🔙 Quay lại trang tải sách pdf ebook 100% Trọng Tâm Ôn Kiến Thức Luyện Kỹ Năng – Sinh Học 12
Ebooks
Nhóm Zalo
NGUYỄN DUNG - VŨ HẢI - PHẠM HƯƠNG
100% trọng tâm
ÔN KIẾN THỨC - LUYỆN KỸ NĂNG SINH HỌC 12
LUYỆN TẬP 10 ĐỀ THEN CHỐT THEO LỘ TRÌNH ĐỂ ĐẠT ĐIỂM CAO
NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
100% trọng tâm Ôn kiến thức Luyện kỹ năng Sinh học 12
PHẦN ÔN KIẾN THỨC
1
Chuyên đề 1:
CƠ CHẾ DI TRUYỀN BIẾN DỊ CẤP ĐỘ PHÂN TỬ
A. KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1. Khái niệm gen
Gen là một đoạn của phân tử ADN mang thông tin mã hoá cho một chuỗi pôlipeptit hay một phân tử ARN.
- Gen cấu trúc là gen mang thông tin mã hoá cho các sản phẩm tạo nên thành phần cấu trúc hay chức năng của tế bào.
- Gen điều hoà là những gen tạo ra sản phẩm kiểm soát hoạt động của các gen khác. 2. Cấu trúc chung của gen
Cấu trúc chung của một gen cấu trúc
Gen mã hoá prôtêin điển hình gồm 3 vùng trình tự nuclêôtit : Vùng điều hoà – vùng mã hoá – vùng kết thúc.
+ Vùng điều hoà nằm ở đầu 3’ ở mạch mã gốc của gen, mang tín hiệu khởi động và kiểm soát quá trình phiên mã.
+ Vùng mã hoá mang thông tin mã hoá các axit amin.
+ Vùng kết thúc nằm ở đầu 5’ của mạch mã gốc của gen, mang tín hiệu kết thúc phiên mã. 3. Đặc điểm của mã di truyền
- Mã di truyền là mã bộ ba, nghĩa là cứ 3 nuclêôtit đứng kề tiếp nhau mã hoá cho một axit amin. Mã di truyền được đọc từ một điểm xác định và liên tục từng bộ ba nuclêôtit (không chồng gối lên nhau).
- Mã di truyền có tính đặc hiệu, tức là một bộ ba chỉ mã hoá cho một loại axit amin. - Mã di truyền có tính thái hoá (dư thừa), nghĩa là nhiều bộ ba khác nhau có thể cùng mã hoá cho một loại axit amin trừ AUG, UGG.
- Mã di truyền có tính phổ biến, có nghĩa là tất cả các loài đều có chung một mã di truyền, trừ một vài ngoại lệ.
7
Chuyên gia Sách luyện thi
- 3 bộ ba kết thúc là: UAA, UAG, UGA. Bộ ba mở đầu là: AUG.
4. Nhân đôi ADN
Sơ đồ tự nhân đôi của phân tử ADN
- Quá trình nhân đôi của ADN chỉ diễn ra ở pha S (kì trung gian)
- Enzim tham gia vào quá trình nhân đôi của ADN (4 loại enzim)
+ Các enzim tháo xoắn (enzim topoisomeraza (gyraza)): tháo xoắn ADN, tạo chạc sao chép chữ Y, enzim tháo xoắn di chuyển theo chiều từ 5’ ® 3’ hay từ 3’ ® 5’ tùy theo từng mạch. Ezim gyraza đóng vai trò tháo xoắn phân tử ADN nên nó là enzim cần tham gia đầu tiên vào quá trình nhân đôi ADN.
+ Enzim ARN pôlimeraza tổng hợp đoạn ARN mồi.
+ Enzim ADN pôlimeraza xúc tác bổ sung các nuclêôtit để kéo dài mạch mới, enzim ADN pôlimeraza chỉ tổng hợp mạch mới theo chiều 5’ → 3’.
+ Enzim nối ligaza nối các đoạn Okazaki, enzim ligaza tác động cả 2 mạch của ADN. Trong quá trình nhân đôi ADN, mạch được tổng hợp gián đoạn là mạch có chiều 3’ – 5’ so với chiều trượt của enzim tháo xoắn.
+ Đoạn okazaki được tổng hợp theo chiều 5’ ®3’
* Công thức cần nhớ để làm bài tập nhân đôi ADN
- Gen nhân đôi k lần tạo
+ Số gen con là: 2k
+ Số mạch đơn: 2. 2k
+ Số ADN có nguyên liệu cũ: 2
+ Số ADN có nguyên liệu hoàn toàn mới: 2k – 2
+ Số mạch đơn mới được tổng hợp: 2.2k – 2
- Mỗi phân tử ADN gồm 2 mạch đơn (hai chuỗi pôlinuclêôtit) quấn đều quanh một trục tưởng tượng.
- Mỗi 1 vòng xoắn (1 chu kì xoắn): cao 34 oA, chứa 10 cặp nuclêôtit, mỗi cặp nuclêôtit cao 3,4oA
8
100% trọng tâm Ôn kiến thức Luyện kỹ năng Sinh học 12
- 1mm = 103µm= 106nm=107 oA , 1µm = 104 oA
- Chiều dài của ADN (L): L = 3, 4 2N⋅ (oA )
- Tổng số nuclêôtit của ADN (N): N = 2.3, 4L
- Trong ADN (2 mạch): A = T, G = X. ⇒N = 2A+2G
- A bổ sung với T bằng 2 liên kết hiđrô, G bổ sung với X bằng 3 liên kết hiđrô ⇒Số liên kết hiđrô của ADN là: H = 2A + 3G
Mạch 1 có A1,T1, G1, X1
Mạch 2 có A2, T2, G2, X2.
A1 = T2 ;T1 = A2 ;G1 = X2 ; X1 = G2
- Số liên kết hoá trị giữa đường và axit của gen là : N – 2
- Công thức tính số nuclêôtit môi trường cung cấp khi gen nhân đôi k lần : Nmt = (2k – 1). N
A mt= T mt= (2k – 1) Tgen
Gmt = Xmt = (2k – 1) Ggen
- Công thức tính số liên kết hiđrô và số liên kết hoá trị bị phá vỡ và được hình thành.
Lần tái sinh
Số liên kết hiđrô
Số liên kết hoá trị
Bị phá vỡ
Được hình thành
Bị phá vỡ
Được hình thành
Lần 1
20H
21H
0
20
Lần 2
21H
22H
0
21
Lần 3
22H
23H
0
22
Lần n
2n-1H
2nH
0
2n – 1Y
Cả n lần
Sn = (2n – 1) H
Sn = (2n – 1)2H
Sn = 0
Sn = (2n – 1)Y
H: Tổng liên kết hiđrô có trong ADN ban đầu.
