Ánh Viên: From Zero To Hero

🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook Ánh Viên: From Zero To Hero Ebooks Nhóm Zalo https://thuviensach.vn https://thuviensach.vn LỜI TỰA Khi thự c hiện xong cuon sách này, chúng tôi ngoi lại đelự a chọn một tam hıǹ h làm bıa ̀ sách. Cuon sách veNguyen Thị Anh Viên thı̀tat nhiên phải là hınh Ngu ̀ yen Thi Ạ nh Viên roi, không có gı đe ̀ bàn cãi. Nhưng chọn tam hınh ̀ nào đây giữa rat nhieu tam hınh ̀ an tượng đượ c các đong nghiệp phóng viên thethao và những người hâm mộ yêu men Anh Viên gửi đen? Tam hınh ̀ Anh Viên hạnh phúc khi cô mang ve vinh quang cho Toquoc? Tam hınh ̀ của những giọt nước mat that vọng vı̀that bại hay noi thong khovethexác mà cô phải trải qua? Hay tam hınh co ̀ ̂ gái tuoi đôi mươi trẻ trung, tràn đay sức song? Cuoi cùng, chúng tôi quyet đinh ̣ chọn tam hınh ̀ Anh Viên đang bơi bướm. Cuộc đời của Anh Viên, ketừ năm 10 tuoi trở đi sẽvınh ̃ vien gan lien với bơi, chúng tôi tin như vậy. Vinh quang, that bại, nhọc nhan, thong kho, những cung bậc cảm xúc, hay trạng thái lý trı́nào khác của Anh Viên đeu khó có thetách rời với làn nước. Anh Viên sinh ra đebơi, như chúng tôi tin rang moi người trong chúng ta đượ c sinh ra đelàm một đieu gı đo ̀ ́. Giữa đôi cánh tay Anh Viên vung lên đay dũng mãnh kéo cơ theve phıa ́ trước là một khuôn mặt rat bınh ̀ thản. Cho dù đôi mat Anh Viên bị che phủ bởi cặp kınh ́ bơi, nhưng chúng tôi van cảm nhận đượ c phıa ́ sau cặp kınh đo ́ ́ cũng là một đôi mat rat bınh tha ̀ ̉n. Nhın ̀ tam hınh, ̀ chúng tôi cảm nhận đượ c một niem vui sướng bınh ̀ dị toát ra từ sâu tham bên trong Anh Viên. Đó là niem vui mà cho dù giàu có, danh tieng hay đượ c hưởng nhieu đặc ân đen đâu, cô van khó đem đi https://thuviensach.vn đánh đoi. Cô van luôn yêu bơi lội, yêu làn nước, yêu những cú đập tay của mınh. ̀ Với một vận động viên, đıch ́ đen hay mục tiêu luôn là đieu quan trọng, nhưng những thứ đó chı̉ton tại ở tương lai hay quá khứ. Đieu quan trọng nhat là hiện tại, thứ màta có thenghe đượ c, thay đượ c, ngửi đượ c, sờ vào đượ c. Hiện tại là tập luyện, là thi đau, là khoảnh khac vận động. Một vận động viên bậc thay là người biet cách hút tat cả những mệt nhọc, sức ép, that vọng vào mınh, ̀ song hòa hợp với chúng, bien chúng trở thành niem vui, roi đem niem vui này lan tỏa sang người khác. Đieu này Anh Viên đã làm đượ c. Đecó đượ c Anh Viên của ngày hôm nay, trước nhat là sự ben bı̉tự thân của cô và song hành đó là bao người thay tham lặng. Đặc biệt là huan luyện viên Đặng Anh Tuan, người đã“nam gai nem mật” với Anh Viên trong hau het hành trınh ̀ vươn đen vinh quang của cô, mà chúng tôi kesau đây. Cóthenói, neu không có sự tận tâm của ông Tuan, khó có Anh Viên như bây giờ. Vı̀vậy, cuon sách bạn cam trên tay không phải là tự truyện của Anh Viên, không phải là cuon sách viet riêng veAnh Viên, mà là cuon sách ve hành trınh ̀ lên đınh ̉ cao của Anh Viên, và trong hành trınh ̀ đó, có mặt của nhieu người. Cuon sách cũng sơ lượ c vebơi lội, von là môn thethao cô đơn nhat thegiới, cũng là môn thethao đòi hỏi khat khe nhat the giới. Đong thời, sơ lượ c vephong trào bơi lội Việt Nam – đat nước có hơn 3.000 km bờ bien cùng hàng ngàn sông suoi và hang năm van đau đáu với những mat mát thương tâm vı sò ̂ng nước. Trong quá trınh̀ thự c hiện cuon sách, chúng tôi có đượ c sự giúp đỡ của nhân vật chınh ́ Nguyen Thị Anh Viên và huan luyện viên Đặng Anh Tuan. Bên cạnh đó tôi còn nhận đượ c sự chia sẻ từ các nhà quản lý trong ngành thethao: Phạm Viet Muôn, Nguyen Xuân Gụ, Đinh Việt Hùng, Nguyen Thành Lâm, Bùi Hữu Nghi. Đong thời cũng nhận đượ c sự góp ý của các cựu vận động viên đang là huan luyện viên như: ĐoTrọng https://thuviensach.vn Thinh, ̣ Nguyen Kieu Oanh, Chung Tan Phong, VõThanh Bıǹ h. Và cả sự chia sẻ của gia đınh ̀ Anh Viên. Hau het những bức ảnh trong cuon sách này do huan luyện viên Đặng Anh Tuan và Anh Viên cung cap, ngoài ra tôi còn sử dụng một sohınh ̀ ảnh từ các tác giả Hải An, Tan Phúc, Tùng Lê. Chúng tôi xin gửi lời cảm ơn trân trọng nhat đen họ. Và giờ là lúc chúng ta đen với câu chuyện dậy sóng của làn nước mát lạnh... Đặng Hoàng – Đinh Hiệp https://thuviensach.vn CHƯƠNG 1 NỮ HOÀNG BƠI LỘI MỚI CỦA ÐÔNG NAM Á M ười chıń giờ ba mươi lăm phút ngày 26/8/2017 (giờ Malaysia, tức là 18 giờ 35 phút theo giờ Việt Nam), Nguyen Thị Anh Viên giành chiec huy chương vàng cá nhân thứ 8 tại SEA Games 2017 ở nội dung 200 m tự do, đong thời lập kỷ lục SEA Games mới ở nội dung này, sau khi vượt qua một vận động viên Thái Lan và một vận động viên Philippines. Đây không phải là lan đau tiên cô giành đượ c 8 huy chương vàng trong một mùa SEA Games. Sân chơi bơi lội khu vự c đãbiet đen cô gái này từ năm 2015. Với kỳ tıch ́ đoạt 8 huy chương vàng cá nhân cùng 8 lan phá kỷ lục SEA Games chı̉trong một kỳ đại hội 2015 – Anh Viên đãđi vào lich ̣ sử bơi lội Đông Nam A như một trong những tay bơi xuat sac nhat. Hai năm trước tờ The Straits Times của Singapore đánh giáAnh Viên là“Vận động viên giátrị nhat của đoàn thethao Việt Nam”. Người ta đặt cho cô những biệt danh như “Cô gái thép”(1) hay gọi cô là “Nữ hoàng bơi lội mới của Đông Nam A”. Đieu đó đen nay van đúng. https://thuviensach.vn (1). Tờ The New Paper của nước chủ nhà Singapore đã đặt cho cô biệt danh ấy để so sánh với nữ hoàng bơi thế giới Katinka Hosszu (Hungary), người được dư luận xưng tụng là “người đàn bà sắt” bởi khả năng dự tranh nhiều nội dung bơi ở mỗi giải đấu. Hosszu nổi tiếng khi dự tranh và phá kỷ lục thế giới tới 5 lần ở 8 nội dung tại giải vô địch thế giới năm 2013. Chưa một vận động viên bơi lội nào của Việt Nam làm đượ c đieu mà Anh Viên đãlàm, thậm chı́tınh ́ trong tat cả các kỳĐại hội từ năm 1965 đen nay, thành tıch như A ́ nh Viên là một đieu hiem hoi. Lịch đấu chung kết dày đặc Nửa giờ đong hosau – 20 giờ 5 phút, Anh Viên trở lại hobơi đethi chung ket nội dung cuoi cùng – 50 m tự do. Nhưng cô biet 30 phút trước mınh ̀ đãcó chiec huy chương vàng cuoi cùng trong mùa giải. Anh Viên không quá đoi vui mừng khi có chiec huy chương vàng này, có the Anh Viên coi việc venhat tại nội dung mà hai năm trước đó côđãchien thang trước các đong nghiệp Đông Nam A là một nghıa ̃ vụ nên không có lý do gı̀ đephan khıch. ́ Và đây cũng là sohuy chương vàng mà cô đã từng đạt đượ c. Khi đứng sát bebơi chờ bước lên bục xuat phát, nghe tên mınh ̀ đượ c xướng lên, Anh Viên nở nụ cười mà ai đang theo dõi cũng có thethay khi máy quay lay cận khuôn mặt. Bınh ̀ thường, ở các cuộc thi, khi ban to chức xướng tên giới thiệu các vận động viên trước lúc vào đường bơi, trong khi những người khác đứng phıa ́ sau bên túi đocủa họ vay chào khán giả thı̀Anh Viên luôn đứng sát hobơi, quăng tay khởi động, chınh̉ lại kınh ́ bơi, hai tay vomạnh xuong bap đùi, không đáp chào khán giả; hınh ̀ như những lúc đó, Anh Viên không nghe thay tên mınh ̀ đượ c xướng lên, trong tâm trı́cô có lẽđang choáng ngợp hobơi, làn nước và cuộc đua trước mat. Tại sao Anh Viên lại nở nụ cười “hào phóng” như vậy trong cuộc thi cuoi cùng ở Đại hội? Côbiet mınh ̀ không có cơ hội lớn ở các cự ly ngan, https://thuviensach.vn đó là sở trường của những tay bơi Singapore. Neu không có Amanda Lim với 5 lan liên tiep giành huy chương vàng ở cự ly này thı̀ cũng là Quah Ting Wen. Ket cục, Anh Viên veđıch ́ thứ 6. Cũng có the, nửa giờ đong hoxen giữa hai lan thi chung ket là thời gian vừa đủ đeAnh Viên nhận ra rang, dù không lập đượ c thành tıch ́ 9 hay 10 huy chương vàng, nhưng chı́ıt ́ mınh ̀ đãtrút bỏ đượ c áp lự c khi đãcó chiec huy chương vàng thứ 8. Với nó, cô sẽ bớt phải chiu a ̣ ́p lự c khi trở ve quê nhà. Nước chủ nhà Malaysia không có nhieu hy vọng trong bơi lội nhưng đay không phải lý do đehọ không làm khó các đội khác. Những ngày đau đen Kuala Lumpur, thay trò Anh Viên phải tự tım ̀ hobơi đetập, sau đó ban tochức botrı́hotập cách xa nơi ở và nơi thi đau. Các nội dung chung ket lại đượ c xep quá sát nhau khien cho một người thi nhieu cự ly như Anh Viên không có thời gian chuan bi, ho ̣ i phục sức lự c. Tiec nhat là ở ngày thi đau ngay trước đó, 25/8/2017, Anh Viên có ba cuộc thi chung ket, lan lượt bơi ở các cự ly là: 400 m hon hợp cá nhân, 50 m ngửa và 200 m ech trong vòng chưa đay một giờ đong ho, và giữa khoảng các cuộc thi, còn bị mat thời gian với các nghi letrao huy chương. 400 m bơi hon hợp là nội dung sở trường, chı̉ can lao xuong nước là Anh Viên có huy chương vàng trong khu vự c, tuy vậy cũng ton nhieu sức lự c. Tiep đó là 50 m bơi ngửa, cự ly ngan đen mức lao xuong holà phải bung het sức, không cho phép một toan tınh ́ chien thuật nào. Và cuoi cùng là 200 m bơi ech, kieu bơi khó nhat trong bon kieu bơi. Anh Viên giành huy chương vàng ở đường bơi 400 m hon hợp là đương nhiên. Khá bat ngờ khi côlay thêm huy chương vàng nữa tại đường bơi 50 m ngửa, nội dung mà cô chı̉ đạt huy chương đong tại SEA Games 2015. Nhưng cuoi cùng côphải trả giá ở 200 m bơi ech, venhı̀sau vận động viên Thái Lan Phiangkhwan Pawapotako, chı̉ đạt đượ c huy chương bạc. Hai năm trước đó, mùa SEA Games ở Singapore, chınh́ Pawapotako là bại tướng của Anh Viên trong cuộc đua giành tam huy chương vàng cự ly này. https://thuviensach.vn Neu ban tochức không xep lic̣ h đau chung ket dày đặc, hoặc là xep thứ tự các cuộc chung ket theo trınh ̀ tự ngượ c lại: 200 m bơi ech, 50 m bơi ngửa, 400 m bơi hon hợp thı̀Anh Viên có theđãcó thêm một tam huy chương vàng cho mınh. ̀ SEA Games 2017, Anh Viên đăng ký 18/20 nội dung thi đau, chı̉trừ 50 m bơi ech và chặng 10 km dành cho các vận động viên bơi đường dài đượ c tochức ngoài bien. Tuy nhiên, đen cuoi cùng côtranh tài ở 15 nội dung thi cá nhân, không tham dự 3 cuộc thi tiep sức. Trong 6 ngày, côđã 27 lan nhảy xuong nước trong cả vòng loại lan vòng chung ket, giành 8 huy chương vàng và 2 huy chương bạc. Thành tıch ́ này hơn thành tıch ́ ở SEA Games 2015 một chút: 8 huy chương vàng, 1 huy chương bạc và 1 huy chương đong. Nhưng kém vesokỷ lục SEA Games: Anh Viên lập đượ c 3 kỷ lục mới trong đại hội 2017 so với 7 kỷ lục mới của năm 2015. Ơ SEA Games 2015, Anh Viên chı̉thi 12 nội dung cá nhân. Tức là cô toi đa hóa cơ hội tot hơn. Hai cự ly Anh Viên không có huy chương là 50 m bơi bướm (vethứ 4) và 100 m bơi bướm (vethứ 6) van tot hơn hai cự ly này khi côthi đau tại SEA Games 2017: 50 m bơi bướm vethứ 5 còn 100 m bơi bướm không qua vòng loại. Nguyên nhân? Có lẽ phan lớn là vı chie ̀ n lượ c không quá chú trọng ăn thua ở các cự ly bơi bướm ngan von là lãnh đia ̣ mà các vận động viên Singapore thong tri. ̣ Nhưng cũng có the là do đieu kiện thi đau ở Singapore năm 2015 tot hơn, hoặc là bản thân Anh Viên 2 năm trước không bi ạ ́p lự c so lượng huy chương đè nặng. Tại SEA Games 2015, Anh Viên mở hàng bộ sưu tập huy chương vàng bang các cự ly sở trường như 400 m bơi hon hợp và 800 m bơi tự do. Tại SEA Games 2017, cô bat đau cuộc thi chung ket đau tiên vào ngày 21/8 với that bại: vethứ 4 ở cự ly 200 m bơi bướm, mà sau đó như cô tâm sự rang: “Em chı̉muon lặn luôn dưới đáy hosau that bại đó”. Trong khi đó, ngày đau khai cuộc bơi lội, các quan chức và giới truyen thông Việt Nam đeu hướng đen ho bơi đe “ăn mừng”, sức ép không nhỏ. https://thuviensach.vn Mặc dù sau đó một giờ, Anh Viên “chuộc” lại sự trông ngóng của những khán giả đứng trên khán đài bang huy chương vàng cự ly 100 m bơi ngửa, nhưng đieu đó không làm cô hài lòng. Cô chia sẻ khi lên bục nhận huy chương: “Thự c sự em cảm thay rat that vọng với bản thân mınh, ̀ vı̀đãkhông thecogang het sức đeđạt thành tıch ́ tot ở nội dung thi đau đau tiên. Em muon gửi lời xin loi tới người hâm mộ, những người đãcovũ cho em rat nhiệt tınh, ̀ vı̀bản thân đãthi đau chưa tot. Em hứa sẽ no lự c tot hơn những ngày tới và co gang đạt đượ c thành tıch́ tot nhat, mang ve thật nhieu huy chương cho đoàn the thao Việt Nam”. Tại SEA Games 2015, Anh Viên là người đi săn huy chương vàng, cô không biet mınh ̀ sẽcó bao nhiêu tam huy chương, hoàn toàn không bị áp lự c vesolượng, nên mục tiêu của cô chı̉là: lay càng nhieu càng tot. Nhưng đen SEA Games 2017, Anh Viên từ “người đi săn” bị bien thành “con moi” chınh́ bởi solượng huy chương vàng mà côđãgiành đượ c hai năm trước đó. Người ta không cho côcó quyen phạm sai lam, áp lự c rat khủng khiep. Chınh ́ vı̀áp lự c đó làm Anh Viên that bại ở ngay cuộc thi chung ket đau tiên 200 m bơi bướm, không có noi huy chương, gan như gãy đovetâm lý. Cuộc chuyen đoi từ “kẻ đi săn” thành “kẻ bị săn” không bao giờ de dàng và nhẹ nhàng. Ong Đặng Anh Tuan, huan luyện viên trưởng của đội tuyen bơi Việt Nam, cũng là người trự c tiep huan luyện Anh Viên trong gan 6 năm ở Mỹ(tınh ́ đen năm 2017) sau này kelại: “Chı̉15 phút sau that bại ở 200 m bơi bướm là phải bước vào cuộc thi chung ket 100 m bơi ngửa, Anh Viên nhın ̀ tôi với hai dòng nước mat khi bước lên khỏi ho, tôi biet ngay vào khoảnh khac đó rang: Neu không kéo đượ c Anh Viên trở lại chınh́ mınh ̀ thı̀mọi thứ sẽsụp đohoàn toàn. Ngay bây giờ, 5 phút duy nhat đe cứu lay tat cả hoặc mat tat cả”. – Con có phải là Nguyễn Thị Ánh Viên không? – Con không phải là con. https://thuviensach.vn – Đúng! Chính vì con không phải là Nguyễn Thị Ánh Viên nên con thất bại! – Nhưng con bơi không được, không có cảm giác nước. – Con bơi mà trong đầu con luôn suy nghĩ là mình bơi được không? Mình bơi nhanh không? Chắc mình không đủ sức bơi? Chắc đối thủ mạnh hơn mình, thì con làm gì còn sức, còn năng lượng đâu để mà bơi? – Sao thầy biết con đang suy nghĩ như thế? Đúng là con suy nghĩ như vậy từ tối qua đến giờ. – Từ hôm qua, thầy nhìn là thầy biết, và thầy đã nói con cần sự thoải mái và tự tin, con phải là Nguyễn Thị Ánh Viên thì con sẽ chiến thắng. Bây giờ, đứng lên ngay, bước ra thi đấu 100 m bơi ngửa, trở lại chính mình và con sẽ bơi phá kỷ lục SEA Games. – Con bơi như vậy, làm sao phá được kỷ lục SEA Games? – Thầy chưa bao giờ nói gì hay làm điều gi mà không có cơ sở. Từ trước đến giờ, con có thấy là khi con làm đúng theo những gì thầy nói thì con thành công hay thất bại? – Dạ, thành công. – Thế bây giờ là lúc con phải làm đúng như thầy nói, vì khi rồi, 200 m bơi bướm là con làm theo ý con, chứ không phải theo ý thầy. Cuộc trao đoi chı̉vỏn vẹn 5 phút, vı̀đãđen giờ Anh Viên phải ra tập trung thi đau. Và ket quả, Anh Viên đãphá kỷ lục SEA Games cự ly 100 m bơi ngửa ngay sau đó. “Đây có thenói là khoảnh khac cự c kỳ khó khăn, khi Anh Viên bước lên khỏi ho, đen bên tôi cũng với hai hàng nước mat trên khuôn mặt, nhưng đó là hai hàng nước mặt hạnh phúc, tự tin và đượ c giải phóng chứ không phải là hai hàng nước mat sợ hãi, mat mát của trước đó 10 phút. Và bat đau sự tự tin trở lại, cho đen chiec huy chương vàng thứ 8”, ông Tuan ke. Tám chiec huy chương vàng chưa phải là cái đıch ́ mà ông Tuan và Anh Viên vươn tới. Ong Tuan van coi SEA Games 2017 là một trong https://thuviensach.vn những giải đau đáng that vọng trong sự nghiệp huan luyện của mınh. ̀ Cảm giác “có loi” này ngam ngam lan sang người học trò, nó đeo bám Anh Viên đen sau đó, khi het ngày thi đau cuoi, côtrả lời báo giới: “SEA Games 2017 với tôi van là that bại. Tôi tiec khi không lay đượ c huy chương vàng ở nội dung 100 m bơi tự do và 200 m bơi bướm”. 