh tự tâng bốc, càng hết sức tránh bị rơi vào tình trạng bị cô lập. Trong đồng nghiệp, bạn nên chọn lấy một vài người tâm đắc, để xây dựng mối giao lưu thân thiết, cùng chung một nhịp đập con tim. 2. Muốn trở thành người đứng đầu thiên hạ, muốn được người ta kính trọng, bạn cần chú ý giữ cho được vai trò của mình; bất cứ gặp khó khăn gì cũng phải trấn tĩnh, mọi việc đều có cách giải quyết. Học cho được phong cách bình tĩnh, không hoang mang, ung dung thư thái xử trí mọi gian nguy. 3. Bạn phát hiện trong số bạn bè, có người luôn luôn đối đầu với bạn Trong trường hợp đó, bạn cũng chẳng nên canh cánh trong lòng làm gì. Bởi lẽ đó là quan hệ "Quan to, tiếng cả" trong xã hội mà thôi. Người ta lên giọng kẻ cả cho bạn là kẻ hậu sinh, tuổi đời còn trẻ, làm ăn chưa có kinh nghiệm. Bạn nên cố gắng tranh thủ sự ủng hộ của các bậc đàn anh trong công ty, tránh để cho người ta coi thường bạn. 4. Nếu muốn được cấp trên tin cậy, trước hết bạn phải có lòng tự tin, phải biết lượng sức mình. Không được tỏ ra bất lực trước bất cứ việc gì, dẫu cho bạn còn thiếu kinh nghiệm công tác. Chỉ cần bạn có quyết tâm hoàn thành công việc một cách tốt nhất thì bạn sẽ có những biểu hiện xuất sắc. 5. Tất nhiên làm việc gì thì cũng phải tận tâm, nhưng phải biết rằng bạn đang ở vào hoàn cảnh có kẻ, luôn nghĩ cách bới lông tìm vết, chỉ chờ bạn có sơ suất. Do vậy bạn hết sức cảnh giác, giờ nào việc nấy cố gắng hoàn thành công việc trong thời gian quy định. Mưu trí, sáng tạo và dùng hành động thực tế để chứng minh, đó là những yếu tố cần thiết để giúp bạn thành công. 6. Tranh thủ thời gian ăn cơm trưa để tạo sự gần gũi với đồng nghiệp, qua đó xây dựng mối thiện cảm, rút ngắn sự chia cách giữa họ với bạn. Những điều đó, có lợi cho sự phát triển sự nghiệp của bạn. ĐỐI PHÓ VỚI SỰ CHÈN ÉP CỦA ĐỒNG NGHIỆP Giả sử có một hôm nào đó, bạn thấy đồng nghiệp của mình thay đổi thái độ một cách đột ngột, không thân thiện với bạn, việc gì cũng tỏ thái độ không muốn hợp tác, gây khó dễ với bạn, đàm tiếu về bạn, làm mất mặt bạn thì. Những điều này, bạn cần lưu tâm đề phòng, vì tất cả báo hiệu điều không lành mạnh sẽ xẩy ra. Bạn đồng nghiệp đang ra sức chèn ép bạn. Bị đồng nghiệp chèn ép ắt hẳn phải có nguyên nhân của nó. Những nguyên nhân đó không nằm ngoài những vấn đề sau đây: 1. Bởi vì gần đây thăng cấp liên tục, dẫn sự ghen ghét của đồng nghiệp, do vậy vùng lên để chèn ép bạn. 2. Bạn mới về đơn vị công tác, bạn có nhiều mặt khiến người khác tỏ vẻ hâm mộ, chẳng hạn như học lực cao của bạn, có hậu thuẫn, xinh đẹp. Tất cả những điều đó có thể làm cho đồng nghiệp ghen tức. 3. Người tuyển dụng bạn lại là người đang bị họ đả kích, thù ghét. Rõ ràng bạn bị vạ lây. 4. Bạn ăn mặc cầu kỳ, nói năng quá lời, thích chơi trội khiến cho đồng nghiệp ghen tức. 5. Lấy lòng cấp trên quá mức, còn đối với đồng nghiệp thì nhạt nhẽo thờ ơ. 6. Làm vướng chân đồng nghiệp trong việc cất nhắc đề bạt, tăng lương hay hưởng các phúc lợi khác. Nếu như nằm vào mục 1 hay mục 2, điều đó cũng rất tự nhiên. Ai mà không bị người khác ghen tức thì người đó cũng thuộc loại vét đĩa. Nhưng người bị người khác đố kỵ thì đâu có phải đã làm điều gì đáng xấu hổ. Thực ra, hàng ngày bạn chỉ cần thân thiện với mọi người xung quanh, sống trung thực với mọi người thì dần dần người ta hiểu bạn và trở nên thân thiện với bạn. Ngoài ra bạn cũng nên. Qua đó đồng nghiệp sẽ thay đổi thái độ đối với bạn. Nếu thuộc vào điều thứ 3, thì bạn là người không may rồi, cơ hội duy nhất để bạn có thể thanh minh được với đồng nghiệp là: do sở thích của bạn nên bạn chọn nghề này chứ chẳng có liên quan gì tới người tuyển dụng bạn, bạn với ông ta chẳng có thân thích gì cả. Chỉ cần đồng nghiệp thấy được bạn không phải là mật thám do kẻ đối địch phái tới là bạn sẽ được họ hoan nghênh. Nếu bạn thuộc vào điều thứ 4, thứ 5, thì bạn cần nhận rõ vấn đề chính là ở bạn mà ra; nếu muốn đồng nghiệp thay đổi cách nhìn đối với bạn, thì trước hết bạn hãy chú ý sửa đổi bản thân. Thường ngày nên ăn nói thận trọng hơn, phải học cách lắng nghe ý kiến người khác. Cách ăn mặc sao cho đại chúng, hoà nhập chung với môi trường công tác. Ăn mặc cầu kỳ quá, ngay đối với công tác của bạn chưa chắc đã thận tiện Nếu bạn thuộc vào điều thứ 6 thì bạn cần chú ý đến cung cách làm việc. Thăng chức, tăng tiền lương, điều kiện được cải thiện, thậm chí một lời khen của lãnh đạo v.v... đều là những sự khích lệ mà các bạn đồng nghiệp mong đợi cạnh tranh cũng là điều tất nhiên khó tránh. Tuy rằng mọi người đều nỗ lực công tác, dù không nói ra nhưng ai cũng muốn mình là người được quyền ưu tiên khen thưởng, là người đầu tiên được cấp trên tín nhiệm và trọng dụng, đấy cũng là mục tiêu phấn đấu của mọi người.Nhưng làm người thì không nên quá coi trọng cái lợi và càng không nên giữa đồng nghiệp với nhau, vì giành giật quyền lợi mà đến nỗi cạn tàu ráo máng. Có một câu nói rất hay:"Cái mình muốn, trời không cho. Điều mình không muốn, lò dò theo sau". Người ta cũng thường nói:"Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên". Nếu ta hiểu ý nghĩa câu nói đó thì có gì đáng phải giành nhau đâu!? CÁCH ĐỐI PHÓ VỚI SỰ TRANH CÔNG CỦA ĐỒNG NGHIỆP Nếu đồng nghiệp của bạn là người rất thích công trạng, nhưng khốn nỗi hiệu suất công tác thì cũng thường bậc trung, chẳng có cái gì xuất sắc. Nhưng, anh ta lại có thể xoá sạch mọi thành tích của bạn trước mặt cấp trên và quy tất cả mọi công lao ấy thuộc về anh ta. Lúc đầu, có thể bạn chưa để ý lắm, dần dần cũng không qua khỏi mắt của những bạn đồng nghiệp khác, lời bàn tán đã lan rộng ra khiến cho bạn không chịu nổi. Nếu bạn đem sự việc báo cáo với cấp trên thì rất dễ bị người ta gán cho cái tội "Mách lẻo", là người muốn được cấp trên cưng chiều, ghen ghét người có tài. Bạn vô tình đã để lại một ấn tượng xấu. Tốt hơn, bạn nên chủ động đề xuất với cấp trên giải pháp làm việc có phân công trách nhiệm. Chẳng hạn như:"Nhiệm vụ của công ty ngày càng nặng nề, công việc của chúng tôi ngày càng nhiều, tôi cảm thấy tôi và bộ phận đảm đương chung có thể độc lập công tác, tốt nhất có thể cho tôi gánh vác một nhiệm vụ khác". Nói như vậy vừa đạt được mục đích của mình vừa không gây mất lòng với đối với đồng nghiệp, qua đó làm cho cấp trên thấy bạn là con người tích cực và có trách nhiệm. Khi bạn đã vắt óc nghĩ ra được một ý tưởng, hoặc giả bạn có thể phấn đấu gian khổ để cống hiến sức mình vì sự phát triển của công ty. Nhưng lại bị một kẻ xấu bụng tranh đoạt các công lao của bạn. Khi phải đối mặt với tình hình như vậy, bạn sẽ xử trí ra sao. Dưới đây là một vài gợi ý có thể giúp ích cho bạn: 1- Viết thư ngắn gọn mạch lạc, vạch rõ sự thật Tất nhiên thư viết sẽ không gây bất kỳ một ảnh hưởng gì xấu nội dung của bức thư ngắn đó sẽ không làm cho đối phương phật lòng, thư viết với mục đích nhắc nhở đối phương một cách tế nhị. Trong thư, ở những chỗ thích hợp, bạn có thể ghi lại ngày tháng của sự việc có liên quan, tên sự việc và có thể nêu lên những chứng cứ hiện nay còn lưu trong sổ sách. Trong điều kiện có thể hãy nêu lên đề nghị của bạn, hẹn có cuộc gặp mặt trực tiếp để bàn bạc giải quyết. Điều này rất quan trọng, bạn có thời gian để suy ngẫm thêm những cách mà định làm sáng tỏ sự việc. 2- Khẳng định lại công lao ấy là thuộc về chúng ta Trước khi khẳng định điều này, bạn hãy công nhận tài năng và tầm hiểu biết của người đồng nghiệp đó. Cách làm này, đối với đồng nghiệp nam giới là hết sức cần thiết. Rất nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, đàn ông thường thích nói theo góc độ "Chúng ta" chứ không phải là góc độ "Tôi ". Những ý nghĩ của họ và những sáng tạo ban đầu của họ thường bị các đồng nghiệp nữ lạm dụng. Nếu chúng ta nhìn vấn đề bằng con mắt tích cực hơn; đồng nghiệp của bạn cũng đang tìm mọi cách để làm tốt công việc, hơn nữa đối với những công việc mà họ làm họ cũng có những suy nghĩ rất độc đáo, có thể giúp ích cho bạn giải quyết vấn đề mà bạn cảm thấy rất khó chịu. 3- Thoát ra khỏi cảnh tranh chấp Thoạt nhìn đây không phải là một phương pháp, hoặc nếu có thể coi như vậy thì đó cũng không phải là một phương pháp hay. Nhưng đối với một số người, lại đó là một giải pháp tốt. Bạn hãy tự hỏi mình thử xem. Đằng nào là quan trọng hơn, một là hãy dốc sức vào để thực hiện điều đã nghĩ, hai là ngồi nghĩ ra một cái khác mới hơn? Đó là những vấn đề phức tạp, nhất là đối với nam giới. Một dịp khác, ta sẽ tranh luận một cách nghiêm túc, với các bạn đồng nghiệp về vấn đề "Lạm dụng chất xám của người khác". Lúc nào mình sẽ có sự đóng góp xứng đáng cho sự nghiệp của tổ chức này? Lúc đưa ra quyết định cần có sự suy nghĩ thêm, nếu tham gia vụ kiện cáo này thì sẽ tổn hao bao nhiêu tâm trí. Trong một số trường hợp nào đó, giả dụ đang lúc bạn sắp được đề bạt chẳng hạn, bạn cần bỏ ra rất nhiều công sức và thời gian;, để bạn có thể chứng minh được quyền sở hữu thuộc về mình, điều đó sẽ làm bạn mệt mỏi vô cùng, thậm chí còn làm cho cấp trên của bạn nổi cáu. Tại sao bạn chỉ gây cho người ta nổi cáu, đáng lý bạn dùng thời gian đó để làm những việc có ích hơn. Trong trường hợp này, thoát khỏi cảnh tranh chấp là hành động thông minh nhất và cũng là thượng sách. NHẬN RÕ NHỮNG ÂM MƯU ĐẰNG SAU LỜI PHỈNH NỊNH Có một bạn đồng nghiệp nào đó đối với bạn tỏ ra tín phục, thường hay cho bạn đi tàu bay giấy. Chẳng hạn như "Anh thật giỏi giang, việc gì giao cho anh, anh làm đâu vào đấy, công việc tiến triển thuận lợi, hoàn thành đúng kế hoạch" v.v… Nhưng, bạn chớ vội mừng; quả thực bạn có những khả năng như anh ta ca tụng. Nhưng khi đến tai người khác, thường gây một một cảm nhận ngược lại. Huống chi, người đó có một dụng ý gì đó mà bạn chưa nắm được. Có thể có dụng ý xấu nên hết lời ca ngợi bạn; tạo cho bạn một hình tượng cao không với tới được, không thể lọt mắt người khác được. Tất nhiên, cũng có thể họ không thức thời có khi lại trở thành có lợi cho bạn. Cũng có người tỏ ra thích lộng quyền, đối phó với dạng người này, bạn không nên vội nổi cáu mà nên dùng phương pháp lùi một bước để tiến. Những dạng người này, thường dựa vào thanh thế để giành phần thắng, hãy để cho họ đắc ý. Thường, họ hay dùng thủ đoạn việc bé xé ra to. Nếu bạn trấn tĩnh xử sự, bạn sẽ không bị dính vào tròng. Chẳng hạn như, khi công việc đang tiến hành thì bị vấp váp, lúc đó họ trút tất cả trách nhiệm lên đầu bạn, chất vấn bạn nguyên nhân vì sao trước đông đảo mọi người. Nhiều người sẽ tỏ ra nghi ngờ trước tình hình đó. Bạn hãy làm sáng tỏ sự việc, những người đó có trực tiếp quản lý bộ phận của bạn không? hay họ có phải là người phụ trách kế hoạch không? Nếu đối phương quả thực là những người có liên quan thì bạn không thể thờ ơ với họ được, trong trường hợp đó, bạn có thể trả lời:"Công việc không phải do mình tôi đảm nhiệm. Theo tôi nghĩ, ta nên triệu tập một cuộc họp những người có liên quan thì mới bàn bạc có kết quả được!" Có người mới cộng tác với bạn chưa đầy ba tháng trời nhưng đã để lộ những điều chướng tai gai mắt, họ là những người thích thành tích thích tranh công, trước mặt ông chủ họ có thể xoá sạch công lao của bạn, quy công cho họ. Khi cộng tác với những dạng người như vậy, bạn nên chủ động đề xuất với ông chủ, những công việc độc lấp mà bạn phối hợp chung với họ là những phần nào, cần làm sáng tỏ. Nhưng khi đề xuất cần khéo léo. Có một số người, thường tự cho mình là đúng; lại thích chèn ép người khác. Họ tỏ ra muốn lấn át tất cả, dường như bạn bị họ sai khiến, mọi công việc đều do họ sắp xếp, lo liệu. Chẳng hạn, khi bạn hoàn thành công việc, họ tỏ ra hoan hỉ và khen ngợi bạn:"Cừ quá! công việc không những hoàn thành nhanh mà thành tích rất tốt, thật đáng gờm!!". Để tránh người khác hiểu nhầm, bạn cần phải làm sáng tỏ vấn đề này. Lần sau nếu gặp trường hợp tương tự, bạn có thể trả lời:"Việc tôi toàn tâm toàn ý hoàn thành sớm công việc là đáp ứng yêu cầu của ông chủ, anh quá khen, thực ra tôi không phải phục vụ cho anh!". Như thế, những người cộng sự ắt hiểu tâm trạng của bạn, sẽ không còn hiểu nhầm bạn. ĐỐI SÁCH KHI LÀM VIỆC VỚI NHỮNG NGƯỜI NHỎ MỌN Bạn chớ coi thường những con người có tâm địa hẹp hòi; tuy là kẻ tiểu nhân nhưng năng lượng của họ lớn. Khi làm việc với những con người này, nếu không cẩn thận bạn sẽ lỗ vốn đấy. Kẻ "tiểu nhân" nhìn bên ngoài chẳng có biểu hiện gì khác, trên trán cũng không khắc hai chữ "tiểu nhân". Có một số người trong bọn họ còn có tài ăn nói, cũng có thực tài, diện mạo khôi ngô có thể nói đẹp nữa là khác. thậm chí còn có dáng vẻ uy nghi, quan cách. Nhưng kẻ "tiểu nhân" có thể phân biệt được qua hành vi của họ, họ có thể dùng những hành động bỉ ổi nhất để đạt được mục đích của họ. Do vậy trong lời ăn, tiếng nói của họ có những đặc điểm như sau: 1- Tung tin nhảm để gây rắc rối Bịa đặt để gây rối là có mục đích khác, chứ không phải làm vậy cho khoái chí. 2- Xúc xiểm chia rẽ Để đạt được mục đích nào đó, họ chia rẽ tình cảm của các đồng nghiệp gây mối bất hoà, qua đó nhằm trục lợi. 3- A dua, nịnh hót Con người như thế này chưa hẳn đã thuộc hàng "tiểu nhân". Nhưng con người như thế rất dễ được sự cưng chiều của cấp trên mà nói xấu kẻ khác; làm hại người, rất nguy hiểm. 4- Miệng nam mô bụng một bồ dao găm Hành vi như vậy sẽ phản ánh phong cách làm việc của những hạng người này. Do vậy, họ đối xử với bạn cũng là lá mặt lá trái. 5- Dựa dẫm quyền lực của kẻ khác Ai mạnh thì bám gót người đó, ai thất thế thì ruồng rẫy họ. 6- Chà đạp lên người khác để tiến thân Dùng bạn làm vật tiến thân cho họ, còn sự hy sinh của bạn thì họ chẳng coi ra gì. 7- Giậu đổ bìm leo Nếu bạn không cẩn thận, có sơ xuất, nhân cơ hội đó họ tìm cách hãm hại bạn luôn. 8- Đùn đẩy trách nhiệm Biết rõ ràng mình sai mười mươi, nhưng vẫn khăng khăng không nhận, mà còn tìm cách đổ vấy cho người khác. Thực ra đặc điểm của kẻ "tiểu nhân" không phải chỉ có như vậy. Nói tóm lại, họ là những con người không tình, không có nghĩa, không kỷ cương, không có đạo đức. Khi làm việc với những người có tâm địa nhỏ nhen, bạn cần chú ý những nguyên tắc sau đây: 1- Không làm gì phật lòng Thông thường, kẻ tiểu nhân thường thính mùi hơn bậc quân tử, tâm lý cũng tự ti hơn. Do vậy bạn không nên khích bác họ trong lời ăn, tiếng nói; và nhất là không làm họ phật lòng khi đụng chạm đến vấn đề lợi ích. Nhất là không vì "Chính nghĩa" mà bóc trần chân tướng họ, làm như vậy sẽ không có lợi cho bạn. Từ cổ chí kim đấng quân tử thường đấu không lại với kẻ tiểu nhân. Nếu họ gây tội ác, hãy để cho người có quyền lực trị chúng. 2- Giữ khoảng cách trong giao tiếp Bạn không nên quá thân mật với những dạng người này, giữ thái độ bình thường như đối với đồng nghiệp khác là được, nhưng cũng không nên xa lánh. Nếu không họ sẽ có ý nghĩ "Anh có gì là ghê gớm!", thế là sinh ra lôi thôi lắm chuyện. 3- Nói năng cần cẩn thận Nói những chuyện chung chung thì vô hại, chứ có dính đến ẩn ý, nói họ sai chỗ này đúng chỗ kia, hoặc gây ra điều cãi cọ. Như thế, chỉ tổ gây ra sự rắc rối để cho giậu đổ bìm leo và là cái cớ để sau này trả thù bạn. 4- Không dính líu, dây dưa trong quyền lợi Kẻ "tiểu nhân" thường kết bè kết đảng, chiếm đoạt quyền lợi. Bạn tuyệt đối không nên dính dáng với họ để được hưởng lợi; bởi lẽ khi bạn đã dính vào quyền lợi, họ yêu cầu bạn phải có sự trả ơn, thậm chí bám chặt lấy bạn không chịu buông tha… Bạn định thoát thân cũng không xong. 5- Hãy chịu phần thiệt một chút Kẻ "tiểu nhân" có lúc vô tình làm hại bạn. Nếu chịu thiệt thòi chút ít thì bạn nên bỏ qua. Nếu bạn tìm họ để tranh cãi phải trái, thì rất khó bàn cho ra nhẽ, ngược lại còn thắt cục lại và gây ra oán thù. Và cũng không có nghĩa, nếu bạn làm tốt 5 điều nói trên thì giữa bạn với kẻ "tiểu nhân" trong đồng nghiệp đã có thể sống yên lành với nhau, nhưng chí ít có thể làm giảm sự đối đầu bất lợi giữa bạn với họ. KHÉO LÉO VƯỢT QUA CẠM BẪY Trong cuộc sống, trong vòng mưu sinh con người gặp phải không biết bao nhiêu là cạm bẫy, mà những cạm bẫy đó đủ để làm nhụt chí của bạn. Nhất là ở một số ngành nào đó ngoài mặt, họ kết bè kết đảng nâng đỡ nhau còn bên trong thì ngấm ngầm hất cẳng nhau. Nếu muốn là người thắng được những cạm bẫy đó bạn cũng phải tìm cách cùng với người khác hoà mình vào trong đó, cốt để đề phòng sự phiền phức về sau. Dưới đây là mấy nguyên tắc, có thể giúp bạn đề phòng với những đồng nghiệp mà bạn chưa rõ tâm địa của họ: 1- Khi nói năng ở văn phòng cần thận trọng Khi nói năng cần cẩn thận, tránh xa những điều có thể gây ra sai sót; luôn giữ cho mình ở tư thế tiến, lùi đều tốt. Giữ được mình ở tư thế chủ động thì đấy là một điều vô cùng có lợi. 2- Phải khéo léo bảo vệ mình Trong cùng một đơn vị, giữa các đồng nghiệp với nhau do mỗi người đều có lợi ích tiêng của mình, không thể nào tránh khỏi những hiềm nghi, đố kỵ; lừa bịp lẫn nhau. Nếu bạn ở vào hoàn cảnh đó, cũng giống như những người đơn thương độc mã lẻn vào hậu phương địch để tác chiến; trước hết phải bảo vệ mình để tiêu diệt kẻ địch. Có rất nhiều người thường chú ý tìm cách đánh bại đối phương chứ không lo bảo vệ mình; Đấy là điểm thiếu sót cần khắc phục. Một mặt cạnh tranh lành mạnh, một mặt biết khéo léo bảo vệ mình, trong trường hợp thân cô thế cô; mình biết thu mình lại và làm việc với thái độ "Hãy làm cho tốt trước đã, chưa tính toán gì thiệt hơn!" 3- Luôn luôn có chứng cứ, giấy trắng mực đen Phương pháp này, thực ra rất giản đơn: Không qua loa đại khái, việc gì cũng phải có chứng cứ, giấy trắng mực đen, dù cho có sai sót cũng dễ bề giải thích. 