🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Ba Điều Bí Ẩn - Agatha Christie full prc pdf epub azw3 [Trinh thám] Ebooks Nhóm Zalo Ba Điều Bí Ẩn Agatha Christie Ebook miễn phí tại : www.Sachvui.Com Dịch giả: Dương Linh Bí Ẩn I TẤM GƯƠNG CỦA NGƯỜI CHẾT (Dead Man’s Mirror) Chương 1 Căn hộ khá hiện đại, bàn ghế cũng vậy: ghế bành vuông, bàn có chân khúc khuỷu. Trước bàn làm việc lớn đặt ngay trước cửa sổ, một con người nhỏ bé đang ngồi. Đầu ông là vật duy nhất không vuông trong phòng này, vì nó tròn như hình quả trứng. Hercule Poirot, vì đó là nhà thám tử của chúng ta, đang đọc một lá thư: Hamborough Close, Westshire Ngày 24-9-1936 Kính gửi ông Hercule Poirot, Một vụ việc vừa phát sinh, đòi hỏi sự xử lý tinh tế và kín đáo. Tôi đã nghe nhiều người nói tốt về ông, nên quyết định giao phó việc này cho ông. Tôi có nhiều lý do để tự tin mình là nạn nhân của một vụ gian lận, Nhưng vì lý do gia đình, không muốn kêu cảnh sát. Tôi đã có một số biện pháp để phòng thân và đối phó với tình hình, nhưng ông cần sẵn sàng đến đây ngaykhi vừa nhận được điện. Ông khỏi cần trả lời thư này, xin gửi tới ông lòng biết ơn. Kính thư: Gervase Chevenix-Gore Lông mày Hercule Poirot nhướn cao trên trán đến mức gần lẫn với tóc. - Cái lão Gervase này là ai nhỉ? Ông lấy trong tủ một quyển sách dày cộp ra tra cứu, và dễ dàng có ngay thông tin. Ngài Gervase Chevenix-Gore, nguyên đại uý Đoàn kỵ binh số 17. Sinh ngày 18-5-1878. Là con cả của ngài Guy Chevenix-Gore và phu nhân Claudia Bertherton. Năm 1912 kết hôn với Wanda Elizabeth, trưởng nữ của đại tá Fredirick Arbuthnot. Đã phục vụ trong chiến tranh 1914-1918. Thú vui ưa thích: du lịch, săn bắn. Địa chỉ: Hamborough Close, Westshire, và 218 Lowndes Square. Tham gia sinh hoạt các câu lạc bộ kỵ binh và du hành. Poirot lắc đầu có vẻ chưa hài lòng, ngồi suy nghĩ một lát, rồi mở ngăn kéo rút ra một loạt thiếp mời. Mặt ông sáng lên: - Đây rồi! Cái này chắc là đúng. Hẳn ông ta có mặt ở đó. ° ° ° Nữ công tước chào đón Hercule Poirot với vẻ nồng nhiệt hết mực: - Ôi, thế là ông cũng thu xếp để đến với chúng tôi, ông Poirot? Poirot cúi người thật thấp. - Không có gì ạ, tôi rất vui được tới đây. Len lách qua rất nhiều nhân vật: một nhà ngoại giao có tiếng, một nữ nghệ sĩ nổi danh v. v... cuối cùng Poirot cũng tới được người ông định tìm: ông Satterthwaite, khách quen không thể thiếu trong các cuộc tiếp tân của nữ công tước. Ông này tươi cười chào Poirot: - Ôi, cái bà công tước này... đến dự các cuộc họp của bà bao giờ cũng thú vị... tính cách bà rất hay. Tôi đã quen bà ấy từ hồi ở đảo Corse, cách đây nhiều năm. Lâu quá rồi mới được gặp ông ở đây hôm nay... Sau một lát điểm qua những người quen cũ, Poirot mới đưa được cái tên Gervase vào câu chuyện. - A! Gervase Chevenix-Gore! Người ta mệnh danh lão là "vị nam tước cuối cùng". - Xin lỗi... tôi không hiểu. Ông Satterthwaite lại có dịp được khoe sự thông thạo của mình. - Đấy là nói đùa. Dĩ nhiên, ông ta không thực sự là nam tước cuối cùng của nước Anh, song ông ta là đại diện cho một dòng họ đã cáo chung. Kiểu nam tước có đầu óc ngông cuồng, thích chơi trội, thường được mô tả trong các tiểu thuyết của thế kỷ trước. Ông kể thêm chi tiết: ngay lúc mới lớn, Gervase đã đi vòng quanh thế giới bằng thuyền buồm, tham gia một đoàn thám hiểm Bắc cực. Hắn thách bạn đua ngựa theo một lộ trình cực kỳ mạo hiểm và thắng cuộc. Một tối, ở rạp hát, hắn nhẩy từ lô tầng hai xuống sân khấu, cướp đi cô diễn viên nổi tiếng đang diễn xuất... Có vô số giai thoại về những trò ngông của Gervase. - Đó là một dòng họ lớn, nhưng đang suy tàn. Và lão Gervase là thế hệ cuối cùng. - Của cải đã bị tẩu tán hết rồi sao? - Không hề. Gervase vẫn giàu sụ. Sở hữu một dinh cơ lớn và nhiều mỏ than; ngoài ra từ thời trẻ, lão đã hùn vốn khai thác mỏ ở Nam Mỹ, vớ được khối tiền. Thật kỳ lạ, lão làm việc gì cũng trúng, cũng phất. - Giờ chắc ông ta già lắm rồi? - Phải, tội nghiệp lão, nếu nghe thiên hạ thì người ta đều bảo lão lú lẫn rồi. Điều đó đúng một phần nào. Lão điên... không phải điên loạn phải nhốt vào trại, điên ở đây có nghĩa là lão không bình thường. Tính lão vốn thích chơi ngông mà. - Và tính ngông nghênh ngày càng trở nên quái đản? - Poirot nói. - Ấy, đúng lão Gervase là thế đấy. - Có lẽ ông ta tự đề cao mình một cách quá đáng? - Đúng vậy. Tôi cho là trong trí óc của Gervase thế giới này chia làm hai phần: một bên là dòng họ Chevenix-Gore, còn lại là tất cả những người khác. - Hắn có tinh thần họ tộc đến vậy? - Phải. Họ Chevenix-Gore đều kiêu căng, không coi ai ra gì. Gervase là hậu duệ cuối cùng, càng không thoát cái tật vô lối ấy. Nghe lão nói, cứ tưởng như lão là Đức Chúa Cha không bằng. Poirot gật gù suy nghĩ: - Bây giờ thì tôi hiểu. Tôi vừa nhận của ông ta một lá thư, không yêu cầu, mà cứ như ra lệnh cho tôi phải đến gặp. - Lệnh của đức Hoàng thượng! - ông Satterthwaite reo lên với vẻ hiểu ngầm thú vị. - Đúng vậy đấy. Ông ta không hề nghĩ rằng tôi đây, Hercule Poirot cũng là một nhân vật quan trọng, còn nhiều việc phải làm chứ không phải chi ngồi chờ lão vẫy một cái là vội bỏ hết mọi thứ để chạy đến như một con chó ngoan ngoãn...! Ông Satterthwaite cắn môi để kìm giữ khỏi mỉm cười. Ông vừa nhận thấy vẻ mặt tự cao tự đại Hercule Poirot và Gervase chẳng kém gì nhau. Ông nhẹ nhàng nói: - Tuy nhiên, nếu đó là việc khẩn cấp... - Đâu có khẩn! - Poirot giơ hai tay lên trời - Tôi phải sẵn sàng phòng lúc nào lão cần đến! - Vậy tôi đoán là ông từ chối? - Satterthwaite nói. - Tôi chưa có dịp nói lại - Poirot đáp. - Nhưng ông sẽ từ chối? Nét mặt thám tử đổi khác, ông cau mày lưỡng lự: - Biết nói thế nào nhỉ? Từ chối... Phải, đó là ý nghĩ của tôi ngay lúc đó, nhưng rồi không hiểu tại sao... tôi linh cảm... dường như có uẩn khúc gì đây. Satterthwaite nghe tuyên bố ấy của Poirot một cách nghiêm túc: - Ô! Thật là hay... - Cứ nghe ông kể, tôi thấy một người như ông ta rất dễ bị tổn thương. - Dễ bị tổn thương? - Satterthwaite ngạc nhiên lặp lại, ông không hình dung tính từ ấy lại có thể gán cho Gervase Chevenix-Gore. Song ông có trí óc nhạy bén, suy nghĩ nhanh nhạy nên nói tiếp: - Có lẽ tôi hiểu ông nói gì. - Một người tự giam mình trong chiếc áo giáp... áo giáp kiêu căng, tự mãn tự đại vô hạn. Trong chừng mực nào đó, áo giáp ấy là một phương tiện bảo vệ tốt chống lại các mũi tên của cuộc sống thường nhật... nhưng vẫn tồn tại mối nguy hiểm. Nai nịt như vậy có khi lại không nhận thấy mình đang bị tấn công. Chậm thấy, chậm nghe, càng chậm cảm nhận. Poirot ngừng lời, rồi đổi giọng, hỏi: - Gia đình Gervase gồm những ai? - Vợ là Wanda. Thuộc dòng họ Arbuthnot thời con gái rất đẹp, nay vẫn còn đẹp, rất trung thành với Gervase. Gần đây sinh ra tin các thuyết huyền bí, mang bùa, đeo đá thiêng trên người, tự cho mình là hiện thân của một nữ hoàng Ai Cập... "Rồi đến Ruth cô con gái nuôi. Hai vợ chồng không có con. Ruth là một cô gái xinh đẹp, loại hiện đại. "Gia đình chỉ có ngần ấy. Ngoài ra có Hugo Trent, cháu gọi Gervase bằng cậu. "Chị gái Gervase là Pamela kết hôn với Reggie Trent, Hugo là con trai duy nhất. Hugo mồ côi cha mẹ và không thể thừa kế tước hiệu, tất nhiên, song tôi nghĩ cậu ta sẽ thừa hưởng phần lớn tài sản của Gervase. Hugo là chàng trai tuấn tú, phục vụ trong đội kỵ binh hoàng gia. - Gervase chắc rất đau khổ vì không có con trai để nối dõi dòng họ, duy trì tước hiệu - Poirot nói. - Điều đó thì đã hẳn. Im lặng một lúc lâu, Satterthwaite mới tò mò hỏi: - Ông có thấy thật cần thiết phải đến gặp Gervase ở Hamborough Close? Poirot thong thả lắc đầu; -Không, lúcnàythìchưa. Nhưngtôi nghĩsẽcó lúcđến. Chương 2 Ngồi đàng hoàng trên toa tầu hạng nhất rồi, Poirot rút bức điện từ trong túi đọc lại. "Hãy đáp chuyến tàu bốn giờ ba mươi St. Paneras. Nhớ yêu cầu trưởng tàu cho tàu đỗ ở Whimperley Gervase Chevenix-Gore" Viên trưởng tàu tỏ ra xum xoe: - Dạ, quý ông đến Hamborough Close? Vâng, chúng tôi bao giờ cũng cho tầu đỗ ở Whimperley riêng cho các khách của Ngài Gervase Chevenix-Gore. Đó là sự ưu tiên đặc biệ t. Sau đó, trưởng tầu còn hai lần đích thân tới tận nơi, một lần để thăm hỏi khách có vừa lòng không, và lần thứ hai để thông báo tầu đến chậm mười phút. Sau khi đã đặt vào tay trưởng tầu món tiền "boa" nhỏ, Hercule Poirot bước xuống sân cái ga xép. Lúc đó là tám giờ hai phút. Tầu huýt còi, tiếp tục chuyển bánh. Một anh tài bận sắc phục trịnh trọng bước tới. - Quý ông Poirot, đi Hamborough Close? Mời ngài lên xe. Hắn đỡ va li và hướng dẫn khách ra khỏi ga, nơi chiếc xe hơi Rolls sang trọng đợi sẵn. Poirot lên xe, anh tài phủ lên đầu gối ông một tấm chăn lông lộng lẫy. Sau khi chạy mươi phút trên những con đường khúc khuỷu, xe đi qua một cái cổng đồ sộ, chạy ngang khu vườn, leo lên bậc cửa. Một quản gia cao lớn mở cửa. - Ngài Poirot? Xin mời ngài đi lối này. Ông ta đi trước, tới một tấm cửa khác phía bên phải, xướng to: - Ngài Hercule Poirot tới! Một số người trong trang phục chỉnh tề đang có mặt trong phòng. Poirot nhận thấy ngay là không ai chờ đón mình. Tất cả các cặp mắt đều quay nhìn ông, lộ vẻ ngạc nhiên. Một bà dáng người cao lớn, tóc đen điểm vài sợi bạc, ngập ngừng tiến lại. Poirot nghiêng mình, nói: - Thành thật xin lỗi bà, xe lửa hôm nay đến hơi chậm giờ. Phu nhân Chevenix-Gore vẫn nhìn khách với thái độ phân vân: - Không hề gì, thưa ông... ông... xin lỗi... tôi chưa được hân hạnh... - Tôi là Hercule Poirot. Ông xưng danh một cách rành rẽ. Có tiếng người "Ồ!" lên ngạc nhiên sau lưng ông. Cùng lúc ấy, Poirot hiểu là ngài chủ nhân không có trong phòng này. Ông nhẹ nhàng hỏi: - Bà biết là tôi sẽ tới chứ ạ? - Ô vâng... à phải... nhưng mà tôi hay quên lắm. Người ta nói cái này cái nọ, tôi tưởng là đã nghe nhưng rồi lời lẽ từ tai này sang tai khác, không còn gì nữa. Rồi, như người suýt quên bổn phận, bà đưa mắt nhìn một vòng, nói: - Hy vọng là ông đã quen biết mọi người ở đây. Rõ ràng là không phải vậy, câu vừa rồi chỉ là cách nói thuận tiện để bà khỏi phải