200 m bơi bướm là cự ly Anh Viên đãvôđich ̣ SEA Games 2015. Còn 100 m bơi tự do luôn đượ c xem như cự ly “mặt tien”, sàn dien danh giá nhat của môn bơi lội. Ơ cự ly này, năm 2015, Anh Viên venhı̀sau Quah Ting Wen của Singapore – 56 giây 05 so với 55 giây 93; năm 2017, Anh Viên lại thua đoi thủ cũ, lan này rat sıt ́ sao, chậm hơn chı̉2% giây – 55 giây 76 so với 55 giây 74. “Năm 2015, em đãrat cogang nhưng van thua. Đây không phải cự ly mạnh nhat của em nhưng em rat muon thang. Vận động viên đó cao hơn, thelự c tot hơn, sở trường của họ làtoc độ. Em đã tập luyện rat nhieu cho cự ly này, trong tập luyện em làm tot, nhưng khi thi đau van thua, cảm giác rat khó chiu”̣ , Anh Viên sau này tâm sự. Nhưng dù đượ c đánh giá là “thành công” hay tự nhận là “that bại”, “kẻ bị săn” Anh Viên đãthoát đượ c cái bóng thành tıch ́ trong quá khứ ám ảnh mınh ̀ và một lan nữa tỏa sáng như chınh ́ tên của cô– ánh sáng tròn đay. Có những buổi chiều như thế... Thông lệ tại các giải bơi, vòng loại các nội dung bơi sẽđượ c tochức vào buoi sáng, đen buoi chieu toi cùng ngày dien ra chung ket nội dung đó. (Ngoại trừ một sogiải có sự hoán đoi, vı́ dụ như tại Olympic Bac Kinh 2008, kênh truyen hınh ̀ MỹNBC thau bản quyen truyen hınh ̀ với Uy ban Olympic quoc te(IOC), họ đieu đınh ̀ với IOC và Liên đoàn the thao dưới nước quoc te(FINA) tochức các cuộc thi chung ket vào buoi sáng ở Bac Kinh đenham đúng giờ vàng buoi toi tại Mỹcho người Mỹ xem). Vı̀the, những buoi chieu đoi với các vận động viên bơi mang nặng nhieu cảm xúc: vui, buon, phan khıch, ́ that vọng,... bám riet họ suot cuộc đời thi đau. https://thuviensach.vn Quay ngượ c dòng thời gian trở vemột trong những buoi chieu có the xem là bước ngoặt với tương lai của Nguyen ThịAnh Viên và huan luyện viên Đặng Anh Tuan. Đó là ngày 30/3/2012, khi Anh Viên đạt chuan B Olympic 2012 tại giải bơi ở thành pho Indianapolis (thủ phủ bang Indiana, Mỹ). Đây là một trong sáu giải đau Grand Prix của Mỹdien ra từ tháng Một đen tháng Sáu hang năm, thu hút tat cả các vận động viên hàng đau của Mỹcũng như các nước mạnh khác vebơi lội; thenên FINA xep các giải này vào chương trınh ̀ lay các chuan A cũng như B đexét các vận động viên đượ c quyen đen Olympic thi đau. Gan đây, hệ thong này mang tên Arena Pro Swim Series, với tên của nhà tài trợ chınh ́ là hãng sản xuat trang phục bơi Arena. Nhóm thay trò các vận động viên bơi trẻ Việt Nam phải di chuyen gan 1.400 km đường bộ từ thành phoJacksonville (bang Florida) đe đen thành phoIndianapolis dự thi. Trong tròn 100 vận động viên đăng ký thi đau cự ly 200 m bơi ngửa, Anh Viên vethứ 6 chung cuộc với thành tıch ́ 2 phút 15 giây 15 ở vòng loại và 2 phút 15 giây 19 ở chung ket, thành tıch ́ đủ đạt chuan B Olympic. Venhat cuộc thi này là vận động viên noi tieng Missy Franklin, cô này sau đó giành 4 huy chương vàng Olympic London 2012 và 1 huy chương vàng Olympic Rio de Janeiro 2016 cũng như 11 huy chương vàng khác tại các giải vô đich the ̣ giới. Nói “bước ngoặt” là vı̀neu không đạt chuan B lúc bay giờ, sẽkhông có Anh Viên như ngày hôm nay. Câu chuyện này sẽ ke ở phan sau. https://thuviensach.vn Ánh Viên giành chiếc huy chương vàng thứ 8 ở cự ly sở trường 400 m hỗn hợp và cũng là tấm huy chương cuối cùng của Ánh Viên tại SEA Games 29 năm 2017. Cô đã phá 3 kỷ lục trong lần SEA Games này. (Ảnh: Hải An) Bơi lội được cho là môn thể thao cô độc nhất. Một vận động viên bơi lội không phải chỉ chiến thắng đối thủ mà còn là chiến thắng chính mình. https://thuviensach.vn Và “cuộc đấu” không chỉ ở một mùa giải mà còn trong cả việc tập luyện hằng ngày của chính vận động viên đó. (Ảnh: Tấn Phúc) Chủ tịch Trương Tấn Sang bắt tay chúc mừng Ánh Viên trong ngày đón tiếp đoàn Thể thao Việt Nam trở về từ SEA Games 2015. Nhiều người gọi Ánh Viên là “Nàng tiên cá” sau kỳ tích 8 HCV cùng 8 lần phá kỷ lục SEA Games này. Nhưng với cô đó chỉ là điểm bắt đầu của một hành trình lớn hơn, vươn ra sân chơi thế giới. https://thuviensach.vn Sau thành tích nổi bật tại SEA Games 28, Ánh Viên và Huấn luyện viên Đặng Anh Tuấn đã có buổi giao lưu với các bạn trẻ tại Nhà Văn hóa Thanh Niên TP.HCM. Buổi giao lưu nhằm khích lệ nhiệt huyết tuổi trẻ đồng thời cổ vũ phong trào bơi lội trong thanh thiếu niên. (Ảnh: Đặng Hoàng) https://thuviensach.vn CHƯƠNG 2 TỪ CON LẠCH TRƯỚC NHÀ ÐẾN SÂN CHƠI CHUYÊN NGHIỆP Ô ng Nguyen Văn Tới và bà VõThị Bay có sáu người con, đeu an cư tại ap Ba Cao, xãGiai Xuân, huyện Phong Đien, thành phoCan Thơ. Ong Nguyen Văn Tác là người con út của ông Tới, ket hôn với bà Nguyen Thị Anh Hong, và song chung với ông bà Tới. Nhà có 13.000 mét vuông đat vườn, trong cam, nhãn đủ song. Năm 1996, côcon gái đau lòng của ông Tác và bàHong chào đời. Mới đau cả hai đặt tên cho con là“Anh Duyên”, đúng chat mien Tây Nam Bộ. Nhưng khi ra đăng ký khai sinh cho con gái, cán bộ xãnghe nham giọng Nam bộ, “Duyên” thành “Dzuyên”, roi ra “Dziên” và cuoi cùng ghi “Viên” trong giay khai sinh. Cái tên “Viên” thật ra không có manh moi nào trong ý đinh ̣ đặt tên con của cả cha lan mẹ. Sửa làm sao? Đành giữ cái tên Anh Viên. Nguyen Thị Anh Viên cat tieng khóc chào đời ngày ngày 9/11/1996 tại ap Ba Cao – ap có ba cây cau lớn noi tieng. Con lạch trước sân nhà https://thuviensach.vn Ap Ba Cao cũng giong như những vùng đat khác của mien Tây, sông ngòi kênh rạch nhieu. Hau het đứa trẻ nào lớn lên ở vùng đat này cũng thıch ́ đi bat oc, đặt lờ cá, tam sông,.. Việc dạy cho con trẻ“biet lội” (bơi) là một trong những việc những người lớn trong gia đınh pha ̀ ̉i làm. Bé Anh Viên lên 5 tuoi, đượ c ông nội mang ra dạy “lội” ở con lạch trước nhà. Những cái đập tay bı̀bõm đau tiên của một kınh ̀ ngư 14 năm sau bat đau trên con lạch đục ngau vô danh thuở ay. Không ai có the tưởng viên gạch đau tiên của ngôi đen danh vọng rự c rỡ bat đau đơn giản đen như vậy. Dı̃nhiên đeđạt đượ c đen thành công ngày nay, Anh Viên đã vượt qua những đieu bınh ̀ thường đe có the chạm đen phi thường. Đó là một câu chuyện dài mà ta sẽtiep tục tım ̀ hieu ở những phan sau. Đen nay, con lạch van còn đó, là ranh giới tự nhiên ngăn cách bên này nhà ông Tới – huyện Phong Đien, bên kia con lạch là quận Bınh Thu ̀ ̉y. Ong nội Anh Viên cao 1m72, cha Anh Viên cao 1m76, cô theo gien nhà nội, mới tı tuo ́ i chân tay đã dài ngoan, nhưng khá nhút nhát. Năm 2007, Anh Viên học lớp 5, trường Tieu học Long Tuyen 1 to chức cho học sinh thi bơi lội. Hội thi chọn một khúc sông Cái Răng gan trường làm đường bơi, em nào bơi sang bờ bên kia roi bơi quay trở lại nhanh nhat thı̀đạt giải. Đen ngày thi, Anh Viên mới biet mınh ̀ phải đi thi. Thı̀ ra cô bạn ngoi cùng bàn tinh nghich ̣ đăng ký cho Anh Viên từ trước. Đi thi bat đac dı̃nhưng cuộc thi đó đãtrở thành một bước ngoặc đinh ̣ mệnh trong đời cô. Từ đây, bơi – không còn là vui thú trẻ con đoi với Anh Viên nữa, bơi – trở thành sự nghiệp mà cô bé 11 tuoi sẽtheo đuoi cật lự c trong suot gan 10 năm sau. Anh Viên đượ c giải nhat trường trong hội thi này, roi sau đó đượ c đe cử đi thi Hội khỏe Phù Đong cap thành pho, đượ c giải nhı, ̀ xep sau bạn học Tuyet Mai. Trước khi đi thi giải thành pho, Anh Viên mới đượ c thay Thành, giáo viên thechat ở trường Long Tuyen 1 dạy cho một chút ve https://thuviensach.vn kỹthuật thở. Đây là lan đau tiên Anh Viên đượ c chı̉dạy đieu gı̀đó vekỹ thuật bơi lội và cũng là lan đau tiên biet đen ho bơi. Thang giải nhı̀ bơi thành pho, gia đınh ̀ cô nhóc đứng trước hai lự a chọn: vào đội năng khieu Sở Thedục thethao (TDTT) Can Thơ hay ve Trung tâm Thedục thethao (TDTT) Quoc phòng 4 trự c thuộc Quân khu 9 lúc đó vừa mới thành lập bộ môn bơi lội. Tuy khi đó, Anh Viên mới chı̉ biet kieu “bơi chó” nhưng các nhà tuyen vận động viên đã nhın ̀ thay tiem năng ở côbé này: sải tay dài, độ dẻo tot, độ noi on đinḥ , bơi không lac. Thay Thành hướng gia đınh ̀ đưa Viên vào “Quoc phòng 4”, gia đınh̀ cũng ưng quân đội, thelà vào. “Lúc đau đâu biet chonào tot hơn cho nào đâu, thay bên quân đội gan nhà hơn, đieu kiện ăn ở cũng tot, thı̀cho cháu theo học”, ông Tác nhớ lại. Ong Tác cũng tınh ́ đường xa, cho con gái đi tập bơi và cho nội trú tại Trung tâm đelên cap 3 đi học cho tiện lợi. Từ ap Ba Cao ra đen trường cap 3 gan nhà nhat khi ay cũng phải đen 20 km. Lúc đó đường vào ap còn là đường đat, nhỏ đen mức hai xe máy tránh nhau còn khó. Mãi đen năm 2015, ap Ba Cao mới có đường đúc bê-tông rộng 3 m như bây giờ. Thelà 11 tuoi, Anh Viên bat đau cuộc song xa nhà. Tuy không xa lam, từ huyện Phong Đien đen quận Ninh Kieu chı̉khoảng 10km, nhưng xa gia đınh, ̀ nên lúc đau, toi nào Viên cũng khóc tu tu. Tuan nào cô nhóc cũng ngóng đen chieu thứ Bảy, đượ c cha đón venhà. Lứa bơi đau tiên của “Quoc phòng 4” tuyen đượ c sáu em, trong đó có Anh Viên và Tuyet Mai. “Bạn Mai bao giờ cũng bơi hơn em”, Anh Viên nhớ lại. Tuyet Mai bơi một sogiải trẻ quoc gia, sau moruột thừa, thành tıch ́ hơi xuong, các thay bên trung tâm động viên tiep tục nhưng Tuyet Mai quyet đinh ̣ nghı̉ tập vephụ giúp gia đınh ̀ buôn bán. Khi Anh Viên trở thành bieu tượng mới trong bộ môn bơi lội Việt Nam năm 2015 thı̀Tuyet Mai lên xe hoa venhà chong. Ben bı̉theo nghiệp thethao chưa bao giờ là một chuyện de dàng. https://thuviensach.vn Sân bơi lội chuyên nghiệp Anh Viên bat đau tập chınh ́ thức ở Trung tâm TDTT Quoc phòng 4 từ tháng 6/2007. Ban đau phụ trách huan luyện các tay bơi nhı, ́ trong đó có Anh Viên là thay Giang, nhưng chı̉ đượ c 2 tuan sau thı̀thay Giang chuyen công tác. Thay Võ Thanh Bınh ̀ vethay, và đây đượ c xem như người thay đau tiên của Anh Viên. Thay Bınh ̀ thôi hướng dan cho Viên năm 2009, khi Anh Viên đượ c vào đội tuyen trẻ quoc gia. Hiện nay thay Bınh ̀ van làm ở “Quoc phòng 4”, van miệt mài đào tạo các lứa vận động tiep theo. Hobơi của “Quoc phòng 4”, nơi Anh Viên trưởng thành giờ có tên “Câu lạc bộ bơi lội Anh Viên”, là nơi tập chung của các vận động viên trẻ thuộc “Quoc phòng 4” và các vận động viên bơi trẻ của đội tuyen quoc gia thuộc quyen quản lý của Trung tâm huan luyện thethao quoc gia Can Thơ, còn gọi là“Trung tâm 4”. Nhieu người làm thethao thi thoảng van hay nham giữa “Quoc phòng 4” (thuộc Quân khu 9) với “Trung tâm 4” (thuộc Tong cục TDTT). Phân biệt một cách cho dehieu thı̀“Trung tâm 4” mượn hobơi Anh Viên của “Quoc phòng 4” làm nơi tập luyện. Năm 2015, năm hobơi của “Quoc phòng 4” đượ c mang tên Anh Viên, ho bơi cũng đãđượ c lap thêm mái che. Đây hiện là một trong những hobơi biện đại, có diện tıch ́ lớn nhat và đạt tiêu chuan đetochức các kỳ thi cap quoc gia tại Can Thơ. Đen giờ Anh Viên van là quân của Trung tâm TDTT Quoc phòng 4. Tháng 8/2013, Anh Viên chıń h thức vào quân ngũ, đượ c thieu tướng Nguyen Hoàng Thủy lúc đó là Phó tư lệnh, tham mưu trưởng Quân khu 9 trao quân hàm Thượng úy. Một năm sau, Anh Viên đượ c đặc cách thăng hàm tiep, trở thành Đại úy trẻ nhat trong quân đội Việt Nam, ở tuoi 18. Với quân hàm này, hàng tháng Anh Viên có lương và phụ cap tien ăn. Sotien này Anh Viên chuyen vegia đınh ̀ trong những ngày côđi tập huan, thi đau, không sinh hoạt tại Trung tâm. https://thuviensach.vn Hiện bên Quân đội có 11 đơn vị thethao chuyên biệt thự c hiện nhiệm vụ tochức tuyen chọn, huan luyện và thi đau đoi với các tuyen vận động viên noi bật thuộc 24 môn thethao trong hệ thong thi đau quoc gia, trong đó có 5 trung tâm huan luyện và 6 đoàn thethao. 5 trung tâm gom: – Trung tâm TDTT Quân đội (thuộc Cục quân huấn – đóng tại Hà Nội) – Trung tâm TDTT Quốc phòng 2 (Quân khu 7 – TP.HCM) – Trung tâm TDTT Quốc phòng 3 (Quân khu 5 – Đà Nẵng) – Trung tâm TDTT Quốc phòng 4 (Quân khu 9 – Cần Thơ) – Trung tâm TDTT Quốc phòng 5 (Quân chủng Hải quân – TP.HCM). Các trung tâm đượ c phân công đào tạo các vận động viên xuat sac theo lợi thevùng mien. Quoc phòng 4 đượ c phân công 4 môn: bơi lội, bi sat, judo và võ cotruyen. Tat nhiên, bên cạnh đào tạo thethao thành tıch ́ cao, nhiệm vụ chınh ́ của Quoc phòng 4 là phục vụ phong trào the thao toàn quân của Quân khu 9. Ngày trước ở Quân khu 9 có đội bóng đá Quân khu 9 và đội bóng chuyen Quân đoàn 4 chơi rat tot nhưng sau đó bị giải thevı̀chủ trương thu gọn của quân đội đoi với thethao thành tıch cao. ́ Với Anh Viên, Quoc phòng 4 là nơi đào tạo bơi lội tieng tăm nhat trong vùng. Nhân tài vùng sông nước Đong bang sông Cửu Long nhieu, trong khi đó các trung tâm đào tạo vận động viên bơi lội thành tıch ́ cao ở vùng này chı̉ có vài tınh, ̉ nên Quoc phòng 4 không chiu ̣ nhieu áp lự c trong việc “giành quân”. “Các đia ̣ phương có cheđộ cho vận động viên cao hơn một chút nhưng bên chúng tôi van đượ c các bậc phụ huynh của vận động viên tın ́ nhiệm hơn, họ tin tưởng vào môi trường quân đội, tin vào chat nghiêm túc của quân đội, tin vào cách quản lý và dạy docác cháu của chúng tôi”, Đại tá Bùi Hữu Nghi, Giám đoc Trung tâm TDTT Quoc phòng 4, khang đinh. ̣ https://thuviensach.vn Quoc phòng 4 tuyen vận động viên trẻ từ 6-7 tuoi. Các cháu ăn ở tại trung tâm, tập hai buoi trong ngày, Chủ nhật nghı, ̉ cha mẹ có theđón con vevào chieu thứ Bảy. Vận động viên nhı́tại Quoc phòng 4 học văn hóa ở trường chınh ́ quy, theo chương trınh ̀ chung như các học sinh bınh̀ thường, đi học có xe đưa đón. Neu can phải học thêm, các thay thuêgia sư đen trung tâm kèm cặp. Chı̉tiêu cho đội bơi Quoc phòng 4 cho cả huan luyện viên và vận động viên là 40 người. Ap lự c thành tıch ́ từ Bộ tong tham mưu và Quân khu 9 xuong Trung tâm khá nặng nên yêu cau của Trung tâm với các vận động viên khá cao, ai không đáp ứng đượ c thành tıch ́ và không đủ tochat sẽbị loại. Nhieu ứng viên nhı́cũng có to chat, nhưng vı̀ gia đınh ̀ khá giả, quen sướng, không chiu ̣ noi gian kho nên cuoi cùng gia đınh ̀ phải tự rút ra. Đieu này không lạ, với cả các môn the thao khác. Moi năm, Quoc phòng 4 to chức kiem tra trınh ̀ độ đesàng lọc vận động viên hai lan. Và tương tự, moi năm Trung tâm cũng đi các tınh̉ tuyen vận động viên mới hai lan. Moi lan đi cả tháng, đen các trường tieu học ở Đong bang sông Cửu Long, chọn các côcậu bé có thehınh, ̀ độ dẻo, độ noi tot, đưa vào danh sách, thường thı̀chọn trong hàng trăm em roi sàng lọc lại còn 6 đen 7 em. Trung tâm TDTT Quoc phòng 5 thuộc Quân chủng Hải quân đóng tại TP.HCM, cũng đượ c ngành quân đội giao đào tạo bơi lội thành tıch ́ cao, gan đây cũng đặt một trạm ở Sóc Trăng nham tuyen quân từ Đong bang sông Cửu Long. Việc đội tuyen bơi trẻ quoc gia thuộc quản lý của Trung tâm Huan luyện thethao quoc gia Can Thơ tập chung tại cùng một hobơi mang đen một lợi the ve kỹ thuật cho Quoc phòng 4 là các huan luyện viên của họ có thehọc hỏi, trao đoi kinh nghiệm với chuyên gia nước ngoài huan luyện đội bơi trẻ quoc gia, hiện nay là một chuyên gia đen từ Trung Quoc – ông Hoàng Quoc Huy. Chuyên gia Trung Quoc này góp phan không nhỏ cho sự tien bộ vượt bậc của kınh ̀ ngư 17 tuoi Nguyen Huy https://thuviensach.vn Hoàng, người phá kỷ lục SEA Games 2017 ở cự ly 1.500m tự do. Huy Hoàng, người Quảng Bınh, đa ̀ ̃ tập ở Can Thơ từ vài năm nay. Trong 19 vận động viên trẻ đội tuyen quoc gia đang tập ở Can Thơ, Quoc phòng 4 đóng góp 7 em, trong đó có hai gương mặt noi bật là Nguyen Quang Thuan và Nguyen Thị MỹXuyên, đeu sinh năm 2006. Cả hai đeu là những tay bơi săn huy chương vàng cho Quoc phòng 4 trong mọi giải đau mınh ̀ tham