4- Tránh tham lam Con người ta có một thói xấu. Khi mượn tiền người khác thì không nhớ trả. Nhưng cho người khác vay, dù không đáng là bao thì như chôn chặt vào lòng. Do vậy đối với chuyện tiền nông, bạn cần chú ý: Trong ví nên chuẩn bị sẵn một ít tiền đề phòng khi cần tiêu thì có để tiêu, không phải vay mượn người khác. Tiền cho người khác vay không nên quá để bụng. Vay tiền người khác, nhớ trả. Nếu hoàn cảnh kinh tế có khó khăn, bạn không nên tham dự vào các công việc phân chia tiền nong. Nuôi thành thói quen sử dụng đồng tiền có kế hoạch. 5- Không nên phê bình cấp trên trước mặt đồng nghiệp Phê bình cấp trên trước mặt đồng nghiệp, vô tình đã tạo nên sơ hở của mình cho người khác lợi dụng. Dẫu cho người mà bạn đã dốc bầu tâm sự, không đưa đẩy câu chuyện, nhưng bạn cần nhớ "Tai vách, mạch rừng" 6- Không nên an ủi đồng nghiệp bị cấp trên khiển trách trước mặt mọi người Khi đồng nghiệp bị cấp trên phê bình trước mặt tập thể tất nhiên trong họ sẽ không khỏi, căm giận cấp trên đã hạ nhục mình trước đông người. Trong trường đó, nếu bạn an ủi họ ngay; nhất định sẽ làm cho cấp trên không vừa lòng, thậm chí còn chuốc vạ vào thân. Do vậy lúc đó nói ra điều gì đều vô dụng, tốt nhất là giữ im lặng. Sau đó, nhân lúc công việc có phần thư thả sẽ rủ bạn đi ăn để cho tâm tư của đồng nghiệp nguôi đi những nỗi bực tức. Làm như vậy, vừa tránh không để cấp trên phật ý vừa có được niềm tin của bạn bè. 7- Không để đối phương nhìn thấu tâm can của bạn Tại văn phòng, dù cho bạn có thân thiết với đồng nghiệp đến mấy cũng có người coi bạn là một chướng ngại trên đường công danh của họ, hoặc hơn thế nữa bạn đã bị xếp vào hàng đối địch. Nhưng bạn cũng chớ lấy làm phiền lòng. Tất nhiên giữa đồng nghiệp với nhau, chung sống hoà bình là tốt nhất, nhưng nếu có bất hoà cũng là điều không thể tránh khỏi được. Tốt nhất là bạn không nên để cho họ biết quá nhiều về bạn kể cả hậu thuẫn của bạn, học lực, tình hình học tập thêm, mối quan hệ của bạn với các cơ quan chủ quản và tiến độ công tác hiện nay của bạn. Hiểu biết về bạn còn ít, họ không dám liều lĩnh công kích bạn. BIỆN PHÁP ĐỂ CHINH PHỤC ĐỐI THỦ Trong thời kỳ khai hoang miền tây nước Mỹ, một trang trại chăn nuôi đã bị thổ phỉ giết hại gần như cả nhà. Người chủ đã bán trang trại đó đi và quyết tâm ra đi để rửa mối hận thù này. Người chủ trang trại đã phải bỏ ra hàng chục năm trời, đến khi tìm ra tên hung thủ đó thì hầu như hắn đã gần đất xa trời, vì bệnh tật, nằm trên giường bệnh chẳng còn sức chống cự. Hắn ta còn mong người chủ trại cho hắn một phát đạn để kết liễu cuộc đời bi đát của hắn. Người chủ trại giương súng lên định bóp cò, nhưng rồi ông ta từ từ hạ súng xuống. Sau đó, người chủ trại nước mắt đầm đìa, rời khỏi căn nhà xiêu vẹo và chiếc giường bệnh hôi hám đó. Trong ánh chiều tà nơi thảo nguyên bao la này, ông ta miệng lẩm bẩm nghĩ lại:"Ta đã bỏ tất cả, trải qua hơn mười mùa đông tháng giá để tìm kiếm và nay ta cũng đã già rồi, báo thù, hỏi còn ý nghĩa gì nữa đây?" Chúng ta hãy nhìn lại, một người do muốn báo thù đã đầu tư vào đó những gì? Đầu tư về tâm trí - Hầu như ngày nào cũng để tâm để sức vào việc báo thù, phải tốn rất nhiều tâm trí nghĩ đến mối thù, mà bầm gan tím ruột lòng dạ chẳng bao giờ được thảnh thơi; điều này cũng đã bất lợi cho sức khoẻ của người chủ trại đó. Đầu tư về tiền bạc - Có người do muốn báo thù mà đã vứt bỏ sự nghiệp của cả cuộc đời, đã nếm trải mùi vị chua chát:"Ngọc hay đá gì đều biến ra tro tất" Nếu không tan nát sự nghệp thì cũng hao tổn khá nhiều. Đầu tư thời gian - Có nhiều mối thù không phải nói báo là báo được. Ba năm, bốn năm, năm năm, mười năm thậm chí lâu hơn nữa đều có khả năng báo thù không thành và nếu có thành đi chăng nữa và cố gắng cải tạo thì mình cũng đã trở nên già nua. Một con người từng trải, một con người thông minh biết cân nhắc nặng nhẹ. Việc gì có ý nghĩa có giá trị đối với anh ta. Báo thù có thể làm vơi đi những sự căm hờn, bực tức trong lòng, nhưng khi đã hả được cơn giận thì cũng làm mất đi chính mình. Có thể có nhiều người không cần báo thù, nhưng rất ít người có thể làm được là trở lại có thiện cảm với kẻ thù. Khi bạn sống chung với người khác, hãy cố gắng chấp nhận tính xấu của họ, không có gì là không làm được, cao hơn người khác một tầm suy nghĩ để sống rất ung dung tự tại. Đó là cái vốn liếng quý báu nhất trong sự nghiệp của một con người. Giữa con người với con người có thể có những mối thù không đội trời chung, nhưng đối với đồng nghiệp cùng chung trong một văn phòng thì không thể tồn tại kiểu quan hệ như thế được. Đã là đồng nghiệp, thì tất cả vì một mục đích chung là vì lợi ích của công ty, thì mọi mâu thuẫn đều có thể giải quyết được. Mời bạn tham khảo những cách xử sự sau: 1- Tránh ghen ăn tức ở Ngay cả giữa bạn bè, đồng nghiệp, anh em, vợ chồng cũng tồn tại lòng đố kỵ, sự ghen ghét. Ở đây, ta chỉ bàn đến sự ghen tức giữa bạn bè, đồng nghiệp. Bạn cần chú ý mấy điều: Trong đơn vị có ai có thâm niên, có điều kiện tốt hơn mình mà lại đứng sau bạn không? Bởi vì những người đó là những người dễ ghen tức với bạn. Quan sát sự thay đổi sắc mặt của đồng nghiệp khi bạn thành công, để nhận biết được ai là người có khả năng ghen tức bạn. Thông thường mà nói, tâm lý người có sự ghen tức; trong lời ăn tiếng nói, cử chỉ của họ có những điều khác thường, không thể nào che đậy. Chỉ cần bạn chú ý quan sát là có thể nhận ra. Không biểu hiện quá lộ liễu sự đắc ý của bạn, làm kích động người khác, làm tăng thêm sự ghen tức của họ, hoặc giả làm kích động những người vốn dĩ không ghen ghét bạn. Nếu bạn dương dương tự đắc, ắt sự hân hoan của bạn sẽ được đánh đổi bởi một quả đắng. Nên thể hiện thái độ khiêm tốn để tỏ sự lễ phép và sự kính trọng của mình đối với mọi người, tuyệt đối không được có thái độ khinh thường người khác; như vậy, bạn sẽ giảm được sự ghen tức nhằm dồn vào bạn. Bởi vì, sự khiêm tốn của bạn đã làm tăng thể diện của người khác, thoả mãn lòng tự tôn của họ. Ở những thời điểm thích hợp, bạn có thể để lộ sở đoản của bạn, miễn là không phương hại uy tín của mình; chẳng hạn như không biết hát, chữ viết xấu; khiến cho người ghen tức bạn có chỗ để bám víu, xua tan đi sự ghen tức. Làm lành với những người có tâm địa đố kỵ. Chân thành nêu lên ý định muốn hoà hợp với họ. Tất nhiên, cũng rất mong muốn tiếp thu những mặt mạnh của đối phương mà bạn không có. Như vậy dù ít hay nhiều cũng có thể xua tan đi lòng ghen tức đố kỵ của họ. Gây nên sự ghen tức đối với người khác không phải là chuyện gì hay ho. Nếu bạn có lòng ghen tức, đố kỵ, bạn cố gắng hạn chế bởi sự đố kỵ sẽ ngăn cản bạn tiến bộ 2- Phải học cách nhún nhường Cha ông ta có câu:"Khi đi qua mái hiên của nhà ngưòi khác, không thể không cúi đầu". Mái hiên nói ở đây, có thể hiểu là ở trong giới hạn quyền lực của người khác. Hay nói một cách khác khi bạn đã ở vào trong tình thế đó, trong thế lực đó; đồng thời bạn dựa vào thế lực đó để sinh tồn, tức là bạn đã ở trong "mái hiên nhà người" rồi. Mái hiên đó có thể rất cao, người ta có thể đứng thẳng đầu dưới mái hiên đó, nhưng số đó không nhiều. Phần lớn các mái hiên đều thấp cả. Có nghĩa là khi đã bước vào thế lực của người khác rồi, bạn sẽ phải chịu tất cả mọi sự chen đẩy vô tình hay hữu ý, những chuyện không rõ ràng, không biết từ đâu tới. Trừ phi bạn có một khoảng trời riêng hay một con người có sức mạnh không cần dựa vào người khác để mưu kế sinh nhai. Thế nhưng bạn liệu có thể duy trì cách sống đó một cách tự do thoải mái không? Bạn có lúc phải chui vào trong mái hiên để tránh mưa chứ? Do vậy bạn cần có sự điều chỉnh về tâm trạng khi đứng dưới mái hiên của người khác. Nói tóm lại phải biết cách cúi đầu. Mục đích của sự cúi đầu là điều chỉnh mối quan hệ sao cho phù hợp với hiện thực, làm giảm sức ma sát giữa hai thế lực xuống mức thấp nhất, là để bảo tồn năng lượng của bản thân để có thể đi được xa hơn, làm chuyển hoá các thế bất lợi đối với bạn thành thế có lợi cho bạn. 3- Xởi lởi, không so đo tính toán Chúng ta thường thích giao tiếp với những người cần mẫn, thành thực, để xây dựng một tình bạn cởi mở; tức là một tình bạn không so đo tính toán. So với tiêu chuẩn cần mẫn lao động, thì tiêu chuẩn cởi mở còn quan trọng hơn và được người ta hoan nghênh nhất. Và đấy là con người dễ hoà hợp với người khác. Một bí quyết hết sức quan trọng trong cách cư xử của con người là: trước bất cứ một dạng người nào, một sự việc nào vẫn phát huy được tác dụng của mình để thoả mãn yêu cầu của họ và giải quyết tốt mọi việc; đồng thời phát huy tác dụng ngược lại khai thác tốt khả năng của đối phương để thoả mãn những yêu cầu của bạn. Cách đối xử có lợi nhất là "Có đi có lại mới toại lòng nhau". Chúng ta phải cố gắng vận dụng các tiêu chuẩn nói trên. Thực ra, chỉ cần chúng ta chịu khó động não một chút, ta sẽ thấy. Trước hết, mình phải là con người không vụ lợi, liệu mình có thể giúp họ được điều gì? Điều này chẳng phải là tư tưởng công lợi gì cả. Thực ra, đấy là mối quan hệ rất tình người. SÁCH LƯỢC ĐỂ THĂNG TIẾN 1- Các kiểu thăng chức Dựa theo tiêu chuẩn khác nhau có thể phân chia thành: Thăng chức nội bộ, thăng chức chuyển ra ngoài; kiểu tuần tự, kiểu vượt cấp; Thăng chức nội bộ là cách thăng chức từ từ theo hệ thống nội bộ của cấp dưới. Chẳng hạn như: trưởng nhóm lên chức phó phòng. Sử dụng hình thức này, là do nắm vững tình hình của ngành mình, hệ thống của mình. Dựa vào thiên thời, địa lợi, nhân hoà có thể triển khai cục diện rất nhanh lập nên thành tích để thể hiện mình. Ngoài ra, sử dụng phương pháp này còn có lợi cho việc ổn định lòng người trong nội bộ đơn vị, động viên họ nỗ lực công tác, có chí tiến thủ. Thăng chức ra ngoài là chỉ sự phát triển hướng ra bên ngoài của cấp dưới, phương thức được thăng chức ngoài bản thân hệ thống của mình. Chẳng hạn như Hiệu trưởng trường Đảng được phong lên Cục phó Cục Nhân lực. Việc thăng chức và bổ nhiệm ra ngoài bộ phận của mình, phạm vi lựa chọn tương đối rộng, có lợi cho việc tuyển chọn nhân tài tuỳ theo nhu cầu công việc. Ngoài ra, nó còn cải thiện được tính chất trì trệ trong tổ chức, tăng khí thế của tổ chức và cũng giảm nhẹ được ảnh hưởng cục bộ đối với tổ chức. Phương thức này cũng có chỗ chưa thật hoàn chỉnh, do những cán bộ được thăng chức và điều động đi nơi khác, khó đi sâu tìm hiểu và đánh giá toàn diện do đó trong khi sử dụng sẽ khó khăn trong sự phối hợp. Chủ thể được thăng chức bắt đầu từ cơ sở công tác trở lên, từng bước như kiểu leo thang lên nên gọi nó là thăng chức theo kiểu tuần tự. Theo phương thức này, cấp dưới có thể học tập những cương vị công tác khác nhau, cấp chức khác nhau một cách tích cực và toàn diện, làm phong phú thêm kinh nghiệm và kỹ năng công tác, lần lượt theo từng cấp một lên đến chức vụ cao nhất. Dựa vào kinh nghiệm công tác trong một thời gian dài và thành thạo nhiều cương vị công tác khác nhau nên triển khai công việc nhanh chóng và thuận lợi. Nhưng điều trở ngại, là chỗ khuyết vị trí rất hạn chế. Dù cho cấp dưới có khả năng, nhưng vì không có nhu cầu nên khó lòng mà thể hiện được tài hoa, giá trị đích thực của mình. Đề bạt vượt cấp là để chỉ chủ thể được thăng chức vượt qua một số cấp trong cương vị công tác, trực tiếp nắm cương vị cao; đồng thời cũng được hưởng những quyền lợi, đãi ngộ và gánh vác chức trách tương xứng... Ví dụ như, xưởng trưởng được đề bạt lên bí thư huyện uỷ. Phương thức này có lợi cho việc nhanh chóng phát huy năng lực của cấp dưới, nhưng nó có nhược điểm là không nắm được nhiệm vụ của các cấp, nên khi triển khai công việc có khó khăn. Thậm chí, năng lực yếu có khi lại bị xuống cấp. Chế độ đề bạt ba cương vị và chế độ đề bạt nhiều hướng: Mỗi người đồng thời có các chức phận khác nhau: Đối với cấp dưới là bậc thầy, đối với chức trách đang đảm nhiệm là chức trách công tác, đối với chức trách trên một cấp là học sinh. Làm như vậy, vừa bồi dưỡng được người kế thừa chức trách về sau, vừa nắm được những kỹ thuật và năng lực cần có khi đảm nhiệm chức trách trên một cấp. Nội dung của đề bạt theo nhiều hướng là: Căn cứ vào quan hệ dọc và ngang của công tác; mỗi một cương vị đều có một số hướng phát triển có liên quan với một vài cương vị sẽ được đề bạt. Ví dụ mỗi cán bộ công nhân viên trong khoa có thể được đề bạt thành khoa trưởng khoa, cũng có thể được đề bạt thành chủ nhiệm hay bí thư của khoa, theo các hướng đề bạt khác nhau. Hình thức đề bạt này không hạn chế tài năng của cán bộ công nhân viên, hơn nữa có thể căn cứ vào sở trường của cán bộ và sở thích của họ, tạo nhiều cơ hội được đề bạt cho cấp dưới. Nếu so sánh với cách đề bạt theo ba cương vị, thì việc đề bạt theo nhiều hướng linh hoạt hơn, có độ co giãn. Nhưng trình độ chuyên nghiệp hoá theo phương thức này thấp. Do vậy, nó chỉ thích hợp với những đơn vị áp dụng chế độ chức năng và chức năng trực tuyến. 2- Sáu con đường thăng chức a) Cấp trên bổ nhiệm. Đây là cách thăng chức chủ yếu. Đặc điểm của con đường và phương pháp thăng chức theo kiểu cấp trên bổ nhiệm là: Quyền lực bổ nhiệm và sự tuyển chọn cụ thể: Nó có tác dụng quan trọng trong việc đề bạt cán bộ công nhân viên chức là ở chỗ nắm chắc tiêu chuẩn và mức độ hiểu biết về cán bộ của lãnh đạo cấp trên, của ban lãnh đạo, của cơ quan chủ quản đối với chính sách cán bộ và chọn người tài, cách nhìn người, quan điểm và ý thức về người tài như thế nào? Sự lãnh đạo của cấp trên đối với bất cứ một sự đề bạt tuyển nhiệm nào đều chịu sự khống chế của toàn bộ xã hội. Chủ yếu là chịu sự chi phối của phương châm, chính sách của Đảng và chính phủ. Nguyện vọng chủ quan, cách nhìn chủ quan của cấp lãnh đạo có tác dụng rất to lớn, nhưng không mang tính quyết định. Vị trí công tác còn bỏ trống, đã làm cho nhu cầu sử dụng người của cấp trên trở nên cấp bách; đồng thời cách nhìn người, tiêu chuẩn, trạng thái tâm lý khi lựa chọn cất nhắc của các vị lãnh đạo có ảnh hưởng rất lớn. Hình ảnh, địa vị của người đang mong được sự thăng chức trong mắt cấp trên như thế nào là điều hết sức quan trọng. Trong những nhân tố đó thì mối quan hệ hoà hợp giữa cấp trên với người đang mong đợi được đề bạt là rất quan trọng. Chỉ khi nào những tố chất, những biểu hiện, khả năng và tài hoa của người đang mong đợi sự đề bạt được biến thành những thông tin có hiệu quả đối với quyết sách của cấp trên thì mới có hi vọng. Không ngừng lọc bỏ những tín hiệu có tác dụng phụ, nhằm làm cho cấp trên có được ấn tượng sâu hơn và tốt đẹp hơn về bạn, nắm chắc dòng chủ đạo, gạn đục khơi trong để nhận ra chân tướng của người có tài. Do kênh thông tin rất rộng nên bạn cần phân biệt để khai thác và sử dụng. Chẳng hạn như bộ phận nhân sự, bộ phận nghiệp vụ, cơ quan đơn vị, khách hàng, dư luận quần chúng, sự đánh giá chung và giới thông tin đại chúng v.v…đều có thể gây ảnh hưởng đến việc thăng chức. Do những đặc điểm trên đây, chúng ta có thể thấy: Nếu người đang muốn được đề bạt phải giữ được mối quan hệ tốt với cấp trên, dựa vào thành tích công tác và năng lực thực tế của mình để giành được sự tín nhiệm. Nhưng, không phải chỉ trông mong vào sự chiếu cố của cấp trên mà không chú ý đến các khía cạnh khác. 3- Cách bình chọn dân chủ Từ góc độ của người mong muốn được đề bạt để nhìn nhận vấn đề, ta thấy. đây là một phương pháp đề bạt không thể coi nhẹ được là vì: Sự bình chọn dân chủ là nội dung tham khảo chủ yếu trong quyết sách của lãnh đạo. Đây cũng là con đường chọn lựa người tài mà lãnh đạo rất chú trọng. Những người bình chọn ra có lúc hoàn toàn phù hợp với ý đồ của lãnh đạo, nhưng cũng có lúc nằm ngoài dự kiến. Nhưng bất cứ như thế nào đi nữa, đó là những nguồn thông tin hết sức tin cậy. Sự bình chọn dân chủ đã thể hiện cách chọn lựa người tài đã được thể nghiệm một cách có cơ sở. Hơn nữa sự bình chọn dân chủ mang tính cạnh tranh công bằng, do vậy nó có đặc trưng của sự chọn lọc và sự đào thải. Khi giành được thắng lợi trong việc bình chọn dân chủ, cần xây dựng và truyền bá hình tượng của bạn, làm cho những người bình chọn bạn hiểu biết sâu thêm về bạn trên diện rộng và cả chiều sâu. Tất cả mọi cuộc bình chọn đều có tiêu chuẩn của nó; nhưng trong bình chọn dân chủ thì chỉ có được đại đa số người bình chọn công nhận mới có kết quả. Do vậy, một người muốn giành được thắng lợi; phải xem người đó có thành tích trong sự nghiệp chung không hoặc giả có những thành tích xuất sắc nào không? Trong các hoạt động công ích có tích cực tham gia không và tham gia với tinh thần ra sao? Sức hấp dẫn về nhân cách, tinh thần, diện mạo, tác phong sinh hoạt, quan hệ quần chúng cũng như cách ăn nói cử chỉ v.v… của bạn sẽ ảnh hưởng tới tâm lý của người bình chọn và là một yếu tố quan trọng để thu được điểm bình chọn của công chúng. Trong lĩnh vực bình chọn nào đó, chẳng hạn như trong việc bình chọn ở tổ dân phố hay trong các hoạt động thi đua của xí nghiệp; liệu bạn có thể hiểu được lợi ích, nguyện vọng, nhu cầu và chí hướng của số đông quần chúng. 