giới thiệu từng người một. Rồi cố gắng để thoát khỏi lúng túng, bà chỉ một cô gái : - Ruth, con gái tôi. Cô gái đứng trước mặt Poirot cũng cao nhưng thuộc túyp người khác hẳn. Mặt người mẹ có những nét chung chung, còn cô con gái có cái mũi hơi gồ và chiếc cằm đầy nghị lực. Mớ tóc đen uốn xoắn hất ngược ra đáng sau, làm lộ vầng trán cao ráo. Nước da sáng hầu như không son phấn. Hercule Poirot tấm tắc trong lòng, đánh giá đây là một trong những thiếu nữ đẹp nhất ông từng gặp. Chẳng bao lâu, ông còn nhận ra Ruth không chỉ đẹp, mà còn thông minh và không kém kiêu hãnh và cá tính. Giọng nói cô cất lên thật dễ nghe. - Hay quá, được tiếp ông Hercule Poirot tại nhà! Bố chắc muốn dành cho chúng ta sự bất ngờ này. - Vậy ra cô cũng không biết là tôi sẽ đến? - Poirot hỏi. - Tôi không hề biết gì. Để ăn xong, tôi sẽ phải lấy sổ ra xin ông chữ ký. Tiếng cồng vang lên trong sảnh, bác đầu bếp mở cửa, loan báo: - Bàn ăn đã dọn. Vừa nói xong câu ấy, nét mặt bác đầu bếp đột nhiên thay đổi từ trang trọng chuyển sang ngạc nhiên kinh hãi. Sự thay đổi diễn ra rất nhanh rồi trở lại ngay bình thường, nếu ai không nhìn đúng lúc đó thì không thể nhận ra. Nhưng Poirot đã nhìn thấy. Bác đầu bếp lưỡng lự. Dù nét mặt đã trở lại nghiêm chỉnh, ta vẫn cảm thấy có sự căng thẳng. Phu nhân Chevenix-Gore thốt lên: - Ôi trời! Lạ thật. Không biết ta nên làm gì. Ruth quay sang Poirot, giải thích: - Mọi người sững sờ là vì đây là lần đầu từ ít nhất hai mươi năm nay, cha tôi ra ăn muộn. - Thật kỳ quặc - Phu nhân Chevenix-Gore than - Ông Gervase chưa bao giờ... Một người đàn ông đứng tuổi, dáng dấp như quân nhân, lại gần phu nhân và cười to: - Chà chà, cái ông Gervase! Ông ta ra chậm, tha hồ cho chúng ta trêu nhé! Ông ta còn chưa cài khuy áo xong hay sao? Cứ tưởng ông không bao giờ vướng bận những chuyện vặt thường ngày! Phu nhân Chevemx-Gore chỉnh lại. - Ông Gervase không bao giờ ra chậm. Tình huống lấn bấn gây ra vì một chuyện nhỏ như vậy, xem rá thật khôi hài... Song Hercule Poirot đánh hơi ngay là có chuyện... Đáng lo ngại là đằng khác. Bản thân Poirot cũng ngạc nhiên là Gervase không ra đón tiếp người khách mà mình cầu cứu. Rõ ràng là mọi người lúng túng chưa biết làm gì trước sự kiện có một không hai này. Cuối cùng, phu nhân Chevenix-Gore chỉ còn biết quay hỏi anh đầu bếp: - Snell, hay là ông chủ.. Anh đầu bếp trả lời ngay: - Dạ, ông nhà đã xuống lúc tám giờ kém năm, và đi thẳng vào văn phòng. - À! Vậy thì... Bà chỉ thốt lên được thế, rồi nói tiếp: - Anh có nghĩ rằng... rằng ông chủ đã nghe tiếng cồng chứ? - Thưa bà, chắc chắn phải nghe đấy, vì cồng đạt ngay cạnh cửa văn phòng. Tôi không biết ông nhà vẫn ở trong ấy, nếu không tôi đã báo trực tiếp với ông là bàn ăn đã dọn. Bây giờ tôi đi báo, được không ạ? - Ô! Được! Anh vào báo đi - Phu nhân thở phào, nhẹ nhõm. Anh đầu bếp đi rồi, bà nói: - Snell thật được việc, tôi hoàn toàn tin cậy. Không có anh ta, tôi thật khó xoay sở. Có người nào đó gật gù đồng tình, nhưng không ai nói gì. Hercule Poirot đứng quan sát kỹ từ nẫy, nhận thấy ai nấy đều cực kỳ căng thẳng. Ông nhìn khắp một lượt, thử điểm những người có mặt: Hai đàn ông đứng tuổi, một là người dáng bộ quân nhân vừa nói lúc trước, còn người gầy, tóc hoa râm, môi mím lại, trông có vẻ luật gia. Hai chàng trai, một để ria mép, điệu bộ vênh vang, Poirot đoán là người cháu của Gervase, tức cái anh ở đội kỵ binh Hoàng gia. Anh kia tóc chải mượt, vẻ mặt khá tuấn tú, nhưng rõ ràng thuộc tầng lớp xã hội thấp hơn. Còn một bà đứng tuổi nhỏ thó đeo kính, đôi mắt tinh anh, và một cô cái tóc hung đỏ rực. Snell xuất hiện ở bậc cửa. Trong dáng bộ hoàn hảo của một người hầu có giáo dục, toát lên sự lo âu sâu sắc. - Thưa bà, cánh cửa văn phòng bị khóa chặt. - Cửa khoá? Đó là tiếng nói của chàng trai tóc mượt, đầy vẻ lo lắng, sốt ruột. - Để tôi đi xem nhé. Song Hercule Poirot đã lập tức đứng ra làm chủ tình thế; ông làm một cách bình tĩnh, tự nhiên khiến không ai kịp ngạc nhiên bỗng dưng có một người lạ mới tới lại nắm quyền điều khiển. Ông nói với Snell: - Nào, lại đây ta cùng đi. Anh đầu bếp đi trước, Poirot bám sát theo, những người khác cũng tiếp nối đi sau như một đàn cừu. Họ đi chéo cái sảnh rộng qua chân cầu thang đồ sộ, qua chiếc đồng hồ đứng và một khúc tường lõm nơi đặt cồng, vào một hành lang hẹp tận cùng bằng một cánh cửa. Poirot vượt lên trước Snell, khẽ xoay quả đấm cửa, nhưng cánh cửa bất động. Ông gõ cửa, gõ nhiều lần thật mạnh, cũng không có tiếng thưa. Ông liền quỳ một đầu gối xuống đất, ghé nhòm vào lỗ khoá. Rồi ông thong thả đứng lên và quay lại: - Phải phá cửa, vào ngay! Hai chàng trai lực lưỡng lập tức ra tay. Nhiệm vụ không dễ dàng, vì các cửa nhà Hamborough Close rất chắc. Cuối cùng ổ khoá cũng bật tung, cánh cửa mở ra trong tiếng ồn ào. Trong một lát, tất cả đều đứng sững trước cảnh tượng bày ra trước mắt. Đèn vẫn sáng, dọc tường bên trái là một bàn viết lớn màu gụ. Ngồi trước bàn, nhưng người xoay nghiêng so với mép bàn và quay lưng ra phía cửa, là một người cao lớn gục trong ghế bành. Đầu và nửa thân trên ngoẹo sang thành ghế bên phải, cánh tay phải thõng xuống. Ngay phía dưới bàn tay, một khẩu súng nhỏ lấp lánh trên sàn. Khỏi phải hỏi nhau, ai cũng thấy rõ: Ngài Chevenix-Gore vừa tự vẫn. Chương 3 Tất cả đứng lặng nhìn cảnh tượng rồi Poirot bước vào phòng, trong lúc Hugo Trent kêu: - Trời! Cụ cố tự tử! Phu nhân Chevenix-Gore rên rỉ: - Ôi, ông Gervase... Gervase... Poirot quay đầu lại : - Hãy đứa phu nhân đi chỗ khác. Ở đây chẳng ích gì. Người có dáng bộ quân nhân làm theo: - Đi, chị Wanda. Đi thôi, chẳng làm gì được nữa rồi, thế là hết. Ruth, cháu đưa mẹ đi. Nhưng Ruth đã vào tận trong phòng theo sát Poirot đang cúi xuống người chết, một con người to lớn, vạm vỡ, để râu như hiệp sĩ thời Viking. - Có chắc là bố cháu đã chết chưa? - Ruth hỏi bằng giọng nói hơi nghèn nghẹn một cách kỳ lạ. Poirot ngước mắt. Mặt cô gái thể hiện sự xúc động khó kìm nén khiến ông hơi khó hiểu. Không hẳn là sự đau khổ, mà la một niềm kích động pha lẫn kinh hoàng. Cô gái có bộ tóc hung đỏ nói the thé: - Vậy ra lúc nẫy cái ta nghe không phải là tiếng xe hơi hay nổ sâm banh. Mà là tiếng súng... Poirot quay về phía mọi người: - Ai đó cần đi báo cảnh sát. - Không! - Ruth Chevenix-Gore kêu to. Người đàn ông đứng tuổi có vẻ luật gia, nói: - E rằng không thể nào làm khác. Anh Burrous, anh lo cho việc đó nhé? Còn Hugo... Poirot quay sang chàng thanh niên có ria mép: - Anh là Hugo Trent? Có lẽ mọi người nên giải tán, chỉ tôi và anh ở lại. Một lần nữa, lời của Poirot được coi như mệnh lệnh. Ông luật gia xua mọi người đi ra. Còn Poirot và Hugo Trent... anh này nói: - Vậy ông là ai? Tôi chưa hề nghe nói về ông, và ông ở đây làm gì? Poirot rút túi một tấm danh thiếp đưa cho Hugo. - Ô, thám tử tư! Tôi có nghe tiếng ông... song vẫn chưa hiểu ông tới đây làm gì? - Anh không biết là cậu anh... vì đây chính là cậu anh, phải không? - Ông cố này? Phải, là cậu tôi. - Anh không biết là cậu anh yêu cầu tôi đến? Hugo lắc đầu. - Không hề. Giọng chàng trai run run một niềm xúc động khó tả, trong khi bộ mặt thì ngỡ ngàng, ngơ ngác... Poirot: "một kiểu mặt nạ rất tiện để che giấu sự lo sợ, nếu có". Ông nói nhẹ nhàng, thong thả: - Khu vực này thuộc xứ Westshire. Tôi rất quen ông thiếu tá Riddle, thanh tra cảnh sát địa phương. - Ông Riddle ở cách đây nửa dặm, chắc sẽ tới bây giờ. - Thế thì tốt. Poirot đi một lượt quanh phòng, kéo các rèm cửa, xem xét các cánh cửa sổ đóng kín. Trên tường, phía sau bàn giấy, là một tấm gương tròn, mặt bị vỡ. Poirot cúi xuống nhặt một vật. - Ông thấy cái gì đó? - Hugo Trent hỏi. - Viên đạn. - Đạn xuyên qua đầu từ bên này sang bên kia rồi đập vào mặt gương? - Có vẻ như vậy. Poirot cẩn thận đặt lại viên đạn vào chỗ cũ, và lại gần bàn. Một số giấy tờ sắp xếp có trật tự. Trên tờ giấy thấm, có một mảnh giấy viết chữ xin lỗi bằng chữ in hoa, hơi run rẩy. - Cụ đã viết chữ này trước khi tự vẫn - Hugo nói. Poirot nghiêng đầu không nói. Ông lần lượt nhìn tấm gương và xác chết, vẻ suy nghĩ. Rồi lại gần cánh cửa lúc nẫy bị phá lủng lẳng, với chiếc ổ khóa bật tung. Ổ khóa không có chìa, điều đó ông đã biết, nếu không lúc nẫy đã không nhòm được vào trong - và chìa cũng không rơi xuống sàn. Poirot trở lại với người chết, nắn nắn quần áo. - Đúng rồi. Chìa khóa ở trong túi áo ông ấy. Hugo châm một điếu thuốc nói giọng khàn: - Mọi thứ có vẻ đã rõ. Cậu tôi khóa cửa ngồi đây, nguệch ngoạc mấy chữ rồi tự bắn vào đầu. Poirot gật gù đồng tình. - Nhưng tôi vẫn không hiểu tại sao cụ ấy lại mời ông đến? Có chuyện gì? - Điều này khó giải thích hơn. Nhưng trong lúc chờ cảnh sát tới, anh có thể nói tôi biết những người tôi gặp lúc đến đây gồm những ai? - Họ là ai ấy à? - Hugo đáp, vẻ lơ đãng - À phải, tất nhiên, xin lỗi ông. Ta ra ngồi kia, được không? "Trước hết có dì Wanda và cô em họ Ruth ông biết rồi. Cô gái kia là Susan Cardwell, một khách mời, đại tá Bury bạn lâu năm của gia đình và ông Forbes, cũng là bạn lâu năm, đồng thời là luật gia giúp cậu tôi quản lý công việc về luật pháp. Hai ông già này mê Wanda từ hồi dì còn trẻ và hiện nay vẫn rất quý mến và tận tụy với dì. Buồn cười thật, nhưng cũng cảm động. "Ngoài ra có Godfrey Burows thư ký riêng của cậu tôi, và cô Lingard đến đây giúp cậu tôi viết lịch sử dòng họ Chevenix-Gore; cô này từng làm việc nghiên cứu lịch sử giúp các nhà văn. Đó, ngần ấy người, hết. - Nếu tôi hiểu đúng, mọi người đều nghe thấy tiếng súng cậu anh bắn? - Có, chúng tôi có nghe. Tôi tưởng là nút sâm banh nổ; Susan và cô Lingard lại cho là tiếng xe hơi nổ máy... Đường cái chạy qua gần đây. - Lúc đó là bao giờ? - Khoảng tám giờ mười. Snell vừa đánh cồng. - Lúc đó anh đứng chỗ nào? - Trong phòng sảnh lớn. Chúng tôi còn đùa nhau xem tiếng ấy từ đâu phát ra. Tôi bảo nó từ phòng ăn. Susan bảo là từ phía ngoài, còn cô Lingard nói là từ tầng hai. Snell thì khẳng định là tiếng nổ từ ngoài đường, lọt vào nhà từ những cửa sổ tầng hai. Susan nói: "Còn giả thuyết nào nữa không?" và tôi cười mà nói còn một giả thuyết nữa là có án mạng! Nay nghĩ lại, thật chua chát. Nói rồi, nét mặt Hugo có vẻ đau khổ. - Không ai nghĩ có thể là ông Gervase tự tử? - Không. - Và anh cũng không có suy nghĩ gì về lý do mà ông cụ phải kết liễu cuộc đời? - Ồ! - Hugo thong thả nói - không hẳn. - Vậy ý của anh là thế nào? - Vâng... nhưng ý không rõ lắm. Tất nhiên, tôi không ngờ ông cụ tự tử, nhưng dù sao điều đó không làm tôi thực sự ngạc nhiên. Sự thật là cậu tôi điên lẫn quá rồi, mọi người đều biết. - Anh cho giải thích như vậy là xuôi? - Thì cũng phải có điên thì mới tự bắn mình vào đầu chứ! - Một kết luận tuyệt vời đơn giản. Hugo mở to đôi mắt. Poirot đứng lên, đi tha thẩn trong phòng. Phòng bày biện toàn bàn ghế kiểu cổ đẹp và vững chãi. Poirot tấm tắc trước mấy pho tượng đồng nhỏ đặt trên lò sưởi, ông nhấc lên từng cái một ngắm nghía rồi mới để lại vào chỗ cũ. Trên một bức tượng đặt ở bên trái, ông lấy ngón tay gẩy ra một vật. - Cái gì thế? - Hugo hỏi. - Không có gì đặc biệt. Một mảnh gương vỡ rất nhỏ. - Lạ là tấm gương bị đạn bắn vỡ. Gương vỡ là điềm tai hoạ. Tội nghiệp ông cụ... ông cụ đã hưởng số may quá lâu. - Cậu anh có số may? Hugo cười: - Số may của ông cụ đã thành huyền thoại! Cụ mó vào cái gì thì cái đó thành vàng! Đánh cá con ngựa nào là con ấy thắng. Mua cổ phần mỏ nào chưa chắc chắn, thì tìm ngay dưới đó nguồn lợi vô tận! Ông cụ suýt chết hụt nhiều lần, lần nào cũng thoát như có phép lạ. Ông biết không, ông cụ đã ngao du khắp thế giới. Thừa lúc ấy, Poirot lấy vẻ thân mật. - Anh Hugo, anh quý ông cậu lắm? Hugo Trent hơi bất ngờ vì câu hỏi, ngập ngừng: - Ồ! Tất nhiên. Ông cụ khó tính, không dễ sống với cụ đâu. May thay, chúng tôi không có dịp tiếp xúc nhau luôn. - Ông cụ có quý anh không? - Nếu có, ông cũng không để lộ ra mặt. Thực ra, có thể nói sự có mặt của tôi không làm ông vui gì. - Sao vậy? - Vì rằng ông không có con trai, và rất buồn vì chuyện ấy. Ông cụ gắn bó mê mẩn với gia đình, với dòng họ, nay tan nát cả trái tim khi nghĩ mình chết đi là hết dòng họ Chevenix-Gore. Cậu tôi là hậu duệ cuối cùng của một dòng họ có từ thời giặc Normands. Theo quan điểm của cậu tôi, việc này là cả một thảm hoạ. - Anh thì không cùng quan điểm ấy? Hugo nhún vai: - Kiểu nghĩ như thế ngày nay đã lỗi thời. - Cả cơ ngơi của ông cụ rồi sau sẽ ra sao? - Tôi không biết. Có thể tôi được hưởng, trừ khi ông dành tất cả cho Ruth. Nhưng ít nhất thì dì Wanda sẽ hưởng chừng nào còn sống. - Cậu anh chưa định rõ di chúc? - Ông cụ có ý riêng của ông. - Ý gì? - Ông muốn Ruth và tôi lấy nhau. - Như vậy thì thuận quá. - Rất thuận, nhưng Ruth lại có ý nghĩ riêng của cô ấy. Một cô gái cực kỳ quyến rũ, và cô ấy biết mình xinh đẹp, nên không vội lấy chồng. Poirot ghé sát chàng trai: - Nhưng anh, thì anh đồng ý chứ? - Ô! - Hugo đáp vẻ khó chịu - ngày nay lấy ai chả được, khi cần thì ly dị rất dễ. Không ổn, lập tức cắt đứt, làm lại từ đầu. Cửa mở, Forbes đi vào, cùng với một người cao lớn ăn bận chỉnh tề. Người này chào Hugo Trent: - Tôi rất đau lòng vì chuyện xẩy ra... Hercule Poirot tiến lên: - Chào thiếu tá Riddle, ông khoẻ chứ? Còn nhớ tôi không? - Nhớ (Viên thanh tra bắt tay Poirot). Ra ông cũng ở đây? Riddle tò mò ngắm nhìn Poirot. Chương 4 Thế nào? - thiếu tá Riddle nói. Đó là hai mươi phút sau câu hỏi của viên thanh tra là dành cho ông thầy thuốc của ngành cảnh sát, một người gầy, tóc hoa râm. Ông này nhún vai: - Ông cụ chết được hơn nửa giờ, nhưng không quá một giờ. Khỏi phải nói những chi tiết nghiệp vụ khác, vắn tắt là bị một viên đạn bắn xuyên qua đầu từ bên này sang bên kia, vũ khí đặt ngang thái dương phải, cách vài đốt ngón tay. - Tóm lại đúng là một vụ tự tử? - Đúng vậy. Người gục xuống trong ghế, và súng từ tay tuột xuống đất. - Có tìm thấy đạn không? - Có Bác sĩ chìa ra. Thiếu tá Riddle nói: - Tốt. Giữ lấy để so với nòng súng. Rất may là vụ việc này rõ ràng, không có gì khó khăn. Hercule Poirot tiến lên một bước, nhẹ nhàng hỏi: - Thưa bác sĩ, ông có chắc là không có chi tiết gì đặc biệt? - Hừ! Có thể có một chi tiết hơi lạ. Ông cụ chắc hơi ngả người sang bên phải rồi mới bắn, nếu không thì đạn phải trúng tường phía dưới tấm gương, chứ không thể trúng chính giữa gương. - Ngồi ngả người như thế mà bắn thì rất bất tiện - Poirot nói. Bác sĩ lại nhún vai: - Ôi! Tiện với chả tiện... một khi đã không thiết sống... - Bây giờ đem xác đi được chưa? - Riddle hỏi. - Được rồi. Riddle hỏi tiếp một cảnh sát mặc thường phục: - Còn anh, cần gì nữa không? - Xong rồi ạ. Chỉ còn lấy dấu vân tay trên khẩu súng thôi ạ. - Thế thì được rồi. Cho mang đi. Mọi việc xong xuôi, trong phòng còn lại Poirot và thanh tra. - Thế đấy! - Riddle nói - Mọi việc rõ ràng: cửa khoá, cửa sổ cũng chốt, chìa khóa trong túi người chết. Tất cả đều rõ, trừ một việc. - Việc gì vậy ông bạn? - Poirot hỏi. - Việc đó là... ông! Ông làm gì ở đây? Thay lời đáp, Poirot đưa Riddle lá thư và bức điện. - Hừm... Thế này là lạ rồi. Phải đào sâu vào mọi việc, chúng có thể liên quan trực tiếp đến vụ tự tử. - Hoàn toàn tán thành. - Phải kiểm tra có những ai trong nhà. - Tôi đã có tên cửa họ rồi. Cậu Hugo vừa cho tôi biết. Ông đưa danh sách cho Riddle: - Chắc ông đều biết họ. - Có, tất nhiên tôi đã nghe nói về họ. Phu nhân Chevenix-Gore cũng điên điên không kém ông lão Gervase, tất nhiên theo kiểu riêng của bà. Một con người rất mung lung, nhưng từng lúc lại chứng tỏ mình có khiếu tiên tri tuyệt vời. Mọi ngươi chế nhạo bà, bà biết nhưng mặc kệ. - Cô Ruth chỉ là con gái nuôi, phải không? - Phải. - Rất xinh đẹp. - Từng làm mê đắm bao chàng trai trong vùng. Cô ta không từ chối, rồi bất thần quay lưng bỏ rơi họ. Nhẩy rất giỏi. - Chuyện ấy thì chẳng liên quan đến việc chúng ta. - Đúng vậy. Còn những người khác, có lão Bury, tôi quen. Là người thân của gia đình, lão suốt ngày la cà ở đây, xun xoe quanh bà Wanda. Hình như Gervase và Bury cùng chung vốn làm ăn trong một công ty do Bury làm giám đốc. - Còn Oswald Forbes, ông có biết ông này? - Hình như có gặp một lần. - Cô Lingard? - Hoàn toàn không biết. - Cô Susan Cardwell? - Cái cô tóc hung đỏ? Tôi thấy hay đi chơi với Ruth những ngày gần đây. - Ông Burrows? - Biết. Thư ký của Gervase. Nói riêng với ông, tôi không ưa tay này. Trông thì đẹp mã, nhưng... - Hắn làm cho Gervase lâu chưa? - Hai năm thì phải. - Còn ai nữa không nhỉ? Poirot ngừng bặt, vì một thanh niên tóc vàng chạy ùa vào, thở hổn hển vẻ xúc động. - Chào thiếu tá. Tôi nghe nói ngài Gervase tự tử, vội chạy đến ngay. Gặp Snell ở ngoài, hắn nói là đúng. Thật vô lý, tôi không thể tin! - Tiếc thay, đúng đấy, anh Lake ạ. Cho phép tôi giới thiệu: đại uý Lake, người quản lý các bất động sản của ngài Gervase. Ông Hercule Poirot, chắc anh đã nghe tiếng? Nét mặt Lake sáng lên một vẻ như không tin. - Ông Hercule Poirot? Rất hân hạnh được tiếp kiến ông. Và nụ cười trên môi lập tức nhường chỗ cho sự lo lắng rõ rệt: - Nhưng... ít nhất vụ tự tử này không có gì mờ ám, thưa ông? - Tại sao lại có gì "mờ ám" như anh nói? - Viên thanh tra chỉnh ngay. - Vì tôi thấy ông Poirot có mặt, vả lại chuyện này là hết sức vô lý! - Không - Poirot nói - Sự có mặt của tôi không phải do cái chết của Gervase. Tôi đã ở trong nhà rồi... với tư cách khách mời. - Ồ! Tôi hiểu. Nhưng thật lạ là chiều nay lúc chúng tôi cùng ngồi kiểm điểm công việc, không thấy ngài ấy nói gì về việc ông sẽ tới. Poirot nhỏ nhẹ nói: - Ông đã hai lần nói từ "vô lý". Vậy ông thực sự bất ngờ khi biết tin ông Gervase tự vẫn? - Tất nhiên. Đành rằng ngài ấy điên điên, tính khí bất thường, ai cũng bảo thế, nhưng tôi không thể hình dung thế giới này có thể tiếp tục nếu thiếu ngài. - Phải, đó là một lý lẽ - Poirot vừa nói vừa nhìn chàng thanh niên, thầm khen tính tình thông minh, bộc trực của anh. Thiếu tá Riddle lên tiếng: - Nhân tiện có đại uý Lake ở đây, mời anh ngồi xuống, tôi xin hỏi vài câu, nếu anh vui lòng. - Xin sẵn sàng - Lake nói, và ngồi xuống đối diện hai người. - Anh nhìn thấy ngài Gervase lần cuối vào lúc nào? - Chiều nay, trước ba giờ một chút. Chúng tôi kiểm tra lại sổ sách và bàn việc có một người mới xin thuê một trong các trang ấp. - Hai người ngồi với nhau bao lâu? - Chừng nửa tiếng. - Hãy nghĩ của kỹ. Và cho biết anh có thấy điều gì bất thường trong thái độ của ngài. Lake suy nghĩ. - Không, không thấy, có lẽ ngài hơi phấn khích một chút, nhưng ngài vẫn thường thế. - Không có vẻ gì uể oải, suy nhược? - Ồ! Không. Hoàn toàn sung sức. Ngài rất vui vì đang viết lịch sử gia đình. - Ngài bắt đầu viết từ khi nào? - Uớc chừng sáu tháng. - Cô Lingard tới đây từ bao giờ? - Mới hai tháng, khi ấy ngài nhận thấy không thể một mình tự tra cứu những tài liệu cần thiết. - Và anh cho là ông ta rất thích thú với công việc ấy? - Ồ! Rất mê! Ý tưởng của ngài là ngoài dòng họ, gia đình của ngài, trên đời này không còn gì quan trọng hơn. Giọng nói của đại uý hơi đượm vẻ chua chát. - Vậy theo anh, ngài Gervase không có chuyện gì lo nghĩ? Lake lưỡng lự, hơi lưỡng lự một lát rồi mới đáp: - Không. Poirot đột nhiên xen vào câu chuyện. - Theo anh, ông Gervase có đang bận tâm lo nghĩ gì về con gái? - Con gái? - Đúng. Tôi nói cô con gái của ông. - Theo tôi, thì không. Poirot không hỏi nữa. Riddle nói: - Thế thôi. Xin cảm ơn đại uý Lake. Đừng đi đâu xa nhé, phòng khi tôi cần đến anh. - Vâng, vâng (Lake đứng lên). Tôi có thể giúp gì các ông? - Có. Nhờ anh gọi anh bếp đến đây, và xem xem phu nhân Chevenix Gore có thể tiếp tôi lúc này không, hay bà hãy còn bị choáng. Chàng thanh niên gật đầu rồi đi ra. Hercule Poirot nói: - Cậu này người dễ chịu đấy nhỉ. - Phải, rất tốt, hiểu biết công việc. Ai cũng thích anh ta. Chương 5 Thiếu tá Riddle nói giọng thân mật: - Snell, anh hãy ngồi đây, tôi cần hỏi anh nhiều điều, và tôi biết anh chưa hết cơn xúc động. - Vâng thưa ông; cảm ơn ông - Snell vừa nói vừa rón rén ngồi xuống ghế. - Anh phục vụ ở đây lâu lắm rồi phải không? - Mười sáu năm, thưa ông; từ khi ngài Gervase bắt đầu định cư, ấy là nếu có thể nói như vậy. - A! Đúng rồi, ông chủ anh là người đã chu du khắp thiên hạ. - Vâng, thưa ông. Ngài đã thám hiểm Bắc cực, và đi nhiều nơi. - Anh cho biết nhìn thấy ông chủ lần cuối cùng lúc nào? - Tôi đang ở phòng ăn, kiểm tra công việc chuẩn bị bữa tối, cửa lúc đó mở, tôi thấy ngài Gervase bước từ cầu thang xuống, qua sảnh rồi đi vào hành lang dẫn tới văn phòng. - Lúc đó là mấy giờ? - Khoảng tám giờ kém năm. - Rồi sau đó anh không nhìn thấy ông chủ lần nào nữa? - Thưa không. - Anh có nghe tiếng nổ? - Ồ! Có nhưng dĩ nhiên lúc đó không hề nghĩ... Làm sao nghĩ ra được? - Vậy lúc đó anh nghĩ gì? - Tôi tưởng đó là tiếng nổ của ôtô. Đường cái chạy dọc tường nhà, hoặc cũng có thể là tiếng súng săn ngoài rừng... Tôi không thể tưởng tượng... Thiếu tá Riddle ngắt lời: - Anh nói lại giờ giấc, thật chính xác. - Thưa ông, tám giờ tám phút. - Tại sao anh nhớ rõ từng phút như vậy? - Thiếu tá hỏi ngay. - Dễ thôi ạ . Lúc đó tôi vừa gõ tiếng cồng đầu tiên. - Tiếng cồng đầu tiên? - Thưa ông, vâng. Theo lệnh của ngài Gervase, bao giờ cũng phải đánh cồng bảy phút trước giờ ăn. Ngài muốn đến tiếng cồng thứ hai là tất cả mọi người đã có mặt trong phòng khách. Ngay sau khi tôi gõ tiếng thứ hai, tôi sẽ bước vào báo bữa ăn đã dọn, và mọi người đi sang phòng ăn. - Tôi bắt đầu hiểu tại sao anh lại ngạc nhiên đến thế khi báo mọi người vào ăn - Hercule Poirot nói - Thường thì lúc đó ngài Gervase cũng đã ra phòng khách? - Không sai một lần nào, vì thế tôi hết sức ngỡ ngàng. Thiếu tá Riddle mau mắn hỏi luôn: - Và tất cả những người khác cũng thường phải có mặt ở phòng khách? - Vâng! Dứt khoát phải như vậy. Ai không đúng giờ, lần sau ngài không mời nữa. - Hừ, thế thì cố chấp quá. - Ngài Gervase nói rằng bữa ăn tối quan trọng không khác một nghi lễ tôn giáo. - Người trong nhà có kêu ca gì không ? - Phu nhân Chevenix-Gore không muốn ai làm trái ý ngài, cả cô Ruth cũng không dám đến chậm. - Hay thật - Hercule Poirot nói nhỏ. - Tôi hiểu - Riddle nói - Có nghĩa là bữa ăn bắt đầu lúc tám giờ mười lăm, nên anh đánh tiếng cồng đầu tiên lúc tám giờ tám phút như thường lệ ? - Thưa ông, vâng, nhưng hôm nay không giống mọi hôm. Thường ăn tối lúc tám giờ, nhưng ngài Gervase lệnh hôm nay ăn muộn mười lăm phút, vì còn đợi một vị khách tới bằng chuyến tàu muộn. Snell quay về phía Poirot, hơi nghiêng mình. - Ông chủ có vẻ gì lo nghĩ hoặc đăm chiêu khi đi vào văn phòng? - Tôi không thể nói. Ngài ở xa, tôi không nhìn rõ nét mặt. - Ông ấy đi vào văn phòng một mình? - Thưa ông, vâng. - Và không có ai vào sau đó? - Tôi không rõ. Ngài đi qua rồi, tôi ra ngoài cho đến lúc đánh tiếng cồng đầu tiên lúc tám giờ tám phút. - Và lúc đó mọi người nghe thấy tiếng nổ? - Thưa ông, vâng. Poirot hỏi chen vào một câu: - Tất cả mọi người đều nghe thấy, phải không? - Vâng. Cậu Hugo, cô Cardwell và cô Lingard. - Tất cả đều đang ở ngoài sảnh? - Cô Lingard từ phòng khách đi ra, cô Cardwell và cậu Hugo thì vừa xuống thang gác. - Họ bàn tán thế nào? - Poirot hỏi. - Cậu Hugo hỏi bữa ăn có sâm banh không? Tôi đáp có rượu xérès, rượu Rhin và bourgogne. - Cậu ấy tưởng là tiếng nổ sâm banh? - Vâng. - Nhưng không ai quan tâm lắm? - Ồ! Vâng, thưa ông. Tất cả đi vào phòng khách, vừa đi vừa cười đùa. - Còn những người khác nữa thì ở đâu? - Tôi không rõ, thưa ông. Thiếu tá Riddle rút khẩu súng trong túi. - Anh có biết khẩu này không? - Ô! Có ạ. Súng của ngài Gervase, bao giờ ngài cũng cất nó trong ngăn kéo. - Thường nó có nạp đạn không? - Tôi không biết. Riddle đặt súng xuống, hắng giọng: - Snell, bây giờ tôi hỏi anh một điều quan trọng, mong anh trả lời hết sức thẳng. Anh có biết lý do nào có thể dẫn chủ anh đến chỗ phải tự tử? - Thưa ông, không, tôi không thấy có lý do nào. - Ngài Gervase có vẻ gì là lạ thời gian gần đây? Mệt mỏi, lo lắng? Snell ho mấy tiếng, vẻ lúng túng: - Thưa ông, tôi xin lỗi phải nói điều này, song ngài Gervase... thì luôn luôn có cung cách... mà người khác cho là lạ. Ngài là người cực kỳ đặc biệt. - Phải, ai cũng nói vậy. - Người ngoài khó mà hiểu ngài Gervase - Snell nói tiếp, giọng trịnh trọng. - Tôi biết. Nhưng anh nhận thấy có gì khác thường trong cư xử? Anh bếp lưỡng lự: -Tôi cho là ngài Gervase có băn khoăn. Băn khoăn, chứ không mệt mỏi, suy yếu. - Và anh có biết là ngài băn khoăn điều gì? - Dạ, tôi không biết. - Băn khoăn ấy liên quan đến một người nào cụ thể? - Thật khó nói. Vả lại đó chỉ là cảm giác chủ quan của tôi. Poirot lại xen vào: - Vụ tự tử có làm cho anh bị bất ngờ lắm không? - Ô! Có chứ ạ. Tôi thực sự bị choáng. Không bao giờ tưởng tượng có chuyện ấy. Aau khi đưa mắt trao đổi với Poirot, Ridđle nói: - E hèm. Đó là tất cả những gì tôi cần hỏi lúc này. Anh còn có điều gì nói thêm không... Ví dụ một sự việc nào mới xẩy gần đây. - Thưa ông, không còn gì ạ. - Vậy là xong. - Cảm ơn ông. ° ° ° Ra tới cửa, Snell lùi lại để nhường bước cho phu nhân Chevenix Gore. Bà mặc một bộ áo kiểu phương đông bằng lụa màu huyết dụ và da cam quấn chặt lấy người. Bà tỏ ra rất bình tĩnh. Thiếu tá Riddle đứng dậy: - Chào bà. - Người ta bảo ông cần gặp, vậy tôi xin đến. - Theo tôi, ta có nên sang một phòng khác? Ở đây e gợi lên cho bà những chuyện u buồn. Bà lắc đầu, ngồi xuống ghế nói nhỏ: - Ô! Không, có làm sao đâu? - Bà đã nén tình cảm riêng để làm việc với chúng tôi, thật cảm kích. Tôi hiểu bà đã bị choáng váng thế nào... Bà ngắt lời, nói tự nhiên như không: - Tôi có bị choáng lúc đó thôi, song ông biết đấy con người thực ra không chết, chỉ là sự thay đổi. Ông Gervase vẫn đứng phía sau vai trái ông kia kìa, tôi thấy rất rõ. Vai trái của thiếu tá Riddle hơi rung lên, ông nhìn phu nhân với vẻ ngờ vực. Phu nhân mỉm cười: - Ông không tin tôi, tất nhiên! Ít người có khả năng tin được. Với tôi, thế giới linh hồn cũng có thực như thế giới người sống. Nhưng thôi, ông cần hỏi gì cứ hỏi, không cần quan tâm đến tâm trạng của tôi. Tôi hoàn toàn không buồn. Số mệnh là đấng tối cao, không ai thoát khỏi số mệnh. Mọi thứ hòa hợp. Tấm gương... và mọi thứ khác. - Bà nói tấm gương, thưa bà? - Poirot hỏi. Bà ngước mắt nhìn lên tường: - Vâng, tấm gương bị vỡ, ông thấy đấy. Đó là biểu tượng. Ông có thuộc bài thơ của Tennyson? Hồi con gái, tôi đã đọc mà không hiểu cái nghĩa bí hiểm: Gương kia bị xẻ làm hai, Đòn trời đã giáng kêu hoài làm chi! Tai họa đã giáng xuống đầu ông ấy. Tôi nghĩ phần lớn các dòng họ lâu đời đều phải chịu gánh nặng của lời nguyền... Gương vỡ, ông ấy biết là số mệnh đã định... - Nhưng thưa bà, không phải số phận làm gương vỡ, mà là viên đạn! Vẫn cái giọng mềm mại, mơ hồ đáp lại: - Thì cũng vậy mà thôi... Đó là số mệnh. - Đây là ông nhà tự giết mình. Phu nhân Chevenix-Gore cười hiền: - Tất nhiên, ông ấy không nên làm vậy. Song ông Gervase nhà tôi tính nóng nẩy, sốt ruột không thể ngồi chờ. Giờ định mệnh đã điểm, ông ấy muốn đi ngay. Thế thôi. Thiếu tá Riddle nghe chối tai, hắng giọng: - Vậy là bà không hề ngạc nhiên khi ông nhà tự tử? Bà đã đoán trước? - Ồ! Không - bà mở to đôi mắt - Không phải lúc nào cũng đoán được tương lai. Thực ra Gervase là một người rất kỳ lạ, ông ấy không giống ai. Đó là một trong nhưng ông lớn đầu thai vào, gần đây tôi đã hiểu. Với ông, uốn mình theo những thói quen của cuộc sống hàng ngày là rất khó. (Bà nhìn lên vai trái của thiếu tá). Đây này, ông ấy đang cười, ông ấy cười chúng ta là ngốc, là trẻ con, tưởng rằng cuộc sống là có thật, là quan trọng... Cuộc đời thực ra chi là một ảo ảnh lớn. Thiếu tá Riddle hiểu mình lao vào một cuộc tranh luận vô vọng, đành chịu thua và hỏi: - Bà có thể giúp chúng tôi hiểu vì lý do gì ông nhà tự tử? Bà nhún đôi vai mảnh mai: - Các thần linh sai khiến chúng ta... ông không thể hiểu. Ông chỉ sống về mặt vật chất. Poirot ho lên một tiếng: - Nhân nói về mặt vật chất, bà có biết ông nhà có ý định thế nào về của cải của mình? - Của cải? Tôi không bao giờ nghĩ đến tiền bạc - bà đáp với giọng coi thường. Poirot chuyển sang đề tài khác: - Hôm nay bà xuống để ăn tối lúc mấy giờ? - Giờ à? Thời gian là cái gì? Thời gian là vô tận. - Nhưng thưa bà, người ta nói là chồng bà rất nghiêm khắc về giờ giấc, nhất là giờ ăn tối? Bà cười một cách khoan dung: - Ôi, cái ông Gervase, ông ấy có cái tật buồn cười như thế thì chúng tôi cũng làm theo. - Lúc tiếng cồng vang lên, bà đã ở phòng khách chưa? - Chưa, tôi ở trong phòng tôi. - Bà có nhớ khi xuống phòng khách, đã thấy có những ai? - Gần hết đã có mặt thì phải. Điều đó quan trọng sao? - Có thể không, một điều khác: chồng bà có bao giờ nói với bà rằng ông ngờ bị người khác lừa đảo, lấy cắp? Phu nhân Chevemx-Gore tỏ ra không quan tâm đến câu hỏi: - Bị lấy cắp... không. - Bị mất cắp... bị lừa... một cách nào đó? - Không, không, không có... Ai làm điều ấy với ông, tất ông đã giận điên lên rồi. - Tóm lại ông không nói gì hết? - Không, không, nếu có tôi đã nhớ. - Bà trông thấy ông còn sống lần cuối là lúc nào? - Ông vào phòng tôi như thường lệ, trước bữa ăn tối. Người hầu gái của tôi lúc đó có mặt. Ông chỉ nói là ông đi xuống. - Trong những ngày gần đây, ông thường nói chuyện gì nhiều nhất? - Ồ! Về việc viết lịch sử gia đình, có vẻ đang tiến triển. Gervase coi cái cô gái già, cô Lingard ấy, là của quý. Cô ta vào Bảo tàng Anh quốc tìm tư liệu cho ông. Cô ta cũng quan hệ với ngài Mulcaster. Được cái cô ấy cũng tế nhị... Có nghĩa là không ghi những chuyện xấu. Nói cho cùng, dòng họ nào mà chẳng có người không ra gì, không nên bới móc ra. Gervase rất cẩn thận về vấn đề này. Cô ấy còn giúp tôi sưu tầm về dòng họ Harshepsut. Thiếu tá Riddle nói: - Vâng... vậy là tôi không còn gì để hỏi nữa. Xin cảm ơn bà. Phu nhân Chevenix-Gore đứng lên, khép chặt bộ áo mỏng mảnh. - Chào các ông - bà nói. Rồi nhìn chăm chăm một điểm phía sau thiếu tá Riddle: - Chào ông Gervase, tôi rất muốn ông cùng đi với tôi, nhưng rất tiếc là ông phải ở lại đây. Bà nói thêm để giải thích: - Người chết phải ở tại chỗ ít nhất hăm bốn tiếng. Phải mất