gia. Ơ giải vôđich ̣ bơi trẻ quoc gia 2017, Quang Thuan và MỹXuyên moi em giành 9 huy chương vàng giúp Quoc phòng 4 có 20 huy chương vàng, xep thứ nhı̀toàn đoàn sau Quoc phòng 5 (21 huy chương vàng). Trước đó, trong giải vô đich ̣ bơi trẻ quoc gia 2016, moi em cũng giành 9 huy chương vàng giúp Quoc phòng 4 có 20 huy chương vàng, xep thứ nhat toàn đoàn. MỹXuyên có thehınh ̀ dự báo là không bang Anh Viên, nhưng có to chat tot, đặc biệt ở các cự ly ngan đòi hỏi toc độ cao. Quang Thuan chınh́ là em trai Anh Viên, bat đau đượ c tuyen vào Quoc phòng 4 từ năm 2015. Thuan có “gen cao” của gia đınh ̀ và sự kiên trı̀nhan nại của chi. ̣ Trong căn nhà treo gan 300 tam huy chương các loại của Anh Viên, cậu em Thuan cũng có cho riêng cho mınh ̀ đetreo hơn 40 tam huy chương từ các giải trẻ. Đại tá Bùi Hữu Nghi, Giám đoc Trung tâm TDTT Quoc phòng 4 hiện đang tım ̀ cơ chethıch ́ hợp đeđưa Thuan và Xuyên đi đào tạo nước ngoài từ sớm. Lúc Anh Viên đượ c đưa đi đào tạo ở Mỹ, nhieu chuyên gia nhận đinh ̣ cơ hội thành công cũng chı̉ là 50-50, nhưng Anh Viên đã thành công, trở thành một bước đột phá mới trong cơ cheket hợp giữa đia ̣ phương với trung ương, giữa ngành thethao với bên quân đội. Hiện kinh phı́cho thay trò Đặng Anh Tuan và Nguyen Thị Anh Viên ở Mỹvào khoảng 200.000 USD moi năm, trong đó Bộ quoc phòng đóng góp 40% và 60% còn lại từ Tong cục the dục the thao. Và ngượ c lại, huyện Phong Đien từ khi noi lên Anh Viên, phong trào bơi phát trien mạnh, riêng huyện này đóng góp 60% vận động viên cho https://thuviensach.vn Quoc phòng 4. Lúc nhỏ Ánh Viên là một cô bé mũm mĩm. Cả nhà không ai nghĩ cô sẽ trở thành vận động viên bơi lội chuyên nghiệp, bởi truyền thống của gia đình là làm nông. Trong ảnh là Ánh Viên cùng mẹ. https://thuviensach.vn Ánh Viên được giới trẻ yêu chuộng thể thao hâm mộ, nhưng đối với cô sự tự hào của gia đình mới là điều quý giá nhất. Trong ảnh là ông bà nội cùng ba mẹ Ánh Viên hạnh phúc với những bằng khen và huy chương mà Ánh Viên đã đạt được. Cả gia đình treo bằng khen cùng huy chương của Ánh Viên đầy phòng khách. Hồ Bơi Quốc phòng 4 giờ đã mang tên Câu lạc bộ bơi lội Ánh Viên (Trung tâm TDTT Quốc phòng 4, Quân khu 9, Cần Thơ). Hồ cũng đã xây dựng mái vòm, có khán đài và nâng chuẩn để đủ điều kiện tổ chức các giải đấu cấp quốc gia. https://thuviensach.vn Các tay bơi trẻ chụp hình kỷ niệm khi về quê Ánh Viên chơi. Chính Ánh Viên đã thắp sáng niềm tin trong lòng các bạn trẻ về con đường đến vinh quang của bộ môn bơi lội. https://thuviensach.vn CHƯƠNG 3 NHỮNG BƯỚC NGOẶT QUYẾT ÐỊNH N ăm 2009, Anh Viên đượ c tuyen vào đội trẻ quoc gia, khi chưa đay 13 tuoi. Năm đó, lứa vận động viên trẻ này đượ c đưa veTrung tâm huan luyện thethao quoc gia 4 ở Can Thơ nên đời song với Anh Viên không có gı̀khác biệt nhieu. Chı̉khác là thay vı̀tập với các thay ở Quoc phòng 4, Anh Viên tập với huan luyện viên Phan Quang Minh Quân. Sau đó lứa vận động viên trẻ này chuyen qua Đong Tháp tập từ tháng 12/2009 đen tháng 10/2010, roi cuoi cùng chuyen veTrung tâm huan luyện thethao Quoc gia 2 ở TP.HCM. Cuoi tháng 11/2010, bơi lội Việt Nam that bại trong ý đođau tư cho Nguyen Hữu Việt, tay bơi người Hải Phòng, vận động viên đãgiành huy chương các cự ly bơi ech tại Đại hội thethao châu A ASIAD 2010 to chức ở Quảng Châu (Trung Quoc). Ong Đặng Anh Tuan, huan luyện viên trưởng đội tuyen bơi quoc gia, bàn với các cap lãnh đạo thúc đay việc xây dựng lại tuyen vận động viên trẻ, tım ̀ kiem những tài năng bơi lội mới. Nguyen Hữu Việt năm đó 22 tuoi, sau khi giành 3 huy chương vàng tại 3 kỳ SEA Games – 2005, 2007 và 2009, đãcó dau hiệu đi xuong. Các tài năng trẻ khi đó noi lên có Hoàng Quý Phước, Nguyen ThịKim Tuyen, https://thuviensach.vn Tran Duy Khôi, VõThái Nguyên, Phạm Thành Nguyện, LêThị MỹThảo, Nguyen Thị Anh Viên. Trong sođó, người ông Tuan đeý nhieu nhat là Anh Viên. Bước ngoặc thứ nhất Anh Viên là vận động viên ở đội trẻ, ông Tuan huan luyện ở đội tuyen quoc gia, nhưng thınh ̉ thoảng ông Tuan van chı̉dạy kỹthuật riêng cho Anh Viên. “Anh Viên lúc đó yeu vethành tıch ́ so với các vận động viên đượ c tuyen lên. Tuy nhiên, tôi thay Anh Viên có những yeu tothehınh̀ mà tôi nghı̃neu có đieu kiện tot, Anh Viên sẽtien rat nhanh”, ông Tuan kelại, “Đau tư ban đau vào một vận động viên thành tıch ́ cao rat quan trọng. Anh Viên lúc đó 14 tuoi, ở độ tuoi dậy thı, ̀ dinh dưỡng rat quan trọng trong việc phát trien hıǹ h the. Neu không bón thúc ở độ tuoi này sẽ mat đi 80% cơ hội có một vận động viên tot”. Cheđộ ăn ở đội tuyen quoc gia là 150.000 đong/vận động viên/ngày, trong khi cheđộ ăn ở đội trẻ là 100.000 đong. Ong Tuan đexuat với lãnh đạo ở Tong cục TDTT xin cap cho Anh Viên cheđộ ăn như thành viên đội tuyen quoc gia, nhưng không đượ c chap thuận, quy đinh ̣ là quy đinh. ̣ Thelà ông Tuan gặp ông Nguyen Thành Lâm, giám đoc Trung tâm huan luyện the thao Quoc gia 2. – Ánh Viên có tiềm năng, em xin lên cấp trên cho Viên chế độ ăn được tăng thêm mà không được, anh có cách gì không? – Để mình tìm cách cho cháu tạm hưởng chế độ đó để chờ cháu khẳng định, nhưng có chắc là có tiềm năng không? – Anh tin em đi, nếu cháu nó không phát triển được, em sẽ lấy tiền túi bù vào phần đó. Tháng 12/2010, Đại hội thedục thethao toàn quoc lan thứ VI (4 năm tochức một lan) dien ra ở ĐàNang, Anh Viên không đượ c tham dự vı̀ chưa có thành tıch ́ noi bật, không đượ c đoàn Quân Đội gọi vào đội tuyen đi thi đau, ông Tuan và ông Lâm xin cho Anh Viên ra thi đau kiem https://thuviensach.vn tra ở ĐàNang, với kinh phı́của Trung tâm huan luyện thethao Quoc gia 2. Bởi vı̀là“kiem tra” nên Anh Viên không đượ c bơi cùng các vận động viên thi đau chınh ́ thức, vı̀neu làm ảnh hưởng đen các vận động viên khác có thedan đen kiện cáo. Tức làAnh Viên một mınh ̀ một ho, bơi các cự ly, lúc đó. Phải đay ý chı́mới làm đượ c đieu này. Quả là khởi nghiệp đay khó khăn. Đây cũng chınh ́ là bước ngoặc đau tiên đe Anh Viên khang đinh ̣ đượ c mınh. ̀ Neu không có đượ c cơ hội này có lẽsẽrat khó đe chúng ta biet đen một Anh Viên ngày nay. Bước ngoặc thứ hai Tháng 3/2011, Anh Viên ra Huethi đau giải vô đich ̣ quoc gia ho25 m, đượ c huy chương bạc các nội dung 400 m bơi tự do, 800 m bơi tự do, 400 m bơi hon hợp. Với ket quả này, Anh Viên chınh ́ thức đượ c bosung vào đội tuyen quoc gia vào tháng 4/2011. Thành tıch ́ của Anh Viên sau đó bat đau noi đuôi đen rat nhanh: 10 huy chương vàng ở 10 cự ly đăng kýtại giải vôđich ̣ quoc gia các nhóm tuoi năm 2011, 6 huy chương vàng tại giải vô đich ̣ các nhóm tuoi Đông Nam A vào tháng 6/2011, 5 huy chương vàng tại giải vô đich ̣ quoc gia ho 50 m ở Hà Nội vào tháng 9/2011. Cũng từ đó, ông Tuan không muon rời mat khỏi sự phát trien của Anh Viên. Tháng 5/2011, đội tuyen bơi Việt Nam đi dự giải bơi lội Malaysia mở rộng nham lay chuan đe dự giải vô đich ̣ the giới tại Thượng Hải (Trung Quoc) vào tháng 7/2011. Ong Tuan là huan luyện viên trưởng đội tuyen còn Anh Viên không nam trong danh sách đượ c Tong cục TDTT cap tien đi dự giải. Kinh phı́dự là 2.500 USD/vận động viên, ông Tuan quyet đinh ̣ xin Hiệp hội thethao dưới nước, may man là Chủ tich ̣ Phạm Viet Muôn và Phó chủ tich ̣ Nguyen Xuân Gụ của Hiệp hội rat sot sang ủng hộ, cap tien ngay. Tại giải này, Anh Viên giành huy chương bạc cự ly 400 m bơi hon hợp, với thông sothành tıch ́ đúng ýđo. Ong Tuan coi đây là bước ngoặt thứ hai, đexin Tong cục TDTT cho Anh Viên vào đội tuyen quoc gia đi tập huan 6 tháng tại Trung Quoc. Lời đe https://thuviensach.vn nghị này của ông Tuan đi cùng với lời hứa: Sẽcó huy chương tại SEA Games 2011. Lúc này, Tong cục TDTT bat đau tin ông Tuan, duyệt cho Anh Viên, Võ Thái Nguyên và Phạm Thành Nguyện đi thành phoCôn Minh và sau đó là thành phoĐông Quản tập huan. Tınh ́ đen thời điem đó, mới có hai nữ vận động viên bơi Việt Nam giành đượ c huy chương ở SEA Games: VõThị Thanh Vy với huy chương đong cự ly 400 m bơi hon hợp năm 2003 và Phạm Thị Huệ với huy chương đong cự ly 200 m bơi ech năm 2009. SEA Games 2011 trên đat Indonesia, lời hứa đượ c thự c hiện, Anh Viên có hai huy chương bạc ở các cự ly 100 m bơi ngửa và 400 m bơi hon hợp. Thành tıch ́ đó lẽ ra có thetot hơn, nghıa ̃ là có the có huy chương vàng, neu như 3 tuan trước kỳ SEA Games, Anh Viên không dınh ́ chan thương, một chan thương rat “au ơ”. Trong lúc tập tạ, cô đe rơi quả tạ, thay vı̀nhảy ra đetránh thı̀côlại đưa bàn chân ra đỡ quả tạ, thelà chân sưng to. Ong Tuan hoảng hon, ngày đau thı̀ cận ke, thành tıch ́ đãtrót hứa, neu không đạt thành tıch ́ thı̀ cap trên không tin ông Tuan, không tin Anh Viên nữa, không có gı̀đelay ra mà bào chữa đượ c. May là đi bó thuoc đông y ở Trung Quoc nhanh khỏi, nhưng cũng mat 11 ngày nghı tả ̣̂p luyện. Một kinh nghiệm nhớ đời với Anh Viên. Sergio Lopez và Joseph Schooling Trong thời gian thi đau ở Indonesia, ông Tuan gặp Sergio Lopez, huan luyện viên của vận động viên Joseph Schooling. Kınh ̀ ngư người Singapore lúc đó 16 tuoi đãgiành huy chương vàng ở cự ly 50 m bơi bướm và 200 m bơi bướm. Cùng với huy chương vàng 200 m bơi bướm, Joseph Schooling lúc đó đã đủ chuan đi dự Olympic 2012. Schooling sang Mỹnăm 2009; cha mẹ anh ta sau này tiet lộ, đeSchooling theo đuoi nghiệp bơi lội, họ đãbán ba căn nhà và vay nợ ngân hàng trả dan trong 10 năm đecó khoảng 1 triệu USD đau tư cho con. Schooling thı̀ sau đó ai cũng biet; giành 9 huy chương vàng SEA Games 2015; trở thành vận động viên Đông Nam A đau tiên giành huy chương vàng tại https://thuviensach.vn Olympic, khi chien thang huyen thoại Michael Phelps ở cự ly 100 m bơi bướm ở Olympic Rio de Janeiro 2016. Chı̉riêng chiec huy chương vàng này, Schooling đượ c chınh ́ phủ Singapore thưởng 1 triệu SGD (khoảng 760.000 USD). Hiện Schooling đang học và thi đau bơi lội cho Trường đại học tong hợp Texas, dưới sự dan dat của ông Eddie Reese, huan luyện viên trưởng đội tuyen bơi Mỹ ở hai kỳ Olympic 2004 và 2008. Schooling năm 2011 van đang tập bơi tại trường Bolles School, thành pho Jacksonville, phıa ́ bac bang Florida, Mỹ. Bolles School là trường tư, thành lập năm 1933, có hệ thong giáo dục từ nhàtrẻ đen het trung học. Ong Lopez từng giành huy chương đong cự ly 200 m bơi ech cho Tây Ban Nha tại Olympic Seoul 1988, lúc đó đang là huan luyện viên trưởng đội bơi trường Bolles School. Đau năm 2015, ông Lopez chuyen tới làm huan luyện viên trưởng đội bơi Singapore. Bolles School có tieng veđào tạo bơi lội, từ năm 1972 đen nay, kỳ Olympic nào cũng có vận động viên xuat thân từ Bolles School tham dự. Người tien nhiệm của ông Lopez ở Bolles School là ông Gregg Troy, huan luyện viên trưởng đội tuyen bơi Mỹ tại Olympic 2012. Qua trao đoi với ông Lopez, huan luyện viên Đặng Anh Tuan và ông Đinh Việt Hùng – Trưởng bộ môn bơi lội Tong cục TDTT – cho rang đưa vận động viên Việt Nam qua Mỹtập huan dài hạn là hướng tot. Ong Tuan từng cóthời gian tım ̀ hieu ưu nhượ c điem các trường phái bơi của Mỹ, Uc, Nga, Trung Quoc, Nhật Bản, Hungary, đánh giá rang đi Mỹlà hướng hợp lý nhat. Một phan vı̀ông Tuan có người nhà đinh ̣ cư bên Mỹ, nên không bị bỡ ngỡ veloi song, ngôn ngữ. Mặt khác, đi Mỹrẻ hơn đi châu Au. Đau năm 2012, các vận động viên trẻ Việt Nam “đo bộ” lên Jacksonville. Theo phân công từ nhà, ông Tuan phụ trách các vận động viên Võ Thái Nguyên, Phạm Thành Nguyện, Nguyen Thị Kim Tuyen, Nguyen Thị Anh Viên. Vận động viên Hoàng Quý Phước đi riêng với huan luyện viên Nguyen Tan Quảng, cả hai người đeu từ Sở TDTT Đà https://thuviensach.vn Nang. Đia ̣ phương này không giao Quý Phước cho ông Tuan, tự chi tien cho ông Quảng đi chăm lo cho Quý Phước. Chı̉ tiêu cho đoàn tập huan:Trong ba tháng, phải có vận động viên đạt chuẩn B Olympic để được xét dự Olympic 2012 khai mạc vào ngày 27/7 cùng năm. Ở Mỹ Đặt chân lên đat Mỹ, tưởng như cánh cong giac mơ đã mở rộng, nhưng mọi chuyện lại không suôn sẻ chút nào. Ơ trường Bolles School, ông Lopez không giúp đỡ đoàn Việt Nam như phıa Vie ́ ̣̂t Nam kỳ vọng, dù sao ông này cũng làm cho Singapore, đoi thủ với Việt Nam trong khu vự c Đông Nam A. Nhưng nhiêu đó không đủ tạo nên khó khăn mà đội tuyen tập huan phải đoi mặt. Theo chınh ́ sách giáo dục Mỹ, các trường trung học Mỹchı̉cho phép các vận động viên trẻtập bơi moi ngày một buoi. Thelàthua roi. Ơ Việt Nam, các vận động viên thường tập moi ngày hai buoi, sáng và chieu. Cho dù phương pháp ở Mỹ có hay thenào đi nữa, mà vận động viên phải tập ıt ́ lại thı̀cũng không thetot đượ c. Người Mỹto, cao, khỏe, họ có thetập ıt́ . Người mınh ̀ phải tập nhieu. Không therập khuôn theo người Mỹđượ c. Ơ Mỹcũng có nhieu con em goc người Việt, người Hàn Quoc, người Philippines,... theo đuoi bộ môn bơi trong các trường trung học nhưng chang may ai phát trien tot cũng là vı̀the. Ong Tuan xin trường Bolles School cho các vận động viên Việt Nam tập hai buoi moi ngày, họ không đong ý. Đội tập huan thı̀can thành tıch ́ ngay, lay chuan B Olympic đâu phải de, theo đường của nơi sở tại, chac chan that bại. Mà that bại có nghıa ̃ là tat cả venhà, khép lại luôn con đường tập huan nước ngoài sau này của đội tuyen. Betac ở trường Bolles School mat một tháng, cho đen cuoi tháng 1/2012, đoàn Việt Nam chuyen ra hobơi khác tập luyện. Nhưng việc “ra riêng” cũng không phải chuyện de dàng. Muon thuêhobơi đehuan luyện ở Mỹphải có bang huan luyện viên do cơ quan chức năng của Mỹ cap, ông Tuan không có. Qua một moi quan hệ mới thiet lập, huan luyện viên Frank Holleman đong ý giúp https://thuviensach.vn đoàn Việt Nam, đứng ra thuêhobơi và cùng với ông Tuan chı̉đạo các vận động viên tập luyện. Ong Holleman là huan luyện viên trưởng đội bơi trường trung học St. Augustine High School, gan Jacksonville. Nhờ sự giúp đỡ này, đội tập huan bat đau tập moi ngày hai buoi, nghıa ̃ là 12 buoi/ tuan. Cũng ở Mỹ, muon xuong sát hobơi đehuan luyện, phải có bang cap quy đinh ̣ của nước này. Vậy là ông Tuan phải ngoi trên khán đài xem các vận động viên mınh ta ̀ ̣̂p như một phụ huynh học sinh. Dı̃nhiên, vai trò“phụ huynh” đâu thenào phù hợp với ông Tuan. Bởi ông biet những người học trò của mınh ̀ can có sự hướng dan trự c tiep từ ông. Vậy nên, trong thời gian bat buộc phải ngoi ghekhán đài, ông Tuan tranh thủ học đethi lay bang huan luyện viên cap 1. Thời gian đe ông chuan bị và tham gia cuộc thi của riêng mınh ̀ là 3 tuan. Có 180 câu hỏi trong bài thi trac nghiệm, gom đủ loại câu hỏi sinh lý, sinh hóa,... người thi phải làm đúng 170 câu trở lên mới đượ c lay bang. Thêm nữa, trước khi vào thi phan trac nghiệm 180 câu này, người thi phải có các chứng chı̉vecứu hộ, bảo vệ vận động viên, có kỹthuật an toàn trên ho bơi và lý lich ̣ phải sạch. Tức là ông Tuan phải thi lay các chứng chı̉kia xong mới đượ c vào thi bang cap 1. Trong 3 tuan, ông Tuan vừa huan luyện, vừa lo hậu can cho các vận động viên, thức đêm ôn thi đecó tam bang, vào cuoi tháng 2/2012. Bên Mỹ, huan luyện viên có 5 cap. Một huan luyện viên bơi lội phải có bang cap 1, sau đó là cap 2 và cao nhat là cap 5. Sau khi có bang cap 1, huan luyện viên đó phải có vận động viên vô đich ̣ giải cap bang mới đượ c thi lay bang cap 2. Tiep đó, anh ta phải có vận động viên do mınh̀ huan luyện trự c tiep đạt chuan A Olympic, mới đượ c thi lay bang cap 3. Với bang cap 3, một