Y: Tổng số liên kết hoá trị trong ADN ban đầu. Y = 2N – 2 (Y : số liên kết hoá trị được hình thành chỉ tính liên kết hoá trị giữa các nuclêôtit)
Chú ý:
- Một chuỗi pôlinuclêôtit là một mạch của gen, 1 gen con có 2 mạch nên có 2 chuỗi pôlinuclêôtit. - ADN ti thể, ADN lục lạp, ADN plasmit đều có cấu trúc dạng vòng.
- Số chuỗi pôlinuclêotit của gen qua n lần tái bản: 2 x 2n (n : số lần tái bản của gen)
9
Chuyên gia Sách luyện thi
5. Phiên mã.
Sơ đồ tổng hợp phân tử ARN
- Diễn ra kì trung gian giữa 2 lần phân bào lúc NST dạng dãn xoắn.
- Enzim tham gia vào quá trình phiên mã là enzim ARN pôlimeraza
- Enzim pôlimeraza trượt trên mạch khuôn theo chiều 3’ – 5’ để tổng hợp nên phân tử mARN theo nguyên tắc bổ sung A - U, T - A, G -X, X - G theo chiều 5’ →3’
- Phiên mã bắt đầu từ vùng điều hoà của gen.
- Ở tế bào nhân sơ, mARN sau khi phiên mã được trực tiếp dùng là khuôn để tổng hợp prôtêin. Còn ở tế bào nhân thực, mARN sau khi phiên mã phải được cắt bỏ các đoạn intron, nối các đoạn êxôn lại với nhau thành mARN trưởng thành rồi ra tế bào chất tổng hợp prôtêin.
* Công thức cần nhớ để làm bài tập về phiên mã
Mạch 1 có A1,T1, G1, X1
Mạch 2 có A2, T2, G2, X2.
Gọi Um, Am, Gm, Xm lần lượt là 4 loại ribônuclêôtit của phân tử mARN Ta có :
Um = A1 = T2; Am = T1 = A2; Xm = G1 = X2; Gm = X1 = G2.
T = A = T1 +T2 = A1 + A2 = T1 +A1 = T2 + A2 = Um +Am
G = X = G1 +G2 = X1 +X2 = X1 +G1= X2 +G2 = Xm +Gm
% A = %T = %A1 %A2 %Um %Am
+ + =
2 2
%G = %X = %G1 %G2 %Gm %Xm
+ + =
2 2
M N ⋅ Ao
- L gen = LARN = AR 0 3, 4 300
- Số liên kết hoá trị giữa các ribônuclêôtit = rN – 1
- Số liên kết hoá trị của phân tử rARN = 2rN – 1
- Số phân tử ARN = số lần sao mã = k
Số nuclêôtit môi trường cung cấp khi phân tử ARN phiên mã k lần là :
10
100% trọng tâm Ôn kiến thức Luyện kỹ năng Sinh học 12
rNmt = k.rN
rAmt = k.rA = k.Tgốc
rUmt = k.rU = k.Agốc
rGmt = k.rG = k.Xgốc
rXmt = k.rX = k.Ggốc
6. Dịch mã
Sơ đồ hình thành chuỗi axit amin
- Trong quá trình dịch mã ribôxôm di chuyển theo chiều 5’ → 3’ trên phân tử mARN. - Trong cùng thời điểm, trên mỗi mARN có nhiều ribôxôm hoạt động được gọi là pôlixôm. - Trong quá trình dịch mã có sự tham gia trực tiếp của mARN, tARN, rARN. Không có sự tham gia trực tiếp của ADN.
- Quá trình phiên mã diễn ra trong nhân tế bào, quá trình dịch mã diễn ra trong tế bào chất của tế bào sinh vật nhân thực.
- Quá trình phiên mã và dịch mã ở tế bào nhân sơ đều diễn ra ở tế bào chất và diễn ra đồng thời vì tế bào nhân sơ không có màng nhân.
- Khi nào prôtêin được tổng hợp xong thì mới là lúc phân tử mARN được các enzim phân hủy. - Trong giai đoạn hoạt hoá, năng lượng ATP dùng để gắn axit amin vào đầu 3’ của tARN. Thông tin di truyền trong ADN của mỗi tế bào được truyền đạt cho thế hệ tế bào con thông qua cơ chế nhân đôi.
- Thông tin di truyền trong ADN được biểu hiện thành tính trạng của cơ thể thông qua cơ chế phiên mã và dịch mã.
* Công thức cần nhớ để làm bài tập về dịch mã
- Số liên kết hoá trị giữa đường và axit của gen là : N – 2
11
Chuyên gia Sách luyện thi
- Gen tái sinh n lần thì số liên kết Hiđrô được hình thành lần thứ n : 2n. H - Gen tái sinh n lần thì số liên kết Hiđrô được hình thành cả n lần là : (2n – 1). 2H
(H là tổng số liên kết H trong ADN ban đầu)
N −
- Số bộ ba mã hoá axit amin = 1
2.3
N −
- Số bộ ba cần tổng hợp lên một chuỗi pôlipeptit = 1 2.3
N −
- Số bộ ba cần để tổng hợp lên một phân tử prôtêin hoàn chỉnh = 2
2.3
- Một ribôxôm dịch mã một lần tạo một pôlipeptit (1 phân tử prôtêin), n ribôxôm dịch mã một lần tạo n pôlipeptit.
N rN =
- Số bộ ba trên mạch mã gốc = 2.3 3
N rN − = −
- Số bộ ba mã hoá axit amin = Số axit amin tự do cần dùng = 1 1 2.3 3
N rN − = −
- Số axit amin của phân tử prôtêin hoàn chỉnh = 2 2
2.3 3
N rN − = −
- Số axit amin tự do cần dùng để cấu thành prôtêin hoàn chỉnh = 2 2 2.3 3
N rN − − = − −
- Số liên kết peptit hình thành = số phân tử nước tạo ra = 1 1 1 1 2.3 3
N rN − − = − −
- Số liên kết peptit trong phân tử prôtêin hoàn chỉnh là = 2 1 2 1 2.3 3
- Số phân tử tARN tham gia dịch mã = số axit amin cần cho quá trình dịch mã. - Số loại tARN = số bộ ba mã hoá trên mARN.
