🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Biết người - Dùng người - Quản người Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn Biết Người, Dùng Người Quản Người Tạ Ngọc Ái https://thuviensach.vn Table of Contents LỜI NÓI ĐẦU THIÊN THỨ NHẤT: BIẾT NGƯỜI (Nhìn thấu trái tim người xấu, tốt) I. KHÔNG BIẾT ĐƯỢC CHÂN TƯỚNG (BỘ MẶT THẬT) CỦA CON NGƯỜI VÌ NÓ LUÔN ĐƯỢC CHE GIẤU - MUỐN HIỂU NGƯỜI TRƯỚC HẾT PHẢI HIỂU MÌNH * Muốn hiểu người trước hết phải hiểu mình. * Hiểu mình mới có thể làm tốt công việc của mình. * Hiểu mình thì mới tiến bộ * Mình phải tự hiểu mình thì người khác mới hiểu được mình * Một cách biết mình để dùng người khác II. BIẾT NGƯỜI MỘT ĐỜI, DÙNG NGƯỜI MỘT ĐỜI KHÔNG VỘI VÃ HIỂU NGƯỜI * Muốn hiểu người phải biết đoán người * Hiểu người quý hơn dùng người * Hiểu người cũng có nhiều cách * Yếu tố quan trọng để hiểu người * Hiểu người phải có cơ duyên * Hiểu người qua giao tiếp * Nói khích để hiểu người * Hiểu người qua quan sát * Hiểu người qua điều tra III. HIỂU NGƯỜI MỘT THỜI, DÙNG NGƯỜI TRONG CHỐC LÁT - BÌNH TĨNH KHI HIỂU NGƯỜI * Hiểu người qua tính cách: Nhìn cho thấu những điều kỳ diệu của con người * Hiểu người qua tình cảm: Quan sát sự thanh liêm chính trực * Hiểu người qua những việc nhỏ bé: Quan sát một chiếc lá biết mùa thu * Hiểu người qua lúc lâm nguy: Có thế mới biết được lòng trung thành * Hiểu người qua khó khăn: Có thể biết được khí phách IV. CON NGƯỜI KHI BIẾT THÌ ĐÃ MUỘN - NHỮNG ĐIỀU TỐI KỴ TRONG VIỆC DÙNG NGƯỜI. * Lấy trái tim kẻ tiểu nhân để đo bụng người quân tử * Vì một phút yêu ghét mà hiểu người một cách chủ quan V. HIỂU ĐƯỢC CẤP TRÊN CÓ THỂ BẢO VỆ ĐƯỢC BẢN THÂN - PHƯƠNG PHÁP TÌM HIỂU CẤP TRÊN * Sáu phẩm chất tốt đẹp của cấp trên * Tám hành vi không tốt cho thượng cấp: * Hiểu cấp trên mới có thể bảo vệ mình * Giấu đi những khiếm khuyết có thể giữ thân * Chim khôn chọn cây làm tổ * Người thông minh cân nhắc chọn chủ nhân * So sánh mới biết minh chủ *Qua cầu rút ván * Ngọc sáng phải để đúng chỗ VI. HIỂU CẤP DƯỚI CÓ THỂ TÌM ĐƯỢC NHÂN TÀI - PHƯƠNG PHÁP HIỂU CẤP DƯỚI * Hiểu được cấp dưới thì mới có thể dùng được người * Chọn nhân tài không hạn chế sự xuất thân * Hiểu kẻ tiểu nhân có thể tránh được tổn hại * Trung nghĩa mới không sợ khuất phục * Người thành thực là người hiền tài * Người trung thực có thể trọng dụng * Kẻ mạo nhận công lao của người khác không thể tin dùng VII. NHÌN BIỂU HIỆN BÊN NGOÀI HIỂU ĐƯỢC BẢN CHẤT BÊN TRONG https://thuviensach.vn * Nhìn cách ăn mặc biết người tài * Quan sát cách ăn mặc hiểu được phụ nữ * Quan sát cách ăn mặc biết được tính cách * Quan sát tướng mạo biết được tương lai * Quan sát biểu hiện bên ngoài biết tâm tính * Quan sát tướng mạo biết được năng lực * Xem bằng cấp biết người * Nghe danh tiếng biết người * Trông mặt mà bắt hình dong * Quan sát mắt hiểu tâm địa * Quan sát hiểu lòng người * Quan sát ánh mắt hiểu được tình ý * Quan sát mắt hiểu tâm lí * Quan sát mắt biết tốt xấu * Quan sát đôi lông mày hiểu được lòng người * Quan sát mũi hiểu tâm lý * Quan sát miệng hiểu tâm lý * Quan sát miệng biết tính tình * Nghe tiếng biết mệnh * Nghe tiếng biết tính tình VIII. HIỂU NGƯỜI TỪ BÊN TRONG - TÌM HIỂU PHẨM CHẤT TỪ TRONG RA NGOÀI * Không nên chọn người qua hình thức bên ngoài * Nhìn thấu được biểu hiện bên ngoài mới thấy được thực chất * Nhìn sâu vào con người để biết trí tuệ * Biết người qua tu dưỡng * Biết người qua phẩm tính * Biết người qua tài khí * Biết người qua tâm trí * Biết người qua thực tiễn * Nhìn người qua bản chất * Nhìn tâm biết người * Nhìn trí biết người IX. BIẾT NGƯỜI PHẢI CÓ THỜI GIAN DÀI - PHẢI CÓ CẢ MỘT QUÁ TRÌNH MỚI BIẾT NGƯỜI * Đường xa hay sức ngựa, ngày dài biết nhân tâm * Có thể cùng hoạn nạn, không thể cùng chung vui * Nhìn người ở cái sai cái đúng, có thể thấy từ những hành động nhỏ nhặt * Biết người nhằm vào đức * Biết người qua trình độ hiểu biết * Biết dùng người tài * Biết người ở học thức * Biết người ở bẩm tính * Biết người ở hành động * Biết người ở hiền tài * Biết người ở tín nghĩa * Biết người sùng ái * Biết người bởi lễ * Nhìn thấy hùng tài trong cái xấu * Từ cử chỉ nhìn ra tướng tài * Biết người từ bản tính * Biết người từ lương tri * Biết người trong tình lý * Biết người trong ân oán * Biết người trong yêu ghét * Biết người trong lo buồn https://thuviensach.vn * Biết người trong cạnh tranh * Nhận biết người bằng nhiều kênh * Biết người trong giao tiếp X. BIẾT NGƯỜI PHẢI GẦN GŨI HỌ - BIẾT NGƯỜI PHẢI BẰNG QUAN SÁT * Biết người qua giao du, mà biết được đức hạnh * Biết người lúc nghèo hèn, biết được chí hướng * Thấy cảnh tượng to lớn mà biết được ý tưởng con người * Đặt vào hoàn cảnh nguy nan mới biết mưu lược * Từ bẩm tính có thể biết người tốt xấu * Biết người để dùng người, có thể biết được tài năng * Đặt người vào chỗ tranh luận, có thể thấy được thực tại * Biết kiến thức khi tiến cử * Trong lúc khẩn cấp có thể thấy rõ được mặt thật con người * Biết người ở dũng khí, có thể biết được ý chí chiến đấu * Biết người qua sai lầm, có thể thấy được tinh thần của họ * Ngầm tìm hiểu con người * Biết người sâu sắc thế nào XI. BIẾT NGƯỜI Ở “THẾ” - QUAN SÁT ĐỘNG THÁI ĐỂ BIẾT NGƯỜI * Xem xét thể hiện của thiên hạ, có thể giành được thiên hạ * Xem tình thế, có thể thấy được sự phát triển * Nhìn vào thế của người, có thể thấy được họa phúc * Nhìn thời thế có thể biết được việc không nên làm. * Nhìn vào điệu bộ tay người, có thể biết được tâm lý * Nhìn vào điệu bộ bàn tay, có thể biết được tâm tư tình cảm * Nhìn vào điệu bộ tay người, có thể biết được tính cách * Nhìn chân cử động có thể biết được tâm trạng * Nhìn cử động của thân thể có thể biết tâm trạng * Ngôn ngữ cơ thể phản ánh thế giới nội tâm * Trao đổi trò chuyện để biết bản lĩnh * Miệng gang thép du thuyết, biết tài năng * Thật tâm lắng nghe, hay là lơ đãng hững hờ XII. BIẾT NGƯỜI Ở “THỜI”- NHÌN THỜI CƠ ĐỂ BIẾT NGƯỜI * Giờ phút quan trọng mới biết được thực tài * Khi thấy ý mới biết lòng trung thành và tài năng * Tìm hiểu nhân tài mọi lúc mọi nơi * Việc chưa thành đạt, hãy nhìn ngay lúc khởi đầu * Không nhìn vào thành bại để nhận xét anh hùng * Khi nguy nan mới thấy lòng dũng cảm * Khi dùng mới biết lòng trung hậu * Trong nguy nan mới thấy lòng người trung thành * Lúc bình yên phải nghĩ đến lúc biến * Lúc vội vàng biết người nhanh nhẹn linh hoạt. * Khi khốn khó có thể biết đức hạnh * Khi thất vọng có thể biết được tình cảm tâm lý * Khi không ai giúp đỡ vẫn giữ được tự cường * Lỗ Tấn chính là bậc tiền bối nhìn thời thế biết người, nhìn thời thế dạy người. * Trong nghịch cảnh thôi thúc con người phấn đấu * Lúc nguy thấy thực tài * Trong cơn tuyệt vọng thấy rõ chân tình XIII. NHẬN BIẾT CON NGƯỜI PHẢI NHÌN VÀO CÁI LỚN, TỪ KHÍ TIẾT NHẬN BIẾT CON NGƯỜI * Nhìn người từ bản tính * Nhìn người từ tính cách * Nhìn người từ ưu điểm https://thuviensach.vn * Nhìn người từ khí chất * Nhìn người từ tài chí. * Nhìn người phải nhìn tổng thể * Nhìn người từ kết quả * Nhìn người từ bẩm tính XIV. NHẬN BIẾT NGƯỜI TỪ CÁI NHỎ - NHÌN NGƯỜI TỪ NHỮNG CHI TIẾT * Nhìn người từ tiềm lực của họ * Nhìn người từ tầm nhìn xa trông rộng của họ * Nhìn người từ cái bình thường * Nhìn người từ điềm báo trước * Nhìn người từ thói quen * Nhìn người từ chỗ thấp hèn của họ * Nhìn người từ việc ăn cơm * Nhìn người từ tấm lòng của mẹ * Nhìn người từ những động tác nhỏ * Nhìn nhận người từ các thói quen nhỏ * Nhìn nhận người từ những cử chỉ nhỏ * Nhìn nhận người từ những dự cảm nhỏ nhoi * Nhìn nhận người từ những thay đổi nhỏ * Nhìn người từ những hiện tượng nhỏ * Nhận biết người từ những chỗ đã biết * Nhận biết người từ sự tu dưỡng của họ XV. NHẬN BIẾT NGƯỜI BẰNG NIỀM VUI - NHẬN BIẾT NGƯỜI TỪ TÂM LÍ * Nhìn nhận người phụ nữ từ tính bẩm sinh của họ * Nhìn nhận người từ ý thích của họ * Nhìn nhận con người từ việc sử dụng con người * Nhìn nhận người khi họ đang yên vui * Nhìn nhận người khi họ đang thoả mãn * Nhìn người từ dục vọng của họ XVI. NHẬN BIẾT NGƯỜI BỞI CÁI THIỆN - CÁCH PHÂN BIỆT BẠN BÈ * Thiện ác thị phi trong tim đều biết, tình bạn lý tính chẳng phải bàn * Nhận biết người bởi cái nghĩa, có thể cùng chung sống * Nguy nan dễ xuất hiện bạn tốt và cũng dễ xuất hiện kẻ phản bạn * Bạn tâm giao là bạn thực sự * Nhận biết bạn thân sơ, xa gần * Nhận biết bạn qua thành tâm thỉnh giáo * Vàng thật không sợ lửa * Quân tử có đạo, tiểu nhân không có đức * Tám cách nhận biết người hiền tài * Thân thẳng không sợ bóng nghiêng * Cương trực sẽ thấy trung nghĩa XVII. CÁCH NHẬN BIẾT NGƯỜI GIAN ÁC * Cách nhận biết kẻ lừa dối * Nhận biết kẻ nói dối * Nhận biết kẻ lắm mồm * Bốn chiêu thức ngầm nhận biết kẻ tiểu nhân * Sáu biểu hiện của kẻ tiểu nhân * Ba tâm lý của kẻ tiểu nhân * Ba tâm tư của kẻ tiểu nhân * Không thể thiếu sự đề phòng người khác * Phải đề phòng những kẻ bất chấp tất cả để mưu cầu danh lợi * Độc ác nhất vẫn là kẻ tiểu nhân * “Tám điều thích” của kẻ tiểu nhân * Quân tử ở ngoài sáng, tiểu nhân ở trong tối https://thuviensach.vn * Mèo không thể không ăn cá, tiểu nhân không thể không gièm pha * Kẻ tiểu nhân miệng nam mô bụng một bồ dao găm * Tiểu nhân bịa đặt mê hoặc mọi người * Tiểu nhân trọng mình, khinh người * Tiểu nhân nói khoác bịp người * Gặp người luôn hậm hực phải đề phòng giữ mồm * Chỉ sợ quân tử giả, không sợ tiểu nhân thật * Người đáng thương nhất định phải có một chí khí nhất định * Phân biệt những điều thị phi, trung thực, gian xảo. * Việc ban tặng không thể nhận biết được kẻ tiểu nhân. * Không cho kẻ giết người mượn dao để có cơ hội lợi dụng. XVIII. PHƯƠNG PHÁP NHẬN BIẾT NGƯỜI THEO BẢN TÍNH CỦA HỌ - VÌ NGƯỜI MÀ BIẾT NGƯỜI. * Hãy cởi bỏ sợi dây trói buộc mình - thói ỷ lại * Khắc phục tâm lý đố kị. * Mãi mãi không tự mãn * Những bất mãn dễ thay đổi * Biểu hiện phong cách của bản thân * Tám điều cấm kị đối với phụ nữ * Quan sát nhóm máu, khí chất * Nhận biết người nhóm máu O * Nhận biết người có nhóm máu A * Nhận biết người nhóm máu B * Nhận biết người ở nhóm máu AB * Cách nhận biết người có tâm THIÊN THỨ HAI: DÙNG NGƯỜI (Lựa chọn nhân tài xấu tốt) * Sáu năng lực dùng người * Năm nguyên nhân dùng người * Bốn điều quan trọng khi dùng người * Bốn chỗ dựa để dùng người * Bảy mưu kế trong dùng người * Ba nguyên tắc cơ bản dùng người * Dùng người cho cá nhân riêng tư * Dùng người cho việc công * Dùng người theo chuyên môn của họ * Dùng người phải có lòng tin * Dùng người phải có thành ý * Dùng người phải khoan dung * Dùng người phải có nghệ thuật * Dùng người phải mạnh dạn * Dùng người phải biết trù tính * Bảy điều cần thiết trong dùng người của các ông chủ I. NGƯỜI ĐẾN LÚC DÙNG LẠI KHÔNG DÙNG ĐƯỢC - NHỮNG ĐIỀU KIÊNG KỊ KHI DÙNG NGƯỜI * Việc kiêng kị phải tự mình làm - dũng khí của người thường * Kiêng kị việc trên dưới không khác nhau, trên dưới cùng đường * Độc tài là điều đại kị trong dùng người * Ghét hiền kị tài, đè nén nhân tài * Nước hồ quá sạch sẽ không có cá * Dùng người không thể quá sức mà không quan sát * Cấm kị chỉ nghe và tin một phía * Cấm kị khi dùng tướng tài * Những điều cấm kị khi chiêu mộ dùng người https://thuviensach.vn * Cấm kị trong việc trọng dụng và xử phạt nặng * Tuyệt đối cấm kết bè kết đảng * Tuyệt đối kị việc dùng người vì tình riêng * Tuyệt đối kị việc tham của mà không tin người * Dùng người kị nhất là bao biện làm thay II. TIỀN BẠC DÙNG SẼ HẾT, DÙNG NHÂN TÀI MỚI CÓ ĐƯỢC THIÊN HẠ - PHƯƠNG PHÁP SỬ DỤNG TÀI NĂNG TRÍ TUỆ TRONG THIÊN HẠ * Thương nhân ngu xuẩn tiêu tiền, thương nhân thông minh dùng người * Không phải là người không tốt, mà chỉ là không biết dùng người * Không có hiền tài sẽ không thành đại sự * Người chủ sáng suốt dùng người sẽ đạt được nhiều lợi ích * Tin dùng người hiền tài có thể phân chia thiên hạ * Người thượng đẳng coi tài năng là của quí, kẻ hạ đẳng coi tiền bạc là của quí * Nước có hiền tài, người khác không thể bắt nạt được * Nước có người hiền tài, người chủ sáng suốt có thể trông cậy * Được người sẽ thắng, mất người sẽ bại * Gặp được người hiền tài như cá gặp nước * Người tài trí giữ nhân tài, kẻ ngu xuẩn giữ ngọc châu * Con người là nhân tố quan trọng nhất * Biết người có thể giữ được thiên hạ * Nhà có cây ngô đồng sẽ dụ được phượng hoàng đến * Đã có Bá Nhạc, ngựa tốt không thiếu * Nhà phải có nền móng, để con cái sinh cháu chắt * Tranh giành nhân tài, không tiếc tiền của * Nắm bắt được tài năng chưa phát triển để phát huy nó lên * Muốn dựng nghiệp bá vương tất phải dùng người hiền tài * Khích lệ nhân tài xuất hiện, mạnh dạn sử dụng nhân tài * Bồi dưỡng những tài năng mộc mạc, khai thác những tài năng thực sự của họ. * Đào tạo tướng tài trung thành, chú trọng nhân nghĩa * Nhận biết người qua xử lý công việc, có thể biết được hành vi đạo đức của họ * Tài năng của người khác có thể dùng cho mình được * Kiên trì chờ đợi, nhân tài sẽ phục mình * Dùng trí tuệ của con người còn hơn dùng sức của họ * Dùng tài năng của con người để về sau vượt lên * Dùng người có trí tuệ phải biết lay động trái tim họ III. CHỈ DÙNG MỘT ĐIỂM, KHÔNG ĐỀ CẬP TỚI CÁC ĐIỂM KHÁC - CÁCH TIN DÙNG MỘT MẶT TÀI NĂNG TRONG THIÊN HẠ * Dùng người không nhất thiết đều phải là người hiền tài * Dùng người chỉ dùng sở trường của họ * Dùng người không nên cầu toàn * Lý lẽ dùng người dũng cảm là thưởng phạt có giới hạn * Lý lẽ dùng người tài trí - dùng người tuỳ theo tài từng mặt * Lý lẽ về việc dùng người già, kịp thời không muộn * Tính cách dùng người, cần tránh thiển cận * Dùng tài năng kỳ lạ, binh lính không đổ máu * Im lặng để đối phó, để người nói không nói được * Biết tài riêng để dùng cho đúng * Xử lý việc lớn không cần câu nệ vào các chi tiết nhỏ * Người có ít tài lại muốn mình nổi, người nhiều tài lại bình dị * Liệu cơm gắp mắm khéo léo dẫn dắt * Dùng sở trường tránh sở đoản * Dùng những cái được, tránh những cái mất * Tấn công điểm yếu, đánh nhụt nhuệ khí * Viên tướng phụ tá không thể thiếu được https://thuviensach.vn * Lấy thiếu bù đủ, lấy chậm chạp thắng lanh lợi * Cách dùng người có tài bình thường, xem việc chọn người * Dùng tài từng mặt, thành bại là ở chỗ phân biệt được rõ * Dùng người theo bẩm sinh của họ, kể cả khi bị khiếm khuyết * Cách dùng các mưu sĩ, trước hết phải làm yên lòng họ * Cách dùng các mưu sĩ, phải biết tính xa * Vì cái “cương” của họ, kích thích để dùng họ * Vì họ thẳng thắn nên phải dùng sự chân thành của họ * Dùng người thô bạo, xem thế để dẫn dắt họ * Dùng người thẳng thắn, biết sai phải sửa * Dùng kẻ ác: lấy độc trị độc * Cách dùng quan: lấy người chế ngự người * Người có nhiều loại khác nhau, nhưng mọi tài năng đều dùng cả IV. DÙNG NGƯỜI THEO KẾ, NƯỚC LÊN THUYỀN LÊN - PHƯƠNG PHÁP DÙNG NHỮNG TÀI NĂNG THEO THỜI THẾ TRONG THIÊN HẠ * Dùng người theo việc nhất định thành công * Dùng người theo thời, có thể dùng nhất thời * Thời thế tạo anh hùng. Biết dùng sẽ thắng * Thiên tài vô giá - ngàn vàng không tiếc * Nhìn người theo thời thế, tức là không xét đến quá khứ V. DÙNG NGƯỜI THEO ĐỨC, ĐỨC CAO SẼ NHIỀU NGƯỜI THEO - CÁCH DÙNG KHÍ CHẤT CON NGƯỜI TRONG THIÊN HẠ * Dùng người một cách trung nghĩa, nhân khí thịnh vượng * Mạnh dạn dùng người, chọn người xuất chúng * Có ngọn cờ tốt để dễ chiêu nạp nhân tài * Đưa người hiền tài vào vị trí đúng, nhân tài sẽ kéo đến * Hoá thù thành bạn, sẽ làm ta càng mạnh, địch càng yếu * Đã dùng thì không nghi, đã nghi thì không dùng * Lấy đức để thu phục người, thiên hạ sẽ không còn trộm cướp * Một lời hứa đáng ngàn vàng, ngàn người sẽ quy phục * Lấy đức để dùng người, tức là đức tài đi liền nhau * Dùng người phải chân thành, trên dưới đồng lòng * Nói thẳng, niềm vui của đời người là hiểu nhau * Dùng người bằng nhân đức, có thể giành được thiên hạ VI. DÙNG NGƯỜI BỞI CÁI UY, LẤY THẾ ĐỂ DÙNG NGƯỜI - CÁCH DÙNG NGƯỜI CÓ QUYỀN THẾ TRONG THIÊN HẠ * Lấy Thiên tử ra để lệnh cho chư hầu. * Nịnh hót bợ đỡ để cầu thưởng * Nịnh hót bợ đỡ để lấy tín nhiệm * Ngụy trang đơn thuần để lấy lòng * Biểu thị sự trung thành ngu ngốc để được trọng dụng * Biểu thị tình cảm để mong được gần gũi * Kính nhi viễn chi, để giành một con đường cho sau này * Mượn dao giết người, trị thiên hạ bằng pháp chế * Phải đề phòng từ việc nhỏ, lấy cái nhỏ đề phòng cái lớn. * Liệu cơm gắp mắm, xem gió lái thuyền * Làm những gì mà họ thích VII. DÙNG NGƯỜI BẰNG SỰ YÊU QUÝ, LẤY TÌNH CẢM ĐỂ RUNG ĐỘNG LÒNG NGƯỜI - CÁCH DÙNG NGƯỜI TRUNG HẬU TRONG THIÊN HẠ * Dùng người theo việc, không câu nệ tính cách * Phải rộng lượng, lấy đức báo oán * Thưởng ân trọng tất sẽ được tướng trung thành * Dũng cảm gánh vác trách nhiệm, trên dưới một lòng * Làm ơn và làm uy, tức là biết tiến biết lui https://thuviensach.vn * Trị người theo cách "nhu", thì không "cương" nào không đánh đổ * Muốn bắt thì phải thả trước sau đó sẽ trừng trị * Tiền bạc có lợi cho việc thu hút nhằm phục vụ cho ý đồ lớn * Làm ơn để dùng cho sự trung thành * Trồng hoa mùa xuân chờ mùa thu hái quả * Sai thì phải trách, lấy yêu quý để thay đổi người * Làm ơn cho người không phải ở chỗ lớn hay nhỏ * Muốn được người trung thành cần phải được lòng người * Mượn nghĩa kết bạn sẽ có được trung thần * Cho người một ít, báo đáp được nhiều * Dùng người bằng sự dũng cảm, dùng tình để lay động con người * Trọng thưởng ắt sẽ có dũng tướng * Cứu người lúc nguy nan, thiện giả thiện báo * Hôn cổ kết giao sống chết cùng nhau * Không tính toán được mất có thể được người trung thành * Không tính toán những điều nghi ngờ trước đây sẽ có bầy tôi giỏi * Nhận ân của người báo đức cho người * Làm ơn cho người, lấy tình để làm động lòng người * Yêu quý người, quyết một lòng vì người VIII. DÙNG NGƯỜI BẰNG CÁI RIÊNG CỦA HỌ ĐỂ LÀM YÊN LÒNG HỌ - CÁCH DÙNG KẺ TIỂU NHÂN TRONG THIÊN HẠ * Tự mình giải quyết * Sự cân bằng nhỏ * Đầu tư vào điểm mạnh của họ * Không thể trọng dụng * Khi dùng cần đề phòng sự thay đổi * Dùng cái riêng của họ để biến thành cái chung * Lấy cái ác trị cái ác * Nuôi quân ba năm đánh giặc một giờ * Dùng người tài trong vòng kiềm toả của mình * Anh hùng khó qua được ải mỹ nhân * Chịu khổ nhất thời, đổi lại sự sung sướng cho vạn người * Kẻ giấu tài có thể ẩn mình * Thả cước dài câu cá, câu được món hàng kì lạ * Đầu tư gì đền đáp nấy - giao dịch công bằng * Biến lợi người thành của riêng mình * Yêu quý người để chế ngự người cho mình * Bình đẳng, không nợ nần gì nhau IX. MỌI NGƯỜI DÙNG MÌNH, MÌNH DÙNG MỌI NGƯỜI - CÁCH VÌ NGƯỜI MÀ DÙNG * Cha con hiệp lực núi thành ngọc, anh em đồng lòng đất thành vàng * Cùng sinh ra từ một gốc, sao nỡ hại nhau vậy * Giáng xuống để dùng * Tương kế tựu kế * Khéo léo dùng mỹ nhân kế * Cách khéo léo khích tướng * Dùng cả những kẻ nghịch đạo * Cố ý làm ra vẻ yếu * Người đỡ người có thể leo lên tận trời cao * Phải thông cảm lẫn nhau mới có thể giúp nhau được * Khó tìm được người bạn trung thành * Tình nghĩa là hàng đầu * Một hảo hán với ba loại bạn bè * Trời lạnh cho than còn hơn thêm hoa trên gấm * Trong vô tình cũng có tình https://thuviensach.vn * Kỹ xảo nhờ bạn giúp, lời nói cần khéo léo * Cắt đứt nghĩa tình, mỗi người một ngả * Với bạn tốt có thể nói không * Biết sự sáng suốt của người, tiến cử cái đức của người * Cái gan của việc dùng người * Tôn trọng người mới có thể dùng người * Hoa rơi vô ý nước chảy có tình * Thỉnh cầu thành tâm * Biết địch biết ta, khống chế điểm yếu của địch * Dùng hiền thê * Dùng mưu của vợ * Dùng đàn bà trị đàn bà * Dùng nữ trị nam * Thực lòng ca ngợi cái đẹp * Tin dùng sức mạnh trí tuệ * Nhiều người góp củi, lửa cháy càng mạnh * Tin dùng một người, nhiều người hiền tài sẽ tới * Dùng nhiều vàng mua một ngựa, nhiều ngựa tốt sẽ tới * Chia ra để dùng * Liên kết lại * Hàng rào đứng được phải dựa vào cột, người đứng được cần dựa vào sự giúp đỡ * Ngựa già biết đường * Gừng càng già càng cay * Cần cù là việc trước tiên * Chiến thuật nước mắt * Tình quê hương làm rung động lòng người * Biết tận gốc rễ * Người mới khí thế mới THIÊN THỨ BA: QUẢN NGƯỜI (Giúp bạn thành công trong công việc) I. NHẬP MÔN QUẢN NGƯỜI: QUẢN XA KHÔNG BẰNG QUẢN GẦN, HIỆN QUAN KHÔNG BẰNG HIỆN QUẢN * Tố chất của người lãnh đạo * Biện pháp của người lãnh đạo * Chế độ lãnh đạo * Nguyên tắc của người lãnh đạo * Phương pháp của người lãnh đạo * Bản lĩnh của người lãnh đạo * Lời nói của người lãnh đạo II. CÁCH QUẢN NGƯỜI: NGHỆ THUẬT QUẢN NGƯỜI LÀ LÀM CHO MỌI NGƯỜI THỂ HIỆN HẾT TÀI NĂNG * Làm người lãnh đạo khéo biết ý người khác * Làm người lãnh đạo siêu phàm * Làm người lãnh đạo quyết đoán tự tin * Làm người lãnh đạo có chức có quyền III. CÁCH QUẢN NGƯỜI: NHỮNG ĐIỀU CẤM KỊ TRONG QUẢN NGƯỜI - ĐIỀU KHÔNG NÊN LÀM* Cấp trên không được ghen ghét kẻ hiền tài * Cấp dưới không được coi thường lãnh đạo * Cấp trên không được làm người cô độc * Cấp trên không được kiêu ngạo và keo kiệt * Cấp trên không thể có mắt không có con ngươi * Cấp trên không được tự cho mình là nhất * Cấp trên không được ra những quyết sách sai lầm https://thuviensach.vn IV. NHÀ CÓ PHÉP NHÀ, NƯỚC CÓ PHÉP NƯỚC - CÁCH QUẢN NGƯỜI * Hiểu biết cấp dưới đang làm gì * Sử dụng thích đáng việc biểu dương * Để chế độ phát huy tác dụng * Sử dụng hợp lý cấp dưới * Anh (chị) là người tốt nhất * Anh (chị) có ưu điểm, cũng có khuyết điểm * Trồng gì được nấy * Lấy lòng so lòng, từ mình suy ra người * Quan hệ thích đáng với mọi người * Tổ chức những cuộc hội nghị có hiệu suất cao * Dùng kỷ luật quân đội để quản lý cấp dưới * Vận dụng tốt sức hấp dẫn của tiền thù lao * Bồi dưỡng một đội ngũ tiếp viên giỏi * Cho cấp dưới cả dây và tiền * Không điều tra không có quyền quyết định * Biết người giao đúng việc, dùng người không nghi ngại * Cố gắng nâng cao hiệu suất dùng người của xí nghiệp * Có dân chủ phải có tập trung * Phương pháp phát huy tác dụng nhân tài * Chỉ có người mới quản lý được người * Thông qua thành quả để chiêu mộ nhân tài * Căn cứ kết quả thực tiễn vận dụng nhân tài * Chữ tín là sự sống còn của người quản lý * Chữ tín là cơ sở của lòng người * Nêu gương đầu tầu có thể kéo theo toàn cục * Thưởng phạt phân minh là phương pháp lãnh đạo công bằng nhất * Con sâu làm rầu nồi canh cần phải thanh trừ * Động viên tính tích cực của nhân viên * Tạo dựng một môi trường hoàn toàn mới cho xí nghiệp * Dùng tiền tài để động viên nhân viên * Cố gắng áp dụng chế độ tính thù lao theo sản lượng * Cố gắng thích ứng với nhu cầu xã hội kiểu hướng ngoại * Biết đưa vào sử dụng kiểu quản lý khoa học * Tạo cơ hội bình đẳng cho mọi nhân viên * Đối xử hoà thuận với tất cả nhân viên * Mọi thứ đều vì công việc * Nâng cao trình độ nghiệp vụ của nhân viên * Cùng nhau xóa bỏ những cách biệt giữa người với người * Tại sao cấp dưới không muốn để ý đến bạn * Bạn phê bình người như thế nào * Có nghe thấy tiếng nói của cấp dưới không * Nói cho họ biết thành hay bại là tự họ quyết định * Trao hoa đỏ cho người có công * Có công lao phải thưởng, ngàn vàng không tiếc * Thưởng không qua ngày, phạt không để chậm * Quản lý phải nghiêm, không nể tình riêng * Quản lý bảo vệ, lấy tình cảm hoá con người * Ám chỉ quản người, khích lệ tinh thần trách nhiệm * Cách nhận biết người tài trong xí nghiệp * Giao quyền xuống dưới là vấn đề mấu chốt * Phép điều hoà trong việc quản người * Nói rõ cho cấp dưới biết mục tiêu kinh doanh * Chế độ quản lý tiến dần từng bước https://thuviensach.vn * Nhận biết và sắp xếp tốt các loại hình dùng người trong xí nghiệp * Cách tự quản lý các loại người có nhóm máu khác nhau * Quản lý cấp dưới hay nổi nóng, giải quyết phải bình tĩnh * Phương pháp quản lý cấp dưới là nữ giới - phải làm rõ động cơ * Quản lý cấp dưới khó gần. Nên xa lánh * Quản lý cấp dưới loại khó thông cảm. Tìm cách hòa giải tốt * Phương pháp quản lý cấp dưới là người thân thuộc * Phương pháp quản lý cấp dưới là vợ chồng, cứ đúng quy tắc chế độ trả lương * Phương pháp quản lý cấp dưới ngạo mạn * Phương pháp quản lý cấp dưới lầm lì không lộ,"muốn bắt phải thả" * Phương pháp quản lý cấp dưới có ý thù địch - tỏ ra yếu kém * Phương pháp quản lý cấp dưới xảo trá nham hiểm, sớm biết để đề phòng * Phương pháp quản lý cấp dưới "muốn làm quan". Phải thấy mà tránh * Phương pháp quản lý cấp dưới có thiếu sót * Quản lý cấp dưới là những kẻ hung hăng - lấy cứng chọi cứng V. NGUYÊN TẮC QUẢN LÝ NGƯỜI * Không có phép tắc không thành sự nghiệp * Pháp lệnh nghiêm chỉnh, ai cũng phải phục * Giờ làm việc phải công tư rõ ràng * Đối với mọi người xung quanh, nghe nhiều tất rõ * Vỏ quýt dày có móng tay nhọn * Giữ được người tài phải giữ được tâm * Quản người phải bằng phép tắc * Quản người bằng uy tín * Dùng bạo lực chế ngự bạo lực, phép quản ác * Lấy uy nghiêm chế ngự ngông cuồng, phép quản bằng uy quyền * Muốn quản người trước hết phải dạy người * Quản người cần có người tài * Dùng người cần khoan dung. Quản người cần chặt chẽ * Quản người không được vì tư lợi làm sai luật pháp * Đồng tiền không phải là vạn năng, nhưng đồng tiền dễ định lượng nhất * Y pháp hành sự, theo luật mà làm * Có thưởng có phạt, có hiệu lệnh phải chấp hành * Lấy lòng so lòng, tất được lòng người * Tự trách mình để vãn hồi lòng người * Củ cà rốt thắng cây gậy * Có cân bằng mới có thể vĩnh hằng * Trị người đâu bằng trị lòng * "Công rồi" không bằng "Tư rồi" (phần I) * "Công rồi" không bằng "Tư rồi" (phần 2) * Gia pháp không bằng quốc pháp * Không được vượt quyền * Dùng bạo lực giành được thiên hạ, không thể dùng bạo lực để trị thiên hạ * Khẳng định là phương pháp quản lý tích cực * Phải có khả năng làm việc xấu * Thà để người sợ, không để người kính yêu * Dùng thủ đoạn chớp giật, thể hiện lòng dạ bồ tát * Ra tay trước vẫn hơn, ra tay sau tai hoạ * Thưởng phạt phải cân nhắc, không được dùng thủ đoạn * Biết dùng người sẽ không vất vả * Biết đo lòng người * Dám làm dám chịu, biết tiến biết lùi * Lo cái đáng lo, bỏ cái đáng bỏ * Phải cải tạo bắt đầu từ hình tượng https://thuviensach.vn MỤC LỤC * Phép dùng tướng trước hết phải trị tâm * Phép dùng tướng phải nhằm vào nghĩa * Yêu thương cấp dưới như người thân * Trên dưới hoà thuận thì có thể chiến thắng mọi kẻ địch * Có phẩm đức cao thượng khiến mọi người xa gần đến quy thuận, được cấp dưới và quần chúng ủng hộ. * Mọi người chê trách, không bệnh cũng chết * Ban ơn phải từ ít đến nhiều * Là quan tử phải nêu cái hay không nêu cái dở * Giữ cân bằng bát nước đầy * Hãy thử yêu mến người mình ghét * Không nên thử làm thay đổi người khác * Tự tin là tiền đề của việc quản người * "Giết gà doạ khỉ" dùng nhiều lần vẫn tốt * Xí nghiệp dùng người phải có thứ bậc * Tăng sức hội tụ trong xí nghiệp * Đừng nên để cấp dưới thách thức uy quyền của bạn * Hiệu ứng cá nheo * Nâng cao hiệu suất làm việc * Sắp xếp khoa học, nâng cao hiệu suất * Khai thác tiềm lực nội bộ xí nghiệp * Thông qua cạnh tranh thu hút người tài * Tìm hiểu những nhu cầu thực sự của cấp dưới * Tránh xa các kẻ tiểu nhân đeo bám * Tiền thù lao nằm trong tiền lương làm việc * Nơi đây không giữ người, xin mời đi chỗ khác * Định giá cho nhân tài * Nhân tài dởm, sát hạch dùng người * Là lừa hay ngựa, cứ dắt ra đi lòng vòng khắc biết * Nhân tài kiểu tổng hợp là hướng dùng người của xí nghiệp * Mười hai loại người không đáng trọng dụng * Giao quyền nhưng phải giám sát * Đáng quyết đoán thời quyết đoán ngay *Chân lý thường nằm trong tay một số ít người * Gặp nghịch cảnh, cố gắng vươn lên https://thuviensach.vn LỜI NÓI ĐẦU BIẾT NGƯỜI, DÙNG NGƯỜI, QUẢN NGƯỜI là cuốn sách thuộc tủ sách kiến thức xã hội giới thiệu những bí quyết để hiểu biết về con người, đốisách sử dụng người và phương sách quản lý con người một cách khoa học thực tiễn và hiệu quả. Với nội dung phong phú, văn phong giản dị, dễ hiểu, giàu tính thông tin tri thức, cuốn sách sẽ giúp bạn: - Phương pháp hiểu thấu: tư chất, năng lực, nhân cách của một con người; - Từ đó có đốisách ứng xử và dùng người đúng việc, đúng cách, đúng chỗ; - Cuối cùng là phương pháp quản lý con người, đây chính là vấn đề quan trọng để nâng cao tố chất, uy tín, năng lực của người lãnh đạo quản lý. Hy vọng cuốn sách sẽ đem lại nhiều tri thức bổ ích bất ngờ, thú vị với bạn đọc quan tâm tới vấn đề này! https://thuviensach.vn THIÊN THỨ NHẤT: BIẾT NGƯỜI (Nhìn thấu trái tim người xấu, tốt) Từ khi có loài người, hiểu người đã trở thành một khả năng sinh tồn của con người. Vòng đời xoay chuyển, năm tháng vội vã trôi đi mang theo bao nhiêu kí ức, nhưng những người mà chúng ta đã tìm hiểu thì luôn sống mãi, như mới hôm qua. Tháng năm đã tôi luyện cho chúng ta một đôi mắt tinh tường, giỏi nhìn người, giúp chúng ta nhìn được từ trong ra ngoài, từ ngoài vào trong, nhìn gần biết được nhân tâm, nhìn xa biết được nhân khí, giúp chúng ta hiểu được cấp trên để bảo vệ mình, để phát triển, hiểu được cấp dưới để có được