huan luyện viên bơi lội cóthehuan luyện trong một trường đại học hoặc trung học với mức lương 100.000 USD moi năm, chưa kedạy kèm bên ngoài. Nhưng neu anh bị tai tieng như ngượ c đãi trẻ em, lạm dụng tınh ̀ dục thı̀ vınh ̃ vien anh sẽkhông đượ c cap bang. Năm 2015, sau khi Anh Viên đạt chuan A Olympic, ông Tuan đãđi học https://thuviensach.vn đelay đượ c bang cap 3. Tháng 3/2018, ông Tuan tiep tục lay đượ c bang cap 4. “Nhập gia tùy tục” là việc khó có thetránh khỏi. Chınh ́ ông Tuan là người hieu rõ đieu đó hơn ai het. Và với trách nhiệm phải dıu ̀ dat, hướng dan một nhóm vận động viên non trẻ, ông Tuan biet chınh ́ bản thân ông phải là người đau tiên nolự c và chien thang những trở ngại trong việc đưa những học trò của ông tien xa hơn. Không có con đường nào trải thảm san cho bạn đi neu bạn không san lòng bỏ ra công sức, mo hôi và dám thử thách bản thân mınh. ̀ Không chı̉ là việc “thelệ”, nước Mỹcũng làm sinh hoạt của các vận động viên bị đảo lộn hoàn toàn. Đi Trung Quoc tập huan, các vận động viên vào ngay khu liên hợp huan luyện, có nhà ăn, nhà ở tập the. Ơ Mỹ, cả đoàn phải tự lo ăn ở. Trong khi đó kinh phı́từ nhà cho đi Mỹchı̉bang đi Trung Quoc, chi phı́ ăn khoảng 30 USD moi người moi ngày; cả đội phải gói ghém trong sotien đó, thuênhà, tự nau ăn, tự lo phương tiện di chuyen. Đoàn vận động viên thuêhai căn hộ chung cư cạnh nhau. Quý Phước và ông Quảng ở một căn. Căn hộ còn lại có hai phòng ngủ, hai vận động viên nam ở một phòng, hai vận động viên nữ ở một phòng, ông Tuan nam ngoài phòng khách. Ong Tuan tınh ́ toán, neu thuêxe đedi chuyen từ nhà đen bebơi cũng het hơn 2.000 USD/tháng, trong khi kinh phı́di chuyen ở nhà xét duyệt chı̉có 100 USD/tháng/ người. Vậy là ông quyet đinh ̣ mua một chiec xe 8 cho, trả góp 600-700 USD moi tháng và tự lái. Còn veăn uong, van là ông Tuan một tay lo liệu, ông tự vào bep. Từ nhỏ đen lớn, ông Tuan là vận động viên roi trở thành huan luyện viên, toàn ăn cơm tập the, chưa từng nau nướng bao giờ, đen chặt thit ̣ gà thenào cũng không biet. The nhưng hoàn cảnh đưa đay, ông buộc phải học mà làm. Ong Đinh Việt Hùng có lan qua Mỹkiem tra đoàn tập luyện kelại chuyện, ông Tuan vừa nau ăn vừa gọi điện cho mẹ ông Tuan (bà đinh ̣ cư tại Mỹ, nhưng ở tieu bang khác) qua headphone gan vào tai đe hỏi cách làm món ăn. https://thuviensach.vn Hoàn cảnh không may dechiu ̣ với cả ông Tuan lan những vận động viên trẻ tuoi trong đợt tập huan ay. Nhưng có lẽmọi người trong đoàn san sàng chap nhận mọi khó khăn đeđoi lay một cơ hội: cơ hội đeđội bơi Việt Nam đượ c vươn mınh r ̀ a the giới. * Một chuyện bên lề. Năm đó, truyen thông Việt Nam rộ lên chuyện có mâu thuan giữa ông Tuan và ông Quảng, roi Quý Phước bi ọ ̂ng Tuan trù dập. Trước khi đi Mỹ, Quý Phước đãđạt đượ c chuan B Olympic cự ly 100 m bơi bướm. Nhưng chuan B thı̀chưa chac đãđượ c đi dự Olympic. Vận động viên phải lay đượ c chuan A mới chac chan một suat ở đau trường danh giá nhat hành tinh này, và mục tiêu đi tập huan Mỹcủa Quý Phước là chuan A. Nhưng ngay từ ở Việt Nam, Sở TDTT Đà Nang đãkhông tin tưởng giao Quý Phước cho đội tuyen, cho ông Tuan. Sở tự chi kinh phı́ đeông Quảng, thay ruột của Quý Phước đi Mỹcùng, trong khi kinh phı́ đeQuý Phước đi van làtừ phıa ́ Tong cục TDTT. Và như vậy, một giao ket đãđượ c thự c hiện ngay từ nhà: Mọi việc vechuyên môn của Quý Phước do ông Quảng lo, ông Tuan không đượ c can thiệp vào. Qua Mỹ, ông Quảng ngoại ngữ không tot, bỡngỡvới môi trường mới, lại không hợp với ông Tuan, nên mọi việc với thay trò Quý Phước là bị động. Tháng đau tập ở Bolles School, hàng sáng ông Tuan lái xe đưa cả đoàn tới hobơi tập. Vài buoi, thay trò Quý Phước xuong nhà đera xe chậm, khien nhóm phải chờ. Góp ý với nhau: “Hai thay trò sap xep xuong vào thời gian hẹn đeđen hobơi đúng giờ, tôi cũng qua đây huan luyện chứ đâu phải chı̉lái xe phục vụ”, ông Tuan nói vàthelà không khı́ căng thang. Het tháng đau, nhóm ông Tuan chuyen sang hobơi khác đetập với cường độ cao hơn, thay trò Quý Phước van tập ở Bolles School những tháng còn lại, tat nhiên phải tự lo di chuyen. Chı̉đượ c tập với cường độ https://thuviensach.vn thap – 6 buoi/tuan, lại không hòa nhập với môi trường, phong độ Quý Phước đi xuong. Đau tháng 1/2012, vı̀trục trặc khi xin thị thự c, Quý Phước sang Mỹmuộn hơn so với các vận động viên trong đội khoảng 10 ngày, bịquá hạn khi đăng kýthi đau giải Indianapolis Grand Prix dien ra vào các ngày 29, 30 và 31/3/2012 theo cùng CLB bơi của trường Bolles School. Bộ môn bơi Tong cục TDTT tran an thay trò Quý Phước rang cứ yên tâm tập luyện cho tot, sẽđăng kýthi đau ở một giải Grand Prix khác vào tháng 5/2012, tức là hai tháng sau lan đãlỡ. Nhưng sang đen đau tháng 4, thay trò Quý Phước đã rời MỹveViệt Nam, vı̀ chac chan với phong độ như vậy Quý Phước khó có the lay đượ c chuan A Olympic. Mốc chuẩn Olympic Nói sơ qua ve chuan A và B Olympic trong môn bơi lội. Khi phong trào Olympic hiện đại trở lại vào năm 1896, thời gian đau do muon phát trien mạnh nên các nhàtochức nêu cao khau hiệu “tham gia quan trọng hơn chien thang”. Vı̀vậy, Uy ban Olympic quoc te(IOC) không đặt ra vòng loại, chı ca ̉ n quoc gia đó là thành viên của IOC là đượ c cử vận động viên tham gia thevận hội. Thời gian sau đó, các quoc gia tham dự Olympic đông lên, IOC đặt ra chuan A và B vethành tıch ́ đe sàng lọc chat lượng vận động viên tranh tài – chı̉ chọn những người xuat sac nhat từ các đội, đong thời quy đinh ̣ trong bơi lội, ở moi nội dung cá nhân chı̉có toi đa hai vận động viên của một nước đượ c tham dự. Đặt chuan, nhưng IOC van phải có cách dung hòa đethúc đay phong trào, không thı̀ giải bơi lội chı̉ có may nước tham gia với nhau. Với những nước có nen the thao phát trien chậm, đe thúc đay phong trào thı̀ IOC mời moi đoàn 6 người đen dự Olympic và“bao trọn gói” từ vé máy bay đen ăn ở, sáu người này gom: 2 lãnh đạo của Uy ban Olympic Quoc gia, 2 vận động viên đien kinh và 2 vận động viên bơi. Tại các kỳ Olympic 1988, 1992, 1996, vận động viên bơi Việt Nam đeu đi theo ngạch này. Olympic Seoul 1988 có Nguyen Kieu Oanh và Quách Hoài https://thuviensach.vn Nam. Olympic Barcelona 1992 có Nguyen Kieu Oanh và Nguyen Thị Phương. Olympic Atlanta 1996 có Võ Tran Trường An, Trương Ngọc Tuan. Dù trong những kỳOlympic sau này đãyêu cau chuan, nhưng các vận động viên bơi của ta van chưa đạt, thậm chı́cả chuan B, nên van đi dự theo hınh ̀ thức mời đặc cách. Tương tự như vậy làNguyen Ngọc Anh tại Olympic Sydney 2000, Nguyen Hữu Việt tại Olympic Athens 2004 và Olympic Bac Kinh 2008. Chuan A là đủ đieu kiện dự Olympic. Những nước phát trien vethe thao như Mỹ, Uc,... ở moi nội dung cá nhân có đen hàng chục vận động viên đạt chuan A nên họ phải tochức thi vòng loại trong nước đetuyen chọn vận động viên đi dự Olympic, đảm bảo quy đinh ̣ moi nước chı̉ có hai suat dự thi ở một nội dung cá nhân. Giải đau thi tuyen chọn vận động viên đi dự Olympic ở Mỹchang khác giải thegiới thu nhỏ, vı̀tınh́ ra ở tat cả các kỳ Olympic từ trước đen nay, Mỹ chiem 145/299 huy chương vàng nam và 95/242 huy chương vàng nữ trong môn bơi. Các nước khác phân bo suat đi dự Olympic theo nhieu cách khác nhau, hoặc dự a trên ket quả năm trước, hoặc cho phép huan luyện viên trưởng chọn lự a, hoặc tuyen lự a bởi một hội đong. Nước Mỹkhông như the, ıt ́ nhat trong bơi lội. Ơ Mỹ, chı̉có một cách đeđen Olympic là phải venhat hoặc nhı̀ở các cự ly cá nhân trong vòng tuyen chọn quoc gia. Dù Michael Phelps có giành 6 huy chương vàng và 2 huy chương đong ở Olympic Athens 2004 thı̀ anh cũng không đượ c đặc cách gı̀het. Muon đen Olympic Bac Kinh 2008, anh phải thi đau vòng loại đegiành lay suat. Ve thứ ba thı anh pha ̀ ̉i đợi bon năm nữa, neu anh đợi đượ c. Nữ vận động viên Hayley McGregor là một thı́dụ, côtừng giữ kỷ lục thegiới trong đường đua 50 m và 100 m bơi ngửa, nhưng không bao giờ đượ c dự Olympic vı̀toàn thua ở các vòng loại tuyen chọn ở Mỹ. Neu cô khoác áo nước khác thı̀ khả năng đi dự Olympic đãtrong tay. Một trường hợp khác là Mirolad Cavic, sinh ra và lớn lên hoàn toàn ở Mỹ, có goc gác Serbia, chọn thi đau cho Serbia vı̀anh thay sự cạnh tranh ở Mỹ https://thuviensach.vn quá lớn. Tại Olympic 2008, Cavic và Phelps có một cuộc đua nghẹt thở ở cự ly 100m bướm, hơn thua nhau 1% giây. “Neu tôi ve thứ ba ở Olympic, nghıa ̃ là tôi lên bục nhận huy chương đong và đượ c tôn vinh sau đó. Nhưng neu tôi vethứ ba ở quênhà, nghıa ̃ làtôi sẽngoi trên sofa cả tháng đexem Olympic qua truyen hınh̀ ”, tay bơi Gary Hall Jr. goc Mỹ từng nói như vậy. Chuan B yêu cau thành tıch ́ thap hơn đáng keso với chuan A, đượ c xep vào danh sách chờ đeIOC và FINA tınh ́ toán gửi giay mời. IOC giới hạn moi kỳ Olympic chı̉ có toi đa 900 vận động viên bơi, FINA sẽchọn khoảng 90% vận động viên đạt chuan A, đelại 10%, tức khoảng 90 suat cho các vận động viên đạt chuan B. Neu năm 2016 là năm to chức Olympic thı̀FINA sẽcông bothành tıch ́ chuan A và B vào tháng 1/2015, đong thời công bodanh sách những giải đau đượ c công nhận chuan A và B. Nghẹt thở đặt chân vào đấu trường Olympic SEA Games 2011, QuýPhước giành huy chương vàng cự ly 100 m bơi bướm với thành tıch ́ 53 giây 07, đạt chuan B Olympic 2012, lúc đó đượ c quy đinh ̣ ở mức 53 giây 65. Trong khi chuan A cự ly này là 52 giây 36. Vậy là Quý Phước chı̉ đượ c vào danh sách “chờ đượ c mời”. Cuoi cùng Quý Phước không đượ c mời vı̀có quá nhieu người đạt chuan B Olympic có thành tıch t ́ ot hơn Quý Phước. Người có thành tıch chua ́ n B thap nhat đượ c mời cũng đạt moc 52 giây 56, vận động viên Bence Pulai, người Hungary. Ngày 27/3/2012, thay trò Anh Viên lái xe vượt 1.400 km từ Jacksonville đen thành phoIndianapolis dự giải Grand Prix – giải đau đượ c xep hạng cótınh ́ chuan dự Olympic. Anh Viên đăng kýba nội dung 100 m bơi ngửa, 200 m bơi ngửa, 200 m bơi hon hợp; Nguyen Thị Kim Tuyen và Phạm Thành Nguyện cũng đăng ký dự vài nội dung. Grand Prix là một giải bơi rat lớn, có đen cả ngàn vận động viên từ khap nơi trên nước Mỹvàthegiới đen tham gia, môi trường thi đau rat phức tạp, https://thuviensach.vn không yên tınh, ̃ nên chuan khó đạt hơn. Bơi là cuộc chơi chạy đua với kim đong ho, nên càng đỡ roi loạn càng tot. Do có ıt ́ thời gian chuan bị nên ông Tuan chı̉tập trung vào các cự ly vừa phải mà Anh Viên có khả năng lay chuan cao nhat. Cự ly sở trường nhat của Anh Viên là 400 m bơi hon hợp phải bỏ vı̀không đủ thời gian chuan bi. ̣ Nhưng quá trınh ̀ chuan bị không suôn sẻ, không chı̉vı̀những chuyện không thuận lợi như đãnói phan trên, mà còn van đecá nhân của Anh Viên. Ngày 15/3, còn hai tuan nữa thi đau, Anh Viên lăn ra sot, ho. Với tınh̀ trạng này, sức đekháng của vận động viên xuong rat thap, thi đau làm sao. “Vái trời, vái phật, chang lẽđời con xui thesao?”, ông Tuan ngán ngam. Đi mua thuoc uong, may là chı̉hai ngày làAnh Viên khỏi han, như chưa từng bi sọ t. Ngày 23/3, còn vài ngày nữa thi đau, Anh Viên leo lên hobơi, kêu đau lưng dữ dội, có lẽvı̀một động tác vặn người đột ngột. Lại vụ gı̀nữa đây? Chan thương lưng phải 3 đen 4 tháng mới có thehoi phục. Thôi thelà het thật roi! Quãng đường lái xe từ hobơi vecăn hộ là quãng đường có lẽdài nhat trong đời ông Tuan, sự im lặng đáng sợ bao trùm trong chiec xe hơi. Veđen căn hộ, ông Tuan vội kiem tra, chườm đá, massage cho côhọc trò. Bong ở chođau, một nhóm cơ gù lên, lay ngón tay đay vài lan, kêu rụp một tieng, Anh Viên la lên: “Het roi thay, het đau roi thay”. “Có thật không? Đứng lên đi lại, gập người lên xuong xem nào” – ông thay hoảng hot không chac là có nên mừng ngay không. May sao đúng là het thật, ơn trời! Sau này, ở bên Mỹ, đi chụp chieu kiem tra tong the, Anh Viên bị chan đoán một chân dài hơn chân kia bam sinh, tuy ıt ́ ở mức không nhận ra bang mat thường nhưng nó gây chèn ép dây than kinh, đelâu dài không tot. Hai thay trò phải đen bác sı̃chuyên khoa chınh hı ̉ nh tr ̀ ong gan 5 tháng đe giải quyet van đe đó. Ba ngày thi đau. Thi 100 m bơi ngửa, Anh Viên xep thứ 30/102 vận động viên, thành tıch ́ 1 phút 04 giây 95, không đạt chuan B là 1 phút 03 https://thuviensach.vn giây 11. Thi 200 m bơi hon hợp, Anh Viên xep thứ 27/151 vận động viên, thành tıch ́ 2 phút 22 giây 62, không đạt chuan B là 2 phút 16 giây 98. Thi 200 m bơi ngửa, Anh Viên xep thứ 6/100 vận động viên, thành tıch ́ 2 phút 15 giây 15, đạt chuan B là 2 phút 15 giây 52. Khi nhın ̀ thành tıch ́ trên bảng điện tử, ông Tuan và ông Đinh Việt Hùng trên khán đài, không ai bảo ai, quay sang ôm cham nhau và khóc. Thelà“song sót” roi. Họ vỡ òa sau ba tháng nhọc nhan, đay những thử thách và hoài nghi. Một bước ngoặt rat lớn. Có thành tıch, ́ dư luận trong nước vechuyện không hay với Quý Phước cũng lang xuong. Mau chot nhat là neu không có thành tıch ́ đó, cả đội venhà het, chuyện tập huan Mỹbị xóa sovà sẽ không có Anh Viên như bây giờ. May thay trò ở lại Mỹtập tiep đen tháng 5/2012, sau đó sang Singapore dự giải vô đich ̣ Đông Nam A, những vận động viên còn lại trong đoàn sau đó cũng đeu đạt chuan B. Riêng Anh Viên giành 5 huy chương vàng trong giải này ở các cự ly 50m bơi ngửa, 100 m bơi ngửa, 200 m bơi ngửa, 200 m bơi hon hợp, 400 m bơi hon hợp, đạt thêm hai chuan B nữa ở cự ly 100 m bơi ngửa và 400 m bơi hon hợp. FINA xét cho Anh Viên đượ c dự thi Olympic London 2012 ở hai cự ly 200 m bơi ngửa và 400 m bơi hon hợp. Vậy làAnh Viên trở thành vận động viên bơi Việt Nam đau tiên đen dự Olympic sau khi giành đượ c chuan. Tháng 6/2012, Tong cục TDTT đong ý cho Anh Viên tiep tục tập huan dài hạn ở Mỹ, cuộc song mới của một thay và một trò bat đau từ đây. https://thuviensach.vn Ánh Viên đạt danh hiệu xuất sắc nhất lứa tuổi 17-18 của Bang Florida năm 2014. Danh hiệu cao quý hàng năm của Liên đoàn bơi Florida. Năm 2015, Ánh Viên được vinh dự tập luyện tại trung tâm Olympic – Colorado cùng đội tuyển Mỹ. https://thuviensach.vn Ánh Viên (góc trái) tập huấn cùng đội tuyển Ý tại Arizona 2017. Đội tuyển Ý có những tay bơi mạnh từng vô địch giải thế giới và Châu Âu. Việc gần gũi với những người bạn Ý này giúp Ánh Viên cọ xát kinh nghiệm rất nhiều. (HLV Metteo (góc phải) vô địch thế giới 50 m tự do); VĐV Federica Pellegrini (nữ), VĐV Lucca (nam) vô địch Châu Âu 200 m Ếch). https://thuviensach.vn Ngoài việc tập huấn kỹ năng bơi lội, Ánh Viên cũng trải nghiệm những điều mới mẻ tại Mỹ. Trượt tuyết là một trong số đó. Tuy thời gian dành cho những hoạt động này không nhiều, phần lớn là tranh thủ sau giờ luyện tập, nhưng với Ánh Viên bấy nhiêu cũng đủ để thỏa nguyện: Trong ảnh là một buổi dã ngoại trượt tuyết của Ánh Viên tại nơi tập huấn trên vùng núi cao – Flafstaff – Arizona – USA. https://thuviensach.vn Bằng huấn luyện viên cấp 4 của ông Đặng Anh Tuấn. Với những tấm bằng có được từ cấp 1 đến cấp 4, giờ thì ông Tuấn không chỉ dễ dàng dẫn dắt học trò của mình tốt hơn mà ông Tuấn còn có thể huấn luyện trong một trường đại học hoặc trung học với mức lương 100.000 USD mỗi năm, chưa kể dạy kèm bên ngoài. HLV Anh Tuấn – “tài sản quý” của bơi lội Việt Nam Ánh Viên cùng VĐV Hagino (Nhật) – HCV Olympic Rio 400 m bơi hỗn hợp. Đây là người bạn cô quen được khi tập cùng trên núi cao ở Flagstaff – USA. Những tình bạn quốc tế này không chỉ cổ vũ Ánh Viên nỗ lực hơn mà còn cho cô một tầm