7. Điều hoà hoạt động của gen
Cấu tạo của opêron Lac theo Jacôp và Mônô
Opêron Lac gồm các thành phần :
- Z, Y, A: các gen cấu trúc quy định tổng hợp các enzim tham gia vào phản ứng phân giải đường lactôzơ có trong môi trường để cung cấp năng lượng cho tế bào.
- Vùng vận hành (O): vùng vận hành là trình tự nuclêôtit đặc biệt, tại đó prôtêin ức chế có thể liên kết làm ngăn cản sự phiên mã.
- Vùng khởi động (P): nằm trước vùng vận hành, đó là vị trí tương tác của ARN pôlimeraza để khởi đầu phiên mã.
- Một gen khác không nằm trong thành phần của Opêron, song đóng vai trò quan trọng trong điều hoà hoạt động các gen của các Opêron là gen điều hoà R. Gen điều hoà R khi hoạt động sẽ tổng hợp nên prôtêin ức chế. Prôtêin này có khả năng liên kết với vùng vận hành dẫn đến ngăn cản quá trình phiên mã.
- Khi môi trường có Lactôzơ : một số phân tử Lactôzơ liên kết với prôtêin ức chế làm biến đổi cấu hình không gian ba chiều của nó làm cho prôtêin ức chế không thể liên kết được với vùng vận hành và do vậy ARN pôlimeraza có thể liên kết được với vùng khởi động để tiến hành phiên mã. - Khi môi trường không có Lactôzơ : gen điều hoà quy định tổng hợp prôtêin ức chế.
12
100% trọng tâm Ôn kiến thức Luyện kỹ năng Sinh học 12
Prôtêin này liên kết với vùng vận hành ngăn cản quá trình phiên mã làm cho các gen cấu trúc không hoạt động.
8. Đột biến gen
Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen.
Đột biến mà chỉ liên quan đến một cặp nuclêôtit trong gen gọi là đột biến điểm. - Các dạng đột biến của gen
+ Đột biến thay thế một cặp nuclêôtit.
+ Đột biến thêm hoặc mất một cặp nuclêôtit.
Cơ chế biểu hiện của đột biến gen
- Đột biến giao tử: Đột biến phát sinh trong quá trình giảm phân hình thành giao tử, xảy ra ở tế bào sinh dục nào đó thông qua thụ tinh sẽ đi vào hợp tử. Nếu là đột biến gen trội, nó sẽ biểu hiện thành kiểu hình ngay trên cơ thể mang đột biến gen đó. Nếu là đột biến gen lặn nó có thể đi vào hợp tử ở thể dị hợp Aa và vì gen trội lấn át nên đột biến không biểu hiện ra ngoài. Tuy nhiên nó không bị mất đi mà tiếp tục tồn tại trong quần thể và khi gặp tổ hợp đồng hợp lặn thì nó biểu hiện ra ngoài
- Đột biến xôma: Đột biến xảy ra ở tế bào sinh dưỡng, từ một tế bào bị đột biến thông qua nguyên phân nó được nhân lên thành mô và được biểu hiện thành một phần của cơ thể gọi là “thể khảm”, nếu đó là đột biến gen trội. Và nó có thể di truyền bằng sinh sản - sinh dưỡng nếu đó là đột biến gen lặn, nó không biểu hiện ra ngoài và sẽ mất đi khi cơ thể chết.
- Đột biến tiền phôi: Đột biến xảy ra ở lần nguyên phân đầu tiên của hợp tử, nó có thể đi vào hợp tử và di truyền cho thế hệ sau thông qua sinh sản hữu tính, nếu tế bào đó bị đột biến thành tế bào sinh dục.
- Gen trội đột biến biểu hiện kiểu hình ở cả kiểu gen đồng hợp và dị hợp tử - Gen lặn bị đột biến chỉ biểu hiện ra kiểu hình khi ở trạng thái đồng hợp lặn.
- Dựa vào sự thay đổi của axit amin trong chuỗi pôlipeptit đột biến người ta chia các dạng đột biến điểm như sau :
+ Đột biến câm : là những đột biến không làm thay đổi axit amin trong chuỗi pôlipeptit. + Đột biến sai nghĩa (nhầm nghĩa) : làm thay đổi một axit amin trong chuỗi pôlipeptit. + Đột biến vô nghĩa : làm xuất hiện bộ ba kết thúc sớm, là chuỗi pôlipeptit không được tổng hợp.
* Công thức áp dụng để làm bài tập đột biến gen
1 - Dạng đột biến không làm thay đổi chiều dài của gen là:
+ Thay thế 1 cặp A – T bằng 1 cặp G – X.
⇒Hđb = Hgen + 1 ; Ađb = Tđb = Agen – 1 ; Gđb = Xđb = Ggen + 1
+ Thay thế 1 cặp G – X bằng 1 cặp A = T.
⇒Hđb = Hgen – 1 ; Ađb = Tđb = Agen + 1 ; Gđb = Xđb = Ggen – 1
13
Chuyên gia Sách luyện thi
Kết luận:
- Thay thế n cặp G – X bằng n cặp A – T thì số liên kết hiđrô giảm đi n liên kết. - Thay thế n cặp A – T bằng n cặp G – T thì số liên kết hiđrô tăng lên n liên kết. 2 - Dạng đột biến làm thay đổi chiều dài của gen là:
+ Dạng đột biến mất một cặp nuclêôtit.
Mất 1 cặp G – X ⇒Hđb giảm 3 liên kết (Hđb = Hgen – 3), Lđb = L – 3,4 Mất y cặp G – X ⇒Hđb giảm 3.y liên kết (Hđb = Hgen – 3.y), Lđb giảm 3,4.y oA Mất x cặp A – T ⇒Hđb giảm 2.x liên kết (Hđb= Hgen - 2.x), Lđb giảm 3,4.x oA + Dạng đột biến thêm một cặp nuclêôtit.
Thêm 1 cặp G – X ⇒Hđb tăng 3 liên kết (Hđb = Hgen + 3), Lđb = L + 3,4 Thêm y cặp G – X ⇒Hđb tăng 3.y liên kết (Hđb = Hgen + 3.y), Lđb tăng 3,4.y oA Thêm x cặp A – T ⇒Hđb tăng 2.x liên kết (Hđb = Hgen + 2.x), Lđb tăng 3,4.x oA 9. Đoạn okazaki, đoạn mồi
Xét với một chạc chữ Y
Mạch được tổng hợp liên tục có 1 đoạn mồi để khởi đầu, 0 đoạn okazaki
Mạch được tổng hợp gián đoạn có: số đoạn mồi = số đoạn okazaki
1 đơn vị tái bản
Trong một đơn vị tái bản thì có hai chạc chữ Y nên số đoạn mồi xuất hiện trong một chạc chữ Y là Số đoạn mồi = Số đoạn okazaki + 2
Chú ý:
- Nhân sơ chỉ có một đơn vị tái bản. Mỗi đoạn okazaki là một đoạn mồi. - Nhân thực gồm nhiều đơn vị tái bản.