nhân tài, để dùng cho người tốt. Kinh nghiệm mách bảo chúng ta rằng “Đường xa biết sức ngựa, ngày dài hiểu lòng người” và “Vàng thật không sợ lửa, lúc gian nguy gặp chân tình”. Hiểu người là một môn học lớn mà ta học mãi không hết và dùng mãi cũng không cạn. Phương pháp hiểu người (thuật nhìn người) trong phần này cho chúng ta biết: Muốn hiểu được người trước hết phải hiểu được mình, muốn hiểu người phải đoán được lòng người; hiểu người một chốc lát, dùng được trong lúc cấp bách, hiểu người cả cuộc đời, dùng được mãi mãi. Cuốn sách cho bạn biết những phương pháp quan trọng để nhận biết người, phải nhanh trí, tỉnh táo khi dùng người. Phải nhận biết được cấp trên, cấp dưới, nhận biết từ dáng vẻ bên ngoài, đến nội tâm bên trong, nhận biết người từ xa đến gần; nhận biết người theo thế lực, theo thời cuộc, nhận biết người lúc nhỏ, nhận biết người lúc lớn, nhận biết người lúc thiện, nhận biết người lúc ác. Mọi người trong thiên hạ học được cách biết người này có thể thấy rõ hết mọi chuyện, việc biết người sẽ thông đồng bén giọt. https://thuviensach.vn I. KHÔNG BIẾT ĐƯỢC CHÂN TƯỚNG (BỘ MẶT THẬT) CỦA CON NGƯỜI VÌ NÓ LUÔN ĐƯỢC CHE GIẤU - MUỐN HIỂU NGƯỜI TRƯỚC HẾT PHẢI HIỂU MÌNH Biết mình biết người trăm trận trăm thắng. Dùng người, nếu lấy mình làm thước đo, lấy người làm gương, biết mình để làm tốt công việc của mình, biết người để dùng người cho tốt thì sẽ luôn giữ được thế thượng phong. * Muốn hiểu người trước hết phải hiểu mình. Dù là người có khả năng nhìn xa nghìn dặm cũng không nhìn được lông mi của chính mình. Đây quả là “khổ vì không nhìn thấy mình, không hiểu được mình”. Còn người thực sự hiểu mình thì vừa có khả năng tự nhìn thấy mình, lại vừa có khả năng kiềm chế được mình. Bính Nguyên là người Đông Hán vốn uống được rất nhiều rượu, nhưng từ khi đi du học, trong vòng 8 - 9 năm ông không hề uống một giọt rượu nào. Ông cõng trên lưng một hòm sách, bôn ba khắp nơi tầm sư học đạo, ông tôn Hàn Tử Trợ (người Trần Lưu), Trần Trung Cung (người Dĩnh Xuyên), Phạm Mạnh Bác (người Nhữ Nam), Lô Tử Bình (người Trác Quân) làm thầy. Lúc thầy trò chia tay, mọi người cứ ngỡ Bính Nguyên không uống rượu nên ép ông ăn nhiều thức ăn, nhưng Bính Nguyên nói “Tôi vốn uống được rất nhiều rượu, nhưng chỉ vì rượu mà sao nhãng chuyện học hành nên đã bỏ rượu, còn hôm nay chia tay cùng thầy bạn, lại thấy mọi người vất vả đến tiễn biệt, Bính Nguyên tôi cũng nên uống vài chén để tỏ lòng biết ơn”. Và cả ngày hôm đó họ cùng vui với nhau mà Bính Nguyên không hề say. Qua câu chuyện trên ta thấy Bính Nguyên sau khi biết mình, đã kiềm chế được mình để làm người, ông thực sự là một người hiểu mình. * Hiểu mình mới có thể làm tốt công việc của mình. Có rất nhiều người thực ra rất có tiềm năng phát triển, nhưng vì không đánh giá đúng khả năng của mình mà cả đời làm công việc không phù hợp với mình, như vậy quả là đáng tiếc. Dã Xuyên là một viên chức Nhật Bản, 30 tuổi. Sau khi tốt nghiệp đại học, anh làm nhân viên thống kê cho một công ty hạng trung. Công việc đơn điệu buồn tẻ, khiến anh ta luôn trong tâm trạng chán chường. Cho đến khi anh đọc được một cuốn sách tâm lý nói về cách tạo ra hình ảnh cho chính mình, anh hiểu ra rằng khả năng của anh không chỉ dừng lại ở công việc hiện tại, bởi công việc đó không phát huy được tài ăn nói và khả năng tạo niềm tin cho mọi người. Và thế là không chút do dự, anh chuyển sang làm nghề môi giới địa ốc. Quả nhiên công việc đó đã mang lại cho anh một cảm giác mới và anh đã thành công. Làm thế nào để hiểu được đúng chính mình, điều này đối với nhiều người thật không dễ chút nào, đối với những người chưa từng thành công, không lấy thành bại luận anh hùng, không lấy những tiêu chuẩn đương thời làm thước đo sự thành bại, thật hiếm lắm thay! Bethoven khi còn sống đã không được phái chính thống công nhận những tác phẩm của mình khiến ông rơi vào thế bế tắc. Nhưng ông đã không lấy những tiêu chuẩn thời đó làm thước đo cho sự thành bại của mình, cuối cùng đã được xã hội công nhận. Điều đó cũng chứng tỏ sự “hiểu mình”. Làm thế nào biết được khả năng của mình? Xin giới thiệu một vài cách dưới đây: 1. Phân tích xem bản thân có khả năng nào chưa được phát hiện, những khả năng đó có thể sẽ đưa bạn đến thành công. 2. Liệt kê một số việc bạn có thể làm được rất tốt như giao tiếp, quản lý, đặt kế hoạch, tổ chức... Hãy ghi lại từng sở trường một. https://thuviensach.vn 3. Mỗi ngày dành một khoảng thời gian để suy ngẫm xem mình đã vận dụng sở trường của mình như thế nào? 4. Tạo quan hệ tốt với những người và ở những nơi có thể giúp bạn thực hiện được mục tiêu của mình. * Hiểu mình thì mới tiến bộ Khi Tần Vũ đế Tư Mã Nghiêm và quan ngự sử Hồ Uy bàn luận về ý nghĩa cuộc đời, Vũ đế đã ca ngợi cha của Hồ Uy là Hồ Chất, người đã từng giữ một chức quan ở Kinh Châu là người thanh liêm chính trực, Vũ đế hỏi Hồ Uy “Ngươi và cha ngươi, ai thanh liêm chính trực hơn ai?”. Hồ Uy đáp “Thần không bằng cha thần”. Vũ đế lại hỏi “Cha ngươi hơn ngươi ở điểm nào?”. Hồ Uy trả lời “Cha thần sợ người khác biết ông thanh liêm chính trực, còn thần lại sợ người khác không biết mình thanh liêm chính trực. Đây chính là điểm mấu chốt để nói rằng thần còn kém xa cha thần”. Hồ Uy vừa hiểu cha, lại vừa hiểu mình nên đã trở thành danh thần của triều đại đó. Còn chúng ta làm thế nào để hiểu được mình? Theo nguyên tắc hiểu mình của người xưa, chúng ta nên chú ý thực hiện những điều sau: 1. Người biết làm kinh doanh, thâm trầm kín đáo. 2. Người giỏi giang, bề ngoài tỏ ra kém cỏi. 3. Cái hoàn thiện nhất, có vẻ như còn khiếm khuyết. 4. Cái đầy ắp, có vẻ như còn trống rỗng. 5. Cái thẳng nhất, có vẻ như còn có chỗ cong. 6. Cái khéo léo nhất, có vẻ như vụng về. 7. Tài năng hùng biện trác việt, có vẻ như không biết ăn nói. 8. Không có đức hạnh, dù trí tuệ hơn người, cũng không thể hiểu được những quy luật sâu xa và không thể trị thiên hạ. 9. Nếu không chuyên tâm vất vả suy nghĩ thì không thể hiểu được bản chất của sự vật. 10. Nếu không toàn tâm toàn ý tìm hiểu tình hình thực tế của sự việc thì không thể công thành danh toại. 11. Nếu không đủ tài năng và dũng khí thì không thể thống binh tác chiến. 12. Nếu quá thật thà và trung thành mà không tìm hiểu chân tướng của sự việc thì không thể có cái nhìn sáng suốt về con người. Vậy nên, trước hết hãy tự đánh giá sự thông minh tài trí của bản thân rồi hãy đánh giá người khác. * Mình phải tự hiểu mình thì người khác mới hiểu được mình Nói đến việc phát hiện nhân tài, người Trung Quốc luôn nghĩ đến đầu tiên là Bá Nhạc, một người nước Tần thời Xuân Thu có tài phân biệt ngựa. Chính ông là người đã phát hiện ra con Thiên Lý Mã, con ngựa có thể chạy được nghìn dặm trong một ngày. Thế nhưng trên đời này Thiên Lý Mã đã hiếm, người hiểu được Thiên Lý Mã như Bá Nhạc càng hiếm hơn. Vậy nên, đã là nhân tài thì không nên ngại ngùng chứng tỏ tài năng. Nếu cứ ngồi đợi Bá Nhạc đến thì chắc chắn sẽ thất bại. Thực ra, muốn người khác biết mình, trước hết phải học cách thể hiện mình, làm cho mọi người thấy được tài năng của mình. Có rất nhiều cách thể hiện tài năng. Ví dụ như: 1. Dựa vào người thân và bạn bè. Hãy chọn người thân thiết với mình, dựa vào họ để tạo ra chỗ đứng cho mình. Cách này sẽ có rất ít trở ngại trong quan hệ, có thể tập trung tinh lực cho sự nghiệp của bạn. Cái bạn cần là một nơi để bạn thể hiện tài năng, còn cái người thân và bạn bè cần là lợi ích do bạn mang lại. Tuy nhiên cách này lại bất lợi ở chỗ có rất nhiều lời dị nghị về bạn, rằng bạn là người “thấy người thân bắt quàng làm họ”. https://thuviensach.vn 2. Chim công xòe cánh. Giống như chim công khi gọi bạn tình, chúng ta phải thể hiện tài năng để Bá Nhạc đến. Như thế cố nhiên là có thể tiết kiệm được thời gian chờ đợi, nhưng khi bạn thể hiện mình thì sẽ không tránh khỏi có người nhìn phía sau để chỉ ra những khuyết điểm của bạn. Cụ thể hơn là dễ gây ra sự đố kỵ, tạo ra rất nhiều trở ngại đối với tiền đồ của bạn. 3. Mao Toại tiến cử Mao Toại là người hầu của Bình Nguyên Quân - vua nước Triệu thời chiến quốc. Sử ký “Bình Nguyên Quân liệt truyện” có ghi:“Khi Triệu Hiếu lên ngôi được năm (năm 257 trước công nguyên), quân Tần bao vây kinh đô của nước Triệu là Hàm Đan, Bình Nguyên Quân đến nước Sở xin viện binh, Mao Toại chủ động xin được đi theo. Khi Bình Nguyên Quân và Sở vương bàn về kế hoạch hợp tác, trong lúc Sở vương còn do dự thì Mao Toại nói với Sở vương về mối quan hệ khăng khít “môi hở răng lạnh”, điều đó đã khiến Sở vương xiêu lòng đồng ý phát binh cứu Triệu. Vì vậy người Trung Quốc đã gọi cách tự tiến cử là “Mao Toại tự tiến cử”. Dùng cách này để tự tiến cử với người mà mình ngưỡng mộ, rất có hiệu quả. Nhưng nếu như không có thời cơ quân Tần bao vây nước Triệu, thì chẳng phải là Mao Toại dù có tự tiến cử cũng phải đợi Bình Nguyên Quân xem xét trong một thời gian dài hay sao? 4. Phép ngôn kế đầu môn Theo cách này, trước hết hãy hiến kế cho Bá Nhạc, sau đó để nhận đánh giá của ông. Có rất nhiều cách nhìn nhận nhân tài nhưng Tăng Quốc Phiên tương đối thích cách này, vì những cách trên đều quá lộ liễu, chỉ có cách này kín đáo, hơn nữa vừa tìm đến sở thích của Bá Nhạc, vừa hiểu được tấm lòng trọng nhân tài của ông. Có thể nói đây là cách “nhất cử lưỡng tiện”. * Một cách biết mình để dùng người khác Trong số những cách biết mình để dùng người, còn có một trường hợp đặc biệt, đó là các doanh nghiệp đã không hiểu hết nhân tài của mình và đã không tận dụng được tài năng của họ. Có nhiều doanh nghiệp, lãnh đạo rất quan tâm đến nhân tài của doanh nghiệp khác mà đánh giá không đúng nhân tài trong chính doanh nghiệp của mình. Có thể nói, những nhà lãnh đạo như thế đã phạm một sai lầm là không hiểu mình. Trong khi đó các doanh nghiệp Nhật Bản lại rất coi trọng vấn đề này, họ đã áp dụng phương thức chiêu dụng hiền tài nội bộ và điều đó đã giúp họ phát hiện, khai thác một đội ngũ nhân tài hùng hậu trong chính công ty mình. “Hãy đánh thức những người đang đắm chìm trong giấc ngủ say” là một khẩu hiệu trong việc dùng người của các công ty Nhật Bản. Rất nhiều công ty Nhật Bản đã công khai tuyển chọn nhân tài trong nội bộ và tất cả mọi người đều có quyền tham gia thi tuyển. Có doanh nghiệp đã đưa ra vấn đề “Nếu bạn là tổng giám đốc” để trưng cầu các phương án phát triển mới cho công ty. Phương án nào được coi là khả thi thì công ty sẽ hỗ trợ 90% vốn, còn người lập phương án sẽ góp 10% để thành lập công ty mới và giám đốc chính là chủ phương án đó. Thực tế đã chứng minh, việc thành lập công ty kiểu đó đã khơi dậy lòng nhiệt tình của tất cả các nhân viên trong tổng công ty. Ngoài ra, những nhân viên muốn thay đổi môi trường làm việc cho hợp khả năng thì trực tiếp đề xuất ý kiến với phòng nhân sự, trưởng phòng nhân sự sẽ có trách nhiệm xem xét giải quyết. Thực tế cho thấy, những nhân viên này do họ tự điều chỉnh công việc của mình nên đã phát huy được khả năng và khẳng định lòng nhiệt tình của mình, vì thế lợi ích của công ty không hề giảm. Tóm lại, hiểu mình để làm tốt công việc của mình là cơ sở vô cùng quan trọng để phát huy những tiềm năng của bản thân, đạt được thành công trong cuộc sống. Mỗi chúng ta khi gặp khó khăn trở ngại, hãy nhìn nhận một cách trung thực tình hình hiện tại của mình, từ đó đánh giá một cách toàn diện bản thân. https://thuviensach.vn II. BIẾT NGƯỜI MỘT ĐỜI, DÙNG NGƯỜI MỘT ĐỜI KHÔNG VỘI VÃ HIỂU NGƯỜI Việc hiểu người chỉ là một việc rất nhỏ trong cuộc sống, nhưng nó lại có ảnh hưởng rất lớn. Không vội vã hiểu người, cùng đồng cam cộng khổ với họ, chúng ta sẽ nắm được sở trường sở đoản của họ trong lòng bàn tay, như hiểu chính chúng ta vậy. Thuật hiểu người nên vận dụng phương pháp bỏ qua hiện tượng bên ngoài, tìm hiểu bản chất bên trong. Cổ nhân từng nói:“Tướng tài không nên dựa vào khả năng anh ta sử dụng cung tên và điều khiển chiến mã để quyết định việc lấy, bỏ. Người tướng giỏi không nên dựa vào điểm thi để chọn nhân tài”. Do đó trong giao tiếp xã hội, chúng ta thường áp dụng những biện pháp sau: * Muốn hiểu người phải biết đoán người Làm người nhất định phải nắm được cách đoán người, biết được những dự tính của họ. Sau đây là ba cách đoán người: 1. Khi đối phương vui vẻ nhất, hãy làm tăng những ham muốn trong họ. Khi ham muốn, họ sẽ không kiềm chế được tình cảm thực của mình. 2. Khi muốn đối phương sợ hãi nhất, hãy làm tăng nỗi sợ hãi trong họ. Khi hoảng sợ, họ sẽ không dấu được tình cảm thực của mình. 3. Khi cảm động, sẽ không thấy được sự thay đổi bất thường của người khác, hãy thay đổi đối tượng, chuyển sang nói chuyện với người thân của họ, như thế có thể tìm hiểu được đôi điều về người đó. * Hiểu người quý hơn dùng người Ngọc bích trên núi Sở đáng giá ngàn vàng, nhưng nếu Biện Hòa không đập nó ra thì cũng chỉ như là một viên đá mà thôi. Điều này chứng tỏ việc phát hiện nhân tài là vô cùng quan trọng. Có được 10 con ngựa tốt không bằng một Bá Nhạc bởi tuấn mã tuy chạy rất nhanh nhưng nếu không gặp được Bá Nhạc thì không thể đi nghìn dặm một ngày. Nhân tài cũng vậy, phải có người phát hiện. * Hiểu người cũng có nhiều cách 1. Phái đến một nơi xa nhậm chức để quan sát sự trung thành. 2. Cho nhậm chức bên mình để quan sát lễ nghĩa. 3. Cử đi giải quyết việc rắc rối, phức tạp để quan sát năng lực. 4. Hỏi một cách bất ngờ để quan sát sự mưu trí. 5. Nhanh chóng định thời gian để quan sát uy tín. 6. Gửi một tài sản lớn để quan sát đó có phải là người nhân nghĩa hay không. 7. Cho biết tình hình nguy cấp để quan sát khí tiết. 8. Cố ý chuốc say để quan sát bản tính. 9. Để sống với nhiều người, ở một nơi phức tạp để quan sát thái độ xử lý công việc. * Yếu tố quan trọng để hiểu người Muốn hiểu người, cần chọn 3 điều để tìm hiểu, quan sát. Thứ nhất là đức, thứ hai là lượng và thứ ba là tài. Đức là sự cương trực, vô tư, trung thành, liêm khiết, chứ không phải sự lãnh đạm thờ ơ, không ai chê cười cũng không ai khen ngợi. Lượng, chỉ sự tiếp thu ý kiến, dung nạp nhân tài, chứ không cậy thành phủ sâu, ôm giữ bổng lộc, địa vị. Tài, chỉ sự phấn đấu để thành đạt, https://thuviensach.vn khả năng tùy cơ ứng biến, chứ không phải thói khôn vặt, mồm mép lanh lợi, giỏi viết báo cáo. * Hiểu người phải có cơ duyên Thời Hán Vũ đế có một viên quan lang tên là Nghiêm Tứ làm quan được mấy chục năm mà vẫn chưa được đề bạt và trọng dụng. Ông buồn rầu than thở, lão thần đâu phải là không mong được kiên trung báo quốc, lập công danh. Thần đã làm quan được ba đời nhưng đều không gặp thời gặp thế. Văn đế mê văn mà thần lại thích võ, Cảnh đế ưa già mà thần lại còn trẻ, còn bệ hạ cần trẻ thì thần lại đã già. Đó chẳng phải là thần không giỏi giang mà cái số mình như thế. Điều đó chứng tỏ Nghiêm Tứ không thể tự mình thay đổi thời thế, không thể trổ hết tài năng, mặt khác cũng cho ta thấy, đối với nhân tài, thời cơ quan trọng như thế nào. * Hiểu người qua giao tiếp Thông qua giao tiếp để trực tiếp tìm hiểu tính cách của một người nào đó là phương pháp quan trọng nhất. Phải chú ý trong quá trình giao tiếp không để xảy ra điều gì không phù hợp. Nên tạo ra một bầu không khí nói chuyện tự nhiên, vui vẻ, thoải mái; không nhất thiết phải đề cập có mục đích đến vấn đề then chốt nào đó, có thể hàn huyên những vấn đề không liên quan. Trong khi nói chuyện, chú ý đến cách nhìn và thái độ tiếp thu của đối phương về các vấn đề khác nhau, để hiểu được tâm lý, tính cách và những suy nghĩ của họ, cần tinh tế để phân biệt được những lời nói của họ, lời nào thật lòng, lời nào thể hiện tính cách của họ, lời nào chỉ là buột miệng nói ra mà không mang bất kỳ ý nghĩa nào. * Nói khích để hiểu người Cách này rất có hiệu quả trong việc tìm hiểu tâm lý của đàn ông hoặc những người có tính cách mạnh mẽ. Bí quyết của cách này là ở tâm lý nghịch phản mà nó sử dụng. Tâm lý nghịch phản đó là một điều kiện nhất định, hành vi ngôn ngữ của một người hoàn toàn trái ngược với nguyện vọng chủ quan của người đó, khi xảy ra một phản ứng trái ngược với trạng thái thông thường. Ta gặp rất nhiều hiện tượng này trong cuộc sống. Ví dụ như một tác phẩm nghệ thuật vốn không thu hút được sự chú ý, nhưng khi được bình luận sẽ khiến rất nhiều người quan tâm đến nó. Hay một vật nào đó càng bị cấm thì càng có nhiều người muốn chiếm được nó. Một ví dụ đơn giản nhất là nếu bạn nói một người không làm được một việc nào đó khiến bạn thất vọng, thì người đó sẽ lập tức tìm mọi cách thực hiện cho bằng được để chứng minh rằng sự phán đoán của bạn là sai. Qua đó bạn có thể quan sát được đặc điểm tâm lý và cá tính của người đó. Khi vận dụng phương pháp này phải chú ý chừng mực và phải xuất phát từ thiện ý. * Hiểu người qua quan sát Quan sát để hiểu người là một con đường đúng. Cách quan sát này là trong một hoàn cảnh nhất định, quan sát mọi biểu hiện, cách đối nhân xử thế của một người nào đó để có được một cách nhìn tổng quát, sau đó phân tích để nắm được đặc điểm bản chất của người đó. Có thể nói, đây là cách dễ thực hiện nhất vì nó không cần người quan sát phải trực tiếp tiếp xúc với đối tượng được quan sát và không cần sự sắp xếp, chuẩn bị trước, mà chỉ cần thường xuyên tham gia các hoạt động chung với người đó và có thể quan sát được biểu hiện của người đó trong mọi trường hợp là được. Các quan sát được chia thành quan sát ngang và quan sát dọc. Quan sát ngang là quan sát thái độ, cử chỉ, tác phong, ưu nhược điểm của người nào đó khi họ giao tiếp với người khác và khi họ gặp phải vấn đề nào đó. Còn quan sát dọc thì cần một khoảng thời gian dài như một tháng, hai tháng, nửa năm, một năm. Vì chỉ có qua nhiều lần quan sát mới có thể đánh giá một cách chính xác một con người và phải qua một khoảng thời gian để tìm hiểu hành động và thái độ của đối tượng thì mới có được một cái nhìn hoàn chỉnh. https://thuviensach.vn * Hiểu người qua điều tra Những cách trên đều yêu cầu người cần tìm hiểu tiếp xúc trực tiếp với người được tìm hiểu, còn cách này thì không cần phải như vậy, mà chỉ cần gặp gỡ, nói chuyện với bạn bè, người thân, đồng nghiêp, cấp trên, cấp dưới..., thông qua những phản ứng của họ để có được những ghi nhận cụ thể. Tuy nhiên, những thông tin có được qua cách này không đáng tin cậy như ba cách trên. Người ta thường nói, phạm vi những người xung quanh người được tìm hiểu càng rộng thì cá tính của người đó càng được bộc lộ rõ, như vậy, ấn tượng mà bạn thu được càng chính xác. Tuy nhiên, nếu bạn thực sự muốn tìm hiểu một người thì cách tốt nhất có hiệu quả cao vẫn là bạn trực tiếp đến gặp người đó. https://thuviensach.vn III. HIỂU NGƯỜI MỘT THỜI, DÙNG NGƯỜI TRONG CHỐC LÁT - BÌNH TĨNH KHI HIỂU NGƯỜI Rất nhiều lần, khi chúng ta trong tình thế vô cùng cần người thì bỗng ta gặp một người và ta cho rằng đó chính là người mà ta cần. Cách nhìn người ngẫu nhiên này đã từng giúp nhiều người thoát được khó khăn, nhưng cũng không biết bao nhiêu lần khiến chúng ta rơi vào thế khó khăn gấp bội. Quan sát một chiếc lá mà biết mùa thu tới, nhìn một điểm mà hiểu được lòng người. * Hiểu người qua tính cách: Nhìn cho thấu những điều kỳ diệu của con người 1. Người yếu đuối: Tính cách dịu dàng, nhân hậu, dễ gần, đa sầu đa cảm, thiếu chí khí, thiếu quyết đoán. Tuy nhiên ưu điểm của kiểu người này là nhạy cảm, có những cảm nhận sâu sắc, nếu tham gia lĩnh vực nghệ thuật hoặc công tác tôn giáo, từ thiện thì có thể có được những thành công đáng kể. 2. Người nóng vội: Phần lớn những người này không bằng lòng với hiện thực, oán ghét cuộc đời, luôn thích chỉ trích kịch liệt những tiêu cực của xã hội. Về phẩm chất, kiểu người này chính trực, kiêu căng, có cá tính, thông minh, nếu chịu phấn đấu sẽ có được những thành tựu hơn người. Nhưng không nên quá nóng vội, nên có chừng mực nhất định. 3. Người bất cần: Phần lớn kiểu người này có tài, có thể tin cậy được, họ không tán thành cũng không để ý đến chuẩn tắc của hành vi và quy phạm luân lý mà xã hội công nhận, do đó dẫn đến thái độ thờ ơ, chểnh mảng, kiêu căng. Kiểu người này tính tình thẳng thắn, bộc trực, chân thật, nhiều bạn bè, giao tiếp rộng với những người nổi tiếng trong xã hội. Nếu có công việc nào đó thực sự thu hút họ thì họ sẽ toàn tâm toàn ý đầu tư vào nó, và cần cù siêng năng khó ai bì kịp. Kiểu người này không thể làm quan. 4. Người chu toàn: Trí tuệ tuyệt đỉnh, nhanh nhẹn, tháo vát, cư xử khéo léo, làm việc gì cũng giỏi giang. Đó là những nhà ngoại giao giỏi. Dù là nhà ngoại giao của quốc gia, phụ trách đối ngoại của các doanh nghiệp, hay chủ cửa hàng tư nhân, họ đều có thể đảm nhận được rất tốt. Họ rất có năng lực giải quyết công việc và có khả năng làm việc độc lập. * Hiểu người qua tình cảm: Quan sát sự thanh liêm chính trực Quan sử bộ thượng thư đời Minh là Vương Ngạo có quyền chọn lựa, đề bạt các quan trong triều. Ông là một người liêm khiết, trung hậu, nguyên tắc, công bằng, vô tư, luôn từ chối các cuộc gặp riêng. Mỗi khi cần một chức quan nào đó là vua cho đòi vào gặp, dù ông trở về rất muộn nhưng ông cũng đích thân xem xét kỹ càng, chỉ sợ lựa chọn không đúng. Việc tuyển chọn các quan trong triều ông không cho ai biết, ông nói:“Sử bộ chẳng lẽ là nơi ân oán hay sao?”. Con rể ông là Giả Kiệt đang nhậm chức ở gần kinh thành, phu nhân Vương Ngạo nhiều lần sai người đi đón con gái về nhà khiến Giả Kiệt ấm ức nói với vợ “Cha là người có quyền tuyển chọn các quan trong triều, việc đưa ta vào thành dễ như trở bàn tay, sợ phiền gì cơ chứ”. Phu nhân nghe con gái nói vậy bèn nói lại với ông và thuyết phục Vương Ngạo đề bạt con rể, điều đó khiến ông vô cùng tức giận và ông đã không đưa con rể vào kinh làm quan. Vương Ngạo nắm quyền tuyển chọn nhân tài của đất nước, ông ngày đêm lo lắng làm thế nào để chọn được nhân tài thực sự, chỉ sợ dùng lầm người. Ông giữ kín việc chọn quan, điều này cho thấy việc chọn lựa đó xuất phát từ tấm lòng chí công vô tư, không mong sự báo đáp của https://thuviensach.vn người được đề bạt. Việc đưa con rể vào kinh vốn là việc dễ như trở bàn tay, hơn nữa lại có phu nhân thỉnh cầu, nhưng ông đã kiên quyết từ chối. Tinh thần chí công vô tư đó thật đáng để những người làm công tác nhân sự học tập, bởi như vậy mới có thể tránh được những tiêu cực, lợi dụng quyền hành để tư lợi trong công tác nhân sự. * Hiểu người qua những việc nhỏ bé: Quan sát một chiếc lá biết mùa thu Thế tộc Bắc ngụy Thác Bạt muốn chinh phạt Kinh Châu, các ý kiến đều cho rằng Kinh Châu không có nước, không có cỏ, rất khó hành quân, nên đều can gián, không đồng ý chinh phạt. Y Hương Hữu nói:“Kinh Châu không có nước, không có cỏ, sao trở thành một nước được, các ý kiến đều không thể dùng được”. Thác Bạch Thao thấy ông ta nói có lý, phàm là nơi người ở, tất có nước, có cỏ, không có nước, có cỏ, sao người sống được, thế thì sẽ không có người sống ở đó. Kinh Châu muốn lập quốc, tất nhiên phải có nước, có cỏ, đây là lẽ thường tình. Các quan đều cho rằng không có nước và cỏ chỉ là nghe lời đồn đại, lời nói chẳng qua cũng chỉ là lời nói, căn cứ vào đó để phản đối một cách mù quáng, có thể nói tài trí của họ còn thua xa Y, Y vừa có dũng khí, lại vừa thông minh tài giỏi, thật là một vị tướng văn võ song toàn, vì vậy Thác Bạch Thao cho rằng tiền đồ của Y còn rất xa. Sau đó quả nhiên Y nhiều lần lập chiến công, đưa Ngụy trở thành một an hầu và bản thân Y trở thành một tướng quân tài giỏi. * Hiểu người qua lúc lâm nguy: Có thế mới biết được lòng trung thành Thời Hán, Ban Chiêu được cử đi sứ các nước, kẻ tiểu nhân Lý Ba dâng sớ vu khống Ban Chiêu chỉ lo hưởng thụ, vui vầy với vợ con, không lo đại sự, còn nói, kế hoạch liên kết với Vu Tôn khống chế nước Qui Từ không thể thực hiện được. Nhưng Hán Chương đế tin tưởng vào sự trung thành của Ban Chiêu, hạ chỉ trách tội Lý Ba “cho dù Ban Chiêu chỉ lo vui vầy với vợ con, không lo đại sự, nhưng chẳng lẽ hơn một nghìn người đi theo Ban Chiêu đều không muốn về nhà hay sao?”. Chiếu thư ra lệnh cho Lý Ba phải kết hợp với Ban Chiêu, đồng thời chịu sự quản lý của Ban Chiêu. Hán Chương đế còn ra lệnh cho Ban Chiêu giữ Lý Ba lại, để Lý Ba giúp Ban Chiêu hoàn thành xuất sắc sứ mệnh. * Hiểu người qua khó khăn: Có thể biết được khí phách Thời Hán, khi Ban Chiêu đi sứ bị Lý Ba hãm hại, có người nói với Ban Chiêu “trước đây Lý Ba nói xấu tướng quân, làm hại danh dự tướng quân, giờ có thể phụng chiếu giữ hắn lại, sao ngài lại thả cho hắn đi?”. Ban Chiêu nói:“Nếu giữ Lý Ba lại thì chứng tỏ ta quá hẹp hòi. Chính vì hắn nói xấu ta nên ta để hắn đi. Như thế mới là hành động của người quân tử”. Lý Ba biết chuyện, vô cùng cảm kích Ban Chiêu. Từ đó, hắn không đi nói xấu người khác nữa. Nếu một người sẵn sàng thu nạp người dung tục, có tấm lòng tha thứ cho người khác, thì người đó có thể đoàn kết được mọi người trong thiên hạ. https://thuviensach.vn IV. CON NGƯỜI KHI BIẾT THÌ ĐÃ MUỘN - NHỮNG ĐIỀU TỐI KỴ TRONG VIỆC DÙNG NGƯỜI. Những điều cấm kỵ trong việc dùng người nhiều không kể xiết. Nhưng dùng người một cách chủ quan là điều nguy hại nhất. Tự khoe mình là biết người, cố chấp ý kiến của mình là điều cấm kỵ, con người ta đến khi biết thì đã muộn. Dùng người khi chưa biết người đó, dễ dàng dùng sai, sai lầm khi dùng sai người có thể tránh được. * Lấy trái tim kẻ tiểu nhân để đo bụng người quân tử Đánh giá một người phải tránh việc lấy tưởng tượng chủ quan của mình làm tiêu chuẩn đánh giá người đó, ý thức chủ quan quá mạnh sẽ dẫn đến sai lầm trong việc hiểu người. Ngày xưa, có một người làm mất một chiếc rìu, anh ta nghi ngờ cho một đứa trẻ hàng xóm ăn trộm, thế là anh ta ngấm ngầm quan sát mọi hành động của đứa trẻ đó. Anh ta đều cảm thấy mọi lời nói, hành động, thái độ, cử chỉ của cậu bé đều giống như kẻ ăn trộm, nhưng vì không có chứng cứ nên cũng chẳng có cách nào để vạch tội. Mấy ngày sau, anh ta tìm thấy chiếc rìu bị mất ở sau núi, thì ra anh ta đã bỏ quên ở đó. Sau đó, anh ta đi quan sát đứa bé hàng xóm thì thấy nó chẳng giống một tên ăn trộm rìu chút nào. * Vì một phút yêu ghét mà hiểu người một cách chủ quan Khi chúng ta thích một người, ta sẽ bỏ qua những khuyết điểm của người đó và cho rằng người đó hoàn mỹ; Còn khi chúng ta ghét một người, ta sẽ quên đi những ưu điểm của người đó, chỉ ra những điểm yếu của họ và phủ định tất cả mọi thứ của người đó. Tử Tư tiến cử Cẩu Biến với Vệ Hầu, nói:“Cẩu Biến có thể thống soái 500 cỗ chiến xa”. Vệ Hầu nói:“Ta rất hiểu tài năng quân sự của hắn, nhưng khi hắn làm quan thuế vụ thu thuế của dân, hắn đã từng ăn của dân hai quả trứng gà, người như thế ta không thể dùng được”. Tử Tư nói “Vua tuyển dụng nhân tài cũng đều như thợ mộc chọn gỗ vậy, dù cây cổ thụ cao ngất trời, mấy người ôm không xuể cũng sẽ có chỗ mục, người thợ mộc giỏi sẽ không vì chỗ mục ấy mà gỡ cả cây gỗ đó đi. Hiện tại, chúng ta đang trong thế chiến tranh hỗn loạn, cần tướng tài. Nếu chỉ vì anh ta phạm một lỗi nhỏ là ăn của dân hai quả trứng gà mà bỏ đi một trụ cột của đất nước, chuyện này chớ nên truyền sang các nước khác”. Nghe vậy, Vệ Hầu vô cùng nể phục và đa tạ Tử Tư, nói:“Lời của khanh ta xin ghi tạc”. https://thuviensach.vn V. HIỂU ĐƯỢC CẤP TRÊN CÓ THỂ BẢO VỆ ĐƯỢC BẢN THÂN - PHƯƠNG PHÁP TÌM HIỂU CẤP TRÊN Khi bạn tìm hiểu và chọn lựa cấp trên cũng chính là chọn lựa số phận của mình, vì vậy không thể coi nhẹ phương pháp này. Hiểu được cấp trên, đoán được suy nghĩ và hành động của họ, đề phòng họ, biến hoạ thành lợi, nếu được như vậy, bạn đã là một nửa cấp trên của mình rồi. * Sáu phẩm chất tốt đẹp của cấp trên 1. Lấy nhân đức để thu phục cấp dưới, lấy quy tắc, điều lệ để điều hành doanh nghiệp, chia sẻ cảm thông với những cơ cực của cấp dưới, thấu hiểu nỗi vất vả của họ đấy là “nhân”. 2. Khi gặp khó khăn, không trốn tránh hoặc đối phó qua loa đại khái, không bị danh lợi làm mờ mắt, đấy là “nghĩa”. 3. Có địa vị cao sang mà không kiêu ngạo, lập được chiến công mà không kể công, không tự phụ; Tài giỏi nhưng có thể đảm nhận vị trí thấp, cương trực mà có thể chịu nhẫn nhục, đấy là “lễ”. 4. Có khả năng tùy cơ ứng biến, có rất nhiều phương án, có thể chuyển họa thành phúc, đối mặt với nguy hiểm nhưng vẫn chiến thắng kẻ thù, đó là “trí”. 5. Khen thưởng hậu hĩnh cho cấp dưới có chí tiến thủ, trừng phạt nghiêm minh những người trốn tránh nhiệm vụ; khen thưởng kịp thời, trừng phạt bất cứ đối tượng nào vi phạm, đấy là “tín”. 6. Nhìn thấy những điểm mạnh của cấp dưới, nhận ra những khuyết điểm của bản thân, nghe theo những ý kiến đóng góp đúng đắn, vừa độ lượng, cương trực, vừa dũng cảm đa mưu, đấy là “minh”. * Tám hành vi không tốt cho thượng cấp: 1. Tham lam, không biết bao nhiêu cho đủ. 2. Đố kỵ với người hiền, tài giỏi hơn mình. 3. Nghe theo lời xu nịnh, trọng dụng kẻ gian nịnh. 4. Không biết mình biết người. 