nhìn xa hơn. https://thuviensach.vn Ánh Viên chụp cùng HLV đội tuyển Úc Michael Bott lúc giành huy chương đồng 400 m hỗn hợp tại Asiad 2014. Michael Bott lúc này là HLV của VĐV Park Tae Hwan – nhà vô địch Olympic 2008 cự ly 400 m bơi tự do. Trước đó, Ánh Viên có gặp gỡ và làm quen với hai thầy trò Michael tại bể bơi khi tập luyện cùng nhau 2 tuần trước Asiad. https://thuviensach.vn CHƯƠNG 4 NỖI LÒNG NGƯỜI THẦY L iên tục chứng minh mınh ̀ xứng đáng là cách mà Anh Viên nhận đượ c sự ủng hộ của Tong cục TDTT. Không deđeđau tư cho một vận động viên sang nước ngoài tập huan dài hạn vı̀ sotien đau tư rat lớn, lên đen hàng tỷ đong. Chınh ́ vı̀vậy, việc đau tư chı̉có thethự c hiện với những “ván bài ăn chac”. Hơn nữa, trong bộ môn bơi lội, Anh Viên là người tiên phong trong cách làm mới này. Giữa năm 2012, ôm giac mơ lớn, hai thay trò Đặng Anh Tuan và Nguyen Thi Ạ nh Viên bat đau một chương mới trong đợt tập huan. Ai cũng nói đi Mỹtập huan thethao là sướng. Không phải. Chı̉có đi chơi là sướng. Đi làm thı̀cái gı̀cũng không sướng. Đặc biệt là tập huan the thao. Một ngày của hai thầy trò Moi ngày của hai thay trò tuân thủ theo một lich ̣ trınh ̀ nghiêm ngặt và không kém phan căng thang. Hoạt động chınh ́ là luyện tập, các việc sinh hoạt khác đượ c toi ưu hóa cho việc tập luyện này. https://thuviensach.vn Ngày nào cũng vậy, 5 giờ 45, ông Tuan dạy nau đoăn sáng và chuan bị đoăn trưa. 6 giờ 15, gọi Anh Viên dậy vệ sinh cá nhân và ăn sáng. 6 giờ 45, lên xe chạy đen phòng thelự c, het 15 phút. Từ 7 giờ đen 9 giờ tập the lự c. Chạy xe từ phòng tập the lự c đen ho bơi. 9 giờ 30 bơi đen 12 giờ. Từ hobơi venhà het 25 phút. Dùng bữa trưa với đoăn đãnau từ sáng. 13 giờ 30 đi ngủ một giac ngan. 15 giờ 30 thay chở trò đen nhà cô giáo dạy tieng Anh, chạy xe het 20 phút. Trong thời gian trò học tieng Anh thı̀thay đi chợ, quay venhà chuan bịđoăn toi. 17 giờ 30 đón trò từ nhà cô giáo đi đen ho bơi. Tập bơi từ 18 giờ đen 20 giờ 30. Ve đen nhà là 21 giờ, nau đovà ăn toi. 22 giờ, trò đi ngủ. Lúc đó thay mới dọn dẹp, chuan bi đo ̣ ăn cho hôm sau, lên ke hoạch, đieu chınh gia ̉ ́o án. Sáu ngày trong tuan, lich ̣ trınh̀ luôn là như vậy, neu cóthay đoi thı̀chı̉ là xêdich ̣ thời gian một chút giữa các công việc trong ngày. Nhưng làm mãi thı̀dan dan khớp lich ̣ đen từng phút. Vậy còn những ngày đặc biệt trong năm thı̀sao? Sinh nhật? Hobơi. Giáng sinh? Hobơi. Tet âm lich? ̣ Hobơi. Tet Tây? Hobơi. Thời tiet xau? Hobơi. Duy chı̉những ngày bão, xe không the đi đượ c, thı ng ̀ hı. Nhưng Jack ̉ sonville ıt ba ́ ̃o. Điem chung của những người thành công là họ tạo ra thói quen làm những đieu mà người không thành công không muon làm. Tat cả các vận động viên bơi nghiêm túc đeu như vậy, vı̀đây là môn thethao hơn thua nhau tınh ́ bang phan trăm giây. Trong một somôn thethao, anh có thetrội hơn neu anh có tài năng thiên bam. Nhưng trong bơi thı̀ hiem. Anh có thecó tat cả tài năng, cau tạo cơ thetuyệt vời, đượ c sinh ra đebơi, nhưng anh không theđạt mức xuat sac hay thap hơn một chút là đạt mức giỏi neu không chăm chı̉luyện tập. Trong bơi lội, có một sự ket noi trự c tiep giữa “đau vào” và“đau ra”, tức là anh tập the nào thı se ̀ ̃ ra ket quả tương ứng. Neu ngày Chủ nhật, thay vı ng ̀ hı,̉ anh chiụ khó tập thêm nghıa ̃ là anh giỏi hơn so với chınh ́ anh 1/7 lan nữa. https://thuviensach.vn Anh Viên có nghı̉ngày Chủ nhật, nhưng chı̉là Chủ nhật tuan đau tiên trong tháng. Những chủ nhật tiep theo trong tháng côtham gia các giải đau đượ c đượ c tochức khap nơi trên nước Mỹ. Chủ nhật tuan thứ hai thi cap thành pho, tức là không thành phonày thı̀thành phokhác to chức, quy đinh ̣ là như the. Chủ nhật tuan thứ ba trong tháng thi các giải cap tieu bang. Chủ nhật tuan thứ tư trong tháng thi các giải cap liên bang. Ơ Mỹ, anh muon thi đau thı̀có thedi chuyen và thi đau mệt nghı̉ quanh năm. Từ tháng Chın ́ đen tháng Ba hang năm là mùa thi đau ho ngan 25 m, từ tháng 4 đen het tháng 8 là mùa thi đau ho dài 50 m. Cả hai thay trò song chet với việc tập luyện nói là vı̀áp lự c đang gánh trên vai? Đieu đó có thekhông sai, nhưng có lẽđúng hơn là vı̀khát vọng của chınh ́ moi người, muon làm một đieu gı̀đó lớn lao hơn. Và có theđó là vı̀ hai thay trò cảm nhận đượ c rang mınh ̀ có thechạm đượ c những mục tiêu hơn, bang con đường này, co gang và no lự c trau doi chınh́ mınh tư ̀ ̀ng giờ, từng ngày, trên đat Mỹ. Giấc mơ ra thế giới của Đặng Anh Tuấn Khi Anh Viên trở thành “một hiện tượng” ở SEA Games 28 năm 2015, người ta cũng bat đau chú ý đen ông Đặng Anh Tuan, huan luyện viên của cô. Giới truyen thông khen ông Tuan vừa làthay, là cha mẹ, là lái xe, là ô- sin cho Anh Viên. Nhưng moi khi nghe loáng thoáng Anh Viên làm việc với một sohuan luyện viên người Mỹ, thı̀dư luận lại rộ lên, nghi ngờ vai trò huan luyện của ông Tuan. Đieu này cũng dehieu và cũng có“căn cứ”, trong khi phải chăm lo cho đời song sinh hoạt của Anh Viên một cách chu toàn thı̀có theông Tuan sẽkhông theđảm trách đượ c vai trò huan luyện; hơn nữa tập huan ở Mỹthı̀kỹthuật Mỹtừ các huan luyện viên bơi lội bản đia la ̣ ̀ đieu nên tận dụng. Nhưng thự c ra, ông Tuan làm het vechuyên môn, chı̉đôi lúc có sự ho trợ vemặt tochức từ ông Frank Holleman hay ông Craig Teeters (ông này có thời là phụ tá của ông Gregg Troy một huan luyện viên tam cỡ https://thuviensach.vn Olympic, đãhuan luyện cho vận động viên noi tieng Ryan Lochte từng dành 12 huy chương tại TheVận Hội). Thự c te, ông Holleman và ông Teeters chưa bao giờ làm việc trự c tiep với Anh Viên. Ong Holleman là huan luyện viên trưởng đội bơi trường trung học St. Augustine High School. Khi Anh Viên còn trong độ tuoi cap trung học, cô đăng ký thi đau các giải theo trường này. Anh Viên cũng có một sobuoi tập luyện cùng đelàm nguon động lự c, cảm hứng cho các vận động viên của đội bơi chứ thật ra Anh Viên tập luyện theo chương trınh kha ̀ ́c. Vậy nên có the nói, ông Tuan là người thay thự c sự của Anh Viên. Ong Tuan không chı̉ hướng dan cho cô học trò nhỏ vekỹthuật bơi lội mà còn truyen cho cô một tam nhın ̀ vesự nghiệp thi đau bơi lội. Và có lẽ không ngoa khi nói rang, chınh ́ ông Tuan là người đãđưa Anh Viên từ ho bơi đia phư ̣ ơng ra khu vự c và hướng đen tam cỡ quoc te. Ong Đặng Anh Tuan sinh năm 1970, bat đau bơi năng khieu và thi đau cho đội tuyen tınh ̉ An Giang từ đau những năm 1980, có lập một so kỷ lục quoc gia bơi 200 m tự do, 200 m bơi hon hợp. Năm 1996, ông Tuan nghı̉ bơi đi học trường đại học TDTT TP.HCM ở Thủ Đức, năm 2000 ra trường làm huan luyện viên đội trẻ quoc gia. Từ năm 2006 đen nay ông làm huan luyện viên trưởng đội tuyen bơi quoc gia. Tức là chưa từng có khoảng thời gian nào ông gián đoạn với nghiệp bơi. Chınh ́ ông Tuan thừa nhận rang việc “xây dựng” Anh Viên mà ông làm may năm qua là việc đau tiên ông thự c hiện đevươn đen tam the giới. Theo ông Tuan, các huan luyện viên Mỹhọ đã“tạo ra” nhieu vận động viên thegiới roi, họ biet phải làm sao, nhưng ngành thethao nước mınh ̀ đâu đủ tien đethuêhọ. Năm 2012, Tong cục TDTT dù duyệt cho Anh Viên đi tập huan thı̀kinh phı́phải can có sự san nửa từ bên quân đội, trong khi đó các vận động viên khác trong nhóm tập huan hoi đau năm phải quay venước. Làm sao đượ c như người Nhật Bản hay Trung Quoc, moi lan đưa quân sang Mỹ, họ đi theo đoàn vài chục người, ban https://thuviensach.vn huan luyện rat đông, có cả các chuyên gia vekhoa học thethao theo đe sao chép công nghệ. Ngoài ra, neu thuê huan luyện viên Mỹthı̀ lý thuyet của họ có phù hợp với thự c tethechat vận động viên Việt Nam không? Người châu A nhỏ, dự trữ năng lượng ıt ́ hơn người phương Tây, việc đào thải và hoi phục cũng khác với họ, không thenhoi nhét dinh dưỡng vào như họ, không the rập khuôn cách làm của họ, phải có đieu chınh. ̉ Ong Tuan học, vàtiep xúc rat nhieu trường phái huan luyện bơi: như Uc (5 năm), Nga (3 năm), Trung Quoc (7 năm), Mỹ(7 năm), Nhật Bản (7 năm); moi trường phái theo ông Tuan đeu có ưu điem riêng và phù hợp với vận động viên cụ themà họ đang huan luyện. Vı́dụ: Nhật Bản kiên nhan với các phương pháp phù hợp với với thehınh ̀ nhỏ nhan của A Đông. Mỹthiên vesức mạnh, Uc thiên vesức ben,... Vậy nên, với vai trò tiên phong, ông Tuan phải tự mày mò đetım ̀ ra con đường thıch ́ hợp nhat cho Anh Viên, đong thời lại phải phù hợp với đieu kiện hạn checủa mınh. ̀ Dù danh nghıa ̃ đợt tập huan là đeluyện tập nâng cao thành tıch́ cho Anh Viên, nhưng trên thự c teđó cũng là cuộc “vượt vũ môn” của chınh Đa ́ ̣̆ng Anh Tuan. Hệ thong bang huan luyện viên ở Mỹ rat hay. Ngoài việc xác đinḥ đang cap, mức thu nhập, giới hạn những nơi đượ c vào đetiep xúc với các huan luyện viên giỏi khác, nó còn cho phép các huan luyện viên đượ c tiep xúc với những kien thức vehuan luyện, dinh dưỡng, y học the thao,... Moi huan luyện viên đượ c cap bang sẽcó một tài khoản tương ứng đetruy cập vào hệ thong dữ liệu kien thức của Hiệp hội bơi Mỹ (USA Swimming). Bang cap 1 đượ c truy cập vào một cap độ nhat đinh, ̣ bang cap 2 đượ c truy cập rộng hơn và bang cap 3 có thexem đượ c mọi tài liệu. Tại SEA Games 2015, Anh Viên đạt các chuan A Olympic 2016, giúp ông Tuan đủ đieu kiện đethi lay bang cap 3 và ông Tuan đãlay bang này. https://thuviensach.vn Giờ đây, không chı̉Anh Viên bước chân vào sân đau quoc temà chınh́ ông Tuan cũng bước chân vào giới huan luyện viên quoc te. Đầu bếp bất đắc dĩ cho học trò Đeđặt chân đượ c ra thegiới, Anh Viên miệt mài trên hobơi, còn ông Đặng Anh Tuan thı mie ̀ ̣̂t mài... trong bep. Đi cùng với cheđộ luyện tập căng thang, dinh dưỡng là một phan het sức quan trọng. Đoi với một vận động viên chuyên nghiệp, cheđộ ăn uong phải đượ c tochức chuyên biệt đetăng cường sự phát trien của cơ the và ho trợ mạnh mẽ cho quá trınh ta ̀ ̣̂p luyện. Vậy nên, đeđảm bảo cả ba tiêu chı́“ngon, bo, rẻ” cho bữa ăn của học trò, ông Tuan phải... vào bep. May năm ròng một tay bep núc mà ông Tuan đã trở thành một người nau nướng có hạng. Năm 2013, không rõtruyen thông Việt Nam lay thông tin ở đâu viet rang, moi bữa ăn Anh Viên phải “giải quyet”: 1 kg thit ̣ bò, 50 con tôm, 1 đıa ̃ mı̀to, 1 đıa ̃ rau trộn, gan lıt ́ sữa tươi, chưa kehoa quả các loại. Bữa ăn này chac có thebien Anh Viên thành “huyen thoại” mà không can phải có tam huy chương nào. Thật ra thı̀moi bữa ăn của Anh Viên chı̉gom: 500 gram thit ̣ bò, 250 gram mı̀Y với sot, một đıa ̃ xà lách trộn, một quả cà chua, một hộp sữa chua, một ly trái cây xay, 500ml nước trái cây, một ly nước. Thit ̣ bò có thethay the bang ức gà hoặc cá hoi. Hang ngày, Anh Viên tiêu thụ khoảng 6.000 đen 8.000 Kcal cho hoạt động tập luyện ba lan, bao gom một lan tập thelự c trên cạn và hai lan tập bơi. Do đó bữa ăn can nạp đủ năng lượng, ngoài ra do đặc thù người Việt Nam nhỏ con, khoi lượng cơ không đủ, vı̀thecan tập luyện và nạp protein nhieu hơn so với các vận động viên phương Tây. Anh Viên cho biet khonhat là moi khi côphải ăn ức gà, nhieu khi nhın ̀ thay ức gà là người cômuon nôn nao roi. Nhưng van phải ăn, vı à ̆n cũng là một việc phải làm. https://thuviensach.vn Thức ăn của Anh Viên phải ıt da ́ u mỡ đe giúp việc tiêu hoá và hap thụ nhanh hơn. Các loại nước ngọt có gas hay thự c pham nhieu chat béo, kem, bơ, phải hạn chetoi đa. Các vận động viên khi thự c hiện ăn kiêng, họ ý chı́ ghê lam. Vı́ dụ, nhà vô đich ̣ Olympic môn bơi lội người Mỹ Garrett Weber Gale, đechuan bịthi vòng loại Olympic ở Mỹ, hàng tháng trời, anh không đụng đen đường. Sau khi lập kỷ lục Mỹở cự ly 50 m và 100 m, anh mới thưởng cho mınh, ̀ lan đau tiên sau ba tháng: một trái dâu ngào đường. Trong giai đoạn chuan bị chung và huan luyện sức ben, sức mạnh thı̀ can nhieu chat đạm như thit ̣ gà, bò, cá. Giai đoạn huan luyện đieu chınh̉ đesan sàng cho thi đau thı̀giảm chat đạm, tăng cường các thức ăn sinh năng lượng hơn như hải sản, mı̀Y, các thức ăn giàu carbonhydrate. Còn vào cuoi tuan, đegiải tỏa noi nhớ nhà, ông thay thınh ̉ thoảng nau các món Việt Nam mà trò ưa thıch như canh chua, ca ́ ́ kho hay vit kho gư ̣ ̀ng. * Dù can ăn với cheđộ cân bang nhưng có một sochat dinh dưỡng rat khó đạt đượ c với cheđộ ăn đó. Vậy nên thự c pham chức năng làthứ rat can thiet đoi với các vận động viên, nó giúp cân bang nội môi, thúc đay đong hóa, thải chat cặn bãnhanh khỏi cơ the, duy trı̀nhiệt độ cơ the, duy trı̀ huyet tương, duy trı̀ hệ thong mien dich, ̣ tăng sức chiu ̣ đựng, tăng sức mạnh cơ bap, giúp hoi phục nhanh, ngăn ngừa chan thương,... Khi tập, các tebào trong cơ sinh ra năng lượng đeduy trı̀hoạt động cơ bap, nhưng đong thời nó còn sinh ra chat thải, độc tonày thải thang vào máu, gây đau nhức. Giong như lò đot, có sinh ra năng lượng thı̀ cũng phải sinh ra chat thải. Muon đay nó ra khỏi cơ thenhanh, thoát khỏi trạng thái đau nhức nhanh đetập tiep, phải dùng thuoc. Việc hoi phục quan trọng ngang với việc tập luyện, đengày hôm sau có the“cày” tiep với cường độ cao. Thự c pham chức năng Anh Viên dùng còn đat đỏ hơn chi phı́ cho thức ăn hang ngày của cô, đây là phan chi phı́ton kém nhat đoi với một https://thuviensach.vn vận động viên đınh ̉ cao. Các chuyên gia bơi lội cho rang vận động viên trẻ chưa can thự c pham chức năng, đephát trien tự nhiên. Khi họ đạt trınh ̀ độ cao mới nên bat đau sử dụng chúng. Càng lên cao, càng can nhieu loại thự c pham chức năng và can loại càng đat tien. Thự c pham chức năng cũng có loại cao cap và trung bınh. ̀ Vı́dụ như vận động viên Trung Quoc đi dự giải châu A, họ chı ca ̉ n đượ c cap thự c pham chức năng loại vừa, neu đi dự giải thegiới, họ sẽđượ c cho uong thự c pham chức năng loại tot nhat. Nhieu nước thethao phát trien công khai kỹthuật huan luyện của họ, rang phải tập the nào, mức độ vận động ra sao nhưng không nước nào công khai veloại và mức thự c pham chức năng vận động viên họ dùng. Vậy nên ông Tuan nhieu khi phải tım ̀ mua từ nguon đặc biệt, với giá cao. Giữa thự c pham chức năng với chat kıch ́ thıch ́ là một ranh giới khá mù mờ, hieu và sử dụng không kỹ là một tai họa. Có hai cách thử doping, một là lay mau máu hoặc nước tieu sau cuộc thi, thường là khi bạn xep các vịtrı́đau cuộc thi. Cách kia là lay mau bat ngờ, không thông báo trước, neu bạn có tên trong danh sách thử của WADA (Cơ quan chong doping thegiới), USADA (Cơ quan chong doping Mỹ), FINA (Liên đoàn bơi thegiới). Đội kiem tra sẽxuat hiện ở hobơi hay nhà bạn hoặc bat kỳ chonào, yêu cau bạn cho mau thử và bạn phải làm theo yêu cau của người ta ngay lập tức. Neu bạn không đong ý, bạn sẽbị tınh ́ là mau thử dương tınh ́ với doping. Các vận động viên tham dự các môn trong chương trınh ̀ thi đau Olympic bị kiem tra ngặt nghèo hơn so với trong các môn thethao chuyên nghiệp kiem tien nhieu như golf, bóng bau dục,... Đieu đó có theđượ c xem là không công bang, nhưng neu bạn không dùng doping thı̀ bạn phải học cách chap nhận “tiêu chuan kép” đó, đừng vı̀themà phát điên với nó. Ơ đâu mà chang ton tại “tiêu chuan kép”. Anh Viên là vận động viên nam trong top 10 của Olympic (xep thứ 9 nội dung 400 m bơi hon hợp tại Olympic 2016), do đó theo quy đinḥ https://thuviensach.vn của WADA thı̀việc xét nghiệm bat ngờ là đieu bat buộc. Tat cảthời gian, đia ̣ điem tập luyện thi đau hoặc ăn ở, di chuyen hang ngày của Anh Viên đeu phải cập nhật vào tài khoản riêng