4- Cách tự tiến cử Đây là hình thức khi chức vị của một cơ quan nào đó của nhà nước hay một tổ chức xã hội nào đó đang còn khuyết hay cần bổ sung thêm. Cấp dưới, dựa vào khả năng của mình chủ động tiến cử để được thăng chức. Phương pháp này chỉ có thời cơ khi đang còn khuyết chức, hơn nữa phải qua sự thẩm vấn tương đối toàn diện của các chuyên gia đối với người tự tiến cử về mặt tri thức, kinh nghiệm, năng lực v.v...mới đi đến kết quả. Do vậy, cấp dưới phải khéo thu thập thông tin, nắm vững thời cơ, mạnh dạn và kịp thời tự tiến cử. Mặt khác cấp dưới còn phải thông qua thực tế để tự bồi bổ kiến thức, tích luỹ kinh nghiệm, nâng cao năng lực thực tế công tác và năng lực quản lý của mình 5- Đăng ký tuyển dụng Chế độ đăng ký tuyển dụng người là cách làm đã có sự quy định chắc chắn kết hợp giữa trách nhiệm, quyền hành và lợi ích. Nó tương đối công bằng trong nguyên tắc cạnh tranh, tránh được thủ tục rườm rà, loại trừ được những quan hệ phức tạp, cơ bản loại trừ được sự thiên vị cá nhân của người lãnh đạo. Nhưng cách làm này cũng có những mặt hạn chế của nó, đó là: Thường bị hạn chế bởi tiêu chuẩn học lực, kinh nghiệm làm việc, tuổi tác v.v…của cơ quan, đơn vị tuyển dụng đề ra. Có người thực sự có khả năng, nhưng học lực không đáp ứng yêu cầu. Có người phẩm chất rất tốt nhưng vì chưa có kinh nghiệm công tác trong ngành nghề này cũng không được tham gia tuyển dụng. Đồng thời do quan hệ giữa nghĩa vụ và quyền lợi được quy định hạn chế về mặt thời gian, trong thời gian đó không được chấm dứt hợp đồng, do vậy người ứng tuyển cần cân nhắc cẩn thận, không nên vì sa lầy vào một chỗ mà bỏ lỡ những nơi khác. 6- Nhờ người khác giới thiệu Những người thuộc cấp dưới muốn được người khác giới thiệu thành công, trước hết phải biết tự lượng sức mình có đủ năng lực để đảm đương chức trách trên một cấp không. Kế đến động tìm người giới thiệu, tốt nhất là tìm những người có quyết sách quan trọng ảnh hưởng đến sự thăng chức của bạn hoặc những người có liên quan mật thiết với việc thăng chức. Đồng thời, dựa vào thực tài, những cống hiến xuất sắc của bản thân và mối quan hệ thân quen để thu hút quan tâm và tín nhiệm của cấp trên. ĐỪNG BỎ LỠ THỜI CƠ Thời kỳ Xuân Thu, Việt quốc bị Ngô quốc đánh bại. Việt Vương Câu Tiễn đem ngưòi thân yêu của mình cống nạp cho Ngô Vương Phù Sai, còn bản thân thì trở về nước nếm mật nằm gai. Ngô Vương Phù Sai, đắm mình trong tửu sắc, nên đã bỏ qua cơ hội diệt tận gốc Việt Vương Câu Tiễn. Về sau, bị Việt Vương Câu Tiễn đánh bại. Ngô Vương Phù Sai đã tự sát để tránh nỗi nhục ngàn đời. Thời cơ mà Ngô Vương Phù Sai bỏ lỡ, để đến nỗi nước non suy vong, dân chúng điêu linh là một bài học lịch sử đáng để ta suy ngẫm. Người ta thường nói:"Thời gian trôi qua không bao giờ trở lại, thời cơ không được bỏ lỡ!!" Quả vậy, thời cơ quý giá vô cùng. Nó có thể quyết định cuộc sống của bạn. Như Goethe đã nói:"Một khoảnh khắc có thể quyết định cả cuộc đời của bạn!". Do vậy, bạn cần lưu ý tất cả những gì xung quanh bạn, dù cho đó là việc nhỏ nhất, bạn cũng đừng nên bỏ qua. Trong đó có thể tiềm ẩn cơ hội mang đến cho bạn vận may. Bạn đã khi nào lưu tâm đến từng chữ từng lời của lãnh đạo nói với bạn chưa? Bạn đã thật sự quan tâm đến mỗi công việc dù nhỏ hay lớn mà lãnh đạo giao phó cho bạn chưa? Mong bạn hãy biết coi trọng nó, bởi vì tất cả những điều đó đều là thời cơ đối với bạn. Bạn nên nhớ rằng, một bản báo cáo của bạn, một buổi ngồi nói chuyện, thậm chí một buổi theo cấp trên đi công tác đều lànhững thời cơ để bạn thể hiện mình với cấp trên. Mong bạn đừng coi thường những việc tưởng chừng như vụn vặt đó. Bởi vì, cấp trên của bạn sẽ thấy rõ bạn qua những việc như thế. Đặc điểm của thời cơ là: đến một cách nhẹ nhàng, chỉ thoáng qua, lơ là một tý là tuột khỏi tầm tay. Cổ nhân đã có câu:"Lạc nước ba xe đành bỏ phí, gặp thời một tốt cũng thành công" "Cơ hội" hay chơi trò trốn bắt đối với con người. Do vậy, đối sách của bạn là thực hiện đầy đủ bốn chữ "Hành động kịp thời". Tôn Trung, trưởng phòng kỹ thuật của nhà máy biến thế Long Đạt, tốt nghiệp ở một trường đại học nổi tiếng; một con người tri thức dồi dào, làm việc rất cẩn thận, chắc chắn, đối xử với người cũng rất thân tình cởi mở. Trong những năm đảm nhiệm chức vụ trưởng phòng kỹ thuật đã nghiên cứu thành công một số hạng mục công trình và đã đưa các nội dung đó đi vào khai thác và phát triển, mang lại lợi ích cho công ty và được cấp trên biểu dương khen thưởng. Năm 1996, trong xưởng dự định tuyển chọn một người trong phòng kỹ thuật sang Đức để đi sâu vào lĩnh vực chế tạo. Lúc đó, xưởng trưởng cho gọi Tôn Trung đến để nói chuyện, ngầm bảo với anh ta, là sẽ ở trong danh sách cử đi nghiên cứu sâu về chế tạo. Ai ngờ, do Tôn Trung đang mải mê với công việc "Chế tạo máy tiện tinh xảo" nên chưa kịp viết đơn xin đi đào tạo, đã để cho phó phòng kỹ thuật Lý Dương đi thay. Năm 1999, Lý Dương học xong về nước, được bổ nhiệm làm phó giám đốc xưởng sản xuất, hai năm sau chính thức nhận chức giám đốc xưởng. Lúc này Tôn Trung vẫn là trưởng phòng kỹ thuật, chỉ được nâng cao về chức vụ kỹ thuật. Có thể nói, cơ hội là nhịp cầu quan trọng trên bước đường thăng quan tiến chức. Nếu bạn không nắm chắc thời cơ, thì bạn vẫn mãi mãi ở bên kia sông. KHAI THÁC THỜI CƠ ĐỂ ĐƯỢC THĂNG CHỨC Thời cơ thì không đâu không có, điều mấu chốt là bạn làm thế nào để phát hiện và khai thác nó. Muốn nắm được cơ hội, trước hết, tâm tư của bạn phải thật cởi mở, tầm nhìn phải phóng khoáng, để mắt tới những lĩnh vực có chiều rộng, chứ không phải chỉ khư khư ở một phạm vi nhỏ hẹp nào đó hay một lối mòn đơn điệu nào đó. Tiếp đến, bạn phải nhanh nhạy trong việc phân tích,"Vạch cho được màn mây u ám, để tìm thấy bóng mặt trời" Thời cơ thường được nguỵ trang, xuất hiện dưới một dạng khác, chẳng hạn như thời cơ giải quyết những vấn đề trọng yếu cũng chính là những thời cơ tạo cơ hội cho cấp dưới được thăng chức. Tiếp nữa, bạn phải lạc quan, không chỉ nhìn thấy vấn đề trước mắt mà phải phát hiện cả mặt sau của vấn đề. Nhà hành vi học nổi tiếng của Mỹ là tiến sĩ Uây Thơ đã nói rằng:"Người bi quan chỉ nhìn thấy mặt sau của thời cơ, còn người lạc quan lại đi khám phá mặt sau của nó" Còn việc phát hiện ra thời cơ, lại dựa vào tài năng và sự nỗ lực chủ quan của bản thân chủ thể. Lưu học sinh Tiểu Lâm mang quốc tịch Trung Quốc đang công tác tại một Viện nghiên cứu nọ của Mỹ. Một hôm, anh ta được chủ nhiệm khoa mời đến để xem một bản báo cáo về quy hoạch, sau khi Tiểu Lâm xem xong báo cáo thì sẽ trình bày lên sở. Tiểu Lâm xem xong, cho rằng:"Bản báo cáo này có nhiều điều không ổn, nếu cứ theo nó mà làm sẽ gặp thất bại". Anh ta mạnh dạn trình bày với giám đốc Viện về cách nhìn nhận vấn đề của mình. Giám đốc Sở bảo với anh ta rằng:"Nếu bản báo cáo này không được. Vậy, anh thử mang đến một bản báo cáo mà anh cho là được xem sao?". Ngày thứ hai, anh ta mang một bản báo cáo đến trình bày và được giám đốc sở hết lời khen ngợi. Một tháng sau, anh ta được đề bạt lên chủ nhiệm khoa, người chức trưởng phòng. Trong ví dụ này, nếu Tiểu Lâm không nắm thời cơ để thể hiện mình với giám đốc, thì Tiểu Lâm rất khó lòng được trọng dụng. Vào thời đại Tống Thái Tông, trong triều đã xẩy ra vụ án Phan Dương."Phan Dương" là tên của hai nhân vật: Phan Nhân Mỹ và Dương Diên Chiêu là đấng khai quốc công thần, đường đường là một quốc cữu, thuộc đấng trấn ải biên thuỳ đại thần; cả một đời trung quân ái quốc. Vào lúc đó, vụ án này quả là một chuyện kinh thiên động địa. Không ai dám đứng ra xét xử, chỉ cần một bước sơ xuất; nhẹ thì bị cách chức và đi đày, nặng thì bị phanh thây, tùng xẻo hay chu di tam tộc. Huyện lệnh huyện Tấn Dương lúc đó là Khấu Chuẩn lại phát hiện ra đây là một cơ hội tốt để thăng tiến. Ông ta cho rằng, nếu vụ án này thụ lý tốt thì ít nhất có thể lên Thái ngự sử, thậm chí Tể tướng; con đường thăng quan tiến chức rộng mở. Thế là Khấu Chuẩn liền quyết định tiếp án "Phan Dương" thụ lý vụ án rất thành công, để lại trong lòng dân niềm tin vô hạn, cuối cùng đã được phong chức Tể tướng. Khi phát hiện thời cơ, ta không nên chỉ chăm chú vào cửa trước mà còn phải để ý đến cửa sau. Ngoài ra, thành công và mạo hiểm thường là anh em sinh đôi. Nếu không dám dũng cảm, gặp khó khăn thì lẩn tránh hoặc đi đường vòng, thì quả ngọt nằm ở phía sau những chông gai, nếu không dấn bước bạn làm sao hái được. Người dám mạo hiểm chưa hẳn đã thành công, nhưng người thành công phần lớn là những người đã dũng cảm vượt qua mọi nguy hiểm. BỐN BÍ QUYẾT LÀM TĂNG CƠ HỘI ĐƯỢC THĂNG CHỨC Muốn khai thác vàng, phải tìm được mỏ vàng. Muốn thăng tiến thuận lợi cũng cần chọn đơn vị, chọn ngành nghề, chọn cấp trên, chọn đồng nghiệp cho thích hợp. 1- Chọn đơn vị Cũng giống như mỗi một công nhân viên, mỗi công ty đều có "phong cách" của riêng mình. Có công ty khi triển khai công việc thì chậm chạp, viện hết nguyên nhân này, lý do kia. Có công ty thì hành sự nhanh nhạy. Có công ty thì quảng cáo theo kiểu truyền thống. Có công ty thì thích tung ra những mốt mới lập dị. Nếu có thể được, khi bạn chọn công ty để xin việc, bạn nên chọn công ty có phong cách làm việc tương đối thích hợp với cá tính của bạn. Chẳng hạn như, bạn là một con người thường không để ý tới những việc nhỏ nhặt thì công ty IBM hay các ngân hàng lớn đứt khoát không hợp với bạn, bởi vì ở các công ty đó bạn phải không được phép có một sai sót dù là nhỏ, nghiêm chỉnh tuân thủ các quy định của công ty. Bạn nên chọn một công ty nào, yêu cầu đối với công nhân không quá chặt chẽ; ví dụ như công ty máy tính Silicon Valley, điều duy nhất họ yêu cầu đối với cán bộ công nhân viên là làm tốt chức trách của mình. Vì vậy, hiện nay nhiều công ty quy định thời gian vào ca hay tan ca có thể linh hoạt cơ động hơn, thậm chí địa điểm công tác cũng có thể tuỳ ý chọn lựa. Họ chỉ yêu cầu đúng thời gian quy định, giao nộp sản phẩm đúng chất lượng; còn những mặt khác có thể châm chước. Thế nhưng, còn rất nhiều công ty truyền thống vẫn khư khư giữ lấy những quy tắc hết sức nghiêm ngặt và chế độ đẳng cấp rất rạch ròi. Nếu như bạn muốn làm việc với cấp trên, trước hết phải gọi điện thoại xin phép, tự ý vào phòng cấp trên là tuyệt đối cấm. Bạn nên chọn những đơn vị có cung cách làm ăn phù hợp với cá tính của bạn thì may ra bạn mới có cơ hội nhận được sự đồng thuận của cấp trên hay của đồng nghiệp. Nhưng, chẳng may bạn đã vào một đơn vị mà phong cách không hợp, còn bạn vẫn mong được thăng chức. Lối ra chỉ có một con đường là: Cố gắng làm sao cho hoà hợp được với phong cách của đơn vị mà bạn công tác. 2- Chọn ngành nghề Khi chọn ngành nghề trong một cơ quan, bạn nên chọn ở bộ phận nào mà khả năng được đề bạt chiếm tỷ lệ khá lớn. Chẳng hạn, trước đây bộ phận tuyên huấn và công đoàn là những bộ phận đề bạt nhanh và nhiều hơn, bởi vì lúc đó công tác giáo dục chính trị và vận động quần chúng đã từng là trọng tâm công tác của một thời. Về sau bộ phận khoa học kỹ thuật, bộ phận nhân sự lại trở thành những bộ phận có tỷ lệ đề bạt cao; bởi vì, ngay xuất phát điểm tuyển người của hai bộ phận này cũng cao. Những người bình thường, không thể nào được tuyển dụng vào hai bộ phận này. Những năm gần đây, kinh tế là lĩnh vực được người ta quan tâm nhiều. Do vậy, đây cũng là bộ phận bạn cần quan tâm để được tiến thân. 3- Chọn cấp trên Đối với sinh viên đại học, khi bước vào ngưỡng cửa công tác, điểm xuất phát của họ đều giống nhau. Nhưng vài năm sau; khi được thăng chức giữa họ đã có khoảng cách. Có người được thăng tiến rất nhanh, có người rất chậm, cũng có người không được thăng. Khi trao đổi với những người được thăng chức nhanh về những tiến bộ của mình thì hầu như ai cũng đặt sự giúp đỡ của cấp trên lên hàng đầu; còn đối với những người được đề bạt chậm, khi được hỏi đến, ai cũng lộ vẻ thán oán cấp trên. Do vậy, chọn đúng cấp trên, đối với việc thăng chức có ảnh hưởng rất lớn. Khi chọn cấp trên, không chỉ nhìn vào tâm tư và ý thức của cấp trên mà phải chú ý đến sự quan tâm, cất nhắc cấp dưới của ông ta, cũng như ý nguyện, cách suy nghĩ, hứng thú của bạn ra sao? Có người theo đuổi chức vụ, có người chỉ theo đuổi một hoàn cảnh công tác ổn định, có người theo đuổi mức thu nhập cao, có người thích làm cho sự nghiệp càng thêm phong phú, có người mưu đồ danh vọng v.v… Do mục đích khác nhau, nên yêu cầu đối với cấp trên cũng khác nhau, khác nhau tương ứng tiêu chuẩn chọn cấp trên cũng khác nhau tương ứng. Chẳng hạn như, một cấp trên tuy trẻ tuổi nhưng có thành tích, tài hoa và học thức đều hơn người; trên con đường phát triển được nhiều người công nhận là một cấp trên giỏi. Những con người như vậy, rất có chí tiến thủ, coi trọng vinh dự của tập thể. Nếu bạn làm việc với một cấp trên như vậy sẽ phải chịu nhiều vất vả. Nhưng khi họ được đề bạt, không những để lại cho bạn chỗ khuyết chức mà còn có lợi cho sự tiến bộ về sau của bạn. 4- Chọn đồng nghiệp Khi chọn đồng nghiệp, bạn nên chọn người có tâm tính tốt, trình độ thấp hơn bạn một chút là tốt nhất. Vì người có tâm tính tốt sẽ không làm hại bạn. Trình độ thấp một chút, họ sẽ tôn trọng và tin tưởng bạn, bạn sẽ có đất để thể hiện sự thông minh tài trí của mình. Nếu bạn chọn đồng nghiệp mặt nào cũng mạnh hơn bạn cả, hơn nữa họ cũng có khát vọng thăng tiến. Trong những trường hợp như thế, khi mà họ chưa đạt được nguyện vọng thì bạn chỉ có chạy theo sau để hứng bụi mà thôi. SÁNG TẠO CƠ HỘI Bạn là người bị động, tiêu cực chờ đợi cơ hội hay là người chủ động đi tìm cơ hội? Đợi chờ thời cơ không giống như chờ đợi một chuyến tàu, chuyến xe. Đến giờ tàu sẽ tới, xe sẽ tới. Cũng phải xem trạng thái bạn chờ đợi cơ hội ấy như thế nào? Người ngu để cơ hội trôi qua, kẻ hèn yếu ngồi trông chờ cơ hội, người tài trí biết nắm lấy cơ hội, người cả gan sáng tạo ra cơ hội. Nếu bạn là một con người cả gan, chỉ cần bạn lưu ý gieo một số hạt giống thời cơ, bạn sẽ có cơ hội gặt hái. Bạn không nên ngần ngại, tế nhị tung ra những lời đồn đại: Lời đồn thứ nhất:"Bạn, được nhiều cơ quan tư vấn để ý tới" Điều này ngụ ý:"Ruộng xấu không có ai cày xới, khi có người cày xới thì lại tranh giành nhau". Nếu một công ty dòm ngó tới bạn, rõ ràng giá trị của bạn được nâng lên. Bạn có thể đánh tiếng với đồng nghiệp rằng:"Tôi vừa nhận được điện thoại của ông nọ, ông kia! Anh có biết ông ấy không?" Tất nhiên đồng nghiệp của bạn sẽ hỏi lại. Nhân dịp đó, bạn có thể nói thẳng ra. Nhưng, giả dụ không có công ty nào để ý tới bạn thì bạn làm