một thời gian mới được phiêu diêu tự do và liên lạc với người thân. Bà đi ra. Thiếu tá lau mồ hôi trán. - Chà chà! Hóa ra bà này điên hơn mình tưởng. Chả biết bà có tin thực vào những trò vớ vẩn ấy? Poirot lắc đầu vẻ nghi ngờ. - Có thể bà tìm ở đó niềm an ủi. Lúc này bà cần tạo ra một thế giới ảo để khuây khỏa cái chết của chồng. Tôi nghĩ đáng cho bà ta vào trại tâm thần. Nói lăng nhăng, chẳng có lấy một lời tỉnh táo. - Đó chính là cái làm ông nghĩ lầm đấy, ông bạn ạ. Điều đáng chú ý là, như cậu Hugo Trent đã nói với tôi, giữa cái mớ vớ vẩn ấy, có khi có cái trúng. Bà ta đã nói rõ khi bảo là cô Lingard tỏ ra tế nhị khi lờ đi những ông tổ xấu. Không, phu nhân Chevenix-Gore không ngốc đâu (ông đứng lên, đi đi lại lại). Có một số mặt của vụ việc này chưa làm tôi hài lòng. Riddle tò mò nhìn Poirot: - Ông muốn nói nguyên nhân vụ tự tử? - Tự tử... tự tử? Tất cả chuyện đó là giả, vâng, về mặt tâm lý rõ ràng là không khớp. Gervase coi mình là người thế nào? Là người khổng lồ, nhân vật cực kỳ quan trọng, trung tâm của vũ trụ. Người như thế mà lại tự huỷ hoại mình? Không! Ông ta không định huỷ diệt người khác thì thôi. Chứ tự giết mình? Không đời nào! - Ông Poirot, ông nói thì rất hay, song chứng cớ rành rành. Cửa khoá, chìa khóa bỏ túi, cửa sổ chốt chặt. Tôi biết những điều ấy chỉ được sắp xếp trong tiểu thuyết... song dù sao những sự việc đã hiển nhiên. Ông còn điều gì khác nữa không? - Còn (Poirot ngồi vào chiếc ghế bành). Hãy tưởng tượng tôi là ông Gervase, tôi ngồi ở bàn giấy, quyết tâm tự tử bởi vì... Cứ cho là tôi đã phát hiện một điều gì hết sức tổn thương đến danh dự của gia đình. Cũng không thuyết phục lắm, nhưng hãy tạm cho như vậy. "Thế thì... tôi làm gì? Tôi nguệch ngoạc mấy chữ xin lỗi lên tờ giấy, tôi mở ngăn kéo, lấy khẩu súng vẫn để ở đó, nếu chưa có đạn thì tôi lên đạn.... lúc đó tôi đã bắn chưa? Chưa. Tôi lại quay ghế sang bên, như thế này... Rồi hơi ngả người về bên phải, thế... Rồi tôi áp nòng súng lên thái dương và bắn! Poirot chồm đứng lên: - Như vậy có hợp lý không? Tại sao lại xoay ghế? Nếu có một bức tranh nào đó trên tường, mà người ta muốn nhìn lần cuối trước khi chết, thì còn có thể lý giải. Những chỉ có tấm rèm cửa... A, không, không ăn khớp. - Có thể ông ta muốn nhìn qua cửa sổ, thấy quang cảnh lần cuối. - Ông nói vậy chỉ để nói. Thực ra, chuyện ấy là vô lý, đã là hơn tám giờ tối, còn nhìn thấy gì, hơn nữa rèm cửa lại đóng. Không, phải có cách giải thích khác. - Theo tôi, chỉ có một cách: lão Gervase điên. Poirot lắc đầu vẻ không bằng lòng. Thiếu tá Riddle đứng dậy: -Thôi, tađi thẩmvấnnhữngngười khác, mayrabiếtthêmđượcgì. Chương 6 Uau lần chuyện trò khó khăn với phu nhân Chevenix-Gore chẳng mấy kết quả, thiếu tá Riddle thấy rất dễ chịu được hỏi chuyện một luật gia thông minh như ông Forbes. Mặc dù ông này hết sức thận trọng, dè dặt trong lời nói, ông ta trả lời tương đối khách quan. Forbes công nhận việc Gervase tự tử khiến ông bị choáng lớn, vì ông không khi nào nghĩ ông lão lại có thể tự kết liễu cuộc đời. Ông không mảy may có ý niệm gì về lý do cử chỉ tuyệt vọng ấy. - Ngài Gervase không chỉ là thân chủ của tôi, còn là bạn lâu năm. Tôi biết ông từ hồi cả hai còn nhỏ, và tôi có thể nói ông biết tận hưởng thú vui cuộc sống. - Ông Forbes, hãy trả lời thật thẳng thắn. Ông có biết trong đời ông Gervase, có nỗi đau thầm kín hoặc buồn phiền nào không? - Không; như mọi người, ông cũng có những bực bội lặt vặt, nhưng không có gì nghiêm trọng. - Bệnh tật? Bất hòa với vợ? - Không, Gervase và phu nhân luôn luôn hòa hợp. - Phu nhân dường như có những ý tưởng khá kỳ lạ - Riddle nói. Forbes mỉm cười hiền hoà. - Cũng phải để cho phụ nữ họ có những ảo tưởng hão huyền chứ. Riddle chuyển sang vấn đề khác. - Ông là người quản lý mọi công việc của ngài Gervase? - Hãng của tôi: Forbes, Ogilvie và Spence lo việc của nhà Chevenix Gore từ hơn một trăm năm nay. - Trong gia đình có từng xẩy ra những vụ tai tiếng gì? Ông Forbes chau mày: - Quả thật, tôi không hiểu ông nói gì. - Ông Poirot, ông hãy đưa ông F'orbes xem lá thư. Poirot không nói gì, chìa lá thư cho Forbes. Ông này đọc và thực sự ngạc nhiên, rồi nói: - Lạ thật, và bây giờ tôi hiểu ông định hỏi gì? Tuy nhiên, theo tôi biết, chẳng có lý do gì để thân chủ tôi phải viết thư này. - Ngài Gervase không nói gì với ông chuyện ấy? Hoàn toàn toàn không, và xin nói là tôi rất lấy làm lạ. - Ngài có hay tâm sự với ông? - Ngài rất tin vào ý kiến của tôi. - Giờ ông có thể nói xem, ngài Gervase để lại của cải cho ai? - Tất nhiên, tôi có thể nói, không có gì bí mật. Gervase để lại cho vợ một thu nhập hàng năm là sáu ngàn livrơ lấy vào lợi tức của cơ nghiệp, ngoài ra tuỳ bà chọn, có thể lấy tòa nhà hoặc ngôi nhà ở London gần công viên Lowndes... Ngoài ra tất nhiên dành một số tiền vào các tổ chức từ thiện. Toàn bộ phần còn lại thuộc về con gái nuôi Ruth, với điều kiện là khi lấy chồng, chồng cô phải mang tên dòng họ Chevenix-Gore. - Thế còn cậu cháu, cậu Hugo Trent không được gì? - Có, được tặng năm ngàn livrơ. - Vậy là ngài Gervase rất giầu? - Vâng, tài sản riêng đã rất lớn, không kể cả cơ nghiệp. Dĩ nhiên, bây giờ cũng không bằng trước, vì mọi đầu tư đều chịu ảnh hưởng của khủng hoảng. Ngoài ra, ngài bị thất thoát những món tiền lớn ở công ty Paragon, mà đại tá Bury đã khuyên ngài hùn vốn. - Lời khuyên thật không khôn ngoan. Forbes thở dài: - Những ông quân nhân về hưu mà lao vào trò chơi tài chính thì chỉ có thua thiệt. Quá tin người... - Nhưng những món đầu tư sai lầm ấy không ảnh hưởng gì lớn? - Ô! Không! Ngài Gervase vẫn cực kỳ giàu có. - Di chúc ông ấy làm từ khi nào? - Cách đây hai năm. Poirot nói chen: - Quy định như di chúc có hơi thiệt thòi cho Hugo Trent, cháu gọi ông ấy bằng cậu? Dù sao anh ta cũng là họ hàng gần nhất. Ông Forbes nhún vai: - Còn phải tính đến một tình thế gia đình nào đó - Ví dụ? Ông Forbes có vẻ rụt lại, thiếu tá Riddle vội nói: - Không phải chúng tôi muốn xoi mói vào vài vụ bê bối đã qua, song phải tìm ra lời giải thích cho lá thư ngài Gervase gửi ông Poirot. Forbes vội đáp ngay: - Hoàn toàn không có gì khó hiểu trong thái độ của ngài Gervase với người cháu. Đó chỉ là do ngài rất coi trọng vai trò trưởng tộc của mình. Ngài có một chị gái và một em trai, ông em trai Anthony Chevenix-Gore, hy sinh trong chiến tranh; bà chị Pamela, kết hôn với một người mà Gervase phản đối, cho rằng dòng họ đại uý Trent là không tương xứng để liên kết với họ Chevenix-Gore. Song bà chị bất cần, do đó về sau ngài Gervase cũng không ưa người cháu lắm. Có lẽ vì thế nên ngài mới quyết định nhận một con nuôi. - Ông không thể có con? - Không, một năm sau khi lấy nhau, họ có con nhưng đứa bé chết ngay trong bụng mẹ, và bác sĩ nói phu nhân không thể sinh nở nữa. Hai năm sau, ông nhận Ruth làm con nuôi. - Và cô bé này là con ai? - Poirot hỏi - Tại sao được chọn? - Hình như là con gái một bà con xa. - Thảo nào - Poirot vừa nói vừa ngước nhìn những bức chân dung treo trên tường - Thấy ngay cô ấy là người cùng dòng máu: cái mũi, cái cằm, nói chung rất giống. - Giống cả về tính cách nữa - Forbes nói thêm. - Tôi cũng nghĩ vậy. Cô ta có hòa hợp với cha nuôi? - Ông đoán ra rồi đấy. Thường xuyên xảy ra bất đồng ý kiến, tuy nhiên vẫn có một sự hòa hợp nhất định. - Cô ta hẳn gây cho ngài nhiều mối bận tâm? - Liên tục bận tâm. Nhưng không đến nỗi phải tự tử, tôi xin khẳng định. - Đồng ý! - Poirot thốt lên - Không ai tự bắn vào đầu chỉ vì có đứa con gái bướng bỉnh! Vậy là, Ruth sẽ thừa kế. Ngài Gervase có bao giờ thay đổi di chúc? - Hừm! Forbes ho một tiếng đề giấu sự bối rối. - Quả thật, cách đây hai ngày, ngài Gervase lệnh cho tôi dự thảo di chúc mới. Thiếu tá Riddle kêu: - Sao? Thế mà ông không nói ngay! - Thì các ông chỉ hỏi ngài Gervase để lại di chúc thế nào, và tôi đã nói. Còn đi chúc mới đã thảo xong đâu, nói gì đến ký. - Các khoản mới là gì? Điều này sẽ làm ta hiểu thêm tâm trạng của Gervase. - Phần lớn vẫn như cũ, nhưng cô Ruth chỉ được hưởng thừa kế nếu cô kết hôn với Hugo Trent. - A! - Poirot reo - như thế là khác nhiều. - Tôi không tán thành điều khoản này - Forbes nói - tôi đã phải nói rõ là điều khoản ấy có thể sẽ không được tòa án chấp nhận. Nhưng ngài Gervase đã nhất quyết. - Thế nếu cô Ruth (hoặc có thể là Hugo) không nghe? - Nếu Hugo không muốn kết hôn với Ruth thì toàn bộ của cải thuộc về cô này không điều kiện, nhưng nếu Hugo muốn mà Ruth từ chối, thì anh cháu này lại hưởng hết. - Sắp xếp gì đến lạ! - Riddle nói. Poirot cúi xuống, đập tay vào đầu gối vị luật gia: - Đằng sau việc này là chuyện gì? Ý đồ của Gervase khi đặt ra điều kiện ấy là thế nào?... Chắc phải có ý gì... một cái gì... một chàng trai nào khác... một người mà ông ta rất ghét. Ông Forbes, ông ông biết gì về người đó? - Xin nói thật là tôi không được thông báo gì. - Nhưng ông đoán ra? - Tôi không bao giờ đoán mò! - Forbes phản ứng, vẻ bất bình. Ông ta lau mắt kính, đeo lại lên mũi rồi nói thêm: - Các ông hỏi gì nữa không? - Lúc này thì không - Poirot đáp - Phần tôi, đã xong. Thiếu tá cũng một ý ấy. - Xin cảm ơn ông Forbes, lúc này tạm ngừng ở đây. Nếu có thể, tôi muốn được gặp cô Ruth Chevenix-Gore. - Dễ thôi, có lẽ cô ấy đang ở trên gác với phu nhân. - Thế thì trước đó tôi muốn nói chuyện một chút với ông Burrows và với cô thư ký viết lịch sử gia đình. -Cảhai đềuđangởphòngsách. Đểtôi đi báo. Chương 7 Cái nghề chết tiệt! - Riddle thở dài, sau khi vị luật gia đi ra - Với loại người này, moi thông tin không dễ. Toàn bộ vụ việc này có vẻ xoay quanh cô con gái. - Đúng như thế. - A! Ông Burrows đây rồi. Godfrey Burrows đi tới, vẻ hết sức cởi mở. - Chúng tôi muốn hỏi ông vài câu. - Xin sẵn sàng, thưa thiếu tá. Ông cứ hỏi bất kỳ điều gì ông muốn. - Trước hết, tôi muốn biết ý riêng của ông về cái gì đã dẫn ngài Gervase đến chỗ tự tử. - Tôi không có ý nào hết. Một sự hoàn toàn bất ngờ đối với tôi. - Ông có nghe thấy tiếng súng? - Không. Lúc đó chắc chắn tôi đang ở phòng