do WADA cung cap. Hang năm, Anh Viên đeu phải tiep đón cuộc vieng thăm bat ngờ này của tochức chong doping. Hau như các lan đeu thự c hiện đúng theo yêu cau, tuy nhiên có một lan vào năm 2017, do đi thi đau xa kẹt xe vemuộn, trong khi theo đăng ký thı khoa ̀ ̉ng thời gian đó Anh Viên đang ở nhà, Anh Viên bị nhận thư cảnh cáo từ WADA. Nhân viên lay mau thử doping đãđen chờ tại nhà hơn ba giờ đong hovà họ phải ra vemà không lay đượ c mau máu và nước tieu. Theo quy đinh ̣ thı̀một vận động viên đượ c phép “lỡ hẹn” có lý do ba lan trong năm. Hào quang của ai? Nhieu người nói ông Tuan “hên”, làm vận động viên roi huan luyện viên bao nhiêu năm chang may ai biet tới, may nhờ có Anh Viên mà phát lộc, từ sự nghiệp, danh tieng đen tien bạc. Ong Tuan bị nghı̃vậy âu cũng là lẽthường. Bởi ở Việt Nam trước nay sođông chı̉có biet bóng đá là nhieu, may môn thethao khác ıt ́ đượ c quan tâm. Hoặc neu có biet một vài cá nhân vận động viên ở các sân chơi thethao khác thı̀hau het cũng không biet huan luyện viên của họ là ai. Nhưng neu ông Tuan không nhın ̀ thay tiem năng của Anh Viên vào năm 2010, không đau tranh đecó cheđộ tot hơn cho Anh Viên, không gong mınh ̀ vào 3 tháng đau năm 2012 dày đặc khó khăn thı̀không the có một Anh Viên như bây giờ. Nhat am nhat trác, giai do tien đinh. ̣ Dù người gặp người là cái duyên, nhưng neu anh không đủ sức nam giữ cái duyên đó thı no ̀ ́ cũng sẽ rời bỏ anh nhanh chóng. Bên cạnh đó chuyện một thay, một trò, một nam, một nữ, một tuan 24/7, cũng có nhieu dị nghi, ̣ lời ra tieng vào. Nhưng ông Tuan luôn nói đethành công, phải làm những việc người khác không the, hoặc có the nhưng không muon làm. Những người hieu việc này, dù ưa hay không ưa ông Tuan, đeu thừa nhận cả làng huan luyện viên bơi lội trong nước, https://thuviensach.vn chı̉moi ông Tuan làm đượ c như vậy; tức là đi đang đang hàng năm trời, lại còn chiu đie ̣ u tieng, nhưng van có the bınh tha ̀ ̉n đoi mặt. Bơi là môn thethao mà vận động viên phải tập quanh năm, không có giai đoạn nghı̉xả hơi nhieu ngày như các môn thethao khác, vı́dụ như bóng đá. Vı̀nghı̉ nhieu trong môn bơi rat hại. Sau khi đau giải thı̀ can đieu chınh ̉ tập nhẹ lại, nhưng van phải tập luyện đeu đeu. Màtập là phải có huan luyện viên quản lý, giám sát, phải gom lại ở một vài trung tâm huan luyện. Trò như the, thay cũng phải đi ăn cơm tập thequanh năm. Các huan luyện viên trẻ, chưa lập gia đınh ̀ còn máu lửa đi dài ngày. Nhưng may người này lại chưa có nhieu kinh nghiệm. Gọi huan luyện viên cứng nghemột chút, họ từ choi. Đen may huan luyện viên mời đi huan luyện ở một khu vự c khác trong thành pholớn như thành phoHo Chı́ Minh thôi họ cũng ngại. Vậy nên, trong bài toán tınh ́ đưa một vận động viên trẻ đi tập huan dài hạn ở nước ngoài, neu có tınh ́ cũng khó ở cholà liệu có huan luyện viên nào đủ trınh ̀ độ đong ý dat vận động viên đi hay không. Hành trınh, ̀ một thay một trò của ông Tuan cũng có những lúc bức xúc. Với trò của mınh, ̀ khi trò tập bieng, lén bỏ đoăn: “Con không nghe thay, thay bỏ ngay lập tức, dọn đoveViệt Nam luôn”. Hoặc với cap trên: “Neu các anh không tin tưởng tôi nữa thı̀tôi xin ve”. Ong tâm sự : “Đieu mınh ̀ sợ nhat là người khác mat lòng tin vào mınh. ̀ Và chınh ́ vı̀ sợ như vậy nên hang ngày mınh co ̀ lao vào làm đe bảo vệ lòng tin đó”. Anh Viên ıt ́ chiu ̣ sức ép từ truyen thông, nhưng huan luyện viên Đặng Anh Tuan gặp khá nhieu. SEA Games 2013, Anh Viên đạt đượ c 3 huy chương vàng. Kỳ đó Anh Viên thi đau tat cả các cự ly, tuy thành tıch́ không lớn nhưng đay là chien lượ c xa của ông Tuan. Truyen thông nói thi đau thenhieu quá, lãnh đạo cũng nói nhieu quá, phải xem xét lại. Năm 2014, Anh Viên có ba giải đau là Olympic trẻ, Đại hội học sinh Đông Nam A và ASIAD, cũng van là điệp khúc thi đau dàn trải. Lúc này cũng nhận đượ c đánh giá chêtrách từ nhieu người ngoài cuộc. Nhưng https://thuviensach.vn chu kỳ huan luyện thi đau thenào, huan luyện viên biet rõnhat, người ngoài làm sao có thehieu het đượ c. Olympic trẻ và ASIAD chı̉cách nhau ba tuan, Đại hội học sinh Đông Nam A là bước chuyen tiep trước khi thi Olympic trẻ, đeu thuộc vào chu kỳ thi đau het, lay đâu ra thời gian tập nặng vào giữa nữa. Đại hội học sinh, Anh Viên lay 9 huy chương vàng cho Việt Nam, đi Olympic trẻ ở Nam Kinh (Trung Quoc) cũng có huy chương vàng ở cự ly 200 m bơi hon hợp, đen ASIAD ở Incheon (Hàn Quoc) cũng có 2 huy chương đong ở 200 m bơi ngửa và 400 m bơi hon hợp. ASIAD chưa theđạt mục tiêu huy chương vàng, chı̉ phan đau có huy chương thôi, vı̀năm tập chưa đủ, lượng chưa đủ đebien thành chat, phải tıch ́ lũy đã. Ngày trước vận động viên bơi Việt Nam chı̉phan đau vào thi chung ket châu lục là mừng, nay có huy chương lẽra can mừng hơn. Vậy nhưng dư luận thời gian đó rat khó đe thỏa mãn. Thay trò vào giai đoạn này cũng hay bị chı̉trıch ́ là đăng ký quá nhieu nội dung khi vethi đau các giải quoc gia nham “vơ vét” huy chương. Thật ra, đoi với Anh Viên, tam huy chương vàng trong nước cũng chang giúp côdanh giá hơn, côthi đau đekiem tra trınh ̀ độ, đánh giá quátrınh̀ tập luyện. Các vận động viên khác nên thay đượ c thi đau với Anh Viên là cơ hội cọ xát tuyệt vời. Các đoàn vào giải đau cũng nên thôi bước vào các giải với tâm lý chia chác huy chương. Bởi neu không cham dứt việc đó thı̀ nen thethao không the nào có đượ c môi trường thự c sự đe những tài năng phát trien. Tập luyện và thi đau là hai thứ không thetách rời trong giai đoạn phát trien của một vận động viên thành tıch ́ cao, nó đưa đen thói quen, tự tin, bản lınh ̃ cho vận động viên. Ơ SEA Games, Anh Viên thi đượ c nhieu cự ly là vı̀hang tuan ở Mỹ, côđãđượ c rèn luyện thành thói quen thi đau nhieu cự ly liên tục, với những vận động viên giỏi. Ket quả thi đau của Anh Viên ở các kỳ SEA Games phản ánh rõ ràng nhat. https://thuviensach.vn Xa nhà, nhưng năm nào cũng có ổ bánh kem để hai thầy trò chúc mừng sinh nhật Ánh Viên. Dường như trong tất cả các dịp đặc biệt trong năm Ánh Viên đều gắn liền với hồ bơi. Nhưng nếu là sinh nhật thì sẽ “gắn thêm” một ổ bánh kem xinh xắn, lung linh với ngọn nến là số tuổi của Ánh Viên. https://thuviensach.vn Bữa ăn đối với một vận động viên là rất quan trọng. Và ăn, không phải là một việc thích hay không thích, mà là một việc phải làm đối với vận động viên. https://thuviensach.vn Ánh Viên dạo phố cùng HLV Anh Tuấn sau khi đoạt huy chương vàng 400 m bơi hỗn hợp tại Giải vô địch châu Á Tokyo 2016. Chỉ sau những giờ thi đấu căng thẳng hai thầy trò mới có những giây phút thả lỏng như thế này. https://thuviensach.vn Ánh Viên tại Đại lộ Danh vọng Hollywood. Dọc lề đường Đại lộ có hơn 2.600 ngôi sao năm cánh có tên các nhân vật nổi tiếng được phòng thương mại Hollywood vinh danh vì những đóng góp của họ trong ngành công nghiệp giải trí, Ánh Viên đã có tấm ảnh kỷ niệm với ngôi sao – danh ca Michael Jackson https://thuviensach.vn CHƯƠNG 5 MÔN CHƠI CỦA PHẦN TRĂM GIÂY B ơi, hay cụ the hơn là thi đau bơi có de không? Đe hieu sự di chuyen trong nước khó hơn trong không khı́thenào, hãy so sánh thành tıch ́ giữa bơi và chạy. Thời gian kỷ lục cho bơi thường gap 4 đen 5 lan ve thời gian so với môn chạy, tıń h trên cùng một khoảng cách. Kỷ lục the giới chạy 100 m là 9 giây 58, bơi tự do 100 m là 46 giây 91. Chạy 200 m het 19 giây 19, bơi 200 m het 1 phút 42 giây. Chạy 1.500 m het 3 phút 36 giây, bơi 1.500 m het 14 phút 31 giây 02. Vật thechuyen động trong môi trường nước chiu ̣ lự c cản gap 800 lan so với môi trường không khı. ́ Độ bám dınh ́ của nước gap 60 lan so với không khı. ́ Đủ loại lự c can nghiên cứu đetoi ưu hóa kỹthuật khi bơi: lự c cản ma sát, lự c cản hınh ̀ dạng, lự c cản do sóng, lự c nâng, lự c thăng, lự c đay tien,... Và phải tập luyện rat nhieu. Rèn giũa sức bền Sức cản của nước, cường độ vận động của cơ, lich ̣ thi đau dày đặc,... tat cả đieu đó khien cho bơi lội là môn phải rèn giũa liên tục. Việc rèn giũa không chı̉đetoi ưu hóa động tác di chuyen trong nước mà còn đe https://thuviensach.vn gia tăng sức ben cho một vận động viên. Có thenói, trong bơi lội, neu không có sức ben, vận động viên đó khó có thetranh tài, dù là ở giải đau nào. Trong chương trınh ̀ huan luyện sức ben, giáo án cho Anh Viên trong một buoi tập thường là: – Bơi khởi động: (100 m tự do + 50 m bướm) x 4 lan + 8 lan x 50 m bài tập tay chân đơn lẻ + 4 lan x 100 m hon hợp + 8 lan x 50 m (trong đó 25 m bơi nhanh toi đa và 25 m thả lỏng). – Bài tập bơi chınh: ́ 100 m bướm + 200 m ngửa + 300 m bướm và ngửa + 400 m tự do + 500 m bướm + 600 m bướm và ngửa + 700 m tự do + 800 m ech. – Bài tập đặc thù: 25 lan x 100 m bơi chân bướm. – Bơi thả lỏng: 200 m. Tổng cộng: 8 km mỗi buổi tập. Đôi khi chương trınh ̀ có thegia giảm thêm các bài đặc thù, trung bınh̀ moi ngày (gom hai buoi tập) trong thời kỳtập luyện, Anh Viên bơi từ 16 đen 20 km. Trong thời gian chuan bị thi đau, chương trıǹ h tập giảm xuong còn 10 đen 12 km. Cường độ tập này gap rưỡi các vận động viên đınh ̉ cao của Mỹ. Trong thự c te, vận động viên Mỹcóthelự c, thehınh ̀ tot, hai sải tay của họ dưới nước bang ba sải tay của người Việt. Bởi vậy, muon bat kip ̣ thành tıch ́ của vận động viên Mỹthı̀mınh ̀ không còn cách nào khác là phải nâng tan suat của sải tay lên. Hang ngày trước khi bơi, Anh Viên còn có khoảng 90 phút tập thelự c trên cạn. Những bài tập như hıt ́ xà đơn, hıt ́ đat trên dây ròng rọc, gánh tạ, gập cơ bụng có tạ,... đephát trien toàn diện các nhóm cơ, chú trọng cả sức mạnh và sức ben. Có những bài tập mà vận động viên bơi nào cũng sợ: Bơi het chieu dài 50 m beroi trèo lên khỏi ho, roi nhảy xuong bơi tiep ngay. Sau 10 lan trèo lên nhảy xuong, chân tay bat đau bủn rủn. Sau 20 lan, mọi thứ trước https://thuviensach.vn mat bat đau nhòe đi, cảm thay cơ thekhông thedich ̣ chuyen đượ c nữa. Nhưng một vận động viên bơi chuyên nghiệp phải hieu rang bản thân có thelàm, phải làm và sẽlàm. Những bài tập nặng giong như gửi tien tiet kiệm vào ngân hàng, phải gửi đủ cho đen khi thi đau rút ra tiêu xài. Sau khi thi đau, tài khoản trong ngân hàng sẽcạn, và phải bat đau quá trınh̀ gửi lại tiep theo. Thông thường, trong chương trınh ̀ bơi ở một kỳOlympic sẽcó 17 nội dung cho nam và 17 nội dung cho nữ. Bao gom: – Bơi tự do (sải, trườn sấp): 50 m, 100 m, 200 m, 400 m, 800 m (cho riêng nữ), 1.500 (cho riêng nam). – Bơi ngửa: 100 m và 200 m. – Bơi ếch: 100 m và 200 m. – Bơi bướm: 100 m và 200 m. – Bơi hỗn hợp cá nhân: 200 m và 400 m. – Bơi tiếp sức: 4x100 m tự do, 4x200 m tự do, 4x100 m hỗn hợp. – Bơi marathon: 10 km. Tại SEA Games và giải vôđich ̣ châu A, có thêm ba nội dung nữa: 50 m bơi ngửa, 50 m bơi ech và 50 m bơi bướm. Tại giải vôđicḥ thegiới ho50 m (tochức 2 năm một lan, vào các năm lẻ) có thêm 800 m bơi tự do nam và 1.500 m bơi tự do nữ, bơi marathon 5 km, bơi marathon 10 km và nội dung nam nữ bơi tiep sức 4x100 m tự do, bơi nam nữ tiep sức 4x100 m hon hợp. Tại giải vôđicḥ thegiới ho25 m (tochức 2 năm một lan, vào các năm chan) có thêm 100 m bơi hon hợp cá nhân, tiep sức 4x50 m bơi tự do, tiep sức 4x50 m bơi hon hợp, tiep sức 4x50m bơi hon hợp nam nữ. Như vậy với nội dung thi đau đa dạng tại các giải đau, một vận động viên không có đủ sức ben chang thenào chinh phục đượ c làn nước xanh chứ chưa ke đen việc chien thang đoi thủ. Đường bơi thử thách nhất https://thuviensach.vn Sở trường của Anh Viên là 200 m và 400 m bơi hon hợp cá nhân, hai cự ly mà từ năm 2013 đen nay côkhông có đoi thủ trong khu vự c Đông Nam A. Giới bơi lội luôn so sánh 400 m bơi hon hợp cá nhân trong bơi giong như thi 10 môn phoi hợp trong đien kinh, tức cự ly khac nghiệt nhat. Hau het các vận động viên bơi, giong như bên đien kinh, đeu là các chuyên gia trong nội dung họ thi đau. Vı́dụ, chuyên bơi ngửa, chuyên bơi ech hay chuyên bơi bướm. Không phải họ không bơi giỏi các kieu khác. Nhưng đen một độ tuoi nhat đinh, ̣ vận động viên thường chọn tập trung thi đau ở kieu bơi họ giỏi nhat, như vậy cơ hội cạnh tranh của họ cao hơn. Chınh vı ́ v̀ ậy mà đường đua bơi hon hợp luôn đòi hỏi nhieu hơn. Đechien thang tại đường bơi hon hợp cá nhân, anh phải làm tot cả bon kieu bơi. Nó đòi hỏi thelự c, sức chiu ̣ đựng, kỹthuật và sự linh hoạt. Cuộc thi này luôn gây ra đau đớn. Vai roi chân. Roi không thở noi. Cái đau lúc âm ı, ̉ lúc bùng phát. Ơ 100 m bơi bướm đôi vai bat đau mỏi; sang 100 m bơi ngửa, mặt nhın ̀ lên tran nhà không có ý niệm gı̀vecác đoi thủ của mınh; ̀ 100 m bơi ech là những cú đạp chân nặng nhọc; và don toàn sức đenước rút trong 100 m bơi tự do cuoi khi cơ theđãtham mệt. Tat cả những gı̀một người bơi muon làm khi đau là dừng lại. Nhưng anh là một vận động viên, anh phải tiep tục. Ai có tâm lý mạnh mẽnhat? Trong bộ môn bơi, chac chan đó là các vận động viên chuyên 400 m hon hợp cá nhân. Tạp chı́SwimSwam chuyên vebơi lội Mỹđãhỏi các huan luyện viên và vận động viên: “Nội dung bơi nào thử thách vận động viên nhat?”. 7 trong so25 huan luyện viên đượ c hỏi, cho ý kien đó là 400 m hon hợp cá nhân; 5 người cho rang 50 m bơi tự do; các nội dung 200 m bơi ech, 200 m bơi tự do, 200 m bơi bướm đượ c 4 người chọn. 3 trong so25 vận động viên chọn 400 m bơi hon hợp; 6 người chọn 200 m bơi bướm; 5 người chọn 200 m bơi tự do; các nội dung 200 m bơi ngửa và 200 m bơi ech đượ c 3 người chọn. https://thuviensach.vn Dường như có một sự nhận đinh ̣ khá ngượ c nhau giữa các vận động viên và huan luyện viên trong việc nhận đinh ̣ độ thử thách của các cự ly bơi. Tuy nhiên, với những đòi hỏi không thephủ nhận của mınh, ̀ bơi hon hợp van đượ c giới bơi lội nói chung đánh giá là “khó ăn” nhat. Nhưng có lẽ, một cái nhın ̀ tong quan vecác cự ly bơi sẽgiúp người ngoài nghe hınh dung r ̀ õ hơn ve mức độ đòi hỏi của các đường bơi này. Với 400 m bơi hon hợp, bạn phải bơi nước rút ở moi 100 m, đen khi bơi ech (lượt thứ ba), bạn như đang chet roi. Cơ the lúc này thự c sự đã bị thúc đay đen giới hạn. Bơi bon kieu có nghıa ̃ là tat cả các sợi cơ trên cơ theđượ c sử dụng cùng lúc trong cuộc thi, bạn thường kiệt sức vào cuoi cuộc thi. Đường đua này đòi hỏi thelự c cũng như các kỹnăng can thiet đexử lýnhững đoạn quay đau, đoi kieu bơi trong khi van phải duy trı̀toc độ. Nó đòi hỏi bạn phải đi tới và vượt qua giới hạn của cơ the, đetrở thành người giỏi, bạn phải hoàn hảo trong các kieu bơi. Tay bơi so1 mọi thời đại Michael Phelps trước khi thi Olympic 2008 đã nói với huan luyện viên Bob Bowman của anh rang đó sẽlà lan cuoi anh thi 400 m bơi hon hợp, không phải anh không the, đơn giản vı̀anh không muon nữa vı̀ nó đòi hỏi quá nhieu từ anh. Đúng như Phelps nói, ketừ đó trở đi cho đen khi anh ket thúc sự nghiệp vận động viên hoàn toàn vào năm 2016, anh không thi lại cự ly đó nữa. Với cự ly 50 m bơi tự do, bạn phải làm tat cả mọi thứ hoàn hảo, từ xuat phát đen chạm đıch ́ mà không đượ c thở quá nhieu. Neu chang may gặp phải những đoi thủ cao to hơn bạn, bạn sẽphải “ăn sóng” của họ cả cuộc đua. Ơ các cự ly khác, bạn có thời gian sửa chữa sai lam của bạn, còn 50 m thı̀ không the, tám người gan như cùng chạm đıch, ́ chı̉ một người có niem vui. Với cự ly 200 m bơi bướm, đặc biệt ở 50 m thứ ba, sau khi đãhoàn thành 100 m đau, tay của bạn bat đau yeu trong khi cotăng những cú đạp chân, còn chân thı̀như đãđơ lại, và van