5. Thiếu quyết đoán. 6. Hoang dâm vô độ, ham mê tửu sắc. 7. Gian trá, mặt lim gan sứa. 8. Miệng lưỡi giảo hoạt, làm việc không theo nguyên tắc. * Hiểu cấp trên mới có thể bảo vệ mình Người hiểu được cấp trên có thể tránh được hậu họa. Khi Tào Tháo đương nhiệm ở Duyễn Châu, Trần Lưu thái thú Trương Mạo và Tào Tháo rất thân thiết với nhau. Cao Nhu cho rằng, Trương Mạo sớm muộn gì cũng phản bội Tào Tháo, phải đưa người nhà rời xa chỗ đó mới tránh được nỗi khổ binh đao. Cao Nhu đưa cả nhà đến Hà Bắc. Sau đó quả nhiên Trương Mạo tạo phản. Nhưng ngược lại, Hạng Vũ tuy oai phong lẫm liệt nhưng vô mưu, sau khi nhập quan diệt Tần thì vô cùng tự cao tự đại, rất ít khi nghe ý kiến của các mưu sĩ, Phạm Tăng rõ ràng biết Hạng Vũ là kẻ “tiểu nhân ngu dốt”, nhưng vẫn bảo thủ, không linh hoạt cuối cùng rơi vào thế thân bại danh liệt. Trung Quốc cổ đại có một họa sĩ tên là Chu Huyền Tố, một hôm hoàng đế cảm thấy rất vui nên ra lệnh cho ông ta vẽ một bức “giang sơn thiên hạ” trên tường của cung điện. Chu Huyền Tố nói:“Hạ thần chưa đi khắp đất nước, không dám làm theo mệnh lệnh của bệ hạ, xin bệ hạ vẽ phác trước rồi thần theo đó mà gia công thêm chút màu sắc sau”. Thế là đích thân nhà vua cầm https://thuviensach.vn bút phác họa một bức rất to, còn để Chu Huyền Tố gia công thêm. Nhưng lúc đó, Chu Huyền Tố lại nói:“Sơn hà hoàng thượng đã định, thần nào dám đổi thay”. Hoàng thượng nghe Chu Huyền Tố nói như vậy chỉ cười trừ rồi tự mình hoàn thành bức tranh. Cứ như thế, Chu Huyền Tố đã khéo léo chống lại mệnh lệnh của nhà vua, tránh được tai họa xảy ra do sơ suất mang lại. * Giấu đi những khiếm khuyết có thể giữ thân Ngày xưa có một ông vua rất yêu cái đẹp nhưng bản thân lại có hai khiếm khuyết, đó là chột mắt và thọt chân. Một hôm, ông ta thấy tâm hồn vui vẻ bèn mời một họa sĩ đến vẽ chân dung. Người họa sĩ thứ nhất thật thà vẽ ra diện mạo thật của nhà vua “vừa chột vừa thọt”. Sau khi xem bức tranh đó, nhà vua vô cùng tức giận và sai người chém đầu họa sĩ thứ nhất. Sau đó, ông ta lại tìm một họa sĩ khác đến vẽ cho mình. Người họa sĩ này biết được kết cục bi tàn của người họa sĩ trước nên không dám vẽ ra những khiếm khuyết của nhà vua. Anh ta vẽ một quốc vương có đôi mắt sáng quắc, có đôi chân khỏe mạnh, nghĩ rằng như thế sẽ khiến nhà vua hài lòng. Nhưng không ngờ, nhà vua nổi giận lôi đình nói:“Đây lẽ nào lại là ta?”. Rồi ra lệnh chém đầu người họa sĩ này. Sau lần đó, không một họa sĩ nào dám vẽ nhà vua, nhưng không ai ngờ có một anh chàng họa sĩ trẻ tuổi, dũng cảm dám vẽ tranh nhà vua. Khi bức tranh hoàn thành dâng lên nhà vua, nhà vua đã rất hài lòng và khen anh chàng họa sĩ đó thông minh. Vậy anh ta đã vẽ như thế nào? Không giống người họa sĩ đầu tiên vẽ ra mọi khiếm khuyết của nhà vua, cũng không giống người họa sĩ thứ hai vẽ không đúng thực tế, anh đã vẽ nhà vua đang cưỡi ngựa, chân thọt giấu đằng sau mông ngựa, nhà vua hai tay giương súng, nhắm một mắt để ngắm mục tiêu (mắt nhắm là mắt bị chột). Bức tranh đã thể hiện một quốc vương oai phong lẫm liệt, không thể tìm ra bất kỳ dị tật nào của nhà vua và cũng không ai nói anh đã vẽ không đúng thực tế. Anh chàng họa sĩ đó quả thật thông minh, đã đoán được ý đồ của nhà vua, khiến một nhà vua khó tính, tàn bạo cũng không thể chê trách gì được. * Chim khôn chọn cây làm tổ Thời Xuân Thu Chiến quốc, Lã Bất Vi có tới ba nghìn môn khách, Lý Tư là môn hạ của Lã Bất Vi, có tài năng xuất chúng, lại thêm sự tiến cử của Lã Bất Vi nên được cân nhắc làm quan trong triều. Sau đó Lý Tư tiếp cận với Tần Thủy Hoàng và được Tần Thủy Hoàng trọng dụng. Lý Tư nhờ đó thể hiện được tài năng chính trị của mình, thiết lập các quận huyện, duy trì được cục diện thống nhất. Ông được văn võ bá quan trong triều suy tôn làm thừa tướng, cuối cùng cũng đạt được ước nguyện chính trị của mình. Còn danh thần đầu đời Hán là Trần Bình đã ba lần chọn chủ để làm quan, đầu tiên là Ngu Vương, sau đến Hạng Vũ, rồi Lưu Bang, cuối cùng cũng đã tìm được một nơi có thể thể hiện được tài năng của mình. * Người thông minh cân nhắc chọn chủ nhân Quách Gia đời Hán từng đi theo Viên Thiệu, nhận thấy Viên Thiệu đa mưu nhưng không quyết đoán, không giỏi dùng người, nên cho rằng Viên Thiệu khó làm nên sự nghiệp lớn. Quách Gia nói với mưu thần của Viên Thiệu là Tân Bình “Người thông minh đánh giá chủ nhân một cách thận trọng, nên muốn sao được vậy, trăm trận trăm thắng, công thành danh toại. Viên Công chỉ bắt chước Chu Công hạ mình dụng nhân tài nên không hiểu được vấn đề cốt lõi của việc dùng người, đầu mối nhiều nhưng thiếu điểm mấu chốt, mưu hay nhưng thiếu quyết đoán, muốn cùng Vương Công vượt qua đại nạn của thiên hạ, thực hiện chí bá vương, thật khó lắm thay”. Thế là Quách Gia rời bỏ Viên Thiệu. Sau đó, Tào Tháo chiêu kiến Quách Gia, cùng Quách Gia bàn luận chuyện quốc gia đại sự, Tào Tháo vô cùng khâm phục tài trí của Quách Gia, nói “Người giúp ta thực hiện đại sự nhất định là người này”. Quách Gia vui mừng nói “Đây chính là chủ nhân của ta”. Tào Tháo bổ nhiệm Quách https://thuviensach.vn Gia lo kiểm soát việc sử dụng rượu. Từ việc chinh phạt Lã Bố, đánh Viên Thiệu, Viên Thượng, đến việc tấn công Tam Quận Ô Hoàn, Tào Tháo thường nghe theo ý kiến của Quách Gia. * So sánh mới biết minh chủ Khi hai nước Sở, Hán giao tranh, đại tướng của Lưu Bang là Hàn Tín chinh phục khắp nơi, quyết định sách lược tác chiến, lập công lao vô cùng to lớn cho triều Hán. Hàn Tín vốn không phải là người của Lưu Bang mà là thị vệ của Hạng Vũ. Khi còn là thị vệ của Hạng Vũ, Hàn Tín luôn tìm cách tiếp cận Hạng Vũ và nhiều lần hiến kế cho Hạng Vũ, nhưng Hạng Vũ coi thường và không nghe theo ý kiến của Hàn Tín. Có người tên là Tiêu Hà đã tiến cử Hàn Tín với Lưu Bang và trở thành đại tướng của Lưu Bang, lập được nhiều chiến công hiển hách. *Qua cầu rút ván Lưu Bang, Hạng Vũ dấy binh khởi sự, vì có chung một mục đích diệt Tần nên cùng chung một chiến tuyến và hai người khác họ đã kết thành huynh đệ. Nhưng sau khi Tần bị tiêu diệt, mục đích được giải quyết thì Lưu Bang muốn cướp giang sơn về tay mình, lúc này chiến tuyến khác nhau, anh em không cùng họ, thế là chiến tranh nổ ra. Khi xưng bá, Lưu Bang nghĩ: Chỉ cần diệt Hạng Vũ là ta sẽ ổn thôi. Hàn Tín, Bành Việt cũng nghĩ: Chỉ cần diệt Hạng Vũ thì ta sẽ ổn thôi. Tư tưởng tương đồng, lại cùng chung chiến tuyến, nên cùng kéo quân về Các Hạ tiêu diệt Hạng Vũ. Khi Hạng Vũ bị tiêu diệt, họ thấy không cần thiết phải hợp lực nữa nên đi tìm lợi riêng cho mình. Nhưng cái thứ lợi ấy, nếu anh nhiều thì tôi ít, tôi nhiều thì anh ít. Thế là chiến tuyến xung đột, Hán Cao Tổ giết các công thần. Vì Hàn Tín không lường được điều này nên cái chết đến đầu mà không biết. * Ngọc sáng phải để đúng chỗ Thời Tam Quốc, Trương Tùng muốn đi theo Tào Tháo, nhưng Tào Tháo lại không thích Trương Tùng. Tướng của Tào Tháo là Bạch Dương Tu vì tiếc cho tài năng của Trương Tùng nên đã khuyên Tào Tháo cho gặp Trương Tùng lần nữa. Tuy Tào Tháo nhận lời, nhưng để uy hiếp Trương Tùng, đã đưa binh đến và dùng lời khích Dương. Không ngờ, Trương Tùng đã mỉa mai Tào Tháo khiến Tào Tháo vô cùng thịnh nộ đòi giết Trương Tùng. Nhưng may cho Trương Tùng có người can ngăn, nên Tào Tháo tha chết cho anh ta, chỉ bị đánh một trận tơi bời. Trương Tùng muốn hiến kế mà không được thu nhận, lại bị thờ ơ, lạnh nhạt, trong lòng cảm thấy rất khó chịu nên đã tìm đến Lưu Bị. Lưu Bị coi Trương Tùng như khách quý, còn khiêm tốn xin Trương Tùng chỉ bảo, lúc chia tay lưu luyến bịn rịn, nước mắt ròng ròng. Trương Tùng cảm kích tấm lòng khoan dung nhân ái của Lưu Bị đã khuyên Lưu Bị thu phục Tây Xuyên, lập nên sự nghiệp lớn và dâng cho Lưu Bị bản đồ địa lý của Tây Xuyên. Lưu Bị nghe theo Trương Tùng và kết quả là chiếm được Tây Xuyên, có thể nói, chiến công đó không thể không kể đến công lao của Trương Tùng. Câu chuyện trên cho thấy, khi ta ôm chí lớn, nhất định phải chọn minh chủ để hợp tác, không thể như ngọc bị ném vào chỗ tối. https://thuviensach.vn VI. HIỂU CẤP DƯỚI CÓ THỂ TÌM ĐƯỢC NHÂN TÀI - PHƯƠNG PHÁP HIỂU CẤP DƯỚI Muốn làm nên sự nghiệp lớn, phải có sự đồng lòng của tập thể. Hãy phát triển những nhân viên trung thực, tìm ra những tấm lòng tận trung, đồng thời mạnh dạn dùng họ, như thế bạn sẽ đứng được trên vai người khổng lồ. * Hiểu được cấp dưới thì mới có thể dùng được người Mạnh Tử nói:“Vua chọn hiền tài, nếu bất đắc dĩ phải dùng người mới, thì phải đưa người thấp kém lên trên người cao sang, đưa người xa lạ lên trên người thân thiết, đối với sự việc này có thể không thận trọng hay sao? Do đó, những người thân nói ai đó tốt thì không thể vội vàng tin ngay, nhưng cả thiên hạ nói ai đó tốt thì cần đi tìm người đó. Những người thân nói ai đó không tốt thì không thể vội vàng tin ngay, nhưng cả thiên hạ nói ai đó không tốt thì đi tìm hiểu, nếu quả thật không tốt thì bãi miễn người đó. Những người thân nói ai đó đáng chết thì không thể vội vàng tin ngay, các quan nói ai đó đáng chết thì cũng không thể vội vàng tin ngay, nhưng toàn thiên hạ nói ai đó đáng chết thì đi tìm hiểu, nếu quả thật đáng chết thì hãy giết người đó. Như thế mới có thể làm cha mẹ của muôn dân”. Vậy nên, đối với hiền tài dưới mình, phải quan sát tìm hiểu để trọng dụng, không biết dùng hiền tài nhất tất là phải diệt vong. * Chọn nhân tài không hạn chế sự xuất thân Vũ Đinh kế vị ủy thác cho đại thần Trủng Tể xử lý việc quốc gia đại sự, chuyên tâm đi tìm nhân tài. Ông thấy người tôi tớ là Phụ Thuyết rất có tài, muốn đưa anh ta lên làm tướng giúp mình trị quốc, nhưng sợ các quan văn võ bá quan phản đối nên đã nghĩ ra cách mượn lệnh trời. Một tối, khi đi ngủ Vũ Đinh cố cười to không ngớt, thủ hạ thấy vậy bèn chạy đến chúc mừng. Vũ Đinh mỉm cười nói:“Việc chấn hưng nhà Thương đã có hy vọng rồi, vừa rồi ta nằm mơ tiên hoàng tiến cử cho ta một đại hiền nhân tên là Phụ Thuyết”. Các quan nghe nói Phụ Tuyết là đại hiền nhân do tiên hoàng đế tiến cử, ai nấy đều không dám tin. Vũ Đinh giả vờ nhìn khắp lượt trước mặt, lắc đầu nói “Các vị chẳng có ai giống cả”. Lúc này các quan hết thảy quỳ xuống xin được chỉ giáo:“Xin hỏi tướng mạo của vị đại hiền nhân mà bệ hạ thấy trong mơ như thế nào?”. Vũ Đinh liền nói ra tướng mạo và đặc điểm của Phụ Thuyết. Khi dứt lời thì người đi tìm Phụ Thuyết vào bẩm báo ở Phụ Nham có một người tôi tớ tên là Phụ Thuyết. Vũ Đinh liền sai tuỳ tùng đi điều tra, quả nhiên tướng mạo của Phụ Thuyết giống hệt như tướng mạo của người Vũ Đinh gặp trong mơ. Vũ Đinh đợi Phụ Thuyết trước cung từ rất sớm, khi nghe tin Phụ Thuyết đến vội chạy ra nghênh đón và nói lớn:“Không sai! Không sai! Người này chính là đại hiền nhân mà tiên hoàng đã tiến cử cho ta”. Vũ Đinh bảo Phụ Thuyết mau cởi bỏ bộ quần áo tôi tớ để mặc bộ quần áo mới sang trọng vào và tuyên bố bãi bỏ thân phận tôi tớ của Phụ Thuyết, phong anh ta làm tướng, giúp vua trị nước. Phụ Thuyết quả nhiên rất có tài trị quốc, chỉ trong vòng ba năm đã giúp Vũ Đinh làm hưng thịnh triều Thương. * Hiểu kẻ tiểu nhân có thể tránh được tổn hại Trong số những người dưới quyền, có một vài loại tiểu nhân sau là nguy hiểm nhất: 1. Những người kết bè kết đảng. 2. Nói xấu người hiền, hãm hại trung nhân. 3. Chuyên rình mò những việc làm đen tối của người khác. https://thuviensach.vn 4. Xuất phát từ mục đích cá nhân đi kích động quần chúng. 5. Chuyên tìm thời cơ để bán rẻ lợi ích của tập thể và của người khác. Hoàng hậu Tấn Văn Minh rất có tài nhìn người. Thời đó, tuy Trung Hội được trọng dụng nhờ vào tài năng xuất chúng nhưng hoàng hậu Văn Minh nhìn được bản chất của hắn, bà thường nói với Tần đế rằng:“Trung Hội thấy lợi sẽ bội nghĩa, dễ gây rắc rối, nếu quá sùng ái ắt sẽ tạo phản, không thể quá trọng dụng hắn”. Quả nhiên sau đó Trung Hội tạo phản. * Trung nghĩa mới không sợ khuất phục Mỗi nhà lãnh đạo có một khả năng và cách quản lý riêng, không theo bất kỳ một khuôn mẫu nào cả. Cứng nhắc có khi là một biện pháp hiệu quả, mềm dẻo cũng có khi là một biện pháp không thể thiếu được. Vì vậy người lãnh đạo biết nhìn cấp dưới có thể biến lùi thành tiến, biến thủ thành công. Thời Đường có Từ Hữu Công làm quan tư pháp ở một huyện nhỏ xét xử rất giỏi, được nhân dân trong vùng yêu mến. Sau đó được phong làm quan phụ trách tư pháp và hành pháp, ông càng chiếu theo phép công để xử lý công việc. Lúc đó bọn quan lại tàn ác Chu Hưng, Lai Tuấn Thần, Vương Câu Nghĩa thường hãm hại người tốt. Khi xử những vụ án liên quan đến bọn chúng, Từ Hữu Công luôn trừng trị nghiêm khắc theo phép công khiến bọn chúng ghen ghét, đố kị, luôn tìm cách nói xấu ông trước mặt Võ Tắc Thiên, khiến Võ Tắc Thiên không tin dùng ông nữa. Nghe nói có một lần, ông đã vì một vụ án mà tranh luận gay gắt với Võ Tắc Thiên, vì ông không nghe theo Võ Tắc Thiên nên bà ta vô cùng tức giận, trách móc ông thậm tệ khiến các quan trong triều sợ đến mức tóc tai dựng ngược, tay chân run lẩy bẩy, nhưng càng quyết liệt hơn, không tỏ ra yếu thế. Võ Tắc Thiên tuy là thánh nhân, nhưng cuối cùng cũng không giống như bọn hồ đồ kia, vẫn làm theo cách của Từ Hữu Công. Đây có lẽ là điều khiến Võ Tắc Thiên chính là Võ Tắc Thiên, Từ Hữu Công chính là Từ Hữu Công. * Người thành thực là người hiền tài Từ xưa đến nay, thành thật là một phẩm chất tốt đẹp của con người. Thời xuân thu, Yến Tử đi nước Sở, người nước Sở đứng trên thành nói vọng xuống:“Yến Tử là một người lùn”, Yến Tử vẫn cứ tiến về phía trước, người nước Sở lại đứng trên thành vọng xuống:“Yến Tử vốn rất xấu”, Yến Tử nghe thấy bèn nói lớn:“Đúng, Yến Tử rất xấu”. Lúc đó có người phản đối, Yến Tử là hiền thần của nước Tề, ông đã nhiều lần cứu nước Tề, Yến Tử nghe thấy cũng nói lớn:“Đúng, Yến Tử là hiền thần của nước Tề”. Vua sau khi nghe chuyện đó càng quý trọng Yến Tử hơn, bởi ông cho rằng nhìn thẳng khuyết điểm của bản thân, cũng không lảng tránh ưu điểm của bản thân, từ cổ chí kim, Yến Tử là người đầu tiên như thế. Câu chuyện trên cho ta thấy, thành thực là điều cốt lõi để một người đứng vững trong cuộc sống, nếu không có nó, con người sẽ đi lệch quỹ đạo vốn có của mình. Đối với việc tìm hiểu cấp dưới thì điều đó càng quan trọng hơn. * Người trung thực có thể trọng dụng Khi Tống Chân Tông còn đương vị, Lỗ Tông Đạo làm quan. Một lần, Chân Tông sai người đi tìm Tông Đạo, nhưng ông không có ở nhà. Một lúc sau, Tông Đạo mới từ quán rượu trở về, mà sai nha thì phải về bẩm báo với hoàng thượng ngay, nên sai nha nói:“Nếu hoàng thượng trách ông đến muộn thì ông lấy cớ gì để biện bạch đây?”. Tông Đạo bèn nói:“Thì cứ báo cáo thực sự”. Người đưa tin nói:“Nếu thế thì ông sẽ bị phạt đấy!”. Tông Đạo nói:“Uống rượu là chuyện thường tình, còn dối vua mới là tội lớn của bầy tôi”. Người đưa tin về tâu lại với Tống Chân Tông, quả nhiên Tống Chân Tông không những không trách tội mà còn cho rằng Lỗ Tông Đạo trung thực, đáng tin cậy, có thể trọng dụng. https://thuviensach.vn * Kẻ mạo nhận công lao của người khác không thể tin dùng Trong cuộc tuyển chọn nhân viên vòng phỏng vấn. A vừa bước ra khỏi phòng thi thì người chủ khảo chạy đến bắt tay A rất chặt. Ông nói:“A, cuối cùng thì đã tìm được cậu, kỹ thuật chèo thuyền của tôi kém quá, làm con gái ngã xuống hồ, nếu không có cậu đến cứu kịp thời thì không biết hậu quả thế nào. Thật xin lỗi, lúc đó tôi chỉ chú ý đến con gái mà không kịp cảm ơn cậu.” A cố hết sức để giải thích cho chủ khảo hiểu là ông đã nhận nhầm người. Vài ngày sau, A nhận được thông báo trúng tuyển. Sau này, cậu mới vỡ lẽ, người chủ khảo đó thực ra không có con gái, nhưng có 7 thí sinh đã bị trượt vì chuyện ông nói. Người chủ khảo dùng phương pháp đó để kiểm tra người khác, có lẽ hơi tàn nhẫn, nhưng sự trung thực của A vì thế càng đáng trân trọng hơn. https://thuviensach.vn VII. NHÌN BIỂU HIỆN BÊN NGOÀI HIỂU ĐƯỢC BẢN CHẤT BÊN TRONG “Muốn biết được bên trong, bắt buộc phải biết được hình dáng bên ngoài”. Sự tu dưỡng của một con người luôn thể hiện ra bên ngoài: Cử chỉ, cách ăn mặc thể hiện ba phần bản chất, lời chưa nói ra có bảy phần đoán được. Muốn qua bề ngoài để hiểu được người phải tìm hiểu tỉ mỉ tính cách, đạo đức, tâm lí, tâm địa, hoài bão, tu dưỡng. Con người có con mắt nhạy bén có thể nhìn được ngoài “ba bộ”, biết được tám, chín phần của một con người, người khác không thể lừa dối được. * Nhìn cách ăn mặc biết người tài Ấn tượng đầu tiên của người khác về bạn có được từ trang phục và cử chỉ của bạn, bởi cách ăn mặc có thể thể hiện thân phận và cá tính của một người. Tất nhiên, muốn người khác hiểu được vẻ đẹp bên trong của bạn thì cần một quá trình lâu dài, chỉ có bề ngoài là có thể nhìn thấy ngay được. 1. Người hay ăn mặc tùy tiện, không để ý đến diện mạo của mình sẽ khiến người khác có cảm giác không được tôn trọng. Trang phục tươi tắn, kiểu dáng cách điệu đôi chút sẽ đem lại cảm giác vui vẻ, thoải mái cho người khác. 2. Những người ăn mặc chỉnh tề luôn tạo được sự tin cậy đối với người khác. 3. Mũ áo không chỉnh tề, đầu tóc rối bù sẽ khiến người khác nghĩ đến hình ảnh của kẻ thất bại. Sự ăn mặc, trang điểm hoàn mỹ kết hợp với cách cư xử tinh tế sẽ làm cho hình ảnh của bạn nổi bật ở bất cứ đâu. 4. Những người thành công thường có xu hướng ăn mặc bảo thủ, không quá giới hạn địa vị của mình, cố gắng ăn mặc cho phù hợp với yêu cầu của công ty. 5. Tiêu chuẩn ăn mặc của các nhân viên thường căn cứ theo chủng loại mặt hàng mà công ty đó kinh doanh hay tính chất dịch vụ, vị trí lịch sử, truyền thống của công ty. Đứng trong thang máy hay cửa ra vào, quan sát cách ăn mặc của người ra vào có thể thấy được địa vị và nghề nghiệp của họ. 6. Những người làm công tác phụ trách, vì công việc của mình sẽ không ăn mặc tùy tiện. Mặc quần áo chất lượng một chút là hình ảnh của những người thành công. 7. Những người trang điểm, ăn mặc quá cầu kỳ là biểu hiện của sự thiếu tự tin. Một thí sinh ăn mặc chỉnh tề sẽ khiến giám đốc cảm thấy dễ chịu, nhưng phải nhớ một điều: bề ngoài bóng bẩy, đẹp đẽ không nói hết được khả năng của thí sinh đó. Các công ty cần nhân tài, chứ không cần người mẫu thời trang hay minh tinh màn bạc, một người ăn mặc tùy tiện cũng có thể trở thành trụ cột cho sự phát triển của công ty. * Quan sát cách ăn mặc hiểu được phụ nữ Tướng mạo đẹp hay xấu là bẩm sinh, một người con gái xinh đẹp trẻ trung tự nhiên sẽ thu hút được sự chú ý và gây được tình cảm tốt đẹp hơn một cô gái có tướng mạo bình thường. Việc trang điểm sẽ càng tăng thêm vẻ đẹp cho phái nữ, nhưng tối kị trong việc trang điểm là quá đậm, xức quá nhiều nước hoa, bởi trang điểm như vậy sẽ làm lu mờ những vẻ đẹp khác của bạn, trong mắt phái mạnh đó là biểu hiện của sự tầm thường. Một người mắt xanh, môi đỏ, tóc nhuộm rực rỡ sẽ không phù hợp với môi trường làm việc, ngược lại còn khiến mọi người cảm thấy bạn là một người lập dị và sẽ khiến lãnh đạo cảm thấy không thoải mái. Trang phục vừa vặn thể hiện vẻ đẹp nội tâm của họ. Khi làm việc, nhân viên nữ ăn mặc gọn gàng đẹp đẽ sẽ tạo được cảm giác dễ chịu cho lãnh đạo, nếu mặc quá rộng hoặc quá chật sẽ để lại ấn tượng không tốt cho lãnh đạo, từ đó sẽ ảnh hưởng đến cái nhìn toàn diện về bạn. Về phương diện ăn mặc, phái nữ cần chú ý đến những điểm sau: 1. Tránh ăn mặc kỳ dị khác người. https://thuviensach.vn 2. Tránh mặc hở hang. Những quần áo mỏng, trong suốt, hở hang thực ra không còn phù hợp với môi trường làm việc trang trọng, lịch sự, mà ngược lại còn mang đến cho người khác cảm giác khó chịu. 3. Tránh ăn mặc lôi thôi, tùy tiện. 4. Các cô gái nên chú ý đến việc bồi dưỡng vẻ đẹp bên trong của mình. Vẻ đẹp nội tâm ấy sẽ bù đắp những khiếm khuyết của cơ thể, khuôn mặt và tăng thêm sức hấp dẫn của bạn, từ đó sẽ được lãnh đạo tôn trọng và yêu mến. * Quan sát cách ăn mặc biết được tính cách Người đẹp vì lụa, ba phần dung nhan, bảy phần trang điểm, cái đẹp của quần áo hài hòa với tuổi tác, tính cách, công việc, màu da, địa điểm, phong tục tập quán... Trẻ con hoạt bát, hiếu động, phù hợp với những trang phục rộng rãi; thanh niên chuộng thời trang, hay thay đổi, thích hợp với những trang phục thể hiện được vẻ đẹp của cơ thể; người trung niên thích hợp với những trang phục trang nhã, nền nã; người già điềm đạm thích hợp với những trang phục giản dị, màu sắc nhã nhặn, lịch sự. Ăn mặc, trang điểm phải phù hợp với tính cách của bạn, từ cách ăn mặc có thể thấy được cá tính của một người. Bạn nên ăn mặc phù hợp với tính cách của bạn chứ đừng đua đòi, bắt chước người khác một cách kệch cỡm. * Quan sát tướng mạo biết được tương lai Lữ Công đến trọ ở huyện Bái. Huyện lệnh đã đối xử với ông như thượng khách. Một lần, Lữ Công tổ chức lễ mừng thọ. Tiêu Hà chủ trì buổi lễ và phụ trách việc đón khách và nhận quà. Hôm đó Lưu Bang cũng đến tham dự nhưng quà mừng chỉ là một tờ giấy viết bốn chữ “tiền mừng một vạn”, thực ra Lưu Bang chẳng đem theo một chút tiền nào. Khi thấy tướng mạo Lưu Bang, Lữ Công giật mình và nể phục. Khi tiệc rượu sắp kết thúc, Lữ Công nói với Lưu Bang:“Tôi từ nhỏ đã thích xem tướng, đã xem cho rất nhiều người nhưng chưa ai có được tướng mạo tốt như cậu, mong cậu trân trọng điều đó. Tôi có một cô con gái, rất muốn gả cho cậu để được cận kề hầu hạ cậu”. Sau khi yến tiệc kết thúc, Lữ Công bèn gả con gái cho Lưu Bang. Con gái Lữ Công chính là Lữ Hậu, sinh được Hiếu Huệ đế và công chúa Lữ Nguyên. * Quan sát biểu hiện bên ngoài biết tâm tính 1. Một người có tấm lòng nhân ái, chắc chắn sẽ toát lên vẻ rất dịu dàng và dễ gần. 2. Một người dũng cảm, chắc chắn sẽ toát lên vẻ trang nghiêm. 3. Một người thông minh tài trí, chắc chắn sẽ có vẻ thông minh lanh lợi. 4. Một người trung thành chính trực, chắc chắn sẽ có biểu hiện dứt khoát ngay thẳng. 5. Người lương thiện sẽ thể hiện một thái độ nghiêm khắc. 6. Người nề nếp gọn gàng, chắc chắn sẽ toát lên vẻ điềm đạm, thản nhiên. 7. Người có đức, chắc chắn sẽ nghiêm túc, cẩn thận, luôn ngẩng cao đầu. * Quan sát tướng mạo biết được năng lực Minh Kiến Văn năm thứ hai (năm 1400) tổ chức thi chọn nhân tài. Trong cuộc thi đó, bài thi của Vương Lương là hay nhất, nhưng tướng mạo có phần xấu xí nên bị đẩy xuống hạng hai, còn người ở vị trí thứ hai là Hồ Tịnh Trạch được đưa lên hạng nhất. Sau đó, Huệ Đế làm mất nước, Vương Lương đã hy sinh vì nước, còn Hồ Tịnh Trạch thì lại dựa vào hoàng đế Vĩnh Lạc để làm quan to. Minh Anh Tông cũng đặc biệt coi trọng tướng mạo của các quan trong triều. Thời vua Minh Anh Tông, tuần phủ đại đồng là Hàn Dung được thăng chức binh bộ thị lang, vua Anh Tông hạ https://thuviensach.vn chỉ cho đại học sĩ là lý Hiền tuyển chọn một người có phẩm chất như Hàn Dung để tiếp nhiệm. Lý Hiền chọn được Vương Việt là người Sơn Đông. Vương Việt cao to, bước đi nhanh nhẹn, lại hay mặc áo thân rộng, tay ngắn. Vua Anh Tông thấy vậy rất hài lòng nói:“Việt Vương ăn mặc theo kiểu quan võ, trông rất dứt khoát, nhanh nhẹn”. Quả nhiên sau đó Vương Việt lập được chiến công ở biên thùy. * Xem bằng cấp biết người Các ông chủ thường dễ mắc một sai lầm khi nhìn người, đó là quá chú trọng bằng cấp. Khi thí sinh đưa ra tấm bằng của một trường danh tiếng nào đó, một số ông chủ đã vì thế mà cảm thấy nể phục và không để mắt tới những thí sinh tốt nghiệp ở những trường không có tên tuổi. Về vấn đề này, các ông chủ nên chú ý: là chủ thì nên quan tâm đến năng lực thực sự của nhân viên chứ không phải quan tâm đến trường mà nhân viên đó tốt nghiệp có nổi tiếng hay không. Nếu một ông chủ dễ bị tấm bằng của thí sinh mê hoặc thì chắc chắn sẽ mất đi nhân tài mà chỉ được những kẻ tầm thường mà thôi. * Nghe danh tiếng biết người Hiểu người qua vẻ bên ngoài không chỉ dựa vào tướng mạo mà còn dựa vào ấn tượng và danh tiếng, đối với những người hữu danh vô thực, phải rất tinh tường để có thể nhìn thấu được họ. Ngày trước ở Hương Lâm có một ông tên là Phúc bị ốm, ông ta mời thầy mo đến cúng thần. Thần nói:“Nếu ngươi cứu sống được một vạn sinh linh thì ta sẽ thay ngươi thỉnh cầu thượng hoàng đuổi bệnh của ông đi, cho ngươi trường thọ”. Ông Phúc đồng ý và lập tức sai người lên núi, vào rừng để tìm kiếm, giăng lưới bắt cá ở ao đầm bắt được tất cả một vạn con sau khi cho thần xem thì thả chúng đi. Vì cách lừa người cầu danh đó bị thần biết được nên ngay ngày hôm sau, ông Phúc tắt thở. Thực ra, những kẻ lừa mình lừa người trong lòng làm gì có sự thành tâm, cái mà họ cần chẳng qua chỉ là hư danh mà thôi. * Trông mặt mà bắt hình dong Thời Xuân Thu, Lương Huệ Vương có hoài bão to lớn, muốn chiêu kiến cao nhân danh sĩ khắp thiên hạ. Có người nhiều lần tiến cử Thuần Ư Khôn nên Lương Huệ Vương triệu kiến anh ta đến ba lần, lần nào cũng lui về hậu cung cùng trò chuyện thân mật với anh ta. Nhưng hai lần đầu Thuần Ư Khôn đều trầm ngâm không nói khiến Lương Huệ Vương rất khó chịu. Sau đó, Lương Huệ Vương trách người tiến cử “Người nói Thuần Ư Khôn có tài, nhưng đâu phải như vậy. Trong mắt ta, hắn chỉ là một kẻ thiếu lời mà thôi”. Người đó về nói lại với Thuần Ư Khôn, Thuần Ư Khôn chỉ cười nói:“Đúng là như vậy. Thật ra ta cũng muốn trò chuyện thân mật với Lương Huệ Vương, nhưng lần thứ nhất, Lương Huệ Vương đang nghĩ đến vui thú được đua tốc độ nên tôi không nói gì cả, đến lần thứ hai, trên mặt Lương Huệ Vương toát lên vẻ hưởng lạc, ông ta đang nghĩ đến thú vui thanh sắc, nên tôi cũng không nói gì cả”. Người đó đi tâu với vua lời của Thuần Ư Khôn. Lương Huệ Vương nghe vậy vô cùng ngạc nhiên, thán phục Ư Khôn sáng suốt như thần. Lương Huệ Vương cho biết, lần đầu tiên gặp Ư Khôn, vừa hay có người tặng một con tuấn mã, Lương Huệ Vương háo hức muốn cưỡi thử; lần thứ hai, vừa hay có người dâng những điệu nhạc mới và vũ nữ mới nên muốn đi xem. * Quan sát mắt hiểu tâm địa Cổ nhân cho rằng, đôi mắt của một người không thể che đậy được những ý nghĩ độc ác trong https://thuviensach.vn lòng. Nếu trong lòng ngay thẳng thì đôi mắt trong sáng, nếu trong lòng không ngay thẳng thì đôi mắt đục mờ. Nhìn vào mắt người có thể thấy được rất rõ phẩm chất của họ tốt hay xấu, dụng tâm của họ chính hay tà. Mạnh Tử đã dạy rằng, quan sát sự thiện ác của một người không có gì tốt hơn là quan sát đôi mắt của người đó. Khi nghe một ai đó nói, hãy chú ý quan sát đôi mắt họ. Cái thiện ác trong họ sẽ hiện ra qua đôi mắt ấy. Những nội dung cụ thể qua phương pháp này như sau: 1. Đôi mắt của khách hàng sáng long lanh, cho ta biết người đó tinh lực dồi dào, rất có hứng thú với cuộc trao đổi. 2. Đôi mắt của khách thiếu thần sắc, trông rất dại, cho thấy đó là một người không có chí khí, vô vị, nhạt nhẽo. 3. Ánh mắt với khách hàng chơi vơi bất định, cho thấy đó là một người không có chủ định rõ ràng hoặc tâm tư bất an. 4. Đôi mắt khách hàng thoắt trong thoắt đục, cho thấy đó là một người giỏi tính toán. 5. Đôi mắt khách hàng sáng quắc, cho thấy đó là một người thẳng thắn, chân thực. 6. Chủ động nhìn thẳng vào mắt người khác, cho thấy đó là một người thẳng thắn. 7. Không dám nhìn thẳng hoặc lảng tránh ánh mắt của người khác cho thấy người đó có gì bất an, không nói thật lòng, đang dấu diếm một điều gì đó. * Quan sát hiểu lòng người 1. Khi con người giận dữ hoặc xúc động, tần suất chớp mắt sẽ tăng lên rất nhanh. Có lúc những phản ứng nhiều và nhanh luôn liên quan đến sự bất an, hối hận và sợ hãi. Chớp mắt cũng là một hành động để che dấu một điều gì đấy. 2. Ánh mắt bình yên, ổn định là trong lòng vững vàng, có chủ kiến, ánh mắt sắc bén chứng tỏ tinh thần rất hăng say. Đôi mắt trong sáng, trầm tĩnh, nhưng ẩn dấu những ý đồ chưa bộc lộ tài năng, là biểu hiện của những người gan dạ và hiểu biết, nếu những người này ngắm chuẩn mục tiêu thì bắn một phát thì sẽ trúng ngay. 3. Ánh mắt như dòng nước chảy, tuy lắng trong nhưng chảy đi bất định, là biểu hiện của kẻ gian trá. 4. Ánh mắt trong veo cho thấy đó là người trong sáng, đoan trang, cởi mở, phóng khoáng, cấp tiến. 5. Ánh mắt đục mờ cho thấy đó là một người thô lỗ, ngu dốt, thô thiển, hèn hạ. 6. Hai mắt lờ đờ là biểu hiện của sự lo xa tính kỹ, ánh mắt giống như ánh mắt con hươu khi đang lo sợ, hoang mang bất an là biểu hiện của người mưu cao nhưng lại sợ người khác nhìn thấy những suy nghĩ của mình. * Quan sát ánh mắt hiểu được tình ý 1. Khi phụ nữ không muốn nói cho đối phương những suy nghĩ của họ, họ thường nhìn rất chăm chú vào đối phương. 2. Nếu đối phương chăm chú nhìn bạn rất lâu thì rất có thể người đó muốn tâm sự với bạn một điều gì đó. 3. Khi cố ý né tránh ánh mắt của người khác giới thường là biểu hiện quan tâm đối phương. 