14
100% trọng tâm Ôn kiến thức Luyện kỹ năng Sinh học 12
B. BÀI TẬP
I. BÀI TẬP NHẬN BIẾT
Câu 1: Cho các bước của quá trình tái bản dưới đây, trình tự đúng các bước trong quá trình nhân đôi là:
1. Tổng hợp các mạch ADN mới.
2. Hai phân tử ADN con xoắn lại.
3. Tháo xoắn phân tử ADN.
A. 3 → 2 → 1. B. 2→ 1→ 3. C. 1→ 2→ 3. D. 3→ 1→ 2. ④ Lời giải:
Quá trình tái bản ADN gồm các bước :
- Bước 1: Tháo xoắn phân tử ADN.
- Bước 2: Tổng hợp các mạch ADN mới.
- Bước 3: Hai phân tử ADN con xoắn lại.
Vậy thứ tự đúng là: 3 →1 → 2
Đáp án D.
Câu 2: Ở sinh vật nhân thực, côđon nào sau đây mã hóa axit amin mêtiônin? A. 5’AGU3’. B. 5’UAA3’. C. 5’UAG3’. D. 5’AUG3’.
④ Lời giải:
- Ở sinh vật nhân thực, bộ ba mã hoá cho axit amin mêtiônin là bộ ba mở đầu trên phân tử mARN → mà bộ ba mở đầu trên phân tử mARN là 5’AUG3’.
Đáp án D.
Câu 3: Enzim ADN pôlimeraza có vai trò gì trong quá trình nhân đôi của ADN ? A. Bẻ gẫy các liên kết hiđrô giữa hai mạch ADN.
B. Lắp ráp các nuclêôtit theo nguyên tắc bổ sung với mỗi mạch khuôn của ADN. C. Nối các đoạn Okazaki lại với nhau.
D. Tháo xoắn phân tử ADN.
④ Lời giải:
- A. Bẻ gẫy các liên kết hiđrô giữa hai mạch ADN → sai, vì enzim tháo xoắn mới có tác dụng bẻ gẫy các liên kết hiđrô giữa hai mạch ADN.
- B. Lắp ráp các nuclêôtit theo nguyên tắc bổ sung với mỗi mạch khuôn của ADN → đúng, vì enzim ADN pôlimeraza xúc tác bổ sung các nuclêôtit để kéo dài mạch mới. - C. Nối các đoạn Okazaki lại với nhau → sai, vì đây là chức năng của enzim ligaza. - D. Tháo xoắn phân tử ADN → sai, vì đây là chức năng của enzim tháo xoắn. Đáp án B.
15
Chuyên gia Sách luyện thi
Câu 4: Cho những phát biểu sau, có bao nhiêu phát biểu đúng về cơ chế di truyền và biến dị ở cấp độ phân tử ?
(1) Cơ chế điều hoà hoạt động của gen ở sinh vật nhân thực phức tạp hơn cơ chế điều hoà hoạt động của gen ở sinh vật nhân sơ.
(2) Mỗi phân tử mARN có thể tổng hợp từ một đến nhiều chuỗi pôlipeptit cùng loại rồi tự huỷ. (3) Đoạn okazaki ở tế bào vi khuẩn dài 1000 – 2000 cặp nuclêôtit.
(4) Sự nhân đôi của các phân tử ADN xảy ra ở kì trung gian (kì này kéo dài 6 – 10 giờ). (5) Enzim ADN pôlimeraza chỉ có thể bổ sung nuclêôtit vào nhóm 5’-P.
(6) Tất cả các gen của sinh vật nhân thực có vùng mã hoá không liên tục, xen kẽ các đoạn mã hoá axit amin (êxôn) là các đoạn không mã hoá axit amin (intron).
(7) Mỗi đơn vị nhân đôi gồm 2 chạc hình chữ Y, mỗi chạc có 2 mạch, phát sinh từ hai điểm khởi đầu và được nhân đôi không đồng thời.
A. 3. B. 4. C. 5. D. 6. ④ Lời giải:
- (1) Cơ chế điều hoà hoạt động của gen ở sinh vật nhân thực phức tạp hơn cơ chế điều hoà hoạt động của gen ở sinh vật nhân sơ → đúng vì ở sinh vật nhân thực cấu trúc ADN trong nhiễm sắc thể phức tạp, số lượng các cặp nuclêôtit rất lớn.
- (2) Mỗi phân tử mARN có thể tổng hợp từ một đến nhiều chuỗi pôlipeptit cùng loại rồi tự huỷ → đúng vì trên mỗi phân tử mARN thường có một số ribôxôm cùng hoạt động, ribôxôm thứ nhất dịch chuyển được một đoạn thì ribôxôm thứ hai liên kết vào mARN….
- (3) Đoạn okazaki ở tế bào vi khuẩn dài 1000 – 2000 cặp nuclêôtit → sai vì đoạn okazaki ở tế bào vi khuẩn dài 1000 – 2000 nuclêôtit chứ không phải là cặp nuclêôtit. - (4) Sự nhân đôi của các phân tử ADN xảy ra ở kì trung gian (kì này kéo dài 6 – 10 giờ) → đúng sự nhân đôi của ADN diễn ra ngay trước khi tế bào bước vào giai đoạn phân chia tế bào. - (5) Enzim ADN pôlimeraza chỉ có thể bổ sung nuclêôtit vào nhóm 5’-P →sai vì enzim ADN pôlimeraza chỉ có thể bổ sung nuclêôtit vào nhóm 3’ – OH.
- (6) Tất cả các gen của sinh vật nhân thực có vùng mã hoá không liên tục, xen kẽ các đoạn mã hoá axit amin (êxôn) là các đoạn không mã hoá axit amin (intron) → sai vì không phải là tất cả các gen ở sinh vật nhân thực mà là phần lớn các gen của sinh vật nhân thực có vùng mã hoá không liên tục, xen kẽ các đoạn mã hoá axit amin (êxôn) là các đoạn không mã hoá axit amin (intron).
