🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Các Giải Pháp Sáng Tạo Kỹ Thuật Của Nhà Nông - Tập 3 Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn https://thuviensach.vn C¸C GI¶I PH¸P S¸NG T¹O Kü THUËT cña NHµ N¤NG TËp III https://thuviensach.vn Héi ®ång chØ ®¹o xuÊt b¶n Chñ tÞch Héi ®ång TS. NguyÔn ThÕ Kû Phã Chñ tÞch Héi ®ång TS. NguyÔn duy hïng Thµnh viªn TS. NguyÔn an tiªm TS. khuÊt duy kim h¶i nguyÔn vò thanh h¶o https://thuviensach.vn HéI N¤NG D¢N VIÖT NAM C¸C GI¶I PH¸P S¸NG T¹O Kü THUËT cña NHµ N¤NG TËp III nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt Hµ Néi - 2013 https://thuviensach.vn Tæ chøc b¶n th¶o: NguyÔn V¨n T©m Ng« V¨n Hïng NguyÔn TuÊn Anh NguyÔn ThÞ Thanh B×nh Lª Minh H»ng D­¬ng Anh TuÊn https://thuviensach.vn lêi nhµ xuÊt b¶n Lµ mét n­íc n«ng nghiÖp ®ang trong qu¸ tr×nh ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020 c¬ b¶n trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i, n«ng nghiÖp - n«ng d©n - n«ng th«n vÉn lµ träng ®iÓm trong c¸c chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta, kinh tÕ n«ng nghiÖp vÉn gi÷ tû träng lín trong c¬ cÊu c«ng nghiÖp - n«ng nghiÖp - th­¬ng m¹i - dÞch vô. Nhµ n­íc ®· huy ®éng, ®Æt hµng nhiÒu tr­êng ®¹i häc, viÖn nghiªn cøu vµ hµng ngµn nhµ khoa häc nghiªn cøu phôc vô n«ng nghiÖp - n«ng th«n - n«ng d©n vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu quan träng. Bªn c¹nh sù gióp ®ì cña Nhµ n­íc vµ c¸c nhµ khoa häc, b¶n th©n ng­êi n«ng d©n trong qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt ®· kh«ng ngõng s¸ng t¹o nh÷ng gi¶i ph¸p kü thuËt rÊt gi¸ trÞ, cã tÝnh øng dông cao. Nh»m khuyÕn khÝch sù s¸ng t¹o kh«ng ngõng cña n«ng d©n, tõ n¨m 2004, Héi N«ng d©n ViÖt Nam phèi hîp víi Liªn hiÖp c¸c héi khoa häc - kü thuËt ViÖt Nam tæ chøc cuéc thi “S¸ng t¹o kü thuËt nhµ n«ng”. Qua t¸m n¨m ph¸t ®éng, bèn lÇn xÐt gi¶i tõ 190 gi¶i ph¸p, Ban tæ chøc cuéc thi ®· trao tÆng 4 gi¶i nhÊt, 13 gi¶i nh×, 20 gi¶i ba, 23 gi¶i khuyÕn khÝch. Cuéc thi cho thÊy søc s¸ng t¹o to lín cña n«ng d©n ViÖt Nam, võa phong phó, võa ®a d¹ng, tõ nh÷ng c¶i tiÕn 5 https://thuviensach.vn ®¬n gi¶n ®Õn nh÷ng ý t­ëng t¸o b¹o chÕ t¹o m¸y bay chuyªn dïng trong n«ng nghiÖp. Nh÷ng s¸ng t¹o kü thuËt n¶y sinh trong thùc tiÔn ®­îc thiÕt kÕ thµnh quy tr×nh trong s¶n xuÊt, c¸c c«ng cô, c¸c thiÕt bÞ h÷u dông; nhiÒu s¸ng kiÕn trë thµnh hµng hãa trªn thÞ tr­êng. Nh»m gióp bµ con n«ng d©n häc tËp, ¸p dông nh÷ng gi¶i ph¸p kü thuËt hay trong cuéc thi, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt phèi hîp víi Héi N«ng d©n ViÖt Nam xuÊt b¶n 190 gi¶i ph¸p cña cuéc thi thµnh cuèn s¸ch víi tiªu ®Ò C¸c gi¶i ph¸p s¸ng t¹o kü thuËt cña nhµ n«ng. Chóng t«i chia cuèn s¸ch thµnh ba tËp: - TËp I gåm 60 gi¶i ph¸p kü thuËt ®­îc gi¶i, ®­îc s¾p xÕp theo trËt tù: C¸c gi¶i ph¸p kü thuËt vÒ trång trät, ch¨n nu«i, thñy s¶n, c¬ khÝ vµ chÕ biÕn n«ng s¶n, sinh häc - m«i tr­êng. TËp II vµ tËp III lµ 130 gi¶i ph¸p kü thuËt tham gia cuéc thi, dï kh«ng ®o¹t gi¶i nh­ng lµ nh÷ng gi¶i ph¸p cã tÝnh øng dông cao, rÊt cã gi¸ trÞ ®Ó bµ con n«ng d©n tham kh¶o. §Ó tiÖn cho bµ con theo dâi chóng t«i s¾p xÕp: - TËp II gåm 44 gi¶i ph¸p kü thuËt vÒ trång trät, ch¨n nu«i, thñy s¶n, sinh häc - m«i tr­êng. - TËp III gåm 86 gi¶i ph¸p kü thuËt vÒ c¬ khÝ vµ chÕ biÕn n«ng s¶n. Xin tr©n träng giíi thiÖu cuèn s¸ch víi bµ con n«ng d©n víi hy väng gãp phÇn gióp bµ con trong s¶n xuÊt, kinh doanh. Th¸ng 11 n¨m 2013 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt6 https://thuviensach.vn C¶I T¹O DµN XíI T¹O R·NH, §¸NH M¤, R¶I HOM MÝA §EM L¹I hiÖu qu¶ KINH TÕ CAO T¸c gi¶: PHAN V¡N ¸ §Þa chØ: 5/40, Êp 4 x· Lª Minh Xu©n, huyÖn B×nh Ch¸nh, Thµnh phè Hå ChÝ Minh 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p N¨m 1996, suy nghÜ rÊt nhiÒu vÒ viÖc lµm sao gi¶m chi phÝ c«ng trång mÝa trªn diÖn tÝch réng cña gia ®×nh, nhÊt lµ c«ng ®o¹n vÐt r·nh ®¸nh m« ®Ó ®Æt hom cho mÝa gièng tèn nhiÒu c«ng søc vµ thêi gian. H¬n n÷a, c«ng lao ®éng theo mïa vô rÊt cao vµ kh«ng s½n cã. ¤ng ¸ m¹nh d¹n thiÕt kÕ mét dµn vÐt r·nh ®¸nh m« cho ruéng nhµ m×nh. Ban ®Çu, víi chiÕc m¸y cµy kÐo tay 26 m· lùc, «ng chÕ mçi lÇn kÐo ®­îc 3 r·nh. ¤ng nghÜ lµ còng khã cã thÓ thµnh c«ng nh­ mong ®îi, nh­ng chØ sau mét mïa vô thÊy hiÖu qu¶ tèt h¬n mong ®îi, ph©n h÷u c¬ kh«ng bÞ tr«i, t¹o ®­îc ®é Èm t­¬ng ®èi cao h¬n c¸ch ®¸nh m« theo kiÓu cò. 7 https://thuviensach.vn N¨m 1997, «ng tiÕp tôc c¶i tiÕn b»ng viÖc chÕ thªm vµ ®Æt dµn vÐt r·nh sau dµn xíi ®Êt ®Ó t¹o cho ®Êt t¬i xèp h¬n. ¤ng chÕ thªm mét dµn vÐt r·nh 4 l­ìi víi c«ng suÊt m¸y kÐo lín h¬n, võa kÐo r·nh võa r¶i hom mÝa. Víi c¸ch lµm nµy ®· gi¶m ®­îc rÊt nhiÒu c«ng cho kh©u v¸c vµ r¶i hom, tiÕt kiÖm ®­îc rÊt nhiÒu thêi gian, kÞp ®­îc thêi vô. 2. TÝnh hiÖu qu¶ Víi m« h×nh trªn, «ng Phan V¨n ¸ ®· rÊt thµnh c«ng trªn diÖn tÝch trång mÝa cña gia ®×nh vµ ¸p dông ®Õn tËn h«m nay. Kh«ng giÊu nghÒ, chia sÎ víi bµ con n«ng d©n ®Þa ph­¬ng vµ c¸c vïng trång mÝa kh¸c. ¤ng còng cã nhê Héi KhuyÕn n«ng huyÖn vµ Héi KhuyÕn n«ng thµnh phè phæ biÕn ®Ó nh©n réng m« h×nh cho bµ con trång mÝa ¸p dông. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông HiÖn nay, N«ng tr­êng Lª Minh Xu©n vÉn ®ang ¸p dông m« h×nh cña «ng, ®ång thêi «ng còng më mét x­ëng gia c«ng nhá chÕ t¹o m« h×nh cho bµ con n«ng d©n trång mÝa trong vïng. 8 https://thuviensach.vn NGHI£N CøU T¹O PHAO Tù §éNG CHO M¸Y B¥M N¦íC PHôC Vô TRONG SINH HO¹T Vµ CH¡N NU¤I T¸c gi¶: D¦¥NG THANH ¸I §Þa chØ: Xãm Bµi H¸t, x· B¸ Xuyªn, thÞ x· S«ng C«ng, tØnh Th¸i Nguyªn §iÖn tho¹i: 02803211709 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p NhËn thÊy viÖc sö dông m¸y b¬m 370 cho sinh ho¹t vµ ch¨n nu«i, s¶n xuÊt d­íi h×nh thøc b¬m trùc tiÕp dïng khi cÇn thiÕt ch­a thùc sù tiÖn lîi vµ kh«ng tiÕt kiÖm ®­îc n­íc, «ng ¸i ®· nghiªn cøu ra phao tù ®éng cho m¸y b¬m n­íc. Sö dông phao tù ®éng gióp tiÕt kiÖm ®­îc nguån n­íc do kh«ng bÞ trµn ra ngoµi, kh«ng cÇn ph¶i mua bån n­íc ®Ó dù tr÷. Khi cÇn n­íc, m¸y tù ho¹t ®éng cho n­íc ®Õn, rÊt tiÖn lîi ®Ó sö dông. Nguyªn liÖu lµm phao tù ®éng gåm: Can nhùa dung tÝch 20 lÝt; xèp t¹o phao mét m¶nh 15cm2; thanh tre dµi 25cm; d©y ®ång. 9 https://thuviensach.vn C¸ch lµm: Can ®Æt cè ®Þnh trªn cao, t¹o mét lç ®Ó l¾p èng n­íc tõ vßi x¶ nèi víi can. Dïng ®o¹n tre bÑt (t¹o cÇn phao) dµi 25cm. §Çu d­íi g¾n víi phao, ®Çu trªn quÊn d©y ®ång t¹o chç tiÕp ®iÖn vµ nèi thµnh dßng ®iÖn vÒ m¸y. T¹o mét dßng ®iÖn ch¹y qua trªn miÖng can ®Ó hë cè ®Þnh, khi phao ch×m sÏ tiÕp ®iÖn chuyÓn vÒ m¸y lµm cho m¸y ho¹t ®éng tù hót n­íc ®Çy can sÏ lµm phao næi lªn, lµm dßng ®iÖn tù ng¾t, m¸y ngõng b¬m. Sau khi thiÕt kÕ phao tù ®éng, dïng èng nhùa TiÒn Phong 21 hoÆc 27 tõ m¸y dÉn ®i c¸c khu vùc m×nh cÇn thiÕt kÕ n­íc, khi dïng ch¶y nh n­íc m¸y. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: Gi¶i ph¸p ®¬n gi¶n, dÔ lµm, chi phÝ nguyªn liÖu thÊp. TiÕt kiÖm n­íc, tiÕt kiÖm tiÒn mua bån chøa n­íc cho hé gia ®×nh. - HiÖu qu¶ x· héi: Gi¶i ph¸p tiÕt kiÖm nguån tµi nguyªn n­íc. DÉn n­íc vµo c¸c khu vùc nh­: bÕp, c«ng tr×nh vÖ sinh, v­ên c©y, chuång tr¹i ch¨n nu«i… nh­ n­íc m¸y, tiÖn lîi cho ng­êi sö dông. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông ¸p dông trong sinh ho¹t cña gia ®×nh «ng ¸i rÊt hiÖu qu¶. Gi¶i ph¸p ®¬n gi¶n, cã thÓ ¸p dông cho c¸c n«ng hé. 10 https://thuviensach.vn Xö Lý R¸C TH¶I H÷U C¥ T¹I KHU D¢N C¦ B»NG Lß ñ LI£N HOµN KIÓU §øNG T¸c gi¶: §ÆNG TIÕN C¶NH §Þa chØ: Khu 2, x· Tiªn Kiªn, huyÖn L©m Thao, tØnh Phó Thä §iÖn tho¹i: 02103786606; 0989240512 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Dïng chÕ phÈm sinh häc EMIC kÝch thÝch qu¸ tr×nh ph©n huû chÊt h÷u c¬, t¹o chÊt øc chÕ sinh tr­ëng hoÆc tiªu diÖt c¸c vi sinh vËt g©y mïi h«i thèi, h×nh thµnh c¸c chÊt kÝch thÝch sinh tr­ëng thùc vËt trong lß kÝn cã bè trÝ hÖ thèng khÝ b»ng thanh s¾t ch÷ V trªn bÒ mÆt ®Êt ®Ó ®­a dÇn chÊt h÷u c¬ ®ang ph©n huû vÒ phÝa ®¸y lß. PhÝa ®¸y lß chÊt h÷u c¬ ®· ph©n huû hoµn toµn ®­îc lÊy ra qua cöa lß phÝa d­íi. Gi¶i ph¸p nµy kh«ng cÇn nhiÒu dù tÝnh hoÆc ®Çu t­ lín nh­ c¸c gi¶i ph¸p kh¸c. DÔ ¸p dông t¹i khu d©n c­. 