4. Khi mắt đối phương nhìn ngang nhìn dọc, thường là do họ không muốn bạn lo lắng rồi nói ra sự thật. Đôi mắt cứ liên hồi nhìn ngang nhìn dọc như vậy sẽ khiến đối phương rất khó chịu. 5. Đôi mắt của đối phương láo liên, cho thấy đó là một người cơ hội, dễ lung lay. 6. Nhìn liếc đối phương, đó là biểu hiện của sự từ chối, khinh miệt. 7. Đối thủ cạnh tranh thường nhìn nhau bằng ánh mắt miệt thị, ánh mắt nhìn liếc,https://thuviensach.vn hơi cười biểu thị sự hứng thú đối phương. 8. Khi đôi mắt của đối phương ánh lên vẻ nham hiểm, nhất định đang thiếu tin tưởng và đang đề phòng. 9. Ánh mắt đối phương không biểu lộ chút tình cảm nào, cho thấy lòng người đó đang bất yên hoặc không hài lòng, người yếu đuối sẽ có ánh mắt vô cảm. * Quan sát mắt hiểu tâm lí Nếu bạn chú ý quan sát mắt và ánh mắt của người đang nói chuyện với bạn, bạn sẽ thấy rất nhiều điều thú vị. Hãy chú ý một chút đến ánh mắt của những người lần đầu tiên gặp bạn, bạn sẽ thấy được tính cách của họ vô cùng đa dạng. Khi bạn có ý tốt, khi bạn cố ý hay bạn không quan tâm đến vật hay người nào đó, cùng với sự biến đổi của trạng thái tâm lý, ánh mắt của bạn cũng sẽ biến đổi theo. 1. Nhìn xuống dưới là biểu hiện của sự yếu đuối, nhút nhát. Khi bạn nhìn đối phương, đối phương lại lặng lẽ nhìn xuống dưới, vì người đó ý thức rằng về tuổi tác và địa vị xã hội, bạn đều là bậc tiền bối, là cấp trên, hoặc ý thức rằng bạn là đối thủ nặng ký, khi nói chuyện với bạn thường có cảm giác hồi hộp. 2. Người ôn hòa, sống nội tâm, nếu cứ nhìn trái lại nhìn phải, thì đó là biểu hiện của sự từ chối. Trường hợp này cũng giống như trường hợp đã nói ở trên, nhưng ánh mắt không phải nhìn xuống mà là nhìn qua trái qua phải, thể hiện sự cự tuyệt đối phương, hơn nữa còn vô tình thể hiện sự không thiện cảm. Nếu một chàng trai muốn tán tỉnh một cô gái, nhưng cô gái không có thiện cảm với chàng trai đó thì đôi mắt sẽ đảo qua trái qua phải. 3. Nhìn thẳng là biểu hiện của sự đối địch. Nhìn chằm chằm vào đối phương là có ý vô cùng sâu sắc. Khi bị đả kích mạnh mẽ, hay mang trong lòng tâm lý đối địch gay gắt có ánh mắt như vậy. 4. Ánh mắt chơi vơi bất định là biểu hiện của tâm lý bất an. Ánh mắt ngây dại như đang nhìn lên trời thường gặp vào lúc tinh thần xuống dốc, thể hiện một cảm giác mất đi sự bình an, hoặc đang nghĩ về một điều gì đó. Khi thờ ơ với mọi việc cũng thường có ánh mắt như vậy. 5. Nhìn lên là biểu hiện của sự tự tin. Khi nói chuyện mà nhìn lên là biểu hiện của sự tự tin vào địa vị và năng lực của bản thân, người có biểu hiện này có tính cách tương đối hướng ngoại. Biểu hiện này rất phổ biến ở các nhà lãnh đạo, quản lý. * Quan sát mắt biết tốt xấu 1. Mắt láo liên, ánh mắt khó nắm bắt, cho thấy đối phương đang suy nghĩ, tính toán, thậm chí hoài nghi. 2. Thường xuyên chớp mắt hoặc nhắm mắt cho thấy đối phương không hứng thú với câu chuyện của bạn. 3. Thường nhìn đi chỗ khác hoặc nhìn chăm chú vào một nơi nào đó, chứng tỏ đối phương không hề hứng thú với những lời nói của bạn, từ chối những điều kiện và những kiến nghị mà bạn đưa ra. 4. Mắt mở to, chứng tỏ đối phương vô cùng thích thú với những điều kiện mà bạn đưa ra, là biểu hiện của sự hưng phấn, yêu mến. 5. Mắt nhắm lại, cho thấy đối phương không hứng thú với kiến nghị của bạn. https://thuviensach.vn * Quan sát đôi lông mày hiểu được lòng người Những cử động của lông mày hết sức phong phú, các nhà tâm lý học đã chỉ ra lông mày có khoảng hơn 20 trạng thái, thể hiện những tâm lý khác nhau. Cụ thể như sau: 1. Cả hai lông mày nhướng lên, thể hiện sự kinh ngạc tột đỉnh hoặc sự vui mừng. 2. Một lông mày nhướng lên, thể hiện không hiểu, nghi ngờ. 3. Nhíu mày có nghĩa là đối phương rơi vào tình thế khó khăn, hoặc là từ chối, không tán thành. 4. Lông mày cử động lên xuống rất nhanh, chứng tỏ đối phương đang vui vẻ, trong lòng tán thành ý kiến của bạn, hoặc thể hiện sự thân thiết với bạn. 5. Lông mày dựng ngược, chứng tỏ đối phương vô cùng tức giận hoặc cáu gắt khác thường. 6. Lông mày nhướng rất cao, biểu thị khó mà tin được. 7. Lông mày hơi nhướng, biểu thị vô cùng ngạc nhiên. 8. Lông mày ở trạng thái bình thường, có nghĩa là không bình luận. 9. Lông mày hơi chùng xuống, biểu thị không thể lý giải nổi. 10. Lông mày chùng hẳn xuống, biểu thị tức không thể nhịn được. 11. Lông mày của khách hàng nhíu lại, cho thấy đó là một người đang ưu tư hoặc do dự. 12. Lông mày của khách hàng hơi nhướng lên, chứng tỏ người đó vui mừng ra mặt. 13. Lông mày của khách hàng giãn ra, cho thấy tâm trạng của người đó thản nhiên, vui vẻ. * Quan sát mũi hiểu tâm lý 1. Khi nói chuyện, mũi của đối phương hơi phồng lên, thường là biểu hiện không hài lòng, hoặc tình cảm bị ức chế. 2. Khi trên mũi lấm tấm mồ hôi, có thể nói đối phương đang sốt ruột hoặc lo lắng, hồi hộp. Nếu là đối tác thì ắt là đang nóng lòng đạt được thỏa thuận. 3. Nếu cả chiếc mũi trắng bệch ra, chứng tỏ đối phương đang lo lắng, hoảng sợ. 4. Người có mũi như mỏ chim ưng, nhọn, quặp xuống như hình móc câu nham hiểm, hung bạo, người mũi chim ưng, mắt sâu tính tình tham lam. 5. Lỗ mũi hướng về đối phương, thể hiện sự coi thường. 6. Mũi thẳng, chỉ tính cách kiên cường, cố chấp. 7. Tay xoa mũi, trầm ngâm suy nghĩ, cho thấy đối phương đang đấu tranh tư tưởng một cách gay gắt, đối phương rơi vào thế do dự. 8. Xoa mũi khi nghe bạn nói, chứng tỏ đối phương không tin những lời của bạn và đang suy nghĩ làm cách nào để đối phó với bạn. * Quan sát miệng hiểu tâm lý Miệng có thể biểu lộ rất rõ thái độ của con người. Khi môi thay đổi thường thể hiện những đặc điểm sau: 1. Môi mím hình chữ nhật. Đó là người kiên cường, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ. 2. Mở miệng mà không khép chặt được, là người có chí không kiên định. 3. Hai khóe môi sẽ hơi kéo về phía sau là khi chú ý nghe người khác nói. 4. Môi dẩu ra phía trước, có thể là biểu hiện của sự phòng vệ. 5. Hàm dưới nhô cao, là người vô cùng kiêu ngạo, luôn cho mình hơn người, lòng tự trọng cao, khi nhìn người bạn thường có ánh mắt phủ định hoặc cố ý. 6. Hàm dưới thu lại, người này rất tỉ mỉ, hay đa nghi, dễ khép mình, không dễ tin người. 7. Mồm mép lanh lợi, phát âm rõ ràng, chắc chắn là một tài năng hùng biện.https://thuviensach.vn 8. Nói chậm, rõ ràng, nhưng ý chí kiên định, kiến thức rộng, là nhân tài của đất nước. 9. Người có hai mép nhếch lên là có tính tình cởi mở, dễ gần, dễ nói chuyện, dễ thuyết phục. 10. Người có hai mép nhếch xuống, tính tình cố chấp, cứng nhắc, ít nói, khó thuyết phục. 11. Hai mép co lại về phía sau, đối phương đang nghe bạn nói và rất hứng thú. 12. Cắn môi khi nói hoặc khi nghe, đối phương đang tự trách mình, tự chữa thẹn, thậm chí cố tìm ra lỗi của mình. 13. Khi nói dùng tay che miệng, chứng tỏ đối phương có ý thức cảnh giác, hoặc đang che dấu điều gì đó. * Quan sát miệng biết tính tình Tục ngữ Trung Quốc có câu “Ngậm miệng để giữ mình”. Họa từ miệng và từ miệng cũng có thể biết được lòng dạ và tính tình của con người. Thời Nam Bắc triều, Hạ Nhược Quách làm đại tướng cho nhà Tần, cho rằng mình là người có tài cao, công lớn, không chịu dưới trướng của Đồng Liêu, thấy người khác làm đại tướng quân, chỉ có mình chưa được thăng chức, trong lòng không phục, luôn miệng thốt ra những lời oán trách, quyết tâm làm cho ra nhẽ. Không bao lâu, Hạ Nhược Quách được lệnh tham gia tấn công Bình Tương Châu, sau khi thắng lợi trở về thì lại bị cách chức. Hạ Nhược Quách vô cùng tức giận và trút lời uất hận lên người truyền lệnh. Tấn công Vũ Văn Hộ biết được chuyện đó vô cùng tức giận, đã ép ông tự sát. Trước khi chết, ông nói với con trai là Hạ Nhược Bật:“Ta có chí bình định Giang Nam, hết lòng vì nước, nhưng hôm nay chưa thực hiện được, con nhất định phải tiếp tục sự nghiệp của ta. Ta vì cái lưỡi mà phải bỏ mạng, bài học này con phải ghi nhớ”. Sau khi nói xong, Hạ Nhược Quách bèn lấy búa đập nát lưỡi của con trai, muốn con phải nhớ mãi bài học này. Qua câu chuyện trên có thể thấy được tầm quan trọng của việc quan sát miệng người. * Nghe tiếng biết mệnh Quan sát tiếng nói cũng hiểu được những thăng trầm của một con người. Thời Minh Thành Hóa, Binh bộ tả thị lang Lí Trấn đã chịu tang được hơn ba năm, luôn mong mỏi được thăng chức Binh bộ thị lang, vừa hay lúc đó Binh bộ thượng thư Bạch Khuê bị cách chức, cơ hội hiếm có ngàn năm có một, không ngờ triều đình lại cử thân gia của Bạch Khuê là hình bộ thượng thư Hạng Trung lên thay. Lí Trấn trong khi đang tràn trề hy vọng được thăng chức, nghe được tin đó đã oán trách Hạng Trung “Ông ở bộ hình là tốt rồi, sao lại ngoi lên một cái nhọt”. Các quan trong triều biết được đã nói đùa rằng:“Gáy mọc nhọt vì Hạng Trung lên chức”, Lí Trấn nghe vậy đáp:“Trong lòng mưu sự không biết đau”. Và ông ta vẫn tiếp tục theo đuổi công danh. Thực ra, Lí Trấn sẽ được thăng chức rất nhanh nếu không bị bệnh về họng, mỗi lần có việc tấu trình, hoàng đế Hiếu Tông đều rất khó chịu khi nghe thấy giọng khàn khàn của ông. Làm quan cùng hàng với ông có Hồng Lư Tự, giọng nói sang sảng, lại có tài ăn nói, so với các quan ngang hàng là người xuất chúng, được Hiếu Tông rất yêu quý, trọng dụng. * Nghe tiếng biết tính tình 1. Đằng hắng vài cái trước khi bắt đầu phát biểu hoặc diễn giảng trong những trường hợp long trọng thường là do hồi hộp hoặc lo lắng. 2. Những người khi nói chuyện không ngừng đằng hắng làm cho thanh điệu biến đổi có thể đang lo lắng điều gì đó. 3. Có người đằng hắng là do đang chần chừ chưa quyết định một vấn đề nào đó, cần phải tiếp tục suy nghĩ. Thường thì hành động này xảy ra nhiều ở nam giới và https://thuviensach.vn người lớn. Trẻ con khi hồi hộp thường lắp ba lắp bắp, hoặc ấp a ấp úng nói “ơ, a...”, cũng có những đứa trẻ có thói quen lặp đi lặp lại câu “Bạn biết...”. 4. Cố ý đằng hắng là dấu hiệu cảnh báo người khác, là biểu hiện của thái độ không bằng lòng, có ý là nếu bạn không nghe lời nữa thì tôi không khách khí nữa. 5. Miệng nói, có khi là biểu hiện tự nhiên, bình thản, nhưng cũng có người lấy đó để phô trương thanh thế, che đậy sự bất an trong lòng. 6. Người không thành thật, khi nói cứ lấp la lắp liếm, là biểu hiện của sự phấp phỏng lo sợ người khác biết được lỗi lầm của mình. 7. Người hèn hạ kỳ quặc, trong lòng đầy kế hiểm, do đó giọng nói sẽ kỳ quái. 8. Trong lòng bình an thì giọng nói cũng ôn hòa dễ nghe. 9. Trong lòng vui vẻ thì giọng nói sẽ vang trong êm ái. 10. Khi nội tâm dần có xu thế hưng thịnh, có cách ăn nói quá tả. 11. Trong lòng nghi ngờ không yên thì toàn nói lập lờ nước đôi. 12. Người nhân từ không thích nói nhiều. 13. Người xốc nổi, bộp chộp, lời nói liến thoắng không ngớt. 14. Kẻ vu khống người tốt, trau chuốt ngôn từ, người đánh mất phẩm chất trong sạch, nói không nên lời, lắp ba lắp bắp. 15. Kẻ phản bội, khi nói luôn có nét mặt hổ thẹn. https://thuviensach.vn VIII. HIỂU NGƯỜI TỪ BÊN TRONG - TÌM HIỂU PHẨM CHẤT TỪ TRONG RA NGOÀI Ngửi hương hoa mà biết được đặc tính của hoa, nhìn ánh nắng mà biết được thời gian, khó lòng tránh được những chê trách vốn đã có định kiến từ trước; nhưng hiểu người từ trong ra ngoài, tuy ngược nhưng lại hiệu quả, tạo ra một cảm giác mới. Ngoài và trong thống nhất, chẳng phải là quá trình hiểu người hoàn mỹ mà ta theo đuổi hay sao? * Không nên chọn người qua hình thức bên ngoài Dựa vào hình thức để chọn người sẽ phạm sai lầm là bỏ qua người tài như Tử Vũ; dựa vào lời nói để chọn người sẽ phạm một sai lầm là không tín nhiệm người như Tể Dư. Điều này chứng tỏ chọn người phải dựa vào năng lực thực sự chứ không phải lấy dung mạo, lời nói để làm tiêu chuẩn. Quan sát, bình xét một con ngựa tốt, đừng vì vẻ bề ngoài gầy yếu mà cho rằng đó là con ngựa bỏ đi, bình phẩm một người tài năng thực sự, luôn vì sự nghèo túng, không địa vị mà cho rằng không thể tuyển dụng, quả thật sai lầm. Qua đó có thể thấy, để tìm ra được nhân tài phải trọng thực chất chứ không thể dựa vào biểu hiện bên ngoài. Chúng ta khi quan sát một người, thường đều bắt đầu từ vẻ bên ngoài, cho nên sự tốt, xấu của vẻ bên ngoài ấy thường quyết định ấn tượng của mọi người đối với người đó. Nhưng là một người lãnh đạo giữ trọng trách thì phải hết sức tránh cách nhìn tướng mạo chọn người truyền thống đó, mà ta nên tìm hiểu từ bản chất của nhân tài. Am Đài là người Vũ Thành, tự Tử Vũ, nhỏ hơn Khổng Tử 39 tuổi. Tử Vũ muốn tôn Khổng Tử làm thầy, nhưng Khổng Tử thấy tướng mạo của Tử Vũ xấu xí nên cho rằng khó thành tài, chắc sẽ không có triển vọng gì. Nhưng vì Tử Vũ là do học trò của Khổng Tử là Tử Du giới thiệu, nên tuy coi thường, Khổng Tử cũng vẫn nhận Tử Vũ làm học trò. Tử Vũ theo học Khổng Tử ba năm. Khổng Tử mới nhận ra tuy anh xấu xí nhưng tài cao đức độ, vì thế có câu nói “dựa vào hình thức bên ngoài để chọn người sẽ mất đi Tử Vũ”. Sau khi học xong, Tử Vũ từng làm quan cho nước Lỗ, sau đó ông xuôi về phía Nam đến nước Sở. Ông mở trường dạy học, bồi dưỡng được không ít nhân tài. Tư tưởng của ông đã trở thành một trường phái học thuật có ảnh hưởng rất lớn của đạo nho ở phương Nam. * Nhìn thấu được biểu hiện bên ngoài mới thấy được thực chất 1. Một người dũng cảm thực sự, bề ngoài tỏ ra nhút nhát; một người thông minh thực sự, bề ngoài tỏ ra ngốc nghếch. 2. Có giá lạnh mùa đông mới thấy được sự dẻo dai, kiên cường của tùng, bách. 3. Cái thẳng nhất, có vẻ như có chỗ còn cong; cái khéo léo nhất, có vẻ như vụng về. 4. Đều ngủ cả, thì người mù sẽ không bị nhìn ra là mù; đều trầm ngâm không nói, thì người câm sẽ không bị người khác biết là câm. 5. Nhân nghĩa có thể làm động lòng người quân tử, tài sản, lợi lộc có thể làm động lòng kẻ tham lam. Muốn phân biệt người có phẩm chất cao quý và kẻ thấp hèn chỉ cần nghĩa và lợi. 6. Trước những việc lớn và khó khăn, phải nhìn người xử lý như thế nào. 7. Trong trường hợp có lợi và bất lợi, phải nhìn xem người đó có rộng rãi hay không. 8. Gặp chuyện vui hay buồn, phải nhìn xem người đó có tốt hay không. 9. Gặp chuyện nên làm hay không nên làm, phải xem năng lực phân tích của người đó. https://thuviensach.vn * Nhìn sâu vào con người để biết trí tuệ Trời không lạnh giá thì làm sao biết được tính chịu rét của cây tùng, cây bách; việc không có gì gian nan làm sao biết được quân tử sinh ra trong khó khăn thử thách. Có qua những năm tháng lạnh giá mới biết được lý lẽ không úa tàn của tùng, bách; có qua thử thách khắc nghiệt mới có thể biết được phẩm chất của một người. Bằng những phương pháp nhìn nhận con người dưới đây có thể phán đoán được trình độ tốt đẹp trong con người. 1. Nói năng nghiêm chỉnh, là con người hiểu biết. 2. Trầm mặc ít lời, là con người kín đáo. 3. Phân biệt rõ phải trái, là con người biết lẽ phải. 4. Ngôn từ lộn xộn, là con người lung tung. 5. Đoán trước được việc xảy ra, là người hiền triết. 6. Giải quyết công việc đâu ra đấy, là con người có trí tuệ giỏi suy nghĩ. 7. Biết nghiên cứu con người qua cách giải quyết công việc, là người sáng suốt. 8. Đã rõ mà coi như chưa biết, thông minh mà coi như ngu đần, là con người có trí tuệ. 9. Xét việc tỉ mỉ, là người cẩn thận. 10. Lòng dạ rõ ràng, là người trong sạch. 11. Tìm hiểu sự việc sâu và kỹ, là người có thực lực. 12. Thích lộ mặt, là con người trống rỗng. 13. Thích khoe mẽ, là con người thiếu năng lực. * Biết người qua tu dưỡng Xưa có câu người thượng đẳng, có bản lĩnh không có tính nóng; người trung đẳng, có bản lĩnh có cả tính nóng; người hạ đẳng, không có bản lĩnh nhưng có tính nóng. Nhìn từ góc độ tu dưỡng nội tại của con người, cho thấy người có tính trung hòa, chính là người có tài trí lớn lại ra vẻ như ngu, rất khéo léo nhưng ra vẻ vụng về, giỏi biện luận nhưng lại làm như ú ớ, họ là người có bản lĩnh, có đức độ, có trí tuệ, nhưng không lên mặt, không khoe khoang, không huênh hoang, thanh tịnh vô vị, phẳng lặng như nước, nhưng có biết bao đức tính tốt đẹp và sức mạnh. Khổng Tử sống giữa các bạn đồng liêu cùng quê rất là thành thực khiêm tốn, như một người không biết ăn nói. Trong tông miếu, triều đình Khổng Tử lại là người giỏi hùng biện; khi nói với các hạ đại phu, thì cương nghị thẳng thắn; khi nói với các thượng đại phu, thì vui vẻ hòa nhã, nói thẳng, không kiêng dè. Khổng Tử là người lực lưỡng nhưng không cậy sức mạnh. Khổng Tử nói giỏi ngàn lời, nhưng chỉ trình bày ý kiến mà không viết. Khổng Tử vóc người cao lớn, nhưng thường cúi đầu lầm lũi suy nghĩ, đó chính là kết quả tu dưỡng của bậc thánh nhân. * Biết người qua phẩm tính Sách “Tổng sử. Tào Bân truyện” Tào Bân xưa kia là nha tướng của Uy Đức Quân đời Hậu Hán, đến đời Quách My Hậu Hán xưng đế, vì là họ hàng gần nên được điều giữ chức Hà Trung Đô giám dưới quyền Tấn Vương. Đến đời Hậu Chu, Triệu Khuông Dận lập ra triều Tống, Tào Bân lại là tướng tâm phúc của nhà Tống, lập được nhiều chiến công, lần lượt tham gia các chiến dịch lớn, chinh phạt Thục, phá Giang Nam, là lương tướng thời bấy giờ, được phong là Lỗ Quốc Công. Tào Bân là một con người tính tình nhân kính, hòa hậu, trong triều đình chưa hề có ý chống đối, cũng chưa hề có lời nói mất lòng ai. Đánh chiếm hai nước Thục Ngô, không hề tơ hào một chút của cải. Vừa là đại tướng vừa là tể tướng, không lấy uy thế đè người, gặp các đại https://thuviensach.vn sĩ phu trên đường, tất cho xe dẹp sang bên. Cho dù các quan nhỏ đến xin ý kiến cũng mũ mão quần áo chỉnh tề mới ra tiếp. Có được bổng lộc, phần lớn đều cứu tế cho bà con họ hàng, không có tích lũy. * Biết người qua tài khí Bàng Thống là danh sĩ Tương Dương trong “Tam quốc diễn nghĩa”, người đời gọi ông là “Trên thông thiên văn, dưới tường địa lý, mưu lược không kém Quản Trọng, Nhạc Nghị”. Chỉ tội mày rậm môi dày, mặt đen râu ngắn, áo mũ xộc xệch, hình dáng cổ quái, lại thấp lùn. Lưu Bị vốn nghe danh Bàng Thống đã lâu, cầu hiền như khát nước, nhưng khi giáp mặt, trong lòng đã nguội lạnh một nửa, thầm nghĩ: người này mặt mũi xấu xí, xem ra bụng dạ trống rỗng, nếu không sao Tôn Quyền không giữ để dùng? Nên không trọng dụng, chỉ cho làm một chân huyện lại. May có Trương Phi đi tuần sát ở Lai Dương, nơi Bàng Thống nhậm chức, phát hiện ra Bàng Thống quả có tài trí hơn người, báo lên Lưu Bị, mới được Lưu Bị coi trọng, vội mời Bàng Thống về, chắp tay nhận lỗi và giao cho Bàng Thống làm phó quân sư. * Biết người qua tâm trí Không có gì khó hơn là quan sát, tìm hiểu tính tình con người. Có người vẻ mặt trông ôn hòa lương thiện, nhưng thực tế lại giả dối gian trá; có người bề ngoài trông có vẻ cung kính chân tình, nhưng trong lòng lại xảo quyệt; có người bề ngoài trông dũng cảm, nhưng thực tế nội tâm lại khiếp nhược; có người bề ngoài trông thật thà, tận tâm tận lực, nhưng thực tế lại không trung thực không đáng tin cậy. Cho nên, muốn biết lòng người, nên dùng bảy cách sau: 1. Đúng sai lẫn lộn, xem anh ta tâm trí ra sao. 2. Dùng cách biện luận dồn anh ta vào thế bí, xem khả năng ứng biến của anh ta. 3. Hỏi anh ta đề ra mưu kế, xem kiến thức ra sao. 4. Nói những tai họa khó khăn, xem dũng khí ra sao. 5. Cho uống rượu thật say, xem bản tính như thế nào. 6. Nêu lên những cám dỗ tiền tài, xem anh ta có liêm khiết không. 7. Yêu cầu anh ta phải hoàn thành công việc có thời hạn, xem có đáng tin cậy không. * Biết người qua thực tiễn Người xưa đã nói, xem con ngựa chạy có thể thấy được người cưỡi ngựa tốt hay xấu. Nhận biết người tài phải xét nghiệm trong thực tiễn. Trời không có sương tuyết, sao thấy được tùng xanh chịu rét hơn cỏ dại; đất không có núi sông hiểm trở, còn ai thấy được đường lớn khang trang. Có qua khảo nghiệm mới thấy được mạnh yếu, có so sánh mới thấy được tốt xấu. Chỉ nhìn việc rèn màu sắc của thanh gươm thì đến Âu Trị Tử cũng không nhất định đoán được gươm tốt hay xấu; nhưng nếu đem đi chém ngỗng trời, nhạn biển, lừa ngựa thì ngay cả đến tên nô lệ thông thường cũng có thể không do dự mà phán đoán là gươm sắc hay cùn. Vạch mõm ngựa xem răng, Bá Nhạc cũng không nhất định phán đoán được ngựa tốt hay xấu; nếu mắc ngựa vào xe, xem nó kéo, thì người nô lệ thông thường cũng sẽ không chút do dự mà đoán định ngựa tốt xấu. Cho nên, muốn phân biệt kẻ ngốc, người thông minh, không chỉ nhìn bề ngoài, phải xem hành động, nghe lời nói, xét hiệu quả. Dưới đây có thể khảo sát được tài năng của người tài: 1. Có thể dựa vào trí thông minh để bày mưu tính kế. 2. Có thể biết được tương lai, tìm điều lợi tránh điều hại. 3. Có gan quyết đoán mọi việc. 4. Can đảm hơn người. 5. Có dũng khí tiến hành công việc. 6. Thông minh có thể làm việc lớn, đó mới thật là tài năng. https://thuviensach.vn * Nhìn người qua bản chất Xưa kia, Xa Dận người nước Tấn, ban đêm không có nến thắp để học, bèn thu thập đom đóm thắp sáng để học. Tinh thần hiếu học của anh được mọi người truyền tụng thành một giai thoại. Về sau, cũng có một anh học trò học theo cách làm của Xa Dận, nên cũng được mọi người họ hàng, làng xóm ca ngợi. Có một người trong làng rất kính phục hành vi của anh ta nên sáng sớm hôm sau sang thăm học trò, nhưng người nhà anh ta nói, anh ta đã đi ra ngoài. Người làng cảm thấy lạ, bèn hỏi:“Tại sao ban đêm bắt đom đóm để học, mà ban ngày lại rong chơi?”. Người nhà anh ta nói:“Không có nguyên nhân gì, ban ngày ra ngoài bắt đom đóm, tối sẽ về”. Lúc này người làng mới biết, thì ra mọi người ngưỡng mộ chỉ là cái hư danh “dùng đom đóm học đêm”. Nếu ban ngày anh ta đóng cửa lại mà học trong nhà, có lẽ không có ai biết đến anh ta. Trong chuyện này, anh học trò muốn được tiếng hiếu học, đêm về dùng đom đóm thay đèn để học, nên không tiếc thời gian ban ngày đẹp trời ra ngoài tìm bắt đom đóm, đúng là quá chuộng hư vinh. Anh ta học tập “khắc khổ” như thế, thì hiệu quả ra sao chắc cũng rõ. Còn mọi người sau khi biết rõ chân tướng, ai cũng chê cười. Thường làm một việc mà cần cù chịu khó, người khác không biết, nếu khoe khoang ầm ĩ, cũng được một số người ca ngợi. Nhưng vì một chút hư vinh mà làm giảm hiệu quả thực tế, cuối cùng chỉ làm trò cười cho thiên hạ. Cho nên muốn nhận biết người thì cần phải rút ra bài học của anh học trò trong câu chuyện này. * Nhìn tâm biết người Đời nhà Đường, Lý Thế Dân Đường Thái Tông lệnh cho Phong Đức tiến cử hiền tài, thời gian qua đã lâu mà không hoàn thành nhiệm vụ. Thái Tông tra hỏi tại sao, Phong Đức vẫn từ tốn trả lời:“Không phải thần không tận tâm, chỉ vì thời nay không có nhân tài kiệt xuất”. Đường Thái Tông nghe thấy trả lời như thế, trong bụng rất không vui, nói với Phong Đức:“Quân tử dùng người, tựa như dùng các đồ vật khác nhau, mỗi người có mặt mạnh của họ. Thời xưa, các vị vua chúa cai trị quốc gia rất tốt. Chẳng nhẽ phải mượn nhân tài từ các thời đại khác hay sao? Khanh phải hiểu, mấu chốt của vấn đề là khanh không biết dùng tâm để biết người, làm sao có thể vu oan cho cả một thế hệ người!”. Ngày nay, loại người như Phong Đức không phải là hiếm. * Nhìn trí biết người 1. Mưu trí phải tinh. Mưu trí có tinh mới là cao siêu. 2. Đức hạnh phải tốt. Đức hạnh có tốt mới trở thành đối tượng được sùng bái. 3. Chí hướng phải lớn. Có chí hướng lớn mới gánh vác được trách nhiệm nặng. 4. Tu dưỡng phải khiêm tốn. Con người khiêm tốn mới tránh được tai họa. 5. Chí hướng lớn mà khiêm tốn là con người thánh hiền (tâm nhỏ chí lớn). 6. Chí hướng lớn mà bộc lộ sắc sảo, là anh hùng hào kiệt (tâm lớn chí lớn). 7. Chí hướng nhỏ nhưng bướng bỉnh, là con người ngạo mạn (tâm lớn chí nhỏ). 8. Chí hướng nhỏ mà chỉ biết phục tùng, là con người nhu nhược (tâm nhỏ chí nhỏ). https://thuviensach.vn IX. BIẾT NGƯỜI PHẢI CÓ THỜI GIAN DÀI - PHẢI CÓ CẢ MỘT QUÁ TRÌNH MỚI BIẾT NGƯỜI Sớm tối bên nhau là phương thức tốt nhất để con người hiểu nhau, “đường dài hay sức ngựa”, ”ngày dài biết nhân tâm”. Giữa quá khứ và tương lai, lòng người thay đổi, tháng năm qua đi không để lại một dấu vết gì. Hãy nhắm mắt lại, để cho hình tượng của người khác hiện ra trong ấn tượng của bạn, bộc lộ hết những ưu điểm, khuyết điểm, đặc trưng, những nét đáng yêu của họ. Sự cạnh tranh hiện nay của các xí nghiệp chủ yếu là sự cạnh tranh về nhân tài. Nhân tài là vấn đề căn bản phát triển xí nghiệp lâu dài. “Mười năm trồng cây, trăm năm trồng người”. “Thiên lý mã luôn có, nhưng Bá Nhạc không phải lúc nào cũng có”. Là người lãnh đạo một xí nghiệp phải có con mắt tinh đời biết người tài, mới có thể chiêu mộ những “Thiên lý mã” có năng lực dưới ngọn cờ của mình, để xây dựng nên xí nghiệp hiện đại, chất lượng cao. * Đường xa hay sức ngựa, ngày dài biết nhân tâm Tìm hiểu một con người, không thể chỉ nhìn một lúc, một việc, mà phải trải qua quan sát, khảo nghiệm lâu dài. Chu Công bị mọi người nghi là thoái vị mà lui về ở ẩn, Vương Mãng trước khi cướp ngôi nhà Hán đã gây ấn tượng tốt là một kẻ khiêm nhường trước mắt mọi người, giả thử họ đều qua đời đúng lúc đó, làm sao phân biệt được ai thật ai giả? Con người ta lúc mới đầu thường tỏ ra là người tốt, nếu từ đầu đến cuối vẫn tốt như thế, mới thật là biểu hiện tốt. Nhất là nhìn một người có phẩm đức tốt hay xấu, cần phải có thời gian khảo nghiệm lâu dài. Cho nên nhìn người phải khảo sát toàn bộ quá trình hành động của người đó. Đường xa mới có thể nhận biết được thiên lý mã; Thói đời xảo trá mới có thể nhận biết được người tốt. Chứng tỏ chỉ có kiểm nghiệm bằng thực tế, mới nhận biết được thật giả, người tài, kẻ dốt. Vậy làm thế nào để quan sát, nhận biết được người qua thời gian dài? 1. Một con người khi thành đạt sẽ đề bạt ai; Khi khốn khó làm những việc không nên làm; Khi giàu có không thích thú cái gì. Đó chính là phương pháp nhìn người. 2. Nhân tài (quân tử) khó tiến dễ lùi, kẻ tầm thường dễ tiến dễ lùi; nô tài (tiểu nhân) dễ tiến khó, đó là phương pháp tốt để nhận biết nhân tài. * Có thể cùng hoạn nạn, không thể cùng chung vui Một người lãnh đạo thông minh tuyệt đỉnh, khi giải quyết mọi vấn đề thường có những thay đổi tùy theo tình hình khác nhau, không theo một nếp nghĩ cố định nào, mới gọi là “suy tính mọi đường”. Phạm Lãi và Văn Chủng cùng giúp Việt Vương Câu Tiễn, bày mưu tính kế diệt nước Ngô. Phạm Lãi có thể biết người, biết Câu Tiễn có thể dùng hoạn nạn, nhưng không thể cùng chung vui, nên sau khi đạt tới thành công đã chủ động rời khỏi nước Việt. Ông cũng khuyên Văn Chủng rời nước Việt:“Bắn được chim thì mất cung; săn được thỏ thì giết chó săn. Việt Vương là người cổ dài, miệng nhọn, có thể cùng hoạn nạn, không thể cùng hưởng lạc, sao không đi?”. Nhưng Văn Chủng không nghe, về sau bị Câu Tiễn ban gươm tự vẫn, kết cục đáng buồn. * Nhìn người ở cái sai cái đúng, có thể thấy từ những hành động nhỏ nhặt https://thuviensach.vn Người xưa nói: Nhìn người xem là trung hay gian, là tà hay chính, có thể tìm ở những hành động nhỏ nhặt, chứ không thể tìm ở thơ văn. Còn nói: Lúc 3 tuổi có thể thấy lúc già, từ việc nhỏ có thể thấy được việc lớn. Thời Đông Hán, Trần Phiên một mình ở một phòng, sân nhà bẩn thỉu. Ông bố bèn phê bình:“Thằng nhỏ sao không quét dọn tiếp khách!”. Trần Phiên trả lời:“Đại trượng phu đối nhân xử thế, phải quét sạch thiên hạ, đâu có quét một chỗ ở?”. Ông bố nhằm luôn ý đó hỏi lại:“Một phòng còn không quét, quét sao được thiên hạ?”. Thực ra không làm từ việc nhỏ sao làm tròn việc lớn? Con đường là do bước đi từng bước, đừng nên mơ tưởng một bước đến nơi. Cho nên con người có thể làm việc một cách chuyên tâm, dù là thời gian ngắn ngủi, dù là việc nhỏ nhặt, cũng phải mang hết sức mình ra làm cho tốt. Nhìn nhận một con người xem họ có thể làm từ việc nhỏ nhặt, thật sự quan tâm yêu mến công việc mình làm, đó là bước khởi đầu nhận biết tài năng một con người. Bình thường, chúng ta không nên mơ tưởng cao xa, cố gắng làm tròn mọi việc trên cương vị của mình. * Biết người nhằm vào đức Đức, là đạo đức, phẩm đức. Người xưa nói:“Đức hạnh là điều mà nhân tài có thể gánh vác được nhiệm vụ tốt hay xấu”; đạo đức, phẩm đức có quan hệ đến động cơ hành vi một con người, đó là vấn đề quan trọng bậc nhất đối với người tài. Đạo đức nhân phẩm cao của một con người quyết định hành vi của người đó cố gắng làm lợi cho xã hội, tập thể, xí nghiệp; ngược lại sẽ làm hại cho xí nghiệp, tập thể, xã hội. Vậy tiêu chuẩn để đánh giá “đức” là gì? Đó là giữ hay bỏ đạo nghĩa và công lợi. 1. Khi mục đích của đạo nghĩa và công lợi thống nhất với nhau, trước hết phải làm tròn trách nhiệm đạo nghĩa đối với xã hội, không từ bỏ công lợi hợp pháp, đó là “quân tử ái tài, thủ chi hữu đạo”. Đầu đời nhà Thanh, Nhan Vô Tăng có một câu nói nổi tiếng:“Phải nêu cao nghĩa mà mưu lấy lợi, phải làm rõ đạo lý để mưu sự thành công”. 2. Khi mục đích của nghĩa và công lợi có mâu thuẫn với nhau, phải bỏ lợi mà giữ lấy nghĩa. Mạnh Tử triết gia thời cổ nổi tiếng của Trung Quốc có câu danh ngôn “Xả thân vì nghĩa”. Ông cho rằng sinh mệnh cố nhiên là quan trọng, nhưng nhân cách còn đáng quý hơn, nếu không toàn vẹn được cả hai, thì cần “xả thân vì nghĩa”. * Biết người qua trình độ hiểu biết Trình độ hiểu biết là độ sâu và độ rộng của tư duy cần có của một nhân tài. Nhìn vào độ sâu của tư duy thì trình độ hiểu biết là tầm nhìn xa kiến thức sâu của con người, đó là độ sâu của nhận thức và dự kiến đối với phát triển của sự vật. Xin nêu ví dụ, có hai hãng giày đều muốn tiếp thị giày của mình trên một hòn đảo xa công ty và đều cử người đến điều tra thị trường giày của đảo. Kết quả sau khi khảo sát, người của công ty A báo cáo với công ty là:“Trên đảo không có ai đi giày, cơ hội phát triển ngành giày rất mờ mịt”. Còn người của công ty B, sau khi khảo sát, lại báo cáo với công ty là:“Trên đảo không có ai đi giày, cơ hội phát triển ngành giày rất có triển vọng”. Người của công ty A chỉ nhìn thấy biểu hiện trước mắt của sự vật, còn người của công ty B lại từ biểu hiện “không có ai đi giày” mà dự kiến được tiềm lực to lớn phát triển ngành giày trong tương lai, nên có tầm nhìn và kiến thức sâu xa hơn công ty A. Nếu lãnh đạo của một xí nghiệp cũng chỉ có tầm nhìn gần như người của công ty A, thì họ chỉ có kế hoạch ngắn hạn, nếu có kiến thức hơn người như công ty B, sẽ có thể làm cho xí nghiệp phát triển dài lâu. “Trình độ hiểu biết” phản ánh năng lực phán đoán khác thường cần có của một con người. Trong “Tam quốc diễn nghĩa”, khi Ngụy Diên giết thái thú Hàn Huyền, chạy sang với Lưu Bị, Lưu Bị và Quan Vũ vội thết tiệc mừng công cho Ngụy Diên. Lúc này Gia Cát Lượng bỗng nhiên sai đao phủ kéo Ngụy Diên ra ngoài, nói Ngụy Diên “ăn lộc chủ mà giết chủ là bất nhân, ở đất https://thuviensach.vn chủ mà dâng thành của chủ là bất nghĩa, con người bất nhân bất nghĩa, sau này tất phản chủ”. Sau khi Gia Cát Lượng chết, đúng là Ngụy Diên đã mưu phản, theo như diệu kế viết trong cẩm nang khi Gia Cát Lượng còn sống, cuối cùng Mã Đại đã chém đầu Ngụy Diên. * Biết dùng người tài Tài là tài năng, là con người có nhiều tài nghệ. Có nhiều người do được huấn luyện tốt, tỏ ra là người có nhiều tài. Ví dụ vừa biết văn nghệ, lại giỏi thể thao, vẽ, thổi kèn, đàn hát, cầm kỳ, thi họa, cái gì cũng biết. Nhưng năng lực nhân tài phải biết kết hợp với bẩm tính của người đó. Ví dụ người đó có thể giữ được mãi mãi, kiên trì nâng cao năng lực của bản thân, nếu không thì làm việc gì cũng nửa vời, chỉ thích hợp với những việc làm bình thường. * Biết người ở học thức Học thức là nói về học tập, là khả năng học vấn. Người Trung Quốc thường nhấn mạnh tính chất quan trọng của việc học tập đối với con người. Khổng Tử nói:“Sáng được học, tối có chết cũng được”. Nhấn mạnh chân lý học tập là phải tận tâm tận lực, “Sống đến già, học đến già” cũng là ý nghĩa đó. Là nhân tài, phải suy nghĩ, nghiên cứu thật nhiều, để rèn luyện cho mình khả năng học một biết thêm hai, ba. “Học rộng” và “Nghĩ kỹ” có một tiền đề, là phải chịu được sự tĩnh mịch, phải tìm được ý cảnh tự nhiên trong trạng thái yên tĩnh của học tập và suy nghĩ, như vậy mới có kết quả học tập thật sự. * Biết người ở bẩm tính Bẩm tính là đặc điểm, tính cách bẩm sinh của một con người, còn gọi là thiên tính. Bẩm tính của mỗi người đều có ảnh hưởng sâu sắc đến việc thành tài của người đó, vì bẩm tính là một thứ tồn tại trong ý thức đầu óc của con người đó mà không thể dùng ý chí để di chuyển, mỗi khi con người làm việc gì nó đều ảnh hưởng đến hành vi của người đó. Cho nên đối với nhân tài có bẩm tính khác nhau, phải để cho họ phát triển theo hướng có lợi đối với bẩm tính, không nên làm ngược lại. Ví dụ một người có chút năng lực hiểu biết, nhìn nhận vấn đề tương đối chuẩn xác, nhưng bẩm tính nhút nhát sợ việc, nhu nhược không dám quyết đoán, thì cũng khó thành việc lớn. * Biết người ở hành động Hành động là khả năng hành động, là nhân tố chính để nhân tài phát huy tác dụng. Người xưa từ lâu đã ý thức được ý nghĩa của hành động đối với sự tiến bộ của xã hội loài người. Trong cuốn “Thượng Thư Thiên thuyết mệnh” là sách kinh điển của Nho gia có ghi, thời đại Ân, Thương thế kỷ XIII trước công nguyên. Phó Thuyết nói phương án trị quốc cho Ân Cao Tông Vũ Định, Vũ Định tỏ ý tán thành, Phó Thuyết bèn nói với Ân Cao Tông rằng:“Biết không khó, hành động mới khó”, ý muốn nói biết một sự việc, hiểu được một lý lẽ không khó, cái khó là thực hiện. Tư tưởng này người đời sau khái quát bằng câu:“Biết dễ, làm khó”, chứng tỏ có được cách nghĩ tốt hoặc kế hoạch chu đáo tuy làm quan trọng, nhưng quan trọng hơn là phải quán triệt trong hành động. Nếu không quán triệt trong hành động, dù nguyện vọng kế hoạch có hay đến mấy cũng chỉ là bọt xà phòng. Tôn Trung Sơn là người tiên phong vĩ đại từng mong muốn mọi người:“Không có gì phải sợ, hãy vui vẻ hành động” khuyến khích mọi người dũng cảm tìm tòi, dám mạo hiểm, đi tìm chân lý, đó cũng bắt nguồn từ việc coi trọng nhân tố hành động. * Biết người ở hiền tài Thời Xuân Thu, Sở Văn Vương là người biết người dùng người qua thực tiễn của mình. Hỷ và Thân Bá Hầu đều phụng sự Sở Văn Vương, Hỷ là người cương trực, thấy Sở Văn Vương có sai lầm thì can gián không sợ mất mặt. Văn Vương cho rằng Hỷ vạch cái xấu của mình trước mặt https://thuviensach.vn chúng thần, nên cảm thấy tức giận. Thân Bá Hầu thì việc gì cũng theo ý đưa đẩy, rất giỏi quan sát tình hình Văn Vương, Văn Vương định nói, định làm gì, Thân Bá Hầu đã nói trước, làm trước, Văn Vương cảm thấy có Thân Bá Hầu kề bên rất vừa ý. Nhưng qua thực tiễn Văn Vương thấy: Những điều mà Hỷ can gián đều đúng, có nhiều việc nghe lời can gián mà không phạm sai lầm, có lợi cho mình có lợi cho nước; còn những việc mà Thân Bá Hầu làm theo ý mình không lợi cho mình không lợi cho nước. Nên Văn Vương mới biết Hỷ là hiền thần, cần được trọng dụng, bèn gia phong tước là Ngũ đại phu. Còn Thân Bá Hầu, Văn Vương cho là nịnh thần, a dua bợ đỡ, loại người này không thể dùng, bèn trục xuất ra khỏi nước. * Biết người ở tín nghĩa Người xưa nói:“Gió mạnh cỏ cứng, ngày dài biết nhân tâm”. Chỉ có qua đấu tranh chống khó khăn, chống cường bạo mới tỏ rõ lòng trung thành. Nhưng bồi dưỡng phẩm cách cao thượng thì phải làm từng tí một, từ những việc nhỏ nhặt. Nghe nói Oa-sinh-tơn thủa nhỏ, do tính tò mò đã chặt gẫy mất cây mà người cha đã mang từ nơi xa về trồng. Người cha rất tức giận, nhưng Oa-sinh-tơn đã dũng cảm thừa nhận đó là mình đã gây ra. Lập tức người cha chuyển giận thành mừng, ôm lấy cậu con trai, vì cái cây nhỏ tuy là vật mình yêu quí, nhưng lòng thành thực của cậu con trai là nhân phẩm tốt, dù có ngàn vàng cũng không mua được. Còn như Thục chủ Lưu Thiền, bị bắt làm tù binh cho dự tiệc mà còn “Vui không nhớ Thục, đúng là uổng công kẻ khoác tấm da người. Cho thấy giữa người với người, nếu không thể tin tưởng lẫn nhau, trong buôn bán khó mà lấy được lòng tin ở người, càng khó có được tình yêu thật sự. Có lòng trung thành, còn phải có ý chí kiên cường, mới có thể trở thành đại trượng phu đội trời đạp đất. Thời Đông Hán có hoàng đế làm mai mối, trực tiếp nói với một đại thần về hôn lễ của em gái Quang Vũ Đế đời Hậu Hán, có lợi lộc rất lớn, để dụ dỗ kết thân. Nhưng vị đại thần này trả lời:“Thần nghĩ mối giao kết lúc nghèo hèn không được quên, người vợ tao khang không thể bỏ” nên khéo léo và kiên quyết từ chối. Cho nên giữ được “tín nghĩa”, thế gian tuy lớn, sự thế tuy khó khăn cũng có thể tránh được nhiều bi kịch. * Biết người sùng ái Trong “Tư trị thông giám. Hán kỷ” có ghi:“Đông Hán Bình địch tướng quân Bàng Manh”, nhìn bề ngoài có vẻ kính cẩn khiêm tốn. Hán Quang Vũ Đế Lưu Tú hết sức tin tưởng Bàng Manh, thường nói với mọi người:“Có thể gửi thân gửi phận, người đó chính là Bàng Manh”. Lưu Tú lệnh cho Bàng Manh và Hổ Nha đại tướng quân là Cái Diên đi đánh Hải Tây Vương Đổng Hiến. Vì chiếu thư chỉ gửi cho Cái Diên, Bàng Manh bỗng sinh nghi, cảm thấy không yên, cho rằng Cái Diên đã ngấm ngầm nói xấu mình, nên làm phản, quay giáo đánh Cái Diên, quân của Diên tan tác, còn lại mình Diên. Sau đó Bàng Manh liên hợp với Đổng Hiến, tự xưng là Đông Bình Vương, đóng quân ở miền Bắc Đào Hương. Lưu Tú được tin, rất tức giận, tự thống lĩnh đại quân thảo phạt Bàng Manh. Hậu Đông Hán đai tư mã Ngô Hán đánh phá Câu Thành, chém Đổng Hiến, Bàng Manh. * Biết người bởi lễ Thời Chiến Quốc, Việt Thạch Phụ có tài năng nhưng đang bị tù khổ sai. Một lần Yến Tử đi ra ngoài, trên đường gặp Việt Thạch Phụ, bèn tháo con ngựa bên trái của xe để chuộc Việt Thạch Phụ và cùng ngồi xe về nhà. Sau khi về nhà, Yến Tử cũng không hỏi han gì đến Việt Thạch Phụ, mà đi vào buồng. Được một lúc lâu Yến Tử vẫn không trở ra. Việt Thạch Phụ đành xin đi nơi khác. Yến Tử cảm thấy rất kinh ngạc, vội chỉnh đốn mũ áo ra xin lỗi Việt Thạch Phụ nói:“Yến Tử tôi thiếu nhân đức, nhưng tôi cứu ông ra khỏi kiếp nạn, sao lại rời bỏ tôi ngay thế?”. Việt Thạch Phu nói:“Tôi nghe nói quân tử có thể chịu tủi hổ trước mặt người không biết mình, nhưng trước mặt người đã biết mình thì cần phải bày tỏ ý chí của mình. Vừa rồi tôi bị lao dịch, vì họ không biết tôi, còn ngài vì biết tôi đã chuộc tôi ra, nên có thể gọi là tri kỷ. Đã là tri kỷ mà còn đối đãi không theo lễ với tôi, thà tôi vẫn cứ bị lao dịch còn hơn”. Yến Tử vội mời, Việt https://thuviensach.vn Thạch Phụ thấy Yến Tử đối xử theo lễ, nên thành tâm ở lại phò tá Yến Tử, về sau còn vì tiền đồ chính trị của Yến Tử mà hy sinh thân mình. Đủ thấy biết người bởi lễ hết sức quan trọng. * Nhìn thấy hùng tài trong cái xấu Trong sách “Tam Quốc Chí. Ngụy thư. Võ Đế Ký” có ghi: Tào Tháo lúc trẻ là người rất nhanh nhẹn, có mưu lược, thích làm nghĩa hiệp thích săn bắn, nhưng du đãng vô độ. Lúc đó mọi người đều không cảm thấy có gì đặc biệt khác với mọi người. Kiều Huyền là Thái úy thời đó, lại đặc biệt đánh giá cao Tào Tháo, có nói với Tào Tháo rằng:“Thiên hạ sẽ loạn, không có tài, không cứu vãn nổi, chỉ có ngươi mới ổn định được tình hình”. Tào Tháo khi còn trẻ bái kiến Kiều Huyền, Kiều Huyền nói:“Thiên hạ loạn lạc, quần hùng tranh giành lẫn nhau, giải quyết chuyện này, không phải ngươi sao? Ngươi mới chính là anh hùng thời loạn, là gian tặc trị thế. Tiếc rằng ta đã già, không thấy được ngươi phú quý, để cho con cháu về sau”. Hứa Tử Tương cũng có những dự liệu như thế đối với Tào Tháo, Kiều Huyền nói với Tào Tháo:“Ta chưa có danh, có thể giao cho Hứa Tử Tương”. Tào Tháo bèn đến bái yến Hứa Tử Tương:“Tôi là người thế nào?”. Tử Tương không trả lời, Tào Tháo cố hỏi, Tử Tương nói: “Ngươi có tài trị thế, là gian hùng thời loạn”. Tào Tháo cười lớn. * Từ cử chỉ nhìn ra tướng tài 1. Nhìn vào tài năng con người, bình thường ít nói, mở miệng toàn nói lời ác độc, ầm ĩ, nằm ngồi lung tung, bị mọi người ghét, thích giở trò, nhiễu sự, ngủ muộn dậy sớm, chỉ đáng làm “tướng của vợ”. 2. Người mà lòng dạ không giữ được bí mật, khi kiểm tra thì nói trước với mọi người, tâm địa mềm yếu, khuyên người sửa chữa sai lầm còn cho ăn uống, thật thà trung hậu, ít lời, phân chia tiền của đều cho mọi người, con người như thế chỉ có thể làm “tướng của người”. 3. Đối với trên khéo ăn khéo nói, thật sự cung kính, đối với dưới không nghe lời khuyên, thường dùng hình phạt với cấp dưới, dùng hình phạt là đổ máu, đối với họ hàng cũng không nể tình, loại người này có thể làm “tướng của trăm người”. 4. Trong tranh luận kiện tụng hiếu thắng giành phần hơn, với đối thủ ghen ghét như kẻ thù, có thể làm cho mọi người thống nhất hành động, nghe theo mệnh lệnh, con người như thế có thể làm “tướng của ngàn người”. 5. Bề ngoài cẩn thận, ít nói, quan tâm đến đời sống ấm no của sĩ tốt, thấu hiểu ngọt bùi đắng cay khó khăn của cấp dưới, con người như thế có thể là “tướng của vạn người”. 6. Hết sức cẩn thận tựa như đứng cạnh vực sâu, lướt trên băng mỏng, càng ngày càng cẩn thận, gần gũi các hiền sĩ, biết nghe và chấp nhận mưu kế và ý kiến của mọi người, dùng người có mức độ, nói năng hòa nhã, khiến cấp dưới trung thành tuyệt đối với mình, tận tâm tận lực, con người như thế được gọi là “tướng của mười vạn người”. 7. Đối xử với mọi người trung hậu đầy đặn, một lòng một dạ, thấy người hiền là tiến cử, chấp hành pháp luật nghiêm minh, chính trực, con người như thế có thể làm “tướng của triệu người”. * Biết người từ bản tính Việc hình thành bản tính con người hoàn toàn do bản thân mình có yêu cầu nghiêm khắc với mình hay không trong mọi lúc bình thường, cho nên muốn hình thành tính cách tốt, đối với bản thân không được buông thả. Nhiều người không làm nên sự nghiệp gì, phần lớn là do quá buông thả đối với khuyết điểm của mình. Thời xưa có một người khi luyện tâp bắn cung, mũi tên còn cách bia 5 thước, anh ta nói thế cũng tạm được rồi. Khi học điều khiển ngựa kéo xe, xe bị ngựa kéo lạng phải lạng trái, cũng nói https://thuviensach.vn tạm được rồi. Khi học múa giáo, mũi giáo mới chạm vào áo giáp đối phương, cũng nói tạm được rồi. Đợi đến khi xung phong giáp trận, ta và địch giao chiến với nhau, anh ta liền bị địch giết chết. Cho nên làm việc gì cũng phải nghiêm với bản thân, nếu yêu cầu dễ dãi, bản thân là người bị thiệt. * Biết người từ lương tri Nhà nghệ thuật biểu diễn kinh kịch nổi tiếng Cái Khiếu Thiên, ngôi sao võ sinh lừng tiếng Nam Bắc, tên thật là Trương Anh Kiệt, người Hà Bắc, biểu diễn lâu năm tại Giang Nam. Cả cuộc đời say đắm với nghệ thuật sân khấu, thích như bản mệnh, cần cù khổ luyện, không chút lơ là, đúng là một nhà nghệ thuật điển hình, suốt đời đeo đuổi nghệ thuật. Sau khi đã nổi tiếng, mỗi lần lên sân khấu vẫn gắng hết sức mình. Vì phải luyện võ công, ông đã nhiều lần bị thương, mọi người khuyên ông không cần phải cố gắng quá mức, kịch thì vẫn là “kịch” mà ông đã đạt đến đỉnh cao rồi, cần gì phải làm như thật thế? Nhưng ông không chịu, vì ông cho rằng nếu làm thế sẽ đắc tội với nghệ thuật, với khán giả và cả bản thân. * Biết người trong tình lý Phóng viên nổi tiếng Mỹ Uôn-tơ, lúc nhỏ ra cửa hàng mua một chiếc đồng hồ đeo tay mà anh ta thích với phương thức trả chậm. Nhưng bà mẹ đã lấy chiếc đồng hồ đó. Bà nói:“Con muốn mua một chiếc đồng hồ, điều đó cũng không sao, nhưng con lấy đâu ra khoản tiền đó. Dù con không nói dối và lừa lọc, nhưng việc này tỏ ra quá tùy tiện, không hợp tình lý. Uôn-tơ, con phải chú ý, đừng có làm bừa mà di hại lớn. Về sau, Uôn-tơ luôn nghe lời mẹ dạy. Có một lần, một số tên gian thương muốn biếu Uôn-tơ một miếng đất lớn, chỉ đề nghị Uôn-tơ đưa tin có đất đai trong khu đất của họ, mà không bình luận gì đến tài sản của chúng. Uôn-tơ cho rằng đây là một việc không rõ ràng nên từ chối không nhận. Đúng thế, nếu làm việc mà không giữ vững nguyên tắc, xử lý công việc rõ ràng, sẽ làm hỏng tất cả: một con người biết tự trọng không bao giờ làm thế. * Biết người trong ân oán Trần Trọng Di mới đầu giữ chức huyện úy Bồ Điền, quyền huyện lệnh. Trong huyện có một người vẫn thậm thụt lên quan trên ca tụng Trần Trọng Di, và ngầm đem bức thư tiến cử gửi lên quan trên đưa cho Trần Trọng Di. Một năm sau, nhà người kia thiếu tiền tô đất của huyện, Trần Trọng Di vẫn theo luật xử phạt. Kết quả người kia oán thán ầm ĩ. Trần Trọng Di liền đem bức thư trả lại anh ta, thư vẫn còn niêm phong chưa mở. Người này thẹn thùng xin tạ tội với Trần Trọng Di. Tục ngữ có câu:“Ăn của người, há miệng mắc quai”. Khi có người tự dưng có ý thân thiện với mình, e rằng ý đồ không nhỏ, phải đặc biệt chú ý, chớ bị mắc câu. * Biết người trong yêu ghét Muốn thấy được phẩm đức và tài năng của nhân tài, chỉ cần nhìn vào hành vi bình thường của họ sẽ rõ. Trước kia Quản Trọng có tài nhận biết người, có thể phán đoán chuẩn xác nhân tài có dùng được hay không. Dưới đây là một đánh giá của Quản Trọng đối với mấy nhân tài của nước Tề, chúng ta có thể thấy được tiêu chuẩn và kinh nghiệm phát hiện nhân tài của Quản Trọng. “Cửa Đông có một con chó, suốt ngày nhe nanh, sớm muộn cũng sẽ cắn người, chỉ có thể nhốt trong cũi, không dùng được; nay xem con người Dịch Nha, ngay đến con mình cũng không yêu quý, còn giết để làm thức ăn cho chúa công, sau này làm sao có thể yêu quý chúa công được? Xin chúa công đuổi hắn đi”. Tề Hoàn Công đáp:“Được”. Quản Trọng lại nói:“Cửa Bắc có một con chó, suốt ngày nhe nanh, sớm muộn gì cũng cắn https://thuviensach.vn người, chỉ có thể nhốt trong cũi chứ không dùng được; nay xem con người Vệ Công Tử, không ở lại nước Vệ làm Thái tử kế thừa một ngàn cỗ chiến xa, lại chạy sang nước Tề làm nô lệ, xin chúa công đuổi hắn đi”. Tề Hoàn Công đáp. “Được”. Yêu ghét là bản tính cố hữu của con người, kẻ tiểu nhân thường làm trái ngược, đủ thấy loại người này là phản phúc. * Biết người trong lo buồn Triều Tấn có Lý Hành làm thái thú Đơn Dương, đương thời Lang Gia Vương (Tư Mã Duệ) ở trong quận của Lý Hành, Lý Hành bị cuốn vào cuộc tranh chấp quyền bính, nhiều lần quấy nhiễu Lang Gia Vương. Phu nhân Lý Hành là Tập thị nói:“Lang Gia Vương tuy nhỏ tuổi, nhưng vốn là con đẻ của Hoàng đế, bây giờ anh trai Thái tử đang tranh giành nhau, các đại thần tìm kế hãm hại, khiến Lang Gia Vương không được lập làm hoàng đế, tại sao còn bức bách người ta?”. Về sau Lang Gia Vương được lập làm hoàng đế, Lý Hành nói với Tập thị:“Ta không nghe lời nàng, nay mới rơi vào tình cảnh này”. * Biết người trong cạnh tranh 1. Cách sát hạch: Thông qua sát hạch để nhận biết, phát hiện người tài, cách làm này thể hiện rõ nguyên tắc so sánh chọn người giỏi có tính cách rộng mở, có lợi cho việc hình thành cục diện đua tranh giữa những người giỏi. 2. Cách thi đua chọn người giỏi: là phương pháp để nhận biết, phát hiện người giỏi có tính đối kháng và cạnh tranh. 3. Cách bình chọn theo ý kiến mọi người. 4. Cách tiến cử: Có thể tự tiến cử hoặc người khác tiến cử. 5. Treo bảng chiêu hiền: đối với người tài giỏi thì cách này cũng là tự tiến cử và có tính chất cạnh tranh giữa người này với người kia. 6. Cách theo dõi thông tin: theo dõi các nguồn tin để phát hiện những thông tin đặc trưng của người tài giỏi. * Nhận biết người bằng nhiều kênh 1. Biết người cả đức và tài:“đủ cả đức tài” xưa nay vẫn là yêu cầu cơ bản mà mọi người vẫn nhấn mạnh để nhận biết và phát hiện tài giỏi, cũng là nguyên tắc cơ bản phải giữ vững hiện nay. 2. Nguyên tắc thực tiễn: Thực tiễn là tiêu chuẩn duy nhất để kiểm nghiệm chân lý, là con đường căn bản để rèn luyện nhân tài và cũng là hòn đá thử vàng để phân biệt nhân tài. 3. Biết người không bó hẹp theo một quy cách nào: nhân tài có nhiều kiểu loại, nhiều tầng lớp, ta phải kiên trì nguyên tắc không bó hẹp trong một quy cách, phải tránh “cào bằng”, hoặc “thiên lệch”. 4. Biết người tại chỗ, những người gần gũi. 5. Biết người qua so sánh, chọn ra người tài giỏi. 6. Biết người theo cách rộng mở: rộng mở là trào lưu của thời đại, những yêu cầu về tố chất của nhân tài và toàn bộ sự nghiệp phát triển nhân tài, đều phải thích ứng với trào lưu rộng mở công khai. * Biết người trong giao tiếp 1. Người tài giỏi càng phát hiện càng nhiều, khi không cần đến họ thì hình như không có, càng cần đến người tài càng thấy nhiều. 2. Nếu chỉ muốn nghe người giới thiệu mà không chủ động giao tiếp để biết, thìhttps://thuviensach.vn người tài đó có thể chỉ là hư danh, không có thực. 3. Học tập trong giao tiếp là phương pháp tốt nhất để nhận biết người tài. Kết giao với những người tài giỏi hiểu sâu kinh sử, tay nghề cao siêu, tài giỏi trí lớn, nhất định sẽ học được nhiều vấn đề. https://thuviensach.vn X. BIẾT NGƯỜI PHẢI GẦN GŨI HỌ - BIẾT NGƯỜI PHẢI BẰNG QUAN SÁT Cách tốt nhất để nhận biết một cây là quan sát cây xung quanh; nhận biết một con người tốt nhất là quan sát những người xung quanh họ. Người loại nào thì chơi với người loại ấy, giữa những cái hình như và tương tự ấy, ta sẽ cảm nhận được “họ” thật sự. * Biết người qua giao du, mà biết được đức hạnh Con người thường tụ họp những người cùng chí hướng, cho nên xét phẩm đức một người phán đoán từ những bạn bè xung quanh họ. Ví dụ đời nhà Thanh có Tăng Quốc Phiên từ nhỏ đã thông Nho học, cần cù học tập, thấu suốt mọi mặt, cố gắng thực hiện, mở rộng trong các mặt lập thân, sử thế, chính trị, tề gia, chỉnh đốn quân đội, hoàn thành toàn bộ nhân cách, là một tài năng đại Nho của Trung Quốc. Trong 12 năm làm quan dạy học ở kinh sư, có rất nhiều bạn, trong số đó có tiên sinh Kính Hải, Cấn Phong là rất chú ý gương mẫu trong hành động; nghiên cứu kinh thư, tìm hiểu đạo lý, có Ngô Tử Tự, Thiệu Huệ Tây; giảng về thơ, văn tự và khéo dùng vào việc biểu hiện cái “đạo” của người xưa, thì có Hà Tử Trinh; tài khí bôn ba có Thang Hải Thu; anh hùng chí lớn, thái độ ôn tồn là Hoàng Tử Thọ... Những người này tuy trình độ khác nhau nhưng đều là các bậc chí sĩ, không cam tâm làm người bình thường. Giao du với họ, Tăng Quốc Phiên tăng thêm tài trí, đặt nền móng cho sự nghiệp thành công. * Biết người lúc nghèo hèn, biết được chí hướng Trần Thắng xuất thân nông dân, gia cảnh rất nghèo lúc trẻ phải đi cày thuê cuốc mướn, nhưng là người có chí lớn, muốn làm nên sự nghiệp. Anh ta thường than thở với đời, có lúc buồn chán, có lúc sôi nổi. Một lần lao động ngồi nghỉ trên bờ ruộng. Trần Thắng trầm ngâm suy nghĩ, bỗng buột miệng nói:“Nếu có một ngày tôi phất lên được, trở thành người giàu có, tôi sẽ không bao giờ quên bạn nghèo hèn”. Mấy bạn tá điền cùng làm việc không tin, cười mà nói: “Cậu là nông phu làm thuê, nói gì đến chuyện giàu có? Đúng là nói khoác”. Trần Thắng thấy mọi người giễu cợt cũng buồn, than rằng:“Chao ôi! Chim sẻ sao biết được chí lớn của chim hồng hạo!”, người có chí sẽ thành nghiệp lớn. Không lâu sau, Trần Thắng đã dùng hành động thực tế chứng thực cho lời nói của mình, không phải là người điên nói khoác, mà đó là quyết tâm to lớn của mình. * Thấy cảnh tượng to lớn mà biết được ý tưởng con người Hán Cao Tổ Lưu Bang, thời trẻ không thích lao động, chỉ thích “nói khoác”, cách trốn lao động của ông ta là tìm cách vượt lên trên mọi người, trở thành con người xuất chúng. Một lần nhìn thấy cảnh tượng uy nghi to lớn của Tần Thủy Hoàng khi ra khỏi cung, trong lòng bỗng nhiên nghĩ ngợi, thấy mình cũng phải ra vẻ “đại trượng phu” như Tần Thủy Hoàng. Chỉ một chốc lát nhìn thấy cảnh Tần Thủy Hoàng ra khỏi cung mà Lưu Bang đã xác định mô hình cuộc sống lý tưởng của mình. * Đặt vào hoàn cảnh nguy nan mới biết mưu lược Tể tướng Hàn Kỳ đời Tống nổi tiếng là người đứng đắn, luôn giữ vững nguyên tắc cuộc sống việc gì có thể tha thứ cho người thì nên tha thứ, xưa nay cũng chưa hề được ai ca ngợi là gan dạ; nhưng gặp khi khẩn cấp lại có biểu hiện thần thông linh hoạt không ai bì kịp. Lúc Tống Anh Tông vừa chết, triều thần vội triệu thái tử vào cung, thái tử chưa đến, thì thấy ngón tay Anh Tông cử động, tể tướng Tăng Công Lượng sợ quá, vội báo với Hàn Kỳ, muốn thôi không triệu https://thuviensach.vn Thái tử vào cung nữa. Nhưng Hàn Kỳ cự tuyệt nói:“Tiên đế có sống lại nữa cũng là Thái thượng hoàng rồi”. Lại càng giục mọi người mau đi mời Thái tử, để tránh có chuyện tranh giành quyền lực. Nhiệm Thủ Trung thời Tống là một người gian tà, phản phúc, bí mật thăm dò tình hình của Đông cung và Tây cung, li gián giữa Hoàng đế và Thái hậu. Hàn Kỳ lập tức quyết đoán, dùng văn thư mà chưa có lệnh trực tiếp của Trung Thư để truyền gọi Nhiệm Thủ Trung, bắt đứng giữa triều và mắng rằng:“Ngươi đáng tội chết, nay tước chức quan, giáng xuống làm phó sứ đoàn Kỳ Châu, do Kỳ Châu sắp xếp”. Nói đoạn Hàn Kỳ lấy sắc khống chỉ điền vào rồi sai sứ thần áp giải Nhiệm Thủ Trung đi ngay. Như vậy, Hàn Kỳ đã dễ dàng trừ bỏ được con mọt, mà vẫn giữ được tiếng là trung hậu, tỏ ra một con người có tu dưỡng cao. * Từ bẩm tính có thể biết người tốt xấu Đời nhà Thanh, Tăng Quốc Phiên khi chiêu một binh lính Hồ Nam, nhìn thấy người quê mùa chân lấm tay bùn, không biết nói năng, thì luôn miệng nói “được, được”, coi như đã trúng tuyển, còn thấy dân thành thị, hoặc người giỏi nói năng thì “ư, ư coi như không trúng tuyển. Cho nên quân lính Hồ Nam, hầu như đều là nông dân, chân tay đen đủi. Những người nông dân chất phác đó, vừa chịu khổ chịu khó, lại rất trung dũng, khi ra chiến trường thì bố chết con thay, anh ngã em thay, chỉ tiến không lùi. Việc chiêu mộ binh lính của Tăng Quốc Phiên là có điều kiện, tốt nhất là những nông phu trẻ khỏe, chất phác; không thu nạp những người thành thị mặt mũi láu lỉnh, những kẻ có giọng điệu nhà quan. Do bẩm tính khác nhau, người dân vùng núi thì dũng mãnh, dân sông nước thì giảo hoạt, dân thành thị thích chơi bời, lười biếng, dân nông thôn thì thuần hậu, chất phác. Người biết dùng binh thường thích lính nông thôn, núi rừng, không thích dân thành thị gần sông nước. Cách nhận biết người theo bẩm tính thật là đặc biệt. * Biết người để dùng người, có thể biết được tài năng Phàm những người mưu đại sự, lập nghiệp lớn, phần lớn đều chú ý phát huy và sử dụng nhân tài, như Lưu Bị dùng Gia Cát Lượng, Lưu Bang dùng Tiêu Hà, Tần Thủy Hoàng dùng Thương Ưởng, Lý Tư... Phương pháp dùng người là:“Phải phát huy được ưu điểm của đối phương, chịu đựng khuyết điểm của họ, để họ cảm thấy được tôn trọng. Dùng cách này để tiếp cận đối phương, dần dần quý họ, để sử dụng mặt mạnh của họ. Vua thép nước Mỹ là Canaki cho rằng:“Nếu tôi thấy được mặt mạnh của cấp dưới, dám sử dụng người mạnh hơn tôi, chứng tỏ tôi mạnh hơn mọi người, tôi là người quản lý có hiệu quả hơn những người mạnh”. Một người lãnh đạo, một người quản lý ưu tú, nhất định phải là “Bá Nhạc” thật sự, không thể dùng người theo tình thân, trọng dụng kẻ xấu; cũng không thể cầu toàn, đối với người có một số khuyết điểm cũng không phải đều bỏ đi. * Đặt người vào chỗ tranh luận, có thể thấy được thực tại Muốn nhận biết một người có thực tài, ngoài nói năng, việc khảo sát thực địa là rất quan trọng. Thời nhà Tống, Tông Trạch là nguyên soái nói với Nhạc Phi rằng:“Ngươi là một người anh dũng mưu trí, tài năng võ nghệ, cho dù là tướng tài thời xưa cũng không bằng, nhưng chỉ giỏi dã chiến nên vẫn chưa toàn vẹn”. Tông Trạch rất yêu quí Nhạc Phi tài hoa, nên có ý bồi dưỡng cho Nhạc Phi tinh thông nhiều phương pháp tác chiến, đưa cho Nhạc Phi một tờ trận đồ tác chiến. Nhạc Phi cầm, xem kỹ một hồi, nói với Tông Trạch rằng:“Thời đại xưa và nay khác nhau, vùng đồng bằng, vùng núi cũng khác nhau, sao có thể dùng binh cùng một trận đồ?”