sách... Tôi xuống đó từ sớm để tìm một tài liệu. Phòng sách ở phía bên kia tòa nhà so với văn phòng, do đó không nghe thấy gì. - Trong phòng sách chỉ có mình ông? - Poirot hỏi. - Mình tôi. - Ông có biết lúc đó những người khác ở đâu? - Phần lớn chắc đang mặc quần áo trên tầng hai. - Ông xuống phòng khách lúc nào? - Ngay trước lúc ông Poirot đến. Mọi người đã tập hợp ở đó... trừ ngài Gervase, tất nhiên. - Ông có lấy làm lạ về chuyện đó? - Có, vì thường ngày bao giờ ngài cũng xuống phòng khách trước tiếng cồng thứ nhất. - Thời gian gần đây ông có nhận thấy sự thay đổi nào trong thái độ của ngài Gervase? Có băn khoăn, lo lắng? Mệt mỏi? Burrows suy nghĩ: - Không, tôi không thấy... Hơi bận tâm một chút, có lẽ. - Nhưng không vì nguyên cớ gì đặc biệt? - Không. - Có khó khăn gì về tài chính? - Ông ấy hơi lo ngại về chuyện ở công ty Paragon. - Ông ấy nói với ông thế nào? Burrows hơi mỉm cười: - Rằng lão Bury là một thằng ngu hoặc tên lừa đảo. Đúng hơn là ngu, nhưng ông ấy phải mềm mỏng "vì chiếu cố đến Wanda". - Tại sao lại nói "chiếu Cố đến Wanda"? - Poirot hỏi. - Vì phu nhân Wanda rất quý đại tá Bury, và ông này cung cúc cung tận tụy với bà. Theo đuôi bà như con chó. - Và ngài Gervase không ghen? - Ghen? (Burrows phá lên cười). Ông ấy không biết đến từ ấy. Ông ấy không bao giờ nghĩ là bà lại yêu người khác hơn ông. Poirot chen vào: - Ông có vẻ không cảm tình lắm với ngài Gervase? Burrows đỏ mặt. - Ồ! Có chứ! Song cái trò ấy thời nay là hơi kỳ cục. - Trò gì? - Cái tình cảm phong kiến. Tôn vinh tổ tiên và kiêu ngạo quá mức. Ngài Gervase là người có tài trong nhiều lĩnh vực và có một cuộc đời lý thú, nhưng người ta sẽ quý ông hơn nếu ông không chỉ biết có mình, cái gì cũng quy vào mình và thu mình trong bộ áo ích kỷ. - Con gái ông ấy có nghĩ giống như ông không? Burrows lại đỏ mặt hơn cả lần trước. - Tôi cho là cô Ruth có những quan điểm hoàn toàn hiện đại. Tuy nhiên, tôi chưa bao giờ trao đổi vấn đề này với cô. - Thanh niên công kích bố mẹ là chuyện thường! - Poirot nói - Đó chính là tinh thần hiện đại, họ chẳng ngại. Burrows nhún vai. Thiếu tá Riddle lại hỏi: - Ngài Gervase không có mối lo nào khác về tiền bạc? Ngài không phàn nàn với ông là bị lừa đảo? - Lừa đảo? - Burrows tỏ vẻ thực sự ngạc nhiên - Không! - Quan hệ giữa ngài và ông là tốt? - Tất nhiên. Sao lại không tốt? - Thì tôi hỏi thế thôi. Ông có biết ngài Gervase đã viết thư cho ông Poirot, yêu cầu ông ấy đến đây? - Không. - Ngài Gervase thường tự tay viết thư? - Không, bao giờ cũng đọc cho người khác viết. - Tại sao lần này ông ấy làm khác? - Tôi không rõ. - Ông không thấy lý đo nào để ngài tự tay viết cho ông Poirot? - Không, tôi không biết. - À, lạ đấy. Ông trông thấy ngài Gervase lần cuối cùng khi nào? - Ngay trước khi tôi lên gác để mặc quần áo xuống ăn. Tôi mang tới vài lá thư để ngài ký. - Lúc đó tâm trạng ngài thế nào? - Hoàn toàn bình thường. Thực ra, ngài có vẻ rất hài lòng vì một lý do nào đó. Poirot không ngồi yên trên ghế. - A, đó là cảm giác của ông. Có vẻ hài lòng nhưng sau đó ít lâu lại tự tử. Quái lạ! Burrows nhún vai: - Tôi chỉ nói cảm giác của tôi. - Vâng, những điều ấy rất quý. Dù sao, ông là một trong số những người cuối cùng thấy ông Gervase còn sống. - Snell là người cuối cùng. - Chỉ nhìn thấy thôi, chứ không nói chuyện. Burrows không đáp. - Lúc ông lên thay quần áo là mấy giờ? - Khoảng bẩy giờ năm. - Ngài Gervase làm gì? - Ngài ở lại trong văn phòng. - Thường ngài thay quần áo mất bao lâu? - Thường là bốn nhăm phút. - Bữa ăn định vào tám giờ mười lăm, vậy ngài phải lên gác chậm nhất là bẩy giờ rưỡi. - Khoảng thế. - Còn ông thì thay quần áo sớm hơn? - Vâng, vì ăn mặc chỉnh tê rồi, tôi còn muốn xuống phòng sách tra cứu một số tài liệu cần. Poirot và thiếu tá đưa mắt nhìn nhau. Thiếu tá nói. - Vâng, có vậy thôi. Ông làm ơn mời giúp tôi cô gì-ấy-nhỉ? ° ° ° Cô Lingard người nhỏ bé đến ngay tức khắc, cô đeo trên co một chỗi hạt quấn nhiều vòng kêu lanh tanh khi cô ngồi xuống. - Chuyện hôm nay thật đáng buồn, cô Lingard ạ - Thiếu tá nói. - Phải, rất buồn - Cô Lingard trịnh trọng lặp lại. - Cô đến làm ở đây từ khi nào? - Khoảng hai tháng. Ngài Gervase viết thư cho đại tá Fotheringay, bạn ngài ở Bảo tàng, đại tá liền giới thiệu tôi. Tôi chuyên về nghiên cứu lịch sử. - Làm việc với ngài Gervase có khó khăn không? - Ồ không. Chịu khó chiều theo tính ngài một chút là được, tôi đã nhận thấy với đàn ông, làm thế là tốt nhất. Riddle thầm nghĩ trong bụng, phải chăng cô này cũng đang làm thế với mình. - Cô giúp ngài Gervase viết cuốn sử gia đình, song vai trò cụ thể của cô là gì? Cô Lingard bỗng như dịu xuống, đôi mắt nhấp nháy: - Thực tế là biên tập toàn bộ cuốn sách! Tôi sưu tầm tư liệu, ghi chép, soạn thảo, và sau là xem lại những gì ông viết. - Gần cô phải tỏ ra hết sức thận trọng, tế nhị? - Poirot hỏi. - Tế nhị và quyết đoán. Phải cả hai. - Và ngài Gervase không lấy làm khó chịu vì sự quyết đoán của cô? - Không. Tất nhiên tôi đã nói với ông ấy không nên tiếc những chi tiết không quan trọng. - À! Tôi hiểu. - Thực ra rất đơn giản - cô Lingard nói - Ngài Gervase dễ nghe theo nếu ta biết cách nói. - Cô có dấu hiệu gì có thể soi sáng vụ tự tử này không? Cô lắc đầu. - Đáng tiếc là không. Ngài không bao giờ tâm sự với tôi, tôi chỉ là người ngoài. Dù sao, ông ấy rất tự kiêu, chẳng nói với ai về chuyện nội bộ gia đình mình. - Nhưng cô cho vụ tự tử này là do lục đục nội bộ? Cô Lingard tỏ vẻ ngạc nhiên: - Dĩ nhiên! Còn cách giải thích nào khác? - Cô chắc chắn là có rắc rối trong gia đình? - Tôi biết là ông ấy rất bồn chồn, day dứt. - Ồ! Cô biết như thế? - Chứ sao! - Ông ấy có nói với cô day dứt cái gì? - Không thật rõ. - Đại thể thế nào? - Xem nào... Tôi nhận thấy ông có vẻ không hiểu những gì tôi nói... - Khoan đã. Đó là lúc nào? - Chiều nay. Chúng tôi thường làm việc từ ba đến năm giờ. - Cô nói tiếp đi. - Như đã nói, ngài Gervase có vẻ rất khó khăn, không tập trung tư tưởng. Và ngài công nhận là tâm trí đang lo lắng nhiều việc. Ngài còn nói... (để tôi nghĩ đã) đại thể như sau, (nhưng tôi không bảo đảm nguyên văn): "Cô Lingard, thật là kinh khủng, khi chuyện ô danh xẩy ra với một dòng họ lớn nhất nước". - Và cô trả lời sao? - Ồ! Vài câu an ủi. Đại khái là thế hệ nào cũng có những con chiên ghẻ, đó là luật bù trừ... nhưng rồi đời sau cũng quên đi, chẳng ai nhắc tới. - Như thế có làm ông ấy nguôi phần nào? - Nguôi ít nhiều. Chúng tôi trở lại chuyện ngài Roger Chevenix-Gore. Tôi đã tìm được một đoạn đáng chú ý về ngài trong một văn bản đương thời. Nhưng đầu óc ông Gervase cứ để đâu đâu; cuối cùng ông bảo thôi không làm việc nữa, vì ông vừa nhận một cú sốc. - Cú sốc? - Ông ấy nói thế. Tất nhiên tôi không hỏi thêm, chỉ đáp: "Thưa ngài Gervase, rất tiếc!". Rồi ông báo tôi bảo cho Snell biết ông Poirot sắp tới, vì vậy lùi giờ ăn đến tám giờ mười lăm và cho xe ra ga đón chuyến tàu bẩy giờ năm mươi. - Ông ấy thường giao cô làm loại nhiệm vụ ấy? - Không, lẽ ra đó là việc của ông Burrows, tôi chi lo việc biên tập, chứ không phải thư ký theo đúng nghĩa ấy. - Cô cho lý do gì khiến ông Gervase giao cô việc đó chứ không bảo ông Burrows? - Poirot hỏi. Cô Lingard suy nghĩ: - Lúc đó tôi không nghĩ gì, cho là nhân tiện thì ông nhờ vậy thôi. Nhưng nay nghĩ lại, tôi nhớ ông dặn tôi không nói với ai về việc ông Poirot đến. Ông nói: phải dành sự bất ngờ. - Ồ, thật sao! Lạ thật, hay thật, thế cô có nói với ai không? - Tất nhiên không. Tôi bảo Snell lui giờ ăn, yêu cầu nói lái xe đi đón khách tới chuyến tàu bảy giờ năm mươi. - Ngài Gervase còn nói với cô điều gì khác? Cô Lingard nghĩ một lát: - Không, có lẽ không. Ông ấy có vẻ bị ám ảnh... Tôi nhớ có nghe ông lẩm bẩm lúc tôi đi ra: "Giờ thì ông ấy đến cũng chẳng ích gì. Muộn mất rồi!" - Và cô không hiểu như thế là nghĩa gì? - Kh... không - cô Lingard đáp, có vẻ như không chắc chắn. Poirot chau đôi lông mày. - "Muộn rồi", đúng ông ấy nói như vậy? "Muộn mất rồi". - Cô cô thể cho biết cái gì đã làm ngài Gervase sầu muộn như vậy? - Riddle hỏi. Cô Lingard thong thả đáp: - Tôi cho là có liên quan ít nhiều đến cậu Hugo Trent. - Hugo Trent? Tại sao cô nghĩ vậy? - Không gì cả; nhưng chiều hôm qua, khi chúng tôi xem xét cuộc đời của ngài Hugo Chevemx-Gore (ông này không gương mẫu lắm trong cuộc chiến tranh Hai Bông hồng), ngài Gervase thốt lên: "Thế mà bà chị ta lại chọn tên Hugo đặt cho con trai cả; tên ấy luôn là điềm xấu cho gia đình. Bà ấy phải hiểu là kẻ nào mang tên Hugo đều sẽ không ra gì!" - Điều cô nói gợi mở ra nhiều vấn đề - Poirot nói. - Ngài Gervase không nói gì cụ thể hơn? - Riddle hỏi. Cô Lingard quay mặt về phía thiếu tá: - Không, và tất nhiên tôi không tiện hỏi thêm. Thực ra, ngài Gervase suy nghĩ và nói to thành lời chứ không cốt nói với tôi. - Tôi hiểu. Poirot nói. - Thưa cô Lingarđ, cô không phải người trong gia đình, nhưng cô đã sống trong thân tình hai tháng, xin cô cho biết những cảm nghĩ thực thà về nhà này, như vậy sẽ giúp chúng tôi rất nhiều. Cô Lingard bỏ kính ra, vừa chớp mắt vừa suy nghĩ rồi nói: - Nói thật ra, lúc đầu tôi tưởng mình rơi vào một trại điên! Phu nhân Chevenix-Gore luôn luôn nói đã trông thấy những điều không có thực, ngài Gervase thì thái độ cứ như... như ông vua... tự huyễn hoặc vai trò của mình một cách quá đáng, đó là những người bất bình thường nhất mà tôi từng gặp. Tất nhiên, cô Ruth thì hoàn toàn bình thường và sau đó tôi nhận ra phu nhân Chevenix-Gore sự thực là một phụ nữ tốt, bà ấy đối xử với tôi niềm nở, hòa nhã không ai bằng. Ngài Gervase... thì tôi cho là điên thật. Cái thói tự cao tự đại - tôi không thể nào nói khác - ngày càng trầm trọng. - Còn những người khác? - Tôi đoán ông Burrows cũng khốn khổ với ông Gervase. Ông ấy có vẻ mừng là ông Gervase bị hút vào việc viết sử, nên còn chỗ để ông ấy thở. Đại tá Bury thì luôn luôn tươi tắn, rất trung thành với phu nhân, ông ấy rất khéo tác động vào ông Gervase. Cậu Hugo Trent, ông Forbes và cô Cardwell mới đến