như thế nào? Bạn nên tăng cường hẹn hò với bạn bè trong các bữa cơm trưa chẳng hạn và nhớ diễn kịch cho khéo. Làm như vậy, tựa như bạn đã là đối tượng của công ty tư vấn. Lời đồn thứ hai:"Bạn thân quen rất nhiều người có quyền thế" Nếu bạn muốn nổi bật, bạn cần nắm được những tầng lớp cao cấp trong các xí nghiệp hay những người có quyền uy đến từ các nơi trên thế giới. Điều này không có nghĩa là bạn hẹn gặp những nhân vật quan trọng đó để tìm hiểu, mà qua đọc sách báo, tạp chí chuyên ngành bạn biết được những thông tin về họ. Sau đó bạn kể cho đồng nghiệp nghe về thân thế, sự nghiệp của những nhân vật đó. Người ngoài nhìn vào, không ai biết được mối quan hệ của bạn với những nhân vật trọng yếu ấy nông sâu ra sao? Điều quan trọng là tên tuổi của bạn gắn liền với tên tuổi của những nhân vật quan trọng đó, trở thành đề tài bàn luận trong văn phòng. Bước tiếp theo là biết cách chọn thời cơ và thái độ thích hợp, nếu như bạn thường đề cập đến những nhân vật quan trọng nhiều quá, bạn sẽ bị người ta phát hiện ra. Thậm chí bạn trở nên đáng ghét. Do vậy, bạn cần làm cho mọi người nhận thấy bạn là con người khiêm tốn. Ví dụ như cậu Vương Minh làm công tác biên tập, trong một lần kiến tập cuộc thi vấn đáp có đề cập đến việc cậu ta đã gặp một cộng sự nổi tiếng nào đó, nhờ vậy mà cậu ta đã thu hoạch những kinh nghiệm hết sức quý giá. Thực tế ra sao? cậu ta chỉ là một biên tập viên tập sự; còn như việc cậu ta tiếp xúc với nhân vật này nhân vật kia, chỉ chẳng qua cậu ta đã có một lần bưng cà phê đến cho nhân vật đó. Nhưng Vương Minh cuối cùng cũng đã được mời đến. Lời đồn đại thứ ba:"Bạn là con người đa tài, nhiều nghề" Khi người khác biết bạn là con người nhiều tài nghệ, cho bạn là người toàn năng. Chẳng hạn như, những biểu hiện về mặt mỹ thuật, thể thao, phục vụ xã hội v.v… tạo cho bạn thành một con người vừa có sức sáng tạo phong phú, có chuyên môn cao lại nhân hậu. Nếu bạn có vận may, bạn có thể được cấp lãnh đạo cao của công ty gặp mặt bạn để trực tiếp đối thoại. Nên nhớ kỹ, đồng nghiệp có thể yêu cầu bạn viết ngay tại chổ; do vậy bạn cần chuẩn bị tâm lý. Bạn hết sức tránh vui quá mà ảnh hưởng đến công tác của bạn, điều đó sẽ làm cho cấp trên không vui lòng. HẠ QUYẾT TÂM Trong một tổ chức thì đâu là vị trí có lợi nhất đại thể có thể phân ra mấy loại sau đây: 1- Trưởng phòng nhân sự Trưởng phòng nhân sự đảm nhiệm rất nhiều việc: Kiểm tra và thử nghiệm việc điều chỉnh lương tưhởng, chi dùng về bảo hiểm y tế, phụ trách việc tuyển dụng nhân sự của công ty; quyết định ai là người sẽ nhận chức vụ mới hay thay thế vị trí đang bỏ trống; thẩm tra và quyết định lương của mọi cán bộ công nhân viên 2- Trưởng phòng kế toán Là người có quyền lực cao về tài chính: Có thể quyết định, hoá đơn của ai không cần kiểm tra, hoá đơn của ai phải kiểm tra chặt chẽ Có thể quyết định, công tác phí của bạn là bao nhiêu? Có thể quyết định, ai ở trong công ty được sử dụng thẻ tín dụng? 3- Trưởng phòng cung ứng Trưởng phòng cung ứng của công ty có thể xem như "Cục trưởng cục hậu cần" Ông ta quyết định những sự chi tiêu như: lắp đặt các thiết bị công cộng, các vật phẩm và nguyên liêu tiêu hao; hơn nữa ông ta có thể thoả mãn yêu cầu của đồng nghiệp, nên quan hệ với mọi người khá tốt, dễ được đề bạt. 4- Kế toán trưởng Kế toán trưởng trực thuộc trưởng phòng kế toán, là thư ký của trưởng phòng kế toán, do vậy quyền lực trong tay cũng rất lớn. Kế toán trưởng có thể thay đổi các con số về tài chính để thoả mãn yêu cầu của đồng nghiệp, cũng có thể làm cho kế hoạch của một đồng nghiệp nào đó tan biến như mây khói. Anh ta (Chị ta) có thể quyết định kinh phí ấy ưu tiên cho ai. 5- Trưởng phòng kế hoạch Quyền hành tuyên truyền nằm trong tay trưởng phòng kế hoạch. Vị này có thể quyết định thành tích của bạn được tuyên dương ở mức nào, cũng có thể bôi nhọ bạn. Ông ta (bà ta) có thể thay mặt bộ phận nghiệp vụ để quyết định công việc, thay phòng cung tiêu lập bản phân tích thị trường và quan hệ với các phòng khác. 6- Trưởng phòng máy tính Nhiệm vụ của phòng máy tính rất nhiều, nhưng con số biên chế chỉ có mấy người. Có người bảo: Đấy là một phòng có chức nhưng không có quyền. Nhưng bạn đừng vội nản chí, bạn nên nắm chắc thời cơ để đảm đương chức trách này. Biết bao nhiêu thông tin mà bạn có thể khai thác được, chẳng hạn như: Tính toán tiền lương của đơn vị, các con số về kế hoạch, thể thức hoá thống kê công nghiệp v.v…Bạn có thể làm cái này xong sớm, cái kia muộn hơn tuỳ thuộc vào thái độ của người cần đến kỹ thuật của bạn. Ngoài ra, bạn có thể vin vào cớ công việc phòng máy tính nhiều nhưng lực lượng mỏng, đề nghị cấp trên cho tăng thêm người. Con số biên chế tăng thì quyền hành của bạn cũng tăng. 7- Trưởng phòng tổng hợp Trưởng phòng tổng hợp rất dễ có lỗi đối với đồng nghiệp, trong con mắt của cấp trên cũng chẳng có gì ghê gớm; nhưng chức vị của nó lại nằm ở trung tâm đầu não của quyền lực. Ông ta có quyền quyết định ai sẽ được phân phòng làm việc thoáng rộng, sáng sủa; ai sẽ được phân mấy tầng lầu. Những chức vị nói trên toàn là những trung tâm có quyền và có lợi của công ty, nhưng chức vụ có thể do mỗi công ty khác nhau nên khác nhau. Nhưng, trước hết bạn phải nắm chắc tính chất và quyền hạn của phòng mà bạn đang công tác; sau đó đem so sánh mặt ưu nhược của từng phòng để bạn có đối sách nhằm giúp bạn có thể vào được phòng có quyền lực. Qua đó, củng cố được vị trí của mình BỐN KẾ SÁCH ĐỂ THĂNG CHỨC Con đường thăng tiến chức tước thì có nhiều. Trong đó chủ yếu có mấy cách có hiệu quả: 1- Đánh đòn gió Phương pháp điển hình nhất là "Đánh đòn gió", cầm giấy nhận tuyển dụng người của một công ty khác cho cấp trên của bạn xem, ý đồ của bạn là đánh cú đòn gió:"Nếu không đề bạt tôi thì tôi đi đây". Nếu công ty quả thật cần bạn thì không thể không trọng dụng bạn. Nhưng khi sử dụng ngón đòn gió này, bạn cần chuẩn bị tốt về mặt tâm lý; khi đã cưỡi lên lưng hổ thì khó lòng xuống đấy! Bạn có thể ra đi thực. Đánh đòn gió thường là một phương pháp có hiệu quả, nhưng cũng là con dao hai lưỡi. Bạn cần hiểu rõ trong tay bạn hiện giờ có những gì?, hiểu rõ cấp trên cần gì? Nếu không thận trọng thì rất dễ mất cả chì lẫn chài. Ngoài ra, cách bạn chơi con bài lật ngửa với cấp trên cũng cần biết chơi đẹp, lịch sự. 2- Kiểu mượn thang để lên lầu Một người, muốn được cất nhắc, ngoài việc dựa vào sự nỗ lực phấn đấu của bản thân ra; có lúc phải biết dựa vào sự giúp đỡ của ngoại lực. Nói chung, dù cho danh tiếng của người tiến cử lớn hay bé, địa vị của người đó cao hay thấp; chỉ cần họ giúp bạn thành công. Họ là tấm gương của bạn để đạt tới chức trọng quyền cao. Uy tín và ảnh hưởng của họ rất có tác dụng đối với bạn. 3- Kiểu đầu gà, đuôi voi Trong chốn quan trường, có người làm lớn, kẻ làm bé. Nhưng có người chỉ thích được làm "đuôi voi" không thích làm "đầu gà". Trái lại có người chỉ thích làm "đầu gà" chứ không chịu làm "đuôi voi". Nhìn chung, một người từ công ty hay ngành mình đi lên một cương vị lãnh đạo thì sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Nhưng nếu bạn muốn đi vào cơ cấu mang tính quyết sách, không nhất thiết phải thực hiện nguyện vọng của mình tại công ty của mình. Ở một thời cơ thích hợp bạn có thể đề xuất với cấp trên, thử cho bạn cơ hội làm "đầu gà" xem sao? 4- Biết kiềm chế để có cơ bung ra Trước khi có đợt đề bạt, bạn hãy tỏ ra nhún nhường, đừng phô trương quá nhiều cái tôi. Thậm chí còn biết hạ mình, để sau đó thì tìm cơ hội thể hiện tài năng của mình, làm cho mọi người nhìn mình bằng cặp mắt khác; cho hình ảnh của mình ngày càng có uy tín hơn. SÁU CÁH ĐỀ ĐẠT NGUYỆN VỌNG THĂNG CHỨC VỚI CẤP TRÊN Khi có cơ hội thăng chức, tin tức sẽ được bàn tán khắp nơi. Khi đó, bạn có nên đi tìm cấp trên để đề đạt nguyện vọng, đề xuất những yêu cầu của mình không? Những điều này thường khiến bạn khó nghĩ. Bởi vì, tự chạy đến để đề đạt nguyện vọng rất có thể bạn sẽ mất đi cơ hội vì, cấp trên có thể sẽ đánh giá bạn là kẻ mang nặng đầu óc tư lợi; tranh quyền đoạt lợi. Suy cho cùng nên làm thế nào? Thực ra, việc thực sự cầu thị đi gặp cấp trên để đề đạt nguyện vọng và yêu cầu là vô cùng chính đáng. Trước một cơ hội bình đẳng, mỗi một chúng ta đều có quyền được hưởng những gì mà chúng ta có quyền hưởng. Hơn nữa, đối với cấp trên, do thời gian và tinh thần dành cho việc nắm chắc tình hình của mỗi người là rất hạn chế; không thể nào đi sâu tìm hiểu từng người một được. Có lúc những biểu hiện bên ngoài đã làm cho cấp trên đánh giá sai sự việc, nhìn vấn đề một cách phiến diện. Như vậy, cớ sao chúng ta lại không chủ động giúp đỡ cấp trên nắm tình hình, tạo điều kiện cho cấp trên có những quyết định công bằng và sáng suốt. Ngược lại, nếu bạn không đi phản ánh tình hình, cũng là bạn tự làm hại bạn, mình đã làm một việc không phải với chính mình. Thế nhưng, số người được đề bạt mỗi lần rất hạn chế. Mật ít, ruồi nhiều, không thể nào ai cũng có phần cả. Trong trường hợp đó, trước khi bạn đưa ra yêu cầu, bạn nên có sự điều tra, xem lần này chỉ tiêu được là bao nhiêu? đồng thời trên cơ sở của từng bộ phận một, thử phân tích xem sao? Khi đề đạt với cấp trên nguyện vọng, bạn cần nắm vững những nguyên tắc sau: 1- Không được quá ư khiêm nhường Khi bạn còn muốn bước lên những bậc thang danh vọng cao hơn, bạn không thể lặng lẽ ngồi chờ mà phải học cách cạnh tranh, chủ động xuất kích. Làm thế nào, chuyển tới cấp lãnh đạo cách nghĩ của bạn và sự thỉnh cầu, bạn sẽ có thể đạt được điều mình mong đợi. Khi đề đạt nguyện vọng với cấp trên phải hết sức lịch sự; không thể đơn giản hoá tuỳ tiện được. Phải tuỳ thuộc vào tính cách của cấp trên, vào mối quan hệ giữa bạn với cấp trên, với đồng nghiệp; vào sự đánh giá của người khác đối với bạn để quyết định. 2- Phải đánh động cấp trên trước Trước khi chính thức đưa ra yêu cầu và trình bày với cấp trên, bạn nên tế nhị có một đôi lần đánh động trước để chứng tỏ bạn đang quan tâm đến vấn đề đó. Làm như vậy có cái lợi là khi bạn cùng cấp trên ngồi bàn về vấn đề đó thì ông ta không đến nỗi ngạc nhiên không biết đầu đuôi câu chuyện ra sao? Bạn có thể cho rằng nếu mình làm như vậy, ông ta sẽ có thời gian để tìm cách từ chối yêu cầu của bạn. Nhưng bạn cần nhớ rằng đây không phải một cuộc tranh luận, mà dựa vào cơ hội này, cấp trên sẽ dành cho bạn sự quan tâm trong những lần thăng chức. 3- Chọn thời cơ thích hợp Thông thường bạn nên chọn lúc cấp trên đang thoải mái, bạn hãy làm việc đó. Nếu như ông ta vui thành tích của bạn. thì thật tuyệt diệu. Chọn thời cơ là điều cực kỳ quan trọng. Nếu bạn đề đạt cùng lúc báo cáo công tác hàng ngày thì thường rất khó có kết quả. 4- Dùng thực tế để chứng minh thành tích công tác của bạn Thay vì báo cáo với cấp trên những nỗ lực trong công tác của bạn, chi bằng báo cáo với cấp trên những việc bạn đã làm được. Bạn hãy thử dùng những con số cụ thể, nhất là tỷ lệ phần trăm để chứng minh thành tích cụ thể của bạn. Tránh, sử dụng lời văn rườm rà đầy ắp những tính từ và phó từ. Phương pháp tốt nhất là bạn viết một bản báo cáo tổng kết công tác của bạn. Nếu bạn làm được như vậy, với những số liệu tường tận trên giấy trắng mực đen sẽ làm cho ông ta nhanh chóng nắm được thành tích công tác của bạn, hơn nữa sau này còn có tư liệu để xem xét thêm. 5- Làm sao thể hiện được với cấp trên mặt tốt khi đề bạt bạn Đây không phải là chuyện dễ làm. Bởi cấp trên là người quyết định vấn đề, còn những thông tin về thành tích của bạn thì rất hạn chế. Bởi vì khi mong muốn được đề bạt của bạn thành công cũng là lúc quyền hạn của bạn được mở rộng, nội dung công việc mà bạn cần hoàn thành cũng nhiều hơn và nặng nề hơn. Nếu bạn muốn được tăng lương hay yêu cầu gì khác bạn cũng có thể đề đạt với ông ta, vì làm như vậy chứng tỏ cho mọi người thấy, công tác xuất sắc sẽ được khen thưởng xứng đáng. Và đây cũng là một dịp để cấp trên thấy rằng việc đề bạt, thăng chức đối với bạn cũng mang lại lợi ích cho công ty. Quả thực, bạn phải động não nhiều hơn; nhưng những sự cố gắng thường không bao giờ mất trắng. 6 - Không nên bắt chẹt Nếu khi bị từ chối, bạn quay sang dùng cách bắt chẹt cấp trên như: từ chức, hoặc đưa ra những đòi hỏi khác; khiến cho cấp trên bực mình. Dù cho cấp trên phải nhượng bộ trước những yêu sách có tính bắt chẹt đó. Nhưng xét về lâu dài, mối quan hệ giữa bạn với cấp trên bị rạn nứt, mất đi sự tin cậy lẫn nhau. Muốn khôi phục lại mối quan hệ như trước, dù cho rất muốn nhưng cũng rất khó. VAI TRÒ CỦA "CÁC BẬC QUÝ NHÂN" Trong quá trình thăng tiến trên chốn quan trường. Sự giúp đỡ của các vị có tầm cỡ, có uy tín là một khâu không thể thiếu được. Có được "quý nhân" không những rút ngắn thời gian thăng cấp của bạn mà còn làm cho hầu bao của bạn được lớn mạnh lên. Có câu:"Bảy phần cố gắng, ba phần vận may" Cũng có câu:"Những ai biết hội tụ được sức mạnh thì người đó sẽ thắng". "Quý nhân" ở đây có thể là những người có chức vị cao, có thể là những đối tượng làm cho bạn ngưỡng mộ và học tập. Họ thường có kinh nghiệm, có tri thức, kỹ năng v.v…, các mặt đó đều hơn hẳn bạn. Do vậy, họ là những con chim đầu đàn hay lãnh đạo trong giới doanh nghiệp. Một tạp chí của Hồng Kông đã tiến hành một cuộc khảo sát về các nhóm công tác, kết quả của tất cả những người được phỏng vấn có đến 70% trong số đó được đề bạt là trông cậy vào sự giúp đỡ của "quý nhân". Hơn nữa, những người tuổi càng cao thì tỷ lệ được đề bạt càng cao; nhất là những người được phỏng vấn từ 50 tuổi trở lên, hầu như người nào cũng được nhân vật quan trọng giúp đỡ. Tạp chí này còn cho biết thêm, thông thường giai đoạn từ 20-30 tuổi người ta mong được các "quý nhân" giúp đỡ nhất. Vì đây là thời kỳ quan trọng nhất trong sự nghiệp của một đời người. Bản báo cáo ấy đã chứng tỏ: Nếu có được sự giúp đỡ của quý nhân, quả thật trong sự nghiệp có rất nhiều thuận lợi. Những người được tham gia phỏng vấn, hầu như đã thành công ở thứ bậc trung cao cấp trở lên, có đến 90% trở lên được đào tạo, bồi dưỡng; còn như làm đến chức Tổng giám đốc có đến 80% đã có sự trợ giúp của quý nhân. Bất kỳ trong một ngành nghề nào, nếu được người có kinh nghiệm, có thâm niên dẫn dắt thì đó là con đường ngắn nhất để đi tới thành công. Những ví dụ đó trong giới thể thao, trong giới văn nghệ sĩ, trong chính giới có rất nhiều. Tuy nhiên, ông thầy là người dẫn lối đưa đường; còn tu hành có đắc đạo hay không là do bản thân bạn. Nếu bạn đã có vận may ở được vị trí khá tốt, nhưng lại không có khả năng; chắc chắn sau lưng bạn còn cả tá người xếp hàng để buông lời đàm tiếu, chê bai. Cuối cùng, sự thể hiện của thiên lý mã tốt hay xấu, phải trông vào sự xem tướng của ông thầy xem tướng ngựa mới biết được. Mối quan hệ tốt giữa "Thiên lý mã và ông thầy xem tướng ngựa" tốt nhất xây dựng trên cơ sở nhu cầu của cả đôi bên, mỗi người đều được hưởng quyền lợi của mình. Nói thế không có nghĩa là cổ vũ cho lối sống vị kỷ, mà là hai bên đối xử với nhau một cách chân thực. Bạn đã vì tôi bỏ công, bỏ sức, ắt có ngày tôi sẽ báo đáp. Chuyên gia về quản lý nhân sự đã tế nhị nêu lên mối quan hệ giữa thiên lý mã và ông thầy xem tướng ngựa, thường thường "giận và thương đan xen nhau", càng mong càng sợ thương tổn. Nếu bạn muốn tìm một "quý nhân", bạn hãy nhớ kỹ những điều này: 1. Hãy chọn người mà bạn thực sự ngưỡng mộ chứ không phải là người mà bạn đố kỵ hay người đó ghen ghét bạn. Tuyệt đối không phải vì quyền thế của người khác mà quỵ luỵ. 2. Hãy nắm cho được động cơ quý nhân đề bạt bạn. Phải chăng họ muốn có người để sai khiến, làm tôi tớ, khuếch trương thanh thế cá nhân? Nếu vậy, khi chẳng may xẩy ra vấn đề gì, bạn chỉ là vật hy sinh mà thôi. 3. Phải nhớ báo đáp công ơn của người khác. Có một số người khi được người ta dìu dắt, công thành danh toại rồi liền phủi tay, miệng lưỡi khoác lác:"Tất cả là do công sức tôi bỏ ra …!" tuyệt nhiên không nhắc lấy một lời nhờ công của… Nếu bạn không muốn trở thành người vong ân bội nghĩa, thì bạn chớ làm điều dại dột đó! TIẾNG NÓI CỦA NHÂN VẬT MẤU CHỐT Để nắm chắc phần thắng trong cuộc cạnh tranh thăng chức, ngoài việc chú ý tới ban lãnh đạo bạn còn cần tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của những ban ngành không phải là chủ quản nhưng tiếng nói của họ rất quan trọng đối với cơ quan chủ quản và lãnh đạo. Thái Kinh triều nhà