còn 100 m nữa phải bơi. Rat khó đehọc cách bơi cự ly này một cách thông minh, không có cách nào https://thuviensach.vn đieu chınh ̉ và dự trữ năng lượng khi bơi bướm, một khi bạn mệt thı̀coi như bạn xong. Khi cạn thelự c, nó trở thành cuộc thử thách xem ai có tinh than mạnh hơn. 200 m bơi tự do khó bởi nó chang ra cự ly nước rút, cũng chang ra cự ly dài, rat khó đebat nhip ̣ và xác đinh ̣ chien thuật. Bạn không thenước rút ở cả bon lượt ho bơi. Neu bạn quá hieu chien lúc đau, bạn sẽ phải trả giá trong hai lượt cuoi, khi cơ bap mỏi. Nhưng neu bạn chậm rãi lúc đau, bạn sẽ bị “ăn sóng” suot cuộc thi. Tay bơi Megan Leibensperger nói côvan không biet bơi thenào cho đúng dù cô đãbơi cự ly này 7 năm. Tay bơi Mykenzie Leehy ca thán: “Tôi không biet cái chet nó có cảm giác ra sao nhưng neu có cái gı đo ̀ ́ gan nó nhat thı đo ̀ ́ là cự ly 200 m tự do”. Tố chất của một tay bơi Trong cuộc chơi của bơi lội, Một vận động viên chuyên nghiệp can phải luyện tập say mêđechien thang, nhưng phải can có tochat đặc thù đe bat đau. Lự c cản của nước trong khi bơi phụ thuộc nhieu vào tiet diện cơ the người bơi, hınh ̀ dáng và bemặt của cơ the. Trọng lượng cơ thelớn, chieu cao thap sẽlàm cho mặt cản của cơ thetăng lên, từ đó gây khó khăn cho việc nam bat và nâng cao thành tıch ́ bơi. Cánh tay ngan, vai hẹp, độ rộng bàn tay, bàn chân nhỏ, cũng sẽlàm cho người bơi khó nam bat kỹthuật và nâng cao thành tıch ́ bơi. Những người có các chı̉sovà hınh ̀ thái cơ the phù hợp thı̀ có theđạt ket quả cao trong học tập kỹthuật và nâng cao thành tıch. ́ Các nhà khoa học thedục thethao đãđexuat các đặc thù the hınh phu ̀ ̀ hợp với môn bơi là: Cao, thon, vai rộng, eo nhỏ, sải tay dài hơn chieu cao, bàn chân và bàn tay to. Trong bon kieu bơi, bơi ngửa đòi hỏi chieu cao nhat, người phải mỏng dınh, ́ dài thòng, như chiec thuyen thang băng trên mặt nước; tiep đó là bơi tự do, roi bơi bướm. Bơi ech và bơi hon hợp ıt ́ đòi hỏi vechieu cao. https://thuviensach.vn Người muon tập bơi chuyên nghiệp cũng can có độ noi và khả năng thăng bang cơ theở dưới nước tot. Độ noi của cơ theở dưới nước lớn hay nhỏ chủ yeu phụ thuộc vào cau trúc khoang ngự c lớn hay nhỏ và tỷ lệ thành phan mỡ so với trọng lượng cơ the. Những người có độ noi tot sẽdenam kỹthuật và nâng cao thành tıch ́ hơn. Độ thăng bang của cơ the dưới nước cũng quan trọng. Khi nam ngang trên mặt nước neu chân chım ̀ xuong từ từ thı̀ đó là dau hiệu cho thay tınh ́ thăng bang tot, neu chân chım ̀ xuong nhanh là tınh ́ thăng bang kém. Năng lự c thăng bang cơ thecũng là một bieu hiện cau trúc cơ the. Neu chi dưới ngan và cơ bap quá lớn, phan chi trên lại ngan và kém phát trien vecơ bap sẽlàm cho chân chım ̀ nhanh. Độ noi và thăng bang cơ theở dưới nước tot sẽlàm giảm lự c cản và không ton sức vào việc giữ thăng bang cơ the, từ đó có the giúp cho người bơi tập trung sức lự c vào những động tác khác. Cau trúc của cơ quan vận động cũng ảnh hưởng tới kỹthuật bơi. Neu một cơ thecó cau tạo hệ xương, nhat là các okhớp vai, cột song, hông, goi và cochân tot sẽthuận lợi hơn trong việc thự c hiện các kỹthuật bơi cũng như nhanh chóng thuan thục. Khớp vai trong bơi có ý nghıa ̃ đặc biệt quan trọng, không chı̉ giúp cho việc quạt nước có quỹđạo hợp lý, đường quạt nước dài mà còn làm cho cơ theđượ c on đinh ̣ thăng bang. Vai rộng sẽlàm cho phạm vi hoạt động của okhớp lớn hơn. Khớp hông, khớp goi, mat cá neu có cau trúc o khớp với phạm vi hoạt động lớn chang những giúp cho việc thự c hiện các giai đoạn trong động tác chınh́ xác mà còn tạo ra diện quạt nước lớn, từ đó tăng toc độ bơi lên cao hơn. Michael Phelps chang hạn, là một người sinh ra đebơi bởi anh có khớp dẻo (double joined) bam sinh. Anh cóthedùng hai bàn tay nam lay nhau từ đang sau lưng sau đó đưa hai tay vòng qua đau trong khi hai bàn tay van giữ chặt. Những người có theuon mınh ̀ trong hòm hay cuộn đe thu mınh ̀ trong chiec bınh ̀ thủy tinh là những người có khớp dẻo bam sinh, họ không tập luyện dữ dội đelàm đượ c đieu đó. Phelps còn có chieu dài người khi ngoi (đo từ mặt gheđen đınh ̉ đau) lớn, tức là song https://thuviensach.vn lưng dài (so tương quan với chân), giúp anh lướt trên mặt nước như con thuyen. Anh cao 1m93, có song lưng của người cao 2m03, có đôi chân của người cao 1m83. Bàn chân anh đi giày cỡ 14 (theo size Au Mỹ), nghıã là bàn chân dài 30,5 cm. Nhưng van còn nhỏ hơn chân của một huyen thoại khác là Ian Thorpe, cỡ 17, dài 33 cm. Anh Viên cao 1m73, nặng 63 kg, chieu dài sải tay 1m91, cũng đượ c xem như có cau tạo hınh ̀ thetot cho bơi lội. 1m73 không phải là thap giữa các vận động viên nữ. Thong kêtat cả các vận động viên nữ xuat hiện tại vòng chung ket các cự ly bơi Olympic 2016, chieu cao trung bınh̀ của họ là 1m755 (nam là 1m885). Cũng với thong kênày, chieu cao các vận động viên nữtheo các kieu bơi lan lượt từ cao đen thap là: ngửa, tự do, bướm, ech, hon hợp. Xep theo khoảng cách bơi thı̀ 100 m can cao nhat, keđen là 50 m, 200 m, 800 m, cuoi cùng là 400 m. Bơi 400 m can chieu cao thap hơn han so với các cự ly kia. Đieu này cho thay Anh Viên thi vào 400 m bơi hon hợp là hoàn toàn hợp lý. Tại Olympic 2016, nơi Anh Viên xep thứ 9 cự ly 400 m bơi hon hợp thı̀Katinka Hosszu đạt huy chương vàng cao 1m75, Mireia Belmonte đạt huy chương bạc cao 1m70, Maya Di Rado đạt huy chương đong cao 1m75. Không quá đòi hỏi nhieu vechieu cao, các vận động viên chuyên bơi hon hợp đòi hỏi phải phát trien toàn diện tat cả các nhóm cơ, cũng như đặc biệt chú trọng sức ben. Do vậy, ngày nào Anh Viên cũng tập thelự c từ 7 đen 9 giờ sáng, theo cau trúc: thứ Hai tập phan chi trên, thứ Ba tập phan chi dưới, thứ Tư ket hợp cả hai, và lặp lại vào thứ Năm, thứ Sáu, thứ Bảy. Những bài tập không heđơn giản: Hıt ́ xà đơn 10 cái x 10 lan, hıt́ đat trên dây ròng rọc 20 cái x 10 lan, gánh tạ 25 cái (100 kg) x 10 lan, nam đay tạ 25 cái (65 kg) x 10 lan, các bài tập bóng y học 20 cái x 6 lan, các bài tập gập cơ bụng có tạ 100 cái (15 kg) x 10 lan,... Vı̀the, đecó đượ c thành tıch ́ tot ở nội dung thi 400 m bơi hon hợp can nhieu thời gian đetập luyện. Đau năm 2012, Anh Viên tới Mỹtrong 3 tháng với đieu kiện phải đạt chuan B Olympic neu không kehoạch tập https://thuviensach.vn huan sẽbị phá sản, huan luyện viên Đặng Anh Tuan đãkhông dám mạo hiem cho Anh Viên tập cự ly 400 m bơi hon hợp von là sở trường của cô, vı̀không đủ thời gian. Với nhận đinh ̣ chı̉có cự ly 200 m bơi ngửa là khả thi nhat trong giai đoạn đó, hai thay trò đã tập trung vào nội dung này. Và lúc đó cũng chı̉ có thời gian đeđieu chınh ̉ hiệu quả của bước bơi chứ không thelàm đượ c hơn đieu gı. ̀ Anh Viên lúc đau nôn nóng nên thự c hiện sai và hau như không tự tin vào chınh ́ mınh. ̀ Tuy nhiên, sau đó mọi việc đượ c cải thiện. Càng lên trınh ̀ độ cao, việc chuan bị đethi đau tot càng khó khăn. Ian Thorpe chang hạn, anh từ giãđường đua xanh cuoi năm 2006, đen cuoi năm 2010, anh quyet đinh ̣ bơi trở lại với mục tiêu đi dự Olympic 2012. Anh có 16 tháng chuan bị đeđen vòng loại tuyen chọn vận động viên đi dự Olympic ở nước Uc quênhà, nhưng anh không dám chọn cự ly 400 m bơi tự do mà von trước đây anh thong trị với 5 lan lập kỷ lục thegiới, thay vào đó anh chọn cự ly 100 m và 200 m can ıt ́ thời gian chuan bị hơn. Vậy mà Thorpe van thua ở vòng loại tuyen chọn. Cẩn thận với lactate Thethao là lınh ̃ vự c có sự tham gia của nhieu môn khoa học, trong đó noi bật nhat là khoa học vesinh học như: sinh lý, sinh hóa, sinh cơ,... Đieu này càng thehiện rõ trong nhóm các môn thethao cơ bản như: đien kinh, bơi lội, thedục dụng cụ. Ơ những môn vận động mà các nhóm cơ bị tác động liên tục theo chu kỳ như bơi lội, thı̀lactate (một bien thecủa acid lactic) là từ đượ c các huan luyện viên và vận động viên thường xuyên nhac đen nhat. Nham đảm bảo vận động viên thự c hiện chınh ́ xác cường độ của bài tập, các huan luyện viên thường đo chı̉solactate trong tập luyện hang ngày. Vı̀vậy, ta thường thay các vận động viên xep hàng lay máu ở dái tai đethử nong độ lactate sau các buoi tập. Anh Viên có những chı̉solactate tot: ngưỡng lactate là 3,8 minimol/lıt ́ máu trong khi các vận động viên khác có chı̉so3,2-3,6 mml/l; khả năng chiu ̣ đựng acid https://thuviensach.vn lactate toi đa là 21 mml/l so với 17-19 mml/l của các vận động viên khác. Có ba hệ thong cung cap năng lượng cho các tebào cơ hoạt động là hệ photphagen cùng hệ lactic thuộc hệ yem khı́và hệ oxy thuộc hệ ưa khı.́ Hệ photphagen chı̉ cung cap năng lượng cho cơ hoạt động trong thời gian 6-8 giây nên không có ý nghıa nhie ̃ u trong the thao. Hệ oxy cung cap năng lượng dài hơi nhưng hiệu quả hơn trong các hoạt động cơ theđượ c cung cap oxy tương đoi đủ như chạy nhẹ, chạy trung bınh, ̀ chạy marathon. Còn các hoạt động mà cơ thehoạt động ở công suat cao, “bở hơi tai”, “thở không ra hơi”, tức là các tebào không đượ c cung cap đay đủ oxy, như phan lớn nội dung thi đau trong bơi lội thı̀ hệ lactic là quan trọng nhat. Hệ lactic có công suat lớn nhat sau 30-40 giây, có vai trò quan trọng trong việc cung cap năng lượng cho hoạt động cơ kéo dài từ 20 giây đen 3 phút trong trường hợp có sự co cơ mạnh và hoạt động ở toc độ cao, như chạy 200-800 m, bơi 50-400 m. Công suat hoạt động càng tăng, thời gian hoạt động càng ngan, vai trò của hệ lactic càng cao. Hệ lactic có hai pha đetạo ra năng lượng. Đau tiên, ở pha yem khı, ́ khi chưa có oxy, đường (glucose) trong cơ the sẽ đượ c đot đetạo năng lượng và tạo ra lactate. Sau đó, sang pha ưa khı, ́ tức là đãcó oxy vào te bào, lactate sẽket hợp với oxy đetạo ra năng lượng tiep. Van đelà khi cơ thehoạt động với công suat cao, bạn luôn thieu oxy, tức là lượng oxy vào cho pha hai không đủ đeđot cháy het lactate đãtạo ra ở pha một, đieu này làm cho lactate sẽ bi thư ̣ ̀a ra. Những tranh cãi velactate kéo dài suot hơn một thekỷ qua. Ngày trước, người ta cho rang lượng lactate bị thừa ra chınh ́ là nguyên nhân gây mệt mỏi cho cơ thevà ảnh hưởng xau đen thành tıch ́ của các vận động viên. Sau này lactate đượ c “minh oan”, nó không gây mệt mỏi. Nhưng những ion hydro sinh ra cùng lactate tạo môi trường acid cho cơ chınh ́ là nguyên nhân gây mệt mỏi. Và van đelà phải xác đinh ̣ đen thời điem nào lượng lactate sản xuat ra vượt quá lượng vừa đủ đeket hợp https://thuviensach.vn với oxy và bat đau tıch ́ tụ trong cơ (theo đó là các ion hydro gây hại), cái này gọi là“ngưỡng lactate”. Ngưỡng lactate của một vận động viên vecơ bản xác đinh ̣ giới hạn trên của nolự c thự c hiện các động tác cường độ cao trong việc tập luyện và thi đau. Một khi bạn vượt qua ngưỡng cũvà sử dụng nhieu hơn hệ thong lactic đetạo ra năng lượng, tức là bạn đang “có lời”. Đieu đó có nghıa ̃ là neu so với đoi thủ, bạn có thehoạt động ở một cường độ cao hơn (venhip ̣ tim hoặc toc độ) trước khi đạt đen mức ngưỡng lactate thı ba ̀ ̣n sẽ nhanh hơn và giành chien thang. Ngưỡng lactate thường bieu hiện ra cơ thekhi bạn hoạt động ở mức nhip ̣ tim đạt 85% so với nhip ̣ tim toi đa của bạn hoặc ở mức oxy đượ c cung cap bang 75% khả năng hap thụ oxy toi đa (Vo2 max) của bạn. Ngưỡng này hoàn toàn có thenâng cao qua con đường tập luyện. Hoặc nói cách khác, bạn tập luyện là nham nâng cao ngưỡng này, nâng cao mức chiu ̣ đựng. Vâng, quanh đi quanh lại van chı̉là nói chuyện tập, tập, tập và tập. Nhưng chưa het đâu. Anh Viên xep thứ 2 ở nước Mỹtrong cự ly 400 m bơi hon hợp nên trong giới bơi lội, nhieu người biet thay trò cô. Có lúc hai thay trò tập cùng với đội tuyen Nhật Bản, có lúc cả hai đen thành phoDenver xin tập chung với tay bơi noi tieng Missy Franklin đang khoác áo đội bơi Colorado Stars. Và họ thân nhat với nhóm bơi người Y, trong đó có Federica Pellegrini, người đang giữ kỷ lục thegiới cự ly 200 m bơi tự do nữ. Hang năm, thay trò Anh Viên lên vùng núi ở bang Arizona 2 đen 3 lan, moi lan kéo dài 3 tuan, tập chung với đội Y. Vùng này cao trên 2.500 mét so với mự c nước bien, không khı́loãng, thở khó, lên đó tập nham đe tăng sức chiu đư ̣ ̣ng và tăng lượng hong cau trong máu. Y tưởng này đượ c hınh ̀ thành trong làng đien kinh từ sau khi Kip Keino, người sinh ra và lớn lên ở mien tây Kenya, giành huy chương vàng chạy 1.500 m và huy chương bạc chạy 5.000 m ở Olympic Mexico 1968. Các báo cáo cho thay các vận động viên chạy đường dài châu Phi không hơn các đong nghiệp phương Tây ve chı sỏ Vo2 max (lượng oxy toi đa mà https://thuviensach.vn cơ thecóthenạp vàtiêu thụ trong một phút) nhưng họ van ben sức hơn. Sự khác biệt nam ở đâu? Các nhà khoa học cho rang độ cao nơi mà họ luyện tập là một phan câu trả lời. Nhieu vận động viên đien kinh noi tieng của Kenya và Ethiopia sinh ra và lớn lên ở khu vự c có độ cao 2.000 đen 2.500m so với mự c nước bien, đieu này giúp họ cải thiện lượng haemoglobin (là một protein trong máu giúp vận chuyen oxy tới khap bộ phận cơ the) và haematocrit (dung tıch ́ hong cau), dan đen khả năng làm việc của cơ bap sẽ tot hơn. Từ đó, phong trào lên vùng đat có độ cao đetập luyện lan rộng ra các môn thethao, trong đó có bơi. Hong cau mang oxy, các tebào ở cơ bap can nhieu oxy. Càng có nhieu hong cau, oxy mang tới các cơ bap càng nhieu. Tập ở độ cao, máu sản sinh nhieu hong cau hơn. Nhờ đó khi xuong hoạt động ở độ cao ngang mự c nước bien, vận động viên sẽnhanh và mạnh hơn. Tiên phong trong làng bơi sử dụng phương pháp này là chuyên gia người Nga Gennady Touretsky từng huan luyện tay bơi Alexander Popov giành 4 huy chương vàng ở Olympic 1992 và 1996 qua các cự ly 50 m và 100 m bơi tự do. Đội bơi quoc gia Mỹhang năm cũng có vài lan tập trung huan luyện ở thành phoColorado Springs (bang Colorado) ở độ cao trên 2.000 mét, nơi đóng trụ sở của Uy ban Olympic Mỹ(USOC) cũng như Hiệp hội bơi lội Mỹ (USA Swimming). Luyện tập và... luyện tập Neu bạn mạnh hơn người ta nhieu thı̀ bạn có thelàm những đieu khác người mà van đạt thành tıch ́ cao. Vı́ dụ, nữ vận động viên cự ly trung bınh ̀ người MỹJanet Evans giành 4 huy chương vàng ở Olympic 1988 và 1992 dù kỹthuật của chị nghèo nàn, quạt tay không gọn, nước ban tung tóe. Neu bạn không hơn han người ta vesức mạnh thı̀bạn phải mài dũa kỹthuật một cách hoàn hảo nhat đenâng cao hiệu quả từng động tác: bơi bướm cam cúi xuong, bơi tự do phải thở ở phıa ́ xa vebên trái,... Kecả khi kỹthuật đạt đen mức tuyệt vời roi, bạn van phải luyện nó https://thuviensach.vn hang ngày, với trạng thái tâm lýthoải mái, như đang tận hưởng nó. Tiger Woods van luyện cú phát bóng golf hang ngày, Roger Federer van tập cú giao bóng hang ngày, Michael Jordan ketừ khi ông bat đau cam quả bóng rocho đen khi ket thúc sự nghiệp thi đau năm ông 40 tuoi, thı̀ông van tập ném ro, dat bóng, chuyen bóng. Chang bao giờ Jordan nói rang: “Không, tôi luyện cú ném romãi roi, tôi không can luyện nữa!”