- (7) Mỗi đơn vị nhân đôi gồm 2 chạc hình chữ Y, mỗi chạc có 2 mạch, phát sinh từ hai điểm khởi đầu và được nhân đôi không đồng thời → sai vì mỗi đơn vị nhân đôi gồm 2 chạc hình chữ Y, mỗi chạc có 2 mạch, phát sinh từ một điểm khởi đầu và được nhân đôi đồng thời. Vậy có 3 phát biểu đúng là (1); (2) ; (4).
Đáp án A.
Câu 5: Khi nói về đột biến gen, nhận xét nào sau đây là sai ?
A. Đột biến gen xảy ra theo nhiều hướng khác nhau nên không thể dự đoán được xu hướng của đột biến.
B. Đột biến gen chỉ được phát sinh trong môi trường có các tác nhân gây đột biến.
16
100% trọng tâm Ôn kiến thức Luyện kỹ năng Sinh học 12
C. Mức độ gây hại của alen đột biến phụ thuộc vào điều kiện môi trường và phụ thuộc vào tổ hợp gen.
D. Tần số đột biến gen phụ thuộc vào cường độ, liều lượng của tác nhân gây đột biến và đặc điểm cấu trúc của gen.
④ Lời giải:
- A. Đột biến gen xảy ra theo nhiều hướng khác nhau nên không thể dự đoán được xu hướng của đột biến → là nhận xét đúng vì đột biến gen thường xảy ra vô hướng nên không thể dự đoán được xu hướng của đột biến.
- B. Đột biến gen chỉ được phát sinh trong môi trường có các tác nhân gây đột biến → là nhận xét sai vì ngoài tác nhân đột biến thì đột biến gen còn được phát sinh do cấu trúc của gen, gen bền vững thì ít bị đột biến, gen lỏng lẻo thì dễ xảy ra đột biến hơn.
- C. Mức độ gây hại của alen đột biến phụ thuộc vào điều kiện môi trường và phụ thuộc vào tổ hợp gen → đúng
- D. Tần số đột biến gen phụ thuộc vào cường độ, liều lượng của tác nhân gây đột biến và đặc điểm cấu trúc của gen → đúng
Đáp án B.
B. BÀI TẬP THÔNG HIỂU
Câu 1: Cho các phát biểu sau, có bao nhiêu phát biểu đúng về cơ chế sao mã của gen ? (1) Chỉ có 1 trong 2 mạch của gen làm mạch khuôn điều khiển cơ chế sao mã. (2) Mạch khuôn của gen có chiều 3’- 5’ còn mARN được tổng hợp thì có chiều ngược lại 5’- 3’. (3) Khi biết tỉ lệ % hay số lượng từng loại đơn phân trong mARN ta suy ra tỉ lệ hay số lượng mỗi loại đơn phân của gen và ngược lại.
(4) Enzim pôlimeraza trượt trên mạch khuôn theo chiều 3’ – 5’ để tổng hợp nên phân tử mARN theo nguyên tắc bổ sung A - U, T - A, G - X, X - G có chiều 5’ →3’.
A. B. C. D. 4.
④ Lời giải:
- (1) Chỉ có 1 trong 2 mạch của gen làm mạch khuôn điều khiển cơ chế sao mã →đúng, để tổng hợp phân tử mARN thì chỉ có mạch có chiều từ 3’ → 5’ dùng làm mạch khuôn.
- (2) Mạch khuôn của gen có chiều 3’- 5’ còn mARN được tổng hợp thì có chiều ngược lại 5’- 3’ → đúng, mạch gốc để tổng hợp nên phân tử mARN có chiều 3’ → 5’→ phân tử mARN luôn có chiều 5’→3’.
(3) Khi biết tỉ lệ % hay số lượng từng loại đơn phân trong mARN ta suy ra tỉ lệ hay số lượng mỗi loại đơn phân của gen và ngược lại → sai, vì biết tỉ lệ % hay số lượng từng loại đơn phân trong mARN ta suy ra tỉ lệ hay số lượng mỗi loại đơn phân của gen nhưng ngược lại thì không đúng.
(4) Enzim pôlimeraza trượt trên mạch khuôn theo chiều 3’ – 5’ để tổng hợp nên phân tử mARN theo nguyên tắc bổ sung A - U, T - A, G - X, X - G có chiều 5’ →3’ → đúng.
Vậy có 3 phát biểu đúng là (1); (2); (4).
Đáp án C.
17
Chuyên gia Sách luyện thi
Câu 2: Phân tử ADN trong nhân của một tế bào E.coli chịu sự tác động của 5-BU trong quá trình nhân đôi. Cho sơ đồ dưới đây
Nhìn vào sơ đồ em hãy cho biết trong các dự đoán dưới đây có bao nhiêu dự đoán đúng ? (1) 5BU là chất đồng đẳng của timin gây thay thế A – T bằng G – X.
(2) Đột biến sẽ phát sinh sau 2 lần nhân đôi liên tiếp của gen.
(3) Sau 3 lần nhân đôi liên tiếp thì có 6 tế bào con hoàn toàn bình thường được tạo ra. (4) Dù tế bào nhân đôi bao nhiêu lần thì số tế bào con ở trạng thái tiền đột biến được tạo ra không vượt quá 1 tế bào.
(5) Sau 3 lần nhân đôi liên tiếp, số tế bào đột biến được tạo ra là 2.
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4. ④ Lời giải:
- (1) 5BU là chất đồng đẳng của timin gây thay thế A – T bằng G – X →đúng - (2) Đột biến sẽ phát sinh sau 2 lần nhân đôi liên tiếp của gen → Sai vì đột biến sẽ phát sinh sau 3 lần nhân đôi liên tiếp.
- (3) Sau 3 lần nhân đôi liên tiếp thì có 6 tế bào con hoàn toàn bình thường được tạo ra → Đúng, nhìn vào sơ đồ nhận thấy sau 3 lần nhân đôi thì đời con thu được 6 tế bào con hoàn toàn bình thường.
- (4) Dù tế bào nhân đôi bao nhiêu lần thì số tế bào con ở trạng thái tiền đột biến được tạo ra không vượt quá 1 tế bào → đúng, nhìn vào sơ đồ ta thấy tế bào tiền đột biến luôn là 1. - (5) Sau 3 lần nhân đôi liên tiếp, số tế bào đột biến được tạo ra là 2 → sai, nhìn vào sơ đồ chỉ thấy 1 tế bào đột biến (G – X).
Vậy có 3 dự đoán đúng là (1); (3) ; (4)
Đáp án C.