Tống một thời đã bị Tống Huy Tông cho bãi tướng, bị dồn đến cảnh cùng trời cuối đất. Nhưng ông ta không cam tâm chịu rời vũ đài chính trị, hoạt động rất tích cực để quyết tâm trở lại cầm quyền. Trước hết Thái Kinh ngấm ngầm nhờ nội thị thân tín nói với Trịnh Quý Phi trình tấu giúp, Trịnh Cứ Trung người được Huy Tống tin yêu nhắm thời cơ để trình bày. Mọi việc sắp xếp xong xuôi, Thái Kinh bèn sai tay chân của mình dâng sớ trình lên Huy Tông thanh minh rằng. Thanh minh cho Thái Kinh:"Việc thay đổi luật lệ là làm theo ý của thánh chỉ, chứ Thái Kinh không hề có ý độc đoán chuyên quyền". Những ý kiến quan trọng đó làm cho Huy Tông đăm chiêu tư lự. Huy Tông xem xong tấu biểu, trầm ngâm suy nghĩ. Lúc này, Trịnh Quý Phi mới phát huy tác dụng của người chăm lo chăn gối cho bệ hạ. Trịnh Quý Phi vốn người thông minh, nhác thấy nội dung của biểu tấu, lại nhìn thấy dáng vẻ của Huy Tông, Trịnh Quý Phi nhân đó, nói vài lời thay cho Thái Kinh. Huy Tông đã suy nghĩ lại và có chiều thay đổi ý kiến. Bước tiếp theo, Thái Kinh nhờ Trịnh Cứ Trung giúp sức. Trịnh Cứ Trung hiểu hết nội tình, biết thời cơ đã chín muồi, Trịnh Cứ Trung đã cùng người bạn thân tín của mình là Lưu Chính Phu ở Lễ bộ thị lang cùng yết kiến Huy Tông. Cứ Trung cất lời bẩm báo trước; tâu với Huy Tông rằng:"Từ ngày lên ngôi, bệ hạ đã rất coi trọng về giáo dục lễ nhạc. Những luật pháp về dục, hành, cư, dưỡng, đối với nhà nước và nhân dân đều có lợi. Việc gì mà bệ hạ phải thay đổi?!" Lời tấu không hề đả động gì đến Thái Kinh mà chỉ nhắc đến công lao của Huy Tông, nhưng lại là ngầm ca ngợi Thái Kinh. Bởi vì khẳng định sự anh minh của triều chính ở giai đoạn trước chính là công nhận sự đúng đắn của Thái Kinh. Lưu Chính Phu tiếp lời của Trịnh Cứ Trung bổ sung thêm. Huy Tông nghe xong trong lòng rất thanh thản, cuối cùng đã thay đổi thái độ: trục xuất Lưu Quỳ, bãi miễn chức tướng của Triệu Đỉnh Chi. Lần thứ hai, Thái Kinh được tin dùng trở lại. Nhắm đúng vào mục tiêu, quyết tâm giành cho được, đương nhiên là rất quan trọng. Nhưng những nhân vật xung quanh mục tiêu, ta cũng phải bỏ ra nhiều công sức, vì có lúc nó những tác dụng mà ta chưa kịp nghĩ ra. Nó có thể giúp bạn đến bên kia của bờ quyền lực một cách rất nhẹ nhàng. TÍCH LUỸ TIỀM LỰC CHO SỰ THĂNG CHỨC Cơ hội thăng chức ở trong một tổ chức ngày càng giảm đi thì mỗi lần có một cương vị công tác nào đó còn trống, sự cạnh tranh xẩy ra rất liệt khốc. Muốn nắm được cơ hội trước tiên, bạn hãy để cho đồng nghiệp công nhận bạn là con người đáng tin cậy, xứng đáng là vị cấp trên mới của họ. Hơn nữa, muốn để cho đồng nghiệp thực sự tin phục mình và sẵn sàng vì mình làm việc có hiệu quả thì phải để cho họ tâm phục khẩu phục. Hơn nữa, rất có thể trước khi đề bạt bạn thì bộ phận nhân sự và cán bộ đã tranh thủ ý kiến của họ đối với bạn. Vì thế, bạn có được thuận buồm xuôi gió khi đề bạt hay không? Điều đó hoàn toàn tuỳ thuộc vào khả năng nắm bắt tâm lý của đồng nghiệp của bạn làm sao để đồng nghiệp toàn tâm toàn ý ủng hộ bạn; do vậy bạn không được coi nhẹ sự nỗ lực về mặt này. Muốn nắm tâm tư của đồng nghiệp, trước hết bạn cần đi sâu tìm hiểu ý nguyện của họ. Bạn hãy thành thật lắng nghe ý kiến của họ, quan sát tỉ mỉ lời ăn tiếng nói, cử chỉ của họ. Ngoài ra bạn có thể chuẩn bị sẵn một cuốn sổ ghi, bắt đầu tiến hành phân tích một cách khoa học đối với từng đồng nghiệp một. Sau đó, tiến hành tìm hiểu và giải đáp cho được những thắc mắc sau. Lúc này bạn không nên ngần ngại bởi vì những điều bạn làm đều quang minh chính đại. Nếu bạn tìm lời giải không ra, hãy tiếp tục quan sát hành động của họ, lắng nghe họ nói chuyện với nhau; lâu dần bạn sẽ tìm thấy lời giải, sau đó mới quyết định các bước tiếp theo. Những vấn đề liệt kê ở đây, chỉ là một thí dụ. Nhưng ít ra cũng giúp bạn một số gợi ý để bạn tìm ra cách tốt nhất, thuận lợi nhất cho việc đề bạt. 1. Công tác của họ có nhiều triển vọng không? 2. Mục tiêu cuối cùng của họ trong công ty là gì? 3. Cuộc sống riêng tư của họ ra sao? Những nguyện vọng trong có thể thực hiện thuận lợi hay không? 4. Họ có sở thích gì đặc biệt không? Nếu có thì đó là những cái gì? 5. Mối quan hệ của họ với cấp trên, với đồng nghiệp, với cấp dưới như thế nào? Nắm được những điểm ấy, coi như bạn đã nắm được nguyện vọng và yêu cầu của đồng nghiệp. Thế nhưng, để giúp họ đạt được mục tiêu, thoả mãn yêu cầu của họ, bạn nên bắt tay từ chỗ nào? Trước hết, bạn nên sắp xếp theo thứ tự ưu tiên: A. Khẩn cấp (Trước khi hoàn thành nội dung này, các vấn đề khác tạm thời gác lại) B. Quan trọng nhất (nhưng chưa đến mức khẩn cấp) C. Rất quan trọng (nhưng có thể chậm một chút cũng được) D. Không thật quan trọng (có thể tạm hoãn không thực hiện) Dùng cách này để tìm ra yêu cầu A của đồng nghiệp. Rồi đứng trên lập trường của đồng nghiệp giúp họ đạt được yêu cầu của việc khẩn cấp đó. Trước khi đạt được yêu cầu A, bạn cần suy nghĩ đến yêu cầu B. Đợi khi yêu cầu A hoàn thành tốt đẹp rồi, sẽ lần lượt chuyển sang các điểm khác. Tất nhiên càng đi dần về sau công việc càng giản đơn. Chỉ cần bạn thoả mãn yêu cầu A, kế hoạch của bạn coi như đã bước vào quỹ đạo. Đồng nghiệp sẽ chú ý đến những sự giúp đỡ mà bạn dành cho họ, và dần dần có cảm tình với bạn. Ví dụ, có một đồng nghiệp đã viết nháp một bản báo cáo về nghiệp vụ, tuy nội dung rất tốt nhưng không hợp "gu" của cấp trên nên có thể không được cấp trên chấp nhận. Lúc đó bạn khuyên đồng nghiệp sửa lại. Và sẵn sàng giúp họ bố cục lại cho ngọn ngành, những lời lẽ có phần căng thẳng, bạn có thể giúp họ cách diễn đạt nhẹ nhàng hơn, đi vào lòng người hơn. Dù cho đồng nghiệp của bạn cố chấp đi nữa cũng phải thừa nhận sự góp ý chân thành đó và sẽ cảm kích trước việc bạn làm. Bạn giúp đồng nghiệp hoàn thành mục tiêu của họ thì không nên đặt một kỳ vọng nào cả. Tất nhiên có thể chờ đợi ở sự cám ơn của họ, còn như sự báo đáp công ơn thì không nên mong đợi. Bạn nên tích luỹ những ân tình đó lại, đợi đến khi bạn cần thực hiện mục tiêu A của bạn, lúc đó bạn mới sử dụng đến nó. Lúc bây giờ, mọi việc đều trôi chảy. Bạn đã khẳng định được yêu cầu của đồng nghiệp và đã giúp họ đạt được mục tiêu. Việc cần làm tiếp theo là: Bạn hãy sắp xếp theo tuần tự những yêu cầu của bạn đối với đồng nghiệp, đồng thời tuỳ theo nội dung mà họ yêu cầu, bạn lắng nghe ý kiến họ bàn bạc trên nhiều mặt. Chẳng bao lâu, bạn sẽ có một tài sản vô hình quý giá. Bạn đã rải xong con đường tiến thân của bạn. KHÉO LÉO SỬ DỤNG ĐỐI PHƯƠNG GIÚP ĐỠ BẠN Trong cạnh tranh chức quyền, tốt nhất không nên dùng mánh khoé để hãm hại người. Dù răng, trước mắt mũi tên bắn lén đó có thể làm hại người. Nhưng thời gian trôi qua, người ta cũng phát hiện ra được. Lúc bấy giờ cấp trên, đồng nghiệp và mọi người xung quanh sẽ nhìn bạn bằng đôi mắt như thế nào? Một con người không những không đáng tin cậy mà còn có thể làm tổn hại đến lợi ích của công ty. Thực ra, cạnh tranh không phải là việc gì xấu xa. Nếu không có sự đua sức đua tài, cạnh tranh quyết liệt thì liệu những vận động viên có ý chí vươn lên để giành giải quán quân không? Nhưng nếu bạn chỉ chú ý vào sự cạnh tranh mà quên những mặt khác thì sự cạnh tranh đó sẽ trở thành vật cản. Mấu chốt của vấn đề là ở chỗ, phải làm cho những người cùng cạnh tranh ghé vai giúp bạn, biến những trở lực trên đường thăng chức trở thành những điều kiện có lợi. Nhưng làm thế nào để đạt được điều đó? 1- Hãy đi tìm sự giúp đỡ của người khác Khi bạn gặp khó khăn, nếu có đồng nghiệp nào đó có thể giúp bạn, cớ gì mà bạn không nhờ họ giúp? Chỉ cần bạn sẵn sàng giúp đỡ người khác, thì người khác cũng sẽ sẳn sàng chìa tay ra giúp đỡ bạn. 2- Nếu giúp bạn mà thu được lợi, thì đối thủ cũng sẵn sàng Do vậy, bạn nên suy nghĩ, nếu như người khác giúp đỡ bạn thì bạn cũng cần sẵn sàng giúp đỡ họ. Chẳng hạn như viết thư cho ông chủ, giới thiệu họ với ông chủ. Bởi vì họ là người nằm trong kế hoạch cùng giúp đỡ lẫn nhau của bạn. 3- Đừng nên đẩy đối thủ của bạn vào thế bí Khi người khác mắc sai lầm, bạn chớ nên bắt bí họ. Tất nhiên cũng có lúc bạn làm sai; lúc đó, bạn có cam tâm để người khác báo thù không? Nếu đối thủ thành công còn bạn thì thất bại, bạn sẽ xử trí như thế nào? Bạn nên mỉm cười chấp nhận sự thật đó, đồng thời hãy nỗ lực hơn trong công tác. Dù cho bạn có thua ván cờ đó, bạn vẫn có thể giành thắng lợi lớn hơn trong trận đấu lớn hơn. CỐ GẮNG BẢO TOÀN LỰC LƯỢNG, TRÁNH SA VÀO NHỮNG CUỘC TRANH GIÀNH VÔ BỔ Sự cạnh tranh chức quyền mà chúng ta nêu lên ở đây không phải là một cuộc đấu sức mù quáng. Chúng ta cần thừa nhận một điều: trong cuộc cạnh tranh để thăng chức, không ai có thể nắm chắc phần thắng trăm phần trăm. Nếu có thì đó không còn là sự cạnh tranh nữa. Chúng ta phải học cách tránh những cuộc cạnh tranh dưới đây. Như vậy, sẽ có lợi cho việc bảo toàn lực lượng của chúng ta, không làm những cuộc đấu sức vô bổ. 1- Tránh bị cuốn hút sớm quá vào cuộc cạnh tranh Trong cuộc cạnh tranh để thăng chức, cần khống chế lòng mong muốn của mình ở mức độ vừa phải, không nên quá xúc động mà để lộ ra lời nói và cũng không nên để bị cuốn hút vào cuộc cạnh tranh ấy sớm quá, nếu bạn không muốn gây khó khăn cho công tác của bạn. a. Dễ trở thành đối tượng bị công kích Ai xuất đầu lộ diện trước, người đó sẽ trở thành mục tiêu công kích của thiên hạ. Điều đó là tất nhiên. b. Sẽ rơi vào tình trạng bị động bất lợi trong cuộc cạnh tranh Nếu bạn sớm bị cuốn hút vào vòng xoáy cạnh tranh, bạn sẽ sớm bộc lộ thực lực của mình; đồng thời cũng dễ phơi bày những mặt thiếu sót, dẫn tới tình trạng bị động bất lợi cạnh tranh. Trong tình hình nói chung, ở vào thời kỳ đầu của cuộc đấu tranh, người ta thường hay bảo toàn lực lượng của mình, không để lộ bất kỳ một sơ hở nào. Như vậy, bạn sẽ tránh được những sự công kích của đối thủ. Chính trong binh thư cũng đã đề cập đến vấn đề này. Bạn phơi mình ra ngoài chỗ sáng, còn kẻ địch thì lẩn quất trong bóng tối, đó là điều tối kỵ. Ngược lại, biết nhân nhượng, biết khống chế dục vọng, bạn sẽ phát huy được tác dụng lùi để tiến. Và trong điều kiện biết địch biết ta, bạn sẽ giành được quyền chủ động trong cuộc cạnh tranh. c. Dễ khiến cho hành động của mình rơi vào thế bị động Nếu bạn bị cuốn vào vòng xoáy của cuộc cạnh tranh sớm quá, bạn sẽ không dễ dàng nhận ra mọi tình tiết của cuộc cạnh tranh, khiến cho những hành động ở giai đoạn sau của bạn rơi vào tình trạng bị động. Trong trường hợp đó, bạn thường thường dựa vào sự hiểu biết và phán đoán của mình, bạn cảm thấy các mặt của mình so với các đối thủ khác, đều có thể giành được thắng lợi. Thế là bạn vội vàng hành động. Nhưng trong thực tế, bạn chưa nắm hết mọi tình hình của các đối thủ. Tục ngữ có câu:"Chân nhân, bất lộ tướng" có nghĩa là không bao giờ "Lạy ông tôi ở bụi này". Bên cạnh bạn còn biết bao nhiêu người hơn bạn. Cách phán đoán đó rất dễ dẫn bạn vào tình trạng bất lợi. Người thông minh; trong trường đó, trước hết bao giờ họ cũng nghiền ngẫm quan sát thật tỉ mỉ, so sánh mặt ưu và mặt khuyết giữa mình với đối thủ. Sau khi đã cân nhắc kỹ lưỡng về thế trận của đôi bên, sẽ quyết định cách xử trí của mình. Rất có thể khi mới lâm trận, người ta không bao giờ bộc lộ ra hết. Do vậy, với những thông tin chưa thật đầy đủ bạn đã đưa sự phán đoán, ắt không tránh khỏi tình trạng phiến diện. Trong trường hợp đó sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Với thái độ điềm tĩnh, chúng ta có thể đưa ra những phán đoán mang tính khách quan hơn. 2- Tránh cạnh tranh ở những chức vị mà mình còn tỏ ra non tay Nếu chức vị mà bạn giành được không phù hợp với sở trường của bạn thì thật khó lòng phát huy được mặt mạnh của mình. Trong trường hợp đó, bạn có nên tham gia cuộc cạnh tranh chăng?. Đó là điều cần cân nhắc. Nếu cuộc cạnh tranh này làm bạn lâm vào thế yếu thì thật không có lợi tý nào, bạn sẽ mất đi rất nhiều cơ hội về sau. Hơn nữa rất có thể làm cho tài IV PHƯƠNG PHÁP CẠNH TRANH ĐỂ NẮM QUYỀNHÀNH CHỨC TRỌNG QUYỀN CAO, HIỂN HÁCH MỘT ĐỜI Ở thời kỳ đầu của triều đại nhà Hán có ba vị anh hùng, Hàn Tín là một danh tướng làm nên nghiệp lớn, nhưng khi gánh vác cơ nghiệp thì lại thất bại; Trương Lương là một nhân vật trí tuệ uyên bác, hiểu rất rõ: Khi hoạn nạn dễ chia ngọt sẻ bùi, đồng cam cộng khổ. Nhưng khi giàu sang phú quý thì khó hoà hợp. Do vậy, sau khi thành công ông đã cáo quan lui về ẩn dật; giữ vững khí tiết tuổi già. Còn một vị thứ ba là Tiêu Hà, ông ta không những phò tá Lưu Bang lập nên sự nghiệp, mà sau khi lập nghiệp xong đã cùng hoàng đế thủ nghiệp, đẩy sự nghiệp nhà Hán lên đỉnh cao vinh quang. Điều khó nhất là: ở bất cứ nơi nào, trong cuộc đấu tranh giữa các thế lực; ông vẫn hiên ngang giữ được danh tiếng của mình. Tiêu Hà vốn cùng Lưu Bang lớn lên trên cùng một quê hương, từ lúc nhỏ đã là bạn bè của nhau. Khi Tiêu Hà trở thành một vị quan của một huyện, thì Lưu Bang lại là một người sống buông thả. Địa vị của hai người tuy khác nhau; nhưng Tiêu Hà biết rất rõ Lưu Bang là con người tài ba. Con người đó sẽ không bao giờ gây ra tội lỗi mà sẽ có lúc lập nên công trạng. Lúc đó, trị an ở địa phương không tốt. Để làm tốt công tác trị an, Vệ môn được sự giới thiệu của Tiêu Hà, đã dùng đại ca của xã hội đen là Lưu Bang phụ trách về công tác trị an. Tiêu Hà đã biết dựa vào mặt mạnh của con người, khéo sử dụng họ; quyết không một chốc sổ toẹt tài cán của Lưu Bang. Về sau Lưu Bang thường đi công tác, mỗi lần đi như vậy thường cấp cho Lưu Bang ba trăm tiền để làm tiền trà nước dọc đường. Nhưng Tiêu Hà đã phá vở thông lệ cấp cho Lưu Bang năm trăm tiền. Qua đấy ta thấy Tiêu Hà trọng dụng Lưu Bang như thế nào? Sự nổi lên của Hàn Tín, hoàn toàn do sự đề bạt của Tiêu Hà, nhưng sự thất bại của Hàn Tín cũng do Tiêu Hà mưu tính. Người đời sau đã viết trước mộ của Hàn Tín một bài thơ:"Công danh định bởi người tri kỷ. Tồn vong lại dựa nhị quần thoa". Thuở còn thiếu thời Hàn Tín thường hay bị người đời bắt nạt. Sau đó nhờ có bà cụ già sống ở bên sông cho cơm ăn áo mặc, học hành mới nên người. Còn cuối đời, Hàn Tín lại ẩn trốn ở trong cung Lã hậu của vợ Lưu Bang, về sau chết ở Trường Lạc cung. Thái độ của Tiêu Hà đối với Hàn Tín thay đổi theo nhu cầu hiện thực. Vào thời kỳ đó, Hàn Tín đang náu mình ở trong Lưu phủ làm một tên tiểu binh, khuôn mặt bao giờ cũng khổ đau. Có một hôm Tiêu Hà bắt gặp hỏi chuyện, biết được tâm trạng và phát hiện Hàn Tín là một con người có tài nhưng không được tin dùng, Tiêu Hà hết sức tiếc cho tài cán của Hàn Tín, đã trình bày với Lưu Bang về kế hoạch sử dụng Hàn Tín. Lưu Bang nghe lời và cho đăng đàn phong tướng. Diễn biến của chính sự càng chứng minh rõ thêm Hàn Tín là con người có tài. Và đó cũng là nhờ công lao tiến cử của Tiêu Hà. Một con người chỉ biết dựa vào sự vang bóng của thời xa xưa, lấy công lao của thời xưa cũ để nhảy lên vũ đài công danh của ngày hôm nay; không biết làm mới mình, thì ánh hào quang ấy cũng mờ nhạt dần. Thử hỏi, làm sao không thất bại được?! Tiêu Hà vì hiểu sâu triết lý đó, nên luôn luôn thành công, còn Hàn Tín thì xử lý sự việc không có bản lĩnh nên về sau đã thất bại. Việc đối nhân xử thế của Tiêu Hà có nhiều bài học đáng để chúng ta học tập. Tiêu Hà nhìn sự vật bằng con mắt rất động, kể cả tình cảm và sự nghiệp, đã dạy cho chúng ta: Không thể dùng tình cảm của ngày xưa để nhìn nhận sự vật của ngày hôm nay. Một số người không hợp tác lâu dài với ông chủ được, lý do chính cũng vì tình cảm của họ đã xơ cứng. Lúc mới lập nghiệp, họ cùng với ông chủ gắn bó keo sơn, tình nghĩa như anh em. Bởi vì phải cùng nhau chung sức chung lòng làm thì mới có hưởng, không mặc cả một điều gì. Nhưng khi ông chủ đã làm ăn phát đạt, nếu bạn vẫn giữ tình cảm ngày xưa để đối đãi ông chủ, tất nhiên ông ấy sẽ khó chịu. Bởi vì mỗi khi sự nghiệp đã phát triển, số người xun xoe, bợ đỡ ông ta nhiều hơn. Ông chủ bây giờ chỉ thích nghe lời tâng bốc, còn những lời khuyên chân tình như ngày xưa không lọt tai ông ta nữa. Hơn nữa, có nhiều người khi thành đạt thì không muốn bới lại cảnh cũ người xưa, rất ngại nói đến xuất thân của họ. Đã là một người gắn bó làm ăn với ông chủ, bạn cần nhớ trong cách cư xử không vì thân quen với nhau lâu mà ăn nói suồng sã, nếu không, dễ bị người ta xúi bẩy làm cho ông chủ ghét bỏ. Tiêu Hà là một ông quan rất biết đạo lý đó. Chúng ta hãy xem ông