. Tông Trạch hỏi lại:“Ngươi nói thế chẳng nhẽ phép bày trận không có tác dụng sao” Nhạc Phi trả lời: https://thuviensach.vn “Bày trận để sau đó tác chiến, là việc thông thường của binh gia, nhưng vận dụng có giỏi hay không, lại ở trong lòng”. Tông Trạch nghe Nhạc Phi bàn luận trong lòng rất phục, cho rằng Nhạc Phi là một nhân tài lớn. * Biết kiến thức khi tiến cử Chu Nguyên Chương chuẩn bị cử Dương Hiến làm tể tướng. Lưu Cơ ra sức can ngăn, nói con người Dương Hiến khó giữ được công bằng, phân biệt đúng sai bằng nghĩa lý. Chu Nguyên Chương lại hỏi Uông Quảng Tường thì sao. Lưu Cơ nói, con người này bụng dạ hẹp hòi, so với Dương Hiến nhiều mặt còn quá; lại hỏi Hồ Duy Dung thế nào, Lưu Cơ đưa ví dụ như một con ngựa kéo xe, e rằng có thể lật đổ cả xe. Chu Nguyên Chương suy nghĩ một lúc rồi nói:“Ta chọn tướng tài thực không ai vượt được khanh”. Lưu Cơ nói con người thần hay ghen ghét, tính tình quá rắn, lại thiếu kiên nhẫn giải quyết vụ việc phức tạp, để thần làm thừa tướng e sẽ phụ lòng ân sủng của bệ hạ. Về sau Dương Hiến, Uông Quảng Tường, Hồ Duy Dung đều được trọng dụng, Hồ Duy Dung còn giữ chức thừa tướng tám năm, nhưng đều lần lượt bại vong, nguyên nhân đúng như Lưu Cơ phán đoán trước đây. * Trong lúc khẩn cấp có thể thấy rõ được mặt thật con người Quan sát con người, nhìn vào khí thế hành động có thể thấy được bản ý. Ví dụ, có người bỗng nhiên lao vào sự nghiệp chính nghĩa như kẻ khát tìm nước, thường cũng có thể quay phắt lại với chính nghĩa, như trốn tránh lửa thiêu vậy. Trên thế gian này có biết bao kẻ phản phúc từ một cực đoan này lại nhảy sang một cực đoan khác. Đối với loại người này cần có thời gian dài quan sát để hiểu rõ động cơ. Ví dụ như ngựa không ăn dầu mỡ, chim Thanh Tước không ăn lương thực, không phải vì chúng không tham ăn, mà vì chúng không thích ăn thứ đó. Một số người không thích một số thứ, nhưng không thể vì thế mà khẳng định họ liêm khiết, mà phải xem họ có thái độ thế nào trước những thứ mà họ cần, họ thích. Ví dụ thái độ của một con người trước tiền tài, gái đẹp, địa vị thường phản ánh bản chất của con người đó. * Biết người ở dũng khí, có thể biết được ý chí chiến đấu Muốn cư xử đúng với bản thân mình, phải có thái độ thành thật đối với khuyết điểm và sai lầm của mình. Là con người, khó tránh khỏi có sai lầm, muốn công khai thừa nhận và sửa chữa sai lầm của mình cũng phải có lòng dũng cảm lớn. Có một thủ môn bóng đá nổi tiếng, trong một trận tranh giải vô địch, do phán đoán sai lầm, anh ta đã để lọt lưới một bàn, khiến đội bóng bị thua. Chàng thủ môn đã ở lì trong nhà ba ngày, mới có đủ can đảm đối mặt với hiện thực. Anh ta ra phố cắt tóc, anh thợ cắt tóc nói đến trận bóng vừa rồi, nói:“Tôi đã nghiên cứu trận bóng đá ba ngày nay, nếu tôi là ông thì đã không phạm sai lầm đó”. Chàng thủ môn nói:“Nếu tôi có ba ngày để quyết định thì cũng không phạm sai lầm”. Chàng thủ môn phải mất ba ngày mới dám nhìn thẳng vào khuyết điểm của mình, sẽ vĩnh viễn rút lui khỏi cuộc đấu. * Biết người qua sai lầm, có thể thấy được tinh thần của họ Có một nữ phóng viên Mỹ theo chồng về thăm bố mẹ chồng ở Tokyo. Bà đến công ty Bách hóa Aođaki Tokyo mua một máy hát nhãn hiệu Sony. Khi về đến nhà mở ra dùng thử, bất giác ngớ người, máy hát không có ruột, chỉ có vỏ không. Bà định 10 giờ hôm sau sẽ đến công ty, https://thuviensach.vn nhưng đến 9 giờ 55, công ty đã gọi điện thoại khẩn cấp, trong ống nghe phát ra một loạt tiếng Nhật “xin lỗi” như pháo rang. Phó Giám đốc công ty lập tức nói sẽ mang ngay đến nhà một máy hát mới. 50 phút sau, có một xe ôtô đến, bước xuống xe là vị Phó Giám đốc công ty và một nhân viên trẻ. Vào đến cửa phòng khách, cả hai đều cúi gập đầu, muốn đặc biệt đến để nhận khuyết điểm. Tiếp đó chàng nhân viên trẻ một mặt quỳ gối hành lễ, một mặt đọc những điều ghi trong sổ ghi chép cho mọi người nghe. Trong sổ ghi việc công ty đã suốt đêm tìm cách sửa chữa khuyết điểm. 4 giờ 32 phút chiều hôm qua, sau khi nhân viên bán hàng phát hiện ra sai lầm, lập tức báo cáo với nhân viên cảnh vệ tìm vị khách người Mỹ, nhưng đã muộn. Theo đó báo cáo lên Giám sát viên, báo cáo lên giám sát trưởng, lên tới Phó Giám đốc. Qua bàn bạc, mọi người cho rằng có thể lần theo manh mối là tên của bà khách mua hàng và một tấm thiệp để lại “Công ty chuyển phát nhanh Mỹ”. Trù tính bà khách còn đang ở tại Tokyo, nên ngay tối hôm đó đã 32 lần gọi điện thoại khẩn cấp đến khách sạn ở Tokyo và xung quanh để dò tìm, nhưng không kết quả. Công ty lại gọi điện thoại đường dài đến tổng bộ “Công ty chuyển phát nhanh Mỹ” ở New York, nửa đêm nhận được điện thoại trả lời, được biết số máy điện thoại của bố mẹ bà khách ở New York. Đang đêm, công ty gọi điện thoại liên hệ, được người nhà cho biết số điện thoại nhà bố mẹ chồng của khách ở Tokyo, cho nên đến sáng nay, sau 35 lần gọi điện thoại khẩn, cuối cùng đã tìm được đến đây. Cách giải quyết sai lầm của công ty bách hóa Aođaki Tokyo khiến mọi người nhớ mãi. Trong đời sống hàng ngày, chúng ta cũng có thể qua cách sửa chữa sai lầm của người khác mà biết rõ được bộ mặt tinh thần của họ, từ đó mà biết được thế giới nội tâm và hiểu được hành vi của họ * Ngầm tìm hiểu con người 1. Con người có nhiều mặt khác nhau, nhưng khác nhau về mặt năng lực cá tính cần phải xem xét một cách toàn diện, chu đáo. 2. Không nên chỉ để mắt đến một số người. Phải xem xét người bằng cách nhìn dịu dàng, không nên nhìn với vẻ soi mói, ngờ vực. 3. Chú ý ghi nhớ trong lòng những thay đổi nhỏ nhặt của cấp dưới. 4. Khi trao đổi ngắn ngủi với cấp dưới, cần chú ý nhìn vào mắt họ xem họ có mệt mỏi, né tránh hay lơ đãng không. 5. Quan sát những biến đổi tinh thần của cấp dưới. * Biết người sâu sắc thế nào Con người “sâu sắc” có hai loại. Một loại là thâm trầm, có biểu hiện ít lời, biết giữ gìn bổn phận, trong ngoài rõ ràng, đối nhân xử thế nhân hậu, không lên mặt, không huênh hoang tài cán. Một loại nữa là gian thâm, có biểu hiện ngoài mặt không nói nhưng trong bụng hiểm độc ngấm ngầm, hành vi gian giảo, mắt nhìn trộm, nói năng bẩn thỉu. Loại người trước là hiền tài có đạo đức, loại người sau là gian tà rất hiểm độc. Cho nên không thể lẫn lộn hai loại người này. 1. Cái khó của nhận biết người không phải ở chỗ tìm ra cái tài cái đẹp, mà là phải nhận biết được cái giả dối và thành thật. 2. Con người rất khó nhận biết, nhận biết con người không phải là chuyện dễ. 3. Sự khác nhau trong nội tâm của con người cũng giống như khuôn mặt của họ vậy, có rất nhiều điều khác nhau. 4. Nội tâm con người còn hiểm hơn núi cao, sâu hơn vực thẳm. 5. Những vật vuông vức nhất không có cạnh sắc, đồ vật quý nhất thường phải làm mất nhiều thời gian, âm thanh to nhất thường nghe thấy nhỏ, hình tượng lớn nhất thường là vô hình. Con người có đức lớn tài cao thường không để lộ hình tích, không muốn tự bộc lộ mình, nên thường khó nhận biết. https://thuviensach.vn XI. BIẾT NGƯỜI Ở “THẾ” - QUAN SÁT ĐỘNG THÁI ĐỂ BIẾT NGƯỜI Khi một người chạy, bước chân sẽ tiết lộ bí mật của họ. Một người khi nói cười, ngũ quan sẽ để lộ những dấu vết trong tâm hồn. Biết người ở hành động, hành vi của họ tự nhiên, nét mặt họ sẽ bộc lộ ra hết. Hãy tiếp cận họ, cùng hoạt động với họ, đó là phương pháp tốt nhất, để xem xét những điều họ dấu kín trong lòng. Nói biết người ở “thế” là ý nói phải dùng quan điểm động để nhận biết người, vì con người luôn luôn phát triển, biến đổi, không thể dùng mãi cặp mắt cũ để đánh giá một người. Phải nhận thức một cách toàn diện khuyết điểm của một con người, phải dùng quan điểm phát triển, biến đổi để nhận biết người. Thông thường, đánh giá mặt mạnh mặt yếu, phán đoán nhận biết một con người, không thể vì có sai sót nhỏ nhặt mà bỏ mất tài lớn, không thể vì sai lầm nhất thời mà ảnh hưởng đến cả cuộc đời. * Xem xét thể hiện của thiên hạ, có thể giành được thiên hạ Gia Cát Lượng sinh ra trong những năm chiến loạn cuối đời Đông Hán, lúc nhàn rỗi thường bàn bạc thế lớn trong thiên hạ với những danh sĩ. Những phân tích thế lớn trong thiên hạ của ông vừa sâu sắc, vừa độc đáo, được gọi là “Ngọa Long”. Sau này tình hình thiên hạ biến đổi nhanh chóng. Tào Tháo thống nhất được miền Bắc, xã hội ổn định. Còn Lưu Bị lúc này tự xưng là hậu duệ của Hán Cảnh Đế, và có ý đồ phù trị nhà Hán lập nên nghiệp lớn, nhưng lại thiếu thực lực tối thiểu. Từ Thứ tiến cử Gia Cát Lượng với Lưu Bị, gọi Gia Cát Lượng là bậc kỳ tài trên đời, tài năng còn hơn Quản Trọng, Nhạc Nghị. Về sau Lưu Bị ba lần đến mời Gia Cát Lượng, cảm động trước chân tình của Lưu Bị, cuối cùng Gia Cát Lượng đã đồng ý ra giúp Lưu Bị. Gia Cát Lượng đã phân tích tỉ mỉ cho Lưu Bị thấy rõ được tình hình thiên hạ lúc đó và sách lược cụ thể cần làm, đó chính là câu chuyện “gặp gỡ ở Long Trung” trong lịch sử mà đàn bà con trẻ, ai ai cũng biết. Gia Cát Lượng cho rằng, nói về danh vọng và thực lực, Viên Thiệu lớn hơn Tào Tháo, nhưng lại bị Tào Tháo đánh bại, chứng tỏ Tào Tháo có trí, có mưu. Tôn Quyền ở Giang Đông, ở nơi hiểm yếu, lại được cha anh xây dựng nhiều năm, lòng dân quy thuận, chính trị ổn định, Lưu Bị cũng khó đối đầu với họ, chỉ có thể liên hợp. Cho nên chiến lược tốt nhất của Lưu Bị phải là liên kết với Tôn Quyền ở phía Đông, cùng chống Tào Tháo. Gia Cát Lượng dự kiến xu thế thiên hạ đứng ba chân đỉnh, có thể coi là nhân tài kiệt xuất biết rõ thời thế. * Xem tình thế, có thể thấy được sự phát triển Trong xã hội hiện đại, tình người theo thế lợi, thái độ con người lúc nóng lúc lạnh, không thể nói hết. Ngày xưa, có Cấp Ảm và Trịnh Trang, lúc thịnh mọi người theo bám, khách khứa đầy nhà, lúc suy thì vắng vẻ không ai ngó ngàng. Cho thấy từ những thay đổi có thể xem xét được phẩm hạnh của một con người. Thực tiễn chứng minh: 1. Có trải qua sống chết, mới biết được mối giao tình là hậu hay bạc. 2. Có trải qua cảnh giàu nghèo, mới biết mối giao tình là sâu hay nông. 3. Có trải qua cảnh sang hèn, mới biết mối giao tình là có hay không. 4. Con người xa nhau ba ngày, cũng phải nhìn lại cho kỹ. 5. Lúc nhỏ thông minh hơn người, khi lớn lên chưa chắc là kỳ tài. 6. Sai sót nhỏ, không ảnh hưởng đến giá trị vật quý; khuyết điểm tạm thời, không ảnh hưởng đến phát huy tài năng lớn. https://thuviensach.vn * Nhìn vào thế của người, có thể thấy được họa phúc Những người quá thông minh thường là đối tượng ghen ghét của người khác, những việc vừa mới dự định có thể đã bị người khác biết. Khi phát hiện người có đầu óc sáng suốt, muốn giữ cho mình được mọi thứ tốt, phải trăm phương ngàn kế, dùng mọi thủ đoạn che đậy, tung tin thất thiệt, bịa tội, thậm chí mưu sát. Xưa nay lịch sử trong ngoài nước, không hiếm những chuyện như thế, cho nên, những người có trí tuệ thật sự thường dùng cách “giả ngốc” để giữ mình, còn những hành vị bộc lộ hết thông minh ra ngoài mới thật là ngu xuẩn. Kế mưu tài giỏi, nhưng làm ra vẻ ngốc, tuy biểu hiện có khác nhau, nhưng mục đích là giống nhau. Thấp Tử Di nước Tề đi gặp Điền Thành Tử, Điền Thành Tử cùng Thấp Tử Di leo lên đài cao nhìn ra bốn phía. Ba phía tầm nhìn thoáng đãng, chỉ có phía Nam bị cây cao của nhà Thấp Tử Di che khuất, Lúc đó Điền Thành Tử cũng chẳng nói gì, Thấp Tử Di về đến nhà, sai người chặt cây đi, mới chặt vào nhát thứ nhất, Thấp Tử Di lại bảo thôi không chặt nữa. Người nhà mới hỏi: “Sao ngài lại thay đổi ý kiến nhanh thế?”. Thấp Tử Dị trả lời:“Ngạn ngữ có câu, biết được cá ở chỗ nước sâu là điều không tốt. Hiện nay Điền Thành Tử muốn làm một việc lớn, sự việc rất quan trọng, nếu ta tỏ ra có thể thấy rõ được chân tướng sự việc qua những khía cạnh nhỏ nhặt, tất sẽ bị nguy hại. Không chặt cây, chưa chắc đã có tội, Còn nếu biết được bí mật ở sâu trong lòng người khác, thì tội vạ và nguy hiểm không biết chừng nào. Cho nên ta quyết định không chặt cây nữa”. * Nhìn thời thế có thể biết được việc không nên làm. Thời kỳ đầu triều Hán, Hán Cao Tổ Lưu Bang phái Phàn Khoái, với danh nghĩa tướng quốc, cầm quân bình định Yến Vương Lô Oản mưu phản. Sau khi phát binh, có người tố giác khi Lưu Bang bị bệnh, Phàn Khoái cấu kết với Lã Hậu, đợi khi Lưu Bang chết, sẽ giết cả nhà Thích phu nhân. Lưu Bang rất căm giận, phái Trần Bình cưỡi ngựa đuổi theo truyền lệnh, để Chu Bột thay Phàn Khoái chỉ huy quân đội và lập tức chém đầu Phàn Khoái trong quân. Trần Bình sau khi nhận nhiệm vụ, bí mật bàn bạc với Chu Bột:“Phàn Khoái là công thần, lại là em rể của Lã Hậu, Hoàng thượng chỉ một lúc tức giận, muốn giết hắn, nhưng hoàng thượng lâm bệnh nặng, tình hình sắp tới chưa biết thế nào. Cho nên không vội chém đầu Phàn Khoái, cứ giải hắn về kinh cho hoàng thượng ra lệnh giết hắn là tốt hơn cả”. Chu Bột cũng đồng ý và làm như thế. Về sau, trên đường áp giải Phàn Khoái về kinh, Trần Bình nghe tin Lưu Bang qua đời. Trần Bình vội vàng về cung báo cáo với Lã Hậu việc bắt Phàn Khoái. Lã Hậu sai thả Phàn Khoái. Do không theo ý chỉ của Lưu Bang chém đầu Phàn Khoái nên Trần Bình vẫn được Lã Hậu tin dùng, lại cho làm thầy dạy Thái tử. Sau này người nhà của Lã Hậu muốn báo thù Trần Bình, nhưng Lã Hậu không đồng ý. * Nhìn vào điệu bộ tay người, có thể biết được tâm lý Trong cơ thể người, hoạt động của đôi tay rất phong phú, có thể diễn đạt tư tưởng thái độ con người, nên mọi người thường nói “tâm linh tay khéo” để hình dung sự thông minh, cho thấy đôi tay và tâm linh có liên hệ chặt chẽ với nhau. Trong giao tiếp, mọi người dùng tay để biểu thị thái độ, chủ yếu có những cách sau: 1. Dùng tay gãi đầu, chứng tỏ ngượng ngùng khó nói. 2. Dùng tay đỡ trán, chứng tỏ ngượng nghịu, khó chịu. 3. Xoa hai bàn tay, chứng tỏ trạng thái bực bội nóng nảy. 4. Dang tay hai bên, chứng tỏ chân thành hoặc hết cách. 5. Hai tay chống nạnh, muốn tỏ ý khiêu khích, ra oai hoặc cảm thấy tự hào. 6. Hai tay đút túi, chứng tỏ căng thẳng, chưa có cách đối phó với việc sắp xảy ra. https://thuviensach.vn 7. Hai tay khoanh trước ngực, chứng tỏ đã có ý định sẵn sàng, có chuẩn bị tư tưởng đối với việc sắp xảy ra. 8. Bắt tay xiết chặt, tỏ ra con người nhiệt tình, hiếu động, vui mừng hoặc tự hào. 9. Bắt tay hờ hững, chứng tỏ cá tính nhu nhược, thiếu khí phách, hoặc là tỏ ra ngạo mạn, lạnh nhạt, ép buộc. 10. Khi nói, hay dùng tay mân mê các vật nhỏ quanh người, chứng tỏ nội tâm căng thẳng, xốn xang. 11. Khi trao đổi ý kiến, ngón tay cứ mấp máy, chứng tỏ không hứng thú với ý của bạn, khó chịu, hoặc có thái độ phản đối. 12. Khi tâm lý lo lắng không yên, một số người có thói quen dùng ngón tay gõ nhẹ liên tục lên mặt bàn hoặc tay ghế; một số người lại có thói quen vê vê đầu giấy hoặc mẩu thuốc lá; có một số cô gái lại thích quấn khăn vào bàn tay. 13. Khi do dự trước một sự lựa chọn hoặc trong trạng thái tâm lý chưa có cách giải quyết, một số người lại thường vô ý thức gãi cổ; một số người lại gãi gáy. 14. Khi con người đang khát vọng một việc gì hoặc trong tâm trạng chờ mong, thường hay xoa nắm tay. * Nhìn vào điệu bộ bàn tay, có thể biết được tâm tư tình cảm Khi đối nhân xử thế, nhìn vào hoạt động của hai tay đối phương có thể biết được tâm tư tình cảm. Ví dụ: 1. Hai tay thả lỏng, bàn tay duỗi; duỗi hai tay trên mặt bàn, thu dọn các thứ trên mặt bàn; xoa cằm; tất cả những động thái đó đều biểu thị sự khẳng định. 2. Động tác tay biểu thị sự phủ định thường là: nắm hai bàn tay đặt lên phía trước, hai tay đặt lên đùi, khi duỗi bàn tay, hai ngón cái hướng vào nhau; hai tay giao nhau đặt dưới đầu, hoặc ngón tay đặt giữa trán; bàn tay hướng về phía bạn, ngón tay co lại để đếm; khi trò chuyện với bạn, bàn tay luôn luôn mó máy các vật để trên bàn, hoặc dịch chỗ này đặt sang chỗ khác; kéo ngăn kéo rồi lại đóng lại, tựa như tìm một vật gì; hai bàn tay chống dưới cằm; dùng ngón tay gõ trên bàn. 3. Khi một người dùng tay sờ sau cổ, thường có biểu hiện tức tối, hối hận. Tư thế đó gọi là “tư thế công kích theo kiểu phòng vệ”, khi gặp nguy hiểm, con người thường bất giác ôm lấy gáy, nhưng trong tư thế công kích kiểu phòng vệ, phòng vệ là ngụy trang nên tay không để sau ót mà để dưới cổ. Phụ nữ để tay ra sau hất tóc, là để che dấu tâm tư tức giận khó chịu. * Nhìn vào điệu bộ tay người, có thể biết được tính cách 1. Khi bắt tay, nắm chặt bàn tay đối phương, khiến họ đau đớn. Loại người này tinh lực tràn trề, có tính tự tin cao, đối xử với người khác thường hay độc đoán, nhưng có khả năng tổ chức và tài lãnh đạo. 2. Khi bắt tay sức bóp vừa phải, động tác chắc chắn, hai mắt nhìn vào đối phương. Loại người này tính tình cương nghị thẳng thắn, có tinh thần trách nhiệm, đáng tin cậy, cẩn thận, chín chắn, có khả năng suy diễn, thường có ý kiến xây dựng. Khi gặp khó khăn, thường nhanh chóng đề ra cách khắc phục, được mọi người tin tưởng. 3. Khi bắt tay chỉ nắm nhẹ, loại người này hòa nhã, rộng rãi, không có thiên lệch, rất tự nhiên, khiêm nhường. 4. Khi bắt tay có thói quen hai tay ôm lấy tay đối phương. Loại người này nhiệt tình, đôn hậu, lòng dạ tốt, dốc lòng vì bạn, yêu ghét rõ ràng. 5. Khi bắt tay, nắm lấy tay đối phương lâu. Loại người này tình cảm phong phú, tính thích kết bạn, khi đã thành bạn bè, thì trung thành không thay đổi. https://thuviensach.vn 6. Khi bắt tay chỉ nắm ngón tay, không áp lòng bàn tay. Loại người này cá tính ôn hòa nhưng nhạy cảm, dễ bị kích động, nhưng lòng dạ tốt dễ đồng cảm. 7. Khi bắt tay nắm chặt tay đối phương, lắc lên lắc xuống. Loại người này rất lạc quan, tin tưởng ở mọi người. Vì là người tích cực nhiệt tình nên được mọi người yêu mến. 8. Có một số người không thích bắt tay. Họ thường có cá tính hướng nội, hay thẹn, bảo thủ nhưng chân thành. * Nhìn chân cử động có thể biết được tâm trạng 1. Thấy hai mắt cá chân bắt chéo vào nhau, cần chú ý người này đang kìm nén bản thân. Con người khi kìm nén tình cảm mạnh mẽ, thường bất giác bắt chéo hai mắt cá chân. Những lúc giao dịch, khi con người cảm thấy căng thẳng, sợ hãi, thường hay có tư thế này. 2. Trong lúc đàm phán, khi thấy đối phương nhô người ngồi nửa ghế phía trước, nhón trên đầu ngón chân, biểu hiện tư thế ân cần, là biểu thị ý tích cực, muốn hợp tác. Lúc này cần phải biết lợi dụng, hai bên có thể đạt được hiệp nghị cùng có lợi. 3. Khi nói, thân lưng thẳng, hai đùi bắt chéo, tư thế này biểu thị nghi ngờ, đề phòng. Cho nên khi đàm phán, chào hàng, hoặc giao tiếp cá nhân phải chú ý con người “bắt chân chữ ngũ”. Còn đối với người ngồi trên ghế bành, một chân gác lên thành ghế, thì cần phải cảnh giác, vì loại người này thường thiếu thành ý hợp tác, không quan tâm đến đòi hỏi của người khác, thậm chí còn có ý thù địch. 4. Đối với đôi vợ chồng trong gia đình, động tác bắt chéo chân cần đặc biệt chú ý, vì trong lúc thả lỏng, con người thường hay có động tác bắt chéo chân. Giữa hai vợ chồng, người bắt chéo chân thường chiếm địa vị ưu thế trong gia đình. Nếu người vợ bắt chéo chân trước, cũng biểu thị người vợ chiếm địa vị ưu thế trong gia đình. 5. Một người có động tác hai tay thọc túi, lê bước chân, không ngước đầu chú ý nhìn người qua lại, thường là người có tâm trạng chán chường, thất vọng. 6. Hai chân đứng tự nhiên, chân trái ở trước, tay trái có thói quen đút trong túi quần. Loại người này có quan hệ giao tiếp tương đối dễ chịu, không gây khó khăn cho người khác, đôn hậu, trung thực. Những người đàn ông loại này thích môi trường yên tĩnh, gây ấn tượng đầu tiên là nho nhã, nhưng gặp phải những chuyện bực mình, cũng dễ nổi cáu. 7. Hai chân đứng tự nhiên, hai tay đút túi quần, lúc rút ra lúc lại đút vào. Những người này tương đối cẩn thận, gặp việc gì cũng suy nghĩ rồi mới hành động. Trong công việc rất thiếu linh hoạt, giải quyết vấn đề thường cứng nhắc. Họ không chịu nổi sự thất bại, gặp nghịch cảnh thường mất tinh thần. 8. Hai chân bắt chéo sát nhau, một tay chống cằm, một tay để ngang chạm vào cùi chỏ tay kia. Loại người này rất tự tin, làm việc rất chuyên tâm. 9. Hai chân khép kín hoặc đứng tự nhiên, hai tay chắp sau lưng. Họ phần lớn tính khí nóng nảy. Loại người này dễ hòa hợp, họ ít khi nói “không” với người khác. 10. Hai tay khoanh trước ngực, hai chân đứng dạng, có ý khiêu khích và công kích. 11. Hai chân đứng tự nhiên, thỉnh thoảng lại rung hai chân, hai bàn tay đan xen vào nhau để trước bụng, hai ngón cái gải lên nhau. Loại người này có ham muốn mạnh, thích xuất đầu lộ diện ở nơi công cộng. Nếu nơi đâu có mít tinh biểu tình, đi đầu cầm cờ là loại người này. 12. Thường hay “lắc đầu” hay “gật đầu” đều biểu thị đồng ý hay không đồng ý với một việc, loại người này đặc biệt tự tin, thậm chí chỉ có ta là nhất. Trong giao tiếp xã hội rất khéo biểu lộ cá nhân, thường bị người khác ghét, nhưng có tinh thần hăng hái lao vào việc, nên rất được mọi người tán thưởng. 13. Động tác vỗ đầu, trong nhiều trường hợp có ý nghĩa tiếc nuối và tự trách mình, thường là vỗ vào phía sau đầu. Loại người này chú trọng tình cảm, đối xử cũng nghiêm khắc với người khác. Những người hay vỗ trán thường là người nhanh https://thuviensach.vn mồm nhanh miệng, thẳng thắn, chân thành, có tình cảm. 14. Con người khi nói chuyện với nhau, cứ mở miệng là tay lại cử động, như dang hai tay, múa tay, vỗ bàn tay vào nhau, tựa như muốn nhấn mạnh nội dung lời nói. Họ làm việc quyết đoán, tự tin, có thói quen tạo cho mình hình ảnh con người lãnh đạo trong mọi trường hợp, rất có khí thế đàn ông, tính cách phần lớn là hướng ngoại. 15. Khi bạn đưa thuốc lá hoặc thức ăn cho một người, miệng anh ta nói “không cần”, “không dùng” nhưng vẫn giơ tay cầm, tỏ vẻ khách sáo. Loại người này tròn trịa, già dặn, không làm mất lòng người khác, tương đối thông minh, thích giao tiếp rộng. Loại người hay vuốt tóc, có tính cách rõ ràng, yêu ghét phân minh, căm ghét tội ác. Loại người thích bài bạc mạo hiểm, thích nhấn mày nheo mắt, bỡn cợt, phù phiếm hoặc thiếu tu dưỡng, đặc biệt khéo trong giao tiếp, xử thế rộng rãi mạnh tay, khéo nắm thời cơ, rất vừa ý lãnh đạo. 16. Thích rung đùi hoặc mũi bàn chân hoặc đập bàn chân trên mặt đất. Loại người này rất tự tin, ít nghĩ đến những người khác, cái gì cũng xuất phát từ lợi ích cá nhân, đặc biệt là ý muốn chiếm hữu đối với vợ và thường nêu những ý kiến bất ngờ đối với bạn bè xung quanh. 17. Đặc điểm của người hút thuốc thở khói vòng tròn, làm việc khéo léo quyết đoán. Khi nói chuyện với người khác, mắt nhìn chằm chặp vào người ta, loại người này đặc biệt có ý muốn điều khiển người khác, không thích gò bó, tính tình khẳng khái, nên xung quanh lúc nào cũng thấy có người này người nọ. 18. Tâm lý con người trong trạng thái căng thẳng, thường rung hai đùi hoặc đập bàn chân xuống đất. 19. Khi hội đàm, nếu khách hàng cảm thấy không còn hứng thú hoặc khó chịu, thường xoay chân liên tục, lúc vắt chân sang trái sang phải, lúc vắt chân phải sang trái, chứng tỏ không muốn bàn tiếp nữa. * Nhìn cử động của thân thể có thể biết tâm trạng 1. Một người chân bước những bước lớn, người rướn về phía trước, rất có thể đang vội làm một việc gì đó. 2. Một người khoanh tay bước đi chậm rãi, tự nhiên, biểu lộ tâm trạng nhàn hạ. 3. Tư thế đầu nghiêng về một bên, tỏ ra hứng thú đối với một việc gì đó. 4. Tư thế đầu cúi xuống có nghĩa là tỏ thái độ phủ định thậm chí phê bình. 5. Tư thế hai tay vươn ra sau gáy đỡ lấy đầu thường được cho là đang rất đắc chí. 6. Động tác “gãi đầu” thường được coi là những biểu hiện trực tiếp của thái độ không vừa ý, khó chịu, căm giận. 7. Chống cùi tay trên bàn, bàn tay đỡ lấy đầu, đó là động tác thường tự nhiên xảy ra khi muốn tinh thần ổn định. 8. Một người tỏ ra kính cẩn đối với người khác, đầu càng thấp mức độ càng lớn. 9. Ca-vát thắt ngắn, nút ca-vát to chứng tỏ là người tự tin, rất biết tâm tư người khác. 10. Nút thắt ca-vát có vạch chéo, chứng tỏ có khả năng tổ chức. 11. Nút thắt ca-vát rất chặt, chứng tỏ một người rất biết kiềm chế. * Ngôn ngữ cơ thể phản ánh thế giới nội tâm 1. Thân mình là bộ phận chủ yếu của cơ thể con người, mức độ hoạt động thường lớn, nên nó phản ánh thế giới nội tâm của con người cũng khá rõ. 2. Nhún vai phản ánh nội tâm không ổn định, lo sợ hoặc tự khoe. Nhún vai lại lắc đầu, chứng tỏ không biết không hiểu, hoặc hết cách. 3. Ngồi ghế, thân mình hơi ngả về sau hoặc sang trái, sang phải, chứng tỏ thư giãn về tâm lý; nếu ngả quá nhiều chứng tỏ khó chịu. 4. Khi ngồi ghế, thân hình thẳng đứng, bộ mặt căng, hoặc ngồi thẳng tựa sát lưnghttps://thuviensach.vn vào ghế, chứng tỏ đang trong trạng thái căng thẳng. 5. Khi ngồi, thân hơi ngả về phía trước, chứng tỏ đang thích nghe bạn nói, hoặc muốn ngăn bạn đừng tiếp tục nói nữa. 6. Một người khi hút thuốc lá, bỗng nhiên dập tắt điếu thuốc, hoặc gác lên gạt tàn thuốc, hoặc có khi không chú ý bỏ ra ngoài gạt tàn, không còn nhàn nhã, thở khói phun mây, điều đó chứng tỏ tâm trạng căng thẳng. 7. Người đang hút thuốc khi đột nhiên căng thẳng, thường không hút nữa, họ dập tắt điếu thuốc còn khi giận dữ thường hút liên hồi. 8. Con người cứ dùng tay gõ nhịp rất đơn điệu trên bàn, hoặc dùng cán bút gõ vào mặt bàn, đồng thời bàn chân cũng gõ nhịp trên sàn nhà hoặc rung đùi, gõ đầu mũi chân, những tiết tấu đó không ngừng, có côm cốp liên tục, điều đó muốn nói anh ta không còn muốn nghe bạn trình bày nữa. 9. Một người đang nghe bạn nói đầu tựa vào bàn tay, mắt nhìn đi chỗ khác, hầu như không muốn nhìn bạn nữa, đó cũng là biểu hiện khó chịu. 10. Thuận tay lấy một tờ giấy, vẽ lung tung trên giấy, lúc lại ngắm nghía “tác phẩm” của mình, đó cũng là biểu hiện thường thấy khi không muốn nghe bạn nói nữa. 11. Có người đang chăm chăm nhìn vào bạn, nhưng đừng nên mắc lừa. Nếu chú ý quan sát, sẽ thấy cặp mắt anh ta vô thần, tuy nhìn mà chẳng thấy gì, mắt cũng thấy chớp, tựa như ngủ mở mắt. Điều đó chứng tỏ anh ta không để tâm nghe. * Trao đổi trò chuyện để biết bản lĩnh Khương Duy tìm đến Gia Cát Lượng, sau khi trò chuyện, Gia Cát Lượng đã tìm hiểu các mặt đức tài, rất yêu quý Khương Duy (lúc này mới 27 tuổi), phong cho Khương Duy làm Dương Đình Hầu. Cho rằng Khương Duy là người trung thành. hiểu sự việc, suy tính cẩn thận. Gia Cát Lượng đánh giá Khương Duy:“Xét về các mặt, Vĩnh Nam, Quý Thành không bằng người này. Đây là người tài của Lương Châu, Khương Duy vừa có can đảm, lại giỏi việc binh, có lòng theo nhà Hán, tài giỏi hơn người, để dạy quân sự điều khiển việc cung, nay trình lên chúa thượng”. Khương Duy sau này quả đúng như Gia Cát Lượng dự đoán “một lòng theo nhà Hán, tài giỏi hơn người”, có thể nói là thượng thặng. * Miệng gang thép du thuyết, biết tài năng Thời Chiến Quốc, Trương Nghi đến nước Sở rao giảng phép trị nước, vì bị nghi là ăn trộm ngọc bích của Sở tướng, bị bắt đánh cho một trận, hồn siêu phách lạc mới về tới nhà. Người vợ oán trách:“Nếu ông không vì cái lưỡi, thì đâu đến nỗi chịu cái tội nợ này”. Trương Nghi vẫn coi như không có gì, còn há miệng cho vợ xem cái lưỡi có còn không, người vợ lấy làm lạ, trả lời vẫn còn, Trương Nghi bèn nói dựa vào ba tấc lưỡi có thể làm nên sự nghiệp lớn. Quả nhiên sau này, dựa vào miệng lưỡi Trương Nghi đã thuyết phục được Tần Vương, bản thân hiển hách một thời. * Thật tâm lắng nghe, hay là lơ đãng hững hờ 1. Đối phương khi nghe bạn trình bày, có phải mỉm cười thật sự, hay là suy nghĩ nhìn đi đâu, cần chú ý quan sát cử chỉ và nhìn vào cặp mắt của anh ta. 2. Khi bạn đang định kết thúc câu chuyện, nhưng anh ta đã khéo léo và kín đáo lái sang vấn đề khác để moi tin mà nội dung nói chuyện sau đó lại là vấn đề dễ bị người khác lợi dụng. 3. Nếu ngẫu nhiên bạn biết được có người trong lúc bạn không để ý, đang moi móc những tin tức có liên quan đến bạn qua người thân của bạn, tốt nhất bạn nên xa lánh họ. 4. Có khi bạn cảm thấy vấn đề chẳng có gì đáng cười cả, mà đối phương lại cười lên, đối với loại người này cần phải chú ý đề phòng. https://thuviensach.vn XII. BIẾT NGƯỜI Ở “THỜI”- NHÌN THỜI CƠ ĐỂ BIẾT NGƯỜI Người xưa nói:“Nay một thời, mai một thời”. Nhìn tuyết phải sau tết Đại hàn, xem mưa phải vào lúc Thanh minh. Con người không dễ xuất đầu lộ diện, sẽ chọn thời cơ tốt nhất, con người biết quan sát người khác càng hiểu cơ hội là rất đáng quý. Dù nguy nan, khi khó khăn, khi thuận, khi nghịch, cứ có vũ đài để anh ta biểu diễn một lần, chỉ cần một lần thôi, nhất định bạn sẽ không nhìn lầm anh ta. * Giờ phút quan trọng mới biết được thực tài Mã Tốc là một đại tướng dưới trướng Gia Cát Lượng, lập được nhiều chiến công, khi Tư Mã ý cầm quân tiến công Nhai Đình, Mã Tốc rất muốn lập công, nên lập tờ quân lệnh, nhưng cách nghĩ của Mã Tốc đã không đạt được ý muốn. Nhai Đình thất thủ, làm hỏng kế hoạch Kỳ Sơn của Gia Cát Lượng, Mã Tốc không những không lập được công mà còn bị tội chết. Triệu Vân, Đặng Chi cùng đi nhưng biểu hiện rất tốt, không mất lấy một người một ngựa, còn bảo đảm vật tư quân dụng an toàn, được Khổng Minh khen ngợi. Khổng Minh đích thân dẫn chủ tướng ra đón, nhìn thấy Triệu Vân mà nói:“Do ta không biết người tài, kẻ ngu, nên mới đến nông nỗi này! Các nơi hao tổn binh tướng, duy có Tử Long không để mất một người một ngựa, tại sao vậy?” Đặng Chi trả lời:“Tôi dẫn binh đi trước, Tử Long đi sau chém tướng lập công, bọn địch rất sợ nên vật tư quân dụng không bị mất mát”. Khổng Minh khen ngợi:“Thật đúng là tướng quân!” còn thưởng cho Triệu Vân 50 cân vàng, một vạn tấm gấm. Triệu Vân từ chối không nhận, Khổng Minh lại càng khâm phục, ca ngợi rằng:“Khi tiên đế còn sống, thường khen cái đức của Tử Long, nay quả đúng như vậy!”