được vài ngày, tôi chưa hiểu rõ. - Cảm ơn cô. Cô biết gì về đại uý Lake, người quản lý? - Ồ! Ông ấy rất tốt, ai cũng yêu. - Kề cả ngài Gervase? - Chứ sao. Tôi đã nghe ngài nói ông Lake là người quản lý tốt nhất mà ngài có! Tất nhiên, đại uý Lake cũng gặp khó khăn khi làm việc với ông Gervase, song ông cũng xoay sở được, tuy không phải dễ. Poirot gật đầu đồng tình, nói nhỏ: - Tôi có một điều hỏi cô... Một chi tiết nhỏ. Cái gì ấy nhỉ? Cô Lingard quay về phía Poirot, chờ đợi. - A! - Poirot bực dọc kêu - tôi vừa nghĩ ra, lại quên rồi. Mấy phút vẫn thấy Poirot chưa nói, thiếu tá Riddle tiếp tục hỏi: - Cô trông thấy ngài Gervase lần cuối khi nào? - Vào giờ dùng trà, trong phòng này. - Ngài tỏ ra bình thường? - Hoàn toàn như mọi khi. - Còn những người khách, cô có cảm thấy sự căng thẳng gì không? - Không, tất cả đều hoàn toàn tự nhiên. - Sau khi dùng trà, ngài Gervase làm gì? - Ngài kéo ông Burrows vào văn phòng như thường lệ. - Và đó là lần cuối cùng cô trông thấy? - Vâng, tôi đi ra phòng khách nhỏ, ở đó tôi đánh máy đến bẩy giờ. Sau đó, tôi lên phòng mình để nghỉ và thay quần áo. - Cô có nghe thấy tiếng súng? - Có, tôi đang ở phòng mình. Nghe tiếng nổ, tôi xuống sảnh, ở đó đã có cậu Hugo, cô Cardwell. Cậu Hugo hỏi Snell có sâm banh không, lấy chuyện đó ra đùa cợt. Không hề nghĩ là đã xẩy ra chuyện gì nghiêm trọng. Chúng tôi lại nghĩ đó là tiếng nổ xe hơi. - Cô có nghe cậu Hugo nói: "Cũng có thể là án mạng"? - Poirot hỏi. - Hình như tôi có nghe, tất nhiên đó là nói vui. - Rồi sau ra sao? - Tất cả chúng tôi vào đây. - Cô có thể nhớ thứ tự mọi người đi xuống? - Hình như cô Ruth xuống đầu tiên; rồi ông Forbes. Đại tá Bury và phu nhân cùng xuống một lúc, có ông Burrows theo sau ngay đó. Nói chung họ xuống gần như cùng một lúc. - Do nghe tiếng cồng thứ nhất nên cùng tập hợp? - Phải, nghe tiếng cồng là ai nấy vội vào phòng khách. Ngài Gervase rất nghiêm về giờ giấc. - Thường thì mấy giờ ngài xuống? - Bao giờ cũng có mặt dưới phòng khách trước tiếng cồng thứ nhất. - Thấy hôm ấy ngài không có mặt, cô có ngạc nhiên? - Cực kỳ ngạc nhiên. - A! - Poirot đột nhiên thốt lên - tôi nhớ định hỏi gì rồi. Hai người quay lại nhìn ông. - Lúc đó, sau khi Snell ra báo là cửa phòng khóa chặt và tất cả mọi người đi tới văn phòng, cô có cúi xuống và nhặt một vật gì. - Thế ư? - Cô Lingard hỏi lại, vẻ ngạc nhiên. - Phải, lúc chúng ta đi vào hành lang để tới văn phòng; một vật gì nhỏ và bóng. - Lạ nhỉ... tôi không nhớ. À mà khoan, tôi quên khuấy. Có lẽ nó đây. Cô mở túi xắc, đổ tất cả lên bàn. Poirot và Riddle chú ý nhìn: hai chiếc khăn tay, một hộp phấn, chùm chìa khoá, một bao kính và một vật nhỏ mà Poirot vội cầm lên. - Ô, một viên đạn! - Thiếu tá Riddle kêu. Đúng là vật có hình viên đạn, nhưng thực ra là mẩu bút chì nhỏ. Cô Lingard nói: - Tôi nhặt cái này đây, rồi quên mất. - Cô có biết vật này của ai? - Của đại tá Bury. Ông ấy đã thửa nó theo hình viên đạn bắn trúng ông - nhưng may ông không việc gì - trong chiến tranh ở Nam Phi. - Ông ấy còn giữ vật này đến lúc nào? - Tôi thấy ông ấy dùng để ghi điểm chơi bridge, lúc tôi đến dùng trà. - Những ai chơi bridge? - Đại tá Bury, phu nhân Chevenix-Gore, cậu Hugo và cô Cardwell. - Thế thì ta giữ nó để trả lại cho đại tá - Poirot nói. - Vâng, ông cứ giữ, đầu óc tôi hay quên lắm. - Cô vui lòng ra mời đại tá Bury vào cho chúng tôi gặp. - Vâng, tôi xin đi ngay. Cô vội vã đi ra. Poirot đi đi lại lại trong phòng. Ông nói: - Chúng ta bắt đấu tái hiện buổi chiều hôm ấy. Hai giờ rưỡi, Gervase và đại uý Lake ngồi kiểm tra sổ sách. Gervase có vẻ hơi bận tâm. Ba giờ, ông thảo luận việc viết sách với cô Lingard. Ông có vẻ rất day dứt. Cô Lingard cho sở dĩ như thế là do cậu Hugo Trent, nhân tình cờ trao đổi tư liệu. Trong lúc dùng trà, thái độ của ông là bình thường. Sau bữa trà, Burrows cho biết ông khá vui vẻ vì một lý do nào đó. Đến tám giờ kém năm, ông đi xuống văn phòng, viết chữ xin lỗi lên giấy rồi tự tử. - Tôi hiểu ông muốn nói gì rồi - Riddle thong thả nói - Tất cả là lôgích. - Cái ông Gervase thật thất thường! Ông ta bận tâm - rồi rất day dứt - bình thường - rồi lại vui vẻ. Thật kỳ cục, lại còn cái câu ông ta nói về tôi "muộn mất rồi". Quả nhiên, tôi đã đến quá muộn để thấy ông còn sống. - Tôi hiểu. Vậy ông cho rằng... - Tôi sẽ không bao giờ biết tại sao ông ấy yêu cầu tôi đến. Điều đó là chắc chắn. Poirot vẫn đi đi lại lại trong phòng. Ông nhấc lên đặt xuống mấy tượng nhỏ trên lò sưởi, nhìn chiếc bàn chơi bridge, mớ ngăn kéo xem mấy quân bài và sổ ghi điểm. Rồi lại gần một bàn nhỏ, nhìn vào sọt rác. Trong đó chỉ có một túi giấy. Poirot hít ngửi, lẩm bẩm "túi đựng cam" và vuốt phẳng, đọc nhãn in bên trên: Carpenter and Sons, của hàng hoa quả, Hamborough, ông đang cẩn thận gấp túi giấy làm tư thì đại tá Bury vào. Chương 8 Ong Bury ngồi phịch xuống ghế, than van: - Ôi chuyện rắc rối! Nhưng phu nhân Chevenix-Gore thật tuyệt vời, tuyệt vời. Thật là một phụ nữ can đảm. - Ông biết bà ấy lâu rồi thì phải? - Poirot nhẹ nhàng lại gần, nói. - Vâng, tôi đã chứng kiến buổi khiêu vũ đầu tiên của bà lúc còn trê. Nàng cài bông hồng trên mái tóc, mặc bộ váy trắng toát... thật xinh đẹp! Poirot chìa mẩu bút chì: - Cái này của ông phải không? - Gì thế? Ồ! Cám ơn, chiều nay tôi vừa dùng để ghi điểm bài bridge. Lần ấy tôi đỏ quá, được ba vÁn liền. Chưa bao giờ đỏ như thế. - Các vị chơi bài bridge trước giờ dùng trà? Tâm trạng ngài Gervase thế nào lúc ngài ấy gặp ông? - Ông ấy hoàn toàn như thường, không thể ngờ là sắp tự vẫn. Bây giờ nghĩ lại, có lẽ lúc bấy giờ, ông hơi có vẻ nôn nóng hơn thường lệ. - Ông nhìn thấy ngài lần cuối lúc nào? - Thì trong lúc dùng trà! Sau không gặp lại. - Sau khi dùng trà, ông không vào văn phòng ông ấy? - Không. - Ông xuống ăn tối lúc nào? - Sau tiếng cồng đầu tiên. - Cùng một lúc với phu nhân? - Không, chúng tôi... chúng tôi gặp nhau ngoài sảnh, lúc đó hình như bà vào phòng ăn để xem lại cách bố trí hoa. Thiếu tá Riddle cất tiếng: - Mong ông không phật ý, nếu tôi hỏi một câu có tính riêng tư. Ông và ngài Gervase có tranh luận gì với nhau về công ty Paragon? Mặt đại tá đỏ ửng: - Không, hoàn toàn không. Ông cụ Gervase này là người kỳ cục, ông biết rồi đấy, cứ nghĩ mình đụng vào cái gì thì cái ấy thành vàng. Không chịu hiểu là cả thế giới đang khủng hoảng và đo đó cổ phiếu phải giảm giá. - Vậy là giữa hai người có sự trục trặc? - Không phải trục trặc, mà là một vài phát biểu không đúng của Gervase. - Ông ấy đổ lỗi cho ông gây ra thiệt hại? - Gervase là người không bình thường! Bà Wanda biết rất rõ, nhưng chưa nói được với chồng. Tôi cứ để bà ấy làm. Poirot khẽ ho một tiếng. Riddle nhìn ông, thay đổi đề tài. - Ông là bạn lâu năm của gia đình. Ông có biết ngài Gervase dành quyền thừa kế cho ai? - Tôi đoán phần chính sẽ thuộc về Ruth. - Như thế có hơi bất công với Hugo Trent? - Gervase không ưa Hugo. Ông ấy không chịu được cậu ta. - Nhưng ông ấy có tinh thần gia tộc rất cao, và cô Ruth dù sao cũng chỉ là con nuôi... Đại tá Bury rõ ràng tỏ ra lúng túng. Cuối cùng ông nói: - Thôi thì tôi cũng nói để các ông biết, như thế có lẽ hơn... Nhưng chỉ cần ta biết với nhau thôi. - Ông yên tâm. - Ruth là đứa con hoang, nhưng thuộc dòng Chevenix-Gore thật. Cô ấy là con gái cửa Anthony, anh trai ông Gervase, chết trong chiến tranh. Hình như Anthony ăn nằm với cô thư ký. Anthony chết, cô này viết thư cho bà Wanda. Bà Wanda đến thăm... lúc đó cô thư ký có mang. Bà Wanda lúc đó đã biết mình không thể sinh nở, về bàn với Gervase, họ nhất trí nhận đứa bé về nuôi ngay lúc mới đẻ. "Người mẹ trẻ đồng ý từ bỏ mọi quyền về đứa bé. Họ đã nuôi Ruth như con đẻ, các ông nhìn cô ấy thì biết là đúng dòng dõi Chevenix Gore. - A! - Poirot nói - Như vậy ta có thể hiểu thái độ của Gervase. Nhưng nếu không ưa Hugo, sao ông ấy lại muốn cho cậu ta lấy Ruth? - Vì như thế là thuận tiện, hợp lẽ hơn cả. - Dù chẳng cảm tình, tin cậy gì anh chàng? Đại tá Bury cười gằn. - Ông chưa hiểu ông lão Gervase. Ông ấy không coi người khác như con người, thích tuỳ tiện gán ghép người này người nọ như vua chúa thời xưa! Gervase thấy Hugo và Ruth lấy nhau là phù hợp và Hugo sẽ mang họ Chevenix-Gore. Còn người trong cuộc nghĩ gì không quan trọng. - Và cô Ruth đồng ý với sự sắp đặt đó? Đại tá Bury che miệng, cười: - Ô, không! Cô này thì bất trị. - Ông có biết rằng trước lúc chết ông Gervase đang dự thảo một di chúc mới, theo đó cô Ruth chỉ được thừa kế nếu lấy Hugo? Đại tá Bury huýt một tiếng sáo dài: - Hẳn ông ta đã mang máng biết chuyện Burrows... Vừa nói đến cái tên này, ông ta biết đã lỡ mồm, nhưng không kịp. Poirot tóm ngay cơ hội, hỏi: - Vậy đã có chuyện gì giữa Ruth và chàng Burrows'? - Ô! Cũng không quan trọng... Thiếu tá Riddle đằng hắng: - Ông nên nói thật tất cả những gì ông biết. Như vậy ta sẽ hiểu rõ hơn tâm trạng của ngài Gervase. - Có thể. Vậy thì thực ra, cậu Burrows này cũng khá... ít nhất là dưới con mắt phụ nữ! Ruth và anh ta có vẻ tâm đầu ý hợp ít lâu nay, điều đó không vừa lòng ông Gervase... Hoàn toàn không vừa lòng, song không dám đuổi Burrows, sợ đổ vỡ hết. Vì ông ấy biết tính Ruth không chịu sự can thiệp thô bạo. Cho nên tôi đoán ông ấy ra điều khoản mới, hòng tách họ ra. Ruth thích tiền bạc, xa hoa, không dễ hy sinh tất cả vì tình. - Ý kiến riêng của ông về Burrows thế nào? - Riddle hỏi. Đại tá đáp Godfrey Burrows như con gấu háu mồi, khiến thiếu tá bật cười. Sau khi trả lời vài câu hỏi phụ, đại tá Bury rút lui. Riddle hỏi: - Ông Poirot, ông thấy thế nào? Nhà thám tử bé nhỏ giơ bàn tay: - Tôi đã thấy lờ mờ hiện lên bức tranh. - Khó đấy. - Đúng, nhưng một số câu lỡ mồm có vẻ rất ý nghĩa. - Ví dụ? - Câu mà Hugo Trent vừa cười vừa nói: Vẫn có thể là có án mạng. Riddle đáp luôn: - Phải, tôi đã thấy ngay từ đầu là ông ngả theo giả thuyết đó. - Ông có thấy không, càng hỏi nhiều biết nhiều, ta càng thấy lý do để tự tử là không thuyết phục? Ngược lại, ta bắt đầu thấy vô số động cơ có thể dẫn đến giết