ta đã thay đổi bản thân như thế nào để thích ứng với Lưu Bang. Khi Hàn Tín và Kinh Bố làm phản, Lưu Bang rất phân vân suy nghĩ về thái độ của Tiêu Hà sẽ ra sao? Lưu Bang một mặt an ủi Tiêu Hà bằng cách phong thêm chức tước, một mặt sai người thăm dò động tĩnh của Tiêu Hà. Còn Tiêu Hà, để giải toả mối nghi kỵ của Lưu Bang bèn nghĩ ra một kế sách, giả dạng một con người chỉ hám tiền còn không chú ý gì chính trường. Tiêu Hà dựa thế lực của mình là một thừa tướng đã thu hồi rất nhiều ruộng đất của nông dân và mua rẻ thóc lúa của nông dân, khiến cho nông dân oán thán. Quả nhiên Lưu Bang trúng kế, sau khi hay tin đã trách Tiêu Hà tham lam và thầm nghĩ, Tiêu Hà chẳng qua cũng là một con người thực dụng chứ không có chí lớn. Xử lý về mối quan hệ của con người quả thật không giản đơn. Dĩ nhiên Tiêu Hà làm được. Nhưng một lần nữa ta thấy trí tuệ của ông ta. Giúp Lưu Bang khởi sự vào lúc còn trứng nước, ngoài Tiêu Hà ra còn có Tào Tham. Về sau sự nghiệp của hai người đó phát triển theo hai con đường khác nhau; một người thì lo công tác nội vụ, còn một lo công tác ngoại giao. Nhưng trong đánh giá của Lưu Bang thì Tiêu Hà ở vị trí hàng đầu, do vậy mà thâm tâm của Tào Tham có sự bất mãn. Trong sử sách có ghi lại rằng:"Thuở còn hàn vi, quan hệ giữa TàoTham và Tiêu Hà rất tốt, nhưng khi ở cương vị tướng thì đã xa cách nhau "Sự thay đổi trong mối quan hệ giữa con người với con người là điều thường thấy. Nhưng Tiêu Hà đã xử lý như thế nào? Tuy Tiêu Hà và Toà Tham có sự bất hoà nhưng khi Tiêu Hà bị bệnh nguy kịch, con trai của Lưu Bang là Hán Huệ Đế thường lui tới thăm nom và xin ý kiến của ông ta:"Khi ngài trăm tuổi thì quyền hành sẽ giao lại cho ai?" Tiêu Hà liền nói ngay: có thể cử Tào Tham làm thừa tướng. Qua đấy ta thấy cách xử sự của Tiêu Hà là lấy đại sự làm trọng. Mâu thuẫn về quyền lợi cá nhân không hề ảnh hưởng đến tác phong xử sự của ông ta. Tào Tham, sau khi nhận chức thừa tướng, mới cảm thấy tâm địa mình hẹp hòi, nhỏ nhen. Để tỏ lòng tôn kính Tiêu Hà, Tào Tham nhất nhất làm theo những điều do Tiêu Hà quy định. Không chỉ khéo xử sự, Tiêu Hà còn là một nhân tài kiệt xuất về nhiều mặt. Ông ta sắp xếp mọi công việc về phục vụ hậu cần của Lưu Bang, đảm bảo cho Lưu Bang có đủ lương thực để chiến đấu ở chiến trường xa dài ngày. Sự hợp tác giữa Lưu, Tiêu hoàn toàn có khả năng hỗ trợ cho nhau, lấy dài bù ngắn. Và trong sự nghiệp, Tiêu Hà đã phù trợ Lưu Bang như thế nào? Tiêu Hà là một con người học vấn uyên bác. Ông ta thấy được những mặt còn thiếu ở lãnh tụ Lưu Bang của mình, nên đã dốc lòng nghĩ cách để hỗ trợ về mặt này. Lúc bấy giờ, nền giáo dục chưa được phổ cập, dân trí chưa được mở mang. Tiêu Hà đã sáng tác nên những mẩu chuyện dễ nhớ, để tuyên truyền trong dân gian, loan truyền rằng nhà Tần đã đến thời kỳ mạt vận còn khí thế của Lưu Bang đang thịnh, dựng lên câu chuyện thần thoại Lưu Bang vâng mệnh trời để trị vì thiên hạ đã lưu hành trong xã hội lúc bấy giờ. Tuy rằng chứng cứ lịch sử không ghi chép rõ ràng. Nhưng mọi người đều tin tưởng rằng thủ pháp tung dư luận để tuyên truyền, nhằm thu phục nhân tâm ắt phải là trí tuệ của Tiêu Hà. Cuối đời nhà Tần, việc dân chúng thất tán xẩy ra liên miên. Các nhân sĩ địa phương, để đối phó với chiến tranh đã thân cùng lực kiệt. Trong tình cảnh đó, Tiêu Hà ra sức thu phục nhân tâm. Trong sử ký của Tư Mã Thiên có viết:"Tiêu Hà bắt đầu từ những việc lo chữa bệnh cho dân, nghiêm chỉnh trong việc chi dùng, làm việc theo pháp luật". Cách làm của Tiêu Hà đã loại bỏ được pháp luật hà khắc và sưu cao thuế nặng của thời đai nhà Tần. Lúc quân đội của Lưu Bang đánh vào thành Hàm Dương (thủ đô của nhà Tần), Tiêu Hà đã chú ý thu thập bộ luật cũng như các pháp lệnh khác và các mẫu biểu của nhà Tần nhằm làm cơ sở để xem xét lại những nội dung rất cơ bản của các bộ luật. Qua những tư liệu đó, Tiêu Hà đã nắm chắc được dân số, trình độ mạnh yếu, bệnh tình của người dân v.v… Những tư liệu cực kỳ quý giá giúp cho việc theo trị nước về sau. Theo hiệp nghị giữa hai bên Lưu và Hạng khi đánh thành Hàm Dương. Ai vào thành trước người đó được xưng vương. Nhưng Hạng Võ dựa vào thế lực cá nhân, bất chấp hiệp nghị đã phản bội và tự xưng vương và phân cho Lưu Bang làm phân vương ở miền trung Hán. Lúc đó Lưu Bang cực kỳ bất bình. Tiêu Hà thấy vậy bèn đem lời khuyên can. Trước hãy bình tĩnh chờ ngày phản kháng. Nếu họ biết tận dụng xây dựng miền trung Hán thành một căn cứ sẽ thu hút được nhân tài đổ về đây. Đợi thời cơ chín muồi sẽ cùng Hạng Võ giành quyền thiên hạ, lúc đó cũng chưa muộn. Trấn tĩnh, dồn mọi tâm huyết cho các hoạt động mai sau, đó là một cách giữ gìn cơ nghiệp cần được nghiên cứu vận dụng. Tất nhiên, sự tín nhiệm của Lưu Bang đối với Tiêu Hà là điều cực kỳ quan trọng. Tiêu Hà có thể tự do tung hoành ở trung Hán, xây dựng nơi đây thành một căn cứ an toàn, phồn vinh. Trăm họ tin tưởng vào sự thống trị Lưu Bang và Tiêu Hà, vì cuộc sống của họ từ đây được bảo đảm. Trong quá trình xây dựng, Tiêu Hà đã toát lên cách suy nghĩ hết sức thấu đáo. Ông cho xây dựng một kho tích trữ vũ khí và một kho tích trữ quân lương. Phong cách làm việc nhìn xa trông rộng ấy rất thích hợp với sự giữ gìn cơ nghiệp. Do vậy khi sắc phong các công thần, Lưu Bang đã lấy một hình ảnh cuộc đi săn để làm thí dụ, xếp Tiêu Hà vào người có công đầu trong việc hoạch định kế hoạch của cuộc đi săn; còn các chiến tướng, võ phu khác chỉ là người thực hiện các mưu kế đó. Hay nói một cách khác, Tiêu Hà giống như đạo diễn của một bộ phim; những nhân vật xuất sắc khác chỉ là những diễn viên mà thôi. Còn Lưu Bang là một giám sát viên ở sau sân khấu. HÃY SÁNG TẠO RA NHỮNG ĐIỀU ĐỘC ĐÁO ĐỂ GIÀNH QUYỀN LỰC Muốn tự tiến cử, ngoài việc bạn có thực tài ra, bạn còn phải biết cách làm cho người khác chú ý đến bạn. Mọi lời nói và hành động của bạn đều là những điều mà quan trên trông xuống, người ta trông vào. Đại thần Điêu Bột của nước Tề trước khi lập nên sự nghiệp chỉ là một vị quan bình thường; còn đại thần Điền Đơn lúc đó đã nhiều lần lập được công lớn nên được Tề vương phong chức An Bình quân. Nhân dân nước Tề rất tôn kính ông ta, nhưng Điêu Bột thì thường xuyên phỉ báng Điền Đơn trước công chúng:"An Bình quân là kẻ tiểu nhân". Điền Đơn sau khi hay tin, liền mở tiệc, cử người đến mời Điêu Bột và nói:"Bản quan làm gì đắc tội với ngài, mà ngài thường "khen ngợi" trước mặt công chúng"? Điền Đơn nêu lên một chuyện rất dí dỏm để làm đầu đề câu chuyện:"Con chó của Đạo Chích đã sủa bậy khi gặp thánh tăng vì nó không phân biệt đâu là cao quý đâu là ti tiện. Chó vốn dĩ thường sủa khi gặp ai đó không phải là chủ của nó. Như ngày nay, Công tôn tiên sinh là người có đạo đức, còn Từ tiên sinh là người vô đạo đức; nếu như Công tôn tiên sinh đánh nhau với Từ tiên sinh, con chó của Từ tiên sinh sẽ nhảy bổ vào cắn đùi của Công tôn tiên sinh, nếu đổi chủ của con chó này là một người có đạo đức, có lẽ con chó này không chỉ cắn vào đùi của người khác mà thôi đâu?!" Điêu Bột vội nói:"Tôi hiểu ý tiên sinh rồi!". Sau đó, An Bình quân Điền Đơn đã coi Điêu Bột như người tâm phúc, tiến cử ông ta với Tề Tương vương. Điêu Bột chỉ vì đã dám mắng Điền Đơn mà làm nên sự nghiệp. Về sau, có người phỉ báng Điền Đơn trước mặt Tề Tương vương thì Điêu Bột đã lên tiếng biện hộ cho Điền Đơn, khiến cho Tề Tương đã phải hạ lệnh chém đầu người phỉ báng đó. Làm được những điều khác với mọi người, đầy sức sáng tạo gây nên sự hiếu kỳ cho người khác, khiến cho họ không thể coi thường sự có mặt của bạn. Nếu làm được như vậy, dù cho không đạt được sự trọng dụng như Điêu Bột, chí ít cũng tạo được nền móng cho bước đường công danh của bạn trong tương lai. Nước Tề có một người tên là Phùng Hoan, anh ta nghèo đến nỗi không thể tự nuôi sống bản thân được thế nhưng lại là con người túc trí đa mưu. Anh ta nhờ người giới thiệu mình với một người nhân nghĩa và hiếu khách một Mạnh Thường Quân, là chủ một cửa hàng ăn đông khách. Anh ta mong sống nhờ ở đấy để kiếm cơm ăn. Mạnh Thường Quân hỏi Phùng Hoan:"Anh có sở thích gì?" Phùng Hoan là con người không khéo bộc lộ bản thân mình, anh ta liền có ý thử con người Mạnh Thường Quân này và bụng dạ ông ta ra sao? liền trả lời:"Tôi chẳng có sở thích gì cả!"... Mạnh Thường Quân laị hỏi tiếp:"Thế thì, anh có thể làm được việc gì?" Phùng Hoan trả lời:"Tôi không có tài năng gì cả" Mạnh Thường Quân cười và bảo "Thôi được!" đồng ý nhận anh ta. Mọi người chung quanh cho rằng Mạnh Thường Quân coi khinh Phùng Hoan, liền dọn cơm hẩm canh nhạt cho Phùng Hoan ăn. Mấy ngày sau, Phùng Hoan ngồi tựa cột, vừa gõ vào thanh kiếm vừa hát:"Bảo kiếm, bảo kiếm à! Cơm ăn chẳng có cá. Tình người sao sắt đá thế này!Ta với người ở lại làm chi, mảnh đất này!!!" Mọi người chung quanh liền nói lại với Mạnh Thường Quân và Mạnh Thường Quân đã bảo:"Hãy lấy cá cho anh ta, đối đãi anh ta như một người khách bình thường". Mấy ngày sau, Phùng Hoan lại vỗ vào kiếm và hát:"Bảo kiếm ơi! Về đi thôi! Đi ra khỏi nhà, chẳng xe ngồi! Bảo kiếm ơi! Về đi thôi!" Mọi người chung quanh cười chế nhạo và đem câu chuyện kể lại với Mạnh Thường quân. Mạnh Thường Quân bảo:"Hãy chuẩn bị xe cho anh ta, hãy đối xử như những người khách thượng hạng" Thế là Phùng Hoan lên xe, giương cao kiếm đi thăm bạn bè và bảo với họ:"Mạnh Thường Quân đã đối xử với tôi như một thượng khách". Nhưng mấy hôm sau, lại chứng nào tật nấy, Phùng Hoan lại vỗ vào kiếm hát:"Bảo kiếm ơi! Về đi thôi! Chúng ta chẳng có gì để nuôi sống gia đình!" Mọi người xung quanh vô cùng ghét, cho rằng lòng tham của anh ta không có đáy,"được voi lại đòi tiên". Mạnh Thường Quân hỏi han người xung quanh xem Phùng Hoan có ai thân thích không? Họ đáp, Phùng Hoan còn có một mẹ già, thế là Mạnh Thường Quân sai người mang cơm áo đến cho bà cụ, không để bà cụ thiếu thốn một thứ gì. Từ đó, Phùng Hoan vô cùng biết ơn Mạnh Thường Quân và Mạnh Thường Quân cũng có một ấn tượng sâu sắc đối với Phùng Hoan. Về sau, Mạnh Thường Quân dán cáo thị: Ai biết làm kế toán thì đến làm việc ở chỗ ông ta. Phùng Hoan đăng ký tên, xin đảm nhận chức trách đó. Thuộc hạ lại bẩm báo với Mạnh Thường Quân, người đăng ký tên, chẳng phải ai khác mà là Phùng Hoan, con người vẫn ôm kiếm than vãn! Mạnh Thường Quân, nhớ lại Phùng Hoan là người có khả năng nhưng không bao giờ bộc lộ. Bèn nhận lời để Phùng Hoan vào làm việc. Phùng Hoan sau khi nhậm chức, bèn đem tất cả các văn tự, khế ước đốt sạch và bảo: Đấy là ý kiến của Mạnh Thường Quân. Người dân vùng Tuyết địa rất cảm kích trước việc làm của Phùng Hoan. Mạnh Thường Quân tỏ ý không vui, nhưng Phùng Hoan đã nói:"Lần này tôi đã dùng đống giấy tờ đó để đổi lạ cho ngài tấm lòng nhân nghĩa. Đánh đổi cái ngài có thừa lấy cái ngài còn thiếu, cớ sao ngài lại không vui?!" Một năm sau vua mới lên ngôi, Mạnh Thường Quân không còn được vua mới đắc dụng nữa. Mạnh Thường Quân trở về Tuyết địa, nơi chôn rau cắt rốn, dân chúng hay tin đứng dọc hai bên đường mừng rỡ chào đón Mạnh Thường Quân, ở cách xa vùng Tuyết địa có đến hàng trăm dặm. Mạnh Thường Quân quay đầu lại bảo với Phùng Hoan rằng:"Cái nhân nghĩa mà anh đánh đổi cho tôi, nay tôi mới nhìn thấy". Từ đây Mạnh Thường Quân coi Phùng Hoan như người tâm phúc. LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIỚI THIỆU VỚI LÃNH ĐẠO CAOCẤP ĐỀ ÁN CỦA BẠN "Nghệ thuật tự tiến cử" là một hình thức thể hiện tài năng của mình. Vì vậy, muốn cho đức Vua chuẩn y kế sách và trọng dụng mình, các đấng quần thần đã phải vận dụng đủ mọi phương cách, dốc sức để thuyết phục. Dân tộc Trung Hoa là một dân tộc hướng nội, không quen hình thức tự tiến cử. Khi nói đến người khác thì ai nấy đều thao thao bất tuyệt nói lên mặt mạnh mặt yếu của họ; còn khi nói về mình, nhất là khi nói về ưu điểm của bản thân lại rất khó hé răng. Mà có nói đến thì cũng nêu lên khuyết điểm trước, sau đó mới vòng vo kể đến thành tích của mình. Họ cho rằng có như thế mình mới là con người khiêm tốn. Thực ra, con người sống trong xã hội đều mong muốn thoả mãn yêu cầu của "Cái tôi" đều mong muốn được người khác tôn trọng, công nhận tài năng và sự hiểu biết của mình. Để đạt được mục đích đó, mỗi người đều nghĩ mọi cách để thể hiện mình hay tự tiến cử, mong sao mình có chỗ đứng trong xã hội. "Nghệ thuật tự tiến cử" là một nghệ thuật đã có từ thời Chiến Quốc, người xưa đã dùng trí tụê và kinh nghiệm của mình để sáng tạo ra "Nghệ thuật tự tiến cử vô địch" Phương pháp của nghệ thuật đó thì có rất nhiều, phương thức cũng khác nhau. Các thuyết khách đã bôn ba, đi lại khắp nơi trong nước thậm chí cả trên thế giới để nắm bắt thời cơ tiến cử bản thân. Chẳng hạn như, Trương Nghĩa là một trong những người sáng tạo ra mưu kế "Liên hoành". Ông ta vốn là một thuyết khách không được trọng dụng ở nước Nguỵ. Nhưng do tài ăn nói mà được nắm giữ chức tể tướng của Tần Nguỵ, một đại trượng phu chân chính. Đến như Tư Mã Thiên cũng phải thừa nhận: Ông ta là một tướng có khả năng dẹp yên mọi sự biến cố. Trương Nghĩa, chủ yếu dựa vào sự du thuyết của bản thân mà lập nên những chiến công hiển hách và giàu sang, hiếm có ở thời Chiến Quốc. Các tể tướng của nhà Nguỵ ở thời kỳ sau của Chiến Quốc phần lớn là do các thuyết khách ở nước ngoài tới đảm nhiệm. Nhưng đảm nhiệm chức tể tướng lâu hơn mười năm trời là Phạm Thư. Trương Lương đã khuyên Phạm Thư từ chức, còn mình đã thay thế Thái Trạch. Các nhà biên soạn luật pháp nổi tiếng như Thương Ưởng, Cam Mậu, Lý Tư đều xuất thân từ những thuyết khách. Như Thuần Vu Khôn ở nước Tề, Lận Tương Như ở nước Triệu và một con người đã để lại ấn tượng rất sâu sắc qua sáu nước là Tô Tần đều xuất thân từ thuyết khách. Những cũng có những thuyết khách không đi thuyết giáo ở nước ngoài mà lại sống ẩn dật ở nơi sơn cùng thuỷ tận, chờ thời đợi thế. Năm 680 trước công nguyên, Tề Hoàn Công phụng mệnh thiên tử nhà Chu đã thống soái binh mã của ba nước Trần, Tào, Tề để đánh Tống. Hoàn Công đã cử Quản Trọng dẫn đầu xuất quân. Đoàn tiền trạm của Quản Trọng đến chân núi Mãnh Sơn thì gặp một người chăn trâu vận quần áo cộc, đầu đội mũ rơm, đi chân đất. Người đó vừa chăn trâu vừa hát ngêu ngao. Quản Trọng thấy người đó tuy ăn nhưng tướng mạo khôi ngô, bèn sai người dùng rượu thịt khoản đãi và cho gọi đến để hỏi han, qua câu chuyện được biết người đó tên là Ninh Thích, người của nước Vệ. Quản Trọng hỏi điều gì, người đó đối đáp lưu loát. Quản Trọng Thầm nghĩ:"Một con người tài ba như vậy, nếu không tiến cử thì biết đến bao giờ mới có người tìm đến để dùng" liền thảo một bức thư giao cho Ninh Thích mang đến trình Tề Hoàn Công. Ba hôm sau, khi quân xa của Tề Hoàn Công đến chân núi Mãnh Sơn thì thấy Ninh Thích vừa chăn trâu vừa hát:" Đêm sao đêm mãi tối mò mò, đêm đến bao giờ mới sáng cho. Cuộc đời lam lũ, thân trâu ngựa, sống chẳng gặp Nghiêu, Thuấn cũng không, đời ta một manh khố chạc quấn thân tàn…" Hoàn Công nghe tiếng hát, lấy làm kinh ngạc liền quát:"Cớ sao một gã chăn trâu như ngươi lại dám phỉ báng triều chính?". Ninh Thích thưa rằng:"Ngu dân đâu dám phỉ báng triều chính, tôi được nghe lời đồn đời Nghiêu, Thuấn; thần dân, chư hầu đều phục; khử sạch tham quan ô lại nên thiên hạ yên ổn, không quát nạt nhưng vẫn uy nghiêm, không hứa hẹn nhưng ai cũng tin. Còn như ngày nay, khi Bắc Hạnh khai hội thì tất cả quân thần nhà Tống đang đêm đều bỏ chạy; trở về Kha Địa tụ hội, Tào Mạt lại đến giết chóc. Nay, ngài mượn tiếng nhà vua, lệnh cho các chư hầu ức hiếp các nước nhỏ. Cứ như thế triền miên, thử hỏi thiên hạ bao giờ mới có được thái bình?!" Hoàn Công nổi giận lôi đình quát:"Tên thất phu kia dám hỗn láo; quân bay đâu đem chém đầu!" Ninh Thích sắc mặt vẫn thản nhiên, ngẩng đầu lên trời mà nói:"Kiệt vương đã giết Quan Long Phụng, Trụ vương đã giết Tỷ Cán, ngày nay ngài giết tôi, chẳng nhẽ tôi lại được sánh cùng tên tuổi của Quan Long Phụng và Tỷ Cán để trở thành ba đấng hảo hán hay sao?" Tề Hoàn Công thấy Ninh Thích đáp vậy, trong lòng có phần nguôi giận và lệnh cho quân sĩ cởi trói. Lúc đó, Ninh Thích mới trình thư của Quản Trọng gửi cho Tề Hoàn Công xem. Hoàn Công ha hả cười, nói:"Đã có thư của Trọng Phụ, sao không đưa sớm cho quả nhân?" Ninh Thích đáp:"Thần hay tin nhà Vua hiền đức đang tuyển dụng người, thần cũng đang tìm minh quân để phò tá. Nếu ngài không thích lời nói thẳng thắn, can