18
100% trọng tâm Ôn kiến thức Luyện kỹ năng Sinh học 12
Câu 3: Khi nói về cơ chế dịch mã sinh vật nhân thực, nhận định nào sau đây đúng? A. Axit amin mở đầu trong quá trình dịch mã là fMet.
B. Khi dịch mã, ribôxôm chuyển dịch theo chiều 3’→ 5’ trên phân tử mARN. C. Trong cùng một thời điểm có thể có nhiều ribôxôm tham gia dịch mã trên một phân tử mARN. D. Khi dịch mã, tARN chỉ gắn với một loại axit amin, axit amin được gắn vào đầu 5’ của chuỗi pôlinuclêôtit.
④ Lời giải:
- A. Axit amin mở đầu trong quá trình dịch mã là fMet → sai, vì ở sinh vật nhân thực axit amin mở đầu là Met.
- B. Khi dịch mã, ribôxôm chuyển dịch theo chiều 3’→ 5’ trên phân tử mARN → sai, khi dịch mã ribôxôm chuyển dịch theo chiều 5’→ 3’ trên phân tử mARN.
- C. Trong cùng một thời điểm có thể có nhiều ribôxôm tham gia dịch mã trên một phân tử mARN → đúng, vì ở sinh vật nhân thực trong quá trình dịch mã, mARN thường không gắn với từng ribôxôm riêng rẽ mà đồng thời gắn với một nhóm ribôxôm.
- D. Khi dịch mã, tARN chỉ gắn với một loại axit amin, axit amin được gắn vào đầu 5’ của chuỗi pôlinuclêôtit → sai, vì khi dịch mã tARN gắn với nhiều loại axit amin.
Đáp án C.
Câu 4: Khi nói về cơ chế di truyền và biến dị ở sinh vật nhân thực, trong điều kiện không có đột biến xảy ra, phát biểu nào sau đây là sai ?
A. Trong dịch mã, sự kết cặp các nuclêôtit theo nguyên tắc bổ sung xảy ra ở tất cả các nuclêôtit trên phân tử mARN.
B. Trong nhân đôi ADN, sự kết cặp các nuclêôtit theo nguyên tắc bổ sung xảy ra ở tất cả các nuclêôtit trên mỗi mạch khuôn.
C. Quá trình nhân đôi của ADN diễn ra ngay trước khi tế bào bước vào giai đoạn phân chia tế bào.
D. Trong phiên mã, nguyên tắc bổ sung xảy ra giữa các nuclêôtit trên mạch khuôn và nuclêôtit trên mạch mới là A – U, T – A, G – X, X – G.
④ Lời giải:
- A. Trong dịch mã, sự kết cặp các nuclêôtit theo nguyên tắc bổ sung xảy ra ở tất cả các nuclêôtit trên phân tử mARN → đây là phát biểu sai, vì trong quá trình dịch mã đến khi gặp tín hiệu kết thúc (bộ ba kết thúc trên phân tử mARN) thì quá trình dịch mã dừng lại → không có sự kết cặp các các nuclêôtit theo nguyên tắc bổ sung ở bộ ba kết thúc trên mARN.
- B. Trong nhân đôi ADN, sự kết cặp các nuclêôtit theo nguyên tắc bổ sung xảy ra ở tất cả các nuclêôtit trên mỗi mạch khuôn → đúng, vì quá trình nhân đôi tạo ra 2 ADN con, giống nhau và có số nuclêôtit bằng ADN mẹ ban đầu.
- C. Quá trình nhân đôi của ADN diễn ra ngay trước khi tế bào bước vào giai đoạn phân chia tế bào → đúng, vì quá trình nhân đôi ADN diễn ra ở pha S của kì trung gian.
19
Chuyên gia Sách luyện thi
- D. Trong phiên mã, nguyên tắc bổ sung xảy ra giữa các nuclêôtit trên mạch khuôn và nuclêôtit trên mạch mới là A – U, T – A, G – X, X – G → đúng, phiên mã là tổng hợp mARN, diễn ra theo nguyên tắc bổ sung A – U, T – A, G – X, X – G.
Đáp án A.
Câu 5: Cho các phát biểu dưới đây, có bao nhiêu phát biểu đúng về đột biến gen? (1) Đột biến thay thế một cặp nuclêôtit luôn dẫn đến kết thúc sớm quá trình dịch mã. (2) Đột biến gen tạo ra các alen mới làm phong phú vốn gen của quần thể. (3) Đột biến điểm là dạng đột biến gen liên quan đến một số cặp nuclêôtit. (4) Đột biến gen có thể có lợi, có hại hoặc trung tính đối với thể đột biến.
(5) Mức độ gây hại của alen đột biến phụ thuộc vào tổ hợp gen và điều kiện môi trường. (6) Cá thể mang gen đột biến đã biểu hiện ra kiểu hình được gọi là thể đột biến. A. 3. B. 4. C. 5. D. 6.
④ Lời giải:
- (1) Đột biến thay thế một cặp nuclêôtit luôn dẫn đến kết thúc sớm quá trình dịch mã → sai, vì nếu thay thế một cặp nuclêôtit ở vị trí nuclêôtit thứ ba của một bộ ba thì thường không ảnh hưởng đến dịch mã.
- (2) Đột biến gen tạo ra các alen mới làm phong phú vốn gen của quần thể → đúng, đột biến gen phát sinh các alen mới chưa có ở đời bố mẹ → làm phong phú vốn gen của quần thể. - (3) Đột biến điểm là dạng đột biến gen liên quan đến một số cặp nuclêôtit → sai, vì đột biến điểm chỉ liên quan đến một cặp nuclêôtit.
- (4) Đột biến gen có thể có lợi, có hại hoặc trung tính đối với thể đột biến → đúng - (5) Mức độ gây hại của alen đột biến phụ thuộc vào tổ hợp gen và điều kiện môi trường → đúng
- (6) Cá thể mang gen đột biến đã biểu hiện ra kiểu hình được gọi là thể đột biến → đúng Vậy có 4 phát biểu đúng
Đáp án B.
C. BÀI TẬP VẬN DỤNG
Câu 1: Trên phân tử ADN có 10 điểm tái bản. Quá trình tái bản hình thành 60 đoạn okazaki. Xác định số đoạn mồi được tổng hợp ?
A. 60. B. 62. C. 80. D. 70. - Trên mạch gián đoạn hình thành 60 đoạn okazaki → mạch này cần 60 đoạn mồi. - Mỗi đơn vị tái bản có 2 mạch liên tục, mà mỗi mạch liên tục cần 1 đoạn mồi → số đoạn mồi của 10 đơn vị tái bản là 10.2 = 20
→ Số đoạn mồi cần được tổng hợp cho cả phân tử ADN nói trên là : 60 + 20 = 80 Đáp án C
Câu 2: Cho các nhận định sau đây, có bao nhiêu nhận định đúng về gen ?