người. - Nhưng ông nên nhớ lại: cửa đóng, chìa khóa nằm trong túi người chết. Ôi! Tôi biết các cách bố trí không thiếu: nào là lấy đinh ghim bẻ cong, nào là lấy giây giật... đủ các cách, song không dễ thành công. - Bây giờ, ta thử bỏ chuyện tự tử sang một bên, mà xét vấn đề dưới khía cạnh: đây là vụ giết người. - Đồng ý. Vì ông có mặt ở đây, tất phải là vụ giết người. Poirot mỉm cười, đáp: - Tôi không thích ông nói kháy. Rồi nghiêm nét mặt, nói tiếp: - Giả thử là giết người. Khi tiếng súng nổ, bốn người đang ở ngoài sảnh: cô Lingard, Hugo Trent, cô Cardwell và Snell. Những người khác ở đâu? Burrows ở trong phòng sách, theo lời ông ta khai, không có ai làm chứng. Những người khác có lẽ đều ở trong phòng của họ, nhưng cũng không có gì kiểm chứng. Mỗi người hình như đều xuống riêng rẽ, phu nhân Chevenix-Gore và Bury cũng chỉ gặp nhau dưới sảnh. Phu nhân đi từ phòng ăn ra, nhưng Bury thì từ đâu xuống? - Biết đâu hắn không từ trên gác xuống mà từ văn phòng đi ra? - Đúng, cái bút chì rơi là đáng lưu ý. Hắn không mảy may xúc động khi tôi chìa nó ra, nhưng có thể là hắn chưa biết tôi nhặt nó ở đâu? Ta lại xem ai chơi ở bàn bridge lúc hắn dùng cái bút ấy? Hugo Trent và cô Cardwell đã vô can rồi; cô Lingard và anh bếp Snell thì đã chứng minh được là ngoại phạm. Người thứ tư là phu nhân Wanđa. - Ông nghi cho bà ta à? - Tại sao không? Tôi phải nghi tất cả mọi người! Biết đâu dù tỏ ra rất quý mến đức ông chồng, lão Bury mới là người bà ta say đắm thì sao? - Hừm! - Riddle bật lên tiếng kêu - Hóa ra bao lâu nay là tình yêu tay ba à? - Rồi lại còn trục trặc giữa Gervase và Bury về cái công ty nọ... - Đúng là có vẻ ông Gervase có ý định phản ứng quyết liệt. Chúng ta không biết nội vụ câu chuyện ra sao. Có thể vì thế ông ta mới muốn nhờ ông. Giả thiết Gervase nghi ngờ Bury đánh lừa mình nhưng chưa muốn làm to chuyện, vì ngờ là vợ ông cũng dính líu? Có thể, có thể lắm. Thế là cả hai đều có động cơ khả dĩ. Rất lạ là phu nhân Chevenix-Gore rất bình tĩnh trước cái chết của chồng. Chuyện tin vào linh hồn này nọ chỉ là hỏa mù. - Còn một chuyện rắc rối nữa - Poirot nói - cô Ruth và Burrows. Điều cốt tử với đôi trai gái này là không để cho ông già ký bản di chúc mới. Cứ để như cũ thì Ruth vẫn hưởng tất cả gia sản, miễn là chồng cô, dù là ai, chịu mang họ Chevenix-Gore. - Phải, và những điều Burrows nói với chúng ta về thái độ của Gervase tối nay, là có vẻ gian. Bảo là ông lão có vẻ thích thú về chuyện nào đó. Không khớp với những gì người khác nói. - Còn ông Forbes nữa, ông này nghiêm túc đấy, thuộc một công ty luật gia có tiếng đấy, nhưng ta đã từng thấy nhiều vị đàng hoàng đấy mà vẫn tìm cách biển thủ tiền của thân chủ như không. - Ông thì cứ hay tìm ra những ngóc ngách ly kỳ. - Ông tưởng những gợi ý của tôi giống như xi-nê à? Xin lỗi, cuộc đời đôi khi cũng hệt như trong phim ảnh. - Chuyện ấy chưa xẩy ra ở xứ này - thanh tra nói - Có lẽ ta phải kết thúc các cuộc thẩm vấn thôi, phải không? Muộn rồi, mà ta còn chưa gặp cô Ruth Chevenix-Gore, có thể là nhân chứng thú vị nhất. - Đồng ý. Còn cô Cardwell nữa, có lẽ ta nên gặp cô này trước. Ông thấy thế nào? - Cũng được. Chương 9 Poirot lúc mới đến chỉ thoáng gặp Susan Cardwell, nay mới có dịp ngắm cô kỹ hơn. Ông thầm nghĩ: "Bộ mặt thông minh, không thật xinh, song có cái duyên mà nhiều cô khác phải ghen tị. Cô ta có bộ tóc đẹp, son phấn khéo, song đôi mắt thì đầy ngờ vực". Sau vài câu hỏi mở đầu, thiếu tá Riddle đi vào vấn đề: - Tôi không rõ cô có phải là người quen thân thiết với gia đình này không? - Không, tôi có quen gì đâu! Anh Hugo đưa tôi đến đấy chứ. - Vậy cô là bạn gái của Hugo Trent? - Phải. - Cô biết anh ấy từ bao lâu? - Ồ, không chừng một tháng... chúng tôi chuẩn bị đính hôn. - Và anh ấy đưa cô đến đây để giới thiệu với gia đình? - Ồ! Không, không có ý định ấy, chúng tôi giữ bí mật hoàn toàn. Tôi đến đây để thăm thú tình hình, anh Hugo bảo là nhà của người điên. Tôi muốn tận mắt đến xem sao. Anh Hugo thì tốt, nhưng còn dại lắm. Tình cảnh chúng tôi khá khó khăn. Cả hai chẳng có tài sản gì, Hugo hoàn toàn dựa vào ông cậu, thế mà ông ấy lại bắt anh phải lấy Ruth. Hugo người mềm yếu, có lẽ phải chấp nhận đám cưới ấy để rồi sẽ ly dị sau. - Và chắc cô không đồng ý với cách giải quyết ấy? - Poirot hỏi. - Chắn chắn không. Lúc đó Ruth không chịu ly dị thì sao. - Vì vậy cô đến đây để thăm dò tình hình? - Phải. - E hèm! - Poirot đằng hắng. - Và anh Hugo nói đúng! Cả cái nhà này điên! Trừ cô Ruth là còn tỉnh táo. Cô ấy có người yêu riêng, và cũng không chịu bị áp đặt trong hôn nhân, giống như tôi. - Có phải cô định nói tới ông Burrows? - Burrows? Không. Ruth không yêu anh chàng nhí nhố ấy. - Vậy đối tượng của cô Ruth là ai? Susan Cardwell lấy thuốc lá ra, châm hút. - Các ông nên hỏi cô ấy thì hơn. Không phải việc của tôi. Thiếu tá Riddle hỏi: - Cô nhìn thấy ông Gervase lần cuối khi nào? - Lúc dùng trà. - Thái độ ông ấy có gì khác thường? - Như mọi khi. - Dùng trà xong, cô làm gì? - Chơi bi-a với Hugo. - Và không gặp lại Gervase nữa? - Không. - Cô nói cho biết về tiếng súng. - Khá là lạ. Tôi tưởng tiếng cồng thứ nhất đã điểm, vội vã mặc quần áo, và khi nghe cái mà tôi tưởng là tiếng cồng thứ hai, tôi nhảy ba bậc xuống thang. Hôm trước, tôi đã xuống chậm một phút và Hugo bảo thế là gây ấn tượng không tốt với ông cậu. Nên lần này tôi xuống thật nhanh! Hugo, đứng ngay trước mặt tôi, mọi người nghe một tiếng bục. Hugo bảo đó là tiếng nổ sâm banh, nhưng Snell nói không phải. Song tôi không nghĩ tiếng nổ là từ phòng ăn. Cô Lingard bảo là từ trên gác, cuối cùng chúng tôi cho là tiếng nổ xe hơi ngoài đường. Sau đó chúng tôi vào phòng khách, không để ý đến nữa. - Có bao giờ cô nghĩ ngài Gervase có thể tự tử? - Poirot hỏi. - Sao tôi phải nghĩ ra điều đó? Ông ấy vẫn cho là mình rất quan trọng mà! Đơn giản là ông ấy điên. - Thật là buồn. - Rất buồn... cho Hugo và cho tôi. Hình như ông ấy không để lại gì cho Hugo hoặc rất ít. - Ai nói thế với cô? - Hugo đã tra hỏi ông Forbes. - Thế là được rồi! - Thiếu tá Riddle nói - Hôm nay trao đổi đến đây là xong. Cô xem giúp cô Ruth đã sẵn sàng để gặp chúng tôi chưa? - Vâng, để tôi ra xem. Poirot ngăn lại: - Khoan đã, cô Cardwell. Cô đã trông thấy cái này chưa? Ông đưa ra mẩu bút chì hình viên đạn. - Ồ, có, chúng tôi dùng chiều nay lúc chơi bài. Của đại tá Bury thì phải? - Chơi xong, ông có cầm nó đi không? - Tôi không rõ. - Cảm ơn cô. Xong. - Vâng, để tôi đi báo cô Ruth. ° ° ° Ruth Chevenix-Gore bước vào phòng như một bà hoàng. Mặt hồng hào, đầu ngẩng cao, nhưng dôi mắt giống như Susan Cardwell, luôn gườm gườm. Cô vẫn bận dạ phục màu vàng nhạt lẫn da cam, trên vai cài bông hồng một giờ trước còn tươi, nay đã úa. - Tôi rất tiếc phải làm phiền cô... - thiếu tá Riddle mở đầu. Ruth ngắt lời: - Không sao, rồi ai cũng phải qua tay các ông thôi. Tuy nhiên, tôi sẽ giúp các ông đỡ mất thời gian, nói ngay là tôi không biết tại sao bố tôi tự tử. Tôi chỉ muốn nói là chuyện này không đúng với tính cách của ông. - Cô có thấy ông nhà có thái độ gì bất thường trong ngày hôm nay? Ông có suy nhược hoặc bị kích động vì lý do nào đó? - Tôi không biết, không để ý. - Lần cuối cô gặp ông là khi nào? - Vào giờ dùng trà. Poirot khẽ nghiêng đầu vào Ruth: - Sau đó... cô có vào văn phòng của ông? - Không, lần cuối là thấy ông ở phòng này, ngồi chỗ này. Cô chỉ một chiếc ghế bành. - Cô có biết cái bút chì này không? - Của đại tá Bury. - Cô có nghe nói có chuyện bất hòa giữa cha cô và đại tá Bury? - Về công ty Paragon? - Đúng. Ông nhà cho rằng mình bị lừa. - Hình như có. Cha tôi tức điên lên. Rồi cô nhún vai: - Ông ấy có hiểu gì về tài chính. Poirot hỏi: - Cô cho phép tôi hỏi một câu hơi tọc mạch nhé? - Nếu muốn, ông cứ hỏi. - Thế này... ông nhà mất, cô có buồn không? Ruth tỏ vẻ ngạc nhiên: - Tất nhiên tôi buồn! Tôi không khóc, nhưng sẽ rất nhớ cha tôi. Hugo và tôi gọi cha tôi là "Cụ cố". "Cụ cố" không còn nữa... nghe có vẻ vô phép, song có rất nhiều thương mến đằng sau từ ấy. Đành rằng ông ấy là con người kỳ cục, tệ hại nhất trên đời. - Cô nói hay thật. - Cụ cố vĩ đại, nhưng óc lại nhỏ xíu. Lẽ ra tôi không nên nói, nhưng đó là sự thật. Ông hoàn toàn không có khả năng lao động bằng chất xám. Nhưng ông ấy rất tốt và không biết sợ ai, kể cả Đức Chúa lẫn quỷ thần. Ông có thể thám hiểm bắc cực, dám đấu súng. Tôi vẫn cho rằng ông huyênh hoang như vậy, chính vì ông biết mình không có trí khôn. Ai cũng có thể đưa ông vào tròng. Poirot rút lá thư trong túi. - Cô hãy đọc cái này. Ruth cầm đọc rồi trả lại: - Ra vì thư này mà ông tới đây? - Đọc thư, cô có nẩy ra ý gì không? - Không. Có thể đúng. Tội nghiệp, ai cũng có thể móc tiền của ông cụ. John nói với tôi rằng người quản lý trước đã moi của ông khối tiền. Cụ Cố oai phong lẫm liệt, không bao giờ đoái kiểm tra kỹ các tiểu tiết. Và thế là khuyến khích bọn ăn cắp. - Cô đánh giá ông nhà hoàn toàn khác với mọi người. - Ồ, đó là vì ông biết giấu mình, ngụy trang rất thành công. Mẹ tôi và bà Wanda càng ủng hộ ông theo hướng ấy. Ông rất hãnh diện được ra mặt oai phong, tự coi mình như Đức Chúa Cha. Cho nên, phần nào tôi mừng là ông đã chết. Như vậy lại tốt hơn cho ông. - Thưa cô, tôi chưa hiểu ý cô lắm. Ruth như vẫn thao thao dòng suy nghĩ. Cô lẩm bẩm: - Tình trạng ông suy giảm rồi. Có ngày rồi phải nhốt ông lại... Thiên hạ bàn tán quá lắm. - Cô có biết ràng ông định thảo lại di chúc, theo đó cô chỉ được thừa kế nếu chịu lấy cậu Hugo Trent? - Vô lý! Dù thế nào thì di chúc như vậy là không có giá trị pháp lý. Tôi tin là không ai có thể ép ai lấy ai. - Nếu ông ký một di chúc như vậy, liệu cô nghe theo? Ruth mở to mắt: - Tôi... tôi... Cô ngừng lời, phân vân, chân đu đưa, và một mẩu đất rơi ra từ chiếc giầy bé nhỏ. Bông Ruth vụt đứng dậy. - Các ông hay chờ đấy. Cô chạy đi ra, sau đó trở vào ngay cùng với đại uý Lake. Và cô vừa thở vừa nói: - Thà nói trắng ra mọi chuyện cho xong. Cách đây ba tuần, tôi và John đã làm lễ cưới ở London.