gián; mà lại thích lời xiểm nịnh, thì hạ thần dẫu có chết cũng không giao thư của Quản tướng quốc!" Đêm hôm đó, Ninh Thích đã được phong làm Đại phu, cùng Quản Trọng lo việc quốc chính. Sau đó, Ninh Thích đã thay mặt Tề Hoàn Công du thuyết nước Tống. Nước Tống không đánh mà hàng và gia nhập vào khối các nước chư hầu. Do thời Chiến Quốc, thuyết khách rất đông, cạnh tranh hết sức khốc liệt nên chỉ dựa vào sự gan dạ để chọn người tài thì không đủ mà còn do thời cơ và vận may. Biết bao nhiêu thuyết khách tài ba thao lược do không có cơ hội nên đã không thi thố được tài năng. Thuyết khách có cơ hội để gặp được minh quân rất ít. Do vậy, muốn được vua chúa trọng sách dụng kế của mình, thuyết khách phải dốc mọi tâm sức và trí tuệ để thuyết phục. Về mặt biện luận phải có sự sáng tạo, làm sao chiếm được tình cảm, qua đó tiếp nhận hiến kế của mình. Điều này đòi hỏi phải có mưu trí. Nếu lời lẽ không có sức thuyết phục, không có sức quyến rũ; thậm chí kỹ xảo vụng về, thì làm sao có thể tiến cử nổi bản thân, ngược lại có khi mang vạ vào thân. Chính vì lẽ đó thuyết khách phải động não, tìm ra cách tốt nhất để tiến cử bản thân; phải vận dụng những cơ mưu dẹp loạn, bình ổn thời thế, những phương pháp xử thế đầy trí tuệ mới mong lay động tâm can của các đấng minh quân. Ngôn từ và các câu chuyện của các thuyết khách thời kỳ Chiến Quốc mang đậm màu sắc trí tuệ uyên bác. Súc tích, nói lên kỹ xảo cao siêu của cách lập luận và diễn đạt. Nhờ đó, nghệ thuật tự tiến cử của các thuyết khách thời chiến quốc đã được tôi luyện trong một thời gian dài và phát triển đầy đủ; mãi đến tận bây giờ vẫn toả sáng tầm trí tuệ của nó. KẾ SÁCH ĐỀ XUẤT Ý KIẾN CỦA BẠN VỚI TẦNG LỚP LÃNH ĐẠO CAO CẤP Trong lịch sử Trung Quốc những người khuyên can rất thẳng thắn đối với các vị vua chúa đã bị chém đầu không phải là ít; do vậy lời thật khó nghe, thường không thu được kết quả. Ngược lại có khi rước hoạ vào thân. Còn khi đã yêu thương ai đó, thì dẫu cho họ có sai sót gì thì cũng dễ châm chước bỏ qua và vẫn tin dùng họ. Nhưng khi đã ghét, thì dẫu cho người đó tốt đến mười mươi vẫn phủ nhận tất cả, thậm chí còn bài xích ra mặt và gây khó dễ. Đã như thế, thử hỏi những lời đề xuất của bạn làm sao lọt tai họ được? Con người vốn có một trạng thái tâm lý rất trái ngược; nếu bạn dùng những lời lẽ quá căng thẳng làm cho người ta mất thể diện, thì họ sẽ vận dụng cái gọi là "Lòng tự trọng" phản kháng bạn đến cùng. Thời Chiến Quốc, Triệu Văn Vương rất thích kiếm thuật. Trong vương phủ bao giờ cũng có đến vài ba ngàn kiếm khách; liên tục ngày đêm thi đấu kiếm kích, mỗi năm hy sinh tính mạng có đến cả trăm người. Nhưng hứng thú đó không hề giảm; cứ như thế trải qua ba năm trời; quốc thế ngày càng suy thoái. Các nước chư hầu đều có toan tính riêng. Thái tử Lý rất lo lắng, cầu cứu Trang Tử. Trang Tử giả dạng một kiếm khách cầu kiến Triệu Văn Vương. Triệu Văn Vương vui mừng khôn tả bèn hỏi:"Kiếm thuật nhà ngươi, khuất phục đối phương bằng cách nào?" Trang Tử trả lời:"Chỉ với mươi bước đã quật ngã một người, quần nhau ngàn hiệp vẫn chưa thấm vào đâu!" Triệu Văn Vương trầm trồ khen ngợi:"Khá lắm! Thật là thiên hạ vô địch" Và bảo:"Nhà ngươi tạm thời chờ và nghi ngơi ở nhà nghỉ. Trẫm sai người sắp xếp thời gian thi đấu, sau đó sẽ thông báo cho nhà ngươi". Triệu Văn Vương đã bỏ ra thời gian bảy ngày để tuyển chọn kiếm khách; chết và bị thương có đến năm, sáu mươi người mới chọn ra được sáu người bản lĩnh cao nhất. Triệu Văn Vương cho gọi Trang Tử tới và nói:"Hôm nay trẫm cho gọi nhà ngươi tới để cùng họ thi đấu, chẳng hay nhà ngươi quen dùng loại kiếm gì? Trường kiếm hay đoản kiếm?" Trang Tử nói:"Thần thường dùng ba loại, Đại Vương có thể tuỳ ý chọn" Triệu Văn Vương bảo:"Nhà ngươi thử nêu lên xem sao?" Trang Tử:"Ba loại kiếm của thần là: Thiên tử kiếm, Chư hầu kiếm và Thứ nhân kiếm" Triệu Văn Vương:"Thiên tử kiếm dùng như thế nào?" Trang Tử:"Thiên tử kiếm: Yến Sơn làm mũi nhọn, Thái Sơn làm lưỡi, Nguỵ Tần làm sống Chu Tống làm đầu, Hàn Nguỵ làm chuôi; Thương Tứ Di, Lý Tứ Lý, Triền Thương Châu, Hệ Hoàn Sơn lấy ngũ hành để chế tạo, mỗi khi sử dụng, thì chấn chỉnh được các nước chư hầu, khiến cho họ phải thuần phục". Triệu Văn Vương vì chưa hiểu đầu đuôi ra sao nên vội hỏi tiếp:"Còn chư hầu kiém là như thế nào?" Trang Tử:"Chư hầu kiếm: lấy nhân vật trí dũng làm mũi nhọn, lấy nhân vật thanh liêm làm lưỡi dao, lấy nhân vật hiền lương làm sống, lấy nhân vật trung thành làm đầu, lấy nhân vật hào hiệp làm chuôi, mỗi khi sử dụng thì sức mạnh như sấm sét, núi long đất lở. Trong biên cương được cai quản không ai là không nghe lệnh" Vậy còn Thứ nhân kiếm là gì? Triệu Văn Vương hỏi tiếp."Thứ nhân kiếm: Kiếm khách là người tóc xù trắng như cước, vành mũ thấp; áo thì trước dài sau ngắn, lông mày dựng đứng, ăn nói cộc cằn thô lỗ. Khi họ tấn công trước mặt, trên thì vặn đứt cổ, dưới thì đâm thủng ruột gan, họ tàn sát lẫn nhau, cũng như trò chơi chọi gà chẳng có lợi lộc gì cho đất nước cả. Ngày nay Đại Vương ở ngôi thiên tử, lại thích những hạng Thứ nhân kiếm, thần cảm thấy tiếc vô cùng" Triệu Văn Vương nỗi lòng như nước sôi lửa cháy, trầm ngâm suy nghĩ rất lâu. Ông ta tự cầm tay Trang Tử đi vào cung điện, trên bàn, tiệc đã bày nhưng Triệu Văn Vương chắp tay sau lưng, lượn quanh bàn tiệc ba vòng vẫn chưa lấy lại được bình tĩnh. Ba tháng liền Triệu Văn Vương không đi ra ngoài mà cùng Trang Tử đàm đạo việc nước. Cơn sốt đấu kiếm lắng xuống. Từ đó nước Triệu cường thịnh trở lại. Trong khi đưa lời khuyên can Triệu Văn Vương, Trang Tử đã dùng phương pháp so sánh để chỉ cho Triệu Văn Vương thấy: Sự nghiệp của nhà vua lo toan là chuyện đại sự, cao cả; gợi lên trong lòng Triệu Văn Vương hào khí của người dũng võ, đồng thời cũng khéo léo phê phán Triệu Văn Vương thích giao du với Thứ nhân kiếm, dẫn tới bỏ bê việc triều chính, quốc thế suy đồi. Trong quá trình Trang Tử khuyên giải Triệu Văn Vương không có chỗ nào "khó nghe cả". Chỉ toàn toát lên những điều thấu lý đạt tình, trí tuệ cao. Chứng tỏ cách diễn đạt ngôn ngữ ưu việt của nhà triết học Trang Tử thấm sâu vào lòng người. HIỆU QUẢ KỲ DIỆU CỦA ÂM THANH NGOÀI CUNG BẤC Khi bày tỏ sự khuyên can cấp trên, phải có kế sách khôn khéo; biết nêu lên những thí dụ sắc nét, nổi bật và tế nhị để làm vơi đi những tư lự, day dứt của cấp trên, để lại niềm tin cho cấp trên. Sau khi Tề Hoàn Công tạ thế, con ông ta lên kế vị tức là Tề Uy Vương kế vị Tề Uy Vương mới lên ngôi đã sớm sa vào con đường ăn chơi, sao nhãng việc triều chính. Trong chín năm trời chấp chính, không làm nên được một công trạng gì. Cùng trong thời gian đó, các nước Hàn, Triệu, Ngụy đến gây hấn, nhưng Tề Uy Vương cũng làm ngơ. Lúc đó có một người dạy đàn tên là Đặng Kỵ tới bái kiến Tề Uy Vương, Tề Uy Vương thích nghe nhạc, bèn mời ông ta vào. Ai dè sau khi Đặng Kỵ bái kiến xong, liền dùng hai tay như kiểu sắp sửa chơi đàn, nhưng rồi vẫn không chơi. Tề Uy Vương rất sốt ruột, hỏi:"Tại sao nhà ngươi không đánh đàn?" Đặng Kỵ trả lời:"Thần không những biết đánh đàn mà còn biết đạo lý về đánh đàn". Thế là nói một lô chuyện trên trời dưới biển. Tề Uy Vương sốt ruột nghe đàn, vội nói:"Nhà ngươi chỉ cần đánh đàn cho ta nghe, chứ không cần nói về đạo lý đánh đàn". Đặng Kỵ nói:"Đại vương thấy thần mang đàn đến mà không đánh, có vẻ không vui, không chịu đựng được. Thế nhưng, dân chúng nước Tề trông ngóng ở Đại vương đã cầm đàn của nước Tề suốt chín năm trời mà không đánh, lại càng bất mãn biết bao nhiêu, ruột như cháy lên thì sao ạ?" Tề Uy Vương nghe xong, tỉnh ngộ quay người lại nói với Đặng Kỵ:"Trẫm hiểu! Nhà ngươi mang đàn tới nhằm khuyên ngăn Trẫm hãy chăm lo việc triều chính. Trẫm hiểu!" Sau đó, sai người thu dọn đàn lại, cùng Đặng Kỵ đàm luận quốc gia đại sự. Đặng Kỵ khuyên Tề Uy Vương trọng dụng người tài, đẩy mạnh sản xuất, tiết kiệm quốc khố, thao luyện binh mã, chăm lo bá nghiệp. Tề Uy Vương chấp thuận và phong Đặng Kỵ làm tướng quốc, chỉnh đốn triều chính và rửa nhục đối với ngoại bang. Tần Vũ Vương sau khi cử Trương Nghĩa du thuyết Tề, Triệu, Yến quy thuận Tần quốc xong bèn phong Cam Mậu làm tả thừa tướng, phong Xú Lý Tật làm hữu thừa tướng. Một hôm, Tần Vũ Vương nói với tả thừa tướng rằng:"Trẫm sinh trưởng ở Tây Nhung, từ xưa đến giờ, chưa được thấy sự giáo hoá của Trung Nguyên. Trẫm muốn đi xem Thành Chu thử xem sao? trong số các khanh ai có thể giúp trẫm đánh Hàn quốc? Xú Lý Tật bẩm:"Đại Vương muốn đánh Hàn thì phải lấy cho được đất Nghi Dương. Nhưng Nghi Dương đường sá xa xôi tình hình bất ổn, khi chúng ta đi đánh Hàn, nếu như Nguỵ, Triệu dấy binh cứu viện thì xử trí ra sao?" Tả thừa tướng Cam Mậu nói:"Đại vương hãy cho thần thăm hỏi Ngụy trước và giao ước với họ trước cùng đi đánh Hàn. Vậy ý Đại vương ra sao?" Tần Vũ Vương chấp thuận Cam Mậu đến Nguỵ và được Ngụy Tương vương đồng ý. Nhưng Cam Mậu sợ Xú Lý Tật phá hoại, liền phái người bẩm báo với Tần Vũ Vương đồng thời một lần nữa khuyên ngăn Tần Vũ Vương không nên đánh Hàn. Tần Vũ Vương rất buồn bực, bèn hỏi Cam Mậu nguyên do ra sao? Vua tôi gặp nhau ở Tức Nhưỡng, Tần Vũ Vương nói:"Việc đánh Hàn mọi việc đều đã chuẩn bị xong xuôi. Nước Ngụy cũng đồng ý cất quân đánh Hàn với ta, cớ sao nhà ngươi vẫn khuyên ta không nên đánh Hàn?" Cam Mậu đáp:"Chúng ta đi đánh Hàn, đường xa tạm thời không nhắc đến. Đánh bại một nước là một việc không thể làm xong trong mấy tháng. Trong thời gian đó, không tránh khỏi xẩy ra biến cố". Tần Vũ Vương nói:"Nhà người đã tính toán đủ mọi điều, vậy còn sợ cái gì?" Cam Mậu đáp:"Xưa kia có một người cùng tên với môn đồ Tăng Tham của Khổng Tử môn, đánh nhau với người khác và đã giết người. Có người chạy đến nói với mẹ của Tăng Tham: Tăng Tham giết ngưòi rồi!" Mẹ của Tăng Tham đang ngồi dệt lụa, nghe người ta nói như vậy bà vẫn không hề thay đổi thái độ và nói:"Con tôi không bao giờ giết người" Một chốc sau lại có người đến báo:"Tăng Tham giết người rồi!" Bà cụ vẫn điềm nhiên. Nhưng khi người thứ ba đến báo thì mẹ của Tăng Tham bèn bỏ thoi xuống và rời khỏi khung dệt, cuống quýt đi tìm chỗ trốn. Đại Vương thử nghĩ Tăng Tham là môn sinh của cửa Thánh, là một hiền nhân. Mẹ của Tăng Tham rất tin tưởng ở Tăng Tham, nhưng đến người thứ ba nói Tăng Tham giết người; Mẹ của Tăng Tham đã đem lòng nghi kỵ con mình. Tôi tự thấy mình không thể so sánh với Tăng Tham được. Đại vương cũng có thể chưa tin thần bằng mẹ Tăng Tham tin Tăng Tham. Thế nhưng nói xấu thần thì không chỉ là ba người. Nếu lúc đó Đại vương cũng vứt thoi đi và rời khung cửi thì làm sao đây?" Tần Vũ Vương bỗng cất tiếng bảo:"Trẫm hiểu! nhà người cứ mạnh dạn hành sự. Trẫm không nghe lời sàm tấu. Trẫm ghi hận điều nhà người nói". Vua tôi cùng nhau uống máu ăn thề ở Tức Nhưỡng, Cam Mậu được phong làm đại tướng, dẫn năm vạn binh mã tiến đến Nghi Dương, đánh suốt năm tháng trời vẫn bất phân thắng bại. Hữu thừa tướng Xú Lý Tật trình bẩm Tần Vũ Vương rằng:"Đánh năm tháng rồi vẫn không xong, e sẽ có biến cố; nên cho Cam Mậu lui quân" Tần Vũ Vương liền hạ lệnh cho Cam Mậu lui quân. Cam Mậu biên thư phúc đáp, chỉ viết có hai chữ "Tức Nhưỡng". Tần Vũ Vương hiểu ý bèn cho tăng viện thêm năm vạn quân. Quả nhiên, Cam Mậu về sau đã đánh thắng Nghi Dương. TRỞ THÀNH NGƯỜI TRUNG GIAN, HOÀ GIẢI MỐI QUAN HỆ GIỮA TRÊN VÀ DƯỚI Có một số người, khi có ý kiến với "Sếp", thường không hay nói thẳng với họ mà lại hay đàm tiếu sau lưng. Kết quả, thử hỏi làm sao có thể cất nhắc họ được? Họ đã phạm vào một sai lầm là không tôn trọng "Sếp". Thường thường, có những trường hợp như thế này. Ở trong công ty, có những người xem ra rất có tài năng, nhưng lại hay thẳng thắn nêu lên những ý kiến bất đồng ngay tại trận với cấp trên hoặc xúc phạm cấp trên. Một kết quả được đáp lại là họ không được trọng dụng. Còn có một số người khác thì, có ý kiến đối với cấp trên nhưng không nói ra trước mặt mà đem những câu chuyện đó bàn tán sau lưng, chỉ trích cấp trên đủ điều không tốt, kết quả anh ta cũng chẳng được đề bạt mà còn gây ác cảm với người khác. Vì sao lại như vậy? Bởi vì, họ phạm vào một điều cấm là nói xấu cấp trên. Bất kỳ một ai trong giới lãnh đạo, đều muốn duy trì quyền uy của mình, tránh không để có điều gì xúc phạm đến mình. Những người nói xấu sau lưng cấp trên hoặc đốp chát với cấp trên đều là xúc phạm đến uy danh của họ. Có một câu chuyện kể về con Rồng như sau. Nếu huấn luyện tốt Rồng có thể cho người cưỡi lên lưng nó, nhưng ở phía dưới cổ họng của Rồng có một chiếc vảy đường kính khoảng ba mươi phân, gọi là "Vảy cấm". Nhưng vô ý chạm phải nó, tức là xúc phạm đến Rồng, sẽ bị nó cắn nát thây. Cũng tương tự như vậy, con người ta ai cũng có chiếc "Vảy cấm" đó cả. Đối với người làm công tác quản lý,"Chiếc vảy cấm" đó thể hiện sự tôn nghiêm và quyền uy của họ. Phàm ai là những người thông minh đều không bao giờ xúc phạm tới "Vảy cấm" đó. Thời xưa, khi đại thần can gián Hoàng thượng đều rất chú ý tới điều này, không thể tuỳ tiện xúc phạm Tể tướng Quản Trọng của nước Tề trong thời kỳ Xuân Thu hiểu rất thấu đáo về vấn đề này, cho nên khi đưa ra lời can gián bao giờ cũng quan sát sắc mặt và lời nói của Hoàng thượng; chờ đợi có thời cơ mới rỉ tai can gián. Nhưng có một lần, ông ta sơ xuất nên đã đụng đến "Vảy cấm" của Tề Hoàn Công. Lúc đó, Quản Trọng đang thẩm tra việc chi tiêu dự toán của quốc gia, phát hiện chi phí chiêu đãi chiếm đến hai phần ba ngân khoản, còn các kinh phí của các bộ ngành khác chỉ chiếm một phần ba, chẳng trách thường bị giật gấu vá vai, hiệu suất rất thấp, cho rằng đã lạm chi quá nhiều và quyết không để xẩy ra những điều xấu như thế này nữa. Thế là, Quản Trọng lập tức đi tìm Tề Hoàn Công và trách cứ Tề Hoàn Công ngay trước mặt văn võ bá quan:"Đại vương! Hãy cắt giảm các khoản chiêu đãi, tiêu xài xa xỉ quá!" Nói chưa dứt lời đã thấy sắc mặt của Tề Hoàn Công thay đổi, giọng nói cũng lạc hẳn đi và phản bác lại: "Cớ sao nhà ngươi lại có thể nói như vậy được?! Khoản đãi long trọng các vị khách quý, làm cho họ cảm giác khi đến cũng như khi về đều được trọng vọng. Về đến nước họ mới thay ta làm công tác tuyên truyền; Nếu đối xử với những vị khách đó quá sơ sài sẽ gây ấn tượng không tốt đối với họ. Về nước họ sẽ nói những điều xấu đối với chúng ta. Lương thực có thể sản xuất ra được, vật phẩm có thể chế tạo ra được làm sao lại phải tiết kiệm đến như vậy? Cần phải nhớ rằng, người làm Vua bao giờ cũng nghĩ đến thanh danh". "Dạ!, Dạ! Bẩm; Thánh thượng anh minh". Quản Trọng không dám nói lại điều gì, lẳng lặng lui ra. Nếu thay vào đó một vị không biết cách xử sự trước tình huống đó, chỉ lấy cái lý cương trực ra để tranh cãi. Liệu chừng hậu quả sẽ đi đến đâu? Sự thông minh của Quản Trọng là ở chỗ, không tiếp tục xúc phạm tới điều tôn nghiêm, mà dần dần về sau hãy tác động đến Tề Hoàn Công và tình hình có nhiều cải thiện. NẮM VỮNG MỨC ĐỘ KHI LÀM VỪA LÒNG CẤP TRÊN Biết học cách nhẫn nại chờ thời cơ tiếp cận cấp trên, làm vui lòng họ. Rõ ràng, điều này rất quan trọng đối với cán bộ trẻ trên chốn quan trường. Trong khi chờ đợi, biết tích luỹ tri thức và kinh nghiệm. Chuẩn bị tiền đề cho các bước phát triển lớn lao sau này. Thời Chiến Quốc, An Lăng Quân là một tướng được Sở Vương cưng chiều. Có một hôm, Giang Ất nói với An Lăng Quân rằng:"Ngươi chẳng có lấy một tấc đất, trong cung lại không có người thân ruột thịt, nhưng lại ở cương vị cao ăn hưởng bổng lộc rất dày, dân trong nước khi gặp ngươi không xiêm áo chỉnh tề để bái kiến, lệnh của ngươi ban ra không mấy ai quan tâm, không mấy người cúc cung tận tụy với ngươi. Thử hỏi vì sao vậy?" An Lăng Quân trả lời:"Đó là do nhà Vua sủng ái tôi. Nếu không, tôi làm sao được như vậy!" Giang Ất chỉ ra, dùng tiền tài để đối xử với nhau, mỗi khi tiền hết, thì tình cũng đứt luôn. Dựa vào sắc đẹp, đến ngày hoa tàn nhụy rữa thì tình cũng chỉ là bèo dạt mây trôi. Một người con gái chỉ biết lường gạt kẻ khác thì không bằng manh chiếu rách, bị người vứt bỏ đi. Ngày nay, nhà ngươi đang được sủng ái có quyền thế. nhưng nếu nhà ngươi không tìm cách lâu dài nắm chặt Đại vương, ta cảm thấy lo thay cho nhà ngươi, thấy nhà ngươi đang ở trong tình cảnh hết sức nguy hiểm. An Lăng Quân nghe xong, hoảng hốt như tỉnh mộng, cung kính bái lạy Giang Ất và nói:"Đã như vậy, xin tiên sinh hãy chỉ giáo cho con