. Một người làm tổn thương đến lòng yêu quý của Khổng Minh, một người lại được Khổng Minh yêu quý và kính phục, cho nên trong giờ phút quan trọng, biểu hiện được tài năng của mình, có rất nhiều kinh nghiệm cần được tổng kết. * Khi thấy ý mới biết lòng trung thành và tài năng Đối với bậc anh hùng tài giỏi, người lãnh đạo có chí lớn, cho dù ở trong hoàn cảnh tồi tệ, cấp dưới vẫn trung thành đi theo. Cuối đời Tây Hán, quần hùng tranh bá, Lưu Tú cũng là một trong số đó. Lưu Tú mới khởi nghiệp, thế đơn lực mỏng, thường phải tránh Đông né Tây để giữ mạng sống. Trong quá trình lên Bắc, xuống Nam, hao binh tổn tướng rất nhiều. Tùy tùng thấy Lưu Tú thua trận mất hồn, phần lớn đều cắt đứt tình nghĩa lâu năm, tìm đường chỗ khác, những người xung quanh dần dần rời bỏ. Trong cảnh khốn cùng đó, duy chỉ có một người tên là Vương Bá, biết Lưu Tú là một người tài, sau này ắt làm nên việc lớn, nên đã cùng các binh sĩ tâm phúc, không sợ gian nguy, một lòng trung thành đi theo Lưu Tú. Lưu Tú rất cảm động nói:“Dĩnh Xuyên đã bỏ ta mà đi, chỉ có ngươi mới biết cây cứng”. Từ đó Lưu Tú thấy lòng trung thành của Vương Bá nên đã trọng dụng. Vương Bá đã không phụ với sứ mệnh chinh chiến trên chiến trường, lập nhiều kỳ công, sau này bình định được thiên hạ, Vương Bá được phong là Hoài Lăng Hầu, được liệt vào hàng khai quốc là một trong “28 tướng Vân Đài”, trở thành trọng thần của Quang Võ trung hưng. * Tìm hiểu nhân tài mọi lúc mọi nơi Từ xưa, nhân tài không ngại nhiều, phần lớn đều do chưa phát hiện. Người lãnh đạo thông minh có thể hiểu biết đặc tính con người trong mọi lúc, mọi nơi để sử dụng, như Tăng Quốc Phiên, trong thời gian ở Trường Sa, kết thâm giao với Quách Tung Đảo, Lưu Dung. Khi về kinh làm quan, kết giao bạn bè rộng rãi bằng văn chương, như Ngô Trúc Như, Đậu Lan Tuyền, Phùng Thụ Đường, Ngô Tử Tự, Thiệu Huệ Tây. Những nhân tài này về sau đều trở thành những nhân https://thuviensach.vn vật quan trọng trong mạc phủ của ông ta. Khi ở bộ Lễ làm phúc khảo, vì tán thưởng câu thơ “Hoa rơi xuân vẫn tại” mà đề bạt Du Việt, khi chấm thi trong triều đã phát hiện ra Trần Sĩ Kiệt. Về sau, những người này đều có công lớn, giúp cho “sự nghiệp” của Tăng Quốc Phiên. Cho nên Tăng Quốc Phiên đã nói:“Ngày nay người ta cầu cũng đều để dùng mà thôi”. Đứng trên góc độ hưng bang trị quốc, nhân tài là vấn đề mấu chốt, nhưng các quan lúc đó lại trong quá trình dùng người, phần lớn là co lại, qua loa “những mong cầu an vô tội, không cần phấn chấn tinh thần. Sau này gặp lúc khó khăn, quốc gia tất sẽ thiếu người tài”. Tiếc thay anh tài trong thiên hạ bị vùi lấp khắp nơi, không đau sao? * Việc chưa thành đạt, hãy nhìn ngay lúc khởi đầu Thời xưa, tướng soái dùng người đều chú trọng tìm hiểu tâm tính tài năng nhân vật, không cần phải đợi khi làm xong mới kết luận, ngay từ lúc đầu đã có thể phán đoán. Nhiều người thành công trong sự nghiệp khi sự việc chưa hoàn thành đã rất đàng hoàng nắm chắc phần thắng. Trong khi tiến hành công việc đã rất tin tưởng, nắm chắc được hướng phát triển trong tương lai, dù có khó khăn, có sức ép lớn, nhưng trong lòng vẫn ổn định, bên ngoài vẫn thản nhiên, biểu hiện một niềm tin lạc quan, với tâm trạng đó, dẫn dắt sự nghiệp có thể trông chờ ở tương lai tốt đẹp. Còn kẻ ngu dốt, trước khi vào việc không có tâm trạng mạnh mẽ, khiến mọi người lo sợ, đứng ngồi không yên. Đó cũng là điều cần nắm chắc khi tìm hiểu con người. * Không nhìn vào thành bại để nhận xét anh hùng Thời xưa, người biết dùng người thường có thể nhìn thấy mặt mạnh của nhân tài không phải là sự thành hay bại, đó là điều thật đáng quý. Còn kẻ tầm thường chỉ có thể dựa vào thành bại để đánh giá anh hùng, như vậy sẽ bỏ qua những người như Quản Trọng, Trương Lương khi họ chưa thành đạt. Quản Trọng khi phò tá Tề Hoàn Công thì không có gì thành công; Trương Lương khi chưa gặp Lưu Bang, ám sát Tần Thuỷ Hoàng cũng không thành công. Đó là vì sự việc thành công còn bị nhiễu bởi nhiều yếu tố ngẫu nhiên, khi vận may thì mèo mù cũng vớ được chuột chết. Khi không gặp may thì dù thiên tài cũng khó thành công. Phương pháp quan sát nhân tài cần tìm hiểu kỹ cách thức, biện pháp làm việc, dù anh ta lần này không thành công, nhưng có thể biết được đặc điểm của anh ta, là dũng cảm cẩn thận? Là kế hoạch chu đáo? Hay dựa vào tính ngẫu nhiên để hoàn thành nhiệm vụ. Con người làm việc có kế hoạch tỉ mỉ, dũng cảm và cẩn thận, dù lần này không thành công, lần sau sẽ thành công. Có người tài năng rất giỏi, chỉ vì thời cơ chưa chín muồi, nên chưa phát huy được tài năng, nếu chỉ dựa vào thành bại để đánh giá anh hùng, thì rất khó phát hiện người thật sự có tài năng. * Khi nguy nan mới thấy lòng dũng cảm Những phút khó khăn, quan trọng nhất mới là lúc tốt nhất để thử thách con người. Có khi cấp dưới có tài năng thực sự, lúc cấp thiết nhất họ đứng ra làm việc mới phát hiện được tài năng. Mao Toại tự tiến cử mình đi theo Bình Nguyên Quân và Sở Vương đàm phán nửa ngày không đạt kết quả, chủ yếu là do Sở Vương còn có một số lo lắng, chưa dám quyết. Nhìn thấy việc đàm phán sẽ phải kết thúc thất bại, cả 19 người đều động viên Mao Toại, đây là lúc thử thách đối với Mao Toại. Mạo Toại lấy hết can đảm, chống kiếm bước lên mấy bậc thềm, hỏi Bình Nguyên Quân:“Từ mặt lợi mặt hại, hai người nên quyết đi thôi. Ngày nay đã nói, trong ngày vẫn không quyết, là tại sao?”. Sở Vương sau khi biết Mao Toại là Mạc Liêu của Bình Nguyên Quân đã nổi giận quát:“Ngươi sao không lui xuống, ta và chủ của ngươi đang bàn luận, người muốn làm trò gì!”. Mao Toại chịu nhục nhưng vẫn cứng cỏi, nâng kiếm áp sát Sở Vương, uốn ba tấc lưỡi thuyết phục Sở Vương, Bình Nguyên Quân đi sứ sang nước Sở đã thành công lớn. Sang nước Sở lần này, Bình Nguyên Quân đã thấy được giá trị của Mao Toại, nên đối xử với Mao Toại như thượng khách. * Khi dùng mới biết lòng trung hậu https://thuviensach.vn Quan Võ Đế Lưu Tú, khi bình định được một dải Hà Nội (nay là dải đất phía Bắc Hoàng Hà tỉnh Hà Nam), đại tư mã Chu Vị dưới tướng Lưu Huyền dẫn đại quân đóng tại thành Lạc Dương, trực tiếp uy hiếp Hà Nội. Lưu Tú hỏi Đặng Vũ:“Trong các tướng lĩnh có thể phái ai đi phòng thủ Hà Nội được?”. Đặng Vũ trả lời:“Khấu Tuân văn võ kiêm toàn, lại có tài chế ngự mọi người, nên phái Khấu Tuân đi phòng thủ Hà Nội là tốt nhất, ngoài ra không có tướng nào bằng”. Lưu Tú gật đầu tán thành, cử Khấu Tuân làm thái thú Hà Nội, thực hiện quyền của đại tướng quân. Khấu Tuân sau khi nhậm chức, ra lệnh cho các châu huyện phải rèn luyện quân võ, chặt rừng tre ở Kỳ Viên, vót hơn triệu mũi tên, đồng thời nuôi hơn 2000 ngựa chiến, thu tô hơn 4 triệu hộc lương thực, vận chuyển cung cấp cho quân đội. Đại tướng của Lưu Huyền là Chu Vị được tin Lưu Tú đã dẫn đại quân Tô Mậu và phó tướng Giả Cường lĩnh 3 vạn quân, vượt sông tiến công Khấu Tuân. Khấu Tuân biết được tình hình địch, lập tức dẫn quân nghênh chiến, lệnh cho các châu huyện ra quân. Kết quả Hà Nội vững như thành đồng, Chu Vị thua chạy. Lưu Tú được tin rất mừng, nói:“Ta biết Khấu Tuân là người đáng tin cậy!”. * Trong nguy nan mới thấy lòng người trung thành Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương sau khi lên ngôi hoàng đế thường tin dùng các thân tín như hoạn quan, ngoại thích để bảo đảm độ tin cậy của tin tức mật báo. Trung Thư Phan Chính Hồ Duy Dong thấy Chu Nguyên Chương lạm sát các cựu công thần quá nhiều, nên mượn cớ mời Chu Nguyên Chương. Kế hoạch này bị tiểu thần Vân Kỳ biết được. Khi Chu Nguyên Chương ngự giá đến cửa Tây Hoa, Vân Kỳ bỗng nhiên chạy đến trước mặt Chu Nguyên Chương chặn xe ngựa lại, vì quá kích động nên không nói ra lời. Chu Nguyên Chương nghĩ rằng Vân Kỳ vô lễ làm bậy, bất kính với hoàng thượng, tức giận lệnh cho tả hữu đánh đập Vân Kỳ. Vân Kỳ bị đánh gãy tay phải, sắp bị đánh chết, nhưng không lo cho bản thân, vẫn cố dùng tay huơ huơ chỉ về phía nhà Hồ Duy Dong. Chu Nguyên Chương mới chợt hiểu, lập tức lệnh cho quân ngự lâm bắt Hồ Duy Dong, xử tội phanh thây, đưa xác ra ngoài phố. Vân Kỳ được trọng thưởng, coi là trung thần. Trước kia, Thái Minh chúa tể Bất Chu Sơn, nước sông xối vào hang núi, đá sắp đổ sập, Lão Đồng đi qua thấy rất lo sợ, nói với Thái Minh:“Núi sắp nứt sụp rồi”. Thái Minh nghe thấy cả giận cho là lời nói yêu ma. Lão Đồng đi qua lại nói với quan thị của Thái Minh. Quan thị cũng tức giận nói:“Núi làm sao mà nứt được? Chỉ cần có trời đất là có núi của chúng ta, có sụt trời lở đất thì núi mới sụp lở!” và muốn giết hại Lão Đồng. Lão Đồng sợ quá bỏ trốn. Ít lâu sau quan Công Công húc vào Bất Chu Sơn, thân núi sụp đổ như lở băng. Thái Minh bỏ đi, sau chết trên đất khách, trong đống đổ nát của núi Côn Lôn, quan thị cũng mất hết nhà cửa. Thái Minh trong lúc nguy nan không thấy được trung thần, chết là đáng. * Lúc bình yên phải nghĩ đến lúc biến Con người trong lúc bình yên thường cảm thấy có thể xảy ra nguy hiểm, nên phải có biện pháp đề phòng; muốn giành thắng lợi cũng đừng quên có thể xảy ra thất bại. Cũng tức là khi bình yên phải nghĩ đến nguy nan, giả thiết không may bị thất bại phải đề ra được biện pháp đối phó. Chưa mưa cũng phải lo tính trước, đó không phải là lo trời sụp mà chính là bảo đảm thắng lợi, cho nên cần phải cẩn thận, đề phòng điều xấu có thể xảy ra. Thời Chiến Quốc, Trí Bá muốn chiếm đánh nước Vệ, sai người đưa biếu vua nước Vệ 400 tấm vải và một và một viên ngọc bích. Vua nước Vệ rất vui mừng, quần thần cũng đều chúc mừng, chỉ có đại phu Nam Văn Tử là buồn bã. Vệ Quân hỏi:“Nước lớn giao hảo với chúng ta, ngươi lại buồn là tại sao?”. Nam Văn Tử nói:“Không có công mà được thưởng, không gia sức mà được lễ vật, không thể không suy nghĩ: Tặng 400 tấm vải và một viên ngọc bích là lễ tiếp giữa nước nhỏ. Nước lớn làm như vậy Đại Vương cần phải đề phòng”. Vệ Quân đem lời nói đó nói cho các bộ đội ở biên cương, tăng cường đề phòng. Quả nhiên về sau Trí Bá khởi quân tập kích nước Vệ. Khi đến biên giới thấy nước Vệ đã có chuẩn bị, nên kéo quân về. Trí Bá nói:“Nước Vệ có https://thuviensach.vn hiền tài đã biết trước mưu kế của ta”. Tục ngữ có câu:“Không công không nhận lộc”. Trí Bá vô duyên vô cớ tặng lễ vật cho nước Vệ, tất có âm mưu. Nam Văn Tử trù tính Trí Bá cố ý ra vẻ hữu hảo với nước Vệ để che đậy mục đích thật là khởi binh đánh nước Vệ. Trong đời sống hiện thực cũng có một số người như Trí Bá, rất khéo giả vờ đánh lừa, đối thủ mất cảnh giác để bất ngờ hành động. Nam Văn Tử ngay từ đầu đã cảnh giác với những hành vi của Trí Bá, tỉnh táo nhận ra kẻ khác không thể vô cớ cho mình lợi lộc, điều tra rõ nguyên nhân của sự việc khác thường, đề phòng hậu hoạn. Tài thao lược của Nam Văn Tử, ngày nay ta có thể rút ra bài học trong các tình hình xảy ra. * Lúc vội vàng biết người nhanh nhẹn linh hoạt. Trên núi Xích Thành có một bậc đá cao bốn trượng, đường hẹp, lại trơn như mai rùa, bốn bề rêu mọc ẩm ướt, cũng không có dây leo để bám. Có một người kiếm củi vác bó củi đi qua, vượt sang bên kia, ai nhìn thấy cũng ca ngợi. Có người bảo anh ta quay lại để vượt sang lần nữa. Người này đứng đó nhìn bậc đá, hai chân run rẩy nhấc không nổi, mắt cũng không dám nhìn; con người vượt qua hẻm núi sâu mà không sợ, vì họ chưa bao giờ thấy nỗi nguy hiểm của sông nước, nhìn thấy lao tù mà không hoảng sợ, là vì họ chưa bị giam, chưa bị phạm pháp. Biết bao người do sợ hãi mất hết dũng khí và tự chủ, chứ không phải họ không có năng lực làm được, cho nên người quân tử phải biết tự cường, không thể cam chịu. Xi-ni năm 16 tuổi đến New York, lúc đó anh ta mới học được một năm rưỡi, đến đoàn kịch người da đen ở Mỹ xin sát hạch, do không đọc nổi lời thoại, viên chủ khảo đã cắt ngang lời anh ta nói:“Thôi đừng có lãng phí thời gian của tôi nữa”. Về nhà, anh ta mua một máy thu thanh, bật đài nghe phát thanh hàng mấy giờ liền, bắt chước phát âm của phát thanh viên. Về sau Xi-ni lại đến đoàn kịch người Mỹ da đen và trở thành diễn viên nổi tiếng thế giới. Đó chính là thái độ của người hùng khi gặp thất bại. Có một sinh viên ở bang California Mỹ muốn tìm việc làm, anh ta xông thẳng vào một tòa báo, nói với giám đốc:“Các ông có cần một biên tập viên giỏi không?”. Đối phương trả lời: “Không cần”. Vậy phóng viên thì sao?”, “Không cần”. “Công nhân xếp chữ nhé?”. “Không, chúng tôi hiện nay không có chỗ nào trống cả!”, “Vậy, nhất định các ông cần cái này!”. Nói rồi anh sinh viên rút trong cặp ra một tấm bảng rất đẹp, trên bảng viết chữ “Hết chỗ, tạm thời không thuê người”. Viên giám đốc nhìn tấm bảng cười, lập tức gọi điện báo cáo sự việc lên ông chủ. Sau đó viên giám đốc cười và nói rằng;“Nếu anh muốn, xin mời làm việc tại phòng quảng cáo phát hành của chúng tôi”. Về sau chàng trẻ tuổi này trở thành một giám đốc xuất sắc của tòa báo. Việc đó chứng tỏ chỉ có cố gắng tự cường, một con người thật sự hữu dụng cũng sẽ tìm được chỗ đứng của mình. Khâu Đức Căn là một nhà buôn lớn của Hồng Kông, khi nhớ lại quãng đường trưởng thành đã nói: “Tôi xuất thân nghèo túng, có thói quen không tiêu tiền lung tung, làm người, điều quan trọng nhất là tự vấn lương tâm không phải hổ thẹn, bản thân tiết kiệm, nhưng lại tiêu tiền lung tung của người khác là sai lầm lớn”. “Tôi không tin vào số mệnh, tôi đã từng bươn chải trong sóng gió, xây dựng ý chí chiến đấu, không chịu bỏ cuộc cho đến phút cuối cùng, nhiệm vụ làm ăn đều vượt qua trong sóng gió!”. “Tôi thường dạy bảo anh em, làm việc phải cần mẫn, phải có ý chí phấn đấu, luôn luôn nghĩ cách giải quyết khó khăn. Nếu ông chủ khi nào đi làm cũng tìm đến anh, như vậy là anh đã thành công!”. Đó là lời nói của một nhà buôn lớn có sự nghiệp thành đạt với mọi người, từ ví dụ đó cho thấy kinh nghiệm của những người thành đạt rất có giá trị đối với những người đi sau.https://thuviensach.vn * Khi khốn khó có thể biết đức hạnh Người xưa nói:“Phúc bất khả hiếu, đức thắng tắc tập”. Phẩm đức là điều quan trọng để con người thành đạt;“lấy đức nuôi dân thì hiền tài bốn phương sẽ tụ đến”. Thời gian tốt nhất để phán đoán phẩm đức của một con người là đặt anh ta trong cảnh bần cùng, sẽ thấy rõ được tâm trí của anh ta. Đại phu nước Tấn là Thúc Hương đến thăm Chính khanh nước Tấn là Hàn Tuyên Tử, Hàn Tuyên Tử đang buồn bã vì kinh tế khó khăn, Thúc Hướng lại chúc mừng ông ta. Hàn Thuyên Tử nói:“Tôi có danh nghĩa là Chính khanh, nhưng lại thiếu tiền của, không thể nào chơi bời được với các vị đại phu, nên tôi buồn, vậy mà ngài lại chúc mừng tôi là cớ làm sao?”. Thúc Hướng đáp:“Hiện nay ngài bần cùng như Thân Võ Tử, tôi cho rằng ngài có đức hạnh như Thân Võ Tử, nên tôi chúc mừng. Nếu ngài không lo vì đức hạnh của mình, chỉ buồn vì nỗi thiếu tiền tiêu, thì tôi không buồn vì ngài, sao tôi lại không chúc mừng?”. * Khi thất vọng có thể biết được tình cảm tâm lý Có ba phương pháp quan trọng để nhận biết một con người, đó là: 1. Một con người khi thăng tiến thuận lợi, xem anh ta dùng những người như thế nào. 2. Khi không đạt được ý muốn xem anh ta không làm gì. 3. Khi giàu có, xem anh ta không lấy gì. Vua ngân hàng Pháp Rai-phe-xtơ lúc trẻ tuổi có một thời kỳ không kiếm được việc làm phải ngồi ở nhà. Một hôm ông ta lấy hết can đảm đến gặp Chủ tịch hội đồng quản trị một ngân hàng lớn để xin việc, nhưng vừa gặp mặt, ông này đã từ chối. Cảnh tượng như thế này đã là lần thứ 52, Rai-phe-xtơ buồn bã bước ra, chẳng may dẫm phải một cái đinh mũ, anh ta bực tức nói: “Đúng là đâu cũng xúi”. Nhưng nghĩ lại, không nên để người khác dẫm phải, anh ta bèn nhặt chiếc đinh mũ lên. Ai ngờ, sang ngày hôm sau anh ta nhận được giấy báo ngân hàng nhận anh ta vào làm. Anh ta rất xúc động nhưng cũng lấy làm lạ: Không phải là mình đã bị từ chối rồi sao? Thì ra, khi anh cúi xuống nhặt chiếc đinh mũ, vị Chủ tịch hội đồng quản trị đã nhìn thấy, căn cứ vào một việc nhỏ nhặt đó, vị chủ tịch cho rằng đây là một con người cẩn thận, chu đáo, có thể nghĩ vì người khác, nên đã thay đổi ý kiến, thu nhận anh ta. Rai-phe-xtơ đã bước những bước khởi đầu từ ngân hàng này, về sau trở thành vua ngân hàng Pháp. Cơ hội của Rai-phe-xtơ biểu hiện ra bên ngoài chỉ là nhặt một chiếc đinh, xem ra chỉ là ngẫu nhiên, nhưng anh ta vẫn giữ được hành vi tốt đẹp trong khi rơi vào hoàn cảnh thất vọng, chứng tỏ là một người có tình cảm cao thượng. * Khi không ai giúp đỡ vẫn giữ được tự cường Đối với một con người, không có độc lập tự chủ cũng không thể lớn mạnh. Mác nói:“Bất cứ một vật nào tồn tại thì mới có thể đứng vững trên hai chân của mình. Con người chỉ dựa vào ơn huệ người khác để sống, đã coi bản thân là một vật tồn tại phụ thuộc”. Trong đời sống có nhiều người, đặc biệt là người có học thường hay ca thán không gặp vận may, rằng: Tôi có trí tuệ sao lại sinh ra vào lúc này? Là thời vận hay số mệnh, khiến mình tôi khổ thế này. Nhưng dù ca thán cũng không thể thay đổi được hiện thực. Phán đoán tài trí của những người này phải xét anh ta trong hoàn cảnh khó khăn không ai giúp đỡ là điều rất quan trọng. https://thuviensach.vn Lỗ Tấn cho rằng đối với con cái, cần phải “Dạy cho chúng có năng lực tự lập” trong hoàn cảnh khó khăn không có ai giúp đỡ. “Toàn bộ hãy để cho chúng tự làm, trở thành một con người độc lập”. Quân tử phải tự cường, không thể tự buông trôi. * Lỗ Tấn chính là bậc tiền bối nhìn thời thế biết người, nhìn thời thế dạy người. * Trong mọi lúc có thể biết người 1. Không gặp tai nạn thì không thể nhận biết được tấm lòng trung thần. 2. Không đối mặt với tiền tài thì không thể thấy rõ được tiết tháo của con người có nghĩa. 3. Con người trung nghĩa chỉ có thể lộ rõ bản sắc anh hùng trước những thử thách gay go. 4. Dùng được người tài không dễ, biết được người tài còn khó hơn, phải nhận biết được người tài giỏi trong đám người vô danh. 5. Vó con tuấn mã trông cũng giống như vó các con ngựa thường, chỉ khi nào để chúng tự do chạy nhảy, mới biết được sức ngựa hay. Chỉ có trong thực tiễn mới có thể thấy được tài cao thấp của một con người. * Trong nghịch cảnh thôi thúc con người phấn đấu Phạm Việt khi giữ chức thượng thư bộ lại, thái phi của Bành Thành Vương Lưu Nghĩa Khang qua đời, ngày nhập tang thân bằng cố hữu đều đến Đông phủ viếng. Em trai của Phạm Việt là Phạm Quảng Uyên, lúc đó là Tư đồ tế tửu, ngày đang trực ban. Phạm Việt bèn cùng Tư đồ tả tây thuộc vương ở trong nhà Phạm Quảng Uyên. Khoảng nửa đêm, Phạm Việt cùng bọn họ uống rượu say khướt, mở cửa sổ phía Bắc nghe bài ca ai điếu thái phi làm trò vui. Nghĩa Khang hết sức tức giận, giáng Phạm Việt làm thái thú Tuyên thành. Từ đó về sau, việc quan trường của Phạm Việt càng không trôi chảy, nên dốc tâm sức vào việc cải sửa thêm bớt sách sử Đông Hán của các nhà, khiến cho cuốn “Hậu Hán thư” trở thành một tác phẩm nổi tiếng nhất thời đó. * Lúc nguy thấy thực tài Đại tư mã Tây Tấn đến triều kiến hoàng đế. Hiếu Võ đế lệnh cho Tạ An và Vương Thản đến Tân Đình nghênh đón. Lúc này ở thủ đô tiếng đồn ầm ĩ, truyền nhau rằng Đại tư mã Hoàn Ôn đến sẽ giết Vương Thản Chi và Tạ An, nên Vương Thản Chi rất sợ, còn Tạ An vẫn thản nhiên, thần sắc bình thường. Khi Hoàn Ôn đến, văn võ bá quan đều quỳ lạy, kính chào, Đại tư mã Vương Thản Chi sợ quá, mồ hôi ra như tắm, ướt hết quần áo, ngay tấm hốt lên triều cũng cầm ngược. Tạ An thái độ ung dung vẫn ngồi trên ghế của mình nói với Hoàn Ôn:“Tôi nghe nói trách nhiệm của chư hầu là phòng thủ biên cương quốc gia, ngài hà tất phải bố trí nhiều binh sĩ sau bình phong đến thế?” Hoàn Ôn cười nói:“cũng là bất đắc dĩ mới làm thế”. Nói rồi lệnh cho các binh sĩ lui hết ra ngoài. Hoàn Ôn và Tạ An cùng bàn đại sự quốc gia, đàm đạo rất ăn ý, trời tối lúc nào không hay. * Trong cơn tuyệt vọng thấy rõ chân tình Đời Tây Hán, Hoàng Bá tự Thứ Công, người Hà Nam, là một người chính trực, trung hậu, ôn hòa. Tuyên Đế nghe nói Hoàng Bá chấp pháp công minh liêm khiết, nên phong chức Đình úy. Niên hiệu Bản Thủy năm thứ hai, hoàng đế muốn xây miếu tôn vinh Võ Đế, các lãnh địa, quận huyện, chư hầu đều xây miếu. Hoàng Bá và đại thần Hạ Hầu Thắng khuyên can nói:“Làm thế không được”. Thừa tướng Quan Ngự sử Đô thượng thư công kích hai người nói xấu quân vương, nên bị trị tội giam vào ngục. https://thuviensach.vn Được một thời gian, Hoàng Bá nói với Hạ Hầu Thắng xin học cuốn “Thượng Thư”. Hạ Hầu Thắng nói:“Chúng ta bị giam trong ngục với tội chết, còn học sách Thượng Thư để làm gì?”. Hoàng Bá nói:“Sáng học được đạo lý, đến tối có chết cũng được”. Hạ Hầu thắng rất khen ngợi và giảng dạy “Thượng Thư” cho Hoàng Bá. Trong ngục hết ngày này qua tháng khác nhưng việc dạy và học “Thượng Thư” vẫn không ngừng nghỉ. Đến năm thứ tư niên hiệu Bản Thủy gặp dịp đại xá, hai người ra khỏi ngục. Hạ Hầu Thắng được phong làm giám đại phu cấp sự trung, Hoàng Bá được bổ nhiệm làm thích sử Dương Châu. Hai người trở thành bạn bè sống chết có nhau. https://thuviensach.vn XIII. NHẬN BIẾT CON NGƯỜI PHẢI NHÌN VÀO CÁI LỚN, TỪ KHÍ TIẾT NHẬN BIẾT CON NGƯỜI Quan sát cây Tùng mọc, thấy thân cây thẳng, cây sẽ vút thẳng lên trời. Quan sát một con người, thấy phẩm chất tốt, cơ bản có thể dùng. Tài chí lớn không câu nệ ở chi tiết nhỏ, lòng người trung thân tuy tốt nhưng cũng khó tránh còn có sơ xảy. Nhận biết khí tiết con người là cái lớn, những mặt khác chỉ là thứ yếu, sau này qua rèn luyện rỗi cũng sẽ trở thành cây đại thụ. * Nhìn người từ bản tính Thời Xuân Thu, Quản Trọng tể tướng nước Tề, trước lúc lâm chung, Tề Hoàn Công đến thăm, trong lúc nói chuyện mới hỏi sau này khi Quản Trọng 100 tuổi, ai là người thích hợp thay thế vào chức vị tể tướng. Lúc đó Quản Trọng có phân tích: Hỉ Bằng là người trung hậu chính phái, có thể yên tâm giao cho trọng trách này. Dịch Nha, Thụ Điêu, Vệ công tử Khai Phương, nhìn vào tính cách và phương thức đối xử đều thuộc loại tiểu nhân, gặp việc lớn không thể trọng dụng. Tề Hoàn Công nói:“Trước kia Dịch Nha đã từng giết con mình để lấy thịt nấu canh cho ta, chẳng lẽ hắn lại không thật lòng với ta?”. Quản Trọng nói:“Mỗi con người đều có tiêu chuẩn làm người tối thiểu, tiêu chuẩn đó là nhân tính. Thử nghĩ một con người đến con mình đẻ ra cũng không yêu quí thì liệu hắn có nhân tính hay không? Một con người đến nhân tính tối thiểu cũng không có, làm sao có thể thật sự trung thành với chúa công?”. Tề Hoàn Công lại hỏi:“Thụ Điên trước kia đã từng không tiếc làm thương tổn thân mình để phụng dưỡng ta, con người như thế chẳng lẽ cũng nghi ngờ hắn không trung thành với ta” Quản Trọng nói:“Không có ai lại không yêu quý thân thể mình trên hết, con người không yêu quý thân thể của mình là trái với tình người, con người làm trái với tình người cũng sẽ không trung thành vĩnh viễn với chúa công”. Tề Hoàn Công lại hỏi:“Công tử Khai Phương đã theo ta 15 năm nay, vì phụng dưỡng ta mà cả khi bố hắn qua đời cũng không về chịu tang, con người đó không lẽ không đáng tín nhiệm sao?”. Quản Trọng nói:“Phàm là con người bình thường ai cũng có tình thân cha con, con người mà không có tình thân với cha mình, làm sao có thể trung thành với chúa công?”. Sau khi Quản Trọng mất được ba năm, Tề Hoàn Công đã bị ba tên nịnh thần thân cận xem như trung thành, nhưng thực tế rất gian ác hại chết, từ mặt phản diện đó chứng tỏ sự cao kiến nhạy bén lời dự báo trước của Quản Trọng. * Nhìn người từ tính cách 1. Con người cứng rắn, phổi bò, thường không thể giải quyết chi tiết sự việc, có ưu điểm là khi giải quyết việc lớn có khí thế, có chí hướng lớn; khuyết điểm là giải quyết việc nhỏ thường qua loa xong chuyện. 2. Con người hay bốp chát, giải quyết mạnh tay, không thích vòng vo, có ưu điểm là giữ nguyên tắc, tuân theo pháp luật, công chính vô tư; khuyết điểm là ít biến báo, nên sự việc tiến triển khó. 3. Con người kiên cường, suy nghĩ rõ ràng, thẳng thắn vạch khuyết điểm, thích công kích khuyết điểm người khác, có ưu điểm là biện luận, ngôn ngữ sắc bén, thường có thể đè bẹp đối phương; khuyết điểm là chuyên vạch cái xấu người khác, mất cơ sở trong quần chúng. 4. Con người thích tranh luận, nói chung tính tình nóng vội, thích nói nhiều, lời lẽ thường hay gắt. Ưu điểm là giải quyết công việc thường truy đến cùng, có kiến giải rõ ràng. Khuyết điểm là thường chỉ chú ý đến cái lớn, nên thường bỏ qua những việc nhỏ có tính nguyên tắc. 5. Con người phù phiếm quá chú trọng bề ngoài, thích nói chuyện huyên thuyên, thiếu đào sâu suy nghĩ; khi chơi bời thường tỏ ra học rộng tài cao, khi đàm luận những vấn đề quan trọng, nói đâu ra đấy nhưng chẳng giúp được gì. 6. Con người hiểu biết nông cạn, nông nổi, ít suy nghĩ kỹ, có ưu điểm khi nghe thấyhttps://thuviensach.vn ý kiến hay có thể nhanh chóng làm theo ngay, tỏ ra nhanh nhẹn; có khuyết điểm là khi phải đào sâu suy nghĩ thì thường tỏ ra phiền phức, không muốn làm theo. 7. Con người hay tha thứ, thường phản ứng chậm, tốc độ suy nghĩ chậm chạp, có ưu điểm khi bàn chuyện nhân nghĩa, thường tỉ mỉ có quy phạm, khuyết điểm là khi dính dáng đến việc cụ thể phải làm, thường chậm chạp hơn người khác. 8. Con người ôn hòa. Thường không tận lực làm cho tốt, có ưu điểm là đối nhân xử thế thường muốn ôn thuận hòa bình; có khuyết điểm là khi gặp việc khó khăn thường tỏ ra mềm yếu, né tránh giải quyết. 9. Con người hiếu kỳ thường có dụng ý đặc biệt, tính cách dễ tiếp nhận cái mới, có ưu điểm là mưu lược, không gò bó theo khuôn phép; khuyết điểm là không hiểu biết sự vật mới, thường tỏ ra khoa trương. * Nhìn người từ ưu điểm 1. Con người đức cao vọng trọng, dung mạo cử chỉ đúng mực, biết tự trọng không theo đuổi. 2. Con người có thể định ra pháp chế, làm dân giàu nước mạnh, có tài năng lập pháp khiến người khác phải phục tùng. 3. Con người giỏi tư duy, mưu lược cao siêu, biết tùy cơ ứng biến, quyết đoán, có tài đưa ra kế sách. 4. Con người giỏi quyền biến, khéo ứng xử, cơ trí linh hoạt, công minh, có tài dùng người. 5. Ăn nói có lý lẽ, biết hòa theo thời thế, có tài năng làm việc. 6. Con người có kế sách hay khéo dùng quỷ kế, loại người này thường có tài xảo trá hơn người. 7. Con người biết phân biệt đúng sai, vạch rõ thiện ác, trái phải, rõ ràng có tài trinh sát, cảnh giác cao trong công việc. 8. Gan dạ mưu lược hơn người, dũng mãnh phi thường uy danh vang dội, tài năng hơn người. * Nhìn người từ khí chất Giản dị bình thường là phẩm cách đẹp nhất. Lập thân phải thuần hậu nhưng không bạc bẽo, biểu hiện bên ngoài chất phác, không chuộng hư vinh, không sự hào nhoáng, là nguyên tắc chuẩn mực làm người lãnh đạo. Thời kỳ Tam Quốc, Chu Du là thống soái ba quân của nước Ngô, có vẻ bề ngoài rất đàng hoàng giản dị, Trình Phổ nói:“Cùng sống với Chu Du không khác gì uống rượu ngon, say lúc nào không biết”. Quân tử có vẻ bề ngoài giản dị bình thường, không tô điểm, không hoa lệ, không tô vẽ để hấp dẫn người khác, nhưng hàm ẩn sâu sắc phong phú, quen biết lâu ngày, càng nhìn càng ưa. Có một số phụ nữ thoạt nhìn không có gì gây chú ý, nhưng nhìn nhiều lần càng thấy hấp dẫn. Có một số phụ nữ mặt hoa son phấn, mới nhìn tựa như hoa nhường nguyệt thẹn, nhưng nhìn lâu thấy mất dần cảm giác tươi mát, cũng mất dần sức hấp dẫn. Chính vẻ bình dị tỏ ra thanh tú. Gần gũi với những người này cũng gần giống như bỏ một thứ vào miệng, không thấy có gì đặc biệt, nhưng càng nhai càng thấy thơm ngon. * Nhìn người từ tài chí. Nguyên soái Mông-gô-mê-ri nước Anh có một câu nói: “Chúng ta chia sĩ quan làm 4 loại: Thông minh, ngu xuẩn, nhanh nhẹn, lười biếng. Mỗi viên sĩ quan phải có ít nhất hai loại phẩm chất đó. Vậy thì con người thông minh lại nhanh nhẹn rất thích hợp làm sĩ quan tham mưu cao cấp; người vừa ngu xuẩn vừa lười biếng có thể được sử dụng có sắp xếp riêng; người vừa thông minh vừa lười biếng thích hợp với công việc chỉ huy https://thuviensach.vn tối cao; Còn người vừa ngu xuẩn vừa nhanh nhẹn thì rất nguy hiểm, cần phải loại bỏ ngay”. * Nhìn người phải nhìn tổng thể 1. Cần phải cân nhắc toàn diện đúng, sai, công, tội của một con người, không chỉ thấy một điểm mà bỏ qua mặt khác, không thể lấy khuyết điểm nhỏ che mất cái đức lớn. 2. Lúc bình yên vô sự, bao kẻ tiểu nhân không lộ nguyên hình, những lúc khó khăn phức tạp mới có thể nhận rõ được bản tính con người. 3. Không vì một lần sai lầm mà xóa hết công lao lớn của người khác. 4. Không nên chỉ thấy khuyết điểm nhỏ của người khác, mà che mất ưu điểm lớn của họ; cũng không nên vì nhiều thiếu sót nhỏ mà xóa một mặt mạnh của họ. 5. Công việc lúc nào cũng thuận lợi, cũng không phải hoàn toàn có hại; ai cũng có mặt mạnh mặt yếu. Không nên cầu toàn, phải có quan điểm toàn diện khi xem xét. 6. Nếu đã có những đức tính tốt đẹp lớn, được mọi người tôn sùng, không nên vì có khuyết điểm nhỏ trong hành vi, mà gây tổn thất đến việc lớn. * Nhìn người từ kết quả Nhìn một con người có sử dụng được hay không, ngoài việc tìm hiểu động cơ của anh ta, còn phải xem xét kết quả công việc, vì nó có vai trò quyết định. Người xưa thường dùng bốn cách sau đây để phán đoán đạo đức một con người: 1. Tuân theo ý chỉ của Quốc vương, có những cách làm có lợi cho Quốc vương gọi là tòng thuận, có thể trọng dụng. 2. Tuân theo ý chỉ Quốc vương nhưng cách làm lại gây tổn thất cho Quốc vương gọi là hạng người o bế, không thể trọng dụng. 3. Trái với ý chỉ Quốc vương, nhưng cách làm lại có lợi cho Quốc vương, gọi là Trung, có thể trọng dụng. 4. Trái với ý chỉ Quốc vương và cách làm gây nguy hại cho Quốc vương, gọi là làm hại, không thể trọng dụng. * Nhìn người từ bẩm tính Một con người có tài và tính cách thay đổi đến mức nào tuỳ thuộc vào bẩm tính của con người đó. Con người bẩm tính xấu đừng trông mong anh ta làm việc tốt, con người bẩm tính lười không thể trông mong anh ta làm việc nhanh nhẹn. Con mèo không thể mọc đuôi hổ, mồm chuột không thể mọc ngà voi. Một con người luôn chú trọng tu dưỡng đạo đức, phẩm chất, không thể làm những việc xấu xa nham hiểm; con người luôn mưu cầu công minh, chính trực, lòng dạ ngay thẳng, sẽ không làm hại bạn bè. Con người thế nào sẽ biểu hiện thế ấy. Cách nhận biết một con người, một là xem những biểu hiện trước đây của anh để suy ra bản tính; hai là dựa vào những hành vi giao tiếp bạn bè trước đây để nhận biết bẩm tính của con người. https://thuviensach.vn XIV. NHẬN BIẾT NGƯỜI TỪ CÁI NHỎ - NHÌN NGƯỜI TỪ NHỮNG CHI TIẾT Nơi đẹp nhất của phụ nữ thường từ trong cái nhìn vô tình. Cách nhận biết tốt nhất của một nhân tài thường từ những chi tiết mà tự họ không biết. Nhận biết con người từ những chi tiết nhỏ, quan sát thói quen của họ, biết hành vi của họ, quan sát điềm báo trước để biết hậu quả của nó, quan sát những cái cụ thể cái họ đã biết để suy đoán cái họ chưa biết, chỉ nhìn qua một lỗ nhỏ mà thấy được toàn bộ, dùng người có tố chất cao hãy sử dụng phương pháp này. * Nhìn người từ tiềm lực của họ Một con ngựa hay có thể chạy ngàn dặm, nếu gặp phải người cưỡi không giỏi điều khiển sẽ bị buộc vào xe để kéo như một con lừa. Một viên ngọc quý giá ngàn vàng, nếu gặp người thợ không giỏi nhận biết sẽ bị ném lẫn lộn vào trong đống đá. Một nhân tài nếu không gặp được Bá Nhạc sẽ bị mai một đi. Điều đó cho thấy nhận biết được nhân tài là quan trọng. Một tàu lá sen vừa nhú lên khỏi mặt nước một góc lá nho nhỏ đã có ngay một con chuồn chuồn tới đậu, một nhân tài vừa mới xuất hiện đã được người có con mắt tinh đời phát hiện ra. Không có việc nào khó hơn việc nhận biết một con người, cũng chẳng có việc nào lớn hơn việc tìm hiểu và phân biệt một con người, nếu thực sự làm được điều này thì chẳng có việc gì trong thiên hạ là không làm được. Không hiểu người sẽ không sử dụng tốt họ được, không sử dụng tốt được vì không hiểu họ. Hiểu họ càng sâu thì dùng họ càng thỏa đáng hơn. Từ Bi Hồng - Viện trưởng Viện Nghệ thuật Bắc Bình, khi thăm một cuộc triển lãm tranh Trung Quốc đột nhiên chú ý tới một bức tranh treo ở một góc. Ông ngắm nghía rất kĩ đôi tôm càng vẽ trên bức tranh, ông thấy thân chúng hầu như trong suốt, râu đuôi rất dài, sinh động như thật, nét bút thật điêu luyện. Vị đại sư ngành hội họa đã từng được thưởng thức biết bao bức tranh quí và ý thức ngay được rằng, ông đã phát hiện ra được một nhân tài nghệ thuật đặc biệt. Khi ông được biết tác giả của bức tranh là một ông già gần 60 tuổi vốn xuất thân từ thợ mộc, ông đã thốt lên rằng:“Tôi thật tiếc là không gặp được một nhân tài, thật không ngờ ở trong góc nhà lại có một vị đại sư nghệ thuật kiệt xuất đến vậy!”