11 https://thuviensach.vn 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: Gi¶m kho¶ng 350.000 ®ång/m2 r¸c th¶i h÷u c¬ ch­a kÓ khÊu hao x©y dùng c¬ b¶n so víi r¸c chuyÓn ®i n¬i kh¸c ®Ó xö lý (kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn kho¶ng 10km). - HiÖu qu¶ kü thuËt: §¬n gi¶n, dÔ ¸p dông vµ dÔ x©y dùng. - HiÖu qu¶ x· héi: Gi¶i ph¸p ®· t¹o c«ng ¨n, viÖc lµm cho 5 lao ®éng cã thu nhËp tõ 1.000.000 - 1.500.000 ®ång/lao ®éng/th¸ng (thêi gian n¨m 2010). M«i tr­êng n«ng th«n kh«ng bÞ « nhiÔm do chÊt th¶i sinh ho¹t lµ chÊt h÷u c¬ g©y ra. Gi¶i ph¸p nµy kh«ng cÇn ®iÖn n¨ng, mäi ng­êi d©n dÔ chÊp nhËn vÒ kinh phÝ vµ tÝnh tiÖn Ých cña gi¶i ph¸p. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông Lß ñ ®· kh¼ng ®Þnh tÝnh ­u viÖt trong qu¸ tr×nh xö lý r¸c th¶i vµ chÊt h÷u c¬ t¹i céng ®ång d©n c­. §Æc biÖt lµ c¸c vïng n«ng th«n xa n¬i cã ®iÒu kiÖn x©y dùng khu xö lý r¸c th¶i hiÖn ®¹i. §Æc biÖt lµ nh÷ng x·, thÞ trÊn ®ang x©y dùng n«ng th«n míi, d©n c­ tËp trung tõ 15-17m2. Lß ñ dÔ sö dông, c¸c th«ng sè kü thuËt cña lß ñ ®¬n gi¶n, dÔ ¸p dông, vËt liÖu x©y dùng th­êng 12 https://thuviensach.vn s½n cã t¹i ®Þa ph­¬ng. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña lß ñ kh«ng cÇn cã nhiÒu n­íc, l­îng n­íc thõa Ýt, dÔ qu¶n lý. Gi¶i ph¸p dÔ ¸p dông, ®Çu t­ thÊp, hiÖu qu¶ cao nÕu kh©u ph©n lo¹i r¸c ®­îc thùc hiªn t¹i hé gia ®×nh. 13 https://thuviensach.vn M¸Y ÐP SîI BóN T¸c gi¶: NGUYÔN H÷U C¶NH §Þa chØ: Khu phè 7, ph­êng §øc Th¾ng, thµnh phè Phan ThiÕt, tØnh B×nh ThuËn 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Th«ng th­êng, viÖc Ðp sîi bón th­êng ®­îc lµm b»ng thñ c«ng. ChiÕc m¸y Ðp sîi bón ®­îc anh C¶nh nghiªn cøu, chÕ t¹o tõ n¨m 1998. M¸y cã cÊu t¹o gåm mét sè thiÕt bÞ ®¬n gi¶n nh­: hÖ thèng trôc r¨ng chuyÓn ®éng tõ trªn xuèng, hÖ thèng truyÒn ®éng quay buli, bÖ ®ì trôc, x«ng chøa bét. M¸y ho¹t ®éng theo nguyªn lý: bét ®­îc ®æ vµo xoong chøa bét cã ®ôc lç, pist«ng chuyÓn ®éng tõ trªn xuèng Ðp bét ch¶y qua lç, bét ch¶y xuèng ®­îc høng b»ng mét xoong n­íc s«i; khi bét ch¶y hÕt lµ kÕt thóc c«ng ®o¹n Ðp bón. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: M¸y ®· gióp cho ng­êi lµm bón kh«ng ph¶i Ðp 14 https://thuviensach.vn bón b»ng tay. ViÖc sö dông m¸y sÏ gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt cho ng­êi lµm bón. - HiÖu qu¶ kü thuËt: M¸y cã thÓ Ðp ®­îc 1kg bét g¹o trong thêi gian 1 phót. Sîi bón ®­îc Ðp ®ång ®Òu, dµi vµ thÈm mü. M¸y cã cÊu t¹o ®¬n gi¶n, thiÕt bÞ dÔ mua vµ dÔ thay thÕ, vËn hµnh m¸y ®¬n gi¶n phï hîp víi ng­êi n«ng d©n. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông Theo t¸c gi¶, hiÖn nay ng­êi lµm bón trªn toµn tØnh B×nh ThuËn ®· sö dông m¸y Ðp bón thay thÕ cho viÖc Ðp bón thñ c«ng. 15 https://thuviensach.vn B¥M N¦íC KH¤NG CÇN NHI£N LIÖU T¸c gi¶: PHAN CH¹NG (Hai BiÓn) §Þa chØ: Th«n Nam, x· S«ng CÇu, huyÖn Kh¸nh VÜnh, tØnh Kh¸nh Hßa 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p TËn dông chiÕc ch©n vÞt cña chiÕc thuyÒn kÕt hîp víi dßng ch¶y cña n­íc «ng Ch¹ng ®· lµm ra m¸y b¬m n­íc tù ®éng, kh«ng cÇn nhiªn liÖu. CÊu t¹o cña m¸y cã mét trôc g¾n gi÷a ch©n vÞt víi bé nh«ng chuyÒn tù t¹o, ®Çu b¬m cao ¸p nhiÒu thít vµ èng xi m¨ng. Ch©n vÞt ®­a xuèng dßng n­íc, bé nh«ng chuyÒn t¸c ®éng ®Õn m¸y b¬m n­íc. Kh«ng cÇn ®iÖn, kh«ng cÇn dÇu, m¸y vÉn ho¹t ®éng. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: M¸y b¬m n­íc kh«ng cÇn nhiªn liÖu cã thÓ gióp ng­êi lµm v­ên ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao do vÉn ®¶m b¶o n­íc t­íi cho v­ên c©y ¨n qu¶ cña m×nh mµ kh«ng cÇn tèn chi phÝ mua nhiªn liÖu nh­ c¸c lo¹i m¸y kh¸c. 16 https://thuviensach.vn - HiÖu qu¶ kü thuËt: ChiÕc m¸y b¬m n­íc kh«ng cÇn nhiªn liÖu cã c«ng suÊt t­¬ng t­¬ng víi chiÕc m¸y b¬m 15CV. M¸y cã thÓ ®­a n­íc lªn ®é cao tíi 20m vµ xa tíi 300m. Trong mét giê, m¸y cã thÓ t­íi tõ 30 - 50m3 n­íc cho v­ên c©y ¨n qu¶. - HiÖu qu¶ x· héi: M¸y kh«ng g©y tiÕng ån vµ kh«ng lµm « nhiÔm m«i tr­êng. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y b¬m n­íc kh«ng cÇn nhiªu liÖu rÊt phï hîp víi nh÷ng m« h×nh lµm v­ên cã ®Þa h×nh gÇn s«ng, suèi. ¤ng Ch¹ng ®· ¸p dông vµo m« h×nh cña gia ®×nh vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ cho n¨m hé trong vïng. ¤ng còng ®· nhËn ®­îc nhiÒu ®¬n ®Æt hµng cña bµ con n«ng d©n ë ®Þa bµn xung quanh. 17 https://thuviensach.vn M¸Y §ãNG §ÊT Vµo CHËU Tù §éNG T¸c gi¶: NGUYÔN HåNG CH¦¥NG §Þa chØ: Th«n Xu©n Th­îng, x· L¹c L©m, huyÖn §¬n D­¬ng, tØnh L©m §ång §iÖn tho¹i: 0633978038; 0982530652 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p §Ó ®¸p øng nhu cÇu n©ng cao hiÖu qu¶ trång hoa ë §µ L¹t, anh Ch­¬ng ®· chÕ t¹o ra chiÕc m¸y ®ãng ®Êt vµo chËu tù ®éng (cßn gäi lµ m¸y ®ãng bÇu ®Êt) cã thÓ tù ®éng ®­a ®Êt vµo c¸c chËu ®Ó trång hoa nªn rÊt phï hîp víi c¸c c¬ së, c«ng ty chuyªn trång hoa, c©y c¶nh. M¸y cã tÝnh n¨ng: cung cÊp gi¸ thÓ cho m¸y víi l­îng gi¸ thÓ tõ 0,5-0,7m3; M¸y tù ®iÒu chØnh khu«n chøa chËu theo kÝch th­íc cña chËu vµ cung cÊp chËu cho m¸y, cã bé phËn lµm b»ng mÆt chËu vµ t¹o lç ®Ó trång c©y. Tèc ®é lµm viÖc cña m¸y s¶n xuÊt ®­îc 1.200 chËu/giê. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: M¸y cã kh¶ n¨ng t¨ng n¨ng suÊt cao cho viÖc 18 https://thuviensach.vn trång hoa trong chËu, rót ng¾n thêi gian lµm viÖc. So víi lµm thñ c«ng, mét lao ®éng chØ cã thÓ lµm ®­îc tõ 450-500 chËu/ngµy (8 giê). C«ng suÊt cña m¸y cã thÓ ®¹t 9.600 chËu/ngµy (8 giê), thay thÕ t­¬ng ®­¬ng 19 lao ®éng thñ c«ng. §Ó phôc vô m¸y chØ cÇn bèn lao ®éng, hiÖu qu¶ cña m¸y sÏ tiÕt kiÖm ®­îc 19 lao ®éng. - HiÖu qu¶ kü thuËt: TÊt c¶ c¸c bé phËn cña m¸y ®Òu ®­îc tù ®éng hãa, gåm ba ®éng c¬ ®iÖn, m©m chøa chËu, khoang cung cÊp ®Êt, b¨ng t¶i cung cÊp ®Êt, thu håi ®Êt, khoang chøa ®Êt d­ vµ b¨ng t¶i chËu. Bé phËn chuyÓn ®éng gåm gèi cam, nh«ng sªn, d©y curoa, puluy, c¸c tay ®Èy hiÖu chØnh vµ b¸nh xe ®Ó di chuyÓn. ChiÕc m¸y nµy cã tíi ba b¨ng chuyÒn cïng ho¹t ®éng nhÞp nhµng: b¨ng chuyÒn thø nhÊt ®Èy ®Êt tõ thÊp lªn cao ®Ó ®æ vµo chËu; b¨ng chuyÒn thø hai xoay trßn ®Èy dµn chËu vµo ®óng vÞ trÝ høng ®Êt; b¨ng chuyÒn thø ba ®Èy chËu ®· cÊy gièng xong ra ngoµi. - HiÖu qu¶ x· héi: M¸y ®ãng ®Êt vµo chËu ®· ®¸nh dÊu b­íc ®ét ph¸ trong viÖc chÕ t¹o m¸y mãc cña NguyÔn Hång Ch­¬ng. M¸y cã hiÖu qu¶ cao phôc vô cho ngµnh n«ng nghiÖp ViÖt Nam nãi chung vµ ngµnh trång hoa nãi riªng. 19 https://thuviensach.vn 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y ®ãng ®Êt vµo chËu cña c¬ së Hång Ch­¬ng rÊt ®­îc thÞ tr­êng ­a chuéng. TÝnh ®Õn nay, c¬ së m¸y n«ng nghiÖp Hång Ch­¬ng cña anh ®· b¸n ra thÞ tr­êng hµng tr¨m lo¹i m¸y. HiÖn c¬ së cña anh cã gÇn 10 lao ®éng víi møc l­¬ng tõ 4.000.000 - 4.500.000 ®ång/th¸ng. Mét c«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh hoa (100% vèn n­íc ngoµi) ë §µ L¹t ®· ®Æt hµng anh s¶n xuÊt m¸y nµy. C¬ së Hång Ch­¬ng ®· xuÊt khÈu l« hµng ®Çu tiªn sang Malaixia. L« hµng gåm n¨m m¸y gieo h¹t, n¨m m¸y dån ®Êt vµo vØ xèp cã tæng trÞ gi¸ 25.900 USD (trªn 500.000.000 ®ång). Tr­íc ®ã, vµo th¸ng 4-2011, c¬ së cña anh Ch­¬ng ®· göi hai chiÕc m¸y mÉu sang Malaixia ®Ó ®¹i lý thö nghiÖm vµ sau ®ã hä ®· ®Æt mua l« hµng ®Çu tiªn nµy. Trong thêi gian tiÕp theo sÏ më réng nhµ x­ëng s¶n xuÊt vµ ®µo t¹o thªm lao ®éng lµ thanh niªn trong vïng nh»m ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng ngµy cµng cao. 20 https://thuviensach.vn M¸Y HóT BïN T¸c gi¶: NGUYÔN V¡N C¥ §Þa chØ: Th«n D­¬ng Xu©n, x· TriÖu Ph­íc, huyÖn TriÖu Phong, tØnh Qu¶ng TrÞ 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p ChiÕc m¸y do anh NguyÔn V¨n C¬ chÕ t¹o lµ mét chiÕc m¸y hót bïn cho ao t«m ®Çu tiªn cña miÒn Trung. Tõ chiÕc m¸y ban ®Çu sö dông hai chiÕc m¸y næ, mét c¸i ®Ó hót vµ mét c¸i ®Ó ®Èy, anh C¬ ®· c¶i tiÕn rót gän thµnh sö dông mét m¸y næ víi c«ng suÊt lín h¬n nh­ng vÉn thùc hiÖn ®­îc c¶ hai chøc n¨ng hót vµ ®Èy. VÊn ®Ò kü thuËt quan träng nhÊt cña chiÕc m¸y lµ ë mòi vµ l¸ khoan. NÕu dïng mòi khoan b»ng s¾t còng kh«ng ®­îc, ®é ma s¸t lín, bïn ®Êt b¸m vµo nhiÒu m¸y kh«ng ho¹t ®éng ®­îc. Do vËy, anh C¬ ®· sö dông chÊt liÖu hîp chÊt inox ®Ó chÕ t¹o mòi khoan vµ c¸c l¸ khoan. C¸ch mòi khoan 20cm cã mét c¸i èng nhùa lín, ®­êng kÝnh 30cm dïng ®Ó t¶i ®Êt bïn. Kü thuËt tinh vi nhÊt trong kh©u chÕ t¹o 21 https://thuviensach.vn m¸y hót bïn ®­îc thÓ hiÖn ë l¸ khoan nµy. NÕu hµn l¸ khoan kh«ng ®óng, bïn ®­îc khoan lªn sÏ kh«ng vµo ®­îc èng dÉn bïn ®Ó ®æ ®i n¬i kh¸c mµ vÉn ch¶y ra ngoµi, rÊt mÊt c«ng. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: Anh C¬ lý gi¶i bµi to¸n kinh tÕ cña m×nh nh sau: §Ó hót bïn 1 ha ao t«m, nÕu dïng m¸y cña anh C¬ chØ tèn 6.000.000 ®ång, nh­ng thuª xe m¸y ®éng c¬ lín sÏ tèn ®Õn 40.000.000 ®ång. Râ rµng bµi to¸n kinh tÕ cña anh C¬ lµ rÊt thiÕt thùc ®èi víi c¸c hé nu«i t«m. Tæng trÞ gi¸ chiÕc m¸y do anh C¬ chÕ t¹o ra chØ h¬n 15.000.000 ®ång. - HiÖu qu¶ kü thuËt: Th«ng th­êng, ë nh÷ng hå nu«i t«m ë b·i ®Êt cã ®é bïn, n­íc nhiÒu vµ lÇy th× xe m¸y hót lín kh«ng thÓ vµo ®­îc. NÕu vµo ®­îc th× kh«ng thÓ léi ra ruéng. HoÆc trong mïa nu«i t«m, muèn xö lý mét phÇn ®¸y cña ao, chØ viÖc ®­a m¸y vµo lµ lµm ®­îc ngay mµ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn cuéc sèng cña t«m. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông ChiÕc m¸y hót bïn do anh C¬ chÕ t¹o cã lîi thÕ lµ nhá, c¬ ®éng bÊt cø ë chç nµo. NhÊt lµ c¸c ao hå dïng nu«i t«m ®Î, th× m¸y hót t«m nµy rÊt cÇn thiÕt. 22 https://thuviensach.vn M¸Y CUèC Cá CÇM TAY T¸c gi¶: NGUYÔN THµNH C¤NG §Þa chØ: 58 Ng« QuyÒn, khu 9, huyÖn Di Linh, tØnh L©m §ång §iÖn tho¹i: 0912444779 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Tõ nh÷ng khã kh¨n trong viÖc t×m c«ng lao ®éng lµm cá, anh C«ng mµy mß s¸ng t¹o ra chiÕc m¸y x¹c cá cã hiÖu suÊt cao. Qua n¨m lÇn thö nghiÖm thÊt b¹i, anh C«ng rót ra cho m×nh nhiÒu kinh nghiÖm, c¶i t¹o m¸y hoµn chØnh h¬n, ®Æc biÖt phÇn l­ìi x¹c cá ph¶i nghiªng theo hµnh ®éng cuèc, g¹t ®Êt. M¸y nµy kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm cña m¸y c¾t cá th«ng th­êng lµ lo¹i bá ®­îc c¶ gèc vµ ngän cá. S¸ng t¹o míi cã tÝnh hiÖu qu¶ rÊt lín cho ng­êi n«ng d©n trång cµ phª, mét chiÕc m¸y x¹t cá nh­ vËy cã thÓ thay thÕ ®Õn b¶y, t¸m ngµy c«ng lµm cá. M¸y kh«ng nh÷ng x¹c cá cµ phª mµ cßn cã thÓ lµm cá khu«n viªn, cá b¾p, cá ruéng lóa... 23 https://thuviensach.vn 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: Nhê kÕt cÊu ®¬n gi¶n, m¸y x¹c cá theo s¸ng chÕ cña anh C«ng cã thÓ ®­îc s¶n xuÊt mét c¸ch dÔ dµng víi chi phÝ thÊp vµ phï hîp. Thùc tÕ cho thÊy, m¸y x¹c cá cã thÓ ®¹t tíi n¨ng suÊt cña b¶y, t¸m ng­êi, trong khi ng­êi ®iÒu khiÓn m¸y Ýt tèn c«ng søc nhiÒu h¬n so víi ng­êi cuèc cá theo c¸ch truyÒn thèng. ViÖc sö dông m¸y cßn cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ sö dông thuèc diÖt cá, võa b¶o vÖ m«i tr­êng vµ an toµn cho ng­êi sö dông. - HiÖu qu¶ kü thuËt: S¸ng chÕ m¸y x¹c cá bao gåm ®éng c¬, côm c«ng t¸c, hÖ thèng truyÒn ®éng. Côm c«ng t¸c bao gåm khung, dµn cuèc l¾p xoay ®­îc gi÷a hai nh¸nh cña khung (trong ®ã dµn cuèc bao gåm trôc xoay, nhiÒu l­ìi cuèc, mçi l­ìi cuèc cã d¹ng thanh gËp h×nh ch÷ U víi hai ®Çu l¾p vu«ng gãc víi trôc xoay vµ phÇn ngang cña h×nh ch÷ U song song víi trôc xoay). Khi ®éng c¬ ho¹t ®éng, dµn cuèc xoay, xÐn ngang th©n cá vµ ®µo phÇn gèc vµ rÔ. - HiÖu qu¶ x· héi: M¸y x¹c cá ®· n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm thêi gian vµ chi phÝ lao ®éng, gi¶m bít lao ®éng vÊt v¶, cùc nhäc cho bµ con n«ng d©n trong giai ®o¹n x¹c cá. Sö dông m¸y x¹c cá gãp phÇn t¹o nªn mét nÒn n«ng nghiÖp s¹ch, b¶o vÖ24 https://thuviensach.vn søc khoÎ ng­êi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng do bµ con kh«ng cÇn sö dông ®Õn thuèc diÖt cá. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông Víi tuæi cßn trÎ, ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm vÒ c¬ khÝ, m¸y mãc song víi sù ®am mª s¸ng t¹o anh C«ng ®· t¹o ra chiÕc m¸y x¹c cá ®· qua thùc nghiÖm vµ cho hiÖu qu¶ rÊt kh¶ thi ®Ó nh©n réng phæ biÕn cho bµ con n«ng d©n. HiÖn nay, anh ®· ®¨ng ký Côc Së h÷u trÝ tuÖ cña Së Khoa häc c«ng nghÖ L©m §ång. Do kh«ng cã vèn s¶n xuÊt v× s¶n xuÊt lÎ gi¸ thµnh rÊt cao nªn anh C«ng ®ang phèi hîp cïng C«ng ty cæ phÇn C¬ khÝ vµ X©y l¾p L©m §ång ®Ó cã thÓ sím nh©n réng s¸ng t¹o cña m×nh gióp bµ con n«ng d©n trång cµ phª. 25 https://thuviensach.vn M¸Y XAY B¾P (Ng«) - M× (S¾N) C¤NG SUÊT 2,25KW T¸c gi¶: NGUYÔN V¡N C¤NG §Þa chØ: §­êng 17 Trung S¬n, x· Suèi NghÖ, huyÖn Ch©u §øc, tØnh Bµ RÞa - Vòng Tµu §iÖn tho¹i: 0643880040; 0986614546 Email: [email protected] 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p HiÖn nay trªn thÞ tr­êng cã c¸c lo¹i m¸y xay x¸t c«ng nghiÖp sö dông ®éng c¬ ®iÖn ba pha, m¸y diezen cã c«ng suÊt lín 15kw vµ 18 HP trë lªn. C¸c lo¹i m¸y nµy tiªu tèn nhiÒu n¨ng l­îng, do ®ã ng­êi d©n ph¶i tr¶ phÝ xay nghiÒn tõ 250-350 ®ång/kg. H¬n n÷a ng­êi d©n ph¶i ®Çu t­ lín khi sö dông m¸y nµy t¹i nhµ nh­ l¾p ®Æt hÖ thèng ®iÖn ba pha, x©y dùng tr¹m h¹ ¸p…, nÕu ®Çu t­ m¸y diezen cã c«ng suÊt lín th× chØ nh÷ng ng­êi cã søc khoÎ tèt míi vËn hµnh ®­îc. ViÖc chÕ t¹o ra m¸y xay b¾p, m× c«ng suÊt 2,25kw nh»m phôc vô hé gia ®×nh ch¨n nu«i nhá lÎ sö dông ®éng c¬ ®iÖn 26 https://thuviensach.vn mét pha cã c«ng suÊt nhá 2,25kw. §iÓm míi cña gi¶i ph¸p lµ sö dông ®éng c¬ 2,25kw, b¸nh ®µ t¹o lùc ly t©m, hÖ thèng n©ng ®Ó khëi ®éng motor kÐo b¸nh ®µ quay t¹o lùc ly t©m vµ qu¸n tÝnh cã momen c«ng suÊt lín. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: S¶n phÈm ®· ®­îc kiÓm tra, thö nghiÖm vµ ®­a vµo sö dông ®¹t hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, t¨ng thu nhËp cho ng­êi n«ng d©n. Trung b×nh 1 giê m¸y xay cã thÓ xay ®­îc 320 kg m× kh« thµnh bét. NÕu thuª nhµ m¸y xay nghiÒn víi ®¬n gi¸ 250 ®ång/kg th× sè tiÒn ph¶i tr¶ cho nhµ m¸y lµ: 250 ®ång x 320kg = 80.000 ®ång. NÕu thùc hiÖn theo gi¶i ph¸p míi th× sè tiÒn ®iÖn ph¶i tr¶ lµ 2,25kw x 2.000 ®ång = 4.500 ®ång (lµm trßn sè). VËy nÕu trong mét ngµy m¸y lµm viÖc trong 8 giê sÏ tiÕt kiÖm ®­îc sè tiÒn lµ 8 giê x (80.000 ®ång - 4.500 ®ång) = 604.000 ®ång. Nh­ vËy, nÕu xay thuª cho nh÷ng hé ë xung quanh, ng­êi d©n sÏ thu ®­îc sè tiÒn trªn (bao gåm c¶ tiÒn nh©n c«ng vµ phÝ hao mßn m¸y). - HiÖu qu¶ kü thuËt: So víi nh÷ng lo¹i m¸y xay lín th× gi¶i ph¸p kü thuËt t¹o ra cã nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt nh­: HÖ thèng b¸nh ®µ t¹o lùc ly t©m cã qu¸n tÝnh cao, motor cã c«ng suÊt nhá; HÖ thèng n©ng ®ì khëi 27 https://thuviensach.vn ®éng toµn hÖ thèng m¸y xay; HÖ thèng qu¹t hót giã t¹o ¸p suÊt cao trong khoang m¸y xay. Quan träng nhÊt lµ hÖ thèng dao m¸y xay di déng khi bÞ qu¸ t¶i do b¾p, m× ch¶y xuèng qu¸ nhiÒu, dao xay tù ®éng côp l¹i do kh«ng cßn lùc ly t©m khi khoang m¸y chøa ®Çy nªn kh«ng ®Ó m¸y dõng ®ét ngét. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nÕu cã sù cè qu¸ t¶i th× hÖ thèng b¶o vÖ ®éng c¬ sö dông cÇu dao (hoÆc aptomat), r¬le b¶o vÖ sÏ tù ®éng t¾t nguån ®iÖn ra khái ®éng c¬. Qu¸ tr×nh söa ch÷a, thay míi hÖ thèng dao xay, qu¹t hót giã mét c¸ch dÔ dµng. - HiÖu qu¶ x· héi: M¸y ®­a l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, t¹o thªm c«ng viÖc cho mét bé phËn ng­êi d©n, t¹o thu nhËp tèi ®a cho ng­êi n«ng d©n ch¨n nu«i. Gi¶i ph¸p nµy kh«ng lµm ¶nh h­ëng tíi m«i tr­êng xung quanh. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y xay lo¹i nhá c«ng suÊt 2,25kw phï hîp cho c¸c hé gia ®×nh ch¨n nu«i võa vµ nhá ë vïng n«ng th«n. M¸y ®· ®­îc ®­a vµo sö dông vµ cung cÊp cho nh÷ng hé n«ng d©n cã nhu cÇu. HiÖn t¹i ®· cung cÊp cho bèn hé d©n ë c¸c x· trong tØnh Bµ RÞa - Vòng Tµu. M¸y ho¹t ®éng æn ®Þnh, bµ con lµm ¨n khÊm kh¸, cã thªm thu nhËp. 28 https://thuviensach.vn M¸Y XíI §ÊT T¸c gi¶: Hµ XU¢N C¦êNG §Þa chØ: Êp 2, x· Long Hoµ, huyÖn CÇn §­íc, tØnh Long An §iÖn tho¹i: 0723883759; 0909308948 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p XuÊt ph¸t tõ viÖc m¸y xíi ®Êt nhá cña NhËt B¶n vµ m¸y cÇm tay cña Nhµ m¸y C¬ ®iÖn kh«ng xíi ®­îc ®Êt giång c¬ cÊu ®Êt thÞt khi kh« th× cøng, C­êng ®· c¶i tiÕn lµm ra m¸y xíi nhá, gän, cã dµn l­ìi b»ng thÐp h×nh ch÷ L vµ cã cÇn ®iÒu chØnh ®é n«ng hoÆc s©u xíi phï hîp cho tõng lo¹i ®Êt nh­ ®Êt thÞt cøng, ®Êt thÞt mïn, ®Êt thÞt pha c¸t, ®Êt c¸t,.v.v.. §Æc ®iÓm cña m¸y lµ nhá, gän, dÔ di chuyÓn, dÔ sö dông vµ rÎ tiÒn nªn rÊt phï hîp víi së thÝch cña bµ con n«ng d©n. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: M¸y xíi ®Êt giång do anh C­êng c¶i tiÕn thay thÕ 29 https://thuviensach.vn ®­îc lao ®éng cùc nhäc mµ n¨ng suÊt cao gÊp 10 lÇn, hiÖu qu¶ kinh tÕ gÊp 6,5 lÇn. Mét ng­êi ®iÒu khiÓn m¸y, mçi giê cã thÓ xíi ®­îc mét c«ng ®Êt (1.000m2) tèn 1 lÝt x¨ng, hiÖu qu¶ h¬n lóc tr­íc rÊt nhiÒu. Nh­ vËy ®Ó xíi ®­îc 1ha ®Êt tèn 10 lÝt x¨ng, tiÒn c«ng lao ®éng (200.000 ®ång), khÊu hao m¸y 100.000 ®ång, tæng chi phÝ lµ 520.000 ®ång. Trong khi ®ã nÕu thuª nh©n c«ng cuèc b»ng tay sÏ tèn kho¶ng 40 c«ng/ha, chi phÝ hÕt 4.000.000 ®ång. Nh vËy sö dông m¸y tiÕt kiÖm ®­îc 3.480.000 ®ång/ha. Ngoµi ra, m¸y cßn lµm viÖc nhanh gióp n«ng d©n kÞp thêi vô kh«ng mÊt thêi gian chê ®îi. - HiÖu qu¶ kü thuËt: M¸y cÊu t¹o bao gåm ®éng c¬ ch¹y b»ng x¨ng, c«ng suÊt 5,5 HP, tay cÇm, dµn xíi, trôc ngang nèi víi hÖ thèng d©y curoa cao su, d©y curoa ®Æt trong m©m b»ng thÐp. M¸y xíi ®­îc hiÖu qu¶ trªn c¸c lo¹i ®Êt do ®­îc c¶i tiÕn ë c¸c chi tiÕt: D¹ng l­ìi xíi ®­îc thay ®æi ®Ó võa b¸m vµo ®Êt võa c¾t ®Êt dÔ dµng; Cã cÇn ®iÒu chØnh phÝa sau ®Ó m¸y ch¹y tõ tõ, gióp l­ìi b¸m chÆt vµo ®Êt; §iÒu chØnh tû lÖ vßng xoay thÝch hîp gióp m¸y ch¹y theo vËn tèc xíi ®­îc; Cã m©m võa b¶o vÖ, võa gióp ®Ó m¸y n»m trªn xe m« t¬ dÔ dµng vËn chuyÓn. - HiÖu qu¶ x· héi: Nh÷ng c¶i tiÕn trong chÕ t¹o m¸y xíi ®Êt giång ®· gãp phÇn tiÕt kiÖm chi phÝ, c«ng søc vµ tõ ®ã n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng cña ng­êi n«ng d©n. 30 https://thuviensach.vn §iÒu nµy còng ®em l¹i niÒm vui vµ tù hµo h¬n khi nh÷ng s¶n phÈm ®ã lµ cña n«ng d©n. Mét hiÖu qu¶ mµ vÒ l©u vÒ dµi lµ tõ viÖc sö dông thµnh c«ng lo¹i m¸y nµy ®· cæ vò, th«i thóc nh÷ng ng­êi n«ng d©n kh¸c, kÓ c¶ sinh viªn cïng tham gia nghiªn cøu, s¸ng t¹o khoa häc. §ã lµ nh÷ng tiÖn Ých mµ c¸c chiÕc m¸y “made in n«ng d©n” ®em l¹i. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y cã thÓ sö dông phï hîp víi tÊt c¶ c¸c lo¹i ®Êt, cã thÓ sö dông réng r·i mäi n¬i, mäi miÒn, kh«ng chØ ë riªng tØnh Long An. Tuy nhiªn, vÉn khã ¸p dông vµo n«ng nghiÖp do gi¸ thµnh cña nh÷ng s¶n phÈm ®ã kh¸ cao. Ch¼ng h¹n, ng­êi n«ng d©n muèn së h÷u chiÕc m¸y xíi ®Êt cña anh C­êng còng ph¶i bá ra h¬n 6 triÖu ®ång trong khi gi¸ thµnh m¸y xíi cña Trung Quèc (tÝnh n¨ng t­¬ng tù nh­ng kh«ng b»ng víi m¸y xíi cña anh C­êng) th× chØ cã gi¸ kho¶ng 4.000.000 ®ång, mÉu m· l¹i b¾t m¾t, ®­îc b¶o hµnh trong thêi gian dµi. 31 https://thuviensach.vn NGHI£N CøU C¶I TIÕN Bé TêI KÐO L¦íI T¸c gi¶: L£ V¡N DIÖU §Þa chØ: Th«n 9 Liªn Minh, x· Ho»ng Tr­êng, huyÖn Ho»ng Hãa, tØnh Thanh Hãa 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm cña hÖ thèng têi lín (träng l­îng, kÝch th­íc lín, tèc ®é quay nhanh). Bé têi kÐo l­íi cã cÊu t¹o ®¬n gi¶n, gän nhÑ, träng l­îng, kÝch th­íc nhá, tèc ®é quay phï hîp víi nghÒ ®¸nh b¾t c¸. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: Nguyªn vËt liÖu dïng ®Ó s¶n xuÊt bé têi kÐo l­íi chñ yÕu lµ tËn dông s¾t phÕ liÖu, bé cÇu xe « t« ®· thanh lý nªn gi¸ thµnh mét bé têi thÊp (5.000.000 ®ång/bé), phï hîp víi nhu cÇu cña ng­ d©n. T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña ng­ d©n: nÕu nh­ tr­íc ®©y ch­a cã bé têi kÐo l­íi th× mét 32 https://thuviensach.vn ng­ d©n chØ kÐo l­íi lµm viÖc ch­a ®Õn mét giê ®· mÖt, khi cã bé têi th× mét ng­ d©n cã thÓ lµm viÖc ®­îc n¨m, s¸u giê. T¨ng chÊt l­îng s¶n phÈm ®¸nh b¾t: do thêi gian ®¸nh b¾t gi¶m nªn s¶n phÈm ®­îc t­¬i ngon h¬n, n©ng cao gi¸ thµnh. - HiÖu qu¶ kü thuËt: L©u nay, ng­êi ta vÉn dïng hÖ thèng têi kÐo lín ®Ó thay thÕ søc ng­êi khi kÐo mét vËt l¹i gÇn. HÖ thèng têi kÐo lín ®­îc cÊu t¹o dùa trªn nguyªn lý truyÒn lùc, ®­îc thiÕt kÕ bëi hÖ thèng b¸nh xe cã r¨ng nèi víi cÇn trôc. Tuy nhiªn, do hÖ thèng têi kÐo lín cã kÝch th­íc, träng l­îng lín, tèc ®é quay nhanh nªn kh«ng phï hîp víi c¸c tµu ®¸nh b¾t cã c«ng suÊt võa vµ nhá (®a sè c¸c tµu ®¸nh b¾t c¸ cña ng­ d©n cã c«ng suÊt d­íi 250CV). Bé têi kÐo l­íi cña anh Lª V¨n DiÖu ®­îc thiÕt kÕ còng dùa trªn nguyªn lý truyÒn lùc. Nh­ng hÖ thèng b¸nh xe cã r¨ng ®­îc thay thÕ b»ng hai bé cÇu xe « t« l¾p ghÐp truyÒn nèi. Hai ®Çu trôc mang t¶i ®­îc c¶i tiÕn cho phï hîp víi viÖc quÊn d©y l­íi. Träng l­îng, kÝch th­íc cña bé têi ®­îc thiÕt kÕ theo h­íng gän nhÑ, ®¬n gi¶n. - HiÖu qu¶ x· héi: Bé têi kÐo l­íi rÊt phï hîp víi c¸c tµu ®¸nh b¾t cã c«ng suÊt võa vµ nhá. Gi¶m ®­îc søc lao ®éng cho ng­ d©n, t¨ng hiÖu qu¶ lao ®éng, gãp phÇn c¶i thiÖn thu nhËp vµ ®êi sèng ng­ d©n. 33 https://thuviensach.vn 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông Bé têi kÐo l­íi ®· ®­îc anh DiÖu s¶n xuÊt vµ ®­a vµo sö dông tõ th¸ng 11-2001. §Õn nay, toµn bé sè tµu ®¸nh c¸ trªn 100 chiÕc cña x· Ho»ng Tr­êng, huyÖn Ho»ng Hãa ®Òu sö dông bé têi kÐo l­íi nµy. Mét sè ng­ d©n cña c¸c huyÖn l©n cËn còng ®· ®Õn ®Æt mua. 34 https://thuviensach.vn C¶I TIÕN M¸Y GÆT §ËP LI£N HîP NH·N HIÖU VINA PRO T¸c gi¶: NGUYÔN D¡NG §Þa chØ: Tæ d©n phè sè 13, thÞ trÊn V¹n Gi·, huyÖn V¹n Ninh, tØnh Kh¸nh Hßa §iÖn tho¹i: 0914252586 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p M¸y cã ba hÖ thèng ho¹t ®éng cïng mét lóc: di chuyÓn, m¸y c¾t vµ m¸y tuèt. ChiÒu dµi toµn bé th©n kho¶ng 4m, chiÒu ngang 2m, chiÒu cao 1,8m. Tæng träng l­îng nÆng gÇn 1 tÊn. Khi vËn hµnh ph¶i ho¹t ®éng ®ång bé c¶ ba hÖ thèng. Nay c¶i tiÕn: HÖ thèng n©ng thay thiÕt bÞ quay tay (cña Ba Lan) b»ng thiÕt bÞ n©ng h¹ thñy lùc, søc n©ng lªn ®Õn 1,5 tÊn. Thay l¹i hép sè truyÒn lùc cã kÝch th­íc lín h¬n nh»m b¶o ®¶m ®é bÒn. Guång m¸y ®Ëp: ®æi l¹i toµn bé hÖ thèng qu¹t giã cã c«ng suÊt lín h¬n n©ng thªm mét sµn läc, ng­êi ®iÒu khiÓn ®iÒu chØnh ga to, nhá ®Ó tèc ®é tuèt phï hîp víi tèc ®é m¸y c¾t. 35 https://thuviensach.vn ViÖc thay ®æi hép sè sang lo¹i b¸nh nh«ng lín kh«ng chØ ®¹t tèc ®é cao mµ ®é bÒn còng tèt h¬n. §ång thêi thiÕt kÕ l¹i s­ên chÞu lùc cña m¸y ®¶m b¶o t¨ng c­êng søc chÞu lùc vµ ®é va ®Ëp cho m¸y. 2. TÝnh hiÖu qu¶ M¸y gÆt ®Ëp liªn hîp nh·n hiÖu “Vina Pro” c¶i tiÕn rÊt dÔ sö dông, dÔ vËn hµnh ë c¸c ch©n ruéng nhÑ còng nh­ ch©n ruéng nÆng nhê m¸y cã c«ng suÊt ho¹t ®éng lín. Ng­êi sö dông cã thÓ ®iÒu khiÓn guång c¾t m¸y n©ng lªn, h¹ xuèng dÔ dµng khi c¾t lóa ®øng hay lóa n»m ë cïng mét thöa ruéng. Ng­êi ra lóa thµnh phÈm ®­îc ngåi trªn xe, kh«ng ph¶i ®i bé nh­ tr­íc ®©y. M¸y tiªu hao Ýt nhiªn liÖu, trung b×nh 10 lÝt dÇu diezen/ha, gi¶m kho¶ng mét nöa gi¸ thµnh nhiªn liÖu ®Çu vµo so víi m¸y khi ch­a c¶i tiÕn. Thêi gian thu ho¹ch nhanh h¬n, h¹t lóa Ýt r¬i v·i gi¶m tû lÖ thÊt tho¸t, h¹t lóa ®¶m b¶o ®é t­¬i s¸ng. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y cã thÓ ¸p dông cho nhiÒu ®èi t­îng kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ ®Þa bµn d©n c­. 36 https://thuviensach.vn M¸Y X¾T L¸T M× (S¾N) T¸c gi¶: §ç §¤NG §Þa chØ: 120 TrÇn H­ng §¹o, th«n 8, thÞ trÊn §øc Tµi, §øc Linh, tØnh B×nh ThuËn §iÖn tho¹i: 01667900400 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Nh÷ng phiÒn to¸i, bÊt cËp trong viÖc chÕ biÕn, tiªu thô m× ®· khiÕn «ng §ç §«ng tù nghiªn cøu, häc hái ®Ó chÕ t¹o ra m¸y x¾t l¸t m× thay thÕ cho ph­¬ng ph¸p x¾t l¸t thñ c«ng b»ng dao. ChiÕc m¸y do «ng t¹o ra rÊt h÷u hiÖu, n¨ng suÊt t¨ng mµ th«ng qua ®ã viÖc bao tiªu s¶n phÈm cho ng­êi d©n trong vïng ngµy cµng thuËn lîi. M¸y ®­îc thiÕt kÕ, chÕ t¹o gän nhÑ nªn rÊt thuËn tiÖn trong viÖc di chuyÓn m¸y ®Õn c¸c rÉy trång m×. M¸y x¾t l¸t m× hoµn toµn ®­îc chÕ t¹o míi, c¸c nguyªn vËt liÖu sö dông ®Ó l¾p ®Æt m¸y tõ nh÷ng s¶n phÈm cã s½n trªn thÞ tr­êng nªn gi¸ thµnh rÊt phï hîp víi ng­êi tiªu dïng. CÊu t¹o cña m¸y ®¬n gi¶n, 37 https://thuviensach.vn quy tr×nh vËn hµnh kh«ng phøc t¹p nªn khi cã sù h­íng dÉn cña c¬ së, bÊt cø ng­êi d©n nµo còng cã thÓ sö dông ®­îc. §ång thêi cã thÓ tù s÷a ch÷a hoÆc thay thÕ mét sè bé phËn nÕu bÞ h­ háng trong qu¸ tr×nh sö dông. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: M¸y x¾t l¸t khoai, m× mang l¹i lîi Ých kinh tÕ lín, cô thÓ: Gi¶m c«ng lao ®éng, gi¶m thêi gian, h¹n chÕ nh÷ng yÕu tè nh­ thêi tiÕt ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng khoai, m×, gi¶m tèi thiÓu chi phÝ, thÊt tho¸t trong qu¸ tr×nh s¬ chÕ (x¾t, ph¬i) nªn t¨ng ®¸ng kÓ thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Gi¸ thµnh phï hîp tõ 3.500.000 - 4.000.000 ®ång/m¸y, phô tïng thay thÕ ®­îc b¸n réng r·i trªn thÞ tr­êng. So s¸nh thêi gian 1 giê x¾t b»ng dao thñ c«ng n¨ng suÊt tèi ®a 40kg/lao déng. Trong khi x¾t b»ng m¸y c«ng suÊt 4.000kg/giê (®ßi hái s¸u lao ®éng tham gia, mçi lao ®éng x¾t b×nh qu©n 666,6kg/ng­êi). Nhiªn liÖu tiªu tèn lµ 1 lÝt dÇu diezen. - HiÖu qu¶ kü thuËt: M¸y cÊu t¹o gåm c¸c bé phËn chÝnh: khung m¸y, m¸ng tr­ît, cöa vµo, buång c¾t, cöa ra, hÖ thèng truyÒn ®éng, ®éng c¬. VÒ nguyªn lý: Khoai m× sau khi thu ho¹ch ®­îc tËp trung ë n¬i ®Æt m¸y vµ bá lªn m¸ng tr­ît. Khi ®éng c¬ ho¹t ®éng, th«ng qua hÖ thèng m¸ng truyÒn ®éng dao c¾t 38 https://thuviensach.vn ®­îc g¾n trªn lam trong buång c¾t quay trßn, khoai, m× trªn m¸ng tr­ît sÏ ®­îc ®­a vµo buång c¾t th«ng qua cöa vµo, nhê cÊu t¹o cña cöa vµo nªn khoai, m× sÏ n»m nghiªng mét gãc 15o so víi dao c¾t vµ dao c¾t sÏ c¾t m× ra thµnh c¸c l¸t máng vµ xÐo (gäi lµ l¸t m× xª), l¸t m× sÏ r¬i ra ngoµi qua cöa ra (®é dµy, máng cña l¸t m× ®­îc ®iÒu chØnh nhê c¸c èc vÝt ë hai ®Çu mçi dao). Th¸i khoai, m× b»ng m¸y bá qua c«ng ®o¹n lét vá vµ còng v× thÕ líp vá hång ®­îc gi÷ l¹i gãp phÇn n©ng dinh d­ìng cña s¶n phÈm, h¹n chÕ hao hôt trong qu¸ tr×nh s¬ chÕ. Líp vá n©u bªn ngoµi do l¸t m× ®­îc x¾t máng nªn trong qu¸ tr×nh ph¬i ®· tù r¬i ra. L¸t khoai, m× cã ®é dµy ®Òu nhau vµ máng h¬n so víi x¾t b»ng tay nªn thêi gian ph¬i rót ng¾n tõ s¸u ®Õn t¸m ngµy xuèng cßn hai ®Õn ba ngµy. - HiÖu qu¶ x· héi: M¸y x¾t l¸t khoai, m× ®· tõng b­íc thay thÕ ph­¬ng tiÖn lao ®éng thñ c«ng b»ng lao ®éng m¸y mãc (gãp phÇn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n); Tõng b­íc gi¶m dÇn lao ®éng cùc nhäc, ®ång thêi t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, gãp phÇn thùc hiÖn thµnh c«ng chñ tr­¬ng xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo cña ®Þa ph­¬ng. Sö dông m¸y ®· h¹n chÕ « nhiÔm m«i tr­êng do gi¶m sè l­îng khoai, m× h­ háng cÇn lo¹i bá do qu¸ tr×nh x¾t, ph¬i thñ c«ng bÞ kÐo dµi; 39 https://thuviensach.vn ®ång thêi søc khoÎ ng­êi lµm ®­îc ®¶m b¶o h¬n do kh«ng ph¶i tiÕp xóc víi bôi trong khi c¹o, lét vá khoai, m×. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lîi Ých trªn, m¸y x¾t l¸t khoai, m× cña «ng §«ng ®· ®¸p øng nhu cÇu cña nh÷ng ng­êi n«ng d©n trång m× trong vµ ngoµi tØnh. Tõ n¨m 2007 ®Õn ®Çu th¸ng 7-2009 c¬ së cña «ng ®· xuÊt b¸n trªn 60 m¸y cho c¸c c¬ së bao tiªu s¶n xuÊt khoai, m× th¸i l¸t trong vµ ngoµi tØnh. 40 https://thuviensach.vn PHA CHÕ N¦íC MUèI THAY N¦íC NG¢M CHUA TRONG S¶N XUÊT §ËU PHô T¸c gi¶: D¦¥NG QUANG DòNG §Þa chØ: Th«n V¨n S¬n, x· T©n TiÕn, thµnh phè B¾c Giang, tØnh B¾c Giang 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Nh÷ng n¨m tr­íc gia ®×nh «ng Dòng th­êng lÊy n­íc Ðp tõ ®Ëu ra ®Ó ng©m chua phôc vô s¶n xuÊt ®Ëu phô ngµy h«m sau, «ng thÊy ph­¬ng ph¸p ng©m chua võa kh«ng ®¶m b¶o vÖ sinh, thêi gian b¶o qu¶n s¶n phÈm kh«ng ®­îc dµi, chØ sau n¨m giê s¶n phÈm ®· chuyÓn sang chua. Tõ ®ã, «ng tù mµy mß nghiªn cøu thö nghiÖm b»ng n­íc cèt cña muèi ¨n ch¶y ra ®Ó s¶n xuÊt ®Ëu phô, qua thö nghiÖm th× cho thÊy hiÖu qu¶ kh¸c h¬n, ®é dÎo, dai cña b×a ®Ëu cã phÇn h¬n lµm b»ng n­íc chua. 2. TÝnh hiÖu qu¶ Thêi gian b¶o qu¶n s¶n phÈm kÐo dµi h¬n, chÊt 41 https://thuviensach.vn l­îng s¶n phÈm ngon h¬n, ®é bÐo, ®é dÎo, ®é mÞn so víi dïng n­íc chua tèt h¬n, thu hót kh¸ch hµng nhiÒu h¬n, tû lÖ s¶n phÈm t¨ng so víi ng©m n­íc chua tõ 2 - 4% vµ chÊt l­îng ngon h¬n, cã thÓ n©ng gi¸ thµnh lªn tõ 2 - 3%. Lµ s¶n phÈm kh«ng sö dông ng©m n­íc chua nªn rÊt an toµn vÖ sinh thùc phÈm, kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn søc kháe con ng­êi, ®ång thêi còng gi¶m c¬ b¶n vÒ vÖ sinh m«i tr­êng. - Quy tr×nh pha chÕ: (N­íc cèt cña muèi tr¾ng th­êng ph¶i mua ë kho víi sè l­îng lín míi cã). + LÇn thø nhÊt: 1 lÝt n­íc ®un s«i + 15ml n­íc cèt cña muèi tr¾ng pha trén l¾c ®Òu ®æ vµo chum n­íc ®Ëu ®· ®un s«i kho¾ng ®Òu tõ n¨m ®Õn b¶y phót, tiÕp tôc pha chÕ lÇn 2. + LÇn thø 2: 1 lÝt n­íc ®un s«i + 12 - 15ml n­íc cèt muèi tr¾ng vµ thùc hiÖn nh­ lÇn thø nhÊt. + LÇn thø 3: 1 lÝt n­íc ®un s«i + 10 - 12ml n­íc cèt muèi tr¾ng vµ thùc hiÖn nh­ lÇn thø nhÊt vµ lÇn thø hai ®Õn khi kÕt tña th× ®æ vµo khu«n Ðp thµnh ®Ëu. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông Sè hµng qu¸n hîp ®ång sö dông s¶n phÈm cña gia ®×nh «ng Dòng ®­îc ký nhËn hµng phôc vô tõ ngµy 10-5-2010 ®Õn nay vÉn ®­îc gi÷ v÷ng. 42 https://thuviensach.vn S¶n phÈm ®­îc lµm tõ n­íc cèt cña muèi tr¾ng thay thÕ n­íc ng©m chua cã kh¶ n¨ng øng dông réng r·i, h­íng dÉn mäi ng­êi cã thÓ lµm ®­îc. Ph­¬ng ph¸p nµy trªn ®Þa bµn x· T©n TiÕn míi chØ cã «ng Dòng ¸p dông, ngoµi ra ch­a cã ai ¸p dông. 43 https://thuviensach.vn HÖ THèNG t­íi N¦íC NHá GIäT TÝCH HîP Bé §IÒU ¸P T¸c gi¶: NGUYÔN V¡N HAI §Þa chØ: Sè 66, ®­êng 19/4, ph­êng Xu©n An, thµnh phè Phan ThiÕt, tØnh B×nh ThuËn §iÖn tho¹i: 0623839555; 0913672333 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Gi¶i ph¸p ®· kÕt hîp hai h×nh thøc phun m­a vµ nhá giät, cã g¾n van mét chiÒu ®Ó chuyÓn ®æi linh ho¹t khi sö dông hai h×nh thøc t­íi phun m­a vµ t­íi nhá giät. Sö dông c¸c chai nhùa n­íc gi¶i kh¸t ®· qua sö dông lµm ®iÒu ¸p ®Ó t¹o ¸p khi t­íi. 2. TÝnh hiÖu qu¶ Víi hÖ thèng t­íi n­íc tÝch hîp bé ®iÒu ¸p, l­îng n­íc ph©n bæ trªn khu vùc t­íi ®­îc ®ång ®Òu, kh«ng bÞ t×nh tr¹ng chç ch¶y m¹nh, chç ch¶y yÕu nªn diÖn tÝch trång trät ®­îc më réng mµ kh«ng cÇn ph¶i sö dông m¸y b¬m t¹o ¸p lùc hoÆc 44 https://thuviensach.vn ®µi n­íc rÊt tèn kÐm, thÝch hîp cho nh÷ng khu vùc kh«ng thuËn lîi cho trång trät nh­ ®Þa h×nh ®åi nói. TiÕt kiÖm n­íc vµ cã hÖ thèng t­íi phun m­a ®Ó röa s­¬ng muèi vµ bôi bÈn cho c©y. HÖ thèng t­íi tÝch hîp bé ®iÒu ¸p sö dông èng nhùa PVC, l¾p ®Æt ®¬n gi¶n nªn gi¸ thµnh ®Çu t­ thÊp, ng­êi n«ng d©n dÔ dµng l¾p dÆt ®Ó sö dông, ®Ó canh t¸c, ¸p dông réng r·i trªn c¸c lo¹i c©y nh­ thanh long, cµ phª vµ c¸c lo¹i c©y ¨n tr¸i kh¸c. ViÖc sö dông c¸c chai n­íc nhùa ®· qua sö dông võa tiÕt kiÖm chi phÝ, võa gi¶m r¸c th¶i ra m«i tr­êng gãp phÇn b¶o vÖ m«i tr­êng thiªn nhiªn. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông Gi¶i ph¸p nµy míi vËn hµnh thö nghiÖm t¹i v­ên thanh long vµ ®· thµnh c«ng. Víi gi¸ thµnh cho toµn bé hÖ thèng t­íi lµ 25.000.000 ®ång cho 1.000m2 nªn cã thÓ më réng cho nh÷ng vïng thiÕu n­íc. 45 https://thuviensach.vn M¸Y GÆT XÕP D·Y T¸c gi¶: NGUYÔN V¡N HAI §Þa chØ: Sè 66, ®­êng 19/4, ph­êng Xu©n An, thµnh phè Phan ThiÕt, tØnh B×nh ThuËn §iÖn tho¹i: 0623839555; 0913672333 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Trªn thÞ tr­êng cã nhiÒu s¶n phÈm m¸y gÆt xÕp d·y nh­ng nh÷ng chiÕc m¸y ®ã ch­a thùc sù thuËn lîi cho ng­êi sö dông nh­ viÖc n©ng, h¹ rÊt nÆng, c¸c ch©n ruéng lÇy kh«ng c¾t ®­îc lóa. Anh Hai mong muèn lµm ra chiÕc m¸y kh¾c phôc c¸c nh­îc ®iÓm trªn, anh ®· c¶i tiÕn thªm c¸c bé phËn nh­ cã l¾p b¸nh lång, cã thªm hÖ thèng b¬m thñy lùc vµ cã bé phËn n©ng, h¹ m¸y dÔ dµng. 2. TÝnh hiÖu qu¶ Thªm c¸c bé phËn trªn th× khi m¸y ®Æt thÊp gi÷ th¨ng b»ng ®ång ®Òu, dÔ l¸i, khi m¸y vËn hµnh qua bê ruéng, m­¬ng kh«ng bÞ lËt. 46 https://thuviensach.vn Khi m¸y ch¹y Ýt bÞ rung, dÔ dµng sö dông m¸y khi më cua gãc bê vµ chèng óng rÊt tèt. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y cã thÓ ¸p dông cho nh÷ng ruéng cã ®Þa h×nh kh«ng b»ng ph¼ng, óng ngËp. 47 https://thuviensach.vn M¸Y CÊY LóA N¦íC Vµ BãN PH¢N DóI §A-III T¸c gi¶: L£ MINH H¶I L£ MËU TR¹CH §Þa chØ: §éi 2, x· §«ng Anh, huyÖn §«ng S¬n, tØnh Thanh Ho¸ 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p ThÊy nh÷ng ng­êi n«ng d©n rÊt vÊt v¶, mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó cÊy hÕt ruéng lóa, v× vËy, anh H¶i Êp ñ giÊc m¬ s¸ng chÕ thµnh c«ng m¸y cÊy lóa. S½n cã nghÒ c¬ khÝ, qu¸ tr×nh lµm nghÒ tÝch lòy ®­îc kinh nghiÖm, cïng víi tham kh¶o t­ liÖu vÒ chÕ t¹o m¸y, sau nhiÒu n¨m nghiªn cøu anh ®· tù mµy mß, nghiªn cøu, tËn dông c¸c ®å phÕ liÖu cña x­ëng lµm nh÷ng bé phËn ë ngoµi nh­ khung, b¸nh r¨ng, ghÕ ngåi… Nh÷ng bé phËn quan träng kh¸c anh ph¶i tù bá tiÒn ra mua ë thÞ tr­êng råi vÒ chÕ t¹o, l¾p r¸p thµnh c«ng m¸y cÊy kÕt hîp víi bãn ph©n dói cho lóa. M¸y cÊy lóa do anh s¸ng t¹o cã thÓ cÊy lóa chÝn hµng, t¨ng gÊp 20 lÇn so víi cÊy lóa vµ bãn ph©n thñ c«ng. T¸c dông cña 48 https://thuviensach.vn ph­¬ng ph¸p nµy lµ cø bèn c©y lóa th× bãn mét viªn ph©n tæng hîp ë gi÷a nªn l­îng ph©n bãn kh«ng bÞ hao hôt, lóa ®­îc ph©n phèi ®Òu h¬n. ChiÕc m¸y cÊy lóa ®ång thêi lµ bãn ph©n nªn ng­êi n«ng d©n kh«ng tèn nhiÒu thêi gian mµ n¨ng suÊt lóa l¹i cao h¬n. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: Trung b×nh m¸y ho¹t ®éng 20 phót th× cÊy ®­îc mét sµo (500m2), mçi nhÞp cÊy ®­îc chÝn hµng cïng mét lóc. HiÖn nay, mét c«ng cÊy ng­êi d©n ®ang thuª 100.000 ®ång/c«ng, mét sµo mÊt kho¶ng 1,5 c«ng cÊy trong mét ngµy. NÕu ng­êi d©n sö dông m¸y cÊy sÏ tiÕt kiÖm ®­îc søc lao ®éng kho¶ng 10 lÇn. M¸y cã thÓ lµm viÖc n¨ng suÊt gÊp 20 lÇn so víi mét ng­êi b×nh th­êng võa cÊy, võa bãn ph©n dói thñ c«ng. H¬n n÷a, ph©n tæng hîp h÷u c¬ sau khi Ðp l¹i bãn cho lóa cã thÓ tiÕt kiÖm 15% ph©n hao hôt vµ t¨ng n¨ng suÊt cho lóa lªn tõ 15%-20%. - HiÖu qu¶ kü thuËt: Trong qu¸ tr×nh s¸ng chÕ, anh H¶i gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n v× mçi c«ng ®o¹n cña m¸y ®Òu ph¶i t­ duy, nghiªn cøu sao cho phï hîp víi chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng bé phËn. M¸y cÊy ho¹t ®éng ®­îc nhê sö dông ®éng c¬ 4 HP ch¹y b»ng dÇu diezen. CÊu t¹o cña m¸y ®¬n gi¶n, gän nhÑ, 49 https://thuviensach.vn nÆng kho¶ng 250kg. HiÖn nay, anh H¶i ®ang khÈn tr­¬ng nghiªn cøu l¾p r¸p thªm chøc n¨ng “dói ph©n” cho m¸y cÊy. NÕu thµnh c«ng, sÏ tiÕt kiÖm ®­îc thªm kh¸ nhiÒu søc lao ®éng cho n«ng d©n. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông Võa qua, ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lóa, tiÕt kiÖm ph©n bãn cho n«ng d©n, tØnh Thanh Hãa ®· thö nghiÖm m« h×nh bãn ph©n dói cho c©y lóa khi cÊy ®Ó nh©n ra diÖn réng. M¸y cã thÓ ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c c¸nh ®ång lóa n­íc cña ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long víi nhiÒu c¸nh ®ång lín. Khi ta hoµn toµn chñ ®éng ®­îc n­íc t­íi tiªu th× cã thÓ thay bé phËn cÊy b»ng bé phËn gieo x¹ ®Ó m¸y cã thÓ võa gieo x¹ võa bãn ph©n dói th× hiÖu qu¶ cao h¬n. 50 https://thuviensach.vn M¸Y TH¸I HµNH, TáI, íT T¸c gi¶: NGUYÔN VIÕT H¶I §Þa chØ: Th«n Phó Thµnh, x· Phó RiÒng, Bï Gia MËp, tØnh B×nh Ph­íc §iÖn tho¹i: 01696901557 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p M« h×nh ho¹t ®éng trªn nguyªn lý dao quay g¾n víi m« t¬ ®iÖn cã c«ng suÊt lín (m« t¬ m¸y giÆt) khi quay sÏ th¸i ®­îc hµnh, tái, ít. §é dµy, máng cña s¶n phÈm cã thÓ ®iÒu chØnh ®­îc, èng nguyªn liÖu ®­îc th¸o l¾p ®Ó sö dông theo nhu cÇu, khi th¸i hµnh, tái, hoÆc ít. Nguyªn liÖu ®Çu vµo (hµnh, tái, ít) ®­îc ®­a vµo èng, qua ®Üa th¸i bÞ dao quay c¾t l¸t máng rít xuèng khay ®ì bªn d­íi. 2. TÝnh hiÖu qu¶ M¸y chÕ t¹o ®¬n gi¶n vµ gän nhÑ, sö dông rÊt dÔ dµng vµ tiÖn lîi, phï hîp víi c¸c hé gia ®×nh th­êng xuyªn ph¶i sö dông hµnh, tái, ít th¸i máng. 51 https://thuviensach.vn M¸y ho¹t ®éng kh«ng tiªu thô nhiÒu ®iÖn n¨ng, tèc ®é nhanh, tr¸nh cho ng­êi sö dông nh÷ng h¹n chÕ trong c«ng viÖc th¸i hµnh, tái, ít tr­íc ®©y: chËm, c¾t vµo tay, cay m¾t… M¸y cã thÓ th¸i 1kg hµnh tái hoÆc ít chØ trong vßng 5 phót. 52 https://thuviensach.vn M¸Y TRåNG S¾N (M×) T¸c gi¶: TRÇN QUèC H¶I TRÇN QUèC THANH §Þa chØ: Êp 2, x· Suèi D©y, huyÖn T©n Ch©u, tØnh T©y Ninh 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Cho ®Õn nay, n«ng d©n T©y Ninh trång m× (s¾n) ®Òu dùa vµo søc ng­êi lµ chÝnh, võa vÊt v¶ vµ n¨ng suÊt, chÊt l­îng kh«ng cao. V× thÕ, sau thêi gian nghiªn cøu, häc hái ë c¸c n­íc tiªn tiÕn nh­ Braxin, anh H¶i ®· lµm ra m¸y trång m×, gióp n«ng d©n tiÕt kiÖm thêi gian, chi phÝ, søc lùc, phï hîp víi ®Þa h×nh, thêi tiÕt ë ViÖt Nam nh­ng vÉn mang l¹i hiÖu qu¶ cao. Sù ra ®êi cña chiÕc m¸y lµ b­íc ®i tiªn phong trong viÖc “c¬ giíi ho¸” kh©u trång m× ë T©y Ninh. Cç m¸y nµy cã thÓ thùc hiÖn tõ kh©u trång m× ®Õn kh©u phun thuèc trõ s©u, bãn ph©n, lµm cá, vun hµng, thu ho¹ch m×. ChiÕc m¸y ®­îc chÕ t¹o hoµn toµn néi ®Þa, mang l¹i n¨ng suÊt cao, phï hîp víi 53 https://thuviensach.vn tói tiÒn cña ng­êi d©n vµ ®­îc bµ con n«ng d©n ­a thÝch. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: ChiÕc m¸y trång m× ®­îc anh H¶i chÕ t¹o cã gi¸ kho¶ng 30.000.000 - 40.000.000 ®ång (ch­a tÝnh ®Çu m¸y kÐo). Trong khi gi¸ b¸n cña c¸c m¸y nhËp tõ n­íc ngoµi kho¶ng 250.000.000 ®ång, nh­ng ®«i khi l¹i kh«ng phï hîp víi ®Þa h×nh, thêi tiÕt n­íc ta, g©y l·ng phÝ. M¸y trång m× sö dông ®Çu kÐo kho¶ng 80 m· lùc, c«ng suÊt ho¹t ®éng kho¶ng 10 ha/8 giê. Mét ngµy, kho¶ng 17 nh©n c«ng lµm viÖc trong 8 giê chØ trång ®­îc kho¶ng 1 ha m×. NÕu tÝnh gi¸ nh©n c«ng lao ®éng ch©n tay hiÖn nay kho¶ng 120.000 ®ång/ng­êi, th× 10 ha m× ph¶i tèn chi phÝ nh©n c«ng kho¶ng trªn 20.000.000 ®ång. Trong khi ®ã, víi m¸y trång m× vµ n¨m nh©n c«ng, mçi ngµy cã thÓ trång ®­îc 10 ha víi chi phÝ nh©n c«ng vµ x¨ng dÇu chØ hÕt 1.500.000 ®ång. C¸c kh©u phun thuèc trõ s©u, bãn ph©n, lµm cá, vun hµng, thu ho¹ch m× còng vÉn do cç m¸y nµy thùc hiÖn. NÕu thuª m­ín ng­êi nhæ, th× tiÒn c«ng lµ 180.000 ®ång/ng­êi/ngµy vµ ph¶i 15 ng­êi míi nhæ xong 1 ha/ngµy. Nh­ thÕ, chØ riªng tiÒn c«ng cho 15 ng­êi/ngµy ®· lµ 2.700.000 ®ång. Trong khi ®ã m¸y lµm nhanh h¬n, mçi ngµy nhæ 7 ha, tèn kho¶ng 600.000 ®ång (tiÕt kiÖm kho¶ng 2.100.000 ®ång). 54 https://thuviensach.vn - HiÖu qu¶ kü thuËt: HÇu hÕt c¸c lo¹i m¸y n­íc ngoµi chØ cµy ®Êt cho t¬i chø kh«ng lªn luèng. Cßn m¸y cña anh H¶i cã nhiÒu tÝnh ­u viÖt h¬n, víi mét dµn cµy mµ l­ìi cµy ®­îc bè trÝ theo mét ®é nghiªng thÝch hîp, ®Êt sau khi xíi lªn, tù ®éng vun thµnh tõng luèng dµi, luèng nµy c¸ch luèng kia 0,8m. H¬n n÷a, sau khi cµy, m¸y chäc mét lç råi c¾m th¼ng hom m× xuèng thay v× ®Æt nghiªng mét gãc 30o nh­ n«ng d©n ViÖt Nam vÉn th­êng lµm - trong khi ®©y lµ mét yÕu tè quan träng, quyÕt ®Þnh vÒ sè l­îng, kÝch th­íc cña cñ khoai, m×. Ngoµi ra, ­u ®iÓm cña chiÕc m¸y nµy lµ trång m× th¼ng, ®Òu t¨m t¾p. M¸y ho¹t ®éng ®¬n gi¶n, kh«ng cÇn qua líp huÊn luyÖn ®µo t¹o, phï hîp víi mäi tr×nh ®é n«ng d©n. Sau khi lªn luèng, nã r¹ch mét ®­êng dµi ngay chÝnh gi÷a luèng (gäi lµ r¹ch hµng). TiÕp theo, ng­êi ngåi trªn m¸y cho nh÷ng th©n c©y m× vµo nh÷ng chiÕc èng nhá - mçi èng ®Òu cã dao c¾t, c¾t c©y khoai, m× ra tõng ®o¹n dµi b»ng nhau (c¾t hom) råi ®Æt xuèng luèng, lÊp ®Êt lªn. M¸y cßn thùc hiÖn ®­îc kh©u phun thuèc trõ s©u, bãn ph©n, lµm cá, vun hµng, thu ho¹ch m×. - HiÖu qu¶ x· héi: S¸ng chÕ nµy cña anh H¶i ®· ®¸p øng mong muèn c¬ giíi ho¸ nhiÒu h¬n trong n«ng nghiÖp cña bµ con n«ng d©n. M¸y ®· gi¶i phãng søc lao ®éng, gióp n«ng d©n tiÕt kiÖm rÊt nhiÒu chi phÝ, thêi gian, 55 https://thuviensach.vn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, gãp phÇn xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông HiÖn nay, anh H¶i chÕ t¹o ®­îc ba chiÕc m¸y trång m× vµ ®· thö nghiÖm thµnh c«ng. M¸y nµy ®· trång h¬n 200 ha m× cña gia ®×nh. HiÖu qu¶ kinh tÕ mµ m¸y mang l¹i rÊt ®¸ng kÓ. ChØ riªng phÇn tiÒn tiÕt kiÖm ®­îc tõ viÖc thuª nh©n c«ng trång m×, anh H¶i ®· “thu håi” ®­îc kinh phÝ ®Çu t­ lµm m¸y. Tõ sù ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña ba m¸y trªn, anh sÏ hoµn thiÖn chiÕc m¸y thø t­ tr­íc khi tung ra thÞ tr­êng. Kh¸ch hµng ë nhiÒu n¬i ®· yªu cÇu anh s¶n xuÊt m¸y trång m× víi sè l­îng lín nh­ng anh cho biÕt “kh¶ n¨ng cã giíi h¹n”, chØ s¶n xuÊt nhá lÎ ®Ó phôc vô cho gia ®×nh vµ bµ con n«ng d©n ë ®Þa ph­¬ng. §ång thêi còng ®· cã mét ®oµn chuyªn gia thuéc Së Khoa häc vµ C«ng nghÖ, Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn tØnh T©y Ninh, råi Héi N«ng d©n tØnh, Phßng N«ng nghiÖp huyÖn T©n Ch©u..., ®Õn tËn n¬i ®Ó kh¶o s¸t vµ ®¸nh gi¸. C«ng ty s¶n xuÊt m¸y n«ng nghiÖp A47 vµ C«ng ty cæ phÇn Namvisai, chuyªn s¶n xuÊt x¨ng sinh häc tõ cñ khoai, m× còng ®· ®Æt vÊn ®Ò mêi anh hîp t¸c. 56 https://thuviensach.vn M¸Y TR¸NG B¸NH CUèN, B¸NH §A NEM C¤NG SUÊT CAO T¸c gi¶: BïI §ç HËU §Þa chØ: Th«n Thanh L­¬ng, x· BÝch Hßa, huyÖn Thanh Oai, Hµ Néi 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Tõ cç m¸y ban ®Çu còng do anh HËu chÕ t¹o chØ gièng nh­ mét c¸i bÕp ®­îc x©y b»ng g¹ch ®· ®­îc tÝnh to¸n cho mét c¸n l¨n ch¹y ®Òu trªn mÆt hÊp cña nåi n­íc. Sau ®ã, anh HËu l¾p ®Æt bé khung b»ng inox vµ c¶i tiÕn mét sè bé phËn tÝch hîp thªm chøc n¨ng tr¸ng b¸nh ®a vµ lµm b¸nh phë. ChiÕc m¸y bao gåm mét nåi sinh h¬i ®­îc ®Æt riªng. M¸y cã khung inox ®­îc l¾p hÖ thèng hÊp b¸nh. Trªn hÖ thèng hÊp b¸nh cã hÖ thèng c¸n bét. Bét sau khi ®· c¸n thµnh b¸nh ®­îc t¶i trªn b¨ng tr¸ng qua giµn hÊp vµ ®­îc lµm chÝn. ChiÕc m¸y sö dông ®éng c¬ gi¶m tèc cña NhËt B¶n víi c«ng suÊt 400W nªn rÊt tiÕt kiÖm ®iÖn cho ng­êi 57 https://thuviensach.vn sö dông. §ång thêi, nåi sinh h¬i ®­îc ®Æt t¸ch biÖt víi hÖ thèng m¸y nªn ng­êi sö dông cã thÓ ®un b»ng mäi thø nhiªn liÖu s½n cã. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ, x· héi: M¸y tr¸ng b¸nh do anh HËu chÕ t¹o mang l¹i lîi Ých kinh tÕ cao h¬n nhiÒu so víi tr¸ng b¸nh thñ c«ng v× cã c«ng suÊt vµ chÊt l­îng cao h¬n. Trong mét giê, cïng víi ba ng­êi vËn hµnh, chiÕc m¸y cã thÓ tr¸ng ®­îc 100 kg b¸nh, t­¬ng ®­¬ng víi n¨ng suÊt 30 ng­êi. Lµ ng­êi tr­ëng thµnh tõ lµng nghÒ, anh n«ng d©n Bïi §ç HËu ®· lµm ra chiÕc m¸y tr¸ng b¸nh lµm gi¶m sù cùc nhäc cña ng­êi thî. §Ó lµm ra 1 t¹ b¸nh cuèn ®­a ra c¸c chî, ng­êi thî ph¶i “«m” c¸i lß tr¸ng b¸nh nãng hõng hùc, hÝt khÝ than ®éc nhiÒu giê liÒn. - HiÖu qu¶ kü thuËt: Cç m¸y tr¸ng b¸nh cuèn vµ lµm b¸nh ®a nem cßn ®­îc «ng HËu tÝch hîp thªm chøc n¨ng b¸nh phë trë thµnh chiÕc m¸y “ba trong mét”. So víi m¸y cò chØ tr¸ng ®­îc 2.000 chiÕc/6 giê/ngµy th× m¸y c¶i tiÕn cã sè ng­êi tham gia vËn hµnh Ýt h¬n nh­ng l¹i cã thÓ tr¸ng ®­îc 48.000 chiÕc/6 giê/ngµy. B¸nh ®­îc lµm b»ng m¸y, ®é kÕt tinh cña tinh bét cao h¬n, b¸nh chÝn kiÖt suÊt, nªn dÎo, dai vµ ngon h¬n. §ång thêi b¸nh kh«ng trùc tiÕp tiÕp xóc víi h¬i n­íc bèc m¹nh tõ d­íi lªn nh­ lµm thñ c«ng. 58 https://thuviensach.vn 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y tr¸ng b¸nh do anh HËu chÕ t¹o ®· ®­îc hÇu hÕt c¸c hé lµm b¸nh ë th«n Thanh L­¬ng øng dông vµo s¶n xuÊt. Anh HËu ®· s¶n xuÊt vµ b¸n ®­îc 100 chiÕc cho ng­êi lµm b¸nh ë nhiÒu tØnh, thµnh trong c¶ n­íc. Vµ thêi gian gÇn ®©y cßn cã mét sè ViÖt kiÒu ë c¸c n­íc vÒ ®Æt anh lµm nh÷ng chiÕc m¸y lµm bón, b¸nh cuèn mang sang n­íc ngoµi ®Ó s¶n xuÊt. 59 https://thuviensach.vn M¸Y §ãNG G¹CH CAY V¤I T¸c gi¶: NGUYÔN NGäC HIÓN §Þa chØ: Th«n CÇu TiÕn, x· H­¬ng Vü, huyÖn Yªn ThÕ, tØnh B¾c Giang 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p M¸y ®ãng cay v«i øng dông nguyªn lý Ðp rung nh­ nguyªn lý ho¹t ®éng cña chiÕc ®Çm rung ®Ó thay cho viÖc dån, gi· b»ng chµy nh­ lµm thñ c«ng. Khu«n lµm cay v«i ®­îc c¶i tiÕn chÕ t¹o ch¹y b»ng ®iÖn, khi cho nguyªn liÖu vµo ®Çy khu«n, m« t¬ ®iÖn sÏ t¹o ®é rung lµm cho nguyªn liÖu ®­îc dån ®Òu, mÞn h¬n h¼n cay v«i ®ãng thñ c«ng. 2. TÝnh hiÖu qu¶ M¸y ®ãng cay v«i lµ mét chiÕc m¸y ®¬n gi¶n, gi¸ thµnh thÊp, phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña c¸c hé n«ng d©n. Sö dông m¸y ®ãng cay v«i gióp ng­êi s¶n xuÊt tiÕt kiÖm ®­îc c«ng søc lao ®éng v× c«ng suÊt cña m¸y cao gÊp 1,8 - 2 lÇn so víi ®ãng thñ c«ng. ChÊt l­îng cay v«i ®ãng b»ng m¸y cao 60 https://thuviensach.vn h¬n so víi ®ãng thñ c«ng còng lµm cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y ®ãng cay v«i vËn hµnh ®¬n gi¶n, ai còng cã thÓ vËn hµnh m¸y ®Ó s¶n xuÊt. Céng víi c¸c ­u ®iÓm cña m¸y, ®· ®­îc nhiÒu ng­êi s¶n xuÊt cay v«i ®Æt hµng mua m¸y. §Õn nay, phÇn lín c¸c hé gia ®×nh ë c¸c x·: H­¬ng Vü, §«ng S¬n, Bè H¹... ®· ®ãng cay v«i b»ng m¸y do x­ëng cña anh HiÓn s¶n xuÊt. 61 https://thuviensach.vn Lß HÊP SÊY C¶I TIÕN T¸c gi¶: NGUYÔN V¡N HIÓN §Þa chØ: Th«n Gi÷a, x· Mü Hµ, huyÖn L¹ng Giang, tØnh B¾c Giang 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p NghÒ trång nÊm ®ßi hái cÇn cã biÖn ph¸p b¶o qu¶n trong tr­êng hîp m­a ­ít, kh«ng kÞp tiªu thô, cÇn ph¶i sÊy kh« ngay nh­ lµ méc nhÜ. Lß hÊp sÊy ®­îc x©y b»ng g¹ch th­êng 20 x 10 x 0,5cm, kÕt cÊu b»ng xi m¨ng lo¹i tèt, c¸t s¹n x©y dùng, x©y lß theo kiÓu ®øng ®­êng kÝnh 2 x 2m. Vá lß ®­îc x©y dùng hai líp g¹ch ë gi÷a ®æ c¸t gi÷ nhiÖt. èng khãi x©y cao 1,2 - 1,5m, ®Æt mét xoong chøa 30 lÝt n­íc liªn tôc ®­îc s«i ®Ó tiÕp vµo lß khi hÊp s¶n phÈm. Cöa ra vµo thuËn tiÖn, buång chøa nguyªn liÖu ®­îc thiÕt kÕ c¸c gê chØ ®Ó ®Æt rang sÊy s¶n phÈm, ngoµi ra «ng cßn l¾p ®ång hå ®o nhiÖt vµ l¾p ®Æt van tiÕp n­íc, qu¹t th«ng giã. 2. TÝnh hiÖu qu¶ øng dông theo gi¶i ph¸p trªn tiÕt kiÖm kho¶ng62 https://thuviensach.vn 30.000.000 ®ång so víi ph­¬ng ph¸p x©y lß sÊy kiÓu cò (44.000.000 ®ång). Kh¾c phôc mét sè nh­îc ®iÓm: + Dïng vØ s¾t thay cho vØ tre gç; + Kh«ng s«i n­íc b·o hßa liªn tôc; + Kh«ng cã ®ång hå theo dâi nhiÖt ®é; + Kh«ng cã van tiÕp n­íc vµ van th«ng giã khi sÊy s¶n phÈm; + Kh¾c phôc buång ®Êt lß. 63 https://thuviensach.vn THIÕT KÕ, CHÕ T¹O M¸Y GIEO H¹T Cµ RèT T¸c gi¶: PH¹M V¡N HIÓN §Þa chØ: X· §øc ChÝnh, huyÖn CÈm Giµng, tØnh H¶i D­¬ng §iÖn tho¹i: 0989992618 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Víi h¬n 5 mÉu cµ rèt, mçi mïa gieo trång anh Ph¹m V¨n HiÓn ®· gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n ®Ó thuª hµng chôc nh©n c«ng lµm ®Êt vµ gieo h¹t, ®Æc biÖt khi b­íc vµo thêi kú cao ®iÓm, khan hiÕm nh©n lùc cã tay nghÒ hoÆc khi thêi tiÕt kh«ng thuËn lîi. Tõ nhu cÇu c«ng viÖc, anh HiÓn n¶y ra ý t­ëng chÕ t¹o m¸y gieo h¹t cµ rèt. Thùc tÕ ®· cã nhiÒu lo¹i m¸y gieo h¹t ®­îc n«ng d©n s¸ng chÕ, song v× mçi lo¹i h¹t l¹i cã mét ®Æc thï riªng nªn ®Ó chÕ t¹o thµnh c«ng m¸y gieo h¹t cµ rèt, anh HiÓn còng ph¶i dµy c«ng nghiªn cøu. H¹t cµ rèt rÊt nhá, ®é b¸m dÝnh cao, l¹i dÔ bÞ bay khi thêi tiÕt cã giã, ng­êi gieo ph¶i r¹ch vµ lµm ph¼ng 64 https://thuviensach.vn luèng tr­íc khi gieo h¹t. §iÒu nµy ®ßi hái m¸y gieo h¹t ph¶i b¶o ®¶m ®­îc c¸c yªu cÇu nh­ chèng b¸m dÝnh, ph©n bæ h¹t ®Òu trong mäi ®iÒu kiÖn thêi tiÕt. Bëi vËy, ngoµi hÖ thèng lß xo cã t¸c dông t¹o ®é rung, chèng h¹t b¸m dÝnh, m¸y gieo h¹t cµ rèt cña anh HiÓn cßn cã thªm c¸c gê r¹ch luèng vµ èng lµm ph¼ng bÒ mÆt luèng sau khi gieo h¹t. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: MÆc dï viÖc ®iÒu khiÓn m¸y vÉn chØ b»ng tay, song m¸y gieo h¹t cµ rèt ®· gióp n«ng d©n tiÕt kiÖm ®¸ng kÓ chi phÝ cho viÖc thuª nh©n c«ng lao ®éng bëi n¨ng suÊt v­ît tréi cña nã. NÕu gieo cµ rèt b»ng thñ c«ng, mçi sµo cµ rèt ®­îc gieo cÇn mét ng­êi cã tay nghÒ cao lµm viÖc c¶ ngµy, thªm vµo ®ã lµ mét ng­êi lµm nhiÖm vô r¹ch luèng th× víi m¸y gieo h¹t cµ rèt, mét ngµy, mét ng­êi cã thÓ gieo tíi 1,5 mÉu, n¨ng suÊt t¨ng gÊp 15 - 20 lÇn so víi lµm thñ c«ng. Theo tÝnh to¸n cña anh HiÓn, sö dông m¸y gieo h¹t tiÕt kiÖm ®­îc thªm kho¶ng 700.000®ång/mÉu tiÒn c«ng gieo h¹t. Víi 10 mÉu cµ rèt cña gia ®×nh, mçi n¨m nhµ anh tiÕt kiÖm ®­îc 7 triÖu ®ång. - HiÖu qu¶ kü thuËt: VËy lµ chØ víi hai b¸nh xe ®¹p, hÖ thèng b¸nh r¨ng, xÝch, cµng ®Èy, giµn gieo h¹t vµ c¸c gê r¹ch luèng, anh HiÓn ®· t¹o ra chiÕc m¸y gieo h¹t tiÖn Ých 65 https://thuviensach.vn “ba trong mét”. Ngoµi hai b¸nh xe ®¹p mua s½n, c¸c chi tiÕt cßn l¹i cña chiÕc m¸y ®Òu do anh HiÓn tù chÕ. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña m¸y rÊt ®¬n gi¶n, bµ con n«ng d©n cã thÓ dÔ dµng sö dông. H¹t cµ rèt ®­îc cho vµo èng gieo h¹t, xe ®­îc ®­a ra luèng sao cho hai b¸nh xe n»m ë phÇn r·nh luèng vµ phÇn gieo h¹t n»m c©n xøng ë gi÷a luèng. ChiÕc m¸y nµy kh«ng chØ phôc vô rÊt tèt cho viÖc gieo h¹t cµ rèt mµ cßn cã thÓ phôc vô gieo nh÷ng lo¹i h¹t kh¸c cã kÝch cì t­¬ng tù nh­ h¹t cµ rèt. - HiÖu qu¶ x· héi: ViÖc ¸p dông chiÕc m¸y gieo h¹t cµ rèt kh«ng chØ gióp ng­êi n«ng d©n n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt tõ viÖc thuª lao ®éng mµ quan träng h¬n lµ gióp cho c«ng viÖc s¶n xuÊt cña «ng cã thÓ chñ ®éng h¬n. ViÖc sö dông réng r·i m¸y gieo h¹t cµ rèt ®· gãp phÇn ®Èy nhanh tiÕn ®é trång cµ rèt cña toµn x· trong c¸c vô mïa võa qua. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông ChÝnh v× vËy, môc ®Ých ban ®Çu cña anh HiÓn lµ t¹o ra mét chiÕc m¸y riªng cho gia ®×nh, nh­ng v× sù tiÖn Ých cña nã, anh ®· s¶n xuÊt nhiÒu chiÕc ®Ó b¸n cho bµ con xung quanh. §èi víi nh÷ng bµ con cã nhu cÇu vÒ m¸y nh­ng anh kh«ng cã ®iÒu kiÖn trùc tiÕp s¶n xuÊt, anh kh«ng ngÇn ng¹i chuyÓn giao kü thuËt s¶n xuÊt hoÆc cho mäi ng­êi 66 https://thuviensach.vn ®Õn quan s¸t, nghiªn cøu ®Ó tù chÕ. HiÖn nay, trªn ®Þa bµn x· §øc ChÝnh, huyÖn CÈm Giµng, lo¹i m¸y nµy ®· ®­îc bµ con n«ng d©n tù chÕ t¹o vµ sö dông phæ biÕn trong viÖc gieo h¹t cµ rèt. Nh­ vËy, tõ ý t­ëng vµ lao ®éng s¸ng t¹o cña anh HiÓn mµ nhiÒu ng­êi d©n trong vïng còng ®ì vÊt v¶ h¬n, trÎ em cña c¸c gia ®×nh ®· Ýt ph¶i tham gia vµo ho¹t ®éng gieo h¹t cµ rèt nh­ c¸c vô s¶n xuÊt tr­íc ®©y. 67 https://thuviensach.vn M¸Y RANG MÌ Tù §éNG T¸c gi¶: L£ THANH HOµ §Þa chØ: Khu Phó Tr­êng, thÞ trÊn Phó Long, huyÖn Hµm ThuËn B¾c, tØnh B×nh ThuËn §iÖn tho¹i: 0622215274; 0989103174 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p T¸c gi¶ Lª Thanh Hoµ ®· nghiªn cøu chÕ t¹o ra m¸y rang mÌ hoµn toµn tù ®éng. CÊu t¹o m¸y ®¬n gi¶n, cã bé c¶m biÕn nhiÖt ®Ó nhËn biÕt khi nµo qu¸ tr×nh rang kÕt thóc. Ngoµi rang mÌ, m¸y cßn cã thÓ rang ®­îc c¸c lo¹i ®Ëu kh¸c. M¸y hoµn toµn tù ®éng nªn mét lao ®éng võa vËn hµnh m¸y võa cã thÓ tranh thñ lµm nh÷ng c«ng viÖc kh¸c (trong khi ph­¬ng ph¸p thñ c«ng cÇn hai lao ®éng). 