đường tránh xa bến u mê!" Giang Ất liền nói:"Hy vọng nhà ngươi sẽ tìm cơ hội nói với nhà Vua rằng: Thần nguyện trọn đời sống chết với Đại Vương, nguyện sẽ tuẫn táng cùng Đại Vương". Nếu nhà ngươi nói được những điều đó, ta tin chắc nhà ngươi sẽ giữ được quyền uy. An Lăng Quân nói:"Tôi xin ghi lòng tạc dạ lời ngài nói". Nhưng rồi thời gian trôi qua, ba năm rồi mà An Lăng Quân không nói với Sở Vương câu đó. Giang Ất, vì chuyện đó đã tìm gặp An Lăng Quân và nói:"Những điều ta căn dặn nhà ngươi sao đến bây giờ vẫn chưa nói ra?!" Nói xong liền cáo từ. An Lăng Quân vội vã giữ lại và phân bua:"Thần làm sao có thể quên được lời dạy bảo của ngài được, chỉ hiềm vì chưa có thời cơ". Lại mấy tháng nữa trôi qua, thời cơ cũng đã đến. Lúc bấy giờ Sở Vương đi săn ở Vân Sở. Hàng ngàn chiếc xe ngựa nối đuôi nhau tung vó, để lại phía sau đám bụi mịt mù, cờ xí rợp trời, những bó đuốc sáng rực như ánh ráng chiều, tiếng hò hét vang dậy. Lúc đó, một con bò rừng lồng đến theo vết xe của đám quân đi săn; Sở Vương giương cung lên bắn, một mũi tên bắn trúng đầu, con bò khựng lại và ngã lăn ra chết. Tiếng quân reo, ca ngợi chiến tích vang động cả một khu rừng. Sở vương nhổ lá cờ có cắm đuôi bò rừng, dùng cán cờ ấn chặt đầu bò ngẩng đầu lên nhìn trời, ha hả cười và nói:"Khoái chí quá! Hôm nay đi săn, quả nhân lòng cảm thấy vui vô cùng. Cho đến khi vạn tuế thiên thu, ai sẽ cùng ta vui dậy trời đây!" Lúc bấy giờ An Lăng Quân mắt đẫm lệ bước đến trước mặt tâu:"Hạ thần từ khi vào cung đã cùng Đại vương chung chăn gối, khi đi xa đã cùng Đại vương ngồi chung xe loan. Nếu sau này Đại vương vạn tuế thiên thu, thần nguyện ngậm vành kết cỏ cùng Đại vương thác xuống tuyền đài để nâng giấc ngàn thu cho Đại Vương, đó là điều hạnh phúc nhất của thần". Sở Vương nghe đoạn, lòng vô cùng cảm kích, bèn chính thức lập đàn phong chức tước cho An Lăng Quân. Từ đó Sở Vương càng thêm nuông chiều An Lăng Quân. Người đời sau nghe được câu chuỵện, hết lời ca ngợi Giang Ất khéo bày mưu tính kế, còn ca ngợi An Lăng Quân tài chọn thời cơ. Chờ đợi thời cơ đến cũng đòi hỏi sự kiên trì. Quá trình đó phải được chuẩn bị chu đáo, chờ đợi điều kiện của thời cơ chín muồi. Chờ đợi thời cơ không có nghĩa là giương mắt ngồi chờ án binh bất động. "Hoài Nam Tử, Đạo ứng" nói rằng:"Người có việc phải tuỳ cơ ứng biến, sự thay đổi đó theo thời gian, cho nên người thức thời không bao giờ làm việc gì thừa". Dù cho Giang Ất có cặp mắt tinh đời nhìn thời thế diệu kỳ như thần, nhưng diễn biến của sự việc thì không suôn sẻ và phẳng phiu như ông ta tưởng. Còn An Lăng Quân thì qua cách xử sự đã có sự kiên nhẫn đáng phục, chờ lúc Sở Vương vui nhất, dễ xúc động nhất mới bắt đầu thực hiện ý đồ của mình. An Lăng Quân đã biết đốt lò than hồng sưởi ấm cho người đang lạnh cóng, biết làm ấm lòng đấng quân vương. Do vậy đã thu được hiệu quả, giữ trọn cuộc sống vinh hoa phú quý. Thời kỳ đầu của Tam Quốc, chính là thời kỳ thiên hạ đại loạn, là những năm tháng quần hùng phân tranh. Người có chí không bao giờ xuất đầu lộ diện vào lúc này. Chẳng hạn như Gia Cát Lượng đã ẩn dật chờ thời, đợi thế đem tài ba của mình ra cứu vãn thời thế. Thoạt nhìn vào không hợp tình hợp lý, thế nhưng hành động lúc đó của Gia Cát Lượng là chờ thời; nguyện làm đuôi voi chứ không chịu làm đầu gà. Gia Cát Lượng phân tích thời thế; đã không đi theo hợp tác với Tào Tháo, Viên Thiệu và cũng không muốn làm quan dưới trướng của Tôn Quyền ở Giang Đông. Ông ta chờ đợi một đấng quân vương có con mắt tinh đời, biết dùng người và có tấm lòng nhân hậu. Do vậy sau ba lần đến thăm lều cỏ nơi Gia Cát Lượng ẩn dật, Gia Cát Lượng mới chịu xuống núi. Và cuối cùng đã xây nên cục diện thế chân vạc Tam Quốc. Trong cuộc sống thực tế, học cách kiên nhẫn chờ thời cơ; đối với bất kỳ ai, nhất là đối với thanh niên là điều hết sức quan trọng. Cái nanh nhọn của họ dễ lộ ra ngoài, ngựa non háu đá chẳng biết sợ hổ là gì. Họ luôn luôn có ước vọng dựa vào học vấn của mình để lập nghiệp và gặt hái được thành tích, nhuệ khí của họ thật là kinh người. Thế nhưng, chỉ bùng lên như ngọn lửa rơm; hễ gặp vấp váp, những hiện thực vô tình đã làm cho một số người trong họ cảm thấy mình không gặp thời, tiếc cho tài cán không có đất dụng võ. Do vậy, đã đem lòng oán giận thời thế, thậm chí có một số nhụt chí, mất phương hướng hành động. Đấy là một điều cực kỳ nguy hiểm. NẮM VỮNG THỜI CƠ, THỂ HIỆN ĐẦY ĐỦ KHẢ NĂNG CỦA MÌNH "Một lời nói có thể làm nên cơ nghiệp, nhưng cũng có những lời nói làm băng hoại cả sự nghiệp". Những ai đang vẫy vùng ở chốn quan trường, xin đừng xem nhẹ tác dụng của lời ăn tiếng nói. Một câu nói ở vào thời điểm quan trọng có thể biến nguy thành yên, biến cái chết thành sự sống; Nhưng ngược lại, cũng có thể làm cho người anh hùng mai một chí khí; còn kẻ tiểu nhân thì đắc chí. Các thuyết khách thời xưa rất hiểu lý lẽ của vấn đề này. Con người ta, sao lại phải xa xứ để du thuyết bốn phương, không ngoài mục đích dựa vào sự giao thiệp của mình để làm cho thiên hạ thấy được chí lớn của mình, qua đó thực hiện ý đồ của mình làm nên sự nghiệp, được người đời kính trọng và trở nên giàu sang. Tể tướng Lý Tư của Tần Thuỷ Hoàng là người Thái của nước Sở, xuất thân thấp kém, lúc còn ít tuổi chỉ làm một người đưa văn thư. Một hôm Lý Tư đi vào nhà vệ sinh ở trong dinh quan thì nhìn thấy cảnh lũ chuột đang kiếm ăn trong cống rãnh, mỗi lần bị chó đuổi thì vội vàng chui xuống hang trốn thoát. Còn trong kho lương thực Lý Tư lại thấy những con chuột kiếm ăn rất nhàn nhã, không bị người hay chó quấy rầy. Lý Tư so sánh hai cảnh đó; quả thật có cảnh sống trên mây và cảnh sống trong bùn đen. Lý Tư bất giác chiêm nghiệm ra một điều và thốt lên:"Cái gọi là tài ba hay bất lực của mỗi con người cũng giống như lũ chuột kia; hoàn toàn do mình tự chọn lấy mà thôi!" Một ý nghĩ thoáng qua, Lý Tư quyết tâm đến dưới trướng của Tuân Tử để xin việc làm và theo học. Tuân Tử là người nước Triệu đã từng là nhân vật quan trong trong phái Tắc Hạ học, về sau do Tề quốc suy nhược, phái Tắc Hạ học cũng vì thế mà tàn lụi, hơn nữa bị người đời sàm tấu, nên đã bỏ Tề sang Sở, được tể tướng của nước Sở là Xuân Thân Quân tin dùng. Chẳng bao lâu sau, XuânThân Quân tạ thế, Tuân Tử cũng bị miễn chức. Lý Tư cũng định cư ở Lan Lăng và làm nghề dạy học, nổi tiếng một thời, người tìm đến xin học rất đông. Lý Tư vẫn nuôi chí lớn, quyết tâm học và vận dụng những điều Tuân Tử đã truyền đạt; ngày đêm tu chỉnh lại cuốn "Đế Vương chi thuật" (Nghệ thuật làm vua). Sau khi tu nghiệp xong đã dốc tâm tìm đường lập nghiệp. Nhưng Sở vương lúc đó đã suy tàn, không thể trông cậy để tiến thân được Lục quốc cũng tàn lụi, không có cơ hội để lập công hiển hách. Chỉ còn đi sang phía Tây để tìm nhà Tần mới có cơ may lập thân và lập nghiệp. Chí đã quyết, lòng đã thuận bèn chia tay Tuần Tư để lên đường hành thuyết:"Thời thế tạo anh hùng. Hiện nay các nước đang phân tranh, đây chính là thời cơ của các du thuyết khách làm nên sự nghiệp, nổi danh trên vũ đài chính trị và quân sự". Sống thấp hèn, nếu không biết nắm lấy thời thế để vươn lên, thì có khác gì loài cầm thú; chỉ biết thoả mãn cái dục vọng tầm thường. Trên đời không có gì nhục nhã bằng sự thấp hèn, nó còn tệ hại hơn cả sự nghèo túng. Lý Tư đã sang Tần, khi vừa đến Tần đúng vào lúc vua Tần, Trang Nhưỡng Vương băng hà, thái tử lên kế vị tức là Thuỷ Hoàng đế. Lúc đó mới 13 tuổi, quyền bính do thừa tướng Lã Bất Vi nắm giữ; Lý Tư chỉ xin Lã Bất Vi làm một thực khách, được Lã Bất Vi chấp thuận và nhận chức lang trung (một chức tước trong cung đình từ đời Đường cho đến nhà Thanh). Khi Tần Vương Chính đã dần lớn lên, đồng thời dã tâm của thiên hạ cũng tăng lên. Lý Tư nhân thời cơ đó đã tìm cách thuyết phục Tần Vương Chính. "Bệ hạ nên liệu thời cơ để hành động, xin đừng chần chừ; những kẻ tiểu nhân thường không biết nắm bắt thời cơ cho nên đã bỏ lỡ thời cơ. Con người muốn làm nên sự nghiệp phải thừa thắng xông lên, đang lúc kẻ khác suy tàn thì mình chóng tăng cường sức mạnh. Hiện nay, các nước chư hầu chỉ như một quận huyện của nhà Tần, phải làm cho Tần mạnh lên. Đức vua anh minh, nay muốn bình thiên hạ rất dễ. Hãy tiêu diệt các nước chư hầu thống nhất thiên hạ. Xây dựng một cơ đồ vững chãi cho muôn đời mai sau chính là lúc này. Nếu không nắm lấy, đợi đến khi các nước chư hầu mạnh dần lên, từ chổ phân tán nay tập trung lại, ta sẽ bỏ lỡ mất thời cơ tốt". Tần Vương Chính phong cho Lý Tư nắm chức Trường sử, phụ trách công tác ly gián nội bộ các nước chư hầu để lật đổ, đồng thời chuẩn y kế sách của Lý Tư bí mật phái các mưu sĩ, lần lượt dùng tiền bạc đi du thuyết các nước chư hầu. Nếu thuyết phục được thì thuyết phục, kết tình giao hảo, nếu không thì dùng tiền tài mua chuộc, nếu không nghe thì dùng binh lực tiêu diệt hoặc hành thích. Nước Tần dựa vào thế mạnh quân sự, bên ngoài thì tấn công quân sự tiêu diệt sáu nước, bên trong thì dùng tiền hối lộ, mua chuộc thuyết phục làm tan rã ý chí chiến tranh của các nước chư hầu. Lấy thế gió Thu để quét lá rụng, trong khoảng 10 năm đã tiêu diệt sáu nước, thực hiện cục diện thống nhất:"Lục Vương tất, tứ hải nhất" (Chấm dứt sáu Vương quốc, thống nhất mọi miền). Trong đó, công lao về mưu lược và kế sách của Lý Tư thì không thể kể hết được. Ông ta được mệnh danh là "Khách khanh" (Đại thần xuất thân ở nước ngoài) và gánh vác chức thừa tướng. Thời Chiến Quốc, những người dựa vào tài năng của mình để đạt được danh vị và uy tín giống như Lý Tư không phải là hiếm. Như thượng khanh của nước Triệu là Thương Lạn Tương Như; Như Thuần Vu Khôn phò tá ba đời vua Tề Uy Vương, Tuyên Vương, Văn Vương. Tể tướng nước Tần Phạm Thư, Thái Trạch cũng như các tướng sĩ nổi tiếng khác: Tô Tần, Trương Nghi v.v… đều dựa vào tài hùng biện của mình để làm công tác thuyết giáo, từ đó thay đổi số phận của mình. THẮNG LỢI CỦA SỰ TẤN CÔNG VÀO LÒNG NGƯỜI LÀ Ở THỜI CƠ ĐƯA RA LỆNH THỰC HIỆN Đánh vào lòng người là thượng sách, còn dùng binh là hạ sách. Khổng Minh đã thu phục được Cao Định, phòng thủ xung quanh quận Vĩnh Xương. Trấn thủ quận Vĩnh Xương là Vương Kháng đã mở rộng cổng thành, đón Khổng Minh. Khổng Minh hỏi:"Ngươi chốt giữ thành đã là việc khó, vậy làm thế nào để phòng thủ có kết quả?" Vương Kháng đáp:"Chúng tôi thủ thành, hoàn toàn dựa vào sự hiến kế của Lữ Khải. Ông ta nắm vững tâm lý người Man, lại nghiên cứu thông thuộc địa hình…" Khổng Minh đi gặp Lữ Khải, ông ta lấy ra một tấm bản đồ, đưa cho Khổng Minh xem và nói:"Từ khi nhận chức cho đến nay, đã sớm biết được người phương Nam thế nào cũng làm phản, cho nên đã phái người đi xuống phía Nam khảo sát tình hình và vẽ thành một tấm bản đồ hiểm yếu "gọi là "Tấm bản đồ như lòng bàn tay, dùng để dẹp quân phiến loạn" nay trình thừa tướng xem, dùng để chinh phục quân Man. Khổng Minh xem xong, vô cùng mừng rỡ bèn cử Lữ Khải làm tiền đạo quân, cùng Khổng Minh tiến quân vào đất Nam Man. Cùng lúc đó, hậu chủ Thành Đô là Lưu Thiền, liền cử Mã Tốc thưởng rượu và gái; Mã Tốc là em của Mã Lương cũng là người tài của thời bấy giờ. Khổng Minh nói với ông ta:"Được biết ngài tinh thông binh pháp, nay tại hạ muốn được biết cao kiến của tiên sinh về việc dùng binh dẹp Nam Man như thế nào?". Mã Tốc nói:"Nam Man vì đóng quân ở phương Nam nên có địa thế hiểm trở che chở cho họ, đặc tính của họ là hôm nay thần phục, ngày mai làm phản. Nếu ta dùng binh lực đánh bại họ, trên đường trở về triều để đem quân bắc phạt Tào Nguỵ. Nam Man hay tin, nhất định thừa cơ cắn trộm ta. Điều duy nhất hiện nay, là làm sao làm công tác tâm lý thuyết phục họ, thật tâm phục khẩu phục. Phép dùng binh: Đánh vào lòng người là đắc sách nhất, còn sử dụng lực lượng quân đội là hạ sách" Mong thừa tướng lấy ân đức để thu phục thiên hạ". Khổng Minh nói:"Ý của tiên sinh thật hợp lòng bản chức", bèn chiêu nạp Mã Tốc làm Tham quân, cùng tiến quân đánh Nam Man. Vương Mạnh Hoạch ở Nam Man đã sớm hay tin. Khổng Minh dùng mưu kế đánh tan Ung Khởi Chu Bao và Cao Định, và hiện đang dẫn đại quân tiến xuống phía Nam. Không thể xem thường tình hình được; Vương Mạnh Hoạch lập tức tuyên chiếu Tam Động nguyên soái triệu tập hội nghị quân sự. Trong Tam Động nguyên soái có: Đệ nhất động chủ là nguyên soái Kim Hoàn Tam Kết, đệ nhị động chủ là nguyên soái Đổng Trà Na và đệ tam động chủ là nguyên soái A Khoái Nôm. Mạnh Hoạch nói:"Ba vị, chia làm ba ngả quân giao chiến với quân Khổng Minh; Nguyên soái Kim Hoàn Tam Kết chốt giữ trung lộ; nguyên soái Đổng Trà Na chốt giữ tả lộ còn nguyên soái A Khoái Nôm chốt giữ hữu lộ, cho xuất binh mỗi đạo quân gồm năm vạn người; theo lệnh mà tiến hành". Chiến thuật hành quân bố trận của Mạnh Hoạch, Khổng Minh đã nắm chắc từ trước. Làm thế nào để phá tan ba đạo quân đó, Khổng Minh liền triệu tập hội nghị quân sự. Đầu tiên, Khổng Minh cho triệu tập Triệu Tử Long và Ngụy Diên, sau khi truyền đạt tình hình, lại cho gọi hai tướng Vương Bình và Mã Trung đến và bảo:"Nam Man vương đã chia làm ba cánh quân nghênh chiến với chúng ta, bản chức đã phái Triệu Tử Long và Nguỵ Diên đi trước, nhưng vì hai người đó không thông thuộc địa hình, do vậy không để họ gánh vác trọng trách nên cử hai tướng quân ứng chiến. Tướng quân Vương Bình từ tả lộ xuất kích, Mã Trung thì hữu lộ xuất kích, còn Triệu Tử Long và Nguỵ Diên tiếp ứng ở phía sau" Nói xong liền hạ lệnh xuất binh. Tiếp đó, Khổng Minh lại cho triệu kiến hai tướng Trương Nghi và Trương Dực hạ lệnh: "Vương Bình và Mã Trung đã dẫn hai đạo quân theo tả và hữu lộ nghênh chiến với quân Nam Man… Bản chức vốn định dùng Triệu Tử Long và Nguỵ Diên xuất chinh, nhưng hiềm một nỗi họ không thông thạo đị hình nên cử hai vị dẫn quân nghênh chiến trung lộ" Triệu Tử Long và Nguỵ Diên thấy Khổng Minh có ý coi thường mình, trong lòng rất tức giận. Nhưng Khổng Minh đã vội an ủi:"Không phải không tin dùng các vị, nhưng rất nguy hiểm đối với vì không thông thuộc địa hình" Cả hai người, bất đắc dĩ phải nghe theo, nhưng trong lòng thầm nghĩ phải chăng do tuổi đã cao, nên không được tin dùng nữa! Đêm hôm đó Triệu Tử Long đến doanh trại của Nguỵ Diên và bảo với Ngụy Diên rằng: "Thừa tướng rõ ràng coi thường chúng ta, chỉ trọng dụng lớp hậu sinh" Ngụy Diên nói:"Tại sao chúng ta lại không ra oai, để cho thừa tướng không xem thường lão tướng chúng ta?" Nói xong hai người vạch kế hoạch và ra ngoài quan sát tình hình, đi được mấy dặm thì gặp mấy tên Man binh. Triệu Tử Long và Ngụy Diên liền bắt chúng, dùng rượu thịt khoản đãi, hỏi chúng về tình hình địa lý và cách dàn binh bố trận của quân Nam Man. Lính của Nam Man một lần nữa, khẳng định lại những điều mà Khổng Minh đã nắm được, đại lộ trước mặt là nguyên soái Kim Hoàn Tam Kết, hai cánh đông, tây là do hai nguyên soái Đổng Trà Na và A Khoái Nôm thống lĩnh. Sau khi điều tra xong tình hình, Triệu Tử Long và Nguỵ Diên dẫn năm nghìn tinh binh do tên tù binh Nam Man dẫn đường nữa đêm tập kích vào trung lộ do Kim Hoàn Tam Kết chốt giữ. Triệu Tử Long một mình một ngựa xông thẳng vào doanh trại vừa đúng gặp Kim Hoàn Tam Kết, hai bên quần nhau chỉ vài ba hiệp thì Triệu Tử Long đâm chết Kim Hoàn, như rắn mất đầu, quân lính thấy tướng đã chết, tàn quân chỉ kịp rống lên một tiếng rồi bỏ chạy tan tác. Triệu Tử Long và Ngụy Diên dẫn binh mã chia làm hai cánh, tiến đánh vào hai nguyên soái của Nam Man. Ngụy Diên dẫn binh mã tấn công vào mặt sau của doanh trại Đổng Trà Na, Đổng Trà Na nghe tiếng binh khí chát chúa và tiếng kêu khóc của binh sĩ ở mặt sau doanh trại, định dẫn quân ra kháng cự thì vừa lúc Vương Bình dẫn quân đánh vỗ mặt; Nguỵ Diên và Vương Bình đánh giáp công cả trước và sau. Đổng Trà Na đại bại, tìm đường thoát thân. Cả hai người đành phải thu chiến lợi phẩm và về gặp Khổng Minh. Còn cánh quân của Triệu Tử Long sau khi dẫn binh mã đánh vào trại của Đổng Trà Na, thì vừa vặn quân của Mã Trung cũng đánh tới, quân Nam Man không chịu nổi hai mũi giáp công, đã đại bại và A Khoái Nôm cũng tìm đường chạy thoát thân. Hai người vội thu chiến lợi phẩm và về gặp Khổng Minh. Khổng Minh vén rèm, gặp mọi người và cất tiếng hỏi:"Ba cánh quân của Nam Man thì hai đầu sỏ đã chạy thoát còn thủ cấp của Kim Hoàn Tam Kết ở đâu?". Triệu Tử Long vội lấy đầu của Kim Hoàn trình lên Khổng Minh. Văn võ bá quan nói:"Đổng Trà Na và A Khoái Nôm chạy mất…".