. Người đại sư hội họa của bức tranh đó chính là Tề Bạch Thạch. Mấy hôm sau, Tư Bi Hồng mời Tề Bạch Thạch về làm giáo sư Viện nghệ thuật Đại học Bắc Bình và tự mình đưa xe đón Tề Bạch Thạch về trường giảng dạy. Một năm sau, tác phẩm “Tề Bạch Thạch họa tập” ra đời do tự tay Từ Bi Hồng biên tập. Từ đó đã có thêm một ngôi sao trong làng hội họa. * Nhìn người từ tầm nhìn xa trông rộng của họ Mưu lược vượt trước thời gian chính là những tri thức tuyệt vời có tầm nhìn xa. Sau khi cuộc chiến thế giới lần thứ kết thúc, Thượng úy De Gaulle đang học ở học viện Quân sự Pháp đã dự đoán:“Cuộc chiến tranh lần sau sẽ là cuộc chiến của xe tăng”. Trong hai cuốn sách “Quân nhân chuyên nghiệp” và “Lục quân trong tương lai” do ông xuất bản năm 1934 đã chỉ rõ rằng, lực lượng tăng thiết giáp tinh nhuệ sẽ là lực lượng đột kích chủ yếu quyết định thắng bại trên chiến trường trong tương lai. Lúc đó, Bộ thống soái Pháp không để ý chuyện này nhưng các tướng lĩnh Đức lại rất coi trọng. Gudlian - Tham mưu trưởng lục quân kiêm Tổng chỉ huy quân thiết giáp đã căn cứ vào những kiến giải trong cuốn sách “Quân nhân chuyên nghiệp” sáng lập ra ba Sư đoàn bộ đội xe tăng. Vào tháng 5 năm 1945, sau chiến tranh thế giới thứ II bùng nổ ít lâu, họ đã vận dụng phương pháp tập trung lực lượng xe tăng lại tấn công. Do vậy, người Pháp đã đau khổ mà nói rằng:“Người Đức giành thắng lợi chỉ mất có 15 Frăng (đó chính là giá trị https://thuviensach.vn cuốn sách của vị Thượng úy kia). * Nhìn người từ cái bình thường Khi còn học ở Học viện, Đác Uyn chỉ là một học sinh bình thường, nhưng vị Giáo sư Thực vật học đã nhìn ra được tài năng đặc biệt của ông nên đã tìm mọi cách để cho ông được tham gia nghiên cứu khoa học trên một chiếc tàu khảo sát khoa học vòng quanh trái đất, từ đó đã làm cho một học sinh bình thường trở thành một nhà khoa học nổi tiếng trên thế giới. * Nhìn người từ điềm báo trước Tục ngữ có câu, chỉ nhìn một chiếc lá cũng có thể biết được mùa thu tới. Bất kỳ việc gì, trước khi trở nên rõ ràng thường có những điềm báo trước. Người có con mắt tinh tường biết căn cứ vào những chi tiết rất nhỏ để phán đoán chính xác sự phát triển của sự việc mà áp dụng những hành động tương ứng. Muốn giành được thành công, nhất thiết phải bồi dưỡng cho mình thành một người giỏi phán đoán tình thế xảy ra và nắm chắc quyền chủ động của mọi hành động. Thời Đường Đại Tông, Lưu Yến xây dựng xưởng đóng thuyền ở Dương Châu, cứ đóng được một chiếc thuyền sẽ được trả công rất hậu. Có người nói rằng, tiền đóng một chiếc thuyền thực sự chưa bằng một nửa số tiền đã chi trả cho nên cần phải giảm bớt. Lưu Yến nói:“Không thể được. Muốn nên nghiệp lớn thì không thể tính toán chi phí nhỏ được, phàm làm việc gì cũng cần phải tính toán đến lợi ích lâu dài. Nay xưởng vừa mới xây dựng, người quản lý quá nhiều, cần để họ đừng bức bách trong việc chi phí cá nhân, như vậy thì tài sản chung sẽ không bị tổn thất, nếu quá tính toán sẽ không phải là kế sách lâu dài”. Lời nói của ông rất đúng, sự nghiệp lớn không nên tính tới chuyện chi phí chút ít đó, lấy cái đó để nuôi dưỡng sự liêm khiết mới là kế sách lâu dài. * Nhìn người từ thói quen Vào đời Minh, Chu Chẩm khi đi tuần thú Giang Nam đã mang theo một cuốn sổ ghi chép để hàng ngày ghi lại những việc đã làm, dù chuyện nhỏ cũng không bỏ sót, ví dụ như các hiện tượng mưa gió, nắng, âm u của từng ngày. Lúc đầu, mọi người chưa hiểu được dụng ý của ông. Một hôm, có người tới báo cáo rằng, thuyền tải lương trên sông đã bị tải đi đâu mất không tìm thấy. Ông hỏi ngày xảy ra sự việc đó là ngày nào, trước hay sau buổi trưa, lúc đó gió thổi thế nào... Kết quả là người báo cáo đã trả lời lung tung không rõ ràng, ông liền mang cuốn sổ ra đối chứng, người kia hoảng hốt đành phải khai rõ tội đã tự bán đi làm của riêng. Thế mới biết cẩn thận chu đáo tỉ mỉ có thể đề phòng được tai họa. * Nhìn người từ chỗ thấp hèn của họ Từ xưa tới nay, nhân tài phần nhiều do người biết mà được trọng dụng, cho nên người xưa mới nói rằng, phải có Bá Nhạc trước mới có thiên lý mã, bởi vì có Bá Nhạc mới có bản lĩnh nhận biết được ngựa thiên lý mà thôi. Đời xưa có câu chuyện dùng nhiều vàng mua bộ xương ngựa. Chuyện rằng, Tề Vương muốn mua hết ngựa thiên lý trong thiên hạ và giao cho Bá Nhạc làm việc này. Trước tiên, Bá Nhạc dùng rất nhiều tiền vàng mua về một đống xương ngựa thiên lý, Tề Vương biết chuyện đã quở trách ông. Bá Nhạc nói, xương ngựa thiên lý còn có giá cao như vậy, chắc chẳng bao lâu ngựa sống sẽ được đưa tới Hoàng cung. Quả nhiên đúng như vậy, về sau tất cả những ai có loài ngựa này đều đưa tới nước Tề. Câu chuyện này cho thấy, trên thế gian này không thiếu nhân tài, mà chỉ thiếu người nhận biết được nhân tài mà thôi. Chỉ cần để tâm phát hiện thì dù trong cả đám nô lệ cũng có thể phát hiện ra được trung thần giúp nước. https://thuviensach.vn “Sử ký. Tần bản kỉ” ghi lại rằng: Tấn Hiến Công tiêu diệt hai nước Ngu, Quắc, đã bắt sống được Quân vương và đại thần Bách Lý Hề nước Ngu. Tấn và Tần lập tức hôn ước với nhau, đưa Bách Lý Hề sang Tần làm người hầu của phu nhân Tần Mục Công. Về sau, ông này đã chạy trốn sang nước Sở, lại bị Sở bắt làm nô lệ. Tần Mục Công biết ông ta là một hiền sỹ, muốn dùng nhiều vàng để mua lại, nhưng lại sợ nước Sở biết giá trị của người này sẽ không cho đi, bèn quyết định mua bằng giá của một nô lệ. Mục Công sai người sang Sở tâu rằng:“Kẻ hầu của phu nhân chúng tôi là Lý Bạch Hề hiện đang ở đây xin được lấy năm tấm da dê đực để đổi lấy y về Tần. Người Sở bèn vào ngục bắt ông giao cho Tần. Lúc ấy Bách Lý Hề đã 70 tuổi. Khi đưa về Tần, Tần Mục Công cho người cởi xích, tự mình ra đón và thỉnh giáo, hai người nói chuyện liền trong ba ngày, Tần Mục Công rất vui và kính phục tài năng của ông ta, đưa ông ta lên làm Quốc Chính, hiệu là “Ngũ Linh Đại phu”. * Nhìn người từ việc ăn cơm Tiểu Thương đã đến tuổi lấy vợ. Mẹ anh đã giảng giải cho anh ta một số kinh nghiệm ở đời như sau: “Nếu một cô gái cùng con đi ăn cơm Tây, sau khi chọn món, cô ta bắt đầu ăn từ món khai vị, bánh bao, canh, xa lát, tất cả đều ăn hết, khi các món chính được đưa lên thì không ăn nổi nữa rồi. Nếu có như vậy con cũng đừng trách cô ta. Cô ta không phải là người lãng phí, chẳng qua là không biết chọn món cho bữa cơm Tây, hoặc có thể là chưa được ăn bao giờ. Nhưng nếu một ngày nào đó, con gặp được một tiểu thư rồi cùng đi ăn cơm, nhưng từ đầu đến cuối, mỗi món gọi lên cô ta chỉ động đũa tí chút gọi là thì con hãy cẩn thận. Đó là việc lãng phí, e rằng sau này con không nuôi nổi!”. * Nhìn người từ tấm lòng của mẹ Bản thân biển cả không biết mình lớn chừng nào, cho nên có thể nhận nước tất cả các dòng sông. Quân tử tu nhân tích đức cũng như biển cả vậy. Nước từ suối nhỏ chảy vào suối lớn, từ suối lớn chảy vào các vũng, các vũng nước lại tập trung lại lớn hơn... cứ như thế toàn bộ nước ở các con sông đều đổ ra biển lớn. Nếu một người lãnh đạo vừa có đức, có năng lực, lại độ lượng, thì cấp dưới chẳng ai không khâm phục cả. Nếu người lãnh đạo có thể dùng đức, tài để chiêu nạp nhân tài, dùng độ lượng để dung nạp họ thì sự nghiệp sẽ rộng mở. Ngược lại, nếu người lãnh đạo đức năng không rộng vừa không thu hút được nhân tài; không có lòng độ lượng sẽ không làm yên lòng người, chắc chắn sẽ chuốc lấy tai họa. Vào đời Thanh, Lâm Tắc Từ đã từng viết một câu đối, đại ý là:“Biển dung nạp trăm sông, người có tấm lòng khoan dung, rộng lượng, cũng ví như biển lớn, có thể thu nạp hiền tài, nghiệp lớn sẽ thành”. Từ xưa tới nay, dù là các nhà chính trị tài ba hay các doanh nhân kiệt xuất, đều vừa biết dùng sở trường của người vừa có lòng khoan dung với sở đoản của họ. Dùng người mà không biết sở trường của họ, không nghe những ý kiến khác của họ, hơi một chút là chê bai, phạm một chút sai lầm là đuổi, những người này không biết dùng người. Chu Du là mẫu người hẹp hòi điển hình, khi ông ta phát hiện Gia Cát Lượng tài trí hơn người đã than rằng:“Trời sinh ra Du sao còn sinh ra Lượng”. Khi Gia Cát Lượng mượn được gió đông, dẫn người rời đi rồi, Chu Du phái người đuổi gấp để “Truy giết Khổng Minh nhằm trừ hậu họa”, nhưng không giết nổi vì Khổng Minh đã lên thuyền đi rồi. Vì chuyện đó mà Chu Du ốm nặng, ít lâu sau thì chết, lúc đó mới 35 tuổi. Ôi! Một con người hẹp hòi làm sao! * Nhìn người từ những động tác nhỏ Đặc điểm tính cách của một con người thường thông qua lời nói, cử chỉ của họ và những biểu lộ tình cảm thể hiện ra. Ví dụ, người nhanh mồm nhanh miệng, cử chỉ nhanh nhẹn, mắt sắc, tình cảm dễ xúc động thường là người nóng tính; người thẳng thắn, bộc trực, hoạt bát hiếu động, phản ứng nhanh, thích giao du bạn bè thường là người tính cách rất thoáng; người chậm rãi, nói năng từ tốn, rất chú ý từng cử chỉ thường là người có tính cách ổn định; người hay ba https://thuviensach.vn hoa, tự thổi phồng mình, luôn muốn làm thầy người khác thường là những người kiêu căng tự phụ; người trọng lễ nghi, nói năng đúng mực, thực sự cầu thị, rất bình tĩnh, tôn trọng người khác thường là người khiêm tốn, cẩn thận. Đối thoại với những đối tượng có tính cách khác nhau cần có sự phân tích cụ thể để đối xử đúng mực. Chỉ khi biết mình, biết người mới có thể có được các kĩ xảo đàm phán đúng trước các đối tượng khác nhau. * Nhìn nhận người từ các thói quen nhỏ 1. Dễ dàng hứa làm theo yêu cầu của người khác xem ra rất sảng khoái nhưng thực ra không làm được lời hứa của mình, trở thành một người không đáng tin cậy. 2. Người coi mọi việc đều đơn giản xem ra có vẻ rất giỏi, nhưng khi thực sự bắt tay vào làm lại vô cùng khó khăn, không thể làm nổi. 3. Người tiến nhanh xem ra rất mạnh mẽ, thực ra tiến nhanh sẽ lùi nhanh. Mạnh Tử nói:“Người tiến nhanh sẽ lùi nhanh”, làm việc gì sẽ không kiên trì tới cùng được. 4. Người xử lý công việc thường lớn tiếng quát tháo, xem ra có vẻ hiểu tường tận mọi việc, nhưng thực ra càng làm càng hỏng. 5. Người khi dùng người thường bí mật làm ơn nho nhỏ cho họ, xem ra như làm ơn huệ cho người khác, kì thực chỉ làm tăng lòng ham muốn vật chất cho cấp dưới, cuối cùng chẳng việc gì thành công cả. 6. Người luôn hứa hẹn trước mặt người khác, xem ra có vẻ trung thành đáng tin cậy, nhưng lại kề dao sau lưng bạn, làm cho bạn bị thương tổn. Loại người này đáng sợ nhất. * Nhìn nhận người từ những cử chỉ nhỏ Một lần đi chơi ở ngoại ô, cô Trần phát hiện ra một chàng trai rất tuyệt. Sau khi tới nơi, anh ta đã vội vã đốt lửa, đun nước, mồ hôi đầm đìa cả người. Cô Trần chơi trong đám bạn gái, lúc lại đòi anh ta cho uống nước, lúc laị lấy gương ra soi sửa sang mái tóc, lúc lại cao giọng bàn chuyện thiên hạ... Kết quả ra sao? Anh chàng chẳng thèm để ý gì tới cô ta cả. Khi chuẩn bị quay về nhà, cô gái buồn bã lặng im tự mình thu dọn mọi thứ. Đột nhiên anh chàng bước tới và nói với cô rằng: “Ôi một người cứ lặng lẽ tự làm mọi việc thật khó lắm thay!”. Nửa năm sau, bằng hành động tốt đẹp của mình, anh ta đã giành được tình cảm của cô Trần và trở thành chồng của cô ta. * Nhìn nhận người từ những dự cảm nhỏ nhoi Người ta đều có những dự cảm nhất định, những dự cảm đó được bắt đầu thể nghiệm từ những chi tiết nhỏ nhất, ngay cả loài vật cũng có bản lĩnh dự cảm được những tai họa sắp tới. Ví dụ, loài chim sáo có thể cảm nhận được nước lũ sắp tới nên chúng thường dời tổ lên ở những ngôi mộ đặt ở những gò đất cao; nhưng nước lũ vẫn dâng cao lên tận những nơi đặt mộ làm chúng không còn chỗ ở, khiến cho chúng bị nguy hiểm. Điều này có thể là do chúng chưa thể tính xa được. Ngày nay, nhiều người đang ở những vị trí cao, nhưng để tính toán cho lợi ích sau này, họ đã phải nghĩ tham ô, hoặc kết bè kết cánh buôn bán gian lận, nhưng cuối cùng cũng không được lâu dài, chỉ cầu mong cho cái trước mắt, thật chẳng khác gì loài chim nói trên. Những người có khả năng quan sát nhạy bén, có tư duy sáng suốt có thể nhìn cái nhỏ để thấy cái lớn thường có thể có được những hành động tránh nguy hiểm cho sự sinh tồn trước người khác. Thời Đường Đức Tông, Phan Viêm là Hàn lâm học sỹ được hưởng ân sủng hơn người. Một người tên là Kinh Triệu Doãn muốn yết kiến ông, nhưng không sao gặp được, bèn đưa 300 súc lụa cho lính canh làm quà hối lộ. Vợ Phan Viêm biết chuyện nói với ông rằng:“Cùng là quần https://thuviensach.vn thần, nhưng để gặp được ông, người ta đã hối lộ bọn nô tài những 300 súc lụa, vậy sự nguy hiểm của ông đã quá lớn rồi!”. Bà ta khuyên ông từ chức và vì vậy ông đã thoát khỏi hậu họa. * Nhìn nhận người từ những thay đổi nhỏ Nước Mỹ có một người phụ nữ biết nhìn xa trông rộng đã làm một việc thông minh như sau: Một hôm, bà ta đột nhiên rút hết tiền gửi của mình trong nhiều năm ở một ngân hàng nọ. Vài hôm sau, ngân hàng đó đổ bể. Nhiều người thắc mắc không hiểu vì sao bà ta lại đoán biết được. Về sau, bà ta nói: Trong một cuộc gặp gỡ trước đó không lâu, bà đã được gặp vị Tổng giám đốc của ngân hàng đó. Bà phát hiện, ông ta ăn mặc rất chải chuốt, ngay móng tay cũng được sửa ở một hiệu cao cấp. Bà ta cảm thấy rằng, tiền gửi của mình sắp gặp nguy hiểm, bởi vì một người đàn ông nếu chuyên tâm vào sự nghiệp sẽ không thể tiêu phí tài sản và tinh lực vào thẩm mỹ viện được. Bản lĩnh nhìn nhận từ cái nhỏ phán đoán kết quả lớn sau này của bà ta thật khác người. * Nhìn người từ những hiện tượng nhỏ Tuy sự việc chưa thực sự xảy ra, nhưng một vài hiện tượng đã được lộ ra. Nếu không nắm được nó để biết sự vật sẽ xảy ra thì thật là nguy hiểm. Người có trí tuệ không như vậy, chỉ cần qua một hiện tượng nhỏ là có thể phán đoán được sự phát triển trong tương lai của việc đó để áp dụng những hành động thích hợp. Thời Xuân Thu, Tần Võ Chương phái Cam Mậu tấn công Nghị Dương của nước Hàn (năm 308 trước công nguyên). Cam Mậu sợ người đời phỉ báng liền tâu rằng:“Trước kia, khi Tăng Tham còn ở Phí, một người nước Lỗ nói Tăng Tham đã từng giết người bèn đến nói với mẹ ông ta rằng:“Tăng Tham giết người”. Mẹ ông ta nói:“Con tôi không biết giết người!”, rồi tiếp tục ngồi dệt vải. Ít lâu sau, lại có người tới nói với bà như vậy, bà vẫn tỏ thái độ như trước. Nhưng khi có người thứ ba đến nói, bà ta đã bỏ khung cửi chạy trốn”. “Tăng Tham là một hiền sỹ, mẹ ông ta rất tin con, nhưng với việc có ba người liên tục đến nói chuyện đó đã làm cho bà mẹ nghi ngờ sợ hãi. Nếu thần tấn công nước Hàn, kẻ tiểu nhân sẽ gièm pha thì thần chẳng có chỗ dung thân, xin Đại vương minh xét”. Cam Mậu có thể từ hiện tượng nhỏ phát hiện ra cái tất yếu phát triển của sự việc, có thể được gọi là bậc “Mưu sâu nghĩ xa” tính toán chu đáo, thực là người thông minh tài trí. * Nhận biết người từ những chỗ đã biết Trước kia có một câu chuyện rất thú vị rằng, một con kiến càng cứu được một ve con, con ve cảm kích nói: Muôn đời con cháu tôi đều cảm ơn anh. Kiến càng nói, người như anh cuộc sống ngắn ngủi như giọt sương mai còn nói gì đến muôn đời con cháu đây? Câu chuyện này có thể là một ví dụ điển hình về việc lấy cái nhỏ để thấy cái lớn. Trong mối giao tiếp hàng ngày, người ta chỉ nhìn thấy cái lợi gần mà không nghĩ tới tương lai. Vì cái nhỏ đã để mất cái lớn, chẳng phải là đặt mình vào trong vòng nguy hiểm đó sao? Thấy người xấu chớ kết bạn. Ngay từ thời xưa, đại tướng quân Đậu Hiển lấy vợ, các quan trong nước đều đến chúc mừng. Thái thú Hán Trung cũng muốn cử người đi, nhưng thủ hạ là Lý Mện khuyên rằng: “Nhà họ Đậu ngang ngược vô đạo, sắp nguy vong, mong ngài đừng giao du với hắn!”. Thái thú sợ nếu không đến chúc mừng sẽ gặp họa, Lý Mệnh bèn xin cho mình đi thay làm sứ giả. Trên đường đi, ông ta cố ý để lỡ thời gian, chưa kịp tới nơi thì đã nghe tin người kia đã bị mưu sát. Cho nên, từ cái nhỏ để nhận thấy cái lớn, từ cái đã biết để nhận ra cái chưa biết rõ ràng là một yêu cầu đầu tiên để giữ gìn cuộc sống. * Nhận biết người từ sự tu dưỡng của họ https://thuviensach.vn Tu dưỡng đạo đức phải được rèn luyện dần từ cái nhỏ nhất, họa lớn trong dân gian cũng từ những việc nhỏ dần dần tạo thành. Họa và phúc vừa mới manh nha đều từ chỗ rất nhỏ mà ta khó thấy được. Người ta thường coi nhẹ những biểu hiện bề ngoài nguy hại rất nhỏ và xem chúng rất giản đơn, dễ dàng, nhưng thường cũng chính vì vậy mà hối không kịp. Do vậy, ngăn chặn những việc xấu từ khi còn manh nha là tiêu trừ tận gốc tai họa. Xưa kia, lần đầu tiên Biển Thước gặp Thác Hoàn Công đã phát hiện sắc mặt Hoàn Công rất khác người, đã nói rằng ông ta có bệnh, nhưng ông ta luôn cho mình rất khỏe mạnh và cho rằng Biển Thước đùa với y thuật của mình nên không thèm để ý tới. Khi gặp lần thứ hai, ông thấy bệnh ông ta đã nặng thêm, muốn mời thầy thuốc về chữa trị, nhưng Hoàn Công vẫn không chú ý tới. Quả nhiên, ít lâu sau, bệnh của ông ta phát nặng, thuốc uống chẳng tác dụng gì nên cử người đi tìm Biển Thước, nhưng chẳng thấy tăm hơi của ông đâu cả. Cuối cùng, Hoàn Công đã ốm chết. Câu chuyện này mách bảo chúng ta rằng: Dù làm việc gì cũng phải đề phòng từ cái nhỏ nhất, phòng tai họa từ khi nó chưa xảy ra mới làm tốt được. Chúng ta thường được nghe các câu danh ngôn cảnh báo ở trong sách vở, hãy lấy đó làm căn cứ để xử lý công việc hàng ngày trong cuộc sống. Hãy luôn nhớ tới chúng và thường xuyên dùng chúng để cảnh tỉnh cuộc sống chúng ta. https://thuviensach.vn XV. NHẬN BIẾT NGƯỜI BẰNG NIỀM VUI - NHẬN BIẾT NGƯỜI TỪ TÂM LÍ Biết niềm vui của người khác có thể biết được tình cảm của họ. Biết lòng ham muốn của họ có thể biết sở thích của họ. Biết người từ tâm lý, tình cảm của họ là một người trọn vẹn. Khi động cơ của một người được bộc lộ ra hết thì sự hiểu biết của bạn đâu phải chỉ dừng lại ở một vấn đề nhỏ là dùng người mà thôi. * Nhìn nhận người phụ nữ từ tính bẩm sinh của họ Phong Luân vốn là đại thần nhà Tùy, Tùy Văn Vương lệnh cho tể tướng Dương Tố phụ trách việc xây dựng cung điện. Dương Tố nhận lệnh phong cho Phong Luân làm giám quản thổ mộc, chủ trì toàn bộ công trình. Ông ta không tiếc sức dân và mọi thứ xa xỉ để xây dựng một cung điện vô cùng xa hoa. Tùy Văn Đế luôn là một tấm gương tiết kiệm, thấy thế đã nổi giận lôi đình quát lớn:“Dương Tố là tên không có lương tâm, đã tiêu tốn biết bao sức người, sức của để xây dựng nên một cung điện hoa lệ là vậy, chẳng phải là để trăm họ chửi bới sao?”. Dương Tố sợ chuyện này làm mình mất chiếc mũ ô sa, vội đến gặp Phong Luân bàn bạc đối sách. Nhưng Phong Luân hình như đã trù tính trước, bèn an ủi Dương Tố rằng:“Tể tướng chớ lo rằng, chờ Hoàng hậu đến nhất định sẽ trọng thưởng ngài”. Ngày thứ hai, Dương Tố bị triệu vào cung mới, Hoàng hậu Độc Cô Thị quả là đã ca ngợi ông ta:“Tể tướng biết vợ chồng ta tuổi đã cao mà chẳng có chuyện gì vui vẻ cả, nay đã bỏ công sức ra xây nên cung điện này, lòng hiếu thảo thật khiến ta cảm động!”. Phong Luân bình tĩnh nói:“Hoàng thượng bẩm sinh là người tiết kiệm, nên vừa nhìn thấy cung điện này đã nổi giận, nhưng mọi việc đều nghe theo Hoàng hậu. Hoàng hậu là người phụ nữ đạo nghĩa, việc gì cũng đều muốn làm thật đẹp, chỉ cần Hoàng hậu hài lòng thì ý kiến của Hoàng đế sẽ thay đổi, cho nên tôi cho rằng sẽ chẳng xảy ra vấn đề gì cả”. Dương Tố quả đáng là người mưu cao tính sâu, nhưng cũng phải thán phục rằng:“Thật là bậc kì tài, ta làm sao mà sánh được!”. * Nhìn nhận người từ ý thích của họ Cách quan sát người chính là xem bình thường họ gần gũi thân thích với ai. Nếu họ giàu có thì xem họ giúp ai; nếu họ làm quan có quyền lực thì xem họ tiến cử ai; Nếu họ là người bất đắc chí xem họ muốn làm việc gì; Nếu họ là người nghèo khổ, xem họ than cái gì. Có như vậy mới hiểu được phẩm chất đạo đức của họ ra sao. Làm thế nào để thông qua quan sát tình cảm và khát vọng của một người để phân biệt họ là một hiền sỹ có tấm lòng rộng mở hay là một kẻ tiểu nhân hẹp hòi đây? Tình cảm khát vọng của con người thường có sáu cách biểu hiện như sau: 1. Người có tính cách cứng rắn thường mạnh mẽ, thích lập sự nghiệp. 2. Người lương thiện, chính trực, thích làm công việc hành chính, đặt ra các chế độ qui tắc. 3. Người có tài thích xử lý toàn diện sự việc. 4. Người có mưu lược thích đề ra mưu lược, kế sách. 5. Người có tài ăn nói thường thích căn vặn người khác. 6. Người tham lam thường thích gom góp của cải; người được cấp trên yêu quý thường biểu hiện quyền thế của mình. Do đó, nếu không lập được sự nghiệp, người có tính cứng rắn thường phẫn nộ; nếu công việchttps://thuviensach.vn hành chính không đúng theo chế độ qui tắc, thì người chính trực, lương thiện sẽ đau khổ; Nếu cục diện chính trị bất ổn thì người có tài thường nuối tiếc; Nếu địch không bị tiêu diệt, người có mưu lược sẽ rơi vào trầm tư; Nếu không tích góp được của cải, kẻ tham lam sẽ lo lắng; Nếu quyền lực của mình không được thể hiện thì người được cấp trên yêu quí sẽ đau khổ. Từ những góc độ này để nhìn nhận con người, đảm bảo có thể chín phần chắc chắn. * Nhìn nhận con người từ việc sử dụng con người Cách tốt nhất để có được nhân tài là “dĩ loại tương cầu, dĩ khí tương dẫn”, có nghĩa là trước tiên chúng ta cần phải có tinh thần khao khát tìm người hiền tài, giống như nhà buôn lớn Bạch Sinh thời Chiến quốc rất giỏi kinh doanh, hoặc dũng cảm ngoan cường như loài chim ưng săn mồi, không đạt được mục đích quyết không dừng lại. Thứ hai là phải chuẩn bị tốt mọi điều kiện để đón tiếp nhân tài. Muốn đúc ra đồng tiền đồng, trước tiên phải có hình dạng của nó, muốn bắt được con chim trĩ hoang dã, trước tiên phải huấn luyện con chim trĩ khác làm chim mồi; muốn có được nhân tài, trước tiên mình phải coi trọng nhân tài, bảo vệ thanh danh tốt của họ, như vậy mới thu hút được nhân tài về với mình. Nhân tài sống dựa vào trí tuệ và kiến thức của người yêu quý tài năng và cả sự đánh giá của người sử dụng nhân tài. Trong cách tuyển chọn nhân tài có một điều kiện đặc biệt đáng được nhắc tới là, tìm trước tuyển sau. Sau khi lập ra tiêu chuẩn mới căn cứ vào đó để tuyển chọn, hoặc dùng đức hạnh của mình để ảnh hưởng họ, như vậy làm cho trên dưới hòa hợp, cùng nhau tiến bước, sẽ chẳng có kẻ địch nào mà không đánh thắng. Còn nếu làm ngược lại sẽ giống như việc muốn rũ sạch bụi đất trên quần áo lại không cầm cổ áo để rũ thì chẳng những không sạch mà lại làm cho bẩn thêm, kết quả là hỏng hết mọi việc. Trong các cách tuyển chọn nhân tài, có một cách không thể dùng được, đó là dùng lợi lộc để thu hút họ, sẽ làm cho động cơ của người được chọn không trong sáng, ta sẽ không hiểu rõ thật sự về họ. Khi ta cảm thấy họ có thể yên tâm thì chưa biết chừng họ phản lại để đi tìm nơi nào có lợi hơn lúc nào cũng không biết. Cho nên, cách này là một hành vi ăn sổi, nhưng nó lại không mâu thuẫn với việc phải chuẩn bị tốt mọi điều kiện để đón tiếp như đã nói ở trên. Tuyển chọn nhân tài là để sử dụng, biết đối xử với nhân tài là một việc làm có ý nghĩa trước tiên mà chúng ta cần phải nghĩ tới. * Nhìn nhận người khi họ đang yên vui Nhìn hành vi của một người có thể từ thái độ vui vẻ của họ để phán đoán ra được họ thế nào. Gặp việc vui mà không quên nỗi buồn, đó mới là thái độ của người biết điều. Thời Tống Chân Tông, Trần Tấn Công Trần Thứ làm tới chức Tam Ly Sư, giám sát việc tài chính chung. Tống Chân Tông lệnh cho ông ta thống kê tất cả tiền tài, lương thực trong kho của các phủ trong và ngoài cung rồi báo cáo cho ông biết. Trần Thứ nhận lệnh nhưng lại không thống kê báo cáo. Ông ta kéo dài rất lâu, Chân Tông phải nhiều lần thúc dục nhưng ông ta vẫn không chịu báo cáo. Chân Tông lệnh cho một Tướng quân đến hỏi thẳng ông ta, lúc đó ông ta mới nói rằng: “Thiên tử còn rất trẻ, nếu như ngài biết trong kho dư dả như vậy, tôi e rằng Thiên tử sẽ sinh lòng xa xỉ”. Trần Thứ chỉ báo những điều đáng lo chứ không báo những điều đáng mừng, thật là có tầm nhìn xa. * Nhìn nhận người khi họ đang thoả mãn Người xưa nói:“Đồ đẹp sẽ không may”, ý nói một vật nào đó quá hoàn mỹ tất sẽ mang lại hậu quả xấu. Người thông minh hiểu rất rõ rằng, nếu ngôi vị của họ cao, lại ở nơi hào hoa, chắc chắn sẽ gợi lòng ghen ghét, thù địch. Cho nên, thuật phòng ngừa những chuyện chưa xảy ra mục đích là không cho những kẻ ghen ghét thù hằn có cơ hội, đó là cách phòng bị sáng suốt. Người xưa nói:“Con thỏ tinh ranh có ba hang”. Để tránh bị thương tổn, con thỏ tinh ranh thường chuẩn bi cho mình ba chỗ ở. Đó là sách lược chuẩn bị cho Mạnh Thường Quân củng cố https://thuviensach.vn địa vị chính trị của mình của một người Tề tên là Phùng Ái. Vậy phải làm thế nào đây? Khi người ta theo đuổi lợi ích, cần phải suy nghĩ tới mặt thất bại, mặt mất mát, phải làm như vậy mới là chu đáo. Với cố gắng lớn nhất để giành lấy kết quả tốt, đồng thời cũng làm tốt công tác chuẩn bị cả mặt tâm lý lẫn vật chất cho sự thất bại để có biện pháp đối phó; có như vậy mới có thể “Dĩ bất biến ứng vạn biến”, mãi mãi ở vào địa vị không bị thất bại. Trên thực tế, sách lược này mách bảo chúng ta rằng, con người phải chuẩn bị tốt đường đi sau này. Muốn đối phó với kẻ thù chính trị, mưu cầu sự sinh tồn để mưu sự hoặc có quyết sách, cần phải chuẩn bị một vài tình huống bất trắc ngoài ý muốn, không thể chỉ chú ý một chiều, hoặc chỉ kiên trì đi một con đường tới cùng. “Dịch Tức Tế- Tượng” nói rằng: Quân tử phải nghĩ tới hoạn nạn đề phòng nói. “Dịch Hệ Từ Hạ” cũng chỉ ra rằng: Quân tử lúc an mà không quên cái nguy, tồn mà không quên vong, trị mà không quên loạn”, tức là phải đề phòng khi tai nạn chưa xảy ra, nhân lúc nguy nan chưa thật rõ ràng phải tiêu diệt nó trước. Đặc biệt là những quần thần có công lớn, nhất thiết khi công thành danh toại phải biết rút lui đúng lúc. “Lão Tử Cửu Chương” trước kia đã nói: Phú quí mà kiêu ngạo là tự giết mình, công thành danh toại rồi rút lui mới là đạo trời. Người hiểu được chiến thuật phòng hoạn nạn khi nó chưa xảy ra, thường nhận ra được các mầm mống bất lợi từ các điềm báo tai họa. Vào thời Đường, Lý Diễn Nghĩa đã từng làm tới chức Tể tướng, nhưng nhà ở của ông rất đơn giản, em trai ông giúp ông mua gỗ làm nhà. Sau khi biết chuyện, ông nói với em trai rằng:“Để cho anh làm đến chức Tể tướng, anh đã cảm thấy rất xấu hổ rồi, làm sao lại còn xây nhà mới nữa, làm vậy thì tội lỗi và tai họa càng nhanh tới mà thôi!”. Người em nói:“Phàm là người làm đến chức Phương thừa, Đô úy, đều mở rộng nhà cửa, anh làm tới chức Tể tướng, ngôi vị cao như vậy làm sao lại phải ở trong ngôi nhà nhỏ hẹp như vậy?”. Lý Diễn Nghĩa đáp:“Những việc mà người ta mong ước khó mà thực hiện được hoàn toàn, hai sự vật không thể cùng hưng thịnh được. Đã ở trong ngôi vị cao quí, lại muốn mở rộng nhà cửa, nếu không có phẩm hạnh tốt tất sẽ gặp tai họa. Ông không đồng ý làm nhà, về sau gỗ đều mục hết, phải vất bỏ. * Nhìn người từ dục vọng của họ 1. Người tuy dục vọng phóng túng, tuỳ theo ý muốn, nhưng lại biết kiềm chế ở mức độ nhất định là người thấu tình đạt lý. 2. Người dục vọng phóng túng, có lúc vượt quá giới hạn là người kém cỏi lệch lạc. 3. Người dục vọng, phóng túng lại không biết kiềm chế, rất không đúng đắn, ngạo mạn, vô lễ, là người phóng đãng. https://thuviensach.vn