20
100% trọng tâm Ôn kiến thức Luyện kỹ năng Sinh học 12
(1) Gen mang thông tin mã hoá cho một chuỗi pôlipeptit hay một phân tử ARN. (2) Dựa vào sản phẩm của gen, người ta phân loại gen thành gen cấu trúc và gen điều hoà. (3) Gen cấu trúc là một đoạn ADN mang thông tin mã hoá cho một tARN, rARN hay một pôlipeptit hoàn chỉnh.
(4) Xét về mặt cấu tạo, gen điều hoà có cấu tạo khác gen cấu trúc.
(5) Gen điều hoà mang thông tin mã hoá cho chuỗi pôlipeptit với chức năng điều hoà sự biểu hiện của gen cấu trúc khác.
(6) Trong các nuclêôtit, thành phần đường đêôxiribôzơ là yếu tố cấu thành thông tin. (7) Trình tự các nuclêôtit trong ADN là trình tự mang thông tin di truyền. A. 4. B. 6. C. 5. D. 7.
④ Lời giải:
- (1) Gen mang thông tin mã hoá cho một chuỗi pôlipeptit hay một phân tử ARN → đúng, đây là định nghĩa về gen.
- (2) Dựa vào sản phẩm của gen, người ta phân loại gen thành gen cấu trúc và gen điều hoà → đúng, đây là phân loại gen dựa vào sản phẩm mà gen tạo ra.
- (3) Gen cấu trúc là một đoạn ADN mang thông tin mã hoá cho một tARN, rARN hay một pôlipeptit hoàn chỉnh → đúng, đây cũng là định nghĩa về gen theo một cách khác. - (4) Xét về mặt cấu tạo, gen điều hoà có cấu tạo khác gen cấu trúc → sai, về mặt cấu tạo thì gen điều hoà và gen cấu trúc có cấu tạo giống nhau.
- (5) Gen điều hoà mang thông tin mã hoá cho chuỗi pôlipeptit với chức năng điều hoà sự biểu hiện của gen cấu trúc khác → đúng, đây là khái niệm gen điều hoà.
- (6) Trong các nuclêôtit, thành phần đường đêôxiribôzơ là yếu tố cấu thành thông tin → sai, vì bazơ nitơ là yếu tố cấu thành thông tin do các nuclêôtit đều có thành phần đường giống nhau. - (7) Trình tự các nuclêôtit trong ADN là trình tự mang thông tin di truyền → đúng ADN mang thông tin di truyền là trình tự các nuclêôtit.
Vậy có 5 phát biểu đúng
B. A = T = 13500, G = X = 9000.
C. D. A = T = 7200, G = X = 4800.
④ Lời giải:
- L = 510 nm = 5100 oA
→ tổng số ribônuclêôtit của phân tử mARN là: L 5100 rN 1500
3, 4 3, 4 = = =
21
Chuyên gia Sách luyện thi
mA = 150, mG = mX = 300 →mU = 1500 – 150 – 300 – 300 = 750
→ số nuclêôtit mỗi loại của gen là:
A = T = mA + mU = 150 +750 = 900
G = X = mG + mX = 300 + 300 = 600
- Phân tử ADN mạch kép này để tổng hợp ra 16 phân tử ADN mới → lần nhân đôi cuối cùng có 8 phân tử mới được tạo ra (vì nếu nhân đôi 3 lần thì tạo 23 phân tử ADN con → lần 4 là có 8 ADN cũ, 8 phân tử ADN mới).
- Vậy số nuclêôtit từng loại cần cung cấp cho lần tái bản cuối cùng là:
A = T = 900 × 8 = 7200
G = X = 600 × 8 = 4800
Đáp án D.
❖ Lưu ý: Đề bài hỏi là số nuclêôtit từng loại cần cung cấp cho lần tái bản cuối cùng nên các em tính xem lần cuối cùng tạo ra bao nhiêu phân tử ADN mới. → từ đó đi tìm số nuclêôtit từng loại.
Câu 4: Người ta tạo ra một mARN chỉ có hai loại là U : A : G với tỉ lệ tương ứng là 2 : 3 : 5. Tỉ lệ các
bộ ba mã hoá trong mARN nói trên là bao nhiêu? A. 922
1000 . B. 921
216D.215
216
④ Lời giải:
Theo bài ra ta có
1000 C. 211
- Tỉ lệ nuclêôtit loại U chiếm tỉ lệ là = 210
- Tỉ lệ nuclêôtit loại A chiếm tỉ lệ là = 310
- Tỉ lệ nuclêôtit loại G chiếm tỉ lệ là = 510
Số bộ ba được tạo ra từ 3 loại nuclêôtit nói trên là 3 3 = 27
Trong 3 bộ ba trên thì có 3 bộ ba là những bộ ba kết thúc không mã hoá axit amin (UAA, UAG, UGA).
+ Bộ ba UAA chiếm tỉ lệ là 210 . 310 . 310= 18
1000
+ Bộ ba UAG chiếm tỉ lệ là 210 .310 .510 = 30
1000
+ Bộ ba UGA chiếm tỉ lệ là 210 . 510 . 310 = 30
1000
⇒ Tỉ lệ các bộ ba mã hoá axit amin là : 1 - 18
1000 - 30
Đáp án A.
1000 - 30
1000= 922 1000
Câu 5: Một phân tử ADN có 30 đơn vị tái bản, trên mỗi chạc chữ Y của một đơn vị tái bản có 20 đoạn okazaki. Khi phân tử ADN này tái bản một lần thì cần bao nhiêu đoạn mồi cho quá trình tái bản trên ?
A. 1260. B. 660. C. 80. D. 60.
22
100% trọng tâm Ôn kiến thức Luyện kỹ năng Sinh học 12
④ Lời giải:
- Lưu ý: Gọi x là số đoạn mồi của một đơn vị tái bản, gọi y là số đoạn okazaki của một đơn vị tái bản
Ta có x = y + 2 hay số đoạn mồi của một đơn vị tái bản = số đoạn okazaki + 2 - Một đơn vị tái bản có 2 chạc chữ Y →số đoạn okazaki của một đơn vị tái bản là 20.2 = 40 → Số đoạn mồi của một đơn vị tái bản là 40 + 2 = 42
- Mà theo đề bài thì có 30 đơn vị tái bản → Số đoạn mồi cần cho phân tử ADN trên tái bản 1 lần là : 42.30 = 1260
Đáp án A.