. Kecả khi tài khoản ngân hàng của ông có vài trăm triệu USD roi, ông van ném ro một cách đay hứng khởi. Huan luyện là việc rat phức tạp. Vận động viên không phải chı̉nhảy xuong hobơi, lặp đi lặp lại các động tác nhanh het mức có the. Trên thự c te, cái chúng ta làm phan lớn thời gian tập luyện là dạy cho cơ thevận hành hiệu quả hơn, như ông Touretsky từng nói, “chậm lại đenhanh hơn”. Tức là làm các động tác kỹthuật thật chuan mự c, ở toc độ chậm trước và nó sẽđóng sâu vào trı́nhớ. Neu bạn đemột thói quen xau dù là rat nhỏ ton tại trong khi tập, nó sẽ“trườn” vào cuộc thi đau và gây ra ket cục không hay. Hang ngày, ông Tuan đeu ghi hınh ̀ buoi tập luyện cả trên cạn và dưới nước đephân tıch ́ cho Anh Viên thay những yeu điem cùng ưu điem đe sửa chữa cũng như phát huy tot hơn. Thông thường thı̀quan trọng nhat là rèn luyện kỹnăng ôm nước và đay nước, cũng như cảm giác nước thật chınh ́ xác, nhat làtrong lúc cơ theđang mệt mỏi và khả năng hap thụ oxy ở mức cao chưa hoi phục hoàn toàn, đieu này cự c kỳ khó thự c hiện neu vận động viên không có đủ nghị lự c và ý chı́trong tập luyện. Trong gan như cả năm 2012, thay trò Anh Viên đặc biệt chuyên sâu vào kỹthuật đay nước ở giai đoạn cuoi cự ly bơi ngửa, đieu này giúp Anh Viên giành huy chương bạc 200 m bơi ngửa tại giải vôđich ̣ châu A tochức tại Dubai (UAE) cuoi năm 2012. Việc tập luyện còn là trải nghiệm những sự cocó thexuat hiện trên đường đua xanh. https://thuviensach.vn Bat kỳ vận động viên bơi chuyên nghiệp nào cũng phải hơn một lan trải nghiệm một sự corat khó chiu ̣ trong khi thi đau: nước tràn vào bên trong mat kınh ́ bơi. Huan luyện viên bơi đau tiên của Ian Thorpe là Jenni Ashpole thường bat các học trò bơi với kınh ́ bơi rớt khỏi nửa mat. Họ thường ca cam veđieu đó; nhưng sau này Thorpe nhın ̀ lại, đó là cách thông minh đedạy những vận động viên trẻ cách đoi phó với các van đe xảy ra khi thi đau. Một lan thi ở Zurich, anh đãtrải qua “ác mộng” đó, không chı̉ anh phải bơi “mù” mà đau anh như muon notung vı̀lo lang, bởi lúc nào cũng như thethành hobơi ở ngay gan sát mınh. ̀ Neu sự co xảy ra ở cự ly dài như 400 m, có thedừng đeđieu chınh ̉ dù mat vài giây, nhưng ở cự ly ngan như 100 m, đieu đó là không the. Bob Bowman, huan luyện viên của Michael Phelps, từng có lan dam nứt kınh ́ bơi của học trò mınh ̀ trước buoi tập một cách có chủ ý, đeanh phải làm quen nghich ̣ cảnh. Lan khác, một buoi tập toi, hobơi cúp điện, ông bat Phelps xuong tập trong bóng toi: “Cúp điện thelà tot, cậu phải học cách bơi bang cảm giác”. Trong tập luyện, tự đem những sải tay ở moi lan bơi là một việc bat buộc với các vận động viên, vı̀ nó cho vận động viên đó biet những chı̉soliên quan đen kỹthuật như tan so, nhip̣ điệu, động tác, hiệu quả quạt nước. Anh Viên hay bat kỳtay bơi nào khác đeu biet chınh ́ xác tan sovà bước bơi tương ứng với thời gian mà họ đạt đượ c. Nhờ luyện cách bơi “mù” như vậy mà Phelps không ıt ́ lan thoát hiem, ngay tại những đau trường lớn nhat. Giải vô đich ̣ the giới 2007 ở Melbourne (Uc), kınh ́ bơi của anh đay nước khi vào 50 m bơi tự do cuoi cùng trong nội dung 200 m bơi hon hợp cá nhân nhưng Phelps van thang Ryan Lochte và Laszlo Cseh, đe lập kỷ lục the giới. Phelps thường có thói quen đeo kınh ́ bơi roi đội đen hai chiec mũbơi bên ngoài cho chac nhưng moi hàn ở mat kınh ́ hỏng thı̀ anh cũng phải đau hàng. Cuộc thi chung ket 200 m bơi bướm tại Olympic 2008, anh cảm nhận đieu đó ngay khi anh nhảy xuong xuat phát. Hỏng kınh ́ có phải https://thuviensach.vn quan trọng nhat không? Quan trọng nhat là phải tiep tục. Qua 50 m đau, anh nghı̃vet rò ở kınh ́ không quá nghiêm trọng, có theđoi phó đượ c. Nhưng qua 100 m, mọi thứ bat đau mờ đi. Khi còn 75 m, hai bau kınh́ đay nước. Không thenhın ̀ thay gı, ̀ kecả những vạch kẻ dưới đáy hocũng như người khác. Đây không phải môn thethao mà bạn có thexin dừng lại. Cũng chang thegiật chiec kınh ́ ra vứt đi vı̀nó nam dưới tận hai lớp mũ. Đó là cuộc thi chung ket, neu Phelps đau hàng nghıa ̃ là anh không có cơ hội phá thành tıch ́ giành 7 huy chương vàng ở một kỳ Olympic của tien boi Mark Spitz. Không có thời gian đesuy nghı. ̃ Mà suy nghı̃đieu gı̀ cơ chứ? Phải đi tiep tục thôi, mạnh và nhanh. Trong đau anh vang lên những tieng đem sải tay. Thông thường, 50 m đau tiên, anh thự c hiện 16 sải. 50 m tiep theo, 18 sải. Chênh nhau 2 sải vı̀50 m đau tiên, có cú nhảy xuat phát. 50 m thứ ba, 19 sải. 50 m cuoi cùng, 19 hoặc 20 sải. Lượt 50 m thứ ba, sải thứ 16, 17, 18, 19. Thành hobơi đâu roi? Sải 20 và trườn người, thành đây roi. May quá, neu đen sải 19 mà trườn người ngay thı̀ còn lâu mới đen thành. Còn thự c hiện sải thứ 20 có khả năng đập tay vào thành, chan thương. Đang này, van còn thự c hiện đượ c sải thứ 20 và còn chotrườn người. Quyet đinh ̣ đưa ra trong tıch ́ tac, nó dự a vào trự c giác tuyệt vời. Lượt 50 m cuoi cùng, 16, 17, 18, tieng reo hò am ı̃ mà Phelps không biet là dành cho ai. 19, 20. Thành đâu? Một sải nữa là 21 roi trườn. Anh chạm tường bang ngón tay, không phải táng đau vào thành ho. Giật hai chiec mũ, giật chiec kınh ́ “phản chủ” ra khỏi đau, Phelps nheo mat nhın ̀ lên bảng điện tử: 1 phút 52 giây 03, kỷ lục mới của the giới, không the tin noi. Trò chơi của những phần trăm giây Bơi là trò chơi của từng milimet và phan trăm giây. Ian Thorpe ketại Olympic Sydney 2000, đội Uc lập kỷ lục thegiới cự ly tiep sức 4x100 m bơi tự do, hơn đội Mỹ0,19 giây dù bơi dài hơn đội Mỹ8 cm. Làm sao Thorpe biet? Bởi một trọng tài gửi cho anh bản thiet kehobơi, làn thứ https://thuviensach.vn năm dài hơn làn thứ tư 1 cm, bơi 8 lượt có nghıa ̃ là chênh nhau 8 cm. Theo luật FINA, các làn bơi đeu xây dựng nhınh ̉ hơn 50 m một chút, sau đó sẽđieu chın̉ h bang các tam nhự a tong hợp đınh ́ vào thành hobơi. Chang có gı̀hoàn hảo, nhưng mọi thứ đượ c đo chınh ́ xác bang máy ghi hınh. ̀ Moi lan khieu kiện veket quả lên FINA phải nộp phı́ 500 franc Thụy Sı, ̃ các đội đeu san tien trong túi. Đội Uc khi đó không thang thı̀họ đã kiện. Tại cuộc đua chung ket cự ly 100 m bơi bướm ở Olympic Bac Kinh 2008, Mirolad Cavic, tay bơi người Serbia đãkiện ket quả khi cho rang anh và Phelps đã veđıch ́ cùng lúc, băng ghi hınh ̀ sau đó chứng minh Cavic ve thứ nhı.̀ Olympic Seoul 1988, tay bơi người Mỹ Matt Biondi giành 5 huy chương vàng, 1 huy chương bạc và 1 huy chương đong. Huy chương bạc của ông là ở cự ly 100 m bơi bướm. 10 m cuoi cùng, Biondi van dan đau, khi đen gan đıch, ́ Biondi lưỡng lự. Neu quạt thêm một sải nữa thı̀thừa, còn trườn vethı̀hơi dài. Ong chọn cách trườn. Ơ mức 99 m, ông xep đau. Ơ mức 100 m, ông xep nhı. ̀ Biondi trườn tạo đieu kiện cho Anthony Nesty vượt qua, 53 giây chan so với 53 giây 01. Nesty lớn lên ở Suriname, một thuộc đia ̣ cũcủa Hà Lan ở phıa ́ Đông Bac lục đia ̣ Nam Mỹ, nơi chı̉có một hobơi 50 m. Nesty đi tập bơi ở Jacksonville (nơi Anh Viên đang tập) sau đó vào trường đại học tong hợp bang Florida. Ong là vận động viên Suriname đau tiên giành huy chương Olympic, cũng là người da đen đau tiên giành huy chương bơi ở Olympic, hınh ̀ của ông van còn trên con tem cũng như các đong xu vàng, bạc dùng làm kỷ niệm ở nước này. Biondi không tin ket quả trên: “1% của một giây. Neu tôi đemóng tay dài hơn chút thı̀ sao nhı?̉ ”. Câu chuyện này làm các vận động viên thêm chú trọng hơn vào việc làm sao đecán đıch ́ hiệu quả. Anh bơi rat máu lửa nhưng anh lại tỏ ra lười bieng ở đoạn cán đıch ́ khi tập là không the đượ c. https://thuviensach.vn Chung ket cự ly 100 m bơi bướm ở Olympic Bac Kinh 2008, sau 50 m đau, Phelps xep thứ 7, anh thường bơi nửa đau chậm hơn nửa sau, đay là chien thuật người ta gọi là “negative split” (theo nhận đinh ̣ chung, bơi theo chien thuật này ton sức hơn bơi kieu nửa đau nhanh hơn). 50 m sau, anh vượt dan từng đoi thủ, sau moi Cavic. 8 m cuoi cùng, Phelps không thở nữa. Gan đen thành ho, Cavic quyet đinh ̣ trườn ve đıch, ́ Phelps chọn cách đập nửa sải tay, cách mà Nesty thang Biondi. Cách biệt cũng là 1% giây, 50 giây 58 so với 50 giây 59. Có lẽPhelps tiep xúc nhieu với cả Nesty và Biondi nên trong đau anh đãhınh ̀ thành suy nghı̃“trườn không thevenhat”, nó ăn sâu vào tiem thức của anh và nó đượ c “gọi” ra đúng vào lúc anh can. Động tác xuat phát là động tác cơ bản khi thi đau bơi. Nó đem lại lợi thenhieu như nào đoi với một vận động viên thı̀không phải bàn, đieu này rõquá roi. Van đelà không ıt ́ vận động viên đang cap cao phạm loi xuat phát khi thi đau. Và như vậy, nolự c tập của họ trong thời gian dài bị uong phı, ́ người lẽra đượ c đi dự Olympic thı̀không đượ c, người trông đợi chiec huy chương vàng Olympic cuoi cùng chı̉là con sozê-rô. Nhảy xuong ho bơi trước tieng còi hiệu xuat phát nghıa ̃ là phạm loi. Ngày trước, một người phạm loi thı̀đượ c thự c hiện lại. Sau này, ai phạm loi là bị loại luôn, vı̀FINA cho rang một sovận động viên lợi dụng việc cotınh̀ xuat phát loi đetạo lợi thevetâm lý, khien cho các đoi thủ khác mat hưng phan. Thật ra, nhieu người phạm loi không có chủ ý mà vı̀đau óc thieu tập trung, bị phân tâm bởi những yeu tokhách quan. Ian Thorpe từng phạm loi xuat phát cự ly 400 m bơi tự do sở trường của anh khi dự cuộc thi tuyen chọn vận động viên Uc đi dự Olympic Athens 2004. Anh nghe tieng reo hò từ khán đài hobơi kebên, tưởng đãphát lệnh xuat phát, nhảy xuong ho. “Tại sao tôi phải làm trò lợi dụng ở vòng loại đau tiên trong khi tôi đã 8 lan lập kỷ lục the giới ở cự ly này? Không nên bat loi như the, đặc biệt trong cuộc thi đetuyen chọn những người tot nhat vào đội tuyen”, https://thuviensach.vn Thorpe sau này viet lại trong cuon tự truyện của anh. Sau cuộc thi, người có thành tıch ́ cao thứ hai trong vòng tuyen chọn là Craig Stevens đãtự nguyện nhường suat dự cho Thorpe, và Thorpe giành đượ c chiec huy chương vàng 400 m bơi tự do tại Olympic vài tháng sau đó. Giải vô đich ̣ bơi thegiới 2007 ở Melbourne, đội Mỹở cự ly tiep sức 4x100m bơi hon hợp là đội mạnh nhat. Nhưng trong cuộc thi ở vòng loại, do tay bơi Ian Crocker phạm loi xuat phát nên họ bịloại. Trong cự ly này, Crocker đảm nhiệm 100 m bơi bướm, tức là lượt bơi thứ ba. Giải thıch ́ một chút: Ơ cự ly hon hợp cá nhân, các vận động viên bơi theo thứ tự bướm – ngửa – ech – tự do; Ơ cự ly hon hợp tiep sức, các vận động viên bơi theo thứ tự ngửa – ech – bướm – tự do, neu đebơi ngửa ở giữa thı̀ vận động viên bơi ngửa nhieu khả năng sẽđâm vào đong đội mınh̀ khi xuat phát nên bơi ngửa đượ c đay lên đau tiên. Luật cho phép vận động viên tiep sức đượ c xuat phát sớm hơn 3% giây so với khi vận động viên trước đó chạm thành hobơi. Crocker thự c teđãxuat phát sớm hơn 4% khi đong đội Neil Walker bơi ech trước đó chạm đıch. ́ Crocker tat nhiên cảm thay rat hoi loi vı̀ sai lam của anh. Luật ở các cuộc thi nói rang, trong các cuộc đua tiep sức, bat keai tham gia thi đau cũng có huy chương neu đội giành huy chương, dù người đó chı̉ đau vòng loại chứ không đau bán ket, chung ket (bởi thehiem khi các vận động viên cự phách như Michael Phelps thi đau tiep sức ở vòng loại, nham giữ sức cho các cuộc thi cá nhân). Đội Mỹmat huy chương vàng tiep sức có nghıa ̃ là 7 đen 8 tay bơi trong đội cũng không có huy chương vàng đó. Năm đó, Crocker không hieu sao rat mat tập trung, phạm loi xuat phát ở lien may giải Grand Prix và giải vô đich quo ̣ c gia Mỹ. Tuy nhiên, năm sau đó, ban huan luyện và các đong đội van tin Crocker khi giao cho anh nhiệm vụ trong vòng loại cuộc thi tiep sức 4x100 m bơi hon hợp tại Olympic 2008. Đây là cuộc thi cuoi cùng trong ngày thi đau cuoi cùng của môn bơi tại kỳ thevận hội năm đó, nó quyet đinh ̣ rang Phelps có đi vào lich ̣ sử với kỷ lục 8 huy chương vàng ở một kỳ https://thuviensach.vn Olympic hay không. Các thành viên chien đau vı̀Phelps, vı̀một phan của lich ̣ sử, họ rat căng thang, họ không ngừng nói với nhau: “Xuat phát an toàn, thật an toàn, xuat phát chậm một chút sẽbù lại đượ c, nhanh một chút thı̀ coi như xong”. Crocker đãlàm rat tot, những người khác cũng vậy, đe đen ngày chung ket Aaron Peirsol, Brendan Hansen, Michael Phelps, Jason Lezak chien thang, và lich ̣ sử đượ c viet lên. Đieu đó cho thay sự tin tưởng lan nhau giữa các thành viên đội tuyen có ý nghıa ̃ rat quan trọng trong các cuộc thi the thao. Nhac vechuyện lợi dụng kẽhở của luật thi đau thı̀phải nói đen người Nhật Bản. Thập niên 1950, Nhật có tay bơi Masaru Furukawa bơi ech sừng sỏ. Ong ta sử dụng cách uon song lưng kieu cá heo (dolphin kick) hay dùng trong bơi bướm đelặn ở dưới mặt nước. Lặn dưới mặt nước ıt́ lự c cản hơn khi bơi trên mặt nước nhieu. Ong ta lặn roi ngoi lên vừa bơi ech vừa thở, roi lặn tiep. Olympic Melbourne 1956, Furukawa giành huy chương vàng 200 m bơi ech bang cách đó, ba lượt beđau tiên, ông ta lặn 45/50 m moi lượt. Lượt cuoi cùng, ông ta lặn 25 m đau vàthự c techı̉bơi ech 25 m cuoi. Thelà năm đó, FINA đoi luật, quy đinh ̣ trong bơi ech, moi tay bơi chı̉đượ c lặn 15 m đau tiên trong moi lượt bơi, sau đó phải ngoi đau lên bơi. Sang thập niên 1980, nhieu chuyên gia bơi ngửa áp dụng uon song lưng dưới mặt nước. 5/8 vận động viên thi chung ket cự ly 100 m bơi ngửa tại Olympic Seoul 1988 uon song lưng ıt ́ nhat 25 m moi lượt beroi mới ngoi đau lên quạt tay. Ket quả, Daichi Suzuki của Nhật Bản thang David Berkoff của Mỹgiành huy chương vàng. Sau giải này, FINA ra luật mới quy đinh ̣ trong các cuộc bơi ngửa, moi người chı̉đượ c ở dưới mặt nước 10 m. Năm 1991, khoảng cách 10 m đượ c nâng thành 15 m. Năm 1998, “luật 15 m” đượ c áp dụng cho bơi bướm và bơi tự do. Các hobơi đeu kẻ vạch 15 m đe trọng tài và vận động viên de dàng nhın tha ̀ y. Thập niên 2000 chứng kien sự cạnh tranh quyet liệt giữa Brendan Hansen (Mỹ) và Kosuke Kitajima (Nhật Bản) trong các cự ly bơi ech. https://thuviensach.vn Kitajima nhờ láu cá sáng tạo ra kieu đạp chân mà người ta hay gọi là “Kitajima Kick” đegiành cú đúp huy chương vàng 100 m và 200 m ech tại cả Olympic 2004 và Olympic 2008. Ơ moi đoạn quay đau, Kitajima van quạt tay kieu bơi ech nhưng chân lại đạp uon song lưng kieu bơi bướm, tạo đà tot hơn đạp chân ech. Kitajima làm việc này rat kın, ́ các trọng tài đứng vị trı́cođinh ̣ trên hobơi không nhın ̀ ra, camera thı̀thay rõ, nhưng trọng tài không đượ c dùng camera đe xác đinh đu ̣ ́ng sai. Taper and shave Trong bơi lội, “taper and shave” là một cụm từ quan trọng. “Taper” đượ c dùng nhieu trong các môn thethao đòi hỏi sức chiu ̣ đựng lớn và có đặc tınh ́ là lặp đi lặp lại theo chu kỳ; “taper” là giai đoạn giảm lượng tập luyện trước các cuộc thi đau quan trọng, nham đạt phong độ cao nhat. Thời gian “taper” kéo dài từ một tuan trở lên, hơn bao nhiêu ngày tùy theo moi người. Nói chung không có một cơ sở khoa học chung nào, moi người tự tong hợp kinh nghiệm của bản thân đeáp dụng cho mınh. ̀ Có công trınh ̀ tong hợp rang cách “taper” hiệu quả nhat là giảm 40 – 60% các bài tập dan dan trong khoảng thời gian từ 8-14 ngày, không nên thay đoi cường độ tập luyện, hay thay đoi toc độ bài tập, chı̉ nên tập ıt ́ thời gian hơn. Tuy nhiên, công trınh ̀ này tong hợp cả các môn chạy, xe đạp và bơi, tức là nó không thật sự đúng lam đoi với bơi. Chu kỳ“taper” của Anh Viên hơi khác so với các vận động viên khác, bởi Anh Viên thi đau nhieu ngày và nhieu nội dung liên tục. Tuy nhiên, giai đoạn “taper” của Anh Viên ở các giải lớn như Olympic hay Asiad thı̀ cũng gan giong các tay bơi khác. Nó thông thường bat đau 3 tuan trước giải đau, tập luyện môphỏng theo giờ thi đau, cường độ tập luyện và sự hoi phục ket hợp hài hoà, tạo sự hưng phan cao nhat và có trạng thái sung sức thethao tot nhat. Việc ăn, uong cũng đieu chınh ̉ theo giáo án, tránh làm tăng cân trong giai đoạn đieu chınh, ̉ nhưng cũng không bị thieu dinh dưỡng. https://thuviensach.vn