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: S¶n phÈm mÌ sau khi ®­îc rang cã chÊt l­îng æn ®Þnh vµ vµng ®Òu h¬n khi rang thñ c«ng nªn phÈm chÊt cña b¸nh tr¸ng ®­îc t¨ng lªn vÒ mÆt 68 https://thuviensach.vn c¶m quan. Bªn c¹nh ®ã, c¬ së s¶n xuÊt cã thÓ chñ ®éng ®­îc nguån mÌ rang (mÌ rang ®Ó l©u ngµy th­êng gi¶m chÊt l­îng do bÞ h«i dÇu). Nguån chÊt ®èt sö dông s¶n phÈm tËn thu cña n«ng nghiÖp vµ nhµ v­ên lµ trÊu, cñi nªn rÊt Ýt tèn kÐm. Mét bao trÊu hiÖn nay cã gi¸ lµ 5.000 ®ång, rang ®­îc 50-70kg mÌ bãc vá/5-7 mÎ rang (10kg/mÎ rang) víi thêi gian tõ 2-3 giê. Trong khi rang thñ c«ng mçi lÇn rang tèi ®a 5kg/30phót/2 lao ®éng. TiÒn c«ng thuª rang 100kg mÌ cã chi phÝ 100.000 ®ång. - HiÖu qu¶ kü thuËt: M¸y cÊu t¹o gåm c¸c bé phËn sau: Boong m¸ng tiÕp liÖu, thïng trén ®¶o, m¸ng th¸o liÖu, buång löa, bé ®Þnh l­îng trÊu, tñ ®iÖn ®iÒu khiÓn. MÌ ®­îc cho vµo m¸y tõ boong phÝa trªn ch¶y theo m¸ng vµo trong thïng trén ®¶o (thïng trén quay theo chiÒu thuËn). Thïng trén ®Æt trong buång löa ®èt b»ng trÊu, nguån nhiÖt cña buång löa ®­îc kiÓm so¸t b»ng c¸ch thay ®æi vËn tèc bé vÝt me t¶i trÊu vµo buång löa. C¶m biÕn nhiÖt ®é sÏ nhËn biÕt khi nµo qu¸ tr×nh rang kÕt thóc (tuú theo tõng lo¹i mÌ mµ ta cµi ®Æt nhiÖt ®é sao cho thÝch hîp). MÌ chÝn ®­îc lÊy ra khi cho thïng trén quay theo chiÒu ng­îc qua m¸ng dÉn ra ngoµi. - HiÖu qu¶ x· héi: ViÖc ®­a m¸y vµo c«ng ®o¹n rang mÌ lµm b¸nh ®· t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, ®ång thêi bít c«ng lao ®éng nÆng nhäc vµ ®éc h¹i; B¶o vÖ 69 https://thuviensach.vn søc khoÎ ng­êi lao ®éng do h¹n chÕ tiÕp xóc víi khãi bôi trong qu¸ tr×nh rang theo ph­¬ng ph¸p thñ c«ng; Gãp phÇn b¶o vÖ m«i tr­êng, ®ång thêi cung cÊp thªm nguån ph©n bãn s¹ch cho n«ng nghiÖp, nhÊt lµ nghÒ trång rau s¹ch vµ trång c©y c¶nh. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y ®· ®­îc c¬ së ®­a vµo sö dông vµ lµm dÞch vô rang mÌ thuª cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt b¸nh t¹i ®Þa ph­¬ng. M¸y ®­îc cÊu t¹o ®¬n gi¶n, dÔ vËn hµnh, sö dông nguyªn liÖu cã b¸n réng r·i trªn thÞ tr­êng nªn gi¸ thµnh thÊp. HiÖn nay, mét sè c¬ së t¹i ®Þa ph­¬ng vµ c¸c huyÖn l©n cËn ®Æt hµng nh­ng t¸c gi¶ ch­a nhËn lµm ®­îc v× c¬ së cña «ng ®ang trong giai ®o¹n ®Çu t­ më réng, n©ng cÊp c¶i tiÕn mét sè c«ng ®o¹n s¶n xuÊt. Tuy nhiªn, «ng Hoµ ®· cã kÕ ho¹ch nh©n réng s¶n xuÊt ®Ó phôc vô nhu cÇu cña bµ con. 70 https://thuviensach.vn M¸Y PHUN THUèC TRõ S¢U BÖNH TR£N RUéNG LóA T¸c gi¶: TR¦¥NG THANH HOµI §Þa chØ: Êp VÜnh Böu, x· VÜnh §¹i, huyÖn T©n H­ng, tØnh Long An §iÖn tho¹i: 01658500558 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p M¸y phun thuèc b¶o vÖ thùc vËt tr­íc ®©y ®· cã ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long, khi vËn hµnh cã ba ®éng c¬, mét ®éng c¬ ®Ò, mét ®éng c¬ phun thuèc, mét ®éng c¬ hót n­íc ®Ó pha thuèc. ChiÕc m¸y do anh Hoµi c¶i tiÕn cã thÓ chñ ®éng vËn tèc tíi hay lïi b»ng hép sè thay v× sö dông bé nh«ng, m¸y cã thÓ ®iÒu chØnh ®é cao thÊp cña cÇn phun phï hîp lo¹i thuèc phun vµ s©u bÖnh g©y h¹i. Do ®­îc c¶i tiÕn nªn m¸y võa ch¹y, võa tù hót n­íc tõ d­íi ruéng vµo thïng phuy ®Ó pha thuèc, võa tù ®éng b¬m thuèc phun ra. Mçi ngµy (6 giê) m¸y cã kh¶ n¨ng phun ®­îc 12 ha. 71 https://thuviensach.vn 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: Dïng m¸y phun tiÕt kiÖm ®­îc nh©n c«ng, do ®ã gi¶m ®­îc chi phÝ trong kh©u phun thuèc. M¸y phun trong 6 giê ®­îc 12 ha, tèn 2,5 lÝt dÇu vµ 2 lao ®éng víi tæng chi phÝ lµ 240.000 ®ång, mçi ha lµ 20.000 ®ång. NÕu phun b»ng tay, ®Ó phun mçi ha tèn 82.000 ®ång (15 b×nh thuèc x 5.500 ®ång/b×nh). Nh­ vËy, víi mçi ha chi phÝ phun m¸y lîi h¬n phun thñ c«ng 62.000 ®ång cho mçi ®ît phun. Trong vô lóa, b×nh qu©n phun ba lÇn nÕu ruéng kh«ng bÞ dÞch bÖnh, s©u rÇy (nÕu s©u rÇy ph¸t triÓn th× sÏ phun n¨m ®Õn s¸u lÇn). Nh­ vËy chi phÝ phun thuèc b»ng m¸y lîi h¬n lao ®éng thñ c«ng tõ 190.000 ®ång - 380.000 ®ång. M¸y cµng ph¸t huy hiÖu qu¶ nÕu vµo ®ît dÞch v× m¸y phun ®­îc diÖn tÝch lín nªn sÏ kÞp thêi dËp dÞch. - HiÖu qu¶ kü thuËt: ThiÕt bÞ cã tÝnh chÊt b¸n tù ®éng. B¶n chÊt c¶i tiÕn cña m¸y lµ thay bé nh«ng ®Ó ®iÒu khiÓn m¸y tr­íc ®©y b»ng hép sè. Tõ ®ã cã thÓ chñ ®éng ®­îc vËn tèc, tíi hoÆc lïi theo ý ng­êi ®iÒu khiÓn. CÇn phun cña m¸y ®iÒu khiÓn lªn xuèng ®­îc, nhê ®ã cã thÓ phun thuèc ë gèc lóa hay l¸ lóa theo yªu cÇu phßng trõ s©u bÖnh. - HiÖu qu¶ x· héi: M¸y gióp gi¶i phãng søc lao ®éng vÊt v¶ khi phun thuèc b»ng tay, gi¶i quyÕt ®­îc kh©u thiÕu 72 https://thuviensach.vn lao ®éng, gãp phÇn c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n. M¸y cßn gióp h¹n chÕ ®­îc nguy c¬ nhiÔm thuèc ®éc khi phun thñ c«ng, gãp phÇn b¶o vÖ søc khoÎ con ng­êi. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông M¸y cã thÓ sö dông trªn tÊt c¶ c¸c ruéng lóa. ë vïng §ång Th¸p M­êi tØnh Long An, sè n«ng d©n cã diÖn tÝch ®Êt ruéng tõ 5ha trë lªn lµ ®a sè nªn sö dông m¸y nµy rÊt hiÖu qu¶. 73 https://thuviensach.vn C¶I TIÕN L¦ìI DAO CñA M¸Y C¾T Cá §Ó §èN CHÌ T¸c gi¶: NGUYÔN V¡N HOµN §Þa chØ: Th«n TiÒn Phong, x· Phó L©m, huyÖn Yªn S¬n, tØnh Tuyªn Quang §iÖn tho¹i: 0902081313 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Trong nghÒ trång chÌ c«ng viÖc nÆng nhÊt lµ ®èn chÌ sau mçi vô thu ho¹ch. Tõ ­íc m¬ cã mét m¸y ®Ó ®èn chÌ, anh Hoµn ®· mua vÒ mét chiÕc m¸y c¾t cá dïng trong ph¸t cá vµ ®èn chÌ, song l­ìi dao nguyªn b¶n cña m¸y c¾t cá khi dïng trong ®èn chÌ th× vÕt c¾t cña nã dËp n¸t lµm cho c©y chÌ bÞ tæn th­¬ng, nhiÒu vÕt c¾t l©u liÒn sÑo. Sau nhiÒu lÇn tr¨n trë ph¶i c¶i tiÕn m¸y nµy ®Ó gi¶m c«ng lao ®éng vµ anh ®· c¶i tiÕn, thiÕt kÕ l­ìi dao cã h×nh cong theo chiÒu quay cña nã, khi c¾t cã ®é l­ít nhÑ lµm cho vÕt c¾t s¾c nÐt, kh«ng bÞ dËp n¸t. 74 https://thuviensach.vn 2. TÝnh hiÖu qu¶ Dïng l­ìi dao c¶i tiÕn g¾n vµo m¸y c¾t cá ®Ó ®èn chÌ hiÖu qu¶ t¨ng bèn ®Õn n¨m lÇn so víi ®èn b»ng dao qu¾m (mçi c«ng lao ®éng dïng dao qu¾m chØ ®èn ®­îc 400-500m2). Nhê cã m¸y nªn ®· gi¶m sù nÆng nhäc trong nghÒ trång chÌ. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông ChiÕc m¸y c¾t cá cã thªm tÝnh n¨ng ®èn chÌ ®· ®­îc phæ biÕn ra nhiÒu x· cña huyÖn Yªn S¬n, c¸c n«ng d©n cña tØnh Th¸i Nguyªn, Phó Thä còng ®· chÕ t¹o l­ìi dao theo c¸ch cña anh Hoµn ®Ó ®èn chÌ. 75 https://thuviensach.vn M¸Y HóT PH¢N Bß PHôC Vô T¦íI Cá T¸c gi¶: NGUYÔN V¡N HOµNG §Þa chØ: Êp 3, x· Ph­íc VÜnh An, huyÖn Cñ Chi, Thµnh phè Hå ChÝ Minh 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p TËn thu nguån ph©n th¶i cña tr©u, bß khi nu«i nhèt theo ®µn sè l­îng lín (tõ 10 con trë lªn), gi¶i quyÕt vÊn ®Ò m«i tr­êng, t¹o nguån ph©n h÷u c¬ quý gi¸ ®Ó t¸i t¹o thøc ¨n cho ®µn gia sóc. Ph©n chuång tõ tr©u, bß rÊt thÝch hîp cho viÖc ch¨n nu«i cá lµm thøc ¨n trë l¹i cho ®µn gia sóc. 2. TÝnh hiÖu qu¶ - HiÖu qu¶ kinh tÕ: Víi ®µn bß s÷a sè l­îng 40 con, diÖn tÝch 7.000m2 cá, sè l­îng ®µn bß 40 con mçi ngµy tiªu thô hÕt 240.000 ®ång tiÒn cá. Mét th¸ng ®ì ®­îc cho gia ®×nh 7.200.000 ®ång. - HiÖu qu¶ x· héi: Xö lý tËn gèc vÊn ®Ò « nhiÔm truång tr¹i khi 76 https://thuviensach.vn ch¨n nu«i gia sóc nhèt sè l­îng lín; T¹o kh«ng gian cá xanh võa lµ nguån thøc ¨n, võa lµm xanh s¹ch m«i tr­êng xung quanh. M« h×nh ®­îc nh©n réng sÏ t¹o nguån thøc ¨n dåi dµo cho c¸c ®µn gia sóc lín, gãp phÇn thóc ®Èy phong trµo ch¨n nu«i gia sóc cña nh÷ng ®Þa ph­¬ng ch­a cã nhiÒu nguån thøc ¨n cho gia sóc. 3. Kh¶ n¨ng ¸p dông Møc ®é ®Çu t­ kh«ng lín so víi l­îng vèn ®Çu t­ ch¨n nu«i, diÖn tÝch hÇm hót ph©n réng tÇm 100m2, 1 m¸y m« t¬ c¶ ®Çu hót trÞ gi¸ kho¶ng 2.000.000 ®ång; hÖ thèng èng dÉn nhùa mÒm 300m. Víi møc ®é ®Çu t­ ban ®Çu nh­ vËy, chi phÝ cã thÓ ®­îc coi lµ kh«ng cao, viÖc ¸p dông gi¶i ph¸p kh«ng ®ßi hái nhiÒu vÒ vèn ®Çu t­ còng nh quy tr×nh kü thuËt, dÔ ¸p dông ë nhiÒu ®Þa ph­¬ng kh¸c nhau. 77 https://thuviensach.vn M¸Y T¸CH H¹T NG¤ T¸c gi¶: CAO §×NH HîI §Þa chØ: Xãm 4, x· S¬n LÔ, huyÖn H­¬ng S¬n, tØnh Hµ TÜnh §iÖn tho¹i: 01644414008 1. TÝnh míi cña gi¶i ph¸p Th«ng th­êng viÖc t¸ch h¹t ng« th­êng ®­îc lµm thñ c«ng b»ng tay hoÆc ®Ëp tèn nhiÒu søc lao ®éng, hiÖu qu¶ kh«ng cao, ®Æc biÖt viÖc ®Ëp ng« cßn ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng h¹t do khi ®Ëp bÞ vì. Trong khi thùc tÕ hé n«ng d©n nµo còng sö dông chiÕc m« t¬ 0,75kw ®Ó b¬m n­íc vµ sö dông tuèt lóa. ¤ng Hîi ®· n¶y ra ý t­ëng s¸ng t¹o ra chiÕc m¸y t¸ch h¹t ng« phï hîp víi lo¹i m« t¬ 0,75kw. Lo¹i m¸y nµy tiÖn lîi, ®¬n gi¶n, phï hîp víi nhµ n«ng, chi phÝ thÊp, gi¶m søc lao ®éng, ®­a l¹i lîi Ých thiÕt thùc vµ hiÖu qu¶ cho ng­êi n«ng d©n. NÕu ng­êi d©n thuª m¸y næ ®Ó t¸ch ng«, m¸y th­êng kh«ng ph©n lo¹i ®­îc b«ng ng« ch­a kh« vµ b«ng ng« giµ, nªn khi t¸ch lÉn khã b¶o qu¶n 78 https://thuviensach.vn