D. BÀI TẬP VẬN DỤNG NÂNG CAO
Câu 1: Hai alen của cùng một gen (D, d) có chiều dài bằng nhau. Alen d được tạo thành do đột biến điểm ở alen D ; khối lượng alen D và số nuclêôtit loại A của alen D lần lượt là 720 000 đvC và 480. Một tế bào sinh dưỡng của loài có tổng số nuclêôtit loại X ở gen đang xét là 2878. Cho các dự đoán dưới đây, có bao nhiêu dự đoán đúng về 2 gen nói trên ?
(1) Alen d được tạo thành do đột biến thay thế cặp G – X bằng cặp A – T ở alen d. (2) Tế bào mang kiểu gen DDdd.
(3) Tổng số liên kết hiđrô về gen đang xét trong tế bào sinh dưỡng nói trên là 12478. (4) Alen D và alen d có khối lượng bằng nhau.
(5) Nếu 2 gen nói trên nhân đôi 3 lần liên tiếp thì số nuclêôtit môi trường cung cấp cho cả 2 gen là 33600 nuclêôtit.
A. 4. B. 5. C. 3. D. 2.
④ Lời giải:
Khối lượng alen D là 720000 đvC → số nuclêôtit của alen D = alen d = 720000 N 2400
nuclêôtit
Mặt khác, ở alen D, A = T = 480 nuclêôtit → G = X = N A 720
300 = =
2 − = nuclêôtit
- (1) Alen d được tạo thành do đột biến thay thế cặp G – X bằng cặp A – T ở alen D → Hai alen có cùng số nuclêôtit mà alen d được tạo thành do đột biến điểm ở alen D → đã xảy ra dạng đột biến thay thế một cặp nuclêôtit. Ta lại có : một tế bào sinh dưỡng của loài có tổng số nuclêôtit loại X ở gen đang xét là 2878 = 2.720 + 2.719 → so với alen D, alen d ít hơn 1 cặp G – X → Alen d được tạo thành do đột biến thay thế cặp G – X bằng cặp A – T ở alen D → (1) đúng.
- (2) Tế bào mang kiểu gen DDdd → Theo đề bài ta có X ở tế bào dinh dưỡng = 2878 = 2.720 + 2.719 hay X tế bào = 2.XD + 2.Xd → Tế bào sinh dưỡng đang xét mang kiểu gen DDdd → (2) đúng. - (3) Tổng số liên kết hiđrô về gen đang xét trong tế bào sinh dưỡng nói trên là 12478 → Đột biến thay thế một cặp G – X bằng một cặp A – T làm giảm đi 1 liên kết H so với alen ban đầu. Tế bào có kiểu gen DDdd → tổng số liên kết hiđrô về gen đang xét trong tế bào sinh dưỡng nói trên là : 2.(2A+3G) + 2.(2A + 3G – 1) = 2.(2.480 + 3.720) + 2.((2.480 + 3.720) – 1) = 12478 → (3) đúng.
23
Chuyên gia Sách luyện thi
- (4) Alen D và alen d có khối lượng bằng nhau → Hai alen của cùng một gen (D, d) có chiều dài bằng nhau → Hai alen có cùng số nuclêôtit → Hai alen có khối lượng bằng nhau →(4) đúng.
- (5) Nếu 2 gen nói trên nhân đôi 3 lần liên tiếp thì số nuclêôtit môi trường cung cấp cho cả 2 gen là 33600 nuclêôtit → Vì 2 gen D và d có cùng số nuclêôtit → Số nuclêôtit môi trường cung cấp cho cả hai gen khi nhân đôi liên tiếp 3 lần là : 3 (2 −1) .Ngen. 2 = 3 (2 −1) .2400.2 = 33600 nuclêôtit → (5) đúng
Vậy cả 5 dự đoán trên đều đúng.
Đáp án B.
Câu 2: Một gen phân mảnh ở sinh vật nhân thực có chiều dài 0,51µm. Hiệu số giữa nuclêôtit loại X với một loại nuclêôtit khác là 20%. Các dự đoán sau đây, có bao nhiêu dự đoán là đúng về gen trên?
(1) Gen có số nuclêôtit loại A là 450.
(2) Tổng số liên kết hoá trị giữa các nuclêôtit trong gen là 2999.
(3) Số axit amin trong phân tử prôtêin hoàn chỉnh do gen quy định tổng hợp là 498. (4) Khi gen nhân đôi liên tiếp 3 lần, tổng số nuclêôtit loại G môi trường cần cung cấp là 7350. A. 2. B. 1. C. 4. D. 3.
④ Lời giải:
Ta có Chiều dài L = 0,51µm = 5100 oA
→ Tổng số nuclêôtit trong gen là 2 L 2 5100 N 3000
⋅ ⋅ = = =
3, 4 3, 4
X – T = 20%, mà X + T = 50% → X = G = 35% = 35%.3000 = 1050 ; A = T = 15% = 15%.3000 = 450 → (1) đúng.
- Tổng số liên kết hoá trị giữa các nuclêôtit trong gen là : N – 2 = 3000 – 2 = 2998 → (2) sai - Vì là gen phân mảnh nên chứa cả những đoạn mã hoá axit amin và những đoạn không mã hoá axit amin nên không thể xác định được số axit amin trong phân tử prôtêin hoàn chỉnh do gen quy định → (3) sai
- Khi gen nhân đôi liên tiếp 3 lần tổng số nuclêôtit loại G môi trường cần cung cấp là 3 3
gen (2 − ⋅ 1) G = (2 − ⋅ 1) 1050 = 7350 →(4) đúng
Vậy có 2 dự đoán đúng là (1); (4).
Đáp án A.
Câu 3: Một gen phân mảnh có tỷ lệ giữa các đoạn êxôn/intron ≈ 1,5. Trong các đoạn mã hoá chứa 4050 liên kết hiđrô. Phân tử mARN trưởng thành có tỷ lệ A:G:U:X = 1:3:2:4. Số nuclêôtit loại A, G, U, X của phân tử mARN trưởng thành lần lượt là :
A. 150, 450, 300, 600. B. 225, 675, 450, 900. C. 150, 300, 450, 600. D. 675, 225, 900, 450. ④ Lời giải:
- Đoạn mã hoá là đoạn chỉ chứa đoạn êxôn, phân tử mARN trưởng thành